CDV - Tài chính – Ngân hàng là một ngành khá là rộng, liên quan đến tất cả các dịch vụ giao dịch, luân chuyển tiền tệ. Vì vậy có rất nhiều các lĩnh vực chuyên ngành hẹp. Ngành Tài chính – Ngân hàng chia thành nhiều lĩnh vực khác nhau: Chuyên ngành Tài chính, chuyên ngành Ngân hàng, chuyên ngành Phân tích tài chính, Quỹ tín dụng…
Tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu trong hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại
Những vấn đề cơ bản về tín dụng ngân hàng
1.1.Tín dụng và tín dụng ngân hàng.
1.1.1Khái niệm và đặc điểm của tín dụng Ngân hàng
Tín dụng, một phạm trù kinh tế và sản phẩm của sản xuất hàng hóa, đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế hàng hóa Qua nhiều hình thái kinh tế xã hội, tín dụng ngày nay được hiểu theo những khái niệm cơ bản, phản ánh sự tiến hóa và vai trò của nó trong nền kinh tế hiện đại.
Tín dụng là mối quan hệ vay mượn dựa trên nguyên tắc hoàn trả, đồng thời cũng là khái niệm kinh tế phản ánh sự sử dụng vốn giữa các pháp nhân và thể nhân trong nền kinh tế.
Tín dụng là mối quan hệ giao dịch giữa hai bên, trong đó một bên cung cấp tiền hoặc tài sản cho bên kia để sử dụng trong một khoảng thời gian xác định Bên nhận cam kết hoàn trả số tiền hoặc tài sản đó theo thời hạn đã thỏa thuận.
Tín dụng được hiểu là mối quan hệ giữa người cho vay và người đi vay, trong đó hai bên được ràng buộc bởi cơ chế tín dụng và pháp luật hiện hành Khi người đi vay nhận giá trị hoặc hiện vật từ người cho vay, họ có nghĩa vụ hoàn trả một lượng lớn hơn, bao gồm cả phần lợi tức mà người cho vay mong muốn.
Tín dụng là một khái niệm kinh tế quan trọng, thể hiện mối quan hệ giữa người đi vay và người cho vay, dựa trên nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi.
1.1.1.2.Đặc điểm của tín dụng Ngân hàng
Tín dụng ngân hàng là mối quan hệ chuyển nhượng vốn giữa ngân hàng và các chủ thể kinh tế, trong đó ngân hàng vừa là người cho vay vừa là người đi vay Đây là hình thức tín dụng gián tiếp, cho phép người tiết kiệm đầu tư vốn vào các đối tượng có nhu cầu thông qua vai trò trung gian của ngân hàng.
Nguồn vốn tín dụng ngân hàng được hình thành từ việc huy động vốn trong xã hội, với đa dạng về khối lượng và thời hạn Điều này cho phép ngân hàng đáp ứng linh hoạt các nhu cầu vốn khác nhau về thời gian, quy mô và mục đích sử dụng.
Sự tin tưởng đóng một vai trò quan trọng đến sự tồn tại và phát triển của quan hệ tín dụng ngân hàng.
Tín dụng ngân hàng là mối quan hệ vay mượn giữa ngân hàng, tổ chức tín dụng và các nhà sản xuất, kinh doanh Đây là hoạt động kinh doanh tiền tệ của ngân hàng, tuân theo nguyên tắc hoàn trả và kèm theo lãi suất.
1.1.2.1 Khái niệm Ngân hàng Thương mại
Ngân hàng Thương mại (NHTM) là một loại hình ngân hàng trung gian chủ yếu hoạt động trong việc nhận tiền gửi ngắn hạn và cho vay ngắn hạn để thu lợi nhuận NHTM truyền thống tập trung vào việc huy động tiền gửi không kỳ hạn và kỳ hạn ngắn, đồng thời cho vay ngắn hạn thông qua chiết khấu thương phiếu Trong khi đó, NHTM hiện đại không chỉ giới hạn ở việc huy động và cho vay ngắn hạn mà còn mở rộng sang huy động vốn cho vay trung và dài hạn, cũng như đầu tư vào chứng khoán.
1.1.3 Phân loại tín dụng Ngân hàng
Tín dụng Ngân hàng được chia thành các loại sau đây:
1.1.3.1.Theo mục đích sử dụng theo lãnh thổ:
- Tín dụng tài trợ XNK
- Tín dụng tài trợ hoạt động kinh doanh trong nước
- Tín dụng trung và dài hạn
- Tín dụng cho Doanh nghiệp
- Tín dụng cho cá nhân.
- Chiết khấu giấy tờ có giá…
1.2.Tín dụng tài trợ Xuất Nhập Khẩu
1.2.1.Sự ra đời của tín dụng tài trợ XNK.
Hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa và dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, ngày càng được mở rộng và phát triển Từ xa xưa, sự hỗ trợ của ngân hàng là cần thiết cho các giao dịch thương mại, đặc biệt trong các hội chợ thương mại thế kỷ 12 Để một thương vụ thành công, yếu tố tài chính không kém phần quan trọng bên cạnh chất lượng, giá cả và thương hiệu sản phẩm Với sự gia tăng quy mô hoạt động ngoại thương và số lượng thành viên tham gia, nhu cầu về tài chính cũng trở nên cấp thiết, đặc biệt trong thương mại xuyên lục địa Việc tạo điều kiện thuận lợi về tài chính là công cụ cạnh tranh quan trọng, dẫn đến sự đa dạng trong các hình thức thanh toán và tài trợ XNK Mỗi hình thức thanh toán yêu cầu có hình thức tài chính tương ứng để đảm bảo tính khả thi Chất lượng hoạt động tài chính ngoại thương tạo lòng tin cho bạn hàng, thúc đẩy lưu thông hàng hóa và tăng cường sức mạnh cạnh tranh toàn cầu.
1.2.2 Khái niệm của tín dụng tài trợ XNK.
Tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu (XNK) của ngân hàng thương mại là hình thức tài trợ thương mại, có kỳ hạn liên quan đến thời gian thực hiện giao dịch Đối tượng được tài trợ bao gồm các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trực tiếp hoặc thông qua ủy thác, với giá trị tài trợ thường ở mức vừa và lớn.
Tài trợ ngân hàng cho xuất nhập khẩu là hình thức cho vay hiệu quả và an toàn, giúp đảm bảo vốn được sử dụng đúng mục đích và thu hồi nhanh chóng.
Ngày nay, tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu (XNK) đã phát triển đa dạng, đóng vai trò tích cực trong hoạt động ngoại thương Do hạn chế về tài chính, các doanh nghiệp XNK thường không có đủ nguồn lực để thanh toán hàng nhập khẩu hoặc đầu tư cho sản xuất hàng xuất khẩu, dẫn đến việc hình thành quan hệ vay mượn với ngân hàng Khi thị trường thương mại toàn cầu mở rộng, nhu cầu tiêu thụ hàng hóa tăng cao, thì nhu cầu về tài trợ XNK cũng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
1.2.3 Vai trò của tín dụng tài trợ XNK
Sự ra đời của tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu (XNK) là một nhu cầu thiết yếu, gắn liền với quan hệ thương mại quốc tế Tín dụng tài trợ XNK đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và phát triển hoạt động ngoại thương, đồng thời góp phần vào sự phát triển kinh tế của đất nước.
Ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp vay vốn để nhập khẩu máy móc và thiết bị hiện đại, nhằm đổi mới trang thiết bị kỹ thuật và dây chuyền sản xuất hàng xuất khẩu với công nghệ tiên tiến Điều này giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm giá thành, tăng khả năng cạnh tranh với hàng ngoại nhập và mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp.
Thực trạng tín dụng tài trợ xnk tại ngân hàng TMCP XNK Việt Nam Chi nhánh Hà Nội
Khái quát về ngân hàng TMCP XNK Việt Nam Chi nhánh Hà Nội ( Eximbank hà Nội )
2.1.1.Lịch sử hình thành và cơ cấu tổ chức của Eximbank Hà Nội
Ngân hàng TMCP XNK Việt Nam (Eximbank) được thành lập theo quyết định số 140/CT ngày 24/05/1989 của Thủ tướng Chính phủ, với tên gọi đầu tiên là Ngân hàng Xuất Nhập Khẩu Việt Nam Là một trong những ngân hàng thương mại cổ phần đầu tiên tại Việt Nam, Eximbank chuyên cung cấp dịch vụ tín dụng và ngân hàng nhằm hỗ trợ sản xuất, chế biến hàng xuất nhập khẩu Ngân hàng có vốn pháp định 100 tỷ VNĐ (tương đương 25 triệu USD), được chia thành 250.000 cổ phần với mệnh giá 400.000 VNĐ mỗi cổ phần, đảm bảo bằng 100 USD và có thể chuyển nhượng trong vòng 3 năm kể từ ngày góp vốn.
Vào ngày 17/10/1990, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước đã ban hành quyết định số 04/NHQD phê duyệt điều lệ của Eximbank, cho phép ngân hàng này thực hiện các nghiệp vụ thanh toán quốc tế và thiết lập quan hệ đại lý cũng như quan hệ tài khoản với các ngân hàng nước ngoài.
Ngân hàng bắt đầu hoạt động từ ngày 17/10/1990, hội sở Trung ương tại số 07 Lê Thị Hồng Gấm, quận I, Thành phố Hồ Chí Minh.
Chi nhánh Hà Nội của Eximbank được thành lập theo quyết định số 195/EIB/VP ngày 10/08/1992 và được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chấp thuận bằng văn bản số 002/GCT ngày 22/9/1992 Chi nhánh đã chính thức hoạt động từ ngày 27/11/1992, với địa chỉ hiện tại tại 19 Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội.
Hà Nội Ngoài trụ sở chính hiện nay, Eximbank Hà Nội còn có một chi nhánh cấp II tại 54 K1 Thành Công, Láng Hạ, quận Ba Đình, TP Hà Nội.
Nhiệm vụ chính của Eximbank tại Hà Nội là mở rộng hoạt động nhằm hỗ trợ các chương trình kinh tế - xã hội và thúc đẩy đầu tư cho sản xuất, chế biến hàng xuất khẩu ở các tỉnh phía Bắc Mục tiêu này mang tính chất kinh tế và tiền tệ Mặc dù hoạt động độc lập, Eximbank Hà Nội vẫn thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm đối với hội sở Trung ương.
Để đảm bảo hoạt động hiệu quả, Eximbank Việt Nam cam kết thực hiện nghiêm túc và đầy đủ các điều lệ của Ngân hàng, cùng với các quy định và chỉ thị từ Hội đồng quản trị và Tổng Giám đốc.
- Chấp hành thống nhất các quy tắc về nghiệp vụ kinh doanh: tín dụng, thanh toán quốc tế… và chế độ hạch toán báo cáo.
- Về kết quả kinh doanh, sau khi thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ về thuế với Nhà Nước, chuyển lợi nhuận kinh doanh về hội sở Trung ương.
Eximbank Chi nhánh Hà Nội ra đời trong bối cảnh nền kinh tế mở cửa, với sự chỉ đạo của Hội đồng quản trị và sự hỗ trợ từ hội sở Trung ương, đã không ngừng phát triển trong hơn 10 năm qua Nhờ sự tín nhiệm của cổ đông và khách hàng, tập thể lãnh đạo và CBCNV đã vượt qua nhiều khó khăn, đạt được những kết quả đáng khích lệ Chỉ sau thời gian ngắn hoạt động, chi nhánh đã khẳng định vị thế và sức mạnh tiềm năng qua những thành tựu cụ thể trong từng lĩnh vực nghiệp vụ Để thực hiện tốt nhiệm vụ phục vụ các chương trình kinh tế - xã hội và đầu tư cho sản xuất hàng xuất khẩu tại các tỉnh phía Bắc, Eximbank Hà Nội đã xây dựng một bộ máy tổ chức gọn nhẹ nhưng hiệu quả, phù hợp với quy mô và đặc điểm địa bàn hoạt động.
- Chi nhánh cấp II Láng Hạ.
Biểu 1 : Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Eximbank Hà Nội ban giám đốc điều hành phòng tín dụng - đầu tư phòng ttqt và qhqt phòng kế toán phòng ngân quỹ phòng hành chính Chi nhánh Láng Hạ
2.1.2.Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban: a Ban giám đốc:
Giám đốc chi nhánh là người có quyền hạn và trách nhiệm cao nhất, đảm nhiệm việc tổ chức và điều hành mọi hoạt động của Ngân hàng theo chức năng nhiệm vụ quy định từ hội sở Trung ương Người này cũng chịu trách nhiệm trước Tổng Giám đốc Eximbank và pháp luật.
Giám đốc chịu trách nhiệm chỉ đạo, giám sát và kiểm tra các Phó giám đốc cùng các phòng nghiệp vụ, đảm bảo thực hiện đúng quy trình và thể lệ lưu hành Ông cũng có nhiệm vụ báo cáo kết quả công việc của ngân hàng định kỳ hoặc theo yêu cầu của Tổng Giám đốc, phân công trách nhiệm cụ thể trong Ban giám đốc và tổ chức, sắp xếp quản lý lao động tại chi nhánh theo quy định của Luật lao động.
Phó giám đốc là người hỗ trợ giám đốc, có quyền ký các văn bản giao dịch và giấy tờ liên quan đến lĩnh vực được giao Phó giám đốc phải chịu trách nhiệm trước giám đốc và pháp luật Mỗi phòng ban được điều hành bởi Trưởng phòng và có sự hỗ trợ từ một số Phó phòng Định biên lao động của chi nhánh do Tổng giám đốc quyết định, trong khi việc bố trí và sắp xếp nhân lực thuộc quyền quyết định của Giám đốc chi nhánh.
* Nhiệm vụ của phòng Tín dụng và Đầu tư
-Thực hiện công tác tín dụng theo chế độ tín dụng đã ban hành;
-Thực hiện công tác bảo lãnh khi đuợc Tổng Giám đốc uỷ quyền.;
-Thực hiện công tác Đầu tư khi được Tổng Giám đốc uỷ quyền;
-Thực hiện công tác mua bán ngoại tệ theo đúng quy định về quản lý ngoại hối của Ngân hàng Nhà Nước ban hành.
* Nhiệm vụ của phòng Thanh toán Quốc tế
-Thực hiện công tác thanh toán hàng xuất khẩu, nhập khẩu;
-Thực hiện công tác quan hệ quốc tế;
-Thực hiện công tác dịch thuật và thông dịch;
-Thực hiện công tác mật mã.
* Nhiệm vụ của phòng Kế toán
-Thực hiện công tác kế toán giao dịch;
-Thực hiện công tác chuyển ngân;
-Thực hiện công tác kế toán tài vụ;
-Thực hiện công tác kế toán tập trung;
-Thực hiện công tác thống kê kế hoạch.
* Nhiệm vụ của phòng Kho Quỹ
-Thực hiện công tác thu, chi đồng Việt Nam (tiền mặt);
-Thực hiện công tác thu, chi ngoại tệ (tiền mặt và Séc ngoại tệ);
-Thực hiện công tác thu tiết kiệm;
-Thực hiện công tác kiểm ngân và giữ kho;
Để đảm bảo công tác thu chi hiệu quả, cần thực hiện việc quản lý chặt chẽ tiền mặt VNĐ, các loại ngoại tệ, Séc và giấy tờ có giá trị ngoại tệ trong kho quỹ một cách chính xác và kịp thời.
* Nhiệm vụ của phũngTổ chức - H à nh Chớnh
- Thực hiện công tác văn thư;
-Thực hiện công tác lễ tân, quản trị;
- Thực hiện công tác lao vụ, bảo vệ.
Eximbank Hà Nội có tổ vi tính chuyên nghiên cứu và ứng dụng phần mềm ngân hàng, quản lý và nâng cấp mạng nội bộ, đồng thời kết nối với Hội Sở Trung Ương và các chi nhánh khác trong hệ thống Eximbank Việt Nam Ngoài ra, để quản lý các khoản nợ quá hạn, ngân hàng còn có tổ công nợ thuộc phòng Tín dụng - Đầu tư, cùng với tổ thẻ phụ trách thanh toán và phát hành thẻ MasterCard, VisaCard, cũng như bộ phận tư vấn du học.
2.1.3.Nội dung hoạt động kinh doanh của Eximbank Chi nhánh Hà Nội Tuân thủ nhiệm vụ và chức năng được trao trong quyết định thành lập, Eximbank Hà Nội là ngân hàng thương mại cổ phần tiến hành các hoạt động kinh doanh tiền tệ tín dụng ngân hàng nhằm phục vụ sản xuất chế biến hàng xuất khẩu và kinh doanh xuất nhập khẩu Nội dung hoạt động kinh doanh cụ thể là:
- Huy động vốn ngắn hạn, trung hạn và dài hạn bằng VNĐm và ngoại tệ;
- Cho vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn bằng VNĐ và ngoại tệ;
- Chiết khấu thương phiếu, trái phiếu, hối phiếu và các giấy tờ có giá;
- Tiếp nhận vốn uỷ thác đầu tư và phát triển của các tổ chức;
- Kinh doanh ngoại tệ, vàng bạc, thanh toán quốc tế;
- Tài trợ và bảo lãnh các hoạt động xuất nhập khẩu;
- Giao dịch hối đoái kỳ hạn và chuyển đổi;
- Vay vốn của các tổ chức tín dụng khác;
Eximbank Chi nhánh Hà Nội tự hào cung cấp cho khách hàng các dịch vụ toàn diện của một ngân hàng quốc tế hàng đầu, đáp ứng mọi nhu cầu tài chính và giao dịch.
- Nhận các loại tiền gửi, tiết kiệm, ký quỹ bằng VND và ngoại tệ với lãi suất linh hoạt, hấp dẫn.
- Cho vay ngắn hạn, trung hạn, dài hạn, đồng tài trợ, cho vay theo hạn mức tín dụng bằng VND và ngoại tệ với các điều kiện thuận lợi.
Chúng tôi cung cấp dịch vụ thanh toán và tài trợ xuất nhập khẩu hàng hóa, cùng với dịch vụ chuyển tiền qua hệ thống SWIFT, kết nối với 475 ngân hàng lớn tại 59 quốc gia Dịch vụ của chúng tôi đảm bảo nhanh chóng, chi phí thấp và an toàn, hỗ trợ các hình thức thanh toán như thư tín dụng (L/C), nhờ thu (D/A, D/P) và chuyển tiền (TTR).
- Chiết khấu chứng từ có giá với mức phí thấp (chứng từ hàng xuất).
- Phát hành thư bảo lãnh trong và ngoài nước.
- Thực hiện dịch vụ chuyển tiền trong và ngoài nước.
- Mua bán các loại ngoại tệ giao ngay (Sport), hoán đổi (Swap) và kỳ hạn (Forward) theo tỷ giá thoả thuận.
-Dịch vụ trọn gói phục vụ du học sinh.
-Phát hành, chấp nhận thanh toán thẻ Eximbank -MasterCard- VisaCard -Cung cấp dịch vụ kiểm ngân tại chỗ theo yêu cầu của khách hàng.
-Các dịch vụ khác: chi lương, thu, chi hộ, thu chi tại chỗ, dịch vụ thu đổi ngoại tệ, dịch vụ chi trả kiều hối.
thực trạng hoạt động tín dụng tài trợ xuất nhập khẩu tại Eximbank Hà Nội
2.2.1.Những quy định chung về cho vay tài trợ XNK của Eximbank Hà Néi a Đối với khách hàng vay vốn tại Eximbank Hà Nội
Ngân hàng chuyên doanh trong lĩnh vực tài trợ xuất nhập khẩu (XNK) phục vụ chủ yếu cho các doanh nghiệp hoạt động buôn bán quốc tế, nơi tiềm ẩn nhiều rủi ro Những rủi ro này không chỉ đến từ thị trường nội địa mà còn liên quan đến tình hình quốc tế, như biến động hối đoái và chính trị Để giảm thiểu những rủi ro này, ngân hàng áp dụng các yêu cầu chặt chẽ nhằm bảo vệ khách hàng một cách hiệu quả nhất.
Để vay vốn ngân hàng, hồ sơ cần tuân thủ đúng mẫu quy định, bao gồm đơn xin vay, phương án kinh doanh và kế hoạch trả nợ, tài liệu về tài sản thế chấp hoặc cầm cố, cùng với bảng báo cáo tài chính trước khi vay.
Thứ hai, điều kiện pháp lý, để được Eximbank Hà Nội cho vay vốn, khách hàng phải có địa vị pháp lý phù hợp như :
Đối với pháp nhân, cần có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự, đồng thời chịu trách nhiệm dân sự theo quy định pháp luật Pháp nhân phải là các đơn vị kinh tế độc lập, hoạt động theo luật pháp Việt Nam, có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và được thành lập theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Để cá nhân và chủ doanh nghiệp tư nhân được phép hoạt động, cần đáp ứng các điều kiện sau: phải từ 18 tuổi trở lên và có tư cách pháp nhân; có hộ khẩu thường trú tại Hà Nội; đồng thời phải có giấy phép kinh doanh và chứng chỉ hành nghề theo quy định của pháp luật.
Để đáp ứng điều kiện tài chính và kết quả kinh doanh, doanh nghiệp cần có tài khoản tiền gửi bằng đồng Việt Nam hoặc ngoại tệ tại ngân hàng Hoạt động sản xuất kinh doanh phải có lãi, không tồn tại nợ vay và nợ bảo lãnh quá hạn Đồng thời, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch và phương án vay vốn khả thi, đảm bảo hiệu quả kinh tế và khả năng trả nợ cho ngân hàng.
Thứ tư, người đứng tên trong hồ sơ vay vốn: là Giám đốc (Tổng Giám đốc) hoặc người được uỷ quyền.
* Quy trình nghiệp vụ cho vay tại Eximbank Hà Nội
Khách hàng vay lần đầu cần chuẩn bị hồ sơ cần thiết và mở tài khoản tại Eximbank Hà Nội để tiến hành thủ tục vay.
- Sau khi nhận được đơn xin vay của doanh nghiệp, cán bộ tín dụng (CBTD) trực tiếp thẩm định hồ sơ và khảo sát thực tế.
- Sau khi thẩm định, tìm hiểu đơn xin vay, nếu chấp thuận hồ sơ CBTD lập tờ trình Ban Giám đốc.
Nếu được chấp thuận cho vay, CBTD sẽ soạn thảo nội dung hợp đồng và hoàn tất các thủ tục cho vay, sau đó gửi đến người có thẩm quyền để ký kết.
Khi thực hiện cho vay, CBTD cần tuân thủ quy trình nghiệp vụ chặt chẽ trong suốt quá trình cho vay và theo dõi sau khi cho vay để đảm bảo việc sử dụng vốn vay của khách hàng đúng mục đích Điều này giúp hạn chế và tránh những rủi ro có thể xảy ra trong thời hạn tín dụng.
Thời hạn tín dụng của Eximbank Hà Nội bắt đầu từ ngày đơn vị được phép rút vốn trực tiếp hoặc chuyển tiền vào tài khoản vay Thời gian này kéo dài cho đến khi đơn vị hoàn trả cả vốn lẫn lãi cho ngân hàng.
Căn cứ để xác định thời hạn tín dụng là :
+Thời hạn sử dụng vốn mà khách hàng yêu cầu.
+Chu kỳ SXKD và khả năng huy động nguồn để trả nợ của khách hàng. +Chủ trương cho vay của Eximbank Hà Nội, nguồn vốn của Eximbank
Hà Nội sao cho không ảnh hưởng đến khả năng thanh khoản của Eximbank
Hà Nội. c.Về lãi suất tín dụng
Theo quy định hiện hành của Eximbank Hà Nội, lãi suất cho vay được xác định dựa trên thỏa thuận giữa Eximbank và khách hàng, với sự tham khảo mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tại thời điểm ký kết hợp đồng tín dụng.
Khi khoản vay bị chuyển sang tình trạng nợ quá hạn, lãi suất quá hạn sẽ được áp dụng theo quy định trong hợp đồng tín dụng Tuy nhiên, có những trường hợp được miễn giảm lãi suất theo chính sách của Eximbank Hà Nội.
Eximbank Hà Nội là ngân hàng chuyên cung cấp dịch vụ tài trợ xuất nhập khẩu, với lãi suất cho vay được chia thành hai mảng: lãi suất cho vay bằng đồng Việt Nam và lãi suất cho vay bằng ngoại tệ, chủ yếu là USD Dưới đây là biểu lãi suất cho vay tại Eximbank Hà Nội.
Bảng 8: Thông báo lãi suất tại Eximbank Hà Nội
(áp dụng từ ngày 1/4/2003) chỉ tiêu l ã i suất
I Cho vay bằng đồng Việt Nam (%/ tháng)
1.Cho vay ngắn hạn áp dụng đối với các tổ chức kinh tế 0,85 2.Cho vay ngắn hạn ưu đãi tài trợ xuất khẩu
Hợp đồng cung ứng và hợp đồng xuất hàng có giá trị 0,8, trong khi L/C do ngân hàng khác thông báo với cam kết xuất trình chứng từ cho Eximbank Hà Nội thanh toán 0,75 Ngoài ra, L/C cũng được thông báo và thanh toán qua Eximbank Hà Nội với mức 0,75.
II Cho vay bằng ngoại tệ USD (%/ năm)
1.Cho vay ngắn hạn bằng USD 4,5
2.Cho vay trung dài hạn bằng USD 4,8
3.Lãi ứng vốn trước thanh toán chứng từ hàng xuất
-Trong thời hạn chiết khấu 3,2
-Sau thời hạn chiết khấu 4
( Nguồn: Phòng Tín dụng - Đầu tư Eximbank Hà Nội ) d.Về vấn đề đảm bảo tiền vay
Bảo đảm tiền vay chủ yếu thông qua cầm cố, thế chấp tài sản và tín chấp Cầm cố, thế chấp là việc bên vay sử dụng tài sản hợp pháp của mình làm bảo đảm để vay vốn tại ngân hàng Khi đến hạn trả nợ, nếu bên vay thanh toán đầy đủ, ngân hàng sẽ trả lại giấy tờ sở hữu tài sản đã nhận Ngược lại, nếu bên vay không trả nợ hoặc không trả đủ, Eximbank Hà Nội có quyền bán tài sản cầm cố, thế chấp để thu hồi vốn.
*Đối tượng phải thế chấp cầm cố
Theo quy định hiện hành, tất cả khách hàng vay vốn tại Eximbank Hà Nội, bao gồm cả doanh nghiệp nhà nước, đều cần có tài sản đảm bảo cho khoản vay.
*Vật bảo đảm thế chấp, cầm cố:
Đánh giá hoạt động tín dụng tài trợ XNK của
2.3.1.Những kết quả đạt được.
Eximbank Hà Nội, một chi nhánh hoạt động xa hội sở chính, đã phát triển mạnh mẽ nhờ chiến lược kinh doanh đúng đắn và đội ngũ cán bộ ngân hàng chuyên nghiệp, năng động và nhiệt tình Ngân hàng đã khẳng định được vai trò của mình qua từng nghiệp vụ, hoàn thành nghĩa vụ với Nhà nước và hội sở Trung ương Phạm vi hoạt động và các nghiệp vụ kinh doanh của Eximbank Hà Nội không ngừng được mở rộng và nâng cao chất lượng, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng, từ đó nâng cao uy tín của ngân hàng.
Eximbank Hà Nội không ngừng được củng cố và nâng cao trong lòng các khách hàng kinh doanh XNK trên địa bàn mà Eximbank Hà Nội hoạt động.
Bảng 12: Kết quả hoạt động kinh doanh của Eximbank Hà Nội Đơn vị: Tỷ đồng
Chỉ tiêu Năm 2001 Năm 2002 Năm 2003
Hoạt động tín dụng là nguồn lợi nhuận chính của Eximbank Hà Nội, trong đó tín dụng ngắn hạn chiếm 90% doanh số cho vay và dư nợ Trong những năm qua, ngân hàng đã đặc biệt chú trọng đến công tác cho vay và đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.
Kinh doanh trong môi trường không ổn định đầy rủi ro đòi hỏi ngân hàng phải nghiên cứu và tìm kiếm các hình thức đầu tư an toàn, đảm bảo lợi nhuận Ngân hàng đang giảm dần dư nợ với những khách hàng thiếu tín cậy và tập trung tăng cường cho vay cho các khách hàng có mức độ an toàn cao, nhằm bảo vệ vốn và hạn chế rủi ro.
Bên cạnh những thành tựu đạt được thì công tác cho vay XNK tại Eximbank Hà Nội cũng có những hạn chế cần tháo gỡ.
Đến cuối năm 2003, Eximbank Hà Nội có 86 cán bộ công nhân viên, trong đó 1 người có trình độ thạc sỹ và 2 người đang theo học lớp trên đại học Số cán bộ có trình độ đại học chiếm 52,3%, với 27 nữ cán bộ đại học, tương đương 60% tổng số 18 cán bộ có trình độ cao cấp nghiệp vụ ngân hàng, chiếm 21% Tất cả cán bộ đều sử dụng thành thạo máy vi tính, trong khi 40% cán bộ nghiệp vụ tín dụng, kế toán và kinh doanh đối ngoại đạt trình độ C tiếng Anh.
Phát triển nguồn nhân lực là yếu tố sống còn cho sự phát triển của Eximbank Hà Nội, với đội ngũ nhân viên trẻ, nhiệt tình và có trình độ chuyên môn cao Ngân hàng chú trọng bồi dưỡng và nâng cao nghiệp vụ cho nhân viên thông qua các khóa đào tạo ngắn và dài hạn, giúp cập nhật kiến thức mới về hệ thống ngân hàng hiện đại Ngoài ra, Ban Giám đốc cũng quan tâm đến hoạt động tinh thần của cán bộ công nhân viên bằng cách tổ chức các giải thể thao, văn nghệ và các buổi giao lưu, qua đó tạo sự đoàn kết và nâng cao hiệu suất làm việc trong nội bộ.
Eximbank Hà Nội luôn chú trọng xây dựng và duy trì mối quan hệ với khách hàng thông qua việc điều chỉnh kịp thời các chính sách về phí dịch vụ, lãi suất và kỳ hạn, nhằm đảm bảo lợi ích cho cả ngân hàng và khách hàng Các hoạt động tiếp xúc và chính sách ưu đãi khách hàng được thực hiện hàng năm giúp ngân hàng phục vụ tốt hơn các nhu cầu tài trợ, thanh toán và chuyển tiền của khách hàng một cách nhanh chóng và an toàn Nhờ vào các chính sách linh hoạt và chiến lược tiếp thị hiệu quả, trong năm 2003, Eximbank Hà Nội đã thu hút thêm nhiều khách hàng giao dịch, chủ yếu là cá nhân, công ty TNHH, công ty cổ phần và hợp tác xã, trong khi DNNN chiếm tỷ trọng không lớn.
Bảng 6: Số lượng tài khoản tiền gửi mở tại Eximbank Hà Nội Đến tháng 12 / 2003 Đến tháng 2 / 2004
Chỉ tiêu Số đơn vị Số lượng TK Số đơn vị Số lượng TK
Cty TNHH- Cty CP - HTX 925 977 587 945 997 598
DN nước ngoài tại VN 70 62 58 70 62 58
Thành phần kinh tế khác 165 161 55 167 163 55
TCTD trong và ngoài nước 15 23 14 15 23 14
( Nguồn: Báo cáo tài khoản tiền gửi mở tại Eximbank Hà Nội)
Sau 10 hoạt động, Eximbank Hà Nội đã mở rộng mạng lưới quan hệ quốc tế với 590 ngân hàng đại lý nước ngoài, bao gồm gần 72 Hội sở chính và 88 chi nhánh tại 59 quốc gia Sự chủ động đề nghị hợp tác từ các ngân hàng nước ngoài với chi nhánh Eximbank Hà Nội là minh chứng cho uy tín ngày càng cao của ngân hàng này trên thị trường quốc tế.
2.3.2.Những hạn chế và nguyên nhân
2.3.2.1.Những hạn chế cơ bản trong hoạt động tín dụng tài trợ XNK tại Eximbank Hà Nội
Mặc dù doanh số cho vay của Eximbank Hà Nội đã có xu hướng tăng trưởng qua các năm, nhưng mức tăng trưởng này được đánh giá là không bền vững và có nguy cơ sụt giảm Cơ cấu cho vay tại ngân hàng cũng bộc lộ nhiều bất cập, khi mà doanh số cho vay ngắn hạn bằng nội tệ và ngoại tệ chiếm ưu thế và tăng mạnh, trong khi doanh số cho vay trung và dài hạn lại chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ và có tốc độ tăng trưởng chậm hơn.
Trong cơ cấu cho vay ngắn hạn tại Eximbank Hà Nội, cho vay tài trợ nhập khẩu chiếm khoảng 70% tổng cho vay tài trợ xuất nhập khẩu và đang có xu hướng tăng Đặc biệt, cho vay thanh toán L/C chiếm tới 90% trong cơ cấu này, trong khi cho vay thông qua chiết khấu vẫn còn hạn chế Điều này phản ánh sự mất cân đối nghiêm trọng trong cơ cấu cho vay tài trợ xuất nhập khẩu tại ngân hàng Eximbank Hà Nội.
Trong những năm gần đây, đối tượng cho vay chủ yếu của ngân hàng đã chuyển từ các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) sang các khách hàng khác, với sự giảm đáng kể trong số lượng DNNN được vay Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục không tăng trong những năm tới.
Thứ tư, công tác thu hồi nợ trung và dài hạn bằng ngoại tệ năm 2002,
2003 đã giảm sút đáng kể, gây nhiều khó khăn cho ngân hàng trong việc triển khai cho vay với thời hạn tín dụng này.
Vào thứ năm, Eximbank Hà Nội vẫn duy trì hình thức cho vay đơn điệu, chủ yếu chỉ áp dụng cho vay từng lần Ngân hàng chưa triển khai các hình thức cho vay linh hoạt hơn, điều này có thể hạn chế sự lựa chọn cho khách hàng.
Eximbank Hà Nội gặp phải một số hạn chế do nhiều nguyên nhân khác nhau Những nguyên nhân này cần được phân tích từ cả hai khía cạnh chủ quan và khách quan, bao gồm cả yếu tố từ phía ngân hàng lẫn khách hàng.
Trong những năm gần đây, thị trường nông sản Việt Nam đã trải qua sự biến động mạnh mẽ, với giá cả có xu hướng sụt giảm Điều này đã khiến nhiều khách hàng không thể bán sản phẩm với giá đủ để bù đắp chi phí, dẫn đến tình trạng họ không đủ khả năng trả nợ ngân hàng và phải chuyển sang tình trạng nợ quá hạn.
Đạo đức của người đi vay là yếu tố quan trọng, đặc biệt tại Eximbank Hà Nội, nơi có nhiều khách hàng có quan hệ lâu dài và tín nhiệm Tuy nhiên, vẫn tồn tại một bộ phận nhỏ khách hàng cung cấp thông tin không trung thực, không đầy đủ và không kịp thời, dẫn đến việc không phản ánh đúng thực tế hoạt động của doanh nghiệp Hành động này gây thiệt hại cho cả ngân hàng và doanh nghiệp, ảnh hưởng đến mối quan hệ hợp tác lâu dài.
Trong hai năm 2002 và 2003, đặc biệt là 6 tháng cuối năm 2003, hoạt động xuất nhập khẩu của nền kinh tế Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ Tuy nhiên, sự tăng trưởng này cũng dẫn đến nhiều bất cập, với xu hướng chủ yếu là nhập khẩu, đặc biệt là hàng tiêu dùng, đã tác động đến nhu cầu vay vốn của khách hàng Hệ quả là doanh số cho vay ngắn hạn, cả bằng nội tệ và ngoại tệ, tăng mạnh, trong khi doanh số cho vay trung và dài hạn lại giảm.
