Chủ đề: CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ Thời lượng: 03 tiết I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức. HS nắm được các kiến thức sau: Có 4 loại hợp chất vô cơ là: Oxit Axit Bazơ Muối. Khái niệm về các loại hợp chất vô cơ. CTHH của các loại hợp chất vô cơ. Phân loại và gọi tên các loại hợp chất vô cơ. Nhận biết và phân loại các loại hợp chất vô cơ. 2. Kĩ năng. Rèn cho HS một số kĩ năng: Lập CTHH của các loại hợp chất vô cơ. Đọc tên của các loại hợp chất vô cơ. Hoạt động nhóm. Làm bài tập tính toán theo phương trình hóa học. Viết PTHH. Trình bày trước đám đông. 3. Năng lực. Năng lực tư duy, ngôn ngữ, tính toán, phân tích, tổng hợp. Năng lực tự giải quyết vấn đề, vận dụng kiến thức vào thực tế. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC: Máy chiếu có nội dung các bài tập. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: • Nội dung 1: OXIT AXIT BAZƠ MUỐI: (02 tiết) Mục tiêu: HS biết được: Có 4 loại hợp chất vô cơ là: Oxit Axit Bazơ Muối. Hiểu khái niệm và phân loại được các loại hợp chất vô cơ. Viết được CTHH của các loại hợp chất vô cơ, gọi tên các loại hợp chất vô cơ. Rèn cho HS một số kĩ năng: Lập CTHH, phân loại, đọc tên các loại hợp chất vô cơ. Phát triển cho HS một số năng lực: Năng lực tư duy, ngôn ngữ, phân tích, tổng hợp. Vận dụng kiến thức vào thực tế. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung Hoạt động 1: Tìm hiểu oxit là gì ? Khi đốt cháy S, P, Fe trong oxi sản phẩm tạo thành là những chất gì ? Em có nhận xét gì về thành phần cấu tạo của các chất trên ? Trong hóa học những hợp chất có đủ 2 điều kiện như trên gọi làoxit. Vậy oxit là gì? Bài tập 1: Trong các hợp chất sau, hợp chất nào thuộc loại oxit ? a. K2O d. H2S b. CuSO4 e. SO3 c. Mg(OH)2 f. CuO Khi đốt cháy S, P, Fe trong oxi sản phẩm tạo thành là SO2, P2O5, Fe3O4 (hay FeO. Fe2O3) Trong thành phần cấu tạo của các chất trên đều: + Có 2 nguyên tố. + 1 trong 2 nguyên tố là oxi. Kết luận: Oxit là hợp chất của 2 nguyên tố, trong đó có 1 nguyên tố là oxi. Vận dụng kiến thức đã biết về oxit để giải bài tập 1: Đáp án: a, e, f. I. Oxit: 1. Định nghĩa: Oxit là hợp chất của 2 nguyên tố, trong đó có 1 nguyên tố là oxi. Ví dụ: SO2 ; Na2O; CuO. Hãy nhắc lại công thức chung của hợp chất gồm 2 nguyên tố và phát biểu lại qui tắc hóa trị ? Vậy theo em CTHH của oxit được viết như thế nào ? Yêu cầu HS làm bài tập 2a SGK 91 CT chung: Qui tắc hóa trị: a. x = b. y CTHH của oxit: Bài tập 2a SGK 91: P2O5 2. Công thức: Theo qui tắc hóa trị, ta có: n. x = II. y Yêu cầu HS quan sát lại các CTHH ở trên bảng, hãy cho biết S, P là kim loại hay phi kim ? Vì vậy, oxit được chia làm 2 loại chính: HS quan sát các CTHH, biết được: + S, P là phi kim. + Fe là kim loại. 3. Phân loại: Oxit axit: thường là oxit của phi kim tương ứng với 1 axit. Ví dụ: P2O5; N2O5... + Oxit của các phi kim là oxit axit. + Oxit của các kim loại oxit bazơ. GV giới thiệu và giải thích về oxit axit và oxit bazơ. Oxit axit Axit tương ứng CO2 H2CO3 P2O5 H3PO4 SO3 H2SO4 Oxit bazơ Bazơ tương ứng K2O KOH CaO Ca(OH)2 MgO Mg(OH)2 Yêu cầu HS làm bài tập 4 SGK 91 Nhận xét và chấm điểm. HS nghe và ghi nhớ: + Oxit axit: thường là oxit của phi kim tương ứng với 1 axit. + Oxit bazơ là oxit của kim loại và tương ứng với 1 bazơ. Thảo luận theo nhóm để giải bài tập 4 SGK 91 + Oxit axit: SO3, N2O5, CO2 + Oxit bazơ: Fe2O3, CuO, CaO NO, CO không phải là oxit axit Oxit bazơ: thường là oxit của kim loại và tương ứng với 1 bazơ. Ví dụ: Al2O3; CaO… Mn2O7, Cr2O7... không phải là oxit bazơ Để gọi tên oxit người ta theo qui tắc chung như sau Yêu cầu HS đọc tên các oxit + oxit axit: SO3, N2O5, CO2, SO2. + Oxit bazơ: Fe2O3, CuO, CaO, FeO. Giải thích cách đọc tên các oxit: + Đối với các oxit bazơ mà kim loại có nhiều hóa trị đọc tên oxit bazơ kèm theo hóa trị của kim loại. ? Trong 2 công thức Fe2O3 và FeO sắt có hoá trị là bao nhiêu ? ? Hãy đọc tên 2 oxit sắt ở trên Đối với các oxit axit đọc tên kèm theo tiền tố chỉ số nguyên tử của phi kim và oxi. Chỉ số Tên tiền tố 1 Mono (không cần ghi) 2 Đi 3 Tri 4 Tetra 5 Penta … … Yêu cầu HS đọc tên các oxit axit sau: SO3, N2O5, CO2, SO2. (Phần đọc tên này không yêu cầu HS phải đọc đúng tên các oxit) Nghe và ghi nhớ cách đọc tên oxit bazơ: Tên oxit bazơ = Tên kim loại (kèm hóa trị) + Oxit sắt (III) oxit và sắt (II) oxit. Nghe và ghi nhớ cách đọc tên oxit axit: Tên oxit axit = Tên phi kim + Oxit (kèm theo tiền tố chỉ số nguyên tử phi kim và oxi) + Lưu huỳnh trioxit. + Đinitơpentaoxit. + Cacbon đioxit. + Lưu huỳnh đioxit. 4. Cách gọi tên: Tên oxit bazơ = tên kim loại (kèm hóa trị) + Oxit Ví dụ: Tên oxit axit = tên phi kim + Oxit (kèm theo tiền tố chỉ số nguyên tử phi kim và oxi) Ví dụ: Hoạt động 2: Tìm hiểu về axit Yêu cầu HS lấy ví dụ về một số axit đã biết. ? Em hãy nhận xét điểm giống và khác nhau trong các thành phần phân tử trên. Từ nhận xét hãy rút ra định nghĩa về axit. Các nguyên tử H này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại. Nếu gốc axit là A với hoá trị là n em hãy rút ra công thức chung của axit. Gv tiếp tục đặc câu hỏi Hướng dẫn HS làm quen với một số gốc axit ở bảng phụ lục 2156 viết công thức của axit. GV: giới thiệu. Gốc axit. NO3 (nitrat). = SO4 (sunfat). PO4 (photphat). Tên axit: HNO3(a. nitric). H2SO4 (a. sunfuric). H3PO4 (a. photphoric). cách đọc tên ? Nguyên tắc: Chuyển đuôi at ic Chuyển đuôi it ơ Vấn đề: = SO3: sunfit. Hãy đọc tên axit tương ứng. Yêu cầu HS: đọc tên các axit: HBr, HCl. Chuyển đuôi ua hidric. Br: Bromua Cl: clorua Tên gọi chung: Bài tập 1: viết công thức hoá hóa học của các axit sau: axit sunfuhidric. axit cacbonic. axit photphoric. HCl, H2SO4, HNO3, H3PO4 Giống: đều có nguyên tử H. Khác: các nguyên tử H liên kết với các nhóm nguyên tử (gốc axit) khác nhau. Phân tử axit gồm 1 hay nhiều nguyên tử H liên kết với gốc axit. Công thức chung axit HnA Hs trả lời câu hỏi do Gv đặc ra. Dựa vào thành phần có thể chia axit thành 2 loại: + Axit không có oxi. + Axit có oxi. Hãy lấy ví dụ minh họa? H2SO3: axit sunfurơ Axit không có oxi Axit bromhiđic. Axit clohiđric H3PO4(axitphotphoríc) HCl(axitclohiđríc) H2SO3 (axit sunfurơ) II. Axit. 1. Khái niệm: Phân tử axít gồm một hay nhiều nguyên tử hiđrô liên kết với gốc axít, các nguyên tử hiđrô này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại. 2. Công thức của axít. HnA n: làchỉ số của nguyên tử H A: là gốc axít. 3. Phân loại axít. Axit không có oxi. HCl, H2S. Axit có oxi. HNO3, H2SO4, H3PO4 … Axit có oxi: 4. Gọi tên của axít. a. Axít có oxi: Tên axit: axit + PK + ic b. Axít không có oxi: Tên axit: axit + PK + hiđic c. Axít có ít oxi: Tên axit: axit + PK + ơ
Trang 1Chủ đề: CÁC LOẠI HỢP CHẤT VÔ CƠ
Thời lượng: 03 tiết
I MỤC TIÊU:
1 Kiến thức HS nắm được các kiến thức sau:
- Có 4 loại hợp chất vô cơ là: Oxit - Axit - Bazơ - Muối
- Khái niệm về các loại hợp chất vô cơ
- CTHH của các loại hợp chất vô cơ
- Phân loại và gọi tên các loại hợp chất vô cơ
- Nhận biết và phân loại các loại hợp chất vô cơ
2 Kĩ năng Rèn cho HS một số kĩ năng:
- Lập CTHH của các loại hợp chất vô cơ
- Đọc tên của các loại hợp chất vô cơ
- Hoạt động nhóm
- Làm bài tập tính toán theo phương trình hóa học
- Viết PTHH
- Trình bày trước đám đông
3 Năng lực
- Năng lực tư duy, ngôn ngữ, tính toán, phân tích, tổng hợp
- Năng lực tự giải quyết vấn đề, vận dụng kiến thức vào thực tế
II THIẾT BỊ DẠY HỌC:
- Máy chiếu có nội dung các bài tập
III TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
• Nội dung 1: OXIT - AXIT - BAZƠ - MUỐI: (02 tiết)
Mục tiêu:
- HS biết được: Có 4 loại hợp chất vô cơ là: Oxit - Axit - Bazơ - Muối
- Hiểu khái niệm và phân loại được các loại hợp chất vô cơ Viết được CTHH của các loại hợp chất vô cơ, gọi tên các loại hợp chất vô cơ
- Rèn cho HS một số kĩ năng: Lập CTHH, phân loại, đọc tên các loại hợp chất vô cơ
- Phát triển cho HS một số năng lực: Năng lực tư duy, ngôn ngữ, phân tích, tổng hợp
- Vận dụng kiến thức vào thực tế
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
Hoạt động 1: Tìm hiểu oxit là gì ?
- Khi đốt cháy S, P, Fe trong
oxi sản phẩm tạo thành là
những chất gì ?
- Em có nhận xét gì về thành
phần cấu tạo của các chất trên
?
- Khi đốt cháy S, P, Fe trong oxi sản phẩm tạo thành là SO2, P2O5, Fe3O4
(hay FeO Fe2O3)
- Trong thành phần cấu tạo của các chất trên đều:
I Oxit:
1 Định nghĩa:
Oxit là hợp chất của 2 nguyên tố, trong đó có 1 nguyên tố là oxi
Ví dụ: SO2 ; Na2O; CuO
Trang 2Trong hóa học những hợp
chất có đủ 2 điều kiện như
trên gọi làoxit Vậy oxit là gì?
* Bài tập 1: Trong các hợp
chất sau, hợp chất nào thuộc
loại oxit ?
a K2O d H2S
b CuSO4 e SO3
c Mg(OH)2 f CuO
+ Có 2 nguyên tố
+ 1 trong 2 nguyên tố là oxi
Kết luận: Oxit là hợp chất
của 2 nguyên tố, trong đó
có 1 nguyên tố là oxi
- Vận dụng kiến thức đã biết về oxit để giải bài tập 1:
Đáp án: a, e, f
- Hãy nhắc lại công thức
chung của hợp chất gồm 2
nguyên tố và phát biểu lại qui
tắc hóa trị ?
Vậy theo em CTHH của
oxit được viết như thế nào ?
- Yêu cầu HS làm bài tập 2a
SGK/ 91
- CT chung: a b y
A
- Qui tắc hóa trị: a x = b y
CTHH của oxit:
y
II n
M
- Bài tập 2a SGK/ 91: P2O5
2 Công thức: n II y
M
Theo qui tắc hóa trị, ta có:
n x = II y
- Yêu cầu HS quan sát lại các
CTHH ở trên bảng, hãy cho
biết S, P là kim loại hay phi
kim ?
Vì vậy, oxit được chia làm
2 loại chính:
- HS quan sát các CTHH, biết được:
+ S, P là phi kim
+ Fe là kim loại
3 Phân loại:
- Oxit axit: thường là oxit
của phi kim tương ứng với
1 axit
Ví dụ: P2O5; N2O5
+ Oxit của các phi kim là oxit
axit
+ Oxit của các kim loại oxit
bazơ
- GV giới thiệu và giải thích
về oxit axit và oxit bazơ
Oxit axit Axit tương ứng
CO2 H2CO3
P2O5 H3PO4
SO3 H2SO4
Oxit bazơ Bazơ tương ứng
- Yêu cầu HS làm bài tập 4
- HS nghe và ghi nhớ:
+ Oxit axit: thường là oxit của phi kim tương ứng với
1 axit
+ Oxit bazơ là oxit của kim loại và tương ứng với
1 bazơ
- Thảo luận theo nhóm để giải bài tập 4 SGK/ 91 + Oxit axit: SO3, N2O5,
CO2
NO, CO không phải là oxit axit
- Oxit bazơ: thường là oxit
của kim loại và tương ứng với 1 bazơ
Ví dụ: Al2O3; CaO…
Mn 2 O 7 , Cr 2 O 7
không phải là oxit bazơ
2
Trang 3SGK/ 91
- Nhận xét và chấm điểm
+ Oxit bazơ: Fe2O3, CuO, CaO
- Để gọi tên oxit người ta
theo qui tắc chung như sau
- Yêu cầu HS đọc tên các oxit
+ oxit axit: SO3, N2O5, CO2,
SO2
+ Oxit bazơ: Fe2O3, CuO,
CaO, FeO
- Giải thích cách đọc tên các
oxit:
+ Đối với các oxit bazơ mà
kim loại có nhiều hóa trị
đọc tên oxit bazơ kèm theo
hóa trị của kim loại
? Trong 2 công thức Fe2O3 và
FeO sắt có hoá trị là bao
nhiêu ?
? Hãy đọc tên 2 oxit sắt ở trên
- Đối với các oxit axit đọc
tên kèm theo tiền tố chỉ số
nguyên tử của phi kim và oxi
Chỉ số Tên tiền tố
1 Mono (không cần ghi)
- Yêu cầu HS đọc tên các oxit
axit sau: SO3, N2O5, CO2,
SO2
(Phần đọc tên này không yêu cầu HS phải đọc đúng tên các oxit)
- Nghe và ghi nhớ cách đọc tên oxit bazơ:
Tên oxit bazơ = Tên kim
loại (kèm hóa trị) + Oxit
- sắt (III) oxit và sắt (II) oxit
- Nghe và ghi nhớ cách đọc tên oxit axit:
Tên oxit axit = Tên phi
kim + Oxit (kèm theo tiền
tố chỉ số nguyên tử phi kim và oxi)
+ Lưu huỳnh trioxit
+ Đinitơpentaoxit
+ Cacbon đioxit
+ Lưu huỳnh đioxit
4 Cách gọi tên:
- Tên oxit bazơ = tên kim
loại (kèm hóa trị) + Oxit
Ví dụ:
- Tên oxit axit = tên phi kim
+ Oxit (kèm theo tiền tố chỉ
số nguyên tử phi kim và oxi)
Ví dụ:
Hoạt động 2: Tìm hiểu về axit
Yêu cầu HS lấy ví dụ về một
số axit đã biết
? Em hãy nhận xét điểm
giống và khác nhau trong các
thành phần phân tử trên
- Từ nhận xét hãy rút ra định
nghĩa về axit
- HCl, H2SO4, HNO3,
H3PO4
- Giống: đều có nguyên tử
H
- Khác: các nguyên tử H liên kết với các nhóm nguyên tử (gốc axit) khác
II Axit
1 Khái niệm: Phân tử axít
gồm một hay nhiều nguyên
tử hiđrô liên kết với gốc axít, các nguyên tử hiđrô này có thể thay thế bằng các nguyên tử kim loại
Trang 4- Các nguyên tử H này có thể
thay thế bằng các nguyên tử
kim loại
- Nếu gốc axit là A với hoá trị
là n em hãy rút ra công
thức chung của axit
- Gv tiếp tục đặc câu hỏi
- Hướng dẫn HS làm quen
với một số gốc axit ở bảng
phụ lục 2/156 viết công
thức của axit
- GV: giới thiệu
Gốc axit
− NO3 (nitrat)
= SO4 (sunfat)
≡ PO4 (photphat)
Tên axit: HNO3(a nitric)
H2SO4 (a sunfuric) H3PO4
(a photphoric)
cách đọc tên ?
Nguyên tắc:
Chuyển đuôi at ic
Chuyển đuôi it ơ
Vấn đề: = SO3: sunfit
Hãy đọc tên axit tương
ứng
- Yêu cầu HS: đọc tên các
axit: HBr, HCl
- Chuyển đuôi ua hidric
- Br: Bromua
- Cl: clorua
Tên gọi chung:
Bài tập 1: viết công thức hoá
hóa học của các axit sau:
- axit sunfuhidric
- axit cacbonic
- axit photphoric
nhau
- Phân tử axit gồm 1 hay nhiều nguyên tử H liên kết với gốc axit
- Công thức chung axit
HnA
- Hs trả lời câu hỏi do Gv đặc ra
- Dựa vào thành phần có thể chia axit thành 2 loại:
+ Axit không có oxi
+ Axit có oxi
Hãy lấy ví dụ minh họa?
H2SO3: axit sunfurơ
- Axit không có oxi
- Axit bromhiđic
- Axit clohiđric
- H3PO4(axitphotphoríc)
- HCl(axitclohiđríc)
- H2SO3 (axit sunfurơ)
2 Công thức của axít
HnA
- n: làchỉ số của nguyên tử H
- A: là gốc axít
3 Phân loại axít
- Axit không có oxi
HCl, H2S
- Axit có oxi
HNO3, H2SO4, H3PO4 … Axit có oxi:
4 Gọi tên của axít
a Axít có oxi:
Tên axit: axit + PK + ic
b Axít không có oxi:
Tên axit: axit + PK + hiđic
c Axít có ít oxi:
Tên axit: axit + PK + ơ
Hoạt động 3: Tìm hiểu về bazơ
4
Trang 5- Yêu cầu HS lấy ví dụ về
bazơ
? Em hãy nhận xét về thành
phần phân tử của các bazơ
trên
? Vì sao trong thành phần
của mỗi bazơ đều chỉ có một
nguyên tử kim loại
? Số nhóm − OH trong phân
tử của mỗi bazơ được xác
định như thế nào
- Gọi kim loại trong bazơ là
M với hoá rị là nhóm hãy
viết công thức chung?
- GV tiếp tục đặc câu hỏi cho
HS
- Cuối cùng GV nhận xét và
kết luận nội dung chính của
bài học
- GV hướng dẫn cho HS cách
đọc tên của bazơ (hướng dẫn
cách đọc)
⇒ Cách gọi tên chung?
- Có hai loại bazơ
- Cuối cùng GV nhận xét và
kết luận Cho hs ghi nội dung
chính của bài học
- NaOH, Ca(OH)2
- Có một nguyên tử kim loại
- Một hay nhiều nhóm OH (hidroxit)
- Vì nhóm − OH luôn có hoá trị I
- Số nhóm − OH được xác định bằng hoá trị của kim loại
Vd: Al OH có 3 nhóm
Al(OH)3
- Công thức hoá học chung của bazơ
- M(OH)n
- HS trả lời câu hỏi sau:
? Bazơ chi ra thành bao nhiêu loại?, lấy ví dụ?
+ HS trả lời câu hỏi + Bazơ tan (nước): kiềm
+ Bazơ không tan trong nước
+ HS khác nhận xét
- Cuối cùng HS ghi nội dung chính của bài học
- Tên bazơ:
Tên kl + hidroxit Natri hiđroxit Canxi hidroxit + NaOH, KOH, BA(OH)2
+ Fe(OH)2, Fe(OH)3 …
? Đối với kim loại có nhiều hoá trị như Fe … Phải đọc tên như thế nào
? Fe(OH)2 ? Fe(OH)3
- Hs trả lời, hs khác nhận xét
- Cuối cùng hs ghi nội dung
III Bazơ
1 Khái niệm về bazơ
Bazơ là một phân tử gồm một nguyên tố kim loại liên kết một hay nhiều nhóm hiđroxit(OH)
2 Công thức bazơ:
M(OH)n
- M: là nguyên tố kim loại
- n: là chỉ số của nhóm (OH)
3 Phân loại bazơ
- Bazơ tan (kiềm), tan được trong nước
Ví dụ: NaOH; Ca(OH)2
- Bazơ không tan, không tan được trong nước
Ví dụ: Fe(OH)3; Cu(OH)2…
4 Cách đọc tên bazơ
Tên bazơ = Tên kim loại(nếu kim loại có nhiều
hoá trị gọi tên kèm theo tên
hoá trị) + hiđroxit
Ví dụ:
- Ca(OH)2 Canxi hidroxit
- Fe(OH)3 sắt (III) hiđroxit
Hoạt động 4: Tìm hiểu về muối
Trang 6? Yêu cầu HS viết lại công
thức một số muối mà HS biết
? Em có nhận xét gì về thành
phần của các muối trên
? Hãy so sánh với bazơ và
axit tìm đặc điểm giống và
khác nhau giữa muối và các
loại hợp chất trên
Yêu cầu HS rút ra định
nghĩa về muối
? Gốc axit kí hiệu như thế
nào
? Bazơ: kim loại kí hiệu …
⇒ Vậy công thức của muối
được viết dưới dạng như thế
nào
? Các muối này sẽ được gọi
tên như thế nào hãy gọi
muối natriclorua (NaCl)
Sửa chữa đưa ra cách
gọi tên chung:
Tên muối = Tên kl + tên gốc
axit
? Yêu cầu HS đọc các muối
còn lại
(chú ý: kim loại nhiều hoá trị
phải đọc tên kèm theo hoá trị
của kim loại)
Hướng dẫn HS cách gọi tên
muối axit và yêu cầu HS đọc
HS: NaCL; ZnCl2;
Al2(SO4)3; Fe(NO3)3
Thành phần:
- Kim loại: Na, Zn, Al, Fe
- Gốc axit: − Cl; = SO4; −
NO3
Giống:
∗ axit muối
Có gốc axit
∗ bazơ muối
Có kim loại
⇒ phân tử muối gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc axit
- Kí hiệu: - gốc axit: Ax
- kim loại: My
⇒ công thức chung của muối
MxAy
- Gọi tên
- Kẻm clorua
- Nhôm sunfat
- Sắt (III) nitrat
- Kalihiđrocacbonat
- Natrihiđrosunfat
- Muối KHCO3 có nguyên
tử hidro còn K2CO3 không
có
- Có 2 loại
(Muối trung hoà và muối axit)
HS 1:
Muối axit: NaH2PO4,
IV Muối
1 Khái niệm: Phân tử muối
gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết một hay nhiều gốc axít
2 Công thức hoá học của muối:
MxAy Trong đó
- M: là nguyên tố kim loại
- x: là chỉ số của M
- A: Là gốc axít
- y: Là chỉ số của gốc axít
3 Cách đọc tên muối:
Tên muối = tên kim loại
(kèm hoá trị kim loại có
nhiều hoá trị) + tên gốc axít
4 Phân loại muối:
a Muối trung hoà: Là muối
mà trong gốc axít không có nguyên tử “ H” có thể thay thế bằng nguyên tử kim loại
VD: ZnSO4; Cu(NO3)2…
b Muối axít: Là muối mà trong đó gốc axít còn nguyên tử “H” chưa được thay thế bằng nguyên tử kim loại
VD: NaHCO3; Ca(HCO3)2
6
Trang 7tên 2 muối:
KHCO3 và K2CO3
? Vậy muối được chia thành
mấy loại
Bài tập: trong các muối sau
muối nào là muối axit, muối
nào là muối trung hoà:
NaH2PO4, BaCO3, Na2SO4,
Na2HPO4, K2SO4, Fe(NO3)3
Na2HPO4
• Nội dung 2: LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG: (01 tiết)
Mục tiêu:
- Phân loại và gọi tên các loại hợp chất vô cơ Nhận biết các loại hợp chất vô cơ
- Rèn cho HS một số kĩ năng: Lập CTHH của các loại hợp chất vô cơ Đọc tên của các loại hợp chất vô cơ Hoạt động nhóm
- Năng lực tư duy, ngôn ngữ, phân tích, tổng hợp Năng lực tự giải quyết vấn đề, vận dụng kiến thức vào thực tế
Hoạt động 1: Luyện tập
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
GV chiếu nội dung các bài tập, yêu cầu
HS hoàn thành
Bài tập 1 Phân loại và gọi tên các oxit
sau: Na2O, BaO, FeO, N2O5, SO3, SO2,
Fe2O3, P2O5, HgO, CO2
Bài tập 2 Cho biết các chất sau thuộc
loại nào, hãy gọi tên các chất đó:
Ca(OH)2, Na2SO4, HCl, H2SO4, Fe(OH)3,
AlCl3, KHCO3, H2SO3, Al(OH)3, H2S,
Ca3(PO4)2
Bài tập 3 Viết công thức hóa học của các
axit có gốc sau và gọi tên: - NO3, NO2, =
S, HCO3, = SO4, HSO4, = HPO4, - Br
Bài tập 4 Viết công thức hóa học của các
muối tạo bởi các kim loại: K, Ba, Al với
các gốc: - Cl, = SO4, - HCO3, = PO4
GV: giám sát các nhóm hoạt động và trình
bày kết quả
Cho HS hoạt động theo 8 nhóm theo bàn Nhóm 1, 2 làm bài tập 1
Nhóm 3, 4 làm bài tập 2 Nhóm 5, 6 làm bài tập 3 Nhóm 7, 8 làm bài tập 4
- Các nhóm thảo luận 5- 7 phút, ghi lại kết quả vào bảng phụ
- Đại diện nhóm trình bày kết quả, hai nhóm nhận xét chéo nhau
Trang 8Hoạt động 2: Vận dụng (Kiểm tra 15 phút)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
GV chiếu nội dung kiểm tra, yêu cầu HS
hoàn thành trong 15 phút
Bài tập 1 Phân loại và gọi tên các chất
sau: K2O, BaCO3, H2SO4, FeO, N2O,
CuSO3, H2S, Al2(SO4)3, KOH, HNO3,
Cu(OH)2, NaHSO4
Bài tập 2
a, Viết công thức các bazơ tương ứng với
các oxit sau và cho biết tên: Na2O, BaO,
Al2O3, FeO, Fe2O3, CuO, ZnO, MgO
b, Viết công thức hóa học của các muối
tạo bởi kim loại Na, Ca, Fe(III) với các
gốc - NO3, = CO3, = PO4
- HS hoàn thành và nộp bài
Bài tập 1
- Các oxit: K2O, FeO, N2O (Kali oxit, săt II oxit, đinitơ oxit)
- Axit: H2SO4, H2S, HNO3 (Axit sunfuric, axit sunfuhidric, axit nitric)
- Bazơ: KOH, Cu(OH)2 (Kali hidroxit, đồng
II hidroxit)
- Muối: BaCO3, CuSO3, Al2(SO4)3, NaHSO4
(Bari cacbonat, đồng II sunfit, nhôm sunfat, natri hidrosunfat
Bài tập 2
a, Các bazơ: NaOH, Ba(OH)2, Al(OH)3, Fe(OH)2, Fe(OH)3, Cu(OH)2, Zn(OH)2, Mg(OH)2
b, NaNO3, Na2CO3, Na3PO4 Ca(NO3)2, CaCO3, Ca3(PO4)2 Fe(NO3)3, Fe2(CO3)3, FePO4
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP TỰ LUYỆN
I TRẮC NGHIỆM:
Câu 1: Để nhận biết HCl, NaOH, MgSO4 ta dùng:
Câu 2: Tên gọi của NaOH:
C Natri (II) hidroxit D Natri hidrua
Câu 3: Gốc axit của axit HNO3 hóa trị mấy?
Câu 4: Bazơ không tan trong nước là:
Câu 5: Công thức của bạc clorua là:
8
Trang 9A AgCl2 B Ag2Cl
Câu 6: Muối nào trong đó có kim loại hóa trị II trong các muối sau: Al2(SO4)3;
Na2SO4; K2SO4; BaCl2; CuSO4
A K2SO4; BaCl2 B Al2(SO4)3
Câu 7: Chất không tồn tại là:
Câu 8: Chọn câu đúng:
A Các hợp chất muối của Na và K hầu như không tan
B Ag2SO4 là chất ít tan
C H3PO4 là axit mạnh
D CuSO4 là muối không tan
Câu 9: Chọn câu sai:
A Axit luôn chứa nguyên tử H B Tên gọi của H2S là axit sunfuhidric
C BaCO3 là muối tan D NaOH bazo tan
Câu 10: Tên gọi của H2SO3
Câu 11 Cho 2,24 lít khí CO2 tác dụng vừa đủ với dung dịch bari hiđroxit tạo bari cacbonat và nước Khối lượng bari cacbonat tạo ra là:
Câu 12 Sục khí SO2 vào cốc đựng nước cất, cho quỳ tím vào dung dịch thu được, quỳ tím sẽ:
Câu 13 Dãy các chất nào sau đây tan trong nước?
A Al2O3, CaO, P2O5, CuO, CO2 B CuO, CaO, P2O5, CO, CO2
C Na2O, CaO, P2O5, SO3, SO2 D Fe2O3, BaO, SO2, SO3, SO2
Câu 14 Tiến hành thí nghiệm như hình vẽ dưới đây:
Dung dịch sau thí nghiệm chuyển từ không màu sang màu:
Trang 10A tím B đỏ
Câu 15 Cho m gam bột sắt vào dung dịch axit sunfuric loãng dư, phản ứng hoàn
toàn tạo ra 6,72 lít khí hiđro (đktc) Giá trị của m là:
Câu 16 Oxit nào sau đây là oxit bazơ?
Câu 17 Bazơ nào sau đây không tan trong nước?
Câu 18 Cho 8 gam đồng (II) oxit phản ứng với dung dịch axit clohiđric lấy dư, sau
khi phản ứng hoàn toàn dung dịch thu được có chứa m gam muối đồng (II) clorua Giá trị của m là:
Câu 19 Khí CO thường được dùng làm chất đốt trong công nghiệp Một loại khí CO
có lẫn tạp chất CO2, SO2 Hoá chất rẻ tiền nào sau đây có thể loại bỏ những tạp chất trên ra khỏi CO?
C dung dịch nước vôi trong D dung dịch xút
II BÀI TẬP TỰ LUẬN:
Bài 1: Cho các chất sau: Mg(OH)2, FeCl3, NH4NO3, CaCO3, Al(OH)3, ZnSO4, H2CO3, Ca(H2PO4)2, BaO, KCl, SO2, H2S, Na2SO3, KNO2, MgSO4, NH4)2SO4 , H2SO4, SO3,
H2SO4, NaHCO3, K3PO4, K2HPO4, KH2PO4 Gọi tên và phân loại các chất trên
Bài 2: Cho các chất sau: Magie cacbonat, kẽmclorua, axit photphoric, barihiddroxit,
natrisufat, kẽmđihidrôphôtphat, nhômsunfat, đồng(II)oxit, thuỷ ngân clorua, magie hiđroxit, kali phôtphat, lưu huỳnh tri oxit, magie oxit Viết CTHH và phân loại các chất trên
Bài 3: Cho 2,4 gam Mg vào dung dịch chứa 19,6 gam H2SO4,
a thể tích khí H2 thoát ra ở đktc
b Tính khối lượng chất dư
c Gọi tên và tính khối lượng muối tạo ra
Bài 4: Cho 7,8 gam K và 2,3 gam Na vào nước dư
a Tính thể tích khí H2 thoát ra ở đktc
b Tính khối mỗi chất có trong sản phẩm Gọi tên và phân loại sản phẩm đó
Bài 5: Viết phương trình hoá học thực hiện nững chuyển đổi sau:
a KMnO4 →(1) O2 →(2) H2O → (3) H2 →(4) Fe → (5) FeCl2
↓
10