Gióng bay về trời là hình ảnh đẹp đầy ý nghĩa: là vị thần giúp dân đánh giặc kh«ng v× danh lîi vinh hoa...Giãng lµ non níc, nớc, đất trời, là biểu tợng tîng cña ngêi ngêi d©n V¨n Lang...[r]
(1)TuÇn Ngày soạn: 25/8/2012 Ngày dạy: 27/8/2012 Lớp :6A, 6B Văn bản: CON RỒNG, CHÁU TIÊN (Truyền thuyết) I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1/ KiÕn thøc: HS nắm đợc - K h¸i niªm thÓ lo¹i truyÒn thuyÕt N h©n vËt,sù kiÖn,cèt truyÖn t¸c phÈm thuéc thÓ lo¹i truyÒn thuyÕt giai ®o¹n ®Çu B ãng d¸ng lÞch sö thêi k× dùng níc cña d©n téc ta mét t¸c phÈm VHDG thêi k× dùng níc 2/ Kü n¨ng: R èn kỹ đọc diễn cảm văn truyền thuyết N hËn nh÷ng sù viÖc chÝnh cña truyÖn N hËn sè chi tiÕt tëng tîng k× ¶o truyÖn 3/ Thái độ : Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ nguån gèc tæ tiªn II/ PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng Ph¬ng ph¸p: - PP động não - PP th¶o luËn nhãm Ph¬ng Ph¬ng tiÖn d¹y häc GV: Giáo án, SGK HS: SGK, bài soạn nhà III TiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸ Giới thiệu sơ lược chương trình Ngữ văn 6, t1 Cách soạn bài nhà 2 KÕt nèi Truyện “Con Rồng, cháu Tiên” truyền thuyết tiêu biểu, mở đầu cho chu ỗi truyền thuyết thời đại các vua Hùng truyền thuyết VN nói chung Truyện có nội dung gì, ý nghĩa sao? Vì ND ta qua bao đời, r ất t ự h ào v à yêu thích câu chuyện này? Tiết học hôm giúp chúng ta trả lời câu hỏi Hoạt động giáo viên và học sinh Néi dung Hoạt đông *) §äc : GV yªu cÇu: §äc to râ rµng chó ý nhÊn gÞong c¸c chi tiÕt li kú, thÓ hiÖn lêi tho¹i cña L¹c Long Qu©n - ¢u c¬ + LLQ: ¢n cÇn chËm r·i I T×m hiÓu chung (2) +¢u c¬: Giäng lo l¾ng, than khæ - GV đọc mẫu- gọi học sinh đọc – h/s nhận xÐt Cho h/s đọc chú thích chú ý các chú thích 1-2-3-4-5-7 ? Em hiÓu truyÒn thuyÕt lµ g× ? - TruyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ c¸c nhân vật, kiện liên quan đến lịch sử thêi qóa khø - Thêng Thêng cã yÕu tè tëng tëng tîng tîng k× ¶o - Thể thái độ, cách đánh giá nhân dân các kiện và nhân vật LS GV: TruyÒn thuyÕt rång ch¸u tiªn thuéc nhóm các tác phẩm truyền thuyết thời đại Hïng V¬ng V¬ng giai ®o¹n ®Çu ? Truyện đợc đợc chia làm phần? ý phÇn? (Chia lµm phÇn §1 Đ1 Từ đầu đến long trang Giới thiệu L¹c Long Qu©n vµ ¢u C¬ §2 Đ2 Tiếp lên đờng đờng Chuyện Âu Cơ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia §o¹n 3 Cßn l¹i Gi¶i thÝch nguån gèc Rång, ch¸u Tiªn Gọi HS đọc lại đoạn ?TruyÖn cã mÊy NvËt? NvËt nµo lµ NvËt chÝnh? - nh©n vËt LLQ vµ ¢u c¬ ? Nhân vật LLQ đợc đợc giới thiệu ntn? (Nguồn gèc, h×nh d¸ng) (LLQ: Lµ trai thÇn biÓn vèn nßi gièng quen sèng ë díi díi níc, nớc, sức khoẻ vô địch, có nhiÒu phÐp l¹) ? L¹c Long Qu©n cã nh÷ng viÖc lµm g×? - Gióp d©n diÖt trõ ng tinh, hå tinh, méc tinh D¹y d©n c¸ch trång trät, ch¨n nu«i, ¨n ë ? Qua chi tiết đó em thấy Lạc Long Qu©n lµ ngêi ngêi thÕ nµo? =>L¹c Long Qu©n lµ vÞ thÇn cã tµi, cã søc khoẻ vô địch, có công với dân mặt, đợc ngời ngêi yªu quý ? Hình ảnh Âu đợc đợc giới thiệu sao? (Nguån gèc, h×nh d¸ng, tµi n¨ng) + Cã nguån gèc cao quý: thuéc dßng dâi Tiªn, hä ThÇn N«ng ë vïng nói cao Ph¬ng Ph¬ng B¾c + Có nhan sắc “ xinh đẹp tuyệt trần” ?Em cã nhËn xÐt gØ vÒ H/a LLQ vµ ¢u c¬ ? ? T¹i t¸c gi¶ d©n gian kh«ng tëng tëng tîng tîng LLQ vµ ¢uu c¬ cã nguån gèc tõ c¸c loµi vËt kh¸c mµ tëng tëng tîng tîng LLQ nßi rång, ¢u C¬ dòng dõi tiên? Điều đó có ý nghĩa gì? GV b×nh: ViÖc tëng tëng tîng tîng LLQ vµ ¢u C¬ dßng dâi Tiªn - Rång mang ý nghÜa thËt s©u s¾c Bëi rång lµ bèn vËt thuéc nhãm linh mµ nh©n d©n ta t«n sïng và thờ cúng Còn nói đến Tiên là nói đến vẻ đẹp toàn mĩ không gì sánh đợc đợc Tởng Tëng tîng tîng Kh¸i niÖm - TruyÖn d©n gian truyÒn miÖng kÓ vÒ c¸c nh©n vËt, sù kiÖn liªn quan đến lịch sử thời qúa khứ - Thêng Thêng cã yÕu tè tëng tëng tîng tîng k× ¶o - Thể thái độ, cách đánh giá nhân dân các kiện vµ nh©n vËt LS Bè côc: phÇn II Tìm hiểu văn bẳn Giíi thiÖu L¹c Long Qu©n ¢u c¬: L¹c Long Qu©n ¢u C¬ - Nguån gèc: thÇn Tiªn - H×nh d¸ng: m×nh Xinh đẹp rång ë díi tuyÖt trÇn díi níc níc - Tµi n¨ng: cã nhiÒu phÐp l¹, gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i =>Lạc Long Quân và Âu Cơ lµ thÇn, nguån gèc cao quý (3) LLQ nßi Rång, ¢u C¬ nßi Tiªn ph¶i ch¨ng t¸c gi¶ d©n gian muèn ca ngîi nguån gèc cao quÝ vµ h¬n thÕ n÷a muèn thÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc gièng nßi cña d©n téc VN ta ? VËy qua c¸c chi tiÕt trªn, em thÊy h×nh ttîng LLQ vµ ¢u C¬ hiÖn lªn nh thÕ nµo? §Ñp k× l¹, lín lao víi nguån gèc v« cïng cao quÝ * GV b×nh: b×nh: Cuéc h«n nh©n cña hä lµ sù kÕt tinh gì đẹp đẽ ngơì, ng¬×, thiªn nhiªn, s«ng nói Gi¸o viªn chuyÓn ý : Sau LLQ vµ ¢u c¬ gÆp ®em lßng yªu råi trë thµnh vî chång Cuéc t×nh duyªn cña hä sao? Chóng ta tiÕp tôc t×m hiÓu Gọi h/s đọc tiếp – lớn nhanh nh thần ? Lạc Long Quân và Âu đã gặp ntn ? *¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n gÆp , ®em lßng yªu råi trë thµnh vî chång sèng ë cung ®iÖn Long Trang GV b×nh: b×nh: Rång ë biÓn c¶ Tiªn ë non cao Gặp đem lòng yêu -đi đến kết duyªn vî chång T×nh yªu kú l¹ nµy nh lµ sù kÕt tinh nh÷ng gì đẹp ngời ngêi vµ thiªn nhiªn s«ng nói ? ¢u C¬ sinh në nh thÕ nµo? - ¢u C¬ sinh mét c¸i bäc tr¨m trøng, në thµnh mét tr¨m con, kh«ng bó mím, lín nhanh nh thổi, khôi ngô đẹp đẽ khoẻ mạnh nh thÇn ? Em cã NxÐt g× vÒ sù sinh në cña bµ ¢u c¬ <Kú l¹ kh«ng cã thËt > ? H/a’ ‘Bäc tr¨m trøng, në 100 cã ý nghÜa ntn ? ? H/a’: Con nµo nÊy hång hµo nh thÇn, cã ý nghÜa g× ? Kđịnh dòng máu thần tiên, p/c đẹp đẽ d¸ng vãc c¬ thÓ còng nh trÝ tuÖ cña ngngêi VN GV b×nh: b×nh: Chi tiÕt l¹ mang tÝnh chÊt hoang đờng nhng nhng rÊt thó vÞ vµ giµu ý nghÜa Nã bắt nguồn từ thực tế rồng, rắn đề đẻ trứng Tiên (chim) để trứng Tất ngời ngêi VN chúng ta sinh từ cùng bọc trứng (đồng bào) mẹ Âu Cơ DTVN chóng ta vèn khoÎ m¹nh, cêng cêng tráng, đẹp đẽ, phát triển nhanh nhấn m¹nh sù g¾n bã chÆt chÏ, keo s¬n, thÓ hiÖn ý nguyện đoàn kết các cộng đồng ngời ngêi ViÖt GV chuyÓn ý: ý: Hä ®ang sèng HP th× ®iÒu g× đã xẩy ra? L¹c Long Qu©n quen sèng ë díi díi níc níc Ph¶i 2.ChuyÖn ¢u C¬ sinh në k× l¹ vµ LLQ vµ ¢u C¬ chia a ¢u C¬ sinh në k× l¹: Bäc tr¨m trøng, në mét tr¨m ngêi ngêi con" ->Chi tiÕt k× l¹, mang tÝnh chÊt hoang đờng đờng =>Gi¶i thÝch nguån gèc DTVN cïng huyÕt thèng, chung nguån céi tæ tiªn vµ søc m¹nh cña ngêi ngêi DTVN (4) ) từ biệt vợ và đàn trở Thuỷ Cung ¢u c¬ buån tñi, th¸ng ngµy mong mái thë than “ Sao chµng bá thiÕp mµ ®i, kh«ng cùng với thiếp nuôi đàn nhỏ” ? Em h·y quan s¸t bøc tranh SGK vµ cho biÕt tranh minh ho¹ c¶nh g×? ?LLQ chia ntn? §Ó lµm g× ? - 50 ngêi ngêi xuèng biÓn; - 50 Ngêi Ngêi lªn nói - Cïng cai qu¶n c¸c ph¬ng, ph¬ng, dùng x©y đất nớc íc n ?ViÖc chia nh vËy cã ý nghÜa ntn? - Cuộc chia tay thật cảm động nhu cầu ph¸t triÓn cña d©n téc ViÖt viÖc cai quản đất đai rộng lớn ? C©u truyÖn kÕt thóc víi lêi hen íc Khi có việc thì giúp đỡ đừng quên,lời hẹn dó có ý nghÜa ntn? - (ThÓ hiÖn tinh thÇn ®oµn kÕt cña nh©n d©n ta, mäi ngêi ngời vùng đất nớc nớc có chung mét nguån gèc, ý chÝ vµ søc m¹nh * GV b×nh: LS mÊy ngµn n¨m dùng níc níc vµ gi÷ níc nớc dân tộc ta đã chứng minh hùng hồn điều đó Mỗi TQ bị lâm nguy, ND ta bÊt kÓ trÎ, giµ, trai, g¸i tõ miÒn ngîc ngợc đến miền xuôi, từ miền biển đến miền rừng núi xa xôi đồng lòng kề vai sát cánh đứng dậy diÕt kÎ thï Khi nh©n d©n mét vïng gÆp thiên tai địch hoạ, nớc nớc đau xót, nhnhờng cơm xẻ áo, để giúp đỡ vợt ît qua ho¹n v n¹n vµ ngµy nay, mçi chóng ta ngåi ®©y đã, và tiếp tục thực lời c¨n dÆn cña Long Qu©n xa xa b»ng nh÷ng viÖc lµm thiÕt thùc ? Trong tuyÖn d©n gian thêng thêng cã chi tiÕt ttëng tîng tîng k× ¶o Em hiÓu thÕ nµo lµ chi tiÕt tëng tîng tîng k× ¶o? - Chi tiÕt tëng tëng tîng tîng k× ¶o lµ chi tiÕt kh«ng có thật đợc đợc dân gian sáng tạo nhằm mục đích định ? Trong truyÖn nµy, chi tiÕt nãi vÒ LLQ vµ ¢u C¬; viÖc ¢u C¬ sinh në k× l¹ lµ nh÷ng chi tiÕt tëng tëng tîng tîng k× ¶o Vai trß cña nã truyÖn nµy nh thÕ nµo? - ý nghÜa cña chi tiÕt tëng tëng tîng tîng k× ¶o truyÖn: + Tô đậm tính chất kì lạ, lớn lao, đẹp đẽ cña c¸c nh©n vËt, sù kiÖn + ThÇn k× ho¸, linh thiªng ho¸ nguån gèc giống nòi, dân tộc để chúng ta thêm tự hào, tin yªu, t«n kÝnh tæ tiªn, d©n téc + Lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña t¸c phÈm Gọi HS đọc đoạn cuối ? Em h·y cho biÕt, truyÖn kÕt thóc b»ng nh÷ng sù viÖc nµo? - Con trëng trởng lên ngôi vua, lấy hiệu Hùng VVơng, lập kinh đô, đặt tên nớc níc b ¢u C¬ vµ L¹c Long Qu©n chia con: - 50 ngêi ngêi xuèng biÓn; - 50 Ngêi Ngêi lªn nói - Cïng cai qu¶n c¸c ph¬ng, ph¬ng, dựng xây đất nớc níc Cuéc chia tay ph¶n ¸nh nhu cÇu ph¸t triÓn DT: lµm ¨n, më rộng bờ cõi và giữ vững đất đai - ThÓ hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt, thèng nhÊt DT - NghÖ thuËt: Sö dông c¸c chi tiÕt tëng tîng tîng k× ¶o (5) - Gi¶i thÝch nguån gèc cña ngêi ngêi VN lµ Rång, ch¸u Tiªn ? ViÖc kÕt thóc nh vËy cã ý nghÜa g×? * GV: Cèt lâi sù thËt LS lµ mêi mời đời vua Hïng trÞ v× cßn mét b»ng chøng n÷a khẳng định thật trên đó là lăng tởng tëng niÖm c¸c vua Hïng mµ t¹i ®©y hµng n¨m diễn lễ hội lớn đó là lễ hội đền Hùng Lễ hội đó đã trở thành ngµy quèc giç cña c¶ d©n téc, ngµy c¶ níc níc hµnh qu©n vÒ céi nguån: Dï ®i ngîc ngîc vÒ xu«i Nhí ngµy gç tæ mïng mêi mêi th¸ng ba và chúng ta tự hào điều đó Một lễ hội độc đáo có VN! ? Theo em truyÖn "Con rång ch¸u tiªn" cã ý nghÜa g×? - Gi¶i thÝch nguån gèc, suy t«n nguån gốc cao quý, thiêng liêng cộng đồng ngêi ngêi ViÖt - §Ò cao nguån gèc chung vµ biÓu hiÖn ý nguyÖn ®oµn kÕt thèng nhÊt c¶ nh©n d©n ta miền đất nớc - Góp phần xây dựng, bồi đắp sức m¹nh tinh thÇn cña d©n téc Gv §ã còng chÝnh lµ néi dung cña ghi nhí H/s đọc ghi nhớ sgk Hoạt động 2: Luyện tập - HS kÓ diÔn c¶m truyÖn KÕt thóc truyÖn: - Con trëng trëng lªn ng«i vua, lÊy hiÖu Hïng V¬ng, Vơng, lập kinh đô, đặt tên níc C¸ch kÕt thóc muèn kh¼ng định nguồn gốc Rồng, cháu Tiªn lµ cã thËt III Tæng kÕt * Ghi nhí(SGK Tr 8) 3: Cñng cè,dÆn dß - Gi¸o viªn nh¾c l¹i kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt - Nh¾c l¹i néi dung chÝnh vµ ý nghÜa cña truyÖn - Học thuộc phần ghi nhớ sgk / IV/ LuyÖn tËp KÓ diÔn c¶m truyÖn (6) - Soïan “ Baùnh Chöng , Baùnh Giaày” IV.Rút kinh nghiệm : ********************************************************************** TuÇn Ngày soạn: 25/8/2012 Ngày dạy: 29/8/2012 Lớp :6A, 6B Tiết : HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM: BÁNH CHƯNG BÁNH GIẦY (TruyÒn thuyÕt) I Mục tiêu cần đạt KiÕn thøc: - Học sinh hiểu đợc nội dung,ý nghĩa và số chi tiết nghệ thuật tiêu biểu văn b¶n - Cách giải thích ngời Việt cổ phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông- nét văn hoá ngời Việt 2.Kü n¨ng: - §äc – hiÓu v¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i truyÒn thuyÕt - NhËn nh÷ng sù viÖc chÝnh truyÖn 3.Thái độ: - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ trÝ tuÖ – v¨n ho¸ d©n téc II/ PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng Ph¬ng ph¸p: - PP động não - PP th¶o luËn nhãm Ph¬ng Ph¬ng tiÖn d¹y häc GV: Giáo án, SGK HS: SGK, bài soạn nhà III tiÕn tr×nh lªn líp kh¸m ph¸ : Nêu đợc ý nghĩa truyện “ Con Rồng, cháu Tiên” ? Chọn chi tiết kỳ ảo mà em thích và nêu ý nghĩa chi tiết đó? KÕt nèi Giới thiệu bài: Mỗi tết đến xuân về, ngời VN chúng ta lại nhớ đến câu đối quen thuộc tiếng : Thịt mỡ da hành câu đối đỏ C©y nªu, trµng ph¸o, b¸nh chng xanh B¸nh chng cïng b¸nh giÇy lµ thø b¸nh rÊt næi tiÕng, rÊt ngon, rÊt bæ kh«ng thÓ thiÕu đợc mâm cỗ ngày tết dân tôc VN mà còn mang bao ý nghĩa sâu xa, lý thú Các em có biết thứ bánh đó bắt nguồn từ truyền thuyết nào thời Vua Hùng? Hoạt động thầy và trò Néi dung §äc I.Tìm hiểu chung (7) Y/c: Giäng chËm r·i, t/c Chó ý lêi cña thÇn giÊc méng cña lang liªu Giáo viên chia đoạn : giáo viên đọc đoạn , Học sinh đọc đoạn 2, + §o¹n : Tõ ®Çu “ chøng gi¸m “ + §o¹n : TiÕp “ h×nh trßn “ + §o¹n : Cßn l¹i - Gi¸o viªn híng híng dÉn häc sinh t×m hiÓu ý nghÜa cña c¸c tõ khã ë môc chó thÝch * Bè côc: phÇn ? Theo em, truyÖn cã thÓ chia lµm mÊy a Tõ ®Çu chøng gi¸m phÇn? b TiÕp h×nh trßn c Cßn l¹i - HS đọc phần II.Tìm hiểu văn ? Vua Hïng chän ngêi ngêi nèi ng«i Më truyÖn: Vua Hïng chän ng êi nèi hoµn c¶nh nµo? ng«i - Hoàn cảnh: giặc ngoài đã yên, đất nớc níc thái bình, ND no ấm, vua đã già muốn truyÒn ng«i ? ý định vua sao?(qua điểm - ý Vua không thiết trởng trëng vua vÒ viÖc chän ngêi ngêi nèi ng«i) ý cña vua: ngêi ngời nối ngôi vua phải nối đđợc chí vua, không thết là trtrởng.? Vua chọn ngời ngêi nèi ng«i b»ng h×nh thøc g×? * GV: GV: Trong truyện dân gian giải đố là1 loại thử thách khó khăn đối - Hình thức: điều vua đòi hỏi mang tính víi nh©n vËt chất câu đố để thử tài ? §iÒu kiÖn vµ h×nh thøc truyÒn ng«i cã gì đổi và tiến so với đơng đơng thời? ? Qua ®©y, em thÊy vua Hïng lµ vÞ vua nh thÕ nµo? =>Vua Hïng anh minh chó träng tµi (Kh«ng hoµn toµn theo lÖ truyÒn ng«i tõ n¨ng,kh«ng ph©n biÖt trëng,con trëng,con các đời trớc: tríc: chØ truyÒn cho trëng trëng thø Vua chó träng tµi chÝ h¬n trëng trëng thø §©y lµ mét vÞ vua anh minh) - Cho HS đọc phần 2 DiÔn biÕn truyÖn: Cuéc thi tµi gi÷a ? Để làm vừa ý vua, các ông Lang đã các ông lang lµm g×? - C¸c quan lang: §ua t×m lÔ vËt - C¸c «ng lang thi lµm cç thËt hËu, thËt quÝ, thËt hËu thËt ngon GV: Cßn Lang Liªu chØ cã nh÷ng thø - lµ ngêi ngêi thiÖt thßi nhÊt tÇm thêng thêng - Tuy lµ vua nhng nhng phËn gÇn gòi d©n ?Vì Lang Liêu đợc đợc thần báo mộng? thờng Chăm lo việc đồng áng thêng.Ch¨m - Lang Liªu: - Lµ ngêi ngời hiểu đợc đợc ý thần và + Trong c¸c vua, chµng lµ ngêi ngời rhiệt thực đợc đợc ý thần (Thông minh biết thßi nhÊt lÊy g¹o lµm b¸nh) + Tuy lµ Lang nhng nhng tõ lín lªn chµng riêng, chăm lo việc đồng áng, trồng lóa, trång khoai Lang Liªu th©n th× vua nhng nhng phËn th× gÇn gòi víi d©n thêng thêng G:ThÇn - chÝnh lµ d©n ViÖc thÇn hiÖn m¸ch b¶o cho LLiªu lµ chi tiÕt rÊt cæ tÝch C¸c nhan vËt må c«i, bÊt h¹nh Nhng h¹nh Nhng thó vÞ ë ®©y lµ g× ? (Kh«ng lµm hé, chØ m¸ch b¶o ) ?V× thÇn chØ m¸ch b¶o mµ kh«ng lµm gióp lÔ vËt cho lang Liªu? - ThÇn vÉn dµnh chç cho tµi n¨ng s¸ng (8) t¹o cña Lang Liªu - Từ gợi ý, lang Liêu đã làm hai loại b¸nh * GV: GV: Các nhân vật mồ côi, bất hạnh ththờng đợc îc thÇn, bôt hiÖn lªn gióp đỡ mçi ® bÕ t¾c ? KÕt qu¶ cuéc thi tµi gi÷a c¸c «ng Lang nh thÕ nµo? - Lang Liêu đợc đợc chọn làm ngời ngêi nèi ng«i ? Vì hai thứ bánh lang Liêu đợc đợc vua chọn để tế Trời, Đất, Tiên Vơng V¬ng vµ Lang Liêu đợc đợc chọn để nối ngôi vua? - Hai thø b¸nh cña Lang Liªu võa cã ý nghÜa thùc tÕ: quÝ h¹t g¹o, träng nghÒ nông (là nghề gốc đất nớc níc lµm cho ND đợc đợc no ấm) vừa có ý nghĩa sâu xa: §Ò cao sù thê kÝnh Trêi, §Êt vµ tæ tiªn cña nh©n d©n ta - Hai thø b¸nh hîp ý vua chøng tá tµi đức ngời ngêi cã thÓ nèi chÝ vua Đem cái quí trời đất ruộng đồng chính tay mình làm mà tiến cóng Tiªn V¬ng, Vơng, dâng lên vua thì đúng lµ ngêi ngêi tµi n¨ng, th«ng minh, hiÕu th¶o ? Lang Liêu đã biết làm thứ bánh để d©ng vua chøng tá Lang liªu lµ ngêi ngêi nh thÕ nµo? ? TruyÒn thuyÕt b¸nh chng, chng, b¸nh giÇy cã nh÷ng ý nghÜa g×? - Gi¶i thÝch nguån gèc hai lo¹i b¸nh cæ truyÒn - Gi¶i thÝch phong tôc lµm b¸nh chng, chng, b¸nh giÇy vµ tôc thê cóng tæ tiªn cña ngngêi ViÖt - §Ò cao nghÒ n«ng trång lóa níc níc - Quan niÖm vËt th« s¬ vÒ Trêi, §Êt - ớc mơ vua sáng, tôi hiền, đất nớc níc th¸i b×nh, nh©n d©n no Êm ?Nh©n xÐt NT tiªu biÓu cho truyÖn ? (NhiÒu chi tiÕt NT tiªu biÓu cho truyÖn DG) Gv §ã còng chÝnh lµ néi dung cña ghi nhí H/s đọc ghi nhớ sgk Hoạt động 3: Thực hành 1- Bµi tËp 1: - Trao đổi ý kiến phong tục ngày tết lµm b¸nh Chng, Chng, b¸nh giÇy ý nghÜa: §Ò cao nghÒ n«ng - trång lóa, gi¶i thÝch - XD phong tôc tËp qu¸n cña nd tõ nh÷ng ®iÒu gi¶n dÞ - Gi÷ g×n b¶n s¾c d©n téc 2/ Bµi tËp 2: - Chän chi tiÕt thÝch nhÊt vµ gi¶i thÝch v× thÝch - LL mộng thấy thần đến mách bảo Tăng phần hấp dẫn truyện Nêu bật giá trÞ h¹t g¹o, tr©n träng quÝ s¶n phÈm lµm KÕt thóc truyÖn: KÕt qu¶ cuéc thi Lang Liêu đợc đợc chọn nối ngôi Vua - Hai thø b¸nh cã ý nghÜa thùc tÕ (S¶n phÈm nghÒ n«ng =>Quý träng nghÒ n«ng vµ h¹t g¹o - Hai thø b¸nh cã ý tëng tëng s©u xa ( Tîng Tîng trng trng trời, đất Bánh hình tròn -> bánh giÇy B¸nh h×nh vu«ng -> b¸nh chng chng)) - Hai thứ bánh hợp ý vua, chứng tỏ đợc đợc tài đức ngời êi cã thÓ nèi chÝ vua ng => Th«ng minh,cã lßng hiÕu th¶o,ch©n thµnh * ý nghÜa cña truyÖn: - Giải thích nguồn gốc - Đề cao lao động, nghề nông - ước mơ công minh vua - NT: Kể chuyện cô đọng, giàu hình ảnh III Tæng kÕt * Ghi nhí: SGK tr 12 IV- LuyÖn TËp: (9) - Lêi vua nãi vÒ lo¹i b¸nh - ý nghÜa TT t/c cña ND vÒ lo¹i b¸nh vµ phong tôc lµm b¸nh 3: Cñng cè,dÆn dß - GV hÖ thèng bµi: - Nªu néi dung chÝnh vµ nghÖ thuËt kÓ chuyÖn - Häc ghi nhí, ý nghÜa truyÖn - KÓ tãm t¾t truyÖn - ChuÈn bÞ bµi “Tõ vµ c©u tõ TV IV.Rút kinh nghiệm : ********************************************************************** TuÇn Ngày soạn: 25/8/2012 Ngày dạy: 31/8/2012 Lớp :6A, 6B Tiết : TỪ VÀ CẤU TẠO TỪ CỦA TIẾNG VIỆT i mục tiêu cần đạt 1/ KiÕn thøc: - H/s nắm định nghĩa từ ,cấu tạo từ cụ thể là: + Kh¸i niÖm vÒ tõ: + §¬n vÞ cÊu t¹o tõ( TiÕng): + Các kiểu cấu tạo từ (Từ đơn, từ phức, từ ghép, từ láy): 2/ Kü n¨ng: - Nhận diên phân loại đợc Kn các từ loại và phân tích cấu tạo từ: 3/ T tëng: - Gi¸o dôc h/s yªu quÝ vµ ham thÝch t×m hiÓu TViÖt: II/ Các kĩ đợc giáo dục - Ra định: Lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt - Giao tiÕp: Tr×nh bµy suy nghÜ, ü töong, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nh©n vÒ c¸ch sö dông tõ III PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP phân tích các tình mẫu để hiểu cách dùng từ tiếng Việt - PP thùc hµnh cã híng híng dÉn: sö dông tõ tiÕng ViÖt theo nh÷ng t×nh huèng cô thÓ - PP động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút bài học thiết thực gi÷ g×n sù s¸ng dïng tõ tiÕng ViÖt Ph¬ng tiÖn d¹y häc GV: Giáo án, SGK HS: SGK, bài soạn nhà III.tiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi KÕt nèi Giíi thiÖu bµi Tiểu học, các em đã đựoc học tiếng và từ Tiết học này chúng ta tìm hiểu sâu thêm cấu tạo từ tiếng Việt để giúp các em sử dụng thục từ tiếng Việt H§1: H×nh thµnh kh¸i niÖm vÒ tõ i Kh¸i niÖm vÒ tõ (10) * GV treo bảng phụ đã viết VD VÝ dô: ? C©u v¨n nµy lÊy ë v¨n b¶n nµo? ThÇn /d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät/, ch¨n ? Tríc mçi g¹ch chÐo lµ tõ, em h·y cho nu«i/vµ/ c¸ch/ ¨n ë/.( Con Rång ch¸u biÕt c©u v¨n trªn cã mÊy tõ ? Vµ cã bao Tiªn) nhiªu tiÕng( mçi mét ch÷ lµ mét tiÕng) ? VËy tiÕng vµ tõ c©u v¨n trªn cã NhËn xÐt: - VD trªn cã tõ, 12 tiÕng cấu tạo ntn? Tiếng dùng để làm gì? - Cã tõ chØ cã mét tiÕng, cã tõ tiÕng ? tõ VD trªn kÕt hîp víi cã t¸c dông g×?(t¹o c©u cã ý nghÜa) - Tiếng dùng để tạo từ ? Từ dùng để làm gì? - Từ dùng để tạo câu ? Khi nµo mét tiÕng cã thÓ coi lµ mét tõ? - Khi mét tiÕng cã thÓ t¹o c©u, tiÕng Êy trë thµnh mét tõ Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ dùng ? Tõ nhËn xÐt trªn em h·y rót kh¸i niÖm tõ lµ g×? để tạo câu * GV nhÊn m¹nh kh¸i niÖm vµ cho hs * Ghi nhí : T13/SGK đọc ghi nhớ HĐ2: Hình thành khái niệm từ đơn, từ II Từ đơn và từ phức: phøc VÝ dô: * GV treo b¶ng phô Từ /đấy /nớc/ ta/ chăm/ nghề/ trồng ? Dựa vào kiến thức đã học tiểu học em trọt/, chăn nuôi /và /có/ tục/ ngày/ tết/ làm h·y ®iÒn c¸c tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i? /b¸nh chng/, b¸nh giÇy/ * HS lÇn lît lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng ph©n * §iÒn vµo b¶ng ph©n lo¹i: lo¹i - Cột từ đơn: từ, đấy, nớc, ta - Cét tõ ghÐp: ch¨n nu«i - Cét tõ l¸y: trång trät ? Qua viÖc lËp b¶ng, em h·y nhËn xÐt, tõ * NhËn xÐt : Từ đơn là từ gồm có tiếng đơn và từ phức có gì khác nhau? ? Hai tõ phøc trång trät, ch¨n nu«i cã g× Tõ phøc gåm cã tiÕng trë lªn gièng vµ kh¸c nhau? + Giống: là từ phức (gồm hai tiếng) + Kh¸c: Ch¨n nu«i: gåm hai tiÕng cã quan hÖ vÒ nghÜa - Tõ ghÐp: ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi ? Vậy từ phức đợc tạo cách ghép mặt nghĩa các tiếng có quan hệ với nghĩa đợc gọi là từ gì? - Trång trät gåm hai tiÕng cã quan hÖ l¸y ©m ? Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c - Tõ l¸y: Tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a tiếng đợc gọi là từ gì? c¸c tiÕng ? Thế nào là từ đơn, từ phức? Từ phức có loại, đó là loại nào? * HS đọc ghi nhớ * Ghi nhí: SGK - Tr13: * Qua bài học ta có thể dựng thành sơ đồ sau( dùng sơ đồ t duy) H§3: III LuyÖn tËp Bµi 1: - §äc vµ thùc hiÖn yªu cÇu bµi tËp Tõ Tõ đơn Tõ phøc Tõ Tõ ghÐp l¸y (11) - S¾p xÕp theo giíi tÝnh nam/ n÷ - S¾p xÕp theo bËc trªn/ díi a Tõ nguån gèc, ch¸u thuéc kiÓu tõ ghÐp b Từ đồng nghĩa với từ nguồn gốc: Cội nguồn, gốc gác c Tõ ghÐp chØ qua hÖ th©n thuéc: cËu mî, c« d×, chó ch¸u, anh em Bµi 2: C¸c kh¶ n¨ng s¾p xÕp: - ¤ng bµ, cha mÑ, anh chÞ, cËu mî - B¸c ch¸u, chÞ em, d× ch¸u, cha anh Bµi 3: - Nªu c¸ch chÕ biÕn b¸nh: b¸nh r¸n, b¸nh níng, b¸nh hÊp, b¸nh nhóng - Nªu tªn chÊt liÖu lµm b¸nh: b¸nh nÕp, b¸nh tÎ, b¸nh gai, b¸nh khoai, b¸nh ng«, b¸nh s¾n, b¸nh ®Ëu xanh - TÝnh chÊt cña b¸nh: b¸nh dÎo, b¸nh phång, b¸nh xèp - H×nh d¸ng cña b¸nh: b¸nh gèi, b¸nh khóc, b¸nh quÊn thõng Bµi 4: - Miªu t¶ tiÕng khãc cña ngêi - Những từ có tác dụng miêu ta đó: nức nở, sụt sùi, rng rức B5 :Thi t×m nhanh c¸c tõ l¸y * GV cho đại diện các tổ lên tìm Bµi 5: - T¶ tiÕng cêi: khóc khÝch, s»ng sÆc, h« hè, h¶, hÒnh hÖch - T¶ tiÕng nãi: khµn khµn, lÌ nhÌ, thá thÎ, lÐo nhÐo, lÇu bÇu, sang s¶ng - Tả dáng điệu: Lừ đừ, lả lớt, nghênh ngang, ngông nghênh, thớt tha Cñng cè: Nh¾c l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n Híng dÉn vÒ nhµ - Häc bµi, thuéc ghi nhí - Hoµn thiÖn bµi tËp - T×m sè tõ, sè tiÕng ®o¹n v¨n: lêi cña vua nhËn xÐt vÒ hai thø b¸nh cña Lang liªu - Soạn: Giao tiếp, văn và phơng thức biểu đạt IV.Rút kinh nghiệm : ********************************************************************** TuÇn Ngày soạn: 25/8/2012 Ngày dạy: 31/8/2012 Lớp :6A, 6B Tiết 4: GIAO TIẾP ,VĂN BẢN VÀ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT I Mục tiêu cần đạt : 1/ KiÕn thøc: - Sơ giản hoạt động truyền đạt,tiếp nhận t tởng tình cảm phơng tiện ngôn từ: giao tiếp,văn bản,phơng thức biểu đạt,kiểu văn - Sự chi phối mục đích giao tiếp việc lựa chọn phơng thức biểu đạt để tạo lËp v¨n b¶n - C¸c kiÓu v¨n b¶n tù sù, miªu t¶,biÓu c¶m,lËp luËn,thuyÕt minh vµ hµnh chÝnh c«ng vô Kó naêng : - Bớc đầu nhận biết việc lựa chọn phơng thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiÕp - Nhận các kiểu văn văn cho trớc vào phơng thức biểu đạt (12) - Nhận tác dụng việc lựa chọn phơng thức biểu đạt đoạn văn cụ thể II/ Các kĩ đợc giáo dục - Giao tiếp, ứng xử: biết các phơng thức biểu đạt và việc sử dụng văn theo phơng thức biểu đạt khác để phù hợp với mục đích giao tiếp - Tự nhận thức đợc tầm quan trọng giao tiêp văn và hiệu giao tiếp các phơng thức biểu đạt III PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP phân tích các tình mẫu để hiểu vai trò và các tác động chi phối các ph¬ng phơng thức biểu đạt - PP thùc hµnh cã híng híng dÉn: nhËn ph¬ng phơng thức biểu đạt và mục đich giao tiếp c¸c lo¹i v¨n b¶n Ph¬ng tiÖn d¹y häc - GV: Giáo án, SGK - HS: SGK, bài soạn nhà III TIÕN TR×NH L£N LíP Kh¸m ph¸: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi Kõt nèi: * Giíi thiÖu bµi Các em đã đợc tiếp xúc với số văn tiết và Vậy văn là gì? Đợc sử dụng với mục đích giao tiếp nh nào? Tiết học này giúp các em giải đáp thắc mắc đó Hoạt động thầy và trò VD: Khi đờng, đờng, thấy việc gì, muốn cho mÑ biÕt em lµm thÕ nµo? - KÓ hoÆc nãi ? §«i lóc rÊt nhí b¹n th©n ë xa mµ kh«ng thÓ trß chuyÖn th× em lµm thÕ nµo? - ViÕt th ? Trong ®/s cã mét t tëng,t×nh tëng,t×nh c¶m, nguyÖn väng,( khuyªn nhñ muèn tá lßng yªu mÒn b¹n, muèn tham gia mét h/® nhµ trêng trờng tổ chức ) Mà cần biểu đạt cho ngêi ngời hay đó biết thì em làm nµo? - Nói viết ? Người này nghe người khác nói, người này đọc người khác viết lµ hä làm gì với nhau? - Giao tiếp ? Người nói, người viết gọi là hoạt động gì? - Truyền đạt ? Người nghe, người đọc gọi là hoạt động gì? - Tiếp nhận * GV: C¸c em nãi vµ viÕt nh vËy lµ c¸c em đã dùng phơng phơng tiện ngôn từ để biểu đạt điều mình muốn nói Nhờ phơng ph¬ng tiÖn ngôn từ mà mẹ hiểu đợc đợc điều em muốn nói, bạn nhận đợc đợc tình cảm mà em gØ gØ g¾m §ã chÝnh lµ giao tiÕp Néi dung I T×m hiÓu chung vÒ v¨n b¶n vµ ph ¬ng thức biểu đạt 1/ Văn và mục đích giao tiếp * NhËn xÐt - Giao tiếp là họat động truyền đạt, tiếp nhËn t tëng, tëng, t×nh c¶m b»ng ng«n ng÷ (13) ? VËy giao tiÕp lµ g×? B»ng ph¬ng ph¬ng tiÖn nµo? * GV chốt: đó là mối quan hệ hai chiều gi÷a ngêi ngời truyền đạt và ngời ngêi tiÕp nhËn ? Khi muốn hiểu đợc đợc t tởng, tëng, t×nh c¶m, nguyện vọng cách đầy đủ trọn vẹn cho ngêi ngêi kh¸c hiÓu em ph¶i lµm thÕ nµo? - T¹o lËp v¨n b¶n nãi cã ®Çu cã ®u«i, m¹ch l¹c,lý lÏ chÆt chÏ Gv chuyÓn ý : VËy nh thÕ nµo lµ mét v¨n b¶n? G cho H/s đọc câu ca dao (sgk tr 16) ? Câu ca dao sáng tác để làm gì? Câu ca dao nói lên vần đề gì ? - C©u ca nªu lêi khuyªn: khuyªn ngêi ngời giữ đúng lập trờng trêng t tëng tëng không giao động ngời ngời khác thay đổi chÝ híng híng ? Bài ca dao đợc đợc làm theo thể thơ gì? Hai c©u lôc vµ b¸t liªn kÕt víi nh thÕ nµo? + Bµi ca dao lµm theo thÓ th¬ lôc b¸t, Cã sù liªn kÕt chÆt chÏ: VÒ h×nh thøc: VÇn ªn VÒ néi dung:, ý nghÜa: C©u sau gi¶i thÝch râ ý c©u tríc tríc ? Theo em câu ca dao đó có thể coi là mét v¨n b¶n cha cha ? -> lµ mét v¨n b¶n v× cã néi dung trän vÑn, liªn kÕt m¹ch l¹c * GV chèt: chèt: Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nó có chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc và diễn đạt trọn vẹn ý ? Theo em lêi ph¸t biÓu cña c« hiÖu trtrëng lÔ khai gi¶ng cã ph¶i lµ mét vb kh«ng? V× sao? - (Là vb.Đây là văn vì đó là chuỗi lời nói có chủ đề, có liên kết néi dung: b¸o c¸o thµnh tÝch n¨m häc tríc, tríc, ph¬ng ph¬ng híng híng n¨m häc míi. VB nãi.) ? Bøc th cã ph¶i lµ vb¶n kh«ng? -( Là vbản viết, có chủ đề là thông báo t×nh h×nh lµ quan t©m tíi ngêi ngêi nhËn th.) th.) ? §¬n xin häc, bµi th¬ cã ph¶i lµ vb kh«ng? (Đều là vb vì chúng đêu là thông tin và có mđích t tởng tởng định.) ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n b¶n? Gi¸o viªn chèt l¹i : VËy v¨n b¶n lµ chuçi nói miệng hay bài viết diễn đạt nội dung t¬ng tơng đối trọn vẹn ; có liên kết mạch lạc để thực mục đích giao tiếp tùy theo mục đích giao tiếp cụ thể mà Bµi ca dao lµ mét v¨n b¶n: nã cã chñ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc và diễn đạt ý trọn vẹn - V¨n b¶n lµ chuçi lêi nãi, hay bµi viÕt, chủ đề thống nhất, liên kết, chặt chẽ, m¹ch l¹c l¹c (14) ngêi ngêi ta sö dông c¸c kiÓu v¨n b¶n víi c¸c ph¬ng 2/ Kiểu văn và phơng thc biểu đạt phơng thức biểu đạt phù hợp cña v¨n b¶n - GV treo b¶ng phô - GV giíi thiÖu kiÓu v¨n b¶n vµ ph¬ng ph¬ng thức biếu đạt - LÊy VD cho tõng kiÓu v¨n b¶n? Học sinh đọc các kiểu văn với các ph¬ng phơng thức biểu đạt Mục đích giao tiếp cña tõng kiÓu v¨n b¶n ? (?) Coù taát caû maáykieåu vaên baûn ?Haõy nêu loại văn và cho ví dụ ? a: Tự : Trình bày diễn biến việc Vd : Thaùnh gioùng , Taám Caùm b: Miêu tả :tái trạng thái vật , người Vd : Tả người , tả thiên nhiên , vaät c: Bieåu caûm : baøy toû tình caûm , caûm xuùc Vd : Baøi thô caûnh khuya(HCM) d: Nghị luận :Nêu ý kiến đánh giá , bàn baïc Vd :” Aên nhớ kẻ trồng cây” đ: Thuyết minh :giới thiệu đặc điểm , tính chaát , phöông phaùp Vd : giới thiệu các sản phẩm sữa , thuốc …… e: Haønh chính – coâng vuï : trình baøy yù muốn , định nào đó , thể quyền hạn , trách nhiệm người và người - Gi¸o viªn híng híng dÉn häc sinh lµm bµi tËp ( 1) Hµnh chÝnh c«ng vô ( ) Tù sù ( 3) miªu t¶ (4) ThuyÕt minh (5) biÓu c¶m ( 6) NghÞ luËn ? Qua viÖc t×m hiÓu h·y cho biÕt: ThÕ nào là hoạt động giao tiếp? Thế nào là mét v¨n b¶n? Cã mÊy VB? - H/s đọc ghi nhớ - H/s đọc BT1 nêu y/c BT HS th¶o luËn nhãm §¹i diÖn c¸c nhãm tr¶ lêi ? C¸c ®o¹n v¨n, th¬ díi díi thuéc ph¬ng ph¬ng thức biểu đạt nào? gthích vì lại - Có kiểu văn ứng vói phương thức biểu đạt - Tự Miêu tả Biểu cảm Nghị luận Thuyết minh - Hành chính – công vụ * Ghi nhí ( SGKtr 17 ) II/ LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: a/ V¨n b¶n tù sù ( Cã ngêi, ngêi, cã viÖc,d/biÕn sù viÖc) b/ VB Mtả: Tả cảnh TN đêm trăng tren s«ng (15) thuéc c¸c kiÓu VB Êy? c/ Nghị luận: Bàn luận vấn đề làm cho đất nớc níc giÇu m¹nh H/s đọc BT2 nêu y/c d/ BiÓu c¶m:T/c tù tin, tù hµo cña c« g¸i ? TruyÒn thuyªt rång ch¸u tiªn ®/ ThuyÕt minh: GthiÖu híng híng quay cña thuéc vb nµo?V× sao? địa cầu Bµi tËp 2: “ Con rång ch¸u tiªn” VB tù sù v× kÓ ngêi, ngời, việc, lời nói,hđộng theo diễn biến định 3: Cñng cè,dÆn dß -Em hiÓu gtiÕp, vb lµ g×? Cã nh÷ng kiÓu vb nµo? - H/s ghi nhí: IV.Rút kinh nghiệm : Ngµy 27/8/2012 TuÇn Ngày soạn: 31/8/2012 Ngày dạy: 07/9/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 5: THÁNH GIÓNG (TruyÒn thuyÕt) I/ Môc tiªu: 1.KiÕn thøc - Nhân vật,sự kiện,cốt truyện tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết đề tài giữ nớc - Những kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh gi nớc ông cha ta đợc kể mét t¸c phÈm truyÒn thuyÕt 2.KÜ n¨ng - Rèn kĩ đọc- hiểu văn truyền thuyết - Ph©n tÝch mét sè chi tiÕt k× ¶o v¨n b¶n - Nắm bắt tác phẩm thông qua hệ thống các việc đợc kể theo trình tự thời gian 3.Thái độ - Gi¸o dôc lßng tù hµo vÒ truyÒn thèng anh hïng lÞch sö chèng giÆc ngo¹i x©m cña dân tộc, lòng biết ơn anh hùng có công với đất nớc II/ PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP động não - PP th¶o luËn nhãm Ph¬ng tiÖn d¹y häc - GV: Giáo án, SGK - HS: SGK, bài soạn nhà (16) III TiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: ? KÓ l¹i truyÖn B¸nh chng, chng, b¸nh giÇy? giÇy? Nªu ý nghÜa cña truyÖn? KÕt nèi Ngời Âu lên làm vua, truyền ngôi đợc mời đời thì giặc Ân sang xâm chiếm.Thế giặc mạnh lắm, Vua Hùng lo lắng cho sứ giả di tìm ngời cứu nớc, và sứ giả đã gặp chuyện lạ §øa trai nä Thật rõ lạ đời ch¼ng nãi ch¼ng cêi Bçng ngêi lín tíng Đứa trai đã ăn: Bảy nong cà nong cơm, uống nớc cạn khúc sông vµ cìi lng ngùa s¾t bay phun löa.Nhæ bôi tre lµng ®uæi giÆc ¢n Thật là thần thánh Câu truyện ‘Đứa trai nọ’ đó nh nào ta tìm hiểu bài hôm Họat động thầy và trò Néi dung I.Tìm hiểu chung GV híng hớng dẫn đọc : Đọc to, lu lu lo¸t, râ ràng, thay đổi giọng theo đoạn GV GV đọc mẫu - HS đọc GV híng híng dÉn häc sinh t×m hiÓu ý nghÜa c¸c tõ khã ë phÇn chó thÝch Chó ý c¸c tõ mîn mîn chó thÝch: 5, 10, 11, 17 ?Em h·y kÓ tãm t¾t nh÷ng sù viÖc chÝnh cña truyÖn? Nh÷ng sù viÖc chÝnh: - Sự đời Thánh Gióng -Th¸nh Giãng biÕt nãi vµ nhËn tr¸ch nhiệm đánh giặc - Th¸nh Giãng lín nhanh nh thæi - Th¸nh Giãng v¬n v¬n vai thµnh tr¸ng sÜ cìi cìi ngựa sắt đánh giặc và đánh tan giặc - Vua phong TG lµ Phï §æng Thiªn VV¬ng vµ nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i cña Th¸nh Giãng * Bè côc: cục: đọan : ?Truyện chia làm đoạn ? Đặt tiêu đề cho các đoạn bố cục đọan : Đ1 : Từ đầu “ nắm lấy “ -> Sự đời cña Giãng Đ2 : Tiếp ” chú bé dặn “ -> Gióng đòi đánh giặc II.Tìm hiểu văn Đ3 : Tiếp “ cứu nớc” -> Gióng đợc 1/ Sự đời Thánh Gióng: nuôi lớn để đánh giặc Đ4 : Còn lại : Gióng đánh thắng giặc và bay vÒ trêi - Bµ mÑ ím ch©n - thô thai 12 th¸ng míi sinh; Häc sinh theo dâi ®o¹n - Sinh cËu bÐ lªn kh«ng nãi, cêi, cêi, ®i; ? Thánh Gióng đời nh nào? - Bµ mÑ uím ch©n vµo vÕt ch©n to, thô thai, sinh trai lªn tuæi kh«ng biÕt nãi, biÕt cêi, cời, đặt đâu năm (17) ? Nhận xét đời Thánh Giãng? Một đức trẻ đợc đợc sinh nh Gióng là b×nh thêng thêng hay k× l¹ ? - Kh¸c thêng, thờng, kì lạ, hoang đờng đờng ?YÕu tæ kú l¹ Êy nhÊn m¹nh ®iÒu g× vÒ ngêi ngêi Thanh Giãng - Sự đời khác thờng thêng cña Giãng Lµ ngêi ngêi cña thÇn, th¸nh chø kh«ng ph¶i lµ ngêi ngêi d©n b×nh thêng thêng ?Tại tác giả dân gian không để Giãng lµ mét vÞ thÇn bçng xuÊt hiÖn mµ để Gióng sinh từ gia đình nhà nông d©n? (khẳng định : Anh hùng là dân sinh ra, d©n nu«i dìng) dìng) GV: Vị thần đó lớn lên nh nào? ta t×m hiÓu tiÕp XuÊt th©n b×nh dÞ nhng nhng còng rÊt thÇn k× Thánh Gióng lớn lên và trận đánh giÆc: ? GiÆc ¢n sang x©m lîc, lîc, thÕ giÆc m¹nh ““sø sø gi¶ ®i rao kh¾p n¬i t×m ng êi cøu nníc” chi tiÕt “ sø gi¶ níc” thÓ hiÖn ®iÒu g×? - TiÕng nãi ®Çu tiªn cña Th¸nh Giãng lµ ( Lời kêu gọi khẩn thiết non sông tiếng nói đòi đánh giặc đất nớc níc tríc tríc n¹n ngo¹i s©m vµ nhiÖm vô đánh giặc ngoại xâm là toàn dân.) ?Th¸nh Giãng cÊt tiÕng nãi nµo? + Nghe tiÕng sø gi¶ cËu bÐ bçng dng dng cÊt -> Lßng yªu níc, níc, niÒm tin chiÕn th¾ng tiÕng nãi “¤ng vÒ t©u vua, s¾m cho ta mét ngùa s¾t, mét ¸o gi¸p s¾t , vµ mét roi s¾t " ? TiÕng nãi ®Çu tiªn cña Giãng lµ tiÕng nói đòi đánh giặc : Tiếng nói đó có ý nghÜa g× ? -> Lßng yªu níc, níc, niÒm tin chiÕn th¾ng GV: C©u nãi cña Giãng tãat lªn niÒm tin chiÕn th¾ng , ý thøc vÒ vËn mÖnh d©n tộc , đồng thời thể sức mạnh tự ccờng dân tộc ta §©y lµ chi tiÕt thÇn k× cã nhiÒu ý nghÜa: + Ca ngợi ý thức đánh giặc cứu nớc: níc: ban đầu nói là nói lời quan trọng, lời yêu nn- - Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt ớc, ý thức đất nớc nớc đợc đợc đặt lên hµng ®Çu -> §¸nh giÆc cÇn cã c¶ vò khÝ s¾c bÐn - + Giãng lµ h×nh ¶nh cña nh©n d©n, lóc b×nh thêng thêng th× ©m thÇm lÆng lÏ nhng nhng nớc nhà gặp nguy biến thì đứng - Giãng lín nhanh nh thæi cøu níc níc ®Çu tiªn ?Thánh Gióng đòi gì sø giả? - Gióng đòi ngựa sắt , roi sắt , áo giáp sắt để đánh giặc cứu nước ? Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt để (18) đánh giặc điều đó có ý nghĩa gì ? ? Sau gặp sứ giả cậu bé còn biến đổi g× n÷a? + Lín nhanh nh thæi c¬m ¨n mÊy còng không no, áo vừa mặc song đã đứt ? VËy em cã nhËn xÐt g× tuæi th¬ cña Giãng? (?) Tại lúc đất nớc níc b×nh yªn chó bÐ kh«ng lín mµ cã giÆc l¹i lín nhanh nh thæi nh vËy? ( Gióng phải lớn nhanh có đủ sức mạnh,mới kịp đánh giặc cứu nớc níc ) §¸p øng nhiÖm vô cøu níc níc ViÖc cøu nníc lµ rÊt hÖ träng vµ cÊp b¸ch, Giãng phải lớn nhanh đủ sức mạnh kịp đánh giặc Hơn nữa, ngày xa xa ND ta quan niÖm r»ng, ngêi ngêi anh hïng ph¶i khæng lå thể xác, sức mạnh, chiến công Cái vvơn vai Gióng để đạt đến độ phi ththờng ?ThÊy chó bÐ ¨n nhiÒu, lín nhanh bµ đã làm gì? Việc làm bà hµng xãm cã ý nghÜa nh thÕ nµo ? * GV: GV: Ngµy ë lµng Giãng ngêi ngêi ta vÉn tæ chøc cuéc thi nÊu c¬m, h¸i cµ nu«i Giãng §©y lµ h×nh thøc t¸i hiÖn qu¸ khø rÊt giµu ý nghÜa GV chuyÓn ý: ý: Giặc đến nhà Gióng trận, Gióng đánh giặc sao? ? Tim nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ chó bÐ chuÈn bÞ trËn ? + Giãng v¬n v¬n vai biÕn thµnh tr¸ng sü m×nh cao h¬n trîng trîng ? Chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g×? -> Sù v¬n v¬n vai cña Giãng thÓ hiÖn søc m¹nh phi thêng thêng cña thÇn th¸nh ?So s¸nh lùc lîng lîng cña Giãng víi giÆc Ân ? - ( giặc mạnh, quân đông) ? Gióng đánh giặc ntn? chi tiết “nhổ tre” cã ý nghÜa g×? NhËn xÐt vÒ c¸c chi tiÕt Êy? + Ngùa hÝ vang phun löa giÆc chÕt nh rạ, roi sắt gãy Gióng nhổ tre bên đờng đờng quËt vµo giÆc-> chi tiÕt k× l¹ ? Từ đó em có suy nghĩ gì hình ảnh thánh Gióng đánh giặc? + Bµ gãp g¹o thãc nu«i chó bÐ ->T×nh c¶m yªu th¬ng thơng đùm bọc nh©n d©n, tinh th©n ®oµn kÕt søc m¹nh cộng đồng Gióng lớn lên đùm bọc nh©n d©n - Thánh Gióng trận đánh giặc: + Giãng v¬n v¬n vai biÕn thµnh tr¸ng sü m×nh cao h¬n trîng trîng - Gióng đánh giặc không vũ khí mà cỏ cây đất nớc níc Th¸nh Giãng bay vÒ trêi: trêi: + Giặc tan Gióng lên đỉnh núi cởi giáp s¾t bá l¹i, mét m×nh mét ngùa bay lªn trêi GV: Gióng đánh giặc sức mạnh kỳ -> Hình tợng tîng Giãng sèng m·i, lµ vÞ thÇn diệu nhân dân, thiên nhiên, giúp dân đánh giặc đất nớc níc ThÓ hiÖn søc m¹nh cña ngêi ngêi xa xa c«ng cuéc chèng giÆc ngo¹i x©m ? C©u chuyÖn kÕt thóc b»ng sù viÖc g×? (19) §¸nh tan giÆc Giãng lµm g×? ? Cuèi bµi Giãng bay vÒ trêi T¹i tác giả dân gian không để Gióng quê hơng để hởng hëng thô nh÷ng ngµy b×nh? chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g×? ( Gióng bay trời là hình ảnh đẹp đầy ý nghĩa: là vị thần giúp dân đánh giặc kh«ng v× danh lîi vinh hoa Giãng lµ non níc, nớc, đất trời, là biểu tợng tîng cña ngêi ngêi d©n V¨n Lang Lang Giãng sèng m·i ) GV: GV: §©y lµ sù ®i thËt k× l¹ mµ cïng thËt cao quÝ , chøng tá Giãng kh«ng màng danh lợi, đồng thời cho chúng ta thấy thái độ nhân dân ta ngngời anh hùng đánh giặc cứu nớc níc ND yªu mÕn, tr©n träng muèn gi÷ m·i h×nh ¶nh cña ngêi ngời anh hùng nên đã để gióng víi câi v« biªn, bÊt tö Bay lªn trêi Giãng lµ non níc, nớc, là đất trời, là biểu ttợng ngời ngêi d©n V¨n Lang Häc sinh theo dâi ®o¹n cuèi ? Những dấu tích để lại? -(Ao hồ, làng cháy, tre đằng ngà ) ? Nhí ¬n Th¸nh Giãng vua vµ nh©n d©n đã làm gì? (Lập đền thờ, phong phù thiên vvơng mở hội Gióng ) GVliên hệ :“Hội khoẻ phù đổng” hàng n¨m thÓ hiÖn søc m¹nh cña nh©n d©n, khèi ®oµn kÕt d©n téc ? Theo em truyÖn TG cã thËt kh«ng? ? Những chi tiết nào đợc đợc coi là truyền thuyÕt? ? V× Tg d©n gian l¹i muèn coi TG lµ cã thËt? -( V× ND ta yªu níc níc mÕm ngêi ngêi anh hïng, yªu mÕn truyÒn thèng anh hïng vµ tù hµo vÒ nã.Bëi vËy mµ nh©n d©n tin lµ cã thËt còng nh tin vµo søc m¹nh thÇn kúDT ) ? H×nh tîng tîng Th¸nh Giãng truyÖn thÓ hiÖn ®iÒu g×? Nªu ý nghÜa cña truyÖn? (ND: Ca ngîi ngêi ngêi anh hïng lµng Giãng, thÓ hiÖn søc m¹nh kú diÖu cña ND íc m¬ cña ND b¶o vÖ v÷ng ch¾c tæ quèc - NT: Truyện gắn với phong tục, địa danh, nh÷ng chi tiÕt k× l¹, kh¸c thêng.) thêng.) + H/s ghi nhí Híng dÉn luyÖn tËp ? T¹i héi thi thÓ thao nhµ trtrêng l¹i mang tªn "Héi khoÎ Phï §æng" - §©y lµ héi thao dµnh cho løa tuæi thiÕu nhi (lứa tuổi Gióng) mục đích thi là khoẻ để học tập tốt, lao động tốt gãp phÇn vµo sù nghiÖp b¶o vÖ vµ XD - DÊu tÝch cña nhng nhng chiÕn c«ng cßn m·i III, Toång keát : ý nghÜa cña truyÖn: - Gióng là hình ảnh cao đẹp ngời ngêi anh hùng đánh giặc - Giãng lµ biÓu tîng tîng cña ý thøc vµ søc m¹nh tù cêng êng cña d©n téc c * Ghi nhí:( nhí:( sgk tr 23) IV LuyÖn tËp: (20) đất nớc níc - 4: Cñng cè,dÆn dß Tiếng nói đầu tiên Thánh Gióng có ý nghĩa gì lớn lên Thánh Gióng thể điều gì Học bài, làm phần luyện tập - Chuẩn bị “Tõ mù¬n” IV.Rút kinh nghiệm : ********************************************************** TuÇn Ngày soạn: 31/8/2012 Ngày dạy:10 /9/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 6: tõ mîn mîn I/ Môc tiªu: - H/s hiểu đợc nào là từ mợn - BiÕt c¸ch sö dông tõ mîn nãi vµ viÕt phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp 1.KiÕn thøc - Kh¸i niÖm tõ mîn - Nguån gèc cña tõ mîn tiÕng viÖt - Nguyªn t¾c mîn tõ tiÕng viÖt - Vai trò từ mợn hoạt động giao tiếp và tạo lập văn 2.KÜ n¨ng - Nhận biết đợc các từ mợn văn - Xác định đúng nguồn gốc các từ mợn - Viết đúng từ mợn - Sử dụng từ điển để hiểu nghĩa từ mợn - Sö dông tõ mîn nãi vµ viÕt Thái độ - Có thái độ đúng với từ mợn II/ Các kĩ đợc giáo dục - Ra định: Lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt - Giao tiÕp: Tr×nh bµy suy nghÜ, ü töong, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nh©n vÒ c¸ch sö dông tõ III PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP phân tích các tình mẫu để hiểu cách dùng từ tiếng Việt - PP thùc hµnh cã híng híng dÉn: sö dông tõ tiÕng ViÖt theo nh÷ng t×nh huèng cô thÓ - PP động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút bài học thiết thực gi÷ g×n sù s¸ng dïng tõ tiÕng ViÖt Ph¬ng tiÖn d¹y häc - GV: Giáo án, SGK - HS: SGK, bài soạn nhà IIItiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: ? Phân biệt từ đơn, từ phức, từ láy, từ ghép, cho VD? KÕt nèi: Giíi thiÖu bµi: TiÕng ViÖt cña chóng ta v« cïng phong phó ngoµi nh÷ng tõ thuÇn Việt, ông cha ta còn mợn số từ nớc ngoài để làm giàu thêm ngôn ngữ ta (21) VËy tõ mîn lµ nh÷ng tõ nh thÕ nµo? Khi mîn ta ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c g×? Bµi hôm giúp các em hiểu rõ điều đó Họat động thầy và trò Néi dung GV treo bảng phụ đã viết VD I.Từ việt và từ mượn - VD trªn thuéc v¨n b¶n nµo? Nãi vÒ Vd:(Sgk) ®iÒu g×? NhËn xÐt ? Dùa vµo chó tÝch sau v¨n b¶n Th¸nh Giãng, em h·y gi¶i thÝch nghÜa cña tõ trtrîng, tr¸ng sÜ? - Trợng: đơn vị đo độ dài = 10 thớc thíc TQ - Trîng Trợng – đơn vị đo độ dài cæ tøc 3,33m ë ®©y hiÓu lµ rÊt cao - Tr¸ng sÜ -> Ngêi Ngêi cã søc lùc cêng cêng tr¸ng, - Tr¸ng sÜ: sÜ: ngêi ngêi cã søc lùc cêng cêng tr¸ng, chÝ khÝ m¹nh mÏ chÝ khÝ m¹nh mÏ, hay lµm viÖc lín ? Theo em, tõ trîng, trợng, tráng sĩ dùng để biÓu thÞ g×? Hai từ này dùng để biểu thị vật, hiÖn tîng, tợng, đặc điểm ? §äc c¸c tõ nµy, c¸c em ph¶i ®i t×m hiÓu nghÜa cña nã, vËy theo em chóng cã n»m nhãm tõ «ng cha ta s¸ng t¹o kh«ng? - Hai tõ nµy kh«ng ph¶i lµ tõ «ng cha ta s¸ng t¹o mµ lµ tõ ®i mîn mîn ë níc níc ngoµi => Tõ mîn mîn tiÕng H¸n ? Những từ đó có nguồn gốc từ đâu ? ?Trong số từ mượn đây từ nào mượn từ tiếng Hán ?Tõ ?Tõ naøo - Sø gi¶, giang s¬n, gan -> tõ mîn mîn tiÕng mượn các ngôn ngữ khác ? H¸n - Sø gi¶, giang s¬n, gan -> tõ mîn mîn tiÕng - MÝt tinh, X« ViÕt -> tõ mîn mîn tiÕng Nga H¸n - MÝt tinh, X« ViÕt -> tõ mîn mîn tiÕng Nga - in – t¬ – nÐt ; Ra - ®i – « -> tõ mîn - in – t¬ – nÐt ; Ra - ®i – « -> tõ mîn TiÕng Anh TiÕng Anh ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh thøc ch÷ Mîn tõ ng«n ng÷ Ên ¢u viÕt cña c¸c tõ: ra-®i-«, in-t¬-nÐt, sø gi¶, => Mîn giang san? - Cã dïng g¹ch nèi: ra-®i-«,in-t¬-nÐt ®©y lµ tõ mîn mîn cña ng«n ng÷ Ên ¢u * GV: GV: Mét sè tõ: ti vi, xµ phßng, mÝt tinh, ga cã nguån gèc Ên ¢u nhng nhng đợc đợc ViÖt ho¸ cao h¬n viÕt nh ch÷ ViÖt VËy theo em, chóng ta thêng thêng mîn mîn tiÕng cña níc nµo? ? Qua viÖc t×m hiÓu VD, em h·y nªu nhËn xÐt cña em vÒ c¸ch viÕt tõ mîn mîn ? VËy Tõ thuÇn ViÖt lµ g× ? Tõ mîn mîn lµ g× ? C¸ch viÕt c¸c tõ mîn - Từ mượn hóa cao viết mîn ? thuaàn vieät - Từ mượn chưa hóa hòan ? Học sinh đọc mục ghi nhớ toøan vieát phaûi gaïch ngang * Ghi nhí1:(Sgk Tr25) Tr25) II.Nguyên tắc mượn từ Gọi học sinh đọc đoạn văn VD:(Sgk) (22) NhËn xÐt BH? ? §o¹n v¨n trªn B¸c muèn nãi víi chóng ta ®iÒu g×? - Khi cÇn thiÕt th× míi ph¶i mîn mîn tõ - Khi TV đã có thì không nên mợn mîn tuú tiÖn ? Theo em, viÖc mîn mîn tõ cã t¸c dông g×? - MÆt tÝch cùc: lµm giµu ng«n ng÷ d©n téc ? NÕu mîn mợn từ tuỳ tiện có đợc đợc không? - MÆt tiªu cùc: lµm cho ng«n ng÷ d©n Gv ®a VD: T/d cña viÖc dïng tõ mîn: mîn: téc bÞ pha t¹p + Vî: Phu nh©n + §µn bµ: Phô n÷ T¨ng sù trang träng sè hoµn c¶nh cô thÓ VD: Gác- đờ- bu ( Ngời Ngêi nghe khã hiÓu) ? Theo em mîn în m tõ cÇn chó ý ®iÒu g× ? nµo cÇn mîn mîn tõ? Khi nµo kh«ng cÇn - Mîn Mợn từ để làm giàu tiếng Việt mîn? - Kh«ng nªn mîn mîn tõ níc níc ngßai mét c¸ch tïy tiÖn Cho h/s đọc ghi nhớ: * Ghi nhí 2: SGK - 25 III luyÖn tËp: Bµi Ghi l¹i c¸c tõ mîn mîn Hoạt động 3: 3: Híng Híng dÉn HS luyÖn tËp a Mîn în tõ H¸n ViÖt: v« cïng, ng¹c M §äc BT X§ vÒ yªu cÇu nhiªn, tù nhiªn, sÝnh lÔ b Mîn Mîn tõ H¸n ViÖt: Gia nh©n c Mîn Mîn tõ Anh: pèp, Mai-c¬n gi¾c-x¬n, in-t¬-nÐt Bài 2: Xác định nghĩa tiếng t¹o thµnh tõ H¸n ViÖt - Kh¸n gi¶: ngêi ngêi xem H/s đọc BT2 Nêu y/c BT + Kh¸n: xem + Gi¶: ngêi ngêi - ThÝnh gi¶: ngêi ngêi nghe + ThÝnh: nghe + gi¶: ngêi ngêi - §éc gi¶: ngêi ngời đọc + Độc: đọc + Gi¶: ngêi ngêi *Bµi TËp 3: - KÓ ten sè tõ mîn: mîn: H/s đọc BT xđịnh Y/c a/ Ten gọi các đơn vị đo lờng: lêng: MÐt, Chia nhãm: lÝt,km,kg + Nhãm 1,2 (PhÇn a) b/ Tên gọi các BP xe đạp: Ghi đông, gác + Nhãm 3,4 ( PhÇn b) - đờ – bu, pê - đan + Nhãm 5,6 ( PhÇn c) c/ Tên gọi số đồ vật: Ra - - ô, Vi -ô l«ng, b×nh t«ng,xßg Gv híng Gv đọc chậm rãi Hs híng dÉnGv viÕt ChÊm chÐo em Gv chÊm l¹i cho diÓm Y/c viết đúng: l,n,s *Bµi sè ChÝnh t¶ ( Nghe ,viÕt) Th¸nh Giãng 3: Cñng cè,dÆn dß Từ mượn? từ Việt là gì? (23) Nguyên tắc sử dụng nó là gì? Học bài, làm bài tập So¹n: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù IV.Rút kinh nghiệm : TuÇn Ngày soạn: 31/8/2012 Ngày dạy:12/9/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 7: T×m hiÓu chung vÒ v¨n tù sù I/ Môc tiªu cÇn ®at: 1.KiÕn thøc - Nắm đợc đặc điểm văn tự KÜ n¨ng - Nhận biết đợc văn tự - Sử dụng đợc số thuật ngữ: Tự sự, kể chuyện, việc, ngời kể II/ PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP động não - PP th¶o luËn nhãm Ph¬ng tiÖn d¹y häc - GV: Giáo án, SGK - HS: SGK, bài soạn nhà III TiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: (?) TruyÖn “Con rång - ch¸u tiªn” Cã ph¶i lµ v¨n b¶n kh«ng?V× sao? Thuéc v¨n b¶n kh«ng? Nªu nh÷ng kiÓu v¨n v¨n b¶n thêng gÆp KÕt nèi Giíi thiÖu bµi Các em đã đợc nghe ông bà, cha, mẹ kể câu chuyện mà các em quan tâm, yêu thích Mỗi truyện có ý nghĩa định qua các vịêc xảy truyện Đó là mét thÓ lo¹i gäi lµ tù sù VËy tù sù cã ý nghÜa g×? Ph¬ng thøc tù sù nh thÕ nµo? Bµi häc hôm giúp các em hiểu điều đó Họat động thầy và trò Néi dung ? Hàng ngày các em có kể chuyện và I ý nghĩa và đặc điểm chung ph ơng nghe kÓ chuyÖn kh«ng? §ã lµ nh÷ng thøc tù sù: chuyÖn g×? - - Hµng ngµy ta thêng thờng đợc đợc 1.VD: 1.VD: nghe hoÆc kÓ chuyÖn v¨n häc, chuyÖn NhËn xÐt: đời thờng, - Trong thùc tÕ chóng ta thêng thêng, chuyÖn cæ tÝch, sinh ho¹t thêng nghe kể chuyện văn học, chuyện đời ththờng, chuyện sinh hoạt - Khi nghe nh÷ng yªu cÇu vµ c©u hái: + Bµ ¬i! bµ kÓ chuyÖn cæ tÝch cho ch¸u ®i! + CËu kÓ cho m×nh nghe, Lan lµ ngêi ngêi nh thÕ nµo? ? Theo em, kể chuyện để làm gì? - Cho người khác biết điều gì đó (24) ? Theo em ngêi ngêi nghe muèn biÕt ®iÒu g× vµ ngêi ngêi kÓ ph¶i lµm g×? - Kể chuyện để biết, để nhận thức ngngời, vật, việc, để giải thích để khen + Kể chuyện để biết, để nhận thức ngngchê, để học tập Đối với ngời ngời nghe là ời, vật, việc,để giải thích khen chê muốn tìm hiêủ, muốn biết, ngời ngêi kÓ lµ th«ng b¸o, cho biÕt, gi¶i thÝch ?Trong trêng trêng hîp trªn nÕu muèn cho mäi ngêi ngêi biªt Lan lµ mét ngêi ngêi b¹n tèt, em ph¶i kÓ nh÷ng viÖc nh thÕ nµo vÒ Lan? V× sao? NÕu em kÓ mét c©u chuyÖn không liên quan đến Lan là ngời ngêi b¹n tèt th× c©u chuyÖn cã ý nghÜa kh«ng? ? VËy tù sù cã ý nghÜa nh thÕ nµo? -Tù sù gióp ngêi ngêi nghe hiÓu biÕt vÒ ngêi, ngêi, sù vËt, sù viÖc §Ó gi¶i thÝch, khen, chª qua viÖc ngêi ngêi nghe th«ng b¸o cho biÕt Gv chuyÓn ý: Dï t/c cña c¸c läai chuyÖn kh¸c nhng nhng có chung phơng ph¬ng thøc lµ tù sù VËy VËy thÕ nµo lµ tù sù, c¸ch biểu đạt phơng ph¬ng thøc tù sù chóng ta t×m hiÓu tiÕp theo ? V¨n b¶n Th¸nh Giãng kÓ vÒ ai? ë thêi nµo? KÓ vÒ viÖc g×? - TruyÖn kÓ vÒ TG thêi vua hïng thø đã đứng lên đánh đuổi giặc Ân, thắng giÆc bay vÒ trêi H·y liÖt kª c¸c sù viÖc tríc tríc sau cña truyÖn? * GV đa bảng phụ đã viết sẵn các việc ? Các việc kể nào? C¸ch s¾p xÕp c¸c sù viÖc theo tr×nh tù nh vËy cã ý nghÜa g× ? => C¸c sù viÖc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù hîp lý -> Giãng lµ biÓu tîng tîng cña ngêi ngêi anh hïng * GV: C¸c sù viÖc x¶y liªn tiÕp cã ®Çu cã cuèi, sù viÖc x¶y tríc tríc lµ nguyªn nhân dẫn đến việc xảy sau, ta gọi đó là chuỗi các việc ?Chuỗi các việc từ đầu đến cuối truyÖn cã ý nghÜa g×? - Chuỗi các việc từ đầu đến cuối dẫn - C¸c sù viÖc tríc tríc sau cña truyÖn TG Sự đời Thánh Gióng TG biÕt nãi vµ nhËn tr¸ch nhiÖm đánh giặc TG lín nhanh nh thæi TG v¬n v¬n vai thµnh tr¸ng sÜ cìi cìi ngùa sắt, mặc áo giáp sắt đánh giặc TG đánh tan giặc TG bay vÒ trêi Vua lập đền thờ, phong danh hiệu Nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i => KÓ theo thø tù tríc tríc sau: Tõ Gióng đời đến kết thúc - Chuỗi các việc từ đầu đến cuối dẫn đến kết thúc và có ý nghiã định (25) đến kết thúc và có ý nghiã định ? Nếu ta đảo trật rự các việc: việc lªn tríc, trớc, việc xuống sau cùng có đđợc không? Vì sao? - Nếu ta đảo các việc thì không đợc đợc vì phá vỡ trật tự, ý nghĩa không đảm bảo, ngêi ngêi nghe sÏ kh«ng hiÓu Tù sù ph¶i dÉn đến kết thúc, thểv ý nghĩa, ? Mục đích ngời ngêi kÓ qua c¸c chuçi sù viÖc lµ g×? - NÕu truyÖn TG kÕt thóc ë sù viÖc th× sao? - Mục đích ngời ngêi kÓ: ca ngîi, bµy tá lßng biÕt ¬n gi¶i thÝch * GV: GV: Ph¶i Ph¶i cã sù viÖc míi nãi lªn lßng biÕt ¬n, ngìng ngìng mé cña nh©n d©n, c¸c dÊu tÝch nãi lªn TG dêng dêng nh lµ cã thËt, đó là truyện TG toàn vẹn Nh vậy, vào mục đích giao tiếp mµ ngêi ngêi ta cã thÓ lùa chon, s¾p xÕp c¸c sù viÖc thµnh chuçi Sù viÖc nµy liªn quan đến việc kết thúc ý - Cách kể: Phải kể chuỗi việc nghĩa đó chính là tự theo thứ tự định ? Vậy, muốn để ngời ngời nghe hiểu đầy đủ, râ rµng, ngêi ngêi kÓ ph¶i kÓ nh thÕ nµo? -Tù sù gióp ngêi ngêi kÓ gi¶i thÝch sù viÖc, ngời, nêu vấn đề và bày tỏ ? Qua việc tìm hiểu, em hãy rút đặc tìm hiểu ngời, thái độ khen, chê, ®iÓm chung cña ph¬ng ph¬ng thøc tù sù? * Ghi nhí: nhí: SGK - tr28 Học sinh đọc mục ghi nhớ - 4: Cñng cè,dÆn dß - (Các ) chuỗi việc văn tự kể nào? Tự giúp gì cho người kể Học bài IV.Rút kinh nghiệm : TuÇn Ngày soạn: 31/8/2012 Ngày dạy:12/9/2012 Lớp :6A, 6B Tiết : TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN TỰ SỰ I/ Môc tiªu cÇn ®at: 1.KiÕn thøc - Luyện tập để học sinh hiểu rõ đặc điểm chung văn tự KÜ n¨ng - Nhận biết đợc văn tự - Sử dụng đợc số thuật ngữ: Tự sự, kể chuyện, việc, ngời kể II/ PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH (26) Ph¬ng ph¸p: - PP động não - PP th¶o luËn nhãm Ph¬ng tiÖn d¹y häc - GV: Giáo án, SGK - HS: SGK, bài soạn nhà III TiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: Thực quá trình luyện tập KÕt nèi Hoạt động thầy và trò Hoạt động I: Luyện tập Gọi h.s đọc BT “ Ông già và thần chét” Nªu y/c cña BT ?§äc c©u chuyÖn vµ cho biÕt: truyÖn nµy, ph¬ng phơng thức tự đợc đợc thể hiÖn nh thÕ nµo? C©u chuyÖn thÓ hiÖn ý nghÜa g×? - Häc sinh tho¶ luËn nhãm + Nhãm 1,2,3 Thùc hiÖn y/c 1: + Nhãm 4,5,6 Thùc hiÖn yªu cÇu 2: ? Qua chuçi c¸c sù viÖc, c©u truyÖn thÓ hiÖn bã cñi ý nghÜa g×? Gv: ( Dï kiÖt søc nhng nhng sèng vÉn h¬n chÕt) Học sinh đọc BT2 Nêu yêu cầu + Yªu cÇu kÓ: T«n träng m¹ch kÓ bài thơ, đúng ngữ điệu ngắn gọn Nhấn m¹nh ý: “ GËy «ng ®Ëp lng «ng” + Bé mây rủ mèo đánh bẫy lũ chuột nh¾t b»ng c¸ níng níng th¬m lõng, treo l¬ löng c¸i c¹m s¾t + Cả bé, mèo nghĩ chuột tham ăn nªn m¾c bÉy + §ªm, M©y n»m m¬ thÊy c¶nh chuét bÞ sËp bÉy ®Çy lång chóng chÝ cha, chÝ choÐ khãc lãc, cÇu xin tha m¹ng + S¸ng h«m sau, ngê xuèng bÕp xem, bÐ M©y ch¼ng thÊy chuét, còng ch¼ng cßn c¸ níng, níng, chØ cã ë gi÷a lång, mÌo ta ®ang cuén trßn ng¸y kh× khß ch¾c mÌo ta ®ang m¬ + Gv chèt: Tõ mét chuçi c¸c sù viÖc bµi th¬ tù sù cña NguyÔn Hoµng Sơn, chúng ta đã kể lạ thành câu chuyện mang đầy đủ ý nghĩa và đặc ®iÓm cña ph¬ng ph¬ng thøc tù sù - §äc yªu cÇu bµi tËp - Nội dung II.Luyện tập 1/ BT1 (28) (28) - TruyÖn tr×nh bÇy chuçi c¸c sù viÖc : + Ông già đẵn củi xong, phải mang củi vÒ + ¤ng kiÖt søc muèn chÕt + Thần chết đến + ¤ng g×a sî chÕt ( Nhê thÇn chÕt nh¾c hé) *ý nghÜa cña truyÖn: + Ca ngîi trÝ th«ng minh, linh ho¹t + Tin yªu cuéc sèng 2/ Bµi tËp 2: - Lµ bµi th¬ tù sù + Vì diễn đạt thơ tiếng nhng nhng bài thơ đã kể lại câu truyện có đầu, cuèi cã nh©n vËt, chi tiÕt, diÔn biÕn sù viÖc nh»m chÕ diÔu tÝnh tham lam tù b·y cña m×nh KÓ miÖng c©u truyÖn + ý nghÜa phª ph¸n tham ¨n Bµi 3: - V¨n b¶n lµ mét b¶n tin, néi dung kÓ l¹i cuéc khai m¹c tr¹i ®iªu kh¾c quèc tÕ lÇ thø t¹i thµnh phè HuÕ chiÒu 3-4- 2002 - V¨n b¶n 2: §o¹n v¨n "Ngêi "Ngêi ¢u L¹c đánh quân Tần xâm lợc lîc lµ mét bµi (27) LS líp C¶ hai v¨n b¶n dÒu cã méi dung tù sù víi nghÜa kÓ chuyÖn, kÓ viÖc Tù sù ë ®©y cã vai trß giíi thiÖu, têng têng thuËt, kÓ chuyÖn thêi sù hay LS 3: Cñng cè,dÆn dß - (Các ) chuỗi việc văn tự kể nào? - Tự giúp gì cho người kể - Học bài - Soạn : “S¬n Tinh - Thñy Tinh “ IV.Rút kinh nghiệm : Ngµy 4/9/2012 TuÇn Ngày soạn:8 /9/2012 Ngày dạy: 14 /9/2012 Lớp :6A, 6B Tiết 9: SƠN TINH THỦY TINH ( TruyÒn thuyÕt) - I/ Mục tiêu cần đạt: - Hiểu và cảm nhận đợc nội dung,ý nghĩa truyền thuyết Sơn Tinh, Thuỷ Tinh - Nắm đợc nét chính nghệ thuật truyện 1/ KiÕn thøc: Nh©n vËt, sù kiÖn truyÒn thuyÕt S¬n Tinh, Thuû Tinh Cách giải thích tợng lũ lụt xảy đồng Bắc và khát vọng ngời ViÖt cæ viÖc chÕ ngù thiªn tai,lò lôt b¶o vÖ cuéc sèng cña m×nh truyÒn thuyÕt (28) - Những nét chính nghệ thuật truyện: Sử dụng nhiều chi tiết kì lạ,hoang đờng 2/ Kü n¨ng Rèn kỹ đọc – hiểu văn truyền thuyết theo đặc trng thể loại N¾m b¾t c¸c sù kiÖn chÝnh truyÖn Xác định ý nghĩa truyện Kể lại đợc truyện 3/ T tëng Kh¬i ngîi HS íc m¬, kh¸t väng chinh phôc vµ lµm chñ thiªn nhiªn III PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP ph©n tÝch - PP thùc hµnh - PP động não: Ph¬ng tiÖn d¹y häc - GV: Giáo án, SGK - HS: SGK, bài soạn nhà IIItiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: Nêu ý nghĩa truyền thuyết Thánh Gióng? Trong truyện đó, em thích hình ảnh, chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao? KÕt nèi: Giíi thiÖu bµi Sơn Tinh, Thuỷ Tinh là thần thoại cổ đã đợc lịch sử hoá trở thành truyền thuyết tiêu biểu chuỗi truyền thuyết thời đại các vua Hùng Đó là câu chuyện tởng tợng hoang đờng nhng có sở thực tế Truyện giàu giá trị nội dung và nghệ thuật Một số nhà thơ đã lấy cảm hứng hình tợng từ tác phẩm để sáng tác thơ ca Hoạt động thầy và trò * §äc: Gv híng hớng dẫn đọc: +Đ1:Từ đầu “Một đôi” Giọng kể chậm +§2 :TiÕp “Rót qu©n” Giäng nhanh dån dËp +§3 : Cßn l¹i: Giäng trÇm l¾ng suy t t - Gv đọc mẫu học sinh GV nhận xét uèn n¾n cho h.s T×m hiÓu c¸c chó thÝch 1,3,4 ? TruyÖn cã mÊy sù viÖc? - Vua Hïng kÐn rÓ - ST,TT cÇu h«n, ®iÒu kiÖn chän rÓ cña vua - SÝnh lÔ cña vua Hïng - ST ríc ríc MÞ N¬ng N¬ng vÒ nói - TT næi gi¹n - Hai bªn giao chiÕn - N¹n lò lôt ë s«ng Hång ? TruyÖn cã mÊy nh©n vËt? ( Nh.vËt) Nh©n vËt nµo lµ chÝnh? Nh©n vËt chÝnh ST, TT: c¶ hai dÒu xuÊt hiÖn ë mäi sù viÖc Hai vÞ thÇn nµy lµ biÓu tîng tîng cña thiªn nhiªn, s«ng nói cïng đến kén rể, suốt diễn biến câu chuyện ? C©u chuyÖn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn? Néi dung I.Tìm hiểu chung * Bè côc: côc: phÇn P1: Vua Hïng kÐn rÓ (Më truyÖn) P2: ST-TT cÇu h«n vµ cuéc giao tranh gi÷a vÞ thÇn (DiÔn biÕn truyÖn) P3: Cuéc chiÕn vÉn tiÕp tôc hµng n¨m (KÕt truyÖn) II T×m hiÓu v¨n b¶n: Vua Hïng kÐn rÓ : (29) - MÞ N¬ng Nơng xinh đẹp, nết na - Hs theo dõi P1 “Từ đầu Một đôi” ? Ng.nh©n nµo x¶y c©u chuyÖn? + Vua Hïng cã mét ngêi ngêi g¸i tªn lµ MÞ N¬ng Muèn N¬ng Muèn kÐn cho mét ngêi ngêi chồng xứng đáng ? ý định vua Hùng đã dẫn đến viÖc g×? + Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đến cầu hôn: ? ST-TT đợc đợc giới thiệu ntn? - Nguån gèc? - Tµi n¨ng? ST: ë vïng nói T¶n Viªn cã tµi l¹: VÉy tay phía Tây mọc dãy núi đồi TT: ë miÒn biÓn, tµi n¨ng kh«ng kém: gọi gió gió đến, hô ma, ma, ma ma vÒ ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ hai vÞ thÇn? => Kì lạ, hoang đờng đờng ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tµi n¨ng cña vÞ thÇn? ? §øng tríc tríc n.vËt tµi søc ngang t©m tr¹ng cña Vua hïng nh thÕ nµo ? - b¨n kho¨n : ? Gi¶i ph¸p kÐn rÓ cña vua Hïng lµ g× ? + Vua Hïng sÝnh lÔ: gåm: Mét tr¨m v¸n c¬m nÕp, mét tr¨m nÑp b¸nh chng, chng, voi ngµ, gµ cùa, ngùa hồng mao đôi ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sÝnh lÔ vµ thêi gian chuÈn bÞ? - (Thêi gian rÊt ng¾n, sÝnh lÔ l¹ lïng khã hiÓu chØ cã ë trªn c¹n) ? Cã ý kiÕn cho r»ng: Khi ®a ®a yªu cÇu lễ vật Vua Hùng đã thiên vị ST? Em nghÜ thÕ nµo vÒ ý kiÕn nµy? - (§©y lµ gi¶ thiÕt thó vÞ : Vua Hïng đóng đô trên cạn -> Con đờng đờng đến nộp sÝnh lÔ gÇn h¬n + LÔ vËt toµn nh÷ng thø trªn c¹n -> ST dÔ t×m ? Qua đó, em thấy vua Hùng ngầm đứng phía ai? Vua Hùng là ngời ngêi nh thÕ nµo? Sự thiên vị cho thấy ND đứng phÝa ST- mét phóc thÇn cã c«ng trÞ thuû) Qua đó ta thấy vua Hùng ngầm đứng phía ST, vua đã bộc lộ thâm thuý, kh«n khÐo GV: Ngêi Ngêi ViÖt thêi cæ c tró ë vïng ven núi chủ yếu sống nghề trồng lúa nnớc Núi và đất là nơi họ xây dựng lµng vµ gieo trång, lµ quª h¬ng, h¬ng, lµ Ých lợi, là bè bạn Sông cho ruộng đồng chất phï sa cïng níc nớc để cây lúa phát triển nh÷ng nÕu nhiÒu níc níc qu¸ th× s«ng nhÊn chìn hoa màu, ruộng đồng, làng xóm Điều đó đã trở thành nỗi ám ảnh tæ tiªn ngêi ngêi ViÖt S¬n Tinh, Thuû Tinh cÇu h«n vµ cuéc giao tranh gi÷a hai thÇn: a S¬n Tinh, Thuû Tinh cÇu h«n: *ST : - Nguån gèc: TViªn (chóa miÒn níc níc th¼m ) - Tài: Vẫy tay phía đông … cồn b·i … *TT: - Chóa miÒn níc níc thÈm - Tµi:H« ma ma gäi giã … => Cả tài cao, phép lạ khác thờng thêng - Vua Hùng băn khoăn, khó xử, đặt diều kiÖn - Th¸ch cíi cíi : b»ng lÔ vËt khã kiÕm, h¹n giao lÔ vËt gÊp (30) Nhng Nhng vấn đề là câu chuyện đơc đơc dựng lên theo mong muèn cña t¸c gi¶ d©n gian: phÇn th¾ng ph¶i thuéc vÒ ST Sù thiªn vị cho thấy nd đứng phía ST , vÞ thÇn cã c«ng trÞ thuû Qua viÖc ®a ®a ®kiÖn kÐn rÓ cña vua phản ánh thái độ ngời ngời Việt cổ đối víi nói rõng vµ lò lôt lò lôt lµ kÎ thï chØ ®em l¹i tai ho¹ cßn nói rõng lµ qhu¬ng, la b¹n bÌ,lµ ©n nh©n M« tÝp kÐn rÓ b»ng c¸ch thi tµi tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn «ng * Cuéc giao tranh gi÷a hai chµng: chµng: bố vợ đặt đã trở thành phổ biến nhiÒu truyÒn thuyÕt, cæ tÝch VN ? Ai lµ ngêi ngời đợc đợc chọn làm rể vua hùng? - ST mang lễ vật đến trớc trớc lấy đợc đợc Mị NNơng xảy giao tranh vị thÇn Theo dâi P.2: “tiÕp rót qu©n” ? Không lấy đợc đợc vợ, Thuỷ Tinh tỏ thái độ nh nào? - Næi giËn, tù ¸i, muèn chøng tá quyÒn lùc ? Cuéc giao tranh gi÷a ST vµ TT diÔn ntn? ? C¶nh Thuû Tinh oai diÔu vâ, h« giã, gäi ma, ma, sãng d©ng cuÇn cuén lµm nªn bão tố ngập trời đất gợi em hình dung c¶nh g× mµ ND ta thêng thêng gÆp hµng n¨m? - Lò lôt, thiªn tai ? Tríc Tríc phÐp thuËt cao cêng cờng TTSTđã tỏ rõ sức mạnh mình ntn? (ST bình tĩnh bốc đồi …tập chung lùc lîng lîng ->1 l/lîng l/lîng hïng m¹nh ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc giao tranh gi÷a thÇn? ? O¸n nÆng, thï s©u hµng n¨m TT cßn lµm g×? + Hàng năm dâng nuớc đánh Sơn Tinh ? MÆc dï thua nhng nhng n¨m nµo Thñy Tinh còng d©ng b·o, d©ng níc nớc đánh Sơn Tinh Theo em, Thñy Tinh tîng tîng trng trng cho søc m¹nh nµo cña thiªn nhiªn ? ST đại diện cho lực lợng lîng nµo? => Søc m¹nh chÕ ngù thiªn tai b·o lôt cña nh©n d©n ta ? Theo dâi cuéc giao tranh gi÷a ST vµ TT em thÊy chi tiÕt nµo lµ næi bËt nhÊt? V× sao? - Chi tiÕt: níc nớc sông dâng miêu tả đứng tính chất ác liệt đấu tranh chèng thiªn tai gay go, bÒn bØ cña nh©n d©n ta ? KÕt qu¶ cuéc giao tranh? - Thñy Tinh + Tù ¸i, muèn chøng tá quyÒn lùc + H« ma, ma, gäi giã, lµm gi«ng b·o - STinh : + Kh«ng hÒ nao nóng : Bèc tõng…rêi + Níc Níc d©ng lªn bao nhiªu bÊy nhiªu + Hai thÇn giao tranh v« cïng gay go, quyÕt liÖt - TT đại diện cho cái ác, cho tợng tîng thiªn tai lò lôt - ST: đại diện cho chính nghĩa, cho sức m¹nh cña nh©n d©n chèng thiªn tai KÕt qu¶ cuéc giao tranh: tranh: * KÕt qu¶ : ST v÷ng vµng TT kiÖt søc , rót qu©n ? Câu chuyện đã g.thích h.tợng h.tîng g×? Qua III/ Tæng kÕt việc g.thích đó t.giả dân gian còn muốn ý nghĩa: nãi lªn ®iÒu g×? - G.thÝch h.tîng h.tîng lò lôt hµng n¨m (31) (G.thÝch h.tîng h.tợng lũ lụt hàng năm T.hiện ớc mơ cộng đồng có sức mạnh chiến th¾ng TN, chinh phôc TN.) ? Trong truyÖn thÇn T¶n viªn (ST) dï tµi cao phÐp l¹ nhng nhng l¹i lµ rÓ Vua Hïng Chi tiÕt nghÖ thuËt nµy cã ý nghÜa g×? GV: Trong truyÖn t.gi¶ d©n gian chän ST làm rể vua Hùng lại ST thắng: Là muốn đề cao q.lực vua Hùng, đồng thời muốn ca ngợi công lao dùng níc níc më níc níc cña c¸c vua Hïng ? Theo em nh÷ng chi tiÕt k× ¶o truyÖn lµ g×? Nh÷ng chi tiÕt nµo g¾n víi lÞch sö? ý nghÜa cña truyÖn? - Ph¶n ¸nh íc m¬ cña nh©n d©n ta muèn chiÕn th¾ng thiªn tai, b·o lôt - Ca ngîi c«ng lao trÞ thuû, dùng níc níc cña cha «ng ta ? C¸c nh©n vËt ST, TT g©y Ên tîng tîng m¹nh khiÕn ngêi ngời đọc phải nhớ mãi Theo em, điều đó có đợc đợc là đâu? * NghÖ thuËt: thuËt: - X©y dùng h×nh tîng tîng h×nh tîng tîng nghÖ thuËt k× ¶o mang tÝnh tîng tîng trng trng vµ kh¸i qu¸t cao G đó chính là nội dung ghi nhí Cho h.s đọc ghi nhớ: (SGK- 34) - Thể ớc mơ cộng đồng có s.m¹nh chiÕn th¾ng TN, chinh phôc TN * Ghi nhí: (SGK- 34) IV/ LuyÖn tËp Bµi : Nhµ níc nớc xây dựng, củng cố đê ®iÒu, cÊp ph¸ rõng, trång rõng thªm ? Tõ truyÖn ST,TT, em suy nghÜ g× vÒ chñ tr¬ng trơng xây dựng, củng cố đê điều, nghiªm cÊm n¹n ph¸ rõng trång thªm * Gîi ý: ý: §¶ng vµ nhµ níc nớc ta đã ý thức đđợc tác hại to lớn thiên tai gây nên đã đạo nhân dân ta có biện ph¸p phßng chèng h÷u hiÖu, biÕn íc m¬ chÕ ngù thiªn tai cña nh©n d©n thêi xa xa trë thµnh hiÖn thùc 4:Cñng cè,dÆn dß ? T¹i truyÖn d©n gian, ngêi xa l¹i thêng sö dông c¸c yÕu tè kú ¶o, hoang tëng để g.thích các h.tợng tự nhiên? Học bài, kể lại truyện IV.Rút kinh nghiệm : TuÇn Ngày soạn:8 /9/2012 Ngày dạy: 17/9/2012 Lớp :6A, 6B Tiết 10: NGHÜa cña tõ I Mục tiêu cần đạt: 1/ KiÕn thøc - Kh¸i niÖm nghÜa cña tõ (32) - C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ 2/Kü n¨ng - Rèn khả giải thích nghĩa từ, dùng từ đúng nghĩa,tra từ điển để hiểu nghĩa tõ 3/ Thái độ - Gi¸o dôc lßng ham thÝch t×m hiÓu vµ tÝch luü vèn tõ tiÕng ViÖt II/ Các kĩ đợc giáo dục - Ra định: Lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa thực tiễn giao tiÕp cña b¶n th©n - Giao tiÕp: Tr×nh bµy suy nghÜ, ü töong, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nhân cách sử dụng từ đúng nghĩa III PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP phân tích các tình mẫu để hiểu cách dùng từ tiếng Việt - PP thùc hµnh cã híng hớng dẫn: sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa - PP động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút bài học thiết thực dùng từ tiếng Việt đúng nghĩa và sáng Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Học sinh : Soọan bài, đọc lại cách phần chú thích các văn đã học - Gi¸o viªn : Soạn bài III.tiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi ? Tại T.Việt lại phải sử dụng từ mợn? Khi sử dụng từ mợn phải đảm bảo nguyªn t¾c nµo? KÕt nèi: * Giới thiệu bài : Từ là đơn vị ngôn ngữ dùng để đặt câu Nội dung từ là tËp hîp nhiÒu nÐt nghÜa nªn viÖc n¾m b¾t nghÜa cña tõ kh«ng dÔ dïng ViÖc sö dông đúng nghĩa từ họat động giao tiếp là tợng khó khăn, phức tạp Vậy tiÕt häc h«m sÏ gióp c¸c em t×m hiÓu vÒ nghÜa cña tõ Hoạt động thầy và trò GV treo b¶ng phô híng hớng dẫn hs đọc, tìm hiÓu + Tập quán: Thói quen cộng đồng +LÉm liÖt: Hïng dòng oai nghiªm + Nao nóng: Lung lay, kh«ng v÷ng lßng… ? C¸c chó thÝch trªn ë v¨n b¶n nµo? ? XÐt vÒ h.thøc, mçi chó thÝch trªn cã mÊy bé phËn? H·y chØ râ tõng bé phËn? Mçi chó thÝch gåm bé phËn: +Tríc +Tríc dÊu chÊm: + Sau dÊu chÊm: ? Bé phËn tríc tríc dÊu chÊm cho ta biÕt ®iÒu g×? - Tõ cÇn g.thÝch ? Bé phËn sau dÊu chÊm cho ta biÕt ®iÒu g×? - PhÇn g.thÝch GV: Mçi chó thÝch gåm hai bé phËn: mét bé phËn lµ tõ vµ bé phËn sau dÊu hai chấm để nói rõ nghĩa từ ? Bé phËn sau dÊu hai chÊm cho ta hiÓu g× vÒ tõ? ? Trong c¸c chó thÝch trªn, chó thÝch nào s.việc, tính chất, h.động, mối quan hÖ? Néi dung I.Nghĩa từ là gì ? VD: SGK - Tr35 2.NhËn 2.NhËn xÐt: - Mçi chó thÝch gåm bé phËn: + Tríc Tríc dÊu chÊm: Tõ cÇn g.thÝch (H.thøc) + Sau dÊu chÊm: PhÇn g.thÝch (Néi dung) - Phần g.thích giúp ta hiểu đợc đợc nghĩa cña tõ - Cho ta biết hoạt động, quan hệ mà từ biÓu thÞ (33) - (Chó thÝch 1 chØ s.viÖc; chó thÝch 2&3 T.chÊt) ? Nh vËy nghÜa cña tõ n»m ë phÇn nµo m« h×nh? M« h×nh: H×nh thøc/ Néi dung - (néi dung) ? Tõ m« h×nh trªn em hiÓu thÕ nµo lµ nghÜa cña tõ? - NghÜa cña tõ lµ néi dung (sù vËt, tÝnh chất, hoạt động, quan hệ) mà từ biểu thị - HS đọc ghi nhớ GV chèt: chốt: NDung là cái chứa đựng hình thức từ Là cái có từ lâu đời (Vèn cã cña tõ) Ngày c.ta phải tìm hiểu để dùng từ cho đúng * BT nhanh: H·y gi¶i thÝch nghÜa cña tõ sau: * Tõ “c©y” + H.thức: Từ đơn, chỉcó tiếng + N.dung: ChØ loµi thùc vËt * Từ “xe đạp” + H.thức: Từ ghép + N.dung: ChØ lo¹i ph¬ng ph¬ng tiÖn ph¶i đạp chuyển dịch đợc đợc Chuyển ý:Vậy làm nào để giải thích đợc nghĩa từ GV ®a ®a c¸c b¶ng phô c¸c tõ TËp qu¸n, lÉm liÖt, nao nóng, ? Chó thÝch 1: Ta cã thÓ thay thÕ tõ "TËp qu¸n" b»ng " thãi quen" câu sau đợc đợc không? - Ngêi Ngêi ViÖt cã tËp qu¸n ¨n trÇu - B¹n Nam cã thãi quen ¨n quµ vÆt -> HS thay tõ vµo c©u trªn ? tõ cã thÓ thay thÕ vµo c©u trên đợc đợc không? Vì sao? - (Câu thay đợc đợc Câu không thể nói: B¹n Nam cã tËp qu¸n ¨n quµ vÆt V×: TËp qu¸n cã ý nghÜa réng -> G¾n víi chủ thể là số đông Thãi quen cã ý nghÜa hÑp , g¾n víi chñ thÓ lµ c¸ nh©n.) ? Vậy từ "tập quán đợc đợc giải thích c¸ch nµo? - GV ph©n tÝch chó thÝch 2: VD: VD: T thÕ lÉm liÖt cña ngêi ngêi anh hïng ? Tõ LÉm liÖt, Hïng dòng, Oai nghiªm có thể thay đợc đợc cho không? Vì sao? - (đợc (đợc Vì: không làm cho nội dung thông báo thay đổi) ? Vậy từ Lẫm liệt đợc đợc giải thích cách nào?( Từ đồng nghĩa) GV ®a ®a bµi tËp: ?T×m tõ tr¸i nghÜa víi tõ: S¸ng sña? (tèi t¨m, ©m u, h¾c ¸m ) ? Từ trên đợc đợc giải thích cách nào? (tõ tr¸i nghÜa) - Nghi· cña tõ øng víi phÇn néi dung *Ghi nhớ : Hoïc sgk 35 II.Cách giải nghĩa từ VD: SGK - Tr35 2.NhËn 2.NhËn xÐt: - Chó thÝch 1: Nªu quan niÖm, ý nghÜa đợc biểu thị khía cạnh -> Đa §a kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ - Chó thÝch 2: §a Đa từ đồng nghÜa - Chó thÝch 3: §a §a tõ tr¸i nghÜa víi tõ cÇn gi¶i thÝch (34) ? VËy theo em cã mÊy c¸ch gi¶i nghÜa cña tõ? - HS đọc ghi nhớ: * Hoạt động 3:Luyện tập Bµi tËp 1: 1: Cho hs đọc số từ chú giải các bài Ngữ Văn “Thánh Gióng” và “Sôn Tinh , Thuûy Tinh” - HS đứng chỗ Bµi 2: Em hãy điền từ vào chỗ trống - GV treo b¶ng phô - HS lªn b¶ng ®iÒn Bµi 3: Điền từ ? Bµi 4: Giải thích nghĩa các từ sau? * Ghi nhí: (sgk-tr 35) III/ LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: 1: §äc mét vµi chó thÝch sau các văn đã học và cho biết chú thích đợc đợc giải nghĩa theo cách nào? - vd: ghẻ lạnh , Thờ ( đồng nghĩa) - Tráng sĩ : gt đồng nghĩa Bµi 2: §iÒn c¸c tõ vµo chç trèng cho phï hîp - Häc tËp - Häc lám - Häc hái - Häc hµnh Bµi 3: §iÒn c¸c tõ theo trËt tù sau: - Trung b×nh - Trung gian - Trung niªn Bµi 4: Gi¶i thÝch c¸c tõ: - Giếng: Hố đào thẳng đứng, sâu vào lòng đất để lấy nớc níc - Rung rinh: chuyển động qua lại, nhẹ nhµng, liªn tiÕp - Hèn nhát: thiếu can đảm (đến mức đáng khinh bỉ) 4: Cñng cè,dÆn dß Bài học hôm giúp em nắm đợc kiến thức nào? - GV chèt lai kiÕn thøc - VÒ häc thuéc ghi nhí, n¾m ch¾c n.dung - Lµm BT - ChuÈn bÞ: Sù viÖc vµ nh©n vÇt IV.Rút kinh nghiệm : TuÇn Ngày soạn: 8/9/2012 Ngày dạy:19/9/2012 Líp : 6A, 6B Tiết : 11 SỰ VIỆC VÀ NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ I Mục tiêu cần đạt: - Nắm đợc nào là việc, nhân vật văn tự - Hiểu đợc ý nghĩa việc và nhân vật văn tự 1/ KiÕn thøc - Vai trß cña nh©n vËt vµ sù viÖc v¨n tù sù - ý nghÜa vµ mèi quan hÖ cña sù viÖc vµ nh©n vËt v¨n b¶n tù sù 2/Kü n¨ng: - Chỉ đợc việc, nhân vật văn tự - Xác định việc nhân vật bài cụ thể III PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: (35) - PP ph©n tÝch - PP động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút bài học Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Häc sinh : Säan bµi, chuÈn bÞ bµi theo híng dÉn - Gi¸o viªn : Soạn bài III.tiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: ? Tù sù lµ g×? T¸c dông cña ph¬ng thøc tù sù? (Là p.thức t.bày chuỗi các s.vật, s.việc này dẫn đến s.việc kia, cuối cùng k.thúc thể hiÖn ý nghÜa.) KÕt nèi: * Giíi thiÖu bµi :Sù viÖc vµ nh©n vËt lµ hai yÕu tè c¬ b¶n cña tù sù hai yÕu tè nµy cã vai trò quan trọng nh nào, có mối quan hệ để câu chuyện có ý nghĩa? Bài học hôm giúp các em hiểu rõ điều đó Hoạt động thầy trò GV dïng b¶ng phô treo s.viÖc lªn b¶ng - Gọi h.sinh đọc ví dụ: ? Em h·y chØ c¸c sù viÖc khëi ®Çu, sù viÖc ph¸t triÓn, sù viÖc cao trµo, sù viÖc kÕt thóc c¸c sù viÖc trªn? ? Trong c¸c sù viÖc trªn cã thÓ bít ®i sù việc nào đợc đợc không? Vì sao? - Trong các việc trên, không bớt đợc đợc viÖc nµo v× nÕu bít th× thiÕu tÝnh liªn tôc, việc sau không đợc đợc giải thích rõ ? Các việc đợc îc kÕt hîp theo quan hÖ ® nào? Có thể thay đổi trật tự trớc tríc sau cña các việc đợc đợc không? - Các việc đợc đợc kết hợp theo quan hệ nhân quả, không thể thay đổi Vì s.việc trtrớc là ng.nhân s.việc sau ? Trong chuỗi các việc ấy, ST đã thắng TT mÊy lÇn? - ST đã thắng TT hai lần và mãi mãi Điều đó ca ngợi chiến thắng lũ lụt ST H·y tëng tëng tîng tîng nÕu TT th¾ng th× sÏ sao? - Nếu TT thắng thì đất bị ngập chìm níc, níc, ngêi ngêi kh«ng thÓ sèng vµ nh ý nghĩa truyện bị thay đổi ? Qua viÖc t×m hiÓu c¸c sù viÖc, em h·y rót nhËn xÐt vÒ tr×nh tù s¾p xÕp c¸c sù viÖc? ChØ c¸c yÕu tè sau truyÖn ST, TT: ? ViÖc lµm? (nh©n vËt) + Hïng V¬ng, V¬ng, ST, TT ? Việc xảy đâu? (địa điểm) + ë Phong Ch©u Néi dung I §Æc ®iÓm cña s.viÖc vµ nh©n vËt v¨n tù sù: Sù viÖc v¨n tù sù: a.VD: a.VD: SGK - Tr37 b NhËn xÐt - Sù viÖc më ®Çu: - Sù viÖc ph¸t triÓn: 2,3,4 - Sù viÖc cao trµo: 5,6 - Sù viÖc kÕt thóc: - Sự việc văn tự đợc đợc xếp theo mét trËt tù, diÔn biÕn cho thể đợc đợc t tởng tëng mµ ngêi ngêi kÓ muèn biểu đạt (36) ? ViÖc x¶y lóc nµo? (thêi gian) + Thêi vua Hïng ? V× l¹i x¶y ra? (nguyªn nh©n) -Vua Hùng kén rể, TT ko lấy đợc đợc Mỵ NNơng) ? X¶y nh thÕ nµo? (diÔn biÕn) + DiÔn biÕn: c¶ sù viÖc ? KÕt qu¶ sao? (kÕt qu¶) Sù viÖc tríc tríc lµ nguyªn nh©n cña sù viÖc sau, sù viÖc sau lµ kÕt qu¶ cña sù viÖc tríc tríc ? Theo em cã thÓ xo¸ bá yÕu tè thêi gian và địa điểm đợc đợc không? - Không thể đợc đợc vì cốt truyện thiếu sức thuyÕt phôc, kh«ng cßn mang ý nghÜa truyÒn thuyÕt ? Nếu bỏ điều kiện vua Hùng điều kiện - S.việc văn tự phải đợc đợc kén rể có đợc tr.bµy cô thÓ,chi tiÕt đợc không? Vì sao? - Kh«ng thÓ bá viÖc vua Hïng ®iÒu kiện vì không có lí để hai thần thi tài ? YÕu tè truyÖn ST, TT cã ý nghÜa g×? - yÕu tè t¹o nªn tÝnh cô thÓ cña truyÖn ? Theo em đặc điểm s.việc văn tự phải đảm bảo yếu tố nào? ? H·y kÓ tªn c¸c nh©n vËt truyÖn ST-TT? - (5 nh©n vËt) ?Ai lµ ngêi ngêi lµm sù viÖc? - Ngêi Ngêi lµm sù viÖc: Vua Hïng, ST, TT ?Ai đợc đợc nói đến nhiều nhất? - Ngêi Ngời nói đến nhiều nhất: ST, TT ? Ai lµ nh©n vËt chÝnh? - Nh©n vËt chÝnh: ST, TT ? Ai lµ nh©n vËt phô? -Vua Hïng, MÞ N¬ng, N¬ng, L¹c hÇu ? Nh©n vËt phô cã cÇn thiÕt kh«ng? Cã bỏ đợc đợc không? - Nhân vật phụ không thể bỏ đợc đợc ? Nh©n vËt v¨n tù sù cã vai trß g×? - Phải đảm bảo đợc đợc yếu tố: Địa ®iÓm, thêi gian, nh©n vËt thùc hiÖn, ng.nh©n, d.biÕn, k.qu¶ Nh©n vËt v¨n tù sù: - Vai trß cña nh©n vËt: + Lµ ngêi ngêi lµm sù viÖc + Lµ ngêi ngời đợc đợc thể văn + Nhân vật chính đóng vai trò chủ yếu việc thể chủ đề tởng tëng cña t¸c phÈm + Nh©n vËt Phô gióp nh©n vËt chÝnh hoạt động - C¸ch thÓ hiÖn cña nh©n vËt: - §îc §îc gäi tªn ? Các nhân vật đợc - §îc đợc thể nh nào? §îc giíi thiÖu lai lich, tÝnh t×nh, tµi GV chốt: Đó là dấu hiệu để nhận nhân năg vật đồng thời là dấu hiệu ta phải thể - Đợc §îc kÓ viÖc lµm muèn kÓ vÒ nh©n vËt - §îc §îc miªu t¶ ? Em h·y gäi tªn, giíi thiÖu tªn, lai lÞch, tµi n¨ng, viÖc lµm cña c¸c nh©n vËt truyÖn ST, TT? GV sử dụng bảng phụ để HS điền và nhận xÐt NV Tªn gäi Lai lÞch Ch©n Tµi n¨ng (37) dung Kh«n g ë vïng nói T¶n Kh«n - Cã tµi l¹, ®em Viªn g sÝnh lÔ tríc ë vïng níc Kh«n - Cã tµi l¹ th¼m g vua Hïng Ng* Ghi nhí (sgk- 38) ơiđẹp Vua Hïng ST Vua Hïng Thø 18 TT TT ST MÞ N- MÞ N¬ng ¬ng L¹c hÇu ? Qua ph©n tÝch , em hiÓu: Sù viÖc, nh©n vËt v¨n tù sù lµ g×? C¸ch kÓ nh©n vËt? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt KThøc - 3: Cñng cè, dÆn dß - H §2 cña viÖc vµ nh©n vËt v¨n tù sù? Häc bµi IV.Rút kinh nghiệm : TuÇn Ngày soạn: 8/9/2012 Ngày dạy: 19 /9/2012 Lớp :6A, 6B Tiết : 12 SỰ VIỆC VÀ NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ I Mục tiêu cần đạt: - Nắm đợc nào là việc, nhân vật văn tự - Hiểu đợc ý nghĩa việc và nhân vật văn tự 1/ KiÕn thøc - Vai trß cña nh©n vËt vµ sù viÖc v¨n tù sù - ý nghÜa vµ mèi quan hÖ cña sù viÖc vµ nh©n vËt v¨n b¶n tù sù 2/Kü n¨ng: - Chỉ đợc việc, nhân vật văn tự - Xác định việc nhân vật bài cụ thể III PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP ph©n tÝch c¸c t×nh huèng mÉu - PP thùc hµnh cã híng híng dÉn - PP động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Häc sinh : Soäan bµi, chuÈn bÞ bµi - Gi¸o viªn : Soạn bài III.tiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi ? Tù sù lµ g×? T¸c dông cña ph¬ng thøc tù sù? (Là p.thức t.bày chuỗi các s.vật, s.việc này dẫn đến s.việc kia, cuối cùng k.thúc thể hiÖn ý nghÜa.) KÕt nèi: (38) * Giíi thiÖu bµi :Sù viÖc vµ nh©n vËt lµ hai yÕu tè c¬ b¶n cña tù sù hai yÕu tè nµy cã vai trò quan trọng nh nào, có mối quan hệ để câu chuyện có ý nghĩa? Bài học hôm giúp các em hiểu rõ điều đó Hoạt động thầy và trò Nội dung II/ LuyÖn tËp: 1/ Bµi tËp1: Hoạt động 1: Hớng Híng dÉn luyÖn tËp ? ChØ c¸c sù viÖc mµ c¸c nh©n vËt + Vua Hïng: Nh©n vËt phô kh«ng thÓ thiÕu v× «ng lµ ngêi ngời định hôn truyện ST, TT đã làm? nh©n lÞch sö ? Vai trß cña c¸c nh©n vËt? + MÞ N¬ng: N¬ng: Nh©n vËt phô kh«ng thÓ - HS đọc bài tập thiÕu v× kh«ng cã nµng th× kh«ng cã - Nªu yªu cÇu truyện thần xung đột + S.Tinh: Nh©n vËt chÝnh, ngêi ngêi anh hïng chèng lò lôt cña nh©n vËt viÖt cæ - HS lµm bµi tËp vµo vë + T.Tinh: Nh©n vËt chÝnh, đợc îc ® nãi tíi - Một HS đứng chỗ trả lời - GV ghi b¶ng nhiÒu h/¶nh thÇn tho¹i ho¸ søc m¹nh cña b·o lò ë vïng ch©u thæ S«ng Hång * Tãm t¾t truyÖn theo s.viÖc c¸c nh©n vËt chÝnh: - Vua Hïng kÐn rÓ - Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đến cầu hôn - HS tãm t¾t truyÖn theo sù viÖc vµ c¸c - Vua Hïng sÝnh lÔ nh©n vËt chÝnh - Sơn Tinh đến trớc trớc đợc đợc vợ, Thuỷ Tinh đến sau giận đem quân đánh Sơn Tinh Níc Nớc ngập ruộng đồng, ngập nhà cöa, thµnh Phong Ch©u nh næi lÒnh bÒnh trªn biÓn níc níc - S¬n Tinh kh«ng hÒ nao nóng bèc tõng đồi, rời dãy núi… - Thuỷ Tinh sức đã cạn kiệt đành rút lui - Hàng năm TT đem quân đánh ST, nhng nhng không đợc đợc đành rút quân * TP đợc đợc đặt tên “ST - TT” Vì đó là tên cña thÇn, Nh©n vËt chÝnh cña truyÖn không thể đổi các tên khác V×: - Tªn thø 1: Cha Cha râ ND chÝnh - HS đọc yêu cầu bài tập Phần C - Tªn thø 2: Thõa (Hïng V¬ng, V¬ng, MÞ NN- HS th¶o luËn nhãm bµn ơng, đóng vai phụ) - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy - Tªn thø 3: Cha Cha thực hện đầy đủ c.đề truyện Bµi tËp 2: - HS đọc BT Nêu yêu cầu HS tëng tëng tîng tîng c©u chuyÖn viÕt giÊy H VËy truyÖn nµy cã dùa vµo mét v¨n nh¸p nh÷ng dù ®inh sÏ kÓ vÒ c©u chuyÖn b¶n cô thÓ nµo kh«ng? Êy (Kh«ng, ph¶i h cÊu) * Xác định việc: H Cã thÓ kÓ c¸c trêng trêng hîp kh«ng - Sù viÖc g×? DiÔn ë ®©u? v©ng lêi? - DiÔn biÕn cña c©u chuyÖn sao? (TrÌo c©y bÞ ng· KÕt thóc nh thÕ nµo? T¾m s«ng mét m×nh * Xác định nhân vật: Quay cãp kiÓm tra….) - Nh÷ng tham gia? H Vậy câu chuyện em định kể có nh©n vËt nµo? H Nh÷ng sù viÖc g× x¶y c©u chuyÖn cña em? - HS lµm giÊy nh¸p - Trình bày dự định mình - HS nhËn xÐt - GV bæ sung (39) 3: Cñng cè, dÆn dß - §2 cña viÖc vµ nh©n vËt v¨n tù sù? - Häc bµi ChuÈn bÞ bµi “ Sù tÝch Hå G¬m” IV.Rút kinh nghiệm : Ngµy 10/9/2012 TuÇn Ngày soạn:15/9/2012 Ngày dạy: 21/9/2012 Lớp :6A, 6B Tiết 13: HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM: SỰ TÍCH HỒ GƯƠM I Mục tiêu cần đạt: - Hiểu và cảm nhận đợc nội dung,ý nghĩa truyền thuyết Sự tích Hồ Gơm - Hiểu đợc vẻ đẹp số hình ảnh, chi tiết kì ảo giàu ý nghĩa truyện 1/KiÕn thøc - Nh©n vËt, sù kiÖn truyÒn thuyÕt sù tÝch Hå G¬m - truyền thuyết địa danh - Cèt lâi lÞch sö mét t¸c phÈm thuéc chuçi truyÒn thuyÕt vÒ ngêi anh hïng Lª Lîi vµ cuéc khëi nghÜa Lam S¬n (40) 2/ Kü n¨ng - §äc- hiÓu v¨n b¶n truyÒn thuyÕt - Phân tích để thấy đợc ý nghĩa sâu sắc số chi tiết tởng tợng truyện - Kể lại đợc truyện 3/ Thái độ - Gi¸o dôc HS lßng tù hµo vÒ danh lam th¾ng c¶nh vµ truyÒn thèng chèng giÆc ngo¹i x©m cña d©n t«c II PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p - PP động não: suy nghĩ, phân tích nội dung văn Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Häc sinh : Säan bµi, chuÈn bÞ bµi - Gi¸o viªn : Soạn bài III.tiÕn tr×nh lªn líp 1.Kh¸m ph¸: ? H·y kÓ tãm t¾t truyÖn ST-TT vµ nªu ý nghÜa cña truyÖn KÕt nèi: *GiíithiÖubµi Nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa cã viÕt: “Hµ Néi cã Hå G¬m Níc xanh nh pha mùc Bªn hå ngän th¸p Bót ViÕt th¬ lªn trêi cao.” Giữa Thủ Đô Thăng Long- Đông Đô- Hà Nội, Hồ Gơm đẹp nh lãng hoa lộng lẫy và duyªn d¸ng Nh÷ng tªn gäi ®Çu tiªn cña hå nµy lµ hå Lôc Thuû, T¶ Väng, hå Thuû Qu©n §Õn thÕ kØ 15, hå míi mang tªn Hå G¬m, g¾n víi sù tÝch nhËn g¬m tr¶ g¬m thÇn ngời anh hùng đất Lam Sơn và Lê Lợi Baì hôm chúng ta cùng tìm hiÓu: Ho¹t déng cña thÇy vµ trß Néi dung * H.dẫn đọc I Đọc - Tìm hiểu chung yªu cÇu: §äc chËm r·i, gîi kh«ng khÝ cæ tÝch - GV đọc mẫu “Từ đầu Đất nớc” níc” Hs đọc tiếp HS nhận xét cách đọc - Cho h.sinh gi¶i thÝch c¸c chó thÝch: 1,3, 4, 6, 12: ? Tãm t¾t truyÖn b»ng mét chuçi sù viÖc? - GV treo b¶ng phô c¸c sù viÖc viÖc - Giặc Minh đô hộ, nghĩa quân Lam Sơn næi dËy nhng nhng thÊt b¹i, Long Qu©n quyÕt định cho mợn mîn g¬m g¬m thÇn - Lên Thận đợc îc ® lìi lìi g¬m g¬m díi díi níc níc - Lê Lợi đợc đợc chuôi gơm g¬m trªn rõng, trta vµo võa nh in - Từ đó nghĩa quân nhanh chóng quét s¹ch giÆc ngo¹i x©m * Bè côc v¨n b¶n: phÇn - §©t níc níc b×nh, Lª Lîi lªn lµm vua, Long Quân cho đòi lại gơm g¬m thÇn - Vua tr¶ g¬m, gơm, từ đó hồ Tả Vọng mang tªn Hå G¬m G¬m hay hå hoµn kiÕm ? Theo em v¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? ND tõng phÇn? Tõ ®Çu giÕt giÆc: H.¶nh Long Qu©n cho mîn mîn g¬m g¬m Tiếp đất nớc: níc: Lª Lîi nhËn g¬m g¬m II T×m hiÓu v¨n b¶n thÇn (41) Còn lại: Long Quân đòi gơm g¬m (*) Gi¸o viªn tÝch hîp TLV: + P1: Më bµi: G.thiÖu nh©n vËt, sviÖc + P2: Th©n bµi: KÓ diÔn biÕn s.viÖc + P3: KÕt luËn: KÕt thóc s.viÖc G cho H đọc đoạn ? Long qu©n cho nghÜa qu©n Lam S¬n mîn g¬m g¬m thÇn hoµn c¶nh nµo? Long qu©n cho nghÜa qu©n Lam S¬n mîn g¬m thÇn: a Long Qu©n cho mîn mîn g¬m g¬m * Hoµn c¶nh lÞch sö: - Giặc Minh đô hộ - NghÜa qu©n Lam S¬n næi dËy nhiÒu lÇn bÞ thua g¬m ? ViÖc Long qu©n cho nghÜa qu©n mîn mîn b Lª Lîi nhËn g¬m g¬m thÇn cã ý nghÜa g×? Nghĩa quân Lam Sơn đợc đợc tổ tiên thần linh ñng hé * GV: ViÖc Long Qu©n cho mîn mîn g¬m g¬m thần chứng tỏ khởi nghĩa đợc đợc tổ tiªn, thÇn thiªng ñng hé ? Lìi Lìi g¬m g¬m x.hiÖn hoµn c¶nh nµo? + Lê Thận đợc đợc lỡi lìi g¬m g¬m th¶ líi lới đánh c¸ ? Lª ThËn lµ ai? T¹i Lª ThËn nÐm xuèng mÊy lÇn mµ g¬m g¬m vÉn vµo llíi? (G¬m (Gơm chủ động tìm đến lới líi cña Lª ThËn ) ? lÇn lìi lìi g¬m g¬m vÉn vµo líi líi cã ý nghÜa g×? ( sè -> t¬ng t¬ng trng trng cho sè nhiÌu -> kh¼ng định ý nghĩa tạo tình truyện -> t¨ng søc hÊp dÉn cho chi tiÕt vµ chuyÖn ) ? Khi gÆp Lª Lîi, lìi lìi g¬m gơm có biến đổi gì? + GÆp Lª Lîi lìi ìi g¬m ¬m s¸ng rùc l g ? Em cã suy nghÜ g× vÒ chi tiÕt nµy? - Chi tiÕt K× l¹ b¸o tríc tríc vÒ sù k× diÖu cña g¬m g¬m Lª Lîi lµ ngêi ngời đợc đợc Đức Long Quân tin ttởng cho mợn în g¬m ¬m để l·nh đạo ND đánh m g ®uæi giÆc thï ? Lê Lợi đợc đợc chuôi gơm g¬m ë ®©u? H·y kÓ lại s.việc đó? + Lê Lợi nhặt đợc đợc chuôi gơm g¬m rõng, cã ¸nh s¸ng l¹, tra g¬m ¬m vµo chu«i g võa nh in cã g¬m gơm đánh đâu thắng ? NhËn xÐt vÒ c¸c chi tiÕt ®o¹n? Theo em nh÷ng chi tiÕt nµy cã ý nghÜa g×? ThÓ hiÖn kh¶ n¨ng cøu níc níc ë kh¾p n¬i, biÓu tîng îng cña søc m¹nh ®oµn kÕt chèng t giÆc ngo¹i x©m, søc m¹nh cña chÝnh nghÜa ? Vì tác giả dân gian không Lª Lîi trùc tiÕp nhËn g¬m? g¬m? * GV: : NÕu Lª Lîi trùc tiÕp nhËn g¬m GV g¬m th× t¸c phÈm sÏ kh«ng thÓ hiÖn tÝnh chÊt toµn d©n trªn díi díi mét lßng cña nh©n dân ta kháng chiến Thanh ggơm Lê Lợi nhận đợc đợc là gơm g¬m thèng - Lê Thận nhặt đợc đợc lỡi lìi g¬m g¬m díi díi níc níc + GÆp Lª Lîi lìi lìi g¬m g¬m s¸ng rùc lªn ch÷ “ thuËn thiªn” - Lê Lợi nhặt đợc đợc chuôi gơm g¬m trªn rõng - G¬m G¬m tra vµo võa nh in - C¸c chi tiÕt thùc, ¶o ®an xen (c©u chuyÖn hÊp dÉn) -> ThÓ hiÖn kh¶ n¨ng cøu níc níc ë kh¾p n¬i, biÓu tîng tîng cña søc m¹nh ®oµn kÕt chèng giÆc ngo¹i x©m, søc m¹nh cña chÝnh nghÜa - §Ò cao vai trß minh chñ, chñ tíng tíng Lª Lîi (42) nhÊt vµ héi tô t tëng, tëng, t×nh c¶m, søc mạnh toàn dân trên miền đất nnớc ? Khi gÆp Lª Lîi G¬m G¬m s¸ng ngêi hai ch÷ “Thuận Thiên” Vậy hai chữ đó có ý nghÜa g×? (ThuËn Thiªn: Hîp lÏ trêi -> Cuéc khëi nghĩa đã hội đủ các yếu tố: Thiên thờiĐịa lợi- Nhân hoà GV: G¬m G¬m s¸ng ngêi hai ch÷ ThuËn Thiên đây là cái có vẻ hoang đờng đờng để nói lªn ý muèn cña mu«n ®an Trêi tøc lµ dân tộc, ndân đã trao cho LLợi và nghĩa quân Lam Sơn trách nhiệm đánh ịăc GGơm chọn ngời, ngêi, chê ngêi ngêi mµ d©ng vµ ngêi ngêi đã nhận gơm, g¬m, nhËn tr¸ch nhiÖm tríc trớc đất nớc, níc, tríc tríc d©n téc ? Tríc vµ sau cã g¬m thÕ lùc cña nghÜa qu©n nh thÕ nµo? Tríc Tríc cã g¬m g¬m - Non yÕu Sau cã g¬m g¬m - NhuÖ khÝ t¨ng tiÕn - Trèn tr¸nh - Xông xáo tìm địch -¡n uèng khæ së - Đầy đủ, chiếm đợc đợc c¸c kho l¬ng lơng địch ? Søc m¹nh cña g¬m g¬m k× l¹ nh thÕ nµo? - ChuyÓn b¹i thµnh th¾ng, chuyÓn yÕu thµnh m¹nh, t¹o bíc bớc ngoặt mở đờng đờng cho nghÜa qu©n quyÕt t©m giÕt giÆc ngo¹i x©m ? Long Quân đòi gơm g¬m hoµn c¶nh nµo? + ChiÕn tranh kÕt thóc + Lê Lợi lên ngôi vua dời đô T.Long d¹o thuyÒn quanh hå T¶ Väng + Long Quân sai Rùa vàng lên đòi gơm g¬m ? ViÖc tr¶ g¬m g¬m cã ý nghÜa g×? Cã ®iÒu g× lạ LQ đòi gơm? g¬m? - Rïa kh«ng ®a ®a g¬m gơm -> đòi gơm g¬m - G¬m: G¬m: lìi lìi ë Thanh Ho¸ chu«i ë n¬i -> đòi hồ Tả Vọng - Rïa nãi víi vua , g¬m gơm động đậy ? Những h/ả đó có ý nghĩa gì? GV treo tranh Lª Lîi cìi cìi thuyÒn rång rång ? Em cã n.xÐt g× vÒ h.¶nh “Lª Lîi c ìi thuyÒn Rång quanh hå T¶ Väng” ? (ThÓ hiÖn c.sèng b×nh t¬i t¬i vui chèn kinh kú, thÓ hiÖn sù thÞnh vîng vîng cña triÒu đại Phong Kiến thời Lê.) ? Em biÕt truyÒn thuyÕt nµo cña níc níc ta có hình ảnh rùa vàng đòi gơm? g¬m? Theo em, h×nh tîng îng rïa vµng t truyÒn thyÕt VN tîng tîng trng trng cho vµ cho * Søc m¹nh cña g¬m g¬m thÇn : - ChuyÓn yÕu -> m¹nh b¹i -> th¾ng - Nhuệ khí tăng -> c động tìm giặc -> quÐt s¹ch qu©n x/lîc x/lîc Long Quân đòi gơm: * Hoµn c¶nh LS: - §Êt níc níc b×nh - Lª Lîi lªn lµm vua - Đức LQ đòi gơm g¬m vµ vua tr¶ ë hå T¶ Väng =>Hå T¶ Väng cã ý nghÜa lÞch sö : hå Hoµn KiÕm (43) c¸i g×? GV: TruyÒn thuyÕt An D¬ng D¬ng V¬ng V¬ng H×nh ¶nh rïa vµng lµ sö gi¶ cña Long Qu©n, tîng tîng trng trng cho tæ tiªn, khÝ thiªng s«ng nói, t tëng, tëng, t×nh c¶m, trÝ tuÖ cña nh©n d©n ? H×nh ¶nh NghÖ thuËt tr¶ g¬m g¬m cã ý nghi· g×? + Hoµn: tr¶ + KiÕm : g¬m g¬m - Chi tiết đòi gơm: g¬m: + Gi¶i thÝch tªn gäi cña Hå Hoµn KiÕm + Đánh dấu và khẳng định chiến thắng hoµn toµn cña nghÜa qu©n Lam S¬n + Ph¶n ¸nh t táng, táng, t×nh c¶m yªu hoµ bình đã thành truyền thống nhân d©n ta + ý nghÜa c¶nh gi¸c r¨n ®e víi nh÷ng kÎ cã ý dßm ngã níc níc ta * GV B×nh: Bình: Chi tiết khẳng định chiến tranh đã kết thúc, đất nớc níc trë l¹i b×nh DT ta lµ d©n téc yªu hoµ b×nh Giê ®©y thø mµ mu«n d©n §¹i ViÖt cÇn h¬n là cày, cuốc, là sống lao động dựng xây đất nớc níc Tr¶ g¬m g¬m cã ý nghÜa lµ g¬m g¬m còn đó, hàm ý cảnh giác cao độ, răn ®e kÎ thï Con ngêi ngêi VN vèn lµ nh÷ng ngêi ngêi hiÒn lành, chất phác, yêu lao động nhng nhng đất nớc níc l©m nguy nh÷ng ngêi ngêi Êy s½n sàng xả thân vì đất nớc nớc "Rũ bùn đứng dËy s¸ng loµ" §Êt níc níc b×nh, chÝnh nh÷ng ngêi ngêi Êy "Sóng g¬m g¬m vøt bá l¹i hiÒn nh xa" xa" ? §Þa ®iÓm mîn mîn g¬m g¬m vµ tr¶ g¬m g¬m cã cïng mét chç kh«ng? T¹i l¹i nh vËy? ý nghÜa cña chi tiÕt nµy? - HS th¶o luËn nhãm bµn (2 phót) III Tæng kÕt - Thanh Ho¸ lµ n¬i më ®Çu cuéc khëi nghÜa Th¨ng Long lµ n¬i kÕt thóc cuéc kh¸ng chiÕn Tr¶ kiÕm ë hå T¶ Väng, thủ đô, trung tâm chính trị, văn hoá c¶ níc nớc là để mở thời kì mới, thời kì hoà bình, lao động, xây dựng, thể hết đợc đợc t tởng tëng yªu hoµ b×nh vµ tinh thÇn c¶nh gi¸c cña c¶ níc níc cña toµn d©n GV : Lsö 4000 n¨m cña d.téc ta cho thÊy DTéc ta lu«n cã thiÖn chÝ hoµ b×nh, lu«n ph¶i chèng x.lîc x.lîc níc níc kh¸c thÓ hiÖn íc nguyÖn hoµ b×nh ? Khi g¬m g¬m biÕn mÊt,cã hiÖn tîng tîng g×? - (A.sáng le lói) đó là a.sáng hào quang, Ghi nhớ: SGK-43 T Lîi cßn lu lu mãi- đó là niềm tự hào t/lîi cña cuéc khëi nghÜa Lam S¬n IV.Luyện tập ? Em h·y nªu ý nghÜa cña truyÖn? - Ca ngîi tÝnh chÊt toµn d©n, chÝnh nghÜa cña cuéc kghëi nghÜa Lam S¬n - §Ò cao, suy t«n Lª Lîi vµ nhµ Lª - Gi¶i thÝch nguån gèc tªn gäi Hå Hoµn (44) KiÕm G đó chính là nội dung ghi nhớ GV cho HS đọc Hoạt động 3: Hớng Híng dÉn luyÖn tËp (5’) ? Nh¾c l¹i kh¸i niÖm truyÒn thuyÕt? V× cã thÓ nãi truyÖn Sù lµ truyÖn truyÒn thuyÕt? ?Nh¾c l¹i ®.nghÜa tr.thuyÕt vµ kÓ tªn truyền thuyết đã học: - Tr.thuyÕt: lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ nhiÒu c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan đến l.sử thời quá khứ, thờng thêng cã yÕu tè tëng tëng tîng tợng kỳ ảo Thể thái độ cách đánh giá nhân dân các kiÖn vµ nh©n vËt - Những tr.thuyết đã học: + Con rång ch¸u tiªn, B¸nh chngchngB¸nh GiÇy + T.Giãng, ST- TT, Sù tÝch Hå G¬m G¬m 3: Cñng cè ,DÆn dß( 5’) - GV hÖ thèng kiÕn thøc - KÓ tãm t¾t l¹i truyÖn - ý nghÜa cña truyÖn - Häc thuéc bµi - Soạn: Chủ đề IV.Rút kinh nghiệm : TuÇn Ngày soạn: 15 /9/2012 Ngày dạy: 24/9/2012 Lớp :6A, 6B Tiết : 14 chủ đề và dàn bài bài văn tự I Mục tiêu cần đạt: - Hiểu nào là chủ đề và dàn bài bài văn tự - Hiểu mối quan hệ các việc và chủ đề 1/KiÕn thøc - Yêu cầu thống chủ đề văn tự - Những biểu mối quan hệ chủ đề việc văn tự - Bè côc cña bµi v¨n tù sù 2/ Kü n¨ng - Rèn luyện kỹ tìm chủ đề, làm dàn bài và viết dduwowcj phần mở bài cho bài văn tù sù II PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p - PP động não: suy nghĩ, phân tích ví dụ để rút nội dung kiến thức Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Häc sinh : Säan bµi, chuÈn bÞ bµi - Gi¸o viªn : Soạn bài III.tiÕn tr×nh lªn líp 1.Kh¸m ph¸: (45) ?Yªu cÇu cña Sù viÖc vµ nh©n vËt v¨n tù sù? KÕt nèi: Muốn hiểu bài văn tự trớc hết ngời đọc cần nắm đợc chủ đề bài sau đó tìm hiểu bố cục bài văn Vậy chủ đề là gì? Bố cục có phải là dàn ý không? Làm nào có thể x.định đợc chủ đề và dàn ý tác phẩm tự sự? Bài học hôm giúp các em trả lời câu hỏi đó Hoạt động thầy và trò Néi dung Gọi HS đọc I Tìm hiểu chủ đề và dàn bài văn ? Bµi v¨n kÓ vÒ ai? kÓ vÒ chuyÖn g×? tù sù (Kể chuyện Tuệ Tĩnh dốc lòng chữa Chủ đề bài văn tự bÖnh cho chó bÐ vµ nhµ quÝ téc) a VD: Bµi v¨n mÉu SGK - 44 ?Trong phÇn th©n bµi cã mÊy sù viÖc b NhËn xÐt: xÐt: chÝnh? Bµi v¨n nªu ý chÝnh: TuÖ TÜnh lµ nhµ - PhÇn th©n bµi cã sù viÖc chÝnh: danh y lỗi lạc đời Trần hết lòng thơng th¬ng + Từ chối việc chữa bệnh cho nhà giàu yêu giúp đỡ ngời ngêi bÖnh tríc tríc Đó là chủ đề bài văn + Ch÷a bÖnh cho trai nhµ n«ng d©n ? Việc Tuệ Tĩnh ưu tiên chữa trị trước cho chú bé nhà nông dân đã nói lên phẩm chất gì người thầy thuốc? - Hết lòng thương yêu cứu giúp bệnh nhân GV gợi ý : Chủ đề là vấn đề chủ yếu, là chÝnh mµ ngêi ngêi kÓ muèn thÓ hiÖn v¨n b¶n ? Vậy chủ đề câu chuyện trên đây có ph¶i lµ ca ngîi lßng th¬ng th¬ng ngêi ngêi cña TuÖ TÜnh kh«ng ? ? Vậy chủ đề nằm câu nào bài v¨n nµy? (Hai c©u ®Çu) GV chèt: chốt: ý chính bài văn là chủ đề cña c©u chuyÖn ?Sự việc phần thân bài thể chủ đề hết lòng thương yêu cứu giúp người bệnh nào? (thể qua hành động việc làm gì?) - Từ chối chữa bệnh cho nhà giàu trước, vì bệnh nhẹ chữa cho cậu bế, vì bệnh nguy hiểm -> không màng trả ơn ? Theo em nh÷ng c©u v¨n nµo thÓ hiÖn tÊm lßng cña TuÖ T×nh víi ngêi ngêi bÖnh? + Ông mở mang ngành y đđợc dân tộc mà còn là ngờihết ngêihÕt lßng th¬ng th¬ng yªu cøu gióp ngêi ngêi bÖnh + Ta phải chữa gấp cho chú bé này, để chËm tÊt cã h¹i + Con ngêi ngêi ta cøu gióp lóc ho¹n n¹n, «ng bµ l¹i nãi chuyÖn ©n huÖ * GV: Nh÷ng viÖc lµm vµ lêi nãi cña TuÖ Tĩnh đã cho thấy lòng y đức cao đẹp ông đó là nội dung t tởng tëng cña (46) truyện đợc đợc gọi là chủ đề GV ®a đa bảng phụ các tiêu đề TuÖ TÜnh vµ hai ngêi ngêi bÖnh TÊm lßng thÇy TuÖ TÜnh Y đức Tuệ Tĩnh TuÖ TÜnh ?Em hãy chon nhan đề và nêu lí do? Có thể chọn các tiêu đề 1,2,3 vì: + Tiêu đề 1: Nhắc nhân vật chính + Tiêu đề 2: Khái quát p.chất Tuệ TÜnh + Tiêu đề 3: Giống nhan đề nhng nhng dïng tõ H¸n ViÖt trang träng h¬n + Tiêu đề 4: Không nên chọn vì quá chung chung GV : Nhan đề SGk thích hợp nhng nhng sắc thái khác hai nhan đề sau trực tiếp chủ đề khá sát Nhan đề thứ không trực tiếp nói chủ đề mµ nãi lªn t×nh huèng buéc thÊy TuÖ Tĩnh tỏ rõ y đức ông Nhan đề này hay hơn, kín hơn, nhan đề bộc lộ rõ quá th× kh«ng hay - Chủ đề: Là vấn đề chủ yếu mà ngời ngêi ? Em có thể đặt tên khác cho bài văn đợc đợc viết muốn đặt truyện kh«ng? + Mét lßng v× ngêi ngêi bÖnh + Ai cã bÖnh nguy hiÓm h¬n th× ch÷a trtríc cho ngêi ngời đó GV kết luận: - Với chủ đề có thể có nh÷ng c¸ch gäi tªn kh¸c Các nhan đề toát lên chủ đề bài v¨n ? Vậy em hiểu chủ đề bài văn tự lµ g×? Chủ đề có thể gọi là ý chủ đạo, ý chính cu¶ bµi v¨n GV ®a ®a b¶ng phô TruyÖn Chủ đề Vị trí chủ đề - TÊm TÊm lßng Hai c©u ®Çu lßng thÇy thÇy TuÖ TuÖ TÜnh TÜnh - S.TinhT.Tinh Gi¶i thÝch - N»m ë vấn đề lũ lụt n.dung truyện hµng n¨m PhÇn thëng - Phần th- Tiêu đề và ëng c©u cuèi (SGKtruyÖn 45,46) ? Dùa vµo BT trªn h·y cho biÕt: VÞ trÝ chủ đề thờng thêng n»m ë ®©u? GV chèt: chốt: Vị trí chủ đề thờng thêng n»m ë phÇn ®Çu, phÇn gi÷a, phÇn cuèi hoÆc to¸t lªn tõ toµn bé néi dung truyÖn mµ kh«ng n»m h¼n c©u nµo - Chủ đề thờng thêng n»m ë phÇn ®Çu, phÇn gi÷a, phÇn cuèi hoÆc to¸t lªn tõ néi dung c©u truyÖn Dµn bµi cña bµi v¨n tù sù : a VD: Bµi v¨n mÉu SGK - 44 b NhËn xÐt: xÐt: - Bµi v¨n gåm phÇn: Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ sù viÖc vµ nh©n vËt Th©n bµi: Ph¸t triÓn, diÔn biÕn cña sù viÖc, c©u chuyÖn KÕt bµi: KÕt thóc c©u chuyÖn (47) ? Theo em bµi v¨n nµy gåm mÊy phÇn? Mçi phÇn mang tªn gäi ntn? NhiÖm vô cña mçi phÇn? a: Mở bài : Giới thiệu Tuệ Tĩnh , nhà lang y lỗi lạc đời Trần b: Thaân baøi : _ Diễn biến việc _ Một nhà quí tộc nhờ chữa bệnh ông chuaån bò ñi _ Sự kiện : nhà nông dân bị ngã gãy đùi _ Tuệ Tĩnh chữa cho người nông dân trước c: Keát luaän : Ông lại tiếp tục chữa bệnh ? Có thể thiếu phần trên đợc đợc kh«ng? V× sao? - (Kh«ng thÓ thiÕu phÇn nµo v× nÕu thiÕu: +MB: Ngêi Ngời đọc khó theo dõi câu chuyÖn +TB: Lµ x¬ng x¬ng sèng cña truyÖn + KB: Ngêi Ngời đọc không biết câu chuyÖn cuèi cïng sÏ sao? ? Em nhËn xÐt g× vÒ h×nh thøc cña mçi phÇn? GV: Trong phÇn: PhÇn MB, KB thêng thêng ng¾n gän PhÇn th©n bµi dµi h¬n vµ chi tiÕt h¬n ? VËy tríc trớc làm bài văn, bài văn đầy đủ, mạch lạc ta thiết phải lµm g×? (LËp dµn bµi.) ? Theo em, bµi v¨n tù sù gåm cã mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? - HS đọc ghi nhớ - Khi lµm bµi v¨n, nhÊt thiÕt ph¶i lËp dµn bµi hay cßn gäi lµ bè côc, dµn ý cña bµi v¨n *Ghi nhí: (Sgk- 45 ) II LuyÖn tËp: Bµi sè 1: (Sgk- 45, 46) * Yªu cÇu: + Xđịnh chủ đề + ChØ phÇn cña truyÖn + Sù gièng vµ kh¸c víi truyÖn “TuÖ TÜnh” + Sù viÖc th©n bµi thó vÞ ë chç nµo? Gi¶i: Chủ đề: Ca ngợi trí thông minh và trung thµnh víi vua cña ngêi ngời ndânđồng thời chế giễu tính tham lam, cậy quyÒn thÕ cña bän quan tham phÇn cña truyÖn: - Më bµi: C©u ®Çu - Th©n bµi: C¸c c©u tiÕp theo - H.sinh đọc b.tập X.định yêu cầu kthức - Kết luận: Câu cuối So s¸nh víi truyÖn “TuÖ TÜnh” vËn dông * Gièng: - KÓ theo t.tù thêi gian - phÇn râ rÖt - ít hành động, nhiều đối thoại * Kh¸c: - Nh©n vËt truyÖn “phÇn tháng Ýt h¬n” - Chủ đề: Truyện “Tuệ Tĩnh” ngang - Cho h.sinh th¶o luËn nhãm: (48) + Nhãm 1, 2,3 ThÓ hiÖn yªu cÇu &2 + Nhãm 4,5, ThÓ hiÖn yªu cÇu 3, - §¹i diÖn c¸c nhãm lªn tr×nh bµy - GV + h.sinh nhËn xÐt phÇn MBµi + TruyÖn “PhÇn thëng n»m suy ®o¸n cña ngêi ngời đọc” - KÕt thóc: TruyÖn phÇn thëng thëng thó vÞ bÊt ngê h¬n + Sù viÖc bµi thó vÞ ë chç: - §ßi hái v« lÝ cña viªn quan thãi h¹ch s¸ch d©n - Sự đồng ý ngời ngêi d©n víi vua thËt bÊt ngê - Gv ®a đa bảng phụ đáp án đúng - §äc thªm “nh÷ng c¸ch më bµi v¨n kÓ chuyÖn” (Sgk- 47) 3: Cñng cè , dÆn dß - GV hÖ thèng bµi gi¶ng - Kh¾c s©u nh÷ng kiÕn thøc cÇn nhí + Häc bµi, thuéc ghi nhí, lµm bµi tËp + Chuẩn bị : Tìm hiểu đề IV.Rút kinh nghiệm : Ngày soạn:15 /9/2012 Ngày dạy: 26/9/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 15 TÌM HIỂU ĐỀ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN TỰ SỰ I Mục tiêu cần đạt: Biết tìm hiểu đề văn tự và cách làm bài văn tự 1/ KiÕn thøc - Cấu trúc, yêu cầu đề văn tự sự( qua từ ngữ đợc diễn đạt đề) - Tầm quan trọng việc tìm hiểu đề,lập ý, lập dàn ý làm bài văn tự - Những để lập ý và lập dàn ý 2/Kü n¨ng - Rèn thói quen tìm hiểu đề,đọc kĩ đề, nhận yêu cầu đề và cách làm bµi v¨n tù sù - Bớc đầu biết dùng lời văn mình để viết bài văn tự II PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p - PP động não: suy nghĩ, phân tích nội dung văn Ph¬ng tiÖn d¹y häc - GV chuẩn bị sẵn kĩ đề Thánh Gióng - Hs chuẩn bị các đề bài nháp theo gợi ý SGK (Chó ý t×m s.viÖc chÝnh chuyÖn ST- TT, Sù tÝch Hå G¬m) III.tiÕn tr×nh lªn líp 1.Kh¸m ph¸: ? Chủ đề là gì? Nêu dàn ý bài văn tự ? KÕt nèi: (49) * Giíi thiÖu bµi Muốn viết đợc bài văn tự hay, thể đợc nội dung và ý muốn kể , chúng ta phải có thao tác nào? Bài hôm giúp các em rèn luyện kỹ đó Hoạt động thầy và trò Néi dung - GV treo b¶ng phô I Đề, tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự - HS đọc các đề sù ? Lời văn đề nêu yêu cầu gì Tìm hiểu đề văn tự vÒ thÓ lo¹i? Néi dung? * VÝ dô: dô: C¸c VD SGk - Tr 47 * NhËn xÐt: xÐt: - §Ò 1: Yªu cÇu + KÓ chuyÖn + Néi dung: c©u chuyÖn em thÝch + Ng«n ng÷: Lêi v¨n cña em ? Các đề 3,4,5,6 không có từ kể có phải - Đề 3, 4, 5, Là đề tự là đề tự không? Vì sao? - Các đề 23,4,5,6 không có từ kể nhng nhng là đề tự vì đề yêu cầu có chuyện, cã viÖc ? §ã lµ sù viÖc g×? ChuyÖn g×? H·y g¹ch chân các từ trọng tâm đề? - G¹ch ch©n c¸c tõ träng t©m mçi đề: ChuyÖn vÒ ngêi ngêi b¹n tèt, chuyÖn kØ niÖm th¬ Êu, chuyÖn sinh nhËt cña em, chuyÖn quê em đổi mới, chuyện em đã lớn ? Trong các đề trên, em thấy đề nào nghiªng vÒ kÓ ngêi? ngêi? + §Ò 3, 4, Nghiªng vÒ kÓ viÖc, têng têng + §Ò nghiªng vÒ kÓ ngêi: ngêi: 2,6 thuËt ? §Ò nµo nghiªng vÒ kÓ viÖc? + §Ò &6: Nghiªng vÒ kÓ ngêi ngêi + §Ò nghiªng vÒ kÓ viÖc: 3,4,5 ? §Ò nµo nghiªng vÒ têng têng thuËt? + §Ò nghiªng vÒ têng êng thuËt: 3,4,5 t ? Ta xác định đợc đợc tất các yêu cầu trên lµ nhê ®©u? - Muốn xác định đợc đợc các yêu cầu trên ta phải bám vào lời văn đề * GV: GV: TÊt c¶ c¸c thao t¸c ta võa lµm: đọc gạch chân các từ trọng tâm, xác định yêu cầu nội dung là ta đã thực hiÖn bíc bớc tìm hiểu đề ? VËy em h·y rót kÕt luËn: t×m - Khi t×m hiÓu vÒ v¨n tù sù ph¶i t×m hiÓu hiểu đề ta cần phải làm gì? kỹ lời văn đề để nắm vững yêu cầu đề bài * GV: Đề văn tự có thể diễn đạt thành nhiÒu d¹ng: têng têng thuËt, kÓ chuyÖn, têng têng tr×nh; cã thÓ cã ph¹m vi giíi h¹n hoÆc không giới hạn cách diễn đạt các đề kh¸c nhau: lé hoÆc Èn C¸ch lµm bµi v¨n tù sù: - H §äc ý phÇn ghi nhí Cho đề văn: Kể câu chuyện em thÝch b»ng lêi v¨n cña em - Gọi HS đoc đề ? Đề đã đa đa yêu cầu nào buộc em phải a Tìm hiểu đề: - ThÓ lo¹i: kÓ chuyÖn thùc hiÖn? ? Sau xác định yêu cầu đề em dự - Nội dung: câu chuyện em thích b LËp ý: - Lùa chän c©u chuyÖn định chọn chuyện nào để kể? + Chän nh©n vËt - Chän truyÖn Th¸nh Giãng ? Em chọn truyện đó nhằm thể chủ + Sự việc chính: đề gì? (50) * GV: VD nÕu em chän truyÖn Th¸nh Giãng em sÏ thÓ hiÖn néi dung g× sè nh÷ng néi dung nµo sau ®©y: - Ca ngợi tinh thần đánh giặc chiÕn, quyÕt th¾ng cña Giãng - Cho thÊy nguån gèc thÇn linh cña nh©n vËt vµ chøng tá truyÖn lµ cã thËt ? Nếu định thể nội dung em chän kÓ nh÷ng viÖc nµo? Bá viÖc nµo? ? Nh vËy em thÊy kÓ l¹i truyÖn cã ph¶i chÐp y nguyªn truyÖn s¸ch kh«ng? Ta ph¶i lµm thÕ nµo tríc tríc kÓ: G :TÊt c¶ nh÷ng thao t¸c em võa lµm lµ - Xđịnh ndung theo yêu cầu đề đó thao t¸c lËp ý là: Xđịnh nhân vật, s.việc diễn biến kết ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ lËp ý? qu¶ vµ ý nghÜa cña truyÖn c LËp dµn ý: TruyÖn TGiãng Với việc em vừa tìm đợc đợc trên, em định mở đầu câu chuyện nh nào? + Më ®Çu: - G.thiệu nhân vật “đời vua Hùng thứ nói, biết cời đấy” cời đấy” (V× kh«ng cã nh©n vËt th× kh«ng thÓ cã s.việc, không kể đợc đợc vì nhân vật là ngời ngêi lµm s.viÖc ) - Phần diễn biến nên bắt đàu từ đâu? ? DiÔn biÕn c©u chuyÖn diÔn ntn? T×m hiÓu s.viÖc chÝnh? + PhÇn ph¸t triÓn truyÖn (diÔn biÕn) - Th¸nh Giãng cÊt tiÕng nãi yªu cÇu vua lµm ngùa s¾t, roi s¾t, ¸o gi¸p s¾t - Giãng ¨n khoÎ, lín nhanh - Trë thµnh tr¸ng sÜ oai phong, lÉm liÖt - Giãng x«ng trËn giÕt giÆc - Roi s¾t g·y, Giãng nhæ tre quËt vµo giÆc - Th¾ng giÆc Giãng bay vÒ trêi ? Có thể đảo vị trí các s.việc đợc đợc không? Vì sao? (Không Vì không đảm bảo liªn tôc l«gÝc nèi tiÕp) ? KÓ chuyÖn quan träng nhÊt lµ x¸c định đợc đợc chỗ bắt đầu và chỗ kết thúc VËy chuyÖn Th¸nh Giãng kÕt thóc b»ng s.viÖc nµo? + KÕt thóc: - Vua nhí c«ng ¬n, phong Phï §æng Thiªn V¬ng, Vơng, lập đền thờ Các di tích để l¹i * GV: GV: Nh việc xếp các việc để kÓ theo tr×nh tù më - th©n - kÕt ta gäi lµ lËp dµn ý KÓ chuyÖn quan träng nhÊt lµ biết xác định chỗ bắt đầu và kết thúc ? VËy thÕ nµo lµ lËp dµn ý? * Më bµi: Giíi thiÖu nh©n vËt: * Th©n bµi: - TG b¶o vua lµm cho ngùa s¾t, roi s¾t - TG ¨n khoÎ, lín nhanh - Khi ngựa sắt và roi sắt đợc đợc đem đến, TG v¬n v¬n vai - Roi s¾t gÉy lÊy tre lµm vò khÝ - Th¾ng giÆc, giãng bá l¹i ¸o gi¸p s¾t bay vÒ trêi * KL: Vua nhí c«ng ¬n phong lµ Phï §æng thiªn V¬ng Vơng và lập đền thờ quª nhµ * LËp dµn ý: - S¾p xÕp c¸c s.viÖc theo tr×nh tù hîp lÝ theo bè côc phÇn: MB- TB- KL Cuèi cïng lµ viÕt thµnh v¨n d ViÕt bµi: b»ng lêi v¨n cña m×nh * Më bµi (51) * Th©n bµi ? Muốn làm bài văn hoàn chỉnh đã * kết luận lËp dµn ý ta ph¶i lµm thÕ nµo? - GV treo b¶ng phô c¸c c¸ch më bµi: T.Gióng là vị anh hùng đánh giặc tiÕng truyÒn thuyÕt, lªn 3mµ kh«ng biÕt nãi, biÕt cêi, cời, đặt đâu nằm Ngµy xa xa ë lµng Giãng cã mét chó bÐ lạ đã lên mà không Ngµy xa, xa, giÆc ¢n x©m ph¹m níc níc ta cã mét chó bÐ chó bÐ Êy lµ T.Giãng Ngêi Ngêi níc níc Nam ta kh«ng lµ kh«ng biÕt Th¸nh Giãng, Th¸nh Giãng lµ mét ngêi ngời đặc biệt Đã tuổi mà ? Nhận xét các cách diễn đạt trên? (Có dẫn nguyên văn không? Hãy đọc l¹i lêi dÉn v¨n b¶n Th¸nh Giãng) GV chèt: chèt: Khi kÓ l¹i chuyÖn kh«ng kÓ nguyªn si lêi v¨n v¨n b¶n nhng nhng giữ đợc đợc cốt truyện gọi là kể lời v¨n cña m×nh * GV: GV: Lu Lu ý viÕt b»ng lêi v¨n cña m×nh tức là diễn đạt, dùng từ đặt câu theo ý * Ghi nhớ: SGK - Tr48 m×nh, kh«ng lÖ thuéc chÐp l¹i v¨n đã có hay bài làm ngời ngêi kh¸c ?Tõ c¸c ý trªn, em h·y rót c¸ch lµm mét bµi v¨n tù sù? - HS đọc ghi nhớ Cñng cè, dÆn dß (?) GV hệ thống lại ND lí thuyết đã học - Häc thuéc phÇn ghi nhí & häc bµi - Đọc lại các truy ền thuyết đã học IV.Rút kinh nghiệm : Ngày soạn: 15 /9/2012 Ngày dạy: 26 /9/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 16 TÌM HIỂU ĐỀ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN TỰ SỰ I Mục tiêu cần đạt: Biết tìm hiểu đề văn tự và cách làm bài văn tự 1/ KiÕn thøc - Cấu trúc, yêu cầu đề văn tự sự( qua từ ngữ đợc diễn đạt đề) - Tầm quan trọng việc tìm hiểu đề,lập ý, lập dàn ý làm bài văn tự - Những để lập ý và lập dàn ý 2/Kü n¨ng - Rèn thói quen tìm hiểu đề,đọc kĩ đề, nhận yêu cầu đề và cách làm bµi v¨n tù sù - Bớc đầu biết dùng lời văn mình để viết bài văn tự (52) II PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p - PP động não: suy nghĩ, phân tích nội dung văn Ph¬ng tiÖn d¹y häc - GV chuẩn bị sẵn kĩ đề Thánh Gióng - Hs chuẩn bị các đề bài nháp theo gợi ý SGK (Chó ý t×m s.viÖc chÝnh chuyÖn ST- TT, Sù tÝch Hå G¬m) III.tiÕn tr×nh lªn líp 1.Kh¸m ph¸: ? Chủ đề là gì? Nêu dàn ý bài văn tự ? KÕt nèi: * Giíi thiÖu bµi Muốn viết đợc bài văn tự hay, thể đợc nội dung và ý muốn kể , chúng ta phải có thao tác nào? Bài hôm giúp các em rèn luyện kỹ đó Hoạt động thầy và trò Nội dung Hoạt động 3: Hớng II LuyÖn tËp: Híng dÉn luyÖn tËp HS đọc bài tập-> Nêu yêu cầu BT Bµi tËp: H·y viÕt hoµn chØnh c©u chuyÖn Gv híng híng dÉn h.sinh x.dùng mét dµn ý cô TG b»ng lêi v¨n cña em thÓ * Më bµi - HS viết vào giấy nháp sau đó trình - Cách 1: Nói đến chú bé lạ bµy, nhËn xÐt bæ sung §êi Hïng V¬ng V¬ng thø s¸u, ë lµng Giãng Ghi vào giấy dàn ý em viết theo yêu có hai vợ chồng ông lão sinh đợc đợc cầu đề văn trên đứa trai đã lên mà không biết nói, - Dµn ý kÓ chuyÖn Th¸nh Giãng biÕt cêi, cêi, biÕt ®i A Më bµi: - C¸ch 2: Giíi thiÖu ngêi ngêi anh hïng - G.thiÖu nh©n vËt Th¸nh Giãng TG là vị anh hùng đánh giặc tiếng + §êi Hïng V¬ng truyền thuyết đã lên ba mà TG V¬ng thø + Lµng Giãng kh«ng biÕt nãi, biÕt cêi, cêi, biÕt ®i + Hai vợ chồng sinh đợc đợc chú bẽ xinh - Cách 3: Nói tới biến đổi Gióng đẹp xong lên không biết nói biết cời Ngµy xa cêi xa giÆc ¢n x©m ph¹m bê câi B Th©n bµi: níc ta, vua sai sø gi¶ ®i cÇu ngêi ngêi tµi Gióng bảo vua làm cho ngựa sắt, roi đánh giặc Khi tới làng Gióng, đứa s¾t bÐ lªn ba mµ kh«ng biÕt nãi, biÕt cêi, cêi, - GiÆc ¢n x©m lîc biết tự nhiên nói đợc, lîc đợc, bảo bố mẹ mời - Sù ®i t×m ngêi sø gi¶ vµo Chó bÐ Êy lµ TG ngêi cøu níc níc - Giãng nãi víi sø gi¶ (C©u nãi cña Giãng ) Giãng lín nhanh k× l¹ - Giãng ¨n khoÎ lín nhanh - D©n lµng gãp g¹o nu«i chó bÐ Giãng thµnh tr¸ng sÜ - Ngựa sắt, roi sắt đợc đợc đem đến - Giãng v¬n v¬n vai thµnh tr¸ng sÜ - CÇm roi trËn Gióng đánh giặc - Ngùa hÝ vang phun löa - GiÆc chÕt nh d¹ Roi s¾t gÉy Giãng nhæ tre quËt vµo giÆc GiÆc tan, Giãng cïng ngùa vÒ trêi C KÕt luËn - Vua nhớ ơn, lập đền thờ phong làm Phï §ång Thiªn V¬ng V¬ng Cñng cè, dÆn dß (?) GV hệ thống lại ND lí thuyết đã học - Häc thuéc phÇn ghi nhí & häc bµi - Đọc lại các truy ền thuyết đã học (53) IV.Rút kinh nghiệm : Ngµy 24/9/2012 ********************************************************************** TuÇn Ngày soạn:23/9/2012 Ngày dạy:3/10/2012 Lớp :6A, 6B I Mục tiêu cần đạt: TiÕt 17- 18 VIEÁT BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 1.KiÕn thøc - Nhằm giúp học sinh vận dụng kiến thức đã học vào bài viết cụ thể - Học sinh viết bài văn kể chuyện có nội dung: nhân vật, việc, thời gian, địa điểm, nguyên nhân, kết Có phần: Mở bài, thân bài, kết bài Kó naêng : - Làm bài văn tự 3.Thái độ : - ý thức làm bài tốt với lời văn mình II PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p Ph¬ng tiÖn d¹y häc + Giaùo vieân :§Ò kiÓm tra + Hoïc sinh : Hoïc baøi iii.tiÕn tr×nh lªn líp Đề bài : Kể lại truyện đã biết (truyền thuyết, cổ tích) lời văn em Nªu ý nghÜa cña c©u chuyÖn? I/ Yªu cÇu chung - HS xác định đúng yêu cầu đề, kể đúng nội dung, cốt truyện, nhân vật, việc c©u chuyÖn - Lêi kÓ ph¶i cã chän läc, s¸ng t¹o, kh«ng chÐp - Bố cục rõ ràng, cân đối, diễn đạt lời văn lu lóat II/ Yªu cÇu cô thÓ : Më bµi ( 1,0®) : Giíi thiÖu chung nh©n vËt, sù viÖc Thân bài ( 7đ) : Kể đợc diễn biến truyện theo trình tự KÕt bµi ( 1,0®) : KÕt côc c©u chuyÖn ý nghÜa : 1,0® (54) * Lu ý - Hs đọc kĩ đề, nhớ lại văn : Thời gian, nhân vật, nguyên nhân, diễn biến việc , keát qua û( laøm baøi : MB – TB – KB - Chú ý cách trình bày , dùng từ ngữ , diễn đạt , dấu câu và lỗi chính tả - Đề bài làm cách dùng lời văn mình - Gi¸o viªn thu bµi * Bieåu ñieåm 1/ Ñieåm 7-8-9 3/ Ñieåm 3-4 - Hình thức : Sạch , ít sai lỗi chính tả , - Trình bày chưa , sai nhiều lỗi boá cuïc roõ raøng , vaên dieãn caûm - Chưa đầy đủ nội dung , diễn đạt còn - Nội dung : Đầy đủ diễn biến việc , yếu nhân vật có lời kể sáng tạo 4/ Ñieåm 1-2 2/ Ñieåm 5-6 : Làm sai yêu cầu đề - Hình thức : Sai ít lỗi chính tả Boá cuïc roõ raøng , vaên ít dieãn caûm - Nội dung : Đầy đủ việc , nhân vật có ít lời kể sáng tạo Cñng cè, dÆn dß - G nhËn xÐt giê viÕt bµi - ChuÈn bÞ phÇn TiÕng ViÖt IV.Rút kinh nghiệm : Ngày soạn:23/9/2012 Ngày dạy:28/9/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 19 TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ I Môc tiªu : - HiÓu thÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa - NhËn biÕt nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn tõ nhiÒu nghÜa - Biết đặt câu có từ đợc dùng với nghĩa gốc,từ đợc dùng với nghĩa chuyển KiÕn thøc - Tõ nhiÒu nghÜa - HiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ Kü n¨ng - LuyÖn kü n¨ng: NhËn biÕt tõ nhiÒu nghÜa - Bớc đầu biết sử dụng từ nhiều nghĩa hoạt động giao tiếp II/ Các kĩ đợc giáo dục - Ra định: Lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa thực tiễn giao tiÕp cña b¶n th©n - Giao tiÕp: Tr×nh bµy suy nghÜ, ü töong, th¶o luËn vµ chia sÎ nh÷ng c¶m nhËn c¸ nhân cách sử dụng từ đúng nghĩa III PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: (55) - PP phân tích các tình mẫu để hiểu cách dùng từ tiếng Việt - PP thùc hµnh cã híng hớng dẫn: sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa - PP động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút bài học thiết thực dùng từ tiếng Việt đúng nghĩa và sáng Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Gv : B¶ng phô ( chÐp bµi th¬ “ nh÷ng c¸i ch©n) - H/s: ChuÈn bÞ theo y/cÇu III.tiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: ? Em hiÓu thÕ nµo lµ tõ mîn? nªu nguyªn t¾c mîn tõ? KÕt nèi: Bµi míi: * Giíi thiÖu bµi : Trong tiÕng ViÖt, thêng tõ chØ dïng víi mét nghÜa nhng x· héi ngµy càng phát triển, nhiều vật đợc ngời khám phá và vì nảy sinh nhiều khái niệm Để có tên gọi cho vật đợc khám phá đó, ngời đã thêm nghĩa vµo ChÝnh v× vËy mµ n¶y sinh hiÖn tîng tõ nhiÕu nghÜa VËy thÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghĩa ? Bài học hôm giúp các em hiểu điều đó Hoạt động thầy và trò Néi dung - Gv treo b¶ng phô ( ghi mÉu) lªn b¶ng I Tõ nhiÒu nghÜa: Y/cầu h/s đọc VD: Bµi th¬ Nh÷ng c¸i ch©n NhËn xÐt: ? Tra tõ ®iÓn vµ cho biÕt tõ ch©n cã nh÷ng nghÜa nµo? - Tõ ch©n cã mét sè nghÜa sau: + Bé phËn díi díi cïng cña c¬ thÓ ngêi ngêi hay động vật, dùng để đi, đứng: dâu chân, nh¾m m¾t ®a ®a ch©n + Bé phËn díi dới cùng số đồ vật, có tác dụng đỡ cho các phận khác: ch©n giêng, giờng, chân đèn, chân kiềng + Bé phËn díi dới cùng số đồ vật, tiÕp gi¸p vµ b¸m chÆt vµo mÆt nÒn: ch©n têng, ch©n nói, ch©n r¨ng ? Qua bµi th¬, em thÊy nh÷ng s.vËt nµo - Cã sv cã ch©n: gËy, com pa, kiÒng, cã ch©n? c¸i bµn - Cã nh©n vËt cã ch©n “ C¸i gËy, chiÕc compa, c¸i kiÒng vµ c¸i bµn” ? Nh÷ng s.vËt Êy ngoµi thùc tÕ cã thÓ nhìn sờ thấy đợc đợc không? - §ã lµ nh÷ng c¸i ch©n cã thÓ nh×n thÊy, sê thÊy ? Dùa vµo nghÜa cña tõ ch©n tõ + Ch©n gËy, ch©n bµn, kiÒng, com pa ®iÓn, em thö gi¶i nghÜa nghÜacña c¸c tõ Bé phËn díi dới cùng số đồ vật, có ch©n bµi? tác dụng đỡ cho các phận khác ? C©u th¬: Riªng c¸i vâng Trêng Trêng S¬n Kh«ng ch©n ®i kh¾p níc níc ? Em hiÓu t¸c gi¶ muèn nãi vÒ ai? - Sù vËt kh«ng cã ch©n : C¸i vâng + Ch©n vâng (hiÓu lµ ch©n cña c¸c chiÕn sÜ) ? VËy em hiÓu nghÜa cña tõ ch©n nµy Bé phËn díi díi cïng cña c¬ thÓ ngêi ngêi hay nh thÕ nµo? động vật ?Trong sù vËt cã ch©n, nghÜa cña tõ ch©n cã g× kh¸c vµ gièng nhau? - Giống : Chân -> nơi tiếp xúc đất - Kh¸c: + Chân gậy -> đỡ bà + Ch©n “ com pa” -> com pa quay + “ Chân kiềng” đỡ thân kiềng và xoong (56) đặt trên kiềng + Chân bàn: đỡ thân bàn và mặt bàn ? Qua viÖc t×m hiÓu, em cã nhËn xÐt g× vÕ nghÜa cña tõ ch©n? Tõ ch©n lµ tõ cã nhiÒu nghÜa ? H·y lÊy mét sè VD vÒ tõ nhiÒu nghÜa mµ em biÕt? - VD vÒ tõ nhiÒu nghÜa: tõ m¾t - Cô mắt thì ngày nh đêm …nh buồn ngủ mà không ngủ đợc đợc - Những na đã bắt đầu mở mắt - Gèc bµng to qu¸, cã nh÷ng c¸i m¾t to h¬n c¸i g¸o dõa ? T×m nghÜa tõ” m¾t” c¸c c©u trªn ? vµ rót ®iÓm chung gi÷a c¸c nghÜa ? + C¬ quan nh×n cña ngêi ngời hay động vật + Chç låi lâm gièng h×nh mét co m¾t ë th©n c©y + Bé phËn gièng h×nh mét m¾t ë mét sè vá qu¶ ? Tõ compa, kiÒng, bót, to¸n, v¨n cã mÊy nghÜa? ? Qua phÇn t×m hiÓu trªn, em rót kÕt luËn g× vÒ tõ nhiÒu nghÜa? - Tõ cã thÓ cã mét nghÜa hay nhiÒu nghÜa HS đọc ghi nhớ: SGK-56 - Tõ compa, kiÒng, bót, to¸n, v¨n… cã mét nghÜa * Ghi nhí 1: ( SGK Tr 56) II HiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ VD NhËn xÐt: - Mèi quan hÖ gi÷a c¸c nghÜa cña tõ ch©n: ? T×m mèi quan hÖ gi÷a c¸c nghÜa cña tõ ch©n: ch©n? ? NghÜa ®Çu tiªn cña tõ ch©n lµ nghÜa - Nghĩa đầu : Bộ phận tiếp xúc với đất nµo? ngời - động vật => Nghĩa gốc ( Bộ phận tiếp xúc với đất thể ngng- ngời + Ch©n bµn, ch©n ghÕ, ch©n têng: têng: nghÜa ời động vật) chuyÓn - GV lÊy mét c©u cô thÓ: Mïa xu©n(1) lµ tÕt c©y Làm cho đất nớc níc cµng ngµy cµngxu©n cµngxu©n(2) ? Tõ xu©n Êy cã mÊy nghÜa? §ã lµ nghÜa nµo? Xu©n : nghÜa ChØ mïa xu©n Xu©n : NhiÒu nghÜa chØ mïa xu©n, chØ sù t¬i tơi đẹp, trẻ trung ? Th«ng thêng thờng từ "Xuân" đợc đợc hiểu theo nghÜa nµo? (NghÜa 1) ? Qua VD chúng ta đã đợc đợc tìm hiểu nghÜa cña tõ"Ch©n" vµ tõ "Xu©n" H·y cho biÕt: Muèn hiÓu theo nghÜa 2, ta ph¶i lµm thÕ nµo? (HiÓu tõ nghÜa ban ®Çu) ? Trong câu, từ đợc đợc dùng với nghÜa? - Th«ng thêng thêng c©u tõ chØ cã mét nghĩa định Tuy nhiên số (57) trêng trêng hîp tõ cã thÓ hiÓu theo c¶ hai nghÜa Gv : Trong c©u, tõ cã thÓ ®c dïng víi nghÜa hoÆc nhiÒu nghÜa Trong tõ ®iÓn, nghĩa gốc đợc đợc xếp vị trí số Nghĩa chuyển đợc đợc hình thành trên sở nghiã gốc nên đợoc đợoc xếp sau nghÜa gèc ? Gäi nghÜa ban ®Çu lµ nghÜa gèc Nh÷ng nghÜa sau lµ nghÜa chuyÓn ? Em hiÓu thÕ nµo vÒ nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn? - HS đọc ghi nhớ - HS đọc B.tập XĐịnh yêu cầu + H/s th¶o luËn C1(3) - Đọc B.tập Xđịnh yêu cầu ( Hđộng độc lập) - Gv đọc chậm rãi h.sinh viết - Hsinh đổi chấm chéo - Gv chÊm bµi lÊy ®iÓm 3: Cñngcè, dÆn dß - Ph©n biÖt nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn - NghÜa ®Çu tiªn gîi lµ nghÜa gèc( NghÜa ®en, ) lµ c¬ së suy nghÜa sau C¸c nghÜa sau lµm phong phó cho nghÜa ®Çu tiªn ( NghÜa chuyÓn) * Ghi nhí 2: ( SGK Tr 56) III LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: a §Çu - Bé phËn c¬ thÓ chøa n·o bé: ®au ®Çu, nhøc ®Çu - Bé phËn trªn cïng ®Çu tiªn: Vd: Nó đứng đầu danh sách HS giỏi - Bé phËn quan träng nhÊt mét tæ chøc: Vd: N¨m Can lµ ®Çu b¶ng b¨ng téi pham Êy b Mòi: - Mòi lá, mòi tÑt - Mòi kim, mòi kÐo, mòi thuyÒn - C¸nh qu©n chia lµm mòi c Tay: - §au tay, c¸nh tay - Tay nghÒ, tay vÞn cÇu thang, - Tay anh chÞ, tay sóng Bµi tËp 2: - Yªu cÇu kÓ mét sè tr¬ng tr¬ng hîp chuyÓn nghĩa số từ bp cây cối đợc đợc chuyển nghĩa để cấu tạo từ cho phận c¬ thÓ ngêi ngêi Gi¶i: Qu¶ Qu¶ tim: C¸nh hoa C¸nh tay L¸ L¸ phæi: B¾p chuèi B¾p ch©n Bµi 3: 3: - Chỉ vật hành động: + Hép s¬n s¬n cña + C¸i bµo bµo gç + C©n muèi muèi da da - Những từ hành động chuyển thành từ đơn vị: + §ang bã lóa g¸nh bã lóa + Cuén bøc tranh ba cuén giÊy + G¸nh cñi ®i mét g¸nh cñi Bµi 5: ChØnh t¶ ( Nghe viÕt) Yêu cầu viết đúngphụ âm: r,d,gi + ViÕt tõ chç “ Mét h«m c« ót mang c¬m giÊu ®em cho chµng” (58) - VÒ häc bµi + LBT: 4(sgk - 23) IV.Rút kinh nghiệm : Ngày soạn: 23/9/2012 Ngày dạy: 01/10/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 20 LỜI VĂN, ĐOẠN VĂN TỰ SỰ I Mục tiêu cần đạt: - HiÓu thÕ nµo lµ lêi v¨n,®o¹n v¨n v¨n b¶n tù sù - Biết cách phân tích,sử dụng lời văn,đoạn văn để đọc – hiểu văn và tạo lập văn b¶n KiÕn thøc - Lời văn tự sự: dùng để kể ngời và kể việc - Đoạn văn tự sự: gồm số câu đợc xác định hai dấu chấm xuống dòng kü n¨ng - Bớc đầu biết cách dùng lời văn,triển khai ý,vận dụng vào đọc- hiểu văn tự - BiÕt viÕt ®o¹n v¨n, lêi v¨n tù sù II PHƯƠNG PHÁP VÀ PTDH Ph¬ng ph¸p: - PP ph©n tÝch c¸c t×nh huèng mÉu - PP thùc hµnh cã híng híng dÉn: - PP động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Học sinh : Sọan bài, đọc bài - Gi¸o viªn : Soạn bài III.tiÕn tr×nh lªn líp Kh¸m ph¸: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi ? Nêu cách làm bài văn t ? ( Cách tìm hiểu đề, lập ý, lập dàn ý) KÕt nèi: * Giíi thiÖu bµi V¨n tù sù lµ v¨n kÓ ngêi, kÓ viÖc nhng x©y dùng nh©n vËt vµ kÓ viÖc nh thÕ nµo cho hay, cho hÊp dÉn? §ã chÝnh lµ néi dung c¬ b¶n cña tiÕt häc h«m Hoạt động thầy trò Néi dung Gv ®a b¶ng phô ghi ®v¨n sgk I Lêi v¨n, ®o¹n v¨n tù sù: HS đọc đoạn + Lêi v¨n giíi thiÖu nh©n vËt a VD ( T×m hiÓu ®o¹n v¨n 1+2 ( sgk – 58.) ? Hai ®o¹n v¨n g/thiÖu nh÷ng nh©n vËt b NhËn xÐt: nµo? Giíi thiÖu sù viÖc g×? - §o¹n 1: Giíi thiÖu nh©n vËt vua Hïng, MÞ N¬ng Sù viÖc: kÐn rÓ - §o¹n 2: Giíi thiÖu ST- TT ? Mục đích giới thiệu để làm gì? Sù viÖc: kÐn rÓ - Mục đích giới thiệu: - Mục đích giới thiệu: + Gióp hiÓu râ vÒ nh©n vËt + Gióp hiÓu râ vÒ nh©n vËt + §Ó më truyÖn, chuÈn bÞ cho diÔn biÕn + §Ó më truyÖn, chuÈn bÞ cho diÔn biÕn chñ chñ yÕu cña c©u chuyÖn yÕu cña c©u chuyÖn ? Em thÊy thø tù c¸c c©u v¨n ®o¹n nh nào? Có thể đảo lộn đợc không? Không thể đảo lộn đợc câu 1,2,3 vì ý nghĩa thay đổi khó hiểu - Có thể đảo câu 2,3,4,5,6 nối tiếp câu (59) vì ý nghĩa không thay đổi ? Hai ®o¹n v¨n giíi thiÖu nh÷ng g× vÒ c¸c nh©n vËt? - Giíi thiÖu tªn gäi, lai lÞch, quan hÖ, tÝnh - Giíi thiÖu tªn gäi, lai lÞch, quan hÖ, tÝnh t×nh, tµi n¨ng, t×nh c¶m t×nh, tµi n¨ng, t×nh c¶m ? Quan s¸t hai ®o¹n v¨n, em thÊy kiÓu c©u giíi thiÖu nh©n vËt thêng cã cÊu tróc nh thÕ nµo? - Dïng kiÓu c©u: + C cã V + cã V + Ngêi ta gäi lµ -> Thêng dïng tõ "lµ", "cã" (kÓ theo ng«i thø 3) GV: KÓ theo c¸ch gäi tªn nh©n vËt gäi lµ kÓ theo ng«i thø Lêi v¨n kÓ sù viÖc Cho học sinh đọc đoạn 3: a.VD ? Các nhân vật đvăn có h/động ntn? Tìm hiểu đoạn văn 3( sgk- 59) + TT : Đến muộn đem quân đuổi đánh b Nhận xét: hô ma, gọi gió, làm giông bão,dâng nớc đánh nớc ngập, nớc dâng - Hành động TT: đuổi cớp, hô, gọi, làm, H/động mang kết quả: Lụt lớn, Thành dâng, đánh Phong Ch©u næi lÒnh bÒnh ? Đoạn văn trên đã dùng từ loại gì để kể động từ gây ấn tợng mạnh hành động nhân vật? Hãy gạch chân dới từ đó? ? Các hành động đợc kể theo thứ tự nào? - Các hoạt động đợc kể thứ tự, trớc, sau, nguyªn nh©n, kÕt qu¶, thêi gian ? Hành động đó đem lại kết gì? - Kết quả: (Nớc ngập ruộng đồng Thành Phong Ch©u næi lÒnh bÒnh ) ? Khi kể tác giả đã dùng từ trùng điệp, gây ấn tợng gì cho ngời đọc? - Lêi kÓ trïng ®iÖp g©y Ên tîng m¹nh, mau lÑ vÒ hËu qu¶ khñng khiÕp cña c¬n giËn - V¨n tù sù lµ lo¹i v¨n b¶n chñ yÕu lµ kÓ ng?Khi kÓ viÖc ph¶i kÓ nh thÕ nµo? ? Qua hai VD h·y rót kÕt luËn vÒ lêi êi vµ sù viÖc + KÓ ngêi: GthiÖu tªn, lai lÞch, qhÖ,lêi nãi v¨n giíi thiÖu nh©n vËt vµ kÓ viÖc? + Kể việc: Các hđộng, việc làm, kết hđộng §o¹n v¨n: ? Trong ®o¹n v¨n trªn, mçi ®o¹n v¨n gåm mÊy c©u? ( §o¹n 1,2 c©u ®o¹n 2,6 c©u ®o¹n 3,3c©u.) ? Néi dung chÝnh cña tõng ®o¹n lµ g×? - §o¹n 1: Vua Hïng kÐn rÓ (C©u 2) N»m ë c©u nµo ®o¹n? + Đoạn 1: Hùng Vơng muốn kén rể - Đoạn 2: Có hai chàng trai đến cầu hôn (C©u 1) (C©u 3) + Đoạn 2: Hai thần đến cầu hôn ( Câu - Đoạn 3: TT dâng nớc lên đánh ST (c©u 1) 6) + Đoạn 3: TT đánh ST (Câu 1) ? NhËn xÐt mèi quan hÖ gi÷a c¸c c©u? ( ChÆt chÏ c¸c c©u ®o¹n bæ sung - C¸c c©u ®o¹n cã mèi quan hÖ chÆt chÏ c©u sau tiÕp c©u tríc, lµm râ ý hoÆc nèi lµm râ ý chÝnh cña ®o¹n) tiếp hành động hay nêu kết hành động * GV: Các ý phụ đợc kết hợp với bật ý toàn đoạn (60) để làm rõ ý chính ? Từ phần phân tích trên, em rút kết - Mỗi đoạn có từ câu trở lên diễn đạt ý luËn g× vÒ ®o¹n v¨n? chÝnh - C©u chøa ý chÝnh cña ®o¹n v¨ngäi lµ c©u * GV: Nh đoạn có ý chính chủ đề( Câu chốt) Muốn diễn đạt ý ngời viết phải biết cái g× nãi tríc, c¸i g× nãi sau, ph¶i biÕt dÉn dắt thì thành đoạn văn đợc ? Làm nào để em nhìn vào mà biết đó là đọan văn? VÒ h×nh thøc: - Mçi ®o¹n nãi chung gåm nhiÒu c©u - Më ®Çu viÕt hoa vµ lïi vµo mét « * Tæng kÕt rót ghi nhí - KÕt ®o¹n chÊm xuèng dßng Nh÷ng kiÕn thøc cÇn n¾m bµi häc? * Ghi nhí: ( sgk - 59) - GV chèt kiÕn thøc - HS đọc ghi nhớ - Đọc B.tập Xác định yêu cầu H/s th¶o luËn nhãm C3- 5) - Đọc B.tập Xác định yêu cầu H/s th¶o luËn nhãm C3- 5) 3: Cñng cè,dÆn dß ? KÓ ngêi, kÓ viÖc lµ kÓ nh÷ng g×? ? Đặc điểm đoạn văn, câu chủ đề III LuyÖn tËp: (15’) Bµi tËp 1: * Yªu cÇu: + T×m ý chÝnh, c©u chñ chèt cña ®o¹n + Xác định mối quan hệ mối câu ®o¹n - ý chính: Cậu chăn bò giỏi ý giỏi đợc thÓ hiÖn ë nhiÒu ý phô: + Ch¨n suèt ngµy tõ s¸ng tíi tèi + Ngµy n¾ng, na, nµo nÊy bông no c¨ng a §o¹n 1: Sä Dõa lµm thuª cho nhµ phó «ng - C©u chñ chèt: CËu ch¨n bß rÊt giái - Mèi qhÖ gi÷a c¸c c©u + Câu 1: Hoạt động bát đầu + Câu 2: Nhận xét chung hoạt động + Câu 3,4: Hành động cụ thể + Câu 5: Kết , ảnh hởng hoạt động b Đoạn 2: Thái độ các cô gái phú ông víi Sä Dõa + C©u chñ chèt: C©u2 + Q/hệ các câu Hđộng nối tiếp và ngµy cµng cô thÓ c TÝnh nÕt c« hµng níc - C©u chñ chèt: c©u - Các câu sau nói rõ tính trẻ đợc biểu hiÖn nh thÕ nµo? - C¸ch kÓ cã thø tù l« gÝch, dÉn d¾t, gi¶i thÝch c¸c sù viÖc Bài tập 2: câu b đúng vì nó đảm bảo thứ tự l« gÝch (61) - Häc thuéc ghi nhí IV.Rút kinh nghiệm : ********************************************************************** Ngày soạn:23/9/2012 Ngày dạy:5/10/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 21 Th¹ch Sanh (TruyÖn cæ tÝch) I Môc tiªu KiÕn thøc: - Nhãm truyÖn cæ tÝch ca ngîi ngêi dòng sÜ - NiÒm tin thiÖn th¾ng ¸c, chÝnh nghÜa th¾ng gian tµ cña t/gi¶ d©n gian KÜ n¨ng: - Bớc đầu biết cách đọc-hiểu văn truyện cổ tích theo đặc trng thể loại - Bớc đầu biết t/bày cảm nhận suy nghĩ mình nhân vật, các chi tiết đặc sắc truyÖn * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña lßng nh©n ¸i, sù c«ng b»ng cuéc sèng - Suy nghÜ s¸ng t¹o vµ tr×nh bµy suy nghÜ vÒ ý nghÜa vµ c¸ch øng xö thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i, sù c«ng b»ng - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ/ ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ ý nghÜa cña c¸c t×nh tiÕt t¸c phÈm II Ph¬ng ph¸p & ptdh: Ph¬ng ph¸p - §éng n·o: suy nghÜ vÒ c¸ch øng xö thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i, sù c«ng b»ng cña c¸c nh©n vËt truyÖn cæ tÝch - Th¶o luËn nhãm, kÜ thuËt tr×nh bµy phót vÒ nh÷ng gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyện cổ tích đợc học - Cặp đôi chia sẻ suy nghĩ tình tiết truyện cổ tích - Lởp đồ t các phẩm chất nhân vật / nghệ thuật xây dựng nhân vật Ph¬ng tiÖn d¹y häc - Gi¸o viªn: So¹n bµi §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n Tranh vÒ Th¹ch Sanh - Häc sinh: So¹n bµi III TIÕN TR×NH lªn líp: Kh¸m ph¸ ? Nªu ý nghi· cña truyÖn Sù tÝch Hå G¬m.? Trong truyÖn, em thÝch chi tiÕt nµo nhÊt? V× sao? (HS tù béc lé) KÕt nèi: Th¹ch Sanh lµ mét nh÷ng truyÖn cæ tÝch tiªu biÓu cña kho tµng truyÖn cæ tÝch VN, đợc nhân dân ta yêu thích Cuộc đời và chiến công TS cùng với hấp dẫn truyện và nhiều chi tiết thần kì đã làm xúc động, say mê nhiều hệ ngời đọc, ngời nghe Để hiểu sâu truyện và nhân vật TS, cô trò chúng ta cùng t×m hiÓu Hoạt động thầy và trò Nội dung cần đạt -GV g/ thiÖu k/n truyÖn cæ tÝch I T×m hiÓu chung: ? Truyện Thạch Sanh có đặc điểm gì? - Cæ tÝch: lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ đời số kiểu n/vật quen thuộc (sgk-53) GV hớng dẫn đọc: - Th¹ch Sanh: kÓ vÒ ngêi anh hïng - Yªu cÇu: ChËm, râ rµng, gîi kh«ng khÝ cæ dòng sÜ tÝch, chó ý ph©n biÖt giäng kÓ vµ giäng nh©n II §äc, t×m hiÓu chung: vËt §äc (62) ? H·y kÓ tãm t¾t truyÖn? - §äc: C¸c sù viÖc chÝnh - Thạch Sanh đời - KÓ tãm t¾t: - Th¹ch Sanh lín lªn häc vâ vµ phÐp thÇn th«ng - Th¹ch Sanh kÕt nghÜa anh em víi LÝ Th«ng - MÑ LÝ Th«ng lõa TS ®i chÕt thay cho m×nh - Th¹ch Sanh diÖt ch»n tinh bÞ LÝ Th«ng cíp c«ng - TS diệt đại bàng cứu công chúa, lại bị cớp c«ng - TS diÖt hå tinh, cøu th¸i tö bÞ vu oan vµo tï - TS đợc giải oan lấy công chúa - TS chiÕn th¾ng qu©n 18 níc ch hÇu - Chó thÝch: sgk-65 - TS lªn ng«i vua ? C¸c tõ : Th¸i tö, thiªn thÇn, xÐt vÒ nguån gèc thuộc lớp từ nào mà chúng ta đã học? ? Bè côc mÊy phÇn? nd tõng phÇn? Bè côc: - §1: Lai lÞch, nguån gèc TS - §2: Nh÷ng viÖc lµm cña TS - Đ3: TS đợc vua nhờng ngôi ?Em h·y cho biÕt PTB§, nh©n vËt, n/v trung t©m, ng«i kÓ cña v¨n b¶n? - PTB§: Tù sù N/v trung t©m : Th¹ch Sanh; ng«i kÓ : thø ba III T×M HIÓU V¡N B¶N Nh©n vËt Th¹ch Sanh: a Sự đời và lớn lên Thạch Sanh: ?Tìm chi tiết nói đời và lớn lên cña Th¹ch Sanh? - Lµ th¸i tö Ngäc Hoµng - MÑ mang thai nhiÒu n¨m - Lín lªn må c«i cha mÑ, sèng nghÌo khæ b»ng nghÒ kiÕm cñi - Đợc thiên thần dạy đủ võ nghệ - B×nh thêng: Lµ mét ngêi n«ng ? Trong nh÷ng chi tiÕt Êy, em thÊy nh÷ng chi d©n tèt bông Sèng nghÌo khæ b»ng tiÕt nµo lµ b×nh thêng, chi tiÕt nµo mang tÝnh nghÒ kiÕm cñi trªn rõng chÊt kh¸c thêng? - Kh¸c thêng: +TS lµ th¸i tö Ngäc Hoµng ®Çu thai + Bµ mÑ mang thai nhiÒu n¨m + TS đợc thiên thần dạy cho đủ các mãn vâ nghÖ ? Kể đời và lớn lên Thạch sanh nh nhằm mục đích gì? -Tô đậm tính chất kì lạ, đẹp đẽ cho nhân vật, lµm t¨ng søc hÊp dÉn cña truyÖn -ThÓ hiÖn íc m¬, niÒm tin: ngêi b×nh thêng còng lµ nh÷ng ngêi cã n¨ng phÈm chÊt k× l¹ GV: Nhân vật đời kì lạ nh tất lập đợc chiÕn c«ng, hä còng cã kh¶ n¨ng k× l¹, kh¸c thêng VËy ®iÒu kh¸c thêng Êy lµ g× chóng ta cïng t×m hiÓu ë tiÕt sau Củng cố: Kể tóm tắt truyện “Thạch Sanh” Dặn dò: Tiếp tục đọc kĩ văn để tìm hiểu thử thách mà Thạch Sanh đã trãi qua (63) IV.Rút kinh nghiệm: …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… *************************************************************************** Ngày dạy:10 /10/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 23: Ch÷a lçi vÒ dïng tõ I Môc tiªu KiÕn thøc: - C¸c lçi dïng tõ: lÆp tõ; lÉn lén c¸c tõ gÇn ©m - C¸ch ch÷a c¸c lçi lÆp tõ, lÉn lén nh÷ng tõ gÇn ©m KÜ n¨ng: - Bíc ®Çu cã kÜ n¨ng ph¸t hiÖn lçi, ph©n tÝch nguyªn nh©n m¾c lçi dïng tõ - Dïng tõ chÝnh x¸c nãi viÕt 3.Thái độ: Tích cực học tập giữ sáng tiếng Việt II Ph¬ng ph¸p& PTDH: Ph¬ng ph¸p: - Thực hành có hớng dẫn: nhận và đề xuất cách sửa các lỗi dùng từ tiếng Việt thờng gÆp - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút bài học thiết thực cách dùng tõ - Lập đồ t các lỗi dùng từ thờng gặp và cách chữa PTDH: - Gi¸o viªn: So¹n bµi §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: chuÈn bÞ bµi III TIÕN TR×NH D¹Y HäC Kh¸m ph¸: ? ThÕ nµo lµ tõ nhiÒu nghÜa vµ hiÖn tîng chuyÓn nghÜa cña tõ? Lµm bµi tËp 4/ 57 KÕt nèi: Hoạt động thầy và trò Nội dung cần đạt I LÆp tõ: - GV treo bảng phụ đã viết sẵn VD 1/VD ? T×m tõ ng÷ cã nghÜa gièng nhau? 2/ NhËn xÐt: a, Tre - tre ( lÇn ) Gi÷ - gi÷ ( lÇn ) Anh hïng- anh hïng ( lÇn) ? ViÖc lÆp l¹i nh÷ng tõ gièng gi÷a vÝ dô cã g× kh¸c nhau? Việc lặp nhằm mục đích nhấn mạnh ý : cây tre Việt Nam gắn bó với đời sống lao động và chiến đấu, tạo nhịp điệu hài hoà nh bài thơ cho v¨n xu«i ? Em cã thÓ söa c©u v¨n thÕ nµo? b) TruyÖn d©n gian - truyÖn d©n gian §©y lµ lçi lÆp tõ Sửa : Em thích đọc truyện dân gian vì truyện * Tõ hai VD trªn em cã nhËn xÐt g× cã nhiÒu chi tiÕt tëng tîng kú ¶o vÒ viÖc sö dông tõ lÆp viÕt ? GV : ViÖc lËp tõ t¹o sù hµi hoµ , t¹o nhÞp diÖu cho mét ®o¹n v¨n xu«I giµu chÊt th¬ nhng còng cã nã lµm cho c©u v¨n trë nªn lñng cñng => hiệu diễn đạt kém Lu ý : §Ó liªn kÕt c¸c c©u v¨n , do¹n v¨n ngêi ta thêng sö dông phÐp liªn (64) kết đó có phép lặp Phép lặp cã t¸c dông liªn kÕt c©u, ®o¹n t¹o tÝnh chÆt chÏ , m¹ch l¹c cho bµi viÕt ? Qua VD trªn , em hiÓu thÕ nµo lµ lçi lÆp tõ ? KÕt lu©n: - LÆp tõ lµ viÖc sö dômh tõ ng÷ mét c©u ? Nguyên nhân nào dẫn tới việc lặp văn đoạn văn đợc nhắc lại nhiều lần tõ ? mµ kh«nh cã gi¸ trÞ nghÖ thuËt ? Chúng ta có cách sửa nào để sửa - Nguyên nhân : vốn từ nghèo nàn và việc viÖc lÆp tõ ? sö dông tõ thiÕu chän läc - C¸ch söa : bá hoÆc dïng tõ kh¸c thay thÕ tõ lÆp II LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m : ? Trong VD a , b tõ nµo dïng kh«ng 1/VD đúng ? 2/ NhËn xÐt: ? Vì em cho là không đúng ? a- “ thăm quan “ thay “ tham quan “ Thay thÕ nã b»ng tõ nµo cho phï hîp ? * V× TV kh«ng cã tõ “ th¨m quan “ vµ “tham quan “ cã nghÜa lµ nh×n tËn m¾t * GV : Tõ “ nhÊp nh¸y “ võa chØ cö b/ “ NhÊp nh¸y “ thay b»ng “ mÊp m¸y “ động ngời cừa cử đọng Vì “ nhấp nháy “ là mở mắt nhắm lại liên vật Xong câu trên nó lại đợc dùng tiếp ,hoặc có ánh sángkhi loé tắt liên để miêu tả cử ria mép tiÕp * VÒ mÆt ©m , nh÷ng tõ dïng sai vµ từ dùng để thay có quan hÖ víi nh thÕ nµo ? ? Qua VD trªn , v× ngêi viÕt l¹i dùng không đúng ? * Lµ nh÷ng tõ gÇn ©m GV : ViÖc lÉn lén c¸c tõ gÇn ©m còng t¹o nªn lçi ? §Ó tr¸nh m¾c lçi ngêi ta ph¶i thËn KÕt lu©n: träng ®iÒu g×? - Nguyªn nh©n : Do lÉn lén c¸c tõ gÇn ©m - C¸ch söa ; ChØ dïng nhí chÝnh x¸c ng÷ ©m cña chóng - Yêu cầu HS đọc BT III LuyÖn tËp: - ë c©u a, nh÷ng tõ ng÷ nµo bÞ lÆp? Bµi 1: Lîc bá tõ ng÷ lÆp Nguyªn nh©n? C¸ch ch÷a? a Bá c¸c tõ: b¹n ai, còng rÊt, lÊy, lµm b¹n, - C©u b, c, t¬ng tù Lan Ch÷a l¹i: Lan lµ mét líp trëng g¬ng mÉu nªn lớp quí mến b Bá "c©u chuyÖn Êy" Thay: C©u chuyÖn = c©u chuyÖn Êy Nh÷ng nh©n vËt Êy = hä Nh÷ng nh©n vËt = nh÷ng ngêi - Söa l¹i" Sau nghe c« giaã kÓ, chóng t«i còng thÝch nh÷ng nh©n vËt c©u chuyÖn Êy v× họ là ngời có phẩm chất tốt đẹp c Bá tõ lín lªn v× lÆp nghÜa víi tõ trëng thµnh C©u cßn l¹i: Qu¸ tr×nh vît nói cao còng lµ qu¸ t×nh ngêi trëng thµnh Bµi 2: a Thay từ linh động từ sinh động (65) - Ng/ nh©n: LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m, nhí kh«ng chÝnh x¸c h×nh thøc ng÷ ©m cña tõ - Ph©n biÖt nghi·: + Sinh động: Gợi hình ảnh, cảm xúc, liên tởng + Linh động: không rập khuôn máy móc các nguyªn t¾c b Thay thÕ tõ bµng quang b»ng tõ bµng quan - Ng/ nh©n: Nhí kh«ng chÝnh x¸c h×nh thøc ng÷ ©m - Ph©n biÖt nghÜa: + Bµng quang: bäng chøa níc tiÓu + Bµng quan: döng dng, thê ¬ nh ngêi ngoµi cuéc c Thay tõ thñ tôc b»ng tõ hñ tôc - Ng/ nh©n: Nhí kh«ng chÝnh x¸c h×nh thøc ng÷ ©m - Ph©n biÖt nghÜa: + Thủ tục: việc phải làm theo qui định + Hủ tục: phong tục đã lỗi thời Cñng cè: Ph¸t hiÖn lçi sai T×m nguyªn nh©n sai Nªu c¸ch ch÷a vµ ch÷a l¹i DÆn dß: - Häc bµi, thuéc ghi nhí - Hoµn thiÖn bµi tËp - Tìm cặp từ có cách đọc gần âm, đặt câu với từ đó - So¹n: Em bÐ th«ng minh RKNBD: ********************************************************************* Ngày dạy: 10/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 24 tr¶ bµi lµm v¨n sè A MôC TI£U BµI HäC: KiÕn thøc: - V¨n tù sù KÜ n¨ng: - Dùng lời văn mình kể lại truyện truyền thuyết đã học 3.Thái độ: tự giác làm bài đạt k/q cao C Ph¬ng ph¸p & PTDH: - Nhận xét, đánh giá, rút kinh nghiệm - Gi¸o viªn: Bµi chÊm, gi¸o ¸n - Häc sinh: Vë ghi chÐp D TIÕN TR×NH L£N LíP: I / §Ò bµi : Em h·y kÓ l¹i c©u chuyÖn Th¸nh Giãng b»ng lêi v¨n cña em Nªu ý nghÜa cña c©u chuyÖn? II / Néi dung cña thÓ lo¹i : ? Đọc kĩ đề và gạch dới từ ngữ quan trọng ? ? Nội dung đề bài yêu cầu em làm gì ? - KÓ l¹i – truyÖn Th¸nh Giãng b»ng lêi v¨n cña em ? Hãy xác định phơng thức biểu đạt ? - Tù sù ? Nh¾c l¹i tù sù lµ g× ? (66) - Trình bày chuỗi các việc – việc này nối tiếp việc dẫn đến việc kết thúc -> cã ý nghÜa ? §Ó lµm bµi v¨n theo yªu cÇu trªn em ph¶i lµm g× ? - Xác định câu chuyện em thích - Nh©n vËt truyÖn ? lµ nh©n vËt chÝnh ? + Nhân vật đợc giới thiệu ntn ? ( tên , lai lịch , tài , hình dáng , việc làm ) - Sự việc đợc kể là việc gì ? ( Nguyên nhân – Diễn biến – Kết ) - Kể lại các nhân vật việc nhằm mục đích gì? ? Muốn kể truyện hay hấp dẫn ngời đọc em phải làm ntn ? - Kh«ng chÐp , kh«ng kÓ l¹i nguyªn b¶n theo sgk mµ dïng lêi dÉn cña m×nh vµ ph¶i biÕt lång c¶m xóc kÓ ? Em h·y nªu râ bè côc cña bµi viÕt ? - Bµi viÕt cã bè côc phÇn Më bµi : Nªu lÝ thÝch truyÖn Câu chuyện em định kể là câu chuyện nào ? Th©n bµi : KÓ l¹i diÔn biÕn c©u chuyÖn theo tr×nh tù KÕt bµi : ý nghÜa cña c©u chuyÖn C¶m nghÜ cña em vÒ c©u chuyÖn III / NhËn xÐt kÕt qu¶ bµi viÕt : Ưu điểm : Phần lớn các em nắm đợc nội dung câu chuyện ( chọn kể ) Một số ít em viết chữ rõ ràng đẹp BiÕt kÓ l¹i c©u chuyÖn theo tr×nh tù Cã s¸ng t¹o ng«n ng÷ kÓ Biết bộc nộ thái độ đôíi với nhân vật và việc truyện Tån t¹i : §a sè c¸c em cha h×nh thµnh kÜ n¨ng kÓ chuyÖn b»ng lêi v¨n cña m×nh + Cßn chÐp nguyªn v¨n c©u chuyÖn theo sgk + G¹ch ®Çu dßng : KÓ l¹i nh÷ng sù viÖc chÝnh -> bµi viÕt rêi r¹c cha liÒn m¹ch Bè côc bµi viÕt cha râ rµng ViÕt t¾t , viÕt ch÷ sè lµm bµi ViÕt sai chÝnh t¶ , sai dÊu c©u IV/Ch÷a lçi sai cô thÓ: V/ Trả bài : Giáo viên chọn bài làm khá đọc mẫu , nêu u điểm bài viết - C¸ch më bµi – c¸ch dÉn truyÖn - C¸ch nªu c¶m nghÜ vÒ c©u chuyÖn … - Chän mét sè c©u tõ sai bµi viÕt cña hs , -> yªu cÇu hs lªn b¶ng söa KÕt qu¶ Sè bµi % §iÓm 9,10 §iÓm 7,8 §iÓm 5,6 §iÓm 3,4 §iÓm o,1,2 Híng dÉn vÒ nhµ - ¤n l¹i : tù sù – ph¬ng thøc tù sù , sù viÖc , nh©n vËt - Dµn bµi v¨n tù sù - So¹n bµi “ Em bÐ th«ng minh “ * Rót kinh nghiÖm : Ngày dạy: 10/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 25 Em bÐ th«ng minh A Môc tiªu KiÕn thøc: (TruyÖn cæ tÝch) (67) - §Æc ®iÓm cña truyÖn cæ tÝch qua n/ vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn: Em bÐ th«ng minh - Cấu tạo xâu chuỗi nhiều mẩu chuyện thử thách mà n/v đã vợt qua truyÖn cæ tÝch sinh ho¹t - TiÕng cêi vui vÎ hån nhiªn nhng kh«ng kÐm phÇn s©u s¾c mét truyÖn cæ tÝch vµ khát vọng công nhân dân lao động 2.KÜ n¨ng: - Đọc- hiểu vb truyện cổ tích theo đặc trng thể loại - Tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ t/ c¶m vÒ mét n/v th«ng minh - KÓ l¹i mét c©u chuyÖn cæ tÝch Thái độ: Tích cực học tập, tích luỹ kinh nghiệm sống, phục vụ lợi ích chung b Ph¬ng ph¸p & PTDH: 1.Phương pháp: - §äc, t¸i hiÖn, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, c¶m thô PTDH: - Gi¸o viªn: So¹n bµi §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n - Häc sinh: So¹n bµi D TIẾN TRÌNH lªn líp: Khám phá: ? KÓ l¹i phÇn diÔn biÕn cña truyÖn Th¹ch Sanh b»ng c¸ch tãm t¾t thµnh mét chuçi sù viÖc chÝnh? ? Chi tiết tiếng đàn và niêu cơm thần kì có ý nghĩa gì? Kết nối Kho tµng truyÖn cæ tÝch VN vµ thÕ giíi cã mét thÓ lo¹i truyÖn rÊt lÝ thó: truyÖn vÒ các nhân vật tài giỏi, thông minh Trí tuệ dân gian VN sắc sảo và vui hài đây đợc tập trung vào việc vợt qua thử thách t duy, đặt và giải nhiều câu đố oái oăm, hóc hiểm tình phức tạp Từ đó tạo nên tiếng cời, hứng thú, khâm phục cña ngêi nghe Em bÐ th«ng minh lµ mét nh÷ng truyÖn thuéc lo¹i Êy Hoạt động thầy và trò Nội dung cần đạt I §äc- t×m hiÓu v¨n b¶n: Nh¾c l¹i kh¸i niÖm truyÖn cæ tÝch -Loại truyện dân gian kể c/ đời số kiểu n/v quen thuéc ( nv bÊt h¹nh, nv dòng sÜ, nv tµi n¨ng, nv thông minh, nv ngốc nghếch, nv là động vật, biết nói hành động nh ngời.) Truyện thơng có y/tố h/ đờng, t/ ớc mơ, niềm tin, thiện th¾ng ¸c, ë hiÒn gÆp lµnh - GV hớng dẫn cách đọc: chú ý ngữ điệu, lời nói cña nv truyÖn.- §äc mÉu ®o¹n- Gäi HS đọc ? KÓ tãm t¾t c¸c sù viÖc chÝnh cña truyÖn? - Vua sai cËn thÇn ®i t×m ngêi tµi giái gióp níc - CËn thÇn gÆp hai cha ®ang cµy ruéng, hái c©u hái o¸i o¨m - cậu bé đã trả lời câu đố lại - Quan tâu vua, vua tiếp tục câu đố dới hình thøc lÖnh vua ban - Em bé đã tìm cách đối diện vua và giải đợc câu đố - Vua định thử tài em bé lần cách đa mét chim sÎ b¾t dän thµnh cç thøc ¨n - Em bé giải đó cách đố lại - Níc l¸ng giÒng muèn x©m chiÕm bê câi, bÌn dß la tìm ngời tài câu đố - Vua quan không giải đợc phải nhờ đến em bé giải đợc (68) - Em bé đợc phong là trạng nguyên ? Gi¶i nghÜa tõ: tng höng, cam ®oan, c«ng qu¸n, *Bè côc: nhµ th«ng th¸i, tr¹ng ? V¨n b¶n Em bÐ th«ng minh thuéc ph¬ng thøc biểu đạt nào? Các nv, nv chính? - ChØ râ bè côc cña v¨n b¶n? a Më truyÖn: Tõ ®Çu -> lçi l¹c: Vua sai quan ®i kh¾p n¬i t×m ngêi tµi giái b Thân truyện: Tiếp đến láng giềng: Em bé lần giải đố c Kết truyện: Em bé đợc phong trạng nguyên * GV : Chóng ta t×m hiÓu cèt truyÖn , nh©n vËt chính la tìm hiểu nội dung hình thức các câu đố và lời giảI , cách giảI độc đáo tình huèng kh¸c -P/ thøc tù sù -N/vËt chÝnh: em bÐ th«ng minh - Bè côc: phÇn * Gọi HS đọc phần mở truyện ? Để tìm ngời tài giỏi, viên quan đã làm cách nµo? - Vua t×m ngêi trµi giái gióp níc - Quan: + Đi khắp nơi để tìm + câu đố oái oăm ?NhËn xÐt g× vÒ viªn quan vµ vua ? - §ã lµ méy «ng vua anh minh , biÕt lo cho d©n cho nớc , trọng ngời hiền tài Do đất nớc tháI bình, nhân dân ấm no , đánh đuổi giặc ngo¹i x©m III T×m hiÓu v¨n b¶n H×nh thøc thö tµi nh©n vËt truyÖn cæ tÝch - T¸c dông: + Tạo thử thách để nhân vật béc lé tµi n¨ng, phÈm chÊt ( Theo truyÖn cæ d©n gian, c©u đố đóng vai trò quan trọng viÖc thö tµi) ? Hình thức dùng câu đố để thử tài có phổ biến + Tạo tình cho cốt truyÖn ph¸t triÓn truyÖn cæ tÝch kh«ng? t¸c dông -H/ thức phổ biến, tạo thử thách để nv bộc lộ + Gây hứng thú, hồi hộp cho tµi n¨ng, p/ chÊt, t¹o t/ huèng cho cèt truyÖn pt, ngêi nghe gây hứng thú ngời đọc §©y lµ chi tiÕt rÊt phæ biÕn truyÖn d©n gian ( VD : Tr¹ng Quúnh, b¸nh chng b¸nh giÇy ) ?Sự mu trí thông minh em bé đợc thử thách Sự mu trí, thông minh qua mÊy lÇn? LÇn sau cã khã h¬n lÇn tríc kh«ng? em bÐ qua c¸c lÇn thö th¸ch: - lÇn - hs tù béc lé 1- Đáp lại câu đố quan cha mình 2-Đáp lại thử thách vua dân làng 3-§¸p l¹i thö th¸ch cña vua víi tµi trÝ em bÐ 4-Đáp lại câu đố sứ thần nớc ngoài (khi vua, quan đại thần, các trạng, các nhà thông thái-> bó tay) -Lần thử thách sau khó lần trớc: Ngời đố: quan- vua- sứ thần Tính chất câu đố: oái oăm t¨ng lªn ë néi dung vµ yªu cÇu §èi tîng, thµnh phần giải đố đợc thử thách bó tay Riêng cậu bé thì giải đợc lần Cñng cè: Kh¸i qu¸t l¹i néi dung bµi häc DÆn dß: - Häc bµi TËp kÓ nhiÒu lÇn - Chuẩn bị kiểm tra Văn tiết ( ôn lại các truyện đã học) - So¹n: Ch÷a lçi vÒ dïng tõ *.RKNBD: (69) Ngµy 8/10/2012 ********************************************************************** Ngày dạy: 10/2012 Lớp :6A, 6B TiÕt 26 Em bÐ th«ng minh (TruyÖn cæ tÝch) A Môc tiªu KiÕn thøc: - §Æc ®iÓm cña truyÖn cæ tÝch qua n/ vËt, sù kiÖn, cèt truyÖn: Em bÐ th«ng minh - Cấu tạo xâu chuỗi nhiều mẩu chuyện thử thách mà n/v đã vợt qua truyÖn cæ tÝch sinh ho¹t - TiÕng cêi vui vÎ hån nhiªn nhng kh«ng kÐm phÇn s©u s¾c mét truyÖn cæ tÝch vµ khát vọng công nhân dân lao động 2.KÜ n¨ng: - Đọc- hiểu vb truyện cổ tích theo đặc trng thể loại - Tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ t/ c¶m vÒ mét n/v th«ng minh - KÓ l¹i mét c©u chuyÖn cæ tÝch Thái độ: Tích cực học tập, tích luỹ kinh nghiệm sống, phục vụ lợi ích chung b Ph¬ng ph¸p & PTDH: 1.Phương pháp: - §äc, t¸i hiÖn, ph©n tÝch, b×nh gi¶ng, c¶m thô PTDH: - Gi¸o viªn: So¹n bµi §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n - Häc sinh: So¹n bµi D TIẾN TRÌNH lªn líp: Khám phá: ? KÓ l¹i phÇn diÔn biÕn cña truyÖn Th¹ch Sanh b»ng c¸ch tãm t¾t thµnh mét chuçi sù viÖc chÝnh? ? Chi tiết tiếng đàn và niêu cơm thần kì có ý nghĩa gì? Kết nối Kho tµng truyÖn cæ tÝch VN vµ thÕ giíi cã mét thÓ lo¹i truyÖn rÊt lÝ thó: truyÖn vÒ các nhân vật tài giỏi, thông minh Trí tuệ dân gian VN sắc sảo và vui hài đây đợc tập trung vào việc vợt qua thử thách t duy, đặt và giải nhiều câu đố oái oăm, hóc hiểm tình phức tạp Từ đó tạo nên tiếng cời, hứng thú, khâm phục cña ngêi nghe Em bÐ th«ng minh lµ mét nh÷ng truyÖn thuéc lo¹i Êy Hoạt động thầy và trò ? Sự mu trí thông minh em bé đợc thử th¸ch qua mÊy lÇn? Nội dung cần đạt Sù mu trÝ, th«ng minh cña em bÐ qua c¸c lÇn thö th¸ch: (70) ? Häc sinh kÓ l¹i thö th¸ch lÇn a) Cuéc thö th¸ch thø nhÊt : ? Hoàn cảnh thử thách có gì đặc biệt? Hoµn c¶nh : Hai cha ngêi n«ng d©n cày ruộng, đập đất hoàn cảnh bất ngờ víi c¶ viªn quan vµ cËu bÐ, víi ngêi hái vµ ngêi tr¶ lêi ? Gặp ngời cha , Viên quan câu đố gì? - Câu đố : Trâu cày đợc đờng mçi ngµy ? Trớc câu hỏi quan thì thái độ ngời cha nh¬ thÕ nµo ? - Ngời cha ngẩn ngời vì câu đố oái oăm Câu đố thật oái ăm : bất ngờ, đột ngột với ngời đợc hỏi, không cày lại đếm ngày cày đợc bao nhiêu đờng ngời cha bất ngờ tíi møc ngÈn ngêi cha biÕt tr¶ lêi thÕ nµo ? Em hãy phân tích mức độ oái ăm câu đố Câu đố giống bài toán không có điều kiện cần và đủ để đến lời giải : Con trâu có thể nhanh chậm khác nhau, đờng cày có thể dài ngắn khác tuỳ theo m¶nh ruéng, h¬n n÷a mét ngµy tÝnh lµ bao nhiªu tiÕng Bình :Bình thờng chúng ta thấy đó là mét lêi hái th¨m qua loa Nhng thùc chÊt đây lại là câu đố khó Bởi lập tøc kh«ng thÓ tr¶ lêi chÝnh x¸c (cã thÓ nãi ®©y lµ méy c©u hái ví vÈn ) ? Trớc thái độ ngời cha, em bé đã hành động nào ? -Không trả lời mà đa câu đố khác theo lèi hái cña viªn quan - Giải đố : bất ngờ, thú vị, tài ? Em bé giải đố nh nào? lời giải đố bất t×nh ngê, thó vÞ ë ®iÓm nµo ? + bÊt ngê : ngêi cha tõng tr¶i bÕ t¾c, ngêi míi chõng , tuæi lại trả lời đợc thú : cách giải đố đặc biệt, B×nh : Ph¶n øng cña em bÐ gÇn nh lµ tøc th× em +bÐLýkh«ng tr¶ lêi c©u hái cña Tên quan đắc ý vì đã dồn cha tên thî cµy vµo chç bÕ t¾c , y cã ngê ®©u l¹i bÞ viªn qua mµ hái vÆn l¹i quan em em bé làm cho “ râu ‘ , cách đồn đã xoay chuyển hẳn từ bị động ngời hỏi vào bí và buộc ngời hỏi phảI chủ động : đẩy bí ngời chấp nhận thua cuôc Em bé đã dùng phơng câu đố : gậy ông đập lng ông pháp “ gậy ông đập lng ông “ đồmg thời còn chøng tá b¶n lÜnh : nhanh nh¹y , cøng cái , b) LÇn thö th¸ch thø hai: kh«ng hÒ run sî tríc ngêi lín , quyÒn lực ? Lần thử thách thứ câu đố Tính chất mức độ lần thử thách này nh nµo? - Lời đố đích thân Vua ra Câu đố dới (71) h×nh thøc “ LÖnh” vua ban tÝnh chÊt cña cuéc thö th¸ch nµy khã h¬n, thËt nghiªm trọng, liên quan đến tính mạng làng - Câu đố : nuôi ba trâu đực và ba thïng g¹o nÕp, hÑn sau n¨m ? Câu đố có gì đặc biệt? phải đẻ thành ? Trớc yêu cầu vua , tháI độ đân lµng vµ cha chó bÐ ? - Họ lo lắng coi đây là tai vạ ? Vì dân làng lại lo lắng đến nh ? Giải đố: -V× ®©y lµ hiÖn tîng tr¸i víi quy lu¹t t nhiªn B×nh tÜnh tha víi d©n lµng ? Trớc thử thách đó, em bé đã gỡ bí cho thÞt tr©u, để gạo ăn (em hiểu đợc ý d©n lµng nh thÕ nµo? vua : ba trâu đực kèm ba g¹o nÕp ch¼ng qua lµ léc vua Bình : Lời lẽ tâu vua em bé thật đĩnh thùng ban mà làng đợc hởng) đạc đúng mực lễ phép và cực kì Cè t×nh ®a t×nh huèng phi lanh lợi Em bé đã tìm mộy câu đố tơng tự lý để đa Đức Vua tự thấy cái vô lý, để đố lai vua , để dồn vua vào bí Bắngcách em đã vờ khóc trớc sân rồng để phi lý điều mà họ nói điều đó hái vua , råi tr¶ lêi méi c©ch nh©y ng« , ngí chøng tá em bÐ giái suy luËn ngÈn , buéc vua ph¶i gi¶i thÝch ChÝnh c©u giải thích lại là cái cớ để em bé hỏi lại vua , đa vau vào bẫy , đồng thời khẳng định việc làm đúng đắn mình , làm cho vua c) LÇn thö th¸ch thø : chØ biÕt cêi mµ th¸n phôc -Câu đố : chim sẻ làm ? LÇn tiÕp theo Vua thö th¸ch cËu bÐ ®iÒu thµnh m©m cç thøc ¨n gì? mục đích nhà vua là gì muốn cậu bÐ lµm thÞt chim dän m©m cç? - Mục đích Nhà Vua không phải là thö tµi pha thÞt chim mµ lµ thö trÝ th«ng minh cña em bÐ ? Em bé đã có cách giải đố thông minh - Giải đố: Em bé đã nêu câu Hãy điều đó đố lại, có nội dung và yêu cầu tơng tự nh lời đố Nhà vua: xin Vua rèn cái kim thành dao để pha thÞt chim Vua rÊt phôc vµ ban thëng rÊt hËu ?Em cã nhËn xÕt g× vÒ c¸ch gi¶i quyÕt Êy ? - C¸ch øng xö th«ng minh th©m thuý , pha chót giÔu cît buéc nhµ vua ph¶i c«ng nhËn GV : Dù có đôibàn tay thật khéo léo , tỷ mỉ , cã dao thËt nhá xÝu th× còng khã cã thÓ dän m©m cç b»ng mét chim sÎ Cëu bÐ th«ng minh biÕt chọn mét ph¬ng ¸n tèi u nhiều phơng án Bắt vào câu đố cña vua nh mét lêi th¸ch thøc TÊt nhiªn nhµ vua còng thõa hiÓu c¸ch gi¶I quyÕt thông minh em bé , từ đó càng củng cố niềm tin mình vào em bé Ngay sau đó vua cho gọi cha em bé ban thởng hậu , từ đó tin , phục hẳn d) LÇn thö th¸ch thø t : ? Lần thử thách này là câu đố mang ý nghÜa g× ? - Cña sø thÇn níc ngoµi – mang danh dù triều đình - Câu đố: xuyên sợi mảnh qua ? Em hãy nêu nội dung câu đố ? (72) ruột ốc vặn dài ? Cuéc thö th¸ch lÇn nµy cã g× kh¸c víi nh÷ng lÇn tríc? - TÝnh chÊt : cã quy m« lín h¬n ( tÇm cì quèc tÕ) vµ cã tÝnh chÊt nghiªm träng h¬n ( việc quốc gia đại có liên quan đến vận mệnh đất nớc, đến danh dự dân tộc) - Câu đố sứ thần nớc ngoài : khó, hiểm hãc h¬n ? Trớc câu đố đó thì thái độ ngời ? - Đõy là câu đố mang danh dự quốc thÓ , nã mang ý nghÜa vÒ chÝnh trÞ ngo¹i giao Nếu giải đợc thì tự hào hãnh điện , không giải đợc thì xấu hổ nhục nhã , sĩ diện quốc gia bị tổn thơng Song vua , quan ,đại thÇn , «ng tr¹ng , nhµ th«ng th¸i vß ®Çu suy nghÜ , l¾c ®Çu bã tay ? Cách giải đố em hay chỗ nào? - Đem cái bình thờng, tự nhiên, gần với đời sèng thùc tÕ kh«ng dùa vµo s¸ch vë mmét cách nhẹ nhàng giản đị , hồn nhiên giồng - Giải đố kinh nghiệm dân nh mét trß ch¬i , hay em bÐ cè t×nh lµm nh gian trò chơi , vừa chơI vờa đọc , vừa hát lên bài lục bát đồng dao hồn nhiên , nhí nhảnh với giộng trẻ thơ trên đời - Mọi ngêi bÊt ngê , ng¹c nhiªn vui síng ? Nhận xét mức độ lần thử thách, điều đó có ý nghĩa gì? - Lần thách đố sau khó lần thách đố trớc Điều đó thể chính nội dung, yêu cầu câu đối Mức độ khó khăn các câu đố càng làm rõ tài trí, thông minh h¬n ngêi cña em bÐ Râ rµng, truyÖn cã ý nghĩa đề cao trí thông minh loại nhận vËt nµy Cuộc đấu trí em bé thông minh xoay quanh chuyện đờng cày , bớc chân ngừa , c«n tr©u , chim sÎ , èc kiÕn cµng Em bÐ th«ng minh tiªu biÓu chi trÝ kh«n , sù thông minh đợc đúc kết từ đời ssống và luôn đợc vận dụng thực tế III Tæng kÕt: ? H·y nªu ý nghÜa cña truyÖn - Mét em bÐ n«ng th«n nhê sù th«ng minh * §Ò cao trÝ th«ng minh : mà đợc phong trạng nguyên, đợc Vua xây dinh thự bên hoàng cung để tiện hỏi han - Em bé đợc coi là thông minh không phải qua ch÷ nghÜa v¨n ch¬ng, thi cö TruyÖn không nhằm phủ nhận kiến thức sách nhng nó tập trung ca gợi, đề cao kinh nghiệm đời sống (.) Em bé thông minh tiêu biểu cho trí khôn và thông minh đợc đúc kết từ đời sống và luôn đợc vận dụng thực tế * ý nghÜa hµi híc, mua vui - Từ câu đố viên quan, Vua và sứ thần nớc ngoài đến lời giải đáp em bé (73) tạo các tình bất ngờ, thú vị Nội dung, yêu cầu phần đố và đáp đem lại tiÕng cêi vui vÎ - TruyÖn vÒ c¸c em bÐ th«ng minh tµi giái ngời lớn làm ngời đọc, ngời nghe hứng thú a thích - Em bÐ th«ng minh tµi trÝ h¬n ngêi nhng luôn hồn nhiên ngây thơ đối đỏp * Ghi nhí : IV LuyÖn tËp: KÓ l¹i mét c©u chuyÖn vÒ em GV híng dÉn häc sinh kÓ bÐ th«ng minh Truyện phải có tình để nhân vËt béc lé sù th«ng minh TruyÖn cµng cã nhiÒu t×nh huèng cµng hay 3.Cñng cè , dÆn dß : - Häc bµi , so¹n “ C©y bót thÇn “ * Rót kinh nghiÖm : ********************************************************************** Ngµy so¹n: / /2012 Ngµy gi¶ng: / /2012 TiÕt: 27 Ch÷a lçi dïng tõ (tiÕp) i Môc tiªu KiÕn thøc: - Lỗi dùng từ không đúng nghĩa - Cách chữa lỗi dùng từ không đúng nghĩa KÜ n¨ng: - Nhận biết từ không đúng nghĩa - Dïng tõ chÝnh x¸c, tr¸nh lçi vÒ nghÜa cña tõ 3.Thái độ: Tích cực học tập, sử dụng từ đúng, gìn giữ sáng tiếng Việt II Ph¬ng ph¸p& PTDH: Ph¬ng ph¸p: - Thực hành có hớng dẫn: nhận và đề xuất cách sửa các lỗi dùng từ tiếng Việt thờng gÆp - Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút bài học thiết thực cách dïng tõ - Lập đồ t các lỗi dùng từ thờng gặp và cách chữa PTDH: - Gi¸o viªn: So¹n bµi §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n B¶ng phô viÕt VD - Häc sinh: chuÈn bÞ bµi III TIÕN TR×NH D¹Y HäC Kh¸m ph¸: ? H·y nh¾c l¹i c¸c thao t¸c thùc hiÖn ch÷a lçi? Ph¸t hiÖn lçi sai- T×m nguyªn nh©n sai- Nªu c¸ch ch÷a vµ ch÷a l¹i 2.KÕt nèi: Giờ trớc chúng ta đã thấy đợc nhỡng lỗi sai dùng từ HV , nhầm lẫn các từ gÇn ©m mµ gnuyªn nh©n lµ chóng ta kh«ng nhí chÝnh x¸c h×nh thøc nh÷ ©m cña tõ Khi dùng từ nh là chúng ta đã sử dụng từ không đúng nghĩa nó Hôm chúng ta tìm hiểu thêm mmộy số nghĩa thông thờng mà chúng ta hay mắc để rrôI tìn c¸ch söa ch÷a Hoạt động thầy và trò - GV cho hs đọc VD ? H·y chØ c¸c lçi dïng tõ sai VD Nội dung cần đạt I Dùng từ không đúng nghĩa: 1.VD: sgk -75 (74) - C¸c tõ dïng sai: a YÕu ®iÓm b §Ò b¹t c Chøng thùc ?Vì dùng các từ đó là sai? - Các từ đó dùng sai nghĩa các từ nµy kh«ng hîp v¨n c¶nh: a YÕu ®iÓm: ®iÓm quan träng b §Ò b¹t: cö gi÷ chøc vô cao h¬n cÊp thẩm quyền cao định không phải lµ bÇu cö c Chứng thực: Xác nhận là đúng thật ? Theo em, ngêi viÕt dïng tõ sai lµ ®©u? ?Em hãy chữa các câu trên cho đúng? ? Em h·y nh¾c l¹i c¸c bíc cÇn thùc hiÖn ch÷a lçi? - Ph¸t hiÖn lçi sai - T×m nguyªn nh©n - C¸ch kh¾c phôc ch÷a lçi ?Khi ch÷a lçi dïng tõ cÇn lu ý nh÷ng g× -GV chèt: - Nguyªn nh©n: kh«ng biÕt nghÜa hoÆc hiÓu sai nghĩa, hiểu cha đầy đủ nghĩa tõ - Ch÷a: a Thay thÕ tõ "yÕu ®iÓm" b»ng tõ "nhîc ®iÓm" b Thay từ "đề bạt" từ "bÇu" a Thay thÕ tõ "chøng thùc" b»ng tõ "chøng kiÕn" - BÇu: tËp thÓ chän ngêi giao chøc vô b»ng c¸ch bá phiÕu tÝn nhiÖm hay biÓu quyÕt Lu ý: -Khi chữa lỗi dùng từ, cần đặt từ câu, đoạn văn để dùng từ cho đúng nghĩa -Kh«ng dïng tõ mµ b¶n th©n kh«ng hiÓu nghÜa Kh«ng n¾m ch¾c nghÜa cña tõ, cÇn tra tõ ®iÓn - Gọi HS đọc y/cầu BT1 B LuyÖn tËp: Bµi 1: Ch÷a lçi dïng tõ sai: ? Chỉ từ dùng đúng Dïng sai -hs tr/ bµy- n/xÐt, ch÷a Dùng đúng B¶ng ( tuyªn ng«n) -§äc y/c BT2: b¶n ? Chän tõ thÝch hîp ®iÒn vµo chç trèng - S¸ng l¹ng (t¬ng lai) x¸n -hs t/bµy b¶ng-n/xÐt-ch÷a l¹n -§äc y/c BT3: Bu«n ba (h¶i ngo¹i) ? ch÷a lçi dïng tõ c¸c c©u b«n ba -Gîi ý: a Bé phËn (tay, ch©n) cña ngêi thêng cã sù - Thuû mÆc (bøc tranh) thuû m¹c tơng ứng với các hoạt động sau: Tù tiÖn (nãi n¨ng) - Tống tay tơng ứng với cú đấm tuú tiÖn - Tung chân tơng ứng với cú đá Bµi 2: §iÒn tõ -hs tr×nh bµy-n/xÐt- ch÷a a Khinh khØnh BT5: nghe- viÕt (sgk-76) b KhÈn tr¬ng §äc thªm : sgk-76 c B¨n kho¨n Bµi 3: Ch÷a lçi dïng tõ: (75) a.C©u nµy cã hai c¸ch ch÷a: - Thay cú đá cú đấm, giữ nguyªn "tèng" - Thay "tèng" b»ng "tung" gi÷ nguyên "cú đá" b Thay thùc thµ b»ng thµnh khÈn c Thay tinh tó b»ng tinh hoa; c¸i tinh tó b»ng tinh tuý Bµi 4: ViÕt chÝnh t¶ Cñng cố, dặn dò: - Học nghĩa các từ cách tra từ điển để hiểu và dùng đúng từ - ChuÈn bÞ bµi kiÓm tra v¨n tiÕt E RKNBD: Ngµy so¹n: /10/2012 Ngµy gi¶ng: /10/2012 TiÕt: 28 KiÓm tra v¨n I Môc tiªu: KiÕn thøc: - Các văn truyện truyền thuyết, cổ tích đã học KÜ n¨ng: -Trình bày đợc các yêu cầu nội dung và hình thức bài k/t theo hớng trắc nghiệm vµ tù luËn Thái độ: Làm bài tích cực, tự giác, nghiêm túc, đạt k/quả cao II Ph¬ng ph¸p & PTDH: - Giáo viên: Ra đề - biểu điểm- Học sinh: Ôn tập - giấy k/tra - GV giao đề và giám sát, HS làm bài III TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1.Khám phá: Kết nối A §Ò bµi: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm ( ®iÓm) Chọn tình em cho là đúng câu hỏi sau: Em đồng ý với ý kiến nào sau đây nói truyện truyền thuyết? A.Những câu chuyện hoang đờng B.Những câu chuyện với yếu tố hoang đờng nhng có liên quan đến kiÖn, nh©n vËt lÞch sö cña mét d©n téc C.Cuộc sống thực đợc kể lại cách nghệ thuật TruyÒn thuyÕt Th¸nh Giãng kh«ng nh»m gi¶i thÝch hiÖn tîng nµo sau ®©y? A.Tre đằng ngà có màu vàng óng B.Có nhiều hồ ao để lại C.Th¸nh Giãng bay vÒ trêi D.Cã mét lµng gäi lµ lµng Ch¸y Truyện Thạch Sanh chứa nhiều nội dung phản ánh sống nhng lại cùng nội dung phản ánh đó là gì? A.§Êu tranh x· héi B.§Êu tranh chinh phôc thiªn nhiªn C.§Êu tranh chèng x©m lîc D.§Êu tranh gi÷a c¸i thiÖn vµ c¸i ¸c ánh sáng le lói chi tiết: "Gơm và rùa đã chìm đáy nớc, ngời ta còn thấy vật g× s¸ng le lãi díi mÆt hå xanh"( Sù tÝch Hå G¬m), cã ý nghÜa g×? A.ChØ vÒ g¬m thÇn B.ChØ mµu s¾c cña Rïa Vµng in díi mÆt níc C.Mµu níc hå ph¶n chiÕu g¬m thÇn D.Nh¾c nhë c¶nh gi¸c giÆc, r¨n ®e kÎ cã ý dßm ngã níc ta TruyÖn S¬n Tinh, Thuû Tinh thÓ hiÖn íc mong g× cña ngêi ViÖt cæ? (76) A.Ma giã thuËn hoµ B.ChÕ ngù vµ chiÕn th¾ng thiªn tai C §oµn kÕt d©n téc Truyện cổ tích : Em bé thông minh, em bé đợc vua thử tài lần? A.Mét B.Hai C.Ba D.Bèn PhÇn II: Tù luËn : (7 ®iÓm) C©u1: (5 ®iÓm) Câu 1: Nguồn gốc đời Thạch Sanh có gì đặc biệt? Nêu ý nghĩa đời nhân vật C©u2: (2 ®iÓm) C¶m nhËn cña em vÒ ý nghÜa truyÖn truyÒn thuyÕt: Thánh Gióng? I GV phát đề cho HS II.GV gi¸m s¸t- HS lµm bµi III.Thu bµi nhËn xÐt giê lµm bµi B §¸p ¸n- BiÓu ®iÓm chÊm Phần I: Trắc nghiệm (3 điểm- Mỗi câu đúng: 0,5 điểm) C©u §¸p ¸n B C D D PhÇn II: Tù luËn C©u1: (5 ®iÓm) Sự đời Thạch Sanh có nét khác thường: B C - Bố mẹ gìa có (1đ) - Do Ngọc Hoàng sai thái tử xuống đầu thai (1đ) - Người mẹ mang thai thời gian dài sinh Thạch Sanh (1đ) - Được các thiên thần dạy đủ các phép thần thông,võ nghệ (1đ) Y nghĩa: Tô đậm thêm tính chất lớn lao, kì vĩ nhân vật Nhân vật sinh và lớn lên khác thường thì lập nhiều chiến công lớn (1đ) C©u2: (2 ®iÓm) -Néi dung ý nghÜa: §¶m b¶o các ý sau: + Là biểu tượng rực rỡ ý thức và sức mạnh bảo vệ Tổ quốc(1đ) + Thể quan niệm và ước mơ nhân dân ta người anh hùng cứu nước chống ngoại xâm (1đ) 3.Cñng cè, dặn dò: C¸ch thøc lµm bµi k/tra ChuÈn bÞ bµi: LuyÖn nãi *.RKNBD: Ngµy so¹n: /10/2012 Ngµy gi¶ng: /10/2012 Lớp: 6A,6B TiÕt 29: LuyÖn nãi kÓ chuyÖn I Môc tiªu Kiến thức: Cách tr/ bày miệng1 bài k/chuyện dựa theo bài đã chuẩn bị 2.KÜ n¨ng: (77) - LËp dµn bµi k/chuyÖn - Lùa chän, tr/ bµy miÖng nh÷ng viÖc cã thÓ kÓ chuyÖn theo mét tr/tù hùp lÝ, lêi kÓ râ rµng, m¹ch l¹c, bíc ®Çu thÓ hiÖn c¶m xóc - Ph©n biÖt lêi k/c vµ lêi n/vËt nãi trùc tiÕp Thái độ: Tích cực học tập, ý thức trau dồi ngôn ngữ d/ đạt, k/c, yêu thích k/c II Ph¬ng ph¸p& PTDH: Phương pháp: - ứng dụng thực hành, Vấn đáp, phát huy tích cực h/s, luyện nói trớc lớp PTDH - Gi¸o viªn: So¹n bµi §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n - Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi LuyÖn nãi ë nhµ III TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Khám phá: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña HS Kết nối: Luyện nói nhà trờng là để nói môi trờng giao tiếp hoàn toàn khác - môi trờng XH, tập thể, công chúng Nói cho có sức truyền cảm để thuyết phục ngời nghe đó là nghệ thuật Những tập nói nh tiết học hôm là để giúp các em đạt điều đó Hoạt động thầy và trò Nội dung cần đạt I ChuÈn bÞ: 1.Lập dàn bài theo đề -GV đa đề bài sau: -HS chọn đề bài tập nói ? Nhắc lại k/ thức đã học văn tự a Em hãy tự giới thiệu thân b Giíi thiÖu ngêi b¹n mµ em qói mÕn sù c Kể gia đình mình d Kể ngày hoạt động mình -Nhãm1: a; Nhãm 2: b Dµn bµi tham kh¶o: ? Nh¾c l¹i nhiÖm vô vµ bè côc tõng a Tù giíi thiÖu vÒ b¶n th©n * Më bµi: Lêi chµo vµ lÝ tù giíi thiÖu phÇn cña bµi v¨n tù sù? -Nhóm 1: ?Với đề tự giới thiệu * TB: - Giới thiệu tên, tuổi - Häc t¹i líp, trêng b¶n th©n m×nh, em sÏ nãi g× ë phÇn - Vµi nÐt vÒ h×nh d¸ng MB? - C«ng viÖc hµng ngµy ? PhÇn TB vµ KB em dù kiÕn sÏ nãi - Së thÝch vµ nguyÖn väng nh÷ng g×? * KÕt bµi: cảm ơn ngời đã chú ý lắng nghe -Nhãm 2: b Kể gia đình mình - Đọc yêu cầu đề b ? Gia đình em gồm ai? Giới * MB: Lời chào và lí kể * TB: - Giới thiệu chung gia đình thiÖu vµi nÐt vÒ tõng ngêi.? - KÓ vÒ c¸c thµnh viªn gia ?Nêu suy nghĩ gia đình mình? đình: ông, bà, bố, mẹ, anh, chị, em - Víi tõng ngêi lu ý t¶ vµ kÓ : ch©n dung, ngo¹i h×nh, tÝnh c¸ch, t×nh c¶m, c«ng viÖc *KB: Tình cảm mình gia đình (78) -GV ph©n nhãm luyÖn nãi, cö c¸ II LuyÖn nãi trªn líp: nhân lên bảng tr/bày bài nói đã 1.Chia nhóm luyện nói theo dàn bài 2.Chän c¸ nh©n lªn nãi tríc líp: chuÈn bÞ N1: a; N2: b Yªu cÇu tr×nh bµy: - GV nhËn xÐt, cho ®iÓm - Tác phong: đàng hoàng, tự tin - Diễn đạt: nói rõ ràng, mạch lạc, cần phần ?Em hãy đọc bài văn tham khảo biệt văn nói và đọc SGk ? NhËn xÐt cña em vÒ III Bµi tham kh¶o: (sgk-78) ®o¹n v¨n? * §äc thªm (sgk-79) Cñng cè, dặn dò: - NhËn xÐt vÒ tiÕt häc, viÖc chuÈn bÞ cña HS, qu¸ tr×nh vµ kÕt qu¶ tËp nãi - ViÕt dµn bµi tËp nãi: KÓ mét viÖc lµm cã Ých cña em - So¹n: C©y bót thÇn *.RKNBD: Ngµy so¹n: 11.10.2011 Ngµy gi¶ng: 14.10.2011 HD§T: TiÕt 30 C©y bót thÇn (TruyÖn cæ tÝch) A Môc tiªu KiÕn thøc: - Quan niệm nhân dân công lí xã hội, mục đích tài nghệ thuật và íc m¬ vÒ nh÷ng kh¶ n¨ng k× diÖu cña ngêi - Cèt truyÖn C©y bót thÇn víi nhiÒu yÕu tè thÇn k× - Sự lặp lại tăng tiến tình tiết, đối lập các nhân vật KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y: - §äc - hiÓu vb truyÖn cæ tÝch thÇn k× vÒ kiÓu nv th«ng minh tµi giái - NhËn vµ ph©n tÝch c¸c chi tiÕt nghÖ thuËt k× ¶o truyÖn - KÓ l¹i c©u chuyÖn * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc gi¸ trÞ cña lßng nh©n ¸i, sù c«ng b»ng cuéc sèng (79) - Suy nghÜ s¸ng t¹o vµ tr×nh bµy suy nghÜ vÒ ý nghÜa vµ c¸ch øng xö thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ¸i, sù c«ng b»ng - Giao tiÕp: tr×nh bµy suy nghÜ/ ý tëng, c¶m nhËn cña b¶n th©n vÒ ý nghÜa cña c¸c t×nh tiÕt t¸c phÈm Thái độ: Tích cực học tập, khổ luyện thành tài, phục vụ tài cho chân chính B ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n, tranh ¶nh vÒ bµi d¹y - Häc sinh: So¹n bµi C Ph¬ng ph¸p: - Đọc, tái hiện, vấn đáp, nêu và p/tích ,bình giảng D C¸c bíc lªn líp: I ổn định tổ chức (1’) II KiÓm tra bµi cò: III Bµi míi : (41’) Lµ mét nh÷ng truyÖn cæ tÝch thÇn k×, thuéc lo¹i truyÖn kÓ vÒ nh÷ng ngêi thông minh, tài giỏi Cây bút thần đã trở thành truyện quen thuộc với trăm triệu ngời dân Trung Quốc và VN từ bao đời Câu chuyện khá li kì, xoay quanh số phận M· L¬ng, tõ mét em bÐ nghÌo khæ trë thµnh mét ho¹ sÜ lõng danh víi c©y bót k× diÖu gióp d©n diÖt ¸c TruyÖn diÔn biÕn sao, bµi häc h«m nay, c« trß chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu Hoạt động thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: I T×m hiÓu chung PP vấn đáp KT động não - C©y bót thÇn lµ truyÖn cæ tÝch ? Cho biÕt t/ lo¹i truyÖn? Nh©n vËt chÝnh Trung Quèc vÒ nh©n vËt tµi bµi thuéc kiÓu n/ nµo? n¨ng Hoạt động II §äc- hiÓu v¨n b¶n: PP vấn đáp, tái hiện, thuyết trình.KT động não: Đọc, kể, chú thích: - Gv hớng dẫn cách đọc- GV đọc mẫu- hs đọc: - Đọc: giäng chËm r·i, b×nh tÜnh, ph©n biÖt lêi kÓ vµ mét s« nh©n vËt truyÖn - KÓ : - Gäi HS kÓ + M· L¬ng thÝch häc vÏ, say mª, kiªn tr× ë mäi lóc, mäi n¬i + Mã Lơng đợc thần cho cây bút + ML vÏ cho ngêi nghÌo + ML vÏ cho tªn nhµ giµu + ML với tên vua độc ác + Vua chÕt ML vÒ víi nh©n d©n - Gi¶i nghÜa tõ khã: (sgk-84) ?Gi¶i nghÜ tõ: Kh¶ng kh¸i, dèc lßng, m¸ch b¶o, m¸ch lÎo, m·ng xµ KÕt cÊu, bè côc: ? Phơng thức biểu đạt? Các nhân vật, n/ v trung -Ptbđ: tự t©m? N/ vËt trung t©m g¾n víi h/ tîng nµo -N/v trung t©m: M· L¬ng g¾n xuyªn suèt truyÖn.? víi h/ tîng c©y bót thÇn ? Bè côc cña bµi ntn? -Bè côc: phÇn a Tõ ®Çu h×nh vÏ: giíi thiÖu nh©n vËt b TiÕp d÷: ML víi c©y bót thÇn c Cßn l¹i: KÕt thóc truyÖn Hoạt động 3: PP vấn đáp, trực quan, tái hiện, nêu và g/quyết Phân tích : t/huống có vấn đề, giảng bình KT động não ? Đọc đoạn dầu và cho biết : ML đợc giới thiệu a Giới thiệu nhân vật ML Må c«i, sèng nghÌo khæ, th«ng nh thÕ nµo? minh, ham thÝch häc vÏ, kh«ng (Về hoàn cảnh, gia đình, thân) ? C¸ch giãi thiÖu ML cã g× gièng vµ kh¸c c¸ch cã tiÒn mua bót giới thiệu truyện cổ tích đã học? - Gièng: C¸ch giíi thiÖu nh©n vËt quen thuéc cña truyÖn cæ tÝch (hoµn c¶nh, lai lÞch) g©y cho ngời đọc ấn tợng tốt đẹp nhân vật b.M· L¬ng víi c©y bót thÇn: Kh¸c: yÕu tè thÇn k× cha xuÊt hiÖn (80) * Mã Lơng học vẽ và đợc thần ? M· L¬ng häc vÏ ntn H·y n/ xÐt c¸ch häc cho bót ( thời gian, địa điểm, vật đợc vẽ, k/quả)? -Kh«ng cã bót, tù häc, tù kh¾c phôc k/ kh¨n: Dùng tay nhúng xuống nớc vẽ tôm, cá lên đá Dïng que cñi vÏ chim bay VÒ nhµ vÏ lªn têng các đồ đạc -VÏ nh÷ng vËt thùc tÕ trog t/ nhiªn, gÇn gòi víi c/ sèng cña em -VÏ ë mäi n¬i, mäi lóc: Khi c¾t cá, kiÕm cñi, lao động, lúc nghỉ ngơi nhà => k/ qu¶: VÏ giái, tëng nh thËt VÉn kh«ng cã bót ? Nh÷ng ®iÒu g× khiÕn ML vÏ giái nh vËy? -Do xuÊt ph¸t tù ng/ nh©n thùc tÕ, ML say mª, cÇn cï, ch¨m chØ, khæ c«ng l/ tËp kh«ng bá phÝ t/ gian cïng ù th«ng minh vèn cã ? Qua viÖc häc vÏ cña ML khiÕn em liªn tëng đến câu châm ngôn, tục ngữ, thơ ca nào? -Tôc ng÷: Cã chÝ th× nªn -Ch©m ng«n: Khæ luyÖn thµnh tµi -Th¬ B¸c: Gian nan rÌn luyÖn míi thµnh c«ng ( Bµi th¬ Gi· g¹o- NKTTï) ? NhËn xÐt vÒ M· L¬ng qua viÖc häc vÏ? ? Liªn hÖ so s¸nh c¸ch häc cña ML víi c¸ch häc cña em vµ tù rót bµi häc g× cho b¶n th©n? ? ¦íc m¬ lín nhÊt cña ML lµ g×? *GV: Tr/ quan bøc tranh minh ho¹ c¶nh ML n»m ngñ, tiªn «ng hiÖn lªn trao ML c©y bót thÇn.Gäi HS thuËt l¹i ®o¹n truyÖn ?Vì ML lại đợc thần tặng cây bút và cho ML đã vẽ thành tài? ?H×nh ¶nh thÇn truyÖn gîi cho em nghÜ đến nhân vật nào truyện cổ tích? ý nghÜa cña nh©n vËt bôt, tiªn? * GV: Đây là hình ảnh đẹp các câu chuyÖn cæ tÝch Hä thêng xuÊt hiÖn kÞp thêi, đúng lúc để trợ giúp cho nhân vật chính diện Họ giúp đỡ ngời hiền lành, tốt bụng, chèng l¹i c¸i ¸c Hä lµ biªu tîng cho íc m¬ cña ngời xa Cây bút thần là phần thởng xứng đáng ML đã khổ luyện thành tài chính sức lùc cña em( qua thö th¸ch) C©y bót thÇn chØ dµnh cho ML thóc ®Èy tµi n¨ng cña em v¬n lªn tới đỉnh cao ng/ thuật( vẽ chim, cá thành thật) ?Hai ng/ nh©n thùc tÕ vµ yÕu tè thÇn k× cã quan hÖ víi ntn? kÓ tªn sè truyÖn cæ tÝch cã y/ tè th©n k× em biÕt? -Y/tố thần kì dành cho ngời lao động chân chÝnh thóc ®Èy tµi n¨ng cña hä theo m« tÝp k/c cổ tích- hớng thiện (gợi nhớ đến nỏ thần, đũa thần, mâm thần, nhẫn thần, cây đèn thần ) ? Có tài năng, có cây bút thần ML đã sử dụng nghÖ thuËt nh thÕ nµo? -VÏ gióp ngêi nghÌo -Vẽ trừng trị kẻ tham lam, độc ác ?T¹i ML kh«ng dïng bót thÇn vÏ cho b¶n th©n mµ l¹i vÏ cho ngêi nghÌo? -ML nghÌo nªn th«ng c¶m víi ngêi nghÌo, tõ - Em đã dốc lòng học vẽ Khổ luyÖn thµnh tµi - Bót thÇn lµ phÇn thëng xøng đáng thúc đẩy tài nghệ thuật ML đến đỉnh cao kì diÖu *M· L¬ng vÏ gióp ngêi nghÌo: (81) thùc tÕ b¶n th©n em thÊu hiÓu hoµn c¶nh vµ íc muèn cña ngêi nghÌo khæ Hä thiÕu c«ng cô LĐ mặc dù họ có sức lao động Cũng nh trớc ®©y em cã tµi nhng thiÕu bót vÏ ? NÕu cã bót, em sÏ vÏ nh÷ng g× cho ngêi nghÌo? ?T¹i ML kh«ng vÏ cho hä cña c¶i vàng b¹c mµ l¹i vÏ cµy cuèc? - ML kh«ng gióp hä b»ng cña c¶i mµ gióp hä phơng tiện LĐ Rõ ràng em đẽ đem đến cho hä nh÷ng thø cÇn thiÕt nhÊt cho cuéc sèng lao động lâu dài và lơng thiện họ Sự giúp đỡ đó không biến họ trở thành ngời ăn bám mà giúp họ việc LĐ chân chính để học tự nuôi sèng m×nh, tù t¹o h¹nh phóc ch©n chÝnh cho m×nh ?Qua việc ML vẽ cho ngời nghèo đồ dùng cần thiết, ND ta muốn ta nghĩ gì mục đích cña tµi n¨ng? * GV chuyÓn ý: Nh÷ng viÖc lµm ®Çy nh©n ¸i tèt bụng ML là đầu mối để phát triển c©u chuyÖn vµt« ®Ëm thªm p/ chÊt cña n/v ML: ? Kể tóm tắt hành động tên địa chủ ML ?Cho biết tên địa chủ là ngời ntn? -Đ/chủ: Tham lam, độc ác: dụ dỗ, tức giận, nhốt em vào chuồng ngựa cho chết đói, chết rét-> Cho đầy tớ đuổi theo để giết em, cớp bút thần ? ML đã hành động ntn, hành động đó có ý nghÜa g×? -Vẽ tự vệ b/ thân để sống -VÏ cung tªn trõng trÞ ®/ chñ dån em vµo chç chÕt => Hành động k/ không phục vụ kẻ tham lam, tµn ¸c Tµi n¨ng kh«ng phôc vô c¸i ¸c mµ chèng l¹i c¸i ¸c * Trùc quan tranh h×nh, cho hs kÓ néi dung ®o¹n truyÖn phï hîp ? Trong mét ®/ níc vua lµ ngêi ntn? ? Hãy cho biết ông vua truyện đã có hành động việc làm gì sai ngời bắt ML vÒ -Tµn ¸c víi d©n nghÌo ML rÊt c¨m ghÐt -Tham lam b¾t ML vÏ theo y/ cÇu -Cớp bút thần: vẽ núi vàng- thành tảng đá; vẽ thái vµng- thµnh m·ng xµ -Th¶ ML b¶o em vÏ biÓn ? Tại vua vẽ mà không đợc theo ý muốn -Vua kh«ng cã ng/ thuËt ch©n chÝnh, b/ chÊt tham lam,độc ác Bút thần không phục vụ kẻ kh«ng cã ng/ thuËt ch©n chÝnh ? Thái độ ML qua các lần vua y/ cầu và đối xö víi em -NgÇm ph¶n kh¸ng: vÏ cãc ghÎ, gµ trôi l«ng -Giả vờ đồng ý: vẽ biển, cá, thuyền, sóng, gió -Kh«ng lµm theo y/ cÇu cña vua: vê kh«ng nghe thấy-> thẳng tay trừng trị vua, gia đình vua ?Nhận xét vì thái độ ML bộc lộ tăng dÇn - ML vÏ cho ngêi nghÌo lµng c¸c vËt dông cÇn thiÕt sống lao động -§em tµi n¨ng ch©n chÝnh phôc vô nh©n d©n, phôc vô ch©n chÝnh * Mã Lơng Đối với địa chủ và vua gian ¸c: + Đối với tên địa chủ: ML kiªn quyÕt kh«ng phôc vô địa chủ, em biết tự vệ và trừng trị kẻ độc ác tham lam +§èi víi vua tham lam, gian ¸c: - Kh«ng khoan nhîng, th¼ng tay trõng trÞ vua tham lam, gian ác, diệt trừ cái các đến tận gốc (82) -ML: c¨m ghÐt vua cµng t¨ng- ngÊm ngÇm- cã rÔ c¬ héi trõng trÞ tËn gèc rÔ, trõ ¸c cho d©n - ML: béc lé b/ chÊt th«ng minh, ®em ng/ thuËt ch©n chÝnh p/ vô ch©n chÝnh, kh«ng sî quyÒn uy Dũng cảm, can đảm ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÕt thóc truyÖn? -ML tiÕp tôc vÏ cho ngêi nghÌo -ML sèng m·i lßng d©n GV: KÕt thóc truyÖn lµ kÓ sù viÖc tiÕp tôc nh ®ang tiÕp diÔn, më mét híng míi cho nh©n vật, gây thích thú cho ngời đọc Hoạt động 4: (5’) PP vấn đáp, suy luận, tổng hợp KT động não ? C©u truyÖn cã ý nghÜa g×: Ng/ thuËt ph¶i phôc vô ch©n chÝnh; íc m¬ c«ng b»ng x· héi; ¦íc m¬ vÒ kh¶ n¨ng k× diÖu cña ngêi ? Kh¸i qu¸t ng/ thuËt tiªu biÓu cña truyÖn.PP vấn đáp, tái KT động não ? KÓ d/c ®o¹n truyÖn em thÝch nhÊt? Cho biÕt v× sao? c KÕt thóc truyÖn: ML tiÕp tôc dïng nhÖ thuËt phôc vô ch©n chÝnh 4.Tæng kÕt: 4.1.Néi dung: ThÓ hiÖn quan niÖm cña nh©n d©n ta vÒ c«ng lÝ XH.Khẳng định tài phục vô nh©n d©n, phôc vô chÝnh nghÜa, chèng l¹i c¸i ¸c Kh¼ng định nghệ thuật chân chính thuéc vÒ nh©n d©n ThÓ hiÖn íc m¬, niÒm tin cña nh©n d©n vÒ kh¶ n¨ng k× diÖu cña ngêi 4.2.NghÖ thuËt: K/c tëng tîng c©y bót thÇn cã k/ n¨ng k× diÖu; n/ vËt ML k× tµi 4.3.Ghi nhí: (sgk-85) III LuyÖn t©p IV Cñng cè: Ghi nhí V HDVN: (1’) - TËp k/c diÔn c¶m; ph©n tÝch truyÖn- häc ghi nhí - Soạn và đọc thêm văn bản: Ông lão đánh cá và cá vàng - ChuÈn bÞ: Danh tõ E.RKNBD: Ngµy so¹n: 12.10.2011 Ngµy gi¶ng: 15.10.2011 TuÇn - TiÕt: 31-32 Ng«i kÓ v¨n tù sù A Môc tiªu KiÕn thøc: - Kh¸i niÖm ng«i kÓ v¨n tù sù - Sù kh¸c gi÷a ng«i kÓ thø ba vµ ng«i kÓ thø nhÊt - §Æc ®iÓm triªng cña ng«i kÓ KÜ n¨ng: * KÜ n¨ng bµi d¹y - Lựa chọn và thay đổi ngôi kể thích hợp văn tự - Vận dụng ngôi kể vào đọc- hiểu vb tự * KÜ n¨ng sèng: - Tù nhËn thøc: biÕt tù uèn n¾n, söa ch÷a nh÷ng c©u ch÷ cha phï hîp khả viết văn ngày càng hoàn thiện (83) - Giao tiếp: trao đổi, trình bày suy nghĩ / kinh nghiệm thân vai trò ngôi kÓ v¨n tù sù 3.Thái độ: Tích cực học tập, thích làm văn tự B ChuÈn bÞ: - Gi¸o viªn: So¹n bµi §äc s¸ch gi¸o viªn vµ s¸ch bµi so¹n B¶ng phô viÕt bµi tËp - Häc sinh: So¹n bµi C Ph¬ng ph¸p: Vấn đáp, phân tích, qui nạp, thực hành D C¸c bíc lªn líp: I ổn định tổ chức (1’) II KiÓm tra bµi cò: (5’)Tr×nh bµy ®o¹n v¨n tù giãi thiÖu vÒ m×nh? III Bµi míi: (35’) Ng«i KÓ v¨n tù sù lµ yÕu tè hÕt søc quan träng Cã mÊy ng«i kÓ, vai trß cña tõng ngôi kể sao? Bài học hôm giúp các em hiểu điều đó Hoạt động thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: A LÝ thuyÕt: PP vấn đáp, phân tich, qui nạp.KT động não I Ng«i kÓ vµ vai trß cña ng«i *GV: Khi em kÓ chuyÖn cho c¸c b¹n nghe mét kÓ v¨n tù sù: câu chuyện nào đó, nghĩa là em đã thực Khảo sát, phân tích ngữ liệu: hành động giao tiếp ngôn ngữ ? Trong qu¸ tr×nh giao tiÕp víi ngêi kh¸c, em thêng xng h« ntn? - Tõ xng h«: tí, m×nh, t«i, ch¸u, em ? Khi kÓ cho c¸c b¹n nghe c©u chuyÖn Th¹ch Sanh em cã xng t«i n÷a kh«ng? * GV: Nh vậy, quá trình kể chuyện, để đạt đợc mục đích mình, em đã lựa chọn vị trí cho phù hợp Việc lựa chọn vị trí để kể ngời ta gäi lµ lùa chän ng«i kÓ - Ng«i kÓ: lµ vÞ trÝ giao tiÕp mµ ? VËy em hiÓu ng«i kÓ lµ g× ngêi kÓ sö dông kÓ chuyÖn -HS tr/ bµy -> GV chèt * GV treo b¶ng phô -Vai trß cña ng«i kÓ: * §o¹n v¨n 1: -HS: §äc ®o¹n v¨n SGK? ? Ngêi kÓ lµ ai? Ngêi kÓ cã xuÊt hiÖn ®o¹n truyÖn kh«ng? - Ngêi kÓ chuyÖn lµ t¸c gi¶ d©n gian, kh«ng xuÊt hiÖn c©u chuyÖn ? Dựa vào dấu hiệu nào để nhận điều đó - Ngời kể đã gọi tên các nhân vật truyện b»ng tªn gäi - Ng«i kÓ thø ba: Ngêi kÓ giÊu * GV: C¸ch kÓ nh vËy lµ kÓ theo ng«i thø ba m×nh, gäi c¸c nh©n vËt b»ng ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ kÓ theo ng«i thø ba? chÝnh tªn gäi cña chóng ? Kể theo ngôi thứ ba là ngời kể đóng vai trò - Vai trò ngôi kể: Mang tính chøng kiÕn, quan s¸t mäi sù viÖc x¶y vËy kÓ kh¸ch quan cã thÓ kÓ linh ho¹t, tù nh÷ng g× diÔn víi nh©n nh thÕ cã u ®iÓm g×? vËt *HS: §äc ®o¹n v¨n ? §o¹n kÓ theo ng«i nµo? lµm em nhËn * §o¹n v¨n 2: điều đó? - KÓ theo ng«i thø nhÊt - xng " - §o¹n v¨n kÓ theo ng«i thø nhÊt xng "t«i" ? Ngêi xng t«i ®o¹n v¨n lµ nh©n vËt DÕ t«i" MÌn hay t¸c gi¶ T« Hoµi - Nh©n vËt DÕ MÌn ? Em thử nhận xét chọn ngôi kể thứ để kể có trờng hợp xảy ra? đó là trờng hợp nào? -T«i cã thÓ lµ chÝnh t¸c gi¶ -T«i cã lµ nh©n vËt truyÖn (84) ? Vai trß cña ng«i kÓ thø nhÊt? - Ngêi kÓ sÏ trùc tiÕp kÓ nh÷ng ®iÒu m×nh nghe, mình thấy, mình trải qua, trực tiếp nói đợc ý nghÜ, t×nh c¶m cña m×nh ? Hãy thử đổi ngôi kể đoạn thành ngôi kể thứ ba, thay "tôi" "Dế Mèn" Lúc đó em sÏ cã ®o¹n v¨n ntn -Đoạn văn đợc kể mang tính khách quan, thể hiÖn c¸i nh×n nhiÒu chiÒu, tù kÓ vÒ nh©n vËt ? Có thể đổi ngôi kể thứ ba đoạn thành ngôi kể thứ nhất, xng tôi đợc không? Vì sao? -Không thể đổi đợc Vì ngời kể chuyện không ph¶i lµ nh©n vËt c©u chuyÖn, kh«ng thÓ trùc tiÕp kÓ l¹i ? Trong hai ng«i kÓ, ng«i thø nhÊt vµ ng«i thø ba, ng«i kÓ nµo cã thÓ kÓ tù kh«ng bÞ h¹n chÕ GV: để k/c linh hoạt thú vị, ngời kể lựa chọn ng«i kÓ thÝch hîp - GV chèt bµi häc - hs đọc phần ghi nhớ SGK? Hoạt động PP thực hành, vấn đáp, nêu vấn đề, phân tích BT1: KT động não -HS đọc đoạn văn và y/cầu -NhËn xÐt ng«i kÓ -GV chèt l¹i cho hs -Vai trß ng«i kÓ: Ngêi kÓ sÏ trùc tiÕp kÓ nh÷ng ®iÒu m×nh nghe, m×nh thÊy, m×nh tr¶i qua, trực tiếp nói đợc ý nghĩ, tình c¶m cña m×nh 2.Ghi nhí: (sgk-89) B LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: Thay ng«i kÓ vµ nhËn xÐt - Thay tÊt c¶ c¸c tõ "t«i" b»ng tõ "DÕ MÌn" hoÆc tõ "MÌn" - Ta thÊy ®o¹n v¨n míi nhiÒu tÝnh kh¸ch quan nh ®ang x¶y Bµi tËp 2: Thay tÊt c¶ c¸c tõ BT2: KT động não "Thanh, chµng" b»ng "t«i" ta - §äc yªu cÇu cña bµi tËp - bài tập này, em thay đổi ngôi kể nh thấy đoạn văn mang tính chñ quan, th©n thiÕt nµo? - Thay đổi nh vậy, em thấy đoạn có gì khác víi ®o¹n cò? Bµi tËp 3: TruyÖn c©y bót thÇn kÓ theo BT3: KT động não ng«i thø ba v× kh«ng cã nh©n - §äc vµ thùc hiÖn yªu cÇu cña bµi tËp vËt nµo xng t«i truyÖn - xác định ngôi kể truyện Cây bút thần? Bµi tËp 4: KÓ theo ng«i thø ba v×: BT4: KT động não ?V× c¸c truyÖn cæ tÝch, truyÒn thuyÕt - Gi÷ kh«ng khÝ truyÒn thuyÕt, cæ tÝch ngêi ta hay kÓ chuyÖn theo ng«i thø ba? - Gi÷ kh¸ch quan râ rÖt gi÷a ngêi kÓ vµ c¸c nh©n vËt truyÖn BT5: Khi viÕt th dïng ng«i kÓ nµo? Bµi tËp BT 6: hs tù béc lé kÓ miÖng -Khi viÕt th dïng ng«i kÓt thø nhÊt IV Cñng cè : (3’) néi dung ghi nhí V Híng dÉn VN: (1’) - Häc bµi, thuéc ghi nhí - Hoµn thiÖn bµi tËp - KÓ l¹i truyÖn Th¹ch sanh b»ng ng«i kÓ thø nhÊt Th¹ch Sanh - Soạn: ông lão đánh cá và cá vàng E RKNBD: (85) TuÇn Ngày soạn: /9/2012 Ngày dạy: /9/2012 Lớp :6A, 6B Ngày dạy Tiết :58 Lớp :6A CỤM ĐỘNG TỪ I Mục tiêu cần đạt: Kiến thức : - Nghĩa cụm động từ - Chức ngữ pháp cụm động từ - cấu tạo đầy đủ cụm động từ - Ý nghĩa phụ ngữ trước và phụ ngữ sau cụm động từ Kó naêng: Sử dụng cụm động từ II ChuÈn bÞ: GV: giaó viên HS: ChuÈn bÞ bµi 6A 6A (86) III Các hoạt động day và học ổn định tổ chức KiÓm tra: ? Thế nào là ĐT ? Có loại động từ nào? Đặt câu có sử dụng ĐT, rõ động từ đó thuéc lo¹i nµo? Bài mới: - GV: Cho động từ : Làm ? Hãy đặt câu có sử dụng động từ trên? ( Em lµm bµi tËp to¸n) GV: Động từ "làm" kết hợp với số từ ngữ khác tạo thành cụm động từ Vậy: Cụm động từ là gì? Cấu tạo cụm động từ sao?… Hoạt động thầy và trò GV sö dông b¶ng phô - HS đọc mẫu ? C¸c tõ ng÷ in ®Ëm bæ sung ý nghÜa cho c¸c §T nµo ? Thö bá nh÷ng tõ in ®Ëm, cho nhËn xÐt? ( Bá c¸c tõ in ®Ëm: C¸c §T trë nªn b¬ v¬, thõa C©u tèi nghÜa hoÆc v« nghÜa.) GV: NÕu lîc bá c¸c tõ ng÷ in ®Ëm th× chØ cßn l¹i §t C¸c s¾c th¸i ý nghÜa vÒ thời gian, địa điểm, đối tợng mà chúng bæ sung cho §T kh«ng cßn n÷a ? VËy c¸c tõ in ®Ëm cã t¸c dông g×? ? Thö so s¸nh nghÜa cña côm §T víi nghÜa cña mét §T? ? Cho ĐT " " thêm từ để tạo thành cụm ĐT? Đặt câu với động từ đó, chức vụ ĐT đó câu? ( đừng chơi xa -> Em đừng chơi xa.) CN VN ? Qua viÖc ph©n tÝch, cho biÕt côm §T là gì? Hoạt động nó câu - HS đọc ghi nhớ - HS theo dâi mÉu (147) ? VÏ m« h×nh cÊu t¹o cña côm §T ë phÇn1? ? T×m thªm c¸c tõ ng÷ cã thÓ lµm phô ng÷ ë phÇn tríc, phÇn sau côm §T? Cho biÕt nh÷ng phô ng÷ Êy bæ sung cho §T trung t©m nh÷ng ý nghÜa g×? (Phô ng÷ phÇn tríc: h·y, sÏ, ®ang, đừng, chớ…) ? Các phụ ngữ đứng trớc có ý nghĩa c¸i g×? ( Quan hÖ thêi gian tiÕp diÔn t¬ng tù, khẳng định, phủ định…) ? Các phụ ngữ đứng sau có ý nghĩa c¸i g×? ( Đối tợng, hớng, địa, điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân, phơng tiệnvà Néi dung I Cụm động từ là gì MÉu : NhËn xÐt: Tõ in ®Ëm Bæ sung ý nghÜa - đã -> ®i - nhiÒu n¬i -> ®i - còng -> - câu đố oái oăm -> - Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa cho động từ - Nghĩa cụm động từ đầy đủ nghĩa cña mét §T - §T thêng lµm vÞ ng÷ * Ghi nhí 1:( SGK - 148 ) II Cấu tạo cum động từ MÉu: NhËn xÐt: PhÇn tríc PTrung t©m PhÇn sau đã ®i NhiÒu n¬i còng Những câu đó oái oăm để hái mäi ngêi (87) cách thức hoạt động ) ? Qua viÖc ph©n tÝch cho biÕt cÊu t¹o cña côm §T - HS đọc ghi nhớ - HS đọc bài tập - Nªu yªu cÇu bµi tËp - HS lªn b¶ng - C¶ líp lµm vµo vë - HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n - GV söa ch÷a - HS đọc bài tập -> Nêu yêu cầu - HS lµm theo nhãm bµn - GV cho nh©n xÐt, söa ch÷a - HS đọc bài tập -> Nêu yêu cầu - HS gi¶i - HS đọc bài tập - Nªu yªu cÇu - HS lµm nh¸p - Tr×nh bµy tríc líp - GV bæ sung, ®a ®o¹n v¨n mÉu * Ghi nhí 2: ( SGK- 148) III LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: * Yªu cÇu: T×m côm §T * Gi¶i a.Còn đùa nghịch sau nhà b Yªu th¬ng MÞ N¬ng hÕt møc - Muốn kén cho xứng đáng c §µnh t×m c¸ch g÷i sø thÇn ë c«ng qu¸n - §Ó cã th× giê - §Ó hái ý kiÕn em bÐ th«ng minh nä Bµi tËp 2: * Yªu cÇu : ChÐp c¸c côm §T ®iÒn vµo m« h×nh PhÝa tríc Trung t©m Phô sau Cßn ®ang §ïa nghÞch Sau nhµ Muèn KÐn Cho Con ngêi chång Yªu Th¬ng MN hÕt mùc §µnh T×m (c¸ch) sø thÇn ë… gi÷ l¹i §Ó Cã Th× giê §i Hái ý kiÕn… Bµi tËp 3: * Yªu cÇu: Nªu ý nghÜa cña c¸c phô ng÷ * Gi¶i: - Cha: P định tơng đối - Không: P định tuyệt đối -> Cả phụ ngữ cho thấy thông minh, nhanh trÝ cña em bÐ Bµi tËp 4: * Yªu cÇu: ViÕt c©u tr×nh bµy ý nghÜa truyÖn " Treo BiÓn " chØ côm §T sö dông đoạn văn đó * Gi¶i: TruyÖn " Treo BiÓn " cã ý nghÜa khuyªn r¨n ngêi ta cÇn gi÷ v÷ng quan ®iÓm cña b¶n th©n, mÆc dï ph¶i l¾ng nghe ý kiÕn cña ngêi kh¸c - Cụm động từ: + Cã ý nghÜa khuyªn r¨n ngêi ta + CÇn gi÷ v÷ng quan ®iÓm cña b¶n th©n + Ph¶i l¾ng nghe ý kiÕn cña ngêi kh¸c 4: Cñng cè,dÆn dß Nh¾c l¹i kiÕn thøc cò - Häc ghi nhí: Lµm c¸c BT cßn l¹i IV Ruùt kinh nghieäm: Tuần :16 Tiết :59 Ngày soạn :22/11/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG I Mục tiêu cần đạt: 6A (88) Kiến thức : - Phẩm chất vô cùng cao đẹp vị Thái y lệnh - Đặc điểm nghệ thuật tác phẩm truyện trung đại : gần với kí ghi chép việc - Truyeän neâu cao göông saùng cuûa vò löông y chaân chính Kó naêng: - Đọc – hiểu văn truyện trung đại - Phân tích các việc thể y đức vị Thái y lệnh truyện - Kể lại truyện Thái độ - Gi¸o dôc tinh thÇn kÝnh phôc nh©n c¸ch s¸ng, cao thîng cña nh÷ng ngêi hÕt lßng phông sù nh©n d©n II ChuÈn bÞ GV : giáo án HS : soạn bài III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức KiÓm tra bµi cò Mẹ thầy Mạnh Tử đã dạy em ntn qua việc? Vì bà mẹ lại dạy nh thế? Kết d¹y cña bµ Bài mới: Đạo đức nghề nghiệp là điều đòi hỏi thành viên nào, làm việc gì xã hội Đoạ đức làm nghề y càng đòi hỏi mức độ cao vì có liên quan đến tính mạng và sống ngời Thầy thuốc và nhân cách đáng kính trọng vị thí y lệnh c¸ch CTG h¬n thÕ kØ Hoạt động thầy và trò Giáo viên hớng dẫn đọc: - Giáo viên đọc mẫu -> Hs kể lại ? Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ Hå Nguyªn Trõng Gi¸o viªn nhÊn m¹nh vµi nÐt Häc sinh t×m hiÓu c¸c chó thÝch SGK ? Truyện có thể đợc chia làm phÇn? Giíi h¹n vµ néi dung cña tõng phÇn? a) Đầu “trọng vọng”:Giới thiệu chung baäc löông y b) “Moät laàn….mong moûi”:Tình huoáng gây cấn và nét đẹp lương y c) còn lại : Hạnh phúc lương y “ở hieàn gaëp laønh” ? TruyÖn kÓ vÒ ai? vÒ viÖc g×? (viÖc ngµi ch÷a bÖnh cho mäi ngêi bÊt chÊp mäi khã kh¨n) ? Nh©n vËt chÝnh truyÖn lµ nh©n vËt nµo? ? Qua phÇn giíi thiÖu, em biÕt g× vÒ «ng? + Ph¹m B©n lµ cô tæ cña Hå Nguyªn Trõng, cã nghÒ y gia truyÒn, gi÷ chøc th¸i y lÖnh Néi dung I T×m hiÓu chung T¸c gi¶ Hå Nguyªn Trõng lµ trëng cña Hå Quý Ly Hå nguyªn Trõng h¨ng h¸i chèng giÆc Minh vµ bÞ b¾t ®em vÒ Trung Quèc n¨m 1407 Nhê cã tµi chÕ t¹o vò khÝ -> Nhµ minh cho lµm quan T¸c phÈm - T¸c phÈm trÝch cuèn “Nam «ng méng lục” *Bè côc : phÇn II T×m hiÓu v¨n b¶n Më truyÖn: - Cô tæ bªn ngo¹i cña Trõng - Hä: ph¹m - Tªn: B©n - Chøc vô: Th¸i y lÖnh (89) ? Việc lơng y họ phạm đợc vua Trần Anh V¬ng phong chøc quan th¸i y lÖnh chøng tá «ng lµ ngêi thÇy thuèc nh thÕ nµo? ? Vì lơng y họ phạm lại đợc ngời đơng thời trọng vọng Tµi giái, - Cã tÊm lßng yªu th¬ng ngêi bÖnh - Ñem heát cuûa caûi -> mua thuoác - Dự trữ gạo nuôi ăn -> chữa bệnh người ngheøo - Khoâng quaûn ngaïi beänh daàm deà maùu muû - Cứu sống hàng ngàn người năm đói kém 4: Cñng cè,dÆn dß - GV hÖ thèng bµi Häc ghi nhí ChuÈn bÞ «n tËp TiÕng ViÖt IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :16 Tiết :62 Ngày soạn :22/11/2011 Ngày dạy : Lớp : 6A 6A 6A ÔN TẬP TIẾNG VIỆT I Mục tiêu cần đạt: - Củng cố kiến thức đã học học kì I tiếng việt - Vận dụng kiến thức đã học vào hoạt động giao tiếp Kiến thức : Củng cố kiến thức cấu tạo từ Tiếng Việt, từ mượn, nghĩa từ, lỗi dùng từ, từ loại và cụm từ Kó naêng: Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn : chữa lỗi dùng từ, đặt câu, viết đoạn vaên II ChuÈn bÞ 1.GV : giáo án 2.HS : ôn bài trước nhà III.Các hoạt động dạy và học: ổn định tổ chức : KiÓm tra ®Çu giê ( KT Sù chuÈn bÞ bµi cña häc sinh) Bµi míi Các em đã đợc học từ, các từ loại Bài hôm chúng ta ôn tập lại kiến thức đã học tiếng Việt học kì I Hoạt động thầy và trò - GV nªu c©u hái HS tr¶ lêi Néi dung I Lý thuyÕt (90) - GV ghi ý chÝnh lªn b¶ng ? Tõ cã cÊu t¹o nh thÕ nµo? ? Thế nào là từ đơn? Từ phức? Cho ví dụ và ph©n biÖt sù kh¸c gi÷a tõ ghÐp vµ tõ l¸y? VD: rung rinh, s¸o sËu (§©u lµ tõ ghÐp, ®©u lµ tõ l¸y?) - HS ph©n biÖt ? Nghĩa từ đợc hiểu theo cách nµo? ? ThÕ nµo lµ nghÜa gèc vµ nghÜa chuyÓn? GV lÊy VD: Bµn (bµn ¨n, bµn b¹c, bµn t¸n…) ? Trong VD trªn ®©u lµ nghÜa gèc, nghÜa chuyÓn? ? Theo nguån gèc tõ cã thÓ chia thµnh mÊy lo¹i? ? Tõ thuÇn ViÖt lµ g×? Tõ mîn lµ g×? ? Bé ph©n mîn quan träng nhÊt lµ tiÕng níc nµo? ? V× ph¶i mîn tõ? Khi mîn tõ cÇn lu ý vấn đề gì? - GV cho HS lÊy \ vÒ tõ mîn Nh÷ng trêng hîp cÇn thiÕt, kh«ng cÇn thiÕt mîn tõ ? C¸c em thêng m¾c ph¶i nh÷ng lçi g× nãi vµ viÕt? ? Muèn söa ch÷a ta lµm nh thÕ nµo? (HS ®a ph¬ng ¸n söa ch÷a- GV ®a mét số VD để HS tự sửa) ? Chúng ta đã học từ loại nào? ? ThÕ nµo lµ danh tõ? Côm danh tõ? ? M« h×nh cÊu t¹o cña côm danh tõ? - GV lÊy VD HS ®iÒn vµo m« h×nh cÊu t¹o? ? Thế nào là động từ? cụm động từ? ? Mô hình cấu tạo cụm động từ? Cho VD cụm động từ và điền vào mô h×nh cÊu tao? ? ThÕ lµ lµ tÝnh tõ? Côm tÝnh tõ? ? M« h×nh cÊu t¹o cña côm tÝnh tõ? Cho vÝ dô vµ ®iÒn vµo m« h×nh cÊu tao? - GS lÊy VD ®iÒn vµo m« h×nh- NhËn xÐt, GV bæ sung ? ThÕ nµo lµ sè tõ, Gi÷a sè tõ vµ danh tõ chØ đơn vị cần phân biệt ntn? Cho ví dụ số từ và danh từ đơn vị? ? lîng tõ, chØ tõ kh¸c ë chç nµo? ? Cho vÝ dô vÒ lîng tõ vµ chØ Híng dÉn luyÖn tËp - HS đọc bài tập - Nªu yªu cÇu (Những bài tập náy HS đã làm phần lí thuyÕt cña mçi bµi…) - Häc sinh lµm bµi tËp vµo vë - HS đọc bài tập -Nªu yªu cÇu - HS viÕt ®o¹n v¨n nh¸p -> tr×nh bµy tríc líp CÊu t¹o tõ a Từ đơn: Lµ tõ chØ cã mét tiÕng b Tõ phøc : - Lµ tõ cã hai tiÕng cã nghÜa trë lªn – Tõ phøc cã hai lo¹i: + Tõ ghÐp + Tõ l¸y NghÜa cña tõ NghÜa gèc (NghÜa ®en) NghÜa chuyÓn (nghÜa bãng) Ph©n lo¹i tõ theo nguån gèc - Tõ mîn tiÕng H¸n : + Gèc H¸n + H¸n viÖt - Tõ mîn c¸c níc kh¸c Lçi dïng tõ LÆp tõ LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m Dùng từ ko đúng nghĩa Tõ lo¹i vµ côm tõ - Danh tõ - Côm danh tõ - Động từ - Cụm động từ - TÝnh tõ – Côm tÝnh tõ - Sè tõ - Lîng tõ - ChØ tõ II Bµi tËp Lµm c¸c bµi tËp (88- 137-146-154) Viết đoạn văn có sử dụng các từ loại đã (91) häc Yªu cÇu: - §Ò tµi tù chän - Đoạn văn có dùng từ đơn, từ phức, động từ, danh tõ, tÝnh tõ, sè tõ, chØ tõ, chØ lîng 4: Cñng cè,dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng Học thuộc phần đã ôn Chuẩn bị các BT chơng trình địa phơng IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 17 Tiết :60 Ngày soạn :8/12/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A THẦY THUỐC GIỎI CỐT NHẤT Ở TẤM LÒNG 6A I Mục tiêu cần đạt: Kiến thức : - Phẩm chất vô cùng cao đẹp vị Thái y lệnh - Đặc điểm nghệ thuật tác phẩm truyện trung đại : gần với kí ghi chép việc - Truyeän neâu cao göông saùng cuûa vò löông y chaân chính Kó naêng: - Đọc – hiểu văn truyện trung đại - Phân tích các việc thể y đức vị Thái y lệnh truyện - Kể lại truyện Thái độ - Gi¸o dôc tinh thÇn kÝnh phôc nh©n c¸ch s¸ng, cao thîng cña nh÷ng ngêi hÕt lßng phông sù nh©n d©n II ChuÈn bÞ GV : giáo án HS : soạn bài III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức KiÓm tra bµi cò Mẹ thầy Mạnh Tử đã dạy em ntn qua việc? Vì bà mẹ lại dạy nh thế? Kết qu¶ d¹y cña bµ Bài mới: Đạo đức nghề nghiệp là điều đòi hỏi thành viên nào, làm việc gì xã hội Đoạ đức làm nghề y càng đòi hỏi mức độ cao vì có liên quan đến tính mạng và sống ngời Thầy thuốc và nhân cách đáng kính trọng vị thÝ y lÖnh c¸ch CTG h¬n thÕ kØ Hoạt động thầy và trò Néi dung ? Theo em, tình đặc biệt xảy Thân truyện: víi vÞ l¬ng y hä ph¹m lµ g×? - T×nh huèng: Gi÷a cøu ngêi d©n l©m bÖnh víi - T×nh huèng: Gi÷a cøu ngêi d©n l©m phËn lµm t«i (92) bÖnh víi phËn lµm t«i ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh huèng đó? §©y lµ t×nh huèng thö th¸ch gay go y đức ? Đứng trớc tình đó thì lơng y hä ph¹m cã c¸ch gi¶i quyÕt sao? - Ph¹m th¸i y: kh«ng chÇn chõ, quyÕt đờng: "Bệnh đó không gấp Nay mÖnh sèng v¬ng phñ." ? Điều gì đợc thể qua lời đối đáp cña «ng víi qua Trung sø? * GV: C©u tr¶ lêi chøng tá nh©n c¸ch và lĩnh đáng khâm phục ông: quyền uy không thắng y đức; tính mÖnh cña ngêi bÖnh quan träng h¬n b¶n th©n; søc m¹nh cña trÝ tuÖ c¸ch øng xö ? Taïi oâng daùm khaùng leänh vua ? Ông có sợ chết không ?hành động đĩ nói lên phẩm chất gì ông? - Ph¹m th¸i y: kh«ng chÇn chõ,Chữa bệnh dân thường trước, chữa Vua sau -> hành động theo y đức, đáng tôn trọng Coi träng tÝnh m¹ng cña ngêi bÖnh h¬n c¶ tÝnh m¹ng cña m×nh -> Boäc loä taám loøng cao caû cuûa Thaùi y - Biểu dương y đức cao đẹp người thầy thuốc.hết lòng yêu thương người bệnh ; ng ngaïi khoù, ngaïi khoå ? Thái độ vua Trần Anh Vơng tr- khoõ Vua TrÇn Anh V¬ng: íc c¸ch xö sù cña th¸i y? + Lóc ®Çu tøc giËn ? Qua đó, em thấy nhà vua là ngời + Sau ca ngîi nh thÕ nµo? Mét vÞ vua anh minh ? KÕt thóc truyÖn, ngêi viÕt muèn nãi KÕt truyÖn: víi chóng ta ®iÒu g×? Người bệnh cứu sống ? Truyện ca ngợi ai? vấn đề gì? - Truyện ca ngợi y đức Thái y Vua vui mừng gọi là : “Bậc lương y chân lÖnh - TruyÖn ghi chÐp ngêi thËt tËp chung chính” vào tình gay cấn để bộc lộ Taứi ủửực ủửụùc lửu truyeàn phÈm chÊt ? Nhận xét cách kể chuyện để bộc lộ râ nh÷ng phÈm chÊt cña nh©n vËt? * Tæng kÕt rót ghi nhí III.Tæng kÕt HS đọc SGK trang 165 * Ghi nhí Học sinh đọc phần đọc thêm T 165 Học sinh đọc bài tập – Tự IV LuyÖn tËp luËn Mét l¬ng y chan chÝnh theo mong mái cña Häc dinh chia nhãm tù luËn TrÇn Anh V¬ng ph¶i ntn? BT2 - Ph¶i trau dåi, gi÷ g×n vµ vun trång l¬ng t©m nghÒ nghiÖp Nhan đề văn a ThÇy thuèc giái cèt nhÊt ë tÊm lßng b ThÇy thuèc giái ë tÊm lßng -> Cách dịch b đúng nhng không đầy đủ, chØ cã lßng tèt mµ ko giái nghÒ th× cã thÓ giÕt oan ngêi bÖnh v× lßng tèt -> Cách dịch a: Đầy đủ, đúng 4: Cñng cè,dÆn dß - GV hÖ thèng bµi Häc ghi nhí ChuÈn bÞ «n tËp TiÕng ViÖt (93) IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 17 Tiết :61 Ngày soạn :8/12/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A TÍNH TỪ VÀ CỤM TÍNH TỪ I Mục tiêu cần đạt: Kiến thức : Khái niệm tính từ - Nghĩa khái quát tính từ - Đặc điểm ngữ pháp tính từ + Khả kết hợp tính từ + Chức vụ ngữ pháp tính từ - Các loại tính từ - Cụm tính từ : + Nghĩa phụ ngữ trước và phụ ngữ sau cụm tính từ + Ngĩa cụm tính từ + Chức ngữ pháp cụm tính từ + Cấu tạo đầy đủ cụm tính từ Kó naêng: - Nhận biết tính từ văn - Phân biệt tính từ đặc điểm tương đối và tính từ đặc điểm tuyệt đối - Sử dụng tính từ, Cụm tính từ nói và viết II ChuÈn bÞ: - GV:giáo án - HS chuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học: ổn định tổ chức: KiÓm tra: ? Cụm động từ là gì? Cấu tạo cụm động từ? Làm BT SGK Bµi míi: Cho câu: Nó sừng sững nh cái cột đình ? H·y t×m tÝnh tõ c©u trªn? (sõng s÷ng) GV: Tính từ có đặc điểm ntn? Cấu tạo cụm tính từ sao?… Hoạt động thầy và trò - HS đọc mẫu - SGK- 153-154 - Nªu yªu cÇu ? T×m tÝnh tõ c¸c c©u ë VD? ? C¸c tÝnh tõ trªn cã ý nghÜa chØ c¸i N«i dung I §Æc ®iÓm cña tÝnh tõ: MÉu NhËn xÐt: - C¸c tÝnh tõ (BT1) 6A (94) g×? ? KÓ thªm mét sè tÝnh tõ mµ em biÕt vµ nªu ý nghÜa kh¸i qu¸t cña chóng? (+ ChØ mµu s¾c: + Chỉ đặc điểm mùi vị: + Chỉ đặc điểm hình dáng: ) - GV ®a mÉu: "§õng xanh nh l¸, b¹c nh v«i" ? T×m tÝnh tõ c©u trªn? ? §øng tríc "xanh" lµ tõ nµo? (đừng) ? Cã thÓ dïng tõ kh¸c kÕt hîp víi tõ xanh đợc không? (rÊt xanh, h¬i xanh,xanh qu¸,xanh l¾m.) ? NhËn xÐt vÒ kh¶ n¨ng kÕt hîp cña tÝnh tõ? - HS quan s¸t mÉu: ? Cho biÕt chøc vô ng÷ ph¸p cña c¸c tính từ các câu đã dẫn mẫu 1? ? Qua viÖc t×m hiÓu mÉu, cho biÕt đặc điểm tính từ? Tính từ có thể kết hợp với từ nào đứng trớc vµ sau nã? Chøc vô ng÷ ph¸p cña tÝnh tõ c©u? HS đọc ghi nhớ: - GV: VËy tÝnh tõ cã nh÷ng lo¹i nµo? (ChuyÓn ý) - HS quan s¸t mÉu 1: ? Trong TT đã tìm mẫu1, nh÷ng TT nµo cã thÓ kÕt hîp víi từ mức độ? (Đặc điểm tơng đối) ? Nh÷ng tõ nµo kh«ng cã kh¶ n¨ng kết hợp với từ mức độ? (Đặc điểm tuyệt đối) ? Qua viÖc ph©n tÝch, cho biÕt: Cã mÊy lo¹i TT? - HS đọc ghi nhớ: - GV chèt kiÕn thøc - GV: Còng nh DT,§T, tÝnh tõ cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi nh÷ng phô ng÷ ë phÝa tríc, sau t¹o thµnh côm TT Chuyển ý :VËy cÊu t¹o cña côm TT nh thÕ nµo? … - HS đọc mẫu- SGK-155 ? VÏ m« h×nh cÊu t¹o cña côm TT in ®Ëm nh÷ng c©u mÉu? ? T×m thªm nh÷ng tõ ng÷ cã thÓ lµm phô ng÷ ë phÇn tríc, phÇn sau côm TT, cho biÕt nh÷ng phô ng÷ Êy bæ sung ý nghÜa g×? (VÉn, cßn, ®ang…… ) ? Qua viÖc ph©n tÝch mÉu, cho biÕt m« h×nh cÊu t¹o cña côm tÝnh tõ? - HS đọc ghi nhớ SGK-155 - GV chèt KT + Câu a: bé, oai (đặc điểm tính chất) + C©u b: nh¹t, vµng hoe, vµng èi, vµng lÞm, vµng t¬i.(Mµu s¾c) - Mét sè tÝnh tõ kh¸c: + xanh, đỏ, tím + chua, cay, ngọt…(đặc điểm mùi vị) + cao, thÊp, bÐo, gÇy, nhanh, chËm (đặc điểm hình dáng) - Tính từ "xanh"có khả kết hợp: cũng, đã, sÏ, ®ang (ë tríc), qu¸, l¾m (ë sau) - Lµm vÞ ng÷ * Ghi nhí:(SGK- 154) II C¸c lo¹i tÝnh tõ: MÉu NhËn xÐt: - Nh÷ng tÝnh tõ cã thÓ kÕt hîp víi nh÷ng tõ chØ mức độ: Bé, oai->tớnh tửứ chổ ủaởc ủieồm tửụng đối - Nh÷ng tÝnh tõ kh«ng cã kh¶ n¨ng kÕt hîp víi từ mức độ: nhạt, vàng hoe, vàng lịm, vµng èi, vµng t¬i…->tính từ đặc điểm tuyệt đối * Ghi nhí 2:(SGK- 154) III Côm tÝnh tõ: MÉu NhËn xÐt: VÏ m« h×nh cÊu t¹o côm tÝnh tõ: PTríc PTT©m PSau Vốn đã Yên tĩnh Nhá L¹i S¸ng v»ng ë trªn vÆc kh«ng * Ghi nhí:(SGK-155) (95) Hoạt động 3: Hớng dẫn luyện tập - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS làm đọc lập - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS th¶o luËn nhãm ngang - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS làm đọc lập IV LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: T×m côm tÝnh tõ: a sun sun nh đỉa b chần chẫn nh cái đòn càn c bÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc d sừng sững nh cái cột đình e tun tñn nh c¸i chæi sÓ cïn Bµi tËp 2: T¸c dông cña viÖc dïng tÝnh tõ vµ phô ng÷ So s¸nh côm tÝnh tõ cña BT1 - C¸c tÝnh tõ: Thuéc c¸c tõ l¸y tîng h×nh (NhÊn m¹nh hoÆc gi¶m nhÑ) - C¸c sù vËt ®em so s¸nh: TÇm thêng kh«ng gióp cho viÖc nhËn thøc vÒ voi -> §Æc ®iÓm chung cña n¨m «ng thÇy bãi: NhËn thøc h¹n hÑp, chñ quan Bµi tËp 3: So sánh cách dùng động từ, tính từ năm c©u v¨n t¶ biÓn Nh÷ng kh¸c biÖt Êy nãi lªn ®iÒu g×? Các TT và ĐT đợc dùng để thái độ biển ông lão đánh cá năm lần biển cầu xin theo lÖnh mô vî tham, ¸c: a gîn sãng ªm ¶ b næi sãng c næi sãng d÷ déi d næi sãng mï mÞt e gi«ng tè kinh khñng… -> C¸ch dïng §T vµ TT theo chiÒu híng t¨ng cấp mạnh dần lên, dội để biểu thị thay đổi cá vàng 4: Cñng cè,dÆn dß ? §Æc ®iÓm cña tÝnh tõ? C¸c lo¹i tÝnh tõ? M« h×nh cÊu t¹o cña côm tÝnh tõ? - Häc ghi nhí - Lµm c¸c BT cßn l¹i - ChuÈn bÞ c¸c lçi bµi TLV sè IVRuùt kinh nghieäm: Tuần :17 Tiết :66 Ngày soạn :8/12/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM :MẸ HIỀN DẠY CON ,CON HỔ CÓ NGHĨA I Mục tiêu cần đạt: Kiến thức : - Những hiểu biết bước đầu Mạnh Tử - Những việc chính truyện (96) - YÙ nghóa cuûa truyeän -Cách viết truyện gần với viết kí ( ghi chép việc ), viết sử ( ghi chép chuyện thật ) thời trung đại Kó naêng: - Đọc – hiểu văn truyện trung đại Mẹ hiền dạy và hổ cĩ nghĩa - Nắm bắt và phân tích các kiện truyện - Kể lại truyện Thái độ: - Gi¸o dôc lßng biÕt ¬n II ChuÈn bÞ: GV: giáo án HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động day và học ổn định tổ chức KiÓm tra: Bµi míi: Lµ ngêi mÑ ch¼ng nÆng lßng yªu th¬ng con, mong muèn nªn ngêi nhng khã h¬n nhiÒu lµ cÇn biÕt c¸ch d¹y con, gi¸o dôc cãn cho cã hiÖu qu¶ M¹nh Tö (TQ cæ ®aÞ) ngêi noi theo Khæng Tö, ph¸t triÓn vµ hoµn chØnh nho gi¸o Së dÜ thµnh bậc đại hiền chính là nhờ công lao giáo dục dạy dỗ bà mẹ, có thể nói là bậc đại hiÒn Hoạt động thầy và trò ? Truyện " Mẹ hiền dạy " đựơc trích từ tác phẩm nào? Ra đời năm nào Gv giới thiệu xuất xứ và Mạnh Tử: Chú thích (SGK) Mạnh Tử tên blà Mạnh Kha (372 ? – 289 ? tr CN) quê đất Trâu (huyeän Traâu) tænh Sôn Ñoâng hoïc troø cuûa Tử Tư , cháu Khổng Tử , là hiền trieát noåi tieáng cuûa Trung Hoa - GV hớng dẫn đọc - §äc to râ rµng, chó ý nhÊn giäng bµ mÑ nãi víi m×nh, nãi víi - GV đọc mẫu-> HS đọc ? TruyÖn cã mÊy sù viÖc ( việc: Nhà gần nghĩa địa nhà gần chî - Nhµ gÇn trêng häc thÇy hµng xãm mæ lîn - Con ®ang ®i häc bá vÒ ) ? TruyÖn kÓ vÒ nh÷ng nh©n vËt nµo? Nh©n vËt nµo lµ chÝnh? Nh÷ng sù viÖc x¶y truyÖn ? Khi nhà gần nghĩa địa Mạnh Tử đã làm g×? Bµ mÑ suy nghÜ g× nh×n thÊy nh vËy? ? Theo em v× bµ mÑ l¹i dän ®i n¬i kh¸c? (yªu th¬ng con,muèn tr¸nh xa khái nh÷ng n¬i buån sÇu, tang tãc ë n¬i nµy ¶nh hëng tíi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch cña trÎ ? Để tránh điều đó bà mẹ đã dọn đâu Néi dung chÝnh I T×m hiÓu chung: 1.Xuất xứ : Truyện tuyển dịch từ truyện “Liệt nữ truyện” Trung Quoác 2.Thể loại :Truyện trung đại * Bè côc: Gåm sù viÖc II T×m hiÓu v¨n b¶n: C©u chuyÖn vÒ mÑ cña M¹nh Tö d¹y con: * Sù viÖc thø nhÊt: Nhà gần nghĩa địa: + chøng kiÕn c¶nh than khãc buån sÇu + Bµ mÑ nghÜ: Kh«ng ph¶i chç ta ë đợc * Sù viÖc thø hai: Bµ dän chî: + Con bắt chớc cách buôn bán điên đảo (97) ? Chợ là nơi ntn? Mạnh tử đã làm gì? ( Chî : bu«n b¸n, giao lu, cã nhiÒu kÎ lîi dông lµm ®iªu, lõa läc -> M¹nh Tö cßn nhỏ cha phân biệt đúng sai ? V× ë gÇn chî bµ l¹i nghÜ nh vËy vµ l¹i dän ®i n¬i kh¸c ? LÇn nµy bµ chuyÓn nhµ ®i ®©u? T¹i bµ b»ng lßng ë n¬i nµy ( ngời học trò đến trờng đợc học dạy làm ngêi) ? Bà mẹ Mạnh Tử chuyển nhà đến lÇn, viÖc gi¶i thÝch khuyªn d¨n M¹nh Tö đợc, Tại bà không làm mà lại chuyển nhà? Qua đó em thấy bà mẹ đã nhËn ®iÒu g× ? Hãy tìm đọc câu tục ngữ có ý nghÜa t¬ng tù (- GÇn môc r¹ng, - ë bÇu th× trßn dµi - §i víi bôt th× mÆc ¸o cµ sa, ®i víi ma th× mÆc ¸o giÊy) ? Lần thứ t bà mẹ thầy Mạnh Tử đã lỡ làm ®iÒu g× kh«ng ph¶i? Lµm xong bµ tù nghÜ vÒ viÖc lµm cña m×nh ntn? ? V× bµ l¹i ©n hËn? (NÕu sù viÖc Êy kh«ng diÔn sÏ mÊt niÒm tin víi con.) ? Bà đã sửa sai lầm cách nào? ? ý nghÜa gi¸o dôc ë sù viÖc thø t lµ g×? ? Sự việc gì đã xảy lần cuối? ?Trớc hành động ấy, bà mẹ đã làm gì? Nhận xét hành động ấy? ? Hành động, lời nói bà mẹ xuất phát tõ ®©u? Em cã nhËn xÐt g× vÒ bµ mÑ cña M¹nh Tö? Từ hôm đó Mạnh Tử học tập chuyên cần, trở thành bậc đại hiền -> Hành động dứt khoát, biện pháp ẩn dụ + MÑ nghÜ: "Chç nµy còng kh«ng ph¶i chỗ ta đợc." Dän ®i * Sù viÖc thø ba: Bà dọn nhà đến gần trờng học : Con b¾t chíc häc tËp lÔ phÐp, c¾p s¸ch vë… bµ vui lßng - Môi trờng sống có tác động sâu sắc đến phát triển nhân cách trẻ em Bà mẹ đã chọn môi trờng sống có lợi nhÊt, phï hîp nhÊt cho m×nh * Sù viÖc thø t: + ThÊy nhµ hµng xãm giÕt lîn, M¹nh Tö hái: "Ngêi ta giÕt lîn lµm g× thÕ?" Mẹ đùa: "Để cho ăn đấy" (Bà vô tình đùa vui với con, bà ân hận.) + Bµ ®i mua thÞt lîn cho ¨n - đời không đợc dạy nói dối * Sù viÖc thø n¨m: + M¹nh Tö ®ang häc bá vÒ ch¬i + Mẹ dệt cửi, cầm dao cắt đứt v¶i - Bµ mÑ cña M¹nh Tö lµ ngêi th«ng minh, khÐo lÐo, c¬ng quyÕt viÖc gi¸o dôc, d¹y dç c¸i Bµi häc vÒ ph¬ng ph¸p gi¸o dôc c¸i: - Ph¶i t¹o cho mét m«i trêng sèng tốt đẹp, mang tính giáo dục - Dạy vừa có đạo đức vừa có chí học hµnh - Thơng nhng không đợc nuông chiÒu vµ ph¶i biÕt d¹y b»ng nhiÒu ph¬ng ph¸p linh ho¹t: Khi khÐo lÐo, kiªn quyÕt… ? H·y rót bµi häc vÒ ph¬ng ph¸p gi¸o dục cái nhà giáo dục cổ đại Trung Hoa? ? Theo em c¸ch d¹y nµo lµ s©u s¾c vµ cã kÕt qu¶ nhÊt? - HS th¶o luËn nhãm bµn - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV kÕt luËn: Cã thÓ c¸ch thø ba HoÆc kÕt hîp c¶ ba c¸ch… GV: Bà mẹ Mạnh Tử đã hội tụ đầy đủ các phẩm chất đạo đức, phơng pháp giáo dục đó Bà là nhà giáo dục, là ngời mẹ hiÕm cã ? Néi dung chÝnh cña bµi? III Tæng kÕt Tæng kÕt rót ghi nhí * Ghi nhí: - GV chèt kiÕn thøc (SGK- 153) HS : §äc ghi nhí SGK GDMT : liên hệ ảnh hưởng môi trường việc giáo dục (98) - HS đọc BT -> Nêu yêu cầu - HS ph¸t biÓu b»ng miÖng - GV chèt -> HS ghi vµo vë (Dùa vµo phÇn đã phân tích) IV LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ sù viÖc thø n¨m HS lµm BT 2: Bµi tËp 2: HS phát biểu suy nghĩ đạo làm cña m×nh 4: Cñng cè,dÆn dß - Nªu néi dung chÝnh cña truyÖn - Häc kÜ bµi - ChuÈn bÞ bµi: TÝnh tõ vµ côm tÝnh tõ IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :17 Tiết :* Ngày soạn :8/12/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM :MẸ HIỀN DẠY CON ,CON HỔ CÓ NGHĨA I Mục tiêu cần đạt: Kiến thức : - Những hiểu biết bước đầu Mạnh Tử - Những việc chính truyện - YÙ nghóa cuûa truyeän -Cách viết truyện gần với viết kí ( ghi chép việc ), viết sử ( ghi chép chuyện thật ) thời trung đại Kó naêng: - Đọc – hiểu văn truyện trung đại Mẹ hiền dạy và hổ cĩ nghĩa - Nắm bắt và phân tích các kiện truyện - Kể lại truyện Thái độ: - Gi¸o dôc lßng biÕt ¬n II ChuÈn bÞ: GV: giáo án HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động day và học ổn định tổ chức KiÓm tra: Bµi míi: Hoạt động thầy và trò HÑ1 Nội dung I: Giới thiệu chung Truyện Trung Đại là gì ? Em hãy cho biết nào là truyện Là loại chuyện văn xuôi chữ Hán Thời Trung Đại Trung Đại (từ kỉ X đến XIX) có cách viết không giống hẳn với truyện đại (99) Truyện nhiều gần với ký (ghi chép lại việc) với sử (ghi chép chuyện thật) Thường có nội dung phong phú và mang tính chaát giaùo huaán coát truyeän coøn Gv hướng dẫn hs đọc văn ! ñôn Hs giải nghĩa các từ khó ? II: Đọc – Hiểu văn Truyện có đoạn ? Mỗi đoạn nói 1, Đọc văn - Phần chú thích ñieàu gì ? (thaûo luaän ) Đoạn 1: từ đầu … sống qua 2, Chia đoạn : đoạn Kể việc bà Trần đỡ đẻ cho hổ cái và đền ơn 3, Phaân tích Đoạn 2: Còn lại Kể chuyện bác tiều móc xương cứu sống hổ và đến bác qua đời dịp dỗ bác , hổ mang a/ Con hổ thứ lợn , dê đến tế _ Gõ cửa , cõng bà đỡ HÑ2 Cho hs kể tóm tắt đoạn Theo em taùc phaån coù moät hay hai hoå ? Moät hay hai hoå thì coù lieân quan gì đến kết cấu truyện ? Truyện gì đã xảy bà đỡ Trần với hổ thứ Con hổ đã có hành động ntn ? Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì vào xây dựng hình ảnh cuûa hoå ? _ Cầm tay bà , nhìn hổ cái nhỏ nước mắt _ Mừng rõ đùa giỡn với _ Đào cục bạc tặng bà đõ _ Vaãy ñuoâi veû tieãn bieät Nhân hóa : Hết lòng thương vợ đền ơn thắm tình với ân nhân (hàm ý giáo huaán) _ Con hổ mang tính người đáng quiù b/ Con hổ thứ hai _ Maéc xöông , laáy tay moùc hoïng _ Naèm guïc xuoáng , haù mieäng nhìn baùc tiều cầu cứu Tình gay go _ Bác tiều qua đời Hổ đến trước mộ nhảy nhót , dụi đầu vào quan tài , gầm leân chaïy quanh quan taøi _ Nhân dịp dỗ : Đem lợn , dê đến cúng tế Nhaân hoùa Tấm lòng chung thủy sâu sắc bền vững ân nhân HÑ3 Hãy kể tóm tắt đoạn thứ hai Truyện gì đã xảy với hổ thứ hai III : Tổng kết và bác tiều huyện Long Giang Hoïc thuoäc loøng sgk 144 Được bác tiều cứu giúp , hổ đã đền IV: Luyện tập (100) ôn cho baùc ntn ? 1/ Hãy kể chuyện chó có nghĩa với chuû Biện pháp nghệ thuật xử dụng 2/ Đọc thêm Bia vá vào xây dựng truyện là gì ? HĐ4 Theo em thực tế có “Con hổ có nghĩa” cao đẹp không đây dùng “Hổ” để nói chuyện “Nghĩa” có lợi ntn việc thể ý đồ taùc giaû ? ( Thaûo luaän ) HÑ5 Cho hs kể chuyện chó có nghĩa với chuû nhaø 4/ Củng cố dặn dò _ Keå laïi chuyeän dieãn caûm _ Neâu yù nghóa cuûa chuyeän _ Hoïc baøi kó IV.Rút kinh nghiệm : Tuần 17 tiết 60,61,66,* Tuần :18 Tiết : 67 Ngày soạn :8/12/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN :THI KỂ CHUYỆN I.Mức độ cần đạt: KiÕn thøc Hs chọn truyện để kể C¶ líp tham gia Thi gi÷a c¸c tæ, nhãm Kü n¨ng RÌn kÜ n¨ng nãi trước đám đông II ChuÈn bÞ 6A (101) GV : giáo án HS : xem trước bài III/ Các hoạt động dạy và học 1.ổn định tổ chức lớp 2.KiÓm tra bµi cò 3.Bµi míi Hoạt động thầy và trò GV cïng c¶ líp lµm c«ng t¸c chuÈn bÞ Häc sinh thi gi÷a c¸c tæ Thi c¸c c¸ nh©n GV tæng kÕt, tuyªn d¬ng , phª b×nh Tổ chức các hoạt động Tổng kết đánh giá các hoạt động Néi dung ChuÈn bÞ - Cö häc sinh dÉn ch¬ng tr×nh (líp trëng) - Cö ban gi¸m kh¶o ( tæ trëng, líp phã häc tËp) - Các đề thi, đáp án + TruyÖn cæ tÝch + TiÓu thuyÕt + TruyÖn cêi + Ngô ng«n - ChuÈn bÞ c¸c tiÕt môc v¨n nghÖ xen kÏ TiÕn hµnh (1)Yeâu caàu : -Lời kể to, rõ, mạch lạc, biết ngừng đúng chỗ, biết kể diễn cảm có ngữ điệu -Khi kể phải phát âm đúng -Tư kể tự tin, mắt nhìn vào người nghe -Biết mở đầu trước kể và biết cảm ơn sau keát thuùc (2)Theå leä : -Mỗi nhóm bốc thăm và thực yêu caàu ghi thaêm -Ban giám khảo vào đáp án để chấm ñieåm - Thi c¸c c¸ nh©n (c¸ nh©n bèc th¨m -> tr¶ lêi -> BGK đánh giá, cho điểm - Xen kÏ c¸c tiÕt môc v¨n nghÖ Tổng kết, đánh giá Tæng hîp ®iÓm c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ Tổng kết, đánh giá, xếp loại nhất, nhì, ba 4.Cñng cè dặn dò Gv củng cố lại các vấn đề sau : -Tö theá keå -Gioïng keå -Noäi dung keå -Lời mở, lời kết IV Ruùt kinh nghieäm: Tuần :18 Ngày soạn :8/12/2011 (102) Tiết : 68 Ngày dạy Lớp :6A HOẠT ĐỘNG NGỮ VĂN :THI KỂ CHUYỆN 6A 6A I.Mức độ cần đạt: KiÕn thøc Hs chọn truyện để kể C¶ líp tham gia Thi gi÷a c¸c tæ, nhãm Kü n¨ng RÌn kÜ n¨ng nãi trước đám đông II ChuÈn bÞ GV : giáo án HS : xem trước bài III/ Các hoạt động dạy và học 1.ổn định tổ chức lớp 2.KiÓm tra bµi cò 3.Bµi míi Hoạt động thầy và trò Nội dung Hoạt động Hình thành kiến thức I/Chuẩn Bị Giáo viên hướng dẫn học sinh thi kể Học Sinh Sưu Tập Những Truyện Dân Gian chuyện -Ca Dao -Truyện dành cho thiếu Nhi -Các truyện đã đọc nhà trường hay trên ? Bằng chuẩn bị nhà học báo sinhtham gia thi kể chuyện ,các câu I/ Tiến hành thi chuyện các em kể hướng dẫn 1/ Thi kể chuyện giới hạn học sinh Khi kể học sinh Học sinh lựa chon chuyện kể mà mình còn phải thể cách phát âm yêu thích giáo viên gọi 2,4 học sinh kể sau đó Ví Dụ ; Cây Khế ,Thạch Sạch ,Sọ Dừa , Tấm nhận xét ,đánh giá cách kể chuyện Cám 2/Thi đọc THƠ CA DAO, tục ngữ các em A/ Thiđọc thơ Đọc bài thơ mà em yêu thích B/ Ca dao ,tục ngữ Ngồi buồn nhớ mẹ cha xưa Đọc ca dao ,tục ngữ mà em yêu thích Miệng nhai cơm búng lưỡi lừa cá xương Anh em thể tay chân Giáo viên gọi 2,3 em đọc câu Rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần ca dao nói tình cảm anh em, cha Chị ngã em nâng mẹ Công cha núi thái sơn Nghĩa mẹ nước nguồn chảy Lúa chiêm lấp ló đầu bờ Đọc câu ca dao ,tục ngữ Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên Muốn ăn lúa tháng năm kinh nghiệm sản xuất Trông trăng mười rằm tháng Tám Giáo viên nhận xét ,đánh giá Chồn Chuồn bay thấp thì mưa Bay cao thì nắng bay vừa thì râm ? cadao tục ngữ nói tượng tự nhiên (103) Cơn đằng Tây ,mưa dây bão giật Cơn đằng Nam vừa làm vừa chơi Trăng quầng thì hạn, trăng tán thì mưa Hoạt động nhận xét chuẩn bị học sinh 4.Cñng cè dặn dò Gv củng cố lại các vấn đề sau : -Tö theá keå -Gioïng keå -Noäi dung keå -Lời mở, lời kết IV Ruùt kinh nghieäm: Tuần Tuần 18 tiết 64,65,67,68 (104) Tuần :19 Tiết : 69 Ngày soạn :8/12/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ I/ Muïc ñích yeâu caàu _ Giúp hs nắm ưu , khuyết bài làm kể chuyện _ Rèn luyện kĩ kể chuyện người thân mình (oâng , baø , cha , meï) II ChuÈn bÞ GV : giáo án HS : xem trước bài III/ Các hoạt động dạy và học 1.ổn định tổ chức lớp 2.KiÓm tra bµi cò 3.Bµi míi TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG PHAÀN GHI BAÛNG I: Đề bài Đề bài thuộc thể loại gì ? Kể người thân em Đề yêu cầu tả cái gì ? _ Thể loại kể chuyện Em haõy laäp daøn yù keå chuyeän ? _ Yêu cầu : Kể người thân Cuï theå : Em keå veà ? Trong bài văn em sử dụng ngôi kể Gv định hướng cho hs lập dàn ý nào ? Và kể theo thứ tự nào ? _ Ngôi thứ ba _ Thứ tự tự nhiên thứ tự thay đổi tự Gv nhaän xeùt öu ñieåm vaø khuyeát ñieåm nhieân cuûa hs Hs ruùt kinh nghieäm ! II: Nhaän xeùt _ Đa số hs làm đúng thể loại Moät soá baøi laøm toát , yù maïch laïc , troâi chaûy theå hieän moät caùch chaân thaät (105) Gv chọn số bài văn xuất sắc đọc trước lớp để hs lớp học tập ! Gv chọn số bài “tiêu biểu” đọc trước lớp để hs lớp rút kinh nghieäm Gv trả bài cho hs Sửa lỗi số bài Sửa câu – ngữ – từ và lỗi chính taû ? _ Một số hs biết chọn lọc chi tiết tiêu biểu , cụ thể , làm bật yêu cầu đề _ Một số hs trình bày rõ ràng , chữ viết , đẹp , ít sai lỗi chính tả , không viết tắt laøm baøi 2: Khuyeát ñieåm _ Coøn moät soá baøi vieát coøn sai nhieàu loãi chính taû _ Chaám caâu coøn tuøy tieän hay chöa bieát duøng đúng dấu câu _ Moät soá baøi coøn vieát soá , vieát taét , vieát hoa tùy tiện chưa đúng quy định _ Diễn đạt còn quá lủng củng , lộn xộn _ Phần mở bài : Giới thiệu sơ sài _ Thaân baøi : Trình baøy tuøy tieän nghó vieát vaäy _ Keát baøi : Chöa neâu caûm nghó III: Học sinh sửa lỗi Câu : Mẹ luôn cười , nhân hậu Mẹ hiền hậu , miệng luôn nở nụ cười töôi Từ ngữ : Ông em cán hưu Ông em là cán đã nghỉ hưu Chính taû : OÂng thöông keå chuyeän cho chuùng em nghe Ông thường kể chuyện cho chúng em nghe Hs kể làm cột đúng sai Sửa lỗi 4/ Cuûng coá dặn dò _ Thể loại tự (kể chuyện ) _ Phương pháp làm bài văn tự (kể chuyện ) IV Ruùt kinh nghieäm: (106) Tuần : 19 Tiết : 70 Ngày soạn :8/12/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG 6A I.MỤC TIÊU KiÕn thøc: HS nắm đợc các lỗi chính tả phổ biến phụ âm đầu ( không có quy tắc viết) địa phơng Yên Bái để không mắc lỗi: tr/ ch; s/x; l/n; r/d/gi; l/đ; k/kh; r/s; đ/ d Nắm đợc nguyên nhân mắc các lỗi chính tả đó KÜ n¨ng: Rèn cho HS kĩ phát âm đúng các cặp phụ âm đầu trên Rèn cho HS kĩ viết đúng các cặp phụ âm đầu đó Thái độ: HS có ý thức viết đúng chính tả các cặp phụ âm đầu dễ lẫn Góp phần giữ gìn sáng tiếng Việt qua việc viết đúng chính tả II ChuÈn bÞ: - GV chuÈn bÞ bµi: Nh÷ng lçi thêng m¾c cña HS - HS chuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò Bài mới: Mỗi địa phơng có phong tục tập quán khác nhau, các từ ngữ mang màu sắc địa phơng Bài hôm chúng ta cùng tìm hiểu số lỗi sai địa phơng định và sửa chữa Hoạt động thầy và trò Néi dung - GV gọi HS đọc các từ ngữ phần 1.a, b, I Đọc các từ ngữ có các phụ âm đầu: c Từng em đọc ( khoảng em) c/ k/ q; ng / ngh; g/ gh: - GV phân nhóm để HS trao đổi, nhận xét + Các phụ âm c/ k/ q đọc giống cách đọc ( nhóm tơng t¬ng øng víi yªu cÇu + Các phụ âm ng/ ngh đọc giống cña phÇn SGK): + Nhóm nhận xét cách đọc các chữ cái + Các phụ âm g/ gh đọc giống c/ k/ q c¸c tõ ë phÇn a + Nhóm nhận xét cách đọc các chữ cái ng/ ngh c¸c tõ ë phÇn b + Nhóm nhận xét cách đọc các chữ cái II.Tìm hiểu quy tắc viết các phụ âm c/ (107) g/ gh c¸c tõ ë phÇn c k/ q; ng/ ngh; g/ gh: GV cho HS quan s¸t kÜ c¸c tõ ng÷ ë phÇn 1.a, b,c vµ nhËn xÐt c¸ch viÕt cña phô âm: “ cờ, ngờ, gờ” ( các phụ âm này đọc gièng nhng nhng lại đợc đợc viết nhiều ch÷ kh¸c nhau: +Phụ âm “ cờ” đợc viết chữ: c; k; q +Phụ âm “ ngờ” đợc viết chữ: ng; ngh +Phụ âm “ gờ” đợc viết chữ: g; gh - GV yªu cÇu HS quan s¸t tiÕp vµ nhËn xÐt vÒ c¸ch viÕt phô ©m nµy trªn c¸c ch÷ kh¸c nhau: * Ghi nhớ: +C¸ch viÕt c¸c phô ©m nµy cã theo quy tắc định không? +NÕu theo quy t¾c th× quy t¾c Êy cô thÓ nh thÕ nµo? Lu ý: PhÇn nµy kh«ng dÔ nªn GV cã thÓ gîi ý b»ng c¸c c©u hái cô thÓ VÝ dô: Khi nào phụ âm “ cờ” đợc viết chữ “ k” ? GV ®a đa câu hỏi khái quát để HS rút néi dung cña phÇn ghi nhí II Luyện tập Thùc hµnh c¸c bµi tËp chÝnh t¶: * Bµi tËp 1: §iÒn c¸c phô ©m ®Çu phï hîp vµo chç trèng c¸c tõ a §iÒn c/ k/ q b §iÒn ng/ ngh c §iÒn g/ gh a §iÒn tr/ch: HĐ GV cã thÓ chia nhãm tæ chøc cho HS thi t×m tõ b»ng h×nh thøc tiÕp søc( Trong khoảng thời gian định) a §iÒn tr/ch: óng t«i ph¶i ®¨ng kÝ t¹m ó t¹i ô së ñy ban víi phã ñ tÞch, v× «ng phô ¸ch lu«n c¶ c«ng t¸c hé khÈu ong thời gian đồng í công an học ên huyÖn .óng t«i ph¶i ®¨ng kÝ t¹m ó t¹i ô së ñy ban víi phã ñ tÞch, v× «ng phô ¸ch lu«n c¶ c«ng t¸c hé khÈu ong thời gian đồng í công an häc ªn huyÖn b §iÒn s/x: Nghe ong c©u chuyÖn ãt a vÒ ngêi ngời ấu ố ấy, anh đã ốt ắng giúp chị ố tiền đủ ắm ửa Ýt thø cÇn thiÕt vµ lo tµu e vÒ l¹i lµng quª c §iÒn l/ n: (108) b §iÒn s/x: Nghe ong c©u chuyÖn ãt a vÒ ngêi ngời ấu ố ấy, anh đã ốt ắng giúp chị ố tiền đủ ắm ửa ít thứ cÇn thiÕt vµ lo tµu e vÒ l¹i lµng quª c §iÒn l/ n: Chßm Êp ¸nh phÝa am lµ chßm ThÇn N«ng d §iÒn r/d/gi: - V× nã ¾t tr©u qua ®©y, l¹i ¾t thªm mét ao vµo lng lng cho nªn sù viÖc trë nªn r¾c rèi Chßm Êp ¸nh phÝa am lµ chßm ThÇn N«ng d §iÒn r/d/gi: - V× nã ¾t tr©u qua ®©y, l¹i ¾t thªm mét ao vµo lng lng cho nªn sù viÖc trë nªn r¾c rèi ® §iÒn l/ ®: C¸nh ång óa tr¶i dµi theo êng êng µng réng mªnh m«ng b¸t ng¸t e §iÒn k/kh: Con gÊu bíc bíc ®i Önh kh¹ng bëi ® §iÒn l/ ®: m×nh nã to bÐo qu¸ Nh÷ng èi thÞt ë lng lng Ònh tr«ng thËt C¸nh ång óa tr¶i dµi theo vai, ë êng êng µng réng mªnh m«ng b¸t ñng iÕp ng¸t g §iÒn r/s: e §iÒn k/kh: Nh÷ng chiÕc l¸ ®ang un tríc giã nh î h·i Con gÊu bíc bíc ®i Önh kh¹ng bëi Èy ung inh tríc m×nh nã to bÐo qu¸ Nh÷ng èi thÞt ë vai, v× ¾p ph¶i l×a cµnh ë lng lng Ònh tr«ng thËt ñng iÕp h §iÒn ®/d: g §iÒn r/s: Chóng em Ô µng nhËn biÕt Nh÷ng chiÕc l¸ ®ang un Èy îc ©u lµ c¸c chó c«ng an, ©u lµ c¸c ung inh tríc tríc giã nh î h·i v× ¾p ph¶i chó bé éi qua trang phôc cña hä l×a cµnh * Bµi tËp 2: §iÒn c¸c phô ©m ®Çu phï hîp vµo chç trèng c¸c c©u h §iÒn ®/d: a §iÒn c/ k/ q Chóng em Ô µng nhËn biÕt - b §iÒn ng/ ngh îc ©u lµ c¸c chó c«ng an, ©u lµ c¸c c §iÒn g/ gh chó bé éi qua trang phôc cña hä a Chòi đứng đó trên đồi cỏ tranh, bốn bÒ trèng tr¶i, mét chiÕc châng tre n»m a Phô ©m tr/ch: tr¬ träi gãc chßi phÝa bªn tr¸i Tròi đứng đó chên đồi cỏ chanh, b Sức khoẻ anh Sửu sút kém so với trớc tríc bèn bÒ chèng ch¶i, mét chiÕc trâng che nhiÒu, suy sôp kh«ng gîng gợng đợc đợc nằm chơ chọi góc tròi phía bên chái c Trời vừa rạng đông, ánh nắng đã rực b Phô ©m s/x: rì, giã thæi r× rµo, trªn nh÷ng giµn da, da, míp, hoa l¸ ®ua rung rinh Søc khoÎ anh Söu xót kÐm so víi trtr- giµn míp, khoe s¾c íc nhiÒu, xuy xôp kh«ng xao gîng gợng đợc đợc c Phô ©m r/d/gi: d B¹n Lan v« cïng lo l¾ng, cã lóc lÆng (109) Trời vừa dạng đông, ánh nắng đã ngời ngêi ®i nghe tin mÑ m×nh èm nÆng dùc dì, giã thæi d× dµo, trªn nh÷ng dµn da, da, ® Sóng tiÓu liªn lµ lo¹i vò khÝ cã tõ dµn míp, míp, hoa l¸ ®ua dung dinh khoe l©u l¾m råi s¾c e MÑ em rÊt khÐo tay, mÑ kÕt tãc cho d Phô ©m l/n: em thật đẹp em đến trờng trêng rêi rrB¹n Lan v« cïng no n¾ng, cã nóc nÆng g BÞ ®iÓm kÐm, b¹n S¬n mÆt buån rêi îi, níc níc m¾t rng rng rng rng ngêi ngêi ®i nghe tin mÑ m×nh èm lÆng h Chị gái em đỏng đảnh nhng nhng l¹i cø ® Phô ©m l/®: chê em là đỏng đảnh Sóng tiÓu ®iªn lµ ®o¹i vò khÝ cã tõ ®©u đắm * Bµi tËp 3: T×m c¸c tõ l¸y cã c¸c phô ©m ®Çu c/ k/ q; ng/ ngh; g/ gh e Phô ©m k/kh: MÑ em rÊt kÐo tay, mÑ khÕt tãc cho em thËt đẹp em đến trờng trêng g Phô ©m r/s: BÞ ®iÓm kÐm, b¹n S¬n mÆt buån sêi sêi sîi, sîi, nníc m¾t sng sng sng sng h Phô ©m ®/d: ChÞ g¸i em rÊt dáng d¶nh nhng nhng l¹i cø chª em lµ dáng d¶nh Su tÇm tõ ng÷ vµo sæ tay chÝnh t¶: - GV híng híng dÉn HS su su tÇm c¸c tõ ng÷ cã c¸c phô ©m c/ k/ q; ng/ ngh; g/ gh ghi vµo sổ tay chính tả đã thực tiết trớc tríc Cñng cè dặn dò GV hÖ thèng l¹i kiÕn thøc Ôn tập các loại truyện dân gian đã học IVRuùt kinh nghieäm: Tuần :19 Ngày soạn:8/12/2011 (110) Tiết : 71 Ngày dạy Lớp :6A CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG 6A 6ª I.Mục tiêu KiÕn thøc: - HS nắm đợc các vần có các nguyên âm dễ lẫn: + HS ngêi Kinh: iu / u; iªu / ¬u; uªnh , uªch + HS ngêi d©n téc thiÓu sè: ªn / iªn; ©n / ¬n; u©n / u«n; uÊt / uèt KÜ n¨ng: - Rèn cho HS kĩ đọc và viết đúng các vần có các nguyên âm dễ lẫn Thái độ: - HS có ý thức viết đúng chính tả các vần có các nguyên âm dễ lẫn, góp phần giữ gìn s¸ng cña tiÕng ViÖt II ChuÈn bÞ: - GV chuÈn bÞ bµi: Nh÷ng lçi thêng m¾c cña HS - HS chuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò Bài mới: Mỗi địa phơng có phong tục tập quán khác nhau, các từ ngữ mang màu sắc địa phơng Bài hôm chúng ta cùng tìm hiểu số lỗi sai địa phơng định và sửa chữa Hoạt động thầy và trò Néi dung I Đọc và phát âm đúng cấc vần có các - GV đọc mẫu lợt lît nguyªn ©m dÔ lÉn: - GV híng hớng dẫn HS đọc đồng * HS ngêi ngời Kinh đọc và phát âm đúng các - GV gọi số HS lên đọc lại vÇn: a u / iu b ¬u / iªu c uªnh / uyªnh d uªch / uyªch * HS ngêi ngời dân tộc thiểu số đọc và phát âm đúng các vần: a iªn / ªn b ©n / ¬n c u©n / u«n d u©t / u«t u«t C¸ch viÕt c¸c phô ©m nµy cã theo quy t¾c Phô ©m “cê”: - §îc Đợc viết là “k” nó đứng trớc các nguyªn ©m “ i, e, ª, iª” (111) HĐ - GV có thể phân nhóm theo cặp để HS điền vần và dấu thanh( sau đã trao đổi nhóm) - Tõng nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ , c¸c nhãm kh¸c theo dâi, nhËn xÐt, bæ sung - Cuối cùng có đáp án đúng - §îc Đợc viết là “q” nó đứng trớc âm đệm đợc đợc viết là “ u” - §îc §îc viÕt lµ “c” nh÷ng trêng hîp cßn l¹i - Phô ©m “gê” vµ “ngê”: - §îc Đợc viết là “gh” và “ngh” nó đứng tríc tríc c¸c nguyªn ©m “i, e, ª, iª” - §îc §îc viÕt lµ “g” vµ “ng” nh÷ng tr êng hîp cßn l¹i II LuyÖn tËp: a Bµi tËp1: §iÒn vÇn vµ dÊu phï hîp vµo chç trèng * HS ngêi ngêi Kinh: - §iÒn vÇn u / iu - §iÒn vÇn ¬u / iªu - §iÒn vÇn uªnh / uyªnh - §iÒn vÇn uªch / uyªch * HS ngêi ngêi d©n téc thiÓu sè : - §iÒn vÇn ªn / iªn - §iÒn vÇn ©n / ¬n - §iÒn vÇn u©n / u«n - GV cã thÓ ph©n nhãm theo bµn, trao - §iÒn vÇn u©t / u«t đổi, thảo luận để thực bài tập a cång kÒnh, cuèng quýt, k× quÆc, kÐo bÌ kÐo c¸nh, c¸i kÐt s¾t, quanh co, qu¶ng - Cuối cùng có đáp án đúng c¸o, cuèng cµ kª, quÈn quanh, kÝnh GV cã thÓ chia nhãm tæ chøc cho HS thi coong, quay cuång, quay cãp t×m tõ b»ng h×nh thøc tiÕp søc theo c¸c bíc: + Bíc Bíc 1: Th¶o luËn nhãm, t×m c¸c tõ + Bíc Bíc 2: Tõng thµnh viªn cña c¸c nhóm lên bảng ghi kết các từ láy đã tìm đợc, đợc, hết thành viên này đến thành viªn kh¸c + Bíc Bíc 3: GV nhËn xÐt, bæ sung, kÕt luËn vµ c«ng bè nhãm th¾ng GV đọc cho HS viết chính tả b ng¶ nghiªng, ng¾m nghÝa, ngÉm nghÜ, nghÑn ngµo, ngÊt nghÓu, ngÆt nghÏo, nghiªm ngÆt, nghÞch ngîm, ngóng nguÈy c ghª gím, g¾ng gîng, gîng, gËp gµ gËp ghÒnh, göi g¾m, gÇn gòi, gai gãc, g©y gæ, gËt gµ gËt gï b.Bµi tËp 2: G¹ch ch©n nh÷ng tiÕng viÕt sai vần và viết lại cho đúng c Bµi tËp 3- T×m nh÷ng tõ l¸y hoÆc nh÷ng tõ ghÐp cã c¸c vÇn: (112) - GV đọc lại lần cho HS soát lại ngêi Kinh: Kinh: u , ¬u, uªnh, uªch - GV cã thÓ kiÓm tra kÕt qu¶ b»ng c¸ch * HS ngêi đổi theo cặp bàn trên và bàn dd- * HS ngời ngêi d©n téc thiÓu sè: iªn, ©n, u©n, íi HS g¹ch ch©n b»ng bót ch× nh÷ng tõ u©t viÕt sai - GV kiÓm tra l¹i, chÊm ®iÓm ( nÕu cã thêi gian) Bài : ViÕt chÝnh t¶ Ca dao d©n ca, nguån s÷a tinh thÇn cña ngêi ngêi ViÖt Nam Ca dao d©n ca lµ tiÕng nãi cña quÇn chóng nh©n d©n, hån nhiªn b×nh dÞ mµ v« cïng cao quý, ch©n chÊt méc m¹c mµ cã ý nghÜa s©u xa BiÕt bao t tëng, tëng, t×nh cảm, bao kinh nghiệm nhân dân đợc đợc gửi gắm đó, góp phần làm phong phó thªm nÒn v¨n häc d©n téc Ca dao d©n ca chÝnh lµ nguån s÷a lµnh nu«i dìng dìng t©m hån c¸c thÕ hÖ ch¸u ViÖt Nam Nguån s÷a tinh thÇn Êy nh mét m¹ch ngÇm xuyªn suèt, thÊm s©u, ghi kh¾c tr¸i tim cña mçi ngêi ngêi Cñng cè dặn dò Giáo viên hệ thống kiến thức đã học ễn tập cỏc nội dung đã học IVRuùt kinh nghieäm: (113) Tuần :18 Tiết :64,65 Ngày soạn :20/12/2011 Ngày dạy:20/12/2011 Lớp :6A 6A KIỂM TRA HỌC KÌ I I.Mục tiêu KiÕn thøc 6A (114) -Củng cố lại toàn kiến thức phân môn tiếng Việt ,văn học,tập làm văn học học kì I -Tự đánh giá lực mình việc tiếp thu bài 2.KÜ n¨ng Rèn kĩ dùng từ, đặt câu, cách làm bài 3.Thaí độ Gi¸o dôc lßng yªu mÕn TV II.Chuẩn bị GV :đề kiểm tra HS :ôn tập và chuẩn bị giấy kiểm tra III.Tieán trình daïy hoïc: 1.Ổn định lớp 2.Kieåm tra baøi cuõ : 3.Bài mới: ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I - NĂM HỌC 2011 – 2012 I.Trắc nghiệm (3đ) Em hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng (Riêng câu 11,12 thực theo yêu cầu câu hỏi ) *Phần văn : Câu truyện “Thánh Gióng” Thuộc thể loại nào A.Truyện cổ tích B.Truyện ngụ ngôn C.Truyện cười D.Truyện truyền thuyết Câu 2: Dòng nào thể ý nghĩa tích hồ gươm A.Ca ngợi khởi nghĩa Lam Sơn B Thể khát vọng hòa bình C Giaỉ thích tên gọi Hồ Gươm D.Cả ba ý kiến trên Câu :Thạch Sanh thuộc kiểu nhân vật nào A.Người dũng sĩ B.Người thông minh C.Người bất hạnh D.Người ngốc nghếch Câu : Mị Nương là ? A.Vua Hùng Vương thứ 12 B.Vua Hùng Vương thú 14 C Vua Hùng Vương thứ 16 D Vua Hùng Vương thứ 18 Câu Thánh Gióng đã xin nhà vua vũ khí gì để đánh giặc Ân ? A.Aó giáp sắt và gươm B.Con ngựa sắt và roi sắt C.Aó giáp sắt ,ngựa sắt và roi sắt D.Aó giáp sắt và roi sắt Câu Trong văn em bé thông minh em bé đã lần thể tài A.3 B.4 C.5 D.6 Câu Mã Lương đã vẽ cho người nghèo gì ? A.Vàng bạc B.Thức ăn C.Các dụng cụ phục vụ sản xuất và sinh hoạt D.Quần áo đẹp Câu Văn “Lợn cưới áo mới” phê phán A.Hiểu biết hạn hẹp mà lại hay khoe khoang (115) B.Tính so bì C.Tính hay khoe D Thiếu chủ kiến làm việc *Phần tiếng việt Câu dòng nào thể đúng khái niệm từ Tiếng Việt ? A.Là từ có âm tiết B.Là đơn vị ngôn ngữ nhỏ dùng để đặt câu C.Là các từ đơn và từ phức D.Là các từ có hai tiếng Câu 10 Nghĩa từ : A.Phần hình thức từ B Là phần nội dung mà từ biểu thị C.Phần nội dung và hình thức từ D.Cả ba ý kiến trên Câu 11 Hãy nối cột A và cột B cho phù hợp A B 1.Danh từ a Học sinh 2.Động từ b Thông minh 3.Tính từ c.Sách d.Nằm e Cà Mau f Chạy g.Buồn h Lười biếng Nối A-B *Phần tập làm văn Câu 12 Hãy điền đúng vào chỗ trống Tự là phương thức trình bay chuỗi các việc (………….này dẫn đến việc kia,cuối cùng dẫn đến kết thúc ,thể ……… II.Tự luận Hãy kể người thân mà em yêu quý ĐÁP ÁN KIỂM TRA HỌC KÌ I - NĂM HỌC 2010 - 2011 I.Tiếng việt(2đ) Câu1: (1điểm) a b Xác định đúng cụm danh từ: người chồng thật xứng đáng ( 0,5điểm ) Học sinh phân tích đúng mô hình cấu tạo cụm danh từ 0,5 điểm ) Phần phụ trước Phần trung tâm Phần phụ sau người chồng thật xứng đáng Câu : (1điểm ) Từ dùng sai: tinh tú ( 0,5 đ) - Viết lại là: tinh túy ( 0,5 đ) ( 2đ) Câu 3:( 1đ) (116) - Kể tên các thể loại truyện dân gian đã học ( đúng 0,5 điểm ) Truyện truyền thuyết Truyện cổ tích Truyện ngụ ngôn Truyện cười b Điểm giống và khác truyện truyền thuyết và truyện cổ tích Giống ( 0,25 điểm ) Đều có yếu tố tưởng tượng kỳ ảo Nhân vật chính thường có tài phi thường a Khác ( 0,25 điểm ) * Truyền thuyết: - Kể các kiện và nhân vật quá khứ, thể thái độ và cách đánh giá nhân dân các kiện và nhân vật lịch sử đó * Cổ tích: - Kể số kiểu nhân vật bất hạnh: Mồ côi, út, riêng, xấu xí - Phản ánh đấu tranh phe thiện và phe ác, cái tốt và cái xấu, cái bất công và cái công - Thể ước mơ, công xã hội Câu 4: (1điểm ) Ý nghĩa truyện Con Rồng cháu Tiên: - Giải thích suy tôn nguồn gốc giống nòi.( 0,5 đ) - Thể hiên ý nguyện đoàn kết, thống cộng đồng người Việt.( 0,5 đ) III Phần tập làm văn ( 6điểm) * Yêu cầu chung: VỀ KỸ NĂNG: - Biết cách làm bài văn kể chuyện đời thường, biết chọn chi tiết, việc và xếp theo thứ tự hợp lí - Bố cục phần rõ ràng, diễn đạt lưu loát Trình bày không mắc lỗi chính tả - HS biết vận dụng các thao tác làm văn tự để giải yêu cầu đề - Biết sử dụng ngôi kể, thứ tự kể cho phù hợp VỀ KIẾN THỨC: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác cần đảm bảo nội dung chủ yếu đây * Yêu cầu cụ thể: Më bµi: ( 1đ) - Giíi thiÖu chung vÒ ngêi th©n : Tuæi, nghÒ nghiÖp,… t×nh c¶m cña em Th©n bµi:( 4đ) - Kể hình dáng, tính tình người thân.( 0,5đ) - Kể viÖc lµm, cö chØ thÓ hiÖn phÈm chÊt cña ngêi th©n.( đ) - Kể khả năng, sở thích người thân ( 0,5đ) - Sự quan tâm người thân người gia đình ( 0,5đ) (117) - Tình cảm ngời thân với mình: Chăm lo chu đáo , hớng dẫn học tập, lao động ( đ) - Víi xãm lµng, víi ngêi xung quanh: hoµ nh·, th©n mËt….( 0,5đ) KÕt bµi : ( 1đ) - Tình cảm em người thõn và trách nhiệm em Lưu ý - Chỉ cho điểm tối đa học sinh đạt yêu cầu kỹ và kiến thức - Học sinh có thể trình bày ý khác với các nội dung nêu trên miễn là hợp lý và chính xác - Khuyến khích bài làm có tính riêng và sáng tạo g cố,dặn dò t làm bài ị phần hoạt động ngữ văn thi kể chuyện Ruùt kinh nghieäm: Tuần :19 Tiết :72 - Ngày soạn 20/11/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A TRẢ BÀI KIỂM TRA HỌC KÌ I 6A I/ Mục tiêu cần đạt 1/ kiÕn thøc TiÕp tôc cñng cè c¸c kiÕn thøc vÒ phÇn v¨n, TV,TLV Häc sinh tù nhËn lçi vµ söa ch÷a c¸c lçi m¾c ph¶i 2/ KÜ n¨ng RÌn thªm kÜ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n vµ lµm bµi v¨n tù sù II ChuÈn bÞ: GV:Chuẩn bị bài kiểm tra đã chấm HS :Xem lại bài III.Tiến trình lên lớp ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò Bµi míi Hoạt động thầy Hoạt động trò I.Trắc nghiệm (3đ) I.Trắc nghiệm (3đ) Em hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu Em hãy khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng (Riêng câu 11,12 thực câu trả lời đúng (Riêng câu 11,12 thực theo yêu cầu câu hỏi ) theo yêu cầu câu hỏi ) *Phần văn : *Phần văn : Câu truyện “Thánh Gióng” Câu truyện “Thánh Gióng” Thuộc thể loại nào Thuộc thể loại nào A.Truyện cổ tích B.Truyện ngụ ngôn A.Truyện cổ tích B.Truyện ngụ ngôn C.Truyện cười D.Truyện truyền C.Truyện cười D.Truyện truyền (118) thuyết thuyết Câu 2: Dòng nào thể ý nghĩa Câu 2: Dòng nào thể ý nghĩa tích hồ gươm tích hồ gươm A.Ca ngợi khởi nghĩa Lam Sơn A.Ca ngợi khởi nghĩa Lam Sơn B Thể khát vọng hòa bình B Thể khát vọng hòa bình C Giaỉ thích tên gọi Hồ Gươm C Giaỉ thích tên gọi Hồ Gươm D.Cả ba ý kiến trên D.Cả ba ý kiến trên Câu :Thạch Sanh thuộc kiểu Câu :Thạch Sanh thuộc kiểu nhân vật nào nhân vật nào A.Người dũng sĩ A.Người dũng sĩ B.Người thông minh B.Người thông minh C.Người bất hạnh C.Người bất hạnh D.Người ngốc nghếch D.Người ngốc nghếch Câu : Mị Nương là ? Câu : Mị Nương là ? A.Vua Hùng Vương thứ 12 A.Vua Hùng Vương thứ 12 B.Vua Hùng Vương thú 14 B.Vua Hùng Vương thú 14 C Vua Hùng Vương thứ 16 C Vua Hùng Vương thứ 16 D Vua Hùng Vương thứ 18 D Vua Hùng Vương thứ 18 Câu Thánh Gióng đã xin nhà vua Câu Thánh Gióng đã xin nhà vua vũ khí gì để đánh giặc Ân ? vũ khí gì để đánh giặc Ân ? A.Aó giáp sắt và gươm A.Aó giáp sắt và gươm B.Con ngựa sắt và roi sắt B.Con ngựa sắt và roi sắt C.Aó giáp sắt ,ngựa sắt và roi sắt C.Aó giáp sắt ,ngựa sắt và roi sắt D.Aó giáp sắt và roi sắt D.Aó giáp sắt và roi sắt Câu Trong văn em bé thông Câu Trong văn em bé thông minh em bé đã lần thể tài minh em bé đã lần thể tài năng A.3 B.4 C.5 A.3 B.4 C.5 D.6 D.6 Câu Mã Lương đã vẽ cho người Câu Mã Lương đã vẽ cho người nghèo gì ? nghèo gì ? A.Vàng bạc A.Vàng bạc B.Thức ăn B.Thức ăn C.Các dụng cụ phục vụ sản xuất và sinh C.Các dụng cụ phục vụ sản xuất và sinh hoạt hoạt D.Quần áo đẹp D.Quần áo đẹp Câu Văn “Lợn cưới áo mới” Câu Văn “Lợn cưới áo mới” phê phán phê phán A.Hiểu biết hạn hẹp mà lại hay khoe A.Hiểu biết hạn hẹp mà lại hay khoe khoang khoang B.Tính so bì B.Tính so bì C.Tính hay khoe C.Tính hay khoe D Thiếu chủ kiến làm việc D Thiếu chủ kiến làm việc *Phần tiếng việt *Phần tiếng việt Câu dòng nào thể đúng Câu dòng nào thể đúng khái niệm từ Tiếng Việt ? khái niệm từ Tiếng Việt ? A.Là từ có âm tiết A.Là từ có âm tiết (119) B.Là đơn vị ngôn ngữ nhỏ dùng để đặt câu C.Là các từ đơn và từ phức D.Là các từ có hai tiếng Câu 10 Nghĩa từ : A.Phần hình thức từ B Là phần nội dung mà từ biểu thị C.Phần nội dung và hình thức từ D.Cả ba ý kiến trên Câu 11 Hãy nối cột A và cột B cho phù hợp A B Nối A-B 1.Danh từ a Học sinh 2.Động từ b Thông 3.Tính từ minh c.Sách d.Nằm e Cà Mau f Chạy g.Buồn h Lười biếng B.Là đơn vị ngôn ngữ nhỏ dùng để đặt câu C.Là các từ đơn và từ phức D.Là các từ có hai tiếng Câu 10 Nghĩa từ : A.Phần hình thức từ B Là phần nội dung mà từ biểu thị C.Phần nội dung và hình thức từ D.Cả ba ý kiến trên Câu 11 Hãy nối cột A và cột B cho phù hợp A B Nối A-B 1.Danh từ a Học sinh 2.Động từ b Thông 3.Tính từ minh c.Sách d.Nằm e Cà Mau f Chạy g.Buồn h Lười biếng *Phần tập làm văn *Phần tập làm văn Câu 12 Hãy điền đúng vào chỗ Câu 12 Hãy điền đúng vào chỗ trống trống Tự là phương thức trình bay Tự là phương thức trình bay chuỗi các việc (………….này dẫn đến chuỗi các việc (………….này dẫn đến việc kia,cuối cùng dẫn đến kết việc kia,cuối cùng dẫn đến kết thúc ,thể ……… thúc ,thể ……… II.Tự luận II.Tự luận Hãy kể người thân mà em yêu Hãy kể người thân mà em yêu quý quý HĐ Gv nêu cấu tạo, nội dung, hình thức đề 1.Cấu tạo: đề gồm phần -Phaàn Vaên( 2đ) - tieáng Vieät (2ñ) -Phaàn TLV (6ñ) 2.Noäi dung (xem đề và đáp án có lưu giáo án) * Nhận xét -Khoâng hoïc baøi (hoïc chöa kó ) -Boâi xoùa nhieàu (120) -Các dấu bỏ không đúng (tự luận ) -Sai chính taû nhieàu, baøi vaên sô saøi -Bài văn không bố cục (bố cục không cân đối ) -Một số chưa hiểu nội dung yêu cầu đề văn * Hướng Khắc Phục - Trước làm bài cần đọc kĩ yêu cầu - Caàn xem laïi caùch ñaët caâu - Dùng từ phải hiểu nghĩa từ - Xem lại nhiệm vụ ba phần và cách làm bài văn tự - Cố gắng đọc nhiều sách báo có nội dung lành mạnh để khắc phục chính tả và mở rộng thêm vốn từ viết văn HĐ 3: Cñng cè Gi¸o viªn nh¾c nhë häc sinh «n l¹i häc k× Dặn dò Chuẩn bị : Bài học đờng đời đầu tiên Ruùt kinh nghieäm: ************************************** Tuần :20 Tiết : 73 Ngày soạn:1/1/2011 Ngày dạy: Lớp :6A 6A BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : Nhân vật, kiện, cốt truyện văn truyện viết cho thiếu nhi 6A (121) - Dế Mèn : hình ảnh đẹp tuổi trẻ sôi tính tình bồng bột và kiêu ngạo Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc đoạn trích 2.Kĩ : - Văn đại có yếu tố tự kết hợp với yếu tố miêu tả - Phân tích các nhân vật đoạn trích - Vận dụng các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa viết văn miêu tả 3/ Thái đô - Giáo dục lòng yêu thơng đồng loại II ChuÈn bÞ: GV: giáo án HS: soạn bài III, Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña häc sinh Bµi míi Truyện đồng thoại đầu tay Tô Hoài: Dế Mèn phiêu lu kí (1941) Nhng Dế Mèn là ai? Chân dung và tính nết nhân vật này nh nào, bài học đời đầu tiên mà nếm trải sao? đó chính là nội dung bài học đầu tiên học kì hai nµy? Hoạt động thầy và trò Néi dung GV hớng dẫn đọc I T×m hiÓu chung - §o¹n ®Çu: §äc giäng hµo høng, kiªu h·nh, to, vang - §o¹n trªn chÞ Cèc: §äc giäng MÌn trÞnh thîng, khã chÞu - Giäng cho¾t: YÕu ít, rªn rØ - Đoạn cuối: Mèn hối hận, đọc giọng chậm buån, s©u l¾ng GV đọc mẫu Hs đọc từ đầu -> không thể làm lại đợc Học sinh đọc từ "câu chuyện ân hận "đến hết - Gi¸o viªn cho häc sinh t×m hiÓu mét sè chó thÝch SGK T¸c gi¶: ? Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ T« Hoµi? - Tên thật là Nguyễn Sen (1920) quê làng G cho H quan sát chân dung nhà văn và giới Nghĩa Đô phủ Hoài Đức, Hà Đông thiệu thêm thuộc quận Cầu Giấy Hà Nội.Là nhà văn - Tên thật là Nguyễn Sen (1920) quê làng thành công trên đường nghệt thuật từ Nghĩa Đô phủ Hoài Đức, Hà Đông trước CM tháng 8- 1945 coa nhiều tác phẩm thuộc quận Cầu Giấy Hà Nội cho thiếu nhi - Bút danh : Tô Hoài => kỉ niệm và ghi nhớ quê hương : Sông Tô Lịch, huyện Hoài Đức * Sự nghiệp văn chương : Tác phẩm" Dế Mèn phiêu lưu kí", "Võ sĩ bọ ngựa" => viết nhiều chuyện cho thiếu nhi và các đề tài miền núi, Hà Nội : Vợ chồng A Phủ, Miền T©y, Người ven thành, C¸t bụi ch©n T¸c phÈm: V¨n b¶n trÝch tõ ch¬ng I cña truyÖn "DÕ ai, Chiều chiều MÌn phiªu lu kÝ"xuÊt b¶n lÇn ®Çu n¨m 1941 (122) ? V¨n b¶n trÝch tõ t¸c phÈm nµo? - GV më réng vÒ hoµn c¶nh s¸ng t¸c t¸c phÈm: (TGi¶ viÕt t¸c phÈm vµo kho¶ng 21 tuæi Thời kì đó phong trào mặt trận dân tục dân chñ §«ng D¬ng rÇm ré l«i cuèn niªn gi¸c ngé chÝnh trÞ CM C¸c nh©n vËt: MÌn, Trũi đợc tác giả thể cho đờng nét t tởng xã hội đó Lí tởng Mèn là đợc khắp nơi hô hào loài cùng xây dựng giới đại đồng- giới công kh«ng cã ¸p bøc chiÕn tranh) ThÓ lo¹i cña t¸c phÈm lµ kÝ nhng thùc chÊt là truyện "Tiểu thuyết đồng thoại" mét s¸ng t¸c chñ yÕu lµ tëng tîng vµ nh©n ho¸ - Đây là tác phẩm văn học đại lại nhiều lần đợc chuyển thể thành phim hoạt hình, múa rối đợc khán giả, độc giả nớc ngoµi hÕt søc h©m mé Năm 1959 tác phẩm đợc xuất tiÕng Nga ? ChuyÖn cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? ý cña tõng phÇn? - Phần 1: Từ đầu đến thiên hạ Bøc ch©n dung tù ho¹ cña DÕ mÌn( H×nh ¶nh DÕ MÌn) - PhÇn 2: Cßn l¹i Mèn trêu chị Cốc dẫn đến bài học đầu tiên ? Trong truyÖn t¸c gi¶ kÓ theo ng«i thø mấy? Tác dụng việc chọn ngôi kể đó (ng«i – Lµm t¨ng td cña biÖn ph¸p nh©n hoá Dế Mèn đúng là ngời tự tả, tù kÓ vÒ m×nh, lµm cho chuyÖn trë lªn th©n mật gần gũi, đáng tin cậy ngời đọc) - Học sinh đọc đoạn đầu ? ë ®o¹n ®Çu t¸c gi¶ miªu t¶ ngo¹i h×nh cña dÕ mÌn nh thÕ nµo? + §«i cµng mÉm bãng + Nh÷ng c¸i vuèt cøng dÇn, nhän ho¾t + §«i c¸nh tríc ng¾n hñn ho¼n, b©y giê dµi chÊm ®u«i + §Çu to næi tõng t¶ng + Hai c¸i r¨ng ®en nh¸nh, nhai ngoµm ngo¹p + R©u dµi, uèn cong + C¶ ngêi rung rinh mét mµu n©u bãng mì ? C¸ch miªu t¶ Êy gîi cho em h×nh dung h×nh d¸ng bÒ ngoµi DÕ MÌn nh thÕ nµo? ? Bªn c¹nh viÖc miªu t¶ vÒ h×nh d¸ng, MÌn cßn tù miªu t¶ m×nh ntn? T×m nh÷ng tõ miªu tả hành động và ý nghĩ Dế Mèn? + Tôi co cẳng đạp phành phạch vào các ngän cágÉy r¹p, y nh cã nh¸t dao võa lia qua Nhai ngoµm ngo¹p nh hai chiÕc liÒm m¸y + Đi đứng oai vệ dún dẩy các khoeo chân , rung r©u + Cµ khÞa víi mäi ngêi qu¸t mÊy chÞ cµo * Bè côc : phÇn II T×m hiÓu v¨n b¶n H×nh ¶nh DÕ mÌn: * Ngo¹i h×nh: - Cµng: mÉm bãng - Vuốt: cứng, nhọn hoắt, đạp phành phạch - C¸nh: ¸o dµi chÊm ®u«i - §Çu: to, næi tõng t¶ng - R¨ng: ®en nh¸nh, nhai ngoµm ngo¹p - R©u: dµi, uèn cong Chàng Dế niên có vẻ đẹp cờng tráng, khoẻ mạnh, tự tin, yêu đời * Hành động: - Đi đứng oai vệ, làm điệu, nhún chân, rung đùi - Quát chị cào cào, đá ghẹo anh gọng vó - §¹p phanh ph¸ch, vò phµnh ph¹ch, nhai ngoµm ngo¹m, trÞnh träng vuèt r©u * ý nghĩ: Tởng mình đứng đầu thiên hạ ->Sử dụng nhiều động từ, tính từ (123) cào , đá ghẹo anh gọng vó ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶ t¶ DÕ MÌn? C¸ch dïng tõ nh vËy cã t¸c dông g× Dùng hàng loạt các động từ, tính từ ,biện pháp so sánh từ ngữ đắt giá T¹o nªn sù khoÎ m¹nh cêng tr¸ng cña DÕ Mèn đồng thời cho thấy Dế mèn kiêu căng hîm hÜnh, kh«ng biÕt tù biÕt m×nh, biÕt ngêi ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch cña nh©n vËt DÕ MÌn ®o¹n nµy? => MÌn lµ mét chµng dÕ niªn cêng tr¸ng , khoÎ m¹nh nhng tÝnh c¸ch quá kiêu căng, hợm hĩnh - GV Đây là đoạn văn độc đáo, đặc sắc nghÖ thuËt tả vật ,bằng cách nhân hoá, dùng nhiều tính từ, động từ, từ láy, so sánh chọn lọc, chính xác, Tô Hoài đã Dế Mèn tự hoạ chân dung mình vô cùng sống động, phù hợp với thực tế, hính dáng, tập tính loài dế, số thiếu niên và nhiều thời Dế Mèn cường tráng, khoẻ mạnh, kiêu căng, hợm hÜnh mà không tự biết §iểm đáng khen điểm đáng chê trách chàng Dế lớn này - TÊt c¶ phï hîp víi thùc tÕ cña loµi dÕ vËy bài học đờng đời là gì? chúng ta cùng tìm hiÓu ë tiÕt sau ( TiÕt 2) - Häc sinh kÓ l¹i truyÖn: §o¹n tõ C©u chuyÖn ©n hËn ®Çu tiªn ? §o¹n v¨n miªu t¶ dÕ Cho¾t ntn? NhËn xÐt c¸ch miªu t¶? -+ Ngêi gÇy gß vµ dµi lªu nghªu nh mét g· nghiÖn thuèc phiÖn + C¸nh ng¾n cñn nh ngêi cëi trÇn mÆc ¸o gilª + §«i cµng bÌ bÌ, r©u tia côt mét mÈu, mÆt mòi ngÈn ngÈn ng¬ ng¬, tÝnh nÕt ¨n xæi ë th× ? Nhận xét thái độ trên Mèn Choắt (lời lẽ, cách xưng hô, giọng điệu…) ?Mèn đã xng hô với Choắt ntn? Nhận xét cách xng hô đó? + Xng h«: “ Chó mµy cã lín mµ ch¼ng cã kh«n", chó mµy h«i nh có mÌo thÕ nµy ta nào chịu đợc Mµy b¶o tao sî c¸i g×? ?Khi nghe choắt nhờ đào ngách thông sang tổ Mèn thì thái độ Mèn sao? + Thái độ: hếch xì rõ dài khinh khỉnh mắng: đào tổ nông thì cho chết ? Qua thái độ và lời nói Mèn em có nhËn xÐt g× vÒ DÕ MÌn? Qu¸ kiªu c¨ng, hîm hÜnh, kh«ng tù biÕt m×nh Bài học đờng đời đầu tiên Mèn: * Anh chµng DÕ Cho¾t: Deá Choaét traïc tuoåi Deá Meøn - Người gầy gò, cánh ngắn củn, càng bè beø, raâu cuït Hình ảnh Dế Choắt tương phản với hình aûnh Deá Meøn => Cho¾t lµ anh chµng xÊu xÝ, yÕu ®uèi, èm ®au * Bài học đờng đời đầu tiên Mèn: Dế Mèn coi thường Dế Choắt, gọi là “ chú maøy” - Díi m¾t cña DÕ MÌn DÕ Cho¾t rÊt yÕu ớt, xấu xí, lời nhác, đáng khinh - RÊt kiªu c¨ng - Muèn oai víi DÕ Cho¾t, muèn chøng tá mình đứng đầu thiên hạ -> DÕ MÌn kiªu c¨ng, h¸ch dÞch, coi thêng ngêi hµng xãm yÕu ®uèi cña m×nh + NghÜ kÕ trªu chÞ Cèc -Dế Mèn gây với chị Cốc, đã đem lại caùi cheát oan uoång cho Deá Choaét (124) ? ThÊy chÞ Cèc ®ang kiÕm ¨n, MÌn nghÜ kÕ g× ? - Chui tät vµo hang, n»m khÓnh bông nghÜ thó vÞ ? XuÊt ph¸t tõ ®©u MÌn l¹i nghÜ nh vËy? (Tõ tÝnh hay nghÞch ranh) ? Thái độ sau trêu chị Cốc? - Khi chÞ Cèc mæ dÕ Cho¾t MÌn sî h·i n»m im thin thÝt ? DiÔn biÕn t©m lÝ cña MÌn truyÖn cã thay đổi ko? cụ thể nh nào? ? Khi choắt chết, thái độ và việc làm Mèn sao? Vì mèn lại có thái độ nh vËy + Khi cho¾t chÕt: MÌn ho¶ng hèt n©ng ®Çu Choắt lên mà than: "tôi hối hận lắm" đứng hồi lâu trớc mộ Dế Choắt nghĩ bài học đờng đời đầu tiên - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña DM: - Hể vì trò đùa tai quái mình + Chui vào hang, nằm khểnh, bụng nghĩ thú vị… - Sợ hãi nghe tiếng chị Cốc mổ Dế Choắt : khiếp nằm im thin thít - Hốt hoảng, lo sợ, bất ngờ vì cái chết và lời khuyên Choắt - Ân hận, sám hối chân thành, đứng lặng giê lâu trước mộ Choắt, nghĩ bài học đường đời đầu tiên phải trả giá ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ ë ®o¹n nµy? - Meøn aên naên hoái haän, xoùt thöông cho Deá - Nghệ thuật đối thoại ? Vậy bài học đờng đời đầu tiên Mèn là Choaột vaứ ruựt baứi hoùc ủửụứng ủụứi ủaàu tieõn cho mình : gì? Qua lời nói ai, hãy đọc lại câu văn đó? +Khoâng kieâu caêng, xoác noåi, baét naït keû Câu cuối cùng đoạn trích có gì đặc sắc? yeáu - C©u v¨n võa thuËt l¹i sù viÖc, võa gîi t¶ t©m tr¹ng mang ý nghÜa suy ngÉm s©u s¾c +Sống phải đoàn kết thân ái với ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kÓ, t¶ cña người T« Hoµi? (Nét dặc sắc NT: Thể loại truyện đồng tho¹i rÊt phï hîp víi løa tuæi thiÕu niªn + Nhân vật Mèn, Choắt đợc miêu tả sống động phù hợp với tâm lý ngời mà ko xa lạ với đặc điểm loài vật + Ng«i kÓ thø t¹o cho truyÖn cã kh«ng khÝ thân mật gần gũi ngời đọc với nhân vật chÝnh Ngêi kÓ chuyÖn ) ?Qua đoạn trích vừa học em học tập đợc gì Dế mèn và cần tránh xa đức tính gì cña DÕ MÌn? - Häc sinh th¶o luËn nhãm bµn - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV kÕt luËn - Học sinh đọc ghi nhớ III Tæng kÕt Bài văn miêu tả Dế Mèn có vẻ đẹp cường * ghi nhí (SGK- 11) traùng cuûa tuoåi treû nhöng tính neát coøn kieâu caêng, xoác noåi Do baøy troø treâu choïc coác nên đã gây cái chết thảm thương cho Dế Choắt, Dế Mèn hối hận và rút bài học đường đời cho mình Nghệ thuật miêu tả loài vật Tô Hoài sinh động, cách kể chuyện theo ngôi thứ tự nhiên, hấp dẫn, ngôn ngữ chính xaùc, giaøu tính taïo hình IV LuyÖn tËp Gv chia thµnh hai nhãm lµ bµi tËp ViÕt ®o¹n v¨n diÔn t¶ t©m tr¹ng cña MÌn (125) Các nhóm cử đại diện trình bày? Yªu cÇu: §o¹n v¨n hoµn chØnh (4-5 c©u) Néi dung: Theo tõng bµi tËp sau ch«n cÊt dÕ Cho¾t ViÕt ®o¹n v¨n c¶m nhËn nh©n vËt DÕ Choắt câu nói cuối đời cà cái chết thảm thíng 4: Cñng cè, dÆn dß - Häc sinh kÓ l¹i chuyÖn - KÓ l¹i truyÖn - So¹n tiÕp phÇn tiÕng viÖt IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :20 Tiết : 74 Ngày soạn:1/1/2011 Ngày dạy: Lớp :6A 6A 6A BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Nhân vật, kiện, cốt truyện văn truyện viết cho thiếu nhi - Dế Mèn : hình ảnh đẹp tuổi trẻ sôi tính tình bồng bột và kiêu ngạo - Một số biện pháp nghệ thuật xây dựng nhân vật đặc sắc đoạn trích 2.Kĩ : - Văn đại có yếu tố tự kết hợp với yếu tố miêu tả - Phân tích các nhân vật đoạn trích - Vận dụng các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa viết văn miêu tả 3/ Thái đô - Giáo dục lòng yêu thơng đồng loại II ChuÈn bÞ: GV: giáo án HS: soạn bài III, Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña häc sinh Bµi míi Trên giới và nớc ta có nhà văn tiếng gắn bó đời viết mình cho đề tài trẻ em,một đề tài khó khăn và thú vị bậc Tô hoµi lµ mét nh÷ng t¸c gi¶ nh thÕ Hoạt động thầy và trò Néi dung ( TiÕt 2) Bài học đờng đời đầu tiên - Häc sinh kÓ l¹i truyÖn: §o¹n tõ MÌn: C©u chuyÖn ©n hËn ®Çu tiªn ? §o¹n v¨n miªu t¶ dÕ Cho¾t ntn? NhËn xÐt c¸ch miªu t¶? * Anh chµng DÕ Cho¾t: -+ Ngêi gÇy gß vµ dµi lªu nghªu Deá Choaét traïc tuoåi Deá Meøn nh mét g· nghiÖn thuèc phiÖn (126) + C¸nh ng¾n cñn nh ngêi cëi trÇn mÆc ¸o gi- lª + §«i cµng bÌ bÌ, r©u tia côt mét mÈu, mÆt mòi ngÈn ngÈn ng¬ ng¬, tÝnh nÕt ¨n xæi ë th× ? Nhận xét thái độ trên Mèn Choắt (lời lẽ, cách xưng hô, giọng điệu…) ?Mèn đã xng hô với Choắt ntn? Nhận xét cách xng hô đó? + Xng h«: “ Chó mµy cã lín mµ ch¼ng cã kh«n", chó mµy h«i nh cú mèo này ta nào chịu đợc Mµy b¶o tao sî c¸i g×? ?Khi nghe choắt nhờ đào ngách thông sang tổ Mèn thì thái độ cña MÌn sao? + Thái độ: hếch xì rõ dài khinh khỉnh mắng: đào tổ nông th× cho chÕt ? Qua thái độ và lời nói Mèn em cã nhËn xÐt g× vÒ DÕ MÌn? ? ThÊy chÞ Cèc ®ang kiÕm ¨n, MÌn nghÜ kÕ g× ? - Chui tät vµo hang, n»m khÓnh bông nghÜ thó vÞ ? XuÊt ph¸t tõ ®©u MÌn l¹i nghÜ nh vËy? (Tõ tÝnh hay nghÞch ranh) ? Thái độ sau trêu chị Cốc? - Khi chÞ Cèc mæ dÕ Cho¾t MÌn sî h·i n»m im thin thÝt ? DiÔn biÕn t©m lÝ cña MÌn truyện có thay đổi ko? cụ thể nh thÕ nµo? ? Khi choắt chết, thái độ và việc lµm cña MÌn sao? V× mÌn lại có thái độ nh + Khi cho¾t chÕt: MÌn ho¶ng hèt n©ng ®Çu Cho¾t lªn mµ than: "t«i hối hận lắm" đứng hồi lâu trớc mộ Dế Choắt nghĩ bài học đờng đời ®Çu tiªn ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch kÓ ë ®o¹n nµy? - Nghệ thuật đối thoại ? Vậy bài học đờng đời đầu tiên cña MÌn lµ g×? Qua lêi nãi cña ai, hãy đọc lại câu văn đó? C©u cuèi cïng cña ®o¹n trÝch cã g× đặc sắc? - C©u v¨n võa thuËt l¹i sù viÖc, võa gîi t¶ t©m tr¹ng mang ý nghÜa suy ngÉm s©u s¾c ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt kÓ, t¶ cña T« Hoµi? (NÐt dÆc s¾c vÒ NT: ThÓ lo¹i truyện đồng thoại phù hợp với - Người gầy gò, cánh ngắn củn, caøng beø beø, raâu cuït Hình aûnh Deá Choaét töông phaûn với hình ảnh Dế Mèn => Cho¾t lµ anh chµng xÊu xÝ, yÕu ®uèi, èm ®au * Bài học đờng đời đầu tiên MÌn: Dế Mèn coi thường Dế Choắt, gọi laø “ chuù maøy” - Díi m¾t cña DÕ MÌn DÕ Cho¾t rÊt yÕu ít, xÊu xÝ, lêi nh¸c, đáng khinh - RÊt kiªu c¨ng - Muèn oai víi DÕ Cho¾t, muèn chứng tỏ mình đứng đầu thiên h¹ -> DÕ MÌn kiªu c¨ng, h¸ch dÞch, coi thêng ngêi hµng xãm yÕu ®uèi cña m×nh + NghÜ kÕ trªu chÞ Cèc -Dế Mèn gây với chị Cốc, đã ñem laïi caùi cheát oan uoång cho Deá Choaét - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña DM: - Hể vì trò đùa tai quái mình + Chui vào hang, nằm khểnh, bụng nghĩ thú vị… - Sợ hãi nghe tiếng chị Cốc mổ Dế Choắt : khiếp nằm im thin thít - Hốt hoảng, lo sợ, bất ngờ vì cái chết và lời khuyên Choắt - Ân hận, sám hối chân thành, đứng lặng giê lâu trước mộ Choắt, nghĩ bài học đường đời đầu tiên phải trả giá - Meøn aên naên hoái haän, xoùt thöông cho Deá Choaét vaø ruùt baøi hoïc đường đời đầu tiên cho mình : (127) løa tuæi thiÕu niªn + Nhân vật Mèn, Choắt đợc miêu tả sống động phù hợp với tâm lý ngời mà ko xa lạ với đặc điểm loµi vËt + Ng«i kÓ thø t¹o cho truyÖn cã kh«ng khÝ th©n mËt gÇn gòi gi÷a ngời đọc với nhân vật chính Ngời kÓ chuyÖn ) ?Qua ®o¹n trÝch võa häc em häc tập đợc gì Dế mèn và cần tránh xa đức tính gì Dế Mèn? - Häc sinh th¶o luËn nhãm bµn - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV kÕt luËn - Học sinh đọc ghi nhớ Baøi vaên mieâu taû Deá Meøn coù veû đẹp cường tráng tuổi trẻ nhöng tính neát coøn kieâu caêng, xoác noåi Do baøy troø treâu choïc coác nên đã gây cái chết thảm thöông cho Deá Choaét, Deá Meøn hối hận và rút bài học đường đời cho mình Nghệ thuật miêu tả loài vật Tô Hoài sinh động, cách kể chuyện theo ngôi thứ tự nhiên, hấp dẫn, ngôn ngữ chính xaùc, giaøu tính taïo hình - Gv chia thµnh hai nhãm lµ bµi tËp - Các nhóm cử đại diện trình bày? Yªu cÇu: §o¹n v¨n hoµn chØnh (45 c©u) Néi dung: Theo tõng bµi tËp +Khoâng kieâu caêng, xoác noåi, baét naït keû yeáu +Sống phải đoàn kết thân ái với người III Tæng kÕt * ghi nhí (SGK- 11) IV LuyÖn tËp ViÕt ®o¹n v¨n diÔn t¶ t©m tr¹ng cña MÌn sau ch«n cÊt dÕ Cho¾t ViÕt ®o¹n v¨n c¶m nhËn nh©n vật Dế Choắt câu nói cuối đời cà c¸i chÕt th¶m thíng 4: Cñng cè, dÆn dß - Häc sinh kÓ l¹i chuyÖn - KÓ l¹i truyÖn - So¹n tiÕp phÇn tiÕng viÖt IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 20 1/1/2011 Tiết :75 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A PHÓ TỪ (128) I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Khái niệm phó từ : + Ý nghĩa khái quát phó từ + Đặc điểm ngữ pháp phó từ (khả kết hợp phó từ, chức vụ ngữ pháp phó từ) - Các loại phó từ 2.Kĩ : - Nhận biết phó từ văn - Phân biệt các loại phó từ - Sử dụng phó từ để đặt câu 3- Thái độ : : - Yªu thÝch tiÕng viÖt II ChuÈn bÞ: GV: giáo án HS: soạn bài III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS Bµi míi Néi dung kiÕn thøc Hoạt động GV và HS - Học sinh đọc mẫu I Phã tõ lµ g×? ->Nªu yªu cÇu cña MÉu mÉu Nh©n xÐt: ? Nh÷ng tõ in ®Ëm bæ - C©u a: nghÜa cho nh÷ng tõ + đã Bổ sung ý nghĩa cho từ " đi" (ĐT) nµo? + Còng -> (§T) ? Những từ đợc + VÉn cha thÊy (§T) đợc bổ cha -> xung ý nghÜa thuéc + ThËt -> lçi l¹c (TT) lo¹i tõ nµo? - C©u b: ? Nh÷ng tõ in ®Ëm + đợc soi g¬ng đợc -> g¬ng (§T) n»m ë vÞ trÝ nµo + rÊt -> a nh×n (TT) côm tõ? + -> to (TT) (§øng tríc + rÊt -> bíng trớc đứng bíng (TT) sau §T, TT) => Nh÷ng tõ in ®Ëm bæ xung ý nghÜa cho ĐT, TT, đứng trớc tríc hoÆc sau §T, ?G: Những từ chuyên TT-> Phã tõ kèm với động từ, Ghi nhí (SGK) tính từ để bổ sung ý nghóa cho noù goïi laø phó từ VËy Phã tõ lµ II C¸c lo¹i phã tõ g×? MÉu: - HS đọc ghi nhớ NhËn xÐt: (SGK) - C¸c phã tõ Gv choát : Khoâng coù a L¾m b §õng, vµo danh từ các từ c Không, đã, đó bổ sung ý nghĩa - §iÒn c¸c phã tõ vµo b¶ng ph©n lo¹i: ý Phó từ là từ Đứng Đứn nghóa (129) boå sung yù nghóa cho động từ, tính từ (Khoâng boå sung yù nghĩa cho danh từ) ?§Æt c©u cã dïng phã tõ? - HS đặt câu-> Nhận xÐt - Học sinh đọc mẫu, nªu yªu cÇu ? T×m nh÷ng phã tõ bæ xung ý nghÜa cho §T, TT in ®Ëm? ? Thö so s¸nh c¸c c©u cã sö dông phã tõ vµ nh÷ng c©u ko sö dông phã tõ? ( VD: C©u a: Khi sö dụng mức độ cao so víi kh«ng sö dông…) ?§iÒn c¸c phã tõ ë PI vµ PII vµo b¶ng ph©n lo¹i? G ph¸t phiÕu häc tËp - Häc sinh th¶o luËn nhãm bµn ? T×m thªm nh÷ng phã tõ thuéc c¸c lo¹i trªn? ? C¨n cø vµo phÇn bµi tËp cho biÕt phã tõ cã mÊy lo¹i lín ? (2 lo¹i) - Học sinh đọc Ghi nhí (SGK) - GV chèt kiÕn thøc - Học sinh đọc bài tập 1, nªu yªu cÇu Yªu cÇu: - T×m phã tõ - C¸c phã tõ bæ xung ý nghÜa g× cho c©u v¨n? - Häc sinh lµm bµi tËp vµo vë (PhÇn a) - HS tr×nh bµy kÕt qu¶ -> NhËn xÐt - GV kÕt luËn Chæ QHT G Chæ mức độ Chỉ TDTT Chỉ PÑ Chỉ CK Chæ KQ vaø Hướn g Chæ khaû naêng trước đã, ñang thaät, raát g sau laém cuõng, vaãn khoâng , chöa đừng vaøo, Có hai loại phó từ lớn: +Phó từ đứng trước ĐT, TT +Phó từ đứng sau ĐT, TT Ghi nhí 2: SGK-14 III LuyÖn tËp : Bµi tËp 1: C¸c phã tõ: a §· (thêi gian) - Không còn (không: phủ định, còn: tiÕp diÔn t¬ng t¬ng tù) - §· (thêi gian) - §Òu (Sù tiÕp diÔn) - §¬ng, §¬ng, s¾p (Thêi gian) - L¹i (TiÕp diÔn… - (kÕt qu¶ vµ híng) híng) - Còng, s¾p (Sù tiÕp diÔn – thêi gian) b §· (Thêi gian) - §îc §îc (KÕt qu¶) Bµi tËp * Yªu cÇu - Viết đoạn văn ngắn (3 đến câu) thuật lại việc Mèn trêu chị Cốc dẫn đến cái chÕt cña DÕ Cho¾t cã sö dông phã tõ vµ cho biết dùng phó từ để làm gì? - Ph¬ng Phơng thức biểu đạt: Tự Moät hoâm, thaáy chò Coác ñang kieám moài, Deá Meøn tìm caùch treâu chò Coác roài chui vào hang Chị Cốc bực mình, tìm đứa ghẹo mìn Không thấy Dế (130) Meøn, nhöng chò Coác thaáy Deá Choaét loay hoay trước cửa hang Chị trút giận lên đầu Dế Choắt Bµi tËp ChÝnh t¶ (Nghe, viÕt) Bài học đờng đờng đời đầu tiên (Tõ: Nh÷ng g· xèc næi -> nh÷ng cö chØ ngu d¹i cña m×nh th«i) - học sinh đọc bài tập 2, nªu yªu cÇu - Häc sinh viÕt giÊy nháp sau đó trình bày tríc tríc líp - GV đọc chậm rãi, häc sinh viÕt, lu lu ý l,n,tr,ch - Häc sinh chÊm chÐo (GV thu bµi chÊm) 4: Cñng cè- DÆn dß: - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi - Häc ghi nhí, Lµm bµi tËp cßn l¹i - ViÕt ®o¹n v¨n nãi vÒ t©m tr¹ng MÌn Cho¾t chÕt dïng phã tõ vµ cho biÕt t¸c dông IVRuùt kinh nghieäm: Tuần :20 Tiết :76 Ngày soạn :1/1/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ VAÊN MIEÂU TAÛ I- Môc tiªu bµi d¹y : 1.Kiến thức : - Mục đích miêu tả - Cách thức miêu tả * Tích hợp môi trờng: Ra đề miêu tả có liên quan đến môi trờng 2.Kĩ : (131) - Nhận diện đoạn văn, bài văn miêu tả - Bước đầu xác định nội dung đoạn văn hay bài văn miêu tả , xác định đặc điểm bật đối tượng miêu tả đoạn văn hay bài văn miêu tả - RÌn kÜ n¨ng t×m hiÓu v¨n miªu t¶ 3- Thái độ : : - Yªu thÝch m«n häc II-Chuẩn bị 1.GV:giáo án 2.HS:soạn bài III- TiÕn tr×nh lªn líp : ổn định lớp KiÓm tra sÜ sè: KiÓm tra bµi cò: ? Thế nào là văn tự Bài mới: Ở học kỳ I, các em đã học văn tự (gọi là văn kể chuyện) gồm có kể chuyện đời thường, kể chuyện sáng tạo Qua học kỳ II, các em học thể loại Đó là văn miêu tả Hoạt động thầy và trò - Gv :Trong cuoäc soáng haøng ngaøy, cã rÊt nhiÒu tình huoáng mµ chuùng ta duøng vaên mieâu taû - HS đọc phần 1( SGK/11 ) ?Trên đường học, em gặp người khách hỏi thăm đường nhà em Đang phải đến trường làm nào mà người khách nhận nhà em ? ( Bác thêm ngã tư nữa, quẹo phải, thứ là nhà cháu, có coång raøo sôn vaøng, saân coù chaäu hoa mai.) ? Em cùng mẹ đến cửa hàng mua aùo lµm thÕ nµo chØ cho ngêi b¸n biết áo mà em định mua maø em ñònh mua ( Chiếc áo màu hồng nhạt, hàng phía bên tay trái, ngoài cùng, cổ tròn, xung quanh có viền bông hoa nhỏ maøu traéng, tay ngaén.) Néi dung ghi b¶ng I Theá naøo laø vaên mieâu taû: 1.Đọc và suy nghĩ c¸c tình a) Tình huoáng 1: - Miêu tả đờng nhà em b) Tình huoáng 2: - Caàn mieâu taû ñaëc ñieåm chieác aựo mà em định mua (132) ? Một học sinh lớp hỏi: Người lực sĩ là người nào? (Là người có vóc dáng to cao, khoeû maïnh ) ? Vaäy caû tình huoáng treân ta phaûi duøng vaên mieâu taû Haõy neâu moät vài tình khác tương tự? c) Tình huoáng 3: - Miªu t¶ h×nh ¶nh ngêi lùc sÜ - GV gọi HS đọc phần SGK/14 ? Trong vaên baûn trích chöông I taùc phaåm “Deá Meøn phieâu löu ký” nêu đầu bài học, có đoạn văn miêu tả Dế Mèn và Dế Choắt sinh động Em hãy đoạn văn đó a) T×m ®o¹n v¨n miªu t¶: Bởi tôi ăn uống điều độ và làm vieäc ñöa caû hai chaân leân vuoát => C¶ tình huoáng treân phaûi duøng vaên mieâu taû a)Deá Meøn: - Ñoâi caøng - Đầu to - Raâu daøi - Hai caùi raêng b)Deá Choaét: - Người gầy gò, dài lêu nghêu - Caùnh chæ ngaén - Ñoâi caøng thì beø beø - Raâu cuït - Maët muõi ngaån ngaån ngô ngô raâu b) Cái chàng Dế Choắt người gầy goø khoeùt nhieàu ngaùch nhö hang toâi ? Hai đoạn văn trên giúp em hình dung ñaëc ñieåm noåi baät cuûa hai chuù deá nh theá naøo? ( Hai chú dế hoàn toàn đối lập nhau: + Deá Meøn: khoeû maïnh, thaân hình cường tráng ,®ẹp + Dế Choắt: sức khoẻ ốm yếu, thaân hình xaáu xí => Quan sát nêu lên đặc ñieåm, tính chaát noåi baät cuûa hai chuù de.á (133) ? Những chi tiết, hình ảnh nào đã giúp cho em hình dung điều đó? ( + Deá Meøn: ñoâi caøng maãn boùng cái vuốt khoeo cứng dần lên và nhọn hoắt sợi râu dài và uốn cong + Dế Choắt: người gầy gò, dài lêu nguêu, cánh ngắn củn đến lưng ngẩn ngẩn, ngơ ngơ ? Vaäy qua tình huoáng 1, 2, vaø hình aûnh ñaëc ñieåm cuûa Deá Meøn, Deá Choaét, em haõy nhaän xeùt theá naøo laø vaên mieâu taû? ( Quan sát và dùng ngôn ngữ để thể nét tiêu biểu giúp người đọc hình dung đặc tính bật vật, việc, người, quang cảnh…) - Gọi HS đọc phần ghi nhớ (SGK/14) */ Hoạt động : Luyeọn taọp - Gv ph¸t phiÕu häc tËp - HS đọc yªu cÇu cđa bµi tËp và trả lời câu hỏi: ?Vaên baûn taùi hieän ñieàu gì? Haõy đặc điểm bật vật, người và quang cảnh đã miêu tả? ( -Ñ1: Mieâu taû Deá Meøn laø moät chú dế niên cường tráng, khoeû maïnh Ñieåm noåi baät: Ñoâi càng mẫn bóng, vuốt cứng dần, nhọn hoắt, có sức mạnh (đạp phành phạch cỏ gãy rạp y có nhát dao vừa lia qua) - Ñ2: Ñaëc saéc mieâu taû laø * Ghi nhớ: SGK/14 II Luyeän taäp: Bµi tËp 1( SGK ) -Ñ1: Mieâu taû Deá Meøn laø moät chuù dế niên cường tráng, khoẻ maïnh - Ñ2: Mieâu taû chuù beù lieân laïc, nhoû nhaén, nhanh nheïn, hoàn nhieân vui tính và đáng yêu (134) sử dụng từ láy sinh động: Chú bé liên lạc, nhỏ nhaén, nhanh nheïn, hoàn nhieân vui tính và đáng yêu Điểm baät : + Hình daùng: beù loaét choaét + Trang phuïc: xaéc ca lo.â + Hành động: chân thoăn thoắt, huyùt saùo vang +Tính tình: vui vẻ, tự tin, hồn nhiên, đáng yêu - Ñ3: Mieâu taû caûnh tranh giaønh mồi cò, sếu, vạc, coác, le le, saâm caàm Ñieåm noåi baät: + Nước đầy cua tôm cá, tập nập, xuôi ngược Sếu, cò, vạc, cốc, le le bay vùng nước kieám moài Hoï caõi coï om soøm, tranh giaønh moài teùp Anh coø gaày bì bỏm lội nước tím chân chẳng miếng nào ? Mieâu taû caûnh muøa ñoâng, em sÏ nêu đặc điểm bật nµo ? Taû khuoân maët meï, em sÏ chuù ý đặc điểm bật nµo * Tích hợp môi trờng: Ra đề miêu tả có liên quan đến môi trờng 4: Cñng cè- DÆn dß: - Ñ3: Mieâu taû caûnh tranh giaønh mồi cò, sếu, vạc, coác, le le, saâm caàm Bµi tËp 2( SGK ) a Mieâu taû caûnh muøa ñoâng, neâu đặc điểm bật: - Khí trời lạnh, hoa lá xanh tươi Những tia nắng yếu ớt len lỏi qua kẽ lá Ngoài đường người mặc áo ấm đủ màu sắc trông đẹp mắt b) Tả khuôn mặt mẹ, chú ý ñieåm sau: - Khuoân maët traùi soan dòu hieàn, phuùc haäu - Caëp maét to long lanh, chan chứa tình yêu thương trìu mến, miệng lúc nào nở nụ cười xinh töôi Bµi tËp - ViÕt mét bµi v¨n miªu c¶ vÒ m«i trêng sèng xung quanh em (135) Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi VÒ nhµ häc bµi vµ chuÈn bÞ bµi tiÕp theo IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần 20 tiết 72,74,75,76 Tuần :21 soạn:1/1/2011 Tiết : 77 Ngày Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A SÔNG NƯỚC CAØ MAU ( Đoàn Giỏi ) I-Môc tiªu bµi d¹y : 1-KiÕn thøc : - Cảm nhận phong phú và độc đáo thiên nhiên sông nước Cà Mau Nắm nghệ thuật miêu tả và thuyết minh cảnh sông nước Cà Mau baøi vaên cuûa taùc gia.û 2-KÜ n¨ng : - Rèn kĩ đọc, kể diễn cảm văn 3- Thái độ : - TÝch hîp m«i trêng: GD ý thøc yªu thÝch vµ cã ý thøc b¶o vÖ thiªn nhiªn II Chuẩn bị 1.GV: giáo án 2.HS:giáo án II- TiÕn tr×nh lªn líp : KiÓm tra sÜ sè: KiÓm tra bµi cò: ? Haõy cho bieát caûm nhaän cuûa em veà nhaân vaät Deá Meøn qua ngoøi buùt mieâu taû Tô Hoài phần đầu đoạn trích Bài mới: (136) * Giới thiệu bµi míi : “Đẹp vô cùng Tổ quốc ta ơi” Thật vậy, đất nước ta đâu đẹp, xinh Đó là niềm tự hào dân tộc ta Có không nhiêu nhà văn, nhà thơ viết nên trang viết đầy tự hào đất nước Nguyễn Tuân, Tô Hoài Hôm nay, chúng ta tìm hiểu vùng cực Nam đất nước qua ngòi bút Đoàn Giỏi đoạn trích “Sông nước Cà Mau” Hoạt động thầy và trò - Hướng dẫn HS đọc : Đọc theo giọng kể phối hợp với taû - Hướng dẫn HS t×m hiĨu phần chú thích để hiểu nội dung văn và từ khó ( SGK ) ? H·y nêu vài nét tác giả Đoàn Giỏi Néi dung ghi b¶ng I Tìm hieåu chun g: ? Tác phẩm đợc trích văn nào ? Baøi vaên mieâu taû caûnh gì? (Cảnh sông nước Cà Mau, vùng cực Nam Tổ quoác.) - GV : Như các em đã biết, tả cảnh chúng ta phải chọn cho mình trình tự miêu tả thích hợp ? Tác giả miêu tả theo trình tự nào? Dựa vào trình tự miêu tả cuûa taùc giaû, em haõy phaân tích cho baøi vaên ? ( Khi miêu tả, nhà văn từ ấn tượng chung, cái nhìn khái quát thiên nhiên, sông nước vòng đến cảnh cụ thể dòng sông từ cảnh thiên nhiên đến hoạt động cụ thể người Xen vào mạch miêu tả còn có đoạn thuyeát minh, giaûi thích.) ? Dựa vào trình tự này, ta có thể phân bài văn làm mÊy ®o¹n : ( đoạn Taùc giaû: - Đoàn Gioûi sinh naêm 1925, maát naêm 1989 2- T¸c phÈ m XuÊt xø : Baøi vaên trích (137) truyeä n “Đất phöô ng Nam ” - Bè côc: ®o¹n +Đ1: Từ đầu đến đơn điệu: Ấn tượng ban đầu bao trùm sông nước phương Nam + Đ2: Tiếp đó nước đen: Thuyết minh và cách đặt tên cho caùc doøng soâng + Đ3: Tiếp đó ban mai: Hình ảnh sông nước Cà Mau + Đ4: Phần còn lại: Hình ảnh chợ Năm Căn tấp nập, đông vui, trù phú và độc đáo ?Qua trình tự miêu tả ấy, em hãy hình dung vị trí quan sát vaø mieâu taû cuûa taùc giaû? (Đi thuyền trên các sông Đối tượng quan sát và miêu tả là sông nước Vị trí quan sát thích hợp cho vieäc mieâu taû.) (138) I IPh©n tÝch - HS đọc đoạn 1: ? Tác giả đã miêu tả vùng sông nớc Cà Mau giác quan nµo ( - Maét: Buûa giaêng, chi chít, maøu xanh - Tai: Tieáng rì raøo.) - GV: Maét thaáy, tai nghe chính laø giaùc quan khoâng theå thieáu quan sát để tả cảnh Ngoài ra, để tả cảnh trở nên cụ thể sống động, người tả còn phải biết kết hợp tả với liên tưởng, tưởng tượng ? Em hãy cho biết ấn tượng ban đầu bao trùm sông nước vuøng Caø Mau nhö theá naøo? - Gv cho HS quan s¸t tranh C¶nh bao qu¸t - AÁn tượn g ban đầu veà moät vuøng soâng ngoøi chi chít buûa giaêng nhö maïng nheän chæ laëng leõ moät maøu xanh ñôn ñieäu 2- (139) C¶nh kªnh r¹ch s«ng ngßi - HS đọc đoạn 2: ? Qua đoạn văn nói cách đặt tên cho các dòng sông, keânh cuûa vuøng Caø Mau, em coù nhaän xeùt gì veà caùc ñòa danh ấy? Và gợi cho em đặc điểm gì thiên nhiên vùng Cà Mau? ( Các địa danh không dùng từ mỹ lệ mà theo đặc điểm riêng vùng thành tên gọi khiến nó trở nên cụ thể mà gần gũi thân thương, tô đậm ấn tượng thiên nhiên nguyên sơ đầy sức sống vùng sông nước Cà Mau.) - GV: Qua đoạn văn, tác giả huy động vào đây hiểu biết địa lý, ngôn ngữ đời sống để làm giàu thêm hiểu biết người đọc Thư pháp liệt kê sử dụng có hiệu để thể phong phú và đa dạng thiên nhiên và sống vùng đất Giaûi thích vaø thuye át minh teân goïi cuûa caùc doøng soâng + Hình aûnh soâng nước Caø Mau roäng lớn vaø huøng vó + Chợ Naêm Caên taáp naäp, ñoâng vui, truø phuù vaø độc (140) đáo - HS đọc đoạn 3: ? Sau đoạn giới thiệu chung khái quát sông nước Cà Mau, tác giả đã vào miêu tả cụ thể sông Năm Căn Cho biết sông Năm Căn miêu tả nào ? (Rộng lớn và hùng vĩ…) ? Tìm chi tiết thể rộng lớn hùng vĩ dòng sông và rừng đước? ( Sông nước rộng mênh mông, nước ầm ầm đổ biển Đông ngày đêm thác, đầu sóng trắng, rộng lớn ngàn thước Rừng đước: “Dựng cao ngất lấy dòng sông Tuy dòng sông rộng lớn hun hút, hoăn hoắt nhọn choâng.” ? Trong câu “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt đổ sông Cửa Lớn, xuôi Năm Căn” có động từ nào cùng hoạt động thuyền? ( Thoát ra, xuôi về.) ? Nếu thay đổi trình tự động từ câu thì có ảnh hưởng gì đến nội dung diễn đạt không? Nhận xét chính xác và tinh tế cách dùng từ tác giả câu ( Cã Kênh Bọ Mắt với không biết man nào là bọ mắt bay theo thuyền bầy nên việc rời khỏi nó thoát qua tai họa, bị đốt ngứa ngáy nên gọi là “thoát”, còn sông Cửa Lớn tên gọi, nó mênh mông rộng lớn nên phải là “đổ” từ đó êm xuôi Năm Căn Không từ nào có thể thay cho chúng được.) ?Tìm đoạn văn nói trên từ nào mà tác giả dùng để miêu tả màu sắc rừng đước và nhận xét cách mieâu taû maøu saéc cuûa taùc giaû ( Xanh lá mạ, xanh rêu, xanh chai lọ Những sắc xanh tươi sáng, đẹp đẽ đầy sức sống thiên nhiên tạo nên caûnh deã chòu xen laãn nieàm yeâu thích.) - GV: Ở vị trí quan sát thích hợp với trình tự miêu tả từ ấn tượng chung, cái nhìn khái quát thiên nhiên sông 3§Æc t¶ dßng s«ng N¨m C¨n - Roäng lớn vaø huøng vó Soâng nước roäng meânh moâng , nước aàm aàm đổ bieån Ñoâng ngaøy ñeâm nhö thaùc, nhữn g đầu soùng (141) nước vùng đến cảnh cụ thể dòng sông, từ cảnh thiên nhiên đến hoạt động người xen vào đoạn thuyết minh giải thích khiến tranh sông nước Cà Mau lên thật đẹp đẽ, bao la, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã traéng roäng lớn ngaøn thước => soâng nước Caø (142) HS đọc đoạn ? Em hãy cho biết đoạn này tả cảnh gì? (Chợ Năm Căn.) ? Caûnh aáy nhö theá naøo? ( Đông vui, tấp nập, trù phú và độc đáo ) ? Tìm chi tiết miêu tả cảnh Tác giả đã dùng nghệ thuật gì để diễn tả chợ Năm Căn ? ( Thư pháp liệt kê kết hợp tả nét tiêu biểu cảnh và hoạt động người khiến cảnh lên thật tấp nập, đông vui, trù phú và độc đáo.) - GV: Cảnh vật còn có sống động Hoạt động người chính là nét điểm cho cảnh vật Mau hieän leân thaät đẹp đẽ, bao la, huøng vó, đầy sức soáng hoan g daõ 4- §Æc t¶ c¶nh chî N¨m C¨n Ñoâng vui, taáp naäp, truø phuù vaø độc đáo Hoạt động cuûa (143) người chính laø nhữn g neùt ñieåm cho caûnh vaät III Tæng kÕt ; * Ghi nhớ: SGK/ 21 ?Qua bài văn, em hình dung nào và có cảm tưởng gì vùng sông nước Cà Mau Tổ quốc ? - HS phát đọc ghi nhớ SGK/21 4: Cñng cè- DÆn dß: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi VỊ nhµ häc bµi vµ Chuẩn bị bài mới: SO SÁNH IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :21 1/1/2011 Tiết : 78 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A SO SAÙNH I- Môc tiªu bµi d¹y : 1.Kiến thức : - Cấu tạo phép tu từ so sánh - Các kiểu so sánh thường gặp 2.Kĩ : - Nhận diện phép so sánh - Nhận biết và phân tích các kiểu so sánh đã dùng văn bản, 3- Thái độ : - GD ý thøc nghiªm tóc qu¸ tr×nh th¶o luËn nhãm (144) II Chuẩn bị 1.GV:giáo án 2.HS:soạn bài III- TiÕn tr×nh lªn líp : Ổn định lớp KiÓm tra bµi cò: ? Phó từ là gì ? Hãy đặt câu có sử dụng phó từ Bài mới: Hoạt động thầy và trò - HS đọc đoạn trích SGK ? Tìm các cụm từ chứa hình ảnh so sánh đoạn trích treân ? ( Búp trên cành – Hai dãy trường thành vô tận.) ? Những vật nào so sánh với ? + Trẻ em so sánh búp trên cành + Rừng đước dựng cao ngất so sánh hai dãy vô tận ? Dựa vào sở nào để so sánh ? ( Dựa vào tương đồng các vật, việc này với việc Cụ thể: Trẻ em là mầm non đất nước có nét tương đồng với búp trên cành, mầm non cây cối thiên nhiên tương đồng hình thức, tính chất.) ? Mục đích so sánh ( Tạo hình ảnh mẻ cho vật quen thuộc khả diễn đạt phong phú, sinh động Tiếng Việt.) Néi du ng I So s¸n h lµ g× ? 1MÉ u 2Nh Ën xÐt + Treû em so saùn h buù p treâ n caøn h + Rừ ng ñöô ùc dự ng cao nga (145) át so saùn h Ha i daõy trö ờn g thaø nh voâ taän Dự a vaøo töô ng đồn g giữ a caùc vaät –> Taï o hìn h aûnh meû HS đọc đoạn 1.3 SGK/24 ? Con mèo so sánh với gì ? - Con mèo so sánh với hổ ? Co n meø o (146) Hai vaät naøy coù gì gioáng vaø khaùc ? + Giống hình thức: lông vằn + Khác tính chất: mèo hiền – cọp ? So sánh này khác với so sánh trên nào? đượ c so saùn h với hoå ( Chỉ tương phản hình thức và tính chất vật, cuï theå laø meøo.) - GV kh¸i qu¸t l¹i - HS đọc phần ghi nhớ ( SGK) 4: Cñng cè- DÆn dß: -> Chæ töô ng phaû n giữ a hìn h thứ c vaø tính chaá t cuûa vaät, cuï theå Gh i nh ớ: SG K/2 (147) Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi VỊ nhµ häc bµi vµ Chuẩn bị bài IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :21 1/1/2011 Tiết : 79 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A SO SAÙNH I- Môc tiªu bµi d¹y : 1.Kiến thức : - Cấu tạo phép tu từ so sánh - Các kiểu so sánh thường gặp 2.Kĩ : - Nhận diện phép so sánh - Nhận biết và phân tích các kiểu so sánh đã dùng văn bản, 3- Thái độ : - GD ý thøc nghiªm tóc qu¸ tr×nh th¶o luËn nhãm II Chuẩn bị 1.GV:giáo án 2.HS:soạn bài III- TiÕn tr×nh lªn líp : Ổn định lớp KiÓm tra bµi cò: ? Phó từ là gì ? Hãy đặt câu có sử dụng phó từ Bài mới: Hoạt động thầy và trò - GV treo b¶ng phô ?Dựa vào kết bài tập nhanh và hoạt động 1, em hãy điền bảng 2/1 SGK trang 26 Néi dung II CÊu t¹o cña phÐp so s¸nh 1-MÉu: 2-NhËn xÐt (148) V V eá - Vế A: nêu tên vật, eá B việc so sánh A ( ( s s ự v aä t ñ ö T Ph öô ng die än so ö s o v aä ø s o s a ợ c ự t d uø n g saù ù nh n h ñ eå s s o aù s n aù h n ) h - Vế B: Nêu tên vật, việc dùng để so sánh với vật, việc nói vế A - Từ ngữ phương diện so saùnh -Từ ngữ ý so sánh (149) T n b r h uù eû ö p e tr m eâ n c aø n h T aån b c ri (q a aù eä uaâ è t u n n q só) g u aâ n ? Cấu tạo phép so sánh câu đây có gì đặc biệt ? Trường Sơn: chí lớn ông cha Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trời (Leâ Anh Xuaân) a.Trường Sơn : chí lớn ông cha Cửu Long : lòng meï bao la soùng traøo Vắng mặt từ phöông dieän so saùnh ; (150) Đảo vế B thay từ so sánh dấu hai chấm (:) để nhấn mạnh vế B ? PhÐp so s¸nh cã cÊu t¹o ntn? - HS đọc ghi nhớ SGK/25 từ so sánh b Nhö tre moïc thaúng, người không chịu khuaát Từ so sánh và vế B đảo lên phía trước vế A - Đảo vế thay dấu hai chaám (:) Ghi nhớ: SGK/25 */ Hoạt động 3: Luyeọn taọp: III Luyeän taäp: - HS đọc yêu cầu bài tập - Gv híng dÉn HS lµm - Gv nhËn xÐt ,bæ xung Bµi tËp ( SGK.) a) Đường vô xứ Nghệ quanh quanh c) Con nghe Bác tưởng nghe lời non nước Non xanh nước biếc tranh họa đồ Tieáng ngaøy xöa vaø caû tieáng mai sau b) Loøng ta vui nhö hoäi - Gv đọc cho HS viết đoạn văn:’Dòng sông N¨m C¨n Khãi ban mai.’ - GV söa lçi chÝnh t¶ cho HS (Tố Hữu) Như cờ bay, gió reo Bµi tËp ( SGK ) - ChÝnh t¶ nghe viÕt 4: Cñng cè- DÆn dß: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi VỊ nhµ häc bµi vµ Chuẩn bị bài IVRuùt kinh nghieäm: Tuần :21 Tiết : 80 Ngày soạn:1/1/2011 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A (151) BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI - Taï Duy Anh I - Môc tiªu bµi d¹y : 1.Kiến thức : - Tình cảm người em gái có tài người anh - Những nét đặc sắc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật và nghệ thuật kể chuyện - Cách thức thể vấn đề giáo dục nhân cách câu chuyện : không khô khan, giáo huấn mà tự nhiên, sâu sắc qua tự nhận thức nhân vật chính 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm, giọng phù hợp với tâm lý nhân vật - Đọc-hiểu nội dung văn truyện đại có yếu tố tự kết hợp với miêu tả tâm lý nhân vật - Kể tóm tắt câu chuyện đoạn văn ngắn 3- Thái độ : - Yªu thÝch m«n häc II Chuẩn bị 1.GV:giáo án 2.HS:soạn bài III- TiÕn tr×nh lªn líp : Ổn định lớp KiÓm tra bµi cò: ? Tr×nh bµy néi dung vµ nghÖ thuËt v¨n b¶n S«ng níc Cµ Mau Bài mới: * Giới thiệu bµi: Trong cuéc sèng kh«ng lµ kh«ng m¾c ph¶i lçi lÇm nµo đó Điều quan trọng là ta hối lỗi và trởng thành nh nào từ lầm lỗi ấy, để tâm hồn trẻo và lắng dịu Câu chuyện hai anh em bạn Kiều Ph¬ng mµ chóng ta t×m hiÓu h«m sÏ lµ bµi häc bæ Ých, thiÕt thùc vµ thÊm thÝa Hoạt động thầy và trò Néi dun g - GV cho HS quan s¸t ch©n dung t¸c gi¶ I? Cho biết đôi nét tác giả Taù Duy Anh T×m hiÓu GV: T¹ Duy Anh: Tªn khai sinh: T¹ ViÕt D·ng, sinh 1959 chu Quª Hoµng DiÖu, Ch¬ng Ch¬ng MÜ, Hµ T©y Lµ héi viªn héi nhµ ng văn VN là cây bút trẻ xuất văn học thời kì đổi mới, đã có truyện ngắn gây đợc đợc chú ý bạn 1đọc Hiện công tác nhà xuất hội nhà văn Taùc giaû: ? Nêu hoàn cảnh sáng tác tác phẩm ? - Truyện đạt giải nhì thi viết “t ơng lai vẫy gọi” - Taï cña b¸o TiÒn phong Duy TruyÖn gîi nh÷ng ®iÒu s©u s¾c vÒ mèi quan hÖ c¸ch øng Anh xö gi÷a ngêi ngêi víi ngêi ngêi :Teâ * n (152) Hướng dẫn HS đọc: Đọc với giọng chậm rãi, diễn cảm, phân biệt lời kể, các đoạn đối thoại, diễn biến tâm lý người anh qua câu chuyện - GV đọc mẫu -> học sinh đọc Häc sinh t×m hiÓu c¸c chó thÝch SGK - Mõng quýnh - Thẩm định - Th«i miÒn GV tóm tắt lại câu truyện cho HS nghe Câu chuyện kể hai anh em Kiều Phương (còn gọi là Mèo) qua lời kể người anh Mèo là cô bé hay nghịch ngợm lại có khiếu vẽ đặc biệt Sau thời gian theo dõi, là nghe chú Tiến Lê khen tranh em gái -> khiến người anh thường gắt gỏng với em mình dù Kiều Phương chẳng có tội tình gì Nhưng thật bất ngờ, tranh đoạt giải bé Kiều Phương lại là tranh vẽ người anh thân yêu mình Đứng trước tranh , người anh nhận lòng nhân hậu em gái và hối hận vì đã đối xử không đúng với em ? Phương thức bỉểu đạt văn này là gì ? ? TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo, Ai lµ nh©n vËt chÝnh? V× sao? TruyÖn xoay quanh hai nh©n vËt ngêi ngêi anh vµ em g¸i - GV : Cả hai là nhân vật chính vì mang chủ đề sâu sắc truyện: lòng nhân hậu và thói đố kị, đó nh©n vËt trung t©m lµ ngêi ngêi anh v× sù thøc tØnh cña ngêi ngêi anh là chủ đề truyện ? Truyện kể theo lời nhân vật nào? Kể theo ngôi thứ mấy? Kể có tác dụng gì? Kể theo lời nhân vật người anh – ngôi kể thứ -> Có tác dụng bộc lộ rõ diễn biến tâm trạng người anh ? Nh©n vËt ngêi ngời anh đợc đợc miêu tả chủ yếu đời sống tâm tr¹ng theo dâi truyÖn, thÊy t©m tr¹ng ngêi ngêi anh diÔn biÕn qua c¸c thêi ®iÓm nµo? ( thêi ®iÓm: ph¸t hiÖn em chÕ thuèc vÏ Khi tµi n¨ng hội hoạ em đợc đợc phát Khi lén xem tranh Khi tranh em đoạt giải Khi đứng trớc tríc bøc tranh cña em phßng trng trng bµy.) ? Trong cuéc sèng h»ng ngµy ngêi ngời anh có hành động, thái độ gì với em gái? ? Khi ph¸t hiÖn em g¸i chÕ thuèc vÏ tõ nhä nåi, ngêi ngêi anh nghĩ g×? T×m c©u v¨n? “Trêi ¹! Th× nã chÕ thuèc vÏ” - Thoạt đầu thấy em gái thích vẽ, người anh coi đó là trò nghịch ngợm ? ý nghĩ đã nói lên thái độ gì ngời ngời anh em? ( Ng¹c nhiªn, xem thêng.) thêng.) ? Ai là người đã phát tài Kiều Phương - Chú Tiến Lê kha i sinh Taï Vieá t Dãn g, sinh 195 quê Haø Taây - Lµ nhµ v¨n hiÖn đại , t¸c phÈ m cña «ng man g h¬i thë cña cué c sèn g hiÖn đại 2T¸c phÈ m: Văn đượ c rút tron g tập Con (153) ? Khi tài vẽ tranh Mèo đã đợc đợc chú Tiến Lê phát thì thái độ ngời ngêi nh thÕ nµo? Chú Tiến Lê: rạng rỡ hẳn lên nói với bố Kiều Phương “Anh có biết gái anh là thiên tài hội hoạ không ?” + Bố: Ôi, đã cho bố bất ngờ quá lớn + Mẹ: Không kìm xúc động Mọi người ngạc nhiên, vui mừng, sung sướng ?Còn người anh thì có suy nghĩ và hành động nào? ? Khi mäi ngêi ngêi ph¸t hiÖn tµi vÏ cña KiÒu Ph¬ng, Ph¬ng, còng vui chØ cã ngêi êi anh lµ buån V× sao? ng ( V× thÊy m×nh bÊt tµi, bÞ ®Èy ngoµi, bÞ c¶ nhµ quªn l·ng.) ? Víi t©m tr¹ng Êy, ngêi ngêi anh xö xù víi em g¸i nh thÕ nµo? ( Kh«ng thÓ th©n, hay g¾t gáng.) ? Ngêi Ngời anh còn có hành động gì nữa? ( Xem trém tranh cña em.) ? T¹i sau xem tranh, ngêi ngêi anh l¹i lÐn trót mét tiÕng thë dµi? trót mét tiÕng thë dµi? ( V× thÊy em cã tµi thËt, cßn m×nh th× kÐm cái, v« dông.) ? Người anh có cử gì Kiều Phương đạt giải chia vui ? ? Tại người anh lại có thái độ không thân thiện đó? - GV: Sự ích kỉ còn thể hành động “ đẩy em ra” em béc lé t×nh c¶m vui mõng vµ muèn chung vui cïng anh Thực đây là biểu tâm lí dễ gặp ng ời, là tuổi thiếu niên, đó là lòng tự ái và mặc cảm, tự ti thÊy ë ngêi ngêi kh¸c cã tµi n¨ng næi bËt Ngßi bót tinh tÕ nhà văn đã khám phá và miêu tả thành công nét t©m lý Êy ? Sau đó ngời ngêi anh cã ®i xem triÓn l·m tranh kh«ng? Th¸i độ đi? + MiÔn cìng cỡng cùng gia đình xem triển lãm tranh -> Khi bất ngờ đứng trớc tríc bøc ch©n dung m×nh em g¸i vẽ thái độ tâm trạng anh diễn biến saogiờ sau chóng ta dế ma Đạt giải nhì tron g cuộ c thi viết “Tư ơng lai vẫy gọi” báo Thi ếu niên Tiề n ng Hồ Chí Min h tổ c (154) Phư ơng thứ c biểu đạt: Miê u tả II Tìm hiểu văn DiÔ n biÕn t©m tr¹n g vµ (155) th¸i độ cña ngêi anh : * Trư ớc tài năn g em đượ c phá t Ñaët teân cho em gaùi laø Meø o, toû bực boäi với em, bí maät the o doõi (156) em, coi đó laø troø ngh òch ngợ m -> ý ngh Ü thÓ hiÖn sù ng¹ c nhiª n, v ui vẻ,x em ththưên g em cña ngư êi anh * Khi taøi naên g hoäi hoïa cuûa coâ em gaùi đượ c phaù t (157) hieä n: Cả m thấy mìn h bất tài muố n khó c Hay gắt gỏn g với em Lén xem trộ m tran (158) h em vẽ Lén thở dài Khó chịu , đẩy em => Ngư ời anh ghe n ghét , đố kị với em gái 4- Cñng cè dÆn dß – Hãy đọc câu châm ngôn mà em biết ghen tị và lòng ghen tị hay khoâng? – Học thuộc phần ghi nhớ trang 35 – Laäp daøn yù baøi taäp 1, 2, / 35 IVRuùt kinh nghieäm: Tuần 21 tiết 77,78,79,80 (159) Tuần : 22 1/1/2012 Tiết : 81 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A BỨC TRANH CỦA EM GÁI TÔI - Taï Duy Anh I - Môc tiªu bµi d¹y : 1.Kiến thức : - Tình cảm người em gái có tài người anh - Những nét đặc sắc nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật và nghệ thuật kể chuyện - Cách thức thể vấn đề giáo dục nhân cách câu chuyện : không khô khan, giáo huấn mà tự nhiên, sâu sắc qua tự nhận thức nhân vật chính 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm, giọng phù hợp với tâm lý nhân vật - Đọc-hiểu nội dung văn truyện đại có yếu tố tự kết hợp với miêu tả tâm lý nhân vật - Kể tóm tắt câu chuyện đoạn văn ngắn 3- Thái độ : - Yªu thÝch m«n häc II Chuẩn bị 1.GV:giáo án 2.HS: soạn bài III- TiÕn tr×nh lªn líp : Ổn định lớp KiÓm tra bµi cò: ? Tr×nh bµy néi dung vµ nghÖ thuËt v¨n b¶n S«ng níc Cµ Mau (160) Bài mới: * Giới thiệu bµi: Trong cuéc sèng kh«ng lµ kh«ng m¾c ph¶i lçi lÇm nµo đó Điều quan trọng là ta hối lỗi và trởng thành nh nào từ lầm lỗi ấy, để tâm hồn trẻo và lắng dịu Câu chuyện hai anh em bạn Kiều Ph¬ng mµ chóng ta t×m hiÓu h«m sÏ lµ bµi häc bæ Ých, thiÕt thùc vµ thÊm thÝa Hoạt động thầy và trò - HS theo dâi SGK tõ: "Trong gian phßng lín" ? Bức chân dung chú bé đợc đợc t¸c gi¶ miªu t¶ nh thÕ nµo? + Trong tranh, mét chó bÐ ngåi nh×n cöa sæMÆt chó bÐ to¶ thø ¸nh s¸ng rÊt l¹T thÕ suy t, m¬ méng ? T¹i t¸c gi¶ viÕt: MÆt chó bÐ nh to¶ thø ¸nh s¸ng rÊt l¹? Theo suy nghÜ cña em thø ánh sáng lạ đó là gì? ( ¸nh s¸ng cña lßng mong íc, cña b¶n chÊt trÎ th¬ ngêi ngêi em mong íc, tù tin vµo lßng bao dung, tốt đẹp anh trai m×nh) ? Tâm trạng người anh nào đứng trước tranh vẽ mình? ? Bức tranh đẹp quá, cậu bé tranh hoµn h¶o qu¸ Nªn nh×n vµo bøc tranh ngêi ngêi anh không nhận đó là mình, để nhận thì ngỡ ngµng, h·nh diÖn, xÊu hæ Tại người anh lại ngì ngµng, h·nh diÖn, xÊu hæ? ( - Ngì ngµng: V× kh«ng ngê ngêi ngêi em m×nh vÉn coi thêng, thêng, giËn ghÐt l¹i vÏ m×nh bøc tranh dù thi, coi m×nh lµ ngêi ngêi th©n thuéc nhÊt Vµ bøc tranh đẹp quá, ngoài sức tởng tëng tîng tîng - Hãnh diện: Vì mình đợc đợc đa ®a vµo tranh mµ l¹i lµ bøc tranh ®o¹t gi¶i, v× m×nh thËt đẹp, thật hoàn hảo, vì em mình thËt giái, thËt tµi n¨ng - XÊu hæ: V× m×nh xa l¸nh em, ghen tÞ víi em, kh«ng hiÓu em vµ tÇm thêng thêng h¬n em.) - GV : Ngì ngµng, h·nh diÖn råi xÊu hæ XÊu hæ tríc tríc nÐt vÏ vµ tÊm lßng nh©n hËu cña ngêi ngêi em Vµ quan träng h¬n lµ v× cậu đã nhận thiếu xót Nội dung * Khi đứng trớc tríc bøc tranh ®o¹t gi¶i cña em: - Ngêi Ngêi anh ngì ngµng, h·nh diÖn, xÊu hæ => Ngêi Ngời anh đã nhận thói xÊu cña m×nh, nhËn t×nh c¶m s¸ng, lßng nh©n hËu cña em g¸i, thùc sù xÊu hæ, hèi hËn - C¸ch kÕt thóc truyÖn kh¸ bÊt ngê - Ngêi Ngêi anh hèi bËn, ¨n n¨n v× sù Ých kØ, hÌn kÐm, nhá nhen đối sử tệ bạc với em gái Em gaùi Kieàu Phöông: Ngoại hình:Mặt luôn bị bôi bẩn, lọ lem - Cử chỉ, hành động: + Lục lọi đồ vật + Tự chế màu vẽ, - Tài năng:Vẽ đẹp - Thái độ:Hồn nhiên, gần gũi, yêu quý anh, (161) m×nh Ch¾c ch¾n lóc nµy, cËu đã hiểu ngày qua,mình đối xử không tốt với em gái, mình không xứng đáng víi t×nh yªu vµ niÒm h·nh diÖn cña em g¸i, bøc ch©n dung cña mình đợc đợc vẽ nên tâm hồn vµ lßng nh©n hËu cña c« em g¸i §©y chÝnh lµ lóc nh©n vËt tự thức tỉnh để hoàn thiện nhân c¸ch cña m×nh.) ? Cuối truyện người anh nói với mẹ: “Không phải đâu, là tâm hồn và lòng nhân hậu em đấy” Em có nhận xét gì câu nói đó? GV: C©u nãi cña ngêi ngêi anh ë ®o¹n cuèi thÓ hiÖn sù hèi hËn, ch©n thµnh, cã tÝnh tÊt yÕu vµ thuyÕt phôc ngêi ngời đọc: Đó là kết nhận thức tâm ttởng Ân hận vì trót đối xử tệ b¹c víi em g¸i nhËn thãi xÊu mình Thấy đợc đợc vẻ đẹp, lßng nh©n hËu cña em ) ? NhËn xÐt vÒ c¸ch kÕt thóc truyÖn vµ nh©n vËt ngêi ngêi anh ë ®o¹n truyÖn nµy? ? Theo em nh©n vËt ngêi ngêi anh đáng yêu hay đáng ghét? vì sao? ( §¸ng tr¸ch nhng nhng ta còng c¶m thông vì đức tính chắn chØ nhÊt thêi… hèi hËn, ¨n n¨n-> biÕt söa lçi) ? Nhân vật người em miêu tả qua từ ngữ, hình ảnh nào ngoại hình, cử (hành động), tài năng, thái độ? ? Qua đó, cho thấy Kiều Phương là cô bé có tính cách nào? ? Theo em, tµi n¨ng hay tÊm lòng cô em gái cảm hoá đợc đợc ngêi êi anh? ng Hs: Hs: C¶ tµi n¨ng vµ tÊm lßng, song nhiÒu h¬n ë tÊm lßng sáng, hồn nhiên, độ lợng lîng dµnh cho anh trai Gv: Gv: Dï ngêi ngêi anh cã giËn, cã ghét em gái thì ngời ngêi em, anh vÉn lµ ngêi ngêi th©n thuéc nhÊt, gÇn gòi nhÊt Em vÉn ph¸t hiÖn ë anh bao ®iÒu tèt đẹp, đáng yêu Chính tâm hồn => Là cô bé hồn nhiên, sáng, đáng yêu, có tài hội họa Lòng nhân hậu Kiều (162) s¸ng vµ tÊm lßng nh©n hËu cña ngêi ngời em đã giúp anh nhËn tÝnh xÊu cña m×nh, đồng thời giúp anh vợt vît qua lòng đố kị, tự ái, tự ti để sống tèt h¬n.) ? Tại tác giả cho Kiều Phương vẽ anh trai mình hoàn hảo đến thế? Bức tranh là tình cảm tốt đẹp mà em dành cho anh trai -> luôn muốn anh trai thật tốt đẹp ? Từ truyện ngắn này, em có suy nghĩ gì và rút bài học gì thái độ và cách ứng xử? Trước thành công và tài người khác, người cần vượt qua lòng đố kị và mặc cảm tự ti để có trân trọng và niềm tin thực chaân thaønh Loøng nhaân haäu vaø độ lượng có thể giúp cho người khác tự vượt lên đố kò Qua văn em rút nội dung gì? Truyện đề cao lòng nhân hậu người em, phê phán tính ích kỉ nhỏ nhen người anh - Truyện còn đề cao tài , sức mạnh nghệ thuật: Có thể đánh thức tâm hồn người, hướng người đến giá trị chân – thiện – mĩ ? Nêu vài nét đặc sắc nghệ thuật Kể chuyện theo ngôi thứ - Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật hợp lí HS đọc ghi nhớ SGK 4- Cñng cè dÆn dß Phương đã đánh thức người anh, chiến thắng lòng đố kị, ghen ghét III Tæng kÕt * Ghi nhớ: SGK/35 (163) – Hãy đọc câu châm ngôn mà em biết ghen tị và lòng ghen tị hay khoâng? – Học thuộc phần ghi nhớ trang 35 – Laäp daøn yù baøi taäp 1, 2, / 35 – Chuẩn bị bài mới: IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :22 1/1/2011 Tiết : 82 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH & NHẬN XÉT TRONG VAÊN MIEÂU TAÛ I- Môc tiªu bµi d¹y : Kiến thức : - Mối quan hệ trực tiếp quan sát, tưởng tượng, nhận xét và so sánh văn miêu tả - Vai trò, tác dụng cuả quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét văn miêu tả 2.Kĩ : - Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét miêu tả - Nhận diện và vận dụng thao tác : quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét đọc và viết văn miêu tả 3- Thái độ : - GD ý thøc nghiªm tóc qu¸ tr×nh th¶o luËn nhãm II Chuẩn bị 1.GV:giáo án 2.HS:soạn bài III- TiÕn tr×nh lªn líp : Ổn định lớp KiÓm tra sÜ sè: KiÓm tra bµi cò: ? Theá naøo laø v¨n mieâu taû? (164) Bài mới: Để miêu tả chính xác và sinh động, người viết phải qua nhiều công đoạn Trước hết là để quan sát sau đó nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, ví von, so saựnh để hiểu rõ điều đó, chuựng ta seừ cuứng tỡm hieồu qua baứi hoùc hoõm Néi du ng Hoạt động thầy và trò - Gv: Muốn tả cảnh, tả vật, tả người… phải dùng các giác quan (mắt, mũi, tai…) để quan sát, từ đó rút nhận xét Người ta lựa chọn đưa vào bài văn nhận xét bật nhất, đặc biệt và độc đáo - HS đọc đoạn văn SGK ? Đoạn tả cái gì ? (Deá Choaét.) ? Em hình dung đặc điểm bật Dế Choắt? ( Ngoại hình ốm yếu + OÁm yeáu: gaày goø, daøi leâ theâ +Không đẹp mắt: Ngắn củn, hở mạng sườn, đôi càng bè beø, naëng neà, ngaån ngaån ngô ngô… Những nét không đẹp mắt này lại càng tăng thêm vẻ oám yeáu cuûa Deá Choaét.) ? Đoạn Đoàn Giỏi đã giúp cho các em hình dung ñaëc ñieåm noåi baät gì cuûa phong mieâu taû? ( Cảnh đẹp thơ mộng và hùng vĩ sông nước Cà Mau, Năm Căn các từ ngữ thể hiện: Giăng chi chit mạng nhện, trời xanh, nước xanh, rừng xanh rì rào bất tận mông meânh, aàm aàm nhö thaùc.) - I Qu an saùt, tëng tîng , so s¸n h vaø nh aän xeùt tro ng vaê n mi eâu taû: MÉ u Nh Ën xÐt Ño aïn taû Deá Ch oaét (165) ? Đoạn giúp cho em hình dung đặc điểm noåi baät gì cuûa phong caûnh? ( Bức tranh mùa xuân tươi đẹp qua hình ảnh cây gạo trổ hoa, thu huùt bao nhieâu laø chim bay veà.) ? Đặc điểm bật đó thể từ ngữ và hình ảnh naøo? + Từ ngữ: Gọi đến bao nhiêu là chim, sừng sững… Taùi hieä n laïi hìn h aûnh oám yeáu , toäi ngh ieäp cuûa chuù Deá Ch oaét ( ño ái laäp với hìn h aûnh Deá Meø n) b Ng ười gaày go, daøi leâu ngh eâu, caùn h ngaé n (166) cuûn , ñoâi caøn g beø beø, raâu cuït, maët muõ i ngaå n ngô c Caâ u vaên so saùn h: gaày goø … nhö gaõ ngh ieän thu oác phi eän Ñoâi caùn h ngaé n … (167) với ngö ời cởi traà n * Ño aïn 2: a Taû qua ng caûn h vừa đẹp , vừa thô moä ng, meâ nh moâ ng, huøn g vó cuûa soân g nướ c Caø Ma u b Soâ ng ngoø (168) i, keân h raïc h chi chít Trờ i nướ c, laù caây nhu oám moä t maø u xan h Tieá ng soùn g bieå n rì raøo baát taän Soâ ng Naê m Caê n meâ nh moâ ng, (169) nướ c đổ aàm aàm Rừ ng đướ c dựn g cao ngaá t c Soâ ng ngoø i chi chít nhö maï ng nheä n, nướ c đổ nhö thaù c Caù nướ c nhö ngö ời bôi eách (170) Rừ ng Ñö ớc … nhö hai daõy trö ờng thaø nh voâ taän * Ño aïn 3: a Mi eâu taû hìn h aûnh caây gaïo đầy sức soán g vaøo muø a xuaâ n b Caâ y gaïo sừn (171) g sữn g nhö moä t thaù p đèn khoå ng loà Haø ng ngaø n boân g hoa , haøn g ngaø n ngoï n lửa hoàn g töôi … + Hình ảnh: Cây gạo sừng sững hội mùa xuân ?Hãy tìm câu có liên tưởng, so sánh đoạn vaên ( Cây gạo – khổng lồ, hàng ngàn bông hoa lửa hoàng Haøng ngaøn buùt maêng xanh ? Sự liên tưởng so sánh có gì độc đáo ? ( Khiến ta hình dung đó là ngày hội hoa đăng mà tháp c Caâ y gaïo sừn g sữn g … nhö (172) đèn khổng lồ long lanh, lung linh nắng với hàng ngàn bông hoa gạo đỏ hồng, hàng ngàn ánh nến xanh búp nõn và tô điểm cho ngày hội hoa đăng tinh đẹp là âm ríu rít, trầm bổng với muôn ngàn cung bậc không nhiêu là loài chim cùng hội tụ đây Chúng tạo neân moät baûn hoøa taáu vui nhoän, naùo nhieät cuûa ngaøy hoäi muøa xuaân.) ? Để viết đoạn văn này, người viết cần có lực gì ? ( Quan sát lựa chọn sàng lọc chi tiết tiêu biểu, cụ thể qua lăng kính thẩm mỹ mình để liên tưởng, tưởng tượng phải so sánh đối chiếu với các vật Năng lực tư khiếu thẩm mỹ và tài quan sát độc đáo.) - gv: Muốn quan sát, người ta còn phải biết dựa vào kết quan sát để từ đó liên tưởng tưởng tượng, ví von, so sánh Nhằm tạo các hình ảnh bật lên đặc điểm tiêu biểu vật.) ? So sánh đoạn với đoạn nguyên văn (Đ2) ta thấy đoạn này bỏ chữ gì? ( ầm ầm, thác, nhô lên hụp xuống người bơi ếch, hai dãy trường thành vô tận.) ?Những từ bị lược bỏ đó đã ảnh hưởng đến đoạn văn mieâu taû naøy nhö theá naøo? ( giàu có phì nhiêu, phong phú vùng đất Cà Mau bị hạn chế sông nước, hải sản, rừng đước.) - Gv: Các đoạn văn trên không nhận xét quan sát mà còn so sánh ví von và tưởng tượng Làm bật lên đặc điểm tiêu biểu vật, làm rõ ý nghĩa đoạn miêu tả, gây ấn tượng mạnh cho người đọc ? Vậy muốn miêu tả, người viết cần có thao tác naøo? moä t thaù p đèn khoå ng loà Haøng ngaø n boân g hoa laø haøn g ngaø n ngoï n lửa Haø ng ngaø n buùp noõn laø haøn g ngaø n aùnh neán … (173) Qu an saùt lựa choï n saøn g loïc nhữ ng chi tieát tieâu bieå u, cuï theå qua laên g kín h thaå m myõ cuûa mìn h để lieân tưở ng, tưở ng tượ (174) ng cuõn g nhö phaû i so saùn h đối chi eáu với caùc vaät Naê ng lực tö eáu thaå m myõ vaø taøi qua n saùt độc đáo (175) - HS đọc ghi nhớ SGK/28 Gh i nh ớ: SG K/2 4: Cñng cè- DÆn dß: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi VỊ nhµ häc bµi vµ Chuẩn bị bài IV.Ruùt kinh nghieäm Tuần :22 1/1/2011 Tiết : 83 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH & NHẬN XÉT TRONG VAÊN MIEÂU TAÛ (176) I- Môc tiªu bµi d¹y : Kiến thức : - Mối quan hệ trực tiếp quan sát, tưởng tượng, nhận xét và so sánh văn miêu tả - Vai trò, tác dụng cuả quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét văn miêu tả 2.Kĩ : - Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét miêu tả - Nhận diện và vận dụng thao tác : quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét đọc và viết văn miêu tả 3- Thái độ : - GD ý thøc nghiªm tóc qu¸ tr×nh th¶o luËn nhãm II Chuẩn bị 1.GV:giáo án 2.HS:soạn bài III- TiÕn tr×nh lªn líp : Ổn định lớp KiÓm tra sÜ sè: KiÓm tra bµi cò: ? Theá naøo laø v¨n mieâu taû? Bài mới: Để miêu tả chính xác và sinh động, người viết phải qua nhiều công đoạn Trước hết là để quan sát sau đó nhận xét, liên tưởng, tưởng tượng, ví von, so saựnh để hiểu rõ điều đó, chuựng ta seừ cuứng tỡm hieồu qua baứi hoùc hoõm Nôi dung Hoạt động thầy và trò luyeän taäp: - hs đọc đoaùn văn mieõu taỷ quang caûnh Hoà Göôm ? Tác giả đã quan sát và lựa chọn hình ảnh đặc sắc vµ tiªu biÓu nµo ( Người đọc dễ dàng nhận biết tên gọi quen thuộc: Cầu Sơn bắc từ bờ đến Tháp hồ có Hồ Gươm có ? H·y lùa chän nh÷ng tõ thích hợp để điền vào chỗ trèng ( göông baàu duïc, uoán cong cong, coå kính, xaùm xòt, xanh um.) II Luyeän taäp: Bµi tËp 1( SGK.) - Những hình ảnh đặc sắc và tiªu biĨu :Cầu Sơn bắc từ bờ đến Tháp hồ… - göông baàu duïc, uoán cong cong, coå kính, xaùm xòt, xanh um Bµi tËp 2( SGK.) - Rung rinh, bóng mỡ, đầu to, tảng, đen nhánh, nhai ngoàm ngoạp, (177) ? T×m chi tiết tả Dế Mèn đẹp, khoẻ mạnh, niên cường tráng kiêu căng hợm hĩnh trònh troïng, khoan thai vuoát raâu vaø laáy laøm haõnh dieän laém, raâu daøi, raát huøng traùng Bµi tËp 3( SGK.) - Những đặc điểm ngôi nhà em ở: Ngôi nhà em là ngôi nhà cao tầng, sáng sủa, tường quét vôi vàng chanh, cửa sơn xanh Cửa kính, cửa chớp lau chùi sáng bóng… ? Quan saùt ghi cheùp laïi đặc điểm ngôi nhà em ở: ( Ngôi nhà em là ngôi nhà cao tầng, sáng sủa, tường quét vôi vàng chanh, cửa sơn xanh Cửa kính, cửa chớp lau chùi sáng bóng Gian ngoài kê bàn tiếp khách và bàn học Trên tường có treo tranh sơn dầu caûnh bieån vaø vuøng hoøn Ngoïc Vieät Gian keâ chieác giường và tủ đựng quần áo Sát tường lỏm sâu vào vách là cái bệ xi măng trên để đồ duøng laët vaët Caên nhaø khoâng rộng bao nhiêu thoáng maùt saùng suûa vaø ñaëc bieät laø Các cửa có kính suoát, saùt traàn coù lắp ô kính để lấy ánh saùng Ñi quaù vaøo phía laø caâu thang daãn leân gaùc, gaùc coù lan can chìa haún phoá thaät laø thuù vò ) Ñaëc ñieåm goïn gaøng, ngaên naép vaø nhaát laø saïch seõ noåi baät nhaát 4: Cñng cè- DÆn dß: Yªu cÇu HS nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi (178) VỊ nhµ häc bµi vµ Chuẩn bị bài IVRuùt kinh nghieäm: Tuần : 22 Tiết : 84 Ngày soạn :1/1/2012 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A VƯỢT THÁC - Vâ Qu¶ng - I Mục tiêu cần đạt 1-KiÕn thøc - Tình cảm tác giả cảnh vật quê hương , với người lao động - Một số phép tu từ sử dụng văn nhằm miêu tả thiên nhiên và người 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm : giọng đọc phải phù hợp với thay đổi cảnh sắc thiên nhiên - Cảm nhận vẻ đẹp hình tượng người và thiên nhiên đoạn trích 3- Thái độ : - Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, ngời lao động II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra: ? Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt ngêi anh truyÖn ng¾n "Bøc tranh em gái tôi" nhân vật này theo em có gì đáng trách, đáng thông cảm và đáng quý? Bµi häc t tëng rót tõ truyÖn lµ g×? Bµi míi Sông nớc Cà Mau Đoàn Giỏi đã đa ngời đọc tham quan cảnh sông nớc phong phú tơi đẹp vùng Cực Nam Tổ Quốc Hôm nhà văn Võ Quảng dẫn chúng ta ngợc dòng sông Thu Bồn thuộc miền Trung Bộ đến tận thợng nguồn để lấy gỗ xây dựng trờng học cho dân làng Bức tranh phong phú vùng sông nớc và đôi bờ miền trung này không kém phần kì thú Hoạt động GV và HS Nội dung kiến thức I.- T×m hiÓu chung - GV hớng dẫn đọc: Đoạn đầu đọc chậm, êm Đoạn tiếp đọc nhanh giọng hồi hộp Đoạn còn lại đọc chậm lại thản - GV đọc mẫu đoạn - HS đọc Giải nghĩa từ khó (SGK): Chú ý các thành ngữ: Chaûy xieát ñuoâi raén, nhanh nhö caét, hieäp só (Haùn Vieät) T¸c gi¶: Vâ Qu¶ng: sinh 1920 quª ? Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ Vâ Qu¶ng ? (179) ? §o¹n trÝch viÕt vÒ viÖc g×? (ChuyÕn ®i vît dßng s«ng thu Bån cña thuyÒn DHTh chØ huy tõ lµng Hoµ Phíc lªn thợng nguồn để lấy gỗ dựng trờng học lµng sau CMT8-1945) - T¸c phÈm: Quª Néi s¸ng t¸c vµo n¨m 1974, ®o¹n trÝch Vît th¸c ë ch¬ng XI cña t¸c phÈm ?Đọc bài văn em thấy thuyền đã qua đoạn sông nào? Từ đó hãy tìm bố cục cho bµi v¨n? - P1: Từ đầu đến "nhiều thác nớc" -> Cảnh thuyÒn nhæ sµo ngîc dßng s«ng chuÈn bÞ vît th¸c - P2: TiÕp -> khái th¸c cæ cß -> C¶nh DHT chØ huy thuyÒn vît th¸c - P3: cßn l¹i -> Qua nhiÒu líp nói thuyÒn tíi vùng đồng ruộng cao nguyên ? Đoạn trích đợc kể theo ngôi thứ mấy? (3) Thuéc thÓ lo¹i g×? (Phối hợp tả cảnh thiên nhiên và hoạt động ngêi) ? TruyÖn cã nh÷ng nh©n vËt nµo? (DHTh – Côc vµ Cï Lao (Chóng T«i), chó hai) ? Cảnh vợt thác cổ cò đợc tác giả miêu tả và cảm nhËn qua m¾t cña ai? (NVật Cục: Lần đầu tiên đời chú, chuyÕn ®i lªn rõng, vît th¸c ®Çy h¸o høc, thó vÞ.) - Häc sinh theo dâi ®o¹n ®Çu ?Cảnh xuất phát thuyền đợc tác giả miêu t¶ nh thÕ nµo? + Giã nåm võa thæiC¸nh buåm nhá c¨ng phång.ThuyÒn rÏ sãng lít bon bon nh ®ang nhí nói rõng ? Víi h×nh ¶nh thuyÒn rÏ sãng lít bon bon gîi cho em t©m tr¹ng g× cña chó bÐ Côc? (T©m tr¹ng h¸o høc cña chó bÐ Côc cuéc viÔn du nµy.) ? đoạn đầu cảnh sắc dòng sông và đôi bờ dòng sông có gì đáng chú ý? ? H×nh ¶nh nh÷ng b·i d©u b¹t ngµn lµm em liªn tởng đến gì? (Mét miÒn quª trï phó trång d©u nu«i t»m, dÖt lôaCuéc sèng Êm no b×nh) ? Nhận xét NT đợc sử dụng đoạn này? Dïng nhiÒu tõ l¸y gîi h×nh (trÇm ng©m, sõng s÷ng, lóp xóp) PhÐp nh©n ho¸ (nh÷ng chßm cæ thô ); PhÐp so s¸nh (nh÷ng c©y to mäc gi÷a nh÷ng bôi ) §iÒu đó khiến cảnh trở nên rõ nét, sinh động ? Em cã c¶m nh©n g× vÒ c¶nh thiªn nhiªn, s«ng níc ë ®o¹n ®Çu cña v¨n b¶n? ? Theo em tác giả đứng đâu để quan sát? (dßng s«ng) ? ë vÞ trÝ Êy t¸c gi¶ quan s¸t theo tr×nh tù nµo? Qu¶ng Nam, lµ nhµ v¨n c viÕt cho thiÕu nhi T¸c phÈm: TrÝch tõ ch¬ng XI cña tru Quª néi * Bè côc : phÇn II T×m hiÓu v¨n b¶n: C¶nh thiªn nhiªn s«ng - C¶nh dßng s«ng: dßng ch¶y chÇm chËm, ªm ¶, gi thæi, c¸nh buåm nhá phång, rÏ sãng lít bon bon ®Çy s¶n vËt - Hai bªn bê: + Nh÷ng b·i d©u tr¶i b¹ + Díi s«ng thuyÒn chÊt ®Ç t¬i d©y m©y, mÝt, quÕ + Hai bªn bê s«ng : Vên tïm Nh÷ng chßm cæ thô ng©m lÆng nh×n + NghÖ thuËt miªu t¶ kÕt víi so s¸nh, nh©n ho¸ => Bøc tranh thiªn nhiªn t đẹp, hùng vĩ và đa dạng, g cuéc sèng Êm no, b× (180) (Tõ gÇn-> xa) ? Theo em câu cuối đoạn (núi cao nh đột nhiªn) cã nhiÖm vô g×? (K thóc ®o¹n t¶ c¶nh s«ng vµ më ý cho ®o¹n vît th¸c) GV: Cảnh sắc thiên nhiên đợc tác giả sử dụng biện pháp so sánh, nhân hoá đắt giá: Cây cổ thụ nh nh÷ng cô giµ vung tay h« ch¸u tiÕn vÒ phÝa trợcường viàn, thục dừc hồ tiến làn ẩn sau c¸ch nh×n Êy lµ t©m tr¹ng phÊn chÊn cña ngêi chuÈn bÞ vît qua khã kh¨n , thö th¸ch Vậy cảnh vợt thác đợc tác giả miêu tả nh nµo (ChuyÓn ý 2) - Häc sinh theo dâi ®o¹n ? Dòng sông đoạn văn này đợc miêu tả nh nµo? ? Em hiểu gì hình ảnh nớc "chảy đứt đuôi r¾n"? (C¸ch nãi so s¸nh, gîi t¶ dßng th¸c phãng tõ trªn cao xuèng, níc ch¶y m¹nh, ch¶y xiÕt, cuån cuén nh xoắn lại, nh đứt tung ra) ? Em nghÜ g× vÒ hoµn c¶nh L§ cña DHT? ? C¶nh thuyÒn vît th¸c d÷ díi sù ®iÒu khiÓn Dợng Hơng Th đợc tác giả miêu tả ntn? ?Em hiÓu thuyÒn “vïng v»ng” cã ý nghÜa g×? (Sù cè g¾ng chèng träi cña ngêi, sù ngang ngîc cña dßng th¸c, sù khã b¶o cña thuyÒn.) ? ë ®o¹n v¨n tiÕp theo t¸c gi¶ tiÕp tôc miªu t¶ c¶nh vît th¸c cña DHT nh thÕ nµo? T×m nh÷ng c©u cã sù so s¸nh liªn tëng? ? Phân tích cái hay bút pháp so sánh đợc dïng ®o¹n v¨n miªu t¶ dîng H¬ng Th? (+ Dợng Hơng Th nh tợng đồng đúc -> t« ®Ëm h×nh ¶nh khoÎ m¹nh, r¾n ch¾c cña DHT + DHT gièng nh mét hiÖp sÜ-> gîi t¶ h×nh ¶nh huyÒn tho¹i cña nh÷ng anh hïng b»ng x¬ng b»ng thÞt nh»m t«n vinh h×nh ¶nh ngêi tríc thiªn nhiªn réng lín + DHT ®ang vît th¸c kh¸c h¼n DHT ë nhµ -> §èi lËp gi÷a h×nh ¶nh ngêi PC đáng quý ngời lao động: Khiêm tốn, nhu m×, nhót nh¸t nhng l¹i quyÕt liÖt dòng m·nh nhanh nhÑn thö th¸ch) ?Nhận xét cách miêu tả tác giả? Qua đó hiÖn lªn h×nh ¶nh dîng H¬ng Th lµ ngêi nh thÕ nµo? - Víi nh÷ng quan s¸t tinh tÕ, cô thÓ, nh÷ng so sánh lạ Dùng hàng loạt các động từ mạnh ? Có thể coi đây là chiến đấu ngời và thác nớc đợc ko? Vì sao? G phát phiếu học tập - Hs th¶o luËn nhãm bµn- phót - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ (§îc v×: Th¸c níc ghËp ghÒnh, hiÓm trë Sù chèng träi cña ngêi v« cïng khã kh¨n) - Häc sinh theo dâi ®o¹n cuèi ? Vît qua th¸c Cæ Cß lµ h×nh ¶nh g× hiÖn ra? (Dßng s«ng cø ch¶y quanh co Nh÷ng c©y to nh H×nh ¶nh dîng H¬ng T huy thuyÒn vît th¸c: - Hoµn c¶nh: l¸i thuyÒn v gi÷a mïa níc to Níc tõ tr phóng hai vách đá đứng Thuyền vùng vằ chùc tôt xuèng §Çy khã kh¨n nguy cÇn tíi sù dòng c¶m cña c êi + Dợng Hơng Th đánh trần ngêi phãng sµo gh× chÆt C sµo cong l¹i níc v¨ng bät tungthuyÒn vïng v»ng + Những động tác thả sào, sµo rËp rµng nhanh nh c¾t H¬ng Th nh mét tîng đúc, các bắp thịt cuồn cuộ hµm r¨ng c¾n chÆt, cÆp m¾ löa gh× trªn ngän sµo gièn mét hiÖp sÜ NT so s¸nh, gîi t¶ mét ngêi r¾n ch¾c, bÒn bØ, qu¶ cã kh¶ n¨ng thÓ chÊt vµ tin thÇn vît lªn gian khã - Dîng H¬ng Th lµ h×nh ¶n ngời lao động trên sôn qu¶ c¶m dµy d¹n kinh ngh khiªm nhêng cuéc s gia đình (181) - cụ già vung tay hô đám cháu) ?H·y ph©n tÝch c¸i hay cña biÖn ph¸p so s¸nh ë ®o¹n nµy? ( Nh÷ng c©y to nh nh÷ng cô giµ vung tay -> So sánh đúng và hay: Những cây to so với c©y thÊp, nhá l¹i gièng nh nh÷ng cô giµ ®ang híng vÒ phÝa hä, thóc giôc hä vît qua nguy hiÓm tiÕn vÒ phÝa tríc Èn sau c¸ch nh×n Êy lµ t©m tr¹ng phÊn chÊn cña nh÷ng ngêi vît qua nguy hiÓm) ? T×m néi dung chÝnh cña v¨n b¶n? ?Biện pháp NT đặc sắc đoạn trích là gì? (T¶ ngêi, t¶ c¶nh) §äc ghi nhí (SGK –T41) GV chèt kiÕn thøc Lu ý ph¬ng ph¸p t¶ ngêi, t¶ c¶nh Hoạt động 3: Luyện tập GV phát phiếu học tập ghi sẵn các ý- HS đánh dấu (X) vào các ý đúng Học sinh đọc bài tập -> nêu yêu cầu Häc sinh tr¶ lêi -> gv uèn n¾n söa sai III Tæng kÕt * Ghi nhí ( SGK tr 41) IV LuyÖn tËp - Nét đặc sắc phong thiªn nhiªn ë bµi vît th¸ s«ng níc Cµ Mau - NT miªu t¶ cña t¸c gi¶ NÐt riªng đặc s¾c cña phon g c¶nh TN -réng lín, hïng vÜ -§Çy søc sèng hd· - Th¬ méng S«ng lín, rõng dµy Th¸c d÷, nói cao S«ng níc CMa u Vît th¸c NT miªu t¶ - §iÓm nh×n tõ trªn bê - §iÓm nh×n tõ trªn thuyÒn - So s¸nh Nh©n ho¸ - LiÖt kª ThuyÕ t minh, gthÝch - KÓ S«n g níc Mau (182) - Chî theo trªn ng«i s«ng thø nhÊt Kªnh - KÓ r¹ch theo bña ng«i d¨ng thø ba chi - T¶ chÝt ngêi - B·i theo d©u lối đặc b¹t t¶ ngµn Rõng đớc tÇng tÇng, líp líp 4: Cñng cè- DÆn dß: - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc ghi nhí vµ ph©n tÝch ChuÈn bÞ: Buæi häc cuèi cïng IV.Rút kinh nghiệm : Tuần 22 tiết 81,82,83,84 (183) Tuần : 23 1/1/2012 Tiết :85 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6ª LUYỆN NÓI VỀ QUAN SÁT ,TƯỞNG TƯỢNG ,SO SÁNH VÀ NHẬN XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ I Mục tiêu cần đạt: 1.Kiến thức : - Những yêu cầu cần đạt việc luyện nói - Những kiến thức đã học quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét văn miêu tả - Những bước để lựa chọn các chi tiết hay, đặc sắc miêu tả đối tượng cụ thể 2.Kĩ : - Sắp xếp các ý theo trình tự hợp lý - Đưa các hình ảnh có phép tu từ so sánh vào bài nói - Nói trước tập thể lớp thật rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm, nói đúng nội dung, tác phong tự nhiên 3- Thái độ : - Gi¸o dôc lßng say mª, yªu thÝch m«n v¨n: II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học: ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Em hiÓu thÕ nµo lµ quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt v¨n häc - Miêu tả ? Muốn miêu tả đợc ta phải làm gì? Bµi míi Giờ trớc chúng ta đã học quan sát, tởng tợng, nhận xét văn miêu tả Các em làm hay hay dở? Để biết đợc nhợc điểm mình, phát huy u ®iÓm vµ h¹n chÕ nhîc ®iÓm, chóng ta ph¶i nãi tríc tËp thÓ líp Nãi nh thÕ nµo cho đúng? Giờ hôm ta tiến hành Hoạt động thầy và trò Nội dung - HS đọc bài tập - Nêu I Bµi tËp yªu cÇu LËp dµn ý: Yªu cÇu: Nhí l¹i “ bøc a Nh©n vËt KiÒu Ph¬ng: (184) tranh” Hai mÆt anh vµ KiÒu Ph¬ng, c¸c chi tiÕt miªu tả hai nh©n vËt vÒ h×nh d¸ng bÒ ngoµi vµ diÔn biÕn t©m lÝ bªn Quan s¸t, liªn tëng, tëng tîng, nhËn xÐt theo yªu cÇu cña v¨n miªu t¶ Nhaân vaät Kieàu Phöông laø hình tượng đẹp - Hồn nhiên, hiếu động - Có tài hội hoạ - Có vẻ đẹp tâm hồn saùng, loøng vò tha, nhaân haäu - GV cïng häc sinh lËp dµn ý trªn b¶ng GV nªu ba rem cho ®iÓm - HS nãi tríc nhãm theo dàn ý đã chuẩn bị Gợi ý: + KiÒu ph¬ng lµ nh©n vËt nh thÕ nµo? + NÐt mÆt, t×nh c¶m cña KP sao? (Häc sinh ko viÕt thµnh v¨n) ? Ngêi anh cña KP truyện có đợc miêu tả h×nh d¸ng, nÐt mÆt ko? (ko) - Hình dung để tả (Hình dáng: Gầy, cao, đẹp trai) Anh cuûa Kieàu Phöông còn có nét chưa đẹp : - Tài em phát hiện, người anh mặc cảm, tự ti, không chơi thân với em - Người anh thực tế với người anh tranh khoâng gioáng - GV chän nh÷ng HS nãi tèt , vµ mét sè HS nãi cha tốt để nói trớc lớp + Mở bài: Giới thiệu người mình tả(em gái) + Thaân baøi : Neâu ñaëc A Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ nh©n vËt KiÒu Ph¬ng (Lµ mét em g¸i hån nhiªn, cã tµi n¨ng héi ho¹, cã t©m hån s¸ng vµ lßng nh©n hËu.) B Th©n bµi: TriÓn khai c¸c ý: - Hån nhiªn - Tµi n¨ng héi ho¹ - Cã t©m hån s¸ng - Cã tÊm lßng nh©n hËu (Khi nãi nh÷ng ®iÒu nµy HS sÏ nãi theo tëng tîng cña m×nh.) C KÕt bµi: Suy nghÜ vÒ nh©n vËt KiÒu Ph¬ng b Ngêi anh cña KiÒu Ph¬ng: A Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ ngêi anh (Ban đầu đố kị, tự ái, tự ti trớc tài n¨ng héi ho¹ cña em g¸i m×nh, nhng cuối cùng đã biết hối hận và nhận đợc lòng nhân hậu cao đẹp em g¸i) B Th©n bµi: TriÓn khai c¸c ý: - Ban đầu: đố kị, tự ái tự ti - Cuèi cïng: hèi hËn C KÕt bµi: Suy nghÜ vÒ nh©n vËt ngêi anh - TÝnh c¸ch: Hay ghen tÞ, nhá nhen, mÆc c¶m nhËn lçi lÇm, ©n hËn, ¨n n¨n (185) điểm người đó (em gaùi) : - Hình daùng : * Ñoâi maét ñen tinh nghòch * Maù caêng troøn * Đôi môi hồng đỏ * Răng trắng haït baép non - Sở thích : xem hoạt hình, chôi troø naáu aên - Việc làm : thích giúp người làm việc, phaù phaùch, …… + Keát baøi : neâu nhaän xeùt chung vaø tình caûm cuûa em người đó (em gaùi) Bµi tËp a Yªu cÇu: - Miªu t¶ anh chÞ hoÆc em cña m×nh (hoÆc ngêi th©n) - Lu ý: Nêu bật các đặc điểm c¸c h×nh ¶nh so s¸nh, tëng tîng, vµ nhËn xÐt Ko t« vÏ qu¸ - Học sinh đọc bài tập -> Nªu yªu cÇu - Häc sinh chän ngêi m×nh t¶ + ViÕt thµnh dµn ý - Cử đại diện trình bày trớc líp - GV nhËn xÐt, cho ®iÓm häc sinh nãi tèt 4: Cñng cè- DÆn dß: - GV kh¾c s©u kÜ n¨ng v¨n miªu t¶ - Häc kÜ n¨ng lµm v¨n miªu t¶ - ChuÈn bÞ : PP t¶ c¶nh IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 23 1/1/2012 Tiết :* Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6ª (186) LUYỆN NÓI VỀ QUAN SÁT ,TƯỞNG TƯỢNG ,SO SÁNH VÀ NHẬN XÉT TRONG VĂN MIÊU TẢ I Mục tiêu cần đạt: 1.Kiến thức : - Những yêu cầu cần đạt việc luyện nói - Những kiến thức đã học quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét văn miêu tả - Những bước để lựa chọn các chi tiết hay, đặc sắc miêu tả đối tượng cụ thể 2.Kĩ : - Sắp xếp các ý theo trình tự hợp lý - Đưa các hình ảnh có phép tu từ so sánh vào bài nói - Nói trước tập thể lớp thật rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm, nói đúng nội dung, tác phong tự nhiên 3- Thái độ : - Gi¸o dôc lßng say mª, yªu thÝch m«n v¨n: II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học: ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Em hiÓu thÕ nµo lµ quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh vµ nhËn xÐt v¨n häc - Miêu tả ? Muốn miêu tả đợc ta phải làm gì? Bµi míi Giờ trớc chúng ta đã học quan sát, tởng tợng, nhận xét văn miêu tả Các em làm hay hay dở? Để biết đợc nhợc điểm mình, phát huy u ®iÓm vµ h¹n chÕ nhîc ®iÓm, chóng ta ph¶i nãi tríc tËp thÓ líp Nãi nh thÕ nµo cho đúng? Giờ hôm ta tiến hành Hoạt động thầy và trò Nội dung - Baøi taäp : laäp daøn yù baøi Baøi taäp : ( Taû caûnh ) vaên mieâu taû ñeâm traêng + Mở bài : giới thiệu cảnh tả : theo yêu cầu gợi ý SGK Trăng rằm, sáng đẹp + Bầu trời lúc đó ? + Thaân baøi : Taû ñaëc ñieåm tieâu + Tối đến mặt trăng soi bieåu saùng nhö theá naøo ? - Bầu trời trẽo và dường + Cây cối, nhà cửa, và tất xa hôn, roäng hôn, haøng trieäu vì cảnh vật ánh laáp laùnh traêng raèm nhö theá naøo ? - Trăng mọc sớm và khá tròn -GV gợi ý : phần - Ñeâm cuûa laøng queâ thaät yeân aû, để học sinh trả lời bình Sửa chữa và nhận xét +Caây coái rung rinh gioù, laáp Ghi nhaän lánh ánh trăng +Nhà cửa đã ngủ yên +Con đường làng toả ánh trăng vaøng-> thô moäng +Những em nhỏ chơi trò trốn tìm (187) - -Baøi taäp 4: Löu yù HS laäp daøn yù veà caûnh bình minh trên biển, đó tập trung vaøo yeáu toá so saùnh, tưởng tượng + Thời gian : -lúc mặt trời mọc Bầu trời ? Biển lúc đó nào ? Bãi cát vàng ánh naéng seõ coù hình aûnh gì ? Đoàn thuyền dánh cá bầu trời và biển có nét sinh động gì ? Baøi taäp 5: Löu yù HS laäp dàn ý “người dũng sĩ ’ truyện mà Hs đã học đã đọc từ đầu năm đến Hãy nói trước lớp người dũng sĩ theo trí tưởng tượng em : - Nhân vật đẹp Nhaân haäu, khoûe maïnh 4: Cñng cè- DÆn dß: - GV kh¾c s©u kÜ n¨ng v¨n miªu t¶ - Häc kÜ n¨ng lµm v¨n miªu t¶ - ChuÈn bÞ : PP t¶ c¶nh IV.Ruùt kinh nghieäm: - Caøng veà khuya traêng caøng leân cao, caûnh caøng huyeàn dieäu + Keát baøi: Neâu caûm nghó cuûa em veà ñeâm traêng queâ höông Baøi taäp 4: Quang caûnh moät buoåi saùng treân bieån - Mặt trời chui từ nước lên (đang đội biển) - Bầu trời trẻo, sáng sủa, mát meû nhö göông maët cuûa beù sau giaác nguû ngon - Chân trời đằng đông ửng lên vaàng saùng maøu hoàng - Biển thức giấc và bắt đầu soùng -Baõi caùt vaøng laáp laùnh naéng sớm -Những đoàn thuyền nối đuôi khơi không gian náo nức ngày Bµi tËp a Yªu cÇu - Miªu t¶ ngêi dòng sÜ truyÖn cæ tích đã học theo trí tởng tợng - LËp dµn ý - H×nh d¸ng: To, khoÎ, cao lín, b¾p ch©n, b¾p tay, nÐt mÆt - TÝnh c¸ch: Lµm viÖc lín, diÖt trõ điều ác, giúp đỡ dân lành Tuần :23 soạn :1/1/2012 Tiết : 86 Ngày Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A BUỔI HỌC CUỐI CÙNG I/ Mục tiêu cần đạt (An phông xơ Đôđê) (188) 1.Kiến thức : - Cốt truyện, tình truyện, nhân vật, người kể chuyện, lời đối thoại và lời độc thoại tác phẩm - Ý nghĩa, giá trị tiếng nói dân tộc - Tác dụng số biện pháp nghệ thuật sử dụng truyện 2.Kĩ : - Kể tóm tắt truyện - Tìm hiểu, phân tích nhân vật câu bé Phrăng và thầy giáo Ha-men qua ngoại hình, ngôn ngữ, cử và hành động - Trình bày suy nghĩ thân ngôn ngữ dân tộc nói chung và ngôn ngữ dân tộc mình nói riêng 3- Thái độ : - Giáo dục lòng yêu thích và tôn trọng tiếng mẹ đẻ II ChuÈn bÞ: - GV:giáo án - HS: ChuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Nêu nội dung chính bài vợt thác? Khi viết văn này tác giả đã sö dông nh÷ng kÜ n¨ng miªu t¶ nµo? Bµi míi Mỗi dân tộc có phong tục, tập quán có tiếng nói riêng Việc giữ gìn tiếng nãi cña d©n téc m×nh lµ thÓ hiÖn lßng yªu níc Khi tiÕng nãi cña d©n téc m×nh bị các dân tộc khác đồng hoá thì lòng yêu căm thù ngời lại trỗi dậy Để thấy đợc tâm trạng họ nh nào gặp tình huông nh chóng ta cïng t×m hiÓu bµi häc h«m Hoạt động thầy và trò Nội dung - GV hớng dẫn đọc: I Tìm hieåu chung : Giáo viên đọc mẫu đoạn, hướng dẫn học sinh đọc: chú ý giọng điệu, nhịp điệu lời văn biến đổi theo tâm trạng nhân vật Phrăng, đoạn cuối nhịp dồn dập, căng thẳng, xúc động, đọc đúng các từ phiên âm tiếng Pháp – Giáo viên nhận xét - GV cho HS gi¶i nghÜa chó thÝch T¸c gi¶ : 2.4,6,8 - T¸c gi¶: An-ph«ng-x¬ ? Em hiÓu ph©n tõ lµ g×? ¸o R¬-®anh§«-dª, nhµ v¨n chuyªn gèt lµ ¸o nh thÕ nµo? viÕt truyÖn ng¾n cña níc ? Nªu hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Ph¸p thÕ kØ XIX (1840 Anphông xơ Đô đê? -1897) T¸c phÈm: - TruyÖn ng¾n viÕt sau ? Văn đời hoàn cảnh chiÕn tranh Ph¸p- Phæ nµo? t¹i cã tªn lµ : Buæi häc cuèi (1870) cïng? Ph¸p thua trËn ph¶i c¾t Sau chiến tranh Pháp-Phổ -> vïng An-d¸t vµ Lo-ren cho Pháp thua trận giao giao vùng đất có Phæ (§øc) trường học cho Phổ -> không dạy tiếng Pháp , vì tác giả đặt tên truyện là “Buổi học cuối cùng” (189) ? Truyện kể theo lời nhân vật nào? Ngôi thứ ? - Truyện kể theo ngôi thứ qua lới Phrăng ? Truyện còn có nhân vật nào và số đó, gây cho em ấn tượng bật ? Nhân vật chính là : Chú bé Phrăng và thầy giáo Ha-Men ? Bố cục văn ? Ý nghĩa (nội dung chính) đoạn - P1 Tõ ®Çu tíi mµ v¾ng mÆt em: Quang cảnh từ nhà đến trờng dới m¾t quan s¸t cña Pr¨ng - P2 TiÕp -> cuèi cïng nµy: DiÕn biÕn buæi häc cuèi cïng - P3: cßn l¹i: C¶nh kÕt thóc buæi häc ? Theo em vb trªn thuéc kiÓu vb nµo? (Tù sù) - Häc sinh theo dâi ®o¹n ®Çu truyÖn ? Cảnh vật chú bé Phrăng đến trờng đợc miêu tả nh nào? ? NhËn xÐt cña em vÒ c¶nh vËt trªn đờng Phrăng đến trờng? ? Trong cảnh vật tơng đẹp nh t©m tr¹ng Phr¨ng sao? Béc lé qua hành động, suy nghĩ nào? ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ ë ®o¹n nµy? - NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt phï hîp ? Ý định và tâm trạng Phrăng trước buổi học ? Khi qua trụ sở xã Phrăng đã chøng kiÕn c¶nh g×? - Sau xëng ca, lÝnh Phæ ®ang tËp Nhiều ngời đọc cáo thị nớc §øc ? Quang cảnh trường và không khí lớp học nào? ? Trong nh÷ng c¶nh vËt trªn c¶nh nµo b×nh thêng vµ c¶nh nµo ko b×nh thêng? + Th«ng thêng: ån µo nh vì chî + H«m nay: LÆng ng¾t, y nh buæi s¸ng chñ nhËt ? Bíc vµo chæ, ngåi vµo chç cña m×nh Phr¨ng quan s¸t thÊy ®iÒu g×? +ThÇy mÆc lÔ phôc, trang träng, dÞu * Bè côc Chia lµm phÇn II T×m hiÓu v¨n b¶n Nh©n vËt chó bÐ Phr¨ng a Trên đờng tới trờng: + Trêi Êm, trÎo + TiÕng s¸o hèt ven rõng trên đồng cỏ lính phổ tËp ->Cảnh vật tơi đẹp, rộn rã, t¬i s¸ng + Phrăng định trốn học cỡng lại vội vã chạy đến trờng - T©m tr¹ng: Ch¸n häc ham chơi nhng đã ý thức đợc việc đến trờng b, Khi đến trờng: + Th«ng thêng: ån µo nh vì chî + H«m nay: LÆng ng¾t, y nh buæi s¸ng chñ nhËt -> không khí : Yeân tónh, trang nghieâm, khaùc ngaøy thường +ThÇy mÆc lÔ phôc, trang träng, dÞu dµng + D©n lµng lÆng lÏ buån rÇu - Quang c¶nh s©n trêng vµ (190) dµng + D©n lµng lÆng lÏ buån rÇu ? Nghệ thuật đợc sử dụng đoạn nµy? - NghÖ thuËt quan s¸t, miªu t¶, so s¸nh ? NhËn xÐt g× vÒ quang c¶nh trêng vµ quang c¶nh líp häc G chuyÓn ý:VËy t©m tr¹ng cña Phr¨ng diÔn biÕn buæi häc cuèi cïng Êy? chóng ta t×m hiÓu tiÕp kh«ng khÝ líp häc trang träng kh¸c thêng 4: Cñng cè- DÆn dß: - GV hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc bµi theo ph©n tÝch - KÓ tãm t¾t truyÖn - ChuÈn bÞ phÇn tiÕng viÖt IV Ruùt kinh nghieäm: Tuần :23 1/1/2012 Tiết : 87 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A BUỔI HỌC CUỐI CÙNG (An phông xơ Đôđê) I/ Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Cốt truyện, tình truyện, nhân vật, người kể chuyện, lời đối thoại và lời độc thoại tác phẩm - Ý nghĩa, giá trị tiếng nói dân tộc - Tác dụng số biện pháp nghệ thuật sử dụng truyện 2.Kĩ : - Kể tóm tắt truyện - Tìm hiểu, phân tích nhân vật câu bé Phrăng và thầy giáo Ha-men qua ngoại hình, ngôn ngữ, cử và hành động - Trình bày suy nghĩ thân ngôn ngữ dân tộc nói chung và ngôn ngữ dân tộc mình nói riêng 3- Thái độ : - Giáo dục lòng yêu thích và tôn trọng tiếng mẹ đẻ II ChuÈn bÞ: - GV: giaó án - HS: ChuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra (191) ? Nêu nội dung chính bài vợt thác? Khi viết văn này tác giả đã sö dông nh÷ng kÜ n¨ng miªu t¶ nµo? Bµi míi Hoạt động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc từ “ Bài học pháp văn Nh©n vËt thÇy gi¸o cuèi cïng cña t«i -> vµo ®Çu ãc t«i” Hamen ? Trong buæi häc cuèi cïng nµy t©m Trang phuïc : aùo Rô – trạng chú bé Phrăng có thay đổi đanh – gốt, đầu đội mũ kh«ng? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ điều đó? baèng luïa ñen theâu ? Theo em t¹i Ph r¨ng l¹i tiÕc nuèi, ©n hËn? (Vì đã từ lâu Phrăng ham chơi, lời häc Khi nhËn ®©y lµ bµi Ph¸p v¨n cuèi cïng th× tõ s©u th¼m vang lªn tiÕng nãi cña néi t©m nh©n vËt: "Nh÷ng cuèn s¸ch võa n·y t«i cßn thấy chán ngán đến thế." Chính ©n hËn, tiÕc nuèi Êy míi thøc tØnh tình yêu tiếng nói dân téc) ? Khi thầy giáo gọi đọc bài tâm tr¹ng cña Phr¨ng nh thÕ nµo? - Cø ®ung ®a ngêi lßng rÇu rÜ kh«ng d¸m ngÈng ®Çu lªn ? Trong lóc thÇy gi¸o gi¶ng bµi th¸i độ Phrăng sao? Cha bao giê t«i thÊy thÇy l¹i lín lao đến ? Theo em t¹i Phr¨ng l¹i cã th¸i độ ấy? (§©y lµ mét t©m tr¹ng rÊt l¹ §ã lµ sù đột biến ngời chú Sự đột biến đã khơi dậy ngời chó t×nh yªu s©u s¾c tiÕng nãi cña d©n téc mµ bÊy l©u chó vµ nhiÒu ngời khác đã coi thờng.) - Häc sinh theo dâi ®o¹n cuèi ? T×nh c¶m cña Phr¨ng vÒ viÖc häc tiÕng Ph¸p sao? ? T×m nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh , miªu t¶ Phr¨ng cïng c¶ líp ®ang viÕt tËp? ? T¹i t¸c gi¶ ®a ©m : TiÕng chim bå c©u gï , tiÕng bä dõavµo ®o¹n miªu t¶ kh«ng khÝ c¶ líp ®©ng viÕt bµi? (Næi râ sù ch¨m chó , tËp chung cña lũ học trò , đối lập không gian yªn b×nh víi kh«ng khÝ nÆng nÒ cña chiÕn tranh) ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt sö dông cña t¸c gi¶ ? ? Qua buæi häc cuèi cïng nµy em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt Phr¨ng? - Thái độ : dịu dàng - Hành động cử nghẹn ngào, xúc động kết thuùc buoåi hoïc (192) ?Ngoµi NV Phr¨ng em cßn thÊy nh©n vËt nµo lµm thµnh c«ng cho c©u chuyÖn? - HS theo dâi SGK- 50 ? Trong buæi häc cuèi cïng thÇy HaMen đợc miêu tả nh nào? Tại thầy lại ăn mặc đẹp nh vậy? + MÆc chiÕc ¸o R¬ - §anh – Gèt, mò trßn b»ng lu¹ ®en thªu chØ dïng nh÷ng h«m cã tra hoÆc ph¸t phÇn thëng ? Thái độ và lời nói thầy sao? Nh¾c nhë häc sinh: "TiÕng Ph¸p lµ ng«n ng÷ hay nhÊt thÕ giíiph¶i gi÷ lÊy nã bëi v× mét d©n täc r¬i vµo vßng n« lÖ.ch×a kho¸ chèn lao tï." §øng lÆng trªn bôc ®¨m chiªu nh×n ? Em hiÓu c©u nãi cña thÇy Hamen nh thÕ nµo? (biÖn ph¸p Èn dô, tiÕng nãi cña d©n téc lµ tµi s¶n, lµ lßng yªu nícKhi hä gữ đợc tiếng nói có nghĩa là họ có thể mở đợc ngục tù để tự giải phóng mình Câu nói đề cao vai trò tiếng nãi cña d©n täc nh mét søc m¹nh tinh thÇn) ? H×nh ¶nh thÇy Hamen phót cuối buổi học đợc miêu tả nh nµo? - Hành động, cử chỉ: thầy quay phÝa b¶ng, cÇm mét hßn phÊnd»n m¹nh hÕt søc, cè viÕt thËt to: "Níc ph¸p mu«n n¨m" ? Em nhËn thÊy phót cuèi buæi häc cã nh÷ng ©m nµo? Em cã suy nghÜ g× vÒ thø ©m Êy? + TiÕng chu«ng nhµ thê, tiÕng chuông đồng hồ, tiếng kèn bọn lính phổ vang lên, thầy đứng dậy, ngời tái nhợt, nghẹn ngàocố viết: "Nớc Ph¸p mu«n n¨m" ThÇy dùa ®Çu vµo têng, gi¬ tay kÕt thóc buæi häc (2 tiÕng ©m ®Çu thÓ hiÖn cuéc sèng b×nh, yªn ¶, ©m cuèi tiÕng kÌn cña qu©n x©m lîc chãi g¾t, khã chÞu, giê chia tay víi häc trß đã điểm) ? C©u viÕt “ níc ph¸p mu«n n¨m t« ®Ëm trªn b¶ng thÓ hiÖn ®iÒu g×? (t×nh c¶m nång nµn yªu níc Ph¸p , yêu mến tiếng mẹ đẻ, lời thề, tâm, niền tin son sắt đối víi tæ quèc s¾p ph¶i xa rêi) ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt sö dông miªu t¶ nh©n vËt? - ThÇy Hamen lµ ngêi thÇy đáng kính có tình cảm nång nµn yªu níc, yªu tiếng mẹ đẻ III Tæng kÕt *Ghi nhí IV LuyÖn tËp (193) NghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt ? Qua viÖc ph©n tÝch em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt thÇy gi¸o Hamen? ? Trong truyÖn mét ch©n lÝ quan trọng và phổ biến đợc khẳng định Theo đó là chân lí nào? (Ph¶i yªu quý , gi÷ g×n tiÕng nãi cña d©n téc) ? Néi dung vµ nghÖ thuËt sö dông ë v¨n b¶n nµy? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc - GV híng dÉn HS lµm bµi tËp Dùa vµo phÇn ph©n tÝch - HS viÕt bµi, tr×nh bµy tríc líp 4: Cñng cè- DÆn dß: - GV hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc bµi theo ph©n tÝch - KÓ tãm t¾t truyÖn - ChuÈn bÞ phÇn tiÕng viÖt IV Ruùt kinh nghieäm: KÓ tãm t¾t truyÖn ViÕt ®o¹n v¨n miªu t¶ thÇy Hamen hoÆc Phr¨ng buæi häc cuèi cïng Tuần Tuần 23 tiết 85,*,86,87 Tuần : 24 Tiết :88 Ngày soạn :1/1/2012 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG TIẾNG VIỆT I/ Mục tiêu cần đạt 1.KiÕn thøc: - HS nắm đợc các lỗi chính tả các phụ âm đầu ( có quy tắc viết) mà HS Yên B¸i hay m¾c: c/k/q; g/gh; ng/ ngh - HS nắm đợc quy tắc viết các phụ âm để không mắc lỗi chính tả viết KÜ n¨ng: - Rèn luyện kĩ viết đúng chính tả các phụ âm đầu đợc thể nhiÒu ch÷ (cã quy t¾c viÕt) (194) Thái độ: - HS có ý thức viết đúng chính tả các phụ âm đầu góp phần giữ gìn s¸ng cña tiÕng ViÖt II ChuÈn bÞ: - GV:giáo án - HS: ChÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức: KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña HS Bµi míi C¸ch ph¸t ©m ë mçi miÒn kh¸c ChÝnh v× vËy c¸ch ph¸t ©m khác đó mà gây nên việc sai lỗi chính tả địa phơng Vậy miÒn thêng m¾c lçi nµo? C¸ch kh¾c phôc chóng sao? Hoạt động thầy và trò Nội dung - GV cho học sinh Luyện đọc các I Luyện đọc phô ©m mµ häc sinh thêng m¾c 1.§äc c¸c tõ ng÷ cã c¸c phô ©m nh: Phô ©m Tr/ ch, S/x, R/d/gi, L/n ®Çu: c/ k/ q; ng / ngh; g/ gh: Đối với địa phơng là Phụ âm L/®, V/b - GV gọi HS đọc các từ ngữ phần + Nhóm nhận xét cách đọc các 1.a, b, c Từng em đọc ( khoảng ch÷ c¸i c/ k/ q c¸c tõ ë phÇn em) a - GV phân nhóm để HS trao đổi, nhận xét cách đọc ( nhóm tơng + Nhóm nhận xét cách đọc các øng víi yªu cÇu cña phÇn ch÷ c¸i ng/ ngh c¸c tõ ë SGK): phÇn b + Nhóm nhận xét cách đọc các + Nhóm nhận xét cách đọc các ch÷ c¸i c/ k/ q c¸c tõ ë phÇn ch÷ c¸i g/ gh c¸c tõ ë phÇn a + Nhóm nhận xét cách đọc các ch÷ c¸i ng/ ngh c¸c tõ ë phÇn b + Nhóm nhận xét cách đọc các ch÷ c¸i g/ gh c¸c tõ ë phÇn c - GV kÕt luËn: + Các phụ âm c/ k/ q đọc giống + Các phụ âm ng/ ngh đọc giống + Các phụ âm g/ gh đọc giống G cho H đọc các từ ngữ có các phụ + Các phụ âm c/ k/ q đọc gièng + Các phụ âm ng/ ngh đọc giống + Các phụ âm g/ gh đọc giống (195) ©m thêng nhÇm H đọc G sửa chữa GV cho HS quan s¸t kÜ c¸c tõ ng÷ ë phÇn 1.a, b,c vµ nhËn xÐt c¸ch viÕt cña phô ©m: “ cê, ngê, gê” ( các phụ âm này đọc giống nhng lại đợc viết nhiều ch÷ kh¸c nhau: +Phụ âm “ cờ” đợc viết ch÷: c; k; q +Phụ âm “ ngờ” đợc viết ch÷: ng; ngh +Phụ âm “ gờ” đợc viết ch÷: g; gh - GV yªu cÇu HS quan s¸t tiÕp vµ nhËn xÐt vÒ c¸ch viÕt phô ©m nµy trªn c¸c ch÷ kh¸c nhau: +C¸ch viÕt c¸c phô ©m nµy cã theo quy tắc định không? +NÕu theo quy t¾c th× quy t¾c Êy cô thÓ nh thÕ nµo? Lu ý: PhÇn nµy kh«ng dÔ nªn GV cã thÓ gîi ý b»ng c¸c c©u hái cô thÓ VÝ dô: Khi nµo phô ©m “ cê” đợc viết chữ “ k” ? G cho H Lµm c¸c bµi tËp §iÒn c¸c phô ©m Chó ý c¸c phô ©m Ch vµ Tr, s vµ x, l vµ n, d, r, gi - GV đọc to, rõ ràng (3 lân) - Häc sinh viÕt - Học sinh đổi bài chấm chéo - GV thu bµi chÊm - GV th«ng b¸o lçi m¾c cña tõng HS +Phụ âm “ cờ” đợc viết ch÷: c; k; q +Phụ âm “ ngờ” đợc viết b»ng ch÷: ng; ngh +Phụ âm “ gờ” đợc viết ch÷: g; gh 2.quy t¾c viÕt c¸c phô ©m c/ k/ q; ng/ ngh; g/ gh: Ví dụ: Khi nào phụ âm “ cờ” đợc viÕt b»ng ch÷ “ k” ? - G đọc cho H chép đoạn văn miêu t¶ DÕ MÌn - HS chÊm chÐo - GV thu bµi chÊm * Ghi nhớ - GV ghi yªu cÇu bµi tËp lªn b¶ng II.LuyÖn tËp: (196) - Gäi HS lªn b¶ng lµm - C¶ líp lµm vµo vë - GV híng dÉn HS lËp sæ chÝnh t¶ Nh÷ng lçi dÔ m¾c * Bµi tËp 1: §iÒn c¸c phô ©m ®Çu phï hîp vµo chç trèng c¸c tõ a §iÒn c/ k/ q b §iÒn ng/ ngh c §iÒn g/ gh * Bµi tËp 2: §iÒn c¸c phô ©m ®Çu phï hîp vµo chç trèng c¸c c©u a §iÒn c/ k/ q b §iÒn ng/ ngh c §iÒn g/ gh * Bµi tËp 3: T×m c¸c tõ l¸y cã c¸c phô ©m ®Çu c/ k/ q; ng/ ngh; g/ gh Bµi tËp 4: ChÝnh t¶: (Nghe viÕt) Bài học đờng đời đầu tiên (§o¹n tõ : "Bëi t«i ¨n uèng ®iÒu độ….vuốt râu) Bµi tËp 5: Đánh dấu X vào từ đã viết đúng chính tả: - dßn d· - dµnh dôm - trao dåi - sÈm tèi - ma dµo - giät ng· giät bay - trêi chiÒu - chiều đình - lßng sóng - nßng s«ng - hu trÝ - chia xÎ Bµi tËp 6: LËp sæ chÝnh t¶: Gîi ý: a TËp hîp c¸c tõ dÔ m¾c lçi phô ©m ®Çu: VD: rÐo r¾t, d×u d¾t, gi¾t r¨ng… b TËp hîp c¸c tõ thêng dÔ m¾c lçi nguyªn ©m: VD: tiếu lâm, dịu dàng, dều đặn… c TËp hîp c¸c tõ thêng m¾c lçi ©m cuèi: VD: dao phay, dan dÝu, dang dë… d TËp hîp c¸c tõ thêng m¾c lçi dÊu thanh: VD: xa xØ, sÜ diÖn, cæ hñ, cç xe… 4: Cñng cè- DÆn dß: - HS Kiểm tra lại các lỗi chính tả mình đã mắc - Về nhà chép đoạn văn từ đầu đến có vẻ vui (Trích: Bức tranh…) - ChuÈn bÞ: Ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh IVRuùt kinh nghieäm: (197) Tuần :24 1/1/2012 Tiết : 89 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A PHƯƠNG PHÁP TẢ CẢNH I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Yêu cầu bài văn tả cảnh - Bố cục, thứ tự miêu tả, cách xây dựng đoạn văn và lới văn bài văn tả cảnh 2.Kĩ : - Quan sát cảnh vật - Trình bày điều đã quan sát cảnh vật theo trình tự hợp lý 3- Thái độ : - GD học sinh yêu thích môn ngữ văn, yêu quê hơng đất nớc II ChuÈn bÞ: 1.GV :giaó án 2.HS : soạn bài III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? ThÕ nµo lµ quan s¸t, tëng tîng, so s¸nh, nhËn xÐt v¨n miªu t¶? - KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña häc sinh Bµi míi Cảnh vật xung quanh ta đẹp và sống động, làm nào để tả cảnh đó vào trang giấy sôi động và đẹp đẽ không kém thực tế chúng ta cùng tìm hiểu bài học để biết cách làm bài Hoạt động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc mẫu SGK I Phơng pháp viết bài văn tả cảnh 45 MÉu (Mỗi HS đọc văn bản) NhËn xÐt ? V¨n b¶n (a) t¶ ? §ang * §o¹n v¨n a : Miªu t¶ Dîng H¬ng lµm g×? Th - Ngời vợt thác đã đem lực, tinh thần để chiến đấu cùng thác - C¸c h×nh ¶nh: + Hai hµm r¨ng c¾n chÆt ? Tác giả đã tập trung tả + CÆp m¾t n¶y löa, quai hµm b¹nh nh÷ng nÐt nµo? ra, c¸c b¾p thÞt cuån cuén, hai hµm ? NhËn xÐt cña em vÒ ngêi r¨ng c¾n chÆt vît th¸c? Nh÷ng chi tiÕt nào thể điều đó? - Ngời vợt thác đã đem lực, tinh thần để chiến đấu cùng thác - C¸c h×nh ¶nh: (198) + Hai hµm r¨ng c¾n chÆt + CÆp m¾t n¶y löa, quai hµm b¹nh ra, c¸c b¾p thÞt cuån cuén, hai hµm r¨ng c¾n chÆt ? Qua nh©n vËt DHT vît th¸c em h×nh dung khóc sông đó nh nào? (Nguy hiÓm, d÷ déi -> ý chÝ quyÕt t©m, thùc sù khoÎ mạnh chống đỡ đợc) Gv chốt : Miêu tả hình ảnh dượng Hương Thu qua ngoại hình và động tác vượt thác ? §o¹n v¨n (b) t¶ c¶nh g×? ? Tác giả đã lựa chọn cảnh nào để tả? Nhận xét đối tîng miªu t¶? (§èi tîng tiªu biÓu) ? Ngêi viÕt miªu t¶ quang c¶nh theo tr×nh tù nµo? Cã thÓ t¶ ngîc theo thø tù tõ trên bờ xuống dới sông đợc kh«ng? V× sao? (Khụng thể đợc vì ngời miªu t¶ ®ang ngåi trªn thuyÒn xu«i dßng T¶ kªnh -> dßng s«ng -> níc ch¶y -> c¶nh vËt) Gv chốt : Cảnh dòng sông Năm Căn và cảnh quanh dòng sông, miêu tả theo thứ tự từ sông lên trên bờ, từ gần đến xa ; Không thể miêu tả từ trên xuống ? V¨n b¶n c miªu t¶ c¶nh g×? ? V¨n b¶n cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? ChØ danh giíi vµ ý chÝnh cña mçi phÇn? * §o¹n v¨n b : T¶ quang c¶nh dßng s«ng N¨m C¨n: Níc c¸ chiÒu réng cña s«ng Hai bªn bê - Miªu t¶ theo tr×nh tù: + Thoát khỏi kênh đổ sông sau đó xu«i vÒ N¨m C¨n + Tõ díi mÆt s«ng nh×n lªn bê + Tõ gÇn-> xa * §o¹n v¨n : H×nh ¶nh luü tre lµng - Dµn ý gåm phÇn + PhÇn (MB) -> Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ luü tre + PhÇn (TB) -> kh«ng râ Miªu t¶ cô thÓ, chi tiÕt tõng luü tre, sù kh¸c biÖt cña tõng vßng luü + PhÇn (KB) : C¶m nghÜ vµ nhËn xÐt vÒ loµi tre - Tr×nh tù miªu t¶: Tõ ngoµi vµo trong, từ khái quát đến cụ thể - * Ghi nhí(SGK 47) ? Em nhËn xÐt g× vÒ tr×nh tù miªu t¶ ë ®o¹n 2? ? Trong vb đã sử dụng nh÷ng biÖn ph¸p NT g×? (ss nh©n ho¸, -> nh©n ho¸ sÏ häc ë tiÕt sau) ? Qua t×m hiÓu em thÊy II LuyÖn tËp Bµi tËp - T¶ l¹i quang c¶nh giê viÕt TLV a Nh÷ng h×nh ¶nh tiªu biÓu - C« giaã, kh«ng khÝ líp, quang (199) muốn tả cảnh đợc ta phải làm gì? (Xđịnh đối tợng, quan s¸t,tr×nh bµy) ? Bè côc bµi lµm v¨n t¶ c¶nh gåm mÊy phÇn? G đó chính là nội dung cña ghi nhí - Học sinh đọc (SGK 47) Hoạt động 3: Luyện tập - Học sinh đọc bài tập -> nªu yªu cÇu ? T¶ c¶nh giê TLV em sÏ lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh tiªu biÓu nµo? ? Em chọn vị trí nào để quan s¸t? ? Trong tÊt c¶ nh÷ng h×nh ¶nh Êy em sÏ ®i s©u miªu t¶ h×nh ¶nh nµo? ? Em định miêu tả theo thứ tù nµo? - Häc sinh th¶o luËn nhãm ? H·y viÕt phÇn më bµi kÕt bài cho đề trên? - Học sinh đọc bài tập -> nªu yªu cÇu ? T¶ quang c¶nh s©n trêng giê ch¬i em sÏ miªu t¶ theo thø tù nµo? - Học sinh chọn cảnh để viÕt thµnh ®o¹n v¨n -> híng dÉn häc sinh vÒ nhµ viÕt - Học sinh đọc bài tập -> nªu yªu cÇu ? Rót thµnh dµn ý cho bµi “biển đẹp” ? Theo em v¨n b¶n nµy cã phÇn më bµi ko? ? PhÇn th©n bµi giíi h¹n đến đâu? ý chính? H Giíi h¹n phÇn kÕt bµi? néi dung? c¶nh chung (b¶ng, bµn, ghÕ) - Các bạn (T thế, thái độ, công việc chuÈn bÞ viÕt bµi) - C¶nh viÕt bµi - Ngoµi s©n trêng, tiÕng trèng b Thø tù miªu t¶ + Ngoµi -> + Trªn b¶ng -> díi líp + Tõ c¶nh chung -> b¶n th©n ngêi viÕt c ViÕt më bµi, kÕt bµi * Më bµi: - S¸u tiÕng trèng vang lª, b¹n nµo b¹n nÊy chay nhanh vµo líp ch¼ng lµ h«m cã bµi viÕt TLV * KÕt bµi: - Em rÊt thÝch nh÷ng giê viÕt bµi nh thÕ nµy, qua giê häc chóng ta ®udîc rÌn luyÖn thªm kÜ n¨ng còng nh ý thøc Bµi tËp - T¶ quang c¶nh s©n trêng giê ch¬i * PhÇn th©n bµi - Tõ xa -> gÇn: hµng c©y tõng nhãm học sinh đá cầu, nhảy dây, đánh cầu l«ng tiÕng ån µo - Tríc vµ sau ch¬i + Tríc chíi: S©n trêng + Trong ch¬i: S©n trêng + Sau ch¬i: S©n trêng * Chọn cảnh để viết thành đoạn vă - Yªu cÇu: C¶nh tiªu biÓu (trong giê ch¬i) -> viÕt ®o¹n v¨n (vÒ nhµ viÕt) Bµi tËp - Dµn ý * Mở bài: Tên vb “Biển đẹp” * Th©n bµi - Tả cảnh biển góc độ, tiêu ®iÓm kh¸c - Buæi s¸ng -Buæi chiÒu: L¹nh, n¾ng t¾t, chiÒu tµn m¸t dÞu - Buæi tra - Ngµy ma rµo - Ngµy n¾ng * KÕt bµi Nhận xét, suy nghĩ thay đổi c¶nh s¾c cña biÓn (200) Cñng cè- DÆn dß: - Gv hÖ thèng bµi gi¶ng ? Muốn tả cảnh đợc ta phải làm gì? ? Bè côc bµi v¨n t¶ c¶nh gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu tõng phÇn? IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 25 Tiết : 92 Ngày soạn: 2/2/2012 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ Minh HuÖ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Hình ảnh Bác Hồ cảm nhận người chiến sĩ - Sự kết hợp yếu tố tự sự, miêu tả với yếu tố biểu cảm và các biện pháp nghệ thuật khác sử dụng bài thơ 2.Kĩ : - Kể tóm tắt diễn biến câu chuyện đoạn văn ngắn - Bước đầu biết cách đọc thơ tự viết theo thể thơ năm chữ có kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm thể tâm trạng lo lắng không yên Bác Hồ ; tâm trạng ngạc nhiên, xúc động, lo lắng và niềm sung sướng, hạnh phúc người chiến sĩ - Tìm hiểu kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm bài thơ - Trình bày suy nghĩ thân sau học xong bài thơ 3- Thái độ : - Giáo dục lòng yêu kính vị cha già dân tộc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng Phr¨ng vµ nh©n vËt thÇy Hamen buæi häc cuèi cïng? Bµi míi Mét canh, hai canh, l¹i ba canh Ko ngủ đợc đã trở thành quen thuộc Bác Ko ngủ đợc vì còn lo cho đất nớc còn giặc ngoại xâm, lo cho nhân dân phải làm lô lệ “ Đêm Bác ko ngủ “ là muôn vàn đêm ko ngủ Bác Vậy nguyên nhân nào khiến đêm Bác ko ngủ đợc chúng ta cùng tìm hiểu Hoạt động thầy và trò Nội dung - GV hớng dẫn đọc: giọng I T×m hiÓu chung đọc trầm đoạn Đoạn đọc thể ngạc nhiên §o¹n h¹ giäng (201) - gv đọc mẫu -> học sinh đọc Häc sinh t×m hiÓu c¸c chó thÝch SGK ? Hiểu nào là đội viên vÖ quèc? §inh ninh ? ? Em cã hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ Minh HuÖ? ? Bµi th¬ viÕt hoµn c¶nh nµo? GV: ChÝnh Minh HuÖ kÓ l¹i håi kÝ cña m×nh Mïa đông năm 1951 bên bờ s«ng Lam - NghÖ An nghe mét anh b¹n chiÕn sÜ vÒ quèc qu©n kÓ nh÷ng truyÖn đợc chúng kiến đêm kh«ng ngñ cña B¸c Hå trªn đờng chiến dịch biên giới Thu - §«ng n¨m 1950 Minh HuÖ v« cïng xóc động viết bài thơ này ? Bµi th¬ lµm theo thÓ th¬ g×? (5 tiÕng /c©u, c©u/khæ gieo vÇn ch©n, vÇn liÒnthÓ th¬ ngò ng«n) - GV: Bµi th¬ nh mét c©u chuyÖn kÓ ? C©u truyÖn trªn cã thÓ chia mÊy phÇn? Giíi h¹n vµ néi dung tõng phÇn? - Më truyÖn: Khæ Thắc mắc anh đội viên vì Bác mãi ko ngủ đợc? - DiÔn biÕn c©u chuyÖn: Khæ -> khæ 15 Câu chuyện anh đội viên với Bác Hồ, đêm rõng VB - KÕt truyÖn: Khæ 16: Lý ko ngủ đợc Bác Hå ? H×nh tîng B¸c Hå bài thơ đợc miêu tả qua m¾t vµ c¶m nhËn cña ai? (Anh đội viên) ? V× nhµ th¬ l¹i kh«ng trùc tiÕp miªu t¶ B¸c? C¸ch miêu tả đó có tác dụng nh nào việc khắc ho¹ h×nh ¶nh B¸c? (Anh đội viên là ngời chøng kiÕn, H×nh tîng BH hiÖn tù nhiªn, võa cã tÝnh KQ vừa đặt mối quan hÖ gÇn gòi víi chiÕn sÜ, lµm cho c©u chuyÖn rÊt thùc vµ cảm động…) T¸c gi¶: - Minh HuÖ: Tªn khai sinh lµ NguyÔn Th¸i, sinh 1927, quª NghÖ An, lµm th¬ tõ thêi kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p T¸c phÈm: Bài thơ viết đêm không ngủ Bác Hồ trên đờng chiÕn dÞch n¨m 1950 - ThÓ th¬ : ch÷ * Bè côc: Chia phÇn II T×m hiÓu v¨n b¶n H×nh tîng B¸c Hå qua c¶m nhận anh đội viên: - Hình aûnh Baùc Hoà hieän leân moät ñeâm khuya , beân beáp lửa, ngoài trời mưa lâm thâm, maùi leàu tranh xô xaùc (202) ? C©u chuyÖn x¶y mét kh«ng gian, thêi gian nh thÕ nµo? * Thêi gian, kh«ng gian: + §ªm khuya, trêi ma l©m th©m + Trong mét m¸i lÒu tranh x¬ x¸c ->Một đêm đông lạnh lẽo thêi chiÕn tranh, lo¹n l¹c ? NhËn xÐt c¸ch dïng tõ ng÷ cña t¸c gi¶? Dïng c¸c tõ l¸y gîi t¶ ? Díi m¾t vµ sù c¶m nhận anh đội viên, hình ¶nh B¸c Hå hiÖn lªn nh thÕ nµo? H×nh d¸ng? B¸c cã nh÷ng cö chØ, viÖc lµm g×? - Hình daùng: Veû maët traàm ngaâm, maùi toùc baïc, ngoài ñinh ninh, choøm raâu im phaêng phaéc - Cử chỉ: Đốt lửa, dém chăn cho người, nhón chaân nheï nhaøng - Lời nói: Cháu việc nguû ngon – ngaøy mai ñi đánh giặc; Bác thức thì ……………… an loøng - Taâm tö:: Baùc thöông đoàn mau mau ? Qua chi tiết trên, cảm nhận đức tính cao đẹp nào Bác ? -> Tình thöông yeâu bao la, chăm lo ân cần Bác Hồ chiến sĩ, đồng baøo ? NhËn xÐt vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷ vµ lêi kÓ cña t¸c gi¶? - Lêi kÓ tù nhiªn, ch©n thµnh Tõ ng÷ gîi c¶m - GVmë réng: ThËt khã cã thÓ ph©n biÖt đợc đâu là tình thơng l·nh tô, ®©u lµ t×nh th¬ng cña ngêi cha nh÷ng câu thơ mộc mạc xúc động lòng ngời Bởi tất gi¶n dÞ nh chÝnh cuéc sèng + Hình daùng- tö theá : Ngoài laëng im, veõ maët traàm ngaâm … + Cử chỉ-hành động : Đốt lửa, deùm chaên cho caùc chieán só …… + Lời nói : Bộc lộ lòng lo lắng cho chiến sĩ, đội và nhaân daân Baùc Hoà hieän leân giaûn dò, gaàn gũi, chân thật mà lớn lao với lòng yêu thương meânh moâng, saâu naëng, chaêm lo ân cần – chu đáo với chiến sĩ và đồng bào * Ngheä thuaät : - Miêu tả theo trình tự không gian, thời gian, cử chỉ, lời nói, taâm traïng - Dùng nhiều từ láy gợi hình : Traàm ngaâm, ñinh ninh, phaêng phaéc … (203) cña B¸c Cñng cè, dÆn dß G hÖ thèng néi dung cña bµi - §äc thuéc lßng tõ ®Çu -> LÊy søc ®©u mµ ®i - ChuÈn bÞ tiÕp phÇn TV IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :25 Tiết : 93 Ngày soạn:2/2/2012 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A ĐÊM NAY BÁC KHÔNG NGỦ Minh HuÖ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Hình ảnh Bác Hồ cảm nhận người chiến sĩ - Sự kết hợp yếu tố tự sự, miêu tả với yếu tố biểu cảm và các biện pháp nghệ thuật khác sử dụng bài thơ 2.Kĩ : - Kể tóm tắt diễn biến câu chuyện đoạn văn ngắn - Bước đầu biết cách đọc thơ tự viết theo thể thơ năm chữ có kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm thể tâm trạng lo lắng không yên Bác Hồ ; tâm trạng ngạc nhiên, xúc động, lo lắng và niềm sung sướng, hạnh phúc người chiến sĩ - Tìm hiểu kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm bài thơ - Trình bày suy nghĩ thân sau học xong bài thơ 3- Thái độ : - Giáo dục lòng yêu kính vị cha già dân tộc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng Phr¨ng vµ nh©n vËt thÇy Hamen buæi häc cuèi cïng? Bµi míi Hoạt động thầy và trò Nội dung ? Trong lÇn thøc dËy lÇn thø nhất, tâm t anh đợc thể Tâm t ngời đội viên hiÖn qua nh÷ng c©u th¬ chiÕn sÜ: nµo? + Anh đội viên nhìn Bác Cµng nh×n l¹i cµng th¬ng Ngêi cha m¸i tèc b¹c §èt löa cho anh n»m + Anh đội viên mơ màng - Lần thứ thức dậy : Ngạc Nh n»m giÊc méng nhiên -> cảm nhận lớn Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän löa hång (204) + Anh n»m lo B¸c èm Lßng anh cø bÒ bén V× B¸c vÉn thøc hoµi ? Các câu thơ đó đã biểu hieän tình caûm naøo cuûa anh Bác? GV: Lần đầu tiên thức daäy: - Anh đội viên mơ màng …………….ấm lửa hoàng -> Ngheä thuaät so saùnh => gợi tả hình ảnh vĩ đại, gần gũi Bác đồng thời thể ngưỡng mộ anh đội viên Bác - Baùc ôi Baùc chöa nguû ? Baùc coù laïnh laém khoâng? -> Ngạc nhiên, xúc động, lo laéng vì khoâng yeân loøng sức khoẻ Bác ? Tâm trạng anh đội viên lần thức dậy thứ ba diễn tả caùc chi tieát thô naøo? + Anh hèt ho¶ng giËt m×nh + Anh véi vµng n»ng nÆc Mêi b¸c ngñ B¸c ¬i! Trêi s¾p s¸ng mÊt råi B¸c ¬i! Mêi B¸c ngñ! ? Các chi tiết trên thể tình cảm anh đội viên Bác Hồ Đó laø tình caûm gì? Lần thứ ba thức dậy: - Anh voäi vaøng naèng naëc …………Bác mời Bác ngủ -> Tính caûm lo laéng chaân thành cao độ anh đội viên Bác => yeâu thöông, caûm phuïc, ngưỡng vọng ? NhËn xÐt cña em vÒ c¸ch lao vaø gaàn guõi cuûa vò laõnh tuï -> Lo laéng cho Baùc - Lần thứ ba thức dậy : Hốt hoảng thấy Bác “ngồi đinh ninh” -> Nằng nặn đòi Bác ngủ Diễn tả tăng dần mức độ bồn chån, lo cho søc khoÎ cña B¸c, diÔn t¶ t×nh c¶m lo l¾ng ch©n thành ngời đội viên B¸c - Th¬ng yªu, c¶m phôc, ngìng väng (205) cÊu t¹o lêi th¬ sau: Mêi B¸c ngñ B¸c ¬i! B¸c ¬i! Mêi B¸c ngñ! điều đó có tác dụng gì viÖc thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña ngêi chiÕn sÜ? - §¶o trËt tù ng«n tõ, lÆp l¹i c¸c côm tõ (Mêi B¸c ngñ B¸c ¬i!) ? Khi biết đợc nguyên nh©n B¸c ko ngñ, C¶m nhận đợc lòng Bác anh đội viên có tâm trạng nh thÕ nµo? + Anh vui síng thøc lu«n cïng B¸c - DiÔn t¶ niÒm vui cña anh đội đợc thức cùng bác đêm Bác không ngủ ë bªn B¸c, ngêi chiÕn sÜ nh đợc tiếp thêm niềm vui, sức sèng ? Vì baøi thô không kể lần thứ anh đội viên thức giấc ? Điều này coù yù nghóa gì hay khoâng? =>Choát: Cho thaáy đêm đó anh đội viên nhiều lần thức giấc Lần nào chứng kiến Bác khoâng nguû ? Haõy cho bieát vì đoạn kết tác giả vieát: Ñeâm Baùc ngoài đó…………….Bác là Hồ Chí Minh Baùc Hoà khoâng nguû vì lo việc nước, thương anh đội và dân công … đã là lẻ thường tình đời Bác Vì Bác là Hồ Chí Minh =>Choát:Baùc khoâng nguû vì lo việc nước, thương đội,, thương đoàn dân coâng, vieäc khoâng nguû cuûa + Anh vui síng thøc lu«n cïng B¸c " Cảm nhận yêu thương tình cảm mênh mông, vừa thiêng liêng vừa gần gũi và niềm tự hào vị lãnh tụ vĩ đại mà bình dò III.Tổng kết Ghi nhí: ( sgk Tr 67) IV.LuyÖn tËp (206) Bác là một”lẽ thường tình” vì caùi ñeâm khoâng nguû baøi thô chæ laø vô vàn ñeâm khoâng nguû cuûa Bác.hơn Bác là Hồ Chí Minh, laõnh tuï cuûa moät dân tộc, đời Bác laø daønh troïn veïn cho nhaân daân, cho Toå quoác ? Theo em baøi thô theå hieän tình caûm gì ? Baøi thô theå hieän taám loøng yeâu thöông , giaûn dò, maø sâu sắc Bác quân và dân ta Đồng thời bieåu hieän tình caûm yeâu quý, cảm phục người chiến sĩ Bác - Em nhận thức đợc gì nghÖ thuËt th¬? LuyÖn tËp - HS đọc diễn cảm lại bài th¬ Cñng cè, dÆn dß G hÖ thèng néi dung cña bµi - §äc thuéc lßng tõ ®Çu -> LÊy søc ®©u mµ ®i - ChuÈn bÞ tiÕp phÇn TV IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :25 2/2/2012 Tiết : 94 Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A PHƯƠNG PHÁP TẢ NGƯỜI I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : Cách làm bài văn tả người, bố cục, thứ tự miêu tả ; cách xây dựng đoạn văn và lời văn bài văn tả người 2.Kĩ : (207) - Quan sát và lựa chọn các chi tiết cần thiết cho bài văn miêu tả - Trình bày điều quan sát, lựa chọn theo trình tự hợp lý - Viết đoạn văn, bài văn tả người - Bước đầu có thể trình bày miệng đoạn nột bài văn tả người trước tập thể lớp 3- Thái độ : - Yªu thÝch m«n häc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Miªu t¶ lµ g×? Muèn t¶ c¶nh, ngêi ta ph¶i lµm g×? Bè côc cña bµi v¨n t¶ c¶nh gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu cña tõng phÇn Bµi míi Chúng ta đã học văn miêu tả, đã biết cách làm bài văn miêu tả Văn tả cảnh nh tả ngời, để làm bật đặc điểm hình dáng, tính cách ngời nào đó chúng ta phải miêu tả Vậy phơng pháp tả ngời nh nào? Bố cục cña mét bµi v¨n t¶ ngêi cã gièng t¶ c¶nh hay kh«ng? Chóng ta t×m hiÓu bµi Hoạt động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc mẫu nêu yêu cầu I Ph¬ng ph¸p viÕt mét bµi - HS hoạt động nhóm bàn (theo v¨n, ®o¹n v¨n t¶ ngêi tæ) MÉu + Tæ 1: §o¹n v¨n NhËn xÐt + Tæ 2: §o¹n v¨n a §o¹n + Tæ 3: §o¹n v¨n - T¶ Dîng H¬ng Th chÌo - LÇn lît c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt thuyÒn ®ang vît th¸c qu¶ - D¸ng to khoÎ dòng m·nh ? Đoạn văn tả ai? Ngời đó có + C¸c b¾p thÞt cuån cuén nh÷ng ®iÓm g× næi bËt? + Hai hµm r¨ng c¾n chÆt ? T×m nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ + Quai hµm b¹nh ra,cÆp m¾t đặc điểm đó? n¶y löa b §o¹n v¨n - T¶ ch©n dung Cai Tø ? Đoạn văn tả ai? Ông cai đó - §Æc ®iÓm: GÇy gß, xÊu xÝ, cã nh÷ng ®iÓm g× næi bËt? gian d¶o ? Nh÷ng t×m nh÷ng chi tiÕt thÓ + ThÊp, gÇy, mÆt vu«ng, m¸ đặc điểm trên? hãp + đôi mắt gian hùng + Mòi gå sèng m¬ng + Måm toe toÐt, tèi om mÊy chiÕc r¨ng vµng ? §o¹n v¨n t¶ c¶nh ai? ®ang c ®o¹n v¨n 3: lµm g×? - Tả đô vật ( keo vËt.) ? Hai ngời đó có đặc - §Æc ®iÓm: to khoÎ, nhanh ®iÓm g×? nhÑn + Sức đơng trai, chân tựa b»ng c©y cét s¾t nhÊc bæng ? Chi tiÕt, tõ ng÷ nµo thÓ hiÖn + Hành động: Lăn xả, đánh điều đó ? r¸o riÕt l¾t lÐo, hãc hiÓm vên tả, đánh hữu, dứ trên, đánh díi, tho¾t biÕn, tho¾t ho¸ ? Trong ®o¹n v¨n trªn, ®o¹n đứng nh trời trồng nµo t¶ ch©n dung nh©n vËt? ®o¹n v¨n nµo t¶ ngêi g¾n víi c«ng viÖc? ? VËy yªu cÇu lùa chän chi tiÕt, (208) h×nh ¶nh ë mçi ®o¹n v¨n cã kh¸c kh«ng? - §o¹n 2: ChØ t¶ ch©n dung nh©n vật Cai Tứ nên dùng ít động từ mµ nhiÒu tÝnh tõ - §o¹n 1,3: TËp trung miªu t¶ ch©n dung nh©n vËt kÕt hîp víi hành động nên dùng nhiều động tõ, Ýt tÝnh tõ GV: (®1 tËp chung t¶ c¸c b¾p thÞt, c¸c nÐt trªn khu«n mÆt cña ngêi vît th¸c, ®o¹n dïng nhiÒu danh tõ,tÝnh tõ t¶ ch©n dung, ®o¹n ko tËp chung t¶ cô thÓ h×nh d¸ng nhân vật mà tả hoạt động, nét mặt v¹m vì, nhanh nhÑn cña nh©n vËt ) ? §o¹n v¨n gåm mÊy phÇn? ChØ râ tõng phÇn vµ nªu néi dung chÝnh cña mçi phÇn? + P1: Giíi thiÖu chung vÒ quang c¶nh n¬i diÔn keo vËt P2: Miªu t¶ chi tiÕt keo vËt P3: C¶m nghÜ vµ nhËn xÐt vÒ keo vËt ? §o¹n v¨n gåm mÊy ®o¹n nhá? Mçi ®o¹n t¶ c¶nh g×? ? Hãy đặt tên cho đoạn văn này? (¤ng C¶n Ngò- hoÆc cã thÓ c¸c tiêu đề khác có thể phù hợp) - Keo vật thách đấu - Qu¾m §en th¶n h¹i - Hội vật đền Đô năm ? Qua mÉu em h·y cho biÕt muèn t¶ ngêi ta cÇn ph¶i lµm g×? ? Bè côc bµi v¨n t¶ ngêi gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu cña tõng phÇn? - Häc sinh häc ghi nhí - GV chèt l¹i kiÕn thøc * Hoạt động 3: - Học sinh đọc bài tập nêu yêu cÇu? ? Theo em, đối tợng trên ta cần chọn chi tiết tiêu biểu nào để tả? * Một em bé chừng 4, tuổi: Khuoân maët buï baãm, maét ñen nhánh, môi đỏ, bàn tay xinh xắn, nước da trắng hồng, dáng người maäp maïp * Moät cuï giaø cao tuoåi: Dáng người khòm, mắt mờ, mái tóc bạc phơ, da đồi mồi, chân bước khó khăn, tay * Bè côc : phÇn 1/ Mở bài : “từ đầu đến … Nổi lên ầm ầm”Giới thiệu quang caûnh nôi dieån keo vaät 2/ Thân bài : Tiếp đến “ngang buïng vaäy” : Mieâu taû cho tieát keo vaät 3/ Keát baøi: Phaàn coøn laïi : caûm nghó vaø nhaän xeùt veà keo vaät * Ghi nhí: (SGK – 61) II LuyÖn tËp Bµi tËp Chọn nét đặc sắc nhÊt tiªu biÓu miªu t¶ c« gi¸o ®ang say sa gi¶ng bµi: + Ngo¹i h×nh: TÇm vãc, dáng điệu, nét mặt, đôi mắt + Cử chỉ, hành động: Cử chỉ, động tác, lời giảng Bµi tËp Lập dàn ý cho đề bài trên: * Më bµi: (209) choáng gaäy, gioïng run run * Cô giáo giảng trên lớp: Gioïng noùi roõ raøng, phaùt aâm chính xaùc, ñoâi maét nhìn bao quát, miệng cười, dáng người goïn gaøng…… - Học sinh đọc bài tập nêu yêu cÇu? -> GV híng dÉn häc sinh lËp dµn ý dùa vµo bµi tËp Giíi thiÖu thÇy (c«) gi¸o (D¹y m«n g×, vµo tiÕt mÊy, ngµy nµo?) * Th©n bµi: - T¶ ngo¹i h×nh: Tr¹c tuæi, tÇm vãc, d¸ng ®iÖu, nÐt mÆt, đôi mắt - Cử chỉ, hành động: Cử chỉ, động tác,lời giảng, việc làm cô thÓ * KÕt bµi: C¶m nghÜ cña em vÒ c« gi¸o Bµi tËp 3: - đỏ nh lửa -> Mặt trời lặn - Pho tợng đồng - Học sinh đọc bài tập - ®iÒn vµo chç trèng 4: Cñng cè- DÆn dß: - GV hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc sinh häc ghi nhí - Lµm bµi tËp - So¹n: §ªm b¸c ko ngñ IVRuùt kinh nghieäm: Tuần : 25 Ngày soạn : 2/2/2012 Tiết : 95 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A NHÂN HÓA I/ Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Khái niệm nhân hóa - Các kiểu nhân hóa - Tác dụng phép nhân hóa 2.Kĩ : - Nhận biết và bước đầu phân tích giá trị phép tu từ nhân hóa - Sử dụng phép nhân hóa nói và viết 3- Thái độ : - Gi¸o dôc lßng yªu thÝch m«n ng÷ v¨n II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi (210) III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò: ? Cã nh÷ng kiÓu so s¸nh nµo? t¸c dông cña phÐp so s¸nh? §Æt c©u cã sö dông phÐp so s¸nh vµ chØ râ kiÓu nµo? Bài Trong viết văn, muốn cho vật sinh động nh có tâm hồn ta sử dông phÐp nh©n ho¸ VËy nh©n ho¸ lµ g×? Sö dông phÐp nh©n ho¸ nh thÕ nµo cho thÝch hîp ta cïng t×m hiÓu bµi häc h«m Hoạt động thầy và trò Nội dung I Nh©n ho¸ lµ g×? G treo bảng phụ MÉu - Học sinh đọc Mẫu nêu NhËn xÐt yªu c©ï - BÇu trêi: «ng, mÆc ¸o gi¸p ? Trong ®o¹n th¬ trªn - C©y mÝa: móa g¬m vật nào đợc nói - KiÕn: Hµnh qu©n đến? - Các vật đợc nói đến khæ th¬: Trêi, c©y mÝa, kiÕn ? Trời, mía, kiến đợc gọi tªn vµ miªu t¶ nh thÕ nµo? + Gọi mật trời : ông + Ôâng mặt trời; mặc áo giaùp traän + Caây mía : muùa göôm + Kieán haønh quaân ? MÆc ¸o gi¸p, móa g¬m, hµnh qu©n thêng lµ hµnh động ai? - hoạt động người =>Các vật vô tri, vô giác đợc gọi tên, ? Trong đoạn thơ này miêu tả sống động nh ngời.-> Nhân ho¸ dùng để tả gì? -> đoạn thơ : tả vật - GV treo b¶ng phô: BÇu trêi ®Çy m©y ®en Mu«n ngh×n c©y mÝa ng¶ nghiªng Kiến bò đầy đờng ? H·y so s¸nh c¸ch diÔn đạt khổ thơ trên với cách diễn đạt sau và rút nhËn xÐt? + Cách diễn đạt mục I.2 chØ cã tÝnh chÊt miªu t¶, têng thuËt + Cách diễn đạt mục I.1 bày tỏ thái độ tình cảm * Ghi nhí (SGK-57) ngêi - ngêi viÕt ( C¸ch 1: C¸c vËt v« tri v« giác sống động có hồn, gièng nh ngêi, gÇn gòi víi ngêi) GV: Nh÷ng sù vËt, vật đợc gán cho thuộc tính,hành động, cảm (211) nghĩ ngời để biểu thÞ nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m, t©m rr¹ng cña ngêi gäi lµ phÐp nh©n ho¸ ? Em hiÓu thÕ nµo lµ phÐp nh©n ho¸? - Học sinh đọc ghi nhớ SGK - GV chèt kiÕn thøc * Bài tập nhanh: xác định vật nào đợc nhân ho¸? Núi cao có đất bồi Núi chê đất thấp, núi ngồi ë ®©u ( Ca dao) Các vật đã đợc gán cho hành động ngời: nói chª, nói ngåi - Hs đọc mẫu SGK T 57 - Nªu yªu cÇu bµi tËp ? Tìm vật đợc nhân hoá ë mÉu 1? ? Sự vật bài tập a đợc tác gi¶ gäi b»ng g×? NhËn xÐt c¸ch gäi nh vËy? ? ë c©u b, tre cã nh÷ng hành động nào? Nhận xét c¸ch dïng nh÷ng §T ë bµi tËp b? ? ë vÝ dô tõ "¬i" thêng dùng để gọi ai? Đó là từ gì? (c¶m th¸n) ? C¸ch gäi nh vËy cã t¸c dông g×? - GV choát yù : a mieäng, tai, maét, chaân, tay ( Dùng từ ngữ vốn gọi người để gọi vật ) b Tre ( Dùng từ ngữ vốn hoạt động, tính chất người để vật ) c Traâu (Troø chuyeân, xöng hô với vật người ) + Vaäy theo em coù maáy kiểu nhân hoá ? - Ba kieåu - dïng tõ ng÷ vèn gäi ngêi để gọi số vật - Dïng tõ ng÷ vèn chØ hµnh II C¸c kiÓu nh©n ho¸ MÉu NhËn xÐt: - Sự vật đợc nhân hoá C©u a: MiÖng : l·o Ch©n: cËu Tay : cËu Tai : b¸c M¾t : C« -> Dùng từ gọi ngời để gọi vật C©u b: Tre : Gi÷ , chèng l¹i, xung phong -> Các hoạt động ngời để nói vÒ tre C©u c: Tr©u: ¬i -> Gäi tr©u nh gäi ngêi * ghi nhí III LuyÖn tËp Bµi t©p 1,2 ChØ vµ nªu t¸c dông cña phÐp nh©n ho¸ - BÕn c¶ng: §«ng vui - Tµu: mÑ, em - xe: anh, em bËn rén tÝu tÝt * Tác dụng: Quang cảnh bến cảng đợc miêu tả sống động, nhộn nhịp * so s¸nh ®o¹n v¨n - §o¹n v¨n cã sö dông biÖn ph¸p nh©n ho¸ gîi c¶m h¬n (212) động, tính chất ngời để hành động, tính chất cña vËt - Trß chuyÖn, xngh« víi vËt nh víi ngêi * GV chốt: nhân hoá đợc thùc hiÖn b»ng nhiÒu c¸ch Mỗi cách đợc gọi là kiÓu nh©n ho¸ Cã ba kiÓu nh©n ho¸ c¬ b¶n - Häc sinh häc ghi nhí - GV chèt kiÕn thøc - Học sinh đọc bài tập, nêu yªu cÇu - 1häc sinh lªn b¶ng lµm bµi - C¶ líp lµm vµo vë HS nhËn xÐt - GV söa ch÷a - GV rót t¸c dông cña phÐp nh©n ho¸ ë bµi tËp Ñoâng vui, meï, con, anh, em tíu tít, baän roän -> Quang caûnh beán caûng sống động hơn, người đọc dễ hình dung cảnh nhoän nhòp, baän roän cuûa caùc phöông tieän coù treân beán caûng 2.So sánh cách diễn đạt hai đoạn văn Đoạn sử dụng nhiều phép nhân hoá, nhờ mà sinh động, gợi cảm hôn -Học sinh đọc bài tập 3, nªu yªu cÇu? Häc sinh lµm vµo vë 4: Cñng cè- DÆn dß: - GV hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc ghi nhí - ChuÈn bÞ: Ph¬ng ph¸p t¶ c¶nh IV Ruùt kinh nghieäm: Bµi tËp * C¸ch sö dông nhiÒu phÐp nh©n ho¸, ®o¹n v¨n cã tÝnh biÓu c¶m h¬n, chæi r¬m gÇn gòi víi ngêi h¬n * Chän c¸ch cho ®o¹n v¨n biÓu c¶m * Chän c¸ch cho ®o¹n v¨n thuyÕt minh (213) Tuần 25 tiết 92,93,94,95 Tuần : 26 Tiết : * 6A Ngày soạn :2/2/2012 Ngày dạy Lớp :6A 6A ÔN TẬP VĂN I Mục tiêu cần đạt KiÕn thøc - Nội dung và nét đặc sắc nghệ thuật các tác phẩm truyện, ký đại đã học - Điểm giống và khác truyện và ký 2.Kĩ : - Hệ thống hóa, so sánh, tổng hợp kiến thức truyện và ký đã dược học - Trình bày hiểu biết và cảm nhận mới, sâu sắc thân thiên nhiên, đất nước, người qua các truyện, ký đã học Thái độ - Yªu thÝch m«n häc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS chuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Thế giới các loài chim đợc nhà văn Duy Khán khắc hoạ nh nào? Nhận xÐt vÒ nghÖ thuËt t¶, kÓ cña t¸c gi¶? Bµi míi I Hệ thống hoá nội dung truyện, kí đã học: STT T T T Tãm t¾t néi dung NghÖ ª ¸ h thuËt: n c Ó gi lo - Dế Mèn có vể đẹp cờng tráng t ¶ ¹i nhng tÝnh t×nh xèc næi kiªu ¸ căng Trò đùa ngỗ nghịch-> cái c chÕt cho DÕ Cho¾t -> Bµi häc T p Tr đờng đời đầu tiên cho mình « u h - Truyện đồng thoại NT miêu H y È tả sinh động, tự nhiên, hấp dẫn, o Ö m ng«n ng÷ chÝnh x¸c giµu tÝnh µi n ( t¹o h×nh ( § § o (214) ¹ n t r Ý c h B µ i h ä c ® ê n g ® ê i ® Ç u t i ª n ( T r Ý c h D M P L K Ý ) S « n g n í c C µ M a u ( T r § o µ n G iá i T ¹ D u y A n h V â Q u ¶ n g A n p h « n g x ¬§ « ® ª N g u y Ô o ¹ n trÝ c h) Tr u y Ö n n g ¾ n Tr u y Ö n n g ¾ n Tr u y Ö n ( § trÝ c h Tr u y Ö n n g ¾ - C¶nh s«ng níc Cµ Mau cã vÎ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sèng hoang d· Chî N¨m C¨n trù phú, độc đáo… - NT t¶ c¶nh KÕt hîp t¶, kÓ, liÖt kª, thuyÕt minh, h×nh ¶nh chän läc - T×nh c¶m s¸ng vµ lßng nh©n hËu cña em g¸i gióp ngêi anh nhËn h¹n chÕ cña m×nh - T×nh huèng hÊp dÉn, kÞch tÝnh, miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt - C¶nh vît th¸c cña thuyÒn trªn s«ng Thu Bån lµm næi bËt vẻ đẹp và sức mạnh ngời lao động trên cảnh thiên nhiªn réng lín, hïng vÜ - NT t¶ c¶nh, t¶ ngêi tù nhiªn, sinh động - Buæi häc cuèi cïng ë mét trêng vông An-d¸t H×nh ¶nh thÇy gi¸o Ha-men yªu níc, yªu tiếng mẹ đẻ qua cái nhìn và t©m tr¹ng cña chó bÐ Phr¨ng - TruyÖn x©y dùng thµnh c«ng NV Phr¨ng vµ thÇy gi¸o Hamen qua miªu t¶ ch©n dung, lêi nãi, cö chØ, t©m tr¹ng - Vẻ đẹp tơi sáng cảnh sắc vùng đảo Cô Tô và nét sinh ho¹t cña ngêi d©n trªn đảo - NT miªu t¶ tinh tÕ, chÝnh x¸c, giµu h×nh ¶nh, c¶m xóc qua ng«n ng÷ ®iªu luyÖn cña NguyÔn Tu©n (215) Ý c h § R P n a m ) B ø c t r a n h c ñ a e m g ¸ i t « i V î t t h ¸ c ( T r Ý c h Q u ª n é i ) B n T u © n n K Ý (216) u æ i h ä c c u è i c ï n g C « T « ( T r Ý c h ) - GV kÎ b¶ng theo c¸c cét- HS ®iÒn: + Tªn TP (C¸c TP ë trªn) + ThÓ lo¹i + Cèt truyÖn + Nh©n vËt + NV kÓ chuyÖn - HS ®iÒn lÇn lît - Rót kÕt luËn ? §Æc ®iÓm h×nh thøc, thÓ loại truyện, kí đại đã học? II §Æc ®iÓm vÒ h×nh thøc, thÓ lo¹i truyÖn vµ kÝ hiÖn đại: TruyÖn: - Dùa vµo sù tëng tîng, s¸ng t¹o cña t¸c gi¶ trªn c¬ sở tìm hiểu đời sống và ngêi theo sù c¶m nhËn, đánh giá tác giả - TruyÖn thêng cã cèt truyÖn, nh©n vËt KÝ: - Lµ ghi chÐp, t¸i hiÖn c¸c hình ảnh, việc đời sống, thiªn nhiªn theo sù c¶m nhËn cña t¸c gi¶ vÒ nh÷ng gì đã xảy thực tế - KÝ thêng kh«ng cã cèt (217) ? V× nãi: TruyÖn vµ kÝ lµ lo¹i h×nh tù sù? * G ph¸t phiÕu häc tËp - HS th¶o luËn nhãm bµn - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV kÕt luËn ? Qua c¸c t¸c phÈm truyÖn, kí đã học nêu cảm nhận đất nớc, ngời VN? Gv nhaän xeùt vaø choát laïi theo yù sau : -Cảnh sắc thiên nhiên đất nước và sống người vùng miền khaùc -Cùng với cảnh sắc thiên nhiên đất nước là hình ảnh người và sống họ các vùng miền -Một số truyện và ký đã đề cập vấn đề gần gũi đời sống tình cảm , tư tưởng và mối quan hệ người với thieân nhieân vaø cuûa người với người ? Qua c¸c v¨n b¶n truyÖn vµ kÝ, em cã thªm nh÷ng hiÓu biÕt g× míi mÎ? H·y nªu vµ ph©n tÝch râ? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc truyÖn, cã kh«ng cã c¶ nh©n vËt (Nhng nhÊt thiÕt ph¶i cã ngêi miªu t¶, têng thuËt) TruyÖn vµ kÝ lµ lo¹i h×nh tù sù: - Truyện và kí có nhân vËt kÓ chuyÖn - §Òu t¸i hiÖn l¹i bøc tranh đời sống cách khách quan tả và kể, có lêi kÓ, c¸c chi tiÕt vÒ h×nh ¶nh thiªn nhiªn, x· héi, ngời, thái độ ngời kể III C¶m nhËn vµ nh÷ng hiểu biết đất nớc, ngời qua các truyện, kí đã häc: C¶m nhËn: - Về đất nớc: Đa dạng, phong phó, nhiÒu mµu s¾c cña c¸c vïng, miÒn: S«ng níc Cµ Mau, th¸c ghÒng miền Trung, biển đảo Cô T«, chim chãc lµng quª - Về sống: Lao động trªn s«ng níc, trªn biÓn đảo, suốt chiều dài lÞch sö VÒ ngêi: hä lµ nh÷ng ngời bình thờng, đẹp và đáng yêu: dợng Hơng Th, c« em g¸i vµ ngêi anh, thÇy gi¸o Hamen vµ chó bÐ Phr¨ng… HiÓu biÕt míi: - Những vùng đất lạ và mÎ cña tæ quèc - Hiểu sâu sắc vẻ đẹp c©y tre, nh÷ng ®iÒu míi l¹ vÒ c¸c loµi chim - Më réng tÇm m¾t thÕ giới đến với sống và ngời đất nớc b¹n IV Ghi nhí: (SGKupload.123doc.net) 4.: Cñng cè, dÆn dß - GV hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc ghi nhí - Häc thuéc lßng c¸c ®o¹n v¨n truyÖn, kÝ mµ em thÝch - Chuẩn bị: Câu TT đơn không có từ là IVRuùt kinh nghieäm: Tuần : 26 Tiết :97 Ngày soạn:2/2/2012 Ngày dạy (218) Lớp :6A 6A 6A ẨN DỤ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Khái niệm ẩn dụ - Các kiểu ẩn dụ - Tác dụng phép ẩn dụ 2.Kĩ : - Bước đầu nhận biết và phân tích ý nghĩa tác dụng phép tu từ ẩn dụ thực tế sử dụng tiếng Việt - Bước đầu tạo số kiểu ẩn dụ đơn giản viết và nói 3- Thái độ : - Yªu thÝch m«n häc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Nh©n ho¸ lµ g×? Cã nh÷ng kiÓu nh©n hãa nµo? LÊy vÝ dô cã dïng phÐp nh©n ho¸ vµ chØ râ thuéc kiÓu nµo? Bµi míi Gv vieát hai caâu thô : “Ngày ngày Mặt Trời qua trên lăng Thấy Mặt Trời lăng đỏ” Các em thấy tyrong hai câu thơ này có hai Mặt Trời, có Mặt Trời sử dụng biện pháp nghệ thuật , đó là biện pháp nghệ thuật gì ? Hôm chóng ta cïng t×m hiÓu bµi Hoạt động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc mẫu SGK - 68 I Ẩn dô lµ g×? - Nªu yªu cÇu MÉu ? §o¹n th¬ trªn trÝch tõ v¨n Nh©n xÐt: b¶n nµo? H·y cho biÕt néi dung cña ®o¹n th¬? (Sù ch¨m chót, yªu th¬ng cña B¸c víi c¸c anh chiÕn sÜ vµ tình cảm anh Bác) - Ngêi cha - chØ B¸c Hå ? Trong ®o¹n th¬, côm tõ "Ngời Cha" dùng để ai? ? V× cã thÓ dïng "Ngêi Cha" để Bác Hồ? - >GV nhaän xeùt vaø choát laïi: + Có thể ví Vì Bác với Người cha -> Bác Hồ người cha có phẩm chất Vì Bác và người cha có gioáng ( veà tuoåi taùc, tình phaåm chaát gioáng : Tuoåi thương yêu, chăm sóc các tác, tình yêu thương, chăm …) sóc chu đáo các ? V× nhµ th¬ l¹i kh«ng nãi: "B¸c Hå m¸i tãc b¹c" mµ l¹i dïng "Ngêi Cha" (219) - ThÓ hiÖn t×nh c¶m cña B¸c Hồ với các anh đội nh tình cha con; T×nh c¶m kÝnh yªu, biÕt ¬n cña c¸c chiÕn sÜ víi B¸c ? Nếu không đặt câu thơ đó v¨n c¶nh (bµi th¬) liÖu chóng ta cã hiÓu "Ngêi cha" lµ kh«ng? (Kh«ng) - G ®a mÉu kh¸c vµo phiÕu häc tËp Tè H÷u cã nhiÒu VD t¬ng tù: +B¸c Hå, cha cña chóng Hån cña mu«n hån + Ngêi lµ Cha, lµ B¸c, lµ Anh, Qu¶ tim lín läc tr¨m dßng m¸u nhá (S¸ng th¸ng n¨m- Tè H÷u) ? Côm tõ ngêi cha khæ th¬ cña Minh HuÖ vµ khæ th¬ cña Tè H÷u cã g× gièng nhauvµ kh¸c nhau? So s¸nh: - Gioáng : hình aûnh coù neùt tương đồng -> tăng sức gợi hình, gợi cảm - Khaùc : + So saùnh : Bác Hồ / Người cha Veá A Veá B + AÅn duï : AÅn / Người cha Veá A Veá B Minh HuÖ lîc bá vÕ A chØ cßn vÕ B + Tè H÷u kh«ng lîc bá mµ c©u th¬ cßn nguyªn vÑn hai vÕ A vµ B GV: C¸ch nãi cña Minh HuÖ ẩn vế A (sự vật đợc so s¸nh), kh«ng cã ph¬ng diÖn so s¸nh vµ tõ so s¸nh C¸ch nãi nµy cã tÝnh hµm sóc cao h¬n, gîi nhiÒu liªn tëng Khi phép so sánh đợc lợc bá vÕ A ngêi ta gäi lµ phÐp so s¸nh ngÇm hay cßn gäi lµ Èn dô ? Em hiÓu Èn dô lµ g×? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc - GV: VËy Èn dô cã nh÷ng kiÓu nµo? (ChuyÓn ý) - HS đọc mẫu (SGK- 68-69) => Có nét tương đồng, nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho diễn đạt =>Èn dơ * Ghi nhí (SGK- Tr68) II C¸c kiÓu Èn dô MÉu NhËn xÐt: (220) - Nªu yªu cÇu ? Löa hång ë ®©y chØ c¸i g×? - Lửa hồng: Chỉ màu đỏ hoa ( gièng vÒ h×nh thøc) ? V× t¸c gi¶ vÝ löa hång víi mµu cña hoa? (Mµu cña löa gièng mµu cña hoa r©m bôt) ? Tõ "Th¾p" lµ tõ lo¹i nµo? Em hiÓu nh thÕ nµo vÒ hµnh động "thắp"? (Ch©m löa lµm cho s¸ng lªn) - Th¾p: ChØ sù në ré cña hoa, sáng lên màu đỏ ( Giống c¸ch thøc thùc hiÖn) GV :- Lửa hồng : Màu đỏ hoa râm bụt, thấp nở hoa, màu đỏ ví với lửa hồng Sự tương đồng hình thức các vật, việc, tượng => Ẩn dụ hình thức - Thắp : nở hoa nở hoa ví với hành động thấp là vì chuùng gioáng veà caùch thức thực -> Sự tương đồng cách thức thực hành động => Ẩn dụ cách thức ? ë mÉu 2: "ThÊy" lµ hµnh động giác quan nào? (M¾t) ? Trong c©u v¨n cña NguyÔn Tu©n t¸c gi¶ l¹i c¶m nhËn "N¾ng" b»ng gi¸c quan nµo? (VÞ gi¸c) ? T¹i t¸c gi¶ l¹i nãi nh vËy? (Nắng đẹp sau kì ma dầm) - GV trë l¹i mÉu phÇn I Từ ví dụ trên, hãy nêu leân moät soá kieåu aån duï -Gv nhaän xeùt vaø ruùt ghi nhớ -Gv choát : coù kieåu aån duï : +Aån dụ hình thức + Aån dụ cách thức + Aån duï phaåm chaát Lửa hồng màu đỏ (hoa dâm bụt) tương đồng hình thức Thắp –> nở hoa (ví với lửa hồng) tương đồng cách thức - N¾ng gißn tan : N¾ng to, rùc rì, đẹp (Cảm nhận "nắng" vị giác - chuyển đổi cảm giác ) * Ghi nhí 2(SGK- 69) III LuyÖn tËp Bµi tËp 1: So sánh đặc điểm và tác dụng ba cách diễn đạt: + C¸ch 1: C¸ch nãi b×nh thêng + C¸ch 2: Sö dông so s¸nh.(Gîi c¶m sóc) + C¸ch 3: Sö dông Èn dô -> Cã tÝnh hµm sóc, gîi nhiÒu liªn tëng vÒ t×nh yªu th¬ng cña B¸c víi các anh đội viên: Trong hoàn cảnh thiÕu thèn, khã kh¨n B¸c vÉn dµnh thời gian quan tâm chu đáo tới sống đội viên Bác nh ngời cha gia đình Bµi tËp 2: (221) + Aån dụ chuyển đổi cảm giaùc -Gọi Hs đọc ghi nhớ * Hoạt động 3: - Học sinh đọc bài tập – trang 69 , nªu yªu cÇu - GV ph¸t phiÕu häc tËp ghi bài tập để HS so sánh - HS làm độc lập - HS lµm vµo vë - Cách 1: diễn đạt bình thường - Cách 2: Sử dụng so sánh - Cách 3: Sử dụng ẩn dụ * Taùc duïng: Caùch 2, taïo tính hình tượng, biểu cảm so với cách Nhưng caùch coù tính haøm suùc cao hôn - HS đọc bài tập- nêu yêu cÇu ? Để tìm đợc ẩn dụ bài tËp ta lµm nh thÕ nµo? (Xác định nghĩa gốc và nghĩa chuyÓn -> Xem xÐt mèi t¬ng đồng chúng.) - HS th¶o luËn nhãm bµn (1 phót) - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - HS đọc bài tập - nêu yêu cÇu - HS lµm vµo vë ? Để xác định đợc ẩn dụ bổ sung ta lµm nh thÕ nµo? (xác định vật, việc đó thông thờng đợc cảm nhận b»ng gi¸c quan nµo?.) a Aên quaû, keû troàng caây b Mực, đen đèn, sáng c Thuyeàn , Beán d Mặt trời (câu 2) * Nét tương đồng: a Aên quả: hưởng thụ thành lao động -> cách thức Kẻ trồng cây: Người lao động, gây dựng -> tương đồng phẩm chất b Mực, đen: cái xấu Đèn , sáng: tốt, hay, tiến -> tương đồng phẩm chất c Thuyền : người Bến : người lại -> tương đồng phẩm chất d Mặt trời: Bác Hồ -> Tương đồng phẩm chất Bµi tËp 3: Các ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: a Ch¶y: Håi th¬m - søc lan to¶, khuÕch t¸n cña h¬ng hoa c Máng, nghiªng: C¶m nhËn tiÕng r¬i cña chiÕc l¸ ®a b»ng xóc gi¸c vµ thÞ gi¸c -> Nghe tiÕng r¬i cña chiÕc l¸ ®a mµ cảm nhận đợc độ dày, mỏng và đờng nÐt nghiªng ng¶ cña ©m thanh: Sù bÊt ngê lÝ thó ChÝnh t¶ (Nghe viÕt) Buæi häc cuèi cïng (tõ: Tuy nhiªn.-> buæi häc cuèi cïng nµy) (222) - GV đọc chậm rãi Chú ý:l, n ; ch,tr ; s,x ; d,r,gi - Häc sinh viÕt -> chÊm chÐo - Gv thu bµi chÊm 4: Cñng cè,dÆn dß - GV hÖ thèng bµi gi¶ng: + Kh¸i niÖm, t¸c dông Èn dô + C¸c kiÓu Èn dô - Häc ghi nhí (lµm bµi tËp (c,d) - ChuÈn bÞ : LuyÖn nãi vÒ v¨n miªu t¶ IVRuùt kinh nghieäm: Tuần : 26 Tiết :98 6A Ngày soạn:2/2/2012 Ngày dạy Lớp :6A 6A LUYỆN NÓI VĂN MIÊU TẢ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Phương pháp làm bài văn tả người - Cách trình bày miệng đoạn (bài) văn miêu tả : nói dựa theo dàn bài đã chuẩn bị 2.Kĩ : - Sắp xếp điều đã quan sát và lựa chọn theo thứ tự hợp lý - Làm quen với việc trình bày miệng trước tập thể : nói rõ ràng, mạch lạc, biểu cảm - Trình bày trước tập thể bài văn miêu tả cách tự tin 3- Thái độ : - Giáo dục lòng tự hào dân tộc, yêu thích tiếng mẹ đẻ và môn ng÷ v¨n II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò - Muèn t¶ ngêi ta ph¶i lµm g×? Bè côc bµi v¨n t¶ ngêi gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu cña tõng phÇn? Bµi míi ViÖc häc c¸c t¸c phÈm v¨n ch¬ng lµ rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt, viÖc vËn dông kiến thức văn chơng đặc biệt miêu tả nhân vật tỏng tác phẩm và nãi tríc tËp thÓ lµ quan träng h¬n c¶ §Ó cã n¨ng khiÕu nãi tríc líp chóng ta cïng t×m hiÓu bµi Hoạt động thầy và trò GV nªu tÇm quan träng cña giê luyÖn nãi Goïi Hs trình baøy mieäng tóm tắt đoạn trích “Buổi Nội dung I.yêu cầu tiết luyện nói : Tác phong: đàng hoàng, chững chạc, tù tin - C¸ch nãi: râ rµng, m¹ch l¹c, kh«ng Êp óng (223) hoïc cuoái cuøng” Cho Hs nhaän xeùt veà vieäc trình baøy mieäng cuûa baïn Gv ruùt taàm quan troïng cuûa vieäc trình baøy mieäng : Caùc em taäp trình baøy mieäng cuûa việc thường xuyên seõ taïo cho caùc em thoùi quen nói trước đám đông cách tự tin và lập trường vững - Gọi HS đọc đoạn văn sgk - GV mời – HS tả lại baèng mieäng quang caûnh lớp học “ Buổi học cuối cùng” theo hướng daãn sau : +Dieãn bieán chính cuûa buoåi hoïc cuoái cuøng laø gì ? +Thaày Ha-men chuaån bò cho tieát hoïc nhö theá naøo ? + Điều gì thể lớp im phaêng phaéc ? - GV mời HS nhận xét, bổ sung - GV nhaän xeùt chung vaø nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa vieäc trình baøy miệng trước lớp: Lưu ý cách nói phải lưu loát, gây chú ý cho người nghe - Học sinh đọc bài tập -> nªu yªu cÇu cña bµi tËp - GV cïng HS x©y dùng dµn ý lªn b¶ng + Thaày Ha-men buoåi hoïc cuoái cuøng laø moät người thầy nào ? + Hôm đó, thầy nặc có gì - Nội dung: đảm bảo theo yêu cầu đề II.Luyện nói Lập dàn ý cho các đề bài sau? Bµi tËp 1: §o¹n v¨n t¶ quang c¶nh s©n trêng buæi häc cuèi cïng + Quang c¶nh: Yªn tÜnh, trang nghiªm + Thầy Hamen: Trang phục đẹp, chuÈn bÞ s½n nh÷ng tõ mÉu míi tinh cã dïng chø Ph¸p, And¸t, treo tríc bµn häc + C¶ líp: Ch¨m chó nh×n lªn b¶ng (c¸c cô giµ, trÎ em -> miªu t¶ g¬ng mặt, đôi mắt…) -> Im ph¨ng ph¾c chØ nghe thÊy tiÕng sét so¹t trªn giÊy + ThØnh tho¶ng nh÷ng bä dõa đen xì, bay vào lớp nhng chẳng để ý + Bªn ngoµi líp: Trªn cµnh c©y nh÷ng chim bå c©u tr¾ng, xinh x¾n ®ang gËt gï thËt khÏ nh ®ang nuèi tiÕc vµ h«m lµ buæi häc cuèi cïng Bµi tËp + Miªu t¶ thÇy Hamen buæi häc cuèi cïng - ThÇy Hamen buæi häc cuèi cùng là ngời thầy đáng kính - ThÇy ¨n mÆc trang träng kh¸c thêng: ¸o R¬ ®anh gèt - Giọng nói: Xúc động nghẹn ngào, ThÇy d¹y: H·y trau dåi vµ gi÷ g×n tiÕng nãi cña d©n téc - Thái độ: Dịu dàng, nhiệt tình, kiên nhÉn - Phót cuèi: Ngêi thÇy t¸i nhît, nghÑn ngµo dån søc viÕt “Níc Ph¸p) -> Dùa ®Çu vµo têng gi¬ tay hiÖu -> Xúc động đến cực điểm (224) khác với ngày lên lớp bình thường ? + Gioïng noùi cuûa thaày ? Cử và thái độ cuûa thaày nhö theá naøo Phrăng đến muộn và khoâng thuoïc baøi ? + Nét mặt, lời nói và hành động thầy vào cuối buoåi hoïc nhö theá naøo ? - Häc sinh nãi theo nhãm -> cử HS đại diện nhóm lªn tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt bæ xung - Häc sinh nãi thµnh th¹o ý chính đã chuẩn bị VD: - Thaày hieàn laønh taän taâm - Trang phục khác thường ngaøy -Phrăng đến muộn thầy không giận mà giải aân caàn buoåi hoïc - Nét mặt tái nhợt -Lời nói nghẹn ngào -Hành động : Cầm phấn viết xúc động dựa đầu vào tường, giơ tay hiệu - BT giao cho häc sinh vÒ nhµ hoµn thµnh vµo vë a)Mở bài : Lý đến chúc mừng thầy b)Thân bài: Thầy đón tieáp theá naøo ? Neùt maët thaày haân hoan theá naøo ? Thầy tươi cười chào mẹ và em theá naøo ? Thaày noùi câu gì ? em quan saùt vaø thaáy hình aûnh cuûa thầy đã thay đổi nào ? Làm em cảm động naøo ? c)Kết bài : Em với Bµi tËp + T¶ l¹i h×nh ¶nh thÇy gi¸o cò * LËp dµn ý A/ Më bµi: Nªu c¶m xóc gÆp l¹i thÇy gi¸o cò B/ Th©n bµi: - Miªu t¶ h×nh d¸ng, c¸ch ¨n mÆc, m¸i tãc, nô cêi - Giäng nãi - Thái độ thầy gặp lại học sinh C/ KÕt bµi C¶m nghÜ cña em (225) caùc yù nghó gì löu laïi loøng 4: Cñng cè,dÆn dß - GV hÖ thèng bµi häc - Häc sinh häc l¹i c¸ch lµm v¨n t¶ ngêi - «n tËp: KiÓm tra ng÷ v¨n IVRuùt kinh nghieäm: Tuần 26 tiết *,96,97,98 Tuần : 27 Tiết :99 Ngày soạn Ngày dạy : Lớp : 6A 6A LƯỢM HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM :MƯA 6A (226) - I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : Vẻ đẹp hồn nhiên,vui tươi, sáng và ý nghĩa cao hy sinh nhân vật Lượm Tình cảm yêu mến, trân trọng tác giả dành cho nhân vật Lượm Các chi tiết miêu tả bài thơ và tác dụng các chi tiết miêu tả đó Nét đặc sắc nghệ thuật tả nhân vật kết hợp với tự và bộc lộ cảm xúc 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm bài thơ (bài thơ tự viết theo thể thơ bốn chữ có kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm và xen lời đối thoại) - Đọc – hiểu bài thơ có kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm - Phát và phân tích ý nghĩa các từ láy, hình ảnh hoán dụ và lời đối thoại bài thơ 3- Thái độ : - Giáo dục lòng biết ơn, cảm phục ngời có công đất nớc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS chuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra - Đọc thuộc lòng bài thơ”đêm Bác ko ngủ” ? Em hiểu nh nào khổ th¬ kÕt cña bµi? Bài Kháng chiến chống Pháp kết thúc thắng lợi, nhng có bao nhiêu gơng chiến sĩ đã anh dũng hi sinh, đó các em thiếu niên đóng góp phần ko nhỏ, nhiều nhà văn nhà thơ đã ca ngợi, cảm phục trớc hành động dũng cảm, quên mình vì nớc vì dân em thiếu nhi Để hiểu rõ tinh thần đó chúng ta cùng tìm hiêu bài thơ Lợm HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN Và NOÄI DUNG HS - Gv híng I T×m hiÓu chung hớng dẫn đọc: + §äc nhÞp nhanh, m¹nh miªu t¶ h×nh ¶nh Lîm Lîm vui t¬i t¬i hån nhiªn -Nh÷ng c©u c¶m th¸n, c©u hái tu từ đọc chậm, hạ giọng - GV đọc mẫu -> học sinh đọc T¸c gi¶: Tè H÷u tªn thËt Gọi HS đọc chú thích NguyÔn Kim Thµnh sinh n¨m SGK 1920 mÊt 9/12/2002 ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em - Quê tỉnh Thừa Thiên – vÒ t¸c gi¶ Tè H÷u? Huế ? Bài thơ đợc đợc viết thời gian nµo? GV: (Cuộc đời nhà thơ gắn liền với đời CM, các tác phÈm chÝnh: Tõ Êy 1937-> 1946, ViÖt B¾c 1954, giã léng 1961Bµi Lîm Lợm đợc đợc in năm 1949 -> §a §a vµo tËp th¬ ViÖt B¾c) oâng laø nhaø caùch maïng vaø nhà thơ lớn dân tộc Vieät Nam T¸c phÈm: Bµi th¬ s¸ng t¸c n¨m 1949 thêi k× kh¸ng chiÕn chèng TDP - ThÓ lo¹i: th¬ tiÕng, nhÞp 2/2 (227) ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ lo¹i th¬? ? Bµi th¬ t¶ ai? KÓ chuyÖn g×? * “Lượm” là bài thơ kể và tả chú bé Lượm (liên lạc chiến đấu), lời hồi tưởng cuûa nhaø thô ? Víi nh÷ng sù viÖc trªn, vb cã thÓ chia thµnh mÊy phÇn? Giíi h¹n, néi dung tõng phÇn? -Phần : “5 khổ thơ đầu” " hình ảnh Lượm gặp gỡ tình cờ hai chú chaùu -Phaàn : “6 khoå thô tieáp” " Lượm làm nhiệm vụ và hy sinh -Phaàn : “2 khoå thô cuoái”" hình ảnh Lượm còn sống maõi - Học sinh đọc khổ thơ đầu ? T¸c gi¶ gÆp Lîm Lîm hoµn c¶nh nµo? (Ngµy HuÕ) - Hoàn cảnh: "Huế đổ máu" ? Em hiểu ngày “ngày Huế đổ m¸u” cã nghÜa lµ g×? (§æ m¸u = ChiÕn tranh -> BiÖn ph¸p Ho¸n dô sÏ häc tiÕt sau) - Trong hoàn cảnh chiến đấu chèng thùc d©n Ph¸p ? Nh©n vËt Lîm Lợm bài đợc đợc miªu t¶ sao? ? T×m nh÷ng tõ ng÷, c©u th¬ miªu t¶ d¸ng ®iÖu cö chØ, lêi nãi cña Lîm? Lîm? - H×nh d¸ng: d¸ng: Lo¾t cho¾t,ch©n tho¨n tho¾t, ®Çu nghªnh ngªnh, cêi cời híp mí, má đỏ bồ qu©n ? Em hiÓu g× vÒ tõ : Tho¨n tho¾t, lo¾t cho¾t, nghªnh nghªnh? (Lo¾t cho¾t=gÇy bÐ th¾t l¹i, Tho¨n tho¾t = Vôt chç nµy, chç kh¸c, Èn hiÖn bÊt ngê, Nghªnh nghªnh, nh×n ngang nh×n däc) - Trang phôc: phôc: C¸i x¾c xinh xinh Ca lô đội lệch - Cö chØ: Måm huýt s¸o vang Nh chim chÝch Nhảy trên đờng đờng vàng * Bè côc Chia lµm phÇn II T×m hiÓu v¨n b¶n H×nh ¶nh chó bÐ Lîm cuéc gÆp gì t×nh cê víi nhµ th¬: - Lượm miêu tả sinh động qua các chi tiết : + Hình daùng : Loaét choaét , chân thoăn thoắt, đầu nghênh ngheânh … + Trang phuïc : Mang caùi xaéc xinh xinh, mũ ca lô đội lệch + Cử : Hồn nhiên, vui vẻ, mồm huýt sáo vang, cười híp mí … + Lời nói : Tự nhiên, chân thaät Thể Lượm là em bé lieân laïc hoàn nhieân, vui töôi, say meâ tham gia khaùng chieán (228) - Lêi nãi: nãi: Ch¸u ®i liªn l¹c Vui l¾m chó µ ë §ån Mang C¸ ThÝch h¬n ë nhµ ?Qua các chi tiết trên, đã leân hình aûnh moät chuù beù Lượm nào các nét đáng yêu và đáng mến ? ? Em nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬, nhÞp th¬ c¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶? - GV: BPNT rÊt phï hîp t¹o ©m ®iÖu vui t¬i tơi gợi thái độ trừu mÕn cña t¸c gi¶ håi tëng tëng vÒ chó bÐ Lîm, Lîm, h×nh dung c¶ bbíc ch©n ®i, nÐt mÆt, nô cêi, cêi, t©m tÝnh cña chó ? Khi miªu t¶ Lîm Lîm t¸c gi¶ cã miªu t¶ kÜ khu«n mÆt, m¸i tãc, c¸i måm ko? Qua viÖc miªu t¶ em h·y h×nh dung tÝnh c¸ch cña Lîm? Lîm? (Thông minh hiếu động gợi chót ngang tµng, t¬i t¬i trÎ BiÖn ph¸p t¶ ngêi ngêi tõ cö chØ lêi nãi, d¸ng ®iÖu lµm lªn tÝnh c¸ch cña nh©n vËt) - GV: H×nh ¶nh chó bÐ Lîm Lîm càng đợc đợc khắc hoạ đậm nét c«ng viÖc liªn l¹c cña m×nh (ChuyÓn ý) - Học sinh đọc từ : Cháu đđờng xa….-> còn ko? ? T×m nh÷ng c©u th¬ miªu t¶ hành động Lợm Lîm chuyÕn liªn l¹c cuèi cïng? … …Chó Chú đồng chí nhỏ bá th vµo bao Vôt qua mÆt trËn §¹n bay vÌo vÌo… Sî chi hiÓm nghÌo? Ca n« chó bÐ Nhấp nhô trên đồng ? Những hình ảnh đó cho thấy lượm làm nhiệm vụ làmột chú bé nào? - Lîm Lợm nhanh nhẹn, can đảm vvợt qua làn đạn giặc để làm nhiÖm vô ? NhËn xÐt vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷ vµ cÊu tróc c©u ®o¹n th¬? C©u th¬ kÓ kÕt hîp miªu t¶, sö dụng động từ, cấu trúc c©u nghi vÊn ? Trong lµm nhiÖm vô LLîm gÆp ph¶i bÊt tr¾c g×? thật đáng mến, đáng yêu ThÓ th¬ bèn ch÷, nhÞp th¬ nhanh Sö dông c¸c tõ l¸y gîi h×nh, gîi c¶m H×nh ¶nh chó bÐ Lîm chuyÕn ®i liªn l¹c cuèi cïng: * H×nh ¶nh Lîm Lîm lµm nhiÖm vô - Lîm Lîm lµ chó bÐ dòng c¶m,nhanh nhÑn kh«ng sî gian khæ,hiÓm nguy Bỗng loè chớp đỏ Th«i råi, Lîm Lîm ¬i! - Lîm Lợm đã anh dũng hi sinh Nhà thơ đau xót, xúc động đến nghÑn ngµo tríc tríc sù hi sinh cña lîm §o¹n cuèi bµi th¬: Chó bÐ lo¾t cho¾t (229) ? T¸c gi¶ miªu t¶ sù hi sinh cña Lîm Lîm b»ng mÊy c©u th¬? V× t¸c gi¶ chØ dµnh c©u th¬ để miêu tả hi sinh Lợm? Lîm? (ChØ cã khæ th¬ ko dõng lµm ë sù mÊt m¸t C¶ ®o¹n th¬ nh dòng suối chảy bị hòn đá chắn ngang Một viên đạn tróng ngùc em, dßng m¸u t¬i t¬i thÊm ®Ém lµn ¸o máng ? Lîm Lîm ng· xuèng gi÷a c¸nh đồng nhà thơ lại miêu tả tay em vÉn n¾m chÆt b«ng vµ h×nh ¶nh mïi th¬m cña s÷a cña lóa non l¹i bay quanh ngêi ngêi em? ( Ca ngîi sù hi sinh cña em nh mét ®iÒu thiªng liªng cao c¶ Em nằm trên cánh đồng quê th©n thiÕt tay cßn n¾m l¸y b«ng lóa, quanh em, h¬ng h¬ng lóa khiÕt nh mïi s÷a mÑ bao bäc trë vÒ Linh hån em nh hoµ quyÖn vµo h¬ng h¬ng th¬m Êy vµo gió đồng Em ko chết mà hoá thân vào thiên nhiên đất nnớc nh thiên thần an nghỉ cánh đồng quê.) - Lîm Lợm đã hi sinh đó là nỗi đau mát lớn đấ nớc níc chóng ta nhng ng h×nh ¶nh Lîm nh Lîm đã trở thành bất tử, hình ảnh đợc đợc khắc hoạ hai khổ thơ cuèi - Học sinh đọc khổ thơ cuối ? §o¹n cuèi bµi th¬ t¸c gi¶ t¸i hiÖn h×nh ¶nh g×? ? Nhận xét cách đọc, nội dung, h×nh thøc cña khæ th¬ cuèi so víi khæ th¬ ®Çu bµi? Trong bài thơ có hai trường hợp câu thơ chữ cấu taïo ñaëc bieät : +Câu “Ra thế, Lượm ! ” ngắt thành hai dòng đột ngột, khoảng lặng Xúc động nghẹn ngào, sửng sờ tác giả trước cái tin đột ngột hy sinh Lượm +Câu “Lượm ơi, còn không ?” tách làm khổ thơ riêng cuoái baøi coù taùc duïng nhaán mạnh còn hay Lượm, câu thơ dạng câu Nhảy trên đờng đờng vàng KÕt cÊu ®Çu cuèi t¬ng t¬ng øng Lượm còn sống mãi lòng nhà thơ và còn sống mãi với quê hương, đất nước Tình caûm cuûa nhaø thô - Nhaø thô yeâu thöông , quyù mến Lượm Gọi là (chú – cháu ) – đồng chí - Tieác thöông, traân troïng (230) hỏi tu từ và tác giả gián tiếp trả lời việc nhắc lại hình ảnh Lượm vui tươi, hồn nhiên hai khoå thô cuoái cuøng ? Trong bài thơ, quan hệ tác giả và Lượm là quan hệ gì ? ? Khi tin Lượm làm nhieäm vuï vaø hy sinh, taùc giaû đã thay đổi cách gọi Lượm nhö theá naøo? Caùch goïi aáy boäc lộ tình cảm và thái độ gì ? - GV choát laïi: Caûm xuùc ngheïn ngaøo, ñau xoùt nhö moät tieáng III Tæng kÕt *Ghi nhí: (SGK- 77) IV LuyÖn tËp: ViÕt ®o¹n v¨n (Kho¶ng 10 dßng) miªu t¶ chuyÕn ®i liªn l¹c cuèi cïng vµ sù hi sinh cña Lîm ? Câu thơ nào trực tiếp nói leân taâm traïng ñau xoùt cuûa nhaø thơ hy sinh Lượm ? Ra thế, Lượm ! ” “Lượm ơi, còn không ?” Xúc động nghẹn ngào, sửng sờ tác giả trước cái tin đột ngột hy sinh Lượm ? NhËn xÐt vÒ thÓ th¬, c¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶ bµi th¬? H Néi dung chÝnh cña bµi? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt l¹i kiÕn thøc (h×nh ¶nh Lîm Lîm bµi th¬ LuyÖn tËp - HS viÕt ®o¹n v¨n, tr×nh bµy tríc tríc líp 4: Cñng cè, dÆn dß - GV hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc thuéc bµi th¬ - C¶m nhËn vÒ nh©n vËt Lîm - ChuÈn bÞ: Ma IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :27 Tiết : 100 6A 6A Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A (231) LƯỢM HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM :MƯA (TrÇn §¨ng Khoa) I/ Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Nét đặc sắc bài thơ : kết hợp tranh thiên nhiên phong phú, sinh động trước và mưa rào cùng tư lớn lao người mưa - Tác dụng số biện pháp nghệ thuật văn 2.Kĩ : - Bước đầu biết cách đọc diễn cảm bài thơ viết theo thể thơ tự - Đọc – hiểu bài thơ có yếu tố miêu tả - Nhận biết và phân tích tác dụng phép nhân hóa, ẩn dụ có bài thơ - Trình bày suy nghĩ thiên nhiên, người nơi làng quê Việt Nam sau học xong văn Thái độ - Gi¸o dôc lßng yªu thiªn nhiªn vµ ng¬i VN II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò - §äc thuéc lßng bµi th¬ Lîm, c¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Lîm bµi th¬ Bµi míi Hoạt động thầy và trò Nội dung I T×m hiÓu chung - GV hớng dẫn học sinh đọc bài- Đọc diÔn c¶m Chú ý ngắt nhịp cho đúng - GV đọc mẫu - HS đọc ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ TrÇn §¨ng Khoa? T¸c gi¶: (SGK) T¸c phÈm ? Bµi th¬ chia lµm mÊy phÇn? Néi *Bè côc: phÇn dung chÝnh cña tõng phÇn? - HS đọc đoạn đầu ?Quang cảnh lúc ma đợc miêu tả nh thÕ nµo? - «ng trêi mÆc ¸o gi¸p ®en - C¶nh vËt: mÝa móa g¬m, l¸ kh«, bôi - C¸c vËt: Mèi trÎ, giµ, Gµ, kiÕn ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt sö dông ë ®oan nµy? ? Qua các biện pháp nghệ thuật đó em cã nhËn xÐt g× vÒ c¶nh vËt lóc s¾p ma? - GV nãi vÒ tµi sö dông nghÖ thuËt nh©n ho¸ cña t¸c gi¶ - Học sinh đọc tiếp đoạn II T×m hiÓu bµi Bức tranh thiên nhiên - Bức tranh mưa rào miêu tả qua hàng loạt hình ảnh hình dáng,động tác hoạt động nhiều cảnh vật và loài vật trước và sau mưa * Quang c¶nh lóc s¾p ma - Thiªn nhiªn vµ c¶nh vật náo động nh (232) ? §o¹n nµy miªu t¶ c¶nh g×? T×m h×nh ¶nh miªu t¶ thiªn nhiªn c¶nh vËt c¬n ma? + Chíp, sÊm, ma mï sñi bät, chÐo mÆt s©n + C©y dõa s¶i tay ngän mïng t¬i nh¶y móa + Cãc nh¶y, chã sña ? NhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶? NhÞp th¬ ? - NhÞp th¬ nhanh, ng¾n, biÖn ph¸p nhân hoá đợc sử dụng tài tình ? Em h×nh dung c¶nh vËt c¬n ma nh thÕ nµo? - Học sinh đọc phần ? Hình ảnh ngời ma đợc miªu t¶ nh thÕ nµo? - Đi cày đội sấm đội chớp ? NT miªu t¶ ®o¹n th¬ nµy? (Èn dô) ? Toµn bé bµi th¬ t¸c gi¶ sö dông NT g×? Néi dung chÝnh? - Học sinh đọc SGK - 81 Hoạt động 3: Luyện tập - Häc sinh lµm bµi tËp chuÈn bÞ cho nh÷ng cu«c trËn d÷ déi * NT nhân hoá * Quang c¶nh c¬n ma - C¶nh vËt thiªn nhiªn ma rào đợc miêu tả sinh động, chÝnh x¸c H×nh ¶nh ngêi sau c¬n ma - Đội sấm, đội chớp, đội trời mưa -> khoa tröông => - Sức mạnh và vẻ đẹp ngời lao động tríc thiªn nhiªn III Tæng kÕt * Ghi nhí IV LuyÖn tËp §äc thuéc lßng bµi th¬ Miªu t¶ c¶nh ma rµo ë thµnh phè hay vïng nói ë quª em 4: Cñng cè, dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng néi dung bµi häc - Häc sinh häc ghi nhí - Lµm hoµn chØnh bµi tËp vµo vë IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 27 Tiết : 101 Ngày soạn Ngày dạy (233) Lớp :6A 6A 6A HOÁN DỤ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Khái niệm hoán dụ, các kiểu hoán dụ - Tác dụng phép hoán dụ 2.Kĩ : - Nhận biết và phân tích ý nghĩa tác dụng phép hoàn dụ thực tế sử dụng tiếng Việt - Bước đầu tạo số kiểu hoàn dụ viết và nói Thái độ Yªu thÝch tiÕng viÖt II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Èn dô lµ g×? C¸c kiÓu Èn dô? T×m c©u cã sö dông ng÷ v¨n vµ ph©n tÝch t¸c dông? Bµi míi Trong văn chơng ngời ta thờng dùng tên vật tợng này để thay cho vật tợng khác để tăng sức gợi hình, gợi cảm Cách thay nh gäi lµ phÐp ho¸ dô §Ó hiÓu râ h¬n vÒ biÖn ph¸p tu tõ ho¸n dô ta t×m hiÓu bµi Hoạt động Gv và Hs Nội dung - Học sinh đọc mẫu I Ho¸n dô lµ g×? MÉu: NhËn xÐt ? ¸o n©u, ¸o xanh gîi cho em liªn tëng tëng - Aùo nâu đến ai? người nông dân -Aùo naâu Noâng daân - Aùo xanh -Aùo xanh Coâng nhaân người công nhân => Cách nói dựa vào quan hệ đặc điểm, Quan hệ đặc tính chất (nông dân thường mặc áo nâu, điểm, tính chất với công nhân thường mặc áo xanh làm vật có đặc điểm, vieäc) tính chaát -Nông thôn Chỉ người sống - Noâng thoân chæ noâng thoân người sống -Thị thành Chỉ người sống noâng thoân thaønh thò - Thò thaønh chæ =>Cách gọi dựa vào quan hệ người sống vật chứa đựng (nông thôn, thành thaønh thò thị) với vật bị chứa đựng (những người Quan hệ vật sống nông thôn và thành thị) chứa đựng và vật bị ? Giữa “áo nâu” và “áo xanh”; “nông chứa đựng thôn” và “thị thành” có quan hệ với nào với vật ? - ¸o n©u: n«ng d©n-> (234) => Aùo naâu, aùo xanh, noâng thoân, thò thành : Sự vật gọi tên -> Sự vật biểu thị quan hệ : vật chứa đựng vật bị chứa đựng (nông thôn-> người nông dân ; thành thị -> người công nhaân) ? Thö so s¸nh c©u th¬ trªn víi c©u th¬ sau: - “ TÊt c¶ n«ng d©n ë n«ng th«n vµ c«ng nhân các thành phố đứng lên” - Cách diễn đạt thơ Tố Hữu có giá trÞ biÓu c¶m - Cách diễn đạt câu văn xuôi th«ng b¸o sù kiÖn, kh«ng cã gi¶ trÞ biÓu c¶m ?Cách diễn đạt này có tác dụng gì? => Taùc duïng : Ngaén goïn, taêng tính hình aûnh vaø haøm suùc cho caâu vaên GV Như vậy, hoán dụ gọi là tên vật tượng này tên vật tượng khaùc coù quan heä gaàn guõi Caùch goïi nhö làm cho câu văn tăng sức gợi hình, gợi cảm cho diển đạt ? Cách diễn đạt trên là hoán dụ Vậy em hiểu nào là hoán dụ ? Gv chốt lại ghi nhớ -Gọi tên vật tên vật khác có quan hệ gần gũi với nó gọi là hoán dụ -Hs đọc lại ghi nhớ VD: + §Çu xanh - tuæi trÎ + §Çu b¹c - tuæi giµ + Mày râu - đàn ông + Má hồng - đàn bà VËy ho¸n dô cã nh÷ng kiÓu nµo? (ChuyÓn ý) - Học sinh đọc mẫu SGK - 83 ? Các phép hoán dụ thực qua các từ ngữ nào ? Chúng có quan hệ nào các vật chæ ? ? Bµn tay ta” vÝ dô a chØ c¸i g×? ? Em hiÓu nghÜa bãng c©u ca dao lµ g×? ? Trong c©u th¬ cña Tè H÷u em hiÓu “đổ máu” nghĩa là gì? ? Câu thơ nói : Ngày Huế đổ máu nghĩa N«ng th«n - ¸o xanh: C«ng nh©n -> thµnh thÞ Taùc duïng cuûa aån duï : Ngaén goïn, taêng tính hình aûnh vaø haøm suùc cho caâu vaên Ghi nhí 1: (SGK – 82) (235) lµ thÕ nµo? ? ë mÉu phÇn THB v× t¸c gi¶ l¹i nãi: ¸o n©u.¸o xanh, n«ng th«n.thµnh thÞ.? (Vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng) ? Qua phÇn t×m hiÓu em cho biÕt cã mÊy kiÓu ho¸n dô? -GV chốt lại ghi nhớ theo ghi nhớ và đồng thời nói rõ : Nếu ẩn dụ dựa trên quan hệ tương đồng (giống nhau) các vật, thì hoán dụ dựa trên quan hệ tương cận (gần nhau) các vật) -HS đọc ghi nhớ LuyÖn tËp - Học sinh đọc, nêu yêu cầu bài tập? - Häc sinh lµm vµo vë - Mét häc sinh lªn b¶ng - Học sinh đọc bài tập, nêu yêu cầu G ph¸t phiÕu häc tËp cho H ? Gi÷a Èn dô vµ ho¸n dô gièng vµ kh¸c ë ®iÓm nµo? - GV ®a ®a kÕt qu¶: §iÓm gièng vµ kh¸c gi÷a Èn dô vµ ho¸n dô Aån Hoán duï duï Gọi tên vật, Gioáng tượng này tên vật, tượng khác Khaùc Dựa Dựa vaøo vaøo quan quan heä heä töông töông đồng caän Cuï Cuï theå laø theå : töông -Boä đồng phaän veà : -> -Hình toàn thức theå -vaät Caùch chứa II C¸c kiÓu ho¸n dô MÉu NhËn xÐt a) Baøn tay ta = boä phận người (thay cho người lao động) => Laáy moät boä phaän để gọi toàn thể b) Moät ,Ba = Soá lượng cụ thể (thay cho soá ít vaø soá nhieàu) => Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng c) Đổ máu = Dấu hiệu (thay cho hy sinh, maát maùt, laø ngaøy Hueá xaûy chiến sự) => Lấy dấu hiệu vật để gọi vật d) Trái Đất = Nhân loại => Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng Ghi nhí III LuyÖn tËp Bµi tËp * Yªu cÇu: ChØ phÐp ho¸n dô ….cho biÕt mèi quan hÖ c¸c phÐp ho¸n dô a Làng xóm = người noâng daân Vật chứa đựng-vật bị chứa đựng b.Mười năm, trăm năm = thời gian trước mắt Thời gian (236) thức thực hieân Phaåm chaát; -Caûm giaùc đựng -> vaät bò chứa đựng -daáu hieäu cuûa vật -> vaät -Cuï theå ->Trừ u tượng - Häc sinh viÕt chÝnh t¶ (từ: Lần thứ thức dậy đến anh thức lu«n cïng B¸c) laâu daøi Caùi cuï theå - caùi trừu tượng c Aùo chàm = người daân Vieät Baéc dấu hiệu vật với vật d Trái đất = nhân loại Vật chứa đựng-vật bị chứa đựng Bµi tËp * Yªu cÇu: So s¸nh ho¸n dô vµ Èn dô - Gièng : Gäi tªn sù vËt hiÖn tîng tîng nµy víi sù vËt hiÖn têng têng kh¸c - Kh¸c: + Èn dô dùa vµo hiÖn tîng t¬ng tơng đồng cụ thể vÒ: - H×nh thøc - C¸ch thøc thùc hiÖn - PhÈm chÊt - C¶m gi¸c + Ho¸n dô: Dùa vµo quan hÖ cËn: Cô thÓ (4 kiÓu ho¸n dô) Bµi tËp - ChÝnh t¶ Bµi : §ªm b¸c ko ngñ Cñng cè,dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi “ TËp lµm th¬ ch÷” Ruùt kinh nghieäm: (237) Tuần : 27 Tiết : 102 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A TẬP LÀM THƠ LỤC BÁT I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Một số đặc điểm thể thơ bồn chữ - Các kiểu vần sử dụng thơ nói chung và thơ bốn chữ nói riêng 2.Kĩ : - Nhận diện thể thơ bốn chữ đọc và học thơ ca - Xác định cách gieo vần bài thơ thuộc thể thơ bốn chữ - Vận dụng kiến thức thể thơ bồn chữ vào việc tập làm thơ bồn chữ Thái độ Yªu thÝch tiÕng viÖt II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? §äc thuéc lßng bµi th¬ Lîm cña Tè H÷u? Cho biÕt néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi? Bµi míi ? Các em đã đợc học bài thơ nào mà dòng có bốn chữ? - HS kÓ tªn GV: Để làm đợc bài thơ nh trớc tiên chúng ta phải nắm đợc đặc ®iÓm cña thÓ th¬ VËy c¸ch lµm mét bµi th¬ bèn ch÷ ntn? Hoat động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc bài tập I Một vài đặc điểm thể thơ ? Hãy đọc thuộc lòng bèn ch÷: bµi th¬ bèn ch÷ mµ em biÕt? ? NhËn xÐt sè dßng mét bµi th¬, sè tiÕng mçi dßng vµ c¸ch gieo vÇn? - Bµi th¬ cã nhiÒu dßng, mçi dßng - GV kÕt luËn bèn ch÷ - HS ghi - Ng¾t nhÞp: 2/2 VËy thÕ nµo lµ vÇn ch©n, - Gieo vÇn liÒn, vÇn c¸ch hay vÇn vÇn lng, vÇn liÒn, vÇn c¸ch hçn hîp (ChuyÓn ý) - GV ghi ®o¹n th¬ lªn b¶ng II C¸ch gieo vÇn: - HS đọc đoạn thơ VÇn ch©n (Cíc vËn): (238) "Kh¨n th¬ng nhí Khăn rơi xuống đất Kh¨n th¬ng nhí Kh¨n v¾t lªn vai" ? Trong ®o¹n th¬ tõ nµo gieo vÇn víi tõ nµo? - GV kÕt luËn - Lu ý HS cÇn ph©n biÖt víi vÇn liÒn - HS đọc đoạn thơ Xu©n DiÖu ? Những từ ngữ nào đợc gieo vÇn víi nhau? - GV kÕt luËn - HS ghi - HS đọc bài đồng dao ? NhËn xÐt vÒ c¸ch gieo vÇn? - GV kÕt luËn - HS đọc đoạn thơ Tố H÷u ? Nh÷ng tõ nµo gieo vÇn víi tõ nµo? - GV kÕt luËn - HS đọc đoạn thơ Lu Träng L ? Trong ®o¹n th¬, cã tõ nµo gieo vÇn víi kh«ng? - HS làm thơ theo chủ đề tự Gieo vào cuối dòng thơ, đánh dấu sù kÕt thóc cña dßng th¬ VÇn lng: Lµ vÇn gieo ë gi÷a dßng th¬ (Ch÷ cuèi c©u gieo vÇn víi ch÷ gi÷a c©u 2) VD: Mây lưng chừng hàng Veà ngang löng nuùi Ngaøn caây nghieâm trang Mô maøng theo buïi … (Xuaân Dieäu) Vaàn löng : haøng-ngang, trangmaøng Vaàn chaân : haøng-trang, nuùi buïi VÇn liÒn: VÇn liªn tiÕp gièng ë cuèi c©u Ngheù haøng ngheù heï Ngheù chaúng theo meï Thì nghé theo đàn Nghé càn Keû gian noù baét (Đồng dao) Vần liền : hẹ-mẹ, đàn-càn VÇn c¸ch: Lµ vÇn kh«ng gieo liªn tiÕp mµ thêng c¸ch mét dßng th¬ VD: Cháu đường cháu Chú lên đường Đến tháng sáu Chợt nghe tin nhà (Tố Hữu) Vaàn caùch : chaùu-saùu VÇn hçn hîp: Kh«ng gieo vÇn theo mét trËt tù nµo (239) chän - HS th¶o luËn nhãm bµn Mçi nhãm lµm mét bµi th¬ - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy - GV khuyÕn khÝch cho ®iÓm nh÷ng nhãm lµm tèt - Làm thơ theo chủ đề: HS làm độc lập: GV chia tổ, tổ làm chủ đề - Cho ®iÓm nh÷ng c¸ nh©n lµm tèt Chuù beù loaét choaét Caùi xaéc xinh xinh Caùi chaân thoaên thoaét Cái đầu nghênh ngênh (Tố Hữu) Vần lưng, vần chân, tự : Choaét-Xaéc, choaét-thoaét , xinhxinh … III TËp lµm th¬ bèn ch÷: Làm thơ theo chủ đề tự chọn: Làm thơ theo chủ đề: - Chủ đề học tập: - Chủ đề lao động: - Quang c¶nh thiªn nhiªn: 4: Cñng cè, dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng: C¸ch lµm th¬ bèn ch÷ - ChuÈn bÞ bµi : C« T« - Häc bµi cò: Ma IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần 27 tiết 99,100,101,102 Tuần :28 Tiết : 103 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A (240) CÔ TÔ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Vẻ đẹp đất nước vùng biển đỏa - Tác dụng số biện pháp nghệ thuật sử dụng văn 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm văn : giọng đọc vui tươi, hồ hởi - Đọc – hiểu văn ký có yếu tố miêu tả - Trình bày suy nghĩ, cảm nhận thân vùng đảo Cô Tô sau học xong văn Thái độ - GD lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hơng đất nớc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? §äc thuéc lßng bµi th¬ Ma cña TrÇn §¨ng Khoa? Cho biÕt néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi? 3.Bµi míi Sau chuyến tham quan chòm Cô Tô 17 đảo xanh, vịnh Bắc Bộ nhà v¨n NguyÔn Tu©n viÕt bót kÝ Tuú bót C«T« næi tiÕng, bµo v¨n kh¸ dµi, t¶ c¶nh thiên nhiên, biển đảo giông bão, bình minh và sinh hoạt hàng ngày bà trên đảo Đoạn trích gần cuối bài, tái cảnh sớm bình thờng trên biển và đảo Thanh Luân Hoạt động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc I T×m hiÓu chung - GV hớng dẫn đọc: Ngắt nghỉ đúng chỗ, chú ý ®o¹n miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn, c¶nh sinh ho¹t cña ngêi - GV đọc mẫu - HS đọc - GV híng dÉn HS t×m hiÓu c¸c chó thÝch SGK T¸c gi¶: - Nguyeãn Tuaân ( 1910 – 1987), ? Em hiÓu biÕt g× vÒ t¸c gi¶ quê Hà Nội , là nhà văn NguyÔn Tu©n? tiếng , sở trường tuỳ bút và kyù Taùc phaåm cuûa Nguyeãn tuaân luôn thể phong cách độc đáo, tài hoa, hiểu biết phong ? Cho biÕt vÞ trÝ cña ®o¹n trÝch? phú mặt và vốn ngôn ngữ §o¹n trÝch ë phÇn cuèi cña giaøu coù, ñieâu luyeän bµi kÝ C« T« - T¸c phÈm T¸c phÈm: ghi l¹i nh÷ng Ên tîng vÒ - Coâ Toâ laø phaàn cuoái cuûa baøi kyù thiªn nhiªn, ngêi lao động vùng đảo Cô Tô mà Cô Tô , viết chuyến nhà văn thu nhận đợc thăm thực tế thăm đảo Cô Tô chuyến thăm đảo - GV: TP cña NguyÔn Tu©n cuûa taùc giaû lu«n thÓ hiÖn phong c¸ch (241) độc đáo, tài hoa, hiểu biÕt phong phó nhiÒu mÆt, vèn ng«n ng÷ giµu cã, ®iªu luyÖn - §o¹n trÝch ghi l¹i c¶nh đảo chuyến thăm đảo TGiả ? Cho biÕt bè côc cña v¨n b¶n? - P1: Tõ ®Çu -> Bøc tranh Bức tranh toàn cảnh đảo C« T« - P2: TiÕp -> nhÞp c¸nh C¶nh mÆt trêi mäc trªn biÓn C« T« - P3: Cßn l¹i: Bøc tranh sinh hoạt và lao động ngời dân trên đảo - GV: Cảnh đảo Cô Tô đợc t¸c gi¶ miªu t¶ ntn? (Chuûªn ý) - HS đọc lại đoạn đầu ? Cảnh đảo Cô Tô sau trận bão đợc tác giả miêu tả ntn? ? Quan s¸t toµn c¶nh C« T« tác giả đã chọn vị trí nào để quan s¸t? (Nóc đồn biên phòng Cô T«) ? NhËn xÐt g× vÒ c¸c h×nh ¶nh, tõ ng÷, c©u v¨n sö dông ®o¹n nµy? C¸c h×nh ¶nh chän läc, c©u v¨n dµi, dïng mét lo¹t c¸c tÝnh tõ chØ mµu s¾c ? Víi c¸ch miªu t¶ nh vËy em h×nh dung toµn c¶nh C« T« nh thÕ nµo? - §¶o C« T« sau trËn b·o thật rộng lớn với vẻ đẹp s¸ng - GV: Víi c¸ch miªu t¶ cña TG, chóng ta cµng thªm yªu mÕn C« T« nh bÊt cø ngời chài nào đã sinh vµ lín lªn theo mïa sãng ë ®©y Bøc tranh C« Tô đẹp còn vì có tình ngời cña NguyÔn Tu©n (Chuyển ý) Cô Tô đã đẹp nhng càng đẹp tác gi¶ miªu t¶ cô thÓ c¶nh trên đảo Vậy cảnh đó là gì 4: Cñng cè, dÆn dß * Bè côc: ba phÇn II T×m hiÓu v¨n b¶n: Bøc tranh thiªn nhiªn trªn đảo Cô Tô: a Vẻ đẹp Cô Tô sau trận b·o ®i qua: + BÇu trêi: s¸ng + Cây trên núi đảo xanh mợt + Nớc biển lam biếc, đặm đà + C¸t vµng gißn Dùng tính từ tả màu sắc gợi lên khung cảnh Cô Tô sáng, tuyệt đẹp, phóng khoáng và lộng lẫy (242) ? Bức tranh thiên nhiên trên đảo Cô Tô đợc Nguyễn Tuân miêu tả ntn? Em học tập đợc gì qua cách miêu tả tác giả? - Häc bµi theo phÇn ph©n tÝch - ChuÈn bÞ bµi viÕt bµi hai tiÕt t¹i líp.(xem c¸ch lµm v¨n t¶ ngêi, t¶ c¶nh sinh ho¹t) IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :28 Tiết : 104 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A CÔ TÔ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Vẻ đẹp đất nước vùng biển đỏa - Tác dụng số biện pháp nghệ thuật sử dụng văn 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm văn : giọng đọc vui tươi, hồ hởi - Đọc – hiểu văn ký có yếu tố miêu tả - Trình bày suy nghĩ, cảm nhận thân vùng đảo Cô Tô sau học xong văn Thái độ - GD lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hơng đất nớc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? §äc thuéc lßng bµi th¬ Ma cña TrÇn §¨ng Khoa? Cho biÕt néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi? 3.Bµi míi Hoạt động thầy và trò Nội dung - HS theo dâi tõ: MÆt trêi b C¶nh mÆt trêi mäc trªn biÓn: l¹i räi lªn.lµ lµ nhÞp c¸nh GV: Cã thÓ nãi c¶nh mÆt trời mọc trên biển đợc tác gi¶ vÏ lªn thµnh mét bøc tranh víi ngßi bót tµi hoa ? C¶nh mÆt trêi mäc trªn biển, đảo Cụ Tô đợc quan s¸t vµ miªu t¶ theo tr×nh tù: + Tríc mÆt trêi mäc + Trong lóc mÆt trêi mäc + Sau mÆt trêi mäc (243) ? H·y t×m c¸c chi tiÕt miªu tả thời điểm đó? - Ch©n trêi ngÊn bÓ s¹ch nh tÊm kÝnh - Trßn tr×nh, phóc hËu nh lòng đỏ trứng thiên nhiên đầy đặn Quả trứng hồng hào thăm thẳm, đờng bệ đặt lên mâm bạc y nh m©m lÔ phÈm tiÕn tõ b×nh minh - Vµi chiÕc nh¹n chao ®i chao l¹i mét h¶i ©u lµ lµ nhhÞp c¸nh ? Em nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶? - Nh÷ng so s¸nh thËt míi mÎ, nh÷ng liªn tëng thËt đọc đáo, thú vị Cách dùng tõ ng÷ sang träng ? Em cảm nhận đợc gì c¶nh mÆt trêi mäc qua c¸ch miªu t¶ cña NguyÔn Tu©n? ? Theo em ®©u mµ t¸c giả lại miêu tả đợc nh vậy? (tµi n¨ng quan s¸t, lßng yªu thiªn nhiªn) GV: NguyÔn Tu©n lµ ngêi có tình yêu thiên nhiên đến say đắm và khát vọng khám phá cái đẹp Đã nhiều lần NguyÔn Tu©n r×nh mÆt trêi mäc Cã lÇn «ng phôc tõ ba bèn giê s¸ng Cã thÓ nãi, ®©y lµ mét ®o¹n v¨n kiÓu mÉu vÒ bót ph¸p miªu t¶ cña NguyÔn Tuân, đó ngời ta thấy có sù hoµ hîp gi÷a c¶nh vµ t×nh, thiªn nhiªn k× ¶o, nh léng lÉy mÜ lÖ h¬n c¸i nhìn đọc đáo nhà văn - Học sinh đọc từ: "Khi mặt trời đã lên vài sµo" ? cảnh sinh hoạt trên đảo đợc tác giả tập trung miêu tả vào thời gian và địa điểm nµo? ? T¹i t¸c gi¶ l¹i chän nhÊt c¸i giÕng níc ngät để tả cảnh sinh hoạt trên đảo Cô Tô? Sù sèng sau mét ngµy LĐ đảo quần tụ quanh giÕng níc; lµ n¬i sù sèng diễn mang tính chất đảo: đông vui, tấp nập, bình dị ? Trong m¾t cña NguyÔn Tu©n, sù sèng n¬i + Ch©n trêi, ngÊn bÓ s¹ch nh tÊm kÝnh lau hÕt m©y, hÕt bôi MÆt trêi trßn trÜnh, phóc hËu nh lòng đỏ trứng thiên nhiên đầy đặnY nh mâm lễ phẩm tiÕn tõ b×nh minh Tác giả dùng nhiều hình ảnh để so saùnh =>C¶nh mÆt trêi mäc thËt hïng vÜ, rực rỡ, tráng lệ làm nên ấn tợng riêng, đặc sắc trời biển Cô T« Cảnh sinh hoạt người trên đảo Cô Tô : + C¸i giÕng níc ngät ë ria mét hßn đảo.vui nh cái bến và đậm đà m¸t nhÑ h¬n mäi c¸i chî - Là nơi sống diễn mang tính chất đảo.- Tấp nập, đông vui, thaân tình - C¸i giÕng níc ngät sím cã kh«ng biÕt bao nhiªu lµ ngêi (244) đảo Cô Tô diễn nh nµo quanh c¸i giÕng níc ngät? - Cái giếng đông ngời: t¾m, móc, g¸nh níc, bao nhiªu lµ thïng gç cong, ang, gèm C¸c thuyÒn më n¾p s¹p chờ đổ nớc để chuẩn bị khơi đánh cá Anh hùng Ch©u Hoµ M·n quÈu níc cho thuyÒn ChÞ Ch©u Hoµ Mãn dịu dàng địu ? Tõ vÞ trÝ c¸i giÕng níc ngät, t¸c gi¶ cßn miªu t¶ địa điểm nào khác? + Chỗ bãi đá nuôi sáu mơi v¹n h¶i s©m.mêi t¸m thuyÒn lín nhá chuÈn bÞ kh¬i + Từ đoàn thuyền đến giÕng thïng, cong vµ g¸nh nèi tiÕp ®i ®i, vÒ vÒ ? Næi bËt c¶nh sinh hoạt đó là ai? + Anh hïng Ch©u Hoµ M·n quÈy 15 g¸nh níc + Chị Châu Hoà Mãn địu connh c¸i h×nh ¶nh biÓn c¶ lµ mÑ hiÒn mím c¸ cho lò lµnh ? H×nh ¶nh anh hïng Ch©u Hoµ M·n g¸nh níc ngät thuyÒn, chÞ Ch©u Hoµ M·n địu bên cái giếng nớc trên đảo gợi cho em c¶m nghÜ g× vÒ cuéc sèng vµ ngêi n¬i d©y? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc sö dông tõ ng÷ vµ nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶? C¸c tõ ng÷ chän läc.Dïng biÖn ph¸p so s¸nh míi mÎ, sù c¶m nhËn tinh tÕ ? Bài văn đã cho em hiểu gì veà Coâ Toâ? ? Qua ph©n tÝch ®o¹n trÝch, em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ ng÷, nghÖ thuËt miªu t¶ cña t¸c gi¶? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc LuyÖn tËp - HS đọc bài tập - Nªu yªu cÇu - GV híng dÉn - HS viÕt =>Cuoäc soáng eâm aám , haïnh phuùc lao động giản dị, bình III Tæng kÕt * Ghi nhí (SGK- 91) IV LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: ViÕt ®o¹n v¨n t¶ c¶nh mÆt trêi mäc (trªn biÓn, trªn s«ng, hoÆc trªn nói) *Yªu cÇu: - §o¹n v¨n hoµn chØnh - Sö dông phÐp so s¸nh, nh©n ho¸ - t¶ theo thø tù Bµi tËp 2: chÐp l¹i ®o¹n v¨n vµ häc thuéc lßng (245) nh¸p - HS tr×nh bµy tríc líp GV khuyÕn khÝch cho ®iÓm nh÷ng HS lµm tèt - BT2 HS vÒ nhµ lµm vµ häc thuéc 4: Cñng cè, dÆn dß ? Bức tranh thiên nhiên trên đảo Cô Tô đợc Nguyễn Tuân miêu tả ntn? Em học tập đợc gì qua cách miêu tả tác giả? - Häc bµi theo phÇn ph©n tÝch - ChuÈn bÞ bµi viÕt bµi hai tiÕt t¹i líp.(xem c¸ch lµm v¨n t¶ ngêi, t¶ c¶nh sinh ho¹t) IV.Ruùt kinh nghieäm: ********************************** Ngày soạn Ngày dạy Tuần : Tiết : 6A 6A Lớp :6A Ngµy gi¶ng:6 a1 6a2 Tuần 28- TIEÁT 105 – 106 VIẾT BAØI TẬP LAØM VĂN SỐ VĂN TẢ NGƯỜI I.Mục tiêu cần đạt 1.KiÕn thøc + Bài tập làm văn số nhằm đánh giá hs các phương diện sau - Biết cánh làm bài văn tả người qua thực hành viết - Trong thực hành , biết cách vận dụng các kĩ và kiểu thức văn miêu tả nói chung và tả người nói riêng đã học các tiết học trước đó (ở bài 18,19,22,23) 2.KÜ n¨ng - Các kĩ viết nói chung (diễn đạt , trình bày , chữ viết , chính tả , ngữ phaùp ………) (246) II Chuaån bò Học sinh : Sách , chuẩn bị bài Giáo viên : Sách giáo viên, bài soạn III.Các hoạt động dạy và học Hoạt động 1: Khởi động 1: Ổn định lớp 2: Kiểm tra bài cũ : Nhắc nhở hs chuẩn bị giấy cẩn thận 3/ Bài Nhắc nhở thái độ làm bài Hoạt động I: Đề bài : Học sinh có thể chọn hai đề sau Em hãy viết bài văn tả người thân yêu và gần gủi với mình (ông , bà , cha , meï , chò , em……) II: Đáp án : (Laäp daøn yù) 1: Mở bài : Giới thiệu người tả 2: Thaân baøi : Miêu tả chi tiết : Ngoại hình , cử , hành động , lời nói ……… 3: Keát baøi Nhận xét , nêu cảm nghĩ người viết người tả * Nhắc nhở – gợi ý * _ Khi tả người : Cần phải xác định đối tượng (tả chân dung hay tả tö theá laøm vieäc) _ Quan sát , lựa chọn các chi tiết tiêu biểu _ TẢ theo trình tự : Từ khái quát đến cụ thể Từ hình dáng bên ngoài Tính cách bên _ Baøi laøm phaûi coù phaàn : MB – TB – KB * Để bài văn giàu cảm xúc , các em cần phải lồng cảm xúc mình kết hợp với so sánh , liên tưởng , tưởng tượng đến các vật có liên quan Hoạt động 3: Củng cố,dặn dò 4/ Cuûng coá (247) _ Hs đọc lại bài soát lỗi nộp bài 5/ Daën doø _ Xem laïi caùch laøm baøi _ Soạn “Các thành phần chính câu” Ruùt kinh nghieäm: ********************** Tuần :28 Tiết : 106 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6ª CÁC THÀNH PHẦN CỦA CÂU I Mục tiêu cần đạt KiÕn thøc - Nắm khái niệm các thành phần chính câu - Phân biệt thành phần chính và thành phần phụ câu 2.Kĩ : - Xác định chủ ngữ và vị ngữ câu - Đặt câu có chủ ngữ, vị ngữ phù hợp với yêu cầu cho trước Thái độ - Yªu tiÕng viÖt (248) II ChuÈn bÞ: - GV: Giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Ho¸n dô lµ g×? C¸c kiÓu ho¸n dô? T×m c©u cã sö dông ho¸n dô vµ ph©n tÝch t¸c dông? Bµi míi Trong câu có hai thành phần chính là CN và VN, để hiểu rõ các thành phÇn chÝnh còng nh ph©n biÖt chóng víi thµnh phÉn phô bµi häc h«m chóng ta sÏ t×m hiÓu Hoạt động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc mẫu ? Nh¾c l¹i tªn c¸c thµnh phần câu đã học bậc tiểu häc? Caùc thaønh phaàn caâu: Chuû ngữ, Vị ngữ, Trạng ngữ G Vậy thành phần này thành phần nào là I Ph©n biÖt thµnh phÇn chÝnh thành phần chính ,thành víi thµnh phÇn phô cña c©u: MÉu : phần nào là thành phần phụ NhËn xÐt chúng ta cùng tìm hiểu phần I - Ch¼ng bao l©u -> Tr¹ng ng÷ cã - HS đọc mẫu (SGK- 92) thÓ bá -> thµnh phÇn phô ? T×m c¸c thµnh phÇn c©u - Chủ ngữ( tôi) và vị ngữ( đã trở c©u trªn? thµnh ) lµ thµnh phÇn kh«ng thÓ Chẳng bao lâu, tôi //đã trở thiÕu c©u: thµnh mét - CÊu t¹o c©u hoµn TN CN chØnh VN - Diễn đạt ý trọn chµng dÕ niªn cêng vÑn tr¸ng -> Thµnh phÇn chÝnh ? Thö bá lÇn lît tõng thµnh phần câu đi, thì câu đó sao? ? Bá tr¹ng ng÷ c©u trên, có ảnh hởng đến nghĩa cña c©u kh«ng? Câu có thay đổi nghĩa không? - VÒ c¬ b¶n ý nghÜa cña c©u không thay đổi ?Bá thµnh phÇn chñ ng÷ th× nh thÕ nµo? - Ta không hiểu hành động, tính chất nói đến là ?Bá thµnh phÇn vÞ ng÷ th× nh thÕ nµo? - Ta không hiểu nhân vật đợc nói đến câu có hành động, tính chất nµo Ghi nhí 1: (SGK- 92) (249) G ? Nh vËy c©u thµnh phÇn nµo cã thÓ lîc bá ®i mà không làm thay đổi ý nghÜa cña c©u? thµnh phÇn nµo kh«ng thÓ lîc bá mµ b¾t buéc ph¶i cã mÆt c©u - Thµnh phÇn TN cã thÓ lîc bá - Thµnh phÇn CN,Vn kh«ng thÓ lîc bá G KL: thµnh phÇn TN cã thÓ lîc bá kh«ng b¾t buéc cã mÆt c©u gäi lµ thµnh phÇn phô - Thµnh phÇn b¾t buéc ph¶i có mặt câu CN,VN để diễn đạt ý trọn vẹn gọi là thµnh phÇn chÝnh §ã còng chÝnh lµ néi dung cña ghi nhí - HS đọc ghi nhớ G lu ý häc sinh G treo b¶ng phô ghi Vd - Anh /vÒ h«m nµo? CN VN - H«m qua G; nh chóng ta võa nãi thµnh phÇn chÝnh lµ thµnh phÇn kh«ng thÓ lîc bá vµ b¾t buéc ph¶i cã mÆt c©u nhng sè hoµn c¶nh nãi th× thµnh phÇn nµy l¹i bÞ lîc bá Vì chúng ta phải đặt hßn c¶nh nãi n¨ng vµ cấu tạo câu để sử dụng cho phï hîp - HS đọc lại mẫu phần I: II VÞ ng÷: MÉu NhËn xÐt: *§Æc ®iÓm cña vÞ ng÷ ->Kết hợp : đã, sẽ, đang, ->Phã tõ chØ quan hÖ thêi gian - Có thể trả lời các câu hỏi :Làm ?Như nào?Làm gì ?lµ g× ? *CÊu t¹o cña vÞ ng÷ Chẳng bao lâu, tôi //đã trở thµnh mét TN CN VN chµng dÕ niªn cêng tr¸ng ? Vị ngữ có thể kết hợp với từ nào phía trước ? ->Kết hợp với từ “đã” phÝa tríc =>Phã tõ ->ChØ thêi gian G;Vị ngữ có khả kết hợp với phó từ quan hệ thời gian: đã,sẽ, đang,vừa,mới,sắp, (250) ? Vị ngữ trả lời cho câu hởi nào ? - Có thể trả lời các câu hỏi :Làm ?Như nào?Làm gì ? - Nªu yªu cÇu ? Xác định các thành phần chÝnh cña c©u? a Mét buæi chiÒu, t«i // đứng cửa TN CN VN1 hang nh mäi khi, xem hoµng h«n VN2 xuèng ( T« Hoµi) b Chî N¨m C¨n// n»m s¸t bªn bê CN VN1 sông, ồn ào, đông vui, tấp nËp VN2 VN3 VN4 ( §oµn Giái) c C©y tre// lµ ngêi b¹n th©n cña CN VN n«ng d©n VN ( ) Tre, nøa, tróc, mai, vÇu// gióp ngêi tr¨m ngh×n CN VN c«ng viÖc kh¸c (ThÐ p Míi) ? Phân tích cấu tạo vị ngữ các câu sau : ? Vị ngữ là từ hay cụm từ? Nếu là từ thì thuộc từ loại nào? Nếu là cụm từ thì đó là cụm từ gì? Mỗi câu có thể có vị ngữ? - Mçi c©u cã thÓ cã mét hoÆc nhiÒu VN - VN cã thÓ lµ §T, TT, côm §T, côm TT, DT hoÆc côm DT ? Qua ph©n tÝch bµi tËp em rút nhận xét gì đặc điểm vµ cÊu t¹o cña VN ? a đứng cửa hang ,xem hoàng xuống-> là cụm động từ b V1 là cụm động từ, V2, V3, V4 là từ – tính từ ) c (Vị ngữ là cụm danh từ ,VN2 là cụm động từ ) - VN lµ:§T(côm §T), TT(côm TT), DT(côm DT) - Mçi c©u cã thÓ cã mét hoÆc nhiÒu VN Ghi nhí 2:(SGK- 93) III Chñ ng÷: MÉu: (251) Đặc điểm vị ngữ : Có thể kết hợp với phó từ : đã, sẽ, đang, sắp, từng, vừa, … và trả lới cho caâu hoûi : Laøm ? Nhö theá naøo ? Laøm gì … Vị ngữ thường là động từ (cụm động từ), tình từ (cụm tính từ), danh từ (cụm danh từ-có kết hợp với từ “là”=mà ta đã học bài danh từ) Câu có thể có nhiều vị ngữ - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc - HS đọc lại BTa, b, c (Phần II) - Nªu yªu cÇu BT ? T×m CN cña c©u trªn? a Moät buoåi chieàu, toâi // TN C V1 đứng cửa hang khi, xem hoàng hoân xuoáng VN2 (CN là đại từ) b Chợ Năm Căn // nằm sát bên bờ sông, ồn C V1 aøo, ñoâng vui, taáp naäp V2 V3 V4 (CN laø cuïm DT) c Cây tre // là người bạn thaân C V cuûa noâng daân Vieät Nam {……} Tre, nứa, mai, vầu // giuùp C1 C2 C3 C4 NhËn xÐt: * §Æc ®iÓm cña chñ ng÷ ->CN biÓu thÞ sù vËt cã hµnh động, trạng thái nêu VN ->CN tr¶ lêi c¸c c©u hái:Ai?, C¸i g×?, Con g×? *Cấu tạo chủ ngữ a.CN là đại từ b CN lµ côm danh tõ c CN lµ DT Ghi nhí 3: (SGK- 93) III LuyÖn tËp Bµi tËp * Yªu cÇu: X§Þnh CN, VN, xÐt cÊu t¹o cña chóng? - Câu 1: Tôi ( CN đại từ) đã trở thành…(VN, cụm §T) - C©u 2: §«i cµng t«i ( CN - Côm DT) MÉm bãng ( VN, TT) - C©u 3: Nh÷ng c¸i vuèt ë kh«e, ë ch©n (CN- côm DT) Cø cóng dÇn vµ nhän ho¾t (VN- côm TT) - C©u 4: T«i (CN- §¹i tõ) Co cẳng đạp…(VN- côm §T) - C©u 5: Nh÷ng ngän cá (CN côm DT) gÉy r¹p….(VN- côm §T) Bµi tËp 2: §Æt c©u theo c¸c yªu cÇu: a Mét c©u cã VN tr¶ lêi cho c©u hái: Lµm g×? Gîi ý: KÓ vÒ mét viÖc tèt em hoÆc bạn em làm đợc Trong kiểm tra, em đã cho bạn mượn bút (252) VN người trăm nghìn công vieäc khaùc (CN laø DT) (C1,C2,C3,C4 =nhieàu CN laø DT) ? Haõy cho bieát moái quan hệ vật nêu chủ ngữ với hành động, đặc điểm, trạng thái….nêu vị ngữ là quan hệ gì? +Chủ ngữ nêu tên vật ,hiện tượng +Vị ngữ biểu thị hành động trạng thái, đặc điểm vật ?Chủ ngữ có thể trả lời caâu hoûi nhö theá naøo ? ? Ph©n tÝch cÊu t¹o cña chñ ng÷ nh÷ng c©u trªn? G ®a thªm vÝ dô CN cã thÓ lµ §T,TT d- Lao động là nghĩa vụ cña ngêi CN(§T) häc sinh Chăm là đức tính tốt cña CN(TT) ngêi häc sinh ? Qua ph©n tÝch bµi tËp, em rót kÕt luËn g× vÒ thµnh phÇn CN cña c©u? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt l¹i kiÕn thøc LuyÖn tËp G ph¸t phiÕu häc tËp - HS đọc bài tập - Nªu yªu cÇu - HS th¶o luËn nhãm bµn - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV nhËn xÐt, bæ sung - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu b Mét c©u cã VN tr¶ lêi cho c©u hái ntn? Gîi ý: T¶ h×nh d¸ng hoÆc tÝnh t×nh đáng yêu bạn em Baïn em raát toát c Mét c©u cã VN tr¶ lêi cho c©u hái : Lµ g×? Gîi ý: §Ó giíi thiÖu nh©n vËt Bạn Lan là lớp trưởng (253) - HS làm độc lập - HS lªn b¶ng lµm - HS nhËn xÐt - GV chèt l¹i ? ChØ CN c¸c c©u em vừa đặt? Cho biết CN đó trả lời cho câu hái nµo? - HS lµm BT - NhËn xÐt - GV chèt kiÕn thøc 4: Cñng cè,dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi “ TËp lµm th¬ ch÷” IVRuùt kinh nghieäm: Tuần 28 tiết 103,104,105,106 Ngµy gi¶ng:6 a1 (254) Tuần : 29 Tiết : 109 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A CÂY TRE VIỆT NAM (ThÐp Míi) I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Hình ảnh cây tre đời sống và tinh thần nguồi Việt Nam - Những đặc điểm bật giọng điệu, ngôn ngữ bài ký 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm và sáng tạo bài văn xuôi giàu chất thơ chuyển dịch giọng điệu phù hợp - Đọc – hiểu văn ký đại có nhiều yếu tố miêu tả, biểu cảm - Nhận phương thức biểu đạt chính : miêu tả kết hợp biểu cảm, thuyết minh, bình luận - Nhận biết và phân tích tác dụng các phép so sánh, nhân hóa, ẩn dụ 3- Thái độ : - Gi¸o dôc lßng yªu quý thiªn nhiªn vµ ngêi VN II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS chuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Cảnh lao động và sinh hoạt ngời trên đảo Cô Tô đợc miêu tả ntn? (255) Bµi míi Mỗi đất nớc, dân tộc chọn cho mình loài cây, loài hoa để làm biểu tợng: Mía (Cu Ba); Bạch Dơng (Nga); Hoa anh đào (Nhật Bản) Đất nớc VN từ bao đời đã chọn cây tre làm biểu tợng Một loài cây tợng trng cho t©m hån, khÝ ph¸ch cña d©n téc Ca ngîi NDVN anh hïng cuéc kh¸ng chiến chống Pháp, đạo diễn ngời Ba Lan cùng với các nhà văn VN đã xây dựng phim tài liệu: Cây tre VN Nhà báo lừng danh Thép Mới đã viết bài kí Cây tre VN để thuyết minh cho phim này Hoạt động thầy và trò Nội dung - Gv hớng dẫn đọc: I Tìm hieåu chung : + §äc lu lo¸t, râ rµng, giäng nhÞp nhµng - GV đọc mẫu -> học sinh đọc - Cho HS t×m hiÓu c¸c chó thÝch SGK T¸c gi¶: ThÐp ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Míi: Tªn thËt: Hµ ThÐp Míi? V¨n Léc Ngoµi ho¹t - T¸c gi¶: ThÐp Míi (1925 - 1991), tªn khai động báo chí, ông còn sinh lµ Hµ V¨n Léc, quª ë quËn T©y Hå viÕt bót kÝ, thuyÕt HN Ngoµi b¸o chÝ, ThÐp Míi cßn viÕt nhiÒu minh phim bót kÝ, thuyÕt minh phim T¸c phÈm: - GV giíi thiÖu vÒ t¸c phÈm (SGK) - T¸c phÈm: Bµi C©y tre VN lµ lêi b×nh cho bé phim cïng tªn cña nhµ ®iÖn ¶nh Ba Lan - ThÓ bót kÝ ? Bµi v¨n thuéc thÓ lo¹i g×? ViÕt vÒ sù vËt nµo? (ThÓ bót kÝ chÝnh luËn tr÷ t×nh- thuyÕt minh, * Bè côc giíi thiÖu.) Chia lµm phÇn ? V¨n b¶n chia mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn? - P1: Tõ ®Çu -> Nh ngêi GThiÖu chung vÒ c©y tre - P2: TiÕp -> chung thuû C©y tre, ngêi b¹n th©n cña ngêi d©n VN - P3: Cßn l¹i: C©y tre t¬ng lai vµ lµ biÓu tîng cña NDVN ? Còng lµ thÓ kÝ, so víi bµi C« T« em thÊy cã ®iÓm nµo kh¸c? (Bµi C« T« ghi chÐp sù viÖc cã thËt, tríc m¾t, miªu t¶ c¶nh sinh ho¹t Cây tre VN: Ghi chép việc đã diễn dựa vµo h×nh ¶nh c©y tre, cã kÌm c¶m xóc, giíi thiÖu, thuyÕt minh GV: Bài kí Cây tre VN đợc tác giả Thép Mới II T×m hiÓu v¨n b¶n giíi thiÖu ntn? Chóng ta cïng ®i t×m Giíi thiÖu chung hiÓu vÒ c©y tre ViÖt Nam: - Tre có mặt - HS theo dâi ®o¹n ®Çu miền đất nước, tre ? đoạn đàu tác giả đã giới thiệu cây tre câu văn nào? Câu văn đó có nhiệm vụ gần gũi với g×? sống người nông + C©y tre lµ ngêi b¹n th©n cña n«ng d©n ViÖt nam nh©n d©n ViÖt Nam daân ? §Ó lµm râ cho luËn ®iÓm: C©y tre lµ ngêi bạn thân.tác giả đã đa lí lẽ và dẫn chøng nµo? Hay nãi c¸ch kh¸c t¸c gi¶ dùa trªn c¨n cø nào để nhận xét: "Tre là ngời bạn thân n«ng d©n VN, cña nh©n d©n VN"? - Cây tre có mặt khắp miền đất nớc: - Tre gaàn guõi, thaân Tre §ång Nai, nøa ViÖt B¾c, tre ngót ngµn (256) §iÖn Biªn Phñ.®©u ®©u ta còng cã nøa tre lµm b¹n ? T¸c gi¶ gäi tre lµ ngêi b¹n th©n cña nh©n d©n VN em cã suy nghÜ g× vÒ c¸ch gäi nµy? - T¸c gi¶ gäi tre lµ ngêi b¹n th©n cña nh©n dân VN: đây là cách gọi đúng vì tre gần gũi, gắn bó, thân thuộc với đời sống ngêi VN C¸ch gäi Êy chøng tá t¸c gi¶ tõng g¾n bã víi tre, hiÓu vµ quÝ träng c©y tre cña d©n téc ? Qua đó cho thấy tác giả cảm nhận cây tre nh thÕ nµo? ? T¸c gi¶ c¶m nhËn c©y tre VN qua c¸c biÓu hiÖn cô thÓ nµo vÒ: + Vẻ đẹp? + PhÈm chÊt? ? NhËn xÐt vÒ c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶ c¸c lêi v¨n trªn? T¸c gi¶ dïng nhiÒu tÝnh tõ (th¼ng, méc m¹c, nhòn nhÆn, cøng c¸p, dÎo dai, v÷ng ch¾c), cã tác dụng gợi tả vẻ đẹp và phấm chất đáng quí cây tre VN ? Qua vẻ đẹp và phẩm chất trên liên tởng đến đức tính nào ngời VN? TÊt c¶ nh÷ng phÈm chÊt cao quÝ Êy cña c©y tre còng gièng, còng gÇn gòi biÕt bao víi nh÷ng phÈm chÊt vµ tÝnh c¸ch cña nh©n d©n VN đó là đức tính cao, giản dị, bền bỉ GV: ®o¹n v¨n më ®Çu võa mang tÝnh chÊt miªu t¶ giíi thiÖu vµ chÝnh luËn mét c¸ch nhÑ nhµng t¬i m¸t mµ l¾ng s©u - GV lÊy dÉn chøng bµi th¬ C©y tre VN Nguyễn Duy để minh hoạ cho phần nµy GV: Sau giới thiệu khái quát, tác giả đã cô thÓ ho¸ c©y tre nh thÕ nµo? (ChuyÓn ý) - HS theo dâi ®o¹n 2: ? §Ó chøng minh cho ý bao qu¸t: C©y tre lµ ngời bạn thân, tác giả đã đa các ý nào? ? H·y t×m nh÷ng chi tiÕt chøng tá c©y tre g¾n bó khăng khít với đời sống vật chất ND ta? ?Sự gắn bó tre với đời sống hàng ngày ngời VN đã đợc giới thiệu nh nào trªn c¸c mÆt sinh ho¹t: + Lµm ¨n? + NiÒm vui? + Nçi buån? + Tre ăn với ngời đời đời, kiếp kiếp + Tre gióp ngêi tr¨m ngh×n c«ng viÖc kh¸c nhau.Tre lµ c¸nh tay cña ngêi n«ng d©n: Cèi xay tre, giang chÎ l¹t, que truyÒn, ®iÕu hót thuèc, giêng tre Tre anh hùng lao động thuộc, gắn bó với laøng queâ Vieät Nam, laø hình aûnh cuûa laøng queâ Vieät Nam - Pheùp nhaân hoùa, tính từ gợi tả => Tre mang phaåm chất tốt đẹp người cao, giaûn dò, beàn bæ - Tre với đời sống hµng ngµy cña ngêi VN đã đợc giới thiệu nh thÕ nµo trªn c¸c mÆt sinh ho¹t: + Lµm ¨n? + NiÒm vui? + Nçi buån? + Tre ¨n ë víi ngêi đời đời, kiếp kiếp + Tre gióp ngêi tr¨m ngh×n c«ng viÖc kh¸c nhau.Tre lµ c¸nh tay (257) cña ngêi n«ng d©n: Cèi xay tre, giang chÎ l¹t, que truyÒn, ®iÕu hót thuèc, giêng tre Tre anh hïng lao động 4: Cñng cè- DÆn dß - GV hÖ thèng bµi gi¶ng: Lu ý nh÷ng phÈm chÊt quý b¸u cña c©y tre - Häc thuéc lßng ®o¹n - ViÕt ®o¹n v¨n c¶m nhËn vÒ c©y tre IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :29 Tiết :* 6A Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A CÂY TRE VIỆT NAM (ThÐp Míi) I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Hình ảnh cây tre đời sống và tinh thần nguồi Việt Nam - Những đặc điểm bật giọng điệu, ngôn ngữ bài ký 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm và sáng tạo bài văn xuôi giàu chất thơ chuyển dịch giọng điệu phù hợp - Đọc – hiểu văn ký đại có nhiều yếu tố miêu tả, biểu cảm - Nhận phương thức biểu đạt chính : miêu tả kết hợp biểu cảm, thuyết minh, bình luận - Nhận biết và phân tích tác dụng các phép so sánh, nhân hóa, ẩn dụ 3- Thái độ : - Gi¸o dôc lßng yªu quý thiªn nhiªn vµ ngêi VN II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS chuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Cảnh lao động và sinh hoạt ngời trên đảo Cô Tô đợc miêu tả ntn? Bµi míi (258) Hoạt động thầy và trò ? T¹i t¸c gi¶ l¹i nãi: Tre lµ c¸nh tay cña ngêi n«ng d©n? T¸c dông cña c¸ch nãi? (NÕu thiÕu ngêi sÏ kh«ng hoµn thiÖn BiÖn ph¸p ho¸n dô.) ? Ngoài đời sống vật chất, tác giả còn giới thiÖu c©y tre lÜnh vùc nµo? H·y t×m chi tiết để chứng tỏ điều đó? +Nh¹c cña tróc, cña tre DiÒu tre, s¸o tre, s¸o tróc ? Nói đến gắn bó tre với đời sống vật chất, tác giả đã tôn vinh cho tre danh hiệu cao quý nµo? V× l¹i nãi nh vËy? ? NhËn xÐt vÒ lêi v¨n, biÖn ph¸p nghÖ thuËt sö dông ®o¹n? Lêi v¨n giµu nhÞp ®iÖu, dïng biÖn ph¸p nh©n ho¸, lÝ lÏ dÉn chøng giµu søc thuyÕt phôc, xen yÕu tè tr÷ t×nh ? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ h×nh ¶nh c©y tre ®o¹n nµy? - HS theo dâi tõ: Nh tre mäc th¼ng ? T¸c gi¶ më ®o¹n nµy b»ng c©u v¨n nµo? NhËn xÐt vÒ cÊu tróc c©u? Nh tre mäc th¼ng, ngêi kh«ng chÞu khuÊt: (Câu so sánh, đứng riêng Mở đoạn) ? §Ó ca ngîi h×nh ¶nh c©y tre cuéc kháng chiến chống Pháp, tác giả đã đa nh÷ng dÉn chøng nµo? ? NhËn xÐt vÒ c¸ch gieo vÇn, c¸ch dïng tõ ng÷ ë ®o¹n nµy? Giäng v¨n hµo hïng, dïng ®iÖp tõ, ®iÖp ng÷, vần "ông" đợc láy linh hoạt ? ViÖc l¸y l¹i vÇn "«ng" cã t¸c dông g×? (Cuồn cuộn, nhấp nhô theo sóng ngời đọc h×nh dung cuéc kh¸ng chiÕn trêng k×, dÎo dai cña d©n téc.) ? ë ®o¹n nµy t¸c gi¶ ca ngîi phÈm chÊt g× cña c©y tre? - GV: Trong quá khứ thì Tre nh đó, sang kỉ 21 và xa nữa, thời đại công nghiÖp vµ v¨n minh, liÖu vai trß cña c©y tre có còn đợc nh không? (ChuyÓn ý) ? §Ó nãi vÒ h×nh ¶nh c©y tre t¬ng lai tác giả đã đa hình ảnh nào? Nhận xét vai trß t¸c dông cña c©u v¨n? (Ph¬ng tiÖn chuyÓn ý rÊt tù nhiªn) ? Vị trí tre tơng lai đã đợc tác giả dù ®o¸n nh thÕ nµo? S¾t thÐp cã thÓ nhiÒu h¬n tre nøa, nhng tre sÏ cßn m·i t©m hån d©n téc VN Tác giả đã dựa vào tiến xã hội , dựa vào gắn bó tre với đời sống DT, là tâm hồn DT để dự đoán Nội dung C©y tre g¾n bã víi ngêi vµ d©n téc ViÖt Nam: a Cây tre đời sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña ngêi d©n VN: Trong đời sống - Ăn với người đời đời kiếp kiếp - Gắn bó với người lứa tuoåi ( vui –buoàn) Trong lao động - Tre laø caùnh tay phải người nông daân - Giúp người muôn nghìn traêm vieäc => Tre anh huøng lao động C©y tre g¾n bã mËt thiết với đời sống vật chÊt vµ tinh thÇn cña ngêi VN Trong chiến đấu - Tre là đồng chí chiến đấu ta - Tre laø vuõ khí choáng giặc giữ nước, hi sinh bảo vệ ho người => Tre anh huøng chiến đấu " Nhaân hoùa, ñieäp ngữ -> C©y tre th¼ng th¾n, bÊt khuÊt cïng nh©n dân VN đánh thắng đế quốc Pháp xâm lợc (259) ? Tõ h×nh ¶nh "Tre giµ m¨ng mäc" t¸c gi¶ suy nghÜ g× vÒ c©y tre t¬ng lai? Lêi v¨n giµu c¶m xóc, nhÞp ®iÖu KÕt cÊu ®Çu cuèi t¬ng øng ? ë ®o¹n kÕt t¹i t¸c gi¶ l¹i mét lÇn n÷a khẳng định lại phẩm chất tre? ? Víi c¸ch kÕt thóc nh vËy, em nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh c©y tre t¬ng lai? ? Em thấy cái tài để tạo nên thành công cña nhµ v¨n ThÐp Míi ®o¹n trÝch lµ g×? ? Néi dung cña ®o¹n trÝch? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc - GV: §©y lµ mét bµi bót kÝ chÝnh luËn tr÷ tình đặc sắc, có kết hợp chặt chẽ thuyết minh, biÓu c¶m LuyÖn tËp - HS t×m (Truyện cây tre trăm đốt; Ma- TĐKhoa; Níc g¬ng soi tãc nh÷ng hµnh tre.) - HS đọc thêm bài Tre VN C©y tre t¬ng lai: + "Tre giµ m¨ng mäc" M¨ng trªn phï hiÖu cña thiÕu nhi VN + Tre nøa vÉn cßn m·i víi c¸c em chia bïi xÎ ngät,.vui h¹nh phóc, hoµ b×nh + Tre vÉn lµ bãng m¸t mang khóc nh¹c t©m t×nh ->C©y tre víi nh÷ng phÈm chÊt quý b¸u, víi bao gi¸ trÞ lÞch sö sÏ m·i lµ ngêi b¹n đồng hành, còn mãi víi thÕ hÖ VN h«m vµ mai sau III Tæng kÕt *Ghi nhí: (SGK100) IV LuyÖn tËp: T×m mét sè c©u th¬, bµi ca dao, tôc ng÷, c©u truyÖn cã nói đến cây tre §äc thªm: Tre VN (NguyÔn Duy) 4: Cñng cè- DÆn dß: - GV hÖ thèng bµi gi¶ng: Lu ý nh÷ng phÈm chÊt quý b¸u cña c©y tre - Häc thuéc lßng ®o¹n - ViÕt ®o¹n v¨n c¶m nhËn vÒ c©y tre - Chuẩn bị: Câu trần thuật đơn IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần 29 tiết 109,* (260) ******************************** ******************************** Tuần : Tiết : Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A Ngµy gi¶ng:6 a1 6a2 Giáo án mẫu TiÕt 110 Bµi 26 : Câu trần thuật đơn I Mục tiêu cần đạt 1-KiÕn thøc : - Học sinh nắm đợc Đặc điểm ngữ phỏp cõu trần thuật đơn - Tác dụng câu trần thuật đơn 2.Kĩ : - Nhận diện câu trần thuật đơn văn và xác định chức câu trần thuật đơn - Sử dụng câu trần thuật đơn nói và viết khái niệm câu trần thuật đơn, tác dụng câu trần thuật đơn 3- Thái độ : - GD lßng yªu thÝch m«n tiÕng ViÖt II ChuÈn bÞ: - GV: B¶ng phô ghi trªn m¸y chiÕu - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học * Hoạt động 1:(5’) ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn chÝnh, thµnh phÇn phô? CN, VN cña c©u? Đặt câu, xác định thành phần chính, thành phần phụ và cho biết CN, VN tr¶ lêi cho c©u hái nµo? (VD: S¸ng nay, em ®i häc thªm m«n to¸n.) Bµi míi GV ®a bµi tËp: Sáng nay, chúng em/ lao động Cn ? Xác định thành phần chính, thành phần phụ câu trên? ? Nội dung câu trên nói việc gì? (Đi lao động) (261) GV: Gọi câu trên là câu trần thuật đơn Vậy câu trần thuật đơn là gì? Chúng ta t×m hiÓu bµi * Hoạt động 2:( 20’) ? Nh¾c l¹i c¸c kiÓu c©u I Câu trần thuật đơn là gì? phân loại theo mục đích nói MÉu đã học tiểu học? NhËn xÐt (C©u trÇn thuËt, c©u nghi vÊn, c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n) - Học sinh đọc mẫu (SGK) - GV ®a mÉu lªn m¸y - Câu 1,2,6,9: Dùng để kể tả, nêu chiÕu ý kiÕn C©u trÇn thuËt (C©u kÓ) ? §äan v¨n gåm mÊy c©u? - Câu 4: Dùng để hỏi Câu nghi - §o¹n v¨n gåm c©u vÊn (C©u hái) ? Mục đích các câu? - C©u 3,5,8: Béc lé c¶m xóc C©u - Câu 1,2,6,9: Dùng để kể c¶m (C¶m th¸n) t¶, nªu ý kiÕn C©u trÇn - C©u 7: CÇu khiÕn c©u cÇu thuËt (C©u kÓ) khiÕn (MÖnh lÖnh) - Câu 4: Dùng để hỏi C©u nghi vÊn (C©u hái) - C©u 3,5,8: Béc lé c¶m xóc C©u c¶m (C¶m th¸n) - C©u 7: CÇu khiÕn c©u cÇu khiÕn (MÖnh lÖnh) ? Xác định thành phần chÝnh, thµnh phÇn phô mÉu trªn? - Câu 1: Tôi đã hếch lªn, x× mét h¬i râ dµi CN VN - C©u 2: Råi víi ®iÖu bé… t«i m¾ng CN VN - C©u 6: Chó mµy h«i nh có mÌo thÕ nµy, CN VN Ta nào chịu đợc CN VN - C©u 9: T«i vÒ, kh«ng mét chót bËn t©m - C©u cã mét cÆp C-V: c©u 1, 2, 9CN VN > câu trần thuật đơn ? H·y s¾p xÕp c©u trÇn thuËt trªn thµnh lo¹i: C©u - C©u cã hai cÆp C-V: c©u cã côm C-V vµ c©u cã cụm C-V sóng đôi * GV kÕt luËn: C©u cã mét cụm C-V dìng để giới thiệu, t¶, hoÆc kÓ ngêi ta gäi lµ * Ghi nhí : (SGK- 101) câu trần thuật đơn II LuyÖn tËp: Gäi c¸c c©u 1,2,9 lµ c©u trần thuật đơn Bµi tËp * Yêu cầu: Tìm câu trần thuật đơn, ? Em hiÓu thÕ nµo lµ c©u cho biết câu đó để làm gì? trần thuật đơn? * Giải: Câu trần thuật đơn: - HS đọc ghi nhớ - Ngày thứ năm trên đảo Cô ? T¹i c©u còng lµ c©u T«….s¸ng sña (Giíi thiÖu, t¶) trÇn thuËt nhng kh«ng ph¶i - BÇu trêi C« T« còng…nh vËy là câu trần thuật đơn? (262) - GV chèt kiÕn thøc : LuyÖn tËp - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS lµm theo nhãm bµn - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV chèt l¹i - HS đọc bài tập - Nêu yêu cÇu - HS làm độc lập - HS đứng chỗ làm GV ghi bảng - HS kh¸c nhËn xÐt - HS đọc BT - Nêu yêu cÇu - HS làm độc lập (Nªu ý kiÕn nhËn xÐt) Bµi tËp 2: C¸c c©u a, b, c lµ c©u trÇn thuËt đơn: Giới thiệu nhân vật, địa điểm, n¬i chèn Bµi tËp 3: C¸ch giíi thiÖu nh©n vËt bµi tËp kh¸c víi c¸ch giíi thiÖu NV bµi tËp 2: Giíi thiÖu nh©n vËt phô tríc, nh÷ng viÖc lµm cña nh©n vËt phô Sau đó giới thiệu nhân vật chính Bµi tËp 4: Nh÷ng c©u më ®Çu ngoµi giíi thiÖu nh©n vËt (c©u a, b) cßn miªu tả hoạt động nhân vật ChÝnh t¶ (Nhí viÕt): Lîm - HS lµm bµi tËp 4: Lµm độc lập - GV yªu cÇu HS gÊp hÕt s¸ch vë, nhí viÕt - HS chÊm chÐo - GV thu bài để chấm Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò( 5’) Cñng cè - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - Phân biệt câu trần thuật hai cụm CV với câu trần thuật đơn D¨n dß - Häc ghi nhí - Lµm bµi tËp SBT - ChuÈn bÞ bµi: Lßng yªu níc Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 30 Tiết : 110 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A (263) HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM :LÒNG YÊU NƯỚC (I.£ ren-bua) I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Học sinh hiểu đợc Lũng yờu nước bắt nguồn từ lũng yờu gỡ gần gũi, thân thuộc quê hương và thể rõ hoàn cảnh gian nan, thử thách Lòng yêu nước trở thành sức mạnh, phẩm chất người anh hùng chiến tranh bảo vệ tổ quốc - Nét chính nghệ thuật văn 2.Kĩ : - Đọc diễn cảm văn chính luận giàu chất trữ tình : giọng đọc vừa gắn rỏi, dứt khoát, vừa mềm mại, dịu dàng, tràn ngập cảm xúc - Nhận biết và hiểu vai trò các yếu tố miêu tả, biểu cảm - Đọc – hiểu văn tùy bút có yếu tố miêu tả kết hợp với biểu cảm - Trình bày suy nghĩ, tình cảm thân đất nước mình Thái độ - Gi¸o dôc lßng yªu tæ quèc ViÖt nam II ChuÈn bÞ: - GV: Bµi so¹n - HS chuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Cây tre đã gắn bó với DTVN nh nào? Phân tích cách lập luận tác gi¶? Nh÷ng yÕu tè sö dông bµi? Bµi míi Lòng yêu nớc là thứ tình cảm đẹp công dân DT từ xa tới Các nhà văn, nhà thơ có cách nói riêng lòng yêu nớc Trong ca dao cã c©u: §êng v« xø HuÕ quanh quanh Non xanh nớc biếc nh tranh hoạ đồ Hay NguyÔn tr·i cã c©u: Ngẫm thù lớn há đội trời chung C¨m giÆc níc thÒ kh«ng cïng sèng Còng nãi vÒ lßng yªu níc nhng nhµ v¨n Nga l¹i cã c¸ch nãi riªng Ta xem nhµ v¨n Nga I-li-a £-ren-bua thÓ hiÖn t×nh yªu níc cña m×nh nh thÕ nµo qua bµi Lßng yªu níc Hoạt động thầy và trò Nội dung - Gv hớng dẫn đọc: I T×m hiÓuchung + Đọc lu loát, rõ ràng, ngắt nghỉ đúng chç Giäng tha thiÕt, tr÷ t×nh - GV đọc mẫu -> học sinh đọc - Cho HS t×m hiÓu c¸c chó thÝch SGK (1,3,9,11) T¸c gi¶: I-li-a EÂ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c ren-bua (1891 - 1962) gi¶ I £ren - bua laø nhaø vaên noåi tieáng, nhaø baùo loãi laïc cuûa ? V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i g×? - GV giíi thiÖu thªm vÒ hoµn c¶nh Lieân Xoâ s¸ng t¸c T¸c phÈm: - Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: TrÝch bµi bót kÝ, - ThÓ lo¹i: Bót kÝ chÝnh luËn Thö löa viÕt th¸ng 6/1942 chÝnh luËn tr÷ t×nh thêi k× gay go, quyÕt liªt nhÊt - Baøi vaên “Loøng yeâu cña thêi k× chiÕn tranh chèng ph¸t xÝt (264) §øc b¶o vÖ Tæ quèc X« ViÕt Bµi b¸o đợc đánh giá là "một thiên tuỳ bút tr÷ t×nh tr¸ng lÖ" ? Bè côc gåm mÊy phÇn? Nªu néi dung cña tõng phÇn - Bè côc cã thÓ chia hai ®o¹n: + Từ đầu đến lòng yêu Tổ quốc: Ngän nguån cña lßng yªu níc + Còn lại: Lòng yêu nớc đợc thử thách chiÕn tranh - GV: Theo quan niÖm cña t¸c gi¶, lßng yªu níc b¾t nguån tõ ®©u? §îc t«i luyÖn thö th¸ch nh thÕ nµo? Chóng ta cïng t×m hiÓu gi¸ trÞ nghÖ thuËt, néi dung cña t¸c phÈm - HS đọc đoạn đầu (Yêu cầu đọc to, lu loát, rõ ràng, diễn cảm) ? ë ®o¹n ®Çu t¸c gi¶ quan niÖm lßng yªu níc b¾t nguån tõ ®©u? + Lßng yªu níc ban ®Çu lµ yªu nh÷ng vËt tÇm thêng nhÊt Câu văn khái quát đúng qui luật tình c¶m yªu níc cña ngêi: yªu b»ng nh÷ng c¸i rÊt gÇn gòi hµng ngµy quanh ta, có thể cảm giác đợc ? Theo em, lòng yêu nước lại bắt đầu là lòng yêu vật tầm thường đó ? - GV: Đó là biểu sống đất nước người tạo ra, chúng ñem laïi nieàm vui, haïnh phuùc cho người ? §Ó chøng minh cho mçi lÝ lÏ trªn, t¸c giả đã đa dẫn chứng nào?Haừy tìm chi tiết miêu tả vẻ đẹp riêng vùng miền trên đất nước Xô vieát? + C¸nh rõng bªn bê s«ng c©y mäc lµ lµ mÆt níc + đêm tháng sáu sáng hồng + Bóng thuỳ dơng t lự bên đờng, tra hè vµng ¸nh, tiÕng ong bay + KhÝ trêi cña nói cao, dßng suèi ãng ánh bạc, vị mát nớc đóng băng, rợu vảngót từ túi da dê + S¬ng mï vµ dßng s«ng Nª-va, nh÷ng tîng t¹c chiÕn m· + Nh÷ng phè cò ngo»n ngoÌo, ®iÖn Krem-li, th¸p cæ nước” trích từ bài báo “Thử lửa” nhaø vaên I-li-a EÂ-renbua vaøo cuoái thaùng năm 1942 – thời kỳ Lieân Xoâ choáng phaùt xít Đức xâm lược (1941-1945) - LËp luËn theo kiÓu Tæng- Ph©n - Hîp - Bè côc : phÇn II Ph©n tÝch t¸c phÈm: Ngoïn nguoàn cuûa lòng yêu nước : - Lòng yêu nước ban đầu là lòng yêu vật tầm thường - Lßng yªu níc cña nh©n d©n n¨m vïng miÒn kh¸c - Vẻ đẹp quê höông : + Người vùng Bắc nghĩ đến cánh rừng beân soâng Vi – na + Mieàn Xu – coâ – noâ thaân caây moïc laø laø mặt nước, đêm trăng saùng hoàng, …… + Người xứ U – crai (265) ? Nêu nhận xét cách chọn lọc và miêu tả vẻ đep đó ? - GV : Mỗi hình ảnh là gợi tả qua nỗi nhớ làm rõ vẻ đẹp riêng và tất thắm đượm tình cảm yêu mến, tự hào người ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t¸c gi¶ qua nh÷ng lêi v¨n miªu t¶ lßng yªu níc Êy? - GV cho HS nêu nét đẹp riêng đáng nhớ quê hương mình hay nôi ñang sinh soáng - Cho HS phát câu kết đoạn ? Theo em, câu kết đoạn có gì đặc saéc ? ?Tìm đọc câu ca dao, câu thơ nói tình yêu đất nớc? - C¸c c©u ca dao, c©u th¬: + Anh ®i anh nhí + §ång §¨ng + §êng v« + Việt Nam đất nớc (Nguyễn Thi) + đẹp vô cùng Tổ ( Tố Hữu) - HS đọc tiếp phần -> ngày mai ? Lòng yêu nớc ngời dân đợc bộc lộ đầy đủ nào? + Lòng yêu nớc đợc bộc lộ đầy đủ chiÕn tranh: "§em nã vµo löa đạn gay go, thử thách" GV - Lßng yªu níc vèn lµ t×nh c¶m thiªng liªng mçi ngêi ch©n chÝnh Tuy nhiªn, nã sÏ chøng tá søc m·nh liÖt nh÷ng hoµn c¶nh ngÆt nghÌo, gay go, liệt đất nớc bị xâm lăng, độc lập tự đất nớc bị ®e do¹ ? C©u nãi: "MÊt níc Nga th× ta cßn sèng lµm g× n÷a" cã ý nghÜa thiªng liêng ntn nhân dân Liên Xô? (TiÕng nãi thÇm kÝn, ch¸y báng nhÊt lßng mçi ngêi d©n Muad thu n¨m 1942 xe t¨ng cña bän ph¸t xÝt tiÕn gÇn tíi thñ ®o Mat-xc¬va ND Liªn X« CĐ hi sinh để bảo vệ ĐLTD tæ quèc.) ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶ bµi v¨n chÝnh luËn? – na nhớ bóng thuỳ dương tư lự, cái laëng cuûa tröa heø, …… -> Tình caûm yeâu meán, tự hào quê hương T¸c gi¶ chän nh÷ng cảnh tợng mang vẻ đẹp tiªu biÓu cho tõng vïng đất nớc Đó là nh÷ng g× th©n thuéc sống ngêi trªn mçi vïng đất Xô Viết, từ thiên nhiên đến văn hoá, lịch sö - “ Loøng yeâu nhaø, yeâu laøng xoùm, yeâu mieàn quê trở nên lòng yêu toå quoác ” -> Khaùi quaùt moät chaân lí saâu saéc veà loøng yeâu nước Søc m¹nh cña lßng yªu níc: - Thể thử thaùch chieán tranh - Trong nguy cô maát nước (266) - GV lµm râ c¸ch lËp luËn: C1: Dòng suối đổ vào sông-> Quy luËt tù nhiªn, më ch©n lÝ nªu ë c©u C2: Lßng yªu níc (KQu¸t) lµ yªu nh÷ng vËt tÇm thêng nhÊt (cô thÓ) Lßng yªu nhµ (cô thÓ).Lßng yªu tæ quèc (KQu¸t) -> C¸ch lËp luËn bµi v¨n chÝnh luËn: Tæng - Ph©n - Hîp ? Vậy, thân em, yêu nước thể qua hành động nào? - GV nhaän xeùt Choát laïi yù ? Cho biÕt gi¸ trÞ néi dung cña bµi? Lßng yªu nhµ, yªu lµng xãm, yªu miÒn quª trë nªn lßng yªu tæ quèc Lßng yêu nớc đợc thử thách chiến tranh vÖ quèc - HS đọc ghi nhớ - GV chèt l¹i kiÕn thøc vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt 3: LuyÖn tËp - C¸ch lËp luËn chÆt chÏ, s¸ng t¹o, linh ho¹t, kÕt hîp gi÷a diÔn dÞch vµ tæng ph©n hîp III Tæng kÕt * Ghi nhí: (SGK) IV LuyÖn tËp: - HS đọc lại bài văn mét lÇn 4: Cñng cè,dÆn dß - GV hÖ thèng bµi gi¶ng: - Häc ghi nhí - Lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp - Chuẩn bị: Câu trần thuật đơn có từ là IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 30 Tiết : 111 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A THI LÀM THƠ NĂM CHỮ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Đặc điểm thể thơ năm chữ - Các khái niệm vần chân, vần lưng, vần liền, vần cách củng cố lại 2.Kĩ : - Vận dụng kiến thức thơ năm chữ vào việc tập làm thơ năm chữ - Tạo lập văn thể thơ năm chữ Thái độ - Yªu thÝch m«n häc II ChuÈn bÞ: (267) - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Nêu đặc điểm thể thơ bốn chữ? Cho biết các cách gieo vần thể thơ bèn ch÷? Bµi míi Tơng tự nh thể thơ bốn chữ, để làm đợc bài thơ năm chữ trớc tiên chúng ta phải nắm đợc đặc điểm thể thơ Vậy cách làm bài th¬ n¨m ch÷ ntn? Hoạt động thầy và trò Nội dung - GV giíi thiÖu mét sè I §Æc ®iÓm cña thÓ th¬ n¨m thuËt ng÷: ch÷: + Dßng th¬: N»m MÉu: khæ th¬ + Khæ th¬: Do mét sè dßng th¬ t¹o nªn + VÇn th¬: Do nguyªn ©m hoÆc nguyªn ©m kÕt hîp víi phô ©m t¹o nªn - Học sinh đọc đoạn thơ (SGK- 103,104) NhËn xÐt: ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ sè - Bµi th¬ cã nhiÒu dßng, mçi dßng tiÕng mçi dßng? C¸c n¨m ch÷ dßng mçi khæ th¬? - Ng¾t nhÞp: 3/2, hoÆc 2/3 ? NhËn xÐt vÒ c¸ch ng¾t - Gieo vÇn liÒn, vÇn c¸ch , vÇn lng, nhÞp? C¸ch gieo vÇn? vÇn ch©n ? Ngoµi nh÷ng ®o¹n th¬, - Thêng chia khæ: Mçi khæ c©u bµi th¬ trªn em cßn biÕt bµi hoÆc c©u, hoÆc kh«ng chia khæ th¬, ®o¹n th¬ nµo ch÷? ? Hãy nói khái quát đặc ®iÓm cña thÓ th¬ n¨m ch÷? Ghi nhí: - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc II Thi lµm th¬ n¨m ch÷: - HS đọc thầm đoạn thơ M« pháng, b¾t chíc tËp lµm (SGK- 105) mét ®o¹n th¬ n¨m ch÷ theo vÇn ? NhËn xÐt c¸ch gieo vÇn vµ nhÞp: ®o¹n th¬? - Gieo vÇn c¸ch: tá, cá; - HS b¾t chíc lµm bµi th¬, - Gieo vÇn lng: Vµng, cµng; ®o¹n th¬ theo nhÞp, vÇn - Gieo vÇn liÒn: lanh, xanh; - HS đã chuẩn bị bài nhà ? Bµi th¬ em lµm ë nhµ víi tiêu đề gì? ? NhËn xÐt vÒ c¸ch ng¾t nhÞp, c¸ch gieo vÇn cña bµi th¬ em lµm? - HS trình bày bài thơ đã chuÈn bÞ - HS nhËn xÐt GV chèt l¹i ý kiÕn - KhuyÕn khÝch cho ®iÓm nh÷ng HS lµm tèt - GV híng dÉn HS th¶o luËn nhãm Mçi nhãm lµm mét bµi th¬ Lµm th¬ n¨m ch÷ víi néi dung, vÇn tù chän: Làm thơ theo chủ đề: Chủ đề tự chọn (268) - Các nhóm lựa chon đề tài - TËp viÕt bµi th¬ 20 phót - Cử đại diện đọc bài th¬ hay nhÊt nhãm - Cö mét b¹n b×nh bµi th¬ đã đợc đọc - C¸c nhãm, tæ kh¸c nhËn xét, đánh giá - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy tríc líp 4: Cñng cè,dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng: C¸ch lµm th¬ n¨m ch÷ - ChuÈn bÞ v¨n b¶n C©y tre ViÖt Nam IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :30 Tiết : 112 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6ª CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN I Mục tiêu cần đạt 1-KiÕn thøc : - Học sinh nắm đợc Đặc điểm ngữ phỏp cõu trần thuật đơn - Tác dụng câu trần thuật đơn 2.Kĩ : - Nhận diện câu trần thuật đơn văn và xác định chức câu trần thuật đơn - Sử dụng câu trần thuật đơn nói và viết khái niệm câu trần thuật đơn, tác dụng câu trần thuật đơn 3- Thái độ : - GD lßng yªu thÝch m«n tiÕng ViÖt II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Em hiÓu thÕ nµo lµ thµnh phÇn chÝnh, thµnh phÇn phô? CN, VN cña c©u? Đặt câu, xác định thành phần chính, thành phần phụ và cho biết CN, VN tr¶ lêi cho c©u hái nµo? (VD: S¸ng nay, em ®i häc thªm m«n to¸n.) (269) Bµi míi Hoạt động thầy và trò ? Nh¾c l¹i c¸c kiÓu c©u phân loại theo mục đích nói đã học tiểu học? (C©u trÇn thuËt, c©u nghi vÊn, c©u cÇu khiÕn, c©u c¶m th¸n) - Học sinh đọc mẫu (SGK) - GV ®a mÉu lªn m¸y chiÕu ? §äan v¨n gåm mÊy c©u? - §o¹n v¨n gåm c©u ? Mục đích các câu? - Câu 1,2,6,9: Dùng để kể t¶, nªu ý kiÕn C©u trÇn thuËt (C©u kÓ) - Câu 4: Dùng để hỏi C©u nghi vÊn (C©u hái) - C©u 3,5,8: Béc lé c¶m xóc C©u c¶m (C¶m th¸n) - C©u 7: CÇu khiÕn c©u cÇu khiÕn (MÖnh lÖnh) ? Xác định thành phần chÝnh, thµnh phÇn phô mÉu trªn? - Câu 1: Tôi đã hếch lªn, x× mét h¬i râ dµi CN VN - C©u 2: Råi víi ®iÖu bé… t«i m¾ng CN VN - C©u 6: Chó mµy h«i nh có mÌo thÕ nµy, CN VN Ta nào chịu đợc CN VN - C©u 9: T«i vÒ, kh«ng mét chót bËn t©m CN VN ? H·y s¾p xÕp c©u trÇn thuËt trªn thµnh lo¹i: C©u cã côm C-V vµ c©u cã cụm C-V sóng đôi * GV kÕt luËn: C©u cã mét cụm C-V dìng để giới thiệu, t¶, hoÆc kÓ ngêi ta gäi lµ câu trần thuật đơn Gäi c¸c c©u 1,2,9 lµ c©u trần thuật đơn ? Em hiÓu thÕ nµo lµ c©u trần thuật đơn? - HS đọc ghi nhớ ? T¹i c©u còng lµ c©u trÇn thuËt nhng kh«ng ph¶i là câu trần thuật đơn? - GV chèt kiÕn thøc Nội dung I Câu trần thuật đơn là gì? MÉu NhËn xÐt - Câu 1,2,6,9: Dùng để kể tả, nêu ý kiÕn C©u trÇn thuËt (C©u kÓ) - Câu 4: Dùng để hỏi Câu nghi vÊn (C©u hái) - C©u 3,5,8: Béc lé c¶m xóc C©u c¶m (C¶m th¸n) - C©u 7: CÇu khiÕn c©u cÇu khiÕn (MÖnh lÖnh) - Câu có cặp C-V: câu 1, 2, 9> câu trần thuật đơn - C©u cã hai cÆp C-V: c©u * Ghi nhí : (SGK- 101) II LuyÖn tËp: Bµi tËp * Yêu cầu: Tìm câu trần thuật đơn, cho biết câu đó để làm gì? * Giải: Câu trần thuật đơn: - Ngày thứ năm trên đảo Cô T«….s¸ng sña (Giíi thiÖu, t¶) - BÇu trêi C« T« còng…nh vËy (Nªu ý kiÕn nhËn xÐt) (270) : LuyÖn tËp - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS lµm theo nhãm bµn - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV chèt l¹i - HS đọc bài tập - Nêu yêu cÇu - HS làm độc lập - HS đứng chỗ làm GV ghi bảng - HS kh¸c nhËn xÐt - HS đọc BT - Nêu yêu cÇu - HS làm độc lập Bµi tËp 2: C¸c c©u a, b, c lµ c©u trÇn thuËt đơn: Giới thiệu nhân vật, địa điểm, n¬i chèn Bµi tËp 3: C¸ch giíi thiÖu nh©n vËt bµi tËp kh¸c víi c¸ch giíi thiÖu NV bµi tËp 2: Giíi thiÖu nh©n vËt phô tríc, nh÷ng viÖc lµm cña nh©n vËt phô Sau đó giới thiệu nhân vật chính Bµi tËp 4: Nh÷ng c©u më ®Çu ngoµi giíi thiÖu nh©n vËt (c©u a, b) cßn miªu tả hoạt động nhân vật ChÝnh t¶ (Nhí viÕt): Lîm - HS lµm bµi tËp 4: Lµm độc lập - GV yªu cÇu HS gÊp hÕt s¸ch vë, nhí viÕt - HS chÊm chÐo - GV thu bài để chấm 4: Cñng cè, dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - Phân biệt câu trần thuật hai cụm CV với câu trần thuật đơn - Häc ghi nhí - Lµm bµi tËp SBT - ChuÈn bÞ bµi: Lßng yªu níc IV.Ruùt kinh nghieäm: ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ……………………………………………………… Tuần :30 Tiết : 113 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Học sinh nắm đợc Đặc điểm cõu trần thuật đơn cú từ là - Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là (271) 2.Kĩ : - Nhận biết câu trần thuật đơn có từ là và xác định các kiểu cấu tạo câu trần thuật đơn có từ là văn - Xác định chủ ngữ và vị ngữ câu trần thuật đơn có từ là - Đặt câu trần thuật đơn có từ là Thái độ - GD lßng yªu thÝch m«n tiÕng ViÖt II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Em hiểu nào là câu trần thuật đơn? Đặt câu trần thuật đơn và cho biết câu em vừa đặt dùng để làm gì? 3.Bµi míi GV ®a bµi tËp: Em lµ häc sinh líp 6A ? Xác định câu trên thuộc kiểu câu nào, và cho biết câu đó dùng để làm gì? (Câu trần thuật đơn - giới thiệu ) ? Tríc VN chÝnh cña c©u cã tõ nµo? (Lµ) GV: Gọi câu trên là câu trần thuật đơn có từ là Vậy câu trần thuật đơn có từ là có đặc điểm ntn? Có kiểu câu nào? Chúng ta tìm hiểu bài Hoạt động thầy và trò Nôi dung - GV: Câu trần thuật đơn I §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt kh«ng cã tõ lµ gäi lµ c©u t¶ đơn có từ là: Câu TT đơn có từ là -> Câu MÉu luËn NhËn xÐt - Học sinh đọc mẫu (SGK) - GV ®a mÉu lªn m¸y chiÕu ? Xác định thành phần Bà đỡ Trần/ là ngời chÝnh huyÖn§«ngTriÒu mÉu trªn?Vµ cho biÕt CN VN các câu đó thuộc kiểu câu nµo? G phát phiếu học tập - TruyÒn thuyÕt/ lµ lo¹i truyÖn - HS th¶o luËn nhãm DGian - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh CN VN bµy kÕt qu¶ - Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô/ là mét CN ngµy trÎo, s¸ng sña VN - DÕ MÌn/ trªu chÞ Cèc lµ d¹i CN VN ? VN cña c¸c c©u trªn VN c©u a,b,c: Tõ "lµ" + côm nh÷ng tõ hoÆc côm tõ lo¹i DT nµo t¹o thµnh? - VN c©u d: Tõ "lµ" + tÝnh tõ ? Chän nh÷ng tõ, côm tõ phủ định điền vào trớc VN cña nh÷ng c©u trªn cho thÝch hîp? a Bà đỡ Trần không phải là ngêi huyÖn §«ng TriÒu b .kh«ng ph¶i lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c .cha ph¶i lµ mét ngµy (272) trÎo s¸ng sña d .kh«ng ph¶i lµ d¹i GV nhËn xÐt l¹i: + Kh«ng ph¶i (cha ph¶i) + lµ + danh tõ (côm danh tõ) + Thùc chÊt cña cÊu tróc trên là: (Từ phủ định + động từ tình thái) + là + (danh tõ hoÆc côm danh tõ) hoÆc tÝnh tõ (côm tÝnh tõ) ? Gäi nh÷ng c©u trªn lµ c©u TT đơn có từ là Hãy nêu đặc điểm câu TT đơn cã tõ lµ? GV: +Là+danh từ (cụm danh từ) tạo thành +Ngoài tổ hợp từ là với động từ, tính từ (cụm động từ, cụm tính từ) có thể làm vị ngữ +Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định, nó kết hợp với các cụm từ không phải, chưa phaûi - HS đọc ghi nhớ - GV ®a BT: Ngêi ta/ gäi chµng lµ S¬n Tinh CN VN phô ng÷ ? Cho biÕt c©u trªn cã ph¶i là câu TT đơn có từ là kh«ng? T¹i sao? (Kh«ng ph¶i: VN lµ §T "gäi", tõ lµ chØ lµ phô ng÷ cña §T "gäi") - GV chèt kiÕn thøc Vậy câu TT đơn có kiÓu nµo (chuyÓn ý) - HS đọc mẫu- SGK- 115 ? Trong c¸c c©u trªn, VN cña c©u nµo tr×nh bµy c¸ch hiÓu vÒ SV, HT, kh¸i niÖm nãi ë CN? ? VN cña c©u nµo cã t¸c dông giíi thiÖu SV, HT, kh¸i niÖm nãi ë CN? ? VN cña c©u nµo miªu t¶ đặc điểm, trạng thái SVHT, kh¸i niÖm nãi ë CN? ? VN cña c©u nµo thÓ hiÖn đánh giá SVHT kh¸i niÖm nãi ë CN? - cấu trúc phủ định: : Không phải (cha ph¶i) + lµ + danh tõ (côm danh tõ) hoÆc tÝnh tõ * Ghi nhí 1: (SGK- 114) * Lu ý: Kh«ng ph¶i bÊt cø c©u nµo cã tõ lµ còng lµ c©u luËn II Các kiểu câu trần thuật đơn: MÉu NhËn xÐt: - C©u b: Tr×nh bµy c¸ch hiÓu vÒ SVHT - C©u a: Giíi thiÖu SVHT… - Câu c: Miêu tả đặc điểm trạng th¸i cña SVHT - C©u d: §¸nh gi¸ SVHT… * Ghi nhí: (SGK - 115) III LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: Các câu trần thuật đơn có từ Là: C©u a, c, d, e Bµi tËp 2: (273) ? Qua viÖc t×m hiÓu mÉu, h·y cho biÕt cã mÊy kiÓu câu TT đơn có từ là? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc Hoạt động 3: Luyện tập - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS lµm theo nhãm bµn - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV chèt l¹i - HS cã thÓ kÕt hîp bµi tập để làm Xác định CN- VN câu TT đơn bài tập 1: a Ho¸n dô/ lµ gäi tªn… CN VN c Tre / lµ c¸nh tay… CN VN Bµi tËp 3: ViÕt ®o¹n v¨n tõ -> c©u t¶ ngêi b¹n cña em, sö dông Ýt nhÊt lµ câu trần thuật đơn có từ là: Đoạn văn tham khảo: Nam laø baïn thaân nhaát cuûa em Baïn Nam hoïc raát gioûi Naêm naøo, baïn aáy cuõng laø HS xuaát saéc, laø “Chaùu ngoan Baùc Hoà” Em raát thán phục bạn và hứa phấn đấu học giỏi bạn Nam - HS xác định yêu cầu bài tËp - HS lµm nh¸p - Tr×nh bµy tríc líp - HS nhËn xÐt, GV söa sai 4: Cñng cè,dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - Phân biệt câu trần thuật đơn có từ là và câu có từ là nhng không phải là câu TT đơn IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần 30 tiết 110,111,112,113 Tuần : 31 Tiết : 114 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM:LAO XAO (Duy Kh¸n) I Mục tiêu cần đạt KiÕn thøc - Häc sinh cảm nhận (274) - Thế giới các loài chim đã tạo nên vẻ đẹp đặc trưng thiên nhiên làng quê miến Bắc - Tác dụng số biện pháp nghệ thuật miêu tả các loài chim làng quê bài văn 2.Kĩ : - Đọc – hiểu bài hồi ký – tự truyện có yếu tố miêu tả - Nhận biết chất dân gian sử dụng bài văn và tác dụng yếu tố này Thái độ - Giáo dục lòng yêu quý thiên nhiên , quê hơng, đất nớc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS chuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Theo quan niệm IÊ ren bua, lòng yêu nớc bắt nguồn từ đâu và đợc biểu hiÖn râ nhÊt nµo? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c gi¶? Bµi míi Trong nh÷ng truyÖn viÕt vÒ thiÕu nhi, viÕt cho thiÕu nhi, Tuæi th¬ im lÆng cña Duy Khán là tác phẩm đặc sắc Kỉ niệm tuổi thơ, cảnh sắc làng quê, sống và hình ảnh ngời hồn hậu,chất phác nơi xóm thôn đợc tác giả kể lại víi bao t×nh quª v¬i ®Çy Bµi Lao xao trÝch tuæi th¬ im lÆng nãi vÒ vên quª chím hÌ vµ thÕ giíi loµi chim bÇu trêi vµ t©m hån bÇy trÎ nhá H«m chóng ta sÏ ®i t×m hiÓu bµi v¨n Hoạt động thầy và trò Nội dung - Gv hớng dẫn đọc: I T×m hiÓu chung + §äc lu lo¸t, râ rµng, giäng chËm r·i, t©m t×nh - GV đọc mẫu -> học sinh đọc T¸c gi¶: - Cho HS t×m hiÓu c¸c chó thÝch Duy Kh¸n (1934 SGK 1995) ë huyÖn Quèc ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c Vâ- B¾c Ninh gi¶ ? T¸c phÈm: - Baøi vaên “Lao xao” ? Văn đợc trích từ tác phẩm nào? trích từ - T¸c phÈm Lao xao trÝch tõ t¸c phÈm Tuæi th¬ im lÆng cña Duy Kh¸n, t¸c truyeän“Tuoåi thô im phẩm đợc giải thởng Hội nhà văn 1987 laëng” cuûa nhaø Duy ? V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i g×? Khaùn ? V¨n b¶n chia mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn? - HS theo dâi ®o¹n ®Çu ? C¶nh buæi sím chím hÌ ë lµng quª đợc tác giả miêu tả ntn? + C©y cèi um tïm C¶ lµng th¬m C©y hoa lan në tr¾ng xo¸.Hoa dÎ.Hoa mãng rång bô bÉm + Ong vàng, ong vò vẽ, ong mật đánh lộn nhau.Bớm đàn lặng lẽ - ThÓ lo¹i: Hồi KÝ - Phương thức biểu đạt: Tự + miêu tả - Tác phẩm đợc giải thởng hội nhà văn năm 1987 * Bè côc v¨n b¶n Chia lµm phÇn - P1: C¶nh buæi sím chím hÌ ë lµng quª - P2: ThÕ gíi c¸c loµi chim II T×m hiÓu v¨n b¶n (275) ? Trong khung c¶nh Êy, ©m nµo lµm ta chó ý nhÊt? (¢m lao xao, rÊt khÏ, rÊt nhÑ nhng kh¸ râ: ¢m cña ong bím cña đất trời, thiên nhiên làng quê.) - Am “ Lao xao” lµ ©m hëng chñ đạo bài văn Trong cái lao xao cña c¶nh vËt thiªn nhiªn lóc vµo hÌ cßn cã c¶ c¸i “ lao xao” t©m hån t¸c gi¶ nghÜ vÒ tuæi th¬, nghÜ vÒ lµng quª cña m×nh ? NhËn xÐt vÒ c©u v¨n, nghÖ thuËt sö dông ®o¹n ®Çu? Dùng câu văn ngắn, kết cấu đơn giản C¸ch quan s¸t tinh tÕ ? NhËn xÐt vÒ khung c¶nh cña lµng quª VN vµo buæi sím chím hÌ? GV chuyÓn ý: Tõ khung c¶nh lµng quª với hơng hoa trái, tác giả đã đa ta vµo thÕ giíi loµi chim víi h×nh ¶nh vµ ©m nµo? (TiÕng chim bå c¸c) ? Liệt kê các loài chim đợc nói đến bµi? ? Trong các loài chim đó đợc chia mÊy nhãm? KÓ tªn ? ? Tác giả đã kể đến các loài chim hiền nµo ? ? H·y t×m nh÷ng tõ ng÷, chi tiÕt miªu t¶ c¸c loµi chim lµnh? + Mét bå c¸c kªu v¸ng lªn nh bÞ đuổi đánh + S¸o sËu, s¸o ®en: §Ëu c¶ trªn lng trâu mà hót mừng đợc mùa tọ toẹ học nói họ chúng hiền Chúng mang vui đến cho trời đất + Tu hó nã kªu tu hó lµ mïa tu hó chÝn.Qu¶ hÕt nã bay ®i ®©u biÖt + Một đàn chim ngói sạt qua, vội vã kÐo vÒ híng mÆt trêi lÆn + Nh¹n tha hå vïng vÉy tÝt m©y xanh ? Chúng đợc kể trên phơng diện nào: hình dáng, màu sắc hay hoạt động? ? Những biện pháp NT nào đợc sử dông ë ®©y? T¸c dông cña biÖn ph¸p NT đó? - NT đợc sử dụng: Nhân hoá (Chị §iÖp, cËu S¸o, em Tu hó); Tõ l¸y tîng thanh: c¸c c¸c, chÐc chÐc, bÞp bÞp, tu hú Tạo nên cảnh vui vẻ, sinh động ? Khi nói các loài chim, tác giả đã kết hợp phơng thức biểu đạt nµo? C¸ch quan s¸t tinh tÕ, nghÖ thuËt miªu t¶, kÓ, kÕt hîp víi b×nh luËn ? Các câu đồng dao đợc đa vào bài có ý nghÜa g×? - Câu đồng dao (ca dao cho trẻ em) C¶nh buæi sím chím hÌ ë lµng quª: - C¶nh vËt : c©y cèi um tïm + Cả làng thơm + Hoa: hoa lan , hoa giÎ, hoa mãng rång + Ong: Ong vàng,vò vẽ,ong mật + Bướm: Lặng lẽ bay + Trẻ em: Râm ran - PhÐp nh©n ho¸, so s¸nh, c¶nh vËt hiÖn lªn sinh động => Khung c¶nh lµng quª đẹp và thơ mộng víi h¬ng cña hoa tr¸i, tiÕng lao xao cña ong bím ThÕ giíi c¸c loµi chim: - a C¸c loµi chim lµnh: Nhãm chim hiÒn , gÇn gòi víi ngêi: bå c¸c, chim ri, s¸o, tu hó, chim ngãi, chim nh¹n, b×m bÞp - Chúng đợc kể đặc điểm hoạt động (hót, häc nãi, kªu mïa v¶i chÝn) - NT : Nh©n ho¸ , Tõ l¸y tîng T¹o nªn c¶nh vui vÎ, sinh động (276) quen thuéc - phï hîp víi t©m lÝ trÎ th¬ ? NhËn xÐt vÒ c¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶? ( Lựa chọn loài vài nét đặc s¾c Miªu t¶ m«i trêng sèng, hoạt động chúng, mối quan hÖ gi÷a c¸c loµi.) ? Qua c¸ch miªu t¶, em cã nhËn xÐt g× vÒ thÕ giíi c¸c loµi chim hiÒn? - GV chuyÓn ý: Loµi chim ¸c bài đợc miêu tả sao? Do đâu tác giả lại miêu tả đợc nh vậy? Giờ sau chúng ta t×m hiÓu - HS đọc từ: Khi bìm bịp kêu-> hÕt §äc lu lo¸t, râ rµng, giäng chËm r·i, t©m t×nh ? Những loài chim dữ, ác đợc tác giả giíi thiÖu lµ nh÷ng loµi nµo ? Các loài chim ác đợc tác giả miêu tả nh thÕ nµo? + B×m bÞp kªu tøc lµ thæng buæi.Nghe ®©u giêi b¾t «ng ta ho¸ th©n lµm b×m bÞp nã kªu mét lo¹t chim ¸c, chim xÊu mÆt ? DiÒu h©u cã nh÷ng ®iÓm xÊu vµ ¸c nµo? + Diều hâu: mũi khoằm, đánh tinh l¾m b¾t gµ võa lîn võa ¨n ? §iÓm xÊu nhÊt cña qu¹ lµ g×? + Qu¹ ®en, qu¹ khoang: Lia lia l¸u l¸u nh qu¹ dßm chuång lîn ? Chim c¾t ¸c ë ®iÓm nµo? + Chim c¾t: C¸nh nhän nh dao bÇu chọc tiết lợn, đánh xỉa c¸nh Chóng lµ loµi quû ®en ? Chúng đợc kể và tả trên các phơng diÖn nµo? - Hình dáng, lai lịch, hoạt động ? T¹i t¸c gi¶ l¹i gäi chóng lµ chim ¸c, chim xÊu? Cách gọi có kèm theo thái độ yêu ghét dân gian, các loại động vËt ¨n thÞt d÷ - Thích vì đó là cách gọi dân tộc thờng dïng ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ ba lo¹ichim trªn cña t¸c gi¶? ? C¶nh diÒu h©u b¾t gµ con, bÞ gµ mÑ và chèo bẻo đánh gợi cho em cảm xúc vµ suy nghÜ g×? (Sù c¹nh tranh sinh tån t×nh mÑ mÉu töChøng minh cho thµnh ng÷ "KÎ c¾p gÆp bµ giµ".) ? Chèo bẻo đã chứng tỏ là chim trị ác qua đặc điểm nào hình dáng và hoạt động? Chim trị ác: Loại chim dám đánh lại c¸c loµi chim ¸c, chim xÊu (chÌo bÎo) =>Loµi chim hiÒn thËt phong phó, ®a d¹ng Chóng thêng xuyªn mang niềm vui đến cho ngêi, cho thiªn nhiên, trời đất b C¸c loµi chim ¸c: DiÒu h©u, qu¹, chÌo bÎo, c¾t Loµi chim thêng gÆp ë n«ng th«n + DiÒu h©u : m¾t tinh, mòi kho»m, tai thÝnh, hay b¾t gµ, võa lîn võa ¨n + Qu¹ : kÐm cái, hÌn h¹, chuyªn ¨n trém trøng, nh©ng nh¸o, l¸u t¸u + Chim c¾t : c¸nh nhọn, đánh xỉa b»ng c¸nh cha cã loµi chim nào trị đợc nó - H×nh d¸ng, lai lÞch, hoạt động " Hung dữ, phá hoại đời sống người * Chim trÞ ¸c: Lo¹i chim dám đánh lại các (277) - H×nh d¸ng: nh nh÷ng mòi tªn ®en h×nh ®u«i c¸ - Hoạt động: + Lao vào đánh diều hâu túi bụi khiến diÒu h©u ph¶i nh¶ måi, hó vÝa + Vây tứ phía đánh quạ Có quạ chÕt ®Ðn rò x¬ng + Cả đàn vây vào đánh chim cắt để cứu b¹n, khiÕn c¾t r¬i xuèng ng¾c ngo¶i ? Qua ẩu đả chim cắt với chÌo bÎo t¸c gi¶ muèn göi g¾m ®iÒu g×? (Dù có sức mạnh đến đâu mà gây tội ác thì định bị trừng trị Sức mạnh cộng đồng làm nên chiến th¾ng) ? NhËn xÐt vÒ c¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶? ? Em nhËn xÐt g× vÒ c¸c loµi chim ¸c đợc miêu tả bài? ? ViÖc miªu t¶ c¸c loµi chim hiÒn vµ chim ¸c cã kh¸c kh«ng? V× l¹i nh vËy? (Chim hiÒn: Miªu t¶ mµu l«ng, tiÕng hãt Chim ¸c: Miªu t¶ thãi quen, hµnh động gây tội ác chúng -> Tránh trùng lặp, đơn điệu, gây chú ý, hấp dÉn, vµ phï hîp víi tËp tÝnh cña tõng loµi chim ) ? Tất các loài chim miêu tả bài văn đã tạo nên tranh nhö theá naøo ? ? Bµi v¨n mang ®Ëm chÊt v¨n ho¸ d©n gian H·y t×m vµ chøng minh? - Đồng dao : “Bồ Các ……là chú Bồ Caùc” - Dùng thành ngữ : “Kẻ cấp bà già gặp nhau”, “Lia thia……chuồng lợn”, “Daây mô reå maù” - Dùng truyện cổ tích : “Sự tích chim bìm bòp” => Đặc điểm nghệ thuật : Sinh động , dễ nhớ ? T¹i t¸c gi¶ l¹i sö dông nhuÇn nhuyÔn chÊt v¨n ho¸ d©n gian nh vËy? (G¾n bã víi n«ng th«n, am hiÓu mèi quan hÖ gi÷a c¸c loµi chim Mçi loµi chim theo cách miêu tả tgiả thì dờng nh có đặc điểm nào đó ngêi: Ngêi tèt, ngêi xÊu ) ? Bài văn đã đem đến cho em hiÓu biÕt g× míi vÒ c¸c loµi chim vµ tình cảm ntn thiên nhiªn, lµng quª? loµi chim ¸c, chim xÊu (chÌo bÎo) - H×nh d¸ng: nh nh÷ng mòi tªn ®en h×nh ®u«i c¸ - Hoạt động: + Lao vào đánh diều h©u tói bôi khiÕn diÒu h©u ph¶i nh¶ måi, hó vÝa + Vây tứ phía đánh qu¹ Cã qu¹ chÕt ®Ðn rò x¬ng + Cả đàn vây vào đánh chim cắt để cứu bạn, khiÕn c¾t r¬i xuèng ng¾c ngo¶i Víi c¸ch quan s¸t tinh tÕ, kÕt hîp kÓ víi b×nh luËn =>Các loài chim đợc miªu t¶ hÊp dÉn sinh động môi trờng sèng, sinh ho¹t gi÷a c¸c loµi §ã lµ quy luËt sinh tån cña tù nhiªn => Bức tranh tự nhiên, sinh động, hấp dẫn đầy màu sắc, nhộn nhịp đầy sức sống ChÊt v¨n ho¸ d©n gian bµi: - Sö dông thµnh ng÷,c¸c c©u đồng giao,truyÖn cæ tÝch (278) T¸c gi¶ sö dông ®Ëm chÊt v¨n ho¸ d©n gian, đó là việc sử dụng nhuần nhị đồng dao, thành ngữ, cổ tích kÓ vµ t¶ - HS đọc ghi nhớ ? Néi dung kiÕn thøc cÇn ghi nhí? - GV híng dÉn HS luyÖn tËp - HS lµm nh¸p Tr×nh bµy tríc líp Luyện tập III Tæng kÕt *Ghi nhí: (SGK) IV LuyÖn tËp: Quan s¸t miªu t¶ mét loµi chim quen thuéc ë quª em Hs tự viết loại chim Ví duï : Chaøo maøo (Sống đôi ñoâng, khoâng aên löông thực thóc gạo mà ăn quaû , xuaát hieän vaøo muøa xuaân, laøm toå vaøo mùa hè, trênđầu có caùi maøo baèng loâng maøu naâu, thaân hình thon coù caùi ñuoâi raát daøi, … 4: Cñng cè, dÆn dß - GV hÖ thèng bµi gi¶ng: - Häc thuéc ghi nhí - Về nhà học bài chuẩn bị ôn tập để kiểm tra tiết tiếng việt IV.Ruùt kinh nghieäm: (279) ******************************** Tuần : Tiết : 6A - Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A Ngµy gi¶ng: 6A1 A2 Tuần 30- TiÕt 115 : kiÓm tra tiÕng viÖt I- Mục tiêu cần đạt: 1- KiÕn thøc Kiểm tra nhận thức học sinh các cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ, câu trần thuật đơn, các phép so sánh, ẩn dụ, nhân hoá, hoán dụ, xác định và phân biệt từ láy từ ghép KiÓm tra kü n¨ng néi dung kiÕn thøc TiÕng viÖt vµo viÕt ®o¹n v¨n KÜ n¨ng - RÌn kÜ n¨ng sö dông c¸c kiÕn thøc TiÕng viÖt vµo viÕt v¨n Thái độ Yªu thÝch tiÔng viÖt II ChuÈn bÞ §Ò kiÓm tra III Tiến trình các hoạt động * Hoạt động 1:Khởi động ổn định tổ chức lớp KiÓm tra : Kh«ng kiÓm tra Bµi míi Hoạt động 2: Kiểm tra * Ma trËn (280) Nhận biết Mức đ TN TL Thông hiểu TN TL ộ Lĩnh vực nội dung Èn dô Nh©n ho¸ C 1 C2 C3 C¸c thµnh phÇn chÝnh c©u C©u trÇn thuËt đơn Tæng sè 1 2 §Ò bµi a b c d a b c d I Tr¾c nghiÖm C©u : Èn dô lµ g× : Gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng b»ng tªn sù vËt, hiÖn tîng kh¸c cã nÐt kh¸c Gọi tên vật, tợng này tên vật, tợng khác có nét tơng đồng Gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt, hiÖn tîng kh¸c cã nÐt gÇn gòi Gäi tªn sù vËt, hiÖn tîng nµy b»ng tªn sù vËt, hiÖn tîng kh¸c cã nÐt t¬ng ph¶n C©u : PhÐp nh©n ho¸ cã t¸c dông : Gợi hình, gợi cảm cho diễn đạt Làm cho giới loài vật, cây cối, đồ vật trở lên sinh động Biểu thị đợc tình cảm, suy nghĩ ngời Cả b và c đúng C©u : Chñ ng÷ lµ g× ? a Nêu hành động vật, tợng c Nªu tr¹ng th¸i cña sù vËt, hiÖn tîng b Nªu tªn sù vËt, hiÖn tîng Vận TN (281) d Nêu đặc điểm vật, tợng PhÇn II : Tù luËn C©u 1: (3 ®iÓm) Tìm ẩn dụ ví dụ sau ? Nêu nét tơng đồng các việc, tợng đợc so sánh ngầm với nhau? Ngµy ngµy mÆt trêi ®i qua trªn l¨ng Thấy mặt trời lăng đỏ C©u 2: ( ®iÓm) Viết đoạn văn ( câu) miêu tả ngời mà em yêu quý Trong đó có sử dụng câu trần thuật đơn có từ là Gạch chân dới câu trần thuật đơn đó đáp án: I Tr¾c nghiÖm C©u 1: b C©u 2: d C©u : b PhÇn II : Tù luËn C©u 4: ®iÓm Hình ảnh ẩn dụ: mặt trời dòng thơ thứ để Bác Hồ Nét tơng đồng các vật tợnglà: mặt trời thiên nhiên đem lại ¸nh s¸ng cho mu«n vËt B¸c nh mÆt trêi ®em l¹i ¸nh s¸ng cho d©n téc VN C©u 5: ®iÓm: Đủ số câu quy định: điểm đúng nội dung: điểm Có sử dụng câu trần thuật đơn có từ là:1 điểm Diễn đạt lu loát: điểm Cuèi giê Gv thu bµi Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò Cñng cè: GV nhËn xÕt giõo kiÓm tra DÆn dß ChuÈn bÞ tiÕt tr¶ bµi Ruùt kinh nghieäm: ************************** Tuần : Tiết : Ngày soạn Ngày dạy Lớp : 6A 6A 6A Ngµy gi¶ng: 6A1 (282) A2 Tr¶ bµi kiÓm tra v¨n Bµi tËp lµm v¨n t¶ ngêi TiÕt 116: I Mục tiêu cần đạt: KiÕn thøc - §¸nh gi¸ sù nhËn thøc cña h/s theo yªu cÇu cña bµi v¨n miªu t¶ KÜ n¨ng H/s tự nhận sửa đợc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp Thái độ - yªu thÝch m«n häc II ChuÈn bÞ : - Gv tr¶ bµi cho h/s - H/s söa lçi, l¹p dµn bµi theo híng dÉn III Các hoạt động dạy và học: Hoạt động 1: Khởi động Tæ chøc: KiÓm tra: KiÓm tra viÖc chuÈn bÞ bµi cña h/s Bµi míi: Hoạt động 2: Trả bài - GV chép đề lên bảng I Ch÷a bµi kiÓm tra v¨n: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm: - GV nhËn xÐt u nhîc ®iÓm Đáp án: (Trong đề kiểm tra) PhÇn tù luËn: Câu 1: HS chép đúng nh SGK Tr×nh bµy theo khæ th¬: - Đa số HS chép đúng, đủ, đạt - GV yªu cÇu HS tù ch÷a bµi yªu cÇu cña m×nh - Mét sè HS cha thuéc bµi, chÐp - GV đa đáp án đúng sai khæ th¬ ( Thường,Báo,uý,trơ ) NhiÒu HS viÕt sai lçi chÝnh t¶.( Quỳnh,Tiến,Ngọc ) C©u 2: ViÕt ®o¹n v¨n miªu t¶ thÇy Hamen: - HS đã biết cách miêu tả: Hình d¸ng, t©m tr¹ng thÇy Hamen - GV cñng cè cho HS c¸ch viÕt, buæi häc cuèi cïng ViÕt tr×nh bµy ®o¹n v¨n ®o¹n v¨n m¹ch l¹c - Mét sè HS cha biÕt viÕt v¨n miªu t¶, cßn l¹c sang thÓ kÓ chuyÖn.( Nhất,Đức, ) NhiÒu HS cha cã kÜ n¨ng viÕt §V¨n Cã HS viÕt §V kh«ng cã dấu câu, diễn đạt nhiều em lủng cñng, lÆp tõ, lÆp ý.( Thưởng) - HS đọc đề bài C©u 3: HiÓu c¸i lÏ thêng t×nh - GV chép đề lên bảng bµi th¬ §ªm B¸c kh«ng ngñ: ? Bµi v¨n t¶ ngêi gåm mÊy - §¹i ®a sè HS hiÓu ý vµ viÕt phÇn? Yªu cÇu tõng phÇn? đúng, diễn đạt thành câu văn hoµn chØnh - Mét sè HS cha biÕt c¸ch diÔn ? Với đề bài này yêu cầu làm đạt còn trả lời cộc lốc trả nh thÕ nµo? lời cha đúng ý.( Mai,Tưởng) II Ch÷a bµi tËp lµm v¨n t¶ (283) - GV nhËn xÐt u, khuyÕt ®iÓm cña HS - GV kẻ đôi bảng ghi lỗi sai - Yªu cÇu HS lªn b¶ng söa ch÷a lçi Lçi chÝnh t¶ Lçi lÆp tõ: Lçi lÉn lén ©m cña tõ Hoạt động 3: Củng cố, dặn dò Cñng cè: ngêi: §Ò bµi: H·y t¶ l¹i ngêi th©n cña em A LËp dµn ý: * Më bµi: Giíi thiÖu vÒ ngêi th©n * Th©n bµi: - T¶ h×nh d¸ng: §Çu tãc, nÐt mÆt, nô cêi, lêi nãi… - Tả hoạt động để thể tính cách ngời đó * KÕt bµi: Ên tîng vÒ ngêi m×nh t¶ B NhËn xÐt u nhîc ®iÓm: u ®iÓm: - §¹i ®a sè HS biÕt lµm bµi v¨n t¶ ngêi - HS tả đợc hình dáng, tính cách cña NV m×nh t¶ - Bố cục đủ ba phần - Tr×nh bµy s¹ch sÏ Tån t¹i: - Một số HS cha phân biệt đợc thÓ lo¹i kÓ vµ t¶.( Chung,nhất, Đức,Uý ) - Nhiều HS cha tả làm bật đợc hình dáng tính cách nh©n vËt, cßn t¶ mét c¸ch chung chung.( Lả,Hải,Long ) - Dùng từ đặt câu cha chính xác ( Thường) - Diễn đạt yếu, lủng củng, lặp tõ, lÆp ý qu¸ nhiÒu.( Nhất,Uý) - Tr×nh bµy cÈu th¶, mét sè cha cã bè côc ba phÇn Ch÷a lçi: * Lỗi diễn đạt: - C¸c b¾p thÞt còng hãp l¹i… - MÑ em Ýt thÞt l¾m… (GÇy l¾m) - Đặc biệt đôi mắt nó mờ ®i… - §«i ch©n chËp ch÷ng biÕt ®i… - Lng bµ h¬i cßng nhng d¸ng ®i nhanh nhÑn… - D¸ng ®i thon th¶, tõ tõ… - Nh÷ng chiÕc r¨ng tr¾ng muèt nh tuyÕt… - Nghe câu nói mẹ em phải thực câu nói đấy… * Lçi chÝnh t¶: - Tr, ch - S, x - L, n… GV th«ng b¸o kÕt qu¶ §äc bµi mÉu (284) GV nh¾c l¹i c¸ch lµm bµi v¨n miªu t¶ 5.DÆn dß - Xem lại cách làm bài văn miêu tả, đặc biệt văn tả ngời - Chữa lại các lỗi mình đã mắc - ChuÈn bÞ bµi «n tËp Ruùt kinh nghieäm: ************************ ************************ Tuần : Tiết : 6A Ngày soạn Ngày dạy 6A 6A Lớp : Ngµy gi¶ng: 6A1 A2 Tuần 31- TiÕt upload.123doc.net Bµi 28 Câu trần thuật đơn không có từ là I Mục tiêu cần đạt Học sinh nắm đợc 1.Kiến thức : - Đặc điểm câu trần thuật đơn không có từ là - Các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là 2.Kĩ : - Nhận diện và phân tích đúng cấu tạo kiểu câu trần thuật đơn không có từ là - Đặt các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là KiÕn thøc Thái độ - Yªu tiÕng viÖt II ChuÈn bÞ: - GV: B¶ng phô,phiÕu häc tËp (285) - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học * Hoạt động 1: Khởi động ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Đặc điểm câu trần thuật đơn có từ là? Các kiểu câu TT đơn có từ là? Đặt câu trần thuật đơn và cho biết câu em vừa đặt thuộc loại nào? Bµi míi GV ®a mÉu: T«i ®i häc ? Xác định kiểu câu? (TT đơn) GV: Câu trên gọi là câu TT đơn không có từ là Vậy đặc điểm kiểu câu này ntn? Chóng ta t×m hiÓu bµi * Hoạt động 2: - Học sinh đọc mẫu I §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt (SGK) đơn không có từ là: - GV treo b¶ng phô ghi MÉu : mÉu NhËn xÐt * a Phó ¤ng/ mõng l¾m ? Xác định thành phần chÝnh CN VN (Cụm TT) bµi tËp trªn?Vµ cho biÕt VN cña nh÷ng c©u trªn *b Chóng t«i/ tô héi ë gãc s©n nh÷ng tõ hoÆc côm tõ CN VN (Cụm ĐT) lo¹i nµo t¹o thµnh? a) … mừng : Cụm * C©u a: VN lµ côm TT * C©u b: VN lµ côm §T tính từ Cã thÓ kÕt hîp víi: Kh«ng, cha b) …… tụ hợp góc sân : Phuû ñònh Cụm động từ ? Ta coù theå ñieàn caùc toå hợp từ phủ định vào trước các vị ngữ trên không ? (từ “không”) - GV nhaän xeùt : +Phú ông không mừng * Ghi nhí 1: (SGK- 119) laém + Chúng tôi không tụ hợp góc sân GV: Gäi nh÷ng c©u trªn lµ câu TT đơn không có từ là ? Hãy nêu đặc điểm câu TT đơn không có từ là? Khi biểu thị ý phủ định chóng cã thÓ kÕt hîp víi nh÷ng tõ nµo? GV nhaän xeùt- choát laïi ñaëc ñieåm cuûa caâu traàn thuaät đơn không có từ là : Vị ngữ thường động từ, tính từ, cụm động từ, cụm tính từ tạo thành biểu (286) thị ý phủ định nó kết hợp với các từ không, chưa - HS đọc ghi nhớ G ph¸t phiÕu häc tËp ? H·y so s¸nh cÊu tróc phñ định câu TT đơn có từ là với câu TT đơn không có tõ lµ? * Câu TT đơn có từ là: …kh«ng/ ph¶i/ lµ… ( tõ P§) (§T t×nh th¸i) (VN) * Câu TT đơn không có tõ lµ: …kh«ng + côm §T hoÆc côm TT Câu TT đơn tồn dới hai dạng đó là dạng nào (chuyÓn ý) - HS đọc mẫu- SGK- 115 - Nªu yªu cÇu mÉu ? Néi dung th«ng b¸o cña hai c©u trªn lµ g×? ? Xác định CN, VN nh÷ng c©u trªn? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña cña VN c©u b? - Câu b: VN đợc đảo lên trớc CN: Câu tồn - C©u a: lµ c©u miªu t¶ ? Thö so s¸nh ®iÓm gièng vµ kh¸c cña hai c©u trªn? *Giống: Đều là câu TT đơn kh«ng cã tõ lµ Néi dung gièng * Kh¸c: (Ghi NXÐt) ? Chän mét hai c©u trªn ®iÒn vµo chç trèng ®o¹n v¨n vµ cho biÕt v× em chän nh vËy? - GV: Gäi c©u a, b lµ hai dạng câu TT đơn không cã tõ lµ ? Cho biết đặc điểm hai lo¹i c©u nµy? - HS đọc ghi nhớ ? Hãy đặt câu trần thuËt díi d¹ng c©u tån t¹i? - HS đặt GV sửa sai ? Muèn t¹o c©u tån t¹i ta lµm thÕ nµo? (§Æt tõ ng÷ chØ chñ thÓ cña II C©u miªu t¶ vµ c©u tån t¹i: MÉu : NhËn xÐt: - C©u a: §»ng cuèi b·i/ hai cËu bÐ / tiÕn l¹i TN CN VN - C©u b: §»ng cuèi b·i/ tiÕn l¹i/ hai cËu bÐ TN VN CN - C©u b: Th«ng b¸o sù xuÊt hiÖn cña sù vËt ( LÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn hai cËu bÐ Chän c©u b ®iÒn vµo chç trèng) - Câu a: Miêu tả hành động nhân vật (Sự vật đã biết từ trớc) * Ghi nhí: (SGK - 119) III LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: a Bãng tre/ trïm lªn ©u yÕm… CN VN (MT¶) - Díi bãng tre….thÊp tho¸ng / TN VN m¸i chïa cæ kÝnh… CN (C©u tån t¹i - VN gîi t¶ dáng vẻ chĩa không chủ thÓ tr¹ng th¸i - Nh÷ng mÇm m¨ng.) b Bªn hµng xãm/ cã c¸i hang/ TN CN cña dÕ Cho¾t VN (C©u miªu t¶) c …tua tña / nh÷ng mÇm m¨ng VN VN (C©u tån t¹i) (287) hoạt động trạng thái (tồn tại) sau động từ hoạt động hay trạng thái.) - GV chèt kiÕn thøc Hoạt động 3: Luyện tập - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS lµm theo nhãm bµn - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV chèt l¹i Bµi tËp 2: ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông c©u tån t¹i: VD: Giê ch¬i c¶ s©n trêng ån µo n¸o nhiÖt, bçng ®©u xuÊt hiÖn mét ngêi l¹ mÆt C¶ lò ch¹y tÊt tëi vÒ v¨n phßng th«ng b¸o cho hiÖu trëng… Bµi tËp 3: ChÝnh t¶: Nghe viÕt C©y tre ViÖt Nam Tõ: Níc VN xanh….chÝ khÝ nh ngêi - HS đọc BT xác định yêu cÇu + Chủ đề: Quang cảnh trờng em + Ph¹m vi: Trong giê ch¬i hoÆc giê tan häc… + Khi tả cần nêu bật đợc c¶nh thiªn nhiªn vµ ho¹t động ngời… - HS lµm nh¸p - Tr×nh bµy tríc líp - HS nhËn xÐt, GV söa sai - GV đọc chậm rãi HS viết - HS chÊm chÐo - GV thu bµi chÊm l¹i Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò Cñng cè - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - GV củng cố lại các loại câu TT đơn 5.DÆn dß - Häc ghi nhí - Lµm bµi tËp SBT Hoµn chØnh bµi tËp vµo vë - ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp v¨n miªu t¶ Ruùt kinh nghieäm: ******************************** Tuần : Tiết : Ngày soạn Ngày dạy (288) 6A 6A 6A Lớp : Ngµy gi¶ng: 6A1 A2 TiÕt 119 Bµi 28 ¤n tËp v¨n miªu t¶ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Sự khác văn miêu tả và văn tự ; văn tả cảnh và văn tả người - Yêu cầu và bố cục bài văn miêu tả 2.Kĩ : - Quan sát, nhận xét, so sánh và liên tưởng - Lựa chọn trỉnh tự miêu tả hợp lý - Xác định đúng đặc điểm tiêu biểu miêu tả Thái độ - Nghiªm tóc vµ yªu thÝch m«n häc II ChuÈn bÞ: - GV: Mét sè ®o¹n v¨n miªu t¶ vµ ®o¹n v¨n tù sù - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học * Hoạt động 1: ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Khi viết văn miêu tả, yêu cầu bắt buộc ngời viết là gì? Bố cục bài văn miªu t¶? Yªu cÇu mçi phÇn 3.Bµi míi Các em đã học văn miêu tả, bao gồm hai loại tả cảnh và tả ngời Vậy t¶ c¶nh vµ t¶ ngêi cã nhòng ®iÓm nµo chung, ®iÓm nµo kh¸c biÖt? Lµm nào để phân biệt đoạn văn tự và đoạn văn miêu tả? * Hoạt động 2: I V¨n miªu t¶: - Học sinh đọc bài tập (SGK) Bµi tËp : - §o¹n v¨n t¶ c¶nh mÆt trêi - Nªu yªu cÇu mọc trên biển đảo Cô Tô: ? §o¹n v¨n t¶ c¶nh g×? Nªu nhËn - Đoạn văn hay và độc đáo vì: xét cảnh đó? + Các chi tiết đợc lựa chọn ? Theo em điều gì đã làm cho Các hình ảnh đặc sắc đoạn văn hay và độc đáo? + Nh÷ng so s¸nh, liªn tëng + “ngaán beå…….heát buïi” (traùng míi mÎ, thó vÞ leä) + Vèn ng«n tõ phong phó, s¾c s¶o -> C¶nh sèng + “Tròn trĩnh……đầy đặn” (gợi động nh thật taû) + Tình cảm, thái độ rõ ràng đối víi c¶nh vËt + “Y ……sự trường thọ” (trang troïng) (1) Bµi tËp 2: + “Mặt trời …… ” Dµn ý t¶ c¶nh ®Çm sen ®ang + “Quả trứng …….” mïa hoa në: + “….chân trời mọc……biển ửng + Mở bài: Ngoài cánh đồng hoàng”(2) laøng em coù moät hoà sen thaät + “Y ……muôn thuở biển đẹp Mùa hè bông hoa Động” đỏ, trắng nhấp nhô ? Đoạn văn trên theo em đẹp (289) lµ c¶nh nµo? V× sao? ? §o¹n v¨n trªn lµ ®o¹n v¨n miªu t¶ hay tù sù? V× em nhËn điều đó? (Mt¶: kh«ng cã SViÖc chØ cã c¶nh, c¸c tõ ng÷ so s¸nh liªn tëng…) - HS đọc BT2 xác định yêu cầu - HS th¶o luËn nhãm bµn: (2 phót) - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - HS nhËn xÐt, GV söa sai, chèt l¹i a Më bµi: Giíi thiÖu ®Çm sen (§Çm sen nµo? Mïa nµo? ë ®©u?) b Th©n bµi: T¶ chi tiÕt: - L¸, hoa, h¬ng vÞ, mµu s¾c… - Giã, kh«ng khÝ… (Tr×nh tù t¶: Tõ bê hay tõ gi÷a ®Çm vµo, hay tõ trªn cao nh×n xuèng) c KÕt bµi: Ên tîng cña em vÒ ®Çm sen… - HS đọc bài tập Nêu yêu cầu ? Lập dàn ý chi tiết cho đề bài trªn? ? để làm bật đặc điểm em bÐ (bô bÉm), em cÇn lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh nµo? a Më bµi: Giíi thiÖu vÒ em bÐ (Con nhµ ai? Tªn, tuæi, quan hÖ víi em ntn?) b Th©n bµi: T¶ chi tiÕt: - T¶ ngo¹i h×nh… - Em bÐ tËp ®i: T¶ ch©n tay, m¸ (Làm bật đặc điểm bụ bÉm…), d¸ng ®i - Em bÐ tËp nãi: MiÖng, m¾t, m«i, lìi c KÕt bµi: Tình cảm, thái độ ngời víi em bÐ taám laù sen maøu xanh Ñeâm ñeâm höông thôn ngaøo ngaït cuûa hoa sen thoang thoảng bay vào laøng + Thaân baøi: Sen mọc hồ sâu, nước trên lưng người, mà lá còn vọt lên trên mặt nước - Mùa hè đến sen xoè lá kín hồ, bên cạnh kẻ lá là nụ hoa, đầu tiên nắm tay nhỏ vài hôm sau đã trở thành bông hoa màu trắng, màu đỏ đầy hồ - Muøa heø ñi qua hoà sen người ta có cảm giác mát lạnh vaø chieàu chieàu höông thôm ngaøo ngaït bay vaøo taän thoân xoùm - Muøa ñoâng sen taùn ñi chæ còn cọng lá khô héo, gục xuống mặt nước Thuở nhỏ, các em thường tắm hồ sen, lấy lá sen làm che naéng Laáy ngoø sen aên raát doøn vaø ngoït + Keát baøi: Em yêu cái hồ sen, nó vừa là cảnh đẹp xóm làng, vừa cho người hưởng khoâng khí laønh Bµi tËp 3: T¶ em bÐ bô bÉm, ng©y th¬ ®ang tËp ®i, tËp nãi: Dµn ý chi tiÕt: + Mở bài: Bé (…) năm vừa tròn 14 thaùng tuoåi Beù ñang taäp ñi, taäp noùi, caû nhaø cuõng quan taâm, cöng chieàu + Thaân baøi: (290) - HS đọc bài tập - Nêu yêu cÇu - HS th¶o luËn nhãm (5 phót) - HS đọc thầm văn +1/2 lớp tìm bài "Bài học đờng đời đầu tiên" + 1/2 líp lµm bµi: Buæi häc cuèi cïng - §¹i diÖn hai nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶- C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung ? Căn vào đâu em phân biệt đợc đoạn văn miêu tả, đoạn văn tự sù? (Đoạn kể: Chủ yếu là hành động kÓ.(kÓ ai? VÒ viÖc g×? ë ®©u?…) Đoạn tả: Chủ yếu là hành động tả: Tả ai? Tả cái gì?Cảnh ngời đó nh nào? có đặc ®iÓm g× næi bËt?….) ? Qua viÖc t×m hiÓu bµi tËp, h·y cho biÕt: Muèn t¶ c¶nh hoÆc ngêi đợc hay, hấp dẫn ta phải làm nµo? (Lựa chọn chi tiết tiêu biểu, đặc s¾c, tr×nh bµy theo thø tù… BiÕt liªn tëng, tëng tîng, vÝ von, so s¸nh…) ? Bè côc bµi v¨n miªu t¶ gåm - Dáng người tròn trịa, khoẻ maïnh, chaân tay buï baãm coù ngấn đẹp, dễ thöông - Khuoân maët troøn baàu bónh, ñoâi maù phuùng phính, ñoâi maét to ñen, mieäng töôi nhö nuï hoa hoàng, laøn da traéng mòn, hoàng haøo - Tính tình beù raát deã meán Em thường hay nhoẻn miệng cười vaø khoâng hay voøi vónh aên quaø vaët Em khoâng aên tham, moãi mẹ chợ có bánh là chia cho người - Em noùi chöa soõi, nhöng raát thích haùt theo nhaïc treân ti vi - Bé tập bước Em đứng dựa vào tường mẹ vẫy, giơ hai tay lên cố bước đi, bước đã uỵch xuoáng + Keát baøi: Bé (….) là niềm vui, là nụ cười cuûa caû nhaø Em raát yeâu meán beù (…) Em seõ chaêm soùc cho bé chóng lớn để dẫn bé chơi Bµi tËp 4: - HS t×m ®o¹n v¨n miªu t¶, ®o¹n v¨n tù sù a Bài học đường đời đầu tieân : - Đoạn văn tự : “… Một tai hoạ ……… khóc thảm thieát….” => Các đoạn văn tự giúp người đọc theo dõi diễn biến câu chuyện, nắm mạch truyện, biết hành động, tính cách các nhân vaät truyeän (291) mÊy phÇn? Yªu cÇu cña mçi phÇn? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc ? C¸c kÜ n¨ng cÇn cã lµm v¨n miªu t¶? (Quan sat, tëng tîng, liªn tëng, so s¸nh, lùa chän, håi tëng hÖ thèng ho¸…) ? Bè côc mét bµi v¨n miªu t¶ gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu cña tõng phÇn? (Gåm ba phÇn: - Mở bài: Giới thiệu cảnh, ngời đợc tả (Khái quát) - Th©n bµi: T¶ chi tiÕt theo tr×nh tù - Kết bài: ấn tợng, nhận xét đối tîng.) - HS đọc thêm ? Cho biÕt ®©u lµ ®o¹n miªu t¶? §©u lµ tù sù? V× em ph©n biÖt đợc điều đó? - Đoạn văn miêu tả: “Caùi chaøng deá …… ngaån ngaån, ngô ngô” - Đoạn văn miêu tả dùng nhiều caâu so saùnh ví von : + “Gaày goø… thuoác phieän” + “Caùnh chæ ngaén… aùo ghi leâ” b Baøi “Buoåi hoïc cuoái cuøng” : - Đoạn văn tự : “Tôi bước qua … phát phần thưởng” => Đoạn văn trên đã tái cảnh chú bé Phrăng bước vào lớp học và thấy thầy giáo Hamen - Đoạn văn miêu tả : “Chốc chốc ……xứ sở này mãi maõi” => Đoạn văn trên đây đã miêu tả tư và thái độ thầy Ha-men trước cảnh vật, đồ vật đã gắn bó với thầy suốt hôn 40 naêm qua II Ghi nhí: (SGK-121) * §äc thªm: - §o¹n a: Miªu t¶ - §o¹n b: Tù sù HĐ 3: Cñng cè - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - Ph©n biÖt sù kh¸c gi÷a v¨n miªu t¶ vµ v¨n tù sù? DÆn dß - Häc ghi nhí - Lµm bµi tËp SBT - ChuÈn bÞ bµi: Ch÷a lçi chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ Ruùt kinh nghieäm: (292) ************************ Tuần :32 Tiết :117 6A Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ VỊ NGỮ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Lỗi đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ - Cách chữa lỗi chủ ngữ và vị ngữ 2.Kĩ : - Phát các lỗi đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ - Sửa lỗi đặt câu thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ Thái độ Yêu thích môn học và sử dụng đúng tiếng mẹ đẻ II ChuÈn bÞ: 1.GV:giáo án 2.HS:soạn bài III Các hoạt động dạy và học : ổn định tổ chức ? Nêu đặc điểm câu trần thuật đơn không có từ là? KiÓm tra: (293) Bµi míi: Hoạt động thầy và trò * GV treo bảng phụ đã viết VD - Gọi HS đọc - Em hãy xác định CN và VN cña mçi c©u trªn? Qua truyÖn "DÕ MÌn phiªu lu lu kÝ" kÝ" TN cho thÊy DÕ MÌn biÕt phôc thiÖn VN Qua truyÖn "DÕ MÌn phiªu lu TN kÝ", em //thÊy DÕ MÌn biÕt phôc thiÖn CN VN ? T×m nguyªn nh©n vµ c¸ch söa lçi cho c©u thiÕu CN * GV treo bảng phụ đã viết VD - Gọi HS đọc - Gọi HS lên bảng xác định CN - VN a Th¸nh Giãng //cìi //cìi ngùa s¾t, vung CN VN roi s¾t, x«ng th¼ng vµo qu©n thï b H×nh ¶nh Th¸nh Giãng cìi cìi ngùa CN s¾t, vung roi s¾t, x«ng th¼ng vµo qu©n thï c B¹n Lan, ngêi ngêi häc giái nhÊt líp A CN d B¹n Lan //lµ ngêi ngêi häc giái nhÊt CN VN líp A ? Em h·y nªu nguyªn nh©n vµ c¸ch söa - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS lµm theo nhãm bµn - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV chèt l¹i - Néi dung kiÕn thøc I.Câu thiếu chủ ngữ MÉu NhËn xÐt - C©u a thiÕu CN - Nguyªn nh©n: LÇm TN víi CN - C¸ch söa: + Thªm CN: T¸c gi¶ (hoÆc viÕt nh c©u b) + BiÕn TN thµnh CN b»ng c¸ch bá tõ "qua": TruyÖn cho ta thÊy Biến vị ngữ thành cụm chuû vò Qua truyeän “Deá Meøn phieâu löu kyù ”, TN em / thaáy Deá Men bieát phuïc thieän C V II.Câu thiếu vị ngữ MÉu NhËn xÐt - C©u b,c thiÕu VN - Nguyªn nh©n m¾c lçi: + C©u b: LÇm §N víi VN + C©u c: LÇm phô chó víi VN - C¸ch söa: + C©u b: Thªm bé phËn VN đã để lại em niềm kính phôc .lµ mét h×nh ¶nh hµo hïng vµ l·ng m¹n + C©u c: Thªm VN: lµ b¹n th©n cña t«i ®ang phæ biÕn kinh nghiÖm häc tËp cho chóng t«i .Thay dấu phẩy từ là để viÕt nh c©u III.Luyện tập Bµi 1: 1: Đặt câu hỏi để tìm Cn và VN a Ai? (B¸c Tai) Nh thÕ nµo? (Kh«ng lµm g× n÷a) Có đủ CN và VN b Con g×? (Hæ) Lµm g×? (§Î) Có đủ CN và VN c Ai? (B¸c tiÒu) (294) - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS yÕu mçi em ®iÒn c©u - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS TB mçi em ®iÒn mét c©u Lµm sao? (Giµ råi chÕt) Có đủ CN và VN Bµi 2: Ph¸t hiÖn c©u m¾c lçi vµ chØ nguyªn nh©n: a C¸i g×? (KÕt qu¶ häc tËp cña n¨m häc) Nh nào? (Đã động viên) Có đủ CN và VN b C¸i g×? (Kh«ng cã) Nh nào? (Đã động viên) C©u thiÕu CN C¸ch ch÷a: bá tõ "víi" c C©u thiÕu VN Thêm phận VN: đã theo tôi suốt đời d Câu đúng Bµi 3: 3: §iÒn CN thÝch hîp a Chóng em b Chim ho¹ mi c Nh÷ng b«ng hoa d C¶ líp Bµi 4: §iÒn VN thÝch hîp vµo chç trèng a .rÊt hån nhiªn b v« cïng ©n hËn c bừng lên thật là đẹp d ®i du lÞc ë miÒn Nam Bài tập 5: Biến đổi câu ghép thành câu đơn a Hổ đực mừng rỡ đùa với Cßn hæ c¸i t× n»m phôc xuèng, d¸ng mÖt mái l¾m b MÊy h«m nä, trêi ma ma lín Trªn nh÷ng hå ao quanh bÜa tríc tríc mÆt, níc níc d©ng tr¾ng mªnh m«ng c ThuyÒn xu«i gi÷a dßng s«ng réng h¬n ngµn thíc thíc Trông hai bên bờ, rừng đớc đớc dùng lªn cai ngÊt nh hai d·y trtrêng thµnh v« tËn 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng néi dung cña bµi Hoµn thiÖn bµi tËp ChuÈn bÞ viÕt bµi TLV miªu t¶ s¸ng t¹o IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 32 Tiết :upload.123doc.net dạy Ngày soạn Ngày (295) Lớp :6A 6A 6A ÔN TẬP TRUYỆN VÀ KÍ I Mục tiêu cần đạt KiÕn thøc - Nội dung và nét đặc sắc nghệ thuật các tác phẩm truyện, ký đại đã học - Điểm giống và khác truyện và ký 2.Kĩ : - Hệ thống hóa, so sánh, tổng hợp kiến thức truyện và ký đã dược học - Trình bày hiểu biết và cảm nhận mới, sâu sắc thân thiên nhiên, đất nước, người qua các truyện, ký đã học Thái độ - Yªu thÝch m«n häc II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS chuÈn bÞ kÜ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra ? Thế giới các loài chim đợc nhà văn Duy Khán khắc hoạ nh nào? Nhận xÐt vÒ nghÖ thuËt t¶, kÓ cña t¸c gi¶? Bµi míi ¤n tËp I Hệ thống hoá nội dung truyện, kí đã học: STT T T T Tãm t¾t néi dung NghÖ ª ¸ h thuËt: n c Ó gi lo - Dế Mèn có vể đẹp cờng tráng t ¶ ¹i nhng tÝnh t×nh xèc næi kiªu ¸ căng Trò đùa ngỗ nghịch-> cái c chÕt cho DÕ Cho¾t -> Bµi häc T p Tr đờng đời đầu tiên cho mình « u h - Truyện đồng thoại NT miêu H y È tả sinh động, tự nhiên, hấp dẫn, o Ö m ng«n ng÷ chÝnh x¸c giµu tÝnh µi n ( t¹o h×nh ( § § o - C¶nh s«ng níc Cµ Mau cã vÎ o ¹ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức ¹ n sèng hoang d· Chî N¨m C¨n n t trù phú, độc đáo… trÝ r - NT t¶ c¶nh KÕt hîp t¶, kÓ, § c Ý liÖt kª, thuyÕt minh, h×nh ¶nh o h) c chän läc µ h n - T×nh c¶m s¸ng vµ lßng G B nh©n hËu cña em g¸i gióp ngêi iá µ anh nhËn h¹n chÕ cña m×nh i i - T×nh huèng hÊp dÉn, kÞch Tr h tÝnh, miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt u ä y c - C¶nh vît th¸c cña thuyÒn T Ö ® (296) ê n g ® ê i ® Ç u t i ª n ( T r Ý c h D M P L K Ý ) S « n g n í c C µ M a u ( T r Ý c h § R P n a m ) B ø c t ¹ D u y A n h V â Q u ¶ n g A n p h « n g x ¬§ « ® ª N g u y Ô n T u © n n n g ¾ n Tr u y Ö n n g ¾ n Tr u y Ö n ( § trÝ c h Tr u y Ö n n g ¾ n K Ý T h Ð p M K trªn s«ng Thu Bån lµm næi bËt vẻ đẹp và sức mạnh ngời lao động trên cảnh thiên nhiªn réng lín, hïng vÜ - NT t¶ c¶nh, t¶ ngêi tù nhiªn, sinh động - Buæi häc cuèi cïng ë mét trêng vông An-d¸t H×nh ¶nh thÇy gi¸o Ha-men yªu níc, yªu tiếng mẹ đẻ qua cái nhìn và t©m tr¹ng cña chó bÐ Phr¨ng - TruyÖn x©y dùng thµnh c«ng NV Phr¨ng vµ thÇy gi¸o Hamen qua miªu t¶ ch©n dung, lêi nãi, cö chØ, t©m tr¹ng - Vẻ đẹp tơi sáng cảnh sắc vùng đảo Cô Tô và nét sinh ho¹t cña ngêi d©n trªn đảo - NT miªu t¶ tinh tÕ, chÝnh x¸c, giµu h×nh ¶nh, c¶m xóc qua ng«n ng÷ ®iªu luyÖn cña NguyÔn Tu©n - C©y tre lµ ngêi b¹n gÇn gòi, th©n thiÕt cña ngêi d©n VN Cây tre là biểu tợng đất nớc, ngời VN - H×nh ¶nh chän läc, lêi v¨n giµu c¶m xóc, nhÞp ®iÖu, ®Ëm chÊt tr÷ t×nh Sö dông thµnh c«ng phÐp nh©n ho¸ - Lßng yªu níc b¾t nguån tõ yªu nh÷ng vËt tÇm thêng nhÊt Lòng yêu nớc đợc thử thách và bộc lộ rõ chiến đấu - KÕt hîp yÕu tè chÝnh luËn vµ tr÷ t×nh, gîi c¶m ®Çy søc thuyÕt phôc - Miêu tả các loài chim đồng quê Qua đó bộc lộ vẻ đẹp, phong phó cña thiªn nhiªn, lµng quª vµ b¶n s¾c v¨n ho¸ d©n gian - NT miêu tả đặc sắc, quan sát tinh tÕ, kÕt hîp t¶, kÓ, b×nh luËn Sö dông nhuÇn nhÞ yÕu tè v¨n ho¸ d©n gian (297) r a n h c ñ a e m g ¸ i t « i V î t t h ¸ c ( T r Ý c h Q u ª n é i ) B u æ i h ä c c u è i c ï n g íi I £ re n b u a D u y K h ¸ n Ý (T u ú b ót tr ÷ t× n h) K Ý (T u ú b ót c hÝ n h lu Ë n) H åi kÝ tù tr u y Ö n (298) C « T « ( T r Ý c h ) C © y t r e V i Ö t N a m L ß n g y ª u n í c ( T r Ý c h b ¸ o T h ö (299) l ö a ) L a o x a o - GV kÎ b¶ng theo c¸c cét- HS ®iÒn: + Tªn TP (C¸c TP ë trªn) + ThÓ lo¹i + Cèt truyÖn + Nh©n vËt + NV kÓ chuyÖn - HS ®iÒn lÇn lît - Rót kÕt luËn ? §Æc ®iÓm h×nh thøc, thÓ loại truyện, kí đại đã học? ? V× nãi: TruyÖn vµ kÝ lµ lo¹i h×nh tù sù? * G ph¸t phiÕu häc tËp - HS th¶o luËn nhãm bµn - §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV kÕt luËn ? Qua c¸c t¸c phÈm truyÖn, kí đã học nêu cảm nhận đất nớc, ngời VN? Gv nhaän xeùt vaø choát laïi theo yù sau : -Cảnh sắc thiên nhiên đất nước và sống người vùng miền khaùc -Cùng với cảnh sắc thiên nhiên đất nước là hình ảnh người và sống II §Æc ®iÓm vÒ h×nh thøc, thÓ lo¹i truyÖn vµ kÝ hiÖn đại: TruyÖn: - Dùa vµo sù tëng tîng, s¸ng t¹o cña t¸c gi¶ trªn c¬ sở tìm hiểu đời sống và ngêi theo sù c¶m nhËn, đánh giá tác giả - TruyÖn thêng cã cèt truyÖn, nh©n vËt KÝ: - Lµ ghi chÐp, t¸i hiÖn c¸c hình ảnh, việc đời sống, thiªn nhiªn theo sù c¶m nhËn cña t¸c gi¶ vÒ nh÷ng gì đã xảy thực tế - KÝ thêng kh«ng cã cèt truyÖn, cã kh«ng cã c¶ nh©n vËt (Nhng nhÊt thiÕt ph¶i cã ngêi miªu t¶, têng thuËt) TruyÖn vµ kÝ lµ lo¹i h×nh tù sù: - Truyện và kí có nhân vËt kÓ chuyÖn - §Òu t¸i hiÖn l¹i bøc tranh đời sống cách khách quan tả và kể, có lêi kÓ, c¸c chi tiÕt vÒ h×nh ¶nh thiªn nhiªn, x· héi, ngời, thái độ ngời kể III C¶m nhËn vµ nh÷ng hiểu biết đất nớc, ngời qua các truyện, kí đã häc: C¶m nhËn: - Về đất nớc: Đa dạng, phong phó, nhiÒu mµu s¾c cña c¸c vïng, miÒn: S«ng níc Cµ Mau, th¸c ghÒng miền Trung, biển đảo Cô T«, chim chãc lµng quª - Về sống: Lao động trªn s«ng níc, trªn biÓn (300) họ các vùng miền -Một số truyện và ký đã đề cập vấn đề gần gũi đời sống tình cảm , tư tưởng và mối quan hệ người với thieân nhieân vaø cuûa người với người ? Qua c¸c v¨n b¶n truyÖn vµ kÝ, em cã thªm nh÷ng hiÓu biÕt g× míi mÎ? H·y nªu vµ ph©n tÝch râ? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc đảo, suốt chiều dài lÞch sö VÒ ngêi: hä lµ nh÷ng ngời bình thờng, đẹp và đáng yêu: dợng Hơng Th, c« em g¸i vµ ngêi anh, thÇy gi¸o Hamen vµ chó bÐ Phr¨ng… HiÓu biÕt míi: - Những vùng đất lạ và mÎ cña tæ quèc - Hiểu sâu sắc vẻ đẹp c©y tre, nh÷ng ®iÒu míi l¹ vÒ c¸c loµi chim - Më réng tÇm m¾t thÕ giới đến với sống và ngời đất nớc b¹n IV Ghi nhí: (SGKupload.123doc.net) 4: Cñng cè, dÆn dß - GV hÖ thèng bµi gi¶ng - Häc ghi nhí - Häc thuéc lßng c¸c ®o¹n v¨n truyÖn, kÝ mµ em thÝch - Chuẩn bị: Câu TT đơn không có từ là IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần :32 Ngày soạn Tiết :119 Ngày dạy Lớp : 6A 6A 6A CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN KHÔNG CÓ TỪ LÀ I Mục tiêu cần đạt Học sinh nắm đợc 1.Kiến thức : - Đặc điểm câu trần thuật đơn không có từ là - Các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là 2.Kĩ : - Nhận diện và phân tích đúng cấu tạo kiểu câu trần thuật đơn không có từ là - Đặt các kiểu câu trần thuật đơn không có từ là KiÕn thøc Thái độ - Yªu tiÕng viÖt II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò (301) ? Đặc điểm câu trần thuật đơn có từ là? Các kiểu câu TT đơn có từ là? Đặt câu trần thuật đơn và cho biết câu em vừa đặt thuộc loại nào? Bµi míi Hoạt động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc mẫu I §Æc ®iÓm cña c©u trÇn thuËt (SGK) đơn không có từ là: - GV treo b¶ng phô ghi MÉu : mÉu NhËn xÐt * a Phó ¤ng/ mõng l¾m ? Xác định thành phần chÝnh CN VN (Cụm TT) bµi tËp trªn?Vµ cho biÕt VN cña nh÷ng c©u trªn *b Chóng t«i/ tô héi ë gãc s©n nh÷ng tõ hoÆc côm tõ CN VN (Cụm ĐT) lo¹i nµo t¹o thµnh? a) … mừng : Cụm * C©u a: VN lµ côm TT * C©u b: VN lµ côm §T tính từ Cã thÓ kÕt hîp víi: Kh«ng, cha b) …… tụ hợp góc sân : Phuû ñònh Cụm động từ ? Ta coù theå ñieàn caùc toå hợp từ phủ định vào trước các vị ngữ trên không ? (từ “không”) - GV nhaän xeùt : +Phú ông không mừng * Ghi nhí 1: (SGK- 119) laém + Chúng tôi không tụ hợp góc sân GV: Gäi nh÷ng c©u trªn lµ câu TT đơn không có từ là ? Hãy nêu đặc điểm câu TT đơn không có từ là? Khi biểu thị ý phủ định chóng cã thÓ kÕt hîp víi nh÷ng tõ nµo? GV nhaän xeùt- choát laïi ñaëc ñieåm cuûa caâu traàn thuaät đơn không có từ là : Vị ngữ thường động từ, tính từ, cụm động từ, cụm tính từ tạo thành biểu thị ý phủ định nó kết hợp II C©u miªu t¶ vµ c©u tån t¹i: với các từ không, chưa MÉu : - HS đọc ghi nhớ NhËn xÐt: G ph¸t phiÕu häc tËp - C©u a: ? H·y so s¸nh cÊu tróc phñ §»ng cuèi b·i/ hai cËu bÐ / định câu TT đơn có từ tiÕn l¹i là với câu TT đơn không có TN CN tõ lµ? VN * Câu TT đơn có từ là: - C©u b: kh«ng/ ph¶i/ lµ (302) ( tõ P§) (§T t×nh th¸i) (VN) * Câu TT đơn không có tõ lµ: kh«ng + côm §T hoÆc côm TT Câu TT đơn tồn dới hai dạng đó là dạng nào (chuyÓn ý) - HS đọc mẫu- SGK- 115 - Nªu yªu cÇu mÉu ? Néi dung th«ng b¸o cña hai c©u trªn lµ g×? ? Xác định CN, VN nh÷ng c©u trªn? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÞ trÝ cña cña VN c©u b? - Câu b: VN đợc đảo lên trớc CN: Câu tồn - C©u a: lµ c©u miªu t¶ ? Thö so s¸nh ®iÓm gièng vµ kh¸c cña hai c©u trªn? *Giống: Đều là câu TT đơn kh«ng cã tõ lµ Néi dung gièng * Kh¸c: (Ghi NXÐt) ? Chän mét hai c©u trªn ®iÒn vµo chç trèng ®o¹n v¨n vµ cho biÕt v× em chän nh vËy? - GV: Gäi c©u a, b lµ hai dạng câu TT đơn không cã tõ lµ ? Cho biết đặc điểm hai lo¹i c©u nµy? - HS đọc ghi nhớ ? Hãy đặt câu trần thuËt díi d¹ng c©u tån t¹i? - HS đặt GV sửa sai ? Muèn t¹o c©u tån t¹i ta lµm thÕ nµo? (§Æt tõ ng÷ chØ chñ thÓ cña hoạt động trạng thái (tồn tại) sau động từ hoạt động hay trạng thái.) - GV chèt kiÕn thøc LuyÖn tËp - HS đọc BT - Nªu yªu cÇu - HS lµm theo nhãm bµn - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ - GV chèt l¹i §»ng cuèi b·i/ tiÕn l¹i/ hai cËu bÐ TN VN CN - C©u b: Th«ng b¸o sù xuÊt hiÖn cña sù vËt ( LÇn ®Çu tiªn xuÊt hiÖn hai cËu bÐ Chän c©u b ®iÒn vµo chç trèng) - Câu a: Miêu tả hành động nhân vật (Sự vật đã biết từ trớc) * Ghi nhí: (SGK - 119) III LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: a Bãng tre/ trïm lªn ©u yÕm CN VN (MT¶) - Díi bãng tre.thÊp tho¸ng / TN VN m¸i chïa cæ kÝnh CN (C©u tån t¹i - VN gîi t¶ dáng vẻ chĩa không chủ thÓ tr¹ng th¸i - Nh÷ng mÇm m¨ng.) b Bªn hµng xãm/ cã c¸i hang/ TN CN cña dÕ Cho¾t VN (C©u miªu t¶) c tua tña / nh÷ng mÇm m¨ng VN VN (C©u tån t¹i) Bµi tËp 2: ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông c©u tån t¹i: VD: Giê ch¬i c¶ s©n trêng ån µo n¸o nhiÖt, bçng ®©u xuÊt hiÖn mét ngêi l¹ mÆt C¶ lò ch¹y tÊt tëi vÒ v¨n phßng th«ng b¸o cho hiÖu trëng (303) Bµi tËp 3: ChÝnh t¶: Nghe viÕt C©y tre ViÖt Nam Tõ: Níc VN xanh.chÝ khÝ nh ngêi - HS đọc BT xác định yêu cÇu + Chủ đề: Quang cảnh trờng em + Ph¹m vi: Trong giê ch¬i hoÆc giê tan häc + Khi tả cần nêu bật đợc c¶nh thiªn nhiªn vµ ho¹t động ngời - HS lµm nh¸p - Tr×nh bµy tríc líp - HS nhËn xÐt, GV söa sai - GV đọc chậm rãi HS viết - HS chÊm chÐo - GV thu bµi chÊm l¹i 4: Cñng cè, dÆn dß - Gi¸o viªn hÖ thèng bµi gi¶ng - GV củng cố lại các loại câu TT đơn - Häc ghi nhí - Lµm bµi tËp SBT Hoµn chØnh bµi tËp vµo vë - ChuÈn bÞ bµi: ¤n tËp v¨n miªu t¶ IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 32 Tiết :120 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6 A A 6A ÔN TẬP VĂN MIÊU TẢ I Mục tiêu cần đạt 1.Kiến thức : - Sự khác văn miêu tả và văn tự ; văn tả cảnh và văn tả người - Yêu cầu và bố cục bài văn miêu tả 2.Kĩ : - Quan sát, nhận xét, so sánh và liên tưởng - Lựa chọn trỉnh tự miêu tả hợp lý - Xác định đúng đặc điểm tiêu biểu miêu tả Thái độ - Nghiªm tóc vµ yªu thÝch m«n häc (304) II ChuÈn bÞ: - GV: giáo án - HS: ChuÈn bÞ bµi III Các hoạt động dạy và học ổn định tổ chức lớp KiÓm tra bµi cò ? Khi viết văn miêu tả, yêu cầu bắt buộc ngời viết là gì? Bố cục bài văn miªu t¶? Yªu cÇu mçi phÇn 3.Bµi míi Các em đã học văn miêu tả, bao gồm hai loại tả cảnh và tả ngời Vậy tả c¶nh vµ t¶ ngêi cã nhòng ®iÓm nµo chung, ®iÓm nµo kh¸c biÖt? Lµm thÕ nµo để phân biệt đoạn văn tự và đoạn văn miêu tả? Hoạt động thầy và trò Nội dung - Học sinh đọc bài tập (SGK) I V¨n miªu t¶: - Nªu yªu cÇu Bµi tËp : - §o¹n v¨n t¶ c¶nh mÆt trêi ? §o¹n v¨n t¶ c¶nh g×? Nªu nhËn mọc trên biển đảo Cô Tô: xét cảnh đó? - Đoạn văn hay và độc đáo vì: ? Theo em điều gì đã làm cho + Các chi tiết đợc lựa chọn đoạn văn hay và độc đáo? C¸c hình ảnh đặc sắc + “ngaán beå…….heát buïi” (traùng + Nh÷ng so s¸nh, liªn tëng leä) míi mÎ, thó vÞ + Vèn ng«n tõ phong phó, s¾c + “Tròn trĩnh……đầy đặn” (gợi s¶o -> C¶nh sèng taû) động nh thật + Tình cảm, thái độ rõ ràng đối + “Y ……sự trường thọ” víi c¶nh vËt (trang troïng) (1) + “Mặt trời …… ” Bµi tËp 2: + “Quả trứng …….” Dµn ý t¶ c¶nh ®Çm sen ®ang + “….chân trời mọc……biển ửng mïa hoa në: hoàng”(2) + Mở bài: Ngoài cánh đồng + “Y ……muôn thuở biển laøng em coù moät hoà sen thaät Động” đẹp Mùa hè bông hoa ? Đoạn văn trên theo em đẹp đỏ, trắng nhấp nhô lµ c¶nh nµo? V× sao? taám laù sen maøu xanh Ñeâm ? §o¹n v¨n trªn lµ ®o¹n v¨n miªu t¶ hay tù sù? V× em nhËn ñeâm höông thôn ngaøo ngaït cuûa điều đó? hoa sen thoang thoảng bay vào (Mt¶: kh«ng cã SViÖc chØ cã c¶nh, c¸c tõ ng÷ so s¸nh liªn tlaøng ëng…) + Thaân baøi: - HS đọc BT2 xác định yêu cầu Sen mọc hồ sâu, nước - HS th¶o luËn nhãm bµn: (2 trên lưng người, mà lá còn phót) - C¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ vọt lên trên mặt nước - HS nhËn xÐt, GV söa sai, chèt - Mùa hè đến sen xoè lá kín l¹i hồ, bên cạnh kẻ lá là nụ a Më bµi: Giíi thiÖu ®Çm sen (§Çm sen hoa, đầu tiên nµo? Mïa nµo? ë ®©u?) nắm tay nhỏ vài hôm sau đã b Th©n bµi: T¶ chi tiÕt: - L¸, hoa, h¬ng vÞ, mµu s¾c trở thành bông hoa màu - Giã, kh«ng khÝ trắng, màu đỏ đầy hồ (Tr×nh tù t¶: Tõ bê hay tõ gi÷a (305) ®Çm vµo, hay tõ trªn cao nh×n xuèng) c KÕt bµi: Ên tîng cña em vÒ ®Çm sen - HS đọc bài tập Nêu yêu cầu ? Lập dàn ý chi tiết cho đề bài trªn? ? để làm bật đặc điểm em bÐ (bô bÉm), em cÇn lùa chän nh÷ng h×nh ¶nh nµo? a Më bµi: Giíi thiÖu vÒ em bÐ (Con nhµ ai? Tªn, tuæi, quan hÖ víi em ntn?) b Th©n bµi: T¶ chi tiÕt: - T¶ ngo¹i h×nh - Em bÐ tËp ®i: T¶ ch©n tay, m¸ (Làm bật đặc điểm bụ bẫm), d¸ng ®i - Em bÐ tËp nãi: MiÖng, m¾t, m«i, lìi c KÕt bµi: Tình cảm, thái độ ngời víi em bÐ - HS đọc bài tập - Nêu yêu cÇu - Muøa heø ñi qua hoà sen người ta có cảm giác mát lạnh vaø chieàu chieàu höông thôm ngaøo ngaït bay vaøo taän thoân xoùm - Muøa ñoâng sen taùn ñi chæ còn cọng lá khô héo, gục xuống mặt nước Thuở nhỏ, các em thường tắm hồ sen, lấy lá sen làm che naéng Laáy ngoø sen aên raát doøn vaø ngoït + Keát baøi: Em yêu cái hồ sen, nó vừa là cảnh đẹp xóm làng, vừa cho người hưởng khoâng khí laønh Bµi tËp 3: T¶ em bÐ bô bÉm, ng©y th¬ ®ang tËp ®i, tËp nãi: Dµn ý chi tiÕt: + Mở bài: Bé (…) năm vừa tròn 14 thaùng tuoåi Beù ñang taäp ñi, taäp noùi, caû nhaø cuõng quan taâm, cöng chieàu + Thaân baøi: - Dáng người tròn trịa, khoẻ maïnh, chaân tay buï baãm coù ngấn đẹp, dễ thöông - Khuoân maët troøn baàu bónh, ñoâi maù phuùng phính, ñoâi maét to ñen, mieäng töôi nhö nuï hoa hoàng, laøn da traéng mòn, hoàng haøo - Tính tình beù raát deã meán Em thường hay nhoẻn miệng cười vaø khoâng hay voøi vónh aên quaø vaët Em khoâng aên tham, moãi mẹ chợ có bánh là chia cho người (306) - HS th¶o luËn nhãm (5 phót) - HS đọc thầm văn +1/2 lớp tìm bài "Bài học đờng đời đầu tiên" + 1/2 líp lµm bµi: Buæi häc cuèi cïng - §¹i diÖn hai nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶- C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung ? Căn vào đâu em phân biệt đợc đoạn văn miêu tả, đoạn văn tự sù? (Đoạn kể: Chủ yếu là hành động kÓ.(kÓ ai? VÒ viÖc g×? ë ®©u?) Đoạn tả: Chủ yếu là hành động tả: Tả ai? Tả cái gì?Cảnh ngời đó nh nào? có đặc ®iÓm g× næi bËt?.) ? Qua viÖc t×m hiÓu bµi tËp, h·y cho biÕt: Muèn t¶ c¶nh hoÆc ngêi đợc hay, hấp dẫn ta phải làm nµo? (Lựa chọn chi tiết tiêu biểu, đặc s¾c, tr×nh bµy theo thø tù BiÕt liªn tëng, tëng tîng, vÝ von, so s¸n ? Bè côc bµi v¨n miªu t¶ gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu cña mçi phÇn? - HS đọc ghi nhớ - GV chèt kiÕn thøc ? C¸c kÜ n¨ng cÇn cã lµm v¨n miªu t¶? (Quan sat, tëng tîng, liªn tëng, so s¸nh, lùa chän, håi tëng hÖ thèng ho¸) ? Bè côc mét bµi v¨n miªu t¶ gåm mÊy phÇn? Yªu cÇu cña tõng phÇn? (Gåm ba phÇn: - Mở bài: Giới thiệu cảnh, ngời đợc tả (Khái quát) - Th©n bµi: T¶ chi tiÕt theo tr×nh tù - Kết bài: ấn tợng, nhận xét đối tîng.) - HS đọc thêm ? Cho biÕt ®©u lµ ®o¹n miªu t¶? - Em noùi chöa soõi, nhöng raát thích haùt theo nhaïc treân ti vi - Bé tập bước Em đứng dựa vào tường mẹ vẫy, giơ hai tay lên cố bước đi, bước đã uỵch xuoáng + Keát baøi: Bé (….) là niềm vui, là nụ cười cuûa caû nhaø Em raát yeâu meán beù (…) Em seõ chaêm soùc cho bé chóng lớn để dẫn bé chơi Bµi tËp 4: - HS t×m ®o¹n v¨n miªu t¶, ®o¹n v¨n tù sù a Bài học đường đời đầu tieân : - Đoạn văn tự : “… Một tai hoạ ……… khóc thảm thieát….” => Các đoạn văn tự giúp người đọc theo dõi diễn biến câu chuyện, nắm mạch truyện, biết hành động, tính cách các nhân vaät truyeän - Đoạn văn miêu tả: “Caùi chaøng deá …… ngaån ngaån, ngô ngô” - Đoạn văn miêu tả dùng nhiều caâu so saùnh ví von : + “Gaày goø… thuoác phieän” + “Caùnh chæ ngaén… aùo ghi leâ” b Baøi “Buoåi hoïc cuoái cuøng” : - Đoạn văn tự : “Tôi bước qua … phát phần thưởng” => Đoạn văn trên đã tái cảnh chú bé Phrăng bước vào lớp học và thấy thầy giáo Hamen (307) §©u lµ tù sù? V× em ph©n biÖt đợc điều đó? - Đoạn văn miêu tả : “Chốc chốc ……xứ sở này mãi maõi” => Đoạn văn trên đây đã miêu tả tư và thái độ thầy Ha-men trước cảnh vật, đồ vật đã gắn bó với thầy suốt hôn 40 naêm qua II Ghi nhí: (SGK-121) * §äc thªm: - §o¹n a: Miªu t¶ - §o¹n b: Tù sù Cñng cè dặn dò - ChuÈn bÞ bµi: Ch÷a lçi chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần 32 tiết 117,upload.123doc.net,119,120 Tuần : Tiết : Ngày soạn Ngày dạy Lớp : 6A 6A 6A (308) Ngµy gi¶ng: 6A1 A2 TuÇn 32: TiÕt 121- 122 VIÕT BµI TËP LµM V¡N MI£U T¶ S¸NG T¹O - - - - - I Mục tiêu cần đạt : KiÕn thøc Nhằm đánh giá : N¨ng lùc s¸ng t¹o thùc hµnh viÕt bµi v¨n miªu t¶ N¨ng lùc vËn dông c¸c kü n¨ng vµ kiÕn thøc vÒ v¨n miªu t¶ nãi chung KÜ n¨ng - Rèn kĩ diễn đạt, trình bày,chữ viết,chính tả, ngữ pháp Thái độ Yªu thÝch m«n häc II ChuÈn bÞ : Häc sinh : Xem l¹i c¸c bµi v¨n miªu t¶ Giáo viên : Chuẩn bị đề, tích hợp các văn văn đã học III Tiến trình họat động : Hoạt động 1: Khởi động ổn định : KiÓm tra sÜ sè KiÓm tra: Kh«ng kiÓm tra Bµi míi: Hoạt động 2: Viết bài Đề bài : Giáo viên ghi đề bài lên bảng Tõ bµi v¨n “ Lao xao” cña Duy Kh¸n, em h·y t¶ l¹i khu vên mét buæi đẹp trời - TiÕn hµnh lµm bµi : Gi¸o viªn theo dâi häc sinh lµm bµi §¸p ¸n : I/ Yªu cÇu chung Học sinh viết đợc bài văn miêu tả cảnh hòan chỉnh có bố cục rõ ràng, cân đối Lêi v¨n miªu t¶ cã s¸ng t¹o, biÕt so s¸nh, liªn tëng, tëng tîng Diễn đạt ý lu lóat Trình bày đẹp II/ Yªu cÇu cô thÓ : 1/ Më bµi : ( 1,5®) – Giíi thiÖu c¶nh khu vên Khu vườn ai? Ở đâu? rộng hay hẹp? - Khu vườn tả vào thời điểm nào? 2/ Th©n bµi ( 7®) T¶ kh¸i qu¸t khu vên ( vÞ trÝ, diÖn tÝch, c©y trång… ) Vườn trồng loại cây gì? Tả đặc điểm loại cây trái vườn - T¶ cô thÓ vÒ khu vên ( mµu s¾c, ¸nh s¸ng, ©m thanh, bÇu trêi, c©y trång, c¸c cảnh đẹp khác… ) 3/ KÕt bµi ( 1,5®) : C¶m nghÜ cña b¶n th©n vÒ khu vên ( yêu mến gắn bó với khu vườn có ý thức cùng người chăm sóc để khu vườn tươi tốt,đem lại nguồn thu nhập hàng cho gia đình - GV Thu bµi Hoạt động3 Củng cố, dặn dò Cñng cè Gi¸o viªn nhËn xÐt vÒ tiÕt kiÓm tra DÆn dß - Säan bµi : CÇu Long Biªn – chøng nh©n lÞch sö Ruùt kinh nghieäm: (309) ************************************* Tuần : 33 Tiết : 123 - - Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM :CẦU LONG BIÊN CHỨNG NHÂN CỦA LỊCH SỬ I Mục tiêu cần đạt : 1.Kiến thức : Khái niệm văn nhật dụng Cầu Long Biên là “chứng nhân lịch sử” thủ đô, chứng kiến sống đau thương mà anh dũng dân tộc ta Tác dụng biện pháp nghệ thuật bài 2.Kĩ : - Biết đọc diễn cảm văn nhật dụng có yếu tố thuyết minh kết hợp với biểu cảm theo dòng hồi tưởng - Bước đầu làm quen với kỹ dọc – hiểu văn nhật dụng có hình thức là bài bút ký mang nhiều yếu tố hồi ký - Trình bày suy nghĩ, tình cảm, lòng tự hào thân lịch sử hào hùng, bi tráng đất nước Thái độ Tự hào và biết gìn giữ các di tích lịch sử đất nớc II ChuÈn bÞ : Häc sinh : Säan bµi Gi¸o viªn : giáo án III Tiến trình họat động : ổn định : KiÓm tra sÜ sè Bµi cò : Hãy nêu đặc điểm các thể ký ? Kể tên các bài ký đã học Bµi míi : * Giíi thiƯu bµi : Chiến tranh đã qua đau thương và mát còn tồn đọng mãi lòng người Việt Nam Đây đó (310) còn để lại dấu tích chiến tranh mà lỗi lầm nhìn đến cảnh vật, vật người Việt Nam không khỏi bùi ngùi xúc động Một vấn đề thầy muốn giới thiệu với các em hôm lại là cầu “Long Biên-chứng nhân lịch sử” Tại lại ? Vì cầu đã chia với dân tộc Việt Nam và nhân dân Việt Nam qua các thời kì chiến đấu Để rõ ve à văn baûn naøy chuùng ta cuøng tìm hieåu Hoạt động thầy và trò Néi dung kiÕn thøc - Gi¸o viªn giíi thiÖu c¸ch I.T×m hiÓu chung: đọc : Đọc rõ ràng chú ý đọc đúng các câu thơ - GV híng hớng dẫn cho HS đọc - GV đọc mẫu đoạn sau đó 1.T¸c gi¶: SGK gọi HS đọc T¸c phÈm - GV hái chó thÝch 1,3,7,8,10 * Kh¸i niÖm v¨n b¶n nhËt ? Em hiÓu thÕ nµo v¨n b¶n dông nhËt dung? Laø baøi vieát coù noäi dung gaàn - Néi dung: cã néi dung gÇn gũi thiết sống gòi, bøc thiÕt víi cuéc sèng cña ngêi ngêi trước mắt người và và cộng đồng xã hội đại cộng đồng xã hội nh: nh: thiªn nhiªn, m«i trêng, trêng, n¨ng lîng, lîng, d©n sè, quyÒn trÎ đại em, ma tuý - VÒ h×nh thøc: Thêng Thêng lµ nh÷ng bµi b¸o, thêng êng đợc th đợc viết theo thể bút kí đó có kết hợp gi÷a c¸c ph¬ng ph¬ng thøc kÓ, t¶c, biÓu c¶m - T¸c dông: V¨n b¶n nhËt dông cã gi¸ trÞ th«ng tin tuyªn truyÒn, phæ biÕn, cËp nhËt mét vấn đề văn hoá, xã hội nào đó lµ chñ yÕu GV : Cụ thể văn này là đề cặp đến vấn đề: lịch sử, xã - ThÓ lo¹i : KÝ §©y lµ bµi b¸o ®¨ng trªn b¸o hoäi, chính trò Em haõy tìm boá "Ngêi "Ngêi Hµ Néi" cuïc cho baøi vaên * Bè côc: Bµi cã thÓ chia lµm ? Bµi viÕt thuéc thÓ lo¹i nµo? ®o¹n: ? Em thấy bài kí này có nét đặc s¾c g× vÒ ph¬ng ph¬ng thøc? - T¸c gi¶ chän sù kÕt hîp gi÷a c¸c ph¬ng ph¬ng thøc tù sù, miªu t¶ víi ph¬ng ph¬ng thøc tr÷ t×nh ? Nªu bè côc cña bµi kÝ? + Đọan : Từ đầu đến “ Thủ đô Hà Nội” -> giới thiệu Cầu Long Biªn + Đọan : Tiếp đến “ dẻo dai, II T×m hiÓu v¨n b¶n: v÷ng ch¾c” -> cÇu Long Biªn Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ c©y qua các chặng đờng đờng lịch sử cÇu Long Biªn - chøng nh©n + §äan : Cßn l¹i : => cÇu lÞch sö: Long biªn hiÖn t¹i - Baéc qua soâng Hoàng Haø Noäi, - Cho HS xem lại đoạn khởi công xây dựng vào năm “Caàu Long Bieân…quaù trình 1898, khaùnh thaønh naêm 1902 laøm caàu” - KiÕn tróc s ngêi ngêi Ph¸p thiÕt (311) ? Em biết điều gì cầu Long Biên qua đoạn vaên treân ? - GV nhaän xeùt ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch tr×nh bµy cña t¸c gi¶? C¸ch giíi thiÖu ng¾n gän, khái quát đầy đủ, thuyết phục khẳng định tính chất chứng nh©n lÞch sö cña cÇu ? So sánh với tư liệu (Hai đoạn văn đọc thêm) cầu Thăng Long vaø caàu Chöông Döông , em coù nhaän xeùt gì theâm veà quy moâ vaø tính chaát cuûa caàu Long Bieân ? ? CÇu Long Biªn míi kh¸nh thµnh mang tªn g×? C¸i tên đó có ý nghĩa gì? - C¸i tªn gîi nh¾c mét thêi thùc d©n n« lÖ, ¸p bøc vµ bÊt c«ng Nã biÓu thÞ quyÒn lùc thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p ë VN ? T¹i cÇu Long Biªn lµ kÕt qu¶ cña cuéc khai th¸c thuéc địa lần thứ nhất? ? V× nãi lµ chøng nh©n ®au th¬ng th¬ng cña ngêi ngời VN thuộc địa? ? §o¹n v¨n t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p tu tõ g×? BiÖn ph¸p tu tõ Êy gîi cho em c¶m xóc g×? - H×nh ¶nh so s¸nh: C©y cÇu nh mét d¶i lôa uèn lîn, lîn, v¾t ngang s«ng Hång Hång G©y cho ngêi ngời đọc bất ngờ lí thú vì sức m¹nh cña kÜ thuËt cÇu s¾t sù tiÕn bé cña c«ng nghÖ lµm cÇu, lần đầu tiên đợc đợc áp dụng VN Ngoài còn gợi nhớ đến kh«ng khÝ LS, XH, bµy tá t×nh c¶m cña ngêi ngêi viÕt nh¾c nhí l¹i nh÷ng c¶nh ¨n ë khæ cùc dân phu VN và cảnh đối xử tµn nhÉn cña c¸c chñ TB Ph¸p, khiÕn hµng ngh×n ngêi ngêi Vn bÞ chÕt qu¸ tr×nh lµm cÇu ? Em có nhận xét gì lời văn đoạn này ? Tác giả dùng phương thức diễn đạt thuyết minh, miêu tả kÕ -Hôn moät theá kyû qua caàu Long Biên là chứng nhân lịch sử CÇu Long Biªn qua nh÷ng chặng đờng lịch sử: * CÇu Long Biªn thêi Ph¸p thuéc: -Laøm baèng saét, daøi 2290 m, naëng 17 nghìn taán - CÇu Long Biªn mang tªn toµn quyÒn Ph¸p §u-me - C©y cÇu phôc vô cho viÖc khai th¸c kinh tÕ cña thùc d©n Ph¸p ë VN - Nó đợc đợc XD không må h«i mµ cßn b»ng c¶ x¬ng x¬ng m¸u cña bao ngêi êi ng =>Nh vËy cÇu Long Biªn lµ chứng nhân sống động, ghi lại phÇn nµo giai ®o¹n LS ®au thth¬ng cña ND VN * CÇu Long Biªn tõ C¸ch mạng tháng Tám đến nay: - Cầu đợc đợc đổi tên là : Long Biªn ( th¸ng 8/1945) - Cầu Long Biên đã chứng kiến bao sù kiÖn lÞch sö (312) khẳng định tính chất chứng nhân lịch sử cầu - Cho HS xem lại đoạn “năm 1945…dẻo dai, vững chắc” ? Cầu Đu-me đổi tên là caàu Long Bieân vaøo thaùng naêm naøo ? ? Năm 1945 cầu Đu-me đợc đợc đổi tên là cầu Long Biên điều đó có ý nghÜa g×? - Long Biªn lµ tªn mét hå bªn lµng B¾c S«ng H¬ng H¬ng n¬i c©y cầu bắc qua.Việc đổi tên này có ý nghÜa rÊt quan träng nã chứng tỏ ý thức chủ quyền, độc lËp cña d©n téc ? Những chiến tranh nào đã qua trên cầu Long Bieân ? ? Vai trò nhân chứng cầu Long Bieân cuoäc khaùng chiến chống Đế quốc Mỹ kể lại qua việc nào ? + c¶nh ngêi ngêi ®i l¹i trªn cÇu + C¶nh ®Çu n¨m 1947, trung đòan bí mật + C¶nh cÇu bÞ bom Mü b¾n ph¸ + C¶nh níc níc lò trµn vÒ ? KØ niÖm c©y cÇu thêi chống Mĩ đợc đợc nhớ lại có gì gièng vµ kh¸c víi thêi chèng Ph¸p? - §o¹n v¨n håi tëng tëng c©y cÇu thêi chèng MÜ thËt hïng tr¸ng ma ma bom, bão đạn giặc mĩ, cây cầu đổ gục bị ththơng tơi tả quân dân thủ đô HN anh hïng viÕt b¶n hïng ca So víi thêi chèng Ph¸p, thêi chèng MÜ ¸c liÖt hïng vÜ h¬n, hoµnh tr¸ng h¬n, ®au th¬ng th¬ng vµ anh dòng TÊt c¶ dÒu g¾n víi c©y cÇu LS ? ViÖc trÝch dÉn mét bµi th¬ vµ lêi b¶n nh¹c ®o¹n v¨n cã t¸c dông nh thÕ nµo viÖc næi bËt ý nghÜa nh©n chøng cña c©y cÇu? - ViÖc trÝch dÉn bµi th¬, b¶n nh¹c chøng minh thªm tÝnh nh©n chøng LS cña c©y cÇu, =>Vừa tả vừa bộc lộ cảm xúc, hình ảnh cụ thể gợi lại giai đoạn lịch sử ác liệt, đau thương và anh dũng người daân thuû ñoâ Haø Noäi vaø cuûa caû nước CÇu Long Biªn h«m vµ ngµy mai: (313) t¨ng ý vÞ tr÷ t×nh cña bµi viÕt Cầu Long Biên đã trở thành kỉ niÖm mang tÝnh chÊt c¸ nh©n cña mçi mgêi mgêi d©n, mçi c¸n bé, chiÕn sÜ, mçi HS c¾p s¸ch đến trờng trêng ? Cảm xúc tác giả đứng trªn c©y cÇu vµo nh÷ng ngµy nníc lªn cã ý nghÜa g×? V× ngngêi viÕt thÇm c¶m ¬n cÇu? - §o¹n v¨n t¶ c¶nh vµ c¶m xóc cña ngêi ngời viết đứng trên cây cầu vµo nh÷ng ngµy níc níc lªn muèn ca ngîi tÝnh nh©n chøng LS cña c©y cÇu ë ph¬ng ph¬ng diÖn kh¸c ph¬ng ph¬ng diÖn chèng chäi l¹i thiªn nhiªn, b·o lò - T¸c gi¶ thÇm c¶m ¬n c©y cÇu đã bền bỉ dẻo dai, vững vvợt lên và chiến thắng thuỷ thần bạo, cảm ơn ND HN đã b¶o vÖ c©y cÇu ? Em có nhận xét gì lời văn đoạn này ? Vừa tả vừa bộc lộ cảm xúc, hình ảnh cụ thể gợi lại giai đoạn lịch sử ác liệt, đau thương và anh dũng người daân thuû ñoâ Haø Noäi vaø cuûa caû nước ? Trong nghiệp đổi mới, chóng ta cã thªm nh÷ng c©y cÇu nµo b¾c qua s«ng Hång? CÇu Long Biªn lóc nµy mang ý nghÜa nh©n chøng g×? - B¾c qua s«ng Hång cã cÇu Th¨ng Long, cÇu Ch¬ng Ch¬ng D¬ng D¬ng : nhân chứng cho thời kì đổi nhanh chóng đất nớc níc ? Caàu Long Bieân luùc naøy mang ý nghĩa chứng nhân gì ? ? C©u v¨n cuèi cïng " Cßn t«i cố gắng VN", câu văn đó gợi cho em nh÷ng suy nghÜ g× vÒ cÇu Long biªn vµ t¸c gi¶ cña bµi viÕt nµy? - ý tëng tëng nèi nhÞp cÇu v« h×nh n¬i du kh¸ch lµ mét ý tëng tëng đẹp, và nhân văn, nhân b¶n Víi ý tëng tëng nµy cÇu Long Biªn cßn sèng l©u, sÏ trÎ l¹i, sÏ thµnh ®iÓm dõng ch©n du lÞch kh¸ lÝ thó víi du kh¸ch n¨m Ch©u - Rót vÒ vÞ trÝ khiªm nhêng nhêng - Là nơi để du khách đến th¨m - T¸c gi¶ : B¾c nhÞp cÇu v« h×nh => ý tëng tởng đẹp, mới, có tÝnh nh©n v¨n =>CÇu Long Biªn lµ chøng nh©n cho t×nh yªu cña mäi ngêi ngêi VN Là nhịp cầu hoà b×nh vµ th©n thiÖn Lµ t×nh yªu bÒn chÆt t©m hån t¸c gi¶ III/ Tæng kÕt Ghi nhí - SGK tr128 (314) - GV nhaän xeùt Choát laïi yù +Nhân chứng : Thời kỳ đổi mới; nhân chứng cho tình yêu người; nhịp cầu hoà bình vaø thaân thieän …… ? ý nghÜa cña v¨n b¶n ? - Học sinh đọc mục ghi nhớ 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng l¹i néi dung cña bµi - Häc bµi, thuéc ghi nhí - Soạn bài: Viết đơn IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 33 Ngày soạn Tiết : 124 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A CHỮA LỖI VỀ CHỦ NGỮ VỊ NGỮ (TiÕp theo) I MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1- KiÕn thøc Hoïc sinh -Nắm các loại lỗi: Viết câu thiếu chủ ngữ và vị ngữ, thể sai quan hệ ngữ nghĩa các phận câu -Tránh các lỗi đó quá trình viết văn 2.KÜ n¨ng: - Tự phát và tự sửa đợc hai loại lỗi đã nêu Thái độ Có ý thức viết câu đúng cấu trúc và ngữ nghĩa II CHUAÅN BÒ : -Giaùo vieân: giáo án - Học sinh :soạn bài III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1/Ổn định lớp: 2/Baøi cuõ: -Cho biết câu sau mắc lõi gì và sửa lại cho đúng “Trong thời gian này, chúng tôi- sinh viên.” (315) -Qua văn “Bức thư người thủ lĩnh da đỏ ”học tập tình cảm yêu thiên nhiên bảo vệ môi trường -Lớp 6A7 trường THCS Lê Hồng Phong 3/Bài mới: Hoạt động thầy và trò -Giaùo vieân ghi ví duï leân baûng phụ- gọi học sinh đọc ? Xác định hai thành phần chủ ng÷, vÞ ng÷ c©u a, b a Mçi ®i qua cÇu Long Biªn b B»ng khèi ãc s¸ng t¹o vµ bàn tay lao động mình, vßng th¸ng ? Hai c©u trªn m¾c lçi g×? nguyªn nh©n? c¸ch söa ch÷a? (Ta thaáy caâu a chöa thaønh câu-chưa có chủ ngữ và vị ngữ, có phần trạng ngữ - cách chữa : thêm CN, Việt Nam cho caâu -Ví dụ b giống a ví dụ b có trạng ngữ) a Mçi ®i qua cÇu Long Biên, tôi thấy lòng mình båi håi rÊt l¹ b B»ng khèi ãc s¸ng t¹o vµ bàn tay lao động mình, vßng th¸ng nhµ ®iªu khắc đã biến khối đá vô tri thµnh bøc tîng v« cïng sinh động -Giáo viên gọi học sinh đọc Hai haøm raêng caén chaët, quai haøm baïnh ra, caëp maét naûy lửa, ta thấy Dượng Hương Thư ghì treân ngoïn saøo gioáng nhö hiệp sĩ trường sơn oai linh, huøng vó ? Cho biết phận gaïch chaân caâu treân noùi veà ai? - Dượng Hương Thư ? Caâu treân sai nhö theá naøo? Nội dung I.Câu thiếu chủ ngữ lẫn vị ngữ MÉu NhËn xÐt: - Hai câu trên không có CN-VN - Hai c©u trªn m¾c lçi thiÕu CN-VN, míi chØ cã tr¹ng ng÷ - Nguyªn nh©n: Cha ph©n biÖt đợc trạng ngữ và CN-VN - C¸ch söa: Bæ sung nßng cèt C-V II.Câu sai quan hệ ngữ nghĩa các thành phần caâu MÉu NhËn xÐt: + CN: ta + VN: hai hµm r¨ng c¾n chÆt Caâu sai veà maët nghóa Caựch chửừa: Viết lại câu đúng trËt tù ng÷ ph¸p: Ta thÊy dîng H¬ng Th, hai hµm r¨ng c¾n chÆt hïng vÜ (316) C¸ch viÕt nh phÇn in ®Ëm cã thÓ g©y hiÓu lÇm nh thÕ nµo? Nªu c¸ch söa cña em? Cách xếp câu đã cho làm cho người đọc hiểu phần gạch chân trước dấu phẩy(… nảy lửa)miêu tả hành động cuûa CN caâu laø “ta” Nhö vaäy ñaây laø caâu sai veà maët nghóa Cách 1: Ta thấy Dượng Höông Thö hai haøm raêng caén chaët, quai haøm baïnh ra, caëp mắt nảy lửa ghì trên sào gioáng nhö moät hieäp só cuûa trường sơn oai linh, hùng vĩ Hoặc: Cách 2:Ta thấy Dượng Hương Thö ghì treân ngoïn saøohai haøm raêng caén chaët, quai haøm baïnh ra, cặp mắt nảy lửa hiệp sĩ trường sơn oai linh, hùng vĩ *Hoạt động 3: -Cho học sinh đọc bài tậpnêu yêu cầu đề -Thaûo luaän phuùt (chia nhoùm) -Gọi đại diện học sinh /nhóm trả lời -Giaùo vieân vaø hoïc sinh nhaän xeùt, cho ñieåm Học sinh đọc- nêu yêu cầu baøi taäp -Giaùo vieân cho hoïc sinh thaûo luaän caëp (1phuùt) -Sau đó gọi em cặp III.Luyeän taäp: Baøi taäp 1: Xaùc ñònh CN vaø VN caùc caâu sau: a/Chủ ngữ: Cầu Vị ngữ: đổi tên là cầu Long Bieân a/Chủ ngữ: Lòng tôi Vị ngữ: lại nhớ năm tháng chống đế quốc Mỹ oanh lieät vaø oai huøng a/Chủ ngữ: Tôi Vị ngữ: cảm thấy cầu nhö chieác voøng ñung ñöa, dẻo dai vững Baøi taäp 2: Haõy vieát theâm chuû ngữ và vị ngữ phù hợp vào chỗ trống đây để tạo thành câu hoàn chænh a/ ….học sinh ùa đường chuùng em xeáp haøng veà b/… ñaâu coø traéng laïi bay veà c/… caùc baùc noâng daân ñang thi gaët d/… chúng tôi thấy (317) leân baûng ñieàn -Giaùo vieân cho hoïc sinh nhaän xét đánh giá, sửa chữa -Hướng dẫn học sinh muốn điền phải đặt câu hỏi Gioáng nhö baøi taäp 2- giaùo viên hướng dẫn thêm Dùng caâu hoûi xaùc ñònh CN vaø VN cho câu.Nếu không tìm trả lời thì đây là câu thieáu CN, VN Hướng dẫn Để phát lỗi các câu đã cho, phải chú ý đến mối quan hệ nghĩa các thành phần caâu người đón đã tụ tập đông đủ Baøi taäp 3: a/… hai chieác thuyeàn b/… chúng ta đã bảo vệ vững chaéc non soâng gaám voùc c/… ta nên xây dựng bảo tàng “Caàu Long Bieân” Baøi taäp 4: Caùc caâu sai choã nào, cách chữa nào? - a/Cây cầu đưa xe vận tải nặng nề vượt qua soâng vaø boùp coøi roän raøng caû doøng soâng vaø boùp coøi roän raøng caû doøng soâng yeân tónh -Chủ ngữ : cây cầu -Vị ngữ (1) đưa vaän taûi… qua soâng -Vị ngữ (2) bóp còi rộn vang caû doøng soâng yeâu tónh =>Ta thaáy veà maët nghóa, chuû ngữ phù hợp với vị ngữ (1) mà không phù hợp với vị ngữ (2) - Caây caàu khoâng theå boùp còi rộn vang Nên ta chữa sau: *Chữa lại: a/Cây cầu đưa xe vận tải nặng nề vượt qua soâng Coøi xe roän vang caû soâng yeân tónh b/Thuý vừa học mẹ đã bảo Thuý sang đón em.Thuyù caát voäi caëp saùch roài ñi c/Khi em đến cổng trường thì Tuaán goïi em vaø cho em moät cây bút 4: Cñng cè,dÆn dß - G hhÖ thèng néi dung cña bµi -Học kỹ bài- làm hoàn chỉnh bài tập vào (318) -Soạn: Ôn tập dấu câu IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần 33 tiết 123,124 ************************************ Tuần : Tiết : 6A Ngày soạn Ngày dạy 6A Lớp : Ngµy gi¶ng: 6A1 A2 6A Giáo án mẫu Tuần 32- Tiết 124 Viết đơn (319) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: KiÕn thøc 1.Kiến thức : - Hiểu các tình cần viết đơn - Các loại đơn thường gặp và nội dung không thể thiếu đơn 2.Kĩ : - Viết đơn đúng quy cách - Nhận và sửa chữa sai sót thường gặp viết đơn Thái độ - Yªu thÝch m«n häc II/ CHUAÅN BÒ : -Giaùo vieân: GA+ SGK+ SGV III/CÁC BƯỚC LÊN LỚP Hoạt động 1: Khởi động( 5’) 1/Ổn định lớp: 2/Baøi cuõ: Kiểm tra chuẩn bị học sinh 3/Bài Nếu muốn vào truờng THCS học em phải làm ? Nếu muốn nghỉ học hai ngày em phải làm gì ? gia đình khó khăn, muốn nhà trường giảm học phí em làm nào? Viết đơn ! viết đơn nào để phù hợp mục đích yêu cầu công việc, bài học hôm thầy (cô) hướng dẫn các em các thao taùc veà vieát ñôn Hoạt động 2:H×nh thµnh kiÕn thøc míi( 35’) -Giáo viên goi học sinh đọc caùc ví duï ? Trong tình huoáng naøo ta caàn vieát ñôn? -Từ bài tập hãy phân biệt tình huoáng naøo caàn vieát ñôn caùc tình huoáng sau: 1/Chiều các bạn đến học nhoùm taïi nhaø em , sô suaát kẻ gian đã lấy xe đạp em 2/Trong trường mở I/Khi naøo caàn vieát ñôn 1.MÉu: SGK 2.NhËn xÐt Khi ta coù moät nguyeän voïng hay yêu cầu nào đó muốn giải quyết, ta viết đơn lên quan, tổ chức coù traùch nhieäm , quyeàn haïn để giải -Viết đơn gửi công an -Viết đơn gửi Ban Giám hieäu (320) lớp nhạc và hoạ, em muoán theo hoïc 3/Trong học toán em đã gây trật tự làm thầy giáo khoâng haøi loøng 4/Gia đình chuỷên chỗ em muốn học lớp vào nơi đến ? Như phải có lúc naøo ta cuõng phaûi vieát ñôn khoâng ? Tùy vào tính chất việc mà ta ứng sử khác nhau, không theå luùc naøo cuõng vieát ñôn caû Chæ vieát caàn baøy toû nguyện vọng cần giải quyeát, neáu khoâng coù ñôn seõ không giải Đơn từ là loại văn hành chính khoâng theå thieáu cuoäc soáng haèng ngaøy VD: Bên A đánh Bên B gây thöông tích naëng nhöng beân A không bồi thường thuốc men Bên B cần làm đơn gởi đến cấp thẩm quyền địa phöông -Giáo viên cho học sinh đọc và nhận xét hai loại ñôn( theo maãu vaø khoâng theo maãu) sgk ?Vậy ta thấy có loại ñôn? ?Từ hai mẫu đơn trên em hãy rút trình tự lá đơn + Đơn viết theo mẫu in sẵn : Người viết cần điền từ, câu thích hợp vào chổ có dấu… Nhưng phaỉ đọc kĩ để viết đúng + Đơn viết không theo mẫu : -Khoâng vieát ñôn maø vieát baûn kieåm ñieåm noäp cho thaày -Viết đơn gửi BGH trường cũ và II/ Các loại đơn và noäi dung khoâng theå thieáu ñôn 1.MÉu: SGK 2.NhËn xÐt a) Các loại đơn Theo maãu Khoâng theo maãu b)Những nội dung không thể thieáu ñôn *Gioáng nhau: Phần đầu, phần cuối và các thứ tự xếp các mục ñôn *Khaùc nhau: -Ñôn theo maãu: Phaàn keâ khai thân đầy đủ hôn( naêm sinh, nôi sinh, nôi ở, dân tộc…) -Ñôn khoâng theo maãu phaàn keâ khai veà baûn thaân khoâng chi tieát nhö ñôn theo maãu (321) Người viết phải tự nghĩ nội dung và trình bày ? Theo em hai loại đơn có điểm gì giống và khác nhau? Những phần naøo la quan troïng khoâng theå thiếu hai loại đơn? ?Muốn xác định được, cần trả lời các câu hỏi : Ai gửi đơn? Gửi đơn cho ai? Vì gửi đơn? Gửi đơn để làm gì? Từ nhận xét trên ta rút nội dung quan troïng khoâng theå thieáu ñôn laø : Giáo viên cho học sinh đọc, quan saùt vaø suy nghó caùch làm hai loại đơn qua các mục nêu sgk ? Khi vieát ñôn ta caàn trình baøy nhö theá naøo? ? Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hieåu moät soá löu yù vaø caàn phaûi naém vieát ñôn ( sgk/134) nhöng phaàn noäi dung ñôn: Vì gửi đơn? Gửi đơn để laøm gì? - Noäi dung khoâng theå thieáu đơn +Đơn gửi ai? +Ai gửi đơn? Vì gửi đơn? +Gửi để làm gì? III/Cách thức viết đơn a) Ñôn theo maãu Người viết đơn cần điền vaøo caùc choã troáng b) Ñôn khoâng theo maãu -Quốc hiệu, tiêu ngữ -Ñòa ñieåm, ngaøy thaùng naêm laøm ñôn -Teân ñôn -Nơi gửi -Họ tên, nơi công tác, nơi người viết đơn -Trình bày việc, lí dovà nguyện vọng, đề nghị -Cam ñoan vaø caûm ôn -Kí teân Löu yù: Vieát ñôn phaûi trình baøy trang troïng, ngaén goïn vaø saùng suûa, caùc noäi dung ghi khoâng saùt lề giấy, không để phần trên, phần trang giấy khoảng trống quá lớn -Tên đơn viết chữ in hoa lớn -Caùc noäi dung phaûi trình baøy rõ ràng thiết thực, lí và nguyeän voïng phaûi chính đáng * Ghi nhí : SGKT134 (322) Nhö vaäy, ñôn vieát giaáy phải có nội dung đạt yêu cầu gì ? Vaø phaûi trình baøy ñôn ? Noäi dung baét buoïc cuûa đơn gồm có gì ? - H/s đọc phần ghi nhớ sgk Hoạt động 3: Củng cố,dặn dò.( 5’) 4.Cñng cè - G hÖ thèng l¹i néi dung cña bµi DÆn dß - Häc bµi, thuéc ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi míi Ruùt kinh nghieäm: ************************************ Tuần : 34 Ngày soạn (323) Tiết : 125 Ngày dạy Lớp :6ª 6ª 6ª BỨC THƯ CỦA THỦ LĨNH DA ĐỎ I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: KiÕn thøc Hoïc sinh -Thấy Ý nghĩa việc bảo vệ mơi trường - Tiếng nói đầy tình cảm và trách nhiệm thiên nhiên, môi trường sống thủ lĩnh Xi-át –tơn 2.Kĩ : - Biết cách đọc, tìm hiểu nội dung văn nhật dụng - Cảm nhận tình cảm tha thiết với mảnh đất quê hương vị thủ lĩnh Xi-át-tơn - Phát và nêu tác dụng số phép tu từ văn Thái độ -Giáo dục tình yêu thiên nhiên đất nước, có ý thức bảo vệ môi trường vaø thieân nhieân II/ CHUAÅN BÒ : 1.GV:giáo án 2.HS: Soạn bài III/CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1/Ổn định lớp: 2/Baøi cuõ: ? Vì nói cầu Long Biên là chứng nhân lịch sử, không thủ đô Hà Nội mà còn nhân dân nước kỷ qua 3/Bài mới: Năm 1854 Tổng thống thứ 14 nước Mỹ Hoa Kỳ là Pheng-klin pi-ơ-xơ Tỏ ý muốn mua đất người da đỏ Thủ lĩnh người da đỏ Xi-at-tơi đã viết thư này để trả lời Đây là thư tiếng, nhiều người xem là văn hay bảo vệ thiên nhiên và môi trường Những người da đỏ sinh sống trên đất Mỹ cách đây kỷ vốn ngheøo khoå Vaäy taïi thuû lónh laïi vieát cho toång thoáng Myõ? Hoạt động thầy và trò §äc Giäng t×nh c¶m, tha thiÕt nói đến thiên nhiên, đất nớc; mỉa mai, kín đáo nói đến Tổng thống Mĩ Nội dung I T×m hiÓu chung: T¸c gi¶ : SGK (324) -Giáo viên đọc đoạn đầu- 3,4 học sinh đọc cho hết bài -Giaûi thích moät soá chuù thích khoù Löu yù caùc chuù thích (1)(3)(4) (8)(9)(10)(11) ? ThÓ lo¹i cña v¨n b¶n? ? Bài viết đề cấp đến nội dung? (+ Phần : từ đầu … cha ông chúng tôi : điều thiêng liêng kí ức người da đỏ + Phần : Tôi biết … ràng buộc” : âu lo người da đỏ + Phaàn : coøn laïi : kieán nghò -Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát đoạn đầu thư (Từ đầu là tiếng nói cha oâng chuùng toâi) ? T×m nh÷ng tõ ng÷, c©u nãi lên thái độ, tình cảm ngời da đỏ thiên nhiên, môi trờng, đất đai GV: Đất đai cùng vật liên quan với nó, bầu trời không khí, dòng nước, động vật, thực vật, là thiêng liêng người da đỏ, là bà mẹ người da đỏ nên không deã gì ñem baùn ? Hãy biƯn ph¸p nghệ thuật đợc sử dụng ®o¹n ?Haõy neâu taùc duïng cuûa pheùp so sánh và nhân hoá đó Đặc bieät laø vieäc laøm noåi baät quan hệ người da đỏ với đất, với thiên nhiên? T¸c phÈm : * ThÓ lo¹i: th tõ - chÝnh luËn tr÷ t×nh * Bè côc: đoạn II.T×m hiÓu v¨n b¶n: 1/ Quan hệ người da đỏ đất nước và thiên nhieân : - Mảnh đất là mẹ, bông hoa laø chò, suoái laø maùu cuûa toå tieân chuùng toâi Tieáng thì thầm dòng nước là tiếng noùi cuûa cha oâng chuùng toâi Đất và thiên nhiên là thiêng liêng, là mẹ người da đỏ -Pheùp so saùnh, nhaân hoùa => Mối quan hệ mật thiết người với đất và thiên nhieân (325) Giáo viên chốt: Làm cho vật trở nên sinh động; làm noåi baät moái quan heä maät thiết, máu thịt người với tự nhiên; thể tình cảm người da đỏ “Đất” thiên nhiên và nhö vaäy cuõng laø giaùn tieáp bày tỏ thái độ kẻ mua đất ? Từ cách nói thế, em thấy kí ức người da đỏ luôn lên điều tốt đẹp nào ? Tạo vị thủ lĩnh da đỏ nói “đó là điều thiêng lieâng” ? - Những điều đó điều đẹp đẽ, cao quý, không thể tách rời với sống người da đỏ - Những thứ đó không thể maát, caàn phaûi toân troïng, gìn giữ " Gaén boù, yeâu quí, toân troïng đất đai, môi trường ? Từ suy nghĩ đó em coù nhaän xeùt gì veà caùch soáng người da đỏ? =>Hoà mình vào với thiên nhieân chaém chuùt baûo veä moâi trường Quan hệ gắn bó và bieát ôn, thieâng lieâng vaø gaàn guõi nhö moät gia ñình, với anh em ruột thịt, với bà mẹ hiền minh vĩ đại Gv choát : Baèng ngheä thuaät so sánh, nhân hoá , tác giả cho ta thấy người da đỏ xem đất vaø thieân nhieân nhö laø meï gắn bó, yêu quí, tôn trọng đất đai, môi trường " gaén boù, yeâu quí, toân troïng đất đai, môi trường (326) ?Vì hoï laïi gaén boù nhö moät gia ñình? (vì đó là quê hương họ, là mảnh đất bao đời gắn bó với nòi giống họ, vì nếp sống thuaàn phaùc, giaûn dò, tình nghóa cuûa hoï) 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng l¹i néi dung cña bµi - Veà nhaø hoïc kyõ baøi IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : 34 Tiết : 126 Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6ª 6ª 6ª BỨC THƯ CỦA THỦ LĨNH DA ĐỎ I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: KiÕn thøc Hoïc sinh -Thấy Ý nghĩa việc bảo vệ mơi trường - Tiếng nói đầy tình cảm và trách nhiệm thiên nhiên, môi trường sống thủ lĩnh Xi-át –tơn 2.Kĩ : - Biết cách đọc, tìm hiểu nội dung văn nhật dụng - Cảm nhận tình cảm tha thiết với mảnh đất quê hương vị thủ lĩnh Xi-át-tơn - Phát và nêu tác dụng số phép tu từ văn Thái độ -Giáo dục tình yêu thiên nhiên đất nước, có ý thức bảo vệ môi trường vaø thieân nhieân II/ CHUAÅN BÒ : 1.GV:giáo án 2.HS: Soạn bài (327) III/CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1/Ổn định lớp: 2/Baøi cuõ: ? Vì nói cầu Long Biên là chứng nhân lịch sử, không thủ đô Hà Nội mà còn nhân dân nước kỷ qua 3/Bài mới: Hoạt động thầy và trò *Giáo viên cho học sinh đọc đoạn thư, từ “Tôi biết người da trắng… ràng buoäc” Đọc đoạn văn “ Tôi biết … raøng buoäc” chuùng ta thaáy đối lặp “ cách sống, thái độ đất”, thiên nhiên người da đỏ, da trắng Em hãy dự đối lập đó ? ? Những ngời da trắng họ đã có hành động cách đối xử nh thÕ nµo? - Muốn dùng tiền bạc, đô la để mua đất - Khi chết, thờng quên đất níc hä sinh - Kh«ng hiÓu c¸ch sèng cña ngời da đỏ - Kẻ xa lạ, đêm tối, họ lấy từ lòng đất gì họ cÇn - KÎ thï, kÎ chinh phôc, lÊn tíi - Đối xử với đất và anh em bầu trời nh vật mua đợc, tớc đoạt đợc và bán nh cõu vµ nh÷ng h¹t kim c¬ng - Thèm khát ngấu nghiến đất đai, để lại đằng sau bãi hoang m¹c - Xo¸ bá cuéc s«ng yªn tÜnh, khiÕt - Huû diÖt mu«ng thó quý hiÕm Lieân heä: Boïnlaâm taëc chuyeân Nội dung 2/ Cách sống và thái độ đất người da đỏ và “người da trắng” : -Người da đỏ : +Coi đất là mẹ, là anh em +Sống hoà nhập với thiên nhieân, yeân tónh -Người da trắng nhập cư: +Coi đất vật mua bán +Lấy từ lòng đất gì hoï caàn +Sống : Oàn ào, huỷ diệt thuù quyù hieám (328) chặt phá rừng, săn bắn, buôn baùn laäu thuù quyù hieám ? Em cã suy nghÜ g× vÒ c¸ch đối xử ngời da trắng với thiªn nhiªn m«i trêng? ? Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để thể âu lo mình ? Gv chốt : Phép đối lập, dùng điệp ngữ tác giả cho ta thaáy taùc giaû khaúng ñònh taàm quan trọng đất, thiên nhiên người ? Qua đó em hiểu thêm điều gì người da đỏ(tình cảm họ thiên nhiên, môi trường sống) ? - Yêu quý, có ý thức bảo vệ môi trường tự nhiên ? XuÊt ph¸t tõ ®©u mµ thñ lÜnh da đỏ lại viết th này? GV: Ngêi ta kh«ng thÊy ngêi viÕt th tr¶ lêi cã b¸n hay kh«ng, l¹i cµng kh«ng bµn vÒ chuyện giá Vấn đề đợc đặt nh giả thiết để tạo đà, tạo cho việc trình bày quan ®iÓm vµ béc lé t×nh c¶m - Tác giả không đề cập đến vấn đề đất nớc mà tất nh÷ng hiÖn tîng cã liªn quan tới đất: Thiên nhiên, môi trờng - vấn đề toàn trái đất quan t©m - Phản đối huỷ hoại môi trờng ngời da trắng - Xuất phát từ lòng yêu quê hơng đát nớc, trở thành mét v¨n b¶n cã gi¸ trÞ hay nhÊt vấn đề bảo vệ thiên nhiên vµ m«i trêng ? Vì theá quyeát ñònh baùn đất cho người da trắng, người da đỏ đã đưa điều kieän gì ? =>Xa cách với thiên nhiên huỷ hoại môi trường muông thuù Chñ yÕu nh»m vµo viÖc khai th¸c, tËn dông v× lîi nhuËn tèi ®a, bÊt chÊp hËu qu¶ tríc m¾t hay l©u dµi -Phép đối lập, dùng điệp ngữ để khẳng định tầm quan trọng đất, thiên nhiên người Mét bøc th vÒ chuyÖn mua bán đất trở thành bài văn hay bậc vấn đề bảo vệ tµi nguyªn vµ m«i trêng - XuÊt ph¸t ®iÓm cña bøc th lµ tình yêu, quê hơng, đất nớc - Khaúng ñònh moái quan heä đất , thiên nhiên người - Nếu người da đỏ buộc phải bán đất thì người da trắng phải đối xử với đất người da đỏ (329) " Ngài phải … hoa đồng cỏ - Người da trắng phải đối xử với các muôn thú sống trên mãnh đất này người anh, em ? - Phải biết kính trọng đất đai - Phải dạy cháu : đất đai laø meï - điều xãy với đất tức là xãy với đứa đất ? Thủ lĩnh Xi – at – tơn đã kiến nghị điều gì với người da traéng ? ? Em coù nhaän xeùt gì veà giọng điệu đoạn thư này so với đoạn trên ? Các kiến nghị đó kết hợp với thay đổi giọng điệu người vieát muoán noùi ñieàu gì ? Gv choát : Qua caùch laäp luaän chaët cheõ, caùch so saùnh cuï theå, thư có ý nghĩa sâu sắc Taùc giaû cho ta thaáy : Khaúng định mối quan hệ đất , thiên nhiên người.Nếu người da đỏ buộc phải bán đất thì người da trắng phải đối xử với đất người da đỏ Lời cảnh báo : Nếu không thì người da trắng cuõng bò toån haïi > Gv ghi baûng GDMT : Trực tiếp khai thác đề tài môi trường ? Theo em văn này đề cập đến vấn đề gì ? ? văn này viết cách đây lâu đến nó vaãn coù moät giaù trò nhaát ñònh ? vì ? giá trị đó là gì ? - Lời cảnh báo : Nếu không thì người da trắng bị tổn haïi - Laäp luaän chaët cheõ, caùch so sánh cụ thể, thư có ý nghóa saâu saéc III.Toång keát Ghi nhớ: SGK/140 (330) ? Sau hoïc xong vaên baûn naøy em thaáy mình caàn phaûi làm gì với thiên nhiên, môi trường xung quanh ? Gv choát laïi caùc yù chính cuûa ghi nhớ (SGK Trang 140) 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng l¹i néi dung cña bµi - Veà nhaø hoïc kyõ baøi So¹n: Ch÷a lçi vÒ chñ ng÷ - vÞ ng÷ IVRuùt kinh nghieäm: Tuần : 34 Tiết :127 Ngày soạn Ngày dạy Lớp : 6A 6A 6A HƯỚNG DẪN ĐỌC THÊM :ĐỘNG PHONG NHA (Trần Hoàng) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1- KiÕn thøc Hoïc sinh -Cuûng coá theâm veà vaên baûn nhaät duïng Vẻ đẹp và tiềm phát triển du lịch động Phong Nha 2.Kĩ : - Đọc – hiểu văn nhật dụng đề cập đến vấn đề bảo vệ môi trường danh lam thắng cảnh - Tích hợp với phần Tập làm văn để viết bài văn miêu tả Thái độ - Yêu quý danh lam thắng cảnh đất nớc II/ CHUAÅN BÒ : -Giaùo vieân:Øgiáo án - Học sinh :soạn bài III/CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1/Ổn định lớp: 2/Baøi cuõ: ? Vì có ý kiến cho thư bàn chuyện mua bán đất Thủ lĩnh da đỏ và Tổng thống Mỹ lại coi là văn hay vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái? (331) 3/Bài mới: Quảng Bình mảnh đất nhỏ hẹp và khắc nghiệt miền Trung lại đợc trời phú cho kì quan tuyệt thế, đó là động Phong Nha Phong Nha đẹp không bëi phong c¶nh níc non h÷u t×nh mµ thùc víi thêi giann¨m th¸ng nh÷ng nhủ đá đợc trau chuốt bào mòn lên cung điện nguy nga nơi trần thÕ §Ó biÕt thªm vÒ k× quan nµy h«m chóng ta sÏ t×m hiÓu v¨n b¶n §éng Phong Nha cña TrÇn Hoµn Hoạt động thầy và trò -§äc: râ rµng, phÊn khëi nh lêi mêi gäi du kh¸ch - GV đọc mẫu đoạn - Gọi HS đọc tiếp -Giaûi thích moät soá chuù thích khoù ? Tại bài động Phong Nha laø moät vaên baûn nhaät duïng? ( Theá naøo laø vaên baûn nhaät duïng ) ? Dùa vµo néi dung, em cã thÓ chia v¨n b¶n lµm mÊy ®o¹n? a) Từ đầu đến “… bãi mía nằm rải rác” : Giới thieäu vò trí ñòa lyù vaø hai đường (thuỷ, bộ) vào động Phong Nha b) “Phong Nha …… caûnh chùa, đất bụt” : Cảnh tượng động Phong Nha c) Coøn laïi : Xaùc ñònh giaù trị và phân tích vẻ đẹp đặc sắc, độc đáo động Phong Nha -Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát đoạn đầu cuûa vaên baûn ? Trong phần giới thiệu động Phong Nha tác giả cho biết động nằm vị trí naøo ? Nội dung I T×m hiÓu chung: * Động Phong Nha : gọi là “Đệ ký quan Phong Nha”, nằm quần thể hang động thuộc khối núi đá vôi Kẻ Bàng xã Sôn Traïch, Huyeän Boá Traïch, tænh Quảng Bình ; gần đường mòn Hoà Chí Minh , coù nhieàu giaù trò vaø yù nghóa * Bè côc:3 ®o¹n - Tõ ®Çu-> n»m d¶i r¸c - Tiếp-> cảnh chùa đất bụi - Cßn l¹i II.Phaân tích: 1).Vị trí động Phong Nha và hai đường vào động -Naèm khu quaàn theå hang động thuộc khối núi đá vôi với Kẻ Bàng miền tây Quảng Bình - Ta có thể đến Phong Nha hai đường : + Đường thuỷ : Ngược dòng sông Gianh + Đường : Theo tỉnh lộ số đến bến sông Son (332) - Để vào động Phong Nha, ta coù theå ñi vaøo maáy đường ? đó là đường nào ? GV: T¸c gi¶ nghiªng vÒ c¶nh sắc đờng thuỷ, có ý khuyên ngêi du lÞch h·y chän đờng sống mà tới muèn cßn ¸i, muèn nghØ đôi chân mệt mỏi, muốn ngắm cảnh đẹp bình dọc đôi bờ sông Song đờng có lí thú riªng ? Nếu thăm động naøy, em seõ choïn loái naøo? Vì sao? Em hiểu câu Đệ nhaát kyø quan Phong Nha laø theá naøo? Cảnh tượng và vẻ đẹp Động Phong Nha : (Lời khen tặng du khaùch daønh cho quaàn theå động Phong Nha: Phong Nha là cảnh đẹp bậc nhaát) -Học sinh đọc đoạn tiếp theo… chöa bieát heát ? Cảnh sắc động Phong Nha đã tác giả miêu tả theo trình tự naøo? - T¸c gi¶ miªu t¶ theo tr×nh tù kh«ng gian: tõ kh¸i qu¸t đến cụ thể, từ ngoài vào trong: bé phËn chñ yÕu quần thể động phong nha: §éng kh«, §éng níc, §éng Phong Nha ? Động có vẻ đẹp nào ? có động ? ? Vẻ đẹp động khô và động nớc đợc miêu tả nh÷ng chi tiÕt nµo? - §éng kh« giíi thiÖu v¾n - §éng níc t¾t nhng đầy đủ nguồn gốc lẫn vẻ đẹp tồn * Cảnh tượng : Gồm hai động : Động khô và Động nước + Động nước gồm 14 buồng nối hành lang chính và nhieàu haønh lang phuï + Vaøo saâu laø caùc doøng soâng ngaàm khối núi đá vôi và rừng nguyeân sinh * Vẻ đẹp : - Caùc khoái thaïch nhuõ hình gaø, cóc, đốt trút, mâm xôi, cái khaùnh - Nhiều bãi cát, bãi đá, các ngõ ngaùch - Những cánh phong lan xanh biếc - Tiếng nước gõ chẳng khác tiếng chuông, tiếng đàn (333) ? Haõy lieät keâ caùc daïng hình khối, hình tượng thaïch nhuõ ? ? Haõy phaân tích, nhaän xeùt veà heä thoáng hình khoái, hình tượng đó ? => + Khoái gaø, cóc, đốt trúc " theo hệ thống vật lớn thấy trước, vaät nhoû thaáy sau ? Haõy lieät keâ caùc maøu saéc (qua các từ ngữ) và nhận xét màu sắc đó + Maøu saéc : loùng laùnh nhö kim cöông, maøu xanh cuûa nhaùnh phong lan " maøu lam cho caûnh vaät hieàn aûo " Tiếng nước gõ long tong, lời nói vang vọng tiếng đàn, tiêng chuoâng ? Haõy lieät keâ aâm vaø phaân tích, nhaän xeùt veà các âm đó ? Qua đó ta thấy động Phong Nha nhö theá naøo ? - Động Phong Nha : Lộng laãy, kì aûo, huyeàn aûo veà maøu saéc Loùng laùnh nhö kim cương, giới khác lạ, giới tiên cảnh, hoang sô, bí hieåm, thoát và giàu chất thơ GV: Tác giả Liệt kê => Động Phong Nha nhö moät theá giới khác lạ, hoang sơ, bí hiểm, thoát và nhieàu chaát thô Liệt kê => Động Phong Nha giới khác lạ, hoang sơ, bí hiểm, thoát và nhiều chất thô Giá trị Động Phong Nha : - Động Phong Nha dài và đẹp giới - Động Phong Nha đã và thu hút quan tâm nhiều nhà khoa hoïc, thaùm hieåm vaø khaùch du lòch - Động Phong Nha đầu (334) *Cho học sinh đọc đoạn cuoái ? Nhµ th¸m hiÓm nhËn xÐt và đánh giá Phong Nha nh thÕ nµo? - §éng Phong Nha lµ hang động dài và đẹp thÕ giíi - c¸i nhÊt ? Em cã c¶m nghÜ g× tríc lời đánh giá đó? Sự đánh giá trên có ý nghĩa vì đó là đánh giá kh¸ch quan cña ngêi níc ngoµi, cña nh÷ng chuyªn gia vµ tæ chøc khoa häc cã uy tÝn khoa häc cao trªn thÕ giíi Bëi vËy Phong Nha kh«ng chØ lµ danh lam thắng cảnh đẹp trên đất nớc ta mà còn vào loại thÕ giíi ViÖt Nam chóng ta v« cïng tù hµo vÒ ®iÒu đó ? VËy t¬ng lai cña Phong Nha nh thÕ nµo? - Phong Nha ®ang trë thµnh mét ®iÓm du lÞch - Phong Nha cã mét t¬ng lai ®Çy høa hÑn vÒ nhiÒu mÆt: Khoa häc, kinh tÕ, v¨n ho¸ tư để sớm trở thành khu du lịch ? Em haõy cho bieát caûm nghĩ mình vẻ đẹp giá trị động - Là người chủ tương lai em làm gì đất nước mình có “đệ kì quan động” ? Em haõy tìm neâu teân moät số động thắng cảnh khác VD : Động Hương Sơn (Hà Tây), động Tam Thanh vaø Nhò Thanh (Lạng Sơn), động Thủy Tieân (Vònh Haï Long) III.Toång keát ? Em coù suy nghó gì đất nước mình có danh lam thaéng caûnh => Người Việt Nam vô cùng tự haøo, ý thøc gi÷ g×n b¶o vÖ * Ghi nhớ: SGK/148 IV Luyeän taäp: (335) đẹp ? - Chúng ta tự hào đất nước có danh lam thaéng caûnh ? Như vậy, qua bài “động Phong Nha” em haõy cho bieát vò trí ñòa lyù vaø tieàm động töông lai ? Gv cho Hs đọc phần ghi nhớ SGK trang 148 * Gv choát : ĐPN tỉnh Quảng Bình , xem là “đệ kỳ quan”, ñang thu huùt khaùch tham quan nước và ngoài nước chúng ta tự haøo veà caûnh thieân nhieân đất nước Việt Nam chuùng ta GDMT : Liên hệ môi trường và du lịch) Cho Hs đọc yêu cầu Baøi taäp SGK/149 Gv hướng dẫn cho Hs thực nhà: Hs làm hướng dẫn viên du lịch để thuyết minh cho lớp du lịch qua lời thuyết minh cuûa Hs (tìm taøi lieäu thư viện) Tieát sau (moân Vaên hoïc) 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng néi dung cña bµi -Hoïc baøi laøm baøi luyeän taäp -Soạn bài Tổng kết cuối năm -Chuaån bò baøi OÂn taäp veà daáu caâu IV Ruùt kinh nghieäm: (336) Tuần :34 Ngày soạn Tiết :128 Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A OÂN TAÄP VEÀ DAÁU CAÂU (Daáu chaám, daáu chaám hoûi, daáu chaám than…) I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1.Kiến thức : -Nắm cơng dụng dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than 2.Kĩ : - Lựa chọn và sử dụng dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than viết - Phát và sửa đúng số lỗi thường gặp dấu chấm, dấu chấm hỏi, dấu chấm than 3.Thái đô - Yêu thích tiếng mẹ đẻ II/ CHUAÅN BÒ : -Giaùo vieân: giáo án - Học sinh :soạn bài III/CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1/Ổn định lớp: 2/Baøi cuõ: ? Nêu cách chữa lỗi câu thiếu chủ ngữ Bµi míi -Hướng dẫn học sinh tìm hiểu công dụng các loại dấu câu -Học sinh đọc ví dụ SGK -Ñaët caùc daáu chaám, chaám hoûi, chấm than vào chỗ thích hợp có dấu ngoặc đơn? Giải thích vì em laïi ñaët caùc daáu caâu nhö vaäy? - Dấu chấm hỏi dùng để đặt cuối caâu nghi vaán) - Dấu chấm dùng để đặt cuối câu traàn thuaät - Dấu chấm than dùng đặt cuối caâu caàu khieán, caâu caûm thaùn) -Học sinh đọc ví dụ 2: I.Công dụng 1.MÉu NhËn xÐt a (!) caâu caûm thaùn b (?) caâu nghi vaán c (!) caâu caàu khieán d.(.) caâu traàn thuaät (337) ? Gọi HS đọc bài tập và nêu tên c©u vµ c©u ë trªn? G phát phiếu bài tập cho Hs thảo luận nhóm ? Tại ngời viết lại đặt dấu các dÊu chÊm than vµ chÊm hái sau hai c©u Êy?Caùch duøng daáu chaám, daáu chaám hoûi, daáu chaám than caùc caâu sau coù gì ñaëc bieät? Câu và câu là câu cầu khiÕn - Đây là cách dùng dấu câu đặc biệt - C©u trÇn thuËt ®©y lµ c¸ch dïng dấu câu đặc biệt để tỏ ý nghi ngờ hoÆc mØa mai Gv choát : a) câu 2, là câu cầu khiến nhöng cuoái caâu duøng daáu chaám Đó là cách dùng đặc biệt b) Caùch duøng daáu ( ! ?) theå hieän thái độ nghi ngờ châm biếm nội dung từ ngữ trước đó " Caùch duøng ñaëc bieät ? Nhö vaäy qua phaân tích ví duï, em cho bieát daáu chaám, daáu chaám hoûi, daáu chaám than coù coâng duïng gì? ? Trường hợp nào người ta sử dụng kieåu caâu ñaëc bieät? -Học sinh đọc ghi nhớ SGK -Học sinh đọc ví dụ SGK/150 ? So saùnh caùch duøng daáu caâu cặp câu ví dụ 1? + Câu a1 dùng dấu chấm là đúng + Caâu a2 duøng daáu chaám phaåy laøm cho caâu naøy thaønh hai veá khoâng liên quan với + Caâu b1 duøng daáu chaám laø khoâng hợp lí vì làm cho vị ngữ tách khỏi chủ ngữ, là hai vị ngữ nối cặp quan hệ từ “ vừa … vừa” dùng dấu phẩy dấu chấm phẩy đúng -Học sinh đọc ví dụ /151 ? Caùch duøng daáu chaám hoûi vaø - Cả hai câu là câu caàu khieán Daáu caâu ñaëc bieät - Caâu traàn thuaät caâu ñaëc biệt tỏ ý nghi ngờ, mỉa mai *Ghi nhớ: SGK/149 II.Chữa số lỗi thường gặp 1.MÉu NhËn xÐt a1/Dùng dấu chấm sau từ Qủang Bình là hợp lý a2/Dùng dấu phẩy sau từ Quûang Bình laø khoâng hợp lý vì biến câu thành câu ghép vế rời rạc b1/Dùng dấu chấm sau từ bí hiểm không hợp lý vì taùch CN 2ra khoûi CN, caét đôi cặp quan hệ từ vừa… vừa b2/ Duøng daáu chaám phaåy hợp lý Ví duï 2/151 a1/Duøng daáu chaám vì ñaây laø caâu traàn thuaät (338) chấm than các câu đây vì không đúng, chữa lại cho đúng Luyeän taäp Giáo viên hướng dẫn học sinh thaûo luaän theo nhoùm -Hoïc sinh trình baøy, giaùo vieân vaø học sinh lớp sửa chữa - Gọi HS đọc bài tập - HS tr¶ lêi c¸ nh©n vµ ®a lÝ Cho Hs đọc bài tập yêu cầu baøi taäp laø gì ? Gv hướng dẫn : Trước tiên xác ñònh kieåu caâu (nghi vaán) nhaän xeùt dùng dấu chấm hỏi đoạn đối thoại đúng hay chưa đúng và chữa lại cho đúng ? Gv choát : - Bạn đã đến thăm động Phong Nha chưa ? (đúng) - Chöa ?(sai, phaûi thay baèng daáu chaám vì laø caâu traàn thuaät) Theá coøn bạn đã đến chưa ? (đúng) -Mình đến Nếu tới đó, bạn hiểu vì người lại thích đến thăm động ? (sai, phaûi thay baèng daáu chaám vì ñaây laø caâu traàn thuaät) Bài tập : Cho Hs đọc bài tập yeâu caàu cuûa baøi taäp laø gì ? Gv hướng dẫn Hs : Muốn đặt dấu chaám than phaûi xaùc ñònh caâu naøo là câu cảm thán cầu khiến , sau đó xem xét các câu bài tập đạt dấu câu cho chính xaùc Bài tập : Cho Hs đọc bài tập yeâu caàu cuûa baøi taäp laø gì ? Gv hướng dẫn : Hs xác định câu theo mục đích gì điền dấu b)Duøng daáu chaám vì laø caâu keå III.Luyện tập Baøi 1/151 Ñaët daáu chaám vào chỗ thích hợp đoạn văn … sông Lương (.); toả khoùi (.) … ñen xaùm (.)… traéng xoá(.) …đã đến(.) Baøi 2/151 Daáu chaám hoûi nào dùng đoạn đối thoại chưa đúng, vì sao? -Bạn đến động Phong Nha chöa?(Ñ) -Chöa?(Sai) -Thế còn bạn đến chưa? (Ñ) -Mình đến -Có tới đó, bạn hiểu… nhö vaäy? (S) Baøi 3/152 Haõy ñaët daáu chaám than vaøo cuoái caâu thích hợp a)Caâu caûm thaùn.(!) b)Caâu caàu khieán, daáu (!) c)Caâu traàn thuaät khoâng duøng daáu chaám than (!) Baøi 4/152 Ñaët daáu caâu thích hợp vào chỗ dấu ngoặc đơn -Maøy noùi gì (?) -Laïy chò, em noùi gì ñaâu (!) -Roài Deá Choaét luûi vaøo (.) -Choái haû (?)Choái naøy(!)Choái naøy(!) Moãi caâu choái naøy chò Coác laïi giaùng moät moû xuoáng(.) (339) thích hợp vào dấu ngoặc đơn caùc caâu baøi taäp Hs trình baøy Hs nhaän xeùt Gv choát và sửa : (?), (!), (.), (?), (!), (!), (.) 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng néi dung cña bµi -Hoïc thuoäc baøi hoïc -Chuaån bò baøi OÂn taäp veà daáu phaåy IV Ruùt kinh nghieäm: Tuần 34 tiết 125,126,127,128 Tuần : Tiết : Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A LUYEÄN TAÄP CÁCH VIẾT ĐƠN VAØ SỬA LỖI VỀ ĐƠN I MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1- KiÕn thøc -Học sinh nhận lỗi thường gặp viết đơn và tìm phương hướng sửa chữa -Ôn tập hiểu biết kiểu bài đơn từ 2.KÜ n¨ng: -Luyện kỹ phát và sửa chữa các lỗi viết đơn Thái độ - Có ý thức viết đơn II CHUAÅN BÒ : (340) -Giaùo vieân: giáo án -Học sinh :soạn bài III.CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1)OÅn ñinh: 2)Baøi cuõ: Kiểm tra chuẩn bị học sinh 3)Bài mới: Chỉ các lỗi thường mắc viết đơn Hoạt động thầy và trò -Cho học sinh đọc đơn SGK -Chæ roõ caùc loãi ñôn? -Nêu các sửa chữa -Cho hoïc sinh thaûo luaän theo nhoùm, sau đó cử đại diện lên trình bày trước lớp Baøi 2: -Cho học sinh đọc đơn SGK - G ph¸t phiÕu -Chæ roõ caùc loãi ñôn? -Nêu các sửa chữa -Cho hoïc sinh thaûo luaän theo nhoùm, sau đó cử đại diện lên trình bày trước lớp Baøi 3: -Cách sửa: -Cho học sinh đọc đơn SGK -Chæ roõ caùc loãi ñôn? -Nêu các sửa chữa -Cho hoïc sinh thaûo luaän theo nhoùm, sau đó cử đại diện lên trình bày trước lớp Nội dung Baøi taäp 1: Caùc loãi maéc phaûi: +Thieáu quoác hieäu +Thieáu ngaøy, thaùng, naêm ñòa ñieåm vieát ñôn và tên người viết đơn +Người nhaän ñôn khoâng roõ +Thiếu chữ ký người vieát ñôn -Cách sửa: Bổ sung phần thiếu treân -Caùc loãi maéc phaûi: +Thừa phần viết bố meï, vì khoâng caàn thieát phaûi khai ñôn +Lyù trình baøy ñôn chöa roõ raøng +Thiếu thời gian, nơi viết đơn, lời cam đoan, chữ ký người viết ñôn -Cách sửa: +Boå sung phaàn thieáu, bỏ bớt phần thừa -Caùc loãi maéc phaûi: Lyù vieát ñôn trình baøy không xác đáng Bởi lẽ soát cao ly bì khoâng theå (341) Chia lớp thành nhóm nhóm kiểu đơn, sau đó cho học sinh thảo luận theo nhóm, sau đó cử đại diện lên trình bày trước lớp lá đơn cuûa nhoùm mình +Nhoùm 1: Ñôn xin caáp ñieän cho gia ñình +Nhóm 2: Đơn xin vào Đội tình nguyện bảo vệ môi trường +Nhóm 3: Đơn xin cấp bàn *Yeâu caàu: -Với đề thiết phải có lời cam keát tuaân theo quy cheá duøng ñieän, yeâu cầu đường dây, công tơ -Với đề có thể gởi người Đội trưởng hay Hiệu trưởng nhà trường, có đồng ý giáo viên chủ nhiệm lớp -Với đề 3: trình bày cụ thể tình trạng hö hoûng hieän taïi ngồi dậy làm vieát ñôn? Nhö vaäy laø dối trá Bởi vậy, đơn naøy nhaát thieát phaûi phụ huynh viết hợp lẽ -Cách sửa: +Thay người viết teân vaø caùch xöng hoâ cuûa moät phuï huynh +Trình baøy laïi phaàn lyù cho thích hợp * Luyeän taäp 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng néi dung cña bµi -Xem laïi caùc phaàn cuï theå cuûa moät laù ñôn Chuẩn bị bài: Động Phong Nha IV.Ruùt kinh nghieäm: (342) o0o -o0o -o0o - Tuần : Tiết :129 - Ngày soạn Ngày dạy Lớp : 6a 6a 6a ÔN TẬP VỀ DẤU CÂU(DẤU PHẨY ) I Mục tiêu cần đạt: KiÕn thøc: Củng cố kiến thức và cách sử dụng dấu phẩy đã học Lưu ý : Học sinh đã học dấu phẩy Tiểu học Công dụng dấu phẩy KÜ n¨ng - Phát và sửa đúng số lỗi thường gặp dấu phẩy - Lựa chọn và sử dụng đúng dấu phẩy kho viết để đạt mục đích giao tiếp Thái độ - Cã ý thøc sö dông dÊu c©u viÕt v¨n b¶n - Ph¸t hiÖn vµ söa ch÷a c¸c lçi vÒ dÊu c©u II.ChuÈn bÞ: GV: giáo án Hs: soạn bài (343) III Tiến trình các hoạt động Ổn định tổ chức KiÓm tra bµi cò: ? Em hãy đặt hai câu: câu dùng dấu chấm hỏi, câu dùng dấu chấm than Bµi míi Hoạt động thầy và trò Néi dung bµi häc Gv treo bảng phụ đã viết VD I.Công dụng : ? Em hãy xác định CN và VN? 1.MÉu ? Em h·y ®iÒn dÊu c©u thÝch NhËn xÐt hîp? - DÊu phÈy ë c©u a: Vừa lúc đó, sứ giả // đem ngựa + Ng¨n c¸ch TN víi côm chñ sắt, roi sắt và áo giáp sắt đến vÞ Chó bÐ vïng dËy v¬n v¬n vai mét + Ng¨n c¸ch c¸c tõ ng÷ cïng c¸i bçmg biÕn thµnh mét tr¸ng gi÷ chøc vô bæ ng÷ sÜ + Ng¨n c¸ch c¸c tõ bgõ cïng (Theo Th¸nh gi÷ chøc vô VN Giãng) - C©u b: dÊu phÈy b Suốt đời, ngời ngêi tõ thuë Ng¨n c¸ch thµnh phÇn chó lọt lòng đến nhắm mắt xuôi thÝch tay, tre// víi m×nh sèng chÕt cã - C©u c: dÊu phÈy ng¨n c¸ch chung thuû c¸c vÕ cña c©u ghÐp (Theo ThÐp Míi) c Níc Níc //bÞ c¶n v¨ng bät tø tung, thuyÒn //vïng v»ng cø chùc tuét xuèng (Theo Vâ Qu·ng) II.Chữa số lỗi thường gặp - GV nhËn xÐt Em h·y ®iÒn dÊu phÈy cho ? Hãy cho biết vì ta lại đặt đúng chỗ dÊu c©u nh vËy? a Chµo mµo, s¸o sËu, s¸o ®en bay ®i bay vÒ, lîn lîn lªn, lîn lîn ? H·y cho biÕt dÊu phÈy cã xuèng Chóng nã gäi nhau, trß nh÷ng c«ng dông g×? chuyÖn, trªu ghÑo vµ tranh c·i GV treo bảng phụ đã viết bài nhau, ån µo mµ vui kh«ng thÓ tËp tëng tîng tợng đợc đợc - Gäi HS lªn b¶ng - C©u 1: dïng dÊu phÈy ng¨n c¸ch c¸c tõ ng÷ cïng gi÷ chøc vô CN - C©u 2: dÊu phÈy ng¨n c¸ch c¸c tõ ng÷ cïng gi÷ chøc vô VN b Trªn nh÷ng ngän c¬i giµ nua cæ thô, nh÷ng chiÕc l¸ vàng mùa đông, chúng vát vÎo, mÒm m¹i - C©u 1: dÊu phÈy ng¨n c¸ch TN víi nßng cèt c©u - C©u 2: dÊu phÈy ng¨n c¸ch c¸ vÕ cña mét c©u ghÐp III.Luyện tập Bài tập1 a) Từ xưa đến (,) LuyÖn tËp Thaùnh Gv treo bảng phụ Hs đọc bài TN C taäp Yeâu caàu : Ñaët daáu phaåy (giữa TN với cụm C-V) vào câu đoạn văn (344) Gọi Hs thực trên bảng Gv choát : a) Từ xưa đến (,) Thánh TN C (giữa TN với cụm C-V) Gióng // luôn là ….yêu nước (,) V1 (Giữa V1 và V2 =cùng chức vuï) sức mạnh phi thường …….ta V2 b)Buoåi saùng(,)söông muoái // phuû TN C V1 (giữa TN với cụm C-V) traéng caønh caây(,)baõi coû …… PN1 PN2 (giữa PN với nhau) Núi đồi(,)thung lũng(,)bảng laøng // C1 C2 C3 (giữa CN với nhau) chìm …muø Gióng // luôn là ….yêu nước (,) V1 (Giữa V1 và V2 =cùng chức vuï) sức mạnh phi thường …….ta V2 b)Buoåi saùng(,)söông muoái // phuû TN C V1 (giữa TN với cụm C-V) traéng caønh caây(,)baõi coû …… PN1 PN2 (giữa PN với nhau) Núi đồi(,)thung lũng(,)bảng laøng // C1 C2 C3 (giữa CN với nhau) chìm …muø V Mây // bò trên mặt đất(,) tràn C V1 V2 vào trongsân(,) quấn …đường V3 (giữa VN với nhau) V Mây // bò trên mặt đất(,) tràn C V1 V2 vào trongsân(,) quấn …đường V3 (giữa VN với nhau) Gv treo bảng phụ Hs đọc bài taäp Yeâu caàu : Ñieàn theâm CN để tạo câu hoàn chỉnh Bài tập : Điền thêm CN để tạo thành câu hoàn chỉnh a) xe máy , xe đạp b) Hoa lay-ôn , hoa cuùc c) vườn……, vườn … (345) Gọi Hs thực trên bảng Gv choát : Tuyø Hs maø GV hướng dẫn cụ thể a) xe máy , xe đạp b) Hoa lay-ôn , hoa cuùc c) vườn……, vườn …… Gv treo bảng phụ Hs đọc bài taäp Yeâu caàu : Ñieàn theâm VN để tạo câu hoàn chỉnh Bài tập : Điền thêm VN để tạo thành câu hoàn chỉnh a) thu mình treân caønh caây , ruït coå laïi Gọi Hs thực trên bảng b) thaúng , xoeø caùnh quaït Gv choát : Tuyø Hs maø GV hướng dẫn cụ thể c) xanh biếc, hiền hoà a) xe máy , xe đạp b) Hoa lay-ôn , hoa cuùc c) vườn……, vườn …… Gv treo bảng phụ Hs đọc bài taäp Yeâu caàu : Ngheä thuaät duøng daáu phaåy caâu vaên cuûa baøi “caây tre Vieät Nam” Gọi Hs thực trả lời Gv chốt : Tuỳ Hs trả lời mà GV hướng dẫn cụ thể hơn: Baøi taäp * : Taïo nhòp ñieäu : Nhờ hai dấu phẩy , Thép Mới đã ngắt câu thành khúc đoạn cân đối , diễn tả nhịp quay đặn, chậm rãi vaø nhaãn naïi cuûa chieác coái xay 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng néi dung cña bµi -Hoïc thuoäc baøi hoïc -Hoàn thành các bài tập vào - ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : Ngày soạn (346) Tiết : 6A Ngày dạy Lớp :6A 6A TỔNG KẾT PHẦN VĂN VÀ TIẾNG VIỆT I Môc tiªu: KiÕn thøc: HS: - Trọng tâm kiến thức HS cần có : + Vaên :(kiến thức) Noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa caùc vaên baûn Thể loại, phương thức biểu đạt các văn + Taäp laøm vaên :(kiến thức) - Hệ thống kiến thức các phương thức biểu đạt đã học Đặc điểm và cách thức tạo lập các kiểu văn Bố cục các loại văn đã học Troïng taâm kyõ naêng HS caàn coù : + Vaên :(kỹ năng) Nhận biết ý nghĩa, yêu cầu và cách thực bài tổng kết Khaùi quaùt, heä thoáng vaên baûn treân caùc phöông dieän cuï theå Caûm thuï vaø phaùt bieåu caûm nghó caù nhaân - Ôn tập cách có hệ thống kiến thức đã học chơng trình Tiếng ViÖt - Biết nhận diện các đơn vị và tợng ngôn ngữ đã học: Danh từ, động từ, tính từ, số từ, lợng từ, từ, phó từ, câu đơn , so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, nhân ho¸ - Biết phân tích các đơn vị ngôn ngữ đó - Danh từ, động từ, tính từ, cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ - Caùc thaønh phaàn chính cuûa caâu - Caùc kieåu caâu - Các phép tu từ : Nhân hóa, so sánh, ẩn dụ, hoán dụ - Daáu chaám, daáu chaám hoûi, daáu chaám than, daáu phaåy KÜ n¨ng: Rèn kĩ tổng hợp kiến thức đã học Thái độ: Häc sinh cã ý thøc vËn dông c¸c thÓ lo¹i v¨n häc vµo bµi «n tËp, lµm bµi tËp II ChuÈn bÞ - GV: giáo án - HS: ¤n tËp kiÕn thøc v¨n häc III TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1.ổn định tổ chức KiÓm tra: KÕt hîp giê Bµi míi: * Giíi thiÖu bµi Hoạt động thầy và trò Nội dung Häc sinh kÓ tªn c¸c v¨n b¶n A PhÇn V¨n đã học I Kể tên các văn đã học - Em h·y kÓ tªn c¸c v¨n đã học năm ? HS bæ xung GV nhËn xÐt, kÕt luËn b»ng (347) bảng phụ- HS đối chiếu, bổ sung * Híng Híng dÉn häc sinh «n l¹i mét sè kh¸i niÖm thuËt ng÷ đã học GV híng híng dÉn HS tr¶ lêi vÒ c¸c kh¸i niÖm HS bæ xung GV nhËn xÐt, kÕt luËn II Mét sè kh¸i niÖm, thuËt ng÷ v¨n häc - TruyÖn truyÒn thuyÕt: - TruyÖn cæ tÝch: - TruyÖn ngô ng«n: - TruyÖn cêi: cêi: - Truyện trung đại: - V¨n b¶n nhËt dông: III C¸c v¨n b¶n truyÖn: * Híng Híng dÉn häc sinh hÖ thống hoá các truyện đã häc GV híng dÉn häc sinh lËp b¶ng hÖ thèng- x©y dùng néi dung ®iÒn vµo b¶ng Gv sử dụng bảng đây ( cho Hs xem bảng tổng kết trang 155- SGK) : - Em hãy ghi lại tất các văn đã đọc-hiểu năm học vào bảng maãu cuûa SGK Trang 154 - Hs nhaän xeùt GV choát theo baûng Baûng heä thoáng : C UÏ M B AØ I V AÊ N H OÏ C D A N G I TEÂN VAÊN BAÛN Con Roàng , Chaùu Tieân T H EÅ L O A ÏI T r u y eà n t h u y eá t NHA N VAÄT CHÍN H L.L.Q UAÂNAÂU CÔ Tính caùch, vò trí, yù nghóa cuûa nhaân vaät chính Tính caùch khaùc : rừng, bieån Caâu chuyeän keå veà nguoàn goác người Việt (348) Baùnh chön g, baùnh giaày T r u y eà n t h u y eá t Thaùn h Gioùn g T r u y eà n t h u y eá t A N Sôn tinh, Thuûy tinh T r u y eà n t h u y eá t Lang Lieâu Thaùnh Gioùng Sôn Tinh Thuyû Tinh Giaûi thích nguồn gốc vật, đề cao nghề nông, thờ kính tổ tiên, trời đất vào dịp teát (tuïc laøm baùnh chöngbaùnh giaày) Biểu ước mơ hoà bình cuûa nhaân daân vaø loøng yeâu nước chống ngoại xâm Phaûn aùnh vaø giaûi thích hieän tượng lũ lụt haøng naêm Vaø ước mong nhaân daân vieäc choáng thieân tai, cheá ngự tự nhiên (349) Sự tích Hoà Göô m Soï Dừa Thaïc h Sanh Em beù thoâng minh T r u y eà n t h u y eá t C oå tí c h Leâ Lợi Soï Dừa C oå tí c h Thaïch Sanh C oå tí c h Em beù thoâng minh Lyù Thoâng Giữ vai trò phát trieån tình tieát cuûa truyeän boái caûnh choáng quaân Minh xâm lược vaø giaûi thích yù nghĩa hồ “Hoàn Kieám” Coù hình daùng xaáu xí nhöng taøi giỏi tốt đẹp Truyện đề cao giaù trò nhaân baûn người bất hạnh Coù tính caùch khaùc taïo neân coát truyeän nhằm đề cao người dũng sĩ dieät yeâu quaùi cứu dân Mặt khaùc leân aùn keû baát löông, vaø theå hieän lyù tưởng nhân đạo cuûa nhaân daân Laø moät em beù nhöng coù trí thoâng minh kyø lạ Truyện đề cao trí khoân vaø taïo tieáng cười vui vẻ, hồn nhieân (350) Caây buùt thaàn C oå tí c h OÂng laõo đánh caù vaø caù vaøng N g uï n g oâ n EÁch ngoài đáy gieáng N g uï n g oâ n Maõ Löông Laø moät em beù nhöng coù taøi naêng kyø laï vaø thần giúp đỡ Truyện thể ước mơ người có khả kỳ diệu, để xử trí trước ñieàu baát coâng, bạo ngược Oâng laõo, caù vaøng, mụ vợ Hai nhaân vaät bieåu hieän tính caùch khaùc : hieàn laønh, nhaãn nhuïc; tham lam, độc ác Truyện ca ngợi lòng nhaân haäu vaø leân aùn keû tham lam boäi baïc Con eách Hieåu cuoäc soáng moät caùch noâng caïn, nhoû heïp; khoác lác, hueânh hoang neân phaûi traû giaù baèng caùi cheát Truyeän khuyeân người ta phải mở rộng hieåu bieát cuûa mình khoâng chủ quan kieâu ngaïo (351) Thaày boùi xem voi Ñeo nhaïc cho meøo N g uï n g oâ n N g uï n g oâ n oâng thaày boùi Caùc chuoät Cheá gieãu caùc thaày boùi muø xem voi roài phaùn veà voi, nên xảy đánh sứt đầu meû traùn Truyeän ñöa lời khuyên: “khi nhaän xeùt ñieàu gì caàn phaûi traùnh beänh phiến diện, hời hợt” Truyeän pheâ phán ý tưởng viễn voâng cuûa hoï haøng nhaø chuoät hoïp laïi baøn chuyeän ñeo nhaïc vaøo coå meøo, nhöng khoâng coù khaû thực Truyeän pheâ phán ý tưởng vu vơ không thực tế (352) Chaân , Tay, Tai, Maét, Mieän g N g uï n g oâ n Treo bieån T r u y eä n c ö i Lợn cưới, aùo T r u y eä n c ö i C, T, T, M, M Người chuû cửa haøng Hai anh chaøng khoe cuûa Là phaän treân cô thể người so bì với dẫn đến tượng rã rời, meät moûi, khoâng theå soáng noåi Truyeän ñöa lời khuyên : “mỗi người vì người, người vì người” Là nụ cười phê phaùn nheï nhaøng người chủ cửa haøng caù thieáu chuû kieán vieäc tieáp thu yù kieán veà treo caùi bieån baùn haøng Chế giễu người có tính khoe khoang, moät tính xaáu phoå bieán xaõ hoäi (353) Con hoå coù nghóa V AÊ N H OÏ C T R U N G Ñ AÏ I Meï hieàn daïy Thaày thuoác gioûi coát nhaát loøng Hai hoå Thuộc thể loại truyện trung đại hö caáu veà hai hổ để đưa lời khuyên : “con người cần soáng cho coù tình coù nghóa” T r u y eä n Baø meï vaø người Neâu taám göoâng saùng veà tình thöông vaø caùch daïy Coát truyeän ñôn giaûn nhöng coù yù nghóa raát saâu saéc laøm xuùc động lòng người qua chi tiết coù giaù trò giaùo duïc T r u y eä n Thaày thuoác, quan trung sứ và Traàn Anh Vöôn g Ca ngợi phẩm chất người thaày thuoác, coù tài, có đức cứu chữa người bệnh, không sợ quyeàn uy vaø tieàn taøi, danh voïng T r u y eä n (354) V AÊ N H OÏ C H I EÄ N Ñ AÏ I Baøi hoïc đườn g đời đầu tieân (trích “DM PLK ”) Soâng nước Caø Mau Bức tranh cuûa em gaùi toâi T r u y eä n T r u y eä n T r u y eä n n g aé n Deá Meøn, Đế Choaét , Chò Coác Deá Meøn coù ngoại hình đẹp, cường tráng nhöng coøn kieâu caêng xoác noåi Deá Choaét thì oám yeáu, gaày coøm, soáng an phaän, chò Coác thì cao ngaïo độc tài Bài văn keå laïi truyeän Deá meøn tinh nghòch ñi treâu chò Coác laøm cho Deá Choaét cheát oan Deá Meøn aân haän coi ñaây laø “baøi hoïc đường đời đầu tieân” Khoân g coù (chæ caûnh) Cảnh sông nước Caø mau coù veû đẹp : Rộng lớn, đầy sức sống hoang dã Chợ Naêm Caên taáp naäp, truø phuù …… Kieàu Phöôn g vaø người anh Neâu cao tình caûm saùng hoàn nhieân cuûa Kieàu Phöông, moät em gaùi coù tài hội hoạ Lúc đầu người anh còn đố kỵ, ghen tỵ Sau đó, người anh nhận sai laàm cuûa mình (355) Vượt thaùc Buoåi hoïc cuoái cuøng T r u y eä n T r u y eä n n g aé n Dượn g Höôn g Thö Phraên g, thaày Hamen Mieâu taû caûnh vượt thác thuyền dượng Höông Thö treân soâng Thu Boàn Ngheä thuaät taû cảnh đã làm bật người dượng Hương Thư đẹp tượng đứng trước cảnh thiên nhiên rộng lớn huøng vó Xây dựng thành coâng hai nhaân vaät : thaày giaùo Ha-men vaø người học trò lười biếng nghịch ngợmchú bé Phrăng Và từ hai nhân vaät naøy, truyeän đã làm bật leân tình yeâu nước qua việc hoïc taäp vaø yeâu tieáng noùi cuûa daân toäc (356) Ñeâm Baùc khoân g nguû T h ô Lượ m T h ô Möa T h ô Coâ Toâ K í Caây tre K í Lao xao H oà i k í Baùc Hoà – Anh đội vieân Hình aûnh Baùc Hoà laø nhaân vaät trung taâm qua caùi nhìn vaø caûm nhaän cuûa anh đội viên Qua đó người đọc caûm thaáy Baùc vừa cao lớn meânh moâng laïi vừa gần gũi ấm áp tình người Lượm Ca ngợi em beù hoàn nhieân say meâ tham gia khaùng chieán choáng Phaùp Em đã hy sinh anh duõng treân cánh đồng lúa ñang mang thư “thượng khaån” maët traän (357) Loøng yeâu nước V AÊ N B AÛ N N H AÄ T D UÏ N G Caàu Long Bieân – chứn g nhaân lòch sử Bức thö cuûa thuû lónh da đỏ Động Phon g Nha T uø y b uù t V aê n b aû n n h aä t d uï n g Hướng dẫn học sinh hệ thống lại các khái niệm thể loại văn đã học : (Theo caâu hoûi – SGK) Gv cho Hs khái niệm lại các thể loại đã học năm Hs nhaän xeùt GV choát theo baûng Hoạt động giáo Hoạt động học Noäi dung löu vieân sinh baûng ? Theá naøo laø Hs đọc lại chú Truyeàn thuyeát laø truyeàn thuyeát ? thích SGK.Trang loại truyện dân 22 gian keå veà caùc nhân vật và kieän coù lieân quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng (358) ? Theá naøo laø truyeän coå tích ? Hs đọc lại chú thích SGK.Trang 22 ? Theá naøo laø truyeän nguï ngoân ? Hs đọc lại chú thích SGK.Trang 22 tượng, kì ảo Truyeàn thuyeát thể thái độ và cách đánh giá nhân dân các kiện vaø nhaân vaät lòch sử kể Truyeän coå tích laø loại truyện dân gian keå veà cuoäc đời số kieåu nhaân vaät quen thuoäc : Nhaân vaät baát haïnh, nhaân vaät duõng só vaø nhaân vaät ngoác ngheách, nhân vật là động vaät … Truyeän coå tích thường có yeáu toá hoang đường, thể ước mơ, niềm tin cuûa nhaân daân veà chieán thaéng cuoái cuøng cuûa caùi thiện cái ác, cái tốt cái xấu, công baát coâng Truyeän nguï ngoân là loại truyện kể baèng vaên xuoâi văn vần, mượn chuyeän loài vật, đồ vật chính người để nói bóng gió, kín đáo (359) Hoûi : Theá naøo laø truyện cười ? Hs đọc lại chú thích SGK.Trang 22 ? Theá naøo laø truyện trung đại ? Hs đọc lại chú thích SGK.Trang 22 ? Theá naøo laø nhaân baûn nhaät duïng ? Hs đọc lại chú thích SGK.Trang 22 chuyeän người, nhaèm khuyeân nhuû, raên dạy người ta bài học nào đó cuoäc soáng Truyện cười là loại truyện kể tượng đáng cười cuoäc soáng nhaèm tạo tiếng cười mua vui phê phán thói hö, taät xaáu xaõ hoäi Truyện trung đại laø truyeän vaên xuôi chữ Hán, có noäi dung phong phú và thường mang tính chaát giaùo huaán, khoâng giống hẳn với truyện đại, vừa có hư cấu, vừa gần với kí, coát truyeän haàu heát ñôn giaûn … Laø baøi vieát coù noäi dung gần gũi thiết sống trước mắt người và cộng đồng xã hội đại Vaên baûn nhaät duïng coù theå duøng tất các thể loại cuõng nhö caùc kieåu vaên baûn (360) Hướng dẫn học sinh hệ tìm hiểu thêm các câu hỏi 4,5,6,7 – SGK) Hoạt động giáo vieân ? Trong caùc nhaân vật trên em hãy choïn ba nhaân vaät maø em thích nhaát ? ? Giữa các truyện daân gian, truyeän trung đại và truyện đại có điểm gioáng veà phương thức biểu đạt nào ? ? SGK ngữ văn tập có vaên baûn naøo theå hieän truyeàn thoáng yêu nước và lòng nhaân aùi cuûa daân toäc ta ? Hs nhà đọc kỹ và tra cứu các yeáu toá Haùn Vieät cuối SGK Ngữ vaên taäp Ghi Hoạt động học sinh Hs tự chọn và kể lại cảm tưởng mình Hs trả lời : -Dùng văn tự sự, mieâu taû, bieåu cảm: để thể noäi dung -Sử dụng chi tieát tieâu bieåu để làm bật tình caùch nhaân vaät -Có lời kể tác giả và lời kể nhaân vaät - ThÓ hiÖn truyÒn thèng yªu níc cña d©n téc: Lîm,CÇu Long Biªn -Chøng nh©n lÞch sö; C©y tre ViÖt Nam, S«ng níc Cµ Mau, Vît th¸c, Lao xao, §éng Phong Nha, C« T« - ThÓ hiÖn lßng nh©n ¸i:Sä Dõa, Th¹ch Sanh, Con hæ cã nghÜa, ThÇy thuècgiái cèt nhÊt ë tÊm lßng, bµi học đờng đời đầu tiªn, Bøc tranh cña em g¸i t«i, §ªm B¸c kh«ng ngñ Hs tự thực Noäi dung löu baûng Tự Hs tự choïn -Dùng văn tự sự, mieâu taû, bieåu cảm: để thể noäi dung -Sử dụng chi tieát tieâu bieåu để làm bật tình caùch nhaân vaät -Có lời kể tác giả và lời kể cuûa nhaân vaät Hs tự trả lời Hs thực nhaø (361) vào sổ tay từ khó hiểu và tra nghĩa tự ñieån *Tổng kết tiếng việt Các từ loại đã học: HS theo râi b¶ng SGK Tõ lo¹i Danh tõ §éng tõ TÝnh tõ VD Hµ Néi B¶ng VD §i, nÐm ngñ c VD Vui, buån Sè tõ VD : Mét, vhai Lîng tõ VD: Nh÷ng, c¸c ChØ tõ VD Nµy,nä, Phã tõ VD §·, sÏ, ®ang C¸c phÐp tu tõ : C¸c phÐp tu tõ PhÐp so s¸nh PhÐp nh©n ho¸ PhÐp Èn dô PhÐp ho¸n dô C¸c kiÓu cÊu t¹o c©u: C©u Câu đơn C©u cã tõ lµ C©u ghÐp C©u kh«ng cã tõ lµ Các dấu câu đã học: - DÊu kÕt thóc c©u: DÊu chÊm, dÊu chÊm hái, dÊu chÊm than - DÊu ph©n c¸ch c¸c bé phËn c©u: DÊu phÈy II LuyÖn tËp: §Æt c©u víi mçi tõ lo¹i: - HS đặt câu với các từ loại đã học - GV kiÓm tra, nhËn xÐt Đặt câu có dùng các phép tu từ đã học: (362) - HS đặt câu - GV kiÓm tra, nhËn xÐt 4: Cñng cè DÆn dß - GV hÖ thèng kiÕn thøc - §iÓm kh¸c gi÷a v¨n tù sù vµ v¨n miªu t¶ - Ôn tập toàn kiến thức văn tự sự, miêu tả đã học - ChuÈn bÞ bµi tæng kÕt TiÕng ViÖt IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : Tiết : Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A TiÕt:134 Tæng kÕt TiÕng ViÖt I Môc tiªu: KiÕn thøc: HS : - Ôn tập cách có hệ thống kiến thức đã học chơng trình Tiếng ViÖt - Biết nhận diện các đơn vị và tợng ngôn ngữ đã học: Danh từ, động từ, tính từ, số từ, lợng từ, từ, phó từ, câu đơn , so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, nhân ho¸ - Biết phân tích các đơn vị ngôn ngữ đó (363) * Trọng tâm kiến thức : - Danh từ, động từ, tính từ, cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ - Caùc thaønh phaàn chính cuûa caâu - Caùc kieåu caâu - Các phép tu từ : Nhân hóa, so sánh, ẩn dụ, hoán dụ - Daáu chaám, daáu chaám hoûi, daáu chaám than, daáu phaåy KÜ n¨ng: - Nhận từ loại và các phép tu từ - Chữa các lỗi câu và dấu câu Thái độ: Häc sinh cã ý thøc vËn dông kiÕn thøc vÒ c¸c tõ lo¹i, c¸c biÖn ph¸p tu tõ vµo lµm bµi II ChuÈn bÞ - GV: Các ví dụ cho từ loại, phép tu từ, câu đơn - HS: ¤n tËp kiÕn thøc theo c©u hái SGK III.TiÕn tr×nh bµi d¹y: Hoạt động 1: 1.ổn định tổ chức KiÓm tra: KÕt hîp giê Bµi míi: H§2: Híng dÉn häc sinh «n tËp Hoạt động 4: Củng cố – Dặn dò Cñng cè: - GV hÖ thèng kiÕn thøc - §Êu chÊm, dÊu phÈy, dÊu hái chÊm, dÊu chÊm than cã c«ng dông g× ? 5.DÆn dß - Đặt câu với biện pháp tu từ đã học - ChuÈn bÞ bµi «n tËp tæng hîp Ruùt kinh nghieäm: *************************************** Ngµy d¹y 6a1: ( Tiết 133) B TOÅNG KEÁT PHAÀN TAÄP LAØM VAÊN Hướng dẫn tổng kết phần tập làm văn * Phân loại các bài văn đã học theo phương thức biểu đạt và điền vào baûng thoáng keâ : I/- CÁC LOẠI VĂN BẢN VAØ NHỮNG PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT Đà HỌC : (364) Gv hướng dẫn Hs dẫn số bài văn đã học theo các phương thức biểu đạt chính : Tự sự, miêu tả, biểu cảm và nghị luận … Hs trả lời Hs nhận xét Gv chốt theo bảng đây : I C¸c lo¹i v¨n b¶n vµ c¸c ph¬ng phơng thức biểu đạt đã học: HS đọc yêu cầu 1- GV gọi HS trình bày theo chuẩn bị nhà- Nhận xÐt TT PT biÓu Các bài văn đã học đạt - TruyÒn thuyÕt : Con rång ch¸u tiªn, b¸nh chng b¸nh giµy - Cæ tÝch : Sä Dõa, Th¹ch Sanh Tù sù - Ngụ ngôn : ếch ngồi đáy giếng, Thầy bãi xem voi - TruyÖn cêi : Treo biÓn, Lîn cíi, ¸o míi - Truyện trung đại : Con hổ có nghĩa, Mẹ Miªu t¶ hiÒn d¹y BiÓu c¶m NghÞ luËn ThuyÕt minh * Phơng thức biểu đạt : - Tiểu thuyết : Bài học đờng đời , Vợt th¸c - TruyÖn ng¾n : Bøc tranh cña em g¸i t«i - Th¬ cã nhiÒu yÕu tè tù sù : §ªm B¸c kh«ng ngñ - Lîm - Ma - Bức th thủ lĩnh da đỏ - §éng Phong Nha , CÇu Long Biªn , GV gäi HS tr×nh bµy theo sù chuÈn bÞ ë nhµ- Líp nhËn xÐt- GV nhËn xÐt, kÕt luËn TT Tªn v¨n b¶n Phơng thức biểu đạt chÝnh Th¹ch Sanh Tù sù Lîm BiÓu c¶m Ma BiÓu c¶m Bài học đờng đời Miªu t¶ C©y tre ViÖt Nam ThuyÕt minh II §Æc ®iÓm vµ c¸ch lµm: Mục đích, nội dung, hình thức trình bày: V Môc Néi dung H×nh ¨n đích thøc b¶ n Tù Th«ng b¸o, - Nh©n vËt, sù viÖc, V¨n sù gi¶i thÝch, thời gian, địa điểm, xu«i, nhËn thøc diÔn biÕn, kÕt qu¶ tù Mi H×nh dung, - T/ chÊt, thuéc tÝnh V¨n ªu c¶m nhËn cña ngêi, sù vËt xu«i, (365) t¶ § ¬n tõ Đề đạt yêu cÇu tù Theo mÉu, kh«ng theo mÉu LÝ vµ yªu cÇu Néi dung tõng phÇn v¨n b¶n tù sù vµ miªu t¶ : C Tù sù ¸ c p h Ç n M ë Miªu t¶ Giíi thiÖu nh©n vËt, t×nh huèng sù viÖc - Giới thiệu đối tợng b µ i T h © n DiÔn biÕn t×nh tiÕt sù viÖc -Tả đối tợng từ xa đến gần , từ ngoài vµo trong, tõ bao quát đến cụ thể b µ i K Õ t - KÕt qu¶ sù viÖc, suy nghÜ - C¶m xóc, suy nghÜ b µ i 3.Mối quan hệ việc, nhân vật và chủ đề văn tự : Hỏi : Em hãy nêu mối quan hệ việc, nhân vật và chủ đề văn tự ? Hs trả lới Hs nhận xét Gv chốt : Trong văn tự ba yếu tố có mối quan hệ chặt chẽ với : Sự việc, nhân vật và chủ đề - Sự việc : Là yếu tố quan trọng, không có việc thì không có tự - Nhân vật : Là người làm việc, là sản phẩm lời kể - Chủ đề : Là vấn đề chủ yếu mà ciệc và nhân vật phải thể caâu chuyeän Ví dụ : Truyện Tuệ Tĩnh : Chữa bệnh ưu tiên cho người bệnh nặng không ưu tiên cho người giàu sang Nhân vật tự thường kể và miêu tả qua yếu tố nào ? hãy dẫn chứng Hs trả lời Hs nhận xét GV chốt : - Nhân vật tự thường kể và miêu tả qua yếu tố : Hiện thực, tưởng tượng, hoang đường, kỳ ảo Cụ thể : (366) + Teân goïi, ñaët teân + Coù lai lòch, tính tình, taøi naêng + Có hoạt động (việc làm, hành động, ý nghĩ, lời nói) + Được miêu tả chân dung, trang phục, dáng điệu Ví duï : Mieâu taû Sôn Tinh : Trong truyeän vieát …… Thứ tự kê, ngôi kể và ngôi kể có tác dụng làm cho cách kể thêm linh hoạt nào ? cho ví dụ Hs trả lời Hs nhận xét GV chốt : - Thứ tự kể văn tự theo trình tự tự nhiên việc, có thể kể ngược dòng hồi tưởng cho linh hoạt không gò bó - Ngôi kể là xác định mối quan hệ người kể và việc kể Có ba ngôi : Thứ nhất, thứ hai và thứ ba tuỳ theo yêu cầu câu chuyện kể mà sử dụng (Thường kể theo ngôi thứ ba ; giấu mình để linh hoạt và khoâng goù boù) Ví dụ : Ngôi thứ ba : Em bé thông minh … Vì miêu tả đòi hỏi phải quan sát vật, tượng và người ? Hs trả lời Hs nhận xét GV chốt : - Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét văn miêu tả là kỹ chung quan trọng việc tả cảnh hay tả người - Khi miêu tả người ta thường thể thái độ, tình cảm mình đối tượng miêu tả (lựa chọn từ ngữ, thứ tự miêu tả, giọng văn và nhaän xeùt) Em hãy nêu các phương pháp miêu tả đã học Hs trả lời Hs nhận xét GV chốt : - Để miêu tả cho hay cần phải quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét đối tượng cần phải tả Ví duï : + Taû caûnh : - Xác định đối tượng cần miêu tả (là gì ?) - Lựa chọn các hình ảnh tiêu biểu - Trình bày các hình ảnh theo thứ tự + Tả người : - Xác định đối tượng cần miêu tả (là gì ?) - Lựa chọn các chi tiết đặc sắc đối tượng cần miêu tả , từ đó xây dựng hình ảnh tiểu biểu đối tượng - Biết trình bày hình ảnh theo thứ tự hợp lý Hoạt động 3: III LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: KÓ l¹i b»ng v¨n xu«i bµi th¬ "§ªm B¸c kh«ng ngñ" GV gäi HS kÓ- HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung Bµi tËp 2: (367) Tõ bµi th¬ "Ma" cña TrÇn §¨ng Khoa, H·y viÕt l¹i bµi v¨n miªu t¶ trËn ma theo tëng tîng c¶u em HS viết bài- GV gọi số HS đọc bài viết- HS khác nhận xét, GV nhận xét Bµi tËp 3: ThiÕu : + §¬n göi ai? + Göi lµm g×? Tuần Tiết Ngày soạn : Ngày dạy Lớp :6ª 6ª 6ª ÔN TẬP TỔNG HỢP I Môc tiªu: KiÕn thøc: HS : - ¤n tËp tæng hîp kiÕn thøc vÒ V¨n, TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n - HS cã kh¶ n¨ng vËn dông linh ho¹t theo híng tÝch hîp c¸c kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng cña m«n Ng÷ V¨n - Có lực vận dụng tổng hợp các phơng thức biểu đạt bài viết và các kÜ n¨ng viÕt bµi nãi chung KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng tæng hîp kiÕn thøc c¶ ph©n m«n 3.Thái độ: Cã ý thøc vËn dông c¸c kiÕn thøc tæng hîp lµm bµi tËp (368) II ChuÈn bÞ - GV: giáo án - HS: §äc tríc bµi Tr 162, 163 t×m híng tr¶ lêi c©u hái III TiÕn tr×nh bµi d¹y: 1.ổn định tổ chức KiÓm tra: KÕt hîp giê Bµi míi: Hoạt động thầy và trò Híng dÉn «n tËp néi dung c¬ b¶n phÇn v¨n b¶n - Trong ch¬ng ¬ng trình Ngữ văn em đã ch đợc học thể loại văn học nào ? (Văn học dân gian, truyện trung đại, truyện và kí đại, văn nhật dông ) - Hãy nêu đặc điểm thể loại ? (+ TruyÖn d©n gian: Nªu triÕt lÝ ë hiÒn gÆp lµnh, c¸i thiÖn th¾ng c¸i ¸c, c¸i ¸c bÞ trõng trÞ + Truyện trung đại: Tình ngời ngời đợc đợc nªu cao Sèng ph¶i cã lßng nh©n nghĩa, có đạo đức + Truyện, kí đại; Tình yêu quê hhơng, đất nớc, íc, ngêi êi ViÖt Nam) n ng GV lu lu ý học sinh cần nắm đợc đợc nội dung, ý nghĩa các văn đã học GV kiÓm tra s¾c xuÊt mét sè néi dung v¨n b¶n: - Văn "Bài học đờng đờng đời đầu tiªn" cã néi dung g× ? ý nghÜa cña v¨n b¶n ? ( Kể chú Dế Mèn có vẻ đẹp cờng cêng tr¸ng nhng nhng tÝnh t×nh xèc næi, kiªu căng đã gây nên các chết thơng th¬ng t©m cña DÕ Cho¾t MÌn ©n hËn vµ rót bµi häc -> TruyÖn khuyªn nhñ ngêi ngêi kh«ng nªn kiªu c¨ng, tù phô, sèng biÕt chia sÎ, c¶m th«ng víi ngêi ngêi kh¸c.) - Qua v¨n b¶n C« T«, em hiÓu g× vÒ thiªn nhiªn vµ ngêi ngời trên vùng đất nµy ? (C¶nh thiªn nhiªn vµ sinh ho¹t cña ngêi ngời trên vùng đảo Cô Tô thật s¸ng, t¬i tơi đẹp Thiên nhiên trÎo, s¸ng sña, ngêi ngêi h¨ng say lao động yên bình, hạnh phúc Híng dÉn «n tËp phÇn TiÕng ViÖt Nội dung I PhÇn v¨n b¶n: * §Æc ®iÓm thÓ lo¹i: - V¨n häc d©n gian - Truyện trung đại - TruyÖn, kÝ vµ th¬ đại * Néi dung cña c¸c v¨n b¶n: Néi dung, ý nghÜa các văn đã häc: II PhÇn TiÕng ViÖt * Thèng kª c¸c kiÓu tõ, c©u, c¸c biÖn ph¸p tu tõ GV híng dÉn häc sinh lËp b¶ng hÖ thèng c¸c kiÕn thøc vÒ tõ, c©u vµ c¸c biÖn pháp tu từ đã học, lấy ví dụ minh hoạ, đặt câu cho biện pháp tu từ và nêu t¸c dông Tõ C©u C¸c biÖn ph¸p tu tõ - Tõ mîn în C¸c So s¸nh m - NghÜa cu¶ tõ thµnh - Nh©n ho¸ (369) vµ hiÖn tîng tîng chuyÓn nghÜa cña tõ - Danh tõ- côm danh tõ - TÝnh tõ - côm tÝnh tõ - §éng tõ - côm động từ - Sè tõ - Lîng Lîng tõ - Phã tõ - ChØ tõ phÇn chÝnh cña c©u - C©u trÇn thuật đơn - C©u trÇn thuật đơn cã tõ lµ - C©u trÇn thuật đơn kh«ng cã tõ lµ - Lçi vÒ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ Híng dÉn «n tËp phÇn TËp lµm v¨n - Bµi v¨n tù sù cã bè côc nh thÕ nµo ? - Nªu dµn bµi cña bµi v¨n tù sù ? - Khi kÓ chuyÖn, ngêi ngêi ta cã thÓ vËn dông ng«i kÓ nh thÕ nµo ? - ThÕ nµo lµ v¨n miªu t¶ ? - Em đã học các thể văn miêu t¶ nµo ? (V¨n miªu t¶ c¶nh, miªu t¶ ngêi, ngêi, miªu t¶ s¸ng t¹o ) - Nªu dµn bµi cña bµi v¨n miªu t¶ c¶nh ? - Nªu dµn bµi v¨n miªu t¶ ngngêi ? - Khi nào cần viết đơn ? - Nh÷ng môc nµo kh«ng thÓ thiếu lá đơn ? Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp HS lËp dµn bµi theo yªu cÇu GV kiÓm tra, nhËn xÐt, kÕt luËn HS lËp dµn bµi GV gäi mét sè häc sinh tr×nh bµy - ẩn dô - Ho¸n dô III PhÇn TËp lµm v¨n a V¨n tù sù: * Bè côc: phÇn Dµn bµi cña bµi v¨n tù sù + MB: Giíi thiÖu chung vÒ nh©n vËt vµ sù viÖc + TB: KÓ diÔn biÕn sù viÖc + KB: KÓ kÕt côc sù viÖc b V¨n miªu t¶: * Dµn bµi cña bµi v¨n miªu t¶ c¶nh: + MB: Giới thiệu cảnh đợc đợc tả + TB: TËp trung t¶ c¶nh vËt chi tiÕt theo mét thø tù + KB: Nhận xét, đánh giá, suy nghĩ cảnh vật đó * Dµn bµi v¨n miªu t¶ ngêi ngêi + MB: Giíi thiÖu ngêi ngời đợc đợc tả + TB: Miªu t¶ chi tiÕt (ngo¹i hình, cử chỉ, hành động, lời nãi…) + KB: NhËn xÐt, nªu c¶m nghÜ vÒ ngêi ngêi m×nh t¶ c §¬n tõ IV LuyÖn tËp: Bµi tËp 1: Hãy lập dàn bài cho đề sau: T¶ mét loµi hoa mµ em yªu thÝch Bµi tËp 2: Hãy lập dàn bài cho đề bài sau: KÓ vÒ mét ngêi ngêi b¹n em míi quen (370) Líp nhËn xÐt GV nhËn xÐt, kÕt luËn (MB: T×nh huèng quen b¹n TB: - Giíi thiÖu vµi nÐt vÒ ngo¹i h×nh, tÝnh c¸ch cña b¹n - KÓ chi tiÕt t×nh huèng gÆp vµ quen b¹n - Nh÷ng ngµy sau quen nhau; t×nh b¹n cµng g¾n bã KB: Mong íc t×nh b¹n ngµy càng tốt đẹp ) Bµi tËp 3: Ch¼ng may em bị ốm, hãy viết lá đơn xin phÐp nghØ häc HS viết đơn GV gäi mét sè HS tr×nh bµy tríc tríc líp HS nhËn xÐt GV nhËn xÐt, kÕt luËn 4: Cñng cè -DÆn dß - GV hÖ thèng kiÕn thøc - ¤n toµn bé kiÕn thøc v¨n häc tõ ®Çu n¨m - N¾m ch¾c néi dung, nghÖ thuËt tõng v¨n b¶n - ChuÈn bÞ giê sau kiÓm tra kiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m IV.Ruùt kinh nghieäm: Tuần : Tiết : 6A Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A VIẾT ĐƠN I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: KiÕn thøc 1.Kiến thức : - Hiểu các tình cần viết đơn - Các loại đơn thường gặp và nội dung không thể thiếu đơn 2.Kĩ : - Viết đơn đúng quy cách - Nhận và sửa chữa sai sót thường gặp viết đơn Thái độ - Yªu thÝch m«n häc II/ CHUAÅN BÒ : -GV:giáo án (371) - HS:soạn bài III/CÁC BƯỚC LÊN LỚP 1/Ổn định lớp: 2/Baøi cuõ: Kiểm tra chuẩn bị học sinh 3/Bài Nếu muốn vào truờng THCS học em phải làm ? Nếu muốn nghỉ học hai ngày em phải làm gì ? gia đình khó khăn, muốn nhà trường giảm học phí em làm nào? Viết đơn ! viết đơn nào để phù hợp mục đích yêu cầu công việc, bài học hôm thầy (cô) hướng dẫn các em các thao taùc veà vieát ñôn Hoạt động thầy và trò Nội dung -Giáo viên goi học sinh đọc caùc ví duï ? Trong tình huoáng naøo ta caàn vieát ñôn? -Từ bài tập hãy phân biệt tình huoáng naøo caàn vieát ñôn caùc tình huoáng sau: 1/Chiều các bạn đến học nhoùm taïi nhaø em , sô suaát kẻ gian đã lấy xe đạp em 2/Trong trường mở lớp nhạc và hoạ, em muoán theo hoïc 3/Trong học toán em đã gây trật tự làm thầy giáo khoâng haøi loøng 4/Gia đình chuỷên chỗ em muốn học lớp vào nơi đến ? Như phải có lúc naøo ta cuõng phaûi vieát ñôn khoâng ? Tùy vào tính chất việc mà ta ứng sử khác nhau, không theå luùc naøo cuõng vieát ñôn caû I/Khi naøo caàn vieát ñôn 1.MÉu: SGK 2.NhËn xÐt Khi ta coù moät nguyeän voïng hay yêu cầu nào đó muốn giải quyết, ta viết đơn lên quan, tổ chức coù traùch nhieäm , quyeàn haïn để giải -Viết đơn gửi công an -Viết đơn gửi Ban Giám hieäu -Khoâng vieát ñôn maø vieát baûn kieåm ñieåm noäp cho thaày -Viết đơn gửi BGH trường cũ và (372) Chæ vieát caàn baøy toû nguyện vọng cần giải quyeát, neáu khoâng coù ñôn seõ không giải Đơn từ là loại văn hành chính khoâng theå thieáu cuoäc soáng haèng ngaøy VD: Bên A đánh Bên B gây thöông tích naëng nhöng beân A không bồi thường thuốc men Bên B cần làm đơn gởi đến cấp thẩm quyền địa phöông -Giáo viên cho học sinh đọc và nhận xét hai loại ñôn( theo maãu vaø khoâng theo maãu) sgk ?Vậy ta thấy có loại ñôn? ?Từ hai mẫu đơn trên em hãy rút trình tự lá đơn + Đơn viết theo mẫu in sẵn : Người viết cần điền từ, câu thích hợp vào chổ có dấu… Nhưng phaỉ đọc kĩ để viết đúng + Đơn viết không theo mẫu : Người viết phải tự nghĩ nội dung và trình bày ? Theo em hai loại đơn có điểm gì giống và khác nhau? Những phần naøo la quan troïng khoâng theå thiếu hai loại đơn? ?Muốn xác định được, cần trả lời các câu hỏi : Ai gửi đơn? Gửi đơn cho ai? Vì gửi đơn? Gửi đơn để làm gì? Từ nhận xét trên ta rút nội dung quan troïng khoâng theå thieáu II/ Các loại đơn và noäi dung khoâng theå thieáu ñôn 1.MÉu: SGK 2.NhËn xÐt a) Các loại đơn Theo maãu Khoâng theo maãu b)Những nội dung không thể thieáu ñôn *Gioáng nhau: Phần đầu, phần cuối và các thứ tự xếp các mục ñôn *Khaùc nhau: -Ñôn theo maãu: Phaàn keâ khai thân đầy đủ hôn( naêm sinh, nôi sinh, nôi ở, dân tộc…) -Ñôn khoâng theo maãu phaàn keâ khai veà baûn thaân khoâng chi tieát nhö ñôn theo maãu nhöng phaàn noäi dung ñôn: Vì gửi đơn? Gửi đơn để laøm gì? - Noäi dung khoâng theå thieáu đơn +Đơn gửi ai? +Ai gửi đơn? Vì gửi đơn? +Gửi để làm gì? III/Cách thức viết đơn c) Ñôn theo maãu Người viết đơn cần điền vaøo caùc choã troáng d) Ñôn khoâng theo maãu -Quốc hiệu, tiêu ngữ (373) ñôn laø : Giáo viên cho học sinh đọc, quan saùt vaø suy nghó caùch làm hai loại đơn qua các mục nêu sgk ? Khi vieát ñôn ta caàn trình baøy nhö theá naøo? ? Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hieåu moät soá löu yù vaø caàn phaûi naém vieát ñôn ( sgk/134) -Ñòa ñieåm, ngaøy thaùng naêm laøm ñôn -Teân ñôn -Nơi gửi -Họ tên, nơi công tác, nơi người viết đơn -Trình bày việc, lí dovà nguyện vọng, đề nghị -Cam ñoan vaø caûm ôn -Kí teân Löu yù: Vieát ñôn phaûi trình baøy trang troïng, ngaén goïn vaø saùng suûa, caùc noäi dung ghi khoâng saùt lề giấy, không để phần trên, phần trang giấy khoảng trống quá lớn -Tên đơn viết chữ in hoa lớn -Caùc noäi dung phaûi trình baøy rõ ràng thiết thực, lí và nguyeän voïng phaûi chính đáng * Ghi nhí : SGKT134 Nhö vaäy, ñôn vieát giaáy phải có nội dung đạt yêu cầu gì ? Vaø phaûi trình baøy ñôn ? Noäi dung baét buoïc cuûa đơn gồm có gì ? - H/s đọc phần ghi nhớ sgk 4: Cñng cè,dÆn dß - G hÖ thèng l¹i néi dung cña bµi - Häc bµi, thuéc ghi nhí - ChuÈn bÞ bµi míi IV Ruùt kinh nghieäm: (374) ********************************* Tuần :37 Tiết :139 Ngày soạn Ngày dạy (375) Lớp :6A 6A 6A CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG II.Mục tiêu KiÕn thøc: - Th«ng qua tæng hîp kÕt qu¶ su tÇm, HS biÕt thªm vÒ c¸c sinh ho¹t v¨n hoá dân gian, di tích và danh thắng Yên Bái nói chung và địa phơng nơi HS sinh sèng nãi riªng - Häc sinh cã c¸i nh×n kh¸i qu¸t, tæng hîp vÒ v¨n ho¸ d©n gian Yªn B¸i KÜ n¨ng: - BiÕt su tÇm, ghi chÐp, ph©n lo¹i, viÕt b¸o c¸o - Biết hoạt động nhóm, trình bày trớc tập thể - BiÕt nhËn xÐt, kh¸i qu¸t, tæng hîp Thái độ: Yêu quý, trân trọng, tích cực tìm hiểu các giá trị văn hoá địa phơng - Gi÷ g×n c¸c gi¸ trÞ truyÒn thèng cña v¨n ho¸ Yªn B¸i, tù hµo vÒ quª h¬ng II ChuÈn bÞ - GV: giáo án - HS: chuÈn bÞ theo yªu cÇu SGK (T.127) III TiÕn tr×nh bµi d¹y 1.ổn định tổ chức KiÓm tra: Kh«ng Bµi míi: Néi dung Hoạt động thầy và trò B¸o c¸o kÕt qu¶ t×m hiÓu I B¸o c¸o kÕt qu¶ t×m hiÓu - HS lªn b¸o c¸o kÕt qu¶ t×m hiÓu cña tæ: + Các vấn đề địa phơng phơng đđợc tìm hiểu + Nh÷ng di tÝch lÞch sö hoÆc danh lam thắng cảnh địa phphII.Nhận xột ,đỏnh giỏ ,kết ¬ng bổ sung - GV cho c¸c nhãm nhËn xÐt đánh giá và bổ sung cho - GV nhận xét đánh giá và điều chØnh, bæ sung, híng híng dÉn c¸n bé líp thu kÕt qu¶ su su tÇm, lùa chọn, tổng hợp đóng thành tập san su su tÇm v¨n ho¸ d©n gian cña líp + GV cho HS trao đổi nêu nh÷ng nhËn xÐt chung vÒ v¨n ho¸ d©n gian Cà Mau III.Tổng kết văn học dân gian * Gîi ý c¸c néi dung cÇn chèt l¹i cho häc sinh: - V¨n ho¸ d©n gianCà Mau phong phó vµ ®a d¹ng vÒ lo¹i h×nh v¨n hãa, néi dung v¨n ho¸ vµ h×nh thøc thÓ hiÖn (376) + GV cho học sinh trao đổi, đặc sắc văn hoá d©n gian Cà Mau + GV cho học sinh trao đổi nh÷ng t¸c dông cña v¨n ho¸ d©n gian Cà Mau + GV chèt l¹i c¸c ý chÝnh - GV tổng kết các vấn đề HS tr×nh bµy - GV nhËn xÐt chung - Muèn thùc hiÖn tèt bµi v¨n viết vấn đề địa phphơng, em cần chú ý điều gì? ( Nghiên cứu thực tế, tìm vấn đề thích hợp để viết, tìm phơng ph¬ng thức biểu đạt phù hợp, diến đạt s¸ng, râ rµng, m¹ch l¹c ) - Bản sắc dân tộc độc đáo dân tộc thiểu số là đặc sắc næi tréi cña v¨n ho¸ d©n gian Cà Mau - V¨n ho¸ d©n gian Cà Mau cã t¸c dông båi dìng dìng t×nh c¶m, gi¸o dôc nh©n c¸ch, vun đắp tình yêu, niềm tự hào quª h¬ng h¬ng cho ngêi ngêi Cà Mau Mau - V¨n ho¸ d©n gian Cà Mau đóng góp vào kho tàng văn hoá ViÖt Nam nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hoá đặc sắc, độc đáo * TÝch hîp b¶o vÖ m«i trêng trêng GV? Để bảo vệ đợc đợc môi trờng trêng nh bảo vệ đợc đợc các danh lam thắng cảnh địa ph¬ng, ph¬ng, chóng ta ph¶i lµm g×? Lµm nh thÕ nµo? HS: Trao đổi nhóm bàn, trình bµy ý kiÕn GV: NhËn xÐt, ph©n tÝch, bæ sung, thèng nhÊt ý kiÕn kh¶ thi Cñng cè dặn dò Yêu cầu cần thiết để làm tốt bài văn viết các vấn đề địa phơng - Văn bản: Đọc lại các VB đã học, nắm vững nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa tõng v¨n b¶n - TiÕng ViÖt: N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ: + Tõ vùng ( cÊu t¹o tõ, c¸c líp tõ, nghÜa cña tõ, tõ H¸n ViÖt), + Ng÷ ph¸p ( tõ lo¹i, côm tõ, c©u, dÊu c©u), Phong c¸ch ng«n ng÷ vµ biện pháp tu từ, Hoạt động giao tiếp - TËp lµm v¨n: c¸c kiÓu v¨n b¶n- c¸ch lµm v¨n b¶n: + Tù sù + Miªu t¶ + §¬n tõ * Mçi em viÕt bµi v¨n kÓ chuyÖn vµ bµi miªu t¶ ( t¶ ngêi, t¶ c¶nh)- tù chọn chủ đề- nộp bài vào ngày 30- 8- 2010 Ruùt kinh nghieäm: (377) Tuần : Tiết : Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A 6A CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN ĐỊA PHƯƠNG I Mục tiêu 1.KiÕn thøc: HS biết, hiểu đợc số truyện cổ dân gian tiêu biểu - HS hiểu đợc màu sắc địa phơng, dân tộc, cái hay, cái đẹp truyện cổ dân gian Cà Mau víi truyÖn cæ d©n gian nãi chung Kü n¨ng: BiÕt su tÇm, t×m hiÓu VHĐP qua s¸ch, b¸o hoÆc hái cha, mÑ, anh, chÞ, ngêi lín tuổi để tìm xem nơi mình sống( thôn, xã, huyện, tỉnh) có các TCDG nào, thuộc thể loại nào đã học phần VH Việt Nam Biết ghi chép, nắm nội dung truyện, trình bày trớc lớp(kể miệng đọc văn đã ghi chép) 3.Thái độ: Yªu quý, tr©n träng, gi÷ g×n kho tµng VHDG - Tù hµo, yªu quý quª h¬ng cña m×nh II ChuÈn bÞ - GV:giáo án - HS: chuÈn bÞ theo yªu cÇu SGK (T.127) III TiÕn tr×nh bµi d¹y 1.ổn định tổ chức KiÓm tra: Kh«ng Bµi míi: Hoạt động thầy và trò Tríc Tríc tiÕt häc: GV cho HS t×m hiÓu thùc tÕ, hái cha mÑ, anh chị, đọc tài liệu tham kh¶o vÒ truyÖn cæ d©n gian Cà Mau, Mau, đọc các thông tin tµi liÖu dïng cho häc Nội dung I.Tìm hiểu chung (378) sinh - Tổ chức cho HS trao đổi và kể tªn c¸c TCGD Cà Mau mµ c¸c em đã biết - GV chän mét truyÖn phù hợp với đối tợng tîng HS (tæ chøc cho HS t×m hiÓu truyÖn, phân tích tính địa phơng, ph¬ng, d©n téc cña truyÖn trªn c¬ së nh÷ng dấu hiệu đã xác định hoạt động - GV híng híng dÉn HS tæng kÕt vµ ghi nhí c¶ néi dung - Chóng t«i tuyÓn chän vµ híng híng dÉn t×m hiÓu truyÖn cổ dân gian để giáo viên tham kh¶o: - GV cã thÓ hái HS vÒ c¸c truyền thuyết đã học để từ đó giíi thiÖu vÒ truyÒn thuyÕt , mét truyÒn thuyÕt cã liªn quan nhiều đến số địa danh - GV còng cã thÓ giíi thiÖu cho HS vÒ khu Bình Hưng - GV còng cã thÓ hái vÒ c¸c nh©n vËt n÷ anh hïng c¸c truyÒn thuyÕt lÞch sö 1- Tổ chức cho HS đọc văn vµ chó thÝch: GV tæ chøc cho HS đọc kể văn Chó ý kiÓm tra hoÆc gi¶i thÝch râ cho HS vÒ c¸c tõ H¸n- ViÖt đợc chú thích 2-Tæ chøc cho HS thùc hiÖn c¸c câu hỏi đọc - hiểu: II.Tìm hiểu số chuyện địa phương III.Đọc hiểu số văn Cñng cè - Yêu cầu cần thiết để làm tốt bài văn viết các vấn đề địa phơng - Văn bản: Đọc lại các VB đã học, nắm vững nội dung, nghệ thuật, ý nghĩa tõng v¨n b¶n - TiÕng ViÖt: N¾m v÷ng kiÕn thøc vÒ: + Tõ vùng ( cÊu t¹o tõ, c¸c líp tõ, nghÜa cña tõ, tõ H¸n ViÖt), + Ng÷ ph¸p ( tõ lo¹i, côm tõ, c©u, dÊu c©u), Phong c¸ch ng«n ng÷ vµ biện pháp tu từ, Hoạt động giao tiếp - TËp lµm v¨n: c¸c kiÓu v¨n b¶n- c¸ch lµm v¨n b¶n: + Tù sù + Miªu t¶ + §¬n tõ Ruùt kinh nghieäm: (379) Tuần : Tiết : 6A Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A TRẢ BÀI KIỂM TRA VĂN SÁNG TẠO, BÀI KIỂM TRA TIẾNG VIỆT I/ Mục tiêu: Kiến Thức : - Nhận lỗi sai kiểm tra, bài viết mình và bieát caùch khắc phục, sửa chữa Kỹ năng: Rèn kỹ viết bài văn tả người hoàn chỉnh , kỹ laøm baøi taäp traéc nghiệm, bài tự luận 3.Thái độ Giáo dục thái độ nghiêm túc học tập , học đôi với haønh II CHUAÅN BÒ : - Giáo viên : Chấm bài, Soạn giáo án, sách giáo khoa, sách giáo vieân - Học sinh : Đọc kỹ bài, chuẩn bị dàn bài bài viết III TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG: 1.ổn định tổ chức KiÓm tra: Kh«ng Bµi míi: Trả bài A ĐỀ BAØI KIỂM TRA TẬP LÀM VĂN Em miêu tả lại phiên chợ phiên theo tưởng tượng em *Tìm hiểu đề: Yêu cầu: + hình thức: mieâu taû + nội dung: tả lại phiên chợ phiên theo tưởng tượng em + giới hạn phạm vi: sống Daøn baøi (bieåu ñieåm) (380) I.Mở bài : (1 điểm) Giới thiệu chung phiên chợ II Thaân baøi : Coù theå taäp trung vaøo moät soá yù chính sau ñaây : Taû bao quát đến cụ thể :để đạt yêu cầu sau - số lượng mặt hàng - việc buôn bán diễn biến III Keát baøi : cảm nghĩ em phiên chợ đó Nhận xét ưu , khuyết điểm -Ưu điểm: +Trình bày khá đúng yêu cầu +Đa số hs trình bày chữ viết khá rõ ràng -Khuyết điểm: +sai chính tả nhiều với các lỗi: ~/?, c/t,n/ng, viết hoa không đúng chỗ(Rất nhiều em ) +đa số lời văn còn vụn +còn số em dùng kí hiệu đầu dòng +một số hs dùng từ chưa chính xác +bố cục chưa cân đối *Hướng khắc phục -Để làm bài hay, hoàn chỉnh nội dung và bố cục phải thực đủ năm bước: +Tìm hỉểu đề +Tìm ý +Dàn bài +Viết bài +Đọc lại bài -Đọc và ghi lại lời, ý hay từ sách tham khảo -Xem lại quy tắc viết hoa bài “Danh từ” Đọc bài mẫu -Gv chọn hai bài để đọc trước lớp +một bài có điểm số nhỏ +một bài có điểm số cao -Đọc xong, gọi Hs nhận xét -Gv phân tích để hs thấy cái hay cái chưa hay bài văn B.G nhận xét bài kiểm tra tiếng việt GV yêu cầu đọc lại đề và trả lời đáp án - ưu điểm: Nhiều em trả lời đúng phần trắc nghiệm và tự luận - Tồn tại: Nhiều em chưa biết đặt câu, dùng từ, sai lỗi chính tả nhiều 4: Cñng cè DÆn dß - GV nhËn xÐt giê trả bài - chuẩn bị bài kiểm tra học kì IV.Ruùt kinh nghieäm: (381) Tuần : Tiết : 6A Ngày soạn Ngày dạy Lớp :6A 6A d¹y 6a1: 6A2: TiÕt 139- 140 KiÓm tra tæng hîp cuèi n¨m I Môc tiªu: KiÕn thøc: HS : - Qua kiểm tra hệ thống hoá đợc kiến thức đã học Tiếng Việt tập làm v¨n, v¨n häc - Đánh giá đợc khả nhận thức, ghi nhớ, bài học học sinh KÜ n¨ng: - RÌn ý thøc tù gi¸, nghiªm tóc lµm bµi còng nh kü n¨ng lµm bµi tæng hîp 3.Thái độ: Cã ý thøc vËn dông c¸c kiÕn thøc tæng hîp lµm bµi kiÓm tra II ChuÈn bÞ - GV: Ra đề, biểu chấm - Häc sinh: ¤n tËp, kiÓm tra III TiÕn tr×nh bµi d¹y: Hoạt động 1: 1.ổn định tổ chức KiÓm tra: Kh«ng Bµi míi: H§2: KiÓm tra MA TRẬN ĐỀ THI HỌC KÌ II NGỮ VĂN Vận dụng (382) Mức độ Lvực ND V ăn họ c B µ i h ä c ® ¬ n g ® ê i ® Ç u t i ª n N h ậ n b iế t T h ô n g h i ể u TL T h ấ p Cao Tổ ng T L C1 1đ 1đ (383) § ª m C2 n a y 1đ 1đ C3 1đ 1đ B ¸ c k h « n g n g ñ C © u Ti ến g Vi ệt t r Ç n t h u Ë t ® ¬ n B i ệ n p h á p t u t C4 1đ (384) V i ế t T L V C 6đ b à i đ v ă n m i ê u t ả Tổng số câu 1 10đ đề bài I/Văn học(2đ) Câu 1(1đ) : Qua đoạn trích" Bài học đường đời đầu tiên"của Tô Hoài, em hãy cho biết bài học đường đời đầu tiên mà Dế Mèn rút là gì? Câu 2(1đ) Chép nguyên văn khổ thơ cuối bài thơ Đêm Bác không ngủ Minh Huệ Nêu ý nghĩa khổ thơ đó ? II.Tiếng việt(2đ) Câu 3: (1đ) Thế nào là câu trần thuật đơn? Xác định các thành phần chủ ngữ và vị ngữ câu sau: Mẹ bảo em là ngoan mẹ Câu 4:(1 đ) Kể các phép tu từ đã học ? Xác định biện pháp tu từ sử dụng ví dụ sau: Núi cao có đất bồi Núi chê đất thấp, núi ngồi đâu III.Tập làm văn (6 đ) C©u 5: Hãy tả lại quang cảnh sân trường chơi Hướng dẫn chấm I/Văn học(2đ) Câu 1(1đ) : Học xong đoạn trích" Bài học đường đời đầu tiên"của Tô Hoài, em hãy cho biết bài học đường đời đầu tiên mà Dế Mèn rút là gì? - Trước cái chết thương tâm Dế Choắt, Dế Mèn ân hận, ăn năn tội lỗi mình.( 0,5) (385) -Bài học đường đời đầu tiên rút cho dế Mèn là :Ở đời mà có thói hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn mang vạ vào thân ( 0,5) Câu 2(1đ) -Chép nguyên văn, không sai lỗi chính tả (0,5đ) - Sai lỗi trừ 0,1đ “ Đêm Bác ngồi đó §ªm B¸c kh«ng ngñ V× mét lÏ thêng t×nh B¸c lµ Hå ChÝ Minh” - Ý nghĩa: Việc Bác không ngủ vì lo việc nước và thương đội, dân công đó là “ lẽ thường tình” đời Bác.Vì Bác là Hồ Chí Minh, đời Người dành trọn vẹn cho dân, cho đất nước.Đêm không ngủ bài thơ là đêm vô vàn đêm không ngủ Bác.( 0,5đ) II.Tiếng việt(2đ) Câu 3: (1đ) - Câu trần thuật đơn là loại câu cụm C-V tạo thành dùng để giới thiệu,tả kể việc, vật hay để nêu ý kiến ( 0,5đ) - Xác định CN, VN:( 0,5đ) Mẹ / bảo em là ngoan mẹ CN VN Câu 4:(1 đ) -Kể bốn phép tu từ đã học : So sánh,ẩn dụ, nhân hoá, hoán dụ.(0,5đ ) - Xác định đúngphép tu từ: Nhõn hoỏ ( Nỳi chờ, nỳi ngồi)( 0,5 đ) III.Tập làm văn (6 đ) Hình thức: Viết đúng kiểu bài miêu tả - Yêu cầu: Trình bày đẹp, không sai lỗi chính tả, bố cục rõ ràng, đảm bảo ba phần, đúng phương pháp, lời văn sáng, có sử dụng các biện pháp nghệ thuật làm bài (1đ) Nội dung:( 5®) * Mở bài: (1 điểm) Giới thiệu chung quang cảnh sân trường chơi ( Sân trờng vắng lặng Tiếng trống báo hiệu chơi đã đến,sân trờng v¾ng vÎ bçng trë nªn nhén nhÞp ) b.Th©n bµi(4 ®iÓm): * T¶ c¶nh s©n trêng giê ch¬i + C¶nh tËp thÓ dôc - Häc sinh nhanh nhÑn xÕp hµng tËp thÓ dôc gi÷a giê - Động tác và đẹp - Tiếng hô khoẻ vang động sân trờng + C¶nh vui ch¬i -Không khí chơi náo nhiệt: Các trò chơi nhảy dây,kéo co,đá cầu đợc nhiều bạn a thích - Phía xa có tốp các bạn nam chơi đá cầu (những cầu đợc tung lên truyền thoăn thoắt, đôi chân nhanh nhẹn và khéo léo…), …ai hào hứng, quÇn ¸o ®Ém må h«i (386) - GÇn h¬n lµ c¸c b¹n n÷ ch¬i nh¶y d©y, tèp th× ch¬i kÐo co, mÌo ®uæi chuét…, tiếng hò reo, tiếng vỗ tay vang sân trờng… Tất tạo nên không khÝ n¸o nhiÖt + Kh«ng khÝ xung quanh: TiÕng chim hãt lÝu lo nh÷ng vßm l¸, bÇu trêi cao vµ xanh, ¸nh n¾ng vµng rùc rì, thØnh tho¶ng l¹i cã nh÷ng c¬n giã thoảng qua… tất tạo nên không gian tơi đẹp -Sau giê ch¬i s©n trêng yªn tÜnh trë l¹i nh cò, c¸c líp tiÕp tôc c¸c giê häc c KÕt bµi(1®iÓm): C¶m nghÜ vÒ ý nghÜa cña giê ch¬i ng¾n nhng đã tạo không khí thoải mái, tạo hứng thú buổi học Biểu điểm: - Điểm 5-6: Làm tốt các yêu cầu, lỗi điễn đạt không đáng kể - Điểm 3-4: Đạt mức độ trung bình - Điểm 1-2: Đúng đối tượng, nội dung quá sơ sài, chưa biết chọn hình ảnh, chi tiết để làm rõ đặc điểm đối tượng Diễn đạt còn nhiều lỗi - Điểm 0: Chưa làm lạc đề Hoạt động 3: Củng cố – Dặn dò Cñng cè - GV nhËn xÐt giê kiÓm tra DÆn dß - Chuẩn bị bài chơng trình địa phuơng Ruùt kinh nghieäm: ************************ (387) (388) (389) (390) (391) (392) (393) (394) (395) (396) (397) (398) (399) (400) (401) (402) (403) (404) (405) (406) (407) (408) (409) (410) (411) (412) (413) (414) (415) (416) (417) (418) (419) (420) (421) (422) (423) (424) (425) (426) (427) (428) (429) (430) (431) (432) (433) (434) (435) (436) (437) (438) (439) (440) (441) (442) (443) (444) (445) (446) (447) (448) (449) (450) (451) (452) (453) (454) (455) (456) (457) (458) (459) (460) (461) (462) (463) (464) (465) (466) (467) (468) (469) (470) (471) (472) (473)