TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ AFA
GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ THẨM ĐỊNH GIÁ AFA
1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá AFA
Công ty TNHH Kiểm toán và Thẩm định giá AFA, trước đây là Công ty TNHH Kiểm toán AFA, là một tổ chức kiểm toán độc lập tại Việt Nam, được thành lập theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số.
0401632052 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Đà Nẵng cấp ngày 12/11/2014, thay đổi lần gần nhất vào ngày 01/10/2017
Tổng số vốn điều lệ của AFA ghi trong Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là 9,99 tỷ đồng
Sau hơn 3 năm hình thành và phát triển, ngoài trụ sở chính công ty đã có chi nhánh và các văn phòng đại điện:
Trụ sở chính của AFA tọa lạc tại số 142 đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng Để liên hệ, quý khách có thể gọi điện thoại đến số (0236)-3633333 hoặc gửi fax tới (0236)-3633338 Ngoài ra, quý khách cũng có thể gửi email đến địa chỉ info@afac.com.vn hoặc truy cập website afac.com.vn để biết thêm thông tin.
Chi nhánh tại Hà Nội: 96 Tân Mai, P.Tân Mai, Q Hoàng Mai, Tp Hà Nội Điện thoại: (024) 211 80888 Email: kiemtoanafa.hn@gmail.com
Văn phòng đại diện Quảng Ngãi: 101 Nguyễn Trãi, Tp Quảng Ngãi, T Quảng Ngãi
Văn phòng đại diện TâyNguyên: 41A Trần Quang Khải, Tp Pleiku, Gia Lai
Văn phòng đại diện Quảng Nam: 14 Lý Thường Kiệt, Tp Tam Kỳ, Quảng Nam
Phương châm hoạt động của Công ty
AFA hoạt động với phương châm "Luôn đồng hành cùng doanh nghiệp," cam kết duy trì tính độc lập, khách quan, trung thực và bảo mật thông tin khách hàng Mục tiêu của AFA là bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng, cung cấp thông tin thiết thực và giải pháp tối ưu cho quản trị doanh nghiệp AFA cam kết cung cấp dịch vụ chuyên ngành chất lượng cao, góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.
1.1.2 Các dịch vụ do AFA cung cấp
AFA cung cấp một loạt dịch vụ giá trị gia tăng, bao gồm kiểm toán, kế toán, tư vấn thuế, tư vấn tài chính và đầu tư, tư vấn quản trị doanh nghiệp, cùng với dịch vụ tư vấn xác định giá trị.
Chúng tôi cung cấp ba tài sản chính, bao gồm giá trị doanh nghiệp, đào tạo và hỗ trợ tuyển dụng cho khách hàng trong và ngoài nước, tuân thủ các chính sách và quy định của Nhà nước Việt Nam.
Kiểm toán và soát xét
Kiểm toán BCTC thường niên Kiểm toán BCTC vì mục đích thuế Kiểm toán tuân thủ
Kiểm toán hoạt động Soát xét BCTC
Soát xét thông tin tài chính dựa theo các thủ tục thỏa thuận trước
Các dịch vụ khác về kiểm toán
Kiểm toán quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản hoàn thành
Để đảm bảo tính hợp pháp của việc đầu tư, cần tiến hành kiểm tra và đánh giá theo quy định hiện hành của Nhà nước Việc tuân thủ trình tự thủ tục đầu tư xây dựng công trình là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo dự án được thực hiện đúng pháp luật và đạt hiệu quả cao.
Kiểm tra nguồn dự án cho toàn bộ công trình là rất quan trọng, bao gồm việc xem xét số vốn đầu tư cấp phát qua các năm Cần tổng hợp tổng số vốn đầu tư thực hiện cho các công trình và theo dõi vốn đầu tư thực hiện qua từng năm để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính.
Kiểm tra giá trị quyết toán phần xây lắp các hạng mục công trình và toàn bộ công trình
Kiểm tra giá trị quyết toán phần vật tư, thiết bị
Kiểm tra giá trị quyết toán chi phí khác, việc phân bổ các chi phí này cho các hạng mục công trình
Kiểm tra báo cáo quyết toán và hồ sơ quyết toán công trình
Ghi sổ kế toán, lập BCTC, báo cáo quản trị Hướng dẫn nghiệp vụ kế toán
Cung cấp dịch vụ lập sổ kế toán
Tư vấn chuyển đổi BCTC theo IAS, IFRS
Tư vấn sử dụng phần mềm kế toán Cung cấp nhân viên kế toán và Kế toán trưởng Cung cấp các dịch vụ kế toán khác
1.1.2 Các dịch vụ do AFA cung cấp
Đặc điểm tổ chức quản lý tại Công ty
Sơ đồ 1.1 Cơ cấu tổ chức và quản lý Công ty kiểm toán AFA
Chức năng và nhiệm vụ của các phòng ban trong công ty
Hội đồng thành viên là cơ quan quyết định cao nhất của công ty, bao gồm các thành viên góp vốn Hội đồng này có quyền quyết định chiến lược phát triển, kế hoạch hàng năm, cũng như điều chỉnh mức lương, thưởng và các lợi ích khác cho Chủ tịch hội đồng thành viên Ngoài ra, hội đồng còn có quyền bầu và bãi nhiệm các chức vụ như Chủ tịch hội đồng thành viên, Tổng giám đốc, Phó Tổng giám đốc và Giám đốc.
Tổng giám đốc được bầu chọn bởi hội đồng thành viên và là người điều hành trực tiếp các hoạt động hàng ngày của công ty Vị trí này chịu trách nhiệm về tài chính và tổng hợp điều hành công ty theo nghị quyết của Hội đồng thành viên và Ban Tổng giám đốc.
Phó tổng giám đốc và giám đốc là những người lãnh đạo từng phòng ban nghiệp vụ trong công ty, đảm nhận nhiệm vụ giải quyết công việc khi Tổng giám đốc không có mặt Công ty hiện có hai Phó tổng giám đốc và một giám đốc, mỗi người phụ trách một lĩnh vực kiểm toán khác nhau, bao gồm kiểm toán báo cáo tài chính, thẩm định giá và kiểm toán xây dựng cơ bản.
Công ty có ba phòng nghiệp vụ chính: kiểm toán báo cáo tài chính, thẩm định giá và kiểm toán xây dựng cơ bản Các bộ phận này thực hiện hợp đồng kinh doanh, cung cấp dịch vụ cho khách hàng và đóng góp vào lợi nhuận của công ty dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Phó tổng giám đốc.
Phương pháp thực hiện kiểm toán Báo cáo tài chính tại Công ty
Công ty tiến hành kiểm toán theo Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam để đánh giá tính trung thực và hợp lý của báo cáo tài chính Việc này dựa trên các tiêu chí quan trọng, đảm bảo rằng báo cáo tài chính được lập theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam, Hệ thống kế toán Việt Nam và các quy định kế toán liên quan tại Việt Nam.
PHÓ TGĐ - GĐ KHỐI KIỂM TOÁN XDCB
KHỐI KIỂM TOÁN XÂY DỰNG CƠ BẢN
PHÓ TGĐ GĐ KHỔI KIỂM TOÁN BCTC
KHỐI KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
BAN KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG
GĐ KHỐI THẨM ĐỊNH GIÁ
Cuộc kiểm toán được thực hiện dựa trên hiểu biết sâu sắc về tình hình kinh doanh, hệ thống kiểm soát nội bộ và các rủi ro liên quan Trước khi lập kế hoạch kiểm toán, Công ty tiến hành dự đoán và phân tích tổng quát để đánh giá rủi ro Việc sử dụng các công cụ dự đoán sẵn có giúp xác định vấn đề tiềm ẩn và nâng cao hiểu biết trong quá trình kiểm toán Phương pháp tiếp cận của Công ty cũng đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt về tính hợp lý và minh bạch trong báo cáo tài chính.
Lập kế hoạch và thực hiện kiểm toán nhằm cung cấp cơ sở hợp lý cho việc đưa ý kiến về báo cáo tài chính của doanh nghiệp;
Xác định và tập trung một cách thích hợp vào những rủi ro liên quan tới hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp;
Thực hiện cuộc kiểm toán hiệu quả và tối ưu;
Xác định rõ các yêu cầu và mong muốn của Công ty về dịch vụ chuyên nghiệp là bước quan trọng để chuẩn bị và thực hiện kế hoạch phục vụ công việc một cách hiệu quả nhất.
Đưa ra những ý kiến tư vấn mang lại lợi ích cho hoạt động của Công ty;
Thực hiện cuộc kiểm toán tại Công ty theo một cách thức và chất lượng thống nhất
Các đặc tính chủ yếu của phương pháp tiếp cận này là
Chúng tôi tận dụng kiến thức và kinh nghiệm của các chuyên gia kế toán và kiểm toán để thực hiện việc soát xét kế hoạch và kiểm toán Các chuyên gia của Công ty sẽ áp dụng những hiểu biết sâu sắc về hoạt động kinh doanh và quản lý tài chính kế toán của khách hàng nhằm đảm bảo chất lượng dịch vụ.
Tập trung vào các vùng được đánh giá là có rủi ro
Công ty sẽ tiến hành đánh giá rủi ro cho hoạt động kinh doanh và các tài khoản, nghiệp vụ chủ yếu của khách hàng, giúp xây dựng kế hoạch kiểm toán hiệu quả tập trung vào các khu vực có rủi ro cao Để thực hiện việc đánh giá này, kiểm toán viên cần có sự hiểu biết chi tiết về hoạt động và lĩnh vực của khách hàng, cũng như nắm rõ môi trường kiểm soát và hệ thống kiểm soát nội bộ của họ, cùng với tổ chức công tác kế toán của khách hàng.
Hợp tác cùng khách hàng
Công ty cam kết hợp tác chặt chẽ với khách hàng trong suốt quá trình làm việc, đảm bảo thảo luận thường xuyên và kịp thời về các vấn đề phát sinh trong quá trình kiểm toán Điều này giúp Công ty nâng cao hiệu quả và chất lượng dịch vụ.
- Trợ giúp cho quá trình kinh doanh của khách hàng trong suốt năm;
- Phát hiện được các sai sót một cách kịp thời trước khi cuộc kiểm toán cuối năm được tiến hành;
- Giảm thiểu các vướng mắc trong trong quá trình làm việc của khách hàng
Tính độc lập và tính bảo mật
Trong quá trình kiểm toán, Công ty cam kết duy trì tính độc lập và bảo mật thông tin thu thập được, đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp và bảo vệ lợi ích của doanh nghiệp.
GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ QUÁ TRÌNH KIỂM TOÁN BCTC CỦA AFA
1.2.1 Lập kế hoạch kiểm toán
Trong quá trình lập kế hoạch kiểm toán, Công ty sẽ thực hiện các thủ tục nhằm hiểu rõ hoạt động kinh doanh, hệ thống kiểm soát nội bộ và kế toán của khách hàng Dựa trên sự hiểu biết này, Công ty sẽ đánh giá các rủi ro tiềm tàng và rủi ro kiểm soát liên quan đến hoạt động kinh doanh và báo cáo tài chính của khách hàng Đồng thời, Công ty cũng sẽ thực hiện các phân tích sơ bộ để đánh giá tình hình tài chính và kết quả kinh doanh trong năm, từ đó xác định các rủi ro có thể ảnh hưởng đến báo cáo tài chính và hoạt động kinh doanh của khách hàng.
Công ty sẽ tiến hành đánh giá rủi ro chi tiết cho từng loại tài khoản và nghiệp vụ chính trong báo cáo tài chính của khách hàng, từ đó xây dựng kế hoạch kiểm toán cụ thể.
Kế hoạch kiểm toán sẽ được xây dựng bởi trưởng nhóm kiểm toán và sau đó sẽ được xem xét bởi chủ nhiệm kiểm toán phụ trách khách hàng, cùng với các thành viên Ban Tổng Giám đốc có trách nhiệm phục vụ khách hàng và kiểm soát rủi ro, đảm bảo chất lượng kiểm toán.
Các bước thực hiện chi tiết như sau:
Để hiểu rõ đặc điểm hoạt động kinh doanh của khách hàng, cần thu thập toàn bộ tài liệu và thông tin cần thiết, bao gồm các yếu tố nội bộ như cơ cấu tổ chức quản lý, mục tiêu kinh doanh, các hoạt động chính, nguồn tài chính và chính sách kế toán Đồng thời, cũng cần xem xét các yếu tố bên ngoài như môi trường kinh doanh, tình hình cạnh tranh, vấn đề đặc thù của ngành và quy định pháp lý liên quan Cuối cùng, quá trình kiểm soát rủi ro cũng rất quan trọng, bao gồm môi trường kiểm soát, đánh giá rủi ro và kiểm soát hoạt động cũng như thông tin từ Ban lãnh đạo khách hàng.
Để hiểu và đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ cũng như hệ thống kế toán của công ty khách hàng, cần tiến hành thu thập tài liệu, thực hiện phỏng vấn và quan sát các nhân viên.
8 doanh nghiệp Công việc này bao gồm việc tìm hiểu và đánh giá các chu trình kinh doanh sau:
- Chu trình lập báo cáo tài chính theo quy định hiện hành;
- Qui trình quản lý tiền mặt, tiền gửi Ngân hàng và các giao dịch bằng tiền trong Doanh nghiệp;
- Chu trình quản lý doanh thu, thu nhập khác và các khoản phải thu;
- Chu trình quản lý và theo dõi việc sử dụng tài sản cố định và các khoản đầu tư;
- Chu trình quản lý và theo dõi hàng tồn kho, chi phí mua sắm;
- Chu trình trình quản lý và theo dõi tiền lương và các khoản thanh toán cho người lao động;
- Chu trình theo dõi thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước;
- Chu trình theo dõi và quản lý các khoản vay, nợ
Trong quá trình kiểm toán, các kiểm toán viên cần nắm rõ các hoạt động kinh doanh chính của từng chu trình và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý để đưa ra những kết luận sơ bộ về độ tin cậy của quy trình xử lý thông tin tài chính.
Phân tích tình hình tài chính và kết quả hoạt động kinh doanh của đơn vị bao gồm việc thu thập thông tin tài chính và phi tài chính, tính toán và so sánh các chỉ số Quá trình này giúp đánh giá kết quả dựa trên các phép tính ban đầu, đồng thời thực hiện phân tích sâu hơn bằng cách kết hợp thông tin với kết quả đạt được từ các tính toán.
Đánh giá rủi ro cho các khoản mục chủ yếu trên báo cáo tài chính của Công ty bao gồm việc xem xét các rủi ro trong hoạt động kinh doanh, hệ thống kế toán và kiểm soát nội bộ Quá trình này cũng yêu cầu phân tích sơ bộ tình hình tài chính và kết quả kinh doanh, từ đó xác định các rủi ro chi tiết liên quan đến từng tài khoản và số dư cụ thể.
Lập kế hoach kiểm toán chi tiết cho từng khoản mục trên báo cáo tài chính
Kiểm toán là quá trình đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ và kế toán của khách hàng, bao gồm kiểm tra chi tiết từng chỉ tiêu trên báo cáo tài chính Kế hoạch kiểm toán được thực hiện bởi các nhóm kiểm toán, mỗi nhóm gồm trưởng nhóm và nhân viên kiểm toán Toàn bộ công việc kiểm toán sẽ được xem xét bởi chủ nhiệm kiểm toán và thành viên Ban Tổng Giám đốc phụ trách khách hàng.
9 thành viên Ban Tổng Giám đốc chịu trách nhiệm kiểm soát rủi ro và chất lượng cuộc kiểm toán
Các bước công việc chi tiết như sau:
Kiểm tra các quy trình kiểm soát liên quan đến việc ký hợp đồng với khách hàng, đồng thời theo dõi doanh thu, chi phí và các nghĩa vụ tài chính liên quan.
Soát xét các thủ tục kiểm soát đối với quy trình quản lý chi phí sản xuất kinh doanh, và theo dõi công nợ phải trả;
Soát xét việc tuân thủ các quy chế quản lý và sử dụng tài sản cố định;
Xem xét các quy trình kiểm soát liên quan đến việc quản lý theo dõi tiền lương cùng với các khoản thanh toán và tạm ứng cho cán bộ công nhân viên là điều cần thiết.
Soát xét việc quản lý theo dõi về thuế và các nghĩa vụ với ngân sách nhà nước;
Soát xét các thủ tục kiểm soát đối với quy trình quản lý và theo dõi hàng tồn kho;
Gửi thư xác nhận và đối chiếu số liệu kế toán liên quan đến các khoản tiền gửi ngân hàng, đầu tư, cùng các khoản phải thu và phải trả vào thời điểm cuối năm.
Đối chiếu các khoản phải thu - phải trả;
Tham gia chứng kiến kiểm kê hàng tồn kho, tài sản cố định và tiền mặt trên cơ sở chọn mẫu (nếu có);
Thực hiện kiểm tra trên cơ sở chọn mẫu đối với các số dư và nghiệp vụ kinh tế trình bày trên báo cáo tài chính của đơn vị;
Phân tích và đánh giá một số tỷ suất tài chính chủ yếu;
Thực hiện các thủ tục kiểm toán khác hoặc các thủ tục thay thế cần thiết trong các trường hợp cần thiết;
Tổng hợp và đánh giá kết quả kiểm tra chi tiết cho từng khoản mục trình bày trên báo cáo tài chính của khách hàng
Phân tích tổng thể báo cáo tài chính lần cuối là bước quan trọng để xác nhận tính chính xác của thông tin liên quan đến hoạt động kinh doanh của Công ty Quá trình này bao gồm việc tính toán và so sánh các chỉ số tài chính, cũng như phân tích kết quả để đưa ra đánh giá toàn diện Thông qua phân tích này, Công ty không chỉ có thể đánh giá lại báo cáo tài chính mà còn làm cơ sở cho ý kiến kiểm toán, đồng thời cung cấp tư vấn tài chính cho các đơn vị được kiểm toán Ngoài ra, việc phân tích cũng xem xét cách trình bày thông tin và chính sách kế toán trong báo cáo tài chính.
Phân tích soát xét các sự kiện phát sinh sau ngày khoá sổ kế toán là một quy trình quan trọng, thực hiện chủ yếu thông qua việc kiểm tra các thông tin tài liệu và tiến hành phỏng vấn Công việc này giúp đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong báo cáo tài chính.
Lập báo cáo tổng hợp các vấn đề phát sinh trong quá trình kiểm toán làm cơ sở cho việc lập báo cáo kiểm toán và thư quản lý
- Lập dự thảo báo cáo kiểm toán và thư quản lý;
- Gửi dự thảo báo cáo kiểm toán và Thư quản lý đến Ban lãnh đạo Công ty;
- Thảo luận với Ban lãnh đạo về kết quả kiểm toán và các khuyến nghị chúng tôi đưa ra trong Thư quản lý;
- Hoàn chỉnh báo cáo kiểm toán, Thư quản lý và phát hành bản chính thức của báo cáo tài chính đã được kiểm toán
THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG KIỂM TOÁN
CÁC HOẠT ĐỘNG KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG KIỂM TOÁN BCTC TẠI AFA
2.1.1 Kiểm soát đối với thành viên tham gia kiểm toán Đối với các công ty hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ nói chung thì nguồn nhân lực cũng quan trọng giống như xương sống của một con người Với bất kỳ công ty kiểm toán nào, đội ngũ nhân viên là tài sản vô giá, là nhân tố hàng đầu quyết định đến chất lượng của cuộc kiểm toán Các kiểm toán viên – những người hàng ngày, hàng giờ lo lắng, suy nghĩ và hành động cho sự gia tăng chất lượng Kiểm toán là hoạt động nghề nghiệp đặc thù, liên quan đến rất nhiều đối tượng khác nhau Vì vậy, công việc kiểm toán đòi hỏi phải được thực hiện bởi những con người có trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao Nhận thức sâu sắc điều này, AFA luôn quan tâm đến việc kiểm soát chất lượng yếu tố con người trong công ty
Nhân viên kiểm toán cần tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật của nhà nước trong quá trình hành nghề, theo quy định của Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 200, nhằm đảm bảo mục tiêu tổng thể của kiểm toán viên và doanh nghiệp kiểm toán.
+ Chấp hành một số quy định riêng đối với công ty kiểm toán AFA như:
Tuân thủ quy định về trang phục, giờ giấc làm việc;
Có ý thức bảo quản, giữ gìn tài sản chung của công ty;
Để duy trì mối quan hệ tốt đẹp với khách hàng, các trưởng nhóm kiểm toán cần giữ thái độ nhã nhặn và lịch sự Công ty áp dụng những quy định nghiêm ngặt nhằm cải thiện quản lý và gắn bó hơn với khách hàng Trưởng nhóm có trách nhiệm cung cấp thông tin kịp thời và xác định rõ trách nhiệm trong công tác kiểm toán Để đảm bảo hiệu quả, các lãnh đạo phòng kiểm toán đã phân công cụ thể từng trưởng nhóm theo dõi và chịu trách nhiệm cho một số khách hàng nhất định Trong quá trình kiểm toán, các trưởng nhóm cần tổ chức và thực hiện các nhiệm vụ đã được giao.
Liên hệ thường xuyên với khách hàng giúp nắm bắt kịp thời nhu cầu của họ và cung cấp thông tin cần thiết, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách hàng.
Liên hệ với khách hàng để thảo luận về việc ký hợp đồng kiểm toán cho năm tới, dựa trên việc đánh giá khối lượng công việc phát sinh trong năm đó.
Thảo luận với khách hàng về việc kiểm toán sơ bộ hàng quý, sáu tháng, chín tháng, sau đó lập kế hoạch gửi cho Lãnh đạo phòng kiểm toán
Tổ chức cách lưu trữ hồ sơ khách hàng trên cơ sở những quy định thống nhất của công ty và giao cho phòng lưu trữ bảo quản;
Lập kế hoạch kiểm toán là bước quan trọng, bao gồm việc phân tích sơ bộ tình hình biến động của các chỉ tiêu tài chính dựa trên báo cáo tài chính mà khách hàng cung cấp Việc này giúp xác định các lĩnh vực cần chú ý trước khi tiến hành kiểm toán chính thức.
Tổ chức phân công công việc và hướng dẫn chương trình làm việc cho từng kiểm toán viên trong nhóm là rất quan trọng, dựa trên các quy trình nghiệp vụ đặc trưng của doanh nghiệp.
Công ty TNHH ABC Sign-off: Initials Date
Biểu mẫu 1.1 trình bày phân công công việc cho các thành viên tham gia kiểm toán Trong phần 2.1.2, kiểm soát hồ sơ kiểm toán được đề cập, trong đó AFA phân loại hồ sơ kiểm toán thành hai loại.
FOF (Front of File) chứa đựng thông tin chung về khách hàng, bao gồm quy mô, đặc điểm sản xuất kinh doanh và cơ cấu tổ chức, giúp KTV hiểu rõ hoạt động của khách hàng Khi kiểm toán khách hàng cũ, cần mang theo hồ sơ thường trực để cập nhật những thay đổi, nếu có, nhằm theo dõi tình hình khách hàng Việc cập nhật hồ sơ thường trực không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho việc nắm bắt thông tin trong cuộc kiểm toán năm sau mà còn quan trọng khi có sự thay đổi thành viên trong nhóm kiểm toán Hồ sơ thường trực cần đảm bảo đầy đủ thông tin cần thiết.
- Tên và số hiệu hồ sơ: ngày tháng lập và ngày tháng lưu trữ
Các thông tin chung về khách hàng bao gồm ghi chép và bản sao các tài liệu pháp lý quan trọng như Quyết định thành lập, giấy phép kinh doanh và điều lệ công ty.
Các tài liệu về thuế bao gồm các văn bản pháp lý và chế độ thuế đặc thù liên quan đến lĩnh vực hoạt động của khách hàng, cũng như các tài liệu hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ thuế hàng năm.
Các tài liệu nhân sự bao gồm thỏa ước lao động, quy định riêng của đơn vị được kiểm toán về lao động và quy định quản lý, sử dụng quỹ lương.
- Các tài liệu về kế toán: văn bản chấp thuận chế độ kế toán được áp dụng, các nguyên tắc kế toán áp dụng
Các hợp đồng quan trọng và dài hạn bao gồm những thỏa thuận với bên thứ ba có hiệu lực trong thời gian dài, chẳng hạn như hợp đồng kiểm toán, hợp đồng cho thuê và hợp đồng vay.
BOF (Back of File) là nơi lưu trữ tất cả các tài liệu quan trọng trong quá trình kiểm toán của năm báo cáo, bao gồm toàn bộ giấy tờ làm việc của các thành viên tham gia.
- Các báo cáo tài chính của đơn vị trước khi kiểm toán
Các tờ giấy ghi chép quá trình làm việc của các thành viên trong năm báo cáo, bao gồm đầy đủ mọi khoản mục có trên bảng cân đối số phát sinh của đơn vị.
- Các bằng chứng kế toán của đơn vị làm minh chứng cho những con số trên giấy làm việc của từng khoản mục
Việc sắp xếp hồ sơ kiểm toán phải được làm theo các quy định:
QUY TRÌNH KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG KIỂM TOÁN BCTC TẠI AFA
a Giai đoạn tiền kiểm toán
Kiểm soát việc chấp nhận kiểm toán khách hàng
Công việc đầu tiên trước khi ký kết hợp đồng kiểm toán là tìm hiểu và đánh giá khách hàng Việc kiểm soát khách hàng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng kiểm toán Quá trình này bao gồm việc thu thập thông tin để đánh giá khả năng đáp ứng của công ty đối với dịch vụ mà khách hàng yêu cầu.
Trong lĩnh vực kiểm toán, sự không khớp giữa đặc thù công việc và khả năng đáp ứng của công ty kiểm toán là điều thường thấy Khi mức rủi ro kiểm toán gia tăng, yêu cầu về phí dịch vụ cũng sẽ tăng theo, đồng thời đòi hỏi phải có kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt hơn.
Trong quá trình kiểm toán, KTV cần thu thập thông tin từ kế toán trưởng và Ban giám đốc để đánh giá tình hình kinh doanh và nghĩa vụ pháp lý của khách hàng, nhằm quyết định tiếp tục kiểm toán khách hàng cũ hoặc chấp nhận khách hàng mới Đối với khách hàng cũ, việc cập nhật thông tin thay đổi trong năm là cần thiết để đánh giá khả năng chấp nhận lời mời kiểm toán, trong khi đối với khách hàng mới, KTV cần thu thập thông tin chi tiết để có cơ sở đánh giá chính xác Những thủ tục này giúp KTV nắm bắt đặc điểm nổi bật của khách hàng và đánh giá rủi ro kiểm toán Quyết định ký kết hợp đồng kiểm toán phải được thực hiện bởi lãnh đạo cao nhất của công ty, thường là Tổng giám đốc hoặc người được ủy quyền có đủ thẩm quyền và chuyên môn Tại AFA, Phó tổng giám đốc khối Báo cáo tài chính là người chịu trách nhiệm cho công việc này.
Kiểm soát việc chấp nhận và duy trì khách hàng bao gồm việc đánh giá khả năng nguồn nhân lực có chuyên môn phù hợp để thực hiện hợp đồng, sự đồng ý của cấp trên nhằm đảm bảo hỗ trợ và phối hợp khi cần thiết Đồng thời, cần đảm bảo tính độc lập và khách quan của kiểm toán viên trong năm nay để bố trí nhân sự hợp lý, tuân thủ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp.
Khả năng thu thập thư xác nhận và thông tin từ bên thứ ba, cũng như các thư xác nhận liên quan đến các sự kiện xảy ra sau khi kết thúc niên độ, đặc biệt là các giao dịch bất thường, là rất quan trọng.
Khả năng thu thập bằng chứng cần thiết là rất quan trọng, đặc biệt đối với các mục nhạy cảm trên báo cáo tài chính như hàng tồn kho, các khoản phải thu và doanh thu.
Có sự thay đổi đáng kể nào trong thành viên Ban giám đốc hay nhân viên kế toán chủ chốt không? Ban giám đốc có thiện chí hợp tác và cung cấp đầy đủ thông tin.
Trong quá trình kiểm toán, 17 chứng kiểm toán là cần thiết để đảm bảo tính chính xác và minh bạch Các kiểm toán viên (KTV) không bị giới hạn trong việc tiếp xúc và trao đổi ý kiến với các thành viên ban giám đốc, điều này giúp nâng cao hiệu quả của cuộc kiểm toán và đảm bảo rằng mọi thông tin quan trọng đều được xem xét kỹ lưỡng.
Có sự thay đổi đáng kể trong hệ thống kiểm soát nội bộ hay không;
Khách hàng đã áp dụng hệ thống kế toán tự động hóa chưa? Đánh giá và hiểu biết về phần mềm kế toán hiện tại là rất quan trọng, cùng với khả năng thu thập đầy đủ bằng chứng thích hợp để đảm bảo đạt được mục tiêu của cuộc kiểm toán Ngoài ra, cần đọc và phân tích thư giải trình từ Ban giám đốc.
Phân tích và nắm bắt thông tin cụ thể về khách hàng là rất quan trọng để giảm thiểu rủi ro trong việc chấp nhận và duy trì mối quan hệ với họ Điều này cũng hỗ trợ trong việc xây dựng kế hoạch và chương trình kiểm toán hợp lý, đảm bảo rằng cuộc kiểm toán được thực hiện đạt chất lượng quy định.
Sau khi thực hiện khảo sát và phân tích rủi ro tại đơn vị khách hàng, Phó tổng giám đốc sẽ quyết định về việc tiến hành kiểm toán Các doanh nghiệp thường bị từ chối kiểm toán thường có dấu hiệu gian lận, gây khó khăn trong quá trình làm việc, hoặc có tranh chấp pháp lý và hệ thống kiểm soát nội bộ yếu Nếu quyết định kiểm toán, Phó tổng giám đốc sẽ xác định mức phí kiểm toán phù hợp để vừa giữ chân khách hàng, vừa đảm bảo chất lượng kiểm toán.
Sơ đồ 2.1 Kiểm soát chấp nhận kiểm toán khách hàng Kiểm soát lập kế hoạch kiểm toán
Trước khi tiến hành hợp đồng kiểm toán, Công ty xây dựng kế hoạch kiểm toán tổng thể, xác định rõ nội dung, mục tiêu, phạm vi và bố trí nhân sự cho cuộc kiểm toán Kế hoạch này được trình bày chi tiết trong "Thư gửi khách hàng về kế hoạch kiểm toán," nhằm tạo sự phối hợp hiệu quả giữa khách hàng và công ty trong quá trình kiểm soát cuộc kiểm toán.
Kiểm soát năng lực và tính độc lập nhóm kiểm toán tại công ty khách hàng
Tìm hiểu và đánh giá khách hàng
Rủi ro chấp nhận được
Từ chối Chấp nhận khách hàng
Sau khi ký hợp đồng kiểm toán, Phó Tổng giám đốc có trách nhiệm lựa chọn đội ngũ kiểm toán viên phù hợp với từng đơn vị dựa trên chuyên môn và năng lực của nhân viên Quy trình này được kiểm soát chặt chẽ bởi nhóm kiểm toán, trong đó trưởng nhóm phải là kiểm toán viên chính có hiểu biết sâu sắc về doanh nghiệp, phương thức sản xuất và hệ thống kế toán của đơn vị Đối với khách hàng cũ, trưởng nhóm thường là người đã tham gia kiểm toán năm trước, trong khi với khách hàng mới, việc lựa chọn nhân viên phù hợp trở nên phức tạp hơn Trong mùa kiểm toán, lịch làm việc dày đặc khiến việc sắp xếp đội ngũ kiểm toán trở nên khó khăn, dễ dẫn đến tình trạng thiếu nhân lực hoặc phân công thừa người, ảnh hưởng đến chất lượng và tiến độ kiểm toán Quản lý nhóm không chỉ phụ thuộc vào người phân công ban đầu mà còn chịu ảnh hưởng từ trưởng nhóm, vì vậy việc hiểu rõ đặc điểm doanh nghiệp và khả năng của từng nhân viên kiểm toán là rất quan trọng.
Thông thường, lựa chọn KTV phải dựa trên một số đặc điểm sau:
Trưởng nhóm là KTV chính với trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm phong phú, có khả năng tiếp quản và xử lý các tình huống liên quan đến ngành nghề và đặc thù doanh nghiệp KTV chính nắm vững các quy định về kiểm soát chất lượng kiểm toán và có trách nhiệm trong việc phân công công việc, hướng dẫn, giám sát và kiểm tra các trợ lý KTV khác.
- Các KTV khác hay trợ lý KTV có đủ năng lực cần thiết để đảm đương các công việc có độ phức tạp khác nhau
- Trong nhóm KTV không có ai có quan hệ kinh tế với doanh nghiệp
- Trong nhóm KTV không có ai có quan hệ họ hàng ruột thịt với một trong những người lãnh đạo của doanh nghiệp
Nếu phát hiện sự bất hợp lý trong nhóm kiểm toán, mỗi thành viên cần tự giác thông báo để được điều chỉnh Việc không thông báo có thể ảnh hưởng đến chất lượng công việc kiểm toán và cá nhân đó sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn toàn.