1 MỞ ĐẦU LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Về tầm quan trọng ĐĐ GDĐĐ, từ xưa đến nhiều nhà GD, nhiều triết gia, nhiều học giả quan tâm khẳng định: “ Đạo đức gốc cây, nguồn sông suối, sức mạnh người, sức có mạnh gánh nặng xa”(Hồ Chí Minh) Đạo đức gốc nhân cách toàn diện người Chính GDĐĐ cho người việc làm có tầm quan trọng đặc biệt cần thiết, ĐĐ khơng tự có, hình thành qua đường GD tự GD [3] Nhờ GDĐĐ, người trau dồi phẩm chất tốt khơng ngừng hồn thiện thân Sinh thời, Hồ Chí Minh mực yêu thương, quan tâm đến việc rèn luyện, GD hệ trẻ, Người dạy: Bây phải học, học để yêu tổ quốc, yêu nhân dân, yêu lao động, yêu khoa học, yêu đạo đức GDĐĐ bậc Tiểu học làm cho nhân cách HS phát triển mặt ĐĐ, tạo sở để trẻ ứng xử đắn mối quan hệ trẻ với người khác (gia đình, bạn bè, thầy giáo, người lớn tuổi tuổi…) với xã hội GDĐĐ để HS có phẩm chất ĐĐ tốt đẹp bền vững, có lĩnh để ứng xử mối quan hệ ĐĐ Một nhà giáo dục học tổng kết: Làm hỏng đồ vàng làm lại, làm hỏng viên ngọc quý bỏ đi, làm hỏng người tội lỗi [3] Thực tiễn ĐĐ chứng minh người rèn luyện phẩm chất ĐĐ tốt, khơng trở thành nhân tài, định hữu ích sống Người có tài thiếu đức, khó thành cơng sống mà có trở thành kẻ phá hoại Lý luận địi hỏi vậy, thực tế cho thấy xu hội nhập toàn cầu nay, vấn đề bảo vệ môi trường, vấn đề giữ gìn sắc văn hóa, vấn đề GD nói chung, GDĐĐ nói riêng mối quan tâm quốc gia Hiện nay, thực tiễn ĐĐ đầy biến động, yếu tố tích cực tiêu cực đan xen ngày tác động vào học đường Một phận phụ huynh lo cơm áo gạo tiền mà quên việc chăm sóc GD cái, phó thác trách nhiệm cho nhà trường Điều tác động lớn đến suy nghĩ lối sống em Trong việc thực GD toàn diện nay, GDĐĐ cho HS nhiệm vụ trị hàng đầu nhà trường Với tầm quan trọng ĐĐ GDĐĐ trình hình nhân cách HS; trước nguy công xâm nhập tiêu cực, bạo lực tệ nạn xã hội vào nhà trường; trước yêu cầu cấp bách việc đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhiệm vụ công nghiệp hóa, đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa chủ nghĩa, Luật giáo dục 2005 xác định mục tiêu GD tiểu học là: “Giúp học sinh hình thành sở ban đầu cho phát triển đắn lâu dài đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ kĩ để học sinh tiếp tục học trung học sở ” (Điều 27) Do đó, việc GDĐĐ cho HS việc làm cần thiết, quan trọng phải tiến hành lúc với việc dạy văn hoá nhằm trang bị cho HS kiến thức, kinh nghiệm, thái độ mực lựa chọn hành vi ứng xử phù hợp với chuẩn mực ĐĐ xã hội Thực trạng quận BT, việc GDĐĐ cho HS chủ yếu thơng qua tiết Đạo đức Với tình hình nay, nội dung HĐNGLL chưa thực đáp ứng u cầu thực tế, chương trình cịn đơn điệu Lãnh đạo số trường chưa có biện pháp cụ thể, lực tổ chức hoạt động số GV hạn chế Khá nhiều GV thường dành thời gian HĐNGLL để ôn kiến thức, kỹ năng, giải phần việc lĩnh vực dạy học Nhiều trường ý đầu tư thời gian cho HĐNGLL thường nhiều thời gian, tổ chức khơng tốt khơng khơng mang lại lợi ích mà cịn ảnh hưởng chất lượng hoạt động dạy học lớp, tốn kinh phí mà khơng có nguồn tài hỗ trợ, có quan điểm cịn cho họat động vui chơi nên không quan trọng, khơng cần thiết Nhìn chung, hoạt động NGLL chưa phát huy nghĩa thực chất việc nâng cao chất lượng GD toàn diện, chưa thực cấp quản lý GV đầu tư nghĩa, toàn ngành thực chưa đồng thống nhất, chưa có chiều sâu Xuất phát từ lý luận thực tiễn trên, để góp phần vào cơng tác GDĐĐ cho HS giai đoạn nay, qua thực tiễn công tác quản lý giảng dạy HS trường tiểu học, nhận thấy việc nắm rõ thực trạng đề biện pháp hiệu để quản lý hoạt động GDĐĐ cho HS thuộc khối tiểu học thông qua HĐNGLL nhiệm vụ quan trọng người cán QL GD Vì thế, chúng tơi chọn đề tài: “Một số giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh Thành phố Hồ Chí Minh” để nghiên cứu MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Trên sở nghiên cứu lý luận thực tiễn, đề xuất giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức thông qua hoạt động lên lớp cho học sinh trường tiểu học, quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 3.1 Khách thể nghiên cứu Vấn đề quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh tiểu học 3.2 Đối tượng nghiên cứu Một số giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh GIẢ THUYẾT KHOA HỌC Có thể nâng cao hiệu quản lý công tác giáo dục đạo đức thông qua hoạt động lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh Thành phố Hồ Chí Minh, đề xuất giải pháp có sở khoa học có tính khả thi cao NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 5.1 Nghiên cứu sở lý luận vấn đề quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh tiểu học 5.2 Nghiên cứu sở thực tiễn vấn đề quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh 5.3 Đề xuất giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 6.1 Nhóm phương pháp nghiên cưu lý luận ́ Nhóm phương pháp nhằm thu thập thơng tin lý luận để xây dựng sở lý luận đề tài Thuộc nhóm có phương pháp cụ thể sau đây: - Phương pháp phân tích - tổ ng hơ ̣p tài liêu; ̣ - Phương pháp khái quát hoá nhận định độc lập 6.2 Nhóm phương pháp nghiên cưu thực tiễn ́ Nhóm phương pháp nhằm thu thập thông tin thực tiễn để xây dựng sở thực tiễn đề tài Thuộc nhóm có phương pháp cụ thể sau đây: - Phương pháp điều tra; - Phương pháp tổ ng kế t kinh nghiê ̣m giáo dục; - Phương pháp nghiên cứu các sản phẩ m hoạt động; - Phương pháp lấ y ý kiế n chuyên gia 6.3 Phương pháp thố ng kê toán học Để xử lý số liêu thu đươ ̣c thông qua việc sử dụng phần mềm SPSS ̣ ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN 7.1 Về mặt lý luận Hệ thống hóa số vấn đề lý luận quản lý giáo dục nói chung, quản lý công tác giáo dục đạo đức thông qua hoạt động lên lớp cho học sinh trường tiểu học nói riêng 7.2 Về mặt thực tiễn Đánh giá đầy đủ thực trạng quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh; từ đề xuất số giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh có sở khoa học có tính khả thi CẤU TRÚC CỦA LUẬN VĂN Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo cấu trúc luận văn gồm chương: - Chương 1: Cơ sở lý luận vấn đề quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh tiểu học - Chương 2: Cơ sở thực tiễn vấn đề quản lý công tác giáo dục đạo đức thông qua hoạt động lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh - Chương 3: Một số giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ QUẢN LÝ CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP CHO HỌC SINH TIỂU HỌC 1.1 Lịch sử vấn đề nghiên cứu Giáo dục đạo đức cho học sinh vấn đề nhà nghiên cứu giới quan tâm từ lâu Đã có nhiều cơng trình đề cập đến vấn đề này, GDĐĐ cho học sinh tiểu học thông qua HĐNGLL cịn quan tâm nghiên cứu nước ngoài, lứa tuổi học sinh tiểu học Ở nước, từ năm 70 kỉ XX, nhà nghiên cứu Viện Khoa học giáo dục Việt Nam, Trường ĐHSP Hà Nội quan tâm nghiên cứu ĐĐ GDĐĐ cho học sinh Đó tác giả Hà Thế Ngữ, Nguyễn Đức Minh, Đặng Vũ Hoạt, Hà Nhật Thăng, Phạm Khắc Chương… Kết nghiên cứu tác giả nói cách có hệ thống vấn đề ĐĐ GDĐĐ cho học sinh, như: Bản chất, chức năng, nhiệm vụ ĐĐ; Mục tiêu, nội dung, phương pháp, đường GDĐĐ cho học sinh… Riêng vấn đề GDĐĐ cho học sinh tiểu học thông qua HĐNGLL thu hút ý số tác giả Các tác giả Đặng Vũ Hoạt, Nguyễn Dục Quang, Đỗ Trọng Văn biên soạn tài liệu “Hoạt động giáo dục lên lớp trường tiểu học” khẳng định, HĐNGLL đường thích hợp nhất, hiệu để GDĐĐ cho học sinh tiểu học Tác giả Hoàng Thị Luận với đề tài “Giáo dục đạo đức cho học sinh tiểu học thông qua hoạt động lên lớp” huyện Hậu Lộc tỉnh Thanh Hóa Đề tài “Các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu hoạt động giáo dục lên lớp Hiệu trưởng trường Trung học sở huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh” tác giả Nguyễn Thị Mỹ Châu Đề tài “Các biện pháp quản lý công tác GDĐĐ cho học sinh tiểu học huyện Thuận Thành, Bắc Ninh” tác giả Nguyễn Huy Hồng… Tuy nhiên, chưa có cơng trình nghiên cứu vấn đề quản lý công tác giáo dục đạo đức thông qua HĐNGLL cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh Vì thế, luận văn chúng tơi sâu nghiên cứu vấn đề 1.2 Các khái niệm đề tài 1.2.1 Đạo đức giáo dục đạo đức 1.2.1.1 Đạo đức ĐĐ phận quan trọng hình thái ý thức xã hội Theo quan niệm Mác-xít, ĐĐ hệ thống quy tắc, chuẩn mực hành vi người đánh giá cách ứng xử quan hệ người với người khác, việc thực nghĩa vụ người xã hội Việc thực quy tắc, chuẩn mực ĐĐ phản ánh quan hệ, hành vi cá nhân cộng đồng, xã hội thơng qua lợi ích định Nội dung khái niệm ĐĐ bao gồm: Một là: ĐĐ hình thái ý thức xã hội nên phản ánh trực tiếp gián tiếp tồn xã hội, ĐĐ biến đổi theo biến đổi tồn xã hội Vì vậy, thời đại có nguyên tắc, chuẩn mực ĐĐ khác Hai là: ĐĐ phương thức điều chỉnh hành vi người Nếu pháp luật điều chỉnh hành vi người sức mạnh cưỡng chế nhà nước, ĐĐ điều chỉnh hành vi người sức mạnh dư luận xã hội Sự điều chỉnh thực thơng qua “cơ chế” xấu hổ trước người khác trước thân Ba là: ĐĐ hệ thống giá trị thông qua đánh giá người khác thân hành vi mà bộc lộ theo tuyến: khẳng định phủ định hành vi ĐĐ biến đổi phát triển với biến đổi phát triển điều kiện kinh tế xã hội, với phát triển xã hội Khái niệm ĐĐ ngày hoàn thiện đầy đủ Các giá trị ĐĐ xã hội thể kết hợp sâu sắc truyền thống ĐĐ tốt đẹp dân tộc với xu tiến thời đại, nhân loại Lao động sáng tạo, nguồn gốc giá trị nguyên tắc đạo đức có ý nghĩa đạo GD tự GD người 1.2.1.2 Giáo dục đạo đức Giáo dục ĐĐ cho HS trình lâu dài, liên tục thời gian, rộng khắp khơng gian, từ lực lượng xã hội Trong đó, nhà trường giữ vai trò quan trọng GDĐĐ cho HS cịn q trình hình thành phát triển phẩm chất ĐĐ nhân cách HS tác động ảnh hưởng có mục đích tổ chức có kế hoạch, có lựa chọn nội dung, PP hình thức GD phù hợp với lứa tuổi vai rò chủ đạo nhà GD Từ đó, giúp HS có hành vi ứng xử mực mối quan hệ cá nhân với cá nhân, với cộng đồng- xã hội, với lao động, với tự nhiên….Bản chất GDĐĐ chuỗi tác động có định hướng chủ thể GD yếu tố tự GD HS, giúp HS chuyển chuẩn mực, quy tắc, nguyên tắc ĐĐ,…từ bên xã hội vào bên thành riêng mà mục tiêu cuối hành vi ĐĐ phù hợp với yêu cầu chuẩn mực xã hội GDĐĐ không dừng lại việc truyền thụ khái niệm, tri thức ĐĐ, mà quan trọng hết kết GD phải thể qua tình cảm, niềm tin, hành động thực tế HS Như vậy, GDĐĐ q trình tác động có mục đích, có kế hoạch, có tổ chức nhà GD yếu tố tự GD người học để trang bị cho HS tri thức, ý thức ĐĐ, niềm tin, tình cảm ĐĐ quan trọng hình thành HS hành vi, thói quen ĐĐ phù hợp với chuẩn mực xã hội Hay nói cách khác, GDĐĐ trình sư phạm tổ chức cách có mục đích, có kế hoạch nhằm hình thành phát triển HS ý thức, tình cảm, hành vi thói quen ĐĐ 1.2.2 Hoạt động hoạt động lên lớp 1.2.2.1 Hoạt động Hoạt động thuật ngữ tương đối phức tạp Về mặt triết học, hoạt động coi phương thức tồn người: người hoạt động để sống phát triển Theo Các Mác hoạt động tác động biện chứng chủ thể khách thể Con người muốn sống, muốn tồn phải hoạt động Cuộc sống người dòng hoạt động Con người chủ thể hoạt động thay Hoạt động trình người thực quan hệ người với giới tự nhiên, xã hội, người khác thân Đó q trình chuyển hóa lượng, lao động phẩm chất tâm lý khác thân thành vật, thành thực tế trình ngược lại trình tách thuộc tính vật, thực tế quay trở với chủ thể, biến thành vốn liếng tinh thần chủ thể Muốn tồn giới xung quanh, người phải tiến hành hoạt động giới, sản xuất đối tượng, lĩnh hội phương thức sử dụng đối tượng nhằm thỏa mãn nhu cầu hay nhu cầu khác Vì thế, A.N.Lêonchiep đúc kết: Hoạt động phương thức tồn người giới [1] 10 Như định nghĩa: Hoạt động mối quan hệ tác động qua lại người giới để tạo sản phẩm phía giới, phía người Hoạt động người hoạt động có đối tượng, có tính mục đích, tính chất xã hội tính chất tập thể, thực thao tác cơng cụ định Vì vậy, loại hoạt động đề cho người yêu cầu định, đòi hỏi người phẩm chất tâm lý định Quá trình tham gia hoạt động làm cho người hình thành phát triển phẩm chất lực, nhân cách hình thành phát triển Từ mối quan hệ hoạt động nhân cách, thấy muốn hình thành nhân cách HS, phải đưa em vào hoạt động định Nói cách khác GD trước hết phải q trình tổ chức hoạt động tích cực, sáng tạo HS để HS tiếp thu, chiếm lĩnh văn hóa nhân loại, hình thành phát triển phẩm chất nhân cách mà xã hội địi hỏi HS khơng thể chơi, học tập, lao động, hoạt động xã hội, hoạt động thể thao, nghệ thuật Trong tất hoạt động trên, HS phải giao tiếp với người khác, với bạn, với thầy cô giáo…Nhưng cần lưu ý, bên cạnh số hoạt động đóng vai trị chủ yếu phát triển nhân cách dạng hoạt động khác đóng vai trị thứ yếu, cần phải thấy rõ phụ thuộc phát triển nhân cách vào hoạt động chủ đạo thời kỳ định Một quy luật GD phải thay đổi tính chất hoạt động, phong phú hóa nội dung, hình thức, cách tổ chức q trình GD để lơi thân HS tham gia tự giác tích cực vào hoạt động việc quản lý hoạt động 1.2.2.2 Hoạt động lên lớp 65 tuần; giao lưu với HS khiếm thị; sẵn sàng biển đảo thân yêu để GD cho HS biết nhớ ơn người hy sinh, người làm nhiệm vụ bảo vệ biên cương cho em yên vui, học hành ngày hơm nay; phong trào văn hóa- văn nghệ; thể dục- thể thao; lao động, Qua đó, giúp HS nhận thức hành động, hành vi đúng, rèn luyện thói quen hành vi ĐĐ đồng thời giúp HS tự tìm cách để điều chỉnh hành vi, biết yêu thương, tương thân, tương sống lành mạnh Khi kết thúc phong trào thi đua đó, Tổng phụ trách cần lập báo cáo tổng kết có sổ sách theo dõi trình thi đua khối lớp Đồng thời, cập nhật thông tin kết thi đua hàng tuần, danh sách học sinh khen phê bình lên bảng thơng tin nhà trường để lực lượng khác nắm bắt tiến độ công tác GD ĐĐ cho HS Đối với GV chủ nhiệm: Chỉ đạo tập thể GV phải trao dồi lực chuyên môn lĩnh vực khác Đặc biệt, vận động người quán triệt thực vận động “Học tập làm theo gương đạo đức Hồ Chí Minh”để có đủ tri thức, hiểu biết, kinh nghiệm sống phong phú, trình độ tư tưởng ĐĐ phải thật chuẩn mực, hình mẫu lý tưởng cho học sinh noi theo Tùy theo đặc điểm, tình hình lớp, đặc điểm tâm sinh lý HS mà GV lồng ghép nội dung GD truyền thống yêu quê hương đất nước, lòng nhân ái, ý thức chấp hành nội quy, ý thức động học tập đắn, giáo dục sức khỏe giới tính, an tồn giao thơng,…Xây dựng tốt việc tự quản cho HS hoạt động như: truy đầu giờ, đôi bạn học tập, sinh hoạt tập thể, GDĐĐ qua HĐNGLL cho HS phải xuất phát từ quan điểm phát huy tính tích cực, chủ động HS Có giá trị ĐĐ xã hội trở thành phẩm chất riêng nhân cách HS GVchủ nhiệm phối hợp tốt với tổ chức Đoàn- Đội tổ chức tốt phong trào thi đua hàng tuần theo chủ điểm năm Chỉ đạo GV chủ nhiệm thường xuyên quan tâm đến đời sống gia đình HS, quan hệ bạn bè, quan hệ người thân để có biện pháp giúp đỡ 66 em gặp khó khăn Nếu HS có ý kiến nhà trường GVchủ nhiệm cầu nối để thông tin đến lực lượng vấn đề mà HS quan tâm để có cách giải cách thích hợp cho HS hiểu GD cho HS tinh thần tập thể “Mình người, người mình”, GD lịng u q hương đất nước, nhớ ơn vị anh hùng có cơng dựng nước giữ nước, ý chí phấn đấu vươn lên học tập, tham gia tích cực phong trào, chấn chỉnh tác phong, nề nếp sinh hoạt lớp, …Từ đó, khơi dậy em ĐĐ sáng, tạo tinh thần thoải mái trình tiếp thu học rèn luyện ĐĐ Đối với tổ chức Đoàn Thanh Niên: củng cố hoạt động Đồn, hỗ trợ cơng tác GDĐĐ qua HĐNGLL với Tổng phụ trách Đội, GV chũ nhiệm phù hợp với đối tượng tình hình thực tế địa phương 3.2.4 Thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh tiểu học 3.2.4.1 Mục tiêu giải pháp Thường xuyên kiểm tra đánh giá nhằm mục đích thu nhận thơng tin ngược tình hình tổ chức thực chương trình hoạt động GV HS, để xem xét hoạt động cá nhân, tập thể có phù hợp với nhiệm vụ đề hay khơng, xem xét đánh giá tình hình có phù hợp với nguồn lực có hay khơng Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá kết GDĐĐ thông qua HĐNGLL để phát mặt tốt để kịp thời động viên, khuyến khích, đồng thời tìm sai sót, lệch lạc, cịn chưa đạt so với mục tiêu dự kiến, mặt cịn yếu kém, khó khăn trở ngại, vấn đề nảy sinh cần giải quyết, nguyên nhân tồn tại, … Trong QL GDĐĐ, việc kiểm tra đánh giá có ý nghĩa khơng với cán QL mà cịn ý nghĩa HS Vì qua kiểm tra đánh giá GV, 67 HS hiểu rõ hoạt động mình, HS tích cực hơn, tự giác hơn, biết tự điều chỉnh hành vi cho phù hợp với yêu cầu chung xã hội Về lý luận, hành động, việc làm HS kiến thức ĐĐ định hướng, thái độ thúc đẩy, thực tế lúc Đánh giá kết GDĐĐ để điều chỉnh kế hoạch, điều chỉnh biện pháp QL, tìm giải pháp uốn nắn lệch lạc, xử lý vi phạm phát huy nhân tố tích cực, để phát huy ưu điểm, khắc phục khuyết điểm nhằm làm cho đối tượng hoàn thành tốt nhiệm vụ giao, đồng thời phòng ngừa sai phạm xảy q trình GD 3.2.4.2 Nội dung giải pháp Xây dựng nội dung đánh giá dựa vào mục tiêu dạng số lượng chất lượng Kiểm tra đánh giá theo tiến trình thời gian năm học, tự kiểm tra, kiểm tra chéo phối hợp với tham gia phận nhà trường có phân cơng rõ trách nhiệm Đối với HĐNGLL cần đặc biệt quan tâm tập trung vào số vấn đề chủ yếu sau: đọc báo cáo thống kê phận công tác GDĐĐ, nghe báo cáo, trao đổi trực tiếp với GV HS, thăm lớp để nhận biết chuyển biến tốt hành vi HS…để thấy công việc thực tốt chưa đạt yêu cầu Đánh giá việc GDĐĐ qua HĐNGLL cho HS GV sử dụng ba tiêu chí: kĩ (thơng qua việc HS thực thao tác, hành động tham gia trị chơi), hành vi (thơng qua công việc, việc làm cụ thể hoạt động) thái độ HS (qua việc thực hành vi mình, HS bộc lộ thái độ tình cảm tương ứng) 3.2.4.3 Cách thức thực giải pháp Việc kiểm tra giám sát phải thường xuyên hàng ngày, hàng tuần, hàng 68 tháng Phải thực thường xuyên, định kỳ hay đột xuất qua nhiều kênh thông tin Phải tiến hành kiểm tra đánh giá hoạt động tập thể lớp kết hợp với tự kiểm tra đánh giá tập thể lớp có đạo giúp đỡ, tham mưu GV chủ nhiệm tập thể lớp cá nhân HS Đồng thời kiểm tra hoạt động qua thăm dị dư luận, ý kiến cá nhân, tập thể Qua việc chưa làm được, xác định nguyên nhân so sánh kết đạt với mục đích u cầu cơng tác GDĐĐ Đồng thời kiểm tra việc hành vi cụ thể HS, hoạt động GV để đến đánh giá về: mục tiêu hoạt động có đạt khơng, nội dung hoạt động có đa dạng, phong phú, thiết thực phù hợp với HS khơng Hình thức tổ chức có đảm bảo tính sáng tạo, tự quản HS không.Với HS cần kiểm tra, đánh giá mặt: Nhận thức, động cơ, thái độ tham gia HĐNGLL, nề nếp sinh hoạt, học tập, thói quen ĐĐ, kỹ hành vi qua hoạt động khác (học tập, vui chơi, lao động,…) thành tích đạt phong trào thi đua Việc kiểm tra đánh giá HĐNGLL phải dựa chương trình, kế hoạch qui định Phải có tiêu chí, chuẩn mực cụ thể cho hoạt động, định tính, định lượng thừa nhận tập thể, xã hội điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, công khách quan tôn trọng nhân cách HS Cần phải xây dựng tiêu chí đánh giá phải khác với tiêu chí đánh giá hoạt động dạy học lớp HĐNGLL đa dạng phong phú, khơng có chuẩn chung cho hành động để đánh giá kết GDĐĐ qua hoạt động Việc kiểm tra đánh giá phải có tổng kết, đánh giá thi đua khen thưởng theo nhiều mức độ khác Đồng thời, từ rút học kinh nghiệm 69 3.2.5 Đảm bảo điều kiện để nâng cao hiệu quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh tiểu học 3.2.5.1 Mục tiêu giải pháp Ngoài tác động GD nhà trường, học sinh cịn chịu tác động gia đình xã hội Do đó, tạo mơi trường thống nhất, đồng nhà trường, gia đình xã hội nguyên tắc GD xã hội chủ nghĩa nói chung GDĐĐ nói riêng Cơ sở vật chất, trang thiết bị trang bị đầy đủ nhằm giúp tổ chức hoạt động hấp dẫn, lôi GV toàn thể HS tham gia 3.2.5.2 Nội dung giải pháp Về sở vật chất thiết bị: tài liệu tham khảo, truyện đọc, báo Đội, báo thiếu nhi đảm bảo đủ cho hoạt động đọc, tìm hiểu GV HS giống GD lên lớp quan trọng, góp phần định thành công hoạt động đặc biệt phương tiện nghe nhìn: âm ly, loa máy, dụng cụ phục vụ tun truyền, cơng cụ cần thiết Cịn khác với GD lên lớp, hoạt động cần phải có sân chơi yếu tố quan trọng, đầu tư sân chơi sẽ, thoáng, đủ cho học sinh chơi, không gian rộng cho hoạt động tập thể với quy mơ tồn trường tồn khối Nhà trường phối hợp tốt với địa phương, tổ chức đoàn thể, tham mưu thực theo đạo cấp trên; phối hợp với Hội cha mẹ HS, với Hội khuyến học, để thực GD mang tính xã hội xã hội hoá GD 3.2.5.3 Cách thức thực giải pháp Nhà trường trang bị, mua sắm thêm trang thiết bị phục vụ cho việc tổ chức HĐNGLL Bố trí hợp lý sở vật chất trường, tạo môi trường sư phạm thuận lợi cho hoạt động GD Tăng cường thêm sở vật chất, thiết bị, cụ thể: dụng cụ phục vụ cho trò chơi dân gian (cờ, banh 70 đũa, dây thun…), hệ thống âm thanh, hệ thống bảng biểu, trang phục, dụng cụ tập luyện, máy vi tính v.v cần sân chơi, đầu tư sân chơi sẽ, thoáng, đủ cho học sinh chơi, đủ để tổ chức hoạt động quy mơ tồn trường Về nguồn tài chính, nhà trường tăng cường đầu tư nhiều đặc biệt huy động nguồn từ lực lượng GD nhà trường Nếu kinh phí có hạn nên lựa chọn thứ cần thiết, trang bị trước Cần xây dựng quỹ HĐNGLL, phải có kế hoạch xây dựng, trang bị sở vật chất trước mắt lâu dài cho trường nguồn lực khác nhau: ngân sách Nhà nước, cha mẹ HS đóng góp, giáo viên HS tự làm Phải biết huy động tiềm tập thể sư phạm cộng đồng cho công việc nhằm tạo thống việc GDĐĐ cho HS ba môi trường: nhà trường - gia đình - xã hội Nhà trường cần tranh thủ lãnh đạo cấp uỷ Đảng quyền địa phương, tổ chức quần chúng vào hoạt động HS Các lực lượng bao gồm: Hội cha mẹ HS, Hội khuyến học, Đoàn phường, Hội phụ nữ, Các tổ chức quần chúng Hội cha mẹ HS giúp đỡ sở vật chất, hỗ trợ nhà trường mặt, đôn đốc hoạt động GDĐĐ cho HS qua HĐNGLL, đặc biệt nhà trường thời gian HS nghỉ hè Việc khen thưởng động viên vật chất không nên xem nhẹ QL cần khen thưởng người, việc để khuyến khích, động viên GV, HS có thành tích phong trào, hội thi, chủ động, sáng tạo, trọng GDĐĐ, lối sống, thể chất nâng cao chất lượng GD toàn diện 3.3 Khảo sát cần thiết tính khả thi giải pháp đề xuất 3.3.1 Mục đích khảo sát 71 Mục đích việc khảo sát nhằm thu thập thông tin đánh giá tính cần thiết khả thi giải pháp QL công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL trường tiểu học Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh đề xuất, sở để điều chỉnh giải pháp chưa phù hợp khẳng định thêm độ tin cậy giải pháp nhiều người đánh giá cao 3.3.2 Nội dung phương pháp khảo sát 3.3.2.1 Nội dung khảo sát Nội dung khảo sát tập trung vào hai vấn đề chính: Thứ nhất: Các giải pháp đề xuất có thực cần thiết việc QL công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL trường tiểu học Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh khơng? Thứ hai: Trong điều kiện tại, giải pháp đề xuất có khả thi việc QL công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL trường tiểu học Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh khơng? 3.3.2.2 Phương pháp khảo sát Trao đổi bảng hỏi Các tiêu chí đánh giá dựa theo thang bậc Lekert 3.3.3 Đối tượng khảo sát Gồm 75 cán QL, GV trường trường tiểu học Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh 3.3.4 Kết khảo sát cần thiết tính khả thi giải pháp 3.3.4.1 Sự cần thiết giải pháp đề xuất Bảng 3.1: Đánh giá cần thiết giải pháp đề xuất (n = 75) Mức độ cần thiết giải pháp TT Các giải pháp (%) 72 Rất cần Cần Ít cần Khơn g cần Khơn g trả lời Nâng cao nhận thức cho cán giáo viên cần thiết phải 64.0 16.0 16.0 4.0 (48) (12) (12 ) (3) (0) 64.0 17.3 17.3 1.4 (48) (13) (13) (1) (0) 56.0 20.0 16.0 6.6 1.4 (42) (15) (12) (5) (1) 53.4 21.4 16.0 6.6 2.6 (40) (16) (12) (5) (2) cao hiệu quản lý công tác 48.0 18.6 18.6 9.4 5.4 (14) (14) (7) (4) 57.0 18.7 16.8 5.6 1.9 tăng cường quản lý công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học Xây dựng kế hoạch GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học cách khoa học Tổ chức, đạo công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học chặt chẽ, Thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học Đảm bảo điều kiện để nâng GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho (36) học sinh tiểu học Trung bình chung Kết khảo sát cán QL, GV trường tiểu học Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh cho thấy có đánh giá cao tính cần thiết giải pháp đề xuất Trong đó, số ý kiến đánh giá cần cần chiếm tỉ lệ cao (75.7%) 73 Sự đánh giá chứng tỏ giải pháp đề xuất cần thiết việc QL công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho HS trường tiểu học Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh Số ý kiến đánh giá mức độ không cần thiết chiếm tỉ lệ nhỏ (5.6%) Như vậy, đánh giá đối tượng khảo sát mức độ cần thiết giải pháp đề xuất thống 3.3.4.2 Mức độ khả thi giải pháp đề xuất Kết thống kê ý kiến đánh giá 75 cán QL, GV mức độ khả thi giải pháp đề xuất tập hợp bảng 3.2 Bảng 3.2: Đánh giá tính khả thi giải pháp đề xuất (n=75) TT Các giải pháp Mức độ khả thi giải pháp (%) Ít Rất khả Khả Khơng Không khả thi thi khả thi trả lời thi Nâng cao nhận thức cho cán giáo viên cần thiết phải tăng cường quản 30.6 29.3 25.4 8.0 6.7 lý công tác GDĐĐ thông (23) (22) (19) (6) (5) thông qua HĐNGLL cho 33.3 29.3 24.0 10.7 2.7 học sinh tiểu học cách (25) (22) (18) (8) (2) Tổ chức, đạo công tác 24.0 32.0 29.3 10.7 4.0 GDĐĐ thông qua HĐNGLL (18) (24) (22) (8) (3) qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học Xây dựng kế hoạch GDĐĐ khoa học 74 cho học sinh tiểu học chặt chẽ, Thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết GDĐĐ 24.0 26.7 34.6 12.0 2.7 thông qua HĐNGLL cho (18) (20) (26) (9) (2) 24.0 28.0 34.6 8.0 5.4 (18) (21) (26) (6) (4) 27.2 29.0 29.6 9.9 4.3 học sinh tiểu học Đảm bảo điều kiện để nâng cao hiệu quản lý công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học Trung bình chung Kết bảng 3.2 cho thấy: So với đánh giá cần thiết, đánh giá tính khả thi giải pháp đề xuất có thấp Số ý kiến đánh giá mức độ khả thi khả thi chiếm tỉ lệ 56.2% (đánh giá cần thiết 75.7%) Nếu sử dụng cách tính điểm hệ số mức độ khả thi theo quy định: mức khả thi hệ số điểm 5; mức khả thi hệ số điểm 4; mức khả thi hệ số điểm 3; mức không khả thi hệ số điểm không trả lời hệ số 1, ta có điểm số chung tính khả thi giải pháp sau: Nếu xét theo điểm số khả thi thấy, điểm tối đa tính khả thi giải pháp 375 (75 ý kiến x điểm cho mức khả thi) Phân tích điểm đánh giá mức khả thi giải pháp đề xuất cho thấy giải pháp có điểm khả thi lớn điểm khả thi trung bình ( > 187.5 điểm) Điều chứng tỏ, giải pháp đề xuất có tính khả thi tương đối cao 75 Cụ thể giải pháp Nâng cao nhận thức cho cán giáo viên cần thiết phải tăng cường quản lý công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học có điểm khả thi 225 > 187.5 điểm Giải pháp Xây dựng kế hoạch GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học cách khoa học có điểm khả thi 235 > 187.5 điểm Giải pháp Tổ chức, đạo công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học chặt chẽ, có điểm khả thi 210 > 187.5 điểm Giải pháp Thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học có điểm khả thi 190 > 187.5 điểm Giải pháp Đảm bảo điều kiện để nâng cao hiệu quản lý công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học có điểm khả thi 195 > 187.5 điểm Cịn xét thứ bậc điểm số khả thi giải pháp đề xuất, thấy giải pháp Xây dựng kế hoạch GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học cách khoa học giải pháp Nâng cao nhận thức cho cán giáo viên cần thiết phải tăng cường quản lý công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học hai giải pháp có tính khả thi cao Tiếp đến giải pháp Tổ chức, đạo công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học chặt chẽ, giải pháp Đảm bảo điều kiện để nâng cao hiệu quản lý công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học Giải pháp Thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học có điểm khả thi 190 > 187.5 điểm, điểm số khả thi thấp giải pháp đề xuất Tuy nhiên, xét mặt thống kê, khác biệt giải pháp khơng có ý nghĩa Vì vậy, giải pháp tương đương triển khai thực tiễn QL công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho HS trường tiểu học Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh 76 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Hoạt động NGLL tiểu học năm qua có nhiều chuyển biến rõ nét, cấp QL GD, trường, đội ngũ GV cộng đồng quan tâm có giải pháp tích cực nhằm nâng cao chất 77 lượng hoạt động Hệ thống văn đạo đề cập nhiều đến việc tổ chức HĐNGLL, đặc biệt Bộ GD-ĐT phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” việc đầu tư cho Hoạt động ngồi giờ, việc gắn GD với cộng đồng trọng nhiều Để hoạt động có chất lượng đáp ứng địi hỏi ngày cao xã hội người QL phải thật có tâm huyết với nghiệp trồng người Phải biết sâu sắc đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi HSTH; phong phú đa dạng HĐNGLL; có đầu tư nghiên cứu lý luận thực tiễn để áp dụng giải pháp đồng bộ; để khai thác triệt để giá trị văn hóa, nhân văn, khêu gợi tình u q hương đất nước, yêu sống cho em HS Trên sở nghiên cứu lý luận thực tiễn, đề tài đề xuất giải pháp để nâng cao hiệu qu¶n lý cơng tác GDĐĐ thơng qua HĐNGLL cho học sinh trường tiểu học Quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh Các giải pháp là: - Nâng cao nhận thức cho cán giáo viên cần thiết phải tăng cường quản lý công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học - Xây dựng kế hoạch GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học cách khoa học - Tổ chức, đạo công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học chặt chẽ, - Thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học - Đảm bảo điều kiện để nâng cao hiệu quản lý công tác GDĐĐ thông qua HĐNGLL cho học sinh tiểu học Kết khảo sát cho thấy, giải pháp mà đề xuất cần thiết khả thi Kiến nghị 78 2.1 Đối với lãnh đạo ngành Giáo dục cấp - Có giải pháp biên soạn nội dung chương trình GD NGLL theo hướng mở, đa dạng nội dung, phong phú hình thức, phù hợp với tình hình thực tế địa phương để phục vụ yêu cầu GDĐĐ thông qua HĐNGLL - Cần có hình thức đào tạo GV có khả tổ chức hoạt động GD NGLL trường tiểu học - Chỉ đạo dứt điểm mặt giao chương trình, nội dung cho giáo viên, tránh tình trạng vừa giao chương trình cho GV vừa yêu cầu lồng ghép với hoạt động tập thể HĐNGLL - Chỉ đạo trường cụ thể hóa kế hoạch GD ĐĐ truyền thống năm học Tổ chức buổi hội thảo, chuyên đề GD ĐĐ để trường học hỏi kinh nghiệm lẫn công tác quản lý - Cần đầu tư sở vật chất, kinh phí để nhà trường có điều kiện tổ chức tốt hoạt động GD NGLL góp phần nâng cao chất lượng GD 2.2 Đối với nhà trường Ban giám hiệu - giáo viên - công nhân viên cần quan tâm mức việc GDĐĐ nhà trường, nhiệm vụ quan trọng nhà trường tiểu học - Quán triệt kỹ tinh thần nội dung, chương trình HĐNGLL cho đội ngũ - Xây dựng nội dung hoạt động phù hợp với tình hình thực tế đơn vị - Có giải pháp thiết thực để tổ chức hoạt động tập thể lớn nhằm bổ trợ cho hoạt động GDĐĐ thông qua HĐNGLL - GV phải thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng, tự học, tự nghiên cứu công tác GD NGLL GV cần linh hoạt lựa chọn hình thức phương pháp tổ chức HĐNGLL để GDĐĐ cho HS - Việc kiểm tra đánh giá kết hoạt động GD ĐĐ cho HS phải đảm bảo công bằng, công khai, khen thưởng, phê bình, nhắc nhở kịp thời 79 Tóm lại : Việc tổ chức HĐNGLL trường tiểu học khơng ngồi mục đích nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện , đạt điều mà quan điểm giáo dục Đảng đề cho ngành giáo dục Mỗi cán quản lý, Hiệu trưởng cần có nhận thức đầy đủ mức tầm quan trọng HĐNGLL việc thực nhiệm vụ trị nhà trường, nhiệm vụ dạy học khắc phục khó khăn để tổ chức GDĐĐ cho HS thơng qua HĐNGLL có hiệu ... quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh; từ đề xuất số giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức. .. ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh - Chương 3: Một số giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường. .. Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh 5.3 Đề xuất giải pháp quản lý công tác giáo dục đạo đức thơng qua hoạt động ngồi lên lớp cho học sinh trường tiểu học quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh PHƯƠNG PHÁP