NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÁC NHÂN TỐ
ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH GỬI TIỀN TIẾT KIỆM
CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
1.1.1 Khái niệm, chức năng và các hoạt động chủ yếu của NHTM
Quá trình hình thành và hoàn thiện hệ thống ngân hàng đã dẫn đến sự ra đời của các ngân hàng thương mại (NHTM), nổi bật với chức năng kinh doanh tiền tệ NHTM được coi là bách hóa tài chính, cung cấp đa dạng sản phẩm và dịch vụ tài chính Để hiểu rõ về NHTM, cần xem xét tính chất, mục đích hoạt động và đối tượng phục vụ trên thị trường tài chính Theo quy định tại Điều 4, Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12, NHTM là ngân hàng thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và kinh doanh khác nhằm mục tiêu lợi nhuận.
Ngân hàng thương mại (NHTM) là tổ chức được thành lập theo quy định pháp luật, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực tiền tệ NHTM tập trung vào việc nhận tiền gửi, cấp tín dụng và cung ứng dịch vụ thanh toán, với mục tiêu chính là tạo ra lợi nhuận trong nền kinh tế.
1.1.1.2.1 Chức năng trung gian tín dụng
Chức năng trung gian tín dụng được xem là chức năng quan trọng nhất của NHTM.
Sơ đồ 1: Sơ đồ luân chuyển vốn
Cá nhân và doanh nghiệp
Gửi tiền Ủy thác đầu tư
Cá nhân và doanh nghiệp
Trường Đại học Kinh tế Huế
Ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối người thừa vốn và người cần vốn thông qua chức năng tín dụng NHTM vừa là người đi vay, vừa là người cho vay, thu lợi từ chênh lệch lãi suất giữa tiền gửi và tiền vay Chức năng này không chỉ mang lại lợi ích cho các bên tham gia mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế.
Chức năng trung gian thanh toán của ngân hàng thương mại (NHTM) giúp doanh nghiệp và cá nhân thực hiện các giao dịch tài chính một cách tiện lợi và an toàn NHTM đóng vai trò là thủ quỹ, thực hiện các thanh toán theo yêu cầu của khách hàng bằng cách trích tiền từ tài khoản tiền gửi hoặc thu tiền bán hàng Khách hàng có thể lựa chọn nhiều phương tiện thanh toán như séc, ủy nhiệm chi, thẻ rút tiền, thẻ thanh toán và thẻ tín dụng, phù hợp với nhu cầu cá nhân Nhờ đó, các chủ thể kinh tế không cần mang theo tiền mặt, tiết kiệm chi phí và thời gian, đồng thời đảm bảo an toàn trong thanh toán Chức năng này không chỉ thúc đẩy lưu thông hàng hóa mà còn tăng tốc độ thanh toán và lưu chuyển vốn, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế.
Chức năng tạo tiền của ngân hàng thương mại (NHTM) là một yếu tố quan trọng, phản ánh bản chất hoạt động của các NHTM trong việc tìm kiếm lợi nhuận để tồn tại và phát triển Chức năng này được thực hiện thông qua hai chức năng chính: tín dụng và thanh toán Ngân hàng huy động vốn và cho vay, từ đó số tiền vay được sử dụng để mua sắm hàng hóa và thanh toán dịch vụ, góp phần tăng tổng phương tiện thanh toán trong nền kinh tế và đáp ứng nhu cầu chi trả của xã hội.
Trường Đại học Kinh tế Huế
1.1.1.3Các hoạt động chủ yếu của NHTM
1.1.1.3.1 Hoạt động huy động vốn
NHTM huy động vốn dưới các hình thức sau:
Nhận tiền gửi từ tổ chức, cá nhân và các tổ chức tín dụng khác dưới dạng tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn và nhiều loại tiền gửi khác.
- Phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu và các GTCG khác để huy động vốn của tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước.
- Vay vốn của các tổ chức tín dụng khác hoạt động tại Việt Nam và của các tổ chức tín dụng nước ngoài.
- Vay vốn ngắn hạn của Ngân hàng nhà nước.
- Các hình thức huy động vốn khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Ngân hàng thương mại (NHTM) cung cấp tín dụng cho tổ chức và cá nhân thông qua nhiều hình thức như cho vay, chiết khấu thương phiếu, bảo lãnh, cho thuê tài chính và các hình thức khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Trong các hoạt động tín dụng, cho vay là hoạt động chủ yếu và chiếm tỉ lệ lớn nhất.
Cho vay: NHTM được phép cho các tổ chức, cá nhân vay vốn dưới các hình thức sau:
- Cho vay ngắn hạn: nhằm đáp ứng nhu cầu vốn cho sản xuất, kinh doanh dịch vụ và cho đời sống.
- Cho vay trung, dài hạn: để thực hiện các dự án đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và đời sống.
Ngân hàng thương mại (NHTM) thực hiện các hình thức bảo lãnh như bảo lãnh vay, bảo lãnh thanh toán, bảo lãnh thực hiện hợp đồng và bảo lãnh đấu thầu, dựa trên uy tín và khả năng tài chính của mình Tuy nhiên, mức bảo lãnh cho mỗi khách hàng cũng như tổng mức bảo lãnh của NHTM phải tuân thủ tỷ lệ nhất định so với vốn tự có của ngân hàng.
Trường Đại học Kinh tế Huế
Ngân hàng thương mại có khả năng chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá khác từ tổ chức và cá nhân, đồng thời có thể thực hiện tái chiết khấu các thương phiếu và giấy tờ có giá ngắn hạn cho các tổ chức tín dụng khác.
Ngân hàng thương mại (NHTM) có thể tham gia vào hoạt động cho thuê tài chính, nhưng cần thành lập một công ty cho thuê tài chính riêng biệt Việc thành lập, tổ chức và hoạt động của công ty này phải tuân theo nghị định của chính phủ liên quan đến tổ chức và hoạt động của các công ty cho thuê tài chính.
Hoạt động dịch vụ thanh toán và ngân quỹ của ngân hàng thương mại (NHTM) bao gồm việc mở tài khoản cho khách hàng trong và ngoài nước để thực hiện thanh toán giữa các doanh nghiệp Để thanh toán giữa các ngân hàng, NHTM phải mở tài khoản tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nơi có trụ sở chính và duy trì số dư tiền gửi dự trữ bắt buộc Ngoài ra, các chi nhánh của NHTM cũng được phép mở tài khoản tiền gửi tại chi nhánh NHNN tỉnh, thành phố nơi đặt trụ sở.
- Cung cấp các phương tiện thanh toán.
- Thực hiện các dịch vụ thanh toán trong nước cho khách hàng.
- Thực hiện dịch vụ thu hộ và chi hộ.
- Thực hiện các dịch vụ thanh toán khác theo quy định của NHNN.
- Thực hiện dịch vụ thanh toán quốc tế khi được NHNN cho phép.
- Thực hiện dịch vụ thu và phát tiền mặt cho khách hàng.
- Tổ chức hệ thống thanh toán nội bộ và tham gia hệ thống thanh toán liên ngân hàng trong nước.
- Tham gia hệ thống thanh toán quốc tế khi được NHNN cho phép.
Ngoài các hoạt động chính như huy động vốn, cấp tín dụng và cung cấp dịch vụ thanh toán, ngân hàng thương mại còn thực hiện nhiều hoạt động khác để mở rộng dịch vụ và nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Trường Đại học Kinh tế Huế
Ngân hàng thương mại (NHTM) có thể sử dụng vốn điều lệ và quỹ dự trữ để góp vốn và mua cổ phần của các doanh nghiệp cùng tổ chức tín dụng trong nước theo quy định pháp luật Bên cạnh đó, NHTM cũng được phép góp vốn, mua cổ phần và liên doanh với ngân hàng nước ngoài nhằm thành lập ngân hàng liên doanh.
Các ngân hàng thương mại (NHTM) tham gia thị trường tiền tệ theo quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thông qua việc mua bán các công cụ tài chính trên thị trường này.
Ngân hàng thương mại (NHTM) có khả năng trực tiếp tham gia vào hoạt động kinh doanh ngoại hối hoặc thành lập công ty con chuyên doanh để thực hiện giao dịch ngoại hối và vàng trên cả thị trường trong nước lẫn thị trường quốc tế.
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
TẠI NGÂN HÀNG AGRIBANK CHI NHÁNH HƯỚNG HÓA – QUẢNG TRỊ
2.1 Tổng quan về NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa – Quảng Trị
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển, cơ cấu tổ chức và chức năng, nhiệm vụ của Agribank chi nhánh Hướng Hóa – Quảng Trị
2.1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa – Quảng Trị
NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa – Quảng Trị được thành lập năm
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NHNo & PTNT) chi nhánh Hướng Hóa được thành lập vào năm 1978 tại thị trấn Khe Sanh, tỉnh Bình – Trị – Thiên cũ Ngân hàng hoạt động với nhiệm vụ chính là đảm bảo vốn sản xuất kinh doanh cho khu vực kinh tế quốc doanh và mở rộng cho vay cho các tổ chức kinh tế cũng như cư dân địa phương Năm 1988, NHNo & PTNT VN chính thức ra đời theo hai pháp lệnh ngân hàng do Hội đồng nhà nước ban hành, từ đó NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa trở thành một pháp nhân kinh tế độc lập trực thuộc chi nhánh NHNo & PTNT.
VN tỉnh Quảng Trị, hạch toánkinh doanhtheo quy định của Agribank.
Từ khi thành lập, NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa luôn tuân thủ các chính sách pháp luật của nhà nước và các quy định của ngành, đồng thời thực hiện tốt các chỉ tiêu kế hoạch từ cấp trên Ngân hàng không ngừng phát triển, đáp ứng đầy đủ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội tại huyện Hướng Hóa.
2.1.1.2 Cơ cấu tổ chức a.Sơ đồ bộ máy tổ chức.
NHNo & PTNT VN là NHTM 100% vốn Nhà nước được tổ chức quản lý theo luật các tổchức tín dụng.
Trong những năm gần đây, khối lượng công việc tại Agribank chi nhánh Hướng Hóa đã gia tăng đáng kể, trong khi biên chế lại được tinh giảm tối đa Cụ thể, số lượng cán bộ nhân viên đã giảm từ 35 người vào năm 2013 xuống chỉ còn 29 người hiện nay.
Bộ máy tổ chức báo gồm:
Trường Đại học Kinh tế Huế
- Phòng kế hoạch –kinh doanh: 11người
- Phòng Kế toán –ngânquỹ : 10 người
- Phòng Hành chính + bảo vệ : 5 người
Sơ đồ 2: Sơ đồ bộ máy tổ chức
(Nguồn: Phòng hành chính Agribank chi nhánh Hướng Hóa) b.Chức năng, nhiệm vụ các phòng ban.
+ Là người điều hành và chịu trách nhiệm về mọi mặt đối với hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
+ Tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và kế hoạch của ngành, của đơn vị.
Phó giám đốc kế hoạch –kinh doanh
Phó giám đốc Kế toán – ngân quỹ
Phòng kế hoạch kinh doanh Phòng hành chính Phòng kế toán – ngân quỹ
Trường Đại học Kinh tế Huế
Người hỗ trợ giám đốc điều hành trong việc quản lý hoạt động kinh doanh theo ủy quyền, đồng thời tư vấn cho giám đốc trong việc lập kế hoạch và thực hiện các chiến lược kinh doanh cho đơn vị.
+ Kiểm tra, đôn đốc, giám sát hoạt động của phòng Kế hoạch kinh doanh.
Phó giám đốc phụ trách kế toán – ngân quỹ.
+ Là người giúp giám đốc điều hành hoạt động của phòng kế toán – ngân quỹtheoủy quyền của giám đốc.
Phòng kế hoạch kinh doanh:
Nhiệm vụ chính là tìm kiếm và xác định khách hàng mục tiêu theo từng giai đoạn, tiếp cận khách hàng để phân tích khả năng tài chính, nhu cầu vay vốn, mục đích sử dụng vốn vay và uy tín của khách hàng, nhằm cấp tín dụng phù hợp với từng đối tượng.
+ Phòng tín dụng cùng với phó giám đốc tham mưu hoạch định trước khi cho vay.
Theo dõi tình hình sử dụng vốn vay của khách hàng là rất quan trọng, bao gồm việc thường xuyên nhắc nhở khách hàng về việc trả nợ gốc và lãi đúng hạn Ngoài ra, cần thực hiện các báo cáo theo quy định để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính.
+ Chịu trách nhiệm đề xuất cơ cấu nợ và xử lí nợ xấu.
Phòng Kế toán – Ngân quỹ
+ Tổ chức quản lí hệ thống sổ sách, chứng từ kế toán theo chế độ kế toán hiện hành.
+ Trực tiếp giao dịch với khách hàng theo thành phần kế toán cho vay, kế toán tiền gửi, các dịch vụ thanh toán,…
+Quản lí chặt chẽ các nguồn vốn tiền tệ và các hoạt động thuchi.
+ Lập báo cáo tài chính và các loại báo cáo theo quy định và theo yêu cầu của giám đốc, của ngân hàng cấp trên.
Phòng hành chính dân sự:
+ Tham mưu cho giám đốc về công tác tổ chức, sắp xếp bộ máy.
Trường Đại học Kinh tế Huế
+ Đề xuất tuyển dụng lao động, thực hiện các chính sách liên quan đến người lao động theo chế độ quy định.
+ Quản lí và cung cấp các loại mẫu biểu, giấy tờ, ấn chỉ, văn phòng phẩm và các công việc hành chính của đơn vị.
+ Quản lí, bảo vệ tài sản và giám sát việc sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài sản.
2.1.1.3 Chức năng và nhiệm vụ hoạt động của NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa
NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa tọa lạc tại trung tâm huyện, thuận lợi cho hoạt động kinh doanh và giao dịch Kể từ khi thành lập, ngân hàng đã không ngừng mở rộng và phát triển một cách ổn định, năng động, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách hàng, góp phần vào sự phát triển của huyện.
Là một chi nhánh của NHNo & PTNT VN tại tỉnh Quảng Trị, NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa đã khẳng định sự tồn tại vững chắc trong hệ thống và không ngừng phát triển, đóng góp vào sự tăng trưởng chung của toàn ngành.
Hiện nay, NHNo & PTNT VN chi nhánh Hướng Hóa thực hiện các chức năng chủ yếu của NHTM với nhiệm vụ kinh doanh chủ yếu như sau:
Tổ chức thực hiện tiếp nhận tiền gửi bằng VND và ngoại tệ, đồng thời cung cấp các khoản vay trung và dài hạn nhằm hỗ trợ nông nghiệp và các dự án phát triển của huyện.
+ Cho vay ngắn hạn, trung, dài hạn để phục vụ sản xuất kinh doanh, cho vay tiêu dùng để thông qua người đại diện.
+ Thanh toán chuyển tiền trong và ngoài hệ thống Ngân hàng, thanh toán quốc tế, thanh toán thẻ ATM.
+ Mua bán ngoại tệ, dịch vụ, chi trả kiều hối.
+ Cung ứng các dịch vụ thanh toán và ngân quỹ.
Trường Đại học Kinh tế Huế
+ Cầm cố, chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá ngắn hạn khác theo quy định của Ngân hàng Nông nghiệp.
Thực hiện đồng tài trợ và đầu mối đồng tài trợ cấp tín dụng theo quy định của Ngân hàng Nông nghiệp, đồng thời triển khai các nghiệp vụ tài trợ thương mại khác.
Bảo lãnh thực hiện hợp đồng, bảo lãnh dự thầu và bảo lãnh đảm bảo chất lượng sản phẩm là những hình thức bảo lãnh ngân hàng quan trọng, cung cấp sự hỗ trợ tài chính cho các tổ chức và cá nhân trong nước Các dịch vụ này không chỉ giúp gia tăng niềm tin trong giao dịch mà còn đảm bảo quyền lợi cho các bên liên quan.
Tổ chức và kiểm soát hạch toán theo chế độ tài chính – kế toán hiện hành là rất quan trọng Đồng thời, việc chấp hành chế độ kho quỹ cũng cần được thực hiện nghiêm túc để đảm bảo an toàn cho tiền mặt, chứng từ có giá trị và các ấn chỉ quan trọng.
+ Chấp hành đầy đủ các báo cáo, thống kê theo chế độ quy định và theo yêu cầu đột xuất của Tổng giám đốc.
+ Thực hiện các nhiệm vụ khác do Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc giao.
+ Thực hiện nghiệp vụ bao thanh toán trong nước.
+ Đại diện NHNo & PTNT VN trong những vấn đề có liên quan đến thực hiện chức năng và nhiệm vụ của ngành tại địa phương.
Mỗi cán bộ tín dụng phụ trách từ 2 đến 3 xã (phường) và được giao các chỉ tiêu cụ thể như cho vay, huy động vốn và thu lãi Cuối kỳ, việc tổng kết thưởng phạt kịp thời giúp khuyến khích và động viên tinh thần làm việc của cán bộ công nhân viên, từ đó tạo động lực phát triển cho đơn vị.
+ Thực hiện các dịch vụ khác.
2.1.2 Kết quả hoạt động kinh doanh của Agribank chi nhánh Hướng Hóa
Kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của ngân hàng, đồng thời ảnh hưởng đến quyết định gửi tiền tiết kiệm của khách hàng cá nhân Một ngân hàng kinh doanh hiệu quả chứng tỏ khả năng quản lý tốt và có chiến lược phù hợp, từ đó nâng cao uy tín và thương hiệu, củng cố niềm tin của khách hàng Khi đó, khách hàng sẽ yên tâm lựa chọn ngân hàng làm nơi giao dịch.
Trường Đại học Kinh tế Huế
Bảng 2.1: Kết quả hoạt động kinh doanhtại ngân hàng Agribank chi nhánh
Hướng Hóa Đơn vị tính: triệu đồng
Tổng thu nhập 72.753 77.562 80.752 4.809 6.61 3.190 4.11 Tổng chi phí 64.526 67.735 66.985 3.209 4.97 -750 -1.11
(Nguồn: Agribank chi nhánh Hướng Hóa)
Bảng kết quả hoạt động kinh doanh cho thấy tổng thu nhập của ngân hàng tăng qua từng năm nhờ vào việc triển khai nhiều gói sản phẩm và dịch vụ hiện đại, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng Cụ thể, thu nhập năm 2016 tăng 6.61% so với năm 2015, đạt 4.809 triệu đồng Năm 2017, mặc dù tỷ lệ tăng trưởng giảm nhẹ, tổng thu nhập vẫn tăng thêm 3.190 triệu đồng, tương ứng với tỷ lệ 4.11% Chi phí năm 2017 giảm 750 triệu đồng, phù hợp với mức tăng của thu nhập Lợi nhuận cao nhất ghi nhận vào năm 2017 đạt 13.767 triệu đồng, tăng hơn 40% so với năm 2016, nhờ vào kiểm soát nợ xấu hiệu quả và quản trị rủi ro tín dụng tốt Tốc độ huy động vốn tăng mạnh và cơ cấu danh mục cho vay chuyển dịch tích cực cũng góp phần làm tăng lợi nhuận.
2.1.3 Tình hình huy động vốn của chi nhánh
2.1.3.1 Các gói gửi tiết kiệm tại ngân hàng Agribank chi nhánh Hướng Hóa
- Tiết kiệm có kì hạn.
Trường Đại học Kinh tế Huế