TỔNG QUAN VỀ LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU
Tổng quan về công tác đấu thầu
2.1.1 Tổng quan về tổ chức đấu thầu xây dựng công trình
Theo Luật xây dựng số 50/2014/QH13, có hiệu lực từ 01/01/2015, dự án đầu tư xây dựng được định nghĩa là tập hợp các đề xuất liên quan đến việc sử dụng vốn cho hoạt động xây dựng Mục tiêu của dự án là xây dựng mới, sửa chữa, cải tạo công trình nhằm phát triển, duy trì và nâng cao chất lượng công trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong thời gian và chi phí đã xác định.
DA ĐTXD là việc sử dụng vốn để đạt được công trình trong thời gian và chi phí xác định Đấu thầu không chỉ nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn cải thiện quản lý nhà nước về đầu tư và xây dựng cơ bản, giúp hạn chế lãng phí và các tiêu cực trong lĩnh vực này Qua đó, đấu thầu tư vấn nâng cao hiệu quả sử dụng vốn dự án và năng lực cho các nhà thầu tư vấn trong ngành xây dựng Việt Nam Hơn nữa, đấu thầu tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp xây dựng và giúp chủ đầu tư lựa chọn đối tác phù hợp nhất.
Thông qua quá trình đấu thầu tư vấn, chủ đầu tư có thể lựa chọn được các nhà thầu phù hợp nhất, những người có khả năng đáp ứng tốt nhất các yêu cầu của dự án.
+ Đấu thầu sẽ giúp chủ đầu tư giải quyết được tình trạng lệ thuộc vào nhà thầu duy nhất;
Đấu thầu không chỉ nâng cao trình độ và năng lực của đội ngũ cán bộ kinh tế, kỹ thuật mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các nhà thầu Điều này giúp các nhà thầu cải thiện khả năng cạnh tranh, đồng thời đảm bảo sự công bằng và hiệu quả trong các dự án xây dựng.
Nhờ vào nguyên tắc công khai và bình đẳng trong đấu thầu, các doanh nghiệp xây dựng có cơ hội tối đa để tìm kiếm dự án, tham gia đấu thầu và ký kết hợp đồng.
10 hợp đồng (nếu trúng thầu), tạo ra công ăn việc làm cho người lao động, phát triển sản xuất kinh doanh;
Để chiến thắng trong các cuộc thầu, mỗi nhà thầu cần xác định các trọng điểm đầu tư vào kỹ thuật, công nghệ và nguồn lao động Việc này không chỉ giúp nâng cao năng lực doanh nghiệp trong từng lần tham gia đấu thầu mà còn góp phần vào sự phát triển và mở rộng quy mô doanh nghiệp theo thời gian.
Để doanh nghiệp xây dựng chiến thắng trong các cuộc thầu, cần hoàn thiện tổ chức quản lý và nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ trong việc lập hồ sơ dự thầu, đồng thời cải thiện kỹ năng cho toàn bộ cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp.
Thông qua quá trình đấu thầu, doanh nghiệp xây dựng có thể cải thiện hiệu quả quản trị tài chính, từ đó giảm chi phí và nâng cao hiệu suất sản xuất kinh doanh.
Trong lĩnh vực xây dựng hiện nay, hình thức đấu thầu được coi là công bằng nhất, yêu cầu các doanh nghiệp nâng cao năng lực để cạnh tranh Nhà thầu có sức cạnh tranh cao sẽ giành chiến thắng, trong khi chủ đầu tư dựa vào các tiêu chuẩn đã được xác định để lựa chọn nhà thầu, dưới sự giám sát của cơ quan có thẩm quyền Sự công bằng này thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế cho ngành xây dựng và toàn bộ nền kinh tế.
Có hai hình thức đầu tư chính là đầu tư trực tiếp và đầu tư gián tiếp Đầu tư trực tiếp cho phép nhà đầu tư bỏ vốn và tham gia quản lý hoạt động đầu tư, trong khi đầu tư gián tiếp thông qua việc mua cổ phần, trái phiếu và các giấy tờ có giá khác, cũng như quỹ đầu tư chứng khoán mà không cần trực tiếp quản lý Trong ngành xây dựng công trình tại Việt Nam hiện nay, hình thức đầu tư chủ yếu được áp dụng là đầu tư trực tiếp.
- Thành lập tổ chức kinh tế 100% vốn của nhà đầu tư trong nước hoặc 100% vốn của nhà đầu tư nước ngoài
- Thành lập tổ chức kinh tế liên doanh giữa các nhà đầu tư trong nước và nhà đầu tư nước ngoài
- Đầu tư theo hình thức hợp đồng hợp đồng BOT, hợp đồng BTO, hợp đồng
Hợp đồng BCC (hợp đồng hợp tác kinh doanh) là một hình thức đầu tư giữa các nhà đầu tư, cho phép họ hợp tác kinh doanh, phân chia lợi nhuận và sản phẩm mà không cần thành lập pháp nhân.
Hợp đồng BOT (xây dựng – kinh doanh – chuyển giao) là hình thức đầu tư giữa cơ quan nhà nước và nhà đầu tư nhằm xây dựng và kinh doanh công trình hạ tầng trong thời hạn nhất định; sau khi hết thời hạn, nhà đầu tư sẽ chuyển giao công trình cho Nhà nước mà không được bồi hoàn Trong khi đó, hợp đồng BTO (xây dựng – chuyển giao – kinh doanh) cũng là hình thức đầu tư giữa cơ quan nhà nước và nhà đầu tư, nhưng sau khi hoàn thành xây dựng, nhà đầu tư sẽ chuyển giao công trình cho Nhà nước và được quyền kinh doanh trong một thời gian nhất định để thu hồi vốn và lợi nhuận.
Hợp đồng BT (hợp đồng xây dựng – chuyển giao) là hình thức đầu tư giữa cơ quan nhà nước và nhà đầu tư nhằm xây dựng công trình hạ tầng Sau khi hoàn thành, nhà đầu tư sẽ chuyển giao công trình cho Nhà nước Việt Nam Chính phủ sẽ hỗ trợ nhà đầu tư thực hiện các dự án khác để thu hồi vốn và lợi nhuận, hoặc thanh toán theo thỏa thuận trong hợp đồng BT.
Một số khái niệm cơ bản
Đấu thầu là phương thức giao dịch đặc biệt, trong đó người gọi thầu công bố yêu cầu và điều kiện xây dựng công trình, để người dự thầu đưa ra giá mà họ mong muốn Người gọi thầu sẽ chọn ra người dự thầu phù hợp nhất với các điều kiện đã đặt ra và giá thấp hơn Phương thức này được áp dụng rộng rãi trong mua sắm tài sản và xây dựng công trình cả tư nhân lẫn nhà nước.
Theo Luật Đấu thầu số 61 năm 2005, đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu đáp ứng yêu cầu của bên mời thầu nhằm thực hiện gói thầu trong các dự án quy định tại Điều 1 của luật, đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Theo Luật Đấu thầu 43 năm 2013, đấu thầu được định nghĩa là quá trình lựa chọn nhà thầu nhằm ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp, cũng như lựa chọn nhà đầu tư cho các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư Quá trình này phải đảm bảo tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
- Đấu thầu qua mạng là đấu thầu được thực hiện thông qua việc sử dụng hệ thống mạng đấu thầu quốc gia
- Đấu thầu quốc tế là đấu thầu mà nhà thầu, nhà đầu tư trong nước, nước ngoài được tham dự thầu
- Đấu thầu trong nước là đấu thầu mà chỉ có nhà thầu, nhà đầu tư trong nước được tham dự thầu
2.2.2 Vai trò của đấu thầu
Hoạt động đấu thầu không chỉ đóng vai trò quan trọng đối với Bên mời thầu - người mua, mà còn mang lại những lợi ích tích cực cho các nhà thầu - người bán.
* Đối với Bên mời thầu - người mua, đấu thầu mang lại những lợi ích sau:
- Tiếp cận với các nhà cung cấp mới, tiềm năng
- Phát hiện ra sản phẩm thay thế
- Mua với giá hợp lý nhất
- Hạn chế những tác động từ những mối quan hệ “tế nhị”
- Tránh được sự tranh luận trong nội bộ đối với việc chọn nhà cung cấp
- Hạn chế sự thông đồng giữa một số cá nhân của Bên mời thầu với Nhà thầu
- Nâng cao uy tín của tổ chức, doanh nghiệp
* Đối với Nhà thầu - người bán:
- Tiếp cận với khách hàng mới
- Tiếp cận với các đối thủ cạnh tranh
- Tiếp cận với những quy định về mua sắm của các cơ quan quản lý nhà nước
- Khẳng định vị trí, nâng cao uy tín
Cơ sở pháp lý và trình tự lựa chọn các nhà thầu xây lắp
Luật Đấu thầu là nền tảng pháp lý quan trọng cho hoạt động đấu thầu mua sắm sử dụng vốn Nhà nước, giúp thiết lập môi trường minh bạch và cạnh tranh Luật Đấu thầu năm 2005 và các sửa đổi năm 2009 đã tạo điều kiện cho chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu đủ năng lực, tiết kiệm nguồn vốn Nhà nước Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Đấu thầu năm 2013, gồm 13 chương và 96 điều, sửa đổi toàn diện Luật 2005 Kể từ ngày 1/7/2014, Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 có hiệu lực, thay thế Luật số 61/2005/QH11 và bãi bỏ một số điều trong Luật Xây dựng số 16/2003/QH11.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản số 38/2009/QH12 và các văn bản pháp lý kèm theo đã chính thức bị bãi bỏ.
Luật Đấu thầu năm 2013 được xây dựng nhằm đáp ứng nhu cầu cấp thiết trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về mua sắm vốn Nhà nước, đồng thời loại bỏ sự chồng chéo và mâu thuẫn giữa các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đấu thầu Trong thời gian tới, Nhà nước sẽ ban hành các văn bản thi hành để Luật Đấu thầu 2013 có thể phát huy tối đa hiệu quả trong việc lựa chọn nhà thầu.
Việc lựa chọn nhà thầu là một vấn đề quan trọng được Việt Nam chú trọng, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay Sự quan tâm này nhằm đảm bảo các công trình được xây dựng một cách tiết kiệm và chất lượng, giúp ngăn chặn thất thoát vốn Nhà nước và thúc đẩy sự phát triển kinh tế.
2.4 Nội dung quản lý nhà nước về đấu thầu các công trình XDCB nguồn vốn NSNN :
- Nhà nước ban hành, phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật và chính sách về đấu thầu
Bảng 2.4 : Bảng luật liên quan đến tổ chức đấu thầu
Số văn bản Tên văn bản Ngày ban hành
38/2009/QH12 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản
Số văn bản Tên văn bản Ngày ban hành
85/2009/NĐ-CP Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu và lựạ chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng
63/2014/NĐ-CP Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu
46/2015/NĐ-CP Nghị định về quản lý chất lượng và bảo trì công trình xây dựng
30/2015/NĐ-CP Nghị định về hướng dẫn Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư
02/2009/TT-BKH Thông tư hướng dẫn lập Kế hoạch đấu thầu 17/02/2009 03/2010/TT-BKH Thông tư quy định chi tiết lập Hồ sơ mời sơ tuyển xây lắp
05/2010/TT-BKH Thông tư quy định chi tiết lập Hồ sơ mời thầu mua sắm hàng hóa
06/2010/TT-BKH Thông tư quy định lập Hồ sơ mời thầu dịch vụ tư vấn
08/2010/TT-BKH Thông tư quy định chi tiết lập Báo cáo thẩm định kết quả đấu thầu
09/2010/TT-BKH Thông tư quy định chi tiết lập Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp
10/2010/TT-BKH Thông tư quy định về đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đấu thầu
11/2010/TT-BKH Thông tư quy định chi tiết về chào hàng cạnh tranh
15/2010/TT-BKH Thông tư quy định chi tiết lập Báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu đối với gói thầu dịch vụ tư vấn
17/2010/TT-BKH Thông tư quy định chi tiết thí điểm đấu thầu qua mạng
Thông tư quy định chi tiết việc cung cấp thông tin về đấu thầu để đăng tải trên Báo Đấu thầu
01/2015/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết lập Hồ sơ mời quan tâm, Hồ sơ mời thầu, Hồ sơ yêu cầu dịch vụ tư vấn
03/2015/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu xây lắp
05/2015/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu mua sắm hàng hóa
Thông tư liên tịch quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu, lựa chọn nhà thầu qua mạng
10/2015/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết về kế hoạch lựa chọn nhà thầu
11/2015/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết lập hồ sơ yêu cầu đối với chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh
01/2011/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết kiểm tra về công tác đấu thầu
19/2015/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết lập báo cáo thẩm định trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu
23/2015/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết lập báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu
23/2015/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết lập báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu
21/2010/TT-BKHĐT Thông tư quy định chi tiết về thẩm định hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu
Thông tư 190/2015/TT-BTC quy định quản lý và sử dụng chi phí trong quá trình lựa chọn nhà thầu cho các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước và vốn trái phiếu Chính phủ Thông tư này nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả trong việc sử dụng nguồn vốn, đồng thời hướng dẫn các bước thực hiện và các yêu cầu cần tuân thủ trong việc lựa chọn nhà thầu Việc tuân thủ các quy định này sẽ góp phần nâng cao chất lượng các dự án đầu tư công và sử dụng vốn một cách hợp lý.
Số văn bản Tên văn bản Ngày ban hành
Quyết định ủy quyền Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Tiền Giang phê duyệt kế hoạch đấu thầu cho các gói thầu thuộc dự án nhóm B, trong đó bao gồm: gói thầu xây lắp với giá trị dưới 7 tỷ đồng, gói thầu mua sắm trang thiết bị dưới 3 tỷ đồng, và gói thầu tư vấn dưới 1 tỷ đồng.
1315/CT-TTg Chỉ thị về chấn chỉnh việc thực hiện hoạt động đấu thầu sử dụng vốn Nhà nước, nâng cao hiệu quả công tác đấu thầu
Chỉ thị 47/CT-TTg nhấn mạnh việc chấn chỉnh công tác đấu thầu trong các dự án đầu tư phát triển và hoạt động mua sắm thường xuyên sử dụng vốn nhà nước Mục tiêu của chỉ thị là nâng cao tính minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm trong quản lý đầu tư công, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành Các cơ quan, đơn vị cần thực hiện nghiêm túc các quy trình đấu thầu, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát nhằm ngăn chặn các hành vi tiêu cực và lãng phí trong sử dụng nguồn vốn nhà nước.
05/CT-UBND Chỉ thị về việc chấn chỉnh công tác đấu thầu sử dụng vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Tiền Giang
Về việc thực hiện Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 và Nghị định số 63/2014/NĐ-
Về việc chấn chỉnh công tác đầu tư sử dụng vốn ngân sách nhà nước
479/UBND-KT Về việc chấn chỉnh công tác đấu thầu mua sắm thiết bị máy móc sử dụng vốn ngân sách Nhà nước
- Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức làm công tác đấu thầu
- Tổng kết, đánh giá, báo cáo tình hình thực hiện hoạt động đấu thầu
Quản lý hệ thống thông tin đấu thầu trên toàn quốc bao gồm báo đấu thầu, trang thông tin điện tử và mạng đấu thầu quốc gia.
- Hợp tác quốc tế về đấu thầu
Kiểm tra và thanh tra trong lĩnh vực đấu thầu là cần thiết để giải quyết các kiến nghị, khiếu nại và tố cáo Việc xử lý vi phạm pháp luật về đấu thầu phải tuân theo quy định của Luật Đấu thầu và các quy định pháp luật liên quan.
Nguyên tắc của đấu thầu
Để đảm bảo mục đích là nâng cao hiệu quả sử dụng vốn thì hoạt động đấu thầu cần tuân thủ những nguyên tắc sau:
- Công bằng (Equitableness) - tất cả các Nhà thầu đều được đối xử như nhau khi tham gia dự thầu
- Cạnh tranh (Competition) – Bên mời thầu phải tạo điều kiện thuận lợi để nhiều Nhà thầu có thể tham gia
- Minh bạch (Transparency) – không có sự thông đồng giữa Bên mời thầu với các Nhà thầu
- Hiệu quả kinh tế (Economic Efficiency)
Một lần tổ chức đấu thầu có thể bao gồm một hoặc nhiều nhu cầu mua sắm, được gọi là gói thầu Theo khoản 22, điều 4, Luật Đấu thầu 43 năm 2013, gói thầu có thể là một phần hoặc toàn bộ dự án, dự toán mua sắm, và bao gồm các nội dung mua sắm giống nhau từ nhiều dự án hoặc khối lượng mua sắm cho một lần, cũng như khối lượng mua sắm cho một thời kỳ trong trường hợp mua sắm thường xuyên hoặc mua sắm tập trung.
Theo đặc điểm của công việc cần thực hiện đấu thầu, gồm có:
- Gói thầu dịch vụ tư vấn
- Gói thầu dịch vụ phi tư vấn
- Gói thầu mua sắm hàng hoá
Gói thầu lựa chọn nhà đầu tư bao gồm hai hình thức chính: đấu thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế Đấu thầu rộng rãi là phương thức không giới hạn số lượng nhà thầu tham gia, áp dụng cho các gói thầu theo Luật Đấu thầu, ngoại trừ một số trường hợp đặc biệt Trước khi phát hành hồ sơ mời thầu, bên mời thầu phải thông báo để các nhà thầu biết và cung cấp hồ sơ mời thầu mà không được nêu điều kiện hạn chế sự tham gia Ngược lại, đấu thầu hạn chế được áp dụng cho những gói thầu yêu cầu kỹ thuật cao hoặc đặc thù, chỉ cho phép những nhà thầu có đủ năng lực tham gia, với tối thiểu năm nhà thầu cần được xác định Nếu ít hơn năm nhà thầu đủ điều kiện, chủ đầu tư phải xin ý kiến cấp có thẩm quyền để quyết định về việc tiếp tục đấu thầu hạn chế hoặc lựa chọn hình thức khác.
19 c Chỉ định thầu quy định tại điều 22 của Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013
Chỉ định thầu đối với nhà thầu được áp dụng trong các trường hợp khẩn cấp như khắc phục hậu quả do sự cố bất khả kháng, bảo đảm bí mật nhà nước, hoặc triển khai ngay nhằm bảo vệ tính mạng, sức khỏe và tài sản của cộng đồng Ngoài ra, việc chỉ định thầu cũng cần thiết để mua thuốc, hóa chất, vật tư, thiết bị y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh trong tình huống cấp bách.
Gói thầu cấp bách cần triển khai nhằm mục tiêu bảo vệ chủ quyền quốc gia, biên giới quốc gia, hải đảo
Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn và phi tư vấn, cùng với việc mua sắm hàng hóa, yêu cầu phải được thực hiện từ nhà thầu đã hợp tác trước đó để đảm bảo tính tương thích về công nghệ và bản quyền Điều này là cần thiết trong các gói thầu có tính chất nghiên cứu, thử nghiệm và liên quan đến việc mua bản quyền sở hữu trí tuệ.
Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi và thiết kế xây dựng được chỉ định cho tác giả thiết kế kiến trúc công trình trúng tuyển hoặc được tuyển chọn khi đáp ứng đủ điều kiện năng lực Đồng thời, gói thầu thi công xây dựng tượng đài, phù điêu, tranh hoành tráng và các tác phẩm nghệ thuật liên quan đến quyền tác giả từ khâu sáng tác đến thi công công trình cũng được quy định rõ ràng.
Gói thầu di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật do đơn vị chuyên ngành quản lý nhằm phục vụ giải phóng mặt bằng, cùng với gói thầu rà phá bom, mìn và vật nổ, là những bước quan trọng để chuẩn bị mặt bằng cho thi công xây dựng công trình.
Gói thầu cung cấp sản phẩm và dịch vụ công phải tuân thủ giá trị gói thầu trong hạn mức quy định của Chính phủ, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của từng thời kỳ.
Việc thực hiện chỉ định thầu đối với gói thầu quy định tại các điểm trên phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
Có quyết định đầu tư được phê duyệt, trừ gói thầu tư vấn chuẩn bị dự án
Có kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt Đã được bố trí vốn theo yêu cầu tiến độ thực hiện gói thầu
Có dự toán được phê duyệt theo quy định, trừ trường hợp đối với gói thầu EP,
EC, EPC, gói thầu chìa khóa trao tay
Thời gian thực hiện chỉ định thầu bắt đầu từ ngày phê duyệt hồ sơ yêu cầu và kết thúc vào ngày ký kết hợp đồng, không được vượt quá 45 ngày Đối với các gói thầu có quy mô lớn và phức tạp, thời gian này có thể kéo dài tối đa lên đến 90 ngày.
Nhà thầu được chỉ định phải nằm trong cơ sở dữ liệu của cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu Đối với các gói thầu có thể chỉ định thầu nhưng vẫn có khả năng áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu khác theo các điều 20, 21, 23, 24 của Luật Đấu thầu, khuyến khích việc áp dụng các hình thức lựa chọn này.
Chỉ định thầu đối với các nhà đầu tư được áp dụng trong các trường hợp sau đây:
Chỉ có một nhà đầu tư đăng ký thực hiện
Chỉ có một nhà đầu tư có khả năng thực hiện do liên quan đến sở hữu trí tuệ, bí mật thương mại, công nghệ hoặc thu xếp vốn
Nhà đầu tư đề xuất dự án đáp ứng yêu cầu thực hiện dự án khả thi và hiệu quả cao nhất theo quy định của Chính phủ
Xây lắp bao gồm các công việc liên quan đến xây dựng và lắp đặt thiết bị cho các công trình Quá trình đấu thầu xây lắp diễn ra trong giai đoạn thực hiện và vận hành dự án.
Hồ sơ yêu cầu là tài liệu thiết yếu trong các hình thức chỉ định thầu, mua sắm trực tiếp và chào hàng cạnh tranh, bao gồm các yêu cầu cụ thể cho dự án hoặc gói thầu Nó tạo cơ sở cho nhà thầu và nhà đầu tư chuẩn bị hồ sơ đề xuất, đồng thời giúp bên mời thầu tổ chức đánh giá và lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư phù hợp.
Hồ sơ mời thầu là tài liệu quan trọng trong quy trình đấu thầu, bao gồm các yêu cầu cần thiết cho gói thầu Nó cung cấp cơ sở pháp lý cho nhà thầu chuẩn bị hồ sơ dự thầu và cho bên mời thầu đánh giá, nhằm lựa chọn nhà thầu trúng thầu Bên cạnh đó, hồ sơ mời thầu cũng là căn cứ để thương thảo, hoàn thiện và ký kết hợp đồng.
21 a.Yêu cầu đối với HSMT:
- Cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết cho Nhà thầu
- Thông tin phải rõ ràng, cụ thể
- Phát huy tính sáng tạo của Nhà thầu
- Trình bày rõ ràng, dễ đọc
- Các phần nội dung cần được đánh số thứ tự để thuận lợi cho việc tìm kiếm thông tin b Hồ sơ dự thầu:
Hồ sơ dự thầu là tập hợp các tài liệu do nhà thầu hoặc nhà đầu tư chuẩn bị và gửi đến bên mời thầu, nhằm đáp ứng các yêu cầu trong hồ sơ mời thầu và hồ sơ yêu cầu.
Hình thức lựa chọn Nhà thầu
2.6.1 Chuẩn bị lựa chọn nhà thầu Đấu thầu rộng rãi Đấu thầu rộng rãi là hình thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong đó không hạn chế số lượng nhà thầu, nhà đầu tư tham dự
Sơ tuyển nhà thầu là bước quan trọng trước khi tổ chức đấu thầu, nhằm lựa chọn các nhà thầu có đủ năng lực và kinh nghiệm phù hợp với yêu cầu của gói thầu Quy trình này áp dụng cho các hình thức đấu thầu rộng rãi và hạn chế, đặc biệt đối với các gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, và hỗn hợp có quy mô lớn, phức tạp Đồng thời, nó cũng liên quan đến các gói thầu sử dụng kỹ thuật, công nghệ mới và có tính đặc thù.
Quy trình sơ tuyển bao gồm các bước: lập hồ sơ mời sơ tuyển, thông báo mời sơ tuyển, tiếp nhận và quản lý hồ sơ dự sơ tuyển, đánh giá hồ sơ, trình và phê duyệt kết quả, cũng như thông báo kết quả sơ tuyển.
Tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự sơ tuyển cần được nêu rõ trong hồ sơ mời sơ tuyển theo mẫu quy định của Chính phủ, bao gồm các tiêu chí về năng lực kỹ thuật, năng lực tài chính và kinh nghiệm.
Hình 2.6.1 Trình tự thực hiện sơ tuyển nhà thầu
2.6 2 Lập hồ sơ mời thầu
Yêu cầu về kinh nghiệm và năng lực của nhà thầu cần được xác định rõ ràng thông qua tiêu chí đạt và không đạt Cần xây dựng các tiêu chuẩn đánh giá cụ thể, trong đó quy định mức yêu cầu tối thiểu để được coi là đạt đối với từng khía cạnh của năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu.
Kinh nghiệm thực hiện các gói thầu tương tự về quy mô và tính chất kỹ thuật là rất quan trọng, đặc biệt trong các điều kiện địa lý và địa chất cụ thể Hơn nữa, kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh liên quan đến gói thầu cũng góp phần quyết định đến sự thành công trong việc thực hiện các dự án này.
Năng lực kỹ thuật của đơn vị bao gồm số lượng và trình độ của cán bộ chuyên môn chủ chốt, cũng như công nhân kỹ thuật trực tiếp tham gia thực hiện gói thầu Ngoài ra, số lượng thiết bị thi công hiện có và khả năng huy động thiết bị để triển khai gói thầu cũng là những yếu tố quan trọng cần được xem xét.
Đánh giá năng lực tài chính của nhà thầu bao gồm các yếu tố quan trọng như tổng tài sản, tổng nợ phải trả, tài sản ngắn hạn, nợ ngắn hạn, doanh thu, lợi nhuận, và giá trị hợp đồng đang thực hiện dở dang Những chỉ tiêu này cần thiết để có cái nhìn tổng quát về tình hình tài chính của nhà thầu.
Để xác định mức độ yêu cầu cho từng tiêu chuẩn quy định, cần dựa vào yêu cầu của từng gói thầu Nhà thầu phải đáp ứng tất cả các nội dung nêu ra để được đánh giá đạt yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm.
Yêu cầu kỹ thuật cần sử dụng tiêu chí đạt hoặc không đạt, hoặc áp dụng phương pháp chấm điểm theo thang điểm 100 hoặc 1.000 để thiết lập tiêu chuẩn đánh giá kỹ thuật Trong đó, cần quy định rõ mức điểm tối thiểu và tối đa cho từng tiêu chuẩn tổng quát và chi tiết khi sử dụng phương pháp chấm điểm Việc xây dựng tiêu chuẩn đánh giá này là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong quá trình đánh giá.
Lập hồ sơ mời sơ tuyển
Thông báo mời sơ tuyển
Tiếp nhận và quản lý hồ sơ dự sơ tuyển Đánh giá hồ sơ dự sơ tuyển
Trình và phê duyệt kết quả sơ tuyển
Thông báo kết quả sơ tuyển
23 tiêu chí đánh giá kỹ thuật dựa trên khả năng đáp ứng yêu cầu hồ sơ thiết kế, tiên lượng mời thầu và uy tín của nhà thầu thông qua các hợp đồng tương tự trước đó Khi lập hồ sơ mời thầu cho từng gói thầu cụ thể, cần cụ thể hóa các tiêu chí để làm cơ sở đánh giá kỹ thuật, bao gồm các yêu cầu nêu trong hồ sơ mời thầu.
Tính hợp lý và khả thi của các giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức thi công phù hợp với đề xuất về tiến độ thi công;
Ngoại trừ những trường hợp đặc thù của gói thầu yêu cầu nhà thầu phải tuân thủ biện pháp thi công đã nêu trong hồ sơ mời thầu, hồ sơ này cần cho phép nhà thầu đề xuất các biện pháp thi công khác.
Các biện pháp bảo đảm chất lượng;
Bảo đảm điều kiện vệ sinh môi trường và các điều kiện khác như phòng cháy, chữa cháy, an toàn lao động;
Mức độ đáp ứng các yêu cầu về bảo hành, bảo trì;
Uy tín của nhà thầu thông qua việc thực hiện các hợp đồng tương tự trước đó; Các yếu tố cần thiết khác
Yêu cầu tài chính và thương mại trong gói thầu bao gồm các yếu tố quan trọng như chi phí thực hiện, giá chào và biểu giá chi tiết, điều kiện giao hàng, phương thức và điều kiện thanh toán, nguồn tài chính, đồng tiền dự thầu, cùng với các điều khoản trong điều kiện chung và điều kiện cụ thể của hợp đồng.
Tiêu chuẩn đánh giá thường quy định số điểm tối đa cho từng tiêu chí và tổng số điểm tối đa cho tất cả các tiêu chí đánh giá.
2.6.3 Đấu thầu hạn chế (Limitted Competitive Bidding)
BMT chỉ cho phép một số Nhà thầu đủ năng lực tham gia dự thầu, đặc biệt trong các trường hợp mua sắm phức tạp và quy mô lớn Việc này giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả BMT và các Nhà thầu Danh sách ngắn các Nhà thầu được chọn sẽ được BMT công bố trước.
2.6.4 Chỉ định thầu (Single Bidder)
-Chỉ định thầu đối với nhà thầu được áp dụng trong các trường hợp sau đây:
Phương thức thực hiện đấu thầu
Phương thức thực hiện đấu thầu của một gói thầu là quy trình đánh giá Hồ sơ dự thầu do BMT thực hiện và cách thức mà các Nhà thầu nộp Hồ sơ dự thầu tương ứng.
Có bốn phương thức thực hiện đấu thầu, đó là:
- Phương thức một túi hồ sơ một giai đoạn
- Phương thức hai túi hồ sơ một giai đoạn
- Phương thức một túi hồ sơ hai giai đoạn
- Phương thức hai túi hồ sơ hai giai đoạn
2.7.1 Phương thức đấu thầu Một túi hồ sơ một giai đoạn
Nhà thầu gửi hồ sơ bao gồm đề xuất kỹ thuật, mô tả cách thức thực hiện công việc, và đề xuất tài chính với giá cả cụ thể cùng phương thức thanh toán Ban quản lý dự án (BMT) sẽ nhận biết cả hai nội dung kỹ thuật và tài chính đồng thời.
Phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ được áp dụng trong các trường hợp sau đây:
Đấu thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế được áp dụng cho gói thầu cung cấp dịch vụ phi tư vấn, cũng như cho gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp và hỗn hợp có quy mô nhỏ.
• Chào hàng cạnh tranh đối với gói thầu cung cấp dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp;
• Chỉ định thầu đối với gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp, hỗn hợp;
Mua sắm trực tiếp đối với gói thầu mua sắm hàng hóa;
• Chỉ định thầu đối với lựa chọn nhà đầu tư
2.7.2 Phương thức đấu thầu Hai túi hồ sơ một giai đoạn
Nhà thầu phải nộp đề xuất kỹ thuật và đề xuất tài chính trong hai túi hồ sơ riêng biệt Người nộp đề xuất tài chính sẽ là người trúng thầu, và thông tin về giá cả cùng phương thức thanh toán sẽ được giữ bí mật cho đến khi mở đề xuất tài chính.
Phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ được áp dụng trong các trường hợp sau đây:
Đấu thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế là hai hình thức chủ yếu trong việc lựa chọn nhà thầu cho các gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp và các gói thầu hỗn hợp.
• Đấu thầu rộng rãi đối với lựa chọn nhà đầu tư
2.7.3 Phương thức đấu thầu Một túi hồ sơ hai giai đoạn
- Các nhà thầu nộp đề xuất kỹ thuật không có giá
- BMT xem xét và thảo luận với riêng từng Nhà thầu về đề xuất kỹ thuật
- Cho phép Nhà thầu sửa đổi, hiệu chỉnh đề xuất kỹ thuật
- Loại bỏ những hồ sơ dự thầu không phù hợp với các tiêu chuẩn kỹ thuật được chấp nhận
- Các Nhà thầu nộp đề xuất kỹ thuật hoàn chỉnh và tài chính cụ thể
Phương thức hai giai đoạn một túi hồ sơ được sử dụng cho các hình thức đấu thầu rộng rãi và hạn chế, đặc biệt là đối với các gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp hoặc hỗn hợp có quy mô lớn và phức tạp.
2.7.4 Phương thức đấu thầu Hai túi hồ sơ hai giai đoạn
- Các nhà thầu nộp đề xuất kỹ thuật và đề xuất tài chính ở hai túi hồ sơ riêng biệt
- BMT đánh giá đề xuất kỹ thuật
- BMT xác định các nội dung hiệu chỉnh đề xuất kỹ thuật
Phương thức hai giai đoạn hai túi hồ sơ được sử dụng trong các trường hợp đấu thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế, đặc biệt cho các gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, hoặc hỗn hợp có yêu cầu về kỹ thuật, công nghệ mới, phức tạp và tính đặc thù.
Trình tự các bước thực hiện đấu thầu
Quy trình đấu thầu của một gói thầu được BMT thực hiện qua ba bước chính: đầu tiên là chuẩn bị đấu thầu, tiếp theo là thực hiện đấu thầu, và cuối cùng là ký kết cùng thực hiện hợp đồng.
Chuẩn bị đấu thầu bao gồm các công việc mà BMT cần thiết phải thực hiện trước khi tổ chức đấu thầu chính thức, đó là những công việc:
- Chuẩn bị nhân sự cho đấu thầu
- Sơ tuyển Nhà thầu đối với những gói thầu bắt buộc phải sơ tuyển
- Chuẩn bị Danh sách ngắn đối với các gói thầu cạnh tranh hạn chế
- Chuẩn bị HSMT và tiêu chí đánh giá hồ sơ dự thầu
2.8.2 Chuẩn bị nhân sự cho đấu thầu
Nhân sự của BMT đóng vai trò quan trọng trong quá trình đấu thầu, yêu cầu hiểu biết sâu sắc về quy định đấu thầu và kiến thức chuyên môn liên quan đến gói thầu Tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể của dự án, nhân sự có thể là nhân viên chính thức của BMT hoặc được thuê tạm thời để thực hiện đấu thầu.
2.8.3 Sơ tuyển nhà thầu Áp dụng đối với những gói thầu có quy mô lớn hoặc có yêu cầu kỹ thuật phức tạp
BMT tiến hành sơ tuyển để lựa chọn những Nhà thầu có năng lực phù hợp tham gia đấu thầu chính thức
Tất cả các nhà thầu có nguyện vọng có thể tham gia dự sơ tuyển bằng cách đăng ký và mua hồ sơ mời sơ tuyển do BMT phát hành Hồ sơ này thường chỉ đề cập đến các vấn đề chung liên quan đến năng lực kỹ thuật, kinh nghiệm và khả năng tài chính của nhà thầu.
2.8.4 Chuẩn bị danh sách ngắn Áp dụng đối với gói thầu sử dụng hình thức cạnh tranh hạn chế
Danh sách ngắn bao gồm các nhà thầu và nhà đầu tư đã vượt qua sơ tuyển trong đấu thầu rộng rãi, danh sách các nhà thầu được mời tham gia đấu thầu hạn chế, và danh sách các nhà thầu có hồ sơ quan tâm đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời quan tâm.
Hồ sơ mời thầu (HSMT) là tài liệu quan trọng quyết định kết quả đấu thầu Việc chuẩn bị HSMT là bắt buộc cho tất cả các gói thầu, trừ một số trường hợp đặc biệt như gói thầu tự thực hiện hoặc hợp đồng trực tiếp.
Thực hiện đấu thầu
Giai đoạn thực hiện đấu thầu của một gói thầu bắt đầu từ khi có thông báo mời thầu chính thức và kết thúc khi có thông báo kết quả lựa chọn Nhà thầu Trong giai đoạn này, Ban quản lý đấu thầu (BMT) sẽ thực hiện nhiều công việc quan trọng để đảm bảo quy trình diễn ra suôn sẻ.
- Thông báo mời thầu và phát hành HSMT
- Nhận hồ sơ dự thầu
- Đánh giá hồ sơ dự thầu
- Thông báo kết quả lựa chọn Nhà thầu
Thông báo mời thầu là thông tin quan trọng mà BMT công bố để tổ chức đấu thầu cho một gói thầu cụ thể Thông báo này bao gồm nội dung khái quát về gói thầu và được phát hành qua các phương tiện thông tin phù hợp với hình thức lựa chọn Nhà thầu Dựa vào thông báo mời thầu, các Nhà thầu có thể đăng ký dự thầu và mua Hồ sơ mời thầu (HSMT) do BMT phát hành.
2.9.2 Nhận hồ sơ dự thầu :
Hồ sơ dự thầu bao gồm cả đề xuất kỹ thuật và tài chính từ Nhà thầu Cách thức nộp hồ sơ dự thầu sẽ phụ thuộc vào phương thức đấu thầu được áp dụng cho gói thầu.
BMT cần thực hiện nghiêm túc việc nhận và bảo quản hồ sơ dự thầu để đảm bảo tính chính xác về số lượng tài liệu cũng như bảo mật thông tin dự thầu trước khi tiến hành mở thầu.
Đối với các gói thầu chỉ có một Nhà thầu tham gia hoặc áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh, quy trình thực hiện sẽ diễn ra một cách đơn giản.
Thời điểm đóng thầu là hạn chót để nộp hồ sơ dự thầu cho gói thầu Các hồ sơ dự thầu được gửi sau thời gian này sẽ không được chấp nhận.
Mở thầu là quá trình mà Ban Mở Thầu (BMT) công khai các điều kiện dự thầu của từng Nhà thầu tham gia trước khi tiến hành đánh giá hồ sơ dự thầu.
2.9.4 Đánh giá hồ sơ dự thầu Đánh giá hồ sơ dự thầu là việc BMT xem xét các hồ sơ dự thầu trên cơ sở các yêu cầu được đặt ra đối với nhu cầu mua sắm đã được BMT đưa ra trong HSMT Mục đích nhằm lựa chọn Nhà thầu đáp ứng tốt nhất các yêu cầu để thực hiện gói thầu
Phương pháp đánh giá hồ sơ dự thầu phụ thuộc vào đặc điểm của gói thầu 2.9.5 Thông báo kết quả đấu thầu
Sau khi hoàn tất việc đánh giá hồ sơ dự thầu, BMT có thể lựa chọn một hoặc nhiều Nhà thầu phù hợp nhất với yêu cầu của HSMT, được gọi là nhà thầu trúng thầu, hoặc không có Nhà thầu nào trúng thầu BMT cần thông báo kết quả này cho tất cả các Nhà thầu tham gia dự thầu ngay sau khi kết quả được phê duyệt bởi các cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có thẩm quyền.
2.9.6 Ký kết và thực hiện hợp đồng
Bước cuối cùng của quy trình đấu thầu bao gồm những công việc sau:
- Hoàn thiện và ký kết hợp đồng
- Kết thúc và thanh lý hợp đồng
BMT và Nhà trúng thầu sẽ hoàn thiện các điều khoản và ký kết hợp đồng thực hiện gói thầu Nếu không có Nhà thầu nào trúng thầu, BMT cần làm rõ nguyên nhân và tiến hành đấu thầu lại Để nâng cao hiệu quả mua sắm, BMT không chỉ cần lựa chọn Nhà thầu phù hợp mà còn phải giám sát và theo dõi quá trình thực hiện hợp đồng của Nhà thầu, đặc biệt đối với các gói thầu có yêu cầu kỹ thuật phức tạp.
31 quy mô lớn thì BMT cần thiết phải thuê tổ chức tư vấn giám sát độc lập để đảm bảo tính khách quan.
Phương pháp đánh giá Hồ sơ dự thầu và lựa chọn nhà thầu xây lắp
Đánh giá hồ sơ dự thầu cần dựa trên tiêu chuẩn và yêu cầu trong hồ sơ mời thầu, cùng với hồ sơ dự thầu đã nộp và các tài liệu giải thích đi kèm Mục tiêu là lựa chọn nhà thầu có năng lực, kinh nghiệm và giải pháp khả thi để thực hiện gói thầu hiệu quả.
Nhà thầu phải đảm bảo tính nhất quán giữa bản gốc và bản chụp trong quá trình đánh giá Nếu có sự khác biệt giữa hai bản nhưng không ảnh hưởng đến thứ tự xếp hạng, việc đánh giá sẽ dựa trên bản gốc.
Nếu có sự khác biệt giữa bản gốc và bản chụp, dẫn đến kết quả đánh giá khác nhau và thay đổi thứ tự xếp hạng nhà thầu, hồ sơ dự thầu của nhà thầu sẽ bị loại.
Hồ sơ dự thầu của nhà thầu được đánh giá là hợp lệ khi đáp ứng đầy đủ các nội dung sau đây:
Có bản gốc hồ sơ dự thầu;
Đơn dự thầu cần được ký tên và đóng dấu (nếu có) bởi đại diện hợp pháp của nhà thầu theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu Thời gian thực hiện gói thầu phải phù hợp với đề xuất kỹ thuật, và giá dự thầu phải được ghi cụ thể, cố định bằng số và bằng chữ, đồng thời hợp lý với tổng giá dự thầu trong biểu giá tổng hợp Không được đề xuất các giá khác nhau hoặc kèm theo điều kiện bất lợi cho chủ đầu tư Đối với nhà thầu liên danh, đơn dự thầu cần có chữ ký và dấu (nếu có) của đại diện hợp pháp của từng thành viên hoặc của thành viên đứng đầu liên danh theo phân công trong thỏa thuận liên danh.
Hiệu lực của hồ sơ dự thầu đáp ứng yêu cầu theo quy định trong hồ sơ mời thầu;
Bảo đảm dự thầu cần có giá trị và thời hạn hiệu lực phù hợp với yêu cầu trong hồ sơ mời thầu Đối với những trường hợp yêu cầu bảo đảm dự thầu, hình thức nộp thư bảo đảm là một lựa chọn khả thi.
32 lãnh thì thư bảo lãnh phải được ký bởi đại diện hợp pháp của tổ chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động theo pháp luật Việt Nam, đảm bảo có giá trị và thời hạn hiệu lực phù hợp với yêu cầu của hồ sơ mời thầu.
Không có tên trong hai hoặc nhiều hồ sơ dự thầu với tư cách là nhà thầu chính (nhà thầu độc lập hoặc thành viên trong liên danh);
Có thỏa thuận liên danh được đại diện hợp pháp của từng thành viên liên danh ký tên, đóng dấu (nếu có);
Nhà thầu không đang trong thời gian bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu;
Nhà thầu bảo đảm tư cách hợp lệ theo quy định tại Khoản 1 Điều 5 của Luật Đấu thầu
Nhà thầu có hồ sơ dự thầu hợp lệ được xem xét, đánh giá về năng lực và kinh nghiệm
+ Việc đánh giá về năng lực và kinh nghiệm thực hiện theo tiêu chuẩn đánh giá quy định trong hồ sơ mời thầu;
+ Nhà thầu có năng lực và kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu được xem xét, đánh giá về kỹ thuật
Đánh giá năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu được thực hiện theo tiêu chuẩn trong hồ sơ mời thầu đối với gói thầu không sơ tuyển Tùy thuộc vào từng gói thầu, việc này có thể diễn ra ở bước đánh giá sơ bộ cho tất cả nhà thầu có hồ sơ hợp lệ hoặc sau khi xác định giá đánh giá, theo quy định trong hồ sơ mời thầu Nhà thầu phải đạt yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm để hồ sơ dự thầu được xem xét ở các bước tiếp theo.
2.10.3 Đánh giá chi tiết hồ sơ dự thầu a Đánh giá về mặt kỹ thuật:
Các giải pháp kỹ thuật và biện pháp tổ chức thi công cần phải hợp lý và khả thi, phù hợp với tiến độ đề xuất Tuy nhiên, trong trường hợp gói thầu có yêu cầu cụ thể, nhà thầu phải thực hiện theo đúng biện pháp thi công đã được nêu trong hồ sơ mời thầu.
Trong hồ sơ mời thầu, cần quy định rằng nhà thầu có quyền đề xuất biện pháp thi công khác với biện pháp đã nêu Đồng thời, hồ sơ cũng cần chỉ rõ tiêu chuẩn đánh giá đối với các đề xuất biện pháp thi công thay thế của nhà thầu.
+ Bảo đảm điều kiện vệ sinh môi trường và các điều kiện khác như phòng cháy, chữa cháy, an toàn lao động
+ Mức độ đáp ứng các yêu cầu về bảo hành
+ Các biện pháp đảm bảo chất lượng
+ Các nội dung khác (nếu có)
Để đánh giá kỹ thuật, phương pháp chấm điểm được áp dụng với thang điểm từ 100 đến 1.000 Tiêu chuẩn đánh giá về mặt kỹ thuật sẽ được xác định tùy thuộc vào tính chất của từng gói thầu, nhưng mức điểm tối thiểu phải đạt ít nhất 70% tổng số điểm kỹ thuật; đối với các gói thầu yêu cầu kỹ thuật cao, mức điểm tối thiểu là 80%.
Quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu cho gói thầu xây lắp bao gồm hai bước chính: đánh giá sơ bộ và đánh giá chi tiết Đánh giá sơ bộ tập trung vào việc kiểm tra các yếu tố như bảo lãnh dự thầu và năng lực tài chính Trong khi đó, đánh giá chi tiết được thực hiện thông qua việc sử dụng giá đánh giá dựa trên hai yếu tố kỹ thuật và tài chính Đề xuất kỹ thuật của Nhà thầu là bản mô tả năng lực và biện pháp kỹ thuật cụ thể cho gói thầu, trong đó năng lực kỹ thuật không chỉ thể hiện qua kinh nghiệm của đội ngũ nhân sự mà còn qua số lượng và chất lượng máy móc, thiết bị thi công BMT sẽ sử dụng các tiêu chí đánh giá đã được nêu trong HSMT để đánh giá biện pháp kỹ thuật, thông qua hệ thống điểm số hoặc phương pháp Đạt/Không đạt, tùy thuộc vào quy mô và yêu cầu kỹ thuật của từng gói thầu.
- Tính hợp lý và khả thi của các giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức thi công và biện pháp đảm bảo kỹ thuật
- Mức độ đáp ứng về các yêu cầu kỹ thuật, chất lượng vật tư
- Mức độ đáp ứng về thiết bị thi công
Các biện pháp đảm bảo an toàn, vệ sinh môi trường và phòng cháy chữa cháy được thực hiện sau khi BMT đánh giá kỹ thuật Những đề xuất không đáp ứng yêu cầu sẽ bị loại bỏ, và BMT sẽ tiến hành xem xét các đề xuất tài chính của những hồ sơ dự thầu còn lại.
Trong quá trình đấu thầu, giá chào thầu không phải là yếu tố duy nhất để lựa chọn Nhà thầu, vì nó có thể được điều chỉnh theo các điều kiện thực hiện khác nhau Để đánh giá chính xác đề xuất giá, BMT cần xây dựng lại giá chào thầu dựa trên các điều kiện thực hiện đồng nhất, gọi là Mặt bằng đánh giá chung Giá chào thầu được xác định lại theo mặt bằng này được gọi là Giá đánh giá, và nó được sử dụng để so sánh các Hồ sơ dự thầu nhằm lựa chọn Nhà thầu phù hợp.
Giá đánh giá được xác định theo trình tự sau:
- Đổi ra đồng tiền chung
- Xác định mặt bằng so sánh và giá đánh giá
Mặt bằng đánh giá chung bao gồm các yếu tố như kỹ thuật, tiến độ và thương mại Nhà thầu có hồ sơ dự thầu với giá thấp nhất sẽ được đánh giá cao nhất và được chọn để hoàn thiện hợp đồng.
Các nhân tố ảnh hưởng đến QLNN về đấu thầu
2.11.1 Các nhân tố bên trong
- Hệ thống văn bản pháp luật về đấu thầu:
Văn bản quy định về đấu thầu thường xuyên được cập nhật để phù hợp với thực tiễn, nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động đấu thầu Sự thay đổi này giúp cải thiện quy trình đấu thầu, tuy nhiên cũng gây ra sự lo lắng cho các chủ đầu tư.
Việc cập nhật thường xuyên các thay đổi trong quy định về đấu thầu là rất quan trọng đối với chủ đầu tư Nếu không nắm bắt kịp thời, họ sẽ gặp nhiều khó khăn trong công tác tổ chức đấu thầu.
Trình tự phê duyệt thiết kế kỹ thuật và các hồ sơ liên quan đến đấu thầu thường kéo dài do hệ thống văn bản pháp quy chưa hoàn thiện và sự thiếu sót trong việc theo dõi quá trình phê duyệt của các cán bộ phụ trách Đối với gói thầu xây dựng, điều kiện cần thiết để xét thầu là đạt trên 70/100 điểm kỹ thuật, trong khi yếu tố quyết định thắng thầu lại là giá bỏ thầu thấp nhất Tuy nhiên, thực tế cho thấy có nhiều thủ thuật để cải thiện chất lượng và hợp lý hóa thời gian, mặc dù có thể bị phạt 12% giá trị công trình cho việc chậm bàn giao Các tiêu cực và tham nhũng luôn tiềm ẩn trong mọi khâu từ tư vấn, thiết kế đến giám sát và nghiệm thu công trình Do đó, nhà thầu có giá thấp nhất không nhất thiết phải chịu lỗ trong hoạt động xây dựng nhờ vào các hoạt động ngầm trong quá trình thực hiện.
Trước tình hình giảm giá mạnh mẽ, các nhà quản lý đầu tư và nhà thầu đã có nhiều phản ứng khác nhau Dư luận đang xôn xao về các phương pháp giảm giá, trong khi các nhà thầu lại cảm thấy hoang mang Nhiều nhà thầu đã lên tiếng phản đối những đồng nghiệp đưa ra mức giá thầu quá thấp, coi đó là hành động phá giá không công bằng.
Nghị định 58/2008/NĐ-CP và Nghị định 85/2009/NĐ-CP không quy định giá sàn trong đấu thầu, dẫn đến tình trạng phá giá và gây khó khăn cho quản lý nhà nước, ảnh hưởng tiêu cực đến các doanh nghiệp làm ăn chân chính và chất lượng công trình.
- Năng lực của chủ đầu tư (bên mời thầu):
Năng lực nhân sự của bên mời thầu là yếu tố quan trọng, yêu cầu hiểu biết sâu sắc về quy định pháp luật liên quan đến đấu thầu và kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực gói thầu Chủ đầu tư đóng vai trò then chốt, quyết định thành công của mọi dự án, bao gồm cả trong lĩnh vực đấu thầu Dù quy trình đấu thầu có hoàn thiện đến đâu, năng lực của các bên liên quan vẫn là yếu tố quyết định.
36 không được điều hành và thực hiện bởi những người có năng lực thì hoạt động đấu thầu cũng trở thành vô nghĩa
Trong quá trình đấu thầu, việc đưa ra yêu cầu quá cao cho bên tư vấn lập hồ sơ mời thầu có thể dẫn đến việc không lựa chọn được nhà thầu ngay từ lần đầu tiên, buộc phải tổ chức đấu thầu lại Điều này xảy ra khi chủ đầu tư mong muốn có những nhà thầu hoàn hảo, nhưng thực tế không phải nhà thầu nào cũng có khả năng đáp ứng những yêu cầu đó Kết quả là, mặc dù các nhà thầu tham gia đều là những đơn vị tiềm năng và có uy tín, chỉ một nhà thầu có thể vượt qua giai đoạn đánh giá kỹ thuật.
Trong quá trình đấu thầu xây dựng, chủ đầu tư thường dựa vào các tiêu chí như giá thầu, biện pháp kỹ thuật, chất lượng công trình, tiến độ thi công, năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu, cùng với các biện pháp tổ chức thi công và đảm bảo an toàn lao động, vệ sinh môi trường để lựa chọn nhà thầu phù hợp Tuy nhiên, hiện nay, sự thiếu hụt chuyên viên giỏi trong lĩnh vực kỹ thuật đã gây khó khăn trong việc chấm thầu, ảnh hưởng đến thời gian và chất lượng kết quả đấu thầu.
- Năng lực các nhà thầu xây lắp:
Nhà thầu xây lắp đóng vai trò quyết định trong sự thành công hay thất bại của các cuộc đấu thầu Thiếu nhà thầu, các cuộc đấu thầu sẽ không tồn tại, và các quy định về đấu thầu cũng trở nên vô nghĩa Chất lượng và năng lực của các nhà thầu ảnh hưởng lớn đến chất lượng của các cuộc đấu thầu, đặc biệt trong lĩnh vực xây dựng.
Năng lực đấu thầu của doanh nghiệp bao gồm tài chính, thiết bị, công nghệ, lao động, marketing và tổ chức quản lý, giúp tạo ra lợi thế cạnh tranh và chiếm lĩnh thị phần Trong lĩnh vực đấu thầu xây dựng, năng lực này thể hiện qua thị phần, doanh thu, lợi nhuận, năng lực tài chính, nguồn nhân lực có trình độ cao, phương pháp quản lý, bảo vệ môi trường, cùng với uy tín và thương hiệu Những yếu tố này không chỉ tạo ra lợi thế cạnh tranh mà còn nâng cao khả năng triển khai các hoạt động với hiệu suất cao, góp phần vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Để tạo ra giá trị khác biệt cho khách hàng, doanh nghiệp cần vượt trội hơn đối thủ cạnh tranh bằng cách tập trung vào những yếu tố như chất lượng sản phẩm hoặc dịch vụ, chi phí thấp, hoặc kết hợp cả hai.
Năng lực tổ chức sản xuất của một số nhà thầu còn hạn chế, ảnh hưởng đến tiến độ thi công và chất lượng công trình Thiếu sót trong tổ chức điều hành, thiết bị và tài chính khiến nhiều nhà thầu không đảm bảo tiến độ và chất lượng như cam kết trong hợp đồng Điều này dẫn đến việc họ bị thay thế bởi các nhà thầu khác, gây khó khăn trong quản lý của chủ đầu tư.
Khi quy mô gói thầu lớn, năng lực của nhà thầu cần được nâng cao, dẫn đến việc liên danh và thuê thầu phụ trở nên phổ biến Tuy nhiên, sự biến động giá cả và mối quan hệ không sòng phẳng giữa thầu chính và thầu phụ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng và tiến độ gói thầu, từ đó tác động đến công tác nghiệm thu, hoàn công, thanh quyết toán và giải ngân.
Tình trạng nhà thầu đưa ra mức giá quá thấp đang gây ra nhiều tranh cãi và ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình lựa chọn nhà thầu Việc này không chỉ làm giảm chất lượng công trình mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro cho các dự án.
Việc lựa chọn nhà thầu dựa trên giá thầu thấp nhất không đảm bảo rằng họ có giải pháp kỹ thuật tốt Mục tiêu của đấu thầu là tìm ra nhà thầu có khả năng thực hiện công trình hiệu quả và tiết kiệm ngân sách Nhà nước Tuy nhiên, theo quy định, nhà thầu có giá đánh giá thấp nhất sẽ được chọn, dẫn đến tình trạng nhà thầu đưa ra giá thấp nhưng chỉ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật tối thiểu vẫn có cơ hội trúng thầu Trong khi đó, những nhà thầu khác có giá cao hơn nhưng sở hữu biện pháp kỹ thuật tiên tiến lại không được lựa chọn.
Kết luận
Qua việc phân tích kinh nghiệm đấu thầu từ các nước trên thế giới, Việt Nam nhận thấy có những bước tiến mới cùng với cơ chế giám sát chặt chẽ, góp phần tạo ra tính minh bạch và công bằng trong hoạt động này Để nâng cao hiệu quả, Việt Nam cần nghiên cứu kỹ lưỡng quy chế đấu thầu quốc tế nhằm hoàn thiện quy trình Để tránh những bất lợi và tổn thất, việc lập kế hoạch cụ thể, chi tiết và rõ ràng trước khi thực hiện đấu thầu là vô cùng cần thiết cho sự thành công trong quản lý dự án.
Sau khi điều chỉnh địa giới hành chính huyện Châu Thành và huyện Chợ Gạo, thành phố Mỹ Tho đã được mở rộng Việc này bao gồm việc điều chỉnh địa giới hành chính các xã và thành lập các xã mới thuộc thành phố Mỹ Tho, huyện Châu Thành và huyện Chợ Gạo.
Xã Đạo Thạnh có 1.031,47 ha diện tích tự nhiên và 12.427 nhân khẩu
Xã Tân Mỹ Chánh có 931,59 ha diện tích tự nhiên và 8.975 nhân khẩu
Xã Trung An có 1.063,03 ha diện tích tự nhiên và 14.651 nhân khẩu
Thành phố Mỹ Tho đã điều chỉnh và mở rộng diện tích tự nhiên lên 8.154,08 ha, tăng thêm 3.295,28 ha, với dân số đạt 204.142 người, tăng 94.725 người Sự mở rộng này bao gồm việc điều chỉnh từ một phần của các xã Long An, Phước Thạnh, Thạnh Phú, Bình Đức, và toàn bộ xã Thới Sơn (huyện Châu Thành), cùng với một phần các xã Song Bình và Lương Hoà Lạc (Chợ Gạo) Sau khi mở rộng, TP Mỹ Tho hiện có 17 đơn vị hành chính cấp phường – xã, bao gồm các phường 1 đến 10, Tân Long và các xã Phước Thạnh, Trung An, Thới Sơn, Đạo Thạnh, Tân Mỹ Chánh, Mỹ Phong.
Thành phố Mỹ Tho có 8.154,08 ha diện tích tự nhiên và 270.700 nhân khẩu, có
17 đơn vị hành chính trực thuộc, bao gồm các phường: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, Tân Long và các xã: Đạo Thạnh, Mỹ Phong, Phước Thạnh, Tân Mỹ Chánh, Thới Sơn, Trung An
Ngày 05 tháng 02 năm 2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 242/QĐ-TTg về việc công nhận thành phố Mỹ Tho là đô thị loại I trực thuộc tỉnh Tiền Giang Như vậy, tính đến thời điểm này, thành phố Mỹ Tho là đô thị loại I thứ hai của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long sau thành phố Cần Thơ và là đô thị loại
Sau năm 2020, thành phố Mỹ Tho dự kiến sẽ thành lập 6 phường mới: Bình Tạo, Trung An, Trung Lương, Thạnh Mỹ, Thạnh Phong và Đạo Thạnh Việc này được thực hiện trên cơ sở giải thể 2 xã Trung An và Đạo Thạnh, nhằm thực hiện quy hoạch chung xây dựng thành phố Mỹ Tho đến năm 2030, với tầm nhìn đến năm 2050.
Bảng 3.5 Danh sách các đơn vị hành chính thuộc thành phố Mỹ Tho:
STT Tên đơn vị hành chính
(người/km²) Số ấp/khu phố
Long 2,73 3.456 1.266 4 khu phố: Tân Thuận, Tân
Hà, Tân Hoà, Tân Bình
7 ấp: Mỹ Lương, Mỹ Phú,
Mỹ Hoà, Mỹ Hưng, Mỹ An, Hội Gia, Mỹ Lợi, Mỹ Thạnh
6 ấp: Phong Thuận, Tân Tĩnh, Bình Phong A, Bình Phong B, Bình Thạnh, Bình Lợi
Sơn 12,12 5.574 460 4 ấp: Thới Hoà, Thới Bình,
5 ấp: Phước Hoà, Phước Thuận, Long Hưng, Long
3.6 Quy hoạch thành phố Mỹ Tho
UBND tỉnh vừa ban hành Quyết định 1336/QĐ-UBND, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) cho TP Mỹ Tho đến năm tới Quyết định này nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân địa phương.
Đến năm 2020, TP Mỹ Tho sẽ trở thành trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và khoa học công nghệ của tỉnh, đồng thời là trung tâm thương mại dịch vụ, công nghiệp và du lịch sinh thái của khu vực Bắc sông Tiền, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030.
Để hoàn thiện kết cấu hạ tầng đô thị và phát triển kinh tế - xã hội, cần chú trọng vào cơ cấu kinh tế bao gồm công nghiệp, dịch vụ và nông nghiệp, trong đó nâng cao tỷ trọng khu vực dịch vụ Đồng thời, phát triển thêm các cơ sở giáo dục, y tế và văn hóa là rất quan trọng Việc gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường sinh thái, đảm bảo an ninh trật tự xã hội và nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân cũng cần được ưu tiên hàng đầu.
Định hướng phát triển tập trung vào việc nâng cao giá trị ngành chế biến và tinh chế nông sản, thủy sản và thực phẩm để thúc đẩy xuất khẩu Đồng thời, đầu tư vào ngành cơ khí chế tạo, sửa chữa, điện - điện tử và hóa chất nhằm hỗ trợ các lĩnh vực khác và phục vụ nhu cầu dân sinh Ngoài ra, cần phát triển cơ sở gia công may mặc và giày da để giải quyết vấn đề lao động tại địa phương và khu vực lân cận, đồng thời di dời các cơ sở gây ô nhiễm để cải thiện môi trường.
Trong bối cảnh 48 tắc giao thông tại các phường và khu vực đông dân cư, việc cải thiện hạ tầng giao thông là cần thiết để kết nối hiệu quả với các cụm công nghiệp Đồng thời, cần tích cực hỗ trợ và ưu đãi cho các hợp tác xã hoặc doanh nghiệp trong ngành nghề truyền thống nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
Sử dụng công nghệ nhiều tầng vào từng địa bàn, thích hợp với trình độ lao động, từng bước đầu tư chiều sâu
Nhiệm vụ chính là hoàn thiện các khu, cụm công nghiệp như Khu công nghiệp Mỹ Tho, mở rộng cụm công nghiệp Trung An thêm 20 ha, cụm công nghiệp Tân Mỹ Chánh với diện tích 53 ha, và cụm công nghiệp Mỹ Phong 20 ha Đồng thời, cần bố trí các làng nghề sản xuất chiếu, thảm, bánh và mứt để phát triển kinh tế địa phương.
Định hướng phát triển tập trung vào việc chỉnh trang, sửa chữa và xây dựng mới các công trình công cộng và dân dụng, bao gồm các cơ sở công quyền, khu tái định cư, khu dân cư mới, nhà ở trong dân, cơ xưởng trong các khu công nghiệp, cũng như các cơ sở công nghiệp, thương mại - dịch vụ và các công trình phúc lợi công cộng.
Nhiệm vụ chính là xây dựng mới các trung tâm thương mại, khách sạn và cao ốc văn phòng tại ngã ba Trung Lương, cùng với khu du lịch Thới Sơn và các khu dân cư mới tại các phường mới Bên cạnh đó, cần nâng cấp và xây dựng mới các chợ phường xã, chợ vựa, các cụm và nhà máy công nghiệp Việc kiên cố hóa và xây dựng đúng chuẩn các trường mầm non, trường phổ thông các cấp, cũng như Trung tâm tổng hợp kỹ thuật hướng nghiệp là rất quan trọng Ngoài ra, cần nâng cấp, mở rộng và xây dựng mới các bệnh viện, trạm y tế, cùng với các cơ sở văn hóa và thể dục thể thao Cuối cùng, xây dựng các cơ sở công quyền cho các phường, xã mới và thành phố tại khu đô thị mới Trung Lương cũng là một phần không thể thiếu trong kế hoạch phát triển hạ tầng kỹ thuật.
Đường vành đai đang được phát triển với ĐT 870B nối dài lên ĐT 878, tạo kết nối trực tiếp ra đường cao tốc Tuyến Lộ Xoài sẽ thông ra ĐT 879B, hướng về Long An Bên cạnh đó, tuyến Bến Chùa, chạy song song với rạch Bến Chùa, sẽ kết nối từ thị trấn Chợ Bưng ra QL.1A Cuối cùng, tuyến ĐH.31 sẽ kết nối từ ĐT 879B đến ĐT 879, giúp thông ra đường cao tốc.
+ Phát triển hệ thống đường đối ngoại: Tuyến Ấp Bắc - QL 1A, đường liên huyện Trung An, ĐT 879, ĐT 879B, nâng cấp đường Lộ Me lên cấp V
+ Phát triển hệ thống đường trục đô thị bao gồm 2 tuyến chính theo hướng Bắc
Nam và Đông - Tây là hai trục giao thông chính, trong đó trục Bắc - Nam sẽ nâng cấp đoạn nối dài phía Bắc cầu Hùng Vương Trục Đông - Tây, bao gồm lộ Y tế, Lý Thường Kiệt, Nguyễn Trãi và Anh Giác, sẽ được cải tạo với việc thay thế đoạn từ vòng xoay Ấp Bắc đến đường Lý Thường Kiệt bằng 2-3 tuyến đường nhỏ Hệ thống đường hành lang đô thị ngày càng quan trọng, bao gồm các tuyến chính như tuyến hành lang Tây, đường Lý Thường Kiệt, tuyến hành lang Tây - Bắc và lộ Đạo Thạnh, cần được nâng cấp lên đường đô thị Đồng thời, tuyến hành lang Đông, cùng với lộ Ma và Trần Nguyên Hãn, cũng cần được chú trọng.
+ Đường thủy do trung ương quản lý: tuyến sông Tiền có chiều dài trên địa bàn 8,2 km, sẽ nâng cấp theo kế hoạch của Trung ương