nhất thiết phải có b.Nhân vật được kể bằng cách: -Được gọi tên, đặt tên -Được giới thiệu lai lịch, tính tình, tài năng -Được kể qua việc làm, hành động, ý nghĩ, lời nói -Được miêu tả châ[r]
(1)Tuần Tiết Văn bản: Ngày soạn: 20/8 Hướng dẫn đọc thêm: CON RỒNG CHÁU TIÊN (Truyền thuyết) I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: Giúp hs: Hiểu định nghĩa sơ lược truyền thuyết "Con rồng cháu tiên" 2.Kỹ năng: - Chỉ và hiểu ý nghĩa chi tiết tưởng tượng kì ảo truyện - Kể truyện - Nhận việc chính truyện * Kỹ sống: 3.Thái độ: Hs ý thức cội nguồn, yêu mến tự hào II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, tranh ảnh làm bánh chưng bánh giầy và số tư liệu tham khảo khác 2/ Học sinh: Học bài, đọc và trả lời câu hỏi SGK, SGK III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề, phân tích 2/ Kỹ thuật dạy học: Động não, suy nghĩ cách ứng xử các nhân vật khác truyện IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Kiểm tra sách, và đồ dùng học tập HS, quán triệt số nội dung dạy học 3.Bài mới: Giới thiệu truyện "Con rồng cháu tiên", truyền thuyết tiêu biểu, mở đầu cho chuỗi truyền thuyết thời đại vua Hùng truyền thuyết Việt Nam nói chung Hoạt động thấy -trò * HĐ1: GV: Em hiểu nào là truyền thuyết? HS: Dựa vào định nghĩa GV: Kể vài truyền thuyết mà em biết? * HĐ2: - Gọi học sinh đọc, nhận xét, tìm hiểu từ khó - Giáo viên đọc mẫu tìm hiểu nội dung Nội dung I/ Giới thiệu thể loại và tác phẩm: - Truyền thuyết: Chú thích SGK - Truyền thuyết Thánh Gióng; Sơn Tinh, Thủy Tinh II/ Đọc, hiểu văn bản: (2) * HĐ3: III/ Tìm hiểu văn bản: 1/ Giải thích cội nguồn dân tộc GV: Lạc Long Quân và Âu Cơ là ai? Việt Nam: Hình dáng họ nào? Nhận xét tài - Lạc Long Quân trai thần Biển, Lạc Long Quân? thích sống nước, tài vô địch, HS: Tìm hiểu diết trừ yêu quái - Âu Cơ gái thần Nông, xinh đẹp * Những chi Tiết tưởng tượng kì ảo tô GV: Truyện có chi Tiết nào thật kì đậm tính chất lớn lao, đẹp đẽ phi thường lạ? Ý nghĩa? nhân vật HS: Phát - Chi Tiết "Cái bọc trăm trứng nở trăm con" => Đồng bào cùngchung bọc, cùng chung dòng máu GV: Vì Lạc Long Quân và Âu Cơ * Nguồn gốc dân tộc Việt Nam là phải chia tay: Ý nghĩa? rồng, cháu tiên => Niềm tự hào HS: Thảo luận dòng giống GV: Lời dặn Lạc Long Quân cuối 2/ Ước nguyện muôn đời dân tộc truyện phản ánh ước nguyện gì? Việt Nam: HS: Tìm hiểu - Nguyên nhân thực tế: Hoàn cảnh, môi GV: Cuối truyện ta còn biết thêm điều trường không hợp gì? - Đàn đông đúc phải chia đôi => Giải *HĐ4: thích phong phú đa dạng các tộc GV Em có cảm nhận điều gì câu người, ước nguyện cùng đoàn kết, chuyện nội dung và nghệ thuật giúp đỡ, gắn bó lâu bền *HĐ5: * Xã hội, văn hóa còn sơ khai Tên nước: GV: Ngoài truyền thuyết "Con rồng cháu Văn: văn hóa; Lang: chàng trai khỏe tiên:, em còn biết truyện nào mạnh và phong tuịc tập quán cha nhằm giải thích nguồn gốc dân tộc? truyền nối HS: Tìm hiểu IV/ Tổng kết: Ghi nhớ: SGK V/ Luyện tập: - Kinh Ba Na là hai anh em Nữ Oa tạo nên loài người (Trung Quốc) Quả Bầu Mẹ (Khơ Mú) Quả trứng to nở người (Mường) 4.Củng cố H: Hãy nêu ý nghĩa truyện "Bánh chưng, bánh giầy" 5.Kết thúc bài học :- Học bài+làm bài tập sgk - Soạn bài"Từ và cấu tạo từ TV" *Rút kinh nghiệm: (3) Tuần Tiết Văn bản: Ngày soạn:20/8 BÁNH CHƯNG, BÁNH GIẦY (Truyền thuyết) I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: Giúp hs: - Nhân vật, kiện, cốt truyện tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết - Cốt lõi lịch sử thời kì dựng nước dân tộc ta tác phẩm thuộc nhóm truyền thuyết thời kì Hùng Vương - Cách giải thích người Việt cổ phong tục và quan niệm đề cao lao động, đề cao nghề nông - nét đẹp văn hoá người Việt 2.Kỹ năng: - Chỉ và hiểu ý nghĩa chi tiết tưởng tượng kì ảo truyện - Kể truyện - Nhận việc chính truyện * Kỹ sống: 3.Thái độ: Hs ý thức say mê lao động, xây dựng văn hoá đậm đà sắc dân tộc thể qua việc làm bánh Lang Liêu II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, tranh ảnh làm bánh chưng bánh giầy và số tư liệu tham khảo khác 2/ Học sinh: Học bài, đọc và trả lời câu hỏi SGK, SGK III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề, phân tích 2/ Kỹ thuật dạy học: Động não, suy nghĩ cách ứng xử các nhân vật khác truyện IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Kiểm tra sách, và đồ dùng học tập HS, quán triệt số nội dung dạy học 3.Bài mới: gv giới thiệu bài (4) Hoạt động thấy -trò Nội dung HĐ 1:Hướng dẫn hs đọc văn I.TÌM HIỂU CHUNG Gv hướng dẫn hs đọc-gv đọc mẫu 1.Đọc đoạn-gv gọi hs đọc tiếp-gv nhận xét cách đọc hs Gv kể truyện- gv gọi hs kể lại 2.Kể tóm tắt H:Em hiểu nào các từ trên? 3.Chú thích - Tiên Vương - Chứng giám - Mĩ vị HĐ 2: Hướng dẫn hs đọc – hiểu văn II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN H: Vua Hùng chọn người nối ngôi 1.Vua Hùng chọn người nối ngôi hoàn cảnh nào? -Hoàn cảnh +Vua đã già muốn truyền ngôi cho +Giặc ngoài đã dẹp yên H: ý định chọn người nối ngôi vua là - ý định: gì? +Người nối ngôi phải nối ý vua +Không thiết phải là trưởng H: ý định chọn người nối ngôi khác nào so với trước đây? Hs trả lời - liên hệ với bài "Con Rồng, cháu Tiên" H: Để chọn người nối ngôi vua đã -Hình thức: thử tài câu đố đưa hình thức gì? H:Vua định chọn người nối ngôi 2.Cuộc đua tài dâng lễ vật dịp nào? a.Các Lang H: Cuộc hành trình tìm lễ vật các - Sai người tìm quý trên rừng Lang diễn nào? biển H: Việc đua tìm lễ vật =>Họ không hiểu ý vua, xa rời ý vua nói lên điều gì? b.Lang Liêu -Là thứ mười tám, mẹ chàng bị vua H: Vậy đã làm vừa ý vua cha? cha ghẻ lạnh-> ốm chết-> Chàng là H: Lang Liêu là người nào? người thiệt thòi H: Ai đã giúp đỡ Lang Liêu?(Thần) -Chỉ chăm lo việc đồng áng, trồng lúa H:Tại Lang Liêu lại thần giúp trồng khoai đỡ? ->LL thân là vua phận lại gần H: LL đã làm bánh nào? gũi dân thường Gv treo tranh cảnh làm bánh-Hs quan sát 3.Kết đua tài trả lời H:Lễ vật chọn ? Đó là lễ vật -Lễ vật LL: Bánh chưng, bánh giầy gì? + Có ý nghĩa thực tế:Quý trọng nghề H:Vì hai thứ bánh LL vua nông, quý trọng hạt gạo nuôi sống cha chọn để tế Trời, Đất cùng Tiên người và là sản phẩm chính người Vương? làm (5) H: Em có nhận xét gì nhân vật LL? Gv liên hệ thực tế +Có ý tưởng sâu xa: tượng trời, tượng đất, tượng muôn loài => Là người tài năng, thông minh, hiếu thảo, trân trọng người sinh thành mình 4.ý nghĩa truyện *Ghi nhớ (sgk) HĐ3 :Hướng dẫn hs tìm hiểu ý nghĩa truyện H:Truyền thuyết "BCBG" có ý nghĩa gì? Hs trả lời phần ghi nhớ sgk 4.Củng cố H: Hãy nêu ý nghĩa truyện "Bánh chưng, bánh giầy" 5.Kết thúc bài học :- Học bài+làm bài tập sgk - Soạn bài"Từ và cấu tạo từ TV" *Rút kinh nghiệm: Tuần Tiết 3: Ngày soạn:21/8 Tiếng việt: TỪ VÀ CẤU TẠO CỦA TỪ TIẾNG VIỆT I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY Giúp HS: 1.Kiến thức: - Định nghĩa từ, từ đơn, từ phức, các loại từ phức - Đơn vị cấu tạo từ tiếng Việt 2.Kỹ năng: - Nhận diện, phân biệt được: (6) + Từ và tiếng + Từ đơn và từ phức + Từ ghép và từ láy - Phân tích cấu tạo từ * Kỹ sống: Ra định: lựa chọn cách sử dụng từ Tiếng Việt, là các từ mượn giao tiếp thân Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ cảm nhận cá nhân cách sử dụng từ 3.Thái độ: Hs có ý thức việc sử dụng từ, qua đó thấy phong phú vốn từ Tiếng Việt II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, bảng phụ ví dụ mục (I, II), bảng phụ bài tập 3(Luyện tập) 2/ Học sinh: Học bài, đọc SGK và trả lới các câu hỏi III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề, phân tích 2/ Kỹ thuật dạy học: Động não, nêu gợi, thảo luận nhóm, phân tích các tình mẫu, thực hành có hướng dẫn IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Kiểm tra soạn học sinh 3.Bài mới: GV giới thiệu bài Hoạt động thầy trò HOẠT ĐỘNG 1: Hướng dẫn hs tìm hiểu khái niệm từ GVtreo bảng phụ có ghi vd sgk-gv gọi hs đọc vd H: Hãy đâu là các tiếng và từ vd trên? H:Mỗi loại đơn vị dùng làm gì? -Tiếng dùng để tạo từ -Từ dùng để tạo câu -Khi tiếng dùng để tạo câu tiếng trở thành từ H:Theo em từ trên có nhiệm vụ gì ? Nội dung I.Từ là gì? 1.Xét vd Thần/ dạy/ dân/ cách/ trồng trọt/ chăn nuôi/ và/ cách/ ăn -có 12 tiếng, từ (7) H:Vậy từ là gì? Hs đọc ghi nhớ sgk BT nhanh: Hãy xếp các từ sau thành câu có nghĩa: làng, tươi, đẹp, em, phong cảnh, nằm, vô cùng, sông Hồng, cạnh ->Làng em nằm cạnh sông Hồng, phong cảnh vô cùng tươi đẹp HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn hs phân loại từ đơn và từ phức Gv treo bảng phụ có ghi vd sgk- gv gọi hs đọc vd H: Hãy nhắc lại nào gọi là từ đơn, từ phức? H: Hãy điền từ đơn, từ phức vào bảng phân loại? Gv treo bảng phụ-gv gọi hs lên bảng điền-hs khác nhận xét-gv nhận xét kết luận H:Từ phân làm loại? H: Cấu tạo từ láy và từ ghép có gì giống và khác nhau? Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn hs làm bài tập Gv gọi hs đọc bt sgk hs thảo luận nhóm-gv gọi đại diện nhóm trình bày-gv nhận xét kết luận Khái niệm: Từ là đơn vị ngôn ngữ nhỏ dùng để đặt câu II.Từ đơn và từ phức 1.Phân loại từ đơn và từ phức Bảng phân loại Kiểu cấu tạo từ Ví dụ Từ đơn thần, dạy, dân Từ ghép chăn nuôi, ăn Từ phức Từ láy trồng trọt 2.Cấu tạo từ ghép và từ láy -Giống nhau: Đều là từ phức -Khác nhau: +Từ ghép có quan hệ với nghĩa +Từ láy có quan hệ láy âm các tiếng *Ghi nhớ(sgk) III.Luyện tập BT1: a Từ nguồn gốc, cháu-> từ ghép b Từ đồng nghĩa với từ nguồn gốc: cội nguồn, gốc gác, nòi giống, tổ tiên c Từ ghép quan hệ thân thuộc: cha mẹ, chú bác, cô dì BT2: Quy tắc xếp các tiếng quan H:Hãy nêu quy tắc xếp các tiếng hệ thân thuộc từ ghép quan hệ thân thuộc? - Theo giới tính: ông bà, cha mẹ, anh chị Gvgọi hs lên bảng làm-hs khác nhận xét- - Theo bậc: ông cháu, chị em, cha gv nhận xét kết luận BT3: Cho HS làm bài tập - Cách chế biến: Bánh rán, nướng, hấp - Chất liệu làm bánh: Nếp, tẻ, khoai, ngô - Tính chất:dẻo, xốp - Hình dáng: gối, quấn thừng, tai voi 4.Củng cố H: Từ là gì? có loại từ? Từ đơn và từ phức có gì khác nhau? 5.Kết thúc bài học: (8) - Học bài+làm bài tập 4, (SGK, Tr 15) - Soạn bài" Giao tiếp, văn và phương thức biểu đạt" *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết 4: Tập làm văn: Ngày soạn: 22/8 GIAO TIẾP, VĂN BẢN VÀ PHƯƠNG THỨC BIỂU ĐẠT I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY Giúp HS: 1.Kiến thức: - Sơ giản hoạt động truyền đạt, tiếp nhận tư tưởng, tình cảm phương tiện ngôn từ: giao tiếp, văn bản, phương thức biểu đạt, kiểu văn - Sự chi phối mục đích giao tiếp việc lựa chọn phương thức biểu đạt để tạo lập văn - Các kiểu văn tự sự, miêu tả, biểu cảm, lập luận, thuyết minh và hành chính công vụ 2.Kỹ năng: - Bước đầu nhận biết việc lựa chọn phương thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiếp - Nhận kiểu văn văn cho trước vào phương thức biểu đạt (9) - Nhận tác dụng việc lựa chọn phương thức biểu đạt đoạn văn cụ thể * Kỹ sống: Tự nhận thức tầm quan trọng giao tiếp văn và hiệu giao tiếp các phương thức biểu đạt 3.Thái độ: Hs ý thức vai trò ngôn ngữ giao tiếp hàng ngày thông qua việc tìm hiểu khái niệm giao tiếp, văn và các phương thức biểu đạt II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, bảng phụ mục (2) 2/ Học sinh: Học bài, đọc SGK và trả lời các câu hỏi III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề, phân tích 2/ Kỹ thuật dạy học: - Động não - Thực hành có hướng dẫn: nhận phương thức biểu đạt và mục đích giao tiếp các loại văn IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Kiểm tra soạn học sinh 3.Bài mới: GV giới thiệu bài Hoạt động thầy trò Nội dung I.Tìm hiểu chung văn và HOẠT ĐỘNG 1: phương thức biểu đạt Hướng dẫn hs tìm hiểu văn và 1.Văn và mục đích giao tiếp mục đích giao tiếp a Phải giao tiếp: nói viết H:Trong đời sống có tư tưởng tình cảm, nguyện vọng cần biểu đạt cho người biết thì em làm nào? H: Vậy muốn biểu đạt tư tưởng,tình b.Phải tạo lập văn cảm, nguyện vọng cách đầy đủ - Nói phải có đầu có đuôi trọn vẹn cho người khác hiểu thì em - Viết phải có chủ đề mạch lạc phải làm gì? Gvgọi hs đọc vd sgk c.Ai giữ chí cho bền H: Câu ca dao này viết để làm gì? Dù xoay hướng đổi mặc H: Câu ca dao nói lên chủ đề gì? ->Để khuyên người H: Hai câu trên liên kết với - Chủ đề:Giữ chí kiên định nào? Đã diễn đạt ý trọn vẹn chưa? -Là hai câu lục bát + Vần:bền và H: Lời phát biểu thầy hiệu trưởng + Ý: quan hệ :dù lễ khai giảng năm học có phải là - Đã diễn đạt ý trọn vẹn (10) văn không? Vì sao? d.Là văn - Có chủ đề khai giảng - Có tính liên kết, bố cục rõ ràng, mạch H: Bức thư em viết cho người thân hay lạc bạn bè có phải là văn không? - Có cách diễn đạt phù hợp H: Những đơn từ, bài thơ, truyện có phải là văn không? H:Hãy kể thêm văn mà em biết? Hs kể xong gv đưa số mẫu giáy mời, thiệp mời, đơn xin nhập học H: Qua tìm hiểu vd em hiểu nào là giao tiếp, văn bản? Gv treo bảng phụ có ghi các kiểu văn *Ghi nhớ(sgk) và mục đích giao tiếp HOẠT ĐỘNG 2: 2.Kiểu văn và phương thức biểu Hướng dẫn hs tìm hiểu các kiểu văn đạt và phương thức biểu đạt H: Có kiểu văn và tương ứng với - Có sáu kiểu Vb tương ứng sáu phương các phương thức biểu đạt nào? thức biểu đạt kiểu vb, p.thức TT Mục đích giao tiếp ví dụ biểu đạt Tự Kể diễn biến việc Con rồng cháu tiên Miêu tả Tái trạng thái, vật, Sông nước Cà Mau người Biểu cảm Bày tỏ tình cảm, cảm xúc Cổng trường mở Nghị luận Nêu ý kiến đánh giá, bàn luận Đức tính giản dị Bác Hồ Thuyết minh Hành chínhcông vụ Giới thiệu đặc điểm, tính Thuyết minh nón lá, xe chất,phương pháp đạp Trình bày ý muốn, định Đơn từ, báo cáo, giấy thể quyền hạn, trách nhiệm (11) Gv gọi hs đọc bt-hs thảo luận nhóm-gv Bài tập: gọi đại diện nhóm trình bày-gv nhận xét -Xin phép sử dụng sân vận động :K6 kết luận -Tường thuật diễn biến :K1 -Tả lại pha bóng :K2 -Giới thiệu quá trình :K5 -Bày tỏ lòng yêu mến :K3 -Bác bỏ ý kiến :K4 Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk *Ghi nhớ(sgk) HOẠT ĐỘNG 3: II.Luyện tập Hướng dẫn hs làm bài tập BT1: Gv gọi Hs đọc bài tập a.Tự H:Các đoạn văn, đoạn thơ đây thuộc b.Miểu tả phương thức biểu đạt nào? c.Nghị luận Gv gọi hs lên bảng làm-gv gọi hs khác d.Biểu cảm nhận xét-gv nhận xét kết luận đ.Thuyết minh 4.Củng cố H:Văn là gì? Có kiểu văn ? Đó là kiểu nào? 5.Dặn dò: -Học bài+làm bt2 sgk -Soạn bài "Thánh Gióng" V/Rút kinh nghiệm: Tuần Tiết + 6: Văn : Ngày soạn: 23/8 THÁNH GIÓNG (Truyền thuyết) I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY Giúp HS: 1.Kiến thức: - Nhân vật, kiện, cốt truyện tác phẩm thuộc thể loại truyền thuyết đề tài giữ nước - Những kiện và di tích phản ánh lịch sử đấu tranh giữ nước cha ông ta kể tác phẩm truyền thuyết 2.Kỹ năng: - Đọc- hiểu văn theo đặc trưng thể loại - Thực thao tác phân tích vài chi tiết kì ảo văn (12) - Nắm bắt TP thông qua hệ thống các việc kể theo trình tự thời gian * Kỹ sống: 3.Thái độ: Hs ý thức truyền thống yêu nước chống giặc ngoại xâm dân tộc Việt Nam qua hình tượng Thánh Gióng II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: - Giáo án - Đọc, nghiên cứu tài liêu sgk, sgv - Tranh Thánh Gióng, sưu tầm bài thơ, đoạn thơ Thánh Gióng 2/ Học sinh: Học bài, đọc SGK và trả lời các câu hỏi III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề, phân tích 2/ Kỹ thuật dạy học: Động não, nêu gợi, thực hành có hướng dẫn IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ H:Hãy kể tóm tắt truyện "Bánh chưng, bánh giầy"? Nêu nội dung, ý nghĩa truyện? 3.Bài mới: GV giới thiệu bài Hoạt động thầy-trò Nội dung ITÌM HIỂU CHUNG 1.Đọc văn HOẠT ĐỘNG 1: Hướng dẫn hs đọc văn GV hướng dẫn hs đọc- Gv đọc mẫu đoạn- Gv gọi hs đọc tiếp- Gv nhận xét cách đọc 2.Kể tóm tắt Gv gọi hs kể tóm tắt truyện-Gv nhận xét H:Em hiểu gì các từ sứ giả, tráng sĩ? Chú thích: -Sứ giả -Tráng sĩ H: Theo em, văn chia làm Bố cục: phần phần? Cho biết nội dung chính Phần 1: Từ đầu đến phần? Phần 2: Tiếp theo đến Phần 3: Tiếp theo đến Phần 4: Đoạn còn lại HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn hs tìm hiểu nguồn gốc II.ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN đời Thánh Gióng 1.Nguồn gốc đời Thánh Gióng H:Mẹ Gióng mang thai Gióng nào? -Mẹ Gióng ướm thử lên vết chân to ngoài đồng->thụ thai 12 tháng (13) H:Gióng sinh có gì khác với em bé bình thường? H:Em có nhận xét gì đời Thánh Gióng? H:Hãy liệt kê chi tiết tưởng tượng kì ảo và giàu ý nghĩa khác TG? (-Nghe tiếng sứ giả cất tiếng nói -Lớn nhanh thổi -Vươn vai thành tráng sĩ -Ngựa sắt phun lửa -Bay trời) HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn hs tìm hiểu ý nghĩa các chi tiết H:Tiếng nói đầu tiên chú bé lên là tiếng nói đòi đánh giặc có ý nghĩa gì? Gv liên hệ với người nông dân: bình thường thì âm thầm có giặc họ là người đứng cứu nước H:Vậy theo em Gióng là hình ảnh ai? H:Trước lên đường đánh giặc Gióng đòi nhà vua điều gì? H:Vì Gióng đòi thứ này mà không đòi thứ khác? Gv mở rộng: Đây chính là thời kì văn minh đồ sắt H:Gióng lớn nhanh là nhờ ai? Chi tiết này nói lên điều gì? H: Gióng lớn lên mhư nào sau bà giúp đỡ? H: Hành động này có ý nghĩa gì? H: Khi Gióng đánh giặc việc gì đã xảy ra? H: Chi tiết này có ý nghĩa gì? -Ba tuổi không biết nói, không biết cười, chẳng biết đi, đặt đâu nằm đó ->Sự đời kì lạ khác thường 2.ý nghĩa các chi tiết a.Tiếng nói đầu tiên: ca ngợi ý thức đánh giặc cứu nước đặt lên hàng đầu ->Là hình ảnh nhân dân b Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt để đánh giặc ->Muốn thắng giặc phải có vũ khí tốt c.Bà làng xóm góp gạo nuôi Gióng>thể sức mạnh toàn dân và tinh thần đoàn kết chống giặc d.Gióng lớn nhanh thổi, vươn vai thành tráng sĩ -> Để thắng giặc phải có sức mạnh phi thường đ Gậy sắt gãy Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc -> Gióng đánh giặc không vũ khí vua ban mà gì có thể giết giặc e Đánh giặc xong Gióng cởi áo giáp sắt để lại và bay thẳng trời -> là người anh hùng vì nghĩa lớn không màng tới công danh H:Khi đánh giặc xong Gióng làm gì? H:Vì đánh giặc xong Gióng không lại để hưởng bổng lộc mà bay thẳng trời? Gv dùng tranh hs đền thờ TG ý nghĩa hình tượng Gióng HOẠT ĐỘNG 4: Hướng dẫn hs tìm hiểu ý nghĩa -Là hình tượng người anh hùng đầu tiên hình tượng Gióng H:Theo em hình tượng Gióng có ý nghĩa đáng giặc, tiêu biểu cho lòng yêu nước nhân dân ta (14) gì? -Là người anh hùng mang mình sức mạnh cộng đồng Hs trả lời-hs khác nhận xét-gv nhận xét -Ước mơ sức mạnh thần kì để chống kết luận giặc ngoại xâm H:Truyền thuyết thường liên quan đến các kiện lịch sử.Theo em truyện này III.Tổng kết liên quan đến kiện lịch sử nào? *ghi nhớ (sgk) (sự kiện lịch sử chống giặc ngoại xâm thời đại HV) 4.Củng cố H:Nêu nội dung, ý nghĩa truyện TG? 5.Kết thúc bài học: -Học bài + làm bài tập sgk -Soạn bài "Từ mượn" *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết Ngày soạn: 24/8 Tiếng việt: TỪ MƯỢN I MỤC TIÊU BÀI DẠY 1/ Kiến thức: - Khái niệm từ mượn - Nguồn gốc từ mượn tiếng Việt - Nguyên tắc mượn từ tiếng Việt - Vai trò từ mượn hoạt động giao tiếp và tạo lập văn 2/ Kĩ năng: - Nhận biết các từ mượn văn - Xác định đúng từ mượn - Sử dụng từ điển dễ hiểu nghĩa từ mượn - Sử dụng từ mượn nói và viết * Kỹ sống: Ra định: lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt, là các từ mượn thực tiễn giao tiếp thân (15) Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ cảm nhận cá nhân cách sử dụng từ, đặc biệt là từ mượn tiếng Việt 3/Thái độ: Hs biết cách sử dụng từ mượn để giữ gìn sáng tiếng Việt II CHUẨN BỊ 1/ Giáo viên: - Đọc, nghiên cứu tài liệu sgk, sgv, tham khảo tài liệu - Bảng phụ ghi vd sgk 2/ Học sinh: Đọc và soạn bài theo câu hỏi sgk III PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC 1/ Phương pháp dạy học: Thảo luận nhóm, nêu vấn đề, trực quan 2/ Kỷ thuật dạy học: Phân tích các tình mẫu, thực hành có hướng dẫn, động não IV TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra bài cũ H: Từ là gì? Nêu các kiểu cấu tạo từ? Cho vd Gv gọi hs lên làm bt 2,3 sgk 3/ Bài mới: Gv giới thiệu bài Hoạt động thầy trò Nội dung HOẠT ĐỘNG 1: HƯỚNG DẪN HỌC I.Từ việt và từ mượn SINH TÌM HIỂU TỪ THẦN VIỆT VÀ 1.Từ việt TỪ MƯỢN H:Theo em nào gọi là từ việt? Là từ nhân ta tự sáng tạo Hs trả lời- Gv kết luận VD:Nhà, cửa, sông, suối, núi, rừng Gv treo bảng phụ ghi vd sgk 2.Từ mượn - Gv gọi hs đọc VD1: H:Hãy giải thích từ trượng, tráng sĩ -Trượng: Đơn vị đo độ dài TQ văn TG? -Tráng sĩ: Người có sức lực cường tráng Hs: trả lời theo câu hỏi sgk- T 22 H: Theo em hai từ này có nguồn gốc từ ->tiếng Hán(TQ) đâu? Gv gợi ý cho hs liên tưởng đến các phim, truyện đã đọc hay đã xem Gv gọi hs đọc vd VD2: H: Trong vd trên từ nào mượn từ -Tiếng Hán: Sứ giả, giang sơn, gan tiếng Hán? H: Từ nào mượn từ ngôn ngữ khác? -Ngôn ngữ ấn âu: ra-đi-ô, in-tơ-nét, ti vi, xà phòng, mít tinh, ga, bơm H: Em có nhận xét gì cách viết *Nhận xét: các từ mượn nói trên? - Các từ mượn đã việt hoá thì viết từ việt vd: Ti vi, ga, bơm (16) Gv chốt lại các ý mục 1sgk - Các từ chưa việt hoá nên dùng dấu gạch nối các tiếng với vd: Ra-đi-ô, in-tơ-nét *Ghi nhớ (sgk) Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk HOẠT ĐỘNG 2: HƯỚNG DẪN HỌC SINH TÌM HIỂU NGUYÊN TẮC II.Nguyên tắc mượn từ MƯỢN TỪ Gv gọi hs đọc đoạn trích sgk H:Em hiểu ý kiến sau chủ tịch HCM nào? Hs trả lời- Hs khác nhận xét- Gv kết luận -Những chữ không có thì mượn -Nếu có phải dùng và mở rộng H:Hãy nêu nguyên tắc mượn từ? - Mượn từ là cách làm giàu vốn từ TV.Tuy không nên mượn từ nước ngoài cách tuỳ tiện Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk *Ghi nhớ 2(sgk) HOẠT ĐỘNG 3: HƯỚNG DẪN HỌC III.Luyện tập SINH LUYỆN TẬP BT1:Các từ mượn Gv gọi hs đọc bt sgk *Mượn tiếng Hán Gv cho hs thảo luận nhóm a Vô cùng, tự nhiên, ngạc nhiên, sính lễ - Đại diện nhóm lên bảng làm b Gia nhân -Nhóm khác nhận xét c Quyết định, lãnh địa -Gv nhận xét ghi điểm *Mượn tiếng Anh c Pốp, in-tơ-net H:Xác định nghĩa tiếng tạo BT2: Nghĩa các tiếng tạo thành từ Hán thành từ Hán Việt? Việt Gv gọi hs lên bảng làm lấy điểm a.Khán giả, thính giả, độc giả Mẫu: Khán : xem Giả: người b.Yếu điểm, yếu lược Mẫu:Yếu: quan trọng Điểm: điểm H:Hãy kể số từ mượn? BT3:Một số từ mượn Gv gọi hs lên bảng làm a.Đơn vị đo lường: mét, ki-lô-mét, ki-lôgam b.Tên các phận xe đạp: Ghi đông, pê-đan, gác-đơ-bu, gác-ba-ga c Tên đồ vật: ra-đi-ô, vi-ô-lông 4/ Củng cố: H:Thế nào là từ mượn? Hãy nêu nguyên tắc mượn từ? 5/ Kết thức bài học: - Học bài+làm bt sgk - Soạn bài"Tìm hiểu chung văn tự sự" (17) *Rút kinh ngiệm Tuần Tiết Tập làm văn: Ngày soạn:25/8 TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN TỰ SỰ I MỤC TIÊU BÀI DẠY 1/ Kiến thức - Đặc điểm văn tự 2/ Kĩ - Nhận biết văn tự - Sử dụng số thuật ngữ: tự sự, kể chuyện, việc, người kể 3/ Thái độ Hs thấy vai trò phương thức tự đời sống hàng ngày thông qua việc tìm hiểu ý nghĩa, đặc điểm phương thức văn tự II CHUẨN BỊ 1/ Giáo viên: Đọc, nghiên cứu tài liệu sgk, sgv, tham khảo tài liệu 2/ Học sinh: Đọc và soạn bài theo câu hỏi sgk III PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC 1/ Phương pháp dạy học: Thảo luận nhóm, nêu vấn đề 2/ Kỷ thuật dạy học: Thực hành có hướng dẫn, động não IV TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp (18) 2/ Kiểm tra bài cũ H:Thế nào là giao tiếp? Thế nào là văn bản? Hãy nêu các kiểu văn bản, cho biết mục đích giao tiếp chúng? 3/ Bài mới: Gv giới thiệu bài Hoạt động thầy trò HOẠT ĐỘNG 1: HƯỚNG DẪN HỌC SINH TÌM HIỂU Ý NGHĨA VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA PHƯƠNG THỨC TỰ SỰ H: Hằng ngày các em có kể chuyện nghe ông bà, cha mẹ, bạn bè kể chuyện không? Kể chuyện gì? (truyện cổ tích , chuyện đời thường) H: Theo em nghe kể chuyện người nghe muốn biết điều gì? H: Vậy người kể phải làm gì? H: Muốn cho bạn biết Lan là người tốt, người hỏi phải kể nào? Vì sao? H: Nếu người trả lời kể câu chuyện An mà không liên quan tới việc thôi học An thì có thể coi là câu chuyện có ý nghĩa không? vì sao? H:VB Thánh Gióng cho ta biết điều gì? H: Diễn biến việc đó sao? H:Kết việc đó nào? H:Hãy nêu ý nghĩa các việc trên? H:Vì truyện TG có thể coi là truyện ca ngợi công đức vị anh hùng làng Gióng? Hs nhắc lại phần ý nghĩa H:Hãy liệt kê các việc theo thứ tự trước sau truyện? Hs thảo luận nhóm- Đại diện nhóm trình bày- Gv nhận xét kết luận -Sự đời kì lạ Nội dung I.Y nghĩa và đặc điểm chung phương thức tự 1.Các tình a.-Người nghe muốn biết câu chuyện -Người kể phải kể chuyện b.-Người kể phải nói việc làm cụ thể - Câu chuyện đó chưa có ý nghĩa vì : Người nghe chưa thông báo việc 2.Truyện Thánh Gióng - Cậu bé làng Gióng, thời Hùng Vương thứ sáu, đã đánh giặc Ân cứu nước - Diễn biến việc +Ra đời kì lạ +Lớn nhanh thổi +Đánh giặc -Kết quả: Gióng tiêu diệt giặc -> bay trời -ý nghĩa +Gióng tiêu biểu cho người anh hùng đánh giặc cứu nước +Biểu tượng cho lòng yêu nước có sức mạnh phi thường 3.ý nghĩa, đặc điểm phương thức tự a Đặc điểm: Tự là phương thức trình bày chuỗi các việc, việc này dẫn đến việc kia, cuối cùng dẫn đến kết thúc thể ý nghĩa b ý nghĩa: Giúp người kể giải thích việc, tìm hiểu người, nêu vấn đề, bày tỏ thái độ khen chê * Ghi nhớ(Sgk) II.Luyện tập BT1:Ông già và thần chết (19) -Tiếng nói đầu tiên -Lớn nhanh thổi -Vươn vai thành tráng sĩ, cưỡi ngựa sắt đánh giặc -Đánh tan giặc -Lên núi bay trời -Vua lập đền thờ -Những dấu tích còn lại H: Qua việc tìm hiểu vd trên hãy rút đặc điểm phương thức tự sự? -Sự việc: +Đẵn củi +Vì xa nên kiệt sức +Thản thở muốn chết +Thần chết xuất +Ông già sợ hãi nói khác -ý nghĩa: Truyện kể diễn biến tư tưởng ông già, mang sắc thái hóm hỉnh, thể tư tưởng yêu sống, dù kiệt sức thì sống chết -> Ca ngợi trí thông minh biến hoá linh hoạt BT2: Sa bẫy Là thơ tự sự, kể chuyện bé Mây rủ mèo H: Theo em phương thức tự có ý nghĩa bẫy chuột mèo tham ăn nên gì? mắc bẫy BT3: Hs đọc ghi nhớ sgk - Có nội dung tự vì chúng có đặc điểm HOẠT ĐỘNG 2: HƯỚNG DẪN HỌC văn tự SINH LUYỆN TẬP - Giúp người đọc theo dõi các việc Gv gọi hs đọc bt1 +Kể lại khai mạc trại điêu khắc quốc H:Trong truyện này phương thức tự tế lần thứ diễn Huế thể nào? +Người Âu Lạc đánh tan quận xâm lược Tần BT5: Bạn Giang nên kể vắn tắt vài thành tích Minh để các bạn lớp H: Câu chuyện thể ý nghĩa gì? hiểu Minh là người chăm học, học giỏi lại thường giúp đỡ bạn bè Gv gọi hs đọc bt2 H: Bài thơ này có phải là tự không? vì sao? H: Hãy kể lại câu chuyện miệng? GV gọi hs đọc bt3 H: Hai VB trên có nội dung tự không? vì sao? H:Tự đây có vai trò gì? Hs đọc bài tập 5-Gv hướng dẫn hs làm bài 4/ Củng cố H: Hãy nêu đặc điểm, ý nghĩa phương thức tự sự? 5/Kết thúc bài học: (20) -Học bài +làm bt 4,5 sgk -Soạn bài"Sơn tinh,Thuỷ tinh" *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết + 10: Văn bản: Ngày soạn: 25/8 SƠN TINH, THỦY TINH II MỤC TIÊU BÀI DẠY 1/ Kiến thức - Nhân vật, kiện truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh - Cách giải thích tượng lũ lụt xảy đồng Bắc Bộ và khát vọng người Việt Cổ việc chế ngự thiên tai lũ lụt, bảo vệ sống mình truyền thuyết - Những nét chính nghệ thuật truyện: sử dụng nhiều chi tiết kì lạ, hoang đường 2/ Kĩ - Đọc – hiểu văn truyền thuyết theo đặc trưng thể loại - Nắm bắt các kiện chính truyện - Xác định ý nghĩa truyện - Kể lại truyện * Kỹ sống: - Tự nhận thức sức mạnh nhân dân việc phòng chống lũ lụt - Làm chủ thân 3/ Thái độ Hs có ý thức việc phòng và chống thiên tai, lũ lụt thông qua việc Thủy Tinh dâng nước đánh Sơn Tinh II CHUẨN BỊ 1/ Giáo viên: Đọc, nghiên cứu tài liệu sgk, sgv, tham khảo tài liệu, soạn giáo án, tranh Sơn Tinh, Thủy Tinh 2/ Học sinh: Đọc và soạn bài theo câu hỏi sgk III PHƯƠNG PHÁP/KỶ THUẬT DẠY HỌC 1/ Phương pháp dạy học: (21) Đọc -hiểu, vấn đáp, tái hiện, gợi mở, phân tích, bình giảng, trực quan 2/ Kỷ thuật dạy học: Động não IV TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra bài cũ - Hãy kể tóm tắt truyện Thánh Gióng? Nêu nội dung, ý nghĩa truyện? 3/ Bài mới: Gv giới thiệu bài Hoạt động thầy -trò *Hoạt động 1: Hướng Dẫn Hs Đọc Văn Bản PP vấn đáp KT động não Gv hướng dẫn hs đọc-Gv đọc mẫu đoạn Gv gọi hs đọc tiếp - Lớp nhận xét-> GV góp ý cách đọc ngữ âm,ngữ điệu * Hướng dẫn hs kể tóm tắt truyện - Gv kể lần-Gv gọi hs kể lại-Gv nhận xét - Truyện ST,TT bắt nguồn từ đâu? Hs trả lời chú thích sgk - Em hiểu nào số từ sau? - Truyện có bố cục phần? Nêu nội dung chính phần? Hs trả lời- Hs khác nhận xét -Gv nhận xét kết luận - Truyện gắn với thời đại nào lịch sử Việt Nam ? *Hoạt động 2: Hướng Dẫn Hs Tìm Hiểu Văn Bản PP vấn đáp, tái hiện, trực quan, nêu vấn đề, p/tích, bình giảng KT động não - Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có nhân vật chính nào ? Nội dung I.Đọc- hiểu khái quát 1.Đọc 2.Kể 3.Chú thích -Sơn Tinh,Thuỷ Tinh -Lạc hầu -Sính lễ -Nao núng 4.Bố cục: phần -Phần 1: Từ đầu "một đôi": Vua Hùng kén rể -Phần 2: Tiếp theo "rút quân": Cuộc giao tranh hai vị thần -Phần 3: Còn lại: Sự trả thù hàng năm Thủy Tinh II.Đọc hiểu chi tiết 1.Vua Hùng kén rể - Muốn chọn cho người chồng - GV tích hợp với phân môn TLV thật xứng đáng - Vì Vua Hùng phải kén rể? - Sơn Tinh,Thủy Tinh đến cầu hôn, (vì vua cha yêu thương Mị Nương) hai ngang tài ngang sức - Bằng cách thi tài dâng lễ vật:"một trăm ván cơm nếp, trăm nệp bánh - Vua Hùng chọn rể cách nào? Lễ vật chưng, voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa nhà vua đặt là gì? chín hồng mao thứ đôi" - Em có nhận xét gì lễ vật vua Hùng đặt Lợi cho Sơn Tinh, tin vào sức mạnh ra? (là thứ trên rừng) Sơn Tinh - Theo em vua Hùng đưa sính lễ có lợi Ca ngợi công lao các Vua Hùng cho ai? (có , là Sơn Tinh) 2.Cuộc chiến đấu hai vị thần - Vì thiện cảm Vua Hùng dành cho (22) Sơn Tinh? - Gv treo tranh chiến đấu hai Thủy Tinh Sơn Tinh vị thần -Hô mưa, gọi -Bốc -Hs quan sát tranh gió-> dông bão-> đồi, dời rừng dãy - Ai là người đem lễ vật đến trước? dâng nước làm núi, dựng thành - Vì TT lại dâng nước đánh ST? ngập nhà luỹ-> ngăn chặn (không lấy vợ nên giận) dòng nước lũ - Theo em, TT đánh ST nào? Kiệt sức Vững vàng - Em có nhận xét gì công TT?(vô cùng khủng khiếp, Thua Thắng ghen điên cuồng) Sức mạnh chế - Cuộc công TT có giống với Sức mạnh ngự thiên tai tượng tự nhiên xảy hàng năm không? thiên tai,mưa, người Việt - Đứng trước sức công khủng khiếp bão,lũ lụt Cổ TT, ST đã đối phó nào? Kết - Hai lần thua, năm thua, thua sao? mãi - Câu"nước dâng cao bao nhiêu, đồi núi * Nghệ thuật: - Xây dựng hình tượng mang dáng dấp dâng lên nhiêu"có ý nghĩa gì? - Em thử hình dung sống thần linh ST và Thủy Tinh với nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo nào TT thắng ST? - Khắp nơi đâu đâu chìm ngập - Tạo việc hấp dẫn: hai vị thần Sơn biển nước, thiệt hại người và tài Tinh- Thủy Tinh cùng cầu hôn Mị sản ( số hình ảnh lũ lụt mà HS đã Nương - Dẫn dắt,kể chuyện lôi cuốn, sinh chứng kiến) - Nêu cảm nhận em hai động nhân vật? 3.Ý nghĩa truyện - Nêu đặc sắc nghệ thuật? - Giải thích tượng lũ lụt *Hoạt động 3: Hướng dẫn hs tìm hiểu ý nghĩa truyện PP vấn đáp KT động não - Theo em, người xưa đã mượn truyện Sơn - Thể sức mạnh ước mong người Việt Cổ muốn chế ngự thiên tai Tinh,Thủy Tinh để giải thích tượng - Suy tôn ca ngợi công lao dựng nước thiên nhiên nào nước ta? các vua Hùng - Truyện ST, TT nói lên ý nghĩa gì? - Gv khái quát, khắc sâu kiến thức Củng cố H: Là hs em làm gì trước nạn phá rừng địa phương em? Kết thúc bài học: -Học bài+làm bài tập sgk -Soạn bài"Nghĩa từ" *Rút kinh nghiệm (23) Tuần Tiết 11: Ngày soạn: 26/8 Tiếng Việt: NGHĨA CỦA TỪ I MỤC TIÊU BÀI DẠY 1/ Kiến thức - Khái niệm nghĩa từ - Cách giải thích nghĩa từ 2/ Kĩ - Giải thích nghĩa từ - Dùng từ đúng nghĩa nói và viết - Tra từ điển để hiểu nghĩa từ * Kỹ sống: - Ra định: lựa chọn cách sử dụng từ tiếng Việt đúng nghĩa thực tiễn giao tiếp thân - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ ý kiến cá nhân cách sử dụng từ đúng nghĩa 3/ Thái độ Có ý thức dùng từ nói và viết II CHUẨN BỊ 1/ Giáo viên: - Soạn bài, đọc sách giáo viên và sách bài soạn - Bảng phụ viết VD và bài tập 2/ Học sinh: - Xem trước bài - Tìm hiểu cách giải thích nghĩa từ thông qua việc tra từ điển III PHƯƠNG PHÁP/KỸ THUẬT DẠY HỌC 1/ Phương pháp dạy học: - Phân tích, nêu và giải vấn đề, hỏi – đáp, hoạt động nhóm 2/ Kỷ thuật dạy học: - Phân tích tình mẫu để hiểu vai trò và các tác động chi phối các phương thức biểu đạt tới hiệu giao tiếp - Thực hành có hướng dẫn: nhận phương thức biểu đạt và mục đích giao tiếp các loại văn - Động não IV TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra bài cũ -Thế nào là từ mượn? Cho ví dụ? (24) -Hãy cho biết nguồn gốc từ mượn? Nêu dẫn chứng? 3/ Bài mới: Gv giới thiệu bài Hoạt động thầy - trò HĐ1: Hướng dẫn hs tìm hiểu khái niệm nghĩa từ GV treo bảng phụ có ghi vd sgk GV gọi hs đọc vd H? Mỗi chú thích trên gồm phận? Đó là phận nào? Gợi ý: Lấy dấu (:) làm chuẩn ngăn cách H? Bộ phận nào chú thích nêu lên nghĩa từ? (đứng sau dấu(:)) GV lấy thêm số chú thích cho hs giải nghĩa H? Vậy nào là nghĩa từ? HĐ2: Hướng dẫn hs tìm hiểu cách giải thích nghĩa từ Gv sử dụng bảng phụ đã ghi vd mục I H:Trong chú thích trên nghĩa từ giai thích cách nào? H:Như để giải thích nghĩa từ gồm có cách nào? Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk VD1:xe đạp -Hình thức:Là từ ghép -Nội dung:Chỉ loại phương tiện VD2:Bâng khuâng -Hình thức:Là từ láy gồm tiếng -Nội dung:Chỉ trạng thái tình cảm không rõ ràng người VD3:Đưa từ đồng nghĩa, trái nghĩa -Trung thực: thật thà, thẳng thắn -Thấp: không cao HĐ3: Hướng dẫn hs làm bt sgk Gv gọi hs đọc bt1 sgk H:Tìm vài chú thích các VB đã học cho biết chú thích giải nghĩa theo cách nào? Gv gọi hs đọc bt2 Gv cho hs thảo luận nhóm- Gv gọi đại diện nhóm trình bày Nội dung I Nghĩa từ là gì? Xét vd (sgk) - Tập quán: Thói quen cộng đồng - Lẫm liệt: Hùng dũng, oai nghiêm - Nao núng: Lung lay, không vững lòng tin mình -> Gồm 02 phận + Phần bên trái là các từ cần giải nghĩa + Phần bên phải là nội dung giải thích nghĩa từ Khái niệm: Nghĩa từ là nội dung mà từ biểu thị * Ghi nhớ (SGK) II Cách giải thích nghĩa từ -Trình bày khái niệm mà từ biểu thị Vd: Tập quán - Đưa từ đồng nghĩa với từ cần giải thích Vd: Lẫm liệt, nao núng -Đưa từ trái nghĩa với từ cần giải thích Vd: Thấp: không cao *Ghi nhớ(sgk) (25) Gv nhận xét ghi điểm III.Luyện tập BT1: H: Điền các từ trung gian, trung niên, -Tổ tiên: Các hệ cha ông đã qua đời trung bình vào chỗ trống? -> trình bày khái niệm mà từ biểu thị - Ghẻ lạnh: thờ ơ, nhạt nhẽo-> đưa từ đồng nghĩa H:Hãy giải thích nghĩa các từ sau: BT2:Điền từ Giếng, rung rinh, hèn nhát? -Học hành -Học lỏm -Học hỏi -Học tập BT3:Điền từ GV gọi hs đọc Bài tập -Trung bình GV hướng dẫn hs làm -Trung gian -Trung niên BT4: - Giếng: Hố đào thẳng đứng, sâu vào lòng đất để lấy nước -Rung rinh: Chuyển động qua lại, nhẹ nhàng, liên tiếp -Hèn nhát: Thiếu can đảm BT5: "Mất" - Nghĩa gốc: Không có, không thấy - Nghĩa thứ 2: Không thuộc mình -> Nhân vật Nụ không nói đúng nghĩa từ Củng cố: H? Nghĩa từ là gì? Có cách giải nghĩa từ? Kết thúc bài học: - Học bài + làm bài còn lại - Soạn bài"Sự việc và nhân vật văn tự sự" * Rút kinh nghiệm: Tuần Tiết 12: Tập làm văn: Ngày soạn: 27/8 SỰ VIỆC VÀ NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ (26) I MỤC TIÊU BÀI DẠY 1/ Kiến thức - Vai trò việc văn tự - Ý nghĩa và mối quan hệ việc và nhân vật văn tự 2/ Kĩ - Chỉ việc, nhân vật văn tự sự, - Xác định việc, nhân vật đề bài cụ thể * Kỹ sống: 3/ Thái độ Hs có ý thức xếp theo trình tự việc nói, viết tức là hs phải biết điều gì nói trước, điều gì nói sau II CHUẨN BỊ 1/ Giáo viên: - Soạn bài, đọc sách giáo viên và sách bài soạn - Bảng phụ viết VD và bài tập 2/ Học sinh: - Xem trước bài - Soạn bài III PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC 1/ Phương pháp - Gợi hỏi, thảo luận nhóm, nêu và giải vấn đề 2/ Kỷ thuậy dạy học Động não IV.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra bài cũ Hãy nêu đặc điểm và ý nghĩa phương thức tự ? 3/ Bài Hoạt động thầy trò *Hoạt động 3: Hướng dẫn hs tìm hiểu việc văn tự Gv treo bảng phụ có ghi vd - Gv gọi hs đọc - Hãy việc khởi đầu, việc phát triển, việc cao trào và việc kết thúc các việc trên? - Có thể bỏ bớt việc nào trên đây không? Vì sao?(thiếu tính liên tục) -Cho biết mối quan hệ nhân chúng? Hs thảo luận nhóm -Đại diện nhóm trình bày -Gv nhận xét kết luận Nội dung I.Đặc điểm việc và nhân vật văn tự 1.Sự việc văn tự a.Sự việc truyện ST,TT -Sự việc khởi đầu: (1) -Sự việc phát triển: (2),(3),(4),(5) -Sự việc cao trào: (6) -Sự việc kết thúc: (7) => Các việc xếp theo trật tự (27) có ý nghĩa: việc trước giải thích lí cho việc sau, chuỗi việc khẳng định chiến thắng Sơn Tinh - Hãy sáu yếu tố truyện ST, b.Sáu yếu tố truyện ST,TT TT? (1) Sự việc bắt đầu Hùng Vương, Mị Gv hướng dẫn hs trả lời ý 1:Gợi ý: Nương chủ yếu ST,TT + Sự việc làm?( nhân vật là ai) (2) Địa điểm : thành Phong Châu + Việc xảy đâu?( địa điểm) (3) Thời gian:Thời Hùng Vương thứ 18 + Việc xảy vào lúc nào?( thời gian) (4) Nguyên nhân:Vua Hùng kén rể + Việc xảy đâu?( nguyên nhân) (5) Diễn biến:ST,TT cầu hôn->đánh + Sự việc diễn biến nào?( quá (6) Kết qủa:TT thất bại hàng năm dâng trình) nước đánh ST thua + Kết thúc việc trên nào?(kết quả) - Theo em có thể xoá bỏ yếu tố thời gian và địa điểm không? Vì sao? (không vì đây là bối cảnh cho việc và nhân vật hoạt động) - Hãy các chi tiết chứng tỏ người kể có thiện cảm với ST và Vua Hùng? (Tài xây lũy đất, chống lũ; đồ sính lễ là sản vật núi rừng, Sơn Tinh thắng Thủy Tinh lên tục) - ST thắngTT nhiều lần có ý nghĩa gì? (2 lần và mãi mãi: -Cho biết mối quan hệ nhân chúng? Hs thảo luận nhóm -Đại diện nhóm trình bà -Gv nhận xét kết luận - Có thể cho TT thắng ST không? vì sao?( lũ lụt nhấn chìm tất cả, sức mạnh và ước mong người Việt cổ muốn ché ngự thiên nhiên) H:Có thể xoá bỏ việc"hàng nămTT lại dâng nước "được không? vì sao? (không vì nhằm khẳng định sức mạnh ST và vua Hùng) *Hoạt động Hướng dẫn hs tìm hiểu nhân vật 2.Nhân vật văn tự văn tự - Hãy kể tên các nhân vật truyện ST,TT? - Ai là nhân vật chính nhắc tới nhiều a -Nhân vật chính: ST, TT-> nhắc nhất? tới nhiều lần - Ai là nhân vật phụ?Nhân vật phụ có cần -Nhân vật phụ:Vua Hùng, Mị Nương thiết không? Có thể bỏ không? giúp cho nhân vật chính hoạt động không (28) - Nhân vật văn tự kể nào? - Hãy cho biết các nhân vật truyện ST,TT kể nào? Hs trả lời - Gv chốt lại bài học Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk *Hoạt động 3: Hướng dẫn hs làm bài tập - Hãy việc truyện ST, TT mà các nhân vật đã làm? - Nhận xét vai trò, ý nghĩa các nhân vật? thiết phải có b.Nhân vật kể cách: -Được gọi tên, đặt tên -Được giới thiệu lai lịch, tính tình, tài -Được kể qua việc làm, hành động, ý nghĩ, lời nói -Được miêu tả chân dung, trang phục => Nhân vật: + người làm việc + người nói tới *Ghi nhớ (sgk) II.Luyện tập BT1:Những việc mà các nhân vật truyện ST, TT đã làm -Vua Hùng: Kén rể, lời phán -Mị Nương: Theo ST núi -Sơn Tinh: Vẫy tay cồn bãi -Thuỷ tinh: Hô mưa gọi gió a.Vai trò ý nghĩa các nhân vật -Quyết định phần chính truyện -Nói lên thái độ người kể -Giải thích tượng lũ lụt c.Truyện kể các việc mà ST, TT đã làm không thể đổi tên khác - Tóm tắt truyện ST, TT theo việc gắn với nhân vật chính? - Tại truyện lại gọi là ST, TT? Nếu đổi tên khác có không? 4.Củng cố - Nêu đặc điểm việc văn tự sự? Nhân vật văn tự sự? 5.Kết thúc bài học: -Học bài+làm bài tập -Soạn bài"Sự tích Hồ Gươm" *Rút kinh nghiệm Tuần Ngày soạn: 28/8 Tiết 13: Hướng dẫn đọc thêm: Văn bản: SỰ TÍCH HỒ GƯƠM (Truyền thuyết) I MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1/ Kiến thức: - Nhân vật, kiện truyền thuyết Sự tích Hồ Gươm - Truyền thuyết địa danh - Cốt lõi lịch sử tác phẩm thuộc chuỗi truyền thuyết người anh hùng Lê Lợi và khởi nghĩa Lam Sơn (29) 2/ Kĩ năng: - Đọc – hiểu văn truyền thuyết - Phân tích để thấy ý nghĩa sâu sắc số chi tiết tưởng tượng truyện - Kể lại truyện *Kỹ sống: 3/ Thái độ Giáo dục lòng tự hào Hồ Gươm, quê hương đất nước, truyền thống chống giặc ngoại xâm II CHUẨN BỊ 1/ Giáo viên: - Soạn bài, đọc sách giáo viên và sách bài soạn Tranh, ảnh hồ gươm - Phương pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình, hoạt động nhóm 2/ Học sinh: - Xem trước bài - Soạn bài III PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC 1/ Phương pháp dạy học: - Gợi hỏi, thảo luận nhóm, nêu và giải vấn đề phân tích, hỏi – đáp 2/ Kỷ thuật dạy học: - Động não IV TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra bài cũ - Hãy kể tóm tắt truyện Sơn Tinh ,Thủy Tinh? Nêu nội dung ý nghĩa truyện? 3/ Bài Hoạt động thầy trò HĐ1:Hướng dẫn hs văn Gv hướng dẫn hs đọc - Gv đọc mẫu đoạn - Gv gọi hs đọc tiếp HĐ2:Hướng dẫn hs tìm hiểu chú thích H:Em biết gì từ này? HĐ3:Hướng dẫn hs tìm hiểu bố cục H:Truyện có thể chia làm đoạn? Nêu nội dung chính đoạn? Đ1:Từ đầu đất nước: Long Quân cho nghĩa quân Lam Sơn mượn gươm thần để đánh giặc Đ2:Còn lại: LQ đòi gươm đất nước Nội dung I.Đọc-hiểu khái quát 1.Đọc 2.Chú thích(sgk) -Giặc Minh -Lam Sơn -Đức Long Quân -Thuận thiên -Hoàn kiếm 3.Bố cục:2 đoạn (30) hết giặc HĐ4:HDHS Đọc và Tìm hiểu chi tiết II.Đọc hiểu chi tiết H:Vì đức LQ cho nghĩa quân LS 1.Đức Long Quân cho nghĩa quân Lam mượn gươm thần? Sơn mượn gươm thần - Giặc Minh đô hộ nước ta - Vùng Lam Sơn nghĩa quân dậy chống Gv treo tranh-hs quan sát tranh giặc lực còn yếu H:Quan sát tranh kết hợp với chi 2.Lê Lợi nhận gươm tiết sgk cho biết Lê Lợi đã nhận -Lê Thận vớt lưỡi gươm từ sông lên gươm thần nào? -Lê Lợi lấy chuôi gươm trên đa xuống H:Khi lưỡi gươm tra vào chuôi gươm có ->lấy gươm tra vào chuôi gươm vừa in vừa không? H:Em hiểu gì câu nói:"đây là ý =>Khẳng định tính chất chính nghĩa trời Tổ quốc"của Lê Thận Lê khởi nghĩa là hợp ý trời và thuận lòng Lợi? dân H:Cách LQ cho nghĩa quân Lam Sơn và *ý nghĩa cách LQ cho mượn gươm Lê Lợi mượn gươm có ý nghĩa gì? -Lưỡi gươm nước, chuôi gươm trên rừng->khả cứu nước có khắp nơi, từ miền sông nước đến vùng rừng núi -Các phận gươm rời tra vào vừa in->thể đồng lòng trí nhân dân ta GV liên hệ truyện CRCT" kẻ miền núi, người miền biển có việc gì cần thì giúp đỡ lẫn đừng quên lời hẹn" H:Hãy sức mạnh gươm thần 3.Sức mạnh gươm thần nghĩa quân Lam Sơn? -Tung hoành khắp các trận địa làm cho quân Minh sợ -Đánh tan quân giặc Gv cho hs theo dõi đoạn 4.Long Quân đòi gươm H:LQ đòi gươm hoàn cảnh nào? a.Hoàn cảnh GV treo tranh -Hs quan sát tranh trả lời -Giặc tan đất nước thái bình -Vua cưỡi thuyền rồng dạo chơi trên hồ Tả Vọng H:Cảnh đòi gươm và trả gươm diễn b.Cảnh đòi gươm và trả gươm nào? -Ở hồ Tả Vọng năm sau đuổi hết giặc Minh -Rùa vàng nhô lên mặt nước đòi lại gươm thần:"xin bệ hạ LQ" III.Tổng kết H:Hãy nêu ý nghĩa truyện STHG? *Ghi nhớ(sgk) H:Truyền thuyết này có liên quan đến thật lịch sử nào nước ta? H:Em có biết truyền thuyết nào nước (31) ta có liên quan đến hình ảnh rùa vàng? H:Hình tượng rùa vàng truyền thuyết VN tượng trưng cho ai? Cho cái gì? 4.Củng cố H:Nêu ý nghĩa truyện STHG? H:Hãy nhắc lại định nghĩa truyền thuyết và kể tên truyện truyền thuyết đã học? 5.Kết thúc bài học -Học bài+làm bài tập -Soạn bài"Chủ đề và dàn bài bài văn tự sự" *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết 14: Tập làm văn: Ngày soạn: 29/8 CHỦ ĐỀ VÀ DÀN BÀI CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ I MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1/ Kiến thức: - Yêu cầu thống văn tự - Những biểu mối quan hệ chủ đề, việc bài văn tự 2/ Kĩ năng: Tìm chủ đề, dàn bài và viết phần mở bài cho bài văn tự *Kỹ sống: 3/ Thái độ Hs có ý thức làm bài văn tự theo chủ đề II CHUẨN BỊ 1/ Giáo viên: - Soạn bài, đọc sách giáo viên và sách bài soạn (32) - Phương pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình, hoạt động nhóm 2/ Học sinh: - Xem trước bài - Soạn bài III PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC 1/ Phương pháp dạy học: - Gợi hỏi, thảo luận nhóm, nêu và giải vấn đề Hỏi – đáp 2/ Kỷ thuật dạy học: - Động não IV TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra bài cũ H:Hãy nêu đặc điểm việc và nhân vật văn tự ? 3/ Bài mới: GV giới thiệu bài Hoạt động thầy trò Nội dung I.Tìm hiểu chủ đề và dàn bài bài văn tự HĐ1:Hướng dẫn hs tìm hiểu chủ đề 1.Chủ đề bài văn tự bài văn tự GV gọi hs đọc bài văn H:Bài văn có nhan đề không? H:Trong bài văn trên bố cục có - Có phần phần? Đó là phần nào? a.Mở bài H: Ở phần mở bài tác giả giới thiệu -Giới thiệu nhân vật Tuệ Tĩnh nhân vật và việc nào? -Là danh y đời Trần, hết lòng thương yêu cứu giúp người bệnh H:Phần thân bài đã kể diễn biến b.Thân bài việc gì? -Tuệ Tĩnh làm việc: +Từ chối chữa bệnh cho người giàu trước vì bệnh ông ta nhẹ +Ưu tiên chữa bệnh cho trai người nông dân vì bệnh chú bé nguy hiểm H:Việc từ chối chữa bệnh cho người ->là người có lĩnh, thái độ hết lòng cứu giàu ưu tiên chữa bệnh cho người nghèo giúp người bệnh, không phân biệt giàu chứng tỏ Tuệ Tĩnh là người nghèo, bệnh nào nặng thì chữa trước nào? GV chủ đề là vấn đề chủ yếu, là ý chính mà người kể muốn thể văn H:Vậy chủ đề câu chuyện trên có phải ca ngợi lòng thương người hay không? H:Chủ đề bài văn thể - Chủ đề: "hết lòng thương yêu cứu giúp (33) câu nào? người bệnh" H:Phần kết bài kể kết cục việc c.Kết bài trên nào? -Ông tiếp tục tới nhà quý tộc chữa bệnh không kịp nghỉ ngơi H:Hãy chọn nhan đề bài văn cho thích *Nhan đề:Tuệ Tĩnh và người bệnh hợp và nêu lí do? (có thể đặt nhan đề: nguy hiểm thì chữa trước cho người đó) HĐ2:Hướng dẫn hs tìm hiẻu dàn bài 2.Dàn bài bài văn tự bài văn tự H:Các phần mở bài, thân bài, kết bài thực nhiệm vụ gì bài văn tự sự? Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk *Ghi nhớ (sgk) HĐ3:Hướng dẫn hs tìm hiẻu phần II.Luyện tập luyện tập Gv gọi hs đọc bt BT1:Truyện "Phần thưởng" H:Chủ đề truyện nhằm biểu dương a.Chủ đề và chế giễu điều gì? -Biểu dương thông minh dũng cảm người nông dân -Chế giễu tên cận thần tham lam H:Sự việc nào tập trung cho chủ đề? -Người nông dân xin vua thưởng roi H:Hãy phần mở bài, thân bài, b.MB:Từ đầu nhà vua kết bài truyện? TB:Tiếp theo hai mươi nhăm roi KB:Còn lại H:Truyện này với truyện TT có gì giống c.Giống :Có bố cục phần và khác nhau? Khác:Về chủ đề -TT:Ca ngợi lòng thương người TT -Phần thưởng:biểu dương người nông dân H:Sự việc phần thân bài thú vị d.Nói tới thưởng không thể nghĩ là dùng chỗ nào? hình phạt.Tên quan không ngờ người nông dân lại xin thưởng để trừng trị 4.Củng cố Gv chốt lại nội dung bài học 5.Kết thức bài học: -Học bài+làm bài tập -Soạn bài "Tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự sự" *Rút kinh nghiệm (34) Tuần Tiết 15, 16: Tập làm văn: Ngày soạn: 1/9 TÌM HIỂU ĐỀ VÀ CÁCH LÀM BÀI VĂN TỰ SỰ I MỤC TIÊU BÀI DẠY: 1/ Kiến thức: - Cấu trúc, yêu cầu đề văn tự (qua từ ngữ biểu đạt đề) - Tầm quan trọng việc tìm hiểu đề, lập dàn ý làm bài văn tự - Những để lập ý và lập dàn ý 2/ Kĩ năng: - Tìm hiểu đề: đọc kĩ đề, nhận yêu cầu đề và cách làm bài văn tự - Bước đầu biết dùng lời văn mình để viết bài văn tự *Kỹ sống: 3/ Thái độ Hs biết cách tìm hiểu đề, cách làm bài văn tự thông qua việc tìm hiểu số ví dụ II CHUẨN BỊ 1/ Giáo viên: - Soạn bài, đọc sách giáo viên và sách bài soạn - Phương pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình, hoạt động nhóm 2/ Học sinh: - Xem trước bài (35) - Soạn bài III PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC 1/ Phương pháp dạy học: - Gợi hỏi, thảo luận nhóm, nêu và giải vấn đề Hỏi – đáp 2/ Kỷ thuật dạy học: - Động não IV TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1/ Ổn định lớp 2/ Kiểm tra bài cũ H:Chủ đề văn tự là gì? Dàn bài bài văn tự gồm phần? Nêu nhiệm vụ phần? 3/ Bài mới: GV giới thiệu bài Hoạt động thầy trò HĐ1:Hướng dẫn hs tìm hiểu đề văn tự Gv treo bảng phụ các dạng đề sgkGv gọi hs đọc H:Lời văn đề (1) nêu yêu cầu gì? Những chữ nào đề cho em biết điều đó? Nội dung I.Đề,tìm hiểu đề và cách làm bài văn tự 1.Đề văn tự (1)Kể câu chuyện em thích lời văn em (2)Kể chuyện người bạn tốt (3)Kỉ niệm ngày thơ ấu (4)Ngày sinh nhật em (5)Quê em đổi (6)Em đã lớn -Lời văn đề (1) yêu cầu: +Kể chuyện +Câu chuyện em thích +Bằng lời văn em -Đề (3),(4),(5),(6) không có từ kể là đề văn tự -Kể việc:1,3 -Kể người:2,6 -Tường thuật:4,5 2.Cách làm bài văn tự H:Các đề 3,4,5,6 có từ kể không? Vậy đó có phải đề văn tự không? H:Từ trọng tâm đề trên là từ nào? Hs trả lời - Gv gạch chân từ vào bảng phụ H:Trong các đề trên đề nào nghiêng kể việc, đề nào nghiêng kể người, đề nào nghiêng tường thuật? HĐ2:Hướng dẫn hs cách làm bài văn tự Gv ghi đề lên bảng Đề:Kể câu chuyện em thích lời văn em H:Đề nêu yêu cầu nào buộc em a.Tìm hiểu đề phải thực hiện? -Kể câu chuyện em thích -Bằng lời văn em -Kể việc H:Em chọn truyện nào?Em thích nhân b.Lập ý:Xác định nhân vật, việc, diễn vật, việc nào?Em chọn truyện đó biến , kết quả, ý nghĩa truyện nhằm biểu chủ đề gì? H:Em định mở đầu nào?Diễn c.Lập dàn ý:Là xếp việc gì trước việc biến, kết sao? gì sau để người đọc theo dõi câu chuyện và hiểu ý định người viết (36) H:Em hiểu nào là viết lời văn em? H:Hãy nêu các bước làm bài văn tự sự? HĐ3:Hướng dẫn hs tìm hiẻu phần luyện tập H:Hãy lập dàn ý theo yêu cầu đề văn trên? HS lập dàn ý 15 phút -Gv kiểm tra - GV gọi hs lên bảng lập d.Viết thành văn *Ghi nhớ (sgk) II.Luyện tập Lập dàn ý MB:Giới thiệu nhân vật em định kể TB:Kể diễn biến việc -Gióng ăn khoẻ lớn nhanh -Vua mang ngựa sắt -Gióng vươn vai thành tráng sĩ -Xông trận giết giặc -Roi gãy lấy tre làm vũ khí -Thắng giặc cưỡi ngựa bay trời KB:Vua nhớ công ơn phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ quê nhà 4.Củng cố H:Hãy nêu cách làm bài văn tự sự? 5.Kết thúc bài học -Học bài -Ôn tập chuẩn bị viết bài TLV số *Rút kinh nghiệm (37) Tuần Tiết 17,18 Ngày soạn:.1/9 Tập làm văn: VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ –VĂN TỰ SỰ I/MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức:Giúp hs - Biết viết hoàn chỉnh bài văn có bố cục ba phần - Biết kể chuyện lời văn mình 2.Kỹ năng:Rèn kỹ kể chuyện lời văn mình 3.Thái độ:Hs có ý thức làm bài II/CHUẨN BỊ 1.Gv: Ra đề, đáp án 2.Hs: Ôn bài, đồ dùng học tập III/ PHƯƠNG PHÁP/KỶ THUẬT DẠY HỌC Phương pháp Kỷ thuật dạy học IV.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1.ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra đồ dùng học tập học sinh 3.Bài mới: Gv: ghi đề lên bảng Đề: Kể lại truyện truyền thuyết đã học (trong chương trình ngữ văn lớp 6) lời văn em ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM I/ ĐÁP ÁN Yêu cầu chung a Thể loại: Tự (38) b Nội dung: Một truyện truyền thuyết đã học c Hình thức: Lời văn em Yêu cầu cụ thể Học sinh chọn truyền thuyết nào miễn là truyền thuyết đã học chương trình ngữ văn lớp Tuy nhiên bài làm cần đảm bảo các yêu cầu sau: - Phải tôn trọng cốt truyện, giữ nguyên không khí ngày xưa, không biến thành truyện đại Kể lời văn mình Bài làm đảm bảo theo dàn ý sau: a Mở bài: (1,5 điểm) - Giới thiệu truyện truyền thuyết mà mình định kể - Lí thích truyện đó - Câu chuyện diễn thời gian nào? Ở đâu? - Giới thiệu việc xảy b Thân bài: (7 điểm) Kể diễn biến việc: - Sự việc khởi đầu là việc gì? - Sự việc phát triển nào? - Sự việc cao trào? - Sự việc kết thúc? c Kết bài: (1,5 điểm) - Kết thúc câu chuyện - Suy nghĩ câu chuyện II/ BIỂU ĐIỂM - Điểm – 10: Bài viết đúng thể loại, bố cục rõ ràng, đầy đủ cốt truyện, giữ không khí truyện cổ, lời văn có sáng tạo cá nhân mình, diễn đạt trôi chảy, trình bày đẹp, không mắc lỗi chính tả - Điểm – 8: Bài viết đúng thể loại, bố cục rõ ràng, đầy đủ cốt truyện, diễn đạt tương đối trôi chảy chính lời văn mình, đôi chỗ lời văn còn phụ thuộc vào nguyên bản, có thể mắc không quá lỗi chính tả - Điểm – 6: Bài viết đúng thể loại, bố cục rõ ràng, diễn đạt chưa trôi chảy, bài viết ít sáng tạo, có thể mắc không quá lỗi chính tả - Điểm – 4: Bài viết đúng thể loại, bố cục chưa rõ ràng, cốt truyện chưa đảm bảo, diễn đạt lời văn mình nhiều chỗ lời văn còn phụ thuộc vào nguyên bản, còn mắc từ đến lỗi chính tả - Điểm – 2: Bài làm quá sơ sài, không có bố cục bài viết lạc đề 4.Củng cố Gv thu bài nhận xét tiết kiểm tra 5.Kết thúc bài học -Viết lại bài vào bài tập -Soạn bài "Từ nhiều nghĩa và tượng chuyển nghĩa từ" *Rút kinh nghiệm (39) Tuần Ngày soạn: 2/9 Tiết 19: Tiếng Việt: TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: Giúp hs: - Từ nhiều nghĩa - Hiện tượng chuyển nghĩa từ 2.Kỹ năng: - Nhận diện từ nhiều nghĩa - Bước đầu biết sử dụng từ nhiều nghĩa hoạt động giao tiếp * Kỹ sống: - Giao tiếp: trình bày suy nghĩ,ý tưởng, thảo luận và chia sẻ ý kiến cá nhân cách sử dụng từ đúng nghĩa 3.Thái độ: HS ý thức tìm tòi học hỏi và bảo vệ sáng tiếng việt thông qua việc tìm hiểu nghĩa từ II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, bảng phụ bài thơ “Những cái chân” (SGK, Tr 55) 2/ Học sinh: Học bài, đọc và trả lời câu hỏi SGK, SGK III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề 2/ Kỹ thuật dạy học: Động não: suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút bài học thiết thực dùng từ tiếng Việt đúng nghĩa và sáng IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Nghĩa từ là gì? Nêu các cách giải thích nghĩa từ ? Cho VD 3.Bài mới: gv giới thiệu bài Hoạt động thầy - trò Nội dung (40) HĐ1: Hướng dẫn HS tìm hiểu từ nhiều nghĩa GV treo bảng phụ có ghi vd sgk GV gọi hs đọc vd H: Hãy tra từ điển để biết nghĩa từ "chân"? I Từ nhiều nghĩa: Xét vd Nghĩa từ "chân" - Bộ phận cuối cùng thể người hay động vật dùng để đi, đứng: đau chân - Bộ phận cùng số vật có tác dụng đỡ các phận khác: chân giường, chân đèn - Bộ phận cùng số vật tiếp giáp và bám chặt vào mặt nền: chân tường, chân núi H: Tìm số từ khác có nhiều Một số từ nhiều nghĩa nghĩa từ "chân"? - Mắt: mắt người, mắt động vật, mắt cá chân, na mở mắt - Mũi: mũi kim, mũi người, mũi dày - Chín: cơm chín, chín H: Tìm số từ có nghĩa? Từ có nghĩa VD: Bút, sách, dép, quần H:Qua tìm hiểu VD hãy cho biết từ có *Ghi nhớ (sgk) nghĩa? HĐ2: Hướng dẫn HS tìm hiểu II Hiện tượng chuyển nghĩa từ tượng chuyển nghĩa từ? H: Vì đâu mà có từ nhiều nghĩa? (Hiện tượng chuyển nghĩa từ) H: Xét lại ví dụ mục I nghĩa từ - Bài "Những cái chân" từ chân chân, tìm mối liên hệ các nghĩa dùng với nghĩa chuyển từ chân Nghĩa nào là nghĩa chính? Nghĩa hiểu theo nghĩa gốc nào là nghĩa chuyển? ((1)Nghĩa gốc, (2), (3) nghĩa chuyển.) H: Dựa vào đâu để chuyển nghĩa từ? (dựa vào nghĩa gốc) VD: H: Việc sử dụng từ chân “cái kiềng, - Cái kiềng chân chẳng cái võng” bài thơ trên là hiểu theo nghĩa nào? - Cái võng không chân mà khắp đất nước H: Qua tìm hiểu, em hiểu nào là - Chuyển nghĩa là tượng thay đổi tượng chuyển nghĩa từ? nghĩa từ H:Thế nào là nghĩa gốc, là nghĩa - Nghĩa gốc là nghĩa xuất từ đầu chuyển? - Nghĩa chuyển là nghĩa hình thành trên sở nghĩa gốc H: Trong câu cụ thể, từ thường - Trong câu cụ thể, từ thường dùng với nghĩa? dùng với nghĩa định VD: - Cuộc chiến tranh phi nghĩa - HS đọc phần ghi nhớ - Chiếc phi bay (41) HĐ3: Hướng dẫn HS luyện tập H: Tìm từ phận thể người và III Luyện tập kể số vd chuyển nghĩa BT1: Một số từ phận thể người chúng? có chuyển nghĩa -Đầu: + đau đầu, nhức đầu + đầu sông, đầu nhà, đầu đường GV gọi HS đọc yêu cầu BT2 + đầu mối, đầu têu H: Tìm từ phận cây cối -Mũi: + mũi lõ, mũi tẹt, sổ mũi chuyển nghĩa để cấu tạo từ phận + mũi kim, mũi kéo thể người? + mũi đất + chia thành mũi GV gọi HS đọc BT3 và thực theo -Tay: + đau tay, cánh tay yêu cầu BT + tay ghế + tay súng, tay anh chị, tay nghề Gv gọi hs lên bảng làm BT2:Những trường hợp chuyển nghĩa Hs khác nhận xét - Gv nhận xét ghi điểm - Lá: lá phổi, lá lách - Quả: tim, thận - Cành: cánh tay - Bắp: bắp tay BT3:Tìm tượng chuyển nghĩa Cho HS đọc và làm bài tập a Chỉ vật -> hành động -Hộp sơn -> sơn cửa -Cái bào ->bào gỗ -Cân muối -> muối dưa b Chỉ hành động -> đơn vị -Đang bó lúa -> gánh bó lúa -Cuộn tranh -> ba cuộn giấy -Đang nắm cơm -> ba nắm cơm BT4:Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi a Hai nghĩa từ bụng.Còn thiếu nghĩa bụng chân: phần phình to số vật b.ấm bụng: nghĩa -Tốt bụng: nghĩa -Bụng chân: nghĩa Củng cố: H? Từ có nghĩa? Nêu tượng chuyển nghĩa từ? VD Kết thúc bài học: - Học bài + làm BT - Chuẩn bị bài "Lời văn, đoạn văn tự sự" * Rút kinh nghiệm: (42) Tuần Tiết 20 Ngày soạn:3/9 Tập làm văn: LỜI VĂN, ĐOẠN VĂN TỰ SỰ I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: Giúp hs: - Lời văn tự sự: dùng để kể người và kể việc - Đoạn văn tự sự: gồm số câu, xác định hai dấu chấm xuống dòng 2.Kỹ năng: - Bước đầu biết cách dùng lời văn, triển khai ý, vận dụng vào đọc – hiểu văn tự - Biết viết đoạn văn, bài văn tự * Kỹ sống: 3.Thái độ: Giáo dục HS có ý thức xây dựng đoạn văn II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, đọc và nghiên cứu bài soạn, bảng phụ ba đoạn văn (SGK, Tr 58, 59) 2/ Học sinh: Học bài, đọc và trả lời câu hỏi SGK, bảng phụ III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề, phân tích, quy nạp 2/ Kỹ thuật dạy học: IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ 3.Bài mới: gv giới thiệu bài Hoạt động thầy trò Nội dung I.Lời văn ,đoạn văn tự HĐ1:Hướng dẫn hs tìm hiểu lời văn 1.Lời văn giới thiệu nhân vật giới thiệu nhân vật Gv treo bảng phụ có ghi vd Gv gọi hs đọc vd H:Các câu văn đã giới thiệu nhân vật nào? Gợi ý: Đoạn H:Đoạn giới thiệu nhân vật nào? -Vua Hùng: Có gái là Mị Nương Giới thiệu điều gì? - Mị Nương: Con vua đẹp người đẹp nết (43) vua cha yêu thương H:Đoạn giới thiệu nhân vật nào? Đoạn Nhằm mục đích gì? -Sơn Tinh: núi Tản viên có tài lạ gọi là ST -Thuỷ Tinh: biển tài không kém H:Vì không đảo lộn thứ tự các gọi là TT câu trên? (Vì giới thiệu tài ST,TT thì sau tả đánh hợp lí; có mạch lạc) H:Các câu văn giới thiệu trên thường ->Các câu văn giới thiệu thường dùng từ dùng từ, cụm từ gì? là, có; cụm từ: người ta gọi chàng là H:Khi giới thiệu nhân vật thì giới thiệu nào? (Tên, họ, tài năng, tính tình, lai lịch, quan hệ) HĐ2:Hướng dẫn hs tìm hiểu lời văn kể việc Gv gọi hs đọc đoạn văn số sgk H:Đoạn văn trên đã dùng từ gì để kể hành động nhân vật? H:Các hành động đó kể theo thứ tự nào? H:Hành động đem lại kết gì? H:Lời kể trùng điệp(nước ngập nước ngập )gây ấn tượng gì cho người đọc? (Gây ấn tượng kinh sợ vì nước dâng cao làm nhấn chìm tất cả) H:Khi kể việc phải kể nào? (Hành động ,việc làm, kết quả) Gv cho hs đọc lại đoạn H:Hãy cho biết đoạn văn biểu đạt ý chính nào? 2.Lời văn kể việc -Những từ hành động TT: giận, đem đuổi, cướp, hô, gọi, dâng, đánh -Thứ tự: nguyên nhân , diễn biến, kết -Kết quả: Thành Phong Châu ngập lụt 3.Đoạn văn - Ý chính đoạn: Đ1:Vua Hùng kén rể Đ2: ST,TT đến cầu hôn.Có tài lạ nhau, xứng đáng làm rể vua Hùng Đ3:TT dâng nước đánh ST H:Tại người ta gọi đó là câu chủ đề? (Vì nó biểu đạt ý chính diễn đạt thành câu) Gv gọi hs đọc ghi nhớ sgk HĐ3:Hướng dẫn hs tìm hiểu nội dung *Ghi nhớ (sgk) Luyện tâp II.Luyện tập BT1: GV yêu cầu hs đọc bt1 a.Tài chăn bò Sọ Dừa H:Mỗi đoạn văn trên kể việc gì? Cho biết Câu chủ đề: Sọ Dừa đến nhà Phú Ông (44) câu nào là câu chủ đề? b.Kể cô gái Phú Ông H:Các câu văn trên triển khai chủ đề Câu chủ đề: Phú Ông cho Sọ Dừa nào? c.Tính trẻ cô gái (a,b: theo thứ tự trước sau c: giải thích cụ thể hoá) BT2: Cho HS làm BT 2, (SGK, Tr 60) - Câu a sai vì không theo thứ tự - Câu b đúng vì các hành động hợp lí BT3: Viết đoạn văn giới thiệu các nhân vật 4.Củng cố H:Khi giới thiệu nhân vật và việc thì phải làm nào?Đoạn văn yêu cầu gì? 5.Kết thúc bài học: - Xem lại bài Làm bài tập - Chuẩn bị bài Thạch Sanh Đọc và kể tóm tắt văn Trả lời câu hỏi hướng dẫn SGK *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết 21+ 22 Ngày soạn: 4/9 Văn bản: THẠCH SANH (Truyện cổ tích) (45) I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: Giúp hs: - Nhóm truyện cổ tích ca ngợi người dũng sĩ - Niềm tin thiện thắng ác, chính nghĩa thắng gian tà tác giả dân gian và nghệ thuật tự dân gian truyện cổ tích Thanh Sanh 2.Kỹ năng: - Bước đầu biết cách đọc - hiểu văn truyện cổ tích theo thể loại - Bước đầu biết trình bày cảm nhận, suy nghĩ mình các nhân vật và các chi tiết đặc sắc truyện - Kể lại câu chuyện cổ tích * Kỹ sống: -Tự nhận thức giá trị lòng nhân ái, công - Suy nghĩ sáng tạo và trình bày suy nghĩ ý nghĩa và cách ứng xử thể tinh thần nhân ái, công 3.Thái độ: Học sinh có tính hiền lành,thật thà, dũng cảm thông qua hình tượng Thạch Sanh II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, đọc và nghiên cứu bài soạn, tranh minh họa truyện Thạch Sanh 2/ Học sinh: Học bài, đọc và trả lời câu hỏi SGK III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề, phân tích, bình giảng, quy nạp 2/ Kỹ thuật dạy học: - Động não: suy nghĩ ý nghĩa và cách ứng xử thể tinh thần nhân ái, công các nhân vật truyện cổ tích - Thảo luận nhóm, kỷ thuật trình bày phút giá trị nội dung và nghệ thuật truyện Thạch Sanh - Cặp đôi chia sẻ suy nghĩ tình tiết truyện - Lập đồ tư các phẩm chất nhân vật / nghệ thuật xây dựng nhân vật IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ H:Hãy kể tóm tắt truyện Sự tích Thánh Gióng? Nêu nội dung ý nghĩa truyện? 3.Bài mới: gv giới thiệu bài Hoạt động thầy trò HĐ1:Hướng dẫn hs tìm hiểu chung Gv: gọi hs đọc chú thích tr 53 H: Thế nào gọi là truyện cổ tích? Hs: trả lời Nội dung I.Đọc – Tìm hiểu chung 1.Khái niệm truyện cổ tích (Sgk Tr-53) 2.Đọc văn 3.Chú thích (46) Gv: nhận xét bổ sung GV hướng dẫn hs đọc Gv đọc mẫu đoạn Gv gọi hs đọc tiếp Gv nhận xét H:Em hiểu gì từ này? HS trả lời sgk H:Văn có thể chia làm đoạn? Nêu nội dung chính đoạn? -Thái tử -Thiên thần -Tứ cố vô thân -Chằn tinh -Vua thuỷ tề 4.Bố cục: đoạn Đ1: Từ đầu "phép thần thông" -> Sự đời và lớn lên Thạch sanh Đ2: Tiêp theo "làm quận công" -> Thạch Sanh kết nghĩa anh em với lý thông và bị lừa lần Đ3: Tiếp theo "thành bọ hung" -> Thạch Sanh cứu công chúa, bị lừa lần 2, Lí Thông bị trừng phạt Đ4:Còn lại -> Hạnh phúc đến vơí TS, TS thắng quân giặc và lên ngôi II.Đọc - Hiểu văn 1.Sự đời và lớn lên Thạch Sanh - Thái tử trai Ngọc Hoàng xuống đầu thai làm HĐ2:Hướng dẫn Hs tìm đọc – hiểu văn -Bà mẹ mang thai nhiều năm -Được thiên thần dạy võ nghệ và phép H: Sự đời và lớn lên Thạch Sanh thần thông có gì khác thường? 2.Những thử thách Thạch Sanh phải trải qua - Mẹ Lí Thông lừa canh miếu thờ H: Sự đời Thạch Sanh có gì bình mạng->diệt chằn tinh thường?(Là gia đình nông dân, - Xuống hang diệt đại bàng, cứu công chúa sống nghề kiếm củi) H: Kể đời và lớn lên Thạch ->Lý Thông lấp cửa hang Sanh theo em nhân dân ta muốn -Bị hồn chằn tinh, đại bàng báo thù ->Thạch Sanh bị bắt hạ ngục thể điều gì? -Nhân dân quan niệm: Nhân vật lớn lên kì lạ lập nhiều chiến - Bị hoàng tử 18 nước chư hầu kéo quân sang đánh công -Người bình thường là người có khả =>Sự thật thà chất phác, dũng cảm và tài năng, lòng nhân đạo và yêu hoà bình kì lạ khác thường H: Thử thách đầu tiên đến với Thạch 3.Nhân vật Lí Thông Sanh là gì? H:Vì Thạch Sanh nhận lời canh -Lợi dụng, xảo trá, độc ác miếu thờ? -Lừa gạt, bất nhân, bất nghĩa (Tin lời Lý Thông, vâng lời mẹ nuôi) H: Theo em biết trước nguy hiểm II Tổng kết (47) Thạch Sanh có canh miếu thờ không Vì sao? (có, vì chàng là dũng sĩ không sợ nguy hiểm) H:Thử thách thứ hai đến với Thạch Sanh là gì? Nội dung: Nghệ thuật: Ý nghĩa số chi tiết thần kì a.Tiếng đàn TS -Giúp nhân vật giải oan, giải thoát -Làm quân 18 nước chư hầu xin hàng->là vũ khí đặc biệt để cảm hoá kẻ thù H:Thử thách đến với TS là gì? b.Niêu cơm thần kì GV: TS đã vượt qua thử thách và kết -Niêu cơm có khả phi thường, ăn hết hôn với công chúa lại đầy->quân 18 nước chư hầu phải ngạc H: Sau kết hôn với công chúa Thạch nhiên khâm phục Sanh gặp phải thử thách gì? -Tượng trưng cho lòng nhân đạo, tư H:Qua lần thử thách TS đã bộc lộ tưởng yêu hoà bình nhân dân ta phẩm chất gì đáng quý? Gv yêu cầu hs tìm chi tiết chứng minh cho phẩm chất trên *Ghi nhớ (sgk) H:Em có nhận xét gì tính cách, hành động nhân vật Lý Thông? H: Trong truyện TS và LT là nhân vật luôn đối lập Hãy đói lập ấy? (HĐ3:Hướng dẫn hs tổng kết Cho Hs nêu giá trị nội dung và nghệ thuật văn H:Hãy nêu ý nghĩa chi tiết tiếng đàn TS? H:Chi tiết "niêu cơm ăn mãi không đầy" có ý nghĩa gì? Hs thảo luận câu hỏi sau GV: Trong phần kết thúc truyện mẹ LT phải chết,TS kết hôn cùng công chúa và lên ngôi vua H: Qua cách kết thúc này nhân dân ta muốn thể điều gì? "ở hiền gặp lành, ác gặp ác" 4.Củng cố Thạch Sanh thuộc loại nhân vật nào truyện Cổ Tích So sánh Thạch Sanh với nhân vật Lí Thông Nêu ý nghĩa các chi tiết thần kì Em có suy nghĩ gì kết thúc truyện Kể lại truyện 5.Dặn dò: - Đọc lại tryện; (48) - Soạn bài (Sửa lỗi dùng từ); *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết 23: Tiếng Việt: Ngày soạn: 7/9 CHỮA LỖI DÙNG TỪ I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: Giúp hs: - Các lỗi dùng từ: lặp từ, lẫn lộn từ gần âm - Cách chữa các lỗi lặp từ, lẫn lộn từ gần âm 2.Kỹ năng: - Bước đầu có kĩ phát lỗi, phân tích nguyên nhân mắc lỗi dùng từ - Dùng từ chính xác nói và viết * Kỹ sống: 3.Thái độ: Hs có ý thức tránh mắc lỗi dùng từ (49) II/ CHUẨN BỊ: 1/ Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV, đọc và nghiên cứu bài soạn, bảng phụ 2/ Học sinh: Học bài, đọc và trả lời câu hỏi SGK III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu gợi, nêu vấn đề, phân tích, bình giảng, quy nạp 2/ Kỹ thuật dạy học: IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ H:Từ có thể có nghĩa? Cho vd? Hãy nêu tượng chuyển nghĩa từ? 3.Bài mới: Gv giới thiệu bài Hoạt động thầy trò Nội dung HĐ1:Hướng dẫn hs chữa lỗi lặp từ I.Lặp từ Gv treo bảng phụ có ghi vd sgk-Gv gọi 1.xét vd hs đọc H:Tìm từ có nghĩa giống a.-Tre->7 lần đoạn trích? -Giữ->4 lần -Anh hùng->2 lần H:Việc lặp lặp lại các từ này nhằm =>Nhấn mạnh ý, tạo nhịp điệu hài hoà mục đích gì? H:Việc lặp lại các từ này có gì khác so b.Truyện dân gian->2 lần với vd a? =>Mắc lỗi lặp từ H:Hãy sửa lại câu mắc lỗi lặp từ? Chữa lại:Em thích đọc truyện dân gian vì truyện có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo Gv gọi hs đọc bt1a,c BT1:Lược bỏ từ trùng lặp H:Hãy lược bỏ từ ngữ trùng lặp a.Lan là lớp trưởng gương mẫu nên câu a,c? lớp quý mến c.Quá trình vượt núi cao là quá trình người trưởng thành HĐ2:Hướng dẫn hs sửa lỗi lẫn lộn các II.Lẫn lộn các từ gần âm từ gần âm Gv treo bảng phụ có ghi vd a,b sgk-Gv 1.Đọc vd gọi hs đọc vd H:Trong vd trên từ nào dùng 2.Nhận xét không đúng? Từ sai: a.Thăm quan Hs trả lời gv gạch chân từ sai trên bảng b.Nhấp nháy phụ Gv :từ "thăm quan"không có TV H:Em hiểu nào từ "nhấp nháy"? ->do lẫn lộn các từ gần âm 1.Mở nhắm lại liên tiếp Sửa lại: (50) 2.Có ánh sáng loé tắt H:Nguyên nhân mắc lỗi trên là gì? a.Tham quan: Xem tận mắt để mở rộng hiểu biết b.Mấp máy: Cử động khẽ và liên tiếp H:Hãy viết lại các từ bị dùng sai cho BT2:Thay từ dùng sai đúng? a.Linh động->sinh động H:Em hiểu nào nghĩa từ này? -Linh động:không quá câu nệ vào nguyên Gv gọi hs đọc bt2a sgk tắc H:Hãy thay từ dùng sai câu a -Sinh động:gợi nhiều dáng vẻ khác từ khác? H:Em hiểu gì nghĩa các từ này? HĐ3:Hướng dẫn hs làm bài tập III.Luyện tập Gv gọi hs đọc bt 1b BT1:Lược bỏ từ trùng lặp H:Hãy lược bỏ từ trùng lặp? b.Sau nghe cô giáo kể.Chúng tôi H:Hãy tìm từ dùng sai và thay thích nhân vật câu từ khác? truyện vì họ là người có H:Em hiểu gì nghĩa các từ trên? phẩm chất tốt đẹp -Bàng quan:đứng ngoài mà nhìn coi BT2:Thay từ dùng sai là không có quan hệ đến mình b.Bàng quang->bàng quan - Hủ tục: phong tục đã lỗi thời c.Thủ tục->hủ tục - Thủ tục: việc phải làm theo quy định H: Nguyên nhân việc dùng từ sai là gì?(nhớ không chính xác hình thức ngữ âm ->lẫn lộn từ gần nghĩa) 4.Củng cố Gv cho câu:Nam là người cao ráo->cao lớn H:Hãy tìm từ dùng sai và sửa lại? 5.Dặn dò: - Học bài - Tìm từ dùng sai và tự sửa lại - Chuẩn bị tiết sau trả bài tập làm văn số *Rút kinh nghiệm (51) Tuần Tiết 24 Ngày soạn : 8/9 Tập làm văn: TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: hs -Đánh giá bài tập làm văn theo yêu cầu bài văn tự :Nhân vật, việc, cách kể, mục đích(chủ đề) -Sửa lỗi chính tả, ngữ pháp 2.Kỹ năng:Rèn kỹ viết đúng thể loại văn tự sự, đúng chính tả, ngữ pháp, kể lời văn mình 3.Thái độ:Hs biết sửa lỗi mắc phải khuyết điểm II/ CHUẨN BỊ: GV: Chấm bài + nhận xét HS: Nhớ lại đề III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: 2/ Kỹ thuật dạy học: IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ H:Nhắc lại bài văn tự gồm có phần? Nêu nhiệm vụ phần? 3.Bài (52) Hoạt động thầy trò HĐ1:Xác định lại yêu cầu đề bài Hs nhắc lại đề bài Nội dung I.Xác định yêu cầu đề bài Đề bài: Hãy kể lại truyện truyền thuyết đã học lời văn em H:Em đã xây dựng dàn bài cho đề bài này Dàn bài nào? MB: Giới thiệu nhân vật Gv gọi hs lên bảng làm-dưới lớp làm vào TB: Kể diễn biến việc nháp-gv nhận xét sửa chữa KB: Kết thúc việc HĐ2:Nhận xét đánh giá II.Nhận xét đánh giá Ưu:- Đa số các em kể lại truyện 1.ưu điểm - Kể theo đúng trình tự - Một số em trình bày bài sẽ,viết chữ đẹp, có bố cục rõ ràng Tân, Trường, Thành, Phương, A Jon, Vân, Yến, Thuyết Nhược: - Một số em kể chuyện lủng 2.Nhược điểm củng như: A Tim, Y Phương, A Lọc, Y Khúy, A Yih, Y Nguôn, Y Hiền, Y Hằng, A Di, Y San, Y Trah, Y Phố, Y Iên - Chưa kể lời văn mình 3.Sửa lỗi chính tả mà chép lại sgk - Tảng viên-> Tản Viên - Sai nhiều lỗi chính tả, cách diễn - Dòng dả ->Ròng rã đạt câu chưa trọn vẹn ý - Bánh trưng ->bánh chưng - Bố cục chưa rõ ràng - Cháng chê ->chán chê - Viết tắt bài làm - THuỷ tinh->Thuỷ Tinh - Tên riêng không viết hoa, viết - Dân nước-> Dâng nước hoa tuỳ tiện dấu hỏi, dấu ngã - Buồng bã->buồn bã Gv ghi từ hs viết sai lên bảng - Gióng->Gióng GV hỏi nguyên nhân nào dẫn đến viết sai - Nui Gióng->nuôi Gióng Hs trả lời gv gọi hs lên bảng sửa - Vương vai->vươn vai - Sinh đẹp->xinh đẹp - Trán chê->chán chê - Nổi dận->nổi giận - Giãy núi->dãy núi - Dúp dân->giúp dân - Chuyền ngôi->truyền ngôi Gv trả bài cho hs - Trốn non cao->chốn non cao -Yêu cầu hs đọc lại để nhận ưu, - Giông tố -> dông tố nhược điểm bài làm Gv gọi 1-2 hs đạt điểm khá, giỏi đọc bài trước lớp 4.Củng cố Về nhà viết bài vào bài tập 5.Kết thúc bài học: -Học bài -Chuẩn bị bài "Em bé thông minh" (53) *Rút kinh nghiệm Tuần Ngày soạn : 8/9 Tiết 25+ 26 Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH (Truyện cổ tích) I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: hs - Đặc điểm truyện cổ tích qua nhân vật, kiện, cốt truyện tác phẩm Em bé thông minh - Cấu tạo xâu chuỗi nhiều mẩu chuyện thử thách mà nhân vật đã vượt qua truyện cổ tích sinh hoạt - Tiếng cười vui vẻ, hồn nhiên không kém phần sâu sắc truyện cổ tích và khát vọng công nhân dân lao động 2.Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn truyện cổ tích theo đặc trưng thể loại - Trình bày suy nghĩ, tình cảm nhân vật thông minh - Kể lại câu chuyện cổ tích * Kỹ sống: Suy nghĩ sáng tạo và trình bày suy nghĩ ý nghĩa và cách ứng xử thể tinh thần nhân ái và công 3.Thái độ: Hs có ý thức học tập tốt, đề cao trí thông minh qua thông minh nhí nhảnh em bé văn II/ CHUẨN BỊ: GV: - Đọc sgk, sgv, tham khảo tài liệu - Tranh liên quan đến bài HS: - Đọc văn và trả lời câu hỏi SGK/Tr 74 (54) III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Nêu vấn đề, gợi tìm, phân tích, thảo luận 2/ Kỹ thuật dạy học: Lập đồ tư các phẩm chất nhân vật/ nghệ thuật xây dựng nhân vật IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Hãy kể tóm tắt truyện Thạch Sanh? Nêu ý nghĩa truyện? Thạch Sanh đã trải qua lần thử thách nào Qua đó ta thấy đợc chất g× cña Th¹ch Sanh 3.Bài Hoạt động thầy trò HĐ1:Hướng dẫn hs đọc và tìm hiểu chung - GV hướng dẫn hs đọc - Gv đọc mẫu đoạn - Gv gọi hs đọc tiếp - GV nhận xét cách đọc hs H: Sau đọc xong văn có từ nào em chưa hiểu? Hs: trả lời - Gv giải thích từ khó H:Văn có thể chia làm đoạn ? Nêu nội dung chính đoạn? Nội dung I.ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG 1.Đọc văn 2.Chú thích (sgk) 3.Bố cục: đoạn - PhÇn 1: Tõ ®Çu -> "vÒ t©u vua": Giíi thiÖu chó bÐ th«ng minh - PhÇn 2: TT-> "¨n mõng víi råi": Tµi th«ng minh cña cËu bÐ gióp lµng tho¸t n¹n - PhÇn 3: TT-> "Ban thëng rÊt hËu": Nhê tài thông minh chú bé đợc vua ban thởng - Phần 4: Còn lại: Em bé giúp triều đình giải đợc câu đố nớc láng giềng và em đợc phong làm trạng nguyên II.ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN 1/ Vai trò câu đố: - Thử thách để nhân vật bộc lộ tài - Tạo tình cho cốt truyện phát HĐ2: HD HS đọc – hiểu văn H: Theo em hình thức dùng câu đố để thử triển tài nhân vật có phổ biến truyện cổ tích - Gây hứng thú hồi hộp cho người đọc, người nghe) không?(rất phổ biến) 2.Sự mưu trí, thông minh em bé H: Tác dụng hình thức này? (H:Sự mưu trí thông minh em bé -Thử thách qua lần a.Lần 1:Giải câu đố viên quan thử thách qua lần? H:Lần em bé giải câu đố ai? H:Lần thử thách đó diễn nào? -Quan đố:"trâu cày ngày đường" (55) H:Em bé đã giải sao? H:Cách trả lời có gì lí thú? H:Lần thử thách thứ em bé giải câu đố ai? H:Vì vua có ý định thử tài em bé? H:Lần thứ vua thử tài em bé cách nào? H:Em bé giải câu đố cách nào? H:Lần này cách giải đố em bé lí thú chỗ nào? H:Lần thứ để biết em bé có tài thật vua lại thử cách nào? H:Em bé giải đố cách nào? H:Thái độ vua lần này sao?(thán phục) H:Lần giải đố này lí thú chỗ nào? H:Lần thứ này tài cậu bé so sánh với ai?(với vua-đố lại) H:Lần em bé giải câu đố ai? H:Cách giải đố đó có không? H:Vậy em bé đã giải đố cách nào? H:Lời giải dựa trên kiến thức sách hay kinh nghiệm dân gian? GV liên hệ thực tế H:Lần giải đố này tài em bé so sánh với ai?(vua, quan, nhà thông thái) H:Lời giải đố này lí thú chỗ nào? H:Qua các lần giải đố, lần sau có khó lần trước không? Vì sao? (HĐ 3: HD HS Tổng kết văn H: Em hãy nêu giá trị nội dung, nghệ thuật văn bản? H:Hãy nêu ý nghĩa truyện "EBTM"? -Giải đáp cách đố lại:"ngựa ngày bước" ->Đẩy bí phía người câu đố,"lấy gậy ông đập lưng ông" b.Lần 2:Giải câu đố lần thứ vua -Vua lệnh: Nuôi trâu đực năm sau đẻ con->nếu không làng bị phạt -Đóng kịch trách cha không đẻ em bé ->Làm cho vua thấy cái vô lí mà vua đã nói c.Lần 3:Giải câu đố lần thứ hai vua -Vua lệnh cho em bé cỗ thức ăn chim sẻ -Đố lại:Rèn dao từ cây kim ->lời giải dựa vào kiến thức đời sống d.Lần 4:Giải câu đố sứ thần nước ngoài -Sứ thần nước ngoài yêu cầu:Sâu sợi qua ruột ốc vặn dài -Hát lên câu:"Bắt kiến sang" ->kinh nghiệm dân gian =>Giải đố bất ngờ giản dị, hồn nhiên III TỔNG KẾT Nội dung: Nghệ thuật: Ý nghĩa truyện -Đề cao trí thông minh người lao động -Tạo tiếng cười hồn nhiên vui vẻ *Ghi nhớ (sgk) GV gọi hs đọc ghi nhớ sgk 4.Củng cố a Em bé đã trải qua thử thách nào? b Em bé đã giải thử thách đó nào? b Qua truyện này nhân dân ta muốn nói lên điều gì? 5.Kết thúc bài học: (56) - Học bài Làm phần luyện tập (SGK – Trang 74) - Chuẩn bị bài "Chữa lỗi dùng từ" (Tiếp theo) – SGK – (Trang 75, 76) *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết 27: Ngày soạn :10/9 Tiếng Việt: CHỮA LỖI DÙNG TỪ (Tiếp theo) I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: hs - Lỗi dùng từ không đúng nghĩa - Cách chữa lỗi dùng từ không đúng nghĩa 2.Kỹ năng: - Nhận biết từ dùng không đúng nghĩa - Dùng từ chính xác, tránh lỗi nghĩa từ * Kỹ sống: Trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm cá nhân cách sử dụng từ địa phương 3.Thái độ: Hs có ý thức việc dùng từ tiếng việt II/ CHUẨN BỊ: GV: - Đọc sgk, sgv, tham khảo tài liệu, bảng phụ HS: - Soạn các câu hỏi, bài tập SGK/Tr 75, 76 III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thảo luận nhóm, nêu và giải vấn đề 2/ Kỹ thuật dạy học: - Lập đồ từ các lỗi dùng từ thường gặp và cách chữa - Động não - Thực hành có hướng dẫn IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ a) Theo em Thạch Sanh đã trải qua lần thử thách? Đó là lần nào? b) Nêu ý nghĩa truyện Cổ tích Thạnh Sanh 3.Bài (57) Hoạt động thầy - trò *Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu từ dùng không đúng nghĩa * Thực hành có hướng dẫn: nhận và đề xuất cách sửa và lối dùng từ tiếng Việt thường gặp - HS đọc ví dụ (bảng phụ) ? Chỉ từ dùng sai các ví dụ?(lên bảng gạch chân từ sai) ? Hãy cho biết nghĩa các từ trên? (HS thảo luận) ? Em hãy thay các từ dùng sai từ đúng? ? Hãy giải thích nghĩa từ vừa thay? (HS thảo luận nhóm Đại diện nhóm trình bày) ? Vậy em thấy chúng ta hay gặp lỗi gì dùng từ? - GV nêu thêm ví dụ: Câu văn sau sai từ? Chỉ từ dùng sai? “Nhiều người dân thành phố sử dụng phế thải không hợp lí tự tiện vứt rác hồ ao.(dùng sai từ in đậm) ? Giải nghĩa các từ trên? Thay từ thích hợp? ? Nguyên nhân nào người viết mắc lỗi này? - HS trả lời -> GV bổ sung ? Hướng khắc phục nguyên nhân trên? ? Qua bài học em rút điều gì dùng từ lúc nói và viết? Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập - HS đọc bài tập 1/ 75 Nêu yêu cầu bài tập - HS làm bài tập trên bảng và giải thích nghĩa từ ? Em hãy chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống? - HS trình bày: gạch các từ dùng sai và giải thích Nội dung I Dùng từ không đúng nghĩa Phát lỗi Ví dụ: (SGK) a/ Yếu điểm: điểm quan trọng b/ Đề bạt: cử giữ chức vụ cao (cấp có thẩm quyền định, không bầu cử) c/ Chứng thực: xác nhận là đúng thật Chữa lỗi: a/ Nhược điểm: điểm còn yếu, kém b/ Bầu: chọn cách bỏ phiếu biểu để giao cho chức vụ nào đó c/ Chứng kiến: trông thấy tận mắt Nguyên nhân và hướng khắc phục a/ Nguyên nhân: - Không biết nghĩa - Hiểu sai nghĩa - Hiểu nghĩa không đầy đủ b/ Hướng khắc phục: - Không hiểu hiểu chưa rõ -> chưa dùng - Khi chưa hiểu nghĩa -> tra từ điển II/ Luyện tập: Bài : Kết hợp đúng: - tuyên ngôn - bôn ba hải ngoại - tương lai xán lạn - Bức tranh thuỷ mặc - Nói tùy tiện Bài 2: Điền vào chỗ trống a Khinh khỉnh b Khẩn trương c Băn khoăn Bài 3: Chữa lỗi dùng từ các câu: (58) a Tống -> tung b Thực thà -> thành khẩn Bao biện -> ngụy biện c Tinh tú -> tinh tuý 4.Củng cố - Khi nói, viết ta thường mắc lỗi dùng từ nào? - Nêu nguyên nhân và hướng khắc phục lỗi dùng từ? 5.Dặn dò: - Xem lại bài Chữa lỗi dùng từ để tránh mắc lỗi dùng từ, làm bài tập – (SGK, Tr 76) - Chuẩn bị kiểm tra tiết phần văn bản: + Nắm khái niệm truyền thuyết và truyện cổ tích + Đọc lại các văn và nắm nội dung, ý nghĩa các văn truyền thuyết và cổ tích *Rút kinh nghiệm (59) Tuần Tiết 28: Ngày soạn :12/9 KIỂM TRA VĂN (1 Tiết) I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: hs - Đánh giá kết học tập học sinh qua hai thể loại văn truyền thuyết và truyện cổ tích - Bổ sung khuyết điểm hay mắc phải để có cách khắc phục kịp thời 2.Kỹ năng: - Rèn kỹ viết chính tả, trình bày bài khoa học - Trình bày kiến thức theo yêu cầu đề bài * Kỹ sống: 3.Thái độ: Hs có ý thức tự giác, trung thực học tập và kiểm tra II/ CHUẨN BỊ: GV: Ra đề và đáp án HS: Học bài, nắm vững kiến thức phần văn học dân gian III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Thực hành làm bài trên lớp 2/ Kỹ thuật dạy học: - Động não, suy nghĩ tích cực IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra công việc chuẩn bị giấy bút học sinh - Nhắc nhở các em cất hết tài liệu liên quan bài làm 3.Bài - GV phát đề cho học sinh A MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA VĂN Mứcđộ Nội dung Truyền thuyết Thánh Gióng Sơn Tinh Thúy Tinh Biết TN Mức độ thấp Hiếu TL TN C1 0.5đ TL TN TL Mức độ cao TN TL Tổng TN 1câu 0,5đ C2 0.5đ C3 1câu 0,5đ 1câu 0,5đ TL (60) 0.5đ C4 0.5đ Thạch Sanh Em bé thông minh Em bé thông minh 1câu 0,5đ C5 0.5đ C6 0.5đ 1câu 0,5đ 1câu 0,5đ C1 3.0 Thạch Sanh Em bé thông minh Tổng 3câu 1.5đ 3câu 1.5đ 1câu 3.0đ C2 4.0 1câu 4.0đ 1câu 3.0đ 1câu 4.0đ B/ ĐỀ BÀI I PHẦN TRẮC NGHIỆM: (6 câu Mỗi câu đúng 0,5 điểm.Tổng điểm ) Trả lời câu hỏi cách khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng nhất: Câu 1: Đặc điểm bật truyền thuyết là gì ? A Mang dấu ấn thực lịch sử B Có chi tiết hoang đường C Có yếu tố kì ảo D Sự kiện, nhân vật lịch sử gắn chặt yếu tố kì ảo Câu 2: Vì truyện Thánh Gióng xếp vào thể loại truyền thuyết? A Đó là câu chuyện kể truyền miệng từ đời này sang đời khác B Đó là câu chuyện liên quan đến các nhân vật lịch sử C Đó là câu chuyện dân gian có yếu tố tưởng tượng kì ảo và liên quan đến thật lịch sử D Đó là câu chuyện dân gian kể các anh hùng thời xưa Câu 3: Ý nghĩa truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh là gì? A Cuộc chiến phân chia đất đai, nguồn nước các lạc B Giải thích tượng lũ lụt năm, thể sức mạnh và ước mơ chế ngự bão lụt người Việt cổ, suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước các vua Hùng C Sự ngưỡng mộ thần Tản Viên D Sự căm ghét thiên tai, lũ lụt Câu Chủ đề chính truyện Thạch Sanh là gì? A Đấu tranh xã hội B Đấu tranh chống xâm lược C Đấu tranh chinh phục thiên nhiên D Đấu tranh chống cái ác Câu 5: Yếu tố nào không thể truyện Em bé thông minh? A Kì ảo B Bất ngờ C Hiện thực D Mâu thuẫn Câu 6: Nhân vật chính truyện Em bé thông minh là ai? A Hai cha em bé B Em bé C.Viên quan D Nhà vua II PHÂN TỰ LUẬN: (7 điểm) Câu 1: (3điểm) Phân tích ý nghĩa chi tiết tiếng đàn và niêu cơm truyện “Thạch Sanh”? Câu 2: (4điểm) Hãy viết đoạn văn (khoảng 10 câu) nêu cảm nhận em nhân vật em bé truyện “Em bé thông minh” C/ ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM: (61) I TRẮC NGHIỆM: (3 điểm - Mỗi câu trả lời đúng 0,25 điểm) Câu Đáp D C B D A B án II TỰ LUẬN: (7 điểm) Câu 1: (3điểm) Học sinh phân tích làm bật các ý sau: - Tiếng đàn: Là tiếng đàn công lí, thể yêu chuộng hòa bình (1đ) - Niêu cơm: Thể no ấm, hạnh phúc, thể nhân nghĩa dân tộc Việt Nam Câu 2: (5điểm) Học sinh viết rõ ràng, cẩn thận, mạch lạc Bài viết đảm bảo yêu cầu đề bài, tránh lạc đề và nêu cảm nhận em bé: - Là cậu bé thông minh, mưu trí, dũng cảm… - Tài em bé bộc lộ qua nhiều lần thử thách -> Trí thông minh em tất người *Lưu ý: Bài viết phải có cảm xúc, thể rõ tình cảm người viết với nhân vật Củng cố: Giáo viên thu bài nhận xét làm bài học sinh Dặn dò: - Nhớ lại bài viết mình rút nhận xét ưu khuyết điểm, định hướng khắc phục sữa chữa -> ghi vào vở, tiết trả bài sữa chữa - Soạn bài luyện nói: Lập dàn ý đề 1, sgk tập nói theo gợi ý giáo viên * Rút kinh nghiệm: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… ……………………………… Tuần Ngày soạn :15/9 (62) Tiết 29,30 Tập làm văn: LUYỆN NÓI KỂ CHUYỆN I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: HS Cách trình bày miệng bài kể chuyện dựa theo dàn bài đã chuẩn bị 2.Kỹ năng: - Lập dàn bài kể chuyện - Lựa chọn, trình bày miệng việc có thể kể chuyện theo thứ tự hợp lí, lời kể rõ ràng, mạch lạc, bước đầu biết thể cảm xúc - Phân biệt lời người kể chuyện và lời nhân vật nói trực tiếp * Kỹ sống: Giao tiếp, ứng xử: Trình bày suy nghĩ/ ý tưởng để kể các câu truyện phù hợp với mục đích giao tiếp 3.Thái độ: Bồi dưỡng thái độ, tính tự nhiên, chân thành và thể tình cảm yêu mến câu văn hay II/ CHUẨN BỊ: GV: - Đọc sgk, sgv, tham khảo tài liệu, bảng phụ lập dàn bài các đề SGK trang 77 HS: - Lập dàn ý tập nói câu chuyện - Tập nói mình theo dàn bài đã lập III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Giải thích, nêu vấn đề, gợi mở, đàm thoại 2/ Kỹ thuật dạy học: - Thực hành có hướng dẫn : Kể truyện trước tập thể - Động não IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Kiểm tra chuẩn bị bài HS 3.Bài Hoạt động thầy - trò Nội dung Hoạt động 1: GV hướng dẫn HS I CHUẨN BỊ: Lập dàn bài lập dàn bài - Tổ 1: Giới thiệu thân Tự giới thiệu thân: - MB: Lời chào và lí tự giới thiệu - TB: + Tên, tuổi, nghề nghiệp thân + Gia đình gồm + Công việc hàng ngày + Sở thích và nguyện vọng - KB: Cảm ơn người chú ý lắng nghe - Tổ 2: Giới thiệu người bạn mà em Giới thiệu người bạn mà em quý mến: (63) yêu quý - MB: Lời chào và lí tự giới thiệu người bạn - TB: + Tên, tuổi, nghề nghiệp bạn + Công việc hàng ngày bạn + Sở thích bạn - KB: Tình cảm em bạn - Tổ 3,4: Kể gia đình Kể gia đình: - MB: Lời chào, lí kể - TB: + Giới thiệu chung gia đình + Kể bố + Kể mẹ + Kể anh, chị, em - KB: Tình cảm em gia đình Hoạt động 2: Tổ chức luyện nói II LUYỆN NÓI TRÊN LỚP: trên lớp - GV chia tổ luyện nói theo dàn bài - HS thảo luận tổ ( 7phút) - Gọi đại diện tổ trình bày trước lớp (to, rõ ràng, tự nhiên ) - Các tổ khác nhận xét - GV nhận xét 4.Củng cố - Thế nào là văn tự sự? Nêu cách làm bài văn tự sự? 5.Dặn dò: - Xem lại bài, tiếp tục kể chuyện thân, người bạn và gia đình kỷ niệm đáng nhớ - Soạn bài tiếng Việt “Danh từ” *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết 31: Tiếng Việt: DANH TỪ I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY Ngày soạn : (64) 1.Kiến thức: HS - Khái niệm danh từ: + Nghĩa khái quát danh từ + Đặc điểm ngữ pháp danh từ (khả kết hợp, chức vụ ngữ pháp) - Các loại danh từ 2.Kỹ năng: - Nhận biết danh từ văn - Phân biệt danh từ đơn vị và danh từ vật - Sử dụng danh từ để đặt câu * Kỹ sống: 3.Thái độ: - Giáo dục học sinh có ý thức việc sử dụng đúng các nhóm danh từ nói, viết II/ CHUẨN BỊ: GV: - Đọc sgk, sgv, tham khảo tài liệu, bảng phụ 1(mục I), 1(mục II), bài tập 1, 2, (SGK – Tr 86, 87) HS: - Soạn, trả lời câu hỏi và làm các bài tập (SGK – Tr 86, 87) III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Phân tích ngôn ngữ, rèn luyện theo mẫu, giao tiếp 2/ Kỹ thuật dạy học: - Động não - Thực hành có hướng dẫn: Giao tiếp với bạn có sử dụng các danh từ thích hợp IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Nguyên nhân việc dùng từ không đúng nghĩa và hướng khắc phục? 3.Bài Hoạt động thầy và trò Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm danh từ - GV gọi HS đọc câu văn ? Dựa vào kiến thức đã học Tiểu học, em hãy cho biết nào danh từ (Danh từ là từ người, vật, tượng, khái niệm ) - GV treo bảng phụ - Gọi HS đọc ? Hãy xác định danh từ cụm danh từ in đậm ? Trước và sau danh từ cụm danh từ trên, còn có từ nào ? Ngoài danh từ trâu, em hãy tìm Nội dung I Đặc điểm danh từ: Xét ví dụ: Ba trâu SL DT từ (65) thêm danh từ khác ví du ( GV gạch chân cho các danh từ trên bảng phụ: Vua, làng, thúng, gạo, nếp ) ? Em hãy đặt câu với các danh từ trên Đặt câu: Vua Hùng / chọn người nối ngôi ? Hãy tìm thêm các danh từ khác ngoài CN VN ví dụ trên Làng tôi / sau luỹ tre ? Đặt câu với các danh từ mà em vừa tìm CN VN ? Hãy phân tích cụm chủ vị các câu em vừa tìm Tôi / là học sinh lớp 6A ? Vậy danh từ biểu thị điều gì CN VN Hoạt động 2: Tìm hiểu danh từ đơn vị và danh từ vật GV dùng bảng phụ ghi ví dụ 1(mục II) ? Nghĩa các danh từ gạch chân có gì khác các danh từ đứng sau * Ghi nhớ: SGK II Danh từ đơn vị và danh từ vật: ? Thử thay các danh từ in đậm nói Ví dụ: trên từ khác rút nhận Ba trâu xét: Trường hợp nào đơn vị tính đếm đo Một viên quan lường thay đổi? Trường hợp nào tính Ba thúng gạo đếm đo lường không thay đổi? Vì Sáu tạ thóc - Từ gạch chân đơn vị tính đếm, người, vật - Từ đứng sau vật ( nêu cá thể người, vật) ? Vì có thể nói " nhà có ba thúng gạo a) Danh từ đơn vị tự nhiên: đầy" không thể nói "nhà có sáu * Thay -> Chú, bác tạ thóc nặng" viên -> ông, tên => Không thay đổi ? Vậy, qua phần tìm hiểu, em hãy cho Vì các từ đó không số đo, số đếm biết danh từ chia làm loại b) Danh từ đơn vị quy ước: - GV gọi HS đọc ghi nhớ - GV chốt ý * Thay: Thúng -> rổ, đấu Hoạt động 3: HD HS luyện tập Tạ -> tấn, cân - GV gọi HS đọc bài tập => Thay đổi - HS lên bảng làm Vì đây là từ số đo, số đếm - Gv cùng lớp nhận xét - Tạ là đơn vị quy ước chính xác nên - GV cho HS liệt kê các loại DT không thể miêu tả lượng - Em hãy liệt kê các loại từ chuyên đứng - Thúng là đơn vị ước chừng thì ta có thể trước danh từ người và các loại từ miêu tả lượng chuyên đứng trước danh từ đồ vật? (66) ? Em hãy liệt kê DT đơn vị qui ước * Ghi nhớ: SGK chính xác và đơn vị quy ước ước chừng III Luyện tập: Bài tập 1: Tìm danh từ, đặt câu: - Danh từ: nhà, cửa, bàn, ghế, chó, mèo, * VD: Chú mèo nhà em lười Bài tập 2: Liệt kê các loại danh từ: a) Chuyên đứng trước danh từ người: Ông, bà, cô, bác, chú, b) Chuyên đứng trước danh từ đồ vật: Cái, quả, hoa, quyển, bộ, Bài tập 3: Liệt kê các danh từ: a) Chỉ đơn vị quy ước chính xác: tạ, tấn, mét, b) Chỉ đơn vị quy ước ước chừng: vài nắm, mớ, 4.Củng cố Thế nào là danh từ? Danh từ tiếng Việt chia làm loại 5.Dặn dò: Học bài cũ Soạn Tập làm văn “Ngôi kể văn tự sự” *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết 32: Ngày soạn : Ngày dạy: Lớp dạy: Tập làm văn: NGÔI KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: HS - Khái niệm ngôi kể văn tự - Sự khác ngôi kể thứ ba và ngôi kể thứ - Đặc điểm riêng ngôi kể 2.Kỹ năng: - Lựa chọn và thay đổi ngôi kể thích hợp văn tự - Vận dụng ngôi kể vào đọc – hiểu văn tự * Kỹ sống: (67) 3.Thái độ: - Giáo dục HS biết lựa chọn và thay đổi ngôi kể thích hợp làm văn tự II/ CHUẨN BỊ: GV: - Đọc sgk, sgv, soạn giáo án, tham khảo tài liệu, bảng phụ bài tập 1, 2(Luyện tập – SGK, Tr 9) HS: - Soạn, trả lời câu hỏi và làm các bài tập (SGK – Tr 88, 89 và 90) III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Phân tích, gợi, luyện, giao tiếp 2/ Kỹ thuật dạy học: - Động não : nghiên cứu và suy nghĩ các yêu cầu đoạn văn - Thực hành có hướng dẫn: Thử thay các từ ngữ thích hợp theo ngôi kể IV/ TÌNH HÌNH LỚP DẠY: Lớp 6F Sĩ số Trong đó DT Nữ DT Học sinh vắng Học sinh cá biệt Ghi chú V/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ - GV cho HS: + Tự giới thiệu thân + Kể gia đình 3.Bài Hoạt động thầy - trò *Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu ngôi kể và vai trò ngôi kể văn tự - Em hiểu ngôi kể là gì? Nội dung I Ngôi kể và vai trò ngôi kể văn tự Ngôi kể: Là vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng kể chuyện GV: Khi người kể xưng tôi thì đó là kể ngôi thứ Khi người kể dấu mình thì gọi là kể theo ngôi thứ GV gọi HS đọc đoạn văn SGK Ví dụ: (sgk) - Người kể đoạn có xuất không? * Đoạn 1: - Người kể gọi vật truyện nào?( tên chúng) - Đoạn kể theo ngôi thứ mấy? a Kể theo ngôi thứ (68) - Dấu hiệu là người kể tự giấu mình,không biết - Đoạn kể theo ngôi thứ mấy? Làm * Đoạn 2: em nhận điều đó?( người kể có xuất b Kể theo ngôi thứ không?) - Dấu hiệu người kể tự xưng "tôi" - Thế nào là ngôi kể thứ nhất, ngôi kể thứ - Người kể xuất ba? - Trong ngôi kể trên, ngôi kể nào có thể Vai trò ngôi kể văn tự kể tự do, không bị hạn chế? ngôi kể nào - Ngôi kể thứ cho phép người kể có thể kể gì mình biết và đã trải kể linh hoạt, tự gì diễn với nhân vật qua? - Ngôi kể thứ kể gì mình nghe, thấy, trải qua * Ghi nhớ: ý 1.2.3( sgk trang 89) - Thử đổi ngôi kể đoạn thành Sử dụng ngôi kể ngôi kể thứ Lúc đó em có đoạn - Xét ví dụ 1: (sgk) + Nếu thay vào ngôi kể thứ đoạn văn văn nào? không thay đổi nhiều, làm cho người kể dấu mình - Có thể đổi ngôi thứ đoạn + Không thể đổi ngôi thứ thành ngôi thứ thành ngôi kể thứ xưng "tôi" có đoạn vì việc kể không hạn chế, tự không? Vì sao? - Khi ta kể có thể lựa chọn ngôi kể không? + Để kể chuyện cho linh hoạt, thú vị người kể có thể lựa chọn ngôi kể - Người xưng “ tôi” đoạn văn là tác giả hay là nhân vật Dế Mèn?( Dế Mèn) - Dựa vào đâu mà em biết người kể chuyện là Dế Mèn? + Dựa vào các câu văn giới thiệu đặc điểm Dế Mèn) - GV lưu ý thêm cho HS trường hợp người kể chuyện hồi kí, kí sự, nhật kí thì người kể là tác giả - Kết luận gì người kể tác phẩm? - GV cho HS lấy ví dụ ngôi kể các văn đã học.(Truyền thuyết “bánh chưng, bánh giầy”, Thánh Gióng, Sơn Tinh Thủy Tinh, Hồ Gươm, truyện cổ tích “Thạch Sanh”, Em bé thông minh”) - Chỉ tác dụng ngôi kể các ví dụ trên? -GV cho HS đọc lại toàn ghi nhớ sgk *Hoạt động 2: Hướng dẫn HS làm bài * Ghi nhớ (sgk) (69) tập - Thay đổi ngôi kể đoạn văn thành ngôi thứ và nhận xét ngôi kể đem lại điều gì cho đoạn văn? II Luyện tập: BT1: Thay "Tôi" "Dế Mèn" - Nhận xét: + Hành động kể khách quan + Những ý nghĩ mang tính đoán - Thay ngôi kể đoạn văn sau thành + ngôi thứ việc kể thật ngôi kể thứ và nhận xét ngôi kể đem BT2: Thay "Thanh" "Tôi", "Chàng" lại điều gì khắc cho đoạn văn? "Tôi" - Nhận xét: Ngôi kể tôi tô đậm thêm sắc - Truyện "Cây bút thần" kể theo ngôi thái tình cảm đoạn văn nào? vì sao? BT3: Truyện cây bút thần kể theo ngôi thứ 3, người kể dấu mình Vì đây là câu chuyện cổ tích, câu chuyện kể người ta kể, kể theo kí ức cộng đồng - HS đọc yêu cầu BT4 không kể theo kí ức thân - GV hướng dẫn HS trả lời BT4: Kể theo ngôi thứ vì người kể có thể kể linh hoạt tự - Khi viết thư em sử dụng ngôi kể nào? BT5: Ngôi kể thứ vì người kể trực tiếp kể và nói ý nghĩ mình 4.Củng cố a) Thế nào là ngôi kể? b) Vai trò ngôi kể thứ và ngôi kể thứ 5.Dặn dò: a) Học bài cũ b) Làm bài tập số (SGK, Tr 90) c) Soạn Tập làm văn “Thứ tự kể văn tự sự” *Rút kinh nghiệm (70) Tuần Tiết 33: Ngày soạn : Ngày dạy: Lớp dạy: Tập làm văn: THỨ TỰ KỂ TRONG VĂN TỰ SỰ I/ MỤC TIÊU BÀI DẠY 1.Kiến thức: HS - Hai cách kể - hai thứ tự kể: kể “xuôi”, kể “ ngược” - Điều kiện cần có kể “ngược” 2.Kỹ năng: - Chọn thứ tự kể phù hợp với đặc điểm thể loại và nhu cầu biểu nội dung - Vận dụng hai cách kể vào bài viết mình * Kỹ sống: 3.Thái độ: Giáo dục học sinh có ý thức chọn thứ tự kể phù hợp làm văn tự II/ CHUẨN BỊ: GV: - Đọc sgk, sgv, soạn giáo án, tham khảo tài liệu, bảng phụ bài tập (71) HS: - Soạn, trả lời câu hỏi và làm các bài tập III/ PHƯƠNG PHÁP/ KỸ THUẬT DẠY HỌC: 1/ Phương pháp: Gợi tìm, phân tích, quy nạp 2/ Kỹ thuật dạy học: - Động não IV/ TÌNH HÌNH LỚP DẠY: Lớp 6F Sĩ số Trong đó DT Nữ DT Học sinh vắng Học sinh cá biệt Ghi chú V/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ Ngôi kể là gì? Có ngôi kể nào? -> Ngôi kể là vị trí giao tiếp mà người kể sử dụng để kể chuyện Có hai ngôi kể chính văn tự sự: kể theo ngôi thứ ba và kể theo ngôi thứ Thế nào là kể theo ngôi thứ ba? Tác dụng ngôi kể thứ ba -> Khi gọi các nhân vật tên gọi chúng, người kể tự giấu mình gọi là ngôi kể thứ ba Người kể có thể kể linh hoạt, tự gì diễn với nhân vật 3.Bài Hoạt động thầy - trò Hoạt động : Hướng dẫn HS tìm hiểu thứ tự kể văn tự - GV gọi HS tóm tắt các việc truyện "Ông lão đánh cá và cá vàng" ? Các việc truyện kể theo thứ tự nào? Nội dung I Tìm hiểu thứ tự kể văn tự sự: Tóm tắt các kiện chính truyện '' Ông lão đánh cá '' - Giới thiệu ông lão đánh cá - Ông lão bắt cá và thả cá vàng, ông lão nhận lời hứa cá - Năm lần biển gặp cá vàng và kết lần ? Thứ tự đó tạo nên hiệu nghệ thuật =>Sự lặp lại tăng tiến các tình tiết-> gì? gia tăng lòng tham và bội bạc mụ vợ -> thứ tự tự nhiên -> Cá vàng trả ơn -> lợi dụng -> làm việc phi nghĩa -> mụ vợ bị trả giá - Gv giảng : Thứ tự tự nhiên có ý nghĩa tố cáo và phê phán ? Nếu không tuân theo thứ tự thì có thể (72) làm cho ý nghĩa truyện bật không? ( Không) - GV gọi HS đọc đoạn văn Đọc bài văn SGK ? Thứ tự thực tế các việc bài - Thứ tự bài văn đã diễn thực tế: đã diễn nào? + Giới thiệu thằng Ngỗ mồ côi với bà, thiếu dạy dỗ, hư hỏng => người xa lánh + Ngỗ tìm cách trêu chọc người -> gây lòng tin người + Ngỗ bị chó dại cắn kêu cứu -> không đến cứu -> phải tiêm thuốc ? Bài văn đã kể lại theo thứ tự nào? - Bài văn kể theo thứ tự: Bắt đầu Ngỗ bị chó dại cắn đến đời Ngỗ và trêu chọc đánh lừa người làm lòng tin họ ? Kể theo thứ tự này có tác dụng nhấn - Cách kể theo thứ tự này làm bật ý mạnh điều gì? nghĩa câu chuyện: Tác hại việc nói dối ? Vậy kể chuyện ta phải kể * Ghi nhớ: SGK nào? Hoạt động : Hướng dẫn HS làm bài II Luyện tập: tập Bài tập 1: - GV gọi HS đọc câu chuyện bài -Chuyện kể ngược theo dòng hồi tưởng ? Câu chuyện kể theo thứ tự nào - Kể theo ngôi thứ ? Chuyện kể theo ngôi nào - Yếu tố hồi tưởng đóng vai trò làm ? Yếu tố hồi tưởng đóng vai trò sở cho việc kể ngược nào truyện? Bài tập 2: GV hướng dẫn HS nhà làm Lập dàn bài - Lần đầu em chơi xa trường Kể câu chuyện lần đầu em chơi hợp nào? Ai đưa em đi? xa - Nơi xa là đâu Về quê, thành phố, hay tham quan nơi nào? - Em đã trông thấy gì chuyến ấy, điều gì làm cho em thích thú và nhớ mãi? - Em ao ước chuyến nào? Củng cố: Khi kể chuyện, ta phải kể nào? Dặn dò: Về nhà học bài, chuẩn bị cho bài: Viết bài tập làm văn số - Ôn lại văn tự - Nắm chắc: + Ngôi kể và lời kể văn tự + Thứ tự kể văn tự (73) *Rút kinh nghiệm Tuần Tiết 34 + 35: Ngày soạn : Ngày dạy: Lớp dạy: Tập làm văn: VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ I.MỤC TIÊU : 1.Kiến thức:Hs củng cố kiến thức đã học phần tập làm văn cách kể câu chuyện có ý nghĩa 2.Kỹ năng: Rèn kỹ tạo lập văn tự 3.Thái độ: Hs ý thức học tập tốt, tự giác làm bài II.CHUẨN BỊ - Gv: Ra đề + đáp án - HS: Ôn tập kiến thức, xem lại các đề bài III.PHƯƠNG PHÁP: thực hành IV TIẾN TRÌNH CÁC LỚP DẠY: - Lớp: Sĩ số: Nữ: DT: NữDT: - Lớp: Sĩ số: Nữ: DT: NữDT: - Học sinh cá biệt: - Học sinh cá biệt: - Học sinh vắng: - Học sinh vắng: (74) - Lớp: Sĩ số: Nữ: DT: NữDT: - Lớp: Sĩ số: Nữ: DT: NữDT: - Học sinh cá biệt: - Học sinh cá biệt: - Học sinh vắng: - Học sinh vắng: V.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1.Ổn định lớp 2.Kiểm tra bài cũ 3.Bài mới:Gv ghi đề lên bảng A ĐỀ: Kể người bạn tốt lớp ( nơi ở) mà em yêu mến * Yêu cầu cần đạt: - Thể loại: Tự kết hợp với biểu cảm - Yêu cầu: Kể người bạn tốt lớp ( nơi em ở) mà em yêu mến B ĐÁP ÁN – BIỂU ĐIỂM: 1, Mở bài: ( điểm) - Giới thiệu người bạn tốt mà em yêu mến + Tên, mối quan hệ em và bạn + Lý em yêu mến bạn 2, Thân bài: ( điểm) - Kể phẩm chất, việc làm tốt đẹp bạn (có thể kể xuôi kể ngược): + Bạn chăm chuyên cần học tập: học thầy, bạn + Tận tình giúp đỡ bạn, không ngại khó, ngại khổ + Tham gia nhiệt tình các hoạt động Đội: đội viên gương mẫu + Tự giác giúp đỡ công việc nhà cho bố mẹ + Tính tình hiền lành, lễ phép, vâng lời thầy cô giáo, bạn bè tin yêu 3, Kết bài: ( điểm) - Nêu cảm nghĩ em bạn: + Yêu mến học tập bạn + Tình cảm càng ngày càng gắn bó * Hướng dẫn chấm: - Điểm 9- 10: Bài viết đúng thể loại, nội dung đầy đủ, văn phong sáng sủa, trình bày trôi chảy mạch lạc đẹp Bố cục rõ ràng, đảm bảo các ý, đầy đủ nội dung - Điểm 7-8: Bài viết đúng thể loại, bài làm sẽ, đoạn văn mạch lạc, bố cục rõ ràng - Điểm 5- 6: Bài viết bố cục rõ ràng nội dung tương đối đầy đủ , trình bày làm 1->2 phần Sai 5-8 lỗi chính tả - Điểm: 3- 4: Bài làm chưa đủ phần, câu chuyện lủng củng, rời rạc, sai nhiều lỗi - Điểm 1-2: Xác định chưa đúng yêu cầu, sai nhiều lỗi chính tả, đặt câu viết đoạn nội dung còn sơ sài - Điểm 0: Bài làm lạc đề bỏ giấy trắng 4.Củng cố - Gv thu bài nhận xét làm bài 5.Dặn dò: - Làm lại đề này vào bài tập - Soạn bài "Ếch ngồi đáy giếng" *Rút kinh nghiệm: (75) Tuần Tiết 36: Ngày soạn : Ngày dạy: Lớp dạy: Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG (Truyện ngụ ngôn) I.MỤC TIÊU BÀI HỌC 1.Kiến thức: - Đặc điểm nhân vật, kiện, cốt truyện tác phẩm ngụ ngôn - Ý nghĩa giáo huấn sâu sắc truyện ngụ ngôn - Nghệ thuật đặc sắc truyện: mượn chuyện loài vật để hỏi chuyện người, ẩn bài học triết lí; tình bất ngờ, hài hước; độc đáo 2.Kỹ năng: - Đọc – hiểu văn truyện ngụ ngôn - Liên hệ các việc truyện với tình huống, hoàn cảnh thực tế - Kể lại truyện * Kỹ sống: - Tự nhận thức giá trị ứng xử khiêm tốn,biết học hỏi sống - Giao tiếp: phản hồi /lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, cảm nhận thân giá trị nội dung, nghệ thuật bài học truyện ngụ ngôn 3.Thái độ: HS không nên kiêu ngạo, chủ quan tình giống nhân vật ếch II.CHUẨN BỊ Gv : Đọc nghiên cứu sgk, sgv, tham khảo tài liệu HS: Đọc văn và trả lời câu hỏi sgk III PHƯƠNG PHÁP: Phương pháp: Phân tích, nêu vấn đề, tái hiện, gợi mở (76) Kỹ thuật dạy học: - Động não : Suy nghĩ tình bài học rút từ truyện ngụ ngôn - Thảo luận nhóm, kĩ thuật trình bày, phút giá trị nội dung, nghệ thuật và bài học truyện ngụ ngôn - Cặp đôi, chia sẻ suy nghĩ tình tiết các truyện ngụ ngôn IV/ TÌNH HÌNH LỚP DẠY: Lớp 6F Sĩ số Trong đó DT Nữ DT Học sinh vắng Học sinh cá biệt Ghi chú V.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: - Em hãy kể tóm tắt truyện "Em bé thông minh"? Nêu nội dung ,ý nghĩa truyện? 3.Bài : Gv giới thiệu bài Hoạt động thầy trò *Hoạt động 1:Hướng dẫn hs Đọc - Tìm chung văn Gv gọi hs đọc chú thích * sgk - Thế nào là truyện ngụ ngôn? - Thế nào là chúa tể? - Nhâng nháo là hành động nào ? GV hướng dẫn hs đọc( lời kể tự nhiên,hóm hỉnh, đến cuối câu chuyện thể kết thúc bất ngờ) -Gv đọc mẫu lần-gv gọi hs đọc lại - Quan sát các tranh minh họa, các em hãy tóm tắt văn theo tranh? - Truyện kể theo ngôi thứ mấy?( ngôi 3) - Văn sử dụng phương thức biểu đạt nào?( Tự sự) - Văn này có thể chia làm phần? Nội dung I Đọc – Tìm hiểu chung 1.Khái niệm truyện ngụ ngôn( Sgk) 2.Chú thích (sgk) 3.Đọc văn 4.Tóm tắt Bố cục: phần: - Phần 1: “từ đầu đến vị chúa tể”-> Ếch giếng - Phần 2: đoạn còn lại -> Ếch khỏi giếng *Hoạt động 2: HDHS Phân tích, tìm hiểu III Phân tích Cuéc sèng cña Õch ë văn giÕng: *KT: Động não : Suy nghĩ tình bài học rút từ truyện ngụ (77) ngôn ? C©u v¨n nµo võa giíi thiÖu nh©n vËt, võa giíi thiÖu kh«ng gian Õch sèng? Cã mét Õch giÕng nä - Kh«ng gian: nhá bÐ, chËt hÑp, kh«ng ? GiÕng lµ mét kh«ng gian nh thÕ nµo? thay đổi ? Xung quanh Õch cã nh÷ng vËt nµo - Xung quanh: mét vµi con, nh¸i, cua, èc bÐ nhá… sèng cïng? ? Em hãy nhận xét môi trờng sốngcủa ếch? -> Môi trờng sống chật hẹp, trì trệ, đơn gi¶n H»ng ngµy khiÕp sî ? Trong m«i trêng Êy, Õch ta tù thÊy m×nh -> Õch ta oai nh mét vÞ chóa tÓ, coi bÇu trêi chØ b»ng c¸i vung nh thÕ nµo? H·y t×m chi tiÕt? ? Điều đó cho em thấy đặc điểm gì Sự hiểu biết nông cạn lại huênh hoang tÝnh c¸ch cña Õch? ? KÓ vÒ Õch víi nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch nh vËy, tác giả đã sử dụng NT gì? Nhân hoá - Truyện muốn nhắc nhở chúng ta điều gì? GV giảng: Môi trường giới sống ếch nhỏ bé, ếch chưa biết thêm môi trường khác-> tầm nhìn giới và vật xung quanh hạn hẹp nên ít hiểu biết, hiểu biết kéo dài lâu ngày - Chuyện Ếch nhằm ám điều gì =>Môi trường sống hạn hẹp khiến người? người ta chủ quan kiêu ngạo, không - GV liên hệ thực tế: "Ở nhà với mẹ biết biết thực chất mình ngày nào khôn","Những điều ta biết là giọt nước, điều ta chưa biết là Đại dương" ? Nªu sù viÖc tiÕp theo cña c©u chuyÖn? 2.Khi Ếch khỏi giếng ? Õch ta khái giÕng b»ng c¸ch nµo? - Ma to, níc trµn giÕng-> Õch ngoµi ? C¸i c¸ch ngoµi Êy thuéc vÒ ý muèn chñ quan hay kh¸ch quan cña Õch? - Kh¸ch quan, ngoµi ý muèn cña Õch - Kh«ng gian më réng víi bÇu trêi ? Kh«ng gian ngoµi giÕng cã g× kh¸c víi khiÕn Õch ta cã thÓ ®i l¹i kh¾p n¬i kh«ng gian giÕng? ? ếch có thích nghi đợc với thay đổi đó kh«ng? - Õch nh©ng nh¸o nh×n bÇu trêi, ch¶ ? Những cử nào ếch chúng tỏ điều thèm để ý xung quanh đó? - KÕt côc: BÞ mét tr©u di qua giÉm ? Kết cục, chuyện gì đã xảy với ếch? bÑp ->kiêu ngạo, chủ quan, coi thường ? Theo em, v× Õch l¹i bÞ giÉm bÑp? - Cø tëng m×nh oai nh giÕng, coi thêng người khác mäi thø xung quanh; sèng l©u m«i trêng chËt hÑp, kh«ng cã kiÕn thøc vÒ thÕ giíi réng lín ? Mîn sù viÖc nµy, d©n gian muèn khuyªn =>ND ta muèn khuyªn: không ngêi ®iÒu g×? chủ quan, kiêu ngạo, coi thường người khác, phải biết hạn chế mình để mở rộng tầm hiểu biết Ngược lại kh«ng nhËn thøc râ giíi h¹n cña m×nh sÏ bÞ thÊt b¹i th¶m h¹i (78) *Hoạtđộng 3:Hướng dẫn hs rút bài học *KNS: - Tự nhận thức giá trị ứng xử khiêm tốn,biết học hỏi sống *KT: - Thảo luận nhóm, kĩ thuật trình bày, phút bài học truyện ngụ ngôn - Cặp đôi, chia sẻ suy nghĩ tình tiết các truyện ngụ ngôn - Truyện "Ếch ngồi đáy giếng" nhằm nêu bài học gì? -HS làm việc theo nhóm.Đại diện nhóm trình bày->các nhóm khác nhận xét,bổ sung ->GV nhận xét và chốt lại ý đúng - GV liên hệ giáo dục hs Hoạt động 4: HDHS Tổng kết bài học *KNS: - Giao tiếp: phản hồi /lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, cảm nhận thân giá trị nội dung, nghệ thuật bài học truyện ngụ ngôn *KT: - Thảo luận nhóm, kĩ thuật trình bày, phút giá trị nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa truyện ngụ ngôn - HS đọc ghi nhớ sgk 3.Bài học - Dù môi trường, hoàn cảnh sống giới hạn phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết mình nhiều hình thức khác - Không chủ quan kiêu ngạo coi thường người khác III Tổng kết *Ghi nhớ (sgk) *Ý nghĩa truyện: - Phª ph¸n nh÷ng kÎ hiÓu biÕt h¹n hÑp nhng huªnh hoang - Khuyªn nhñ ngêi ta ph¶i biÕt më réng tầm hiểu biết, không đợc chủ quan, kiªu ng¹o 4.Củng cố - Nêu nội dung ý nghĩa truyện"Ếch ngồi đáy giếng"? 5.Dặn dò : - Đọc lại truyện và kể chuyện - Học bài +làm bài tập sgk - Soạn bài "Thầy bói xem voi" - Trả lời câu hỏi đọc - hiểu văn vào soạn * Rút kinh nghiệm Tuần 10 Ngày soạn : (79) Tiết 37: Ngày dạy: Lớp dạy: Văn bản: THẦY BÓI XEM VOI (Truyện ngụ ngôn) I.MỤC TIÊU BÀI HỌC 1.Kiến thức: - Đặc điểm nhân vật, kiện, cốt truyện tác phẩm ngụ ngôn - Ý nghĩa giáo huấn sâu sắc truyện ngụ ngôn - Cách kể chuyện ý vị, tự nhiên, độc đáo 2.Kỹ năng: - Đọc - hiểu văn truyện ngụ ngôn - Liên hệ các việc truyện với tình huống, hoàn cảnh thực tế - Kể diễn cảm truyện Thầy bói xem voi * Kỹ sống: - Tự nhận thức giá trị ứng xử khiêm tốn, biết học hỏi sống - Giao tiếp: phản hồi /lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, cảm nhận thân giá trị nội dung, nghệ thuật bài học truyện ngụ ngôn 3.Thái độ: Hs xem xét đánh giá việc gì phải nhìn cách toàn diện không nên các ông thầy bói truyện II.CHUẨN BỊ Gv: Đọc nghiên cứu sgk, sgv, bảng phụ ý nghĩa truyện, tranh ảnh thầy bói xem voi, tham khảo tài liệu HS: Đọc văn và trả lời câu hỏi sgk III PHƯƠNG PHÁP: Phương pháp: Giải thích, nêu vấn đề, thảo luận, đàm thoại Kỹ thuật dạy học: - Động não : Suy nghĩ tình bài học rút từ truyện ngụ ngôn - Thảo luận nhóm, kĩ thuật trình bày, phút giá trị nội dung, nghệ thuật và bài học truyện ngụ ngôn - Cặp đôi, chia sẻ suy nghĩ tình tiết các truyện ngụ ngôn IV/ TÌNH HÌNH LỚP DẠY: Lớp 6F Sĩ số Trong đó DT Nữ DT Học sinh vắng Học sinh cá biệt V.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: Ổn định lớp: 2.Kiểm tra bài cũ: Ghi chú (80) - Thế nào gọi là truyện ngụ ngôn? - Em hãy kể chuyện “ Ếch ngồi đáy giếng” và nêu bài học thông qua câu chuyện này? + HS kể đảm bảo nội dung truyện + Bài học: Không chủ quan, kiêu ngạo Cần thường xuyên mở rộng hiểu biết nhiều hình thức 3.Bài : Gv giới thiệu bài Hoạt động thầy trò Nội dung Hoạt động I : HDHS Đọc - Tìm hiểu I §äc - t×m hiÓu chung: §äc vµ kÓ: chung Chó thÝch * GV đọc, gọi HS đọc, tóm tắt ? Gi¶i nghÜa tõ: thÇy bãi, sun sun, qu¹t thóc, đòn càn? ? C¸c nh©n vËt truyÖn nµy cã g× kh¸c víi c¸c nh©n vËt truyÖn Õch ngåi đáy giếng? - Nh©n vËt lµ ngêi Bè côc: - P1: tõ ®Çu sê ®u«i: C¸c thÇy bãi xem ? Em hãy cho biết bố cục truyện? voi - P2: tiÕp chæi xÓ cïn: C¸c thÇy ph¸n vÒ voi - P3: cßn l¹i: HËu qu¶ cña viÖc xem vµ ph¸n vÒ voi Hoạt động 2: HDHS Đọc –Hiểu văn II đọc -Tìm hiểu chi tiết C¸c thầy bãi xem voi: *KNS: - Tự nhận thức giá trị ứng xử khiêm tốn, biết học hỏi sống - C¸c thÇy bãi: bÞ mï *KTDH: - Cặp đôi, chia sẻ suy nghĩ - Hoµn c¶nh: Õ hµng, cha biÕt h×nh thï tình tiết các truyện ngụ ngôn voi ? ông thầy bói có đặc điểm gì chung? ? N¨m «ng thÇy bãi xem voi hoµn c¶nh nµo? ? ViÖc xem voi hoµn c¶nh Êy, cã dÊu hiÖu nµo kh«ng b×nh thêng? - Mù lại muốn xem voi hàng ế, ngồi - Cách xem: Dùng tay để xem voi, tán gẫu, thấy voi qua nảy ý định thầy sờ phận xem -> ý định không nghiêm túc ?Cách xem voi các thầycó gì đặc biệt? ? Tõ xem vµ sê cã nghÜa lµ g×? - Xem: nh×n, quan s¸t mäi viÖc b»ng m¾t… - Sờ: dùng tay để cảm nhận tính chất vËt… ? T¹i gäi lµ xem mµ l¹i kÓ lµ sê voi? - Vì các thầy bị mù nên phải sờ để Giễu cợt, phê phán cách xem voi các thÇy bãi th¶o m·n sù tß mß… ? Mîn chuyÖn xem voi o¸i o¨m nµy, nh©n C¸c thÇy bãi nhËn xÐt vÒ voi: dân muốn tỏ thái độ gì thầy bói? sun sun nh đỉa ? Sau sê voi, c¸c thÇy bãi lÇn lît nhËn chần chẫn nh đòn càn xÐt vÒ voi nh thÕ nµo? Con voi bÌ bÌ nh c¸i qu¹t thãc Sừng sững nh cột đình tua tña nh chæi xÓ cïn - NT: so sánh, ví von, từ láy -> đặc tả hình (81) ? Biện pháp NT gì đợc dùng đây? Tác thù voi nhằm tô đậm nhận xét sai lầm dông cña BPNT nµy? cña c¸c thÇy bãi ? Theo em, c¸c thÇy xem vµ t¶ vÒ voi nh có đúng không? - Đúng phần ? §óng ë chç nµo? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng nhËn thøc cña thÇy bãi vÒ voi? -> Nhận thức đúng phận ? Thái độ các thầy? ? Sai lÇm cña c¸c thÇy bãi lµ ë chç nµo? ? Nguyªn nh©n cña nh÷ng sai lÇm Êy? - Do c¸c thÇy chñ quan viÖc xem xÐt voi, sê mét bé phËn mµ ph¸n toµn bé sù vËt ? HËu qu¶ cña viÖc xem xÐt voi ? ? V× c¸c thÇy bãi x« x¸t nhau? - Tất nói sai voi nhng tất cho là mình đúng ? Qua việc này ND ta muốn tỏ thái độ g× víi nh÷ng ngêi lµm nghÒ bãi to¸n? - Phª ph¸n, chÕ giÔu nghÒ thÇy bãi ? Mîn sù viÖc nµy, ND ta muuèn khuyªn r¨n ®iÒu g×? HĐ3: HD HS Tổng kết văn *KNS: - Giao tiếp: phản hồi /lắng nghe tích cực, trình bày suy nghĩ/ ý tưởng, cảm nhận thân giá trị nội dung, nghệ thuật bài học truyện ngụ ngôn *KTDH: - Động não : Suy nghĩ tình bài học rút từ truyện ngụ ngôn - Thảo luận nhóm, kĩ thuật trình bày, phút giá trị nội dung, nghệ thuật và bài học truyện ngụ ngôn ? NT chñ yÕu cña truyÖn nµy lµ g× ? ? Néi dung truyÖn ? H§4: HD HS Luyện tập 4.Củng cố - Sê bé phËn -> ®o¸n toµn bé voi - Thái độ: + Tin nh÷ng g× m×nh nh×n thÊy + Ph¶n b¸c ý kiÕn cña ng¬× kh¸c + Khẳng định ý kiến mình HËu qu¶: - §¸nh to¸c ®Çu ch¶y m¸u(h¹i vÒ thÓ x¸c) - Cha biÕt h×nh thï voi( h¹i vÒ tinh thÇn) Bµi häc Kh«ng nªn chñ quan nhËn thøc sù vật Muốn nhận thức đúng vật phải xem xÐt toµn diÖn III Tæng kÕt NghÖ thuËt - Mîn chuyÖn kh«ng b×nh thêng cña ngời để khuyên răn ngời bài học sâu sắc nào đó( bài học cách thức nhận thức sù vËt) Néi dung: - Phª ph¸n nghÒ thÇy bãi - Khuyên ngời ta muốn hiểu đúng vật phải nghiên cứu toàn diện vật đó IV LuyÖn tËp: KÓ diÔn c¶m truyÖn? Em cã suy nghÜ vµ rót bµi häc g× cho b¶n th©n sau häc xong truyÖn? (82) - Nêu nội dung ý nghĩa truyện"Thầy bói xem voi"? 5.Dặn dò : - Đọc lại truyện và kể chuyện - Học bài - Soạn bài "Danh từ (Tiếp theo)" và Luyện nói kể chuyện * Rút kinh nghiệm (83) (84)