Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm qua, chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là đội ngũ công chức văn hóa - xã hội tại Thành phố Vinh, vẫn còn nhiều hạn chế và chưa đáp ứng được thách thức trong thời kỳ đổi mới và yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa Các chỉ tiêu xã hội liên quan đến con người ở các phường, xã trên địa bàn thành phố Vinh vẫn thấp so với các vùng miền khác, với hiệu quả hoạt động tuyên truyền và vận động người dân thực hiện các chủ trương, chính sách chưa cao và thiếu tính sáng tạo Mặc dù có những kết quả tích cực, nhưng mặt trái của cơ chế thị trường đã tác động tiêu cực đến các mối quan hệ xã hội, dẫn đến nhiều vấn đề trong đời sống cộng đồng Quá trình đô thị hóa cũng làm thay đổi cấu trúc dân cư và nếp sống, đặt ra nguy cơ đối với phát triển văn hóa - xã hội Để xây dựng con người Thành phố Vinh thanh lịch, văn minh trong tương lai, cần nâng cao chất lượng hoạt động của công chức văn hóa - xã hội, đáp ứng yêu cầu phát triển chung hiện nay.
Đội ngũ cán bộ văn hóa - xã hội cơ sở giữ vai trò cầu nối quan trọng trong việc tuyên truyền và vận động nhân dân thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của nhà nước, cũng như tình hình phát triển kinh tế - xã hội Công chức văn hóa - xã hội thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước tại các khu phố, xã, phường, thị trấn, đóng góp quan trọng trong việc nâng cao ý thức của người dân về phát triển kinh tế.
Xã hội tại địa phương đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc duy trì đội ngũ công chức văn hóa - xã hội có năng lực Số lượng công việc đa dạng và yêu cầu nhiều kỹ năng từ quản lý, theo dõi, điều tra đến giáo dục, y tế, văn hóa và thể thao, đòi hỏi cán bộ phải có kiến thức sâu rộng về pháp luật, quản lý nhà nước và cộng đồng Tuy nhiên, thực tế cho thấy, lực lượng này thường xuyên biến động và trẻ hóa, gây khó khăn trong quy hoạch đào tạo và nâng cao chất lượng Để khắc phục tình trạng này, các cấp chính quyền và ngành Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã triển khai nhiều giải pháp nhằm phát huy hiệu quả vai trò của đội ngũ cán bộ, góp phần ổn định và phát triển xã hội địa phương.
Với kiến thức tích lũy từ khoa Kinh tế - Trường Đại học Vinh, tôi quyết định chọn đề tài luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ chuyên ngành về "Nâng cao chất lượng công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã tại Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An".
Kinh tế chính trị của mình.
Tổng quan vấn đề nghiên cứu
Nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, đặc biệt là đội ngũ công chức cấp phường, xã, là vấn đề được nhiều nhà khoa học và cộng đồng quan tâm Có nhiều quan điểm khác nhau về cách thức cải thiện và phát triển nguồn nhân lực này.
* Các công trình nghiên cứu đã liên quan đến chất lượng công chức:
- Thang Văn Phúc (2001), Đề tài Khoa học xã hội cấp Nhà nước giai đoạn
Từ năm 2001 đến 2005, tác giả KX.05.07 đã làm chủ nhiệm cho cuốn sách “Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức” do Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia phát hành Cuốn sách cung cấp lý luận sâu sắc về việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức trong bối cảnh hiện nay, đồng thời khảo sát và đánh giá thực trạng cũng như thể chế quản lý đội ngũ này Tác giả đề xuất các kinh nghiệm và giải pháp nhằm tổ chức và phát triển đội ngũ cán bộ, nhấn mạnh rằng cán bộ cần có đủ đức, tài, thái độ và tinh thần trách nhiệm vì nước, vì dân Việc này đòi hỏi một quá trình lâu dài và sự đồng lòng từ toàn bộ hệ thống chính trị, toàn đảng và toàn dân Do đó, cần tập trung phát huy sức mạnh, trí tuệ và tinh thần để thực hiện những cải cách triệt để và quyết liệt đối với đội ngũ cán bộ, công chức.
Ngô Hải Phan (2004) trong luận án tiến sĩ luật học “Trách nhiệm của công chức trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam hiện nay” đã trình bày cơ sở lý luận về vai trò của cán bộ công chức, nhấn mạnh tầm quan trọng trong việc thực hiện chức trách vì lợi ích của nhân dân và đất nước Tác giả yêu cầu cán bộ công chức phải hiểu rõ quyền, nghĩa vụ và nhiệm vụ được giao, từ đó nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ theo quy định của nhà nước Để xây dựng một nền hành chính công hiệu quả, cần nâng cao thái độ làm việc, trách nhiệm và tinh thần cống hiến của từng cán bộ công chức Do đó, Nhà nước cần chú trọng đến việc tạo điều kiện để phát triển một nền hành chính công có hiệu lực, đồng thời khuyến khích tinh thần trách nhiệm của các tổ chức và cá nhân trong thực hiện nhiệm vụ Luận án cũng đã phân tích chi tiết về trách nhiệm công vụ và đưa ra các giải pháp, chiến lược nhằm hoàn thiện chính sách quy hoạch, bồi dưỡng, đào tạo và quản lý cán bộ, công chức, đảm bảo hiệu quả trong thực thi công vụ.
TS Thang Văn Phúc và TS Nguyễn Minh Phương (2004) đã nghiên cứu về việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức phù hợp với yêu cầu của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, dựa trên các quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam Nghiên cứu này cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức, nhằm phục vụ cho công tác hoạch định chiến lược và chính sách, đồng thời góp phần củng cố hệ thống chính trị trong sạch và vững mạnh.
Nguyễn Phú Trọng và Trần Xuân Sầm đã thực hiện đề tài nghiên cứu mang tên “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước” vào năm 2003 Đề tài này được xuất bản bởi Nhà Xuất bản, nhằm mục đích nâng cao hiệu quả và chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức trong bối cảnh phát triển kinh tế đất nước.
Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức (CBCC) trong bối cảnh phát triển của một quốc gia Để xây dựng một chế độ xã hội vững chắc, cần những con người trung thành, có trí tuệ và năng lực, đặc biệt là những CBCC phục vụ cho dân Họ đóng vai trò quyết định trong việc thực thi các chính sách của nhà nước Bài viết cũng hệ thống hóa các căn cứ khoa học về việc cải thiện chất lượng đội ngũ lãnh đạo chủ chốt, đồng thời đưa ra các kiến nghị về phương hướng và giải pháp nhằm củng cố và phát triển đội ngũ CBCC cả về chất lượng, số lượng và cơ cấu phù hợp với yêu cầu hiện nay.
- Đoàn Văn Tình (2015), “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức cấp xã, góp phần xây dựng chính quyền địa phương vững mạnh”, của Đại học
Bài viết trên Tạp chí tổ chức nhà nước thuộc Bộ Nội Vụ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức tại cấp xã Để đạt được điều này, cần thực hiện các giải pháp cụ thể nhằm cải thiện năng lực và hiệu quả làm việc của cán bộ, từ đó phục vụ tốt hơn cho nhu cầu của cộng đồng.
* Một số công trình nghiên cứu lên quan đến vấn đề quản lí nguồn nhân lực văn hóa như:
- Lê Quang Đức (2013) ,“Thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức văn hóa cơ sở”, với bài báo chuyên đề Trên trang Bộ VHTT&DL khu vực phía Nam
Một số tỉnh thành vẫn chưa coi trọng cán bộ, công chức cấp cơ sở là lực lượng quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội Việc quy hoạch và phát triển nguồn lực cho đội ngũ này chưa được chú trọng, dẫn đến tỷ lệ cán bộ chuyên trách, công chức cấp xã đạt chuẩn còn thấp Trình độ, kỹ năng và thái độ làm việc của cán bộ, công chức cấp cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp.
Mạnh Minh Tâm (2012) trong bài viết "Nỗi lòng cán bộ văn hóa cơ sở" đăng trên tạp chí Sông Ba đã chỉ ra rằng cán bộ văn hóa - xã hội (VHXH) là một trong bảy chức danh cán bộ chuyên môn cấp phường, xã Cán bộ này không chỉ đảm nhận công tác quản lý nhà nước cấp cơ sở mà còn phải phối hợp với nhiều sở, ngành khác nhau như văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin, truyền thông, lao động, thương binh xã hội, gia đình, truyền thanh và phát hình, do đó thường được gọi là “cán bộ nhiều chức.”
Mai Nhân (2016) nhấn mạnh tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở trong việc phát huy giá trị văn hóa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập Họ không chỉ là hạt nhân kết nối và bảo tồn các giá trị văn hóa bản địa mà còn là nhân tố chính trong việc khơi gợi và thúc đẩy các phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng Việc phát huy thế mạnh của họ là cần thiết để tránh lãng phí "vốn quý" của nền văn hóa dân tộc.
Các tác giả đã thực hiện một phân tích toàn diện và hệ thống về việc cải thiện chất lượng công chức, từ lý luận đến thực tiễn, tạo nền tảng cho các nghiên cứu tiếp theo.
Việc nâng cao chất lượng hoạt động của đội ngũ cán bộ công chức cấp cơ sở hiện nay là rất quan trọng và cần thiết Cần có một đội ngũ cán bộ công chức văn hóa - xã hội đáp ứng các yêu cầu về trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức và chính trị để thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý Tuy nhiên, chưa có nghiên cứu nào về việc nâng cao chất lượng công chức văn hóa xã hội cấp phường, xã tại thành phố Vinh Đây là lý do tôi chọn đề tài “Nâng cao chất lượng công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã trên địa bàn thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An” cho khóa luận tốt nghiệp của mình.
Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Luận văn này tập trung nghiên cứu chất lượng công chức văn hóa - xã hội tại cấp phường, xã trong thành phố Vinh.
4.2.1 Phạm vi về không gian
Nghiên cứu chất lượng công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã gồm
25 cơ quan UBND phường, xã trên địa bàn thành phố Vinh
4.2.2 Phạm vi về thời gian
Mốc thời gian để lấy số liệu, tƣ liệu minh họa chủ yếu từ năm 2014 -2017, đề xuất các giải pháp đến năm 2025
4.2.3 Phạm vi về nội dung
Luận văn này tập trung vào việc xây dựng khung chất lượng và các tiêu chí đánh giá công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã Dựa trên khung chất lượng đã xác định, nghiên cứu sẽ đánh giá thực trạng chất lượng công chức văn hóa - xã hội tại Thành phố Vinh hiện nay Ngoài ra, luận văn cũng sẽ phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức văn hóa cấp phường, xã và từ đó đề xuất các phương hướng cùng giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ này.
Phương pháp nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu được xây dựng dựa trên các chủ trương, đường lối và quan điểm của Đảng, cùng với chính sách pháp luật của Nhà nước Đồng thời, nghiên cứu cũng kết hợp với các công trình khoa học có nội dung tương đồng để đảm bảo tính chất lượng và tính khả thi của đề tài.
5.2 Phương pháp nghiên cứu cụ thể
Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp bao gồm việc thu thập tài liệu từ các văn bản liên quan đến nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, đặc biệt là công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã Bên cạnh đó, các số liệu cũng được thu thập từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An, cùng với UBND thành phố Vinh.
Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp trong nghiên cứu này được thực hiện thông qua điều tra khảo sát, sử dụng mẫu câu hỏi để đánh giá các mức độ của các đối tượng như cán bộ văn hóa, lãnh đạo UBND các phường, xã, các câu lạc bộ và người dân.
- Phương pháp thu thập thông tin:
+ Phương pháp khảo sát điều tra bảng hỏi
+ Phương pháp phân tích tài liệu
Phương pháp phân tích và xử lý số liệu được thực hiện bằng cách sử dụng phần mềm Excel để tính toán, nhằm đáp ứng yêu cầu của đề tài Số liệu sau khi được xử lý sẽ là cơ sở để luận văn đề xuất các giải pháp cho vấn đề nghiên cứu.
Kết cấu của luận văn
Luận văn được cấu trúc thành ba chương, bên cạnh các phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục Nội dung chi tiết của từng chương sẽ được trình bày cụ thể trong bài viết.
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về chất lượng công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã
Chương 2 phân tích thực trạng chất lượng công chức văn hóa - xã hội tại các phường, xã trên địa bàn Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, chỉ ra những vấn đề và thách thức hiện tại Chương 3 đề xuất phương hướng và giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức văn hóa - xã hội, góp phần phát triển bền vững cho Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC VĂN HÓA - XÃ HỘI CẤP PHƯỜNG, XÃ
Khái quát chung về công chức cấp phường, xã và công chức Văn hóa - Xã hội
1.1.1 Khái niệm, chức năng của công chức cấp phường, xã
Dựa trên các văn bản pháp lý như Luật tổ chức chính phủ (25/12/2001), Luật cán bộ, công chức (13/11/2008), Nghị định số 112/2011/NĐ-CP (5/12/2011) và Nghị định số 92/2009/NĐ-CP (22/10/2009), các quy định về tiêu chuẩn, tuyển dụng, điều động, tiếp nhận, đánh giá và quản lý công chức cấp phường, xã được xác định rõ ràng Những quy định này cũng nêu rõ số lượng, tiêu chuẩn và chức năng nhiệm vụ cụ thể của công chức tại cấp phường, xã.
1.1.1.1 Khái niệm công chức cấp phường, xã
- Khái niệm công chức cấp phường, xã
Khái niệm công chức cấp phường, xã, thị trấn ( được gọi chung là công chức cấp xã) đƣợc quy định tại Khoản 3, Điều 4 của Luật cán bộ, công chức
Công chức cấp xã, theo quy định từ năm 2008, là công dân Việt Nam được tuyển dụng vào các vị trí chuyên môn tại Ủy ban nhân dân cấp xã, với biên chế và lương từ ngân sách nhà nước Họ có trách nhiệm phụ trách các lĩnh vực chuyên môn cụ thể và tham mưu cho lãnh đạo UBND cấp xã trong việc điều hành, chỉ đạo công tác, cũng như thực hiện các chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước.
- Cơ cấu công chức cấp phường, xã
Theo Khoản 3, Điều 61 của Luật cán bộ, công chức 2008, công chức cấp xã bao gồm các chức danh như Trưởng Công an, Chỉ huy trưởng Quân sự, Văn phòng - thống kê, Địa chính - xây dựng - đô thị và môi trường (đối với phường, thị trấn) hoặc địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường (đối với xã), Tài chính - kế toán, Tư pháp - hộ tịch, và Văn hóa - xã hội.
Công chức cấp phường, xã chịu sự quản lý của cấp huyện, bao gồm cả các chức danh theo quy định và những cán bộ, công chức được luân chuyển, điều động hoặc biệt phái về làm việc tại cấp phường, xã.
- Số lƣợng công chức cấp xã
Theo Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009, số lượng cán bộ, công chức cấp xã được quy định như sau: cấp xã loại 1 tối đa 25 người, loại 2 tối đa 23 người, và loại 3 tối đa 21 người, bao gồm cả cán bộ được luân chuyển, điều động, biệt phái Việc phân loại đơn vị hành chính cấp xã được thực hiện theo Nghị định số 159/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005.
1.1.1.2 Chức năng của đội ngũ công chức cấp phường, xã
Công chức cấp phường, xã là những chuyên viên thuộc biên chế của UBND cấp phường, xã, có nhiệm vụ tham mưu và hỗ trợ UBND trong việc quản lý nhà nước Họ thực hiện các nhiệm vụ do Chủ tịch UBND giao, đồng thời trực tiếp tư vấn cho lãnh đạo trong việc thực thi các chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước Công chức phường, xã cũng là cầu nối giữa chính quyền và nhân dân, đảm bảo thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo đúng chính sách và thẩm quyền được giao.
1.1.2 Khái niệm, đặc điểm và nhiệm vụ của công chức Văn hóa - xã hội 1.1.2.1 Khái niệm về công chức văn hóa - xã hội cấp cơ sở
Công chức văn hóa - xã hội cấp cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các nhiệm vụ quản lý nhà nước tại các khu phố, xã, phường, thị trấn, góp phần xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội địa phương Họ phải xử lý khối lượng công việc lớn với nhịp độ cao, yêu cầu nhiều kỹ năng đa dạng như quản lý, theo dõi, điều tra và xây dựng báo cáo, đồng thời thực hiện các nhiệm vụ trong các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục thể thao, gia đình và truyền thông Để hoàn thành tốt công việc, người làm công tác văn hóa - xã hội cần có kiến thức vững về pháp luật, quản lý nhà nước và văn hóa xã hội, cũng như các kỹ năng tổ chức cộng đồng, năng khiếu văn nghệ, thể thao, tuyên truyền, vận động và thuyết phục, phù hợp với nhu cầu của nhiều nhóm dân cư khác nhau.
1.1.2.2 Đặc điểm của công chức văn hóa - xã hội
Công chức văn hóa - xã hội có vai trò quan trọng trong việc phát triển thể chất và xã hội, họ được tuyển dụng và bổ nhiệm vào các vị trí phụ trách lĩnh vực văn hóa - xã hội tại các cơ quan cấp phường, xã.
Lực lượng này thường xuyên tương tác với nhiều tầng lớp trong xã hội, sở hữu kinh nghiệm sống phong phú và mối quan hệ rộng rãi, được tích lũy theo từng lĩnh vực hoạt động của họ.
- Là một bộ phận trong lực lượng quản lý nhà nước có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương:
Công chức văn hóa - xã hội là những người "phải giỏi một việc, biết nhiều việc", được ví như "người của nhiều nghề" với tính chất công tác đa ngành Họ đóng vai trò quan trọng như những cây cầu nối giữa các cấp chính quyền và quần chúng nhân dân địa phương.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ, họ cần có sức khỏe dẻo dai và khả năng chịu đựng tốt Tính kiên trì, nhẫn nại và sự chăm chỉ là điều cần thiết, cùng với việc bám sát địa bàn dân cư để hiểu rõ tâm tư và nguyện vọng của người dân, từ đó có thể tham mưu hiệu quả cho chính quyền.
Họ là những người truyền tải thông tin, thực hiện tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội Đồng thời, họ đại diện cho quần chúng nhân dân, đề xuất và trình bày các nhu cầu về văn hóa, xã hội với chính quyền, nhằm nâng cao đời sống của người dân.
Để tổ chức các sự kiện văn hóa, thể thao hiệu quả, cần có năng khiếu về nghệ thuật và thể thao, cùng với khả năng giao tiếp tốt Người tổ chức phải có kỹ năng nói, viết, đọc và thuyết trình để thuyết phục quần chúng nhân dân thực hiện các chủ trương của Đảng và Nhà nước Họ cũng cần lập kế hoạch thường xuyên và trực tiếp tham mưu tổ chức các phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, nhằm xây dựng đời sống mới và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng.
Tổng hợp và thu thập số liệu là rất quan trọng để kiểm tra, theo dõi và nắm bắt việc thực hiện các chủ trương, đường lối và quyết sách của Đảng và Nhà nước từ phía nhân dân.
Thực hiện nhiều công việc đa dạng trong các lĩnh vực như quản lý, theo dõi, điều tra, và xây dựng báo cáo, đồng thời tham gia vào các hoạt động giáo dục, y tế, văn hóa, thể dục thể thao, gia đình và truyền thông.
* So sánh đặc điểm của công chức văn hóa - xã hội và công chức khác ở cấp phường, xã
Tiêu chí đánh giá và các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã
1.2.1 Nội dung và tiêu chí đánh giá chất lượng công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã
1.2.1.1 Nội dung đánh giá chất lượng công chức VH_XH
Đánh giá chất lượng đội ngũ công chức văn hóa - xã hội dựa trên các dấu hiệu, điều kiện, và chỉ số định tính, định lượng nhằm nhận diện và đánh giá thực tế Việc này cần căn cứ vào kết quả thực hiện nhiệm vụ, với phương châm "Hiệu quả công tác" làm thước đo cho phẩm chất và năng lực của công chức.
- Đánh giá kết quả làm việc, những hoạt động chuyển hóa của CC VH-
Đánh giá hoạt động của XH tại các phường, xã cần tuân theo quy trình kiểm tra mức độ thực hiện chương trình đã định Việc đánh giá chất lượng văn hóa - xã hội (CC VH-XH) dựa trên các tiêu chí như hiệu quả công việc, thời gian thực hiện, phương pháp thực hiện, và thái độ, hành vi của người thực hiện công việc.
Đánh giá năng lực chuyên môn của cán bộ văn hóa - xã hội cần tập trung vào sự tận tụy, tinh thần trách nhiệm và khả năng phối hợp hiệu quả với đồng nghiệp và tổ chức Đồng thời, cần ghi nhận tinh thần chủ động, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ, bám sát chương trình và kế hoạch, vượt tiến độ, cũng như việc phát triển các đề tài và sáng kiến kinh nghiệm.
Đánh giá phẩm chất đạo đức và thái độ làm việc của cán bộ văn hóa - xã hội dựa trên các tiêu chí như tuân thủ chủ trương, chính sách, có phẩm chất chính trị và đạo đức tốt, lối sống và tác phong chuẩn mực Cán bộ cần duy trì kỷ luật, có thái độ văn hóa trong công việc, không vi phạm kỷ luật, pháp luật, và tránh các hành vi tiêu cực như tham ô, tham nhũng hay cửa quyền.
1.2.1.2 Tiêu chí đánh giá chất lượng công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã
Dựa trên chủ trương và chính sách của Đảng về đánh giá cán bộ, cùng với Quy chế đánh giá công chức và Luật Cán bộ, công chức, có thể thiết lập các tiêu chí cơ bản để đánh giá chất lượng đội ngũ công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã hiện nay Các tiêu chí này được chia thành ba nhóm, trong đó Nhóm 1 bao gồm trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ quản lý nhà nước, trình độ tin học và ngoại ngữ.
Nhóm 2(sức khỏe và khả năng, kết quả thực hiện công việc); Nhóm 3: (phẩm chất đạo đức, phẩm chất chính trị và trình độ lý luận chính trị)
Tiêu chí đánh giá công chức văn hóa - xã hội bao gồm trình độ văn hóa, chuyên môn, kiến thức quản lý nhà nước, kỹ năng tin học và ngoại ngữ Những yếu tố này đảm bảo rằng công chức có đủ năng lực để thực hiện nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu công việc và phục vụ cộng đồng hiệu quả.
* Tiêu chí về trình độ văn hóa
Trình độ văn hóa của công chức văn hóa - xã hội tại Việt Nam được đánh giá qua mức độ tri thức và hiểu biết, hình thành từ giáo dục và môi trường đào tạo Hiện nay, công dân Việt Nam được phân chia thành ba nhóm trình độ: tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông Để nâng cao chất lượng cán bộ, 100% công chức hành chính Nhà nước cần có trình độ học vấn trung học phổ thông Tiêu chí này đặc biệt quan trọng đối với công chức văn hóa - xã hội cấp xã phường, nhất là ở các xã miền núi Thành phố Vinh đã quy định rõ về yêu cầu bằng cấp cho vị trí này, yêu cầu tốt nghiệp từ các chuyên ngành như Đại học Văn hóa, Xã hội và Nhân văn, Học viện Báo chí, và Đại học Lao động Thương binh và Xã hội, cùng với năng khiếu về văn nghệ và thể dục thể thao.
Công chức văn hóa-xã hội cần nắm rõ nét văn hóa, đặc điểm, phong tục tập quán và tính cách con người của địa phương nơi họ làm việc để thực hiện nhiệm vụ hiệu quả.
* Tiêu chí về trình độ chuyên môn
Công chức văn hóa - xã hội tại UBND cấp phường, xã cần có tri thức và trình độ học vấn nhất định, trong đó lý luận chính trị - xã hội và các chính sách pháp luật của Nhà nước là nền tảng quan trọng Việc nắm vững chính sách pháp luật sẽ là kim chỉ nam cho hoạt động của cán bộ, công chức Ngoài tri thức chung, công chức văn hóa - xã hội cũng cần có trình độ chuyên môn nghiệp vụ phù hợp với yêu cầu công tác, giúp họ tổ chức và thực hiện tốt nhiệm vụ được giao Để hoàn thành tốt nhiệm vụ quản lý Nhà nước tại địa phương, công chức cần đạt được trình độ đào tạo ở các lĩnh vực khác nhau theo cấp độ.
Sơ cấp, trung cấp, cao đẳng, đại học là các cấp độ kiến thức mà người học được trang bị theo chuyên ngành, thể hiện qua hệ thống bằng cấp Chính quyền cấp phường, xã là nơi thực hiện quản lý và giải quyết các tình huống thực tế Đội ngũ công chức văn hóa - xã hội cần có chuyên môn, am hiểu lịch sử văn hóa và phong tục tập quán địa phương để đảm bảo hiệu quả công việc Tại khu vực thành thị, yêu cầu tối thiểu là tốt nghiệp Đại học chuyên ngành Văn hóa nghệ thuật hoặc quản lý Văn hóa - Thông tin, cùng với đào tạo chuyên môn liên quan Sau khi tuyển dụng, công chức cần trải qua bồi dưỡng quản lý hành chính Nhà nước và các ngành chuyên môn còn thiếu Họ cũng phải thành thạo trang thiết bị chuyên môn, kỹ thuật tin học và ngoại ngữ để đáp ứng yêu cầu công việc.
* Tiêu chí về kỹ năng nghề nghiệp
Ngoài trình độ chuyên môn, công chức văn hóa - xã hội tại UBND cấp phường, xã cần có khả năng quản lý Nhà nước và thực hiện nhiệm vụ đa ngành Họ phải phối hợp hiệu quả với nhiều bộ phận, tổ chức và đoàn thể khác nhau Do đó, việc trang bị kỹ năng xử lý công việc là rất cần thiết để đáp ứng yêu cầu công việc.
- Kỹ năng tổ chức các sự kiện:
Công chức VH-XH cần phát triển kỹ năng tổ chức sự kiện tại địa phương, đặc biệt là các sự kiện chính trị và lễ hội lớn như mít tinh, lễ kỷ niệm và hội diễn Họ phải có khả năng kết nối các bộ phận để phối hợp thực hiện, lập kế hoạch chi tiết và phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng thành viên Điều này đòi hỏi công chức phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và khả năng lãnh đạo trong việc tổ chức các hoạt động này.
VH-XH cần có sự nhanh nhẹn, hoạt bát và nhiệt tình trong công việc Bên cạnh đó, tầm nhìn bao quát và kinh nghiệm là yếu tố quan trọng giúp họ sắp xếp công việc một cách khoa học và hiệu quả.
Kỹ năng định hướng là khả năng hoạch định, tổ chức và điều hành công việc cá nhân cũng như cơ quan Người công chức văn hóa - xã hội UBND cấp phường, xã cần thiết lập mục tiêu rõ ràng, xây dựng chiến lược và kế hoạch thực hiện Họ phải dự đoán các tình huống khó khăn, trở ngại có thể xảy ra và đưa ra phương án tối ưu để giải quyết Đồng thời, việc theo dõi và dự đoán định hướng phát triển của cơ quan, ngành và đất nước là rất quan trọng, từ đó xây dựng và tham mưu các chương trình, kế hoạch phù hợp với hoạt động phụ trách.
Kỹ năng ứng xử và giao tiếp là yếu tố thiết yếu giúp công chức văn hóa - xã hội nâng cao hiểu biết và tuyên truyền, vận động phát triển các phong trào, tôn trọng lẫn nhau Để đạt được điều này, họ cần có kỹ năng thuyết trình tốt, sự nỗ lực, linh hoạt và nắm vững kiến thức cùng kinh nghiệm xã hội, cũng như thói quen, phong tục tập quán của địa phương Những kỹ năng này là cơ sở quan trọng cho việc giao tiếp, tuyên truyền, tổ chức hoạt động, xử lý mâu thuẫn và thương lượng trong công việc, đặc biệt là trong các tình huống phức tạp và tế nhị mà công chức văn hóa - xã hội tại UBND cấp phường, xã thường gặp phải.
Kinh nghiệm nâng cao chất lƣợng công chức văn hóa - xã hội cấp phường, xã tại một số địa phương và bài học kinh nghiệm cho Thành phố Vinh
Bộ Văn hóa cần tham gia vào việc nâng cao trình độ cho cán bộ văn hóa cơ sở, đồng thời tích cực động viên và quan tâm đến chế độ đãi ngộ cho họ Việc tăng cường kinh phí cho các hoạt động văn hóa tại cơ sở cũng rất quan trọng, nhằm khuyến khích cán bộ phát huy năng lực và đẩy mạnh các hoạt động văn hóa ở địa phương.
Các cấp chính quyền và ngành VH-TT&DL đã triển khai nhiều giải pháp tích cực, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ văn hóa cơ sở Hiện tại, 73 trong số 157 cán bộ văn hóa cơ sở có trình độ đại học, chiếm 49,7% Đội ngũ này đã phát huy tốt vai trò của mình, trở thành hạt nhân trong việc vận động và hướng dẫn quần chúng nhân dân tham gia các phong trào văn hóa tại địa phương.
1.3.2 Bài học kinh nghiệm rút ra cho Thành phố Vinh
Tác giả rút ra bài học kinh nghiệm quan trọng cho Thành phố Vinh từ việc nghiên cứu nâng cao chất lượng đội ngũ công chức văn hóa - xã hội tại các địa phương Việc cải thiện năng lực và chuyên môn của công chức là cần thiết để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững Đồng thời, cần chú trọng đến việc đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng và kiến thức cho đội ngũ này nhằm nâng cao hiệu quả công tác phục vụ cộng đồng.
Xây dựng và công khai tiêu chí tuyển dụng, bổ nhiệm cán bộ cho từng lĩnh vực và vị trí là rất quan trọng Điều này không chỉ tạo động lực cho cán bộ phấn đấu trong công việc mà còn giúp phát huy năng lực chuyên môn của họ.
Để nâng cao chất lượng tuyển dụng công chức văn hóa - xã hội, cần thiết lập cơ chế ưu tiên cho những ứng viên có trình độ học vấn cao, như tốt nghiệp đại học loại giỏi, sở hữu bằng thạc sĩ, và có chứng chỉ ngoại ngữ, tin học Chính sách này nhằm thu hút nhân tài và khuyến khích những người có thành tích học tập xuất sắc tham gia vào lĩnh vực công.
Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cấp ủy đảng, chính quyền và các đoàn thể chính trị - xã hội về quy hoạch, đào tạo và sắp xếp cán bộ, công chức là nhiệm vụ quan trọng hiện nay Việc này đảm bảo các cán bộ đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn và yêu cầu chuẩn hóa trong bối cảnh đổi mới.
Vào thứ ba, việc sắp xếp và ổn định vị trí việc làm, cũng như thực hiện công tác luân chuyển và hoán đổi vị trí công tác có tính kế thừa, là những biện pháp quan trọng nhằm nâng cao chất lượng công chức văn hóa - xã hội Để đạt được điều này, cần tuyển dụng những cá nhân có trình độ chuyên môn phù hợp, đảm bảo đúng người, đúng việc và đáp ứng đầy đủ yêu cầu của từng vị trí.
Thứ tư, việc hình thành và xây dựng tiêu chuẩn cho từng chức danh công việc của công chức là rất quan trọng Tiêu chuẩn này không chỉ là cơ sở cho việc tuyển chọn, bố trí và đánh giá công chức mà còn là động lực thúc đẩy họ phấn đấu học tập và rèn luyện.
Thứ năm, việc "dùng người có tài" là rất quan trọng, cần bố trí và sắp xếp đúng người vào đúng việc và chuyên môn để phát huy tối đa khả năng sáng tạo và cống hiến Tạo điều kiện và môi trường làm việc thuận lợi cho công chức văn hóa - xã hội sẽ giúp họ phát huy năng lực và sở trường của mình Ngoài ra, cần sử dụng nhân lực trình độ cao một cách hợp lý trong cơ quan hành chính quản lý nhà nước.
Vào thứ sáu, việc thuyên chuyển, thôi chức và buộc thôi việc sẽ được thực hiện kịp thời đối với những cá nhân không đạt tiêu chuẩn hoặc có sai phạm nghiêm trọng Cần duy trì công tác quản lý, kiểm tra, giám sát và đánh giá công chức văn hóa - xã hội một cách thường xuyên và chặt chẽ, đồng thời áp dụng chính sách thưởng phạt nghiêm minh Hàng năm, việc đánh giá trình độ sẽ được thực hiện nghiêm túc theo tiêu chuẩn đã được xây dựng, nhằm phát hiện và đề bạt nhân tài Qua đó, công chức văn hóa - xã hội cũng sẽ có cơ hội tự xem xét bản thân, phát huy điểm mạnh và khắc phục những hạn chế để hoàn thiện hơn.
Vào thứ bảy, cần rút ngắn thời gian công tác cho công chức văn hóa - xã hội đã lớn tuổi để chuyển sang bộ phận khác Đồng thời, cần chú trọng đến xu thế trẻ hóa, tri thức hóa và chuyên môn hóa đội ngũ công chức VH-XH, phù hợp với thời đại hiện nay, nhằm thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế và quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Để nâng cao hiệu quả công tác văn hóa cơ sở, cần ổn định và chuẩn hóa đội ngũ cán bộ văn hóa - xã hội, đồng thời tăng cường các lớp tập huấn, đào tạo nghiệp vụ Các địa phương cần linh hoạt áp dụng giải pháp riêng để phát huy vai trò của đội ngũ này, bao gồm việc tạo điều kiện cho giao lưu văn hóa và hỗ trợ cán bộ hoàn thành nhiệm vụ Bên cạnh đó, cần đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao cơ bản và trang thiết bị cần thiết để phục vụ các hoạt động phong trào.
Trong chương 1, tác giả phân tích các khái niệm cơ bản về công chức, đặc biệt là công chức cấp phường, xã, cùng với những đặc điểm, vai trò và nhiệm vụ của công chức văn hóa - xã hội Tác giả đưa ra tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức văn hóa - xã hội một cách toàn diện, đồng thời chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng này và sự cần thiết phải nâng cao năng lực của họ Ngoài ra, tác giả nghiên cứu các hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp phường, xã, bao gồm quy hoạch, tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng và sắp xếp đội ngũ, cũng như phân tích công việc, nhằm nâng cao chất lượng công chức văn hóa - xã hội.
Tác giả đã nêu ra những bài học kinh nghiệm cho Thành phố Vinh từ các địa phương khác trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ công chức văn hóa - xã hội Các tiêu chí này giúp đánh giá đội ngũ công chức ở cấp phường, xã từ nhiều khía cạnh khác nhau, bao gồm hình thức, số lượng và chất lượng Nội dung bài viết nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng hệ thống chính trị thông qua đội ngũ công chức văn hóa - xã hội có phẩm chất đạo đức tốt, năng lực chuyên môn cao và kỹ năng quản lý, nhằm thực hiện hiệu quả các chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước Đây là cơ sở để tác giả tiếp tục phát triển đề tài trong chương tiếp theo.