TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI KHOA QUẢN LÝ VĂN HĨA – NGHỆ THUẬT TÌM HIỂU ĐỜI SỐNG VĂN HĨA CỦA CƠNG NHÂN TẠI KHU CƠNG NGHIỆP PHỐ NỐI B – HƯNG YÊN KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ VĂN HÓA – NGHỆ THUẬT Giảng viên hướng dẫn: Sinh viên thực : Trần Thị Thu Hà Nội – 2010 MỤC LỤC MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Đối tượng nghiên cứu phạm vi nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu 5 Đóng góp đề tài Cấu trúc đề tài Chương : SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KHU CÔNG NGHIỆP PHỐ NỐI B – HƯNG YÊN 1.1 Khái quát khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên 1.1.1 Sự đời khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng yên 1.1.2 Nhiệm vụ quyền hạn khu công nghiệp 1.1.3 Cơ cấu tổ chức sản xuất kinh doanh khu công nghiệp .10 1.2 Sự phát triển Khu công nghiệp 11 1.3 Khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên với việc phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục địa phương 14 Chương : THỰC TRẠNG ĐỜI SỐNG VĂN HĨA CỦA CƠNG NHÂN TẠI KHU CƠNG NGHIỆP PHỐ NỐI B – HƯNG YÊN 17 2.1 Đời sống lao động sản xuất công nhân 17 2.1.1 Cơ sở vật chất không gian làm việc công nhân 17 2.1.2 Đời sống lao động sản xuất chế độ bảo hiểm người lao động 19 Đời sống lao động sản xuất: 19 2.1.3 Thu nhập bình qn mức sống cơng nhân 25 2.2 Đời sống văn hóa công nhân khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên 31 2.2.1 Cơ sở hạ tầng cho sinh hoạt văn hóa 31 2.2.2 Các hình thức hưởng thụ văn hóa công nhân 37 2.2.3 Các hoạt động văn hóa phục vụ cơng nhân 48 Chương : Ý KIẾN NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỜI SỐNG VĂN HĨA CỦA CƠNG NHÂN TẠI KHU CÔNG NGHIỆP PHỐ NỐI B – HƯNG YÊN 50 3.1 Xây dựng hệ thống thiết chế văn hóa phục vụ công nhân .50 3.1.1 Tầm quan trọng việc xây dựng đời sống văn hóa cho công nhân khu công nghiệp bối cảnh 50 3.1.2 Xây dựng hệ thống thiết chế văn hóa khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên 51 3.2 Xây dựng mơ hình chung cư tập thể cho người lao động .54 3.3 Đáp ứng đời sống văn hóa tinh thần cho người lao động 57 3.4 Ý kiến tổ chức hoạt động văn hóa cho công nhân khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên 59 KẾT LUẬN .63 TÀI LIỆU THAM KHẢO 65 MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Lịch sử dân tộc chứng minh văn hóa có vị trí đặc biệt quan trọng, động lực mạnh mẽ trình xây dựng gìn giữ đất nước dân tộc Việt Nam Đảng nhà nước ta ln ln quan tâm tới gìn giữ phát triển văn hóa Trong q trình thực kinh tế thị trường – định hướng xã hội chủ nghĩa, ngày thấy vai trò quan trọng văn hóa, coi phát triển kinh tế hài hịa với phát triển văn hóa – xã hội Có thể nói, văn hóa khơng đứng tách riêng với lĩnh vực khác mà văn hóa “thấm sâu” vào toàn đời sống hoạt động xã hội, vào cá nhân, gia đình, tập thể cộng đồng, vùng miền, vào lĩnh vực sinh hoạt quan hệ người tạo đất nước ta đời sống tinh thần cao đẹp, trình độ dân trí cao, khoa học phát triển, phục vụ đắc lực nghiệp cơng nghiệp hóa – đại hóa, mục tiêu “dân giàu – nước mạnh – xã hội công – dân chủ văn minh” Nghị Trung Ương – khóa VIII nêu rõ Trải qua thời gian, kinh nghiệm nước ta Thế giới thấy: Kinh tế không phát triển lành mạnh lâu bền không dựa tảng văn hóa Và ngược lại: văn hóa khơng phải sản phẩm thụ động kinh tế, chạy theo kinh tế mà thực tế có sức mạnh tinh thần lớn lao, chủ động tác động thúc đẩy kinh tế phát triển Kinh tế văn hóa hai mặt tách rời xã hội trình hội nhập đất nước ta Là sinh viên học tập trường Đại học Văn hóa Hà Nội sinh sống Khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng n tơi nhận thấy xã hội có tồn phát triển yếu tố văn hóa kinh tế khơng thể tách rời nhau, phải song song tồn tác động lẫn tạo nên môi trường sống phát triển kinh tế với người sống đời sống văn hóa lành mạnh hưởng thụ đóng góp nhiều cho xã hội Đây lý tơi chọn đề tài “ Tìm hiểu đời sống văn hóa cơng nhân khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên” làm đề tài cho khóa luận để tìm hiểu văn hóa cịn ảnh hưởng đến khía cạnh kinh tế Đối tượng nghiên cứu phạm vi nghiên cứu Đời sống văn hóa công nhân khu công nghiệp phố Nối B – Hưng Yên Mục tiêu nghiên cứu Khái quát đời, chức nhiệm vụ Khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng n Tìm hiểu thực trạng đời sống văn hóa cơng nhân làm việc Khu công nghiệp Ý kiến đề xuất việc xây dựng đời sống văn hóa cơng nhân Phương pháp nghiên cứu ` Để thực đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu tư liệu Phương pháp khảo sát thực tế kết hợp vấn Đóng góp đề tài Đóng góp thêm tư liệu cho cơng tác xây dựng phát triển phong trào văn hóa – văn nghệ, xây dựng đời sống văn hóa tinh thần cán công nhân viên khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên nói riêng khu công nghiệp khác địa bàn tỉnh Hưng Yên nước Ý kiến xây dựng đời sống văn hóa cơng nhân khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên ứng dụng vào thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng đời sống văn hóa cho người lao động khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Cấu trúc đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo phụ lục, đề tài chia làm chương: Chương 1: Sự hình thành phát triển khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Chương 2: Thực trạng đời sống văn hóa công nhân khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Chương 3: Ý kiến nhằm nâng cao chất lượng đời sống văn hóa cơng nhân khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Chương SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KHU CÔNG NGHIỆP PHỐ NỐI B – HƯNG YÊN 1.1 Khái quát khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên 1.1.1 Sự đời khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng yên Hưng Yên tỉnh thuộc vùng Đồng sơng Hồng, vùng đất có lịch sử văn hoá lâu đời, nằm vùng kinh tế trọng điểm Bắc tam giác tăng trưởng kinh tế Miền bắc, Việt Nam với nhiều tuyến giao thông quan trọng qua, gần cửa khẩu, cảng biển, trung tâm công nghiệp thành phố lớn Người dân Hưng Yên có truyền thống cần cù, sáng tạo lao động với nhiều làng nghề, ngành nghề truyền thống Đây điều kiện thuận lợi để Hưng Yên đẩy mạnh phát triển công nghiệp năm qua, mà chứng tốc độ tăng trưởng công nghiệp đạt trung bình hàng năm đạt 25 - 30% Cùng với phát triển mạnh mẽ công nghiệp tỉnh Hưng Yên, Khu vực Phố Nối với vị trí địa lý quan hệ vùng thuận lợi trở thành trung tâm Kinh tế - Công nghiệp - Dịch vụ tỉnh Hưng Yên, đặc biệt phát triển Công nghiệp Nhằm khai thác phát huy mạnh khu vực này, Tỉnh Hưng Yên quy hoạch Khu Công nghiệp Phố Nối B Chính phủ cho phép thành lập Quyết định số: 1665/CP-CN ngày 4/12/2003 Khu công nghiệp Phố Nối B có tổng diện tích mặt 583 thuộc địa phận xã: Nghĩa Hiệp (thuộc huyện Yên Mỹ), Dị Sử (thuộc huyện Mỹ Hào) tỉnh Hưng Yên Mặt khu công nghiệp nằm bên trục ba trục đường chính: đường Năm – trục đường thơng suốt Hưng n phía Đơng với tỉnh thành: Hải Dương, Hải Phịng, Quảng Ninh, phía Tây tỉnh thành: Bắc Ninh, Hà Nội Ngoài trục đường Năm khu cơng nghiệp cịn có trục đường 39A 39B chạy xuyên xuốt toàn tỉnh Hưng Yên, nối liền khu công nghiệp Phố Nối B với khu công nghiệp khác địa bàn tỉnh, sâu xuống phía Nam địa phận tỉnh Thái Bình, tỉnh Hà Nam, Nam Định… Có thể nói với vị trí địa lý trên, doanh nghiệp đóng địa bàn khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên gặp thuận lợi lớn cho việc vận chuyển hàng hóa, nguyên nhiên vật liệu thành phẩm đến tỉnh thành khác Hơn nữa, với ưu vị trí địa lý trên, giúp cho doanh nghiệp địa bàn thu hút, tập trung lượng công nhân viên từ tỉnh thành khác đến làm việc Chính yếu tố giúp cho khu cơng nghiệp có đầu tư, hoạt động sản xuất nhiều doanh nghiệp nước Khu cơng nghiệp Phố Nối B phủ cho phép thành lập văn số 1665/CP-CN ngày 04 tháng 12 năm 2003; UBND tỉnh Hưng Yên định thành lập phê duyệt dự án đầu tư xây dựng kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp văn sổ 106/QĐ-UB ngày 15 tháng 01 năm 2004 Các doanh nghiệp hoạt động khu công nghiệp bao gồm doanh nghiệp cấp phép đầu tư vào khu công nghiệp trước ngày 15/05/2004 (gọi tắt doanh nghiệp đầu tư trước) doanh nghiệp cấp phép đầu tư vào khu công nghiệp sau ngày 15/01/2004 (gọi tắt doanh nghiệp đầu tư sau) Khu công nghiệp hoạt động quản lý Ban quản lý khu công nghiệp Hưng Yên, thành lập theo định số 183/2003/QĐ-TTg ngày 08/09/2003 Thủ tướng Chính phủ, thực nhiệm vụ quản lý nhà nước khu công nghiệp theo chức thẩm quyền theo ủy quyền Bộ, Ngành, quan quản lý Nhà nước Trung Ương UBND tỉnh Hưng Yên, phù hợp với quy định Pháp luật Việt Nam Khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên cho phép đa dạng ngành nghề doanh nghiệp hoạt động sau: Sản xuất, lắp ráp điện tử, khí, giao thơng Chế biến nông sản, thực phẩm, thức ăn gia súc Sản xuất sắt thép sản phẩm từ thép Sản xuất hang tiêu dùng, măy mặc Sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ, da giầy 1.1.2 Nhiệm vụ quyền hạn khu công nghiệp Tổ chức xây dựng quản lý thực quy hoạch chi tiết, tiến độ xây dựng phát triển khu công nghiệp, bao gồm: quy hoạch phát triển cơng trình kết cấu hạ tầng khu cơng nghiệp; quy hoạch bố trí ngành nghề; tham gia phát triển cơng trình kết cấu hạ tầng ngồi khu cơng nghiệp có liên quan khu dân cư phục vụ công nhân lao động khu công nghiệp Đôn đốc, kiểm tra việc xây dựng cơng trình kết cấu hạ tầng ngồi khu cơng nghiệp liên quan để đảm bảo việc xây dựng đưa vào hoạt động đồng cơng trình hạ tầng quy hoạch tiến độ duyệt Hỗ trợ, vận động dự án đầu tư vào khu công nghiệp Tiếp nhận đơn xin đầu tư kèm theo hồ sơ dự án đầu tư; tổ chức thẩm định cấp Giấy phép đầu tư cho dự án đầu tư nước ngoài, định chấp nhận đầu tư dự án đầu tư nước theo ủy quyền Kiểm tra, tra việc thực giấy phép đầu tư, Hợp đồng gia công sản phẩm, Hợp đồng cung cấp dịch vụ, Hợp đồng kinh doanh, tranh chấp kinh tế theo yêu cầu đương Phối hợp với quan quản lý Nhà nước lao động việc kiểm tra, tra quy định Pháp luật hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, an toàn lao động tiền lương Quản lý hoạt động dịch vụ khu công nghiệp Thỏa thuận với công ty phát triển hạ tầng khu công nghiệp việc định giá cho thuê lại đất gắn với cơng trình kết cấu hạ tầng xây dựng, loại phí dịch vụ theo sách pháp luật hành Cấp, điều chỉnh thu hồi loại giấy chứng thuộc thẩm quyền theo ủy quyền; cấp điều chỉnh thu hồi loại giấy phép theo ủy quyền Báo cáo định ký hàng năm theo quy định Pháp luật xây dựng, phát triển quản lý khu công nghiệp Ủy ban nhân dân tỉnh, Bộ kế hoạch đầu tư quan, cấp thẩm quyền có liên quan Thực nhiệm vụ khác Ủy ban nhân dân tỉnh giao có liên quan đến việc phát triển khu công nghiệp 1.1.3 Cơ cấu tổ chức sản xuất kinh doanh khu công nghiệp Khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên vào hoạt động từ tháng năm 2004, tính đến (03/2010) có tới 26 doanh nghiệp thuộc khu công nghiệp hoạt động sản xuất với ngành nghề cho phép Doanh nghiệp nhà nước: (08) Dệt may: Tổng công ty dệt may Việt Nam, công ty may Yên Mỹ, công ty may đan Hưng Long, công ty may Quân đội Thực phẩm, thức ăn gia súc: Công ty thực phẩm Đức – Việt, Thức ăn gia súc Con Cò 10 tướng, thể dục nhịp điệu…vào cuối ngày lao động theo lịch đưa Mời cán có nghiệp vụ văn hóa làm việc Nhà văn hóa để tạo nên hoạt động văn hóa có hiệu quả, chun mơn nhằm góp phần xây dựng nhà văn hóa sơi động phát triển Thiết chế nhà thi đấu, sân vận động Thiết chế nhằm thỏa mãn nhu cầu thể dục thể thao, rèn luyện sức khỏe người lao động thời gian làm việc phân xưởng nhà máy Nhà thi đấu, sân vận động không đáp ứng nhu cầu thể dục thể thao phận lớn công nhân làm việc khu cơng nghiệp, cịn nơi để tổ chức thi thể dục thể thao phân xưởng doanh nghiệp, doanh nghiệp khu công nghiệp nhằm tạo hội giao lưu, học hỏi lẫn cho người lao động Đồng thời nơi thể tinh thần lao động rèn luyện sức khỏe theo gương Bác Hồ vĩ đại Các hoạt động thể dục thể thao tổ chức hoạt động đơn giản để người lao động tham gia như: bóng đá, bóng bàn, cầu long, cầu mây, bơi lội, điền kinh… Hàng tháng nên tổ chức thi khỏe khéo cho công nhân thiết chế văn hóa để hướng người lao động ln có sức khỏe tốt phục vụ cho cơng việc doanh nghiệp Xây dựng công viên, khu vui chơi giải trí ngồi trời Cơng viên, khu vui chơi giải trí ngồi trời tạo cho người cơng nhân khơng gian mở, khơng gian ngồi khơng gian lao động sản xuất Công viên xây dựng, bố trí gần Nhà văn hóa để tiện tổ chức hoạt động vui chơi giải trí ngồi trời như: tổ chức tập aerobic cho công nhân nữ, 52 tập võ cho công nhân nam, khu vui chơi cho em cán công nhân viên làm việc khu công nghiệp Vì thời gian làm việc nhà máy, người lao động phải tiếp xúc với nhiều máy móc, nên thời gian ngồi họ ln muốn hịa vào thiên nhiên Cơng viên hay khu vui chơi giải trí ngồi trời phải thiết kế hướng người đến gần với thiên nhiên như: có nhiều xanh, nhiều vườn hoa nhỏ, có hồ nước, có chỗ nghỉ ngơi cho người dạo, có thùng đựng rác… Xen kẽ với công viên, Ban quản lý cơng viên tổ chức dịch vụ nhỏ nhằm tăng thêm thu nhập như: chụp ảnh lưu niệm, trông xe, bán đồ ăn, đồ giải khát… Thiết chế vào thực tiễn có nhiều ủng hộ người công nhân làm việc khu cơng nghiệp, đáp ứng nguyện vọng người lao động Xây dựng nhà truyền thống khu công nghiệp “Uống nước nhớ nguồn” truyền thống tốt đẹp, quý báu ông cha ta dược lưu truyền từ đời sang đời khác Tại khu công nghiệp nên xây dựng Nhà truyền thống để lưu giữ chặng đường phát triển khu công nghiệp Nhà truyền thống nơi lưu giữ vật khu công nghiệp từ ngày đầu với ý tưởng hình thành chặng đường hoạt động nơi tổ chức họp nhân ngày lễ lớn cho cán công nhân viên khu công nghiệp Nhà truyền thống nơi lưu giữ thành tích, sản phẩm mà khu cơng nghiệp đạt q trình cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước 53 “Lưu truyền thống, viết tương lai” hoạt động cần có nhà truyền thống Tại ghi lại mốc son truyền thống tốt đẹp khu công nghiệp để hệ cán công nhân viên sau ln nhìn vào phấn đấu đưa cơng nghiệp khu vực nói riêng nước nói chung ngày phát triển 3.2 Xây dựng mơ hình chung cư tập thể cho người lao động Các doanh nghiệp không trọng tới vấn đề xây dựng nhà tập trung cho công nhân mặt mà doanh nghiệp thuê địa phương tính để xây dựng làm phân xưởng sản xuất, xây dựng cho công nhân nhà tốn Người lao động nơi khác muốn làm việc doanh nghiệp phải tự túc lo chuyện nhà cửa Tuy nhiên, việc khiến cho doanh nghiệp khó giữ cơng nhân gắn bó lâu dài, khó tập trung cơng nhân cần thiết, khơng tạo môi trường tập thể cho công nhân Các doanh nghiệp trước đưa vào hoạt động nên nghiên cứu vấn đề xây dựng nhà cho công nhân, cần dành phần mặt để xây dựng nhà cho công nhân nhằm tạo điều kiện tập trung cơng nhân chỗ để họ có nhiều thời gian cho việc nghỉ ngơi, sinh hoạt tập thể, xây dựng đời sống văn hóa tinh thần cho người cơng nhân để họ có đời sống văn hóa tinh thần ổn định, sáng lành mạnh Các địa phương có khu cơng nghiệp muốn đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế địa phương nên xây dựng khu nhà giá rẻ, dành cho người lao động địa phương đến thuê phần để tạo điều kiện cho doanh nghiệp ổn định sản xuất, đóng góp cho quỹ phúc lợi địa phương nhiều nữa; phần để dễ bề quản lý đối tượng nhằm đảm bảo an ninh trật tự xã hội cho địa phương 54 Thời gian gần đây, nhằm thu hút lao động, số khu công nghiệp – khu chế xuất nước ta tập trung đầu tư xây dựng nhà tập thể cho công nhân thuê Điển hình kể đến khu lưu trú dành cho công nhân thu nhập thấp phường Linh Trung, quận Thủ Đức xem nơi lý tưởng tất người lao động ngoại tỉnh làm việc Thành phố Hồ Chí Minh Ngồi dãy phịng thống đãng, sẽ, khu lưu trú cịn có sân chơi mát mẻ, căng tin giải khát, phòng karaoke, dịch vụ chiếu phim miễn phí Có phịng riêng cho cơng nhân có gia đình Đây điển hình khơng khu cơng nghiệp Phố Nối B mà tất khu công nghiệp nước cần nghiên cứu, học hỏi sớm áp dụng Xây nhà ăn, bếp ăn tập thể, căng tin doanh nghiệp: Xây dựng nhà tập trung cho người lao động, đồng thời khu nhà chung nên xây dựng bếp ăn tập thể, căng tin bán đồ ăn nhẹ, đồ tạp hóa… phục vụ cho đơng đảo công nhân khu mà công xa, dễ dàng tìm mua hàng hóa thuận lợi Hoặc đơn cử vào giải lao cơng nhân có thêm chỗ để nghỉ ngơi công ty mà xa Tại căng tin doanh nghiệp nên đề nghị bán hàng với giá thấp đại lý bên vừa để tạo điều kiện ưu đãi cho công nhân mua hàng vừa tăng thêm thu nhập bên việc sản xuất Xây dựng khu vui chơi ngồi trời, cơng viên nhiều hơn: Tại khu công nghiệp chưa có thiết chế văn hóa dành cho cơng nhân vui chơi giải trí Điều vấn đề cấp thiết đặc biệt phải quan tâm Người lao động làm việc muốn dạo, nghỉ ngơi, thư giãn bên không gian tự nhiên thống đãng khác cơng viên, khu vui chơi ngồi trời lại chưa có nơi Ban quản lý khu công nghiệp cần phối hợp với quyền địa phương nhanh chóng đề xuất xây dựng khu vui chơi giải trí cho người lao động Thêm vào cần 55 có Nhà văn hóa Liên đồn lao động khu cơng nghiệp để hình thành nới sinh hoạt tập thể thường xuyên niên công nhân làm việc, tạo nên nơi sinh hoạt tập thể, thỏa mãn tinh thần, rèn luyện sức khỏe phục vụ cho lao động sản xuất Quan tâm phương tiện lại, đảm bảo lao động sản xuất: Nằm vị trí địa lý thuận lợi với nhiều trục đường giao nên người lao động có nhiều lựa chọn cho việc lại Tuy nhiên, có q nhiều cơng nhân nhà xa, trọ xa nơi làm việc cộng thêm thu nhập thấp nên điều kiện sắm sửa phương tiện lại hạn chế, dễ ảnh hưởng đến việc muộn làm, vi phạm nội quy doanh nghiệp, phá vỡ môi trường lao động kỷ luật doanh nghiệp Các doanh nghiệp áp dụng sách lùi làm muộn cho cơng nhân có phương tiện đưa đón cơng nhân với giá rẻ để đảm bảo loại bỏ yếu tố tồn lao động sản xuất Cũng với vị trí giao thơng nằm trục đường nên gây nhiều ảnh hưởng không nhỏ đến người lao động Vào tan tầm, tất công nhân từ doanh nghiệp ùa đường để nhà cộng với phương tiện lưu thông đường lớn nên dễ xảy va chạm xe cộ, dẫn đến tắc đường, tai nạn Tình trạng cơng nhân tan ca sai đường, lấn đường phương tiện khác diễn điều tất yếu Rồi thêm vào cơng tác quản lý giao thơng cán giao thơng khu vựa cịn nhiều lỏng lẻo nên lượng công nhân đội mũ bảo hiểm xe môtô, tham gia giao thông thấp, đối nghịch với lượng công nhân kẹp ba, trở tải trọng, luồn lách, đánh võng,đi xe tốc độ nhiều Chính thiếu hiểu biết, cố ý sai luật công tác tra kiểm tra giao thơng cịn thấp nên khu cơng nghiệp hay xảy trường hợp tai nạn giao thơng, nhẹ xây sát bên ngồi, hỏng xe; nặng dẫn đến tình trạng tàn tật, tử vong… 56 3.3 Đáp ứng đời sống văn hóa tinh thần cho người lao động Vấn đề việc đầu tư xây dựng, hình thành thiết chế văn hóa: Nhà văn hóa, câu lạc văn hóa, trung tâm văn hóa thể dục thể thao khu chung cư, khu tập thể cho công nhân sinh sống Các doanh nghiệp địa phương khu công nghiệp xây dựng nhà tập trung cho công nhân thuê nên quan tâm đến việc xây dựng, thành lập thiết chế văn hóa, nhà văn hóa – câu lạc cho công nhân để tạo cho họ điểm vui chơi giải trí lành mạnh tập trung,tiết kiệm thời gian xa, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn cho người lao động Tổ chức hoạt động nghỉ ngơi, vui chơi giải trí như: đọc sách báo, xem phim truyền hình Nhà văn hóa Tại nhà văn hóa Liên đồn lao động nên đặt loại sách báo định kỳ phù hợp với lứa tuổi nhu cầu công nhân như: báo Lao động, báo Hạnh phúc gia đình, báo Thanh niên, báo Phụ nữ, báo tin tức…để cơng nhân đọc vừa để giải trí, vừa để tìm hiểu, học hỏi thơng tin hữu ích theo dõi thông tin thời xã hội Đặt số phòng chiếu phim, xem tivi, video cho cơng nhân để họ thỏa mãn nhu cầu tin tức, giải trí , khám phá trải nghiệm truyền hình Những hình ảnh sống động tái ảnh giúp cho người lao động có thêm nhiều trải nghiệm, khám phá với giới xung quanh Tổ chức hoạt động thể dục thể thao vào buổi sáng sớm như: cầu lơng, bóng bàn, bóng chuyền, chạy bộ, aerobic… Cơng nhân thường bắt đầu giừo làm việc lúc 7h30 phân xưởng Căn vào thời gian đó, cán phụ trách đời sống công nhân xếp bố trí thời gian hợp lý tổ chức câu lạc thể dục thể thao như: cầu lơng, bóng bàn, bóng chuyền, bơi lội, aerobic… cho người lao động tham gia, để tạo cho họ thói quen rèn luyện sức khỏe, tạo hứng khởi cho ngày làm việc đầy 57 hiệu Qua việc rèn luyện đồng thời giúp doanh nghiệp phát tài lĩnh vực thể dục thể thao để bồi dưỡng, phát triển, đưa thi đấu với doanh nghiệp khác vừa nâng cao đời sống cán cơng nhân viên, vừa nâng cao uy tín, quảng bá cho doanh nghiệp thị trường Tổ chức buổi sinh hoạt chuyên đề giáo dục giới tính, giáo dục sức khỏe sinh sản, giới thiệu luật hôn nhân gia đình, luật lao động, giáo dục xã hội, dạy nấu ăn, chăm sóc gia đình… cho cán công nhân viên buổi/tuần theo chủ đề khác nhà văn hóa Và buổi giáo dục kiêm thảo luận mở để giải đáp thắc mắc, khiếu nại người lao động, giúp họ nhận thức điều hạn chế, chưa hiểu biết vấn đề Tổ chức hoạt động văn hóa văn nghệ, luyện tập văn nghệ, giao lưu hội diễn cán công nhân viên phân xưởng hay doanh nghiệp khu công nghiệp, tạo nên thú vui giải trí vơ lành mạnh Vào ngày lễ tết nên tổ chức buổi giao lưu văn nghệ, hội diễn cho công nhân, vừa để tạo thêm sân chơi cho người lao động, đồng thời tạo hội giao lưu, học hỏi thể hiện, tài họ Xây dựng tiêu chí “văn hóa cơng nghiệp” cá nhân tập thể mang đậm nét văn hóa cơng ty Chẳng hạn: không vi phạm tệ nạn xã hội; đoàn kêt, tác phong nhanh nhẹn, trang phục chỉnh tề, giữ gìn vệ sinh, xây dựng mơi trường xanh – – đẹp, xây dựng văn hóa nơi cư trú Những hình thức sinh hoạt văn hóa góp phần thúc đẩy cải thiện đời sống văn hóa cho người lao động, đồng thời thúc đẩy suất chất lượng thành phẩm lao động cho doanh nghiệp Các doanh nghiệp cần phải trọng đến vấn đề xây dựng đời sống văn hóa cho người lao động để đưa doanh nghiệp hoạt động tốt hơn, để người lao động gắn bó cống hiến nhiều cho doanh nghiệp 58 Đặc biệt, doanh nghiệp cần có cán quản lý hoạt động văn hóa tổ chức để họ tạo sân chơi văn hóa văn nghệ, hướng cán công nhân viên tổ chức vào hoạt động giải trí lành mạnh, giúp doanh nghiệp thỏa mãn nhu cầu vật chất tinh thần cho cán công nhân viên, thúc đẩy doanh nghiệp ngày phát triển 3.4 Ý kiến tổ chức hoạt động văn hóa cho cơng nhân khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Tổ chức hoạt động văn hóa văn nghệ quần chúng Ngồi hình thức tổ chức mang tính phục vụ buổi biểu diễn văn nghệ quần chúng nhân ngày lễ, ngày kỷ niệm lớn, tổ chức thêm buổi giao lưu văn nghệ quy mơ nhỏ nội đơn vị, phịng ban, phân xưởng, tổ đội Các buổi giao lưu văn nghệ thu hút tham gia đơng đảo công nhân Lúc này, họ không đơn đối tượng phục vụ mà trở thành chủ thể tự phục vụ Họ không đối tượng hưởng thụ, công chúng yêu nghệ thuật mà họ trở thành chủ thể thể hiện, sáng tạo nghệ thuật Đây mục tiêu quan trọng cơng tác xã hội hóa hoạt động văn hóa mà hướng tới Đa dạng hình thức thể dục thể thao: Các hình thức hoạt động thể dục thể thao phục vụ nhu cầu vui chơi giải trí cơng nhân khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên có đa dạng cịn thiếu mẻ, hấp dẫn cơng nhân Đặc biệt lớp công nhân trẻ ngày Chính thế, ta tổ chức thêm hình thức hoạt động văn hóa phục vụ nhu cầu ngày cao người lao động Bên cạnh mơn thể thao sẵn có như: bóng đá, bóng bàn, cầu lơng… tổ chức thêm mơn dễ chơi như: bóng chuyền, bóng rổ, cầu mây Bên cạnh đó, đầu tư trang thiết bị cho phịng tập thể hình, thể dục thẩm mỹ, thể dục dụng cụ… Đây hình thức thể thao khơng địi hỏi nhiều 59 diện tích tổ chức, dễ chơi, lại giới trẻ ưa chuộng Mặt khác lại mơn thể thao đơn giản, nhẹ nhàng, mang lại hiệu cao phù hợp với lứa tuổi, giới tính, trình độ… Phát triển đẩy mạnh hoạt động phát tuyên truyền Hoạt động phát tuyên truyền khu công nghiệp chưa trọng Nên thực hình thưc cổ động, tuyên truyền xe ô tô với biẻu ngữ, hiệu, cờ, băng rôn, loa đài phát băng ghi âm, buổi tun truyền miệng Tun truyền khơng có cán phòng ban mà bao gồm cơng nhân phân xưởng, khu dân cư cơng nhân Bởi khơng khác ngồi thân người cơng nhân trực tiếp tun truyền, phổ biến đến người công nhân hiệu Công tác tuyên truyền giúp cho họ có thêm hiểu biết mà cịn giúp cho người xung quanh họ thực theo họ Hình thức tuyên truyền miệng với lực lượng tuyên truyền vừa đơng đảo cịn tạo hấp dẫn, ý lắng nghe tạo khí thực hiện, chấp hành sôi nổi, hiệu Tổ chức hoạt động chiếu phim Lĩnh vực điện ảnh công cụ thực nhiệm vụ tuyên truyền giáo dục có hiệu cao Nên việc tổ chức chiếu phim phục vụ cơng nhân, thơng qua thực nhiệm vụ tuyên truyền giáo dục việc làm cần thiết hiệu Có thể tổ chức chiếu phim theo chủ đề: Năm mới, chào mừng thành lập Đảng, giáo dục phòng chống tệ nạn xã hội, giáo dục giới tính, nhân… Việc cải thiện, nâng cao đổi hình thức hoạt động văn hóa mang lại sắc thái văn hóa cho khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Không thế, cịn phận khơng thể hiếu cấu thành nên thương hiệu văn hóa khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên 60 Bên cạnh thành tựu văn hóa đạt vướng mắc cịn tồn khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên, có số vấn đề sau: Về công tác tổ chức đạo, cán văn hóa khu cơng nghiệp: cán làm cơng tác văn hóa khu cơng nghiệp phần lớn cịn thiếu nghiệp vụ văn hóa Chủ yếu họ cán kiêm nghiệm thuyên chuyển nên thường làm việc theo kinh nghiệm khiếu, thiếu nghiệp vụ, thao tác văn hóa Đặc biệt với đặc điểm văn hóa doanh nghiệp, văn hóa cơng nhân nay, việc đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán văn hóa cuat khu cơng nghiệp rât cần thiết Trên sở kinh nghiệm, khiếu cán văn hóa khu cơng nghiệp cộng với trình độ, nghiệp vụ đào tạo, tạo lớp cán văn hóa giỏi cho việc tổ chức hoạt động văn hóa khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Cho đến nay, có thực trạng chung không khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên mà nhiều khu công nghiệp khác địa bàn nước vướng phải, tổ chức hoạt động văn hóa chưa trọng Vì vậy, việc tổ chức hoạt động văn hóa chưa phát triển, vào đời sống người cơng nhân Ban chấp hành cơng đồn khu cơng nghiệp nên quan tâm đến cơng tác xã hội hóa hoạt động văn hóa theo nghĩ Việc tổ chức hoạt động văn hóa phải lấy cơng nhân làm chủ thể, vừa đối tượng, vừa người thể hiện, vừa người hưởng thụ, vừa người tham gia vào trình sáng tạo Việc gây dựng, phát động phong trào văn hóa phải xuất phát từ phía người cơng nhân Có vậy, phong trào mạnh mẽ, bền bỉ có hiệu cao Thường xuyên tổ chức hoạt động văn hóa văn nghệ, vui chơi giải trí khơng giao lưu khu nghiệp mà cịn giao lưu với người dân sinh sống địa phương có khu cơng nghiệp, giao lưu với khu công nghiệp 61 khác địa bàn tỉnh để tạo nên đời sống văn hóa đa dạng, đa sắc màu, phát triển bền bỉ bên cạnh đời sống lao động người công nhân 62 KẾT LUẬN Đời sống văn hóa người lao động khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng n nói riêng khu công nghiệp hoạt động nước nói chung, vấn đề đáng quan tâm cần thiết thời kỳ hội nhập kinh tế Thế giới Quan tâm đến đời sống người lao động để doanh nghiệp thực thúc đẩy phát triển kinh tế cho daonh nghiệp, đồng thời tạo cho người lao động đời sống văn hóa lành mạnh, bổ ích, thiết thực Những định hướng đời sống văn hóa giúp cho người lao động hiểu giá trị người xã hội, hiểu người lao động cần có trách nhiệm, nghĩa vụ với xã hội,với đoàn thể tổ chức Tổ chức nâng cao đời sống văn hóa cho người lao động để họ hưởng mà họ đáng hưởng, để họ hiểu nhu cầu hưởng thụ đời sống văn hóa nhu cầu quan trọng người Vì nhu cầu văn hóa đáp ứng tạo nên động lực làm việc cao cho người, văn hóa ln song hành thúc đẩy kinh tế phát triển để đưa người lao động Việt Nam hòa nhập với người lao động khắp Thế giới, tạo nên tập thể giai cấp công nhân lớn mạnh nhân loại Là sinh viên đại học Văn hóa Hà Nội – nhà quản lý hoạt động văn hóa tương lai, hy vọng đề tài giúp tìm hiểu hạn chế đời sống văn hóa người lao động nhờ có đóng góp hợp lý cho việc phát triển địa phương sinh sống ( Phố Nối – Hưng Yên) lĩnh vực quan tâm nay, lĩnh vực văn hóa Qua tơi mong doanh nghiệp dù hoạt động lĩnh vực trọng tới vấn đề xây dựng đời sống văn hóa 63 cho cán công nhân viên để họ tin yêu găn kết với doanh nghiệp, góp sức đưa doanh nghiệp lên ngày phát triển hoàn thiện 64 TÀI LIỆU THAM KHẢO Đoàn Văn Chúc (1997) - “Văn hóa học” NXB VHTT Bùi Thị Thanh Hà (2001) - “Công nhân công nghiệp doanh nghiệp liên doanh nước ta thời kì đổi mới” NXB Quốc Gia Phùng Thu Hà (2008) - “Đời sống tinh thần người lao động” Thời báo kinh tế Việt Nam Lê Như Hoa (2006) - “Tiêu dùng văn hóa điều kiện cơng nghiệp hóa đại hóa đất nước” Báo Lao Động Lê Xuân Kiều (1998) - “Văn hóa lý thuyết phát triển” NXB VHTT Phạm Xuân Nam (2002) - “Văn hóa kinh doanh” NXB VHTT Đào Duy Quát (2003) - “Văn hóa doanh nghiệp” NXB Quốc Gia Hồ Sỹ Vịnh (1999) - “Văn hóa người” NXB VHTT Đặng Văn Xuyên (2004) - “Xây dựng đời sống văn hóa cơng nhân lao động vùng than Quảng Ninh” NXB Quốc Gia 10 “Chúng ta quên xây dựng thiết chế văn hóa” http://www1.laodong.com.vn/pls/bld/display$.htnoidung%28277,112431%29 11 “Chăm lo đời sống văn hóa, tinh thần cho người lao động trách nhiệm hệ thống trị” http://www1.laodong.com.vn/pls/bld/display$.htnoidung%28277,112528%29 12 Nguy thiếu lành mạnh tinh thần người lao động” http://www1.laodong.com.vn/pls/bld/display$.htnoidung%28277,112313%29 13 “Ai lo cho người lao động” http://www1.laodong.com.vn/pls/bld/display$.htnoidung%28277,112234%29 14 http://www.baohungyen.vn/content/zoneviewer.asp?z=120 15.http://www.hungyen.gov.vn/tabid/95/postid/77/Quy-hoach-duong-trong-cackhu-cong-nghiep.aspx 65 16 http://www.vinatex.com.vn/Other/KCNPN/kcnPN.htm 66 ... TRIỂN CỦA KHU CÔNG NGHIỆP PHỐ NỐI B – HƯNG YÊN 1.1 Khái quát khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên 1.1.1 Sự đời khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng yên 1.1.2 Nhiệm vụ quyền hạn khu công nghiệp. .. cứu Đời sống văn hóa cơng nhân khu công nghiệp phố Nối B – Hưng Yên Mục tiêu nghiên cứu Khái quát đời, chức nhiệm vụ Khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Tìm hiểu thực trạng đời sống văn hóa. .. nhân khu cơng nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên Chương SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KHU CÔNG NGHIỆP PHỐ NỐI B – HƯNG YÊN 1.1 Khái quát khu công nghiệp Phố Nối B – Hưng Yên 1.1.1 Sự đời khu công nghiệp