CDV Tài chính – Ngân hàng là một ngành khá là rộng, liên quan đến tất cả các dịch vụ giao dịch, luân chuyển tiền tệ. Vì vậy có rất nhiều các lĩnh vực chuyên ngành hẹp. Ngành Tài chính – Ngân hàng chia thành nhiều lĩnh vực khác nhau: Chuyên ngành Tài chính, chuyên ngành Ngân hàng, chuyên ngành Phân tích tài chính, Quỹ tín dụng…
GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ ĐƠN VỊ THỰC TẬP
GIỚI THIỆU VỀ ĐƠN VỊ THỰC TẬP
Công Ty TNHH Tư Vấn - Kiểm Toán Trung Tín Đức
Tên giao dịch: Trung Tin Duc auditing – consulting.Ltd.
Tên viết tắt: TAC Co,.Ltd Địa chỉ: 848/16 Hậu Giang, P12, Q6, TPHCM.
Mã số thuế: 0303152604 Điện thoại: 08.7518937 Fax: 08.7518739
Email: trungtinduc@hcm.vnn.vn
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
Công Ty TNHH Tư Vấn - Kiểm Toán Trung Tín Đức thành lập vào ngày
Công ty được thành lập vào ngày 05 tháng 01 năm 2004, với giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 4102019610 do Sở Kế Hoạch và Đầu Tư TPHCM cấp Sự ra đời của công ty nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển ngành kế toán - kiểm toán và nền kinh tế Hiện tại, công ty đang không ngừng mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng dịch vụ.
1.2.1 Thuận lợi: Địa bàn hoạt động của Công ty ngay tại trung tâm Thành Phố Hồ Chí Minh là một trong những điều thuận lợi để quan hệ giao dịch với đối tác được thuận lợi hơn.
Sự uy tín trong hoạt động kinh doanh đã giúp Công ty thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư, mở rộng quy mô và nhận được nhiều hợp đồng giá trị lớn Đội ngũ cán bộ trẻ, năng động và sáng tạo, kết hợp với những nhân viên có kinh nghiệm trong quản lý và điều hành, đã cùng nhau xây dựng Công ty phát triển bền vững Nhân viên luôn nhận thức rõ tầm quan trọng của công việc, đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau để nâng cao hiệu quả công việc, đồng thời góp phần làm giàu đẹp đất nước.
Trong bối cảnh hiện nay, nhiều công ty kiểm toán cùng hoạt động trong một lĩnh vực khiến cho sự cạnh tranh trở nên khốc liệt Điều này đã tạo ra khó khăn trong việc thu hút sự chú ý của khách hàng, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh của các công ty.
CHỨC NĂNG VÀ LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG
Công ty chuyên cung cấp dịch vụ kiểm toán, tư vấn đầu tư và chuyển giao công nghệ, cùng với tư vấn tài chính - kế toán Chúng tôi cũng thực hiện khảo sát, thiết kế và giám sát các công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp và giao thông, bao gồm thiết kế cầu và đường bộ Ngoài ra, công ty còn tư vấn cổ phần hóa và thẩm tra thiết kế cho các dự án.
Báo cáo thực tập GVHD đề cập đến các hoạt động trong lĩnh vực xây dựng dân dụng, công nghiệp và giao thông, bao gồm thí nghiệm vật liệu xây dựng và kiểm tra chất lượng công trình Ngoài ra, công ty cũng tham gia vào sản xuất và mua bán phần mềm tin học, thi công các công trình thông tin – bưu chính - viễn thông, cùng với lắp đặt hệ thống chống sét Đơn vị còn cung cấp dịch vụ mua bán, lắp đặt, bảo trì và hỗ trợ vận hành thiết bị viễn thông và tin học, đồng thời thực hiện lập dự án đầu tư và tư vấn thuế.
Hoạt động trong lĩnh vực: kiểm toán Báo cáo tài chính, tư vấn, thẩm tra.chất lượng,….
PHẠM VI HOẠT ĐỘNG
- Tư vấn đầu tư và chuyển giao công nghệ
- Tư vấn khảo sát thiết kế, tư vấn giám sát công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp và giao thông.
- Thiết kế công trình giao thông ( cầu, hầm, đường bộ…)
- Thẩm tra thiết kế công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp và giao thông.
1.4.2 Dịch vụ Kế toán - Kiểm toán :
- Tư vấn tài chính kế toán
- Tư vấn cổ phần hóa doanh nghiệp.
1.4.3 Thí nghiệm và kiểm định
- Thí nghiệm vật liệu xây dựng
- Kiểm định cầu, đường giao thông
- Kiểm tra đánh giá chất lượng công trình giao thông, xây dựng dân dụng và công nghiệp
- Siêu âm cọc khoan nhồi, siêu âm bê tông, thép, hàn…
CƠ CẤU TỔ CHỨC QUẢN LÝ CỦA ĐƠN VỊ
1.5.1 Sơ đồ bộ máy quản lý của đơn vị:
Báo cáo thực tập GVHD : …………
Chủ tịch Hội Đồng quản trị
Giám đốc kiểm toán Giám đốc thiết kế Giám đốc kiểm định
Phòng kế toán – kiểm toán Phòng thiết kế - giám sát Phòng thí nghiêm – kiểm định
Các phòng ban khác có liên quan
1.5.2 Nhiệm vụ và chức năng của các phòng ban
Phòng kiểm toán cung cấp nhiều dịch vụ chuyên biệt, bao gồm kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán doanh thu, kiểm toán chi phí và kiểm toán tiền mặt Những dịch vụ này nhằm đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong các hoạt động tài chính của doanh nghiệp.
Phòng kế toán có trách nhiệm thực hiện hạch toán kế toán cho Công ty, nhằm báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh Thông qua các báo cáo này, Tổng giám đốc và Hội đồng quản trị sẽ có thông tin để hoạch định chiến lược phát triển và đề ra các biện pháp khắc phục kịp thời những điểm yếu trong hoạt động của Công ty.
1.5.2.3 Phòng thiết kế - giám sát
Phòng tư vấn thiết kế - giám sát cung cấp dịch vụ thẩm tra thiết kế và giám sát cho các công trình xây dựng công nghiệp, dân dụng và giao thông.
1.5.2.4 Phòng thí nghiệm – kiểm định
Báo cáo thực tập GVHD : …………
Phòng thí nghiệm – kiểm định thực hiện thí nghiệm vật liệu xây dựng, kiểm định cầu đường giao thông và đánh giá chất lượng công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp Ngoài ra, phòng thí nghiệm còn thực hiện siêu âm cọc khoan nhồi, bê tông, thép và hàn để đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng.
PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA ĐƠN VỊ TRONG TƯƠNG LAI
+ Hoàn thiện hơn bộ máy hoạt động của Công ty;
+ Tổ chức hệ thống quản trị Công ty, đảm bảo tính năng hoạt động, trách nhiệm và hiệu quả quản lý, điều hành hoạt động;
+ Tăng cường hợp tác, liên kết quốc tế trong lĩnh vực đào tạo, kinh doanh và phát triển nghề nghiệp…
+ Kiểm toán: Nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán Tham gia đấu thầu kiểm toán các Tổng công ty;
Để nâng cao hiệu quả kinh doanh, cần củng cố và khai thác những thế mạnh hiện có Đồng thời, phát triển các dịch vụ tư vấn kế toán và nghiên cứu để khai thác các loại hình dịch vụ mới, bao gồm đầu tư và tư vấn doanh nghiệp.
Để mở rộng quy mô cho mảng thiết kế, giám sát, thí nghiệm và kiểm định, cần tăng cường đầu tư vào máy móc, trang thiết bị và kỹ thuật Bên cạnh đó, việc mở thêm các phòng thí nghiệm hiện trường cũng là một yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả và chất lượng công việc.
+ Nâng cao chính sách tuyển dụng nhân viên để tăng chất lượng nguồn nhân lực mới;
+ Huấn luyện nội bộ: Tiếp tục tổ chức các lớp đào tạo nội bộ để tăng nghiệp vụ chuyên môn cho nhân viên;
+ Tạo điều kiện cho nhân viên theo học chương trình và lấy bằng CPA và ACCA;
+ Tuyển dụng nhân viên tư vấn có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm phục vụ cho các khách hàng trong nước và nước ngoài;
+ Nâng cao trình độ ngoại ngữ cho toàn thể nhân viên trong Công ty.
Báo cáo thực tập GVHD : …………
CƠ SỞ LÝ LUẬN
CÁCH XÁC ĐỊNH DOANH THU
2.1.1 Nhận định giao dịch tạo ra doanh thu: Để có thể xác định một cách đúng đắn loại hình doanh thu và giá trị hợp lý được ghi nhận thì việc nhận biết giao dịch là rất quan trọng Do đó tiêu chuẩn nhận biết giao dịch trong doanh thu được áp dụng riêng biệt cho từng giao dịch. Trong một số trường hợp, các tiêu chuẩn nhận biết giao dịch cần áp dụng tách biệt cho từng bộ phận của một giao dịch để có thể phản ánh chính xác đầy đủ bản chất của giao dịch đó.
2.1.2 Giá trị doanh thu được xác định:
Doanh thu là tổng giá trị lợi ích kinh tế mà doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất và kinh doanh thông thường, góp phần tăng cường vốn chủ sở hữu.
Theo quy định, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ được ghi nhận trên tài khoản 511, trong khi doanh thu nội bộ được theo dõi trên tài khoản 512, và cần phân loại riêng biệt Mỗi loại doanh thu cần được chi tiết hóa, ví dụ như doanh thu bán hàng có thể được phân tích theo từng loại sản phẩm, hàng hóa Việc này giúp xác định chính xác kết quả kinh doanh, đáp ứng yêu cầu quản lý của doanh nghiệp.
Giá trị doanh thu được xác định dựa trên giá trị hợp lý của các khoản đã thu hoặc sẽ thu, cụ thể là từ giao dịch giữa bên bán và bên mua Doanh thu sẽ được tính bằng giá trị hợp lý sau khi trừ đi các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán và giá trị hàng bán bị trả lại Giá trị hợp lý ở đây được hiểu là giá trị tài sản có thể trao đổi hoặc giá trị một khoản nợ được thanh toán tự nguyện giữa các bên có đầy đủ hiểu biết trong giao dịch.
Sơ đồ hạch toán các nghiệp vụ chính
Báo cáo thực tập GVHD : …………
PHÂN LOẠI DOANH THU
Doanh thu bán hàng là tổng giá trị hàng hóa mà doanh nghiệp đã tiêu thụ trong một khoảng thời gian nhất định Hàng hóa này có thể là sản phẩm do doanh nghiệp tự sản xuất nhằm mục đích kinh doanh hoặc là hàng hóa mua vào để bán lại, ví dụ như các sản phẩm của các nhà bán lẻ.
Hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp sử dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT, trong đó giá bán được tính là giá chưa bao gồm thuế Một số doanh nghiệp áp dụng phương pháp trực tiếp, với doanh thu bán hàng được xác định là tổng giá thanh toán Điều này cũng áp dụng cho các sản phẩm và hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế xuất khẩu.
Thuế xuất khẩu, TTĐB Bán hàng thu tiền ngay phải nộp ( nếu có)
Cuối kỳ kết chuyển giá
Thuế GTGT đầu ra trị hàng bán bị trả lại
Cuối kỳ kết chuyển giá trị giảm giá hàng bán Bán hàng thu tiền sau
Cuối ký kết chuyển viên bằng sản phẩm
Báo cáo thực tập GVHD : …………
2.2.1.2.1 Thời điểm ghi nhận: theo đoạn 10 – Chuẩn mực kế toán số 14
“Doanh thu và thu nhập khác” Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi thỏa mãn đồng thời cả năm điều kiện sau:
- Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua.
- Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hàng hóa hay quyền kiểm soát hàng hóa.
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng.
- Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
Doanh thu trong các hoạt động bán hàng và cung cấp dịch vụ thông thường được ghi nhận theo số tiền trên hóa đơn Tuy nhiên, trong một số lĩnh vực kinh doanh đặc thù, doanh thu cần được xác định dựa trên các cơ sở khác theo quy định của Chuẩn mực và Chế độ kế toán.
2.2.1.3 Đặc điểm của doanh thu bán hàng
Việc xác định thời điểm chuyển giao rủi ro và lợi ích liên quan đến quyền sở hữu hàng hóa cho người mua là vấn đề quan trọng nhất trong ghi nhận doanh thu bán hàng Thông thường, thời điểm này trùng khớp với lúc chuyển giao quyền sở hữu hợp pháp hoặc quyền kiểm soát hàng hóa cho người mua.
Nếu doanh nghiệp vẫn giữ một phần nhỏ rủi ro và lợi ích liên quan đến quyền sở hữu hàng hóa, giao dịch này sẽ được coi là hoạt động bán hàng và doanh thu có thể được ghi nhận.
Nếu doanh nghiệp vẫn phải chịu phần lớn rủi ro liên quan đến quyền sở hữu hàng hóa, thì giao dịch đó chưa được coi là hoạt động bán hàng và doanh thu chưa thể ghi nhận.
+ Ngoài các điều khoản thông thường doanh nghiệp còn phải chịu trách nhiệm đảm bảo cho tài sản hoạt động bình thường.
+ Việc thanh toán tiền hàng còn chưa chắc chắn vì còn phụ thuộc vào người mua hàng đó.
+ Hàng được giao còn chờ lắp đặt mới có thể đưa vào sử dụng (có nêu trong hợp đồng mua bán)
+ Người mua có quyền hủy bỏ giao dịch và doanh nghiệp không chắc hàng bán có bị trả lại hay không.
- Không được ghi nhận vào doanh thu bán hàng các khoản thu nhập khác.
Doanh thu bán hàng chỉ được ghi nhận khi doanh nghiệp chắc chắn nhận được lợi ích kinh tế từ giao dịch Nếu có sự không chắc chắn về việc thu được lợi ích này, doanh thu sẽ chỉ được ghi nhận khi vấn đề không chắc chắn đó đã được giải quyết.
- Doanh thu chỉ được ghi nhận khi doanh thu và chi phí liên quan đến cùng một giao dịch được ghi nhận đồng thời theo nguyên tắc phù hợp.
Báo cáo thực tập GVHD : …………
2.2.1.4 Thể hiện trên Báo cáo tài chính
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là một yếu tố quan trọng trong Báo cáo tài chính, giúp người sử dụng đánh giá hiệu quả hoạt động và quy mô kinh doanh của doanh nghiệp Vì vậy, doanh nghiệp cần trình bày rõ ràng chính sách kế toán áp dụng trong việc ghi nhận doanh thu bán hàng.
Doanh thu bán hàng được ghi nhận tại chỉ tiêu đầu tiên trong Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo Quyết định 15/2006 – QĐ/BTC, ban hành ngày 20 tháng 03 năm 2006 Chỉ tiêu này thể hiện tổng doanh thu từ hoạt động bán hàng hóa và thành phẩm trong năm báo cáo của doanh nghiệp Các khoản giảm trừ doanh thu không được ghi chung ở chỉ tiêu này, mà phải được phản ánh ở chỉ tiêu thứ hai, từ đó giúp xác định doanh thu thuần của hoạt động bán hàng.
2.2.2 Doanh thu cung cấp dịch vụ
Doanh thu cung cấp dịch vụ là giá trị phần dịch vụ doanh nghiệp đã cung cấp trong kỳ
Dịch vụ được cung cấp theo các phần công việc đã thỏa thuận trong hợp đồng, diễn ra trong một hoặc nhiều kỳ kế toán, bao gồm các lĩnh vực như vận tải, du lịch và cho thuê tài sản Đối với những dịch vụ chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, doanh thu từ việc cung cấp dịch vụ được tính là giá bán chưa bao gồm thuế GTGT.
Đối với các dịch vụ không chịu thuế hoặc chịu thuế giá trị gia tăng (GTGT) theo phương pháp trực tiếp, doanh thu từ việc cung cấp dịch vụ được xác định là tổng giá thanh toán.
- Đối với dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất khẩu thì doanh thu cung cấp dịch vụ là tổng giá thanh toán.
Doanh thu từ cung cấp dịch vụ được ghi nhận khi kết quả giao dịch được xác định một cách đáng tin cậy Nếu giao dịch kéo dài qua nhiều kỳ, doanh thu sẽ được ghi nhận dựa trên tỷ lệ hoàn thành công việc vào ngày lập bảng cân đối kế toán trong cùng kỳ.
2.2.2.2.1 Thời điểm ghi nhận: Theo đoạn 16 – Chuẩn mực kế toán số 14
“ Doanh thu và thu nhập khác” kết quả của giao dịch cung cấp dịch vụ được xác định khi thỏa mãn đồng thời những điều kiện sau:
- Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
- Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch cung cấp dịch vụ đó.
- Xác định được phần công việc đã hoàn thành vào ngày lập bảng cân đối kế toán.
- Xác định được chi phí phát sinh cho giao dịch và chi phí để hoàn thành giao dịch cung cấp dịch vụ đó.
Trong trường hợp giao dịch cung cấp dịch vụ chỉ liên quan đến một kỳ kế toán, doanh thu được ghi nhận sẽ là giá trị của dịch vụ mà doanh nghiệp đã thực hiện.
Báo cáo thực tập GVHD : …………
Trong trường hợp giao dịch cung cấp dịch vụ liên quan đến nhiều kỳ kế toán, phần kết quả công việc đã hoàn thành trong kỳ sẽ được ghi nhận Việc xác định này dựa vào một trong ba phương pháp, tùy thuộc vào bản chất của dịch vụ.
+ Đánh giá phần công việc đã hoàn thành.
+ So sánh tỷ lệ phần trăm giữa khối lượng công việc đã hoàn thành với tổng khối lượng công việc phải hoàn thành.
Tỷ lệ phần trăm chi phí đã phát sinh so với tổng chi phí ước tính để hoàn thành giao dịch cung cấp dịch vụ không phụ thuộc vào các khoản thanh lý định kỳ hoặc các khoản ứng trước từ khách hàng.
2.2.2.3 Đặc điểm của doanh thu cung cấp dịch vụ
QUY TRÌNH KIỂM TOÁN DOANH THU
Công việc kiểm toán thường diễn ra giữa năm tài chính, ví dụ như khi công ty cần "khóa sổ" kế toán vào ngày 31 tháng 12, quá trình này sẽ bắt đầu vào khoảng tháng sáu Tại bước này, kiểm toán viên cần thực hiện các công việc cần thiết để đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong báo cáo tài chính.
Khảo sát và thu thập thông tin về hệ thống kiểm soát nội bộ, tình hình tài chính và các thông tin liên quan đến đơn vị kiểm toán là rất quan trọng Đồng thời, cần tiếp cận và làm quen với hình thức kinh doanh, các sản phẩm cũng như thị trường tiêu thụ chính của đơn vị đó.
Đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ và thông tin thu thập về đơn vị kiểm toán là bước quan trọng để xác định mục tiêu, nội dung và phạm vi của quá trình kiểm toán.
- Lập kế hoạch và chương trình kiểm toán.
Mục đích của công việc này là nhằm:
Kiểm toán viên cần xác định các nguy cơ rủi ro có thể ảnh hưởng đến hoạt động của công ty bằng cách phát hiện các lỗ hổng do khách hàng có thể gây ra, cả vô tình lẫn hữu ý Ví dụ, khi thu nhập của các đại diện bán hàng phụ thuộc vào doanh số bán hàng, có khả năng họ sẽ thổi phồng doanh số để tăng thu nhập một cách không hợp lý.
- Xác định các quy trình kiểm soát nội bộ trong công ty khách hàng để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình kiểm toán sau này.
2.3.2 Thực hiện kiểm toán: Đây là bước quan trọng trong quá trình kiểm toán mà theo đó, Kiểm toán viên dùng kiến thức chuyên môn cũng như nghiệp vụ kiểm toán để hoàn thành công việc của mình trước thời hạn khóa sổ chính thức của khách hàng.
Thu thập và đánh giá số liệu, dữ liệu cùng các bằng chứng kiểm toán là công việc quan trọng Đồng thời, việc ghi sổ nhật ký kiểm toán cần phản ánh đầy đủ tất cả các công việc đã thực hiện trong ngày.
- Quản lý bằng chứng kiểm toán, tài liệu liên quan, bảo mật thông tin thu nhập được trong quá trình kiểm toán;
Tiến hành kiểm tra và đối chiếu thông tin với các tổ chức, cơ quan, cá nhân liên quan đến hoạt động kiểm toán nhằm đưa ra những kết luận và đánh giá khách quan hơn về nội dung đã được kiểm toán.
2.3.3 Hoàn thành kiểm toán ( lập và gửi báo cáo kiểm toán):
Cuối cùng, đây là bước cuối cùng trong một hợp đồng kiểm toán, thể hiện kết quả chính thức của quá trình kiểm toán dưới dạng văn bản.
CÁC SAI PHẠM VÀ CÁCH XỬ LÝ CỦA KIỂM TOÁN VIÊN
Báo cáo thực tập GVHD : …………
Gian lận là hành vi lừa dối, che giấu và xuyên tạc sự thật nhằm mục đích tư lợi Trong lĩnh vực tài chính kế toán, gian lận thể hiện qua việc trình bày sai lệch thông tin trên Báo cáo tài chính, do một hoặc nhiều cá nhân trong Hội đồng quản trị, Ban giám đốc, nhân viên hoặc bên thứ ba thực hiện, gây ảnh hưởng đến độ tin cậy của báo cáo này.
- Xuyên tạc, làm giả chứng từ, tài liệu liên quan đến Báo cáo tài chính.
- Sửa đổi tài liệu, chứng từ kế toán làm sai lệch Báo cáo tài chính.
- Che giấu hoặc cố ý bỏ sót các thông tin, tài liệu hoặc nghiệp vụ kinh tế làm sai lệch Báo cáo tài chính.
- Ghi chép các nghiệp vụ kinh tế không đúng sự thật.
- Cố ý áp dụng áp dụng sai các chuẩn mực, nguyên tắc, phương pháp và chế độ kế toán, chính sách tài chính.
- Cố ý tính toán sai về số học.
Sai sót là những lỗi không cố ý, thường được hiểu là sự nhầm lẫn, bỏ sót hoặc do thiếu sót về năng lực, dẫn đến các sai phạm có ảnh hưởng đến Báo cáo tài chính Những sai sót này có thể xuất hiện dưới nhiều hình thức khác nhau.
- Lỗi về tính toán và số học hoặc ghi chép sai.
- Bỏ sót hoặc hiểu sai, làm sai các khoản mục, các nghiệp vụ kinh tế.
- Áp dụng sai các Chuẩn mực, nguyên tắc, phương pháp và chế độ kế toán, chính sách tài chính nhưng không cố ý.
Theo VSA 250, việc không tuân thủ pháp luật và các quy định trong kiểm toán báo cáo tài chính bao gồm các hành vi sai sót, bỏ qua, thực hiện không đầy đủ hoặc không kịp thời, dù là vô tình hay cố ý Tuy nhiên, những vi phạm cá nhân của quản lý hoặc nhân viên không liên quan đến hoạt động kinh doanh của đơn vị thì không được tính là không tuân thủ.
2.4.2 Cách xử lý của Kiểm toán viên
2.4.2.1 Đánh giá mức độ sai phạm
Sau khi thực hiện đánh giá rủi ro và các thủ tục kiểm toán cần thiết, kiểm toán viên sẽ thu thập bằng chứng cho thấy khả năng xảy ra sai sót và gian lận Điều này giúp họ đánh giá mức độ ảnh hưởng của các vấn đề này đến Báo cáo tài chính.
Kiểm toán viên cần thông báo cho nhà quản lý về những nghi ngờ sai phạm, ngay cả khi những sai phạm này chưa gây ảnh hưởng trọng yếu đến Báo cáo tài chính.
Xét mức độ ảnh hưởng của các sai phạm là rất quan trọng trong quá trình kiểm toán Kiểm toán viên cần thực hiện các thủ tục điều chỉnh, bổ sung và thay thế phù hợp, đồng thời xem xét ảnh hưởng của những sai phạm này đối với các khía cạnh khác của cuộc kiểm toán.
Báo cáo thực tập GVHD : …………
Dựa trên kiến thức sâu rộng về pháp luật và các quy định liên quan đến hoạt động của đơn vị được kiểm toán, Kiểm toán viên cần thực hiện các thủ tục cần thiết nhằm phát hiện các hành vi không tuân thủ.
Yêu cầu đơn vị cung cấp thông tin và giải trình về các quy định, thủ tục nội bộ liên quan đến việc tuân thủ pháp luật và các quy định hiện hành.
Cần thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán phù hợp để xác minh việc không tuân thủ pháp luật và các quy định của đơn vị, điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến Báo cáo tài chính.
Cần đánh giá hậu quả tài chính từ các hành vi đó và sự cần thiết phải giải trình những hậu quả này trong phần thuyết minh của Báo cáo tài chính, nhằm đảm bảo tính trung thực và hợp lý của Báo cáo.
+ Trao đổi với Ban giám đốc hay người đứng đầu đơn vị và lưu hồ sơ kiểm toán về những phát hiện của mình.
2.4.2.2 Cách xử lý của Kiểm toán viên
- Thông báo cho Giám đốc hay người điều hành của công ty khách hàng;
- Tiến hành đề nghị kế toán của công ty khách hàng điều chỉnh cho đúng đối với các sai phạm mà công ty khách hàng vi phạm.
2.4.3 Trách nhiệm của Kiểm toán viên
Thông báo về gian lận và sai sót:
Kiểm toán viên cần thông báo kịp thời cho Giám đốc hoặc người đứng đầu công ty khách hàng về những phát hiện của mình, đặc biệt là trước ngày phát hành Báo cáo tài chính và Báo cáo kiểm toán nếu phát hiện gian lận hay sai sót Việc xác định cấp quản lý nào cần được thông báo là rất quan trọng, và thường thì kiểm toán viên sẽ báo cho cấp quản lý cao hơn có khả năng liên quan đến gian lận Trong trường hợp gian lận liên quan đến những người lãnh đạo cao nhất, kiểm toán viên nên tham khảo ý kiến của chuyên gia để xác định các thủ tục cần thiết.
Kiểm toán viên thông báo cho người sử dụng thông qua Báo cáo kiểm toán về các gian lận và sai sót của công ty khách hàng Nếu có gian lận và sai sót trọng yếu mà không được sửa chữa, kiểm toán viên sẽ đưa ra ý kiến chấp nhận từng phần hoặc không chấp nhận trong Báo cáo kiểm toán Dù các vấn đề này đã được phản ánh trong Báo cáo tài chính, kiểm toán viên vẫn cần ghi rõ trong Báo cáo kiểm toán Nếu bị giới hạn phạm vi và không thu thập được đủ bằng chứng kiểm toán, kiểm toán viên cũng sẽ đưa ra ý kiến chấp nhận từng phần hoặc từ chối ra ý kiến.
Trong báo cáo thực tập, nếu sai sót xảy ra do các yếu tố khách quan, Kiểm toán viên cần đánh giá tác động của những sai phạm này đối với Báo cáo kiểm toán.
Theo đạo đức nghề nghiệp, kiểm toán viên phải bảo mật thông tin và số liệu của khách hàng Tuy nhiên, nếu phát hiện gian lận và sai sót, họ có trách nhiệm thông báo cho các cơ quan chức năng theo quy định pháp luật Trước khi thực hiện việc này, kiểm toán viên có thể trao đổi với chuyên gia để đảm bảo tính chính xác và tuân thủ quy định.
Thông báo về hành vi không tuân thủ:
Kiểm toán viên có trách nhiệm thông báo cho Giám đốc về các hành vi không tuân thủ pháp luật và quy định phát hiện trong quá trình kiểm toán, đặc biệt là khi những hành vi này có tính chất cố ý và ảnh hưởng trọng yếu đến Báo cáo tài chính Thông báo cần được thực hiện bằng văn bản Trong trường hợp Giám đốc hoặc người đứng đầu công ty khách hàng liên quan đến hành vi không tuân thủ, kiểm toán viên nên tham khảo ý kiến từ chuyên gia pháp luật để đảm bảo xử lý đúng mực.
QUY TRÌNH KIỂM TOÁN DOANH THU
Khi khách hàng yêu cầu kiểm toán, Kiểm toán viên sẽ tiến hành khảo sát để thu thập thông tin cơ bản và yêu cầu của khách hàng Sau đó, họ sẽ phân tích sơ bộ mức độ trọng yếu, rủi ro kiểm toán, và ước tính thời gian cũng như chi phí thực hiện Tiếp theo, Kiểm toán viên sẽ xem xét khả năng thực hiện kiểm toán cho khách hàng, thương lượng để đạt được thỏa thuận và ký hợp đồng Cuối cùng, Trưởng phòng sẽ lên kế hoạch và chương trình kiểm toán.
Để tìm hiểu khách hàng mới, Công ty sẽ cử nhân viên khảo sát sau khi nhận yêu cầu kiểm toán qua điện thoại, thư, hoặc fax Kiểm toán viên sẽ thu thập thông tin cơ sở theo mẫu khảo sát chung, được áp dụng cho tất cả các cuộc kiểm toán Tùy thuộc vào tình hình cụ thể của từng doanh nghiệp, kiểm toán viên có thể thu thập thêm thông tin bổ sung Họ cũng sẽ tìm hiểu các yếu tố nghiêm trọng ảnh hưởng đến doanh nghiệp như kiện tụng, tranh chấp, mâu thuẫn nội bộ, hoặc dấu hiệu phá sản, cũng như lý do yêu cầu kiểm toán.
Đối với khách hàng cũ, Công ty sẽ liên hệ để ký hợp đồng kiểm toán cho năm hiện tại Sau đó, đại diện của Công ty sẽ đến khảo sát tại công ty khách hàng, cập nhật và đánh giá thông tin nền tảng đã thu thập trước đó, đặc biệt chú ý đến các vấn đề tồn tại từ năm trước Điều này nhằm hỗ trợ kiểm toán viên trong việc quyết định tiếp tục kiểm toán và điều chỉnh kế hoạch, chương trình kiểm toán cho phù hợp với năm hiện hành.
3.1.1.1.2 Ký hợp đồng kiểm toán
Khi ký hợp đồng kiểm toán, nếu Công ty đồng ý tiếp nhận khách hàng, sẽ dựa vào kết quả tìm hiểu để xác định khối lượng công việc, phạm vi kiểm toán, giá phí kiểm toán và tiến hành ký kết hợp đồng.
Báo cáo thực tập GVHD : …………
Sau khi ký hợp đồng kiểm toán với khách hàng, Công ty tiến hành lập kế hoạch kiểm toán Để xây dựng và thực hiện kế hoạch cũng như chương trình kiểm toán hiệu quả, Công ty thực hiện việc tìm hiểu sâu về khách hàng.
3.1.1.2.1 Hiểu biết về tình hình kinh doanh
Việc tìm hiểu thông tin khách hàng mới là rất quan trọng, trong khi với khách hàng cũ, chỉ cần cập nhật hồ sơ nếu có sự thay đổi trong hệ thống kế toán và kiểm soát nội bộ.
Nền kinh tế hiện đang trải qua giai đoạn tăng trưởng hoặc suy thoái, ảnh hưởng đến tỷ lệ lãi suất và khả năng tài chính Mức độ lạm phát và thất nghiệp, cùng với tỷ giá hối đoái, là những chỉ số quan trọng cần theo dõi Các chính sách của chính phủ, bao gồm chính sách tiền tệ, thuế và khuyến khích đầu tư, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh nền kinh tế Bên cạnh đó, sự tác động từ các yếu tố kinh tế khu vực và toàn cầu cũng không thể bỏ qua, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Để hiểu rõ môi trường và lĩnh vực hoạt động của khách hàng, cần phân tích tình hình thị trường và cạnh tranh, đồng thời nắm bắt các đặc điểm của ngành nghề kinh doanh Việc này cũng bao gồm việc tìm hiểu các chuẩn mực và chế độ kế toán áp dụng trong lĩnh vực đó.
Nhân tố nội tại của khách hàng đóng vai trò quan trọng trong việc sở hữu và quản lý doanh nghiệp Hội đồng quản trị cần có số lượng thành viên phù hợp, cùng với uy tín và kinh nghiệm của từng cá nhân, đảm bảo tính độc lập trong việc giám sát giám đốc và hoạt động của họ Ngoài ra, giám đốc và bộ máy điều hành cũng cần chú trọng đến sự ổn định nhân sự, kinh nghiệm, uy tín, cũng như việc phân cấp quyền hạn và trách nhiệm rõ ràng Cuối cùng, loại hình doanh nghiệp, bao gồm cơ cấu tổ chức và sơ đồ bộ máy sản xuất, kinh doanh và quản lý, cũng ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của khách hàng.
Để hiểu rõ tình hình kinh doanh của khách hàng, cần phân tích chiến lược kinh doanh của họ, liệt kê các loại mặt hàng và dịch vụ mà khách hàng cung cấp, cùng với các đối tác, nhà cung cấp chính, đại lý và chi nhánh Bên cạnh đó, việc xem xét chính sách ghi nhận doanh thu cũng rất quan trọng để đánh giá tính hợp lý của nó trong hoạt động kinh doanh.
Để hiểu rõ hơn về hệ thống kế toán và chu trình kinh doanh của khách hàng, cần tìm hiểu và ghi nhận các chính sách bán hàng của họ, bao gồm hình thức bán hàng (sỉ, lẻ hay qua đại lý), thị trường mục tiêu (nội địa hay xuất khẩu), cũng như các chính sách liên quan đến bán chịu và giá cả.
Doanh nghiệp sản xuất cần sử dụng lưu đồ hoặc ghi lại chu kỳ kinh doanh để quản lý các quy trình như nhận đơn đặt hàng, kiểm tra hàng tồn kho, duyệt đơn hàng, lập lệnh bán hàng và hóa đơn, cũng như xử lý thu tiền và công nợ Đối với doanh nghiệp dịch vụ, quy trình bắt đầu từ việc nhận đơn đặt hàng hoặc phiếu đặt tại chỗ, tiếp theo là ghi nhận doanh thu từ các dịch vụ và quản lý hồ sơ khách hàng dựa trên hóa đơn.
Trong báo cáo thực tập, công việc bao gồm việc ghi chép vào sổ sách kế toán, đối chiếu giữa sổ chi tiết và sổ tổng hợp, thu tiền đòi nợ, và kiểm tra công nợ Ngoài ra, còn thực hiện xử lý giảm giá và quản lý nợ khó đòi.
3.1.1.2.2 Tìm hiểu về hệ thống kiểm soát nội bô
Hệ thống kiểm soát nội bộ đóng vai trò quan trọng trong quá trình kiểm toán, giúp kiểm toán viên xác định nội dung, thời gian và phạm vi của các thủ tục kiểm toán.
3.1.1.2.3 Đánh giá rủi ro và xác định mức trọng yếu:
Trước khi ký hợp đồng kiểm toán, Kiểm toán viên đánh giá rủi ro liên quan đến sự thành bại trong kinh doanh của khách hàng thông qua thông tin thu thập được Sau khi chấp nhận hợp đồng, họ tiếp tục đánh giá tình hình kinh doanh, chứng từ sổ sách và biến động tài khoản trọng yếu để xây dựng kế hoạch tổng thể và chiến lược kiểm toán.
CÁC SAI PHẠM THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH XỬ LÝ SAI PHẠM CỦA CÁC KIỂM TOÁN VIÊN
3.2.1 Chênh lệch doanh thu trên tờ khai thuế với bảng kê doanh thu:
Tên khách hàng: Công ty TNHH SJC
Niên độ kế toán: 31/12/2006 Ngày thực hiện: 12/03/2007
Khoản mục: Doanh thu Người thực hiện: N.H.M
PHÂN TÍCH SỰ BIẾN ĐỘNG DOANH THU THEO THÁNG
Tháng Số liệu trên tờ khai thuế Số liệu trên sổ sách
Tổng doanh thu Trong nước Xuất khẩu
Báo cáo thực tập GVHD : …………
: Đã đối chiếu với sổ cái
3.2.1.2 Nhận định của Kiểm toán viên:
Doanh thu bán hàng của doanh nghiệp có sự biến động tương đối đều qua các tháng, chủ yếu tập trung vào doanh thu trong nước Đặc biệt, doanh thu tăng nhanh trong tháng 2 và tháng 12 do nhu cầu mua sắm tăng cao trước Tết Nguyên Đán, trong khi doanh thu xuất khẩu giữ mức ổn định Sự gia tăng doanh thu trong hai tháng này là điều hợp lý.
Doanh thu trên tờ khai xuất khẩu trong tháng 2 và tháng 12 có sự chênh lệch do hai nguyên nhân chính: doanh thu đã kê khai thuế năm 2006 nhưng chưa đủ điều kiện ghi nhận, và hàng hóa đang trên đường chưa đủ điều kiện ghi nhận doanh thu cho năm 2006.
Khi kiểm tra tờ khai xuất khẩu và vận đơn, Kiểm toán viên phát hiện tờ khai số P274 và vận đơn số MN 742 được ghi nhận vào ngày 30 và 31 tháng 12 năm.
2006 số tiền : 56.268.756 Theo Chuẩn mực kế toán VAS-14
3.2.1.3 Cách xử lý: Điều chỉnh : Ghi nhận thêm doanh thu.
3.2.2 Doanh thu bị sai lệch do tỷ giá trên hóa đơn và trên tờ khai xuất khẩu bị chênh lệch:
Kiểm toán viên tiến hành kiểm tra chi tiết chứng từ của Công ty TNHH
AME với số liệu kiểm tra thống kê như sau:
Số hóa đơn Tỷ giá ngoại tệ trên hóa đơn
Số tiền trên hóa đơn Tỷ giá ngoại tệ trên tờ khai xuất khẩu
Số tiền trên tờ khai xuất khẩu Chênh lệch
Báo cáo thực tập GVHD : …………
3.2.2.2 Nhận định của Kiểm toán viên:
Có sự chênh lệch tỷ giá ngoại tệ giữa hóa đơn và tờ khai xuất khẩu do doanh nghiệp ghi nhận sai tỷ giá tại thời điểm phát sinh Điều này dẫn đến sự khác biệt giữa doanh thu trên hóa đơn và doanh thu trên tờ khai.
3.2.2.3 Cách xử lý: Đề nghị điều chỉnh tăng doanh thu năm 2006 lên thêm số tiền là : 4.714.500 đ.
3.2.3 Doanh thu bị giảm do kê thiếu hóa đơn:
Trong quá trình kiểm tra doanh thu của công ty TNHH TM – DV T&T, kiểm toán viên phát hiện một khoản doanh thu cho thuê văn phòng chưa được phát hành hóa đơn Hợp đồng thuê văn phòng có hiệu lực từ ngày 15/12/2006 đến 15/12/2007, với mức tiền thuê hàng tháng là 60.000.000 đồng Kế toán của công ty T&T xác nhận đã ghi thiếu hóa đơn cho hợp đồng này, mặc dù khách hàng đã thanh toán cho công ty 3 tháng tiền thuê văn phòng.
Kiểm toán viên đã phát hiện rằng công ty T&T đã ghi nhận doanh thu từ khoản thanh toán 3 tháng tiền thuê nhà vào năm 2006 trong sổ sách kế toán của mình.
3.2.3.2 Nhận định của Kiểm toán viên:
Công ty T&T cần điều chỉnh tăng doanh thu cho thuê văn phòng do ghi thiếu hóa đơn Việc này cũng sẽ ảnh hưởng đến số tiền thuế đầu ra tương ứng với doanh thu đã điều chỉnh.
Công ty T&T đã ghi nhận sai doanh thu cho khoản tiền thuê văn phòng nhận trước 3 tháng, dẫn đến doanh thu năm 2006 bị sai lệch, cụ thể là doanh thu ghi nhận nhiều hơn thực tế Do đó, yêu cầu điều chỉnh doanh thu này là 30.000.000 đồng.
Tăng phần doanh thu ghi thiếu
Ghi nhận doanh thu thực sự phát sinh ( Chỉ có 30.000.000 đồng vì chỉ mới thuê được nửa tháng thì hết năm tài chính)
Bút toán điều chỉnh đề nghị
3.2.4:Doanh thu được ghi nhận khi xuất ra nước ngoài lên tàu sau ngày
Báo cáo thực tập GVHD : …………
Công ty kiểm toán đã thực hiện kiểm tra doanh thu của công ty Masan, chuyên sản xuất và gia công quần áo theo đơn đặt hàng từ nước ngoài Doanh thu được ghi nhận theo giá FOB khi hàng hóa hoàn thành và xuất khẩu Đối với hàng gia công, chỉ phần doanh thu mà công ty thực hiện mới được ghi nhận, không bao gồm phần do khách hàng cung cấp Trong quá trình kiểm toán, kiểm toán viên phát hiện một lô hàng được lên tàu vào tháng 1 năm 2007 nhưng vẫn được ghi nhận doanh thu cho năm 2006 Để làm rõ vấn đề này, kiểm toán viên đã tiến hành phỏng vấn kế toán của công ty.
Masan yêu cầu cung cấp chứng từ liên quan đến lô hàng Theo phiếu xuất kho của công ty, lô hàng đã được xuất kho vào ngày 27/12/2006, trong khi tờ khai hải quan ghi nhận lô hàng này lên tàu vào ngày 03/01/2007.
3.2.4.2 Nhận định của Kiểm toán viên:
Hàng hóa của công ty Masan sẽ được vận chuyển trong vòng 3 ngày sau khi xuất kho, tuy nhiên, lô hàng này đã bị giữ lại tại cảng do thủ tục hải quan chậm trễ Kết quả là, kế toán của công ty Masan đã ghi nhận tăng doanh thu và tăng khoản phải thu vào năm 2006 Đến ngày 20/01/2007, khách hàng đã hoàn tất thanh toán cho công ty Masan với đầy đủ chứng từ thanh toán.
Công ty Masan được ghi nhận doanh thu lô hàng này vào ngày 2006 mà không điều chỉnh.
3.2.5:Doanh thu bị phân loại sai:
Tên khách hàng: Công ty TNHH M&M
Niên độ kế toán: 31/12/2006 Ngày thực hiện: 17/03/2007
Khoản mục: Doanh thu Người thực hiện: L.T.T
KIỂM TRA VIỆC PHÂN LOẠI DOANH THU
Chứng từ Nội dung Tài khoản đối ứng Số tiền
07/07/2006 PT 8895 Bán tài sản ( máy phát) 111 135.000.000
20/12/2006 HĐ 055151 Xuất hàng gia công xuất khẩu 131 1.276.000.000
3.2.5.2 Nhận định của Kiểm toán viên:
Nghiệp vụ bán tài sản cố định của doanh nghiệp thực chất là quá trình thanh lý tài sản Khoản thu từ việc thanh lý này không được xem là doanh thu bán hàng mà cần được ghi nhận vào tài khoản thu nhập khác (711).
Báo cáo thực tập GVHD : …………
Nghiệp vụ xuất hàng gia công xuất khẩu cho công ty RuSan của Nga được thực hiện theo hợp đồng ký ngày 20/12/2006 với giá trị 3.247.800.000 (chưa có VAT) và thời gian thực hiện là 1 tháng Ngày 31/12/2006, công ty RuSan phải thanh toán cho công ty M&M số tiền 1.276.000.000 qua chuyển khoản Tuy nhiên, đến thời điểm này, công ty M&M chỉ xuất lô hàng trị giá 1.105.000.000, phần còn lại sẽ được thanh toán khi nhận đủ hàng Doanh thu được ghi nhận tương ứng với phần công việc đã hoàn thành tính đến ngày 31/12/2006.
& M ghi nhận toàn bộ giá trị ứng trước là không hợp lý.
-Điều chỉnh với trường hợp bán tài sản cố định:
- Điều chỉnh với trường hợp xuất hàng gia công xuất khẩu:
3.2.6:Doanh thu tăng lên do được ghi nhận không đúng niên độ:
Công ty tiến hành kiểm toán cho công ty TNHH D.A với niên độ kết thúc ngày 31/12/2006 Trong quá trình kiểm tra việc khóa sổ nghiệp vụ bán hàng và đối chiếu số liệu giữa hóa đơn bán ra và sổ sách kế toán, kiểm toán viên đã phát hiện những sai sót liên quan đến doanh thu của năm.
2006 bị chênh lệch tăng với số tiền: 720.300.000 đồng, ngày xuất hóa đơn bán hàng cho công ty PK là 01/01/2007 số hóa đơn : 088231.
3.2.6.2 Nhận định của Kiểm toán viên:
Công ty D.A cần điều chỉnh khoản doanh thu bán hàng do đã hạch toán sai niên độ, nhằm phản ánh đúng thời gian phát sinh thực sự của doanh thu này.
Lập bút toán điều chỉnh giảm như sau:
3.2.7 Doanh thu bị thiếu do hạch toán sai niên độ :