07 Tháng 12 Cập nhật tình hình dịch AIDS UNAIDS/07.27E/JC1322E (Nguyên bản tiếng Anh, Tháng 12, 2007) © Chương trình phối hợp của Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) 2007. Giữ toàn bộ bản quyền. Có thể nhận các ấn phẩm do UNAIDS và WHO xuất bản từ Trung tâm thông tin của UNAIDS. Xin phép tái bản hoặc dịch các ấn phẩm của UNAIDS cho mục đích thương mại hoặc phi thương mại xin gửi tới Trung tâm thông tin theo địa chỉ dưới đây, hoặc gửi tới số fax +4122 791 4187, hoặc email: publicationpermissions@unaids.org. Hình thức trình bày và thiết kế mỹ thuật của ấn phẩm này không ám chỉ bất cứ một quan điểm nào của UNAIDS hoặc WHO liên quan đến tình trạng pháp lý của bất cứ quốc gia, lãnh thổ, thành phố hay khu vực tự trị nào hoặc liên quan đến sự phân chia ranh giới hoặc biên giới. Việc nhắc đến tên của một số công ty hay nhà sản xuất cụ thể không có nghĩa là chúng đã được UNAIDS hoặc WHO kiểm tra hay khuyến nghị so vớí các công ty hay nhà sản xuất khác không được nhắc tên. Trừ khi do bị lỗi hoặc nhầm lẫn, tất cả các tên của các sản phẩm đều được phân biệt bằng chữ cái đầu in hoa. UNAIDS không thể đảm bảo được rằng tất cả các thông tin trong ấn phẩm này là đầy đủ và chính xác, và không chịu trách nhiệm về bất cứ tổn thất nào do việc sử dụng thông tin trong ấn phẩm này. Dữ liệu trong danh mục thư viện của WHO UNAIDS Cập nhật tình hình dịch AIDS: tháng 12 năm 2007. “UNAIDS/07.27E / JC1322E”. 1. Nhiễm HIV – Dịch tễ học. 2. Nhiễm HIV – Kiểm sóat và Phòng chống. 3. Hội chức miễn dịch mắc phải – dịch tễ học. 4. Hội chứng miễn dịch mắc phải – Kiểm soát và phòng chống. 5 Các vụ dịch. I. Tổ chức y tế Thế giới. II. Tên ISBN 978 92 9 173621 8 (Phân loại NLM: WC 503.41) UNAIDS 20 Đại lộ Appia CH-1211 Geneva 27 Thụy Sĩ T (+41) 22 791 36 66 F (+41) 22 791 48 35 distribution@unaids.org www.unaids.org Cập nhật tình hình dịch AIDS Tháng 12 / 2007 NỘI DUNG T ÓM T ẮT T ÌNH H ÌNH D ỊCH A IDS T OÀN C ẦU T ÓM T ẮT T ÌNH H ÌNH D ỊCH A IDS T HEO K HU V ỰC C ẬN S AHARA C HÂU P HI C HÂU Á Đ ÔNG Â U VÀ T RUNG Á K HU V ỰC C A-RI-BÊ M Ỹ L A-TINH B ẮC M Ỹ, T ÂY VÀ T RUNG Â U T RUNG Đ ÔNG VÀ B ẮC P HI C HÂU Đ ẠI D ƯƠNG B ẢN Đ Ồ TÀI LIỆU THAM KHẢO 3 17 17 25 31 34 36 39 41 42 44 50 Ước tính số người trưởng thành và trẻ em toàn cầu, 2007 Ước tính số người trưởng thành và trẻ em đang sống với HIV trong năm 2007 Ước tính số người trưởng thành và trẻ em mới bị nhiễm HIV trong năm 2007 Ước tính số người trưởng thành và trẻ em tử vong liên quan đến AIDS trong năm 2007 45 46 47 48 Bản dịch do UNAIDS Việt Nam cung cấp Tóm tắt tình hình dịch AIDS toàn cầu Tháng 12/2007 Số người sống với HIV năm 2007 Tổng số 33.2 triệu [30.6 - 36.1 triệu] Người lớn 30.8 triệu [28.2 - 33.6 triệu] Phụ nữ 15.4 triệu [13.9 - 16.6 triệu] Trẻ em dưới 15 tuổi 2.5 triệu [2.2 - 2.6 triệu] Số ca mới nhiễm HIV trong năm 2007 Tổng số 2.5 triệu [1.8 - 4.1 triệu] Người lớn 2.1 triệu [1.4 - 3.6 triệu] Trẻ em dưới 15 tuổi 420 000 [350 000 - 540 000] Số ca tử vong do AIDS trong năm 2007 Tổng số 2.1 triệu [1.9 - 2.4 triệu] Người lớn 1.7 triệu [1.6 - 2.1 triệu] Trẻ em dưới 15 tuổi 330 000 [310 000 - 380 000] Khoảng dao động xung quanh các con số ước tính trong bảng này là xác định giới hạn trong đó bao gồm con số thực, dựa trên các thông tin tốt nhất hiện có. 1 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÓM TẮT TÌNH HÌNH 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÓM TẮT TÌNH HÌNH 3 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÌNH HÌNH TOÀN CẦU TÓM TẮT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS TOÀN CẦU Trong năm 2007, những tiến bộ trong phương pháp ước tính dịch HIV áp dụng đối với nhiều loại số liệu quốc gia đã mang lại những kết quả đáng kể trong ước tính số người đang sống với HIV trên toàn thế giới. Tuy nhiên việc đánh giá định tính mức độ nghiêm trọng và những ảnh hưởng của dịch vẫn chưa có nhiều thay đổi. Ước tính số người đang sống với HIV toàn cầu trong năm 2007 là 33,2 triệu [30,6 – 36,1 triệu], giảm 16% số với con số ước tính công bố năm 2006 (39,5 triệu [34,7 – 47,1 triệu.] (UNAIDS/ WHO, 2006) Sự giảm đi này chủ yếu là nhờ những biện pháp chuyên sâu áp dụng khi đánh giá dịch HIV tại Ấn Độ, từ đó xem xét và cập nhật lại các số liệu ước tính của quốc gia này. Việc đánh giá lại các con số ước tính của một số quốc gia khác, nhất là khu vực Cận Sahara Châu Phi, cũng góp phần làm giảm số ước tính ban đầu. 70% khác biệt giữa số ước tính của năm 2006 và 2007 là do có sự thay đổi số liệu tại sáu nước: Angola, Ấn Độ, Kenya, Mozambique, Nigeria, và Zimbabwe. Tại Kenya và Zimbabwe, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy tỷ lệ nhiễm ở đây giảm một phần là do số ca nhiễm mới giảm xuống, kết quả có phần đóng góp của việc giảm các hành vi nguy cơ cao. Do ước tính số ca nhiễm HIV mới và số ca tử vong liên quan đến HIV dựa trên mô hình toán ứng dụng cho việc ước tính tỷ lệ nhiễm HIV, những ước tính mới về số ca nhiễm HIV mới và tỷ lệ tử vong trong năm 2007 cũng khác biệt đáng kể so với đánh giá ban đầu. Cần nhấn mạnh rằng những khác biệt giữa Giới thiệu số ước tính công bố năm 2006 và số ước tính công bố năm 2007 phần lớn là kết quả của việc cải tiến phương pháp, chứ không phải là những xu hướng của bản thân dịch. Do đó, không nên đưa ra kết luận dựa vào việc so sánh những con số ước tính năm 2007 với số công bố năm 2006. Tuy nhiên phương pháp mới cũng đã được ứng dụng đối với tất cả các số liệu về tỷ lệ nhiễm HIV trước đây, với mục đích các ước tính về số ca nhiễm mới, tỷ lệ hiện nhiễm và số tử vong từ những năm về trước nêu trong bản báo cáo này vẫn có thể được sử dụng để đánh giá các xu hướng dịch qua nhiều thời kỳ. Tài liệu Cập nhật Tình hình Dịch AIDS công bố những biến chuyển gần đây nhất của đại dịch AIDS và được xuất bản hàng năm liên tục từ năm 1998. Bản báo cáo năm 2007 này cung cấp những ước tính cập nhật nhất về quy mô dịch và số tử vong cũng như tìm hiểu những xu hướng phát triển mới của dịch. Báo cáo này do UNAIDS và WHO phối hợp thực hiện và các ước tính do Nhóm Chuyên đề về Giám sát HIV/AIDS và STI toàn cầu của UNAIDS/WHO đưa ra đều dựa trên các phương pháp và thông số công bố bởi Nhóm Chuyên đề của UNAIDS về Ước tính, Lên Mô hình, và Dự đoán HIV/AIDS (UNAIDS Reference Group on HIV/AIDS Estimates, Modelling and Projections). Những ước tính này cũng dựa vào nghiên cứu của các chuyên gia quốc gia trong loạt 11 hội thảo ước tính HIV khu vực do UNAIDS và WHO tổ chức. Cách thức và phương pháp ước tính do UNAIDS và WHO sử dụng cũng 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÌNH HÌNH TOÀN CẦU 4 được xem xét và thông qua trong cuộc hội đàm quốc tế về ước tính dịch AIDS do Văn phòng UNAIDS và WHO tổ chức vào ngày 14 và 15 tháng 11 năm 2007 tại Geneva. Những yếu tố cơ bản của phương pháp mới được ứng dụng bao gồm hiểu biết sâu rộng hơn về dịch HIV thông qua điều tra dựa vào dân số, mở rộng giám sát trọng điểm tới nhiều vùng hơn tại các quốc gia liên quan, và chỉnh sửa các mô hình toán học bởi đã có hiểu biết nhiều hơn về lịch sử tự nhiên của việc lây nhiễm HIV không được điều trị tại các nước thu nhập thấp và trung bình. Những chỉnh sửa phương pháp này được giải thích kỹ hơn trong phần “Số liệu mới dẫn đến nhiều thay đổi trong giả định và số ước tính.” UNAIDS và WHO sẽ tiếp tục chỉnh sửa các số ước tính về nhiễm HIV và tử vong vì AIDS sau khi có được các số liệu khoa học, nghiên cứu và phân tích mới. Một số so sánh trong báo cáo này là giữa các ước tính HIV tính theo cùng phương pháp mới trong các năm 2007 và năm 0 5 10 15 20 25 30 35 40 Biểu đồ 1 Ước tính số người sống chung với HIV trên toàn cầu, 1990 - 2007 Số người sống với HIV Triệu người Khoảng cách này để chỉ khoảng dao động xung quanh số ước tính Năm 1990 ‘91 ‘92 ‘93 ‘94 ‘95 ‘96 ‘97 ‘98 ‘99 2000 ‘01 ‘02 ‘03 ‘04 ‘05 ‘06 ‘07 2001. 2001 là năm diễn ra Khóa họp Đặc biệt của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về HIV/AIDS, lần đầu tiên đưa ra những mục tiêu can thiệp, nhưng cũng là thời điểm cách đây đủ lâu để có thể xem xét hiệu quả các xu hướng thể hiện qua số liệu được phân tích thống nhất. Cập nhật tình hình dịch AIDS năm 2007 – một số kết luận cơ bản Hiện mỗi ngày có trên 6.800 người bị nhiễm HIV và trên 5.700 người tử vong vì AIDS, chủ yếu là do không được tiếp cận đầy đủ với các dịch vụ dự phòng và điều trị HIV. Đại dịch HIV vẫn là căn bệnh lây truyền nguy hiểm nhất đe dọa sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên việc đánh giá tình hình dịch hiện nay có một số yếu tố khả quan với những nhận định sau: tỷ lệ hiện nhiễm HIV toàn cầu (tỷ lệ người mắc HIV) vẫn dừng ở mức độ như trước, mặc dù số lượng người sống với HIV toàn cầu đang tăng lên bởi các ca nhiễm mới tiếp tục tích lũy | | | | | | | | | | | | | | | | | | | [...]... HIV, UNAIDS và WHO thường xuyên cập nhật phương pháp ước tính của mình với các thông tin mới, theo đề nghị của Nhóm Chuyên đề Đánh giá của UNAIDS về Ước tính, Lên Mô hình, và Dự đoán HIV /AIDS (UNAIDS Reference Group on HIV /AIDS Estimates, Modelling and Projections), và dựa trên những tiến bộ khoa học gần đây nhất3 Ngoài ra, Văn phòng UNAIDS và WHO cũng đồng tổ chức Hội đàm Quốc tế về Ước tính Dịch AIDS. .. nhiễm Không nhận được số liệu # Bán thành thị và thành thị được gộp lại khi phân tích số liệu thành thị ↕ Phân tích ở Mozambique theo các vùng Nam, Trung, Bắc § Không nhận được số liệu theo yêu cầu của Nhóm làm việc của UNAIDS; phân tích dựa trên số liệu của báo cáo giám sát của Nam Phi ¶ Không nhận được số liệu theo yêu cầu của Nhóm làm việc của UNAIDS; phân tích dựa trên số liệu của báo cáo giám sát... hướng và hiện trạng dịch khó có thể chính xác UNAIDS và WHO sẽ tiếp tục cải tiến chất lượng các con số ước tính về HIV /AIDS khi có được sự hỗ trợ từ những số liệu giám sát mới và từ các nghiên cứu khoa học 13 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÌNH HÌNH TOÀN CẦU Những xu hướng gần đây về HIV và hành vi tình dục trong thanh niên Trong năm 2001, bản Tuyên bố Cam kết Phòng chống HIV /AIDS của Liên Hợp Quốc... đây Quốc gia Tỷ lệ nhiễm theo điều tra quốc gia trong dân số (%) (năm) Tỷ lệ nhiễm HIV 2001 (%) nêu trong Báo cáo tình hình dịch AIDS toàn cầu 2002 Tỷ lệ nhiễm HIV 2003 (%) nêu trong Báo cáo tình hình dịch AIDS toàn cầu 2004 Tỷ lệ nhiễm HIV 2005 (%) nêu trong Báo cáo tình hình dịch AIDS toàn cầu 2006 Cận Sahara Châu Phi Benin 1,2 (2006) 3,6 1,9 1,8 25,2 (2004) 38,8 38,0 24,1 Burkina Faso 1,8 (2003) 6,5... hiểu biết của chúng ta về dịch HIV đầy đủ hơn so với các căn bệnh toàn cầu khác Tóm tắt tình hình dịch tại các khu vực Số liệu theo vùng được nêu trong Bảng 1 Cận Sahara Châu Phi tiếp tục là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của đại dịch AIDS toàn cầu Hơn hai phần ba (68%) người lớn và gần 90% trẻ em nhiễm HIV sống tại khu vực này, và hơn ba phần tư (76%) số ca tử vong vì AIDS trong năm 2007 xảy ra... đó Tại Đông Nam Á, dịch tại Cam-pu-chia, Myanmar và Thái Lan đều có dấu hiệu giảm Con số ước tính ca tử vong vì AIDS trong năm 2007 là 2,1 triệu [1,9 – 2,4 triệu] trên toàn thế giới (Biểu đồ 3), trong số đó 76% là ở Cận Sahara Châu Phi Những con số giảm trong hai năm 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÌNH HÌNH TOÀN CẦU qua một phần là nhờ việc mở rộng các dịch vụ điều trị ARV AIDS vẫn là nguyên nhân... nặng nề nhất 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | CẬN SAHARA - CHÂU PHI KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH DỊCH THEO KHU VỰC CẬN SAHARA CHÂU PHI Cận Sahara Châu Phi vẫn là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong dịch AIDS toàn cầu Hơn hai phần ba (68%) tổng số người có HIV dương tính sống tại khu vực này, và trong năm 2007 đã có trên ba phần tư (76%) tổng số ca tử vong vì AIDS Ước tính 1,7 triệu [1,4 – 2,4 triệu]... biết về dịch HIV, và đưa ra nhiều phương pháp nhằm nâng cao chất lượng và độ chính xác của các con số ước tính 10 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÌNH HÌNH TOÀN CẦU đang sống với HIV, số ca nhiễm mới, số tử vong do AIDS, số trẻ mồ côi, và nhu cầu điều trị Số ước tính về số ca nhiễm mới và tỷ lệ tử vong được rút ra từ tỷ lệ nhiễm HIV người lớn qua các thời kỳ - tỷ lệ này lại dựa vào số liệu từ quá... lại những số liệu chính xác hơn Số liệu thu thập từ các cuộc điều tra quốc gia dựa trên dân số làm tăng độ chính xác của số ước tính HIV và AIDS Trong khi tỷ lệ nhiễm HIV từ giám sát trọng điểm vẫn sẽ tiếp tục cung cấp những thông tin quý giá về xu hướng dịch thì tỷ lệ HIV dựa trên điều tra quốc gia đã được chỉnh sửa để tránh các sai số do không có hồi đáp hoặc do thành kiến, cung cấp số liệu tốt hơn... vùng nông thôn lẫn thành thị (UNAIDS, 2007) Quan sát đó dẫn đến khuyến nghị rằng tại các nước có dịch HIV đại trà nhưng chưa tiến hành điều tra quốc gia trong dân số, số liệu tỷ lệ nhiễm HIV của phụ nữ có thai đến khám trước sinh tại các cơ sở y tế nên được điều chỉnh giảm xuống trung bình theo hệ số 0,8 (Nhóm Chuyên đề của UNAIDS về Ước tính, Lên Mô hình, và Dự đoán HIV /AIDS, 2006) Trước đây chỉ có tỷ . đánh giá các xu hướng dịch qua nhiều thời kỳ. Tài liệu Cập nhật Tình hình Dịch AIDS công bố những biến chuyển gần đây nhất của đại dịch AIDS và được xuất bản. CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÓM TẮT TÌNH HÌNH 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÓM TẮT TÌNH HÌNH 3 2007 CẬP NHẬT TÌNH HÌNH DỊCH AIDS | TÌNH HÌNH