LỜI CẢM ƠN Tôi xin trân trọng cảm ơn thầy giáo Đại tá tổ môn Đường lối quân giáo viên trực tiếp giảng dạy tơi mơn Đường lối quốc phịng an ninh học kỳ vừa qua Trong thời gian qua hướng dẫn tận tình thầy trưởng khoa GDQP góp ý chu đáo thầy khoa giúp đỡ tơi hồn thành đề tài Xin trân trọng cảm ơn động viên, giúp đỡ tận tình thầy, cô giáo khoa, bạn bè lớp K51A GDQP,bên cạnh với cố gắng nỗ lực thân giúp tơi hồn thành đề tài Trong trình làm đề tài chắn khơng tránh khỏi thiếu sót, kính mong q thầy bạn đọc đóng góp ý kiến bổ sung đề tài ngày hoàn thiện đạt kết tốt Rất mong nhận quan tâm, góp ý thầy, bạn Một lần xin chân thành cảm ơn! Nghệ An, ngày 21 tháng 05 năm 2012 Sinh viên thực A PHẦN MỞ ĐẦU Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) Lý chọn đề tài: Hiện công đổi tiến hành cơng nghiệp hóa, đại hóa, Đảng Nhà nước ta phấn đấu xây dựng đất nước “ Dân giàu, nước mạnh, xã hội công dân chủ văn minh” Trong nhiệm vụ xây dựng Nhà nước thực dân, dân dân với mục đích “Ai có cơm ăn áo mặc, học hành” Nhưng vấn đề đặt “Dựng nước phải đôi với giữ nước” Thực tế lịch sử từ thời cổ đại, trung đại, cận đại đến ngày cho ta thấy rõ: Bất quốc gia độc lập chăm lo dựng nước mà coi nhẹ lãng vấn đề giữ nước chịu hậu bị động chiến lược, gánh chịu tổn thất lớn bị kẻ thù thơn tính Bởi vậy: Dựng nước đơi với giữ nước quy luật tồn phát triển dân tộc Việt Nam Kết hợp chặt chẽ xây dựng bảo vệ Tổ Quốc vấn đề chiến lược có ý nghĩa sống cịn, bảo đảm cho dân tộc ta mãi trường tồn cường thịnh Chủ tịch HỒ CHÍ MINH viết: “Các vua hùng có cơng dựng nước Bác cháu ta phải giữ lấy nước” HỒ CHÍ MINH ( 1954: Đến thăm đền hùng) Điều có nghĩa phải giữ gìn mà vua hùng làm để góp phần vào việc xây dựng, phát triển hoàn thiện đất nước điều kiện lịch sử với mn vàn khó khăn thử thách Một dấu hỏi lớn đặt cho tiến hành dựng nước bên cạnh việc giữ nước phải tiến hành để đánh thắng kẻ thù lớn Việt Nam dân tộc có truyền thống tư chất quân đặc biệt Bạn nhận thấy điều rằng: Trên giới có dân tộc u q hịa bình độc lập tự dân tộc Việt Nam khơng? Chính điều thúc nhân dân nước đứng lên chiến đấu giữ nước Chúng ta đặt câu hỏi: Tại dân tộc Việt Nam có tinh thần chiến đấu kiên cường vậy? Tại dân tộc Việt Nam chiến thắng kẻ thù lớn mạnh gấp bội mình? Điều dễ hiểu, bời dân tộc ta khơng có sức mạnh nhân lực, quân mà cao có “ GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) nghệ thuật quân độc đáo đặc sắc” Nhờ mà dân tộc ta giành thắng lợi đến thắng lợi khác Nghệ thuật quân Việt Nam tiến trình dựng nước giữ nước hình thành phát triển điều kiện lịch sử cụ thể chiến tranh, giai đoạn, thời kỳ đấu tranh chống giặc ngoại xâm để giải phóng bảo vệ đất nước Lịch sử tiến hành chiến tranh yêu nước, nghĩa chống ngoại xâm dân tộc ta lịch sử chiến tranh nhân dân Nghệ thuật quân Việt Nam nghệ thuật quân chiến tranh nhân dân Lịch sử dựng nước giữ nước dân tộc ta trải qua bước thăng trầm, thịnh suy Nhưng kỷ nào, triều đại có chiến cơng, chưa vắng người hào kiệt, chưa lúc thiếu vắng bóng anh hùng Việt Nam dân tộc phải vượt qua nhiều thử thách Nhưng thực tế thấy “Trải biến cố nhiều trí lực sâu, lo việc xa mà thành cơng kú” Vì lịch sử dân tộc ta hun đúc nên phẩm giá cao đẹp vĩ đại, ý chí kiên cường trí tuệ sáng tạo dân tộc anh hùng Thực tiễn lịch sử chứng minh điều Thắng lợi kháng chiến chống thực dân Pháp đế quốc Mĩ xâm lược khẳng định đời tính cách mạng tính khoa học cuả phương thức tiến hành chiến tranh nhân dân, nghệ thuật quân chiến tranh toàn dân chiến tranh toàn diện nước ta Thắng lợi nhân dân ta chiến tranh giải phóng chiến tranh bảo vệ Tổ quốc vừa qua thắng lợi đường lối quân đắn Đảng Đường lối vận dụng sáng tạo học thuyết Mác-Lênin tư tưởng quân Hồ Chí Minh chiến tranh quân đội vào điều kiện thực tế Việt Nam, kế thừa phát triển truyền thống đánh giặc giữ nước dân tộc đồng thời tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quân tiên tiến giới Bằng lãnh đạo tài tình Đảng lãnh đạo quân dân ta vận dụng hình thức phương thức đấu tranh cách mạng cách hợp lí, nâng cao phương thức lên trình độ nghệ thuật phù hợp với quy luật chiến tranh cách mạng Chính khoa học nghệ thuật quân cách mạng non trẻ lãnh đạo dẫn dắt Đảng ta luôn tràn đầy sức sống mãnh liệt, sức mạnh tiềm tàng khơi dậy đồng lòng quân dân ta, làm phá sản học thuyết chiến tranh xâm GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) lược, sản phẩm tư quân tinh tuý nước Pháp đế quốc Mĩ so sánh lực lượng không cân sức ban đầu Lịch sử chiến tranh giải phóng bảo vệ đất nước nhân dân ta ghi nhận rằng: Nghệ thuật quân nhân tố quan trọng chiến tranh Nhân dân Việt Nam thắng giặc ngoại xâm không ý chí quật cường mà cịn kết hợp chặt chẽ ý chí với tài trí sáng suốt, thông minh, đánh mưu kế thắng thời Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đế quốc Mỹ xâm lược, mà đỉnh cao Tổng tiến công dậy Xuân 1975 bước phát triển đạo chiến lược, nghệ thuật chiến dịch chiến thuật Nghệ thuật quân Việt Nam đạt tới đỉnh cao vừa hàm chứa tính đại chiến tranh kỷ XX, vừa mang nét đặc trưng nghệ thuật quân truyền thống dân tộc Vì lí tơi định lựa chọn đề tài: “ Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược giai đoan 1954 - 1975” hy vọng lý giải cách sâu sắc vấn đề “Tại dân tộc việt nam có tinh thần chiến đấu kiên cường vậy? Tại dân tộc Việt Nam chiến thắng kẻ thù lớn mạnh gấp bội mình? Đồng thời đề tài thiết thực Mục đích nghiên cứu - Tìm hiểu trình hình thành phát triển nghệ thuật quân Việt Nam - Tìm hiểu nét độc đáo, đặc sắc nghệ thuật quõn kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) - Nghiên cứu để làm tài liệu tham khảo làm sở để giảng dạy mơn “Giáo Dục Quốc Phịng” sau Nhiệm vụ nghiên cứu Để làm sáng tỏ mục đích nghiên cứu, đề tài cần tập trung giải nhiệm vụ trọng tâm sau: Thứ nhất: Làm rõ sở lý luận thực tiễn nghệ thuật quõn Thứ hai: Tìm hiểu nghiên cứu yếu tố tác động nội dung nghệ thuật đánh giặc giữ nước tổ tiên Thứ ba: Nghiên cứu nét độc đáo, đặc sắc nghệ thuật quõn Việt Nam kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) Phương pháp nghiên cứu - Sử dụng phương pháp lý luận thông qua việc nghiên cứu thu thập tài liệu, kênh thông tin quân đội - Sử dụng phương pháp hệ thống để thể đầy đủ trình hình thành phát triển nghệ thuật quân Việt Nam - Sử dụng phương pháp lịch sử lơgíc Ý nghĩa đề tài Sau nghiên cứu thành công, đề tài giúp cho hiểu nét độc đáo sâu sắc nghệ thuật quân Việt Nam qua giai đoạn lịch sử đồng thời giúp hiểu thêm nghệ thuật quân Việt Nam trình dựng nước giữ nước, đặc biệt kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 - 1975) Bố cục đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận tài liệu tham khảo nội dung đề tài chia làm chương: CHƯƠNG : CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ VIÊT NAM CHƯƠNG : NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ VIỆT NAM TRONG CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC GIAI ĐOẠN 1954 – 1975 GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) B PHẦN NỘI DUNG CHƯƠNG CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ VIỆT NAM Trong lịch sử đấu tranh dựng nước giữ nước, ông cha ta phải chống lại kẻ thù xâm lược lớn nhiều lần quân sự, kinh tế Song với lịng u nước ,ý chí kiên cường , với cách đánh mưu trí , sáng tạo ,cha ông ta đánh thắng tất kẻ thù xâm lược , viết nên trang sử hào hùng dân tộc từ chiến thắng Bạch Đằng , Như Nguyệt, Chương Dương Từ Đảng Cộng Sản Việt Nam đời , tinh thần yêu nước cách đánh quân dân ta lại phát huy lên tầm cao đánh thắng hai kẻ thù xâm lược có tiềm lực kinh tế, quân mạnh thực dân Pháp đế quốc Mỹ Từ thực tiễn chống giặc ngoại xâm dân tộc, hình thành nên nghệ thuật quân Việt Nam , nghệ thuật chiến tranh nhân dân , thực toàn dân đánh giặc KHÁI NIỆM NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ VIỆT NAM Nghệ thuật quân Việt Nam nghệ thuật đạo hoạt động quân lực lượng vũ trang, đồng thời đạo hoat động quân nhân dân cầm vũ khí lên đánh địch, kết hợp chặt chẽ quân với binh vận, kết hợp tiêu diệt địch phát động quần chúng giành quyền làm chủ ĐẤT NƯỚC TRONG BUỔI ĐẦU LỊCH SỬ VÀ NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆC HÌNH THÀNH NGHỆ THUẬT ĐÁNH GIẶC CỦA ƠNG CHA TA 2.1 Đất nước buổi đầu lịch sử Cách nghìn năm, từ Vua Hùng mở nước Văn Lang, lịch sử dân tộc Viêt Nam bắt đầu thời đại dựng nước giữ nước Do yêu cầu tự vệ chống giặc ngoại xâm yêu cầu làm thủy lợi kinh tế nông nghiệp tác động mạnh mẽ đến hình thành đến hình thành nhà nước buổi đầu lịch sử Nhà nước Văn Lang nhà nước nước ta, có lãnh thổ rộng vị trí địa lí quan trọng, bao gồm vùng Bắc Bộ bắc Trung Bộ ngày nay, nằm đầu mối đường đường giao thông qua bán đảo Đông Dương vùng Đông Nam Á GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) Nền văn minh sơng Hồng cịn gọi văn minh Văn Lang, mà đỉnh cao văn hóa Đơng Sơn rực rỡ, thành đáng tự hào thời đại Hùng Vương Do có vị trí thuận lợi, nước ta ln bị lực ngoại xâm nhịm ngó Sự xuất lực thù địch âm mưu thơn tính mở rộng lãnh thổ chúng nguy trực tiếp đe dọa vận mệnh đất nước ta Do vậy, yêu cầu chống giặc ngoại xâm, chống lai kẻ thù xâm lược để bảo vệ đôc lập chủ quyền sống sớm xuất lịch sử dân tộc ta Người Việt muốn tồn tại, bảo vệ sống văn hóa có đường đoàn kết đứng lên đánh giặc, giữ nước 2.2 Các yếu tố tác động đến việc hình thành nghệ thuật đánh giặc ơng cha ta 2.2.1 Địa lý Nước Việt Nam nằm rìa phia đông bán đảo Đông Dương ,gần trung tâm khu vực Đông Nam Á Trên đất liền điểm cực Bắc vĩ độ 23°23’ B Xã Lũng Cú , huyện Đồng Văn , tỉnh Hà Giang ; điểm cực Nam vĩ độ 8°34’B xã Đất Mũi , huyện Ngọc Hiển , tỉnh Cà Mau ; điểm cực Tây kinh độ 102°09’ Đ xã Sín Thầu ,huyện Mường Nhé , tỉnh Điện Biên điểm cực Đông Ở kinh độ 109°24’ Đ xã Vạn Thạnh ,huyện Vạn Ninh , Tỉnh Khánh Hòa Ở ngồi khơi , đáo nước ta cịn kéo dài tới tận khoảng vĩ độ 6°50’B , từ khoảng kinh độ 101°Đ đến khoảng 117°20’Đ Biển Đông Như vậy, Việt Nam vừa gắn liền với lục địa Á –Âu , vừa tiếp giáp với Biển Đơng thơng Thái Bình Dương rộng lớn, kinh tuyến 105°Đ chạy qua nước ta đại phận lãnh thổ Việt Nam nằm khu vực múi thứ Lãnh thổ Việt Nam khối thống toàn vẹn bao gồm vùng đất , vùng biển ,vùng trời.vùng đát Việt Nam gồm toàn phần đát liền hải đảo , có tổng diện tích 331212km2 (niên giám thống kê năm 2006) nước ta có 46000km đường biên giới đất liền , có đương biên giới Việt Nam – Trung Quốc dài 1400km , đường biên giới Việt Nam –Lào dài gần 2100km đường biên giới Việt Nam –Campuchia dài 1100km Phần lớn biên giới nước ta nằm khu vực miền núi , đường biên giới đát liền nươc ta với nước láng giềng hình thành qua trình lịch sử , phân giới GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) tiến hành cắm mốc Nước ta có đường bờ biển dài 3260km , cong hình chữ S , chạy từ thi Xã Móng Cái(Qng Ninh )ở phía Bắc đén thị xã Hà Tiên (Kiên Giang ) phía Tây Nam nhà nước Văn Lang nhà nước nước ta đén nhà nước Việt Nam ngày có vị trí chiến lược quan trọng khu vực Đơng Nam Á biển đơng ,có hệ thống giao thông đường , đường biển , đường sông , đường không , bảo đảm giao lưu khu vực Châu Á giới thuận lợi Đã từ lâu , nhiều kẻ thù ln nhịm ngó , đe dọa tiên công xâm lược Để bảo vệ đát nước bảo vệ trường tồn dân tộc , ơng cha ta đồn kết phát huy tối đa ưu địa hình để lập trận đánh giặc 2.2.2 Kinh tế Như chóng ta biÕt phương pháp tiến hành chiến tranh, trình kết cục chiến tranh phụ thuộc vào trình độ xã hội, trị kinh tế nước tham chiến, vào trình độ phát triển khoa học, tinh thần nhân dân sức mạnh lực lượng vũ trang Nhưng điều kiện tự nhiên mức độ chuẩn bị vùng lãnh thổ mà xảy hoạt động tác chiến ảnh hưởng quan trọng đến đấu tranh vũ trang Chiến tranh đại tượng xã hội phức tạp, đụng chạm đến mặt đời sống hoạt động nước liên minh nhiều nước Nếu chiến tranh giới xảy ra, xung đột vũ trang liệt hai hệ thống xã hội đối địch giới Cuộc chiến quy mô lớn xâm lược nước ta xảy ra, có tính chất phức tạp hủy hoại lớn Với tính chất chiến tranh tri thức khoa học quân giới hạn phương thức tiến hành đấu tranh vũ trang, mà khoa học quân phải quan tâm đến khả chính, kinh tế, tinh thần quân nước liên minh nước, phải quan tâm đến điều kiện tự nhiên hoàn cảnh xã hội vùng xảy tác chiến Một quốc gia độc lập muốn dựng nước giữ nước địi hỏi kinh tế phải phát triển Việt Nam đất nước với kinh tế tự cung tự cấp, sản xuất nơng nghiệp chính, trồng trọt chăn ni chủ yếu, trình độ canh tác thấp Trong GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) trình phát triển cha ông ta biết kết hợp chặt chẽ tư tưởng dựng nước phải đôi với giữ nước, thực nhiều kế sách “phó quốc binh cường”, “ngụ binh nơng” 2.2.3 Chính trị Đất nước ta có 54 dân tộc anh em chung sống, không qua chế độ chiếm hữu nô lệ, phân vùng cát không nhiều Do phải chung lưng đấu cật chống lại thiên tai, địch hoạ, nhà nước phong kiến có tư tưởng tiến thân dân, sách hồ hợp dân tộc đắn, nên dân tộc xảy mâu thuẫn, hận thù Các dân tộc sống hồ thuận, gắn bó thuỷ chung, yêu quê hương đất nước Đây nhân tố, sở tạo nên sức mạnh đoàn kết, thống dân tộc, cố kết cộng đồng bền vững Trong trình xây dựng đất nước, tổ chức nhà nước xác định chủ quyền lãnh thổ, tổ chức quân đội, đề luật pháp để quản lý, xây dựng bảo vệ Tổ quốc Các nhà nước phong kiến Việt Nam có tư tưởng trọng dân, đưa nhiều sách hợp với lịng dân, xác định vai trị, vị trí quần chúng nhân dân, mối quan hệ dân với nước, nước với dân ví “khơng thể phân biệt đâu cá đâu nước” nên động viên phát huy sức mạnh toàn dân công xây dựng đất nước, động viên nước đánh giặc gìn giữ non sơng Trong đánh giặc, qn dân ta chiến đấu dũng cảm, kiên cường, bất khuất, tinh thần tâm cao, với ý chí quật cường sắt đá nghị lực phi thường, sáng tạo nhiều cách đánh hay, đánh giặc mềm dẻo khơn khéo, mưu trí sáng tạo Dân tộc ta chiến đấu đánh bại nhiều kẻ thù, bảo vệ vững Tổ quốc, giữ vững độc lập cho dân tộc 2.2.4 Văn hóa – xã hội Dân tộc ta có văn hố địa xuất sớm, từ thời tiền sử với kết cấu bền vững có nhà, có làng, có bản, có nhiều dân tộc chung sống, dân tộc, làng xã lại có truyền thống phong tục tập quán riêng Nhưng trình lao động, đấu tranh để xây dựng bảo vệ Tổ quốc dân tộc vun đắp nên truyền thống văn hóa chung như: Tinh thần u nước, đồn kết, gắn bó, u thương đùm bọc che chở lẫn nhau, ý thức lao động cần cù sáng tạo, ý chí tự lực tự cường, đấu tranh dũng cảm, kiên cường, bất khuất Đây nguồn gốc sức mạnh GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) dân tộc để chống lại thiên nhiên, đánh bại lực, kẻ thù xâm lược Trong trình xây dựng đất nước, dân tộc ta coi trọng phát triển văn hoá, giáo dục kiến thức hội hoạ, âm nhạc mang sắc truyền thống dân tộc, đồng thời không ngừng tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hố gới làm cho văn hóa nước ta ngày phong phú, đa dạng tràn đầy sức sống Tóm lại, Các yếu tố địa lý kinh tế, trị, văn hố xã hội có ảnh hưởng lớn đến nghệ thuật đánh giặc tổ tiên ta Tất nững yếu tố khơng ngừng tìm tịi phát triển, tạo nên sức mạnh to lớn cho dân tộc ta trình xây dựng đất nước, bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh bảo vệ giống nòi, giữ vững độc lập dân tộc, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc NỘI DUNG NGHỆ THUẬT ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC CỦA TỔ TIÊN 3.1 Tư tưởng, kế sách đánh giặc Với tư tưởng tích cực chủ động tiến cơng kế sách đánh giặc mềm dẻo, khéo léo dân tộc ta triều đại Lí, Trần, Hậu Lê Quang Trung vận dụng cách linh hoạt, sánh tạo, đưa quân dân ta đánh bại nhiều kẻ thù xâm lược, giữ vững độc lập dân tộc, bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc thể qua nội dung sau: Thứ nhất, Tư tưởng tích cực, chủ động tiến cơng Lịch sử chiến tranh giải phóng dân tộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc cho thấy: “Tư tưởng chiến lược tiến cơng sợi đỏ xun suốt q trình đánh thắng đạo quân xâm lược đất nước ta” Quan điểm quân dân tộc Việt Nam cho rằng: có tiến cơng tiến cơng cách kiên đánh bại kẻ thù để giải phóng đất nước bảo vệ Tổ quốc Và thực tế, chiến tranh chống xâm lược giành thắng lợi, dân tộc Việt Nam coi trọng nghệ thuật tiến công thực tiến công tài giỏi Cách tiến công tích cực chuẩn bị, tiến cơng liên tục, tiến công từ nhỏ đến lớn, từ cục đến tồn Đạt mục tiêu tiến cơng tiêu diệt nhiều sinh lực địch, làm thay đổi so sánh lực lượng ta địch chiến trường, thay đổi cục diện chiến tranh ta dành thắng lợi Tư tưởng tích cực chủ động tiến GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 10 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) để đánh bại ngụy quân, đập tan ngụy quyền nét độc đáo, đầy sức sáng tạo chiến tranh nhân dân Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh Về phương pháp tác chiến, hình thức tác chiến Trong Tổng tiến công chiến lược, chiến dịch, ta quán triệt tư tưởng chiến lược tiến cơng, vận dụng phương pháp tác chiến, hình thức tác chiến linh hoạt, táo bạo, sáng tạo, phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, nên đạt hiệu suất, hiệu chiến đấu cao Chúng ta phát triển lên bước cách đánh truyền thống chiến tranh nhân dân: kết hợp tiến công dậy; kết hợp, phối hợp tác chiến lực lượng vũ trang ba thứ quân; kết hợp đánh lớn, đánh vừa đánh nhỏ Ta mở chiến dịch tiến công hiệp đồng binh chủng quy mô lớn, quan hệ chặt chẽ với nhau, theo ý định chiến lược thống nhất: thực chia cắt, bao vây, phá vỡ hệ thống phòng thủ chiến lược địch, tiêu diệt làm tan rã phận lớn quân địch, kết hợp với tiến công rộng khắp quy mô vừa nhỏ lực lượng vũ trang địa phương dậy mạnh mẽ giành quyền làm chủ quần chúng Cách đánh làm cho địch rơi vào tình hoảng loạn, sụp đổ hồn tồn Trong chiến dịch tiến cơng, vận dụng linh hoạt phương pháp tác chiến hình thức, thủ đoạn tác chiến: tiến cơng trận địa, bao vây, chia cắt, đột phá thọc sâu làm cho địch khơng thể đối phó, liên tiếp bị bất ngờ nhiều mặt Khi chúng bị bất ngờ phương hướng, mục tiêu tiến công ta Tây Nguyên; bị bất ngờ cách đánh Huế, thời gian tiến cơng Đà Nẵng; bị bất ngờ thời gian, tốc độ tiến công quy mô tập trung lực lượng ta Sài Gòn - Gia Định Nhưng hết, bất ngờ lớn địch thời gian Tổng tiến cơng chiến lược; chúng tính tốn sai cho rằng: vào thời điểm đó, ta chưa đủ khả mở Tổng tiến cơng chiến lược Đó điểm mấu chốt khiến chúng hoàn toàn bị động chiến lược, mà bị động chiến lược thất bại tất yếu Trên số nội dung nghệ thuật quân chiến tranh nhân dân vận dụng Tổng tiến cơng chiến lược mùa Xn 1975 Cùng với đó, nhiều nội dung khác nghệ thuật vận dụng thời gian, không gian; nghệ thuật đánh trận mở đầu, trận kết thúc; nghệ thuật tổ chức xây dựng GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 80 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) trận; nghệ thuật nghi binh, lừa địch Và, tất nhiên, với nghệ thuật quân cần phải nhấn mạnh nhân tố tạo nên sức mạnh áp đảo địch để giành thắng lợi nhân tố trị - tinh thần; chỗ mạnh tuyệt đối, mang tính truyền thống dân tộc Việt Nam ta Đại thắng mùa Xuân 1975 kết thúc toàn thắng kháng chiến chống Mỹ, cứu nước mãi niềm tự hào nhân dân ta ý nghĩa học kinh nghiệm quý báu rút từ chiến thắng vĩ đại cịn ngun giá trị nghiệp xây dựng bảo vệ Tổ quốc ngày Trách nhiệm hành động thiết thực tiếp tục nghiên cứu kinh nghiệm để phát triển khoa học, nghệ thuật quân Việt Nam đáp ứng yêu cầu công củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc điều kiện Bài học kinh nghiệm, vận dụng nghệ thuật quân vào tình hình đất nước 5.1 Xây dựng tổ chức lực lượng phải phù hợp với nghệ thuật quân Trước tình hình giới diễn cách mạng khoa học công nghệ vô mạnh mẽ, Đảng nhân dân Việt Nam phải đương đầu với chiến tranh vô đại vũ khí trang bị kẻ thù sử dụng Chiến tranh Việt Nam đánh giá chiến tranh tốn lịch sử nhân loại Mỹ đế quốc hùng mạnh kinh tế, quân đế quốc hiếu chiến lớn mạnh giới Đối mặt với đế quốc hùng mạnh, với trang thiết bị vũ khí đại bậc giới buộc dân tộc Việt Nam khơng ngừng phải trang bị cho loại vũ khí trang bị tối tân để đối phó với kẻ thù - Sự đời Đảng Cộng sản Việt Nam tao bước ngoặt lớn nghiệp cách mạng nước ta, vai trò lãnh đạo Đảng bám sát quần chúng cộng với tính cách mạng lực sáng tạo quần chúng nhân dân, Đảng lãnh đạo tuyệt đối trực tiếp tồn diện đấu tranh trị, đấu tranh vũ trang, xây dựng trận toàn dân, trận hậu cần nhân dân, Đảng tiên phong đấu tranh đứng tuyến đầu chiến sỹ nhân dân nên tạo niềm tin vững quần chúng Đảng, yếu tố đưa cách mạng nhân dân đến thắng lợi mang ý nghĩa định GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 81 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) - Trong đấu tranh cách mạng lâu dài vô gay go liệt, cách mạng tồn phát triển lớn mạnh nhờ trận lòng dân, chiến tranh nhân dân khẳng định vai trò phận địa phương chiến tranh cách mạng nghiệp xây dựng phát triển lực lượng vũ trang thứ qn từ khơng đến có, từ nhỏ đến lớn, từ thấp đến cao, từ chưa hoàn chỉnh đến hoàn chỉnh, khẳng định vai trò lãnh đạo Đảng, đồng sức đồng lòng nhân dân nước đánh bại kẻ thù xâm lược Nghệ thuật quan chiến tranh nhân dân bảo vệ tổ quốc nghệ thuật tồn dân đánh giặc có lực lượng vũ trang gồm ba thứ quân làm nòng cốt điều kiện Vì thế, Đảng ta nghị Đại hội lần thứ VI chủ trương tiếp tục xây dựng quân đội nhân dân qui ngày đại, xây dựng dân quân, tự vệ lực lượng dự bị Điều có nghĩa xây dựng ba thứ quân: Bộ đội chủ lực, đội địa phương, dân quân tự vệ, làm cho chúng trở thành lực lượng vũ trang nhân dân hùng hậu với yếu tố sức mạnh chiến đấu, trog kết hợp với lực lượng trị rộng lớn quần chúng nhân dân Việc xây dựng ba thứ quân tinh nhuệ hùng hậu đáp ứng phát triển nghệ thuật quân chiến tranh nhân dân bảo vệ tổ quốc đánh địch sức mạnh lớn toàn dân, tiêu biểu kết hợp chặt chẽ chiến tranh nhân dân địa phương chiến tranh binh đoàn chủ lực, tạo thành sức mạnh tổng hợp giáng cho kẻ địch địn chí mạng chúng đặt chân xâm lược nước ta Phát triển nghệ thuật quân chiến tranh bảo vệ Tổ quốc có nét bật thực địn chiến lược từ thời kỳ đầu trình chiến tranh nhằm đập tan địn chiến lược địch giáng địn mạnh vào tập đồn lực lượng mạnh địch Yêu cầu nghệ thuật quân đặt vấn đề xây dựng binh đoàn, liên binh đoàn đội hợp thành mạnh lực lượng hậu bị qui hùng hậu Tất phải có trình độ sẵn sàng chiến đấu cao đủ sức tiến hành liên tiếp đòn chiến lược đập tan đòn chiến lược địch nối tiếp chiến trường, hướng chiến lược quan trọng Đương nhiên đội địa phương, dân quân tự vệ phải có phát triển tương ứng để GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 82 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) tham gia đánh địch hiệp đồng chặt chẽ với đội chủ lực, tạo điều kiện để binh đoàn, liên binh đồn chủ lực thực địn chiến lược Những nội dung nghệ thuật quân đặt nhiều vấn đề tổ chức, xây dựng phát triển lực lượng vũ trang, nâng cao sức mạnh chiến đấu ba thứ quân Lựa chọn xác định hình thức, qui mơ tổ chức binh đoàn chiến lược, binh đoàn chiến dịch - chiến lược, đơn vị chiến thuật đội chủ lực cho phù hợp để phát huy cao sức mạnh chiến đấu quân đội Phải đổi công tác huấn luyện chiến đấu nói chung, đổi cơng tác quản lý huấn luyện lực lượng hậu bị nói riêng cho tốt để nâng cao trình độ sẵn sàng chiến đấu, động viên kịp thời có chiến tranh Nó kết hợp biện chứng số lượng chất lượng người vũ khí, kỹ thuật sở vật chất bảo đảm Nâng cao sức mạnh người đôi với nâng cao hiệu lực loại vũ khí, trang bị, kỹ thuật phương tiện vật chất, đồng thời phải phát triển tổ chức thích ứng với điều kiện Nó ảnh hưởng sâu xa đến vận dụng phát huy nghệ thuật quân Việc cải tiến chất lượng vũ khí, trang bị LLVT đòi hỏi ngày đại, đáp ứng nội dung chức năng, nhiệm vụ tác chiến thứ quân, quân chủng, binh chủng, lực lượng phù hợp với điều kiện kinh tế, địa lí đất nước lí luận, quan điểm nghệ thuật quân ta chiến tranh bảo vệ tổ quốc Phương hướng trang bị cho ba thứ quân vừa đại, vừa thơ sơ, vừa có giới vừa có mang vác mang vác đại, trang bị cho quân đội vũ khí, phương tiện ngày đại xu hướng tất yếu Có số loại vũ khí phù hợp với tổ chức lực lượng vũ trang ta, phù hợp với điều kiện kinh tế nay, phù hợp với địa hình nước ta cách đánh ta Khoa học kỹ thuật ngày giải nhiều mâu thuẫn thân chiến đấu mà trước chưa giải được, thí dụ như: tên lửa chống tăng mang vác có điều khiển, tên lửa phịng khơng vác vai tự dẫn, pháo phản lực nhiều nịng nịng , Những loại vũ khí vừa nhẹ nhàng vừa có uy lực lớn, sức cơng phá mạnh lại có xác suất trúng cao Những loại vũ khí co thể trang bị cho bọ đội chủ lực đội địa phương Các loại súng phản lực vác vai có sức cơng phá lớn lại phù GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 83 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) hợp với cách đánh gần ba thứ quân, B.40, B.41 cao B.41 Dân quân tự vệ sử dụng loại súng Bộ đội chủ lực tổ chức cao lực lượng vũ trang nhân dân Nó đấm mạnh để chuyển biến lực lượng chiến trường, cục diện chiến tranh Vấn đề đặt là, tổ chức cho phù hợp với nhiệm vụ mà đảm nhiệm, phù hợp với yêu cầu phát triển nghệ thuật quân chiến tranh bảo vệ Tổ quốc Chiến tranh, cuối phải đánh lớn đánh kẽ địch loại hình tác chiến hình thức chiến thuật Sức mạnh chiến thắng ta sức mạnh ba thứ quân sở chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện Vì nước nhỏ đánh với đội quân xâm lược nước lớn, đội địa phương, dân quân tự vệ với nhân dân cho đội chủ lực tác chiến Nó tạo thế, đến tạo lực cho đội chủ lực Khơng có thứ qn khác giam chân, phân tán, tiêu hao, tiêu diệt quân địch, đội chủ lực khơng có ưu khơng thể tự hành động để đánh đòn tập trung tiêu diệt lớn thời xuất hiện, đánh tan, đánh bại quân địch làm phá sản thủ đoạn, biện pháp tác chiến chiến lược địch, đến kết thúc chiến tranh cách trọn vẹn Thí dụ Chiến dịch Điện Biên Phủ Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử Vì vậy, xây dựng tổ chức lực lượng phải phù hợp với nghệ thuật quân thứ quân điều kiện vô cấp thiết 5.2 Xác định cách đánh có hiệu lực cao Đó nghệ thuật tìm chọn xác định phương pháp, thủ đoạn, mục tiêu, nhằm tập trung lực lượng để đánh chiến thực tiêu diệt lớn, tiêu diệt gọn, đánh tan rã, đánh bại quân địch, phá vỡ đội hình tác chiến địch, phá vỡ ý định tác chiến chúng Cách đánh lĩnh vực sáng tạo, cụ thể, linh hoạt Trong hồn cảnh phải lấy nhỏ thắng lớn, lấy địch nhiều, ông cha ta vận dụng nhiều cách đánh hay, có hiệu cao Chúng ta thấy lên máy nét lớn cần nghiên cứu phát huy điều kiện mới: - Chia địch ra, giam địch lại mà đánh: xâm lược nước ta, địch thường dùng qn đơng, vũ khí nhiều, tập trung ưu để đánh nhanh Để thắng giặc, ta thường phát huy khả tác chiến ba thứ quân đánh địch khắp nơi, GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 84 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) đằng trước mặt địch đằng sau lưng địch, buộc địch phải chia lực lượng đối phó, muốn tập trung mà buộc phải phân tán bị vây hãm, tiêu hao, suy nhược Cuối ta tập trung chủ lực đánh đòn tiêu diệt lớn Trần Hưng Đạo nói: “Ta chụm, địch chia làm mười, mà lấy mười mà đánh một, quân ta nhiều mà quân địch ít” - Đánh hiểm: đánh địch từ nhiều phía trước mặt, sau lưng, bê sườn đánh vào nơi hiểm yếu đội hình tác chiến địch Đánh vào nơi hiểm yếu làm cho trận địch rung chuyển, tan vỡ, buộc phải phản ứng bị động, bộc lộ sơ hở để ta tập trung sức đánh đòn tiêu diệt lớn Như Nguyễn Trãi nói: “Bỏ chổ vững, đánh chổ hở, tránh chổ chắc, đánh chổ hư, sức dùng mà công gấp đôi” - Đánh tiêu diệt: tiêu diệt lớn đánh tan rã lớn đạo quân, tập đoàn lực lượng chủ chốt địch Trong điều kiện nhỏ đánh lớn, địch nhiều, phải đánh tiêu diệt chóng chuyển hố lực lượng ta với địch, tạo nên so sánh lực lượng có lợi cho ta: Đánh tiêu diệt đánh vào thể xác tinh thần quân địch, khiến chúng phải suy sụp nhanh Có thể nêu lên vài ví dụ lịch sử sau: Đứng trước tình 15 vạn binh nhà Minh chia làm cánh ùn ùn kéo vào, với 10 vạn quân Vương Thông nội địa sẵn sàng phản kích đón qn viện trợ, Lê Lợi - Nguyển Trãi hạ tâm, tiến hành vây hãm quân Vương Thông, chặn giữ cánh quân Tây Bắc Mộc Thạnh, tập trung lực lượng tiêu diệt cánh quân mạnh 10 vạn viện binh Liễu Thăng hướng Đông Bắc hiểm để đánh Cánh quân Liễu Thăng bị tiêu diệt, ta đánh mà Mộc Thạnh phải rút quân, Vương Thông xin hàng Quang Trung lúc nhiều mũi, nhiều hướng bất ngờ tiến cơng vào tồn trận quân Thanh, đánh thẳng vào Thăng Long, đầu nảo địch, khiến địch không kịp trở tay dẫn đến tan vỡ nhanh chóng Cuối kháng chiến chống Pháp ta kéo khối chủ lực động địch hướng cách xa nhau, để tập trung sức tiêu diệt địch Điện Biên Phủ, buộc chúng phải ký hiệp định đình chiến, giải phóng nước Cuối kháng chiến GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 85 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) chống Mỹ, ta căng toàn chủ lực địch hai đầu chiến tuyến, buộc địch phải sơ hở Tây Nguyên ven biển Miền Trung để ta tổ chức chiến dịch mở thắng Buôn Ma Thuật, điểm yếu hiểm yếu chiến trường Ta chiếm Buôn Ma Thuật làm đảo lộn trận địch, dẫn đến sụp đổ dây chuyền chúng, v.v Như vậy, tập trung lực lượng chủ lực đánh trúng vào điểm hiểm yếu đội hình tác chiến địch từ tháng lợi mang ý nghĩa chiến thuật tạo nên hiệu chiến dịch tiến tới phá vỡ quân địch chiến lược 5.3 Xây dựng trận vững lợi hại Xây dựng trận vấn đề nghệ thuật quân sự, nội dung quan trọng quốc phịng tồn dân Thế trận hình thái bố trí lực lượng, tổ chức hệ thống trận địa, vào thiết bị chiến trường tạo điều kiện để lực lượng vũ trang nhân dân hành động theo ý định ta Trong trình chiến tranh, trận phản ánh thực chất xu phát triển sức mạnh tổng hợp chiến tranh nhân dân nói chung, LLVT nhân dân nói riêng Nó liên kết hữu lực lượng chiến đấu toàn dân quân đội nhân dân, chuẩn bị thực hành tác chiến dân quân tự vệ làng bản, xí ngiệp, khu phố, quan, trường học với chuẩn bị thực hành tác chiến đội địa phương đội chủ lực hướng, địa bàn phạm vi tồn quốc Đó xây dựng trận làng, nước, trận chiến tranh nhân dân nước Thế trận kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược thể trí tuệ lớn tổ chức bố trí lực lượng có trọng tâm trọng điểm, làm cho nước chiến trường, đâu có người đánh giặc, đánh giặc vũ khí, phương tiện, buộc đối phương sa vào tình bị tiến cơng mặt phía trước phía sau, bên sườn, trời, đất, biển buộc lực lượng địch ln phải phân tán dàn mỏng để đối phó, dẫn đến bị sa lầy quyền chủ động tiến công mắc sai lầm chiến lược Lập trận xác định tìm biện pháp để lực lượng ta có vị trí đứng chân thích hợp, có nhiều điều kiện phát huy đầy đủ hiệu lực để hoàn thành GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 86 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) nhiệm vụ tác chiến, có xu phát triển thuận lợi Để lập trận vững chắc, cần nắm vững máy vấn đề sau: - Trước hết cần nắm vững tình hình địch, hiểu rõ dự kiến sát phương hướng, thủ đoạn tác chiến cụ thể địch xẩy tác chiến địa bàn Đó điều kiện quan trọng để bố trí lực lượng phương tiện, xác định đội hình tác chiến phù hợp ta, dự kiện tình xẩy xử lý cách đắn, có dành chủ động tư đầu - Lập trận, ta gắn với phương án dự kiến phá trận địch, thực yêu cầu cách đánh ta Phải cài tạo đánh phía trước mặt, bên sườn sau lưng địch, chia cắt, dàn mỏng đội hìh tác chiến địch Dự kiến điểm yếu đội hình địch, tình diễn tạo thành hình cài xen vào đội hình địch Thế trận cài xen kẽ trận vô lợi hại, trận đánh gần Nó làm cho địch phải căng mỏng khắp nơi, phải phân tán khối lực lượng chủ lực, đong mà hố ln ln bị động Cịn ta tập trung giữ chủ động để tự hành động, khối chủ lực ta chủ động tìm chổ hiểm đánh vào chổ hiểm địch Một quân đội địch đội qn đơng, khơng trận cài xen kẽ chiến tranh nhân dân khó mà thắng Thế trận hiểm hóc tình diễn đơn giản, xử lý dễ dàng - Cần vận dụng mưu kế lập Tích cực vận dụng rộng rãi thủ đoạn nghi binh lừa địch, khoét sâu mâu thuẩn địch, dụ, nhữ, điều động địch theo dự kiến ta để tạo sơ hở địch đánh chúng địa bàn ta có thuận lợi hơn, nơi mà ta chuẩn bị Cần giữ bí mật tuyệt đối phương án trận thủ đoạn chuyển hố trận Bất loại đấu tranh cần đến mưu kế Mưu kế suy nghĩ đầu tiên, bước đầu tâm kế hoạch Ít địch nhiều, nhỏ thắng lớn yếu tố mưu kế quan trọng Trong trăm ngàn mưu kế, hay nhử địch vào kế ta Mưu kế hay, bố trí điều khiển trận tài giỏi nghệ thuật quân sáng tạo tuyệt vời dân tộc ta đánh thắng kẻ thù xâm lược, mà nhỏ thắng lớn, địch nhiều, yếu địch mạnh, nghệ thuật tạo sức mạnh ta lực lượng mạnh, trận hay ngày giành nhiều chiến thắng GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 87 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) lớn, kết thúc chiến tranh ngày nhanh chóng, ngược lại lực lượng mạnh trận bố trí tồi, điều khiển trận dở dễ sa vào bị động lúng túng, phạm sai lầm mà hạn chế kết quả, chí thất bại nặng nề kháng chiến nhà Hồ thất bại minh chứng cho điều 5.4 Tích cực tạo thời hành động kịp thời Thời yếu tố quan trọng nghệ thuật quân Hành động động chiến trường Thời hội thuận lợi nhất, tốt nhất, tình chín muồi diễn thời điểm định, không gian định Trong thời điểm cho ta điều kiện thuận lợi để hành động đạt hiệu cao Nguyễn Trãi nói: biến “Được thời thành cịn, nhỏ hố lớn; thời khơng mạnh hố yếu, n lại thành nguy” Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Lạc nước hai xe đành bỏ phí, thời tốt thành công” Đúng vậy, thời không tự nhiên đến, mà kết nổ lực chủ quan ta, hành động phù hợp với quy luật điều kiện khách quan tạo nên Thời tác chiến xuất chủ yếu thắng lợi tác chiến, phản ánh thay đổi so sánh lực ta, địch, có lợi cho ta Vì thời tạo sở sử dụng lực lượng, lập trận hiểm, điều hành chuyển hoá trận linh hoạt, thực yêu cầu cách đánh xử lý tình diễn biến xác Muốn hành động thời quan lãnh đạo, huy cần có khả phân tích tình hình, dự kiến thời cơ, nắm thời xuất sở dự kiến xác, đồng thời ln ln hình thành phương án hành động, nắm thực lực, lực lượng dự bị có hệ thống truyền tin thơng suốt Cuộc tổng tíên cơng dậy xuân 1975 mẫu mực tạo, nắm thời hành động thời Ta đánh chiếm Buôn Ma Thuật điểm huyệt trận chiến dịch, đồng thời đánh trúng nơi hiểm yếu trận chiến lược địch Vì vậy, bùng nổ chiến thuật tạo thời cho ta hành động gây đột biến chiến dịch, đột biến chiến dịch lại tạo thời để hành động phá vỡ chiến lược địch thời gian ngắn dự kiến nhiều Trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, việc nắm thời cơ, hành động thời thời kỳ đầu chiến tranh, ngày đầu quan trọng Nếu ta nắm ý định hành động xâm lược GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 88 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) địch từ lúc triển khai, ta có thê đánh trả kịp thời gây tác động lớn chiến dịch chiến lược địch Cho nên cách đánh ta đánh mưu thế, nghệ thuật chiến thaéng tác chiến ta nghệ thuật kết hợp lực, thời, nghệ thuật sử dụng lực lượng, tạo trân, tạo thời hành động thời *Một vài trận đánh, chiến dịch thể nét đặc sắc nghệ thuật quân Việt nam - Từ năm 1973 đến 30/4/1975 tạo tạo lực tổng tiến cơng dậy giải phóng hồn tồn miền Nam - Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử Tuy rút hết quân đội, Mỹ để lại hai vạn cố vấn quân đội lốt dân sự, để lại trang bị vũ khí, trang bị chiến tranh tiếp tục viện trợ quân cho quyền Nguyễn Văn Thiệu Quân Ngụy lên đến 1.100.000 tên sức lấn chiếm phá hoại hiệp định Paris Trước tình hình qn dân miền Nam tâm đánh bại hành quân “tràn ngập lãnh thổ” địch, nước khẩn trương tạo thế, tạo lực để tiến hành giải phóng hồn tồn miền Nam + Chiến dịch Tây Nguyên (từ 04/3 đến 24/3/1975) Từ cuối năm 1974, quân ta bí mật dàn trận cho chiến dịch Tây Nguyên, lấy Buôn Ma Thuật làm trận then chốt mở ngày 04/3, quân ta tiến công cắt đường 19/1 nối Tây Nguyên với đồng khu V Ngày 09/3 đánh chiếm Đức Lập - Núi Lửa, cô lập hồn tồn Bn Ma Thuật Sau hai ngày chiến đấu, quân ta tiêu diệt hoàn toàn quân địch đây, làm chủ thị xã, địch điều quân phản kích bị quân ta tiêu diệt gọn Nắm bắt ý đồ rút chạy khỏi Tây Nguyên, ta bố trí đánh chặn truy kích tiêu diệt làm tan rã hồn tồn lực lượng này, Tây Ngun hồn tồn giải phóng + Chiến dịch Huế - Đà Nẵng (từ 21 đến 29/3/1975) Vừa đánh địch rút chạy khỏi Tây Nguyên, ngày 21/3 quân ta thọc sâu bao vây Huế Ngày 26/3 quân ta tiêu diệt đánh tan lực lượng địch Huế, thành phố Huế tỉnh Thừa Thiên Huế giải phóng Qn ta tiếp tục tiến cơng Đà Nẵng, phối hợp với quần chúng nhân dân dậy, ngày 29/3 Đà Nẵng giải phóng + Chiến dịch Hồ Chí Minh (từ 26/ đến 30/4/1975) GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 89 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) Ngày 14/4, Bộ Chính trị Trung ương Đảng định chiến dịch tiến cơng vào Sài Gịn giải phóng hồn tồn miền Nam mang tên bác “chiến dịch Hồ Chí Minh” Sau chọc thủng tuyến phòng thủ địch, ngày 26/4, năm cánh quân ta tiến vào Sài Gòn, 10h45' ngày xe tăng ta tiến vào Dinh độc lập, tổng thống Ngụy quyền Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng khơng điều kiện, chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng Nam Bộ, nhân dân tề dậy lực lượng vũ trang địa phương giải phóng tỉnh cịn lại đảo ngồi khơi Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ thắng lợi hoàn toàn Đây chiến tranh xâm lược thực dân quy mô lớn nhất, dài từ sau đại chiến giới thứ hai Đây chiến bại chưa có lịch sử 200 năm nước Mỹ Thắng lợi kháng chiến chống Mỹ cứu nước mở kỉ nguyên lịch sử dân tộc, nước độc lập thống lên chủ nghĩa xã hội, đồng thời góp phần to lớn vào nghiệp đấu tranh nhân dân giới hịa bình, độc lập dân tộc tiến xã hội C KẾT LUẬN Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược nghệ thuật chiến tranh nhân dân, thực tồn dân đánh giặc Là nước nhỏ, nơng nghiệp lạc hậu, tự cung tự cấp chính, kinh tế chưa phát triển, phải chống lại chiến tranh xâm lược thống trị chủ nghĩa đế quốc điều kiện nhỏ đánh lớn, địch nhiều, yếu chống mạnh Nhỏ đánh lớn, địch nhiều, yếu chống mạnh mà giành thắng lợi nết độc đáo đặc sắc nghệ thuật quân Việt Nam, phù hợp với hoàn cảnh thực tế đất nước Nét đặc sắc nghệ thuật quân Việt Nam biểu trước hết biết dựa vào dân, lấy dân làm gốc để tiến hành chiến tranh, toàn dân dựng nước giữ nước, nước đánh giặc, tạo nên sức mạnh tổng hợp toàn dân, đánh địch cách toàn diện trở thành yếu tố định thắng lợi chiến tranh nhân dân, với truyền thống nghệ thuật quân mang đậm màu sắc Việt Nam GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 90 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) Từ chất nghĩa chiến tranh, phát huy lịng tự tơn dân tộc, tinh thần làm chủ vận mệnh đất nước mình, người dân phải tự nguyện, tự giác xả thân nghĩa lớn, gắn nước với nhà “nước nhà tan” mà làm tròn nghĩa vụ Tổ quốc Có chiến tranh nghĩa tất yếu phát động chiến tranh nhân dân, song để khơi dậy truyền thống dân tộc phát huy hoàn cảnh lịch sử mang đậm dấu ấn khác gắn liền với cờ đại nghĩa chống xâm lược Để làm điều nghệ thuật quân Việt Nam không ngừng phát triển phong phú sáng tạo mà làm nên chiến thắng Chiến tranh nhân dân, thực toàn dân đánh giặc lấy lực lượng vũ trang làm nòng cốt, dựa vào sở động viên để tổ chức quần chúng mà xây dựng lực lượng vũ trang, huy động nhiều thứ quân tham gia chiến đấu, hình thức tổ chức ba thứ quân trở thành truyền thống quân để phát động toàn dân tham gia chiến tranh chiến tranh nhân dân ngày phát triển tạo trận chiến tranh nhân dân đánh địch nơi lúc Có trận tạo bố trí chiến lược, tạo điều kiện dành chủ động, đánh bất ngờ đồng thời kết hợp đánh du kích với đánh quy, đánh nhỏ kết hợp với đánh vừa đánh lớn, phát triển tác chiến hiệp đồng binh chủng giành thắng lợi ngày lớn Nền nghệ thuật qn mang đầy đủ tính nhân dân, tính thực tiễn, cách mạng khoa học Khi nước giành độc lập thống nét đặc sắc nghệ thuật không ngừng giữ vững phát huy, song dù điều kiện hồn cảnh tạo tính chất, đặc điểm bảo vệ Tổ quốc tương lai có bị thay đổi đến mức thời kỳ dài lâu nhân dân ta, dân tộc ta phải: nhỏ đánh lớn, địch nhiều, yếu chống mạnh Nghệ thuật quân ta nghệ thuật chiến tranh nhân dân, thực toàn dân giữ nước, nước đánh giặc Trong chiến tranh phải kết hợp chiến tranh du kích với chiến tranh quy, kết hợp đánh vừa nhỏ, với đánh lớn lực lượng thứ quân, vận động triệt để tư tưởng tiến công, sức phát huy phương thức hình thức tác chiến chiến tranh nhân dân, phát huy sức mạnh toàn dân đánh giặc đánh giặc cách toàn diện để nhanh chóng kết thúc thắng lợi chiến tranh; nghệ thuật quân phải kết hợp lực lượng, GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 91 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) trận thời để thắng địch chiến trường, gắn bó qn với trị binh vận, đánh với đàm để mở đầu kết thúc chiến tranh đạt mục đích cuối làm kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược Khai thác triệt để kinh nghiệm nghệ thuật quân độc đáo dân tộc, chủ động tồn diện thời bình, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu chiến tranh, tiếp tục sáng tạo khơng ngừng nghệ thuật qn dân tộc ta hoàn thành nhiệm vụ lịch sử giai đoạn mới: Giai đoạn nước tiến lên chủ nghĩa xã hội, xây dựng nước Việt Nam hịa bình, thống nhất, dân giàu nước mạnh, xã hội công dân chủ văn minh GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 92 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) D TÀI LIỆU THAM KHẢO Giáo trình GDQP Đại học, Cao đẳng dùng cho đào tạo giáo viên giảng dạy môn GDQP (Bộ giáo dục đào tạo vụ GDQP) NXB QĐND Việt Nam, Hà nội - 2005 Quốc Phịng tồn dân chiến tranh bảo vệ Tổ quốc xây dựng đất nước, NXB Lao ĐộngViệt Nam - 2005 Giáo sư, nhà giáo nhân dân Hoàng Minh Thảo, Một số vấn đề phương pháp luận lãnh đạo chiến tranh quy luật chiến tranh - NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội - 2003 Thiếu Tướng Hồ Đệ, Góp phần tìm hiểu đặc điểm nghệ thuật quân Việt Nam lịch sử dựng nước – NXB QĐND Việt Nam, Hà Nội - 2000 CTND địa phương kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 1975) chuyên đề “CTND địa phương trụ bám đồng Sông Cửu Long” - Bộ tổng tham mưu – NXB QĐND - Hà Nội - 1997 CTND địa phương kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954 1975) chuyên đề: Phát huy vai trò dân quân tự vệ biển góp phần đánh thắng chiến tranh phá hoại chủ yếu không quân, hải quân Mỹ mặt trận sông biển miền Bắc (1964 - 1973) - Bộ tổng tham mưu - NXB QĐND - Hà Nội – 1997 Giáo trình Lịch sử quân sự, NXB Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1997, tập Lịch sử việt Nam tập 17 Các kênh thông tin mạng Internet bao gồm trang thông tin8: “Chientranhnhandanvietnam.com.vn, Đangcongsanvietnam.net Lichsuvietnam.com.Vn, Nghethuatquansuvietnam.com.vn GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 93 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) MỤC LỤC Trang GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu 94 ... Báu 31 Nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) CHƯƠNG 2: NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ CỦA VIỆT NAM TRONG CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC GIAI ĐOẠN 1954. .. thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ xâm lược giai đoạn ( 1954 – 1975) chiến tranh nhân dân - nét đặc sắc nghệ thuật quân Việt Nam kháng chiến chống Mỹ cứu nước ( 1954 – 1975 ) 3.1 Khái niệm chiến. .. VỀ NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ VIÊT NAM CHƯƠNG : NGHỆ THUẬT QUÂN SỰ VIỆT NAM TRONG CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG ĐẾ QUỐC MỸ XÂM LƯỢC GIAI ĐOẠN 1954 – 1975 GVHD: Đại tá Trương Xuân Dũng SVTH: Lữ Đức Báu Nghệ thuật