NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 Tổng quan về NHTM
Theo Luật các tổchức tín dụng (TCTD) số 47/2010/QH12 được sửa đổi, bổsung bởi luật số17/2017/QH2014 ngày 20 tháng 11năm 2017 có hiệu lực từngày 15 tháng
1 năm 2018 của Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủnghĩa Việt Nam quy định [16]
Ngân hàng là tổ chức tín dụng thực hiện các hoạt động ngân hàng theo quy định pháp luật Dựa trên tính chất và mục tiêu hoạt động, ngân hàng được phân loại thành ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách và ngân hàng hợp tác xã.
Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng thực hiện đầy đủ các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của pháp luật, với mục tiêu chính là tạo ra lợi nhuận.
Ngân hàng thương mại, theo Lê Thị Mận, là loại hình ngân hàng chuyên hoạt động trong lĩnh vực tiền tệ tín dụng, thực hiện các nghiệp vụ nội bảng chủ yếu liên quan đến tài sản nợ và tài sản có.
Ngân hàng thương mại, theo Phạm Thị Cúc (2008), được định nghĩa là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực tiền tệ, có vai trò là tổ chức tín dụng huy động vốn từ các nguồn nhàn rỗi trong nền kinh tế Mục tiêu chính của ngân hàng thương mại là tạo lập nguồn vốn tín dụng nhằm phục vụ cho việc cho vay phát triển kinh tế và đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của xã hội.
1.1.2 Các hoạt động chủ yếu của NHTM
Theo luật các Tổ chức tín dụng năm 2010, hoạt động ngân hàng được định nghĩa là việc kinh doanh và cung cấp thường xuyên các nghiệp vụ như nhận tiền gửi, cấp tín dụng và cung cấp dịch vụ thanh toán qua tài khoản.
Trường Đại học Kinh tế Huế
Hoạt động nhận tiền của tổ chức và cá nhân bao gồm các hình thức như tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm, phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu và các hình thức nhận tiền gửi khác Tất cả các hình thức này đều tuân theo nguyên tắc hoàn trả đầy đủ tiền gốc cho người gửi theo thỏa thuận đã ký kết.
Hoạt động nhận tiền gửi được xem là một trong những phương thức huy động vốn chủ yếu của ngân hàng thương mại, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động tài chính của ngân hàng Hoạt động này chiếm tỷ trọng lớn, tối thiểu 60%, trong tổng tài sản của ngân hàng.
Cấp tín dụng là quá trình thỏa thuận giữa tổ chức hoặc cá nhân để sử dụng một khoản tiền, với cam kết hoàn trả Điều này bao gồm các hình thức như cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, bao thanh toán, bảo lãnh ngân hàng và nhiều nghiệp vụ tín dụng khác.
Trong hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại (NHTM), cho vay thường được coi là hoạt động chính, chiếm hơn 60% tổng tài sản của ngân hàng Mặc dù cho vay là một hình thức hẹp hơn của tín dụng, hai thuật ngữ này thường được sử dụng thay thế cho nhau trong thực tế.
1.1.2.3 Cungứng dịch vụthanh toán qua tài khoản
Cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản bao gồm việc cung cấp các phương tiện thanh toán như séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng, thư tín dụng và nhiều dịch vụ thanh toán khác Tất cả các dịch vụ này được thực hiện thông qua tài khoản của khách hàng, nhằm đáp ứng nhu cầu thanh toán một cách thuận tiện và hiệu quả.
Theo Nguyễn Đăng Dờn (2009), NHTM có ba chức năng chính đó là: [4]
Chức năng trung gian tín dụng là một trong những chức năng quan trọng và cơ bản nhất của ngân hàng thương mại (NHTM) Chức năng này không chỉ phản ánh bản chất của NHTM mà còn thể hiện nhiệm vụ chủ yếu của ngân hàng trong việc kết nối nguồn vốn từ các nhà đầu tư với những người cần vay vốn.
Trường Đại học Kinh tế Huế đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu chức năng của ngân hàng thương mại (NHTM) NHTM là trung gian tài chính, có nhiệm vụ huy động các nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi trong nền kinh tế, bao gồm tiền tiết kiệm của dân cư và vốn từ các tổ chức kinh tế Nguồn vốn này được chuyển đổi thành tín dụng để đáp ứng nhu cầu vay vốn cho kinh doanh, đầu tư và tiêu dùng trong xã hội.
Ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò trung gian thanh toán bằng cách sử dụng hoạt động vay và cho vay NHTM mở tài khoản tiền gửi để nhận vốn từ khách hàng và thực hiện thanh toán theo yêu cầu của họ Việc tiếp nhận tiền gửi và quản lý các khoản chi tiêu của khách hàng là cơ sở để ngân hàng thực hiện chức năng này Ngân hàng sẽ trích tiền từ tài khoản tiền gửi để thanh toán cho hàng hóa và dịch vụ, đồng thời ghi nhận vào tài khoản tiền thu từ bán hàng và các khoản thu khác theo yêu cầu của khách hàng.
Ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra tiền thông qua chức năng trung gian tín dụng và thanh toán Khi huy động vốn để cho vay, ngân hàng không chỉ cung cấp dịch vụ tín dụng mà còn tạo ra tiền gửi thanh toán Số tiền cho vay được khách hàng sử dụng để thực hiện các giao dịch chuyển khoản tại các ngân hàng khác, từ đó dẫn đến việc gia tăng số tiền gửi trong hệ thống ngân hàng Như vậy, từ một tài khoản tiền gửi ban đầu, thông qua quy trình cho vay và chuyển khoản, số tiền gửi đã tăng lên đáng kể so với lượng tiền ban đầu.
1.2 Tổng quan về hoạt động cho vay trong NHTM
Nguyễn Thị Mùi (2005) định nghĩa cho vay là mối quan hệ tín dụng giữa ngân hàng và các tổ chức tín dụng với các đối tác kinh tế - tài chính trong xã hội, bao gồm doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức xã hội và cơ quan nhà nước.
GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI AGRIBANK – CHI NHÁNH HUYỆN IA PA – GIA LAI
HUYỆN IA PA – GIA LAI 3.1 Định hướng phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng
Trong những năm gần đây, mức sống của người dân Việt Nam đã cải thiện đáng kể, phản ánh xu hướng chung của khu vực và thế giới Nhu cầu tiêu dùng tăng mạnh, dẫn đến sự thay đổi trong việc tích lũy tài sản để đáp ứng các chi phí tiêu dùng cao Do đó, nhu cầu vay vốn ngân hàng cho hoạt động tiêu dùng ngày càng trở nên cần thiết Tuy nhiên, hoạt động tín dụng của các ngân hàng đang gặp khó khăn do áp lực cạnh tranh, khiến cho cho vay tiêu dùng trở thành một thị trường tiềm năng cho các ngân hàng thương mại Để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng tiêu dùng, cần có cơ chế lãi suất hợp lý nhằm thu hút khách hàng, và để có thể ưu đãi lãi suất, các ngân hàng cần tập trung huy động nguồn vốn rẻ từ tiền nhàn rỗi trong dân cư.
Agribank chi nhánh huyện Ia Pa - Gia Lai cam kết chất lượng khoản vay là tiêu chí quan trọng nhất trong quá trình xét duyệt cho vay Do đó, chi nhánh chú trọng vào các khoản vay dành cho những khách hàng có thu nhập cao và ổn định, đồng thời đã xây dựng mối quan hệ tốt với ngân hàng.
Để nâng cao chất lượng dịch vụ và tạo mối quan hệ bền vững với khách hàng trong lĩnh vực tín dụng, chi nhánh cần tập trung vào việc cải thiện uy tín thương hiệu và chất lượng phục vụ Trong bối cảnh lãi suất cho vay tiêu dùng ít có sự chênh lệch, khách hàng thường chọn chi nhánh dựa vào sự tin cậy và các mối quan hệ trước đó Hơn nữa, phong cách phục vụ của cán bộ tín dụng cũng cần được cải thiện thông qua việc tối ưu hóa quy trình cho vay và nâng cao kỹ năng giao tiếp với khách hàng.
Trường Đại học Kinh tế Huế
3.2 Giải pháp phát triển, mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank – chi nhánh huyện Ia Pa – Gia Lai
Chuyên môn hóa trong vi ệ c th ự c hi ệ n quy trình tín d ụ ng
Tại Agribank chi nhánh huyện Ia Pa - Gia Lai, các cán bộ tín dụng (CBTD) đảm nhận nhiều khâu trong quy trình tín dụng, điều này nâng cao trách nhiệm nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro Để cải thiện hiệu quả hoạt động, chi nhánh nên chuyên môn hóa quy trình tín dụng bằng cách thành lập bộ phận hỗ trợ tín dụng Hiện tại, CBTD phải tự mình thực địa để thu thập thông tin về khách hàng, điều này khó khăn với những khách hàng ở xa do thiếu thời gian và nguồn tin cậy Vì vậy, việc xây dựng bộ phận chuyên trách hỗ trợ hoạt động cấp tín dụng là cần thiết, bao gồm các nội dung hỗ trợ như thẩm định khách hàng, định giá tài sản bảo đảm, soạn thảo hợp đồng, công chứng và đăng ký giao dịch bảo đảm.
Tăng cường công tác huy độ ng v ố n
Nguồn vốn dồi dào là yếu tố quan trọng hàng đầu giúp chi nhánh tăng trưởng và nâng cao chất lượng cho vay tiêu dùng Nếu công tác huy động vốn của chi nhánh không hiệu quả, mọi nỗ lực cải thiện chất lượng cho vay sẽ trở nên vô nghĩa.
Lãi suất là yếu tố nhạy cảm, vì vậy các chi nhánh ngân hàng cần nghiên cứu áp dụng mức lãi suất huy động phù hợp với từng mức tiền gửi và giai đoạn kinh tế khác nhau Mức tiền gửi lớn và thời gian gửi dài sẽ nhận được lãi suất cao hơn Hiện tại, Ngân hàng Nhà nước đã thiết lập mức trần lãi suất, giúp tạo sự công bằng giữa các ngân hàng trong việc áp dụng lãi suất cho các khoản tiền gửi.
Trường Đại học Kinh tế Huế cần triển khai các chương trình khuyến mãi và dự thưởng để thu hút khách hàng, đồng thời cung cấp thêm ưu đãi cho khách hàng truyền thống có số tiền gửi lớn Các dịch vụ như xe đưa đón khi khách hàng rút tiền mặt lớn nhằm đảm bảo an toàn, quà tặng cuối năm và thông báo lãi suất mới hấp dẫn sẽ giúp nâng cao trải nghiệm và sự hài lòng của khách hàng.
Chi nhánh cần không chỉ duy trì và cải thiện các hình thức huy động truyền thống mà còn chủ động đa dạng hóa các phương thức huy động vốn để đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách hàng, bao gồm thời hạn linh hoạt, nhiều loại lãi suất và các phương thức gửi, thanh toán khác nhau.
Cần duy trì tiếp xúc với lãnh đạo các công ty và tổ chức để thu hút việc trả lương cho nhân viên thông qua hệ thống thẻ ATM của Ngân hàng.
Nâng cao m ứ c cho vay tín ch ấ p qua t ổ liên k ế t
Hiện nay, dư nợ cho vay tiêu dùng tín chấp đang chiếm tỷ trọng ngày càng tăng trong cơ cấu cho vay tiêu dùng tại chi nhánh Mặc dù nhu cầu vay của khách hàng thường cao, nhưng hạn mức phán quyết tín dụng cho sản phẩm này chỉ tối đa 50 triệu đồng đối với một hộ nông dân.
Chi nhánh cần đề xuất với cơ quan có thẩm quyền nâng hạn mức phán quyết tín dụng cho vay tín chấp hộ nông dân lên 150 triệu đồng Việc này không chỉ đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng mà còn giúp rút ngắn thời gian thực hiện quy trình cho vay.
Nâng cao ch ất lượ ng th ẩm đị nh h ồ sơ vay vố n
Thẩm định tín dụng đóng vai trò quan trọng trong quy trình cấp tín dụng, giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro Tuy nhiên, hiện nay công tác thẩm định tại các chi nhánh còn gặp nhiều hạn chế, chủ yếu do thông tin thu thập chủ yếu từ khách hàng, dẫn đến độ chính xác không cao Để nâng cao chất lượng thẩm định, cần cải thiện quy trình thu thập thông tin bằng cách không chỉ dựa vào khách hàng mà còn thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, như phỏng vấn và khảo sát về nơi cư trú, nơi làm việc, cũng như mối quan hệ của khách hàng.
Trường Đại học Kinh tế Huế khuyến khích các CBTD đánh giá tư cách khách hàng, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân, bằng cách thu thập thông tin từ các cơ quan chức năng như cơ quan thuế Trong quá trình phỏng vấn, CBTD cần tạo không khí thân mật và cởi mở để xây dựng lòng tin với khách hàng, từ đó thu thập thông tin chính xác và đánh giá mức độ trung thực của họ Bên cạnh đó, CBTD cũng nên chú trọng đến việc thẩm định thiện chí trả nợ của khách hàng và thường xuyên theo dõi tình hình trả nợ gốc và lãi hàng tháng để kịp thời xử lý các vấn đề bất thường.
Đa dạ ng hóa danh m ụ c s ả n ph ẩ m d ị ch v ụ
Các ngân hàng lớn trong khu vực đều có thương hiệu uy tín và cung cấp nhiều sản phẩm cho vay đa dạng Để cạnh tranh hiệu quả, chi nhánh cần không ngừng phát triển và khai thác các sản phẩm mới như cho vay đám cưới, cho vay giáo dục, cho vay nhanh cho sinh viên, cho vay hỗ trợ sinh viên mới ra trường và cho vay dự án khởi nghiệp.
Tăng cườ ng công tác marketing
Hình thức khuyến mãi và quảng bá sản phẩm tại Agribank - CN huyện Ia Pa Gia Lai hiện còn nhiều hạn chế, chưa thu hút được đông đảo khách hàng Để cải thiện, chi nhánh cần triển khai các hình thức tiếp thị đa dạng như phát tờ rơi, quảng cáo trên truyền hình địa phương và internet, gửi tin nhắn SMS, treo băng rôn tại trụ sở và các khu vực đông người Ngoài ra, việc hợp tác với các cơ sở kinh doanh để giới thiệu sản phẩm theo cơ chế chi hoa hồng cũng rất cần thiết Chi nhánh nên xây dựng một website với hướng dẫn rõ ràng về các sản phẩm cho vay tiêu dùng, bao gồm cách tính toán tiền vay, thời hạn, lãi suất, cùng các biểu mẫu và thủ tục cần thiết để khách hàng có thể tự tìm hiểu và chuẩn bị trước khi đến ngân hàng Đồng thời, chi nhánh cũng cần thường xuyên cập nhật thông tin để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.