TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Ngân sách Nhà nước (NSNN) đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính, cung cấp nguồn lực vật chất cần thiết cho hoạt động quản lý và thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội Do vị trí then chốt của NSNN, chính phủ cần thiết lập cơ chế và biện pháp nhằm liên tục nâng cao tiềm lực tài chính của đất nước.
NSNN và sử sử dụng nó một cách tiết kiệm có hiệu quả
Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, nguồn thu ngân sách nhà nước (NSNN) đang đối mặt với nhiều thách thức Việc quản lý và sử dụng NSNN một cách hiệu quả là ưu tiên hàng đầu của Đảng, Nhà nước và các cấp chính quyền Quản lý tốt thu – chi ngân sách ở cấp huyện, phường, xã không chỉ quan trọng cho ngân sách cơ sở mà còn giúp thực hành tiết kiệm, ổn định tài chính, giảm thiểu lãng phí và tiêu cực, đồng thời góp phần ổn định tiền tệ và kiểm soát lạm phát.
Trong những năm qua, công tác quản lý ngân sách nhà nước (NSNN) của Sở Tài chính huyện Lamam, tỉnh Sekong đã có nhiều đổi mới và đạt được những tiến bộ đáng kể Huyện Lamam không ngừng phát triển kinh tế xã hội, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của người dân Trong bối cảnh nền kinh tế chuyển đổi, Sở Tài chính huyện luôn đạt được những thành tựu ấn tượng, đặc biệt trong quản lý chi NSNN, đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới hiện nay.
Trong lĩnh vực quản lý chi ngân sách nhà nước (NSNN), vẫn còn nhiều bất cập cần được xem xét một cách khách quan nhằm cải thiện hiệu quả Hiện tại, công tác quản lý NSNN của Sở Tài chính huyện Lamam, tỉnh Sekong, chưa đạt hiệu quả cao Các đơn vị dự toán ngân sách thường bị ràng buộc bởi chính sách chế độ, tiêu chuẩn định mức nhưng lại thiếu trách nhiệm về hiệu quả sử dụng ngân sách được giao Tính năng động và tích cực của các đơn vị sử dụng ngân sách chưa được phát huy, trong khi tâm lý ỳ lại và trông chờ vào NSNN vẫn phổ biến, gây ảnh hưởng tiêu cực đến việc huy động và khai thác nguồn lực cho đầu tư, từ đó không đạt được các mục tiêu phát triển và giải quyết vấn đề xã hội Nhận thức rõ vai trò quan trọng của việc hoàn thiện quản lý chi NSNN trong những năm tới, tôi đã chọn đề tài “Giải pháp hoàn thiện quản lý chi NSNN tại Sở Tài chính huyện Lamam, tỉnh Sekong” để nghiên cứu.
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu những vấn đề mang tính lý luận về quản lý NSNN
- Phân tích đánh giá thực trạng quản lý chi ngân sách tại Sở tài chính huyện Lamam tỉnh Sekong
- Đề xuất và đóng góp giải pháp đổi mới về việc quản lý chi NSNN trong thời gian sắp tới
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để thực hiện nghiên cứu một cách khoa học, tôi đã áp dụng các phương pháp tổng hợp, phân tích thống kê và nghiên cứu tình huống Bên cạnh đó, tôi kết hợp lý luận với thực tiễn và sử dụng phương pháp so sánh đối chiếu nhằm làm rõ các vấn đề nghiên cứu của đề tài.
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VỊ NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu và phân tích hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý chi ngân sách
Trong bài viết này, chúng tôi đánh giá thực trạng quản lý chi ngân sách tại Sở Tài chính huyện Lamam, tỉnh Sekong, Lào trong những năm qua Phân tích sẽ tập trung vào những ưu điểm và nhược điểm trong quản lý chi ngân sách nhà nước (NSNN), đồng thời chỉ ra nguyên nhân dẫn đến những điểm mạnh và điểm yếu này Qua đó, chúng tôi hy vọng cung cấp cái nhìn tổng quan về hiệu quả quản lý ngân sách và đề xuất giải pháp cải thiện trong tương lai.
- Đề xuất và đóng góp một số giải pháp hoàn thiện quản lý chi NSNN trong điều kiện hiện nay.
BỐ CỤC
CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ SỞ TÀI CHÍNH HUYỆN LAMAM TỈNH SEKONG
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI NSNN TẠI SỞ TÀI CHÍNH HUYỆN LAMAM, TỈNH SEKONG, NƯỚC CHDCND LÀO
CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TẠI HUYỆN LAMAM TỈNH SEKONG NƯỚC CHDCND LÀO
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ SỞ TÀI CHÍNH HUYỆN LAMAM TỈNH
TỔNG QUÁT CHUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA SỞ TÀI CHÍNH HUYỆN
1.1.1 Địa chỉ của Sở tài chính huyện Lamam tỉnh Sekong
Sở Tài chính huyện Lamam, tỉnh Sekong, tọa lạc tại Bản Vathluang, huyện Lamam, có vị trí địa lý thuận lợi: phía Bắc giáp Trạm đổ xăng tư nhân, phía Nam giáp chợ tỉnh Sekong, phía Đông giáp văn phòng thu gom và xử lý chất nổ, và phía Tây giáp với khu dân cư.
1.1.2 Cơ cấu tổ chức và hình thức tổ chức trong bộ máy quản lý
Sơ đồ 1.1 Sơ dồ cơ cấu tổ chức tại Văn phòng tài chính huyện Lamam, tỉnh Sekong
Bảng 1.1 Bảng thông kê cơ cấu nhân sự của văn phòng tài chính huyện Lamam
Thạc sĩ Đại học Cao đẳng Chính thức
Phi chính thức nam Nữ Nam Nữ Nam Nữ nam Nữ
Giám đốc Sở Tài chính tỉnh, thủ đô được bổ nhiệm bởi Bộ trưởng Bộ Tài chính, với sự thống nhất từ văn phòng chính quyền địa phương Vị trí này có quyền hạn tương đương với Giám đốc Vụ Tài chính và chịu trách nhiệm trực tiếp trước Tỉnh trưởng, thủ đô và Bộ trưởng Bộ Tài chính.
Giám đốc sở tài chính Ông Khamhou OUNMAMY
Phó giám đốc sở Ông Bounhon
Phụ trách bộ bộ phân kế toán
Chỉ đạo văn phòng tài chính huyện Kaleum
Bộ phận điều hành hành chính
Chỉ đạo văn phòng tài chính huyện Thateng
Phó giám đốc sở Ông Vongmany KEONAKHONE
Chỉ đạo văn phòng tài chính huyện Đắkchưng
Phó giám đốc sở Ông Sukun VORLAPUNXA Y
Quản lý văn phòng tài chính huyện Lamam
Phó giám đốc Sở Tài chính được bổ nhiệm bởi Bộ trưởng Bộ Tài chính, dựa trên sự thống nhất với văn phòng chính quyền địa phương, tùy thuộc vào phạm vi và quy mô quản lý Vị trí này có quyền hạn tương đương với Giám đốc Vụ Tài chính, đóng vai trò hỗ trợ cho Giám đốc Sở và thực hiện các nhiệm vụ cụ thể theo sự phân công.
Sở Tài chính bao gồm Giám đốc Văn phòng Tài chính và Phó Giám đốc Văn phòng Tài chính, được bổ nhiệm bởi Bộ trưởng Bộ Tài chính với sự thống nhất của chính quyền địa phương Giám đốc Văn phòng Tài chính có quyền hạn tương đương với Phó Giám đốc Sở Tài chính - Vụ Tài chính Ngoài ra, còn có các Trưởng phòng và các chức vụ khác theo quy định.
1.1.3 Lịch sử hình thành của sở tài chính huyện Lamam tỉnh Sekong
Sau khi đất nước đã được giải phóng và được thành lập NCHDCND Lào vào ngày
Vào ngày 02 tháng 12 năm 1975, Đảng Cách mạng Nhân dân Lào đã chính thức nắm quyền lãnh đạo, đặt ra đường lối nhằm bảo vệ và xây dựng quốc gia Hai nhiệm vụ chính trị lớn mà Đảng thực hiện là phát triển một quốc gia thịnh vượng và chú trọng đến vấn đề tài chính, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự tăng trưởng của nền kinh tế - xã hội.
Sở Tài chính huyện Lamam tỉnh Sekong đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và phát triển kinh tế, góp phần cải thiện chất lượng sống cho người dân Đảng và Nhà nước chú trọng áp dụng chính sách tiền tệ như công cụ điều tiết kinh tế vĩ mô, nhằm hướng tới mục tiêu phát triển bền vững Các chính sách này bao gồm chính sách thu nhập, chi phí và cân đối ngân sách, được xây dựng dựa trên các mục tiêu, quan điểm và định hướng phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội Điều này đảm bảo sự ổn định và tăng trưởng liên tục cho nền kinh tế, thúc đẩy sản xuất và phát triển văn hóa xã hội, từ đó nâng cao đời sống người dân và dẫn đến sự hình thành của Sở Tài chính huyện Lamam.
Sở Tài chính huyện Lamam tỉnh Sekong luôn thực hiện đúng chỉ đạo của Đảng trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước Nhờ đó, Sở đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật trong những năm qua, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của đất nước, đặc biệt trong giai đoạn từ năm 1975 đến 1985.
Năm 1975 đánh dấu sự khởi đầu của quá trình đổi mới trong quản lý hành chính, chuyển từ hình thức cũ sang hình thức mới Trước đây, việc chi trả lương và lương thực do sở tài chính trực tiếp thực hiện cho cán bộ, nhân viên công chức Tuy nhiên, sự phát triển của nền kinh tế đã tạo ra nhu cầu cần thiết cho những thay đổi trong hệ thống này.
Từ năm 1986 đến nay, công tác tài chính đã có sự điều chỉnh đáng kể theo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, trong đó kế toán ngân sách được cải tiến với việc áp dụng hình thức kế toán kinh doanh cho các đơn vị ngân sách Các khoản thu - chi của từng sở, bộ phận cấp tỉnh, huyện được tổng hợp để cấp cho các khoản chi, đặc biệt là các khoản hỗ trợ từ nước ngoài thông qua hệ thống ngân hàng Việc chi trả lương được theo dõi chặt chẽ và phân bổ cho từng cá nhân cụ thể Tuy nhiên, chính sách tiền tệ và cơ chế tài chính hiện tại vẫn thể hiện sự quản lý hành chính bao cấp, với nhà nước nắm quyền tuyệt đối trong việc huy động và phân phối nguồn tài chính Sự mất cân đối giữa thu và chi ngân sách, cùng với việc phụ thuộc vào hỗ trợ và vay mượn từ nước ngoài, đã ảnh hưởng lớn đến quản lý kinh tế vĩ mô và vi mô, dẫn đến sự nhầm lẫn trong điều hành.
Dưới sự đổi mới toàn diện của Đảng, chính sách tài chính và cơ chế ngân sách đã được cải thiện, giảm thiểu tình trạng bao cấp và ngăn chặn lợi dụng từ các đơn vị quốc doanh Hội nghị tài chính toàn quốc năm 1991 đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong sự đổi mới tài chính, xác định phương hướng và tầm nhìn rõ ràng cho toàn hệ thống.
Cần chấm dứt chính sách tài chính huy động và bao cấp, thay vào đó áp dụng cơ chế quản lý mới thông qua can thiệp gián tiếp bằng Luật pháp kinh tế và Luật tài chính Các đơn vị kinh doanh nhà nước cần được phân loại rõ ràng, tách biệt với doanh nghiệp tư nhân, đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật.
Chính sách chính trị cần phải phù hợp với đường lối của Đảng, đồng thời liên kết chặt chẽ với sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong từng giai đoạn Điều này thể hiện rõ ràng trong chủ trương xây dựng một đất nước thống nhất và tự chủ, hướng tới sự phát triển mạnh mẽ.
Thực hiện cơ chế tài chính mở nhằm tăng cường hiệu quả và đổi mới, đồng thời hiểu rõ sự cân đối giữa khoản thu và chi ngân sách là điều cần thiết.
Vào năm 1994, Luật ngân sách bản số 007/ສພຊ đã được ban hành, cùng với các luật liên quan đến thuế, thuế đất đai, kế toán và tài sản, nhằm cải thiện việc quản lý thu – chi trong hệ thống tài chính Chức năng, quyền hạn và nhiệm vụ của Sở Tài chính huyện Lamam tỉnh Sekong cũng được quy định rõ ràng để đảm bảo tính chặt chẽ và thuận tiện trong công việc tài chính.
Sở tài chính tỉnh, thủ đô là một cơ quan tổ chức của địa phương dưới sự quản lý chỉ đạo của Bộ tài chính
Sở tài chính có nhiệm vụ tham mưu cho chính quyền địa phương và Bộ tài chính trong việc quản lý và điều hành các công việc liên quan đến tài chính, kế toán, ngân sách và tài sản của nhà nước Đồng thời, Sở cũng chịu trách nhiệm quản lý nguồn tài chính của các đơn vị kinh doanh nhà nước theo các chính sách và luật pháp hiện hành.
GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ HUYỆN LAMAM TỈNH SEKONG, NƯỚC
1.2.1 Đặc điểm tự nhiên, dân số của huyện Lamam, tỉnh Sekong
Tỉnh Sekong, nằm ở đông nam Lào, có tổng diện tích 7,665 km² Tỉnh này giáp với tỉnh Quảng Nam và Thừa Thiên - Huế của Việt Nam ở phía Đông, tỉnh Champasack ở phía Tây, và tỉnh Attapeu ở phía Nam Sekong chủ yếu nằm trong khu vực đồi núi, tạo nên cảnh quan thiên nhiên đa dạng và phong phú.
Tỉnh Sekong, thành lập năm 1983 từ việc tách ra khỏi tỉnh Salavan và nhận thêm huyện Thateng từ Champasack, là tỉnh có dân số ít nhất và mật độ dân số thấp nhất tại Lào, với khoảng 130,048 người và mật độ trung bình chỉ 15 người/km² Tỉnh này bao gồm 4 huyện: Lamam, Thateng, Đakcheung và Kaleum Sông Sekong, cùng với chi lưu Sanamnoi, là dòng sông lớn nhất trong tỉnh, nhưng Sekong cũng được coi là một trong những tỉnh nghèo nhất của Lào.
Huyện Lamam, thuộc tỉnh Sekong, đóng vai trò quan trọng trong chính trị, kinh tế, văn hóa và an ninh xã hội của khu vực Với tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, Lamam nổi bật so với các huyện khác trong tỉnh Tuy nhiên, dân cư tại đây vẫn giữ nếp sống làng xã truyền thống, trong khi đất đai và cơ sở hạ tầng chưa phát triển tương xứng với vị trí của một huyện nội thành Mặc dù tốc độ gia tăng dân số còn chậm, nhưng lực lượng lao động chưa có việc làm vẫn còn lớn, tạo ra thách thức cho sự phát triển bền vững của huyện.
Huyện Lamam, giống như các thành phố khác của Lào, có sự đa dạng về dân tộc, bao gồm người Lào, Việt Nam, Trung Quốc và các dân tộc thiểu số Huyện này nổi bật với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao hơn so với các huyện khác trong tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng và phát triển các công trình mới.
1.2.2 Cơ cấu tổ chức hành chính của huyện Lamam
Cơ cấu tổ chức hành chính huyện Lamam bao gồm Chủ tịch huyện, Phó Chủ tịch huyện, các thành viên UBND huyện cùng với các văn phòng như Sở Tài chính, Văn phòng tổng hợp và Văn phòng quản lý Ngoài ra, huyện còn có tổ chức quần chúng nhân dân và các văn phòng trực thuộc.
1.2.3 Tình hình kinh tế - xã hội a Về kinh tế:
Quá trình đô thị hóa nhanh chóng đã khiến ngành nông nghiệp trở thành lĩnh vực chiếm tỉ trọng lớn nhất trong cơ cấu kinh tế của tỉnh Nhiều sản phẩm nông nghiệp chủ lực của tỉnh không chỉ tạo ra lợi thế cạnh tranh mà còn thu hút lực lượng lao động, từ đó thúc đẩy sự phát triển của các hoạt động dịch vụ trong khu vực.
Huyện Lamam có vị trí địa lý thuận lợi cho phát triển thương mại và dịch vụ, tạo điều kiện giao lưu hàng hóa với các tỉnh lân cận Mặc dù các hoạt động thương mại - dịch vụ mới chỉ ở giai đoạn đầu, huyện đang xây dựng trung tâm thương mại dự kiến đi vào hoạt động vào cuối năm nay Tuy nhiên, các ngành tiêu dùng và thủ công công nghiệp vẫn phát triển rời rạc, chủ yếu là sản xuất quy mô gia đình, dẫn đến sản lượng thấp và khả năng cạnh tranh hạn chế Một số ngành thủ công truyền thống đang có nguy cơ mai một, tạo ra thách thức lớn cho sự phát triển của huyện Lamam.
Trong những năm qua, huyện đã duy trì ổn định chính trị - xã hội, dẫn đến sự phát triển kinh tế liên tục Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đạt 7.5% mỗi năm, tuy nhiên con số này vẫn còn thấp so với mức tăng trưởng của các tỉnh khác.
Mức thu nhập bình quân đầu người của huyện đạt 350 USD/năm, với cơ cấu kinh tế chủ yếu bao gồm công nghiệp, thương mại, dịch vụ và nông nghiệp Trong đó, sản xuất nông nghiệp chiếm 55%, công nghiệp 25% và thương mại cùng dịch vụ chiếm 20%, phản ánh rõ thế mạnh trong phát triển kinh tế của huyện.
Huyện Đại đã có sự phát triển vượt bậc về cơ sở hạ tầng kỹ thuật so với các huyện nội thành khác trong tỉnh, với giao thông đường bộ được nâng cấp và xây mới Cơ sở sản xuất của người dân không ngừng phát triển, cải thiện đời sống cộng đồng Ngành công nghiệp, đặc biệt là khai thác gỗ và khoáng sản, đang phát triển mạnh mẽ, với doanh thu ổn định từ các nhà máy công nghiệp hàng năm Ngành nông nghiệp cũng mở rộng, thu hút đầu tư cho sản xuất các sản phẩm như cao su, tiêu, mía và mì, góp phần quan trọng tạo việc làm cho người dân và thúc đẩy kinh tế huyện phát triển, nâng cao nguồn thu ngân sách nhà nước hàng năm.
Các cơ sở phúc lợi xã hội như trường học, cơ sở y tế, trung tâm văn hóa - thể dục thể thao, công viên và khu vui chơi giải trí hiện đang thiếu hụt nghiêm trọng Bên cạnh đó, công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị cũng đang diễn ra phức tạp, cần được cải thiện để đáp ứng nhu cầu của cộng đồng.
Chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ Quốc và các đoàn thể đã có sự chuyển biến tích cực, từ tổ chức đến nội dung và phương thức hoạt động, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của từng đối tượng Các phong trào thi đua lao động sản xuất và nhân đạo từ thiện không chỉ mở rộng về quy mô mà còn đi sâu vào chất lượng, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của huyện trong lĩnh vực văn hóa – xã hội.
Huyện Lamam đã có nhiều tiến bộ trong quản lý đô thị và đất đai, với đầu tư lớn vào cơ sở hạ tầng như giao thông, trường học, nhà văn hóa, và trạm y tế, góp phần cải thiện bộ mặt đô thị và nâng cao đời sống văn hóa, kinh tế của người dân Các giá trị văn hóa nghệ thuật được bảo tồn và phát huy, đặc biệt là trong các ngày lễ lớn, thể hiện sự đa dạng và phong phú của các dân tộc Huyện Lamam nổi bật với hệ thống giáo dục đa dạng từ mầm non đến trung học, tuy nhiên vẫn còn gặp khó khăn về quy mô và chất lượng Huyện cũng chú trọng củng cố mạng lưới y tế, với 1 bệnh viện và 10 trạm y tế, đảm bảo người dân ở vùng sâu vùng xa có thể tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh.
Các nguồn cung cấp thuốc chữa bệnh cho công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ, người mang thai và trẻ em đã được đặc biệt chú trọng Điều này góp phần hạn chế sự phát triển của các bệnh như sốt xuất huyết và sốt rét, từ đó tỷ lệ tử vong của bà mẹ và trẻ em tại huyện và tỉnh đã giảm rõ rệt.
1.2.4 Tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội
An ninh quốc phòng được duy trì vững chắc, đảm bảo trật tự an toàn xã hội và chú trọng công tác phòng chống tệ nạn xã hội Toàn dân hăng hái tham gia phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc và phòng chống tội phạm.
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHI NSNN TẠI SỞ TÀI CHÍNH HUYỆN LAMAM, TỈNH SEKONG, NƯỚC CHDCND LÀO
MỘT SỐ QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ CHI NSNN CỦA NƯỚC CHDCND LÀO
Chi ngân sách nhà nước bao gồm chi NSTW và chi NSĐP Chi NSTW phục vụ cho hành chính bộ máy Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, và các cơ quan tổ chức quần chúng trung ương; đồng thời chi cho lực lượng quốc phòng-an ninh và trả nợ vay của Chính phủ Ngoài ra, chi này còn bao gồm đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ ODA và các khoản chi khác theo quy định pháp luật Chi NSĐP tương tự, phục vụ cho hành chính tại địa phương, lực lượng quốc phòng-an ninh địa phương, và đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cùng các dự án ODA Để đảm bảo cân đối ngân sách, nếu thu ngân sách địa phương không đủ chi được Quốc hội công nhận, NSTW sẽ hỗ trợ NSĐP.
Hỗ trợ ngân sách có mục tiêu là một phần quan trọng trong quy định của điều 43 Bộ luật NSNN NSTW sẽ cung cấp hỗ trợ cho NSĐP nhằm phục vụ cho các mục tiêu cụ thể, đảm bảo sự phát triển bền vững và hiệu quả trong quản lý ngân sách.
- Để thực hiện kế hoạch, dự án đầu tư đã quy định trong kế hoạch chung mà chính phủ giao thêm
- Để giải quyết vấn đề đột xuất, cấp bách mà không nằm trong kế hoạch ngân sách trong năm của địa phương theo quyết định của Chính phủ
Nhà nước khuyến khích các địa phương tăng thu ngân sách bằng cách quy định rằng nếu địa phương thu vượt kế hoạch, phần thu vượt này sẽ được giữ lại để phát triển địa phương Đối với phần ngân sách Trung ương thực hiện tại địa phương, nếu có phần vượt kế hoạch, Chính phủ sẽ quyết định tỷ lệ chia sẻ hợp lý cho địa phương.
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI NSNN
Trước năm 1986, Lào áp dụng mô hình phát triển kinh tế kế hoạch hóa tập trung, nhưng nhanh chóng bộc lộ nhiều nhược điểm nghiêm trọng Trước tình hình khó khăn này, Đại hội Đảng lần thứ IV, đặc biệt từ năm 1988, đã đánh dấu bước chuyển biến quan trọng trong chính sách kinh tế của đất nước.
Kể từ khi thực hiện chính sách mở cửa và công bố luật đầu tư nước ngoài vào tháng 03 năm 1988, nền kinh tế Lào đã bắt đầu hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu Sau hơn 10 năm áp dụng cơ chế mới, với sự nỗ lực lớn lao của toàn Đảng và toàn dân, nền kinh tế Lào đã phát triển mạnh mẽ, mở ra một kỷ nguyên mới với các chương trình đổi mới kinh tế sâu rộng và toàn diện Quá trình này đã giúp nền kinh tế Lào dần chuyển đổi sang cơ chế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, tác động tích cực đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội.
Việc chuyển đổi mô hình kinh tế tại Việt Nam diễn ra từng bước, phù hợp với quá trình đổi mới và hội nhập quốc tế, được ghi nhận trong Hiến pháp năm 1991 Mô hình kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, với sự quản lý của Nhà nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo ra cơ sở cho sự phát triển Mặc dù kinh tế nhà nước vẫn giữ vai trò chủ đạo, Nhà nước khuyến khích phát triển các thành phần kinh tế khác và sử dụng cơ chế thị trường để điều chỉnh giá cả, đảm bảo cân đối cung cầu Sự tác động của thị trường yêu cầu Nhà nước điều chỉnh vai trò của mình, giảm dần can thiệp trực tiếp vào sản xuất kinh doanh Thay vào đó, Nhà nước tập trung vào quản lý vĩ mô, xây dựng hành lang pháp lý ổn định và sử dụng công cụ chính sách tài chính để điều tiết kinh tế, nhằm tối đa hóa phúc lợi xã hội, đảm bảo hiệu quả hoạt động và phân phối thu nhập công bằng, hướng tới sự phát triển bền vững.
Trong những năm qua, nền kinh tế tỉnh Sekong đã duy trì sự ổn định và bền vững, với tỷ lệ lạm phát một con số và tỷ giá tiền Kíp ổn định Tuy nhiên, giá xăng dầu tăng cao đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất và dịch vụ, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất vi mô chưa đáp ứng đủ nhu cầu trong nước Vận tải hàng hóa xuất nhập khẩu diễn ra nhanh chóng, nhưng vẫn gặp khó khăn trong quản lý ngân sách do biến động tỷ giá giữa tiền Kíp và các loại tiền tệ quốc tế Sự chuyển đổi từ thương mại biên giới sang kinh tế đối ngoại và xu hướng giảm thuế của AFTA cũng là những yếu tố cần được quản lý chặt chẽ dưới sự lãnh đạo của chính quyền tỉnh và các cơ quan chức năng.
Huyện Lamam, thuộc tỉnh Sekong, đã triển khai công tác tài chính – ngân sách, mang lại hiệu quả cao trong việc ổn định chính trị và an ninh xã hội Các chính sách liên quan đến thu nhập như Luật hải quan và Luật thuế đã được củng cố Tuy nhiên, huyện vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, bao gồm việc nguồn thu ngân sách tăng chậm và tình trạng nợ kéo dài chưa được giải quyết.
Sau khi Chính phủ ban hành nghị quyết số 145/CP vào ngày 31/07/2016, việc tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và kế hoạch ngân sách quốc gia năm 2016 đã được triển khai.
Vào ngày 09/08/2016, Bộ Tài chính đã ban hành thông báo số 1761/TC về chỉ số ngân sách và hướng dẫn thực hiện kế hoạch ngân sách quốc gia Để thực hiện nội dung này, phòng Tài chính huyện đã tổ chức hội nghị tài chính khẩn trương vào cuối tháng 09/2016 nhằm thông báo về số thu chi ngân sách năm.
Năm 2016, các ngành, đơn vị và huyện trong tỉnh đã triển khai tổ chức kịp thời các nhiệm vụ thu nhập và quản lý chỉ tiêu Phòng Tài chính huyện đã giao nhiệm vụ cho các văn phòng, nhấn mạnh rằng việc tìm kiếm thu nhập là một nhiệm vụ quan trọng Các cửa khẩu, đơn vị và cá nhân cần lập kế hoạch chi tiết cho các khoảng thời gian như tuần, quý, 6 tháng và năm để đảm bảo hiệu quả trong việc thực hiện chỉ tiêu thu nhập.
- Đầu năm 2016, Sở tài chính đã được củng cố hệ thống tổ chức cấp văn phòng và bố trí cán bộ tài chính trong huyện
Việc chú trọng huấn luyện tư tưởng chính trị cho Đảng viên và cán bộ tài chính là rất quan trọng để xây dựng lập trường đạo đức cách mạng vững chắc Điều này giúp họ có lề lối làm việc tốt, tự giác và chủ động trong việc phục vụ, đồng thời thực hiện đúng quy chế, nguyên tắc và quy tắc xử sự một cách nghiêm chỉnh.
Đã tiến hành tuyên truyền và phổ biến Luật thuế, hải quan và pháp lý tài chính, bao gồm nghị định về giấy thu tiền, thông qua các kênh truyền thông, tọa đàm và thông tin đại chúng Đồng thời, thực hiện việc quảng bá tên tuổi của những người đóng góp vốn Nhà nước.
- Đã tổ chức tập huấn tài chính cấp Làng cho tất cả các Huyện
Năm 2017, tình hình kinh tế - xã hội quốc tế và khu vực tiếp tục biến động phức tạp, ảnh hưởng đến việc thu và quản lý chi ngân sách tại Huyện Lamam Các khó khăn trong chi ngân sách huyện bao gồm sự giảm sút tài nguyên thiên nhiên, khủng hoảng do hạn hán, bão và dịch bệnh, cũng như sự cạnh tranh từ các nước đang phát triển trong việc thu hút đầu tư Ngoài ra, việc thu thuế giảm do nghĩa vụ với ASEAN, biến động giá xăng dầu, tỷ giá đô la Mỹ và mức lạm phát gia tăng cũng góp phần vào tình hình này Tuy nhiên, dưới sự chỉ đạo của ban lãnh đạo cấp tỉnh và huyện, nhiệm vụ thu ngân sách đã đạt được kết quả khả quan, nhờ vào sự tuyên truyền, huấn luyện và khuyến khích từ các cấp lãnh đạo địa phương, nhằm vượt qua kế hoạch ngân sách được giao.
Sản xuất đang phát triển mạnh mẽ, phù hợp với đặc điểm và thế mạnh của vùng lãnh thổ Nông dân, doanh nhân và các dịch vụ liên quan đều ghi nhận thu nhập tăng cao, đồng thời cũng gia tăng đóng góp nghĩa vụ cho cộng đồng.
2.2.2 Tình hình thực hiện công tác quản lý lý chi NSNN tại huyện Lamam tỉnh Sekong nước CHDCND Lào
Sau hơn 10 năm thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, mức độ tăng trưởng chi ngân sách nhà nước (NSNN) luôn đạt mức cao và ổn định Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong giai đoạn này đã đảm bảo nguồn thu ngân sách đáp ứng nhu cầu chi tiêu Giai đoạn đầu từ 1991-1995 là thời kỳ nền kinh tế trong nước có nhiều biến chuyển.
15 vượt qua khỏi khủng hoảng kinh tế do ảnh hưởng của hệ thống các nước XHCN và Liên
Trong giai đoạn 1996 – 2000, mặc dù quy mô ngân sách nhà nước (NSNN) không giảm về giá trị tuyệt đối, nhưng gặp nhiều khó khăn do sự rút vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài và thủ tục hành chính phiền toái tại Lào Sự tăng trưởng kinh tế ổn định của tỉnh Lamam chủ yếu phụ thuộc vào nguồn vốn này, nhưng đã bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng kinh tế châu Á năm 1997, dẫn đến việc NSNN bị thu hẹp và chính phủ phải thận trọng hơn trong quản lý thâm hụt ngân sách Đến năm 2015, tổng chi ngân sách của Chính phủ đã có sự chuyển biến tích cực, với tỷ lệ chi ngân sách/GDP đạt 21.6% và tốc độ tăng tổng chi là 19.9%, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng sau nhiều năm tỷ trọng chi ngân sách trong GDP giảm hoặc chững lại.
Năm 2016 đánh dấu sự phục hồi của NSNN khi kinh tế trong nước và tỉnh Sekong, đặc biệt là huyện Lamam, bắt đầu có dấu hiệu tích cực Mặc dù kế hoạch tổ chức thực hiện đạt 28,684 triệu kíp, nhưng thực tế chỉ đạt 27,308 triệu kíp, tương đương 95,2% kế hoạch đề ra.
- Chi tiền lương 17,648 triệu kíp
- Chi tiền phụ cấp, ưu đãi 3,689 triệu kíp
- Phục vụ hành chính 1,751 triệu kíp
- Chi tích lũy – khuyến khích 789 triệu kíp
- Chi đột xuất khác 100 triệu kíp
- Chi thuê – mua tài sản cố định 180 triệu kíp
- Chi đầu tư nhà nước 3,150 kíp
