GIÁO TRÌNH LỊCH SỬ THẾ GIƯỚI CẬN ĐẠI CỦA TÁC GIẢ DƯƠNG VĂN NINH NGUYỄN VĂN HỒNG Nội dung cơ bản của thời kỳ lịch sử cận đại là sự chuyển biến từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản chủ nghĩa, sự xác lập phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa trên phạm vi thế giới. Những cuộc cách mạng tư sản ở Tây Âu và Bắc Mỹ (giữa thế kỷ XVI giữa thế kỷ XIX) đã từng bước thiết lập hệ thống chính trị tư sản trong các quốc gia phát triển (Anh, Mỹ, Pháp, Đức) rồi lan tỏa ảnh hưởng ra các nước trên những mức độ khác nhau ở châu Âu, châu Mỹ latinh và châu Á. Cùng với sự hình thành bộ máy nhà nước tư sản là sự xuất hiện các trào lưu tư tưởng về quyền con người và quyền công dân; các học thuyết về thể chế chính trị và quyền tự do dân chủ, nổi bật nhất là Triết học Ánh sáng; các dòng văn học lãng mạn và hiện thực phản ánh cuộc vận động lớn lao đó. Thời kỳ này còn được đánh dấu bởi cuộc cách mạng công nghiệp, mở đầu bằng việc phát minh và sử dụng máy hơi nước vào sản xuất ở nước Anh cuối thế kỷ XVIII. Một quá trình công nghiệp hóa diễn ra rầm rộ ở châu Âu đã làm thay đổi cách thức sản xuất từ lao động bằng tay, sang sử dụng máy móc và từng bước hình thành một cơ cấu công nghiệp hoàn chỉnh; từ sản xuất quy mô nhỏ lên quy mô lớn với sự ra đời của các nhà máy và các khu công nghiệp, khiến cho loài người trong vòng chưa đầy một trăm năm, có thể sáng tạo nên một lực lượng vật chất to lớn hơn và đồ sộ hơn tất cả các thế hệ trước cộng lại, theo đánh giá của C.Mác và Ph.Ăngghen trong “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản”. Chính những thành tựu kinh tế và kỹ thuật ấy đã khẳng định ưu thế của chế độ tư bản đối với chế độ phong kiến, đã tạo nên một bước ngoặt cơ bản “từ làn sóng văn minh nông nghiệp sang làn sóng văn minh công nghiệp” theo cách diễn dạt của nhà tương lai học A.Toffler. Kết quả ấy dẫn tới những biến động lớn lao về đời sống xã hội với sự tăng dân số, sự phát triển đô thị, sự pháp lý hóa chế độ gia đình một chồng một vợ và điều quan trọng là sự hình thành các giai cấp xã hội mới.
Lịch Sử Thế Giới Cận Đại Nhiều tác giả Chia sẻ ebook: https://downloadsach.com Follow us on Facebook: https://facebook.com/caphebuoitoi Table of Contents LỜI NÓI ĐẦU PHẦN MỘT: LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI PHƯƠNG TÂY Chương I - CÁCH MẠNG TƯ SẢN ANH GIỮA THẾ KỶ XVII I - NƯỚC ANH ĐÊM TRƯỚC CỦA CUỘC CÁCH MẠNG II - CUỘC NỘI CHIẾN CÁCH MẠNG (16421649) III - CHẾ ĐỘ CỘNG HỊA VÀ NỀN BẢO HỘ ĐỘC TÀI CỦA CRƠMOEN IV - SỰ PHỤC HỒI VƯƠNG TRIỀU SCHIUA VÀ CUỘC CHÍNH BIẾN 1688 IV – KẾT LUẬN Chương II - CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP Ở ANH THẾ KỶ XVIII I - CHẾ ĐỘ CHÍNH TRỊ Ở ANH SAU CÁCH MẠNG II - Q TRÌNH TÍCH LŨY NGUN THỦY Ở NƯỚC ANH III - BƯỚC ĐẦU CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP IV - NHỮNG HẬU QUẢ CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP Chương III - CUỘC CHIẾN TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP CỦA CÁC THUỘC ĐỊA ANH Ở BẮC MỸ VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC MỸ I - TÌNH HÌNH 13 BANG THUỘC ĐỊA TRƯỚC CHIẾN TRANH CÁCH MẠNG II - QUÁ TRÌNH CHIẾN TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP CỦA CÁC THUỘC ĐỊA ANH Ở BẮC MĨ VÀ SỰ RA ĐỜI CỦA NƯỚC Mỹ III - NƯỚC MỸ SAU KHI ĐỘC LẬP IV - TÍNH CHẤT VÀ Ý NGHĨA CỦA CUỘC CHIẾN TRANH CÁCH MẠNG BẮC MỸ Chương IV - CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP CUỐI THẾ KỶ XVIII I - TÌNH HÌNH NƯỚC PHÁP TRƯỚC CÁCH MẠNG II - QUÁ TRÌNH DIỄN BIẾN CỦA CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP (17891794) III - TÍNH CHẤT VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN PHÁP IV- NỀN THỐNG TRỊ CỦA GIAI CẤP TƯ SẢN PHẢN CÁCH MẠNG (1794-1815) Chương V - CÁCH MẠNG TƯ SẢN VÀ PHONG TRÀO CÔNG NHÂN CHÂU ÂU TỪ 1815 ĐẾN NĂM 1848 I - HỘI NGHỊ VIÊN NĂM 1815 VÀ SỰ THÀNH LẬP “ĐỒNG MINH THẦN THÁNH” II - PHONG TRÀO CÁCH MẠNG TƯ SẢN VÀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN III - PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ CÁC TRÀO LƯU XÃ HỘI CHỦ NGHĨA TRƯỚC MÁC KẾT LUẬN Chương VI - SỰ RA ĐỜI CỦA CHỦ NGHĨA CỘNG SẢN KHOA HỌC I - SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP CƠNG NHÂN II - Q TRÌNH CHUẨN BỊ CHO SỰ RA ĐỜI CỦA CHỦ NGHĨA CỘNG SẢN KHOA HỌC III - TUYÊN NGÔN CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN - CƯƠNG LĨNH CÁCH MẠNG CỦA GIAI CẤP VÔ SẢN Chương VII - PHONG TRÀO CÁCH MẠNG TƯ SẢN CHÂU ÂU GIỮA THẾ KỶ XIX A - CÁCH MẠNG 1848, NỀN CỘNG HÒA VÀ ĐẾ CHẾ THỨ HAI Ở PHÁP B - CÁCH MẠNG 1848 VÀ CÔNG CUỘC THỐNG NHẤT NƯỚC ĐỨC C - CÁC NƯỚC CHÂU ÂU GIỮA THẾ KỶ XIX D - CUỘC CẢI CÁCH NÔNG NÔ Ở NGA GIỮA THẾ KỶ XIX E - THỜI KỲ PHỒN VINH CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ANH GIỮA THẾ KỶ XIX Chương VIII – NƯỚC MỸ NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX VÀ CUỘC NỘI CHIẾN (1861-1865) I- NƯỚC MỸ NỬA ĐẦU THẾ KỶ XIX TIỀN ĐỀ CỦA CUỘC NỘI CHIẾN II - CUỘC NỘI CHIẾN 1861-1865 III - NƯỚC MỸ SAU CUỘC NỘI CHIẾN IV - KẾT LUẬN Chương IX - QUỐC TẾ THỨ NHẤT I - SỰ PHỤC HỒI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA PHONG TRÀO CÔNG NHÂN GIỮA THẾ KỶ XIX II - SỰ THÀNH LẬP QUỐC TẾ THỨ NHẤT TUN NGƠN VÀ ĐIỀU LỆ III - Q TRÌNH HOẠT ĐỘNG VÀ ĐẤU TRANH CỦA QUỐC TẾ THỨ NHẤT Chương X - CÔNG XÃ PARI (1871) I - CUỘC CHIẾN TRANH PHÁP – PHỔ VÀ SỰ SỤP ĐỔ CỦA ĐẾ CHẾ II II - CUỘC CÁCH MẠNG 18 THÁNG VÀ SỰ THÀNH LẬP CÔNG XÃ PARI III - CHIẾN ĐẤU BẢO VỆ CÔNG XÃ PARI IV - NGUYÊN NHÂN THẤT BẠI, BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ Ý NGHĨA LỊCH SỬ CỦA CÔNG XÃ PARI V - QUỐC TẾ I SAU KHI CÔNG XÃ PARI THẤT BẠI Chương XI - CÁC NƯỚC CHÂU ÂU VÀ MỸ CUỐI THẾ KỶ XIX – ĐẦU THẾ KỶ XX A - CHỦ NGHĨA TƯ BẢN TỪ GIAI ĐOẠN TỰ DO SANG GIAI ĐOẠN ĐẾ QUỐC (1870- 1914) B - NƯỚC ANH (1870-1914) C - NƯỚC PHÁP (1870-1914) D - NƯỚC ĐỨC (1870-1914) E - CÁC NƯỚC KHÁC Ở CHÂU ÂU (18701914) F – ĐẾ QUỐC MỸ (1870-1914) Chương XII - PHONG TRÀO CÔNG NHÂN THẾ GIỚI VÀ QUỐC TẾ II CUỐI THẾ KỶ XIX – ĐẦU THẾ KỶ XX I - PHONG TRÀO CÔNG NHÂN THẾ GIỚI SAU KHI CÔNG XÃ PARI THẤT BẠI II - SỰ THÀNH LẬP VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA QUỐC TẾ II CUỐI THẾ KỶ XIX III - CÁCH MẠNG NGA 1905-1907 IV - QUỐC TẾ II ĐẦU THẾ KỶ XX Chương XIII - CHIẾN TRANH THẾ GIỚI LẦN THỨ NHẤT (1914-1918) I - NGUYÊN NHÂN VÀ TÍNH CHẤT CỦA CUỘC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI LẦN THỨ NHẤT II - CHIẾN TRANH THẾ GIỚI LẦN THỨ NHẤT BÙNG NỔ, QUÁ TRÌNH DIỄN BIẾN CỦA CUỘC CHIẾN TRANH III - PHONG TRÀO CÔNG NHÂN TRONG NHỮNG NĂM CHIẾN TRANH IV - KẾT THÚC CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT PHẦN HAI: LỊCH SỬ THẾ GIỚI CẬN ĐẠI PHƯƠNG ĐÔNG Chương XIV - NHẬT BẢN A - CÔNG CUỘC DUY TÂN Ở NHẬT BẢN B - SỰ PHÁT TRIỂN CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở NHẬT BẢN CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU THẾ KỶ XX Chương XV - TRUNG QUỐC A - TRUNG QUỐC TRƯỚC KHI CHỦ NGHĨA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY XÂM NHẬP B - PHONG TRÀO NƠNG DÂN THÁI BÌNH THIÊN QUỐC C - CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC XÂU XÉ TRUNG QUỐC VÀ PHONG TRÀO DUY TÂN D - PHONG TRÀO NGHĨA HỊA ĐỒN Đ - CUỘC CÁCH MẠNG TÂN HỢI (1911) Chương XVI - TRIỀU TIÊN I TRIỀU TIÊN VÀ SỰ XÂM NHẬP CỦA CÁC NƯỚC TƯ BẢN THỰC DÂN II NHỮNG CUỘC ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN CUỐI THẾ KỶ XIX III NHẬT BẢN CHIẾM TRIỀU TIÊN VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN Chương XVII - INĐÔNÊXIA I SỰ XÂM LƯỢC CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN INĐÔNÊXIA II CHẾ ĐỘ THỐNG TRỊ CỦA THỰC DÂN HÀ LAN VÀ ANH III CUỘC KHỞI NGHĨA CỦA ĐIPPÔNÊGÔRÔ VÀ CUỘC CHIẾN ĐẤU DŨNG CẢM CỦA NHÂN DÂN ACHÊ IV CHẾ ĐỘ THỐNG TRỊ CỦA THỰC DÂN HÀ LAN CUỐI THẾ KỶ XIX - ĐẦU THẾ KỶ XX PHONG TRÀO DÂN TỘC INĐÔNÊXIA Chương XVIII - MÃ LAI I XÃ HỘI MÃ LAI VÀ SỰ XÂM NHẬP CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY II CHÍNH SÁCH THỐNG TRỊ VÀ BĨC LỘT CỦA ĐẾ QUỐC ANH Ở MÃ LAI III PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN MÃ LAI Chương XIX - PHILIPPIN I TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI PHILÍPPIN TRƯỚC KHI THỰC DÂN TÂY BAN NHA XÂM LƯỢC II SỰ XÂM LƯỢC CỦA TÂY BAN NHA VÀ HẬU QUẢ CỦA NÓ III CUỘC CÁCH MẠNG TƯ SẢN CUỐI THẾ KỶ XIX IV ĐẾ QUỐC MỸ CAN THIỆP VÀ THƠN TÍNH PHILIPPIN Chương XX - CAMPUCHIA I SỰ XÂM NHẬP CỦA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY VÀO CAMPUCHIA II PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CHỐNG THỰC DÂN PHÁP CỦA NHÂN DÂN CAMPUCHIA III CHÍNH SÁCH CAI TRỊ CỦA THỰC DÂN PHÁP VÀ PHONG TRÀO DÂN TỘC CAMPUCHIA ĐẦU THẾ KỶ XX Chương XXI - LÀO I NƯỚC LÀO TRƯỚC KHI THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC II QUÁ TRÌNH XÂM NHẬP VÀ SỰ THỐNG TRỊ CỦA THỰC DÂN PHÁP III PHONG TRÀO DẤU TRANH ANH DŨNG CHỐNG PHÁP CỦA NHÂN DÂN LÀO ĐẦU THẾ KỶ XX Chương XXII - MIẾN ĐIỆN I MIẾN ĐIỆN TRƯỚC THỜI KỲ XÂM LƯỢC CỦA THỰC DÂN ANH II THỰC DÂN ANH XÂM LƯỢC VÀ THƠN TÍNH MIẾN ĐIỆN III MIẾN ĐIỆN TRONG THỜI KÌ THỰC DÂN ANH ĐƠ HỘ Chương XXIII - XIÊM (THÁI LAN) I NƯỚC XIÊM TRƯỚC KHI THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY XÂM NHẬP II CHỦ NGHĨA THỰC DÂN PHƯƠNG TÂY XÂM NHẬP XIÊM III SỰ PHÁT TRIỂN QUAN HỆ TƯ BẢN CHỦ NGHĨA VÀ SỰ PHÂN HÓA XÃ HỘI XIÊM ĐẦU THẾ KỶ XX Chương XXIV - ẤN ĐỘ I ẤN ĐỘ TRƯỚC KHI CHỦ NGHĨA TƯ BẢN PHƯƠNG TÂY XÂM NHẬP, SỰ SUY TÀN CỦA ĐẾ QUỐC ĐẠI MƠGƠN II Q TRÌNH XÂM LƯỢC CỦA THỰC DÂN ANH VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CHỐNG XÂM LƯỢC CỦA NHÂN DÂN ẤN ĐỘ III CUỘC KHỞI NGHĨA CỦA NHÂN DÂN ẤN ĐỘ NĂM 1857-1859 IV CHÍNH SÁCH THỐNG TRỊ CỦA THỰC DÂN ANH VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN ẤN ĐỘ NỬA SAU THẾ KỶ XIX V PHONG TRÀO ĐẤU TRANH GIẢI PHÓNG DÂN TỘC CỦA NHÂN DÂN ẤN ĐỘ DẦU THẾ KỶ XX Chương XXV - CÁC NƯỚC TÂY NAM Á A - THỔ NHĨ KỲ B - BA TƯ (IRAN) Chương XXVI - CHÂU PHI I VÀI NÉT SƠ LƯỢC VỀ CHÂU PHI TRƯỚC THỜI KỲ BỊ XÂM LƯỢC II CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC XÂM LƯỢC VÀ XÂU XÉ CHÂU PHI Chương XXVII - MỸ LA TINH I MỸ LA TINH ĐẦU THỜI KỲ CẬN ĐẠI II PHONG TRÀO ĐẤU TRANH GIẢI PHÓNG DÂN TỘC ĐẦU THẾ KỶ XIX III SỰ TĂNG CƯỜNG XÂM NHẬP CỦA CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC VÀO MỸ LA TINH IV PHONG TRÀO CÁCH MẠNG Ở CÁC NƯỚC MỸ LA TINH ĐẦU THẾ KỶ THỨ XX V KẾT LUẬN Chú thích LỜI NĨI ĐẦU Nội dung thời kỳ lịch sử cận đại chuyển biến từ chế độ phong kiến sang chế độ tư chủ nghĩa, xác lập phương thức sản xuất tư chủ nghĩa phạm vi giới Những cách mạng tư sản Tây Âu Bắc Mỹ (giữa kỷ XVI - kỷ XIX) bước thiết lập hệ thống trị tư sản quốc gia phát triển (Anh, Mỹ, Pháp, Đức) lan tỏa ảnh hưởng nước mức độ khác châu Âu, châu Mỹ latinh châu Á Cùng với hình thành máy nhà nước tư sản xuất trào lưu tư tưởng quyền người quyền công dân; học thuyết thể chế trị quyền tự dân chủ, bật Triết học Ánh sáng; dòng văn học lãng mạn thực phản ánh vận động lớn lao Thời kỳ đánh dấu cách mạng công nghiệp, mở đầu việc phát minh sử dụng máy nước vào sản xuất nước Anh cuối kỷ XVIII Một q trình cơng nghiệp hóa diễn rầm rộ châu Âu làm thay đổi cách thức sản xuất từ lao động tay, sang sử dụng máy móc bước hình thành cấu cơng nghiệp hồn chỉnh; từ sản xuất quy mô nhỏ lên quy mô lớn với đời nhà máy khu công nghiệp, khiến cho lồi người vịng chưa đầy trăm năm, sáng tạo nên lực lượng vật chất to lớn đồ sộ tất hệ trước cộng lại, theo đánh giá C.Mác Ph.Ăngghen “Tuyên ngôn Đảng Cộng sản” Chính thành tựu kinh tế kỹ thuật khẳng định ưu chế độ tư chế độ phong kiến, tạo nên bước ngoặt “từ sóng văn minh nơng nghiệp sang sóng văn minh cơng nghiệp” theo cách diễn dạt nhà tương lai học A.Toffler Kết dẫn tới biến động lớn lao đời sống xã hội với tăng dân số, phát triển thị, pháp lý hóa chế độ gia đình chồng vợ điều quan trọng hình thành giai cấp xã hội Giai cấp tư sản công thương nghiệp giai cấp vô sản công nghiệp - hệ tất yếu cách mạng công nghiệp - trở thành hai giai cấp xã hội tư chủ nghĩa, có mối liên hệ khăng khít guồng máy sản xuất kinh tế, đồng thời ẩn chứa mối mâu thuẫn quyền lợi người thống trị người bị trị, tư sản vô sản Từ đối lập dai dẳng hình thành trào lưu tư tưởng xã hội chủ nghĩa tiền công nghiệp (Morơ, Mêliê, Babớp ) trào lưu xã hội chủ nghĩa không tưởng Pháp (Xanh Ximông, Phuariê ) chủ nghĩa xã hội khoa học Mác Ăngghen Những đấu tranh tiếp diễn mặt ý thức hệ mặt tổ chức (Quốc tế I, Quốc tế II) trở thành nét quan trọng lịch sử phong trào công nhân quốc tế, từ học thuyết Mac đến học thuyết Lênin, từ thủ nghiệm Công xã Pari (1871) đến thắng lợi Cách mạng tháng Mười Nga (1917) Sự phát triển chủ nghĩa tư gắn liền với q trình thực dân hóa châu lục chậm phát triển Từ thuộc địa người Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha thời kỳ phát kiến địa lý (cuối kỷ XV) đến hệ thống thuộc địa rộng lớn người Anh, người Pháp vào cuối kỷ XIX hành tinh không cịn vùng “đất trống”, nghĩa khơng nơi khơng bị người phương Tây xâm lược thống trị Các nước châu Á, châu Phi không đứng vững trước sóng thơn tính ạt phương Tây có trình độ kinh tế cao trang bị kỹ thuật quân tối tân nên trở thành thuộc địa phụ thuộc Riêng Nhật Bản, với Duy Tân Minh Trị (1868) vượt qua thử thách đó, giữ vững chủ quyền, vươn lên thành nước tư bước vào hàng ngũ đế quốc Thành công Nhật Bản gây nên tiếng vang lớn, thúc đẩy phong trào tư sản xuất yếu ớt số quốc gia châu Á Người Trung Hoa thất bại việc áp dụng kinh nghiệm tân vận động năm Mậu Tuất (1898) tìm đường cách mạng với học thuyết Tam Dân Tôn Trung Sơn, dẫn đến cách mạng Tân Hợi (1911) phải dừng lại nửa chừng Sự chọn lựa hai khả cải lương cách mạng nhà yêu nước phương Đông khơng đem lại kết giới bước vào chiến tranh giới thứ - giành giật thuộc địa nước đế quốc Nhưng sao, khu vực bị lôi cách cưỡng vào quỹ đạo chủ nghĩa tư giới Như vậy, trước Cách mạng tháng Mười Nga, giới vận hành tầng cấp khác nhau, vị khác vòng quay quy luật tư chủ nghĩa * ** Có nhiều ý kiến khác việc phân định mốc mở đầu kết thúc thời kỳ lịch sử giới cận đại Thực ra, lịch sử phát triển liên tục mà phân kỳ có tính chất quy ước, người theo quan điểm khác việc chọn lựa Hơn nữa, vận động lịch sử không diễn đồng tất nước khu vực, mốc thời gian phù hợp với nơi lại không thích ứng với nơi khác Tuy vậy, khn khổ giáo trình đại học, việc định mốc phân kỳ - dù coi quy ước - điều cần thiết Nằm tồn q trình lịch sử từ cổ đến kim, thời kỳ cận đại xen vào nên phải quán với phần giáo trình trước lịch sử cổ trung đại sau lịch sử đại Do vậy, giáo trình này, lịch sử giới cận đại cách mạng tư sản Anh kỷ XVII, kết thúc cách mạng XHCN tháng Mười Nga Chiến tranh giới lần thứ đầu kỷ XX Ngay thời kỳ cận đại khó có phân định rõ rệt thống chung cho phương Tây phương Đông Cho nên, để tiện cho việc học tập anh chị em sinh viên, chúng tơi chia giáo trình thành phần : Phần một: Lịch sử giới cận đại phương Tây Phần hai: Lịch sử giới cận đại phương Đông Lịch sử giới diễn biến theo thể thống nhất, có mối liên hệ khăng khít quốc gia, khu vực châu lục Các giảng nên gọi mở cho sinh viên suy nghĩ bình diện tổng qt phân tích tác động qua lại kiện nhằm khắc phục hạn chế phân chia tách bạch tạo nên * ** Giáo trình lịch sử giới cận đại sử dụng nhiều năm để giảng dạy Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay trường Đại học Khoa học xã hội nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội) số trường đại học khác Ý kiến giáo sư, bạn dồng nghiệp nhiều câu hỏi sinh viên gợi mở cho điều cần bổ sung, sửa chữa cho lần xuất Chúng tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành đến tất bạn đọc sử dụng góp ý cho sách Chúng tơi ln chờ mong đón nhận ý kiến đóng góp cho sách ngày hồn chỉnh CÁC TÁC GIẢ ... nhà vua phủ Vì vậy, hạ viện trở thành nơi đấu tranh gay gắt lực mới, tiến chống lại vua tập đoàn phong kiến phản động Nghị viện triệu tập theo ý muốn vua đạo luật có hiệu lực sau vua phê chuẩn Vua... mật Thành viên Hội đồng gồm nhà quý tộc tiếng vua định trở thành cố vấn vua Vua có quyền kiểm tra hoạt động tư pháp, hành pháp công việc nhà thờ Vua người đứng đầu giáo hội Anh, nắm tay vương... xã hội Anh, mà chế độ phong kiến suy tàn chủ nghĩa tư vươn lên Giáo lý Thanh giáo chủ nghĩa Canvanh du nhập vào nước Anh Họ tin tưởng vào học thuyết định mệnh theo đó, Thượng đế trao cho nhà