1 giáo dục đào tạo Trờng Đại học Vinh - ph¹m đức tởng biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng thcs huyện lộc hà - tỉnh hà tĩnh Luận văn thạc sĩ khoa học giáo dục Chuyên ngành: quản lý giáo dơc M· sè: 60.14 05 Ngêi híng dÉn khoa häc: PGS.TS lu xuân Vinh 2007 Lời cảm ơn Tác giả xin chân thành cảm ơn Giáo s, giảng viên Trờng Đại học Vinh, Học viện quản lý giáo dục đà tận tình giúp đỡ tác giả trình học tập nghiên cứu Xin chân thành cảm ơn Sở Giáo dục đào tạo Hà Tĩnh, Phòng Giáo dục đào tạo Huyện Can Lộc, Thạch Hà, Lộc Hà - Tỉnh Hà Tĩnh, Trờng THCS Bình An, phòng ban chuyên môn huyện Can Lộc, Thạch Hà, Lộc Hà, đồng nghiệp, bạn bè gia đình đà động viên khích lệ, tạo điều kiện cho tác giả trình học tập hoàn thành luận văn Đặc biệt tác giả xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS TS Lu Xuân Mới, ngời đà tận tình hớng dẫn, giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn Măc dầu đà cố gắng song trình thực luận văn, tránh khỏi thiếu sót Rất mong đợc góp ý thầy cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp để luận văn đợc hoàn thiện Tác giả xin chân thành cảm ơn! Vinh, ngày 01 tháng 12 năm 2007 Tác giả Phạm Đức Tởng Những ký hiƯu viÕt t¾t 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 BK CBQL CSVC GV GD&§T GS TS GS VS KH-CN KT-XH NXB NV PGD PGS.TS Ptcs QLGD STT THSP THCS THPT THCN TB TCVN TW TBGD TBXH UBND XL B¸ch khoa Cán quản lý Cơ sở vật chất Giáo viên Giáo dục Đào tạo Giáo s, tiến sĩ Giáo s, Viện sĩ Khoa học công nghệ Kinh tế xà hội Nhà xuất Nhân viên PhòngGiáodục,cácphòngchứcnăng Phó Giáo s, tiến sĩ Phổ thông sở Quản lý giáo dục Số thứ tự Trung học s phạm Trung học sở Trung học phổ thông Trung học chuyên nghiệp Trung bình Tiêu chuẩn Việt Nam Trung ơng Thiết bị giáo dục Thơng binh xà hội Uỷ ban nhân dân Xếp loại Mục lục Trang Mở đầu 1 Lý chọn đề tài Mục đích nghiên cứu NhiÖm vơ nghiªn cøu Khách thể đối tợng nghiªn cøu 5 Giới hạn phạm vi nghiên cứu Gi¶ thuyÕt khoa häc Phơng pháp nghiên cứu Những luận điểm đề tài ý nghĩa lý luận thực tiễn đề tài 10 Cấu trúc luận văn Ch¬ng 1: C¬ sở lý luận pháp lý việc quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trêng THCS 1.1 Mét số khái niệm có liên quan đến đề tài 1.2 C¬ së lý luận việc quản lý nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS 15 1.3 Cơ sở pháp lý quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS 20 1.4 Những yêu cầu chất lợng đội ngũ quản lý trờng THCS 28 Chương 2: THỰC TRẠNG ChÊT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG THCS HUYỆN LỘC HÀ TỈNH HÀ TĨNH 42 2.1 Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế, xó hi phát triển Giáo dục huyn Lc H tỉnh Hà Tĩnh 42 2.2 Thực trạng Giáo dục §ào tạo huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh 47 2.3 Nhận xét, đánh giá chung 54 2.4 Thùc trạng xây dựng nâng cao chất lợng đội ngũ quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà TÜnh 64 Chơng 3: biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng tHCS hun léc hµ tØnh hµ tÜnh 66 3.1 Những để đề xuất biƯn ph¸p 66 3.2 Các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hµ tØnh Hµ TÜnh 68 3.3 Khảo nghiệm mức độ cần thiết tính khả thi biện pháp 91 Kết luận kiến nghị 94 KÕt luËn 94 KiÕn nghÞ 96 Mở đầu Lý chọn đề tài Đất nớc ta chuyển sang thời kỳ phát triển mới, thời kỳ công nghiệp hóa, đại hóa ®Êt níc Trong bèi c¶nh héi nhËp chung hiƯn nay, Đảng nhà nớc ta đà chọn Giáo dục - Đào tạo, khoa học công nghệ khâu đột phá, ph¸t huy yÕu tè ngêi, coi ngêi “võa mục tiêu, vừa động lực phát triển Hiến pháp nớc cộng hòa xà hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 đà ghi Giáo dục Đào tạo quốc sách hàng đầu Chính vậy, mục tiêu giáo dục nớc ta Đào tạo ngời Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo ®øc, søc kháe, thÈm mÜ, vµ nghỊ nghiƯp, trung thµnh với lý tởng độc lập dân tộc chủ nghĩa xà hội; hình thành bồi dỡng nhân cách, phẩm chất lực công dân đáp ứng yêu cầu xây dựng bảo vệ Tổ quốc Đại hội X Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục khẳng định: Giáo dục Đào tạo với khoa học công nghệ quốc sách hàng đầu, tảng động lực thúc đẩy công nghiệp hóa, đại hóa đất nớc Thực hiện: Nâng cao chất lợng giáo dục toàn diện; đổi cấu tổ chức, cấu quản lý, nội dung, phơng pháp dạy học Thực chuẩn hóa, đại hóa, xà hội hóa, chấn hng giáo dục Việt Nam Xây dựng đội ngũ nhà giáo cán quản lý giáo dục: Bảo đảm đủ số lợng, nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên tất cấp học, bậc học Tiếp tục Đổi chế quản lý giáo dục Phân cấp, tạo động lực chủ động chủ động sở, chủ thể tiến hành giáo dục Đứng trớc yêu cầu míi cđa sù ph¸t triĨn gi¸o dơc thêi kú công nghiệp hóa, đại hóa đất nớc, đội ngũ nhà giáo cán quản lý giáo dục bộc lộ hạn chế, bất cập là: số lợng giáo viên thiếu nhiều, đặc biệt vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số Cơ cấu giáo viên cân đối môn học, bậc học, vùng, miền Chất lợng chuyên môn nghiệp vụ đội ngũ nhà giáo có mặt cha đáp ứng yêu cầu đổi giáo dục phát triển kinh tế xà hội, đa số dạy theo lối cũ, nặng truyền đạt lý thuyết, ý đến phát triển t duy, lực sáng tạo, kỷ thực hành ngời học; phận nhà giáo thiếu gơng mẫu đạo đức, lối sống, nhân cách, cha làm gơng tốt cho học sinh, sinh viên noi theo Đội ngũ quản lý thiếu so với định mức; số lợng cán quản lý có trình độ chuyên môn chuẩn, đợc bồi dỡng chuyên môn nghiệp vụ quản lý, bồ dìng vỊ lý ln chÝnh trÞ tõ trung cÊp trë lên thấp Tính chuyên nghiệp đội ngũ cán quản lý giáo dục cha cao, trình độ lực điều hành quản lý bất cập, đặc biệt tham mu, đạo tổ chức thực Năng lực xây dựng kế hoạch, kiểm tra đánh giá trình đạo tổng kết nhiệm vụ giáo dục cán quản lý giáo dục hạn chế Một số cán quản lý t tởng ỷ lại, thiếu chủ động, trông chờ đạo cầm tay việc cấp Năng lực đội ngũ cán quản lý giáo dục cha ngang tầm với yêu cầu phát triển nghiệp giáo dục Chế độ, sách bất hợp lý, cha tạo đợc động lực đủ mạnh để phát huy tiềm đội ngũ cán quản lý Nguyên nhân tồn tại, hạn chế yếu kém: Công tác xây dựng kế hoạch đào tạo bồi dỡng giáo viên ngành giáo dục đào tạo cha sát thực tế; kế hoạch tuyển dụng đội ngũ giáo viên hàng năm hạn chế; tình hình thừa thiếu giáo viên cục bộ, không đồng cấu môn học, theo vùng cha đợc khắc phục Công tác bồi dỡng giáo viên, cán quản lý giáo dục chất lợng hiệu cha cao; phơng pháp bồi dỡng cha đổi mới, hình thức bồi dỡng đơn điệu Công tác kiểm tra đánh giá hình thức Công tác tra, đánh giá, xếp loại đội ngũ giáo viên cán quản lý giáo dục năm cha thờng xuyên Nếu có làm cha phản ánh đợc thực tế chất lợng đội ngũ cán quản lý, giáo viên Thực phân cấp quản lý giáo dục tổ chức cán cha sát yêu cầu đạo chuyên môn Một phận cán quản lý, giáo viên, cha nhận thức đầy đủ vai trò trách nhiệm yêu cầu nâng cao lực quản lý, trình độ chuyên môn, đổi phơng pháp giảng dạy, đổi nội dung giáo dục đào tạo tình hình mới, cá biệt giáo viên thiếu ý chí tâm tu dỡng phấn đấu trị t tởng, đạo đức lối sống, chuyên môn nghiệp vụ, làm giảm sút niềm tin học sinh, cha mẹ học sinh nhân dân nghiệp giáo dục Hệ thống văn pháp quy thiếu, cha đáp ứng cho công tác giáo dục đào tạo, vấn đề lý luận phát triển giáo dục, thực giáo dục quốc sách hàng đầu cha đợc quan tâm mức Sự bất cập nhu cầu cđa x· héi víi thùc tÕ ph¸t triĨn gi¸o dơc cha đợc giải triệt để Nền kinh tế thị trờng, xu toàn cầu hóa ảnh hởng không nhỏ tới phát triển giáo dục đào tạo thời kỳ Để nâng cao chất lợng, hiệu giáo dục cã nhiỊu u tè ®ã cã u tè ®éi ngũ cán quản lý giáo dục đóng vai trò quan trọng Quản lý giáo dục chất lợng đội ngũ quản lý giáo dục yếu tố mang tính định việc nâng cao chất lợng hiệu giáo dục Bởi lẽ ngời cán quản lý giáo dục vừa giữ vai trò trách nhiệm nhà giáo, vừa giữ vai trò trách nhiệm nhà quản lý giáo dục thực tốt việc đảm bảo chất lợng giáo dục Cán quản lý giáo dục giữ vai trò quan trọng việc tổ chức, quản lý, điều hành hoạt động giáo dục hớng vào việc nâng cao chất lợng hiệu giáo dục nhà trờng Cán quản lý giáo dục phải không ngừng học tập rèn luyện, nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, lực quản lý trách nhiệm cá nhân Nhà nớc, ngành giáo dục có kế hoạch xây dựng nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý giáo dục nhằm phát huy vai trò trách nhiệm cán quản lý giáo dục, bảo đảm ph¸t triĨn sù nghiƯp gi¸o dơc Sù nghiƯp gi¸o dơc tỉnh Hà Tĩnh nói chung, nghiệp giáo dục huyện Lộc Hà nói riêng năm vừa qua đà có nhiều cố gắng nỗ lực để đổi công tác quản lý giáo dục; đợc Bộ giáo dục - Đào tạo đánh giá tỉnh có chất lợng giáo dục tốt, nhng chất lợng giáo dục nhìn chung thấp, hiệu giáo dục cha cao ë mét sè vïng, cha t¬ng xøng víi vïng đất hiếu học Một nguyên nhân yếu chất lợng (phẩm chất, lực, trình độ, ) đội ngũ cán quản lý trờng học cha thực đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục giai đoạn Vì vậy, với địa phơng khác tỉnh cần khẩn trơng tìm biện quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng học có trờng THCS Với t cách cán quản lý trờng THCS (đà giữ chức vụ quản lý trờng Tiểu học) thân quan tâm, kỳ vọng nghiệp giáo dục huyện Lộc Hà sớm có tiến vợt bậc để đáp ứng yêu cầu xà hội Trong đội ngũ nhà giáo cán quản lý yếu tố định chất lợng hiệu giáo dục.Đẩy mạnh biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà yêu cầu cấp thiết thiếu đợc Đà có số công trình nghiên cứu nâng cao chất lợng nhà giáo cán quản lý giáo dục nói chung Những thành nghiên cứu lĩnh vực đà đợc ứng dụng vào thực tiễn đà mang lại hiệu định Tuy vậy, việc đề xuất biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh cha có công trình nghiên cứu đề cập tới Chính lý chọn đề tài Các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh Với hy vọng đề xuất biện pháp quản lý có tính khả thi nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu để đề xuất biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà TÜnh NhiƯm vơ nghiªn cøu 3.1 Nghiªn cøu sở lý luận biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS 3.2 Khảo sát thực trạng chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh 3.3 Đề xuất số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh Khách thể đối tợng nghiên cứu 4.1 Khách thể nghiên cứu: Đội ngũ cán quản lý trêng THCS hun Léc Hµ tØnh Hµ TÜnh 4.2 Đối tợng nghiên cứu: Các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trêng THCS hun Léc Hµ tØnh Hµ TÜnh Giới hạn phạm vi nghiên cứu Chỉ nghiên cứu đội ngũ cán quản lý (Hiệu trởng, phó hiệu trởng) trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh.Mục đích để tìm biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh Giả thuyết khoa học Chất lợng đội ngũ cán quản lý có ý nghĩa định chất lợng hiệu giáo dục trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh; áp dụng cách đồng sáng tạo biện pháp tác giả đề xuất chắn chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh đợc nâng cao Phơng pháp nghiên cứu 7.1 Nhóm phơng pháp nghiên cứu lý thuyết - Đọc tài liệu khoa học có liên quan đến đề tài luận văn - Phân tích, tổng hợp - Khái quát hóa nhận định độc lập - Mô hình hóa 7.2 Nhóm phơng pháp nghiên cứu thực tiễn - Quan sát - Tổng kết kinh nghiệm - Điều tra - Nghiên cứu sản phẩm hoạt động - Đàm thoại - Lấy ý kiến chuyên gia 7.3 Nhóm phơng pháp bổ trợ: Thống kê toán học Những luận điểm đề tài 8.1 Đội ngũ cán quản lý trờng học có vai trò đặc biệt quan trọng chất lợng hiệu nhà trờng 10 8.2 Chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng học yếu tố thể sức mạnh đội ngũ cán quản lý trờng học 8.3 Muốn nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng học cần có biện pháp quản lý phù hợp, đồng cấp quản lý giáo dục 9.ý nghĩa lý luận thực tiễn đề tài: Nghiên cứu làm sáng tỏ sở lý luận bviệc nâng cao chhất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS Những biện pháp quản lý tác giả đề xuất có giá trị thực tiễn phổ biến cho việc nâng cao chất lợng đội ngũ CBQL trờng THCS địa phơng trờng có điều kiện tơng tự 10 Cấu trúc luận văn Cấu trúc luận văn gồm phần: - Phần mở đầu - Phần nội dung: Chơng 1: Cơ sở lý luận pháp lý việc quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS Chơng 2: THực trạng chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS Huyện Lộc Hà - Tỉnh Hà Tĩnh Chơng 3: Các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trêng THCS hun léc hµ tØnh hµ tÜnh KÕt ln kiến nghị Chơng Cơ sở lý luận pháp lý việc quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS 1.1 Một số khái niệm có liên quan đến đề tài 1.1.1 Quản lý Có nhiều cách hiểu quản lý, tïy theo c¸ch tiÕp cËn kh¸c nhau: W.Taylor cho r»ng: Quản lý biết xác điều bạn muốn ngời khác làm sau thấy họ đà hoàn thành công việc cách tốt rẻ [22,68] Trung tâm nghiên cứu khoa học tổ chức, quản lý đà nêu ra: Quản lý trình công tác gây ảnh hởng chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đạt mục tiêu chung Quản lý nghệ thuật đạt đ ợc mục tiêu đà đề thông qua việc điều khiển, phối hợp, hớng dẫn, huy hoạt động ngời khác [7,176] Theo Nguyễn Quốc Chí Nguyễn Thị Mỹ Lộc thì: Quản lý hoạt động có định hớng, có chủ đích chủ thể quản lý (ngời quản lý) đến khách thể quản lý (ngời bị quản lý) mét tỉ chøc nh»m lµm cho tỉ chøc vận hành đạt đợc mục đích tổ chức [11,12] ... đội ngũ cán quản lý trờng THCS 3.2 Khảo sát thực trạng chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh 3.3 Đề xuất số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản. .. luận pháp lý việc quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS Chơng 2: THực trạng chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS Huyện Lộc Hà - Tỉnh Hà Tĩnh Chơng 3: Các biện pháp quản. .. huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh. Mục đích để tìm biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lợng đội ngũ cán quản lý trờng THCS huyện Lộc Hà tỉnh Hà Tĩnh Giả thuyết khoa học Chất lợng đội ngũ cán quản lý có