Kiểm toán chất thải rắn sinh hoạt khu vực ký túc xá số 2 trường đại học vinh

HIỆN TRẠNG RÁC THẢI SINH HOẠT TẠI KÝ TÚC XÁ SỐ

Giới thiệu chung về trường Đại học Vinh

Trường Đại học Vinh, tọa lạc tại Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, là một trong 17 trường đại học trọng điểm quốc gia Việt Nam Đây là một trung tâm nghiên cứu khoa học, đào tạo nhân lực và chuyển giao công nghệ quan trọng của khu vực Bắc miền Trung và toàn quốc, được công nhận là đơn vị Anh hùng Lao động trong thời kỳ đổi mới.

Trường Đại học Vinh là cơ sở đào tạo đa cấp và đa ngành, cung cấp chương trình từ bậc mầm non đến sau đại học với gần 48.000 học sinh, sinh viên và học viên từ 54 tỉnh, thành trong cả nước cùng hơn 500 sinh viên quốc tế Đội ngũ giảng viên của trường gồm hơn 1.000 cán bộ, trong đó có 62 giáo sư, phó giáo sư, hơn 200 tiến sĩ và gần 500 thạc sĩ Trường còn có sự tham gia của hàng trăm nhà khoa học trong và ngoài nước trong công tác đào tạo Đặc biệt, Đại học Vinh là một trong những trường đầu tiên tại Việt Nam áp dụng hệ thống tín chỉ trong giảng dạy.

Trường Đại học Vinh đã xây dựng hệ thống Ký túc xá (KTX) và thành lập Trung tâm nội trú nhằm đáp ứng nhu cầu lưu trú cho sinh viên xa quê KTX có diện tích 2 ha, bao gồm 04 tòa nhà: KTX số 1 cao 5 tầng với sức chứa 360 chỗ và KTX số 2 cũng cao 5 tầng với sức chứa 420 chỗ, nhằm chăm lo đời sống vật chất và văn hóa tinh thần cho sinh viên và học viên.

3 nhà cao 5 tầng, sức chứa 360 chỗ và nhà KTX số 4 nhà cao 5 tầng sức chứa

Tổng quan về KTX số 2 trường Đại học Vinh

KTX số 2 trường Đại học Vinh có quy mô gồm 5 tầng lầu với 60 phòng ở dành cho sinh viên Việt Nam

Hình 2.2 Toàn cảnh khu KTX số 2 trường Đại học Vinh

+ Tầng 1 có 12 phòng, bao gồm 11 phòng ở cho sinh viên bình thường và 1phòng ở dành cho đội thanh niên xung kích

+ Tầng 2, tầng 3, tầng 4 và tầng 5 mỗi tầng có 12 phòng ở cho sinh viên

Ký túc xá có hành lang rộng rãi, thoáng mát, thuận tiện trong việc đi lại phòng ở và góc học tập sạch sẽ, phù hợp cho các hoạt động của sinh viên Mỗi phòng ở rộng khoảng 40 m 2 bố trí cho tối đa 08 sinh viên lưu trú (04 giường tầng sắt), sân phơi quần áo và hệ thống nhà vệ sinh khép kín trong phòng Mỗi phòng còn được trang bị 02 tủ sắt đựng quần áo, 06 bóng đèn các loại, 02 quạt trần và hệ thống nước thường trực 24/24 giờ

Hình 2.3 Sơ đồ mặt cắt thẳng đứng KTX số 2 trường Đại học Vinh

Ký túc xá số 2 với cơ sở hạ tầng và tiện ích đầy đủ đã đáp ứng nhu cầu nhà ở cho nhiều sinh viên Tuy nhiên, nơi đây cũng gặp phải một số vấn đề, đặc biệt là trong việc quản lý chất thải rắn sinh hoạt.

Nguồn phát sinh chất thải rắn sinh hoạt

Theo phiếu điều tra, 100% sinh viên cho rằng chất thải trong KTX chủ yếu phát sinh từ sinh hoạt như ăn uống, liên hoan và học tập Hầu hết sinh viên (93,3%) cho biết rác thải được đổ một lần mỗi ngày vào cuối ngày tại khu vực phía sau KTX Tuy nhiên, 6,7% sinh viên không thực hiện việc đổ rác hàng ngày, dẫn đến tình trạng rác thải tràn lan và bốc mùi hôi.

Hình 2.4 Rác để lâu ngày vương vãi khắp nhà

Sinh viên thường không chú ý đến tần suất thu gom rác tại khu vực tập trung, điều này phản ánh sự thiếu quan tâm đến vấn đề môi trường trong ký túc xá.

Hiện nay, Nhà trường liên kết với Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An để thu gom rác vào mỗi ngày

2.3 Thành phần, khối lƣợng chất thải rắn sinh hoạt

Tất cả sinh viên được khảo sát đều nhận thấy rằng rác thải tại KTX số 2 rất đa dạng, chủ yếu bao gồm thực phẩm thừa, chai lọ, túi nilon và giấy Do thành phần rác phức tạp và thiếu hướng dẫn về phân loại, việc phân loại rác thải tại nguồn không được thực hiện ở tất cả các phòng.

Theo khảo sát, 85% sinh viên cho rằng lượng rác thải trung bình hàng ngày trong phòng là 1 – 2kg Tuy nhiên, hầu hết các phòng không có giỏ đựng rác, dẫn đến việc sinh viên thường bỏ rác vào các bao nilon lớn, gây ra tình trạng rác vương vãi và chưa được phân loại, ảnh hưởng đến vệ sinh và mỹ quan trong khu vực ở.

2.4 Kiểm toán chất thải rắn sinh hoạt tại ký túc xá số 2 trường Đại học Vinh

Quy trình kiểm toán chất thải rắn sinh hoạt tại KTX số 2 trường Đại học Vinh

2.4.1 Giai đoạn tiền kiểm toán

2.4.1.1 Sự chấp thuận của Ban quản lý Ký túc xá

Trước khi thực hiện kiểm toán rác thải tại KTX số 2, cần gặp gỡ các thầy cô trong Ban quản lý KTX để trình bày lý do và công việc dự kiến, nhằm nhận được sự ủng hộ từ mọi người và có cơ sở cho việc tiến hành kiểm toán.

Giai đoạn tiền kiểm toán

- Sự chấp thuận của Ban quản lý KTX

- Xác định địa điểm, phạm vi, quy mô

- Thu thập thông tin cơ bản

- Chuẩn bị thiết bị, phương tiện

Giai đoạn tiến hành kiểm toán

- Kiểm tra hệ thống thu gom rác - Thu thập thông tin số lượng SV

- Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu - Đánh giá độ tin cậy của số liệu

- Đánh giá nhận thức của SV - Tính toán, phân tích dữ liệu

- Thu thập thông tin số lượng rác - Đề xuất, đánh giá phương án giảm thiểu

Giai đoạn sau kiểm toán

- Lập báo cáo kết quả kiểm toán

Chung, cô Hoàng Thị Hương Giang, thầy Nguyễn Hoàng An, cô Tô Thị Thanh Hương, thầy Trần Anh Tuấn và cô Nguyễn Thị Mai

2.4.1.2 Xác định địa điểm, phạm vi, quy mô kiểm toán Địa điểm kiểm toán: Ký túc xá số 2 trường Đại học Vinh tại số 182 Lê Duẩn, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An

Phạm vi kiểm toán: Tiến hành 2 đợt kiểm toán, mỗi đợt trong vòng 1 tuần Đợt 1: từ ngày 09/3/2017 đến ngày 15/3/2017 và đợt 2: từ ngày 10/4/2017 đến ngày 16/4/2017

Quy mô kiểm toán: Hoạt động quản lý rác thải sinh hoạt của Ký túc xá số

2.4.1.3 Thu thập thông tin cơ bản

Dựa vào phiếu điều tra trước kiểm toán, quan sát thực tế và phỏng vấn Ban quản lý KTX số 2 trường Đại học Vinh, chúng tôi đã thu thập thông tin nền về hoạt động quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại đây Các thông tin nền cần thiết bao gồm quy trình thu gom, phân loại và xử lý chất thải, cũng như nhận thức của sinh viên và nhân viên về việc bảo vệ môi trường.

+ Bản đồ vị trí địa lý của khu KTX số 2

+ Sơ đồ mặt cắt thẳng đứng của KTX số 2

+ Các nguồn thải tại KTX số 2

+ Sơ đồ hệ thống thu gom và vận chuyển rác thải của KTX số 2

+ Địa điểm tập kết rác thải

+ Số lượng nhân viên vệ sinh

2.4.1.4 Chuẩn bị các thiết bị, phương tiện phục vụ cho quá trình kiểm toán

Các dụng cụ, phương tiện cần chuẩn bị bao gồm:

+ Túi nilon, bao tay nilon, khẩu trang, bạt

+ Danh mục chất thải nguy hại

+ Sổ ghi chép khối lượng các loại rác thải

2.4.2 Giai đoạn tiến hành kiểm toán

2.4.2.1 Kiểm tra hệ thống thu gom rác thải a Vị trí, số lượng thùng rác, sọt rác

Số lượng thùng rác, sọt rác:

Thùng màu xanh (có nắp, có bánh xe đẩy, cao 1m, 240 lít): 3 thùng

Thùng màu xanh (có nắp, có bánh xe đẩy, cao 60 cm , 120 lít): 6 thùng Thùng màu da cam (có nắp, có bánh xe đẩy, cao 1m, 240 lít): 1 thùng

Sọt đựng rác (không nắp, cao 60 cm): 20 cái

Vị trí thùng rác, sọt rác:

Các thùng rác được bố trí tại bãi tập kết rác dọc theo bờ tường của trường, khu đất ở giữa KTX 2 và KTX 4

Hình 2.5 Bãi tập kết rác của KTX số 2

Trong khu KTX số 2, mỗi phòng ở của sinh viên thường có một sọt đựng rác, thường đặt trong nhà vệ sinh hoặc hành lang phía sau phòng Tuy nhiên, trong tổng số 60 phòng, chỉ có 14 phòng được trang bị sọt đựng rác, gây khó khăn cho sinh viên trong việc xử lý rác thải.

Tại KTX số 2, hầu hết các phòng sử dụng túi nilon bằng vật liệu PVC để lưu trữ rác thải sinh hoạt.

(polyvinycloride) khó phân hủy với đủ màu sắc và kích cỡ

Hình 2.6 Túi nilon khó phân hủy được lót vào giỏ rác b Quá trình thu gom rác

Thời gian thu gom rác:

Sinh viên thu gom rác tại mỗi phòng ở và mang ra bãi tập kết vào khoảng 4h – 5h chiều hàng ngày Việc kiểm tra vệ sinh định kỳ hàng tuần đảm bảo gần 95% rác thải sinh hoạt được thu gom đúng nơi quy định.

Nhà trường hợp tác với Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An để xử lý rác thải Thời gian thu gom rác hàng ngày từ 4h đến 5h chiều Nhân viên của công ty sẽ vận chuyển rác đến Khu Liên hiệp xử lý chất thải rắn Nghi Yên, xã Nghi Yên, huyện Nghi Phú, tỉnh Nghệ An.

Cách thức thu gom rác:

Rác từ các phòng ở KTX

Hình 2.7 Sơ đồ thu gom rác thải của KTX số 2 trường Đại học Vinh

SV đưa rác ra bãi tập kết riêng của KTX Lao công vận chuyển bằng xe đẩy

Khu vực tập kết rác của toàn trường c Nhân công dọn vệ sinh

Nhà trường thuê nhân công để thực hiện công tác vệ sinh và thu gom chất thải rắn sinh hoạt trong khuôn viên KTX, ngoại trừ phòng ở sinh viên Tại KTX số 2, có 2 nhân viên vệ sinh chịu trách nhiệm quét dọn hành lang và sân, đồng thời vận chuyển rác từ bãi tập kết của KTX đến khu vực tập kết rác toàn trường bằng xe đẩy Thời gian làm việc của họ là từ 5h đến 6h sáng mỗi ngày.

2.4.2.2 Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của hệ thống quản lý rác thải sinh hoạt

Hệ thống quản lý rác thải sinh hoạt tại KTX số 2 trường Đại học Vinh có những điểm mạnh và điểm yếu rõ rệt Điểm mạnh của hệ thống này bao gồm khả năng thu gom rác thải hiệu quả và sự chú trọng đến việc phân loại rác, giúp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong sinh viên Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số điểm yếu như thiếu hụt thùng rác ở một số khu vực và việc chưa thực hiện đầy đủ các biện pháp tái chế, cần được cải thiện để nâng cao hiệu quả quản lý rác thải.

+ Rác được thu gom trong ngày, thời gian lưu trữ ngắn

Một số sinh viên tại ký túc xá đã ý thức tận dụng chai lọ nhựa, kim loại và các xô chậu hỏng để trồng cây cảnh dọc hành lang, góp phần làm đẹp không gian sống.

Hình 2.8 Sinh viên tận dụng các chai, xô chậu để trồng cây Điểm yếu:

+ Ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường của sinh viên vẫn còn hạn chế

Hệ thống sọt đựng rác tại các phòng còn thiếu sót, dẫn đến tình trạng rác thải vương vãi khắp hành lang phía sau, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến mỹ quan chung.

Kiểm toán chất thải rắn sinh hoạt tại ký túc xá số 2 trường Đại học Vinh

Quy trình kiểm toán chất thải rắn sinh hoạt tại KTX số 2 trường Đại học Vinh

2.4.1 Giai đoạn tiền kiểm toán

2.4.1.1 Sự chấp thuận của Ban quản lý Ký túc xá

Trước khi thực hiện kiểm toán rác thải tại KTX số 2, cần gặp gỡ các thầy cô trong Ban quản lý KTX để trình bày lý do và công việc dự kiến, nhằm nhận được sự ủng hộ và tạo cơ sở cho cuộc kiểm toán.

Giai đoạn tiền kiểm toán

- Sự chấp thuận của Ban quản lý KTX

- Xác định địa điểm, phạm vi, quy mô

- Thu thập thông tin cơ bản

- Chuẩn bị thiết bị, phương tiện

Giai đoạn tiến hành kiểm toán

- Kiểm tra hệ thống thu gom rác - Thu thập thông tin số lượng SV

- Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu - Đánh giá độ tin cậy của số liệu

- Đánh giá nhận thức của SV - Tính toán, phân tích dữ liệu

- Thu thập thông tin số lượng rác - Đề xuất, đánh giá phương án giảm thiểu

Giai đoạn sau kiểm toán

- Lập báo cáo kết quả kiểm toán

Chung, cô Hoàng Thị Hương Giang, thầy Nguyễn Hoàng An, cô Tô Thị Thanh Hương, thầy Trần Anh Tuấn và cô Nguyễn Thị Mai

2.4.1.2 Xác định địa điểm, phạm vi, quy mô kiểm toán Địa điểm kiểm toán: Ký túc xá số 2 trường Đại học Vinh tại số 182 Lê Duẩn, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An

Phạm vi kiểm toán: Tiến hành 2 đợt kiểm toán, mỗi đợt trong vòng 1 tuần Đợt 1: từ ngày 09/3/2017 đến ngày 15/3/2017 và đợt 2: từ ngày 10/4/2017 đến ngày 16/4/2017

Quy mô kiểm toán: Hoạt động quản lý rác thải sinh hoạt của Ký túc xá số

2.4.1.3 Thu thập thông tin cơ bản

Dựa vào phiếu điều tra trước kiểm toán, quan sát thực tế và phỏng vấn Ban quản lý KTX, chúng tôi đã thu thập thông tin về hoạt động quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại KTX số 2 trường Đại học Vinh Các thông tin nền cần thiết bao gồm quy trình thu gom, phân loại và xử lý chất thải, cũng như ý thức của sinh viên và nhân viên trong việc bảo vệ môi trường.

+ Bản đồ vị trí địa lý của khu KTX số 2

+ Sơ đồ mặt cắt thẳng đứng của KTX số 2

+ Các nguồn thải tại KTX số 2

+ Sơ đồ hệ thống thu gom và vận chuyển rác thải của KTX số 2

+ Địa điểm tập kết rác thải

+ Số lượng nhân viên vệ sinh

2.4.1.4 Chuẩn bị các thiết bị, phương tiện phục vụ cho quá trình kiểm toán

Các dụng cụ, phương tiện cần chuẩn bị bao gồm:

+ Túi nilon, bao tay nilon, khẩu trang, bạt

+ Danh mục chất thải nguy hại

+ Sổ ghi chép khối lượng các loại rác thải

2.4.2 Giai đoạn tiến hành kiểm toán

2.4.2.1 Kiểm tra hệ thống thu gom rác thải a Vị trí, số lượng thùng rác, sọt rác

Số lượng thùng rác, sọt rác:

Thùng màu xanh (có nắp, có bánh xe đẩy, cao 1m, 240 lít): 3 thùng

Thùng màu xanh (có nắp, có bánh xe đẩy, cao 60 cm , 120 lít): 6 thùng Thùng màu da cam (có nắp, có bánh xe đẩy, cao 1m, 240 lít): 1 thùng

Sọt đựng rác (không nắp, cao 60 cm): 20 cái

Vị trí thùng rác, sọt rác:

Các thùng rác được bố trí tại bãi tập kết rác dọc theo bờ tường của trường, khu đất ở giữa KTX 2 và KTX 4

Hình 2.5 Bãi tập kết rác của KTX số 2

Mỗi phòng ở của sinh viên thường được trang bị một sọt đựng rác, thường đặt trong nhà vệ sinh hoặc hành lang Tuy nhiên, khu KTX số 2 chỉ có 14 trong tổng số 60 phòng có sọt rác, điều này gây bất tiện cho sinh viên trong việc quản lý rác thải.

Tại KTX số 2, các phòng thường sử dụng túi nilon để lưu trữ rác thải sinh hoạt, chủ yếu được sản xuất từ vật liệu PVC.

(polyvinycloride) khó phân hủy với đủ màu sắc và kích cỡ

Hình 2.6 Túi nilon khó phân hủy được lót vào giỏ rác b Quá trình thu gom rác

Thời gian thu gom rác:

Sinh viên thu gom rác tại mỗi phòng ở và mang ra bãi tập kết vào khoảng 4h – 5h chiều hàng ngày Việc kiểm tra vệ sinh hàng tuần tại các phòng ở giúp đảm bảo gần 95% rác thải sinh hoạt được thu gom đúng nơi quy định.

Nhà trường hợp tác với Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An để xử lý rác thải Công ty thực hiện thu gom rác hàng ngày từ 4h đến 5h chiều Rác thải sau đó được vận chuyển đến Khu Liên hiệp xử lý chất thải rắn Nghi Yên, tọa lạc tại xã Nghi Yên, huyện Nghi Phú, tỉnh Nghệ An.

Cách thức thu gom rác:

Rác từ các phòng ở KTX

Hình 2.7 Sơ đồ thu gom rác thải của KTX số 2 trường Đại học Vinh

SV đưa rác ra bãi tập kết riêng của KTX Lao công vận chuyển bằng xe đẩy

Khu vực tập kết rác của toàn trường c Nhân công dọn vệ sinh

Nhà trường thuê nhân công thực hiện công việc vệ sinh và thu gom chất thải rắn sinh hoạt trong khuôn viên KTX, ngoại trừ phòng ở sinh viên Tại KTX số 2, có hai nhân viên vệ sinh đảm nhiệm việc quét dọn hành lang và sân, đồng thời vận chuyển rác thải từ bãi tập kết rác của KTX đến khu vực tập kết rác toàn trường bằng xe đẩy Thời gian làm việc của các nhân viên dọn vệ sinh là từ 5h đến 6h sáng hàng ngày.

2.4.2.2 Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của hệ thống quản lý rác thải sinh hoạt

Hệ thống quản lý rác thải sinh hoạt tại KTX số 2 trường Đại học Vinh có những điểm mạnh nổi bật, bao gồm quy trình thu gom hiệu quả và sự tham gia tích cực của sinh viên trong việc phân loại rác Tuy nhiên, cũng tồn tại một số điểm yếu cần khắc phục, như việc thiếu thùng rác phân loại tại nhiều khu vực và nhận thức về bảo vệ môi trường chưa cao trong một bộ phận sinh viên.

+ Rác được thu gom trong ngày, thời gian lưu trữ ngắn

Một số sinh viên tại ký túc xá đã tích cực sử dụng chai lọ nhựa, kim loại và các xô chậu hỏng để trồng cây cảnh dọc hành lang, góp phần tạo không gian xanh và cải thiện môi trường sống.

Hình 2.8 Sinh viên tận dụng các chai, xô chậu để trồng cây Điểm yếu:

+ Ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường của sinh viên vẫn còn hạn chế

Hệ thống sọt đựng rác tại các phòng ở chưa đầy đủ, dẫn đến tình trạng rác thải vương vãi khắp hành lang phía sau phòng, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến mỹ quan chung.

Tại các phòng ở, sinh viên chưa thực hiện phân loại rác tại nguồn, dẫn đến việc nhiều phòng không đổ rác hàng ngày Điều này khiến các giỏ rác quá tải và rác thải thực phẩm rơi vãi xung quanh, tạo điều kiện cho ruồi, muỗi và vi sinh vật truyền bệnh phát triển.

+ Chưa có hệ thống thùng rác đặt tại hành lang các tầng và phía dưới sân của KTX

Tại bãi tập kết rác, việc không tuân thủ quy trình bỏ rác đúng cách dẫn đến tình trạng rác rơi vãi ra bên ngoài, gây mùi hôi khó chịu Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến sinh hoạt của các phòng lân cận và gây phiền toái cho người qua lại.

Hình 2.9 Rác vương vãi dưới đất tại bãi tập kết rác thải của KTX số 2

Trường Đại học Vinh đã ký hợp đồng với Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An để thực hiện vận chuyển và xử lý rác thải Tuy nhiên, việc vệ sinh trong ký túc xá lại được thuê từ đội nhân công tự do, dẫn đến việc vấn đề vận chuyển và xử lý rác thải rắn sinh hoạt (RTSH) thường không được chú trọng Sự thiếu đồng bộ trong phối hợp giữa hai bên đã làm giảm hiệu quả thu gom và xử lý rác tại ký túc xá.

+ Chi phí thu gom và xử lý rác thải cao

2.4.2.3 Đánh giá nhận thức của sinh viên về vấn đề phân loại và thu gom rác thải sinh hoạt

Theo thống kê từ phiếu điều tra, hơn 90% các phòng KTX thực hiện việc đổ rác một lần mỗi ngày Tất cả sinh viên được hỏi đều đồng ý rằng cần phải thực hiện phân loại rác tại nguồn.

ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP THU GOM CHẤT THẢI RẮN