------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- @Phần I: Cơ sở lý luận về bd và chẩn đoán ttkt ôtô Chơng I: Độ tin cậy & tuổi bền sử dụng của ôtô I.1. Độ tin cậy. 1. Các khái niệm cơ bản . a) Độ tin cậy: Là khả năng làm viêc liên tục không xảy ra sự cố (hỏng hóc) do nguyên nhân kỹ thuật hoặc khả năng duy trì tình trạng kỹ thuật trong một khoảng thời gian hay hành trình xe chạy nhất định. Các tính chất chủ yếu của độ tin cậy là: - Tính không h hỏng: Là tính đảm bảo làm việc liên tục của ô tô trong khoảng thơi gian quy định. Đặc tr- ng cho tính làm việc không h hỏng: xác suất làm việc không h hỏng, thời gian làm việc không hỏng, cờng độ hỏng, thời gian làm việc trung bình giữa hai lần hỏng, số lần hỏng làm xe phải ngừng chạy, hệ số ngày xe tốt . - Tính bảo dỡng sửa chữa: Là tính chất của ô tô thích ứng với công việc bảo dỡng và sửa chữa. Đặc trng của tính BDSC là xác suất của bảo dỡng sửa chữa, cờng độ bảo dỡng sửa chữa, thời gian nằm bảo dỡng sửa chữa . - Tính bảo quản hoặc vận chuyển: Là tính chất của tô duy trì đợc các tính năng kỹ thuật ở giới hạn đã cho khi bảo quản hoăc vận chuyển. Đặc trng là: + Thời gian bảo quản trung bình . + Cờng độ h hỏng khi bảo quản . - Tính bền lâu: Là tính chất của ô tô duy trì đợc khả năng làm việc đến trạng thái giới hạn. Đặc trng của tính bền lâu: - Thời gian làm việc trung bình trong hai lần sửa chữa - Thời gian làm việc trung bình đến khi thanh lý. ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 1 ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- b) Trạng thái kỹ thuật của ôtô. Trong khai thác tuổi thọ của máy hay ôtô luôn suy giảm, bởi vậy để duy trì độ tin cậy cần thiết phải tác động kỹ thuật vào đối tợng. Các tác động kỹ thuật trong khai thác là khác nhau, và phải đợc thiết lập trên cơ sở tình trạng kỹ thuật hiện thời gọi là trạng thái kỹ thuật. - TTKT: Là tình trạng kỹ thuật hiện thời của máy hay ôtô để từ đó thiết lập các tác động kỹ thuật vào đối tợng, duy trì độ tin cậy. - Trạng thái giới hạn: Là trạng thái mà ở đó tính an toàn và các tính năng kỹ thuật giảm đến mức không thể khắc phục đợc, nếu tiếp tục là không có lợi về kinh tế kỹ thuật. Có thể đánh giá theo mức độ an toàn chuyển động và mài mòn chi tiết, theo hiệu quả sử dụng. - Trạng thái hỏng: Là sự tổn thất toàn bộ hoặc một phần những tính năng cơ bản của ôtô, nó làm dừng hoặc giảm khả năng chuyển động của ôtô. Tuỳ theo mức độ h hỏng ngời ta phân ra: + Phân loại theo nguyên nhân gây hỏng: - Hỏng dần dần: Là hỏng xuất hiện trong quá trình biến xấu trạng thái kỹ thuật một cách dần dần, nó thờng gắn với quá trình lão hoá và mòn và thờng diễn ra theo quy luật, có thể xây dựng bằng thực nghiệm. - Hỏng đột ngột: Là h hỏng do sự biến đổi lớn về trạng thái kỹ thuật, xuất hiện trong một thời gian ngắn với đại lợng ngẫu nhiên không có quy luật. + Phân loại theo mức độ tổn thất: - H hỏng toàn phần: H hỏng làm dừng hẳn hoạt động của ôtô. - H hỏng từng phần: Là h hỏng có thể không ảnh hởng đến hoạt động của ôtô. VD: tróc sơn, méo ca bin, thùng xe. 2. ý nghĩa của việc nghiên cứu độ tin cậy. Độ tin cậy là một ngành khoa học nghiên cứu quá trình lão hoá hoặc sự suy giảm trạng thái kỹ thuật của máy hoặc cơ cấu, tức là nghiên cứu sự thay đổi chất lợng của nó trong quá trình sử dụng. Độ tin cậy có nhiều mối quan hệ với ngành khoa học khác: lý thuyết độ tin cậy, xác suất thống kê toán học. Nghiên cứu độ tin cậy cho phép nâng cao độ bền, nâng cao khả năng làm việc, nâng cao độ an toàn. ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 2 ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- 3. Những chỉ tiêu đặc trng cho độ tin cậy. a) Xác suất làm việc không hỏng. Giả sử tại thời điểm ban đầu l = 0, chi tiết bắt đầu làm việc và sau hành trình xe chạy (L) nó bị h hỏng, thì xác suất làm việc không hỏng của nó tính từ quan hệ: == l dl)l(f}Ll{P)l(R ; (0 < l < L) l: hành trình xe chạy. L: hành trình xe chạy tại đó xe bị h hỏng. R(l): xác suất làm việc không hỏng. 0 R(l) 1 R(0) =1: tức là tại l=0 chi tiết hoàn toàn không thể xảy ra h hỏng. R() = 0: sau hành trình xe chạy dài vô hạn h hỏng chắc chắn sẽ xảy ra. f(l) hàm mật độ phân phối tuổi thọ. - Nếu gọi xác suất h hỏng là Q(l) thì: Q(l) =P{l>L} = 1- R(l). Trong thực nghiệm: N )l(n )l(Q = N: tổng số mẫu thử. n(l): số lần hay số mẫu h hỏng. - Xác suất không hỏng thực nghiệm: )l(R1 N )l(nN )l(R = = b) Cờng độ hỏng. Nếu gọi I(l) là cờng độ hỏng của chi tiết hoặc tổng thành của ôtô thì: )l(R )l(f )l(I = (1) dl )l(dR )l(f = Giải phơng trình (1) xác định đợc xác suất làm việc không hỏng: = 1 0 dl)l(Iexp)l(R ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 3 ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- c) Hành trình làm việc trung bình. = 0 tb dl)l(f.ll Hữu hạn: == == m 1i ii n 1i itb l.w N 1 l N 1 l + m: số nhóm. + w i : tấn số xuất hiện trong nhóm i. _____________________________ I.2. Tuổi bền sử dụng của ôtô. Tuổi bền sử dụng của ôtô đợc đặc trng bởi tính bền lâu của nó. Tính bền lâu là tính chất của ôtô duy trì khả năng làm việc của mình đến trạng thái giới hạn với các điều kiện quy định về BDSC. 1. Hành trình làm việc trung bình đến kì SCL đầu tiên. = 0 scscscsctb dl)l(f.ll Hữu hạn: == == m 1i ii n 1i isctb l.w N 1 l N 1 l l i : hành trình làm việc trung bình đến kì đại tu của mẫu thứ i. n: số lợng mẫu. l sctb : hành trình làm việc trung bình đến kì đại tu đầu tiên. 2. Hành trình làm việc trung bình đến kì thanh lý. = = n 1i tlithb l N 1 l l tli : hành trình làm việc trung bình đến kì thanh lý của mẫu thứ i. n: số lợng mẫu. 3. Hệ số tuổi bền. tT T + = T: thời gian xe hoạt động. t: thời gian xe không hoạt động (BD-SC). _____________________________ I.3. Hiệu quả sử dụng của ôtô. ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 4 ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- Đợc đặc trng bởi các chỉ tiêu cơ bản sau: a) Năng suất: )/.( . hkmT tVl Vlq W xdTch sdTch q + = Trong đó: + q: tải trọng thiết kế ( Tấn) + : hệ số tải trọng của xe. + l ch : quãng đờng xe chạy có đờng (km). + : hệ số sử dụng xe chạy có hàng. chung ch L l = + V T : vận tốc kỹ thuật (km/h). + t xd : thời gian xếp dỡ. + sd : hệ số sử dụng xe trong năm. b) Giá thành ( giá cớc vận tải). W C S = [ đ.h/ tấn.km] + W: năng suất vận chuyển. [Tấn.km/h] + C: tổng số các chi phí. C = C 0 + C l + C VLKT - C BDSC + C 0 : khấu hao cơ bản. (vốn cố định) + C l : chi phí về lơng và các quản lý phí. + C BDSC : chi phí cho công tác BDSC. + C VLKT : chi phí về vật liệu khai thác (nhiên liệu, lốp xe, thuế, bốc dỡ, đờng .). Để S giảm ta có các biện pháp sau: + Nâng cao năng suất W. + Giảm C. Hiệu quả sử dụng ôtô trong các xí nghiệp vận tải phụ thuộc vào nhiều yếu tố, độ tin cậy và tuổi thọ là những yếu tố cơ bản. ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 5 ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- Chơng II. Các khái niệm và định nghĩa cơ bản về chẩn đoán kỹ thuật ôtô II.1. Quá trình suy giảm chât lợng và các tác động kỹ thuật trong sử dụng ôtô. 1. Các yếu tổ ảnh hởng đến quá trình thây đổi thông số. Có rất nhiều yếu tố ảnh hởng đến sự thay đổi thông số trạng thái trong các quá trình thực. Các yếu tố đó có thể phân chia thành hai nhóm chính. - Nhóm các yếu tố bên trong hay là ảnh hởng của chất lợng sản phẩm khi chế tạo tại nhà máy (yếu tố kết cấu). - Nhóm các yếu tố khai thác hay là các yếu tố bên ngoài. Nhóm các yếu tố bên trong: Liên quan đến các yếu tố nh là chất lợng chế tạo, lắp ráp, chạy rà (độ cứng và độ bóng của các bề mặt làm việc, khe hở và độ găng ban đầu, tải trọng riêng, tốc độ chuyển động cả các chi tiết, chế độ chạy rà .). Ngoài ra còn liên quan đến đặc trng cấu trúc và kết cấu của các phần tử chính. Nhóm các yếu tố khai thác hay là các yếu tố bên ngoài: Đặc trng bởi các yếu tố khai thác. Các yếu tố liên quan đến điều kiện mặt đờng, khí hậu, cờng độ làm việc. Các phơng pháp , mức độ và trình độ tiến hành bảo dỡng, sửa chữa Sự thay đổi thông số trạng thái của phần tử với sự mài mòn của chi tiết dới tác dụng của nhóm thứ nhất. Khi các yếu tố ảnh hởng ở điều kiện bình thờng đợc đặc trng bởi các đờng cong tăng một cách liên tục. Nếu lấy không phải là một phần tử, ta sẽ nhận đợc một họ đờng cong không trùng nhau (hình 3.1a). Đờng cong đó nhận đợc trong điều kiện thử nghiệm tại nhà máy hoặc thí nghiệm tại phòng thí nghiệm làm việc ở chế độ ổn định. Sự thay đổi các thông số của phần tử (sự mòn của chi tiết) dới ảnh hởng của nhóm các yếu tố ảnh hởng thứ hai không theo đờng liên tục mà nh (hình 3.1b). Tức là chỉ liên tục từng khúc. Có đoạn chỉ thay đổi tại một số thời điểm, do điều kiện khai thác nh là( tăng tải, thiếu dầu bôi trơn .), còn các thay đổi khác là do điều kiện làm việc tốt hơn. ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 6 Luợng mòn Thời gian làm việc Thời gian làm việc Luợng mòn ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- a) b) Hình 3.1. Đặc trng của đờng cong thay đổi thông số của các phần tử. a- đờng cong trơn (liên tục); b- đờng cong gẫy khúc. 1- đờng cong thay đổi thông số thực; 2- đờng cong thay đổi thông số trung bình. Nh vậy trong quá trình sử dụng ôtô dần thay đổi theo hớng xấu đi: Quá trình xấu đi của trạng thái kỹ thuật ôtô có thể kéo dài và phụ thuộc vào nhiều nguyên nhân: - Các quy luật mài mòn, quá trình lão hoá vật liệu, quá trình ỗy hoá, quá trình ăn -mòn hoá học . - Các bộ phận của ôtô chịu ảnh hởng của chế tạo và lắp ghép, sự không đồng nhất trong chế tạo. - Điều kiện sử dụng: môi trờng sử dụng, trình độ sử dụng. Để duy trì trạng thái kỹ thuật ôtô ở trạng thái tốt và tin cậy, ngời khai thác phải luôn có tác động kỹ thuật vào đối tợng khai thác: chẩn đoán, bảo dỡng, sửa chữa theo chu kỳ và nôi dung thích hợp. Công việc trớc hết của tác động kỹ thuật trên là xác định trạng thái kỹ thuật ôtô. 2. Các biện pháp kỹ thuật để tiến hành xác định tráng thái kỹ thuật ôtô: a. Tháo rời: kiểm tra, đo đạc, đánh giá. Phơng thức này đòi hỏi phải chi phí nhân lực tháo rời, và có thể gây nên phá huỷ trạng thái tiếp xúc của các bề mặt lắp ghép. Phơng thức này gọi là xác định tình trạng kỹ thuật trực tiếp. b. Không tháo rời: sử dụng các biện pháp thăm dò, dựa vào các biểu hiện đặc trng để xác định tình trạng kỹ thuật của đối tợng. Phơng thức này đợc gọi là chẩn đoán kỹ thuật. Trong sử dụng phơng thức thứ hai đợc quan tâm nhiều hơn, vì nó có nhiều u điểm và nhất là không chi phí nhiều trong sản xuất. - Hiện nay chẩn đoán kỹ thuật đã trở thành một ngành khoa học phục vụ nhiều ngành, trong nhiều lĩnh vựckhác nhau. - Khoa học chẩn đoán là môn khoa học nghiên cứu về phơng pháp và công cụ để xác định trạng thái kỹ thuật của đối tợng chẩn đoán mà không phải tháo rời. _____________________________ ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 7 ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- II.2. Mục đích, ý nghĩa của chẩn đoán kỹ thuật ôtô. 1. Mục đích: Chẩn đoán kỹ thuật là một loại hình tác động kỹ thuật vào quá trình khai thác sử dụng ôtô và nhằm đảm bảo cho ôtô hoạt động có tính tin cậy, an toàn và hiệu quả cao bằng cách phát hiện và sự báo kịp thời các h hỏng và tình trạng kỹ thuật hiện tại của ôtô. Các hệ thống chẩn đoán mới hình thành trong những năm gần đây trên ôtô: tự chẩn đoán, chẩn đoán bằng trí tuệ nhân tạo . là những hớng đi mới đang góp phần rất quan trọng trong chẩn đoán. 2. ý nghĩa: - Phát hiện kịp thời và dự đoán trớc đợc các h hỏng có thể xảy ra, nâng cao tính tin cậy của xe và an toàn giao thông, - Nâng cao độ bền lâu, giảm chi phí về phụ tùng thay thế, giảm đợc độ hao mòn các chi tiết do không phải tháo rời các tổng thành. - Gảm đợc tiêu hao nhiên liệu, dầu nhờn do kịp thời điều chỉnh các bộ phận đa về trạng thái tối u. - Giảm giờ công lao động cho công tác bảo dỡng kỹ thuật và sửa chữa. II.3. Các khái niệm và định nghĩa trong chẩn đoán kỹ thuật. II.3.1. Các định nghĩa cơ bản: 1. Hệ thống chẩn đoán: Là hệ thống tổ chức đợc tạo nên bởi cộng cụ chẩn đoán và đối tợng chẩn đoán với mục đích xác định trạng thái kỹ thuật của đối tợng chẩn đoán. Qua việc xác định trạng thái kỹ thuật tức thời có thể đánh giá chất lợng hiện trạng những sự cố đã xảy ra và khả năng sử dụng trong tơng lai. 2. Công cụ chẩn đoán: Là tập hợp các trang bị kỹ thuật, phơng pháp và trình tự để tiến hành phân tích và đánh giá tình trạng kỹ thuật. Cộng cụ chẩn đoán có thể là trang bị kỹ thuật có sẵn của đối t- ợng chẩn đoán, hay là các trang bị độc lập. 3. Đối tợng chẩn đoán: Là đối tợng áp dụng chẩn đoán kỹ thuật. Đối tợng chẩn đoán có thể là một cơ cấu, tập hợp các cơ cấu, hay toàn bộ hệ thống phức hợp. ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 8 ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- 4. Tình trạng kỹ thuật của đối tợng: Là tập hợp các đặc tính kỹ thuật bên trong tại một thời điểm, biểu thị chức năng yêu cầu của đối tợng trong những điều kiện sử dụng xác định. II.3.2 Các khái niệm. 1. Khái niêm về thông số kết cấu. Số lợng các tổng thành, các hệ thống, các khâu và từng chi tiết trong ôtô rất lớn. Chúng đợc chế tạo theo các bản vẽ có kích tớc và dung sai quy định, có các yêu cầu kỹ thuật cụ thể. Tất cả các chi tiếp lắp thành nhóm, cụm, tổng thành, toàn bộ ôtô, đợc gọi là kết cấu. Mỗi đối tợng có kết cấu cụ thể, đảm nhiệm một chức năng cụ thể. Kết cấu đợc đánh giá bằng các thông số kết cấu và tại một thời điểm nhất định đợc gọi là thông số trạng thái kỹ thuật của kết cấu. Các thông số kết cấu (ký hiệu là H) biểu thị bằng các đại lợng vật lý, thông qua giá trị có thể xác định đợc chúng: kích thớc (độ dài, diện tích, thể tích); cơ (lực, áp suất, tần số, biên độ); nhiệt (độ, calo), điện (điện trở, cờng độ, điện áp .). Trong quá trình sử dụng các thông số kết cấu biến đổi từ giá trị ban đầu H 0 đến giá trị giới hạn H gh (tức là từ mới đến hỏng), là hàm số tơng quan với quãng đờng chạy xe. Mối tơng quan này có thể biểu thị chung trên hình 1.1 H 0 : là giá trị của thông số kết cấu đã đợc tính toán theo yêu cầu kỹ thuật do nhà chế tạo quy định, thờng ghi trong bản vẽ hoặc trong các tài liệu hỡng dẫn. Trong quá trình sử dụng các thông số kết cấu có thể tăng hoặc giảm dẫn đến trạng thái kỹ thuật xấu đi, cuối cùng là hỏng. ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 9 ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- Hình 1-1. Tơng quan giữa thông số kết cấu quãng đờng xe chạy. 0L1- quãng đờng xe chạy không hỏng. L1L2 - quãng đờng xe chạy có trục trặc. L: quãng đờng xe chạy. H cp : là giá trị cho phép của thông số kết cấu và là ranh giới xuất hiện h hỏng, máy bắt đầu trục trặc, các tính năng sử dụng bắt đầu bị giảm, nhng vẫn còn khả năng làm việc. H gh : là giá trị tới hạn của thông số kết cấu, là thời điểm xe, tổng thành mất hoàn toàn khả năng làm việc, không thể hoàn thành chức năng tối thiểu quy định. Ngoài việc đánh giá thông số kết cấu bằng giá trị, trong thực tế có thể dùng ở dạng %. Các giá trị H o , H cp , H gh trên đợc gọi là ngỡng của thông số kết cấu. Quy luật thay đổi trạng thái kết cấu theo hành trình chạy xe là một quy luật phức hợp, phụ thuộc nhiều yếu tố. Để xác định đợc quy luật này cần có biện pháp thống kê và có thể dùng các hàm gần đúng để biểu diễn. Kết luận: Thông số kết cấu: là thông số dùng để đánh giá trạng thái kỹ thuật của đối tợng chẩn đoán thông qua giá trị của nó tại một thời điểm nhất định Khi thông số kết cấu có giá trị từ H 0 ữH cp đối tợng ở trạng thái tốt. Khí thông số kết cấu có giá trị từ H cp ữH gh đối tợng xuất hiện triệu chứng h hỏng. Khi thông số kết cấu có giá > H gh đối tợng mất hoàn toàn khả năng làm việc. ------------------------------------------------- ------------------------------------------------- 0 H gh H cp H 0 L (km) L2L1 Vùng xuất hiện triệu chứng Hỏng Vùng tốt Vùng trục trặc Vùng hỏng Thông số kết cáu H 10 [...]... nóng, áp su t dầu giảm, giảm công su t động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu h7: h hỏng trong hệ thống làm mát Hậu quả: máy nóng, giảm công su t động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu h8: h hỏng trong hệ thống đánh lửa Hậu quả: Máy nóng, giảm công su t động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu, đổi mầu khí thải 2 Các thông số chẩn đoán Chỉ tiêu quan trọng đối với động cơ là: công su t động cơ và tính kinh tế nhiên liệu. .. trong cơ cấu phối khí Hậu quả: giảm công su t động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu, thay đổi chất lợng khí thải, máy nóng h4: hỏng đêm mặt máy Hậu quả: giảm áp su t cuối kỳ nén, giảm công su t động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu h5: h hỏng trong hệ thống cung cấp nhiên liệu Hậu quả: thay đổi hệ số d lợng (quá đậm hay quá nhạt), giảm công su t động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu, mầu sắc khí xả thay đổi, máy nóng... 0 1 0 1 1 1 1 - 22 - Khai thác và sử dụng ôtô III.2.4 Các phơng pháp suy luận logic Trong suy luận logic chúng ta thờng sử dụng theo: - Suy diễn lập luận tiến - Suy diễn lập luận lùi - Suy diễn lập luận hỗn hợp a Suy diễn lập luận tiến: Là xuất phát từ thông tin ban đầu để hớng tới việc tìm đối tợng thích ứng với... bằng ống nghe và đầu dò âm thanh - Sử dụng đồng hồ đo áp su t gồm: đồng hồ đo áp su t khí nén, đồng hồ đo áp su t chân không trên đờng ống nạp, đồng hồ đo áp su t dầu bôi trơn, đồng hồ đo áp su t nhiên liệu diezen (thấp áp, cao áp) - Đo số vòng quay động cơ - 33 - Khai thác và sử dụng ôtô -2 Với hệ thống truyền lực:... hợp điểu khiển lớn Va đập cứng nhiều Mất tốc độ, xe giật khi Va đập, độ bám đờng Tốc độ không ổn định hộp số tự động chạy _ II.4 Dự báo trạng thái kỹ thuật 1 Khái niệm: Dự báo, thực chất là bài toán xác su t, nhằm xác định, đánh giá xác su t của hệ ở một trạng thái xác định trong các điều kiện khai thác cụ thể Hay nói khác dự báo trạng thái kỹ thuật là đánh giá xác su t tính không hỏng... dẫn tới điểm kết luận b Suy diễn lập luận lùi: Là phơng pháp ngợc lại của suy diễn lập luận tiến Khi đó các luật không liên quan tới đích, các thông tin không liên quan, thì không đợc xem xét Phơng pháp này chỉ cần nhắc các luật và thông tin cho một mục đích nhất định, đồng thời suy luận để chứng minh theo đích cần tìm c Suy diễn lập luận hỗn hợp: Là tổ hợp các suy luận tiến và suy luận lùi Các thông... giảm công su t, tiêu hao nhiên liệu tăng, nhiệt độ động cơ cao, khí sả thay đổi thành phần mầu sắc, không giảm áp su t trên đờng nạp, không giảm áp su t dầu bôi trơn, không bị lọt hơi nhiều xuống đáy dầu, thì động cơ bị hỏng ở hệ thống cung cấp nhiên liệu, hệ thống bôi trơn, hệ thống làm mát, hệ thống đánh lửa - 26 - Khai thác... có thê đòi hỏi tiếp thông tin để thoả mãn đích cần đạt đợc (suy luận tiến còn kiểm chứng lại suy luận lùi) Trong thực tế các phơng pháp này hoà trồn với nhau, còn trong hệ thống trí tuệ nhân tạo: cơ chế suy luận thực hiện theo hớng suy luận tiến, còn hệ chuyên gia sử dụng suy luận lùi Việc xây dựng quan hệ có thể dùng bản ma trận quan hệ và suy diễn lạp luận theo cây quyết định trạng thái III.2.5 Vấn... triệu chứng (thông tin), tức n1=3, thì xác su t không điều kiện của một triệu chứng đó bằng: Pij = P(H j ) nj = 1/ 3 1 = 3 9 Pij : Xác su t không điều kiện của một triệu chứng Ci gây h hỏng hệ thống P(Hj): xác su t của một h hỏng - 19 - Khai thác và sử dụng ôtô -P(Ci): xác su t không điều kiện của một triệu chứng nói... hình thành và phục vụ cho việc suy luận trên máy tính điện tử (hệ chuyện gia chẩn đoán) Một cấu truc của hệ chuyên gia chẩn đoán nh ở hình 3-2 Hình 3-2 Sơ đồ cấu trúc của một hệ chuyên gia chẩn đoán cơ sở tri thức Luật suy luận logic Dữ kiện: TS chẩn đoán bộ nhớ Các sự kiện chuẩn (Thông số chuẩn) Mô tơ suy luận Suy luận kết quả khả năng truy nạp tri thức hệ trợ giúp hệ giao diện III.2.3 Khái niệm về . VLKT : chi phí về vật liệu khai thác (nhiên liệu, lốp xe, thuế, bốc dỡ, đờng .). Để S giảm ta có các biện pháp sau: + Nâng cao năng su t W. + Giảm C. Hiệu. ------------------------------------------------------------ Khai thác và sử dụng ôtô ---------------- b) Trạng thái kỹ thuật của ôtô. Trong khai thác tuổi thọ của máy hay ôtô luôn suy giảm, bởi vậy