i CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự – Hạnh phúc LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan, số liệu kết nghiên cứu luận văn trung thực chưa sử dụng để bảo vệ học vị Tôi xin cam đoan rằng, giúp đỡ cho việc thực luận văn cảm ơn thơng tin trích dẫn luận văn rõ nguồn gốc Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm cơng trình nghiên cứu Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn Nguyễn Thanh Tâm ii LỜI CẢM ƠN Trong trình học tập thực đề tài: “Giải pháp tăng cường tham gia người dân trình xây dựng nông thôn huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội” Trước hết, với tình cảm chân thành lịng biết ơn sâu sắc, tơi xin gửi lời cảm ơn tới TS Lê Minh Chính - người dành nhiều thời gian, tạo điều kiện thuận lợi, hướng dẫn phương pháp khoa học cách thức thực nội dung đề tài Tôi xin gửi lời cảm ơn đến thầy, cô giảng dạy tồn khóa học Xin cảm ơn bạn bè, gia đình ln động viên, chỗ dựa để tơi hồn thành hết khóa học Tơi xin cảm ơn quyền địa phương, hộ gia đình tạo điều kiện để tơi thu thập số liệu hồn thành luận văn Trong trình làm nghiên cứu, có nhiều cố gắng để hồn thành luận văn, tham khảo nhiều tài liệu trao đổi, tiếp thu ý kiến Thầy Cô bạn bè Song điều kiện thời gian trình độ nghiên cứu thân nhiều hạn chế nên nghiên cứu khó tránh khỏi thiếu sót Vì vậy, tơi mong nhận quan tâm đóng góp ý kiến Thầy Cô bạn để luận văn hồn thiện Tơi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng năm 2016 Tác giả luận văn Nguyễn Thanh Tâm iii MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa LỜI CAM ĐOAN .i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT vi DANH MỤC CÁC BẢNG vii ĐẶT VẤN ĐỀ 1.Sự cần thiết vấn đề nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu tổng quát 2.2 Mục tiêu cụ thể Đối tượng nghiên cứu 4 Phạm vi nghiên cứu 4.1 Phạm vi nội dung 4.2 Phạm vi không gian: Trên địa bàn huyện Thạch Thất 4.3 Phạm vi thời gian Nội dung nghiên cứu Chương CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN NƠNG THƠN CĨ SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN 1.1 Cơ sở lý luận tham gia người dân phát triển nông thôn xây dựng Nông thôn 1.1.1 Các khái niệm liên quan 1.1.2 Những nội dung chủ yếu xây dựng Nông thôn 1.1.3 Vai trò người dân q trình xây dựng Nơng thơn 10 iv 1.1.4 Lý luận tham gia người dân q trình xây dựngNơng thơn phát triển nông thôn 12 1.1.5 Các nhân tố ảnh hưởng tới tham gia người dân xây dựng NTM 16 1.2 Cơ sở thực tiễn 17 1.2.1 Chương trình xây dựng NTM Việt Nam 17 1.2.2 Kinh nghiệm quốc tế 22 1.2.3 Kinh nghiệm số địa phương Việt Nam 27 Chương ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 34 2.1 Đặc điểm địa bàn nghiên cứu 34 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên 34 2.2 Phương pháp nghiên cứu 41 2.2.1 Phương pháp chọn điểm nghiên cứu, khảo sát 41 2.2.2 Phương pháp thu thập số liệu 41 2.2.3 Phương pháp xử lý số liệu 42 2.2.4 Phương pháp phân tích 42 2.2.5 Các tiêu sử dụng luận văn 42 Chương KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 44 3.1 Thực trạng kết xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất 44 3.1.1 Kết đạt thực chương trình NTM 44 3.1.2 Những thuận lợi, khó khăn thực chương trình NTM 51 3.2 Thực trạng tham gia người dân trình xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất 54 3.2.1 Người dân tham gia thảo luận, định 54 3.2.2 Sự tham gia người dân quản lý sử dụng tài sản hình thành trình xây dựng NTM 56 3.2.3 Sự tham gia người dân vào công tác kiểm tra, giám sát 58 v 3.2.4 Sự tham gia đóng góp nguồn lực người dân cho XD NTM 59 3.3 Các nhân tố ảnh hưởng tới tham gia người dân trình xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất 62 3.3.1 Hoạt động tuyên truyền giáo dục 62 3.3.2 Sự tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến xây dựng đề án người dân 64 3.3.3 Trình độ dân trí người dân 65 3.3.4 Điều kiện kinh tế địa phương 65 3.3.5 Tính minh bạch, dân chủ, cơng khai xây dựng NTM 66 3.4 Định hướng giải pháp tăng cường tham gia đóng góp người dân trình xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất 67 3.4.1 Định hướng tăng cường tham gia người dân vào trình xây dựng NTM 67 3.4.2 Giải pháp phát huy tham gia đóng góp người dân vào trinh xây dựng NTM huyện Thạch Thất thành phố Hà Nội 69 KẾT LUẬN 75 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt BCĐ Tên đầy đủ Ban đạo BGTVT Bộ giao thông vận BNNPTNT Bộ nông nghiệp phát triển nông thôn BNV Bộ nội vụ BTNMT Bộ tài nguyên môi trường BVHTTDL Bộ Văn hóa thể thao du lịch BXD Bộ xây dựng CNH – HĐH Cơng nghiệp hóa - Hiện đại hóa EFA Phương pháp phân tích nhân tố khám phá 10 GTSX Giá trị sản xuất 11 GTVT Giao thông vận tải 12 HĐND Hội đồng nhân dân 13 HTX Hợp tác xã 14 NĐ – CP Nghị định – Chính phủ 15 NQ-TW Nghị - Trung ương 16 NQ/TW Nghị quyết/Trung ương 17 NQ-CP Nghị - Chính phủ 18 NTM Nơng thơn 19 QĐ-TTg Quyết định - Thủ tướng 20 QĐ – BXD Quyếtđịnh – Bộ xây dựng 21 QH11 Quốc hội khóa XI 22 QH12 Quốc hội khóa XII 23 TT Thơng tư 24 TTCN Tiểu thủ công nghiệp 25 TT – BXD Thông tư - Bộ xây dựng 26 TTLT Thông tư liên tịch 27 UBND Ủy ban nhân dân vii DANH MỤC CÁC BẢNG TT Tên bảng 2.1 Tình hình sử dụng đất đai huyện Thạch Thất năm 2015 2.2 Tình hình dân số lao động huyện Thạch Thất qua năm (2013 – 2015) 2.3 Giá trị sản xuất cấu kinh tế huyện Thạch Thất 3.1 Kết thực mức độ đạt tiêu chí NTM huyện Thạch Thất 3.2 Vốn đầu tư cho xây dựng nông thôn huyện Thạch Thất 3.3 Thể tham gia người dân vào việc thảo luận, định trình xây dựng NTM xã điều tra 3.4 Công tác quản lý sử dụng tài sản 3.5 Tình hình đóng góp kinh phí người dân q trình xây dựng NTM Trang 36 37 40 50 52 56 57 60 3.6 Người dân tham gia đóng góp ngày cơng lao động xây dựng NTM 61 3.7 Hoạt động tuyên truyền giáo dục 62 3.8 Sự tham gia thảo luận, định xây dựng đề án 64 ĐẶT VẤN ĐỀ Sự cần thiết vấn đề nghiên cứu Trong q trình dựng nước giữ nước nơng thơn nước ta ln chiếm vị trí quan trọng Trong chiến tranh chống giặc ngoại xâm, nông thôn nơi cung cấp người để chiến thắng quân thù Trong hàng ngàn năm phát triển, nông thơn nơi hình thành lưu giữ nhiều sắc văn hóa dân tộc Ngày nay, nơng thơn vừa nơi cung cấp lương thực, thực phẩm cho tiêu dùng xã hội, nguyên liệu cho công nghiệp chế biến, nơng sản hàng hóa cho xuất khẩu, nhân lực cho hoạt động kinh tế đời sống thị, vừa nơi tiêu thụ hàng hóa nhà máy thành phố sản xuất Từ tiến hành công đổi đến nay, nông nghiệp, nông dân, nông thôn đạt nhiều thành tựu đáng kể Tuy nhiên, nơng thơn q trình hoà nhập đổi đặt nhiều vấn đề cần giải Những năm gần đây, q trình thị hóa diễn mạnh mẽ khắp nơi, Việt Nam nước nông nghiệp Hiện nay, 70% dân số nước ta nông thôn nguồn lao động dồi chưa sử dụng hợp lý, nhiên thách thức vấn đề giải việc làm tạo thu nhập cho người lao động Bởi ruộng đất có hạn mà dân số ngày tăng lên Do việc trì thu nhập khó nâng cao, thu nhập cho hộ nơng dân lại khó nơng thơn sản suất nơng nghiệp cịn chủ yếu Để thực thành cơng q trình cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước khơng thể khơng trọng đến vấn đề nông nghiệp, nông dân nông thôn Thời gian qua Đảng Nhà Nước quan tâm, đạo thực nhiều chương trình, dự án nhằm thúc đẩy phát triển nông thôn, nâng cao đời sống người dân, rút ngắn khoảng cách thành thị nơng thơn Nhờ mặt nơng thơn có nhiều đổi mới, cải thiện sống hộ nghèo, khu vực khó khăn, đảm bảo phát triển kinh tế đất nước theo hướng bền vững phù hợp với hội nhập kinh tế giới Tuy vậy, trình độ dân trí thấp, nhận thức nhiều hạn chế, tập quán canh tác lạc hậu, sản xuất nhỏ lẻ, manh mún Đầu tư vốn sở hạ tầng vào sản xuất nơng nghiệp cịn ít, áp dụng tiến khoa học kỹ thuật vào sản xuất chưa phổ biến Giao thơng khó khăn, người dân ngại đưa giống vào thực hiện, thị trường đầu khơng ổn định, giá sản phẩm cịn thấp Những hạn chế tồn khiến cho đời sống người dân khu vực nông thôn gặp nhiều khó khăn, tốn cho người dân Đảng Nhà Nước Ban chấp hành trung ương Đảng (khóa X) ban hành nghị nông nghiệp, nông dân, nông thôn nhằm thực cách đồng có hệ thống, chiến lược phát triển nông thôn theo hướng bền vững Giải khó khăn tồn cách hiệu nhất, phủ ban hành tiêu chí quốc gia nơng thơn Với mục đích nâng cao sở hạ tầng, điều kiện sống, tạo thêm nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người dân nông thôn Xây dựng NTM nhiệm vụ quan trọng hàng đầu nghiệp cơng nghiệp hố, đại hố quê hương, đất nước Đồng thời, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho người dân sinh sống địa bàn nông thôn Chương trình xây dựng mơ hình nơng thơn triển khai nhiều địa phương nước nhận nhiều hưởng ứng người dân lãnh đạo địa phương Tuy nhiên việc triển khai thực chậm trễ bị ràng buộc chế, sách lực đội ngũ cán sở hạn chế việc phát triển nông thôn văn minh, đại Để xây dựng nông thôn bền vững phát triển, cần phải trọng đến việc nâng cao lực cho cộng đồng người dân nông thôn, đặc biệt quan tâm đến vai trò người dân Tuy nhiên, thực tế nhiều nơi chưa phát huy vai trị nơng dân thực dự án phát triển nơng thơn Có nhiều lý lực cản trình độ hiểu biết người dân, lực quản lý, chế, phương pháp triển khai thực điều kiện sở hạ tầng thấp Hiện số mơ hình phát triển nông thôn thực số tỉnh nước cách có chọn lọc phương pháp, kế thừa học kinh nghiệm số nước giới nhằm huy động tham gia người dân Vấn đề tăng cường tham gia người dân thực chủ yếu thông qua số mơ hình phát triển nơng thơn chưa cụ thể hóa số mơ hình phát triển nơng thơn chưa cụ thể hóa cách chi tiết, chưa mơ thành phương pháp để thực có tính đồng bộ, thống nhất, phù hợp với tình hình thực tế Nhằm tăng cường tham gia người dân trình xây dựng NTM nhằm đạt mục tiêu mà Đảng, Nhà nước đề làm thay đổi diện mạo nông thôn, mang lại sống ấm no, hạnh phúc cho người dân Bên cạnh cịn rút kinh nghiệm chia sẻ cho địa phương có điều kiện tương đồng, lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Giải pháp tăng cường tham gia người dân q trình xây dựng nơng thơn huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội, làm luận văn tốt nghiệp Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu tổng quát Trên sở đánh giá, phân tích tham gia người dân trình XDNTM, luận văn đề xuất giải pháp tăng cường tham gia người dân trình xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội 69 3.4.2 Giải pháp phát huy tham gia đóng góp người dân vào trinh xây dựng NTM huyện Thạch Thất thành phố Hà Nội 3.4.2.1 Giải pháp tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền giáo dục xây dựng NTM Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, nhân dân nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm xây dựng nông thôn gắn với xây dựng người mới, tiến tới cơng nghiệp hố, đại hố nơng nghiệp, nơng thôn Công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, sách Đảng Nhà nước chương trình xây dựng NTM cần mở rộng quy mô, có chiều sâu nội dung Đa dạng hình thức tuyên truyền để hướng tới nhiều lứa tuổi trọng: tuyên truyền qua phương tiện thông tin đại chúng đặc biệt đài phát địa phương kênh thông tin gần gũi bà nông dân, tổ chức buổi họp cộng đồng, cấp phát sách báo, tài liệu đến cán địa phương, người đứng đầu đồn thể, chương trình xây dựng Khen thưởng kịp thời cá nhân, tổ chức thực tốt công tác tuyên truyền ý nghĩa, nội dung chương trình xây dựng NTM đến người dân có nhiều đóng góp trình thực NTM 3.4.2.2 Giải pháp tăng cường cơng khai, minh bạch nội dung, chương trình xây dựng NTM Người dân yếu tố then chốt định đến thành cơng q trình xây dựng NTM Để phát huy vai trò người dân, tăng cường tham gia đóng góp họ cần tổ chức tốt họp cộng đồng để người dân nắm rõ nội dung để từ tham gia ý kiến hoạt động chương trình xây dựng NTM 70 - Cần công bố công khai chủ trương kế hoạch XD NTM địa phương cho tồn thể nhân dân thơn xã - Cần niêm yết công khai phương án quy hoạch XD NTM cho toàn nhân dân - Cần công bố công khai nội dung hoạt động, nguồn vốn đầu tư cho hoạt động, nguồn vốn cấu nguồn vốn cho XD NTM, tiến độ thực hạng mục để nhân dân tìm hiểu, góp ý tham gia giám sát - Cần cơng bố công khai chế huy động tham gia đóng góp, kết huy động tham gia đóng góp cho XD NTM để nhân dân giám sát - Cần công bố công khai tiêu chuẩn, chức nhiệm vụ tổ chức XD NTM như: Ban đạo, Tổ công tác, Tiểu ban XD NTM cấp để nhân dân tham gia đóng góp ý kiến tham gia giám sát - Cần thiết lập đường dây nóng, địa điểm tiếp dân, hịm thư góp ý XD NTM để nhân dân tham gia tích cực vào chương trình 3.4.2.3 Giải pháp để người dân tham gia đầy đủ vào việc kiểm tra, giám sát đánh giá chất lượng cơng trình q trình xây dựng NTM Mục đích xây dựng NTM làm thay đổi mặt nông thôn, nâng cao đời sống người dân vật chất tinh thần Xây dựng NTM nhân dân, dân, lấy dân làm chủ thể nhằm thúc đẩy xã hội hóa Để thể dân chủ, người dân không tham gia thảo luận, định, mà kiểm tra, giám sát đánh giá chất lượng cơng trình, hoạt động trình xây dựng NTM Cán địa phương cần quán triệt rõ vai trò người dân việc kiểm tra, giám sát cơng trình, thực nghiêm tôn trọng ý kiến người dân Cần đưa quy định rõ ràng quyền hạn, cách thức để người dân tham gia dễ dàng 71 Các hạng mục cơng trình cần cơng khai, minh bạch quy trình thực hiện, thời gian, nguồn vốn, quy cách để người dân thuận tiện việc kiểm tra, giám sát Hỗ trợ kinh phí để người dân trực tiếp tham gia kiểm tra, giám sát có thêm động lực tập trung hoàn thành nhiệm vụ.** 3.4.2.4 Giải pháp nâng cao trình độ dân trí gắn với giải việc làm Trong nhiều năm qua, địa phương triển khai nhiều chương trình, phong trào thu hút nơng dân vào phát triển tồn diện kinh tế xã hội địa phương có nhiều tác dụng tích cực như: Mở lớp đào tạo nghề cho lao động nông thôn gắn với giải việc làm; Phong trào nông dân thi đua sản xuất giỏi giúp xóa đói giảm nghèo làm giàu bền vững, Phong trào dồn điền đổi gắn với chỉnh trang đồng ruộng; phong trào nước chung tay xây dựng nông thôn Khi triển khai chương trình XD NTM cần phát huy thành phong trào để thu hút tham gia người dân cách rộng rãi hiệu 3.4.2.5 Giải pháp nâng cao lực quản lý, lãnh đạo cán địa phương Làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán cấp xã, nâng cao hiệu lực, hiệu quản lý Nhà nước quyền Thực tốt pháp lệnh dân chủ sở, làm tốt công tác tiếp dân giải đơn thư khiếu nại, tố cáo công dân từ sở Khi tiếp xúc, vận động, tuyên truyền người dân cần khéo léo, tinh tế có kiến thức tốt.Vì vậy, trước tiên cần tuyển chọn người có đạo đức phẩm chất tốt, lịng nhiệt huyết, có lối sống chuẩn mực nhằm tăng lịng tin người dân, người tiên phong, khơi dậy ý thức trách nhiệm, tinh thần xây dựng quê hương người dân địa phương 72 Mỗi cán địa phương cần hiểu rõ chủ trương, sách Đảng Nhà nước để tuyên truyền, vận động người dân tham gia xây dựng NTM Cán địa phương đồng thời phải biết kết hợp sức mạnh đồn thể cơng tác dân vận, Không đẩy mạnh công tác tuyên truyền mà cán địa phương cần trực tiếp tham gia vào công tác quản lý hoạt động xây dựng NTM, từ khâu xây dựng quy hoạch kế hoạch, đến quản lý, giám sát thực để làm tốt giải pháp cần phải: Thứ nhất, quyền tổ chức đoàn thể địa phương phải thực tốt cơng tác dân vận Các cấp quyền cần tích cực tuyên truyền, vận động để người dân hiểu chương trình xây dựng nơng thơn nhằm mục đích phát triển nơng thơn tồn diện, bền vững, góp phần nâng cao đời sống vật chất tinh thần dân cư nơng thơn Trong xây dựng nông thôn mới, người dân vừa người làm vừa người thụ hưởng Đồng thời, cấp quyền cần ý tuyên truyền cho người dân hiểu điều kiện nguồn ngân sách hạn hẹp, Nhà nước hỗ trợ phần kinh phí, hỗ trợ kỹ thuật,… cịn vai trị người dân Khi người dân hiểu thấu đáo vấn đề này, khơng cịn tư tưởng trơng chờ, ỷ lại Thứ hai, cán quyền tổ chức đồn thể địa phương phải gương mẫu đầu việc đóng góp tiền của, ngày cơng để nhân dân nhìn vào thực Hơn nữa, họ sinh sống cơng tác địa phương nên cần có trách nhiệm góp cơng, góp vào nghiệp xây dựng nông thôn địa phương người dân bình thường khác Thứ ba, để phát huy tốt vai trị chủ thể nhân dân, cấp quyền phải phát huy dân chủ, tạo điều kiện để nhân dân tự quản, tự bàn bạc định chương trình xây dựng nơng thơn địa phương Chỉ cán quyền lấy cơng khai, minh bạch làm đầu, phát huy tính dân chủ sở, tạo điều kiện cho người dân có quyền định việc sử dụng nguồn 73 vốn đóng góp, giám sát việc sử dụng nguồn vốn người dân tích cực, hăng hái đóng góp tiền để xây dựng nông thôn Thứ tư, cán quyền huy động sức dân vào xây dựng nông thôn không làm sức dân Người dân sớm chiều thụ hưởng kết từ việc xây dựng nông thơn nên từ đầu kêu gọi họ đóng góp sức tạo cho họ cảm giác chương trình nơng thơn gánh nặng Vì vậy, cán quyền huy động sức dân phải vừa sức, bước, tránh nóng vội Tuyên dương, khen thưởng cán nhiệt tình, hồn thành nhiệm vụ cách xuất sắc, nên có bình bầu, xếp hạng thành tích cán hàng tháng để khích lệ tinh thần làm việc khen ngợi kịp thời cho cán gương mẫu 3.4.2.6 Giải pháp tăng cường vai trị vận động, thuyết phục đồn thể quần chúng địa phương Các đoàn thể quần chúng địa phương có vai trị quan trọng việc vận động, thuyết phục người dân tham gia trình xây dựng NTM Các đoàn thể hội phụ nữ, đoàn niên, hội cựu chiến binh, mặt trận tổ quốc, nông dân … đồn thể có vai trị trợ giúp, cánh tay đắc lực cho quyền địa phương Các tổ chức đoàn thể xã hội giúp tuyên truyền, phổ biến nội dung, hoạt động chương trình xây dựng NTM, tổng hợp đề xuất ý kiến hội viên từ cán địa phương sử dụng kênh thông tin quan trọng để thực hoạt động Ngồi cơng tác vận động quần chúng, tổ chức đồn thể cịn trực tiếp tham gia vào công tác quản lý chương trình xây dựng NTM, từ khâu xác định quy hoạch kế hoạch, đề xuất vấn đề hạng mục cơng trình quản lý, giám sát, nghiệm thu việc thực chương trình Những đề xuất kế hoạch, quy hoạch phát triển tổ chức đoàn thể xã hội đề xuất thực 74 hiện, thực chất ý kiến hội viên, người dân tham gia đồn thể Đây coi kênh thông tin quan trọng việc tham gia quần chúng công tác xây dựng NTM Mở lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho đồn thể chương trình xây dựng NTM để họ người tuyên truyền đến người dân Hỗ trợ thêm kinh phí cho hoạt động phục vụ xây dựng NTM mà đoàn thể thực Để thực thành cơng giải pháp cần: - Khuyến khích người dân tham gia đóng góp tiền của, ngày cơng lao động vào việc thực cơng trình, giúp giải lao động nông nhàn, giải pháp tốt cho người dân có thu nhập thấp, cao tinh thần trách nhiệm người dân cơng trình trực tiếp xây dựng sau người quản lý, sử dụng - Thường xuyên đánh giá kết trình xây dựng NTM địa phương để phù hợp với tình hình thực tế địa phương - Huy động toàn thể cấp ủy Đảng, quyền, ban ngành tham gia q trình xây dựng NTM Tổ chức quyền, ban quản lý cần phải phát huy tinh thần trách nhiệm việc đem lại lợi ích thiết thực cho người dân gắn liền với phát triển kinh tế, xã hội, môi trường bền vững địa phương 75 KẾT LUẬN Từ kết nghiên cứu luận văn rút số kết luận sau: Xây dựng nông thôn chương trình lớn nhiệm vụ quan trọng q trình cơng nghiệp hóa, đại hóa nhằm tạo nơng thơn văn minh, đại vật chất lẫn tinh thần Do đó, cần có phối hợp chặt chẽ cấp quản lý, doanh nghiệp nhân dân địa phương để có đầy đủ vốn vật lực công xây dựng nông thôn Xây dựng NTM chương trình có cách tiếp cận triển khai thực khác với chương trình phát triển nơng thơn trước đây, tiếp cận từ lên, tiếp cận có tham gia, lấy người dân làm trung tâm, người dân chủ thể xuất phát từ nhu cần cộng đồng, với tham gia trực tiếp chủ động cộng đồng dân cư, vấn đề nâng cao vai trò người dân, thu hút tham gia đóng góp người dân vào chương trình vấn đề then chốt định thành cơng chương trình XD NTM Từ bắt đầu chương trình xây dựng NTM đến huyện Thạch Thất có xã đạt 19/19 tiêu chí xây dựng NTM có xã đạt 16 tiêu chí trở lên, xã nỗ lực để hồn thành xây dựng NTM Tuy nhiên q trình xây dựng NTM cịn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt việc giải vấn đề vốn đầu tư Trong xây dựng NTM huyện Thạch Thất thu hút tham gia, đóng góp người dân nhiều khía cạnh: người dân tham gia thảo luận, định, quản lý sử dụng tài sản hình thành trình xây dựng NTM, tham gia kiểm tra, giám sát, đóng góp nguồn lực Song bên cạnh tham gia người dân tồn số bất cập: nhận thức người dân vai trị q trình xây dựng NTM cịn hạn 76 chế, chưa có quy định cụ thể cách thức tham gia người dân, thiếu chủ động Từ khảo sát thực tế cho thấy tham gia người dân địa phương vào trình xây dựng NTM huyện Thạch Thất chịu ảnh hưởng yếu tố: hoạt động tuyên truyền, giáo dục tham gia đóng góp ý kiến người dân xây dựng đề án, thực trạng tham gia người dân trình xây dựng NTM (tham gia thảo luận, định, quản lý dụng tài sản hình thành trình xây dựng NTM, tham gia kiểm tra, giám sát, đóng góp nguồn lực) Từ nhân tố ảnh hưởng tới tham gia người dân xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất Luận văn đề xuất số giải pháp nhằm tăng cường tham gia người dân vào chương trình xây dựng NTM địa phương là: - Giải pháp tăng cường cơng tác thơng tin, tun truyền, giáo dục chương trình xây dựng NTM; - Giải pháp tăng cường công khai, minh bạch nội dung, chương trình xây dựng NTM; - Giải pháp để người dân tham gia đầy đủ vào việc kiểm tra, giám sát đánh giá chất lượng cơng trình q trình xây dựng NTM; - Giải pháp nâng cao trình độ dân trí gắn với giải việc làm; - Giải pháp nâng cao lực quản lý, lãnh đạo cán địa phương; - Giải pháp tăng cường vai trò vận động, thuyết phục đoàn thể quần chúng địa phương 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO Ban Chấp hành Trung ương Đảng (2008), Nghị số 26-NQ/TW ngày 05/8/2008 Ban Chấp hành Trung ương khố X nơng nghiệp, nông dân, nông thôn, Hà Nội Bộ NN&PTNT (2009), Thông tư 54/2009/TT-BNNPTNT ngày 21/8/2009 hướng dẫn thực tiêu chí quốc gia nơng thơn mới, Hà Nội Bộ NN&PTNT (2009), Xây dựng nông thôn giai đoạn 2010 - 2020 văn hướng dẫn thi hành, tập 1, tập 2, tập 3, Hà Nội Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn (2010), Sổ tay hướng dẫn xây dựng nông thôn (cấp xã), NXB Lao động, Hà Nội Đỗ Kim Chung (2010), Phương pháp tiếp cận phát triển nông thôn, Báo cáo Hội thảo xây dựng nông thôn vùng đồng sông Hồng Bắc Ninh Đánh giá tham gia cộng đồng cấp thôn, q trình xây dựng nơng thơn Nam Định (2009), Nam Định Phan Xuân Sơn- Nguyễn Cảnh (2011), Xây dựng nông thôn nước ta nay, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội Hội, http://www.baomoi.com/Kinh-nghiem-xay-dung-nong-thon-moi-o-TanThong-Hoi/45/5116163.epi Cục kinh tế hợp tác phát triển (2011), Thụy Hương đạt 14/19 tiêu chí, http://www.dcrd.gov.vn/?page=news&code=detail&idc=0&id=125 Thủ tướng Chính phủ (2009), Quyết định số 491/2009/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 Thủ tướng Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí quốc gia nơng thơn mới, Hà Nội 10.Thủ tướng phủ (2010), Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 04/06/2010 phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn 78 giai đoạn 2010 - 2020, Hà Nội 11 UBND huyện Thạch Thất (2014), Báo cáo tổng kết năm thực chương trình nơng thơn 12.UBND xã Hương Ngải (2015), Báo cáo kết thực đề án xây dựng nông thôn xã Hương Ngải, Thạch Thất, Hà Nội 13.UBND xã Phùng Xá (2015), Báo cáo kết thực đề án xây dựng nông thôn xã Phùng Xã, Thạch Thất, Hà Nội 14.UBND xã Tiến Xuân (2015), Báo cáo kết thực đề án xây dựng nông thôn xã Tiến Xuân, Thạch Thất, Hà Nội 15.Viện Quy hoạch TKNN - Dự án (2007), Chiến lược phát triển điểm dân cư nông thôn tới năm 2020, Hà Nội 16 http://www.ncseif.gov.vn/sites/vie/Pages/kinhnghiemxaydungnongthon-nd16393.html 79 PHỤ LỤC 80 BẢNG CÂU HỎI PHỎNG VẤN HỘ GIA ĐÌNH "Đánh giá tham gia người dân q trình xây dựng nơng thơn huyện Thạch Thất" I Thông tin người vấn Họ tên người trả lời vấn: ……………………………………… Tuổi: …… Nam Dân tộc: …………… Nữ Tôn giáo: ……………… Địa chỉ: Các câu hỏi vấn: Ông/bà cho biết thu nhập hộ gia đình sau có chương trình NTM so với trước nào? Xấp xỉ  Cao hơn Kém  Ơng/bà có biết chủ trương sách nhà nước xây dựng NTM địa phương khơng? Có  Khơng  Khi tham gia thảo luận ông/bà tham gia nào? Thảo luận nhiệt tình  Lắng nghe, quan sát  Thụ động nghe theo người khác  Ơng/bà cho biết hình thức mà gia đình tham gia vào xây dựng nông thôn mới? Không tham gia  Tham gia  Tham gia thực  Ban quản lý xây dựng NTM làm việc hoạt động? Rất tốt  Yếu  81 Tốt  Bình thường  Khơng quan tâm  Xin ơng/bà cho biết vai trị người dân chương trình xây dựng nơng thơn thực hiện? Rất quan trọng  Quan trọng  Ít quan trọng  Ơng/bà đóng góp tiền, tài sản, vật chất cho hoạt động xây dựng NTM sau đây? Xây dựng sở hạ tầng  Phát triển kinh tế  Các hoạt động văn hóa – xã hội  Hoạt động bảo vệ môi trường  Các hoạt động khác  Xin ông/bà cho biết chế sách cách thức thực quyền địa chương trình xây dựng nông thôn thực hiện? Phù hợp với địa phương  Không phù hợp với địa phương  Xin ông/bà cho biết mức độ ủng hộ hay khơng chương trình xây dựng nơng thơn thực hiện? Rất ủng hộ  Ủng hộ  Khơng ủng hộ  10 Theo ơng/bà có nên tiếp tục thực chương trình xây dựng NTM địa phương khơng? Khơng  Có  82 PHIẾU PHỎNG VẤN VỀ SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI HUYỆN THẠCH THẤT I THÔNG TIN VỀ NGƯỜI ĐƯỢC PHỎNG VẤN Họ tên người trả lời vấn: ……………………………………… Tuổi: …… Nam Dân tộc: …………… Nữ Tôn giáo: ……………… Địa chỉ: ……………………………………… II Ý KIẾN ĐÁNH GIÁ VỀ SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG NTM TẠI HUYỆN THẠCH THẤT Ơng/bà vui lịng cho biết ý kiến khía cạnh có liên quan tới tham gia, đóng góp người dân q trình xây dựng nông thôn địa phương cách đánh dấu “X” vào thích hợp Các mức đánh giá bao gồm: Rất đồng ý (5 điểm); Đồng ý (4 điểm); Trung lập (3 điểm); Đồng ý phần (2 điểm); Không đồng ý (1 điểm) Rất TT Chỉ tiêu đồng ý (5) A Hoạt động tuyên truyền, giáo dục Người dân tuyên truyền, phổ biến đầy đủ hiểu rõ chủ trương sách Nhà nước xây dựng NTM Người dân phổ biến nắm rõ đề án xây dựng NTM địa phương Người dân phổ biến hiểu rõ tiêu chí quốc gia NTM Đội ngũ cán địa phương, đoàn Đồng ý (4) Đồng ý Trung lập (3) phần (2) Không đồng ý (1) 83 thể thực tốt công tác tuyên truyền để người dân tham gia xây dựng NTM B Sự tham gia thảo luận, đóng góp ý kiến xây dựng đề án người dân Người dân tham gia họp để thảo luận phương án quy hoạch đề án XD NTM xã Người dân tham gia đầy đủ việc thảo luậnvề nội dung đề án XD NTM Người dân tham gia bàn khoản huy động, đóng góp nguồn lực cho XD NTM xã Người dân tham gia thảo luận xây dựng kế hoạch triển khai hoạt động củaXD NTM C Thực trạng tham gia người dân trình xây dựng NTM Người dân tham gia thảo luận, định hoạt động xây dựng NTM Người dân tham gia quản lý sử dụng tài sản hình thành trình xây dựng NTM Người dân tham gia kiểm tra, giám sát hoạt động trình xây dựng NTM Người dân hưởng đầy đủ lợi ích đem lại q trình XD NTM D Đánh giá chung Tôi sẵn sàng đóng góp cho hoạt động XD NTM (đất, tiền, ngày cơng LĐ) Xinchân thành cámơnƠng/Bà! ... tham gia người dân trình xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất - Đề xuất giải pháp tăng cường tham gia người dân trình xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất Đối tượng nghiên cứu Sự tham gia người. ..ii LỜI CẢM ƠN Trong trình học tập thực đề tài: ? ?Giải pháp tăng cường tham gia người dân q trình xây dựng nơng thôn huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội? ?? Trước hết, với tình cảm chân thành lịng biết... Các nhân tố ảnh hưởng tới tham gia người dân trình xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất - Giải pháp tăng cường tham gia người dân trình xây dựng NTM địa bàn huyện Thạch Thất 6 Chương CƠ SỞ LÝ