CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN MỤC LỤC lời mở đầu:……………………………………… chương I:Tổng quan nợ hạn Ngân hàng thương mại…… 1.1.Khái quát Ngân hàng thương mại………………………………… 1.1.1.Lịch sử hình thành phát triển………………………………… 1.1.1.1.Lịch sử hình thành………………………………………… 1.1.1.2.Quá trình phát triển………………………………………… 1.1.2.Khái niệm phân loại Ngân hàng thương mại………………… 1.1.2.1.khái niệm…………………………………………………… 1.1.2.2.phân loại………………………………………………………5 1.1.3.chức NHTM………………………………………… 1.1.3.1.Trung gian tài chính………………………………………… 1.1.3.2.Tạo phương tiện toán………………………………… 1.1.3.3.Trung gian toán……………………………………… 1.1.4.Hoạt động tín dụng Ngân hàng ……………………………………9 1.1.4.1.Khái niệm…………………………………………………… 1.1.4.2.Phân loại……………………………………………………… 1.1.4.3.Ngun tắc tín dụng ……………………………………… 11 1.1.4.4.Vai trị tín dụng …………………………………………… 12 1.2.Nợ hạn NHTM……………………………………………… 14 1.2.1.Khái niệm…………………………………………………………14 1.2.2.Các dấu hiệu nhận biết nợ hạn …………………………… 15 1.2.3.Phân loại nợ hạn …………………………………………… 18 1.2.4.Các tiêu đánh giá nợ hạn……………………………… 21 1.2.5.Tác hại cần thiết phải hạn chế nợ hạn ……………… 22 1.3.Những nguyên nhân dẫn đến nợ hạn………………………………26 PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN 1.3.1.Nguyên nhân chủ quan……………………………………………26 1.3.2.Nguyên nhân khách quan…………………………………………28 1.4.Nhân tố ảnh hưởng đến xử lý nợ hạn……………………… 31 1.4.1.Nhân tố chủ quan………………………………………………… 31 1.4.2.Nhân tố khách quan…………………………………………… 32 Chương II:Thực trạng nợ hạn chi nhánh Ngân hàng NHNN & PTNT Phan Đình Phùng…………………………………………… 34 2.1.Khái quát chung chi nhánh ……………………………………… 34 2.2.Thực trạng nợ hạn ……………………………………………… 44 2.2.1.Tình hình hoạt động tín dụng …………………………………….44 2.2.2.Thực trạng nợ hạn ………………………………………… 46 2.3.Một số biện pháp mà chi nhánh thực để hạn chế nợ hạn …57 2.3.1.Công tác hạn chế nợ hạn chi nhánh …………………… 58 2.3.2Công tác xử lý nợ hạn chi nhánh ……………………… 62 2.4 Đánh giá thực trạng hạn chế xử lý nợ hạn chi nhánh ………67 2.4.1.Những thành tựu đạt được…………………………………… .67 2.4.2.Những tồn chi nhánh công tác xử lý nợ hạn… 69 Chương III: Giải pháp xử lý nợ hạn chi nhánh Ngân hàng NHNN & PTNT Phan Đình Phùng…… …………………… 73 3.1 Định hướng xử lý nợ hạn thời gian tới……………… 73 3.2.Một số giải pháp nhằm giảm nợ hạn …………………………… 74 3.2.1.Giải pháp hạn chế…………………………………………………83 3.2.2.Giải pháp xử lý ………………………………………………… 90 3.3.Kiến nghị…………………………………………………………… 3.3.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước ………………………………… 90 3.3.2.1.Nâng cao giải pháp thực thi việc xử lý tài sản đảm bảo 90 PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN 3.3.1.2.Cương xử lý đứt điểm khoản nợ xấu……………… 91 3.3.2 Đối với Chính Phủ…………………………………………… 92 3.3.2.1 Đẩy mạnh cổ phần hóa Doanh nghiệp Nhà nước với việc áp dụng mơ hình, kỹ quản trị cơng ty đại……………… 92 3.3.2.2 Áp dụng mơ hình xử lý tập chung………………………… 93 3.3.2.3.Thành lập tổ chức bảo hiểm rủi ro tín dụng ……………… 3.3.3.Một số kiến nghị khác khác………………………………… 94 95 Kết luận:……………………………………… PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN LỜI MỞ ĐẦU Hoạt động kinh doanh Ngân hàng thị trường tài tiền tệ lĩnh vực hoạt động nhạy cảm Mọi biến động kinh tế tác động đến hoạt động kinh doanh Ngân hàng, đồng thời làm tăng chi phí hoạt động giảm lợi nhuận Ngân hàng.Có thể nói, rủi ro bạn đường kinh doanh đặc biệt ngành Ngân hàng.Chúng ta hạn chế, phịng ngừa khơng thể loại bỏ rủi ro khỏi hoạt động kinh doanh Ngân hàng Rủi ro tiêu biểu hoạt động kinh doanh Ngân hàng rủi ro tín dụng, rủi ro tín dụng làm sụp đổ Ngân hàng ảnh hưởng không nhỏ đến kinh tế quốc dân, mà biểu cao rủi ro tín dụng nợ hạn Đây vấn đề làm đau đầu nhức nhối nhà quản lý Ngân hàng người hoạch định sách phát triển kinh tế Nợ hạn trở thành vấn đề trung tâm cho nhà quản trị Ngân hàng; song lại giải vấn đề hai mà Ngân hàng phải tiến hành xây dựng hệ thống sách đầy đủ, đồng nhất, hiệu để giải triệt để vấn đề Nhận thấy tính chất nghiêm trọng nợ hạn hoạt động kinh doanh Ngân hàng Chi nhánh Ngân hàng NHNN & PTNT Phan Đình Phùng trọng đến cơng tác quản lý nợ hạn.Nhưng tính chất phức tạp hoạt động tín dụng nợ hạn nên nhiều vấn đề cần quan tâm nghiên cứu.Với mong muốn góp phần giải vấn đề nan giải mạnh dạn sâu nghiên cứu hồn thiện chun đề với đề tài:” Giải pháp hạn chế xử lý nợ hạn chi nhánh Ngân hàng NHNN & PTNT Phan Đình Phùng Hà Nội” Kết cấu viết gồm phần: Chương I:Tổng quan nợ hạn Ngân hàng thương mại PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN Chương II: Thực trạng nợ hạn chi nhánh Ngân hàng NHNN & PTNT Phan Đình Phùng Chương III: Giải pháp hạn chế xử lý nợ hạn Do vấn đề nghiên cứu rộng, phức tạp, thời gian nghiên cứu ngắn, lực thân hạn chế nên viết khơng thể tránh khỏi khiếm khuyết.Vì vậy, em mong muốn nhận đóng góp ý kiến thầy cô quan tâm đến vấn đề để viết đựoc hoàn thiện Em xin trân trọng cảm ơn quan tâm giúp đỡ ban Giám đốc chi nhánh Ngân hàng NHNN & PTNT Phan Đình Phùng tạo điều kiện cho thực tập chi nhánh suốt thời gian qua, cán phịng tín dụng giúp em hiểu biết thêm thực tế quy trình nghiệp vụ tín dụng Đồng thời em xin chân thành cảm ơn thầy cô giáo khoa Ngân hàng – Tài đặc biệt thầy GS.PTS.Vũ Duy Hào tận tình hướng dẫn bảo em trình thực hồn thành chun đề tốt nghiệp PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ NỢ QUÁ HẠN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.Khái quát ngân hàng thương mại 1.1.1.Lịch sử hình thành phát triển 1.1.1.Lịch sử hình thành` Qúa trình hình thành phát triển ngân hàng thưong mại gắn liền cới trình phát triển xuất sản xuất hàng hố sản xuất hàng hóa phát triển thúc đẩy hình thành phát triển ngân hàng thương mại đồng thời phát triển ngân hàng thương mại lại dồng lực cho phát triển kinh tế Do việc lưu hành dông tiền riêng quốc gia vùng lãnh thổ kết hợp với thưong mại giao lưu quốc tế làm xuất nhu cầu đổi tiền.Trước tình hình thương gia chủ tiện vàng nhận thấy họ kiếm lời lớn thơng qua hoạt đọng đổi tiền Họ thực hoạt đồng kinh doanh cách đổi ngoại tệ lấy tệ ngược lại Lợi nhuận thu từ chênh lệch giá mua giá bán Các thương gia chủ hiệu vàng kẻ cho nặng lãi hay nhà buôn tiền Những nhà bn tiền thưịng người giầu có họ có két tốt dể cất giữ đảm bảo an toàn Do yêu cầu cất trữ tiền lãnh chúa nhà buôn …nhiều người làm nghề dổi tiền thực buôn nghiệp vụ cất trữ hộ cầu cất trữ hộ làm tăng thu nhập, tăng khả đa dạng hố loại tiền, tăng quy mơ tài sản người kinh doạnh tiền tệ Do vậy, cất trữ hộ điều kiện tốt để thực q trình tốn hơ PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN Lúc đầu nhà buôn tiền dùng vốn tự có vay Nhưng hoạt động không kéo dài, thông qua thực tiễn họ nhận thấy thường xuyên có người gửi tiền có người lấy tiền ra, song tất người gửi tiền không rút tiền lúc tạo số dư thường xun két.Do tính vơ danh tiền, nhà bn tiền sử dụng tạm thời phần tiền gửi vay Hoạt động làm thay đổi hoạt động nhà buôn tiền - kẻ cho vay nặng lãi thành nhà buôn tiền - ngân hàng Hoạt động cho vay dựa tiền gửi khách, tạo nên lợi nhuận lớn nên ngân hàng tìm cách mở rộng thu hút tiền gửi vay cách trả lãi cho khách hàng hay cung cấp tiện ích khác cho khách hàng Như vậy,Trong xã hội ln có số người có thu nhập cao khơng tiêu dùng hết tạo tiền nhàn rỗi nên họ có nhu cầu đầu tư sinh lời, ngược lại họ khơng có vốn Hai nhu cầu gặp tạo thành quan hệ tín dụng Như vậy, hoạt động cho vay, tốn hộ nhận tiền gửi xuất từ lâu trình phát triển xã hội đến hoạt động không thay đổi họi “hoạt động ngân hàng” 1.1.1.2.quá trình phát triển a Ở giới - Các nghiệp vị đổi tiền, cho vay nghiệp vụ ngân hàng khác thực vào khoảng năm 2000 trước công nguyên thành cổ Babylone.Các hoạt động thực đền thờ ;trung tâm khu vực thương mại thành phố.Các hoạt động nói tiếp tục qua nhiều kỷ nước ven biển Địa trung Hải đô thị lớn rải rác đường tở lụa, nối liền Trung Đông Trung Hoa - Mãi đến đầu kỷ 15, có quan giới xem Ngân hàng thực sự, theo quan niệm ngày nay, Bancadi PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN Barcelone quan thực phần lớn nghiệp vụ Ngân hàng ngày nay: Thâu nhận, ký thác, cấp tín dụng (cho vay) Thâu xuất Ngân cho khách hàng, giữ bảo vật cho khách hàng … - Từ kỷ 17 đên đầu kỷ 20: Hệ thống Ngân hàng phát triển mạnh nứơc Châu Âu song song với cách mạng kỹ thuật, phát triển kinh tế thưong mại Các kỹ gia cần tìm nguồn vốn để lập nhà máy lớn, thưong gia cần tìm vốn để lập xí nghiệp thưong mại xuất nhập to lớn Vì vậy, hệ thống Ngân hàng phát triển mạnh quốc gia Châu Âu thuộc địa họ - Từ kỷ 20 đến nay: Sau khủng hoảng 1929-1933, hầu hết quốc gia hữu hoá cầu Ngân hàng phát hành tiền lý phần lớn cổ phần Ngân hàng phát hành Ngân hàng phát hành trở thành NHTW giữ chức quản lý nhà nước tiền tệ, chịu kiểm soát chặt chẽ pháp luật Hệ thống NHTM trung gian tài khác tập trung nghiệp vụ kinh doanh tiền tệ chịu quản lý NHTW b Ở Việt Nam Khoảng kỷ 19, nước ta trở thành thị trường độc chiếm pháp, hoạt động kinh tế người pháp phát triển rộng nên người pháp phải lập Ngân hàng để hỗ trợ hoạt động Lúc đầu có hai Ngân hàng pháp thiết lập trụ sở quốc, chi nhánh đặt đô thị lớn Việt Nam Ngân hàng Đơng Dương Đây quan tài lớn quyền tài phiệt pháp.Ngoài độc quyền phát hành tiền tệ NHTW, Ngân hàng Đơng Dương cịn Ngân hàng kinh doanh thương mại lớn PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN Ngân hàng thứ pháp pháp Hoa Ngân hàng, thành lập để hỗ trợ việc giao dịch thương mại Pháp, Đông Dương, Trung Quốc vài nước Á Đông Đến 6/5/1951, Ngân hàng quốc gia Việt Nam thức hình thành với nhiệm vụ chính: Quản lý việc phát hành giấy bạc lưu thông tiền tệ, quản lý kho bạc nhà nước, huy động vốn cho vay phục vụ sản xuất lưu thơng hàng hố, quản lý hoạt động kinh doanh biện pháp hành chính, quản lý ngoại hối giao dịch ngoại tệ đấu tranh tiền tệ với địch Năm 1975, sau thống đất nước chi nhánh ngân hàng nước rút Hệ thống Ngân hàng nước hoà nhập Ngân hàng nhà nước Việt Nam đống vai trò tổ chức làm trung gian tài ngắn hạn tnước.Tinh độc quyền hệ thống ngân hàng góp phần trì tình trạng tì trệ cá Ngân hàng, làm giảm vai trị trung gian tài hoạt động mục tiêu kinh tế Năm 1988, Nền kinh tế Việt Nam có chuyển đổi từ kinh tế kế hoạch hố tập trung sang kinh tế thị trường có quản lý nhà nước, hệ thống tài tiền tệ qua việc: Tách biệt chức quản lý hoạt động tiền tệ tín dụng với chức kinh doanh tiền tệ, đa dạng hố loại hình Ngân hàng, bước xoá bỏ độc quyền chuyển sang cạnh tranh có quản lý nhà nước Hiện nay, hệ thống Ngân hàng Việt Nam hoạt động theo mơ hình hai cấp: NHTW NHTM.NHTW thực chức phát hành tiền NHTM thực chức kinh doanh tiền tệ 1.1.2.khái niêm phân loại ngân hàng thương mại PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ NGÂN HÀNG 44B CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐHKT QUỐC DÂN 1.1.2.1 khái niệm NHTM tổ chức tài trung gian có vị trí quan trọng kinh tế.Tổng tài sản ln ln có khối lượng lớn tồn hệ thống Ngân hàng Có nhiều khái niệm khác Ngân hàng thương mại: Ở Pháp: NHTM xí nghiệp hay sở thưịng xưn nhận cơng chúng dưói hình thức ký thác số tiền mà họ dùng cho họ vào nghiệp vụ chiết khấu, tín dụng hay dịch vụ tài Ở Hoa Kỳ:NHTM công ty kinh doanh chuyên cung cấp dịch vụ tài hoạt động ngành cơng nghiệp dịch vụ tài Ở Ấn Độ :NHTM sở nhận khoản ký thác dể cho vay hay tài trợ đầu tư Ở Thổ Nhĩ Kỳ: NHTM hội trách nhiệm hữu hạn thiết lập nhằm mục đích nhận tiền ký thác thực nghiệp vụ hối đoái, nghiệp vụ hối phiếu, chiết khấu hình thức vay mượn hay tín dụng khác b Ở Việt Nam Theo pháp lệnh Ngân hàng, Hợp tác xã tín dụng Cơng ty tài ban hành T5/1990: ghi: ”NHTM tổ chức kinh doanh tiền tệ hoạt động chủ yếu thường xuyên nhận tiền gửi khách hàng với trách nhiệm hồn trả sử dụng tiền vay, thưc nghiệp vụ chiết khấu làm phương tiện tốn Như vậy, Tuy có quan điểm khác NHTM có đặc trưng sau: -Thứ nhất: NHTM tổ chức nhận ký thác cơng chúng với trách nhiệm hồn trả -Thứ hai: NHTM tổ chức đựợc phép dùng ký thác công chúng vay, chiết khấu thực dịch vụ tài khác PHÙNG THỊ BÍCH THUỶ 10 NGÂN HÀNG 44B ... Doanh nghi? ?p Hoạt động tín dụng ngày phát triển trở th? ?nh hoạt động thi? ??u tr? ?nh ngày vận động nhanh chóng kinh tế Tín dụng Ngân hàng trở th? ?nh k? ?nh cung c? ?p vốn cho nhu cầu sử dụng vốn cách nhanh... sản xu? ??t kinh doanh Doanh nghi? ?p, nhu cầu vốn vấn đề cần phải giải Doanh nghi? ?p Do nguồn vốn tự có Doanh nghi? ?p ln nh? ?? nhu cầu sử dụng vốn.Doanh nghi? ?p huy động vốn từ k? ?nh cung c? ?p vốn, tín... 1.1.1.Lịch sử h? ?nh th? ?nh phát triển 1.1.1.Lịch sử h? ?nh th? ?nh` Qúa tr? ?nh h? ?nh th? ?nh phát triển ngân hàng thưong mại gắn liền cới tr? ?nh phát triển xu? ??t sản xu? ??t hàng hoá sản xu? ??t hàng hóa phát triển