SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM GIẢI PHÁP ĐỂ THỰC HIỆN TỐT CÔNG TÁC KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG THPT Lĩnh vực: Quản lý NGHỆ AN, 3/2021 SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ĐÔNG HIẾU SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM GIẢI PHÁP ĐỂ THỰC HIỆN TỐT CÔNG TÁC KIỂM ĐỊNH CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC Ở TRƯỜNG THPT Lĩnh vực: Quản lý Họ tên: Nguyễn Văn Cường Chức vụ: Hiệu trưởng Đơn vị: Trường THPT Đông Hiếu NGHỆ AN, 3/2021 MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT THPT : Trung học phổ thông KĐCLGD : Kiểm định chất lượng ĐGN : Đánh giá TĐG : Tự đánh giá GD&ĐT : Giáo dục đào tạo GDPT : Giáo dục phổ thông CSVC : Cơ sở vật chất MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Kiểm định chất lượng giáo dục (KĐCLGD) công cụ hiệu giúp sở giáo dục kiểm soát đảm bảo chất lượng đào tạo, nâng cao lực cạnh tranh KĐCLGD nhằm xác định trường học đạt mức đáp ứng mục tiêu giáo dục giai đoạn; lập kế hoạch cải tiến chất lượng, trì nâng cao chất lượng hoạt động nhà trường; thông báo công khai với quan quản lý nhà nước xã hội thực trạng chất lượng trường; để từ quan quản lý nhà nước đánh giá, công nhận không công nhận trường đạt chuẩn chất lượng Công nhận đạt chuẩn quốc gia sở giáo dục nhằm khuyến khích đầu tư huy động nguồn lực cho giáo dục, góp phần tạo điều kiện đảm bảo cho nhà trường không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu giáo dục Như kiểm định chất lượng giáo dục trở thành yêu cầu tất yếu phát triển nhà trường Tự đánh giá khâu quan trọng hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục nhà trường để báo cáo trạng chất lượng, hiệu hoạt động đào tạo, NCKH, nhân lực, sở vật chất, tài vấn đề liên quan khác nhà trường, từ tiến hành điều chỉnh nguồn lực, thực kế hoạch hành động nhằm đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng Đây sở để nhà trường thực cải tiến chất lượng, đồng thời thể tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm nhà trường toàn hoạt động giáo dục theo chức năng, nhiệm vụ giao, làm sở cho cơng tác đánh giá ngồi Trong năm gần đây, Nghệ An, trình xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia thực gắn với công tác kiểm định chất lượng giáo dục theo tiêu chuẩn cao hơn, phù hợp với quy định Bộ GD ĐT Riêng bậc Trung học phổ thơng (THPT), thị xã Thái Hịa huyện Nghĩa Đàn (Tỉnh Nghệ An) 2/5 trường hồn thành cơng tác kiểm định CLGD Mục tiêu xây dựng trường chuẩn quốc gia giai đoạn mới, THPT Đông Hiếu hướng đến mục tiêu kép: kiểm định chất lượng giáo dục đạt chuẩn quốc gia Năm học 2019-2020, Nhà trường nỗ lực hoàn thành tiêu chí kiểm định chất lượng giáo dục theo chuẩn ban hành Thông tư số 18/2018/TT-BGDĐT Bộ Giáo dục Đào tạo quy định kiểm định chất lượng giáo dục công nhận đạt chuẩn quốc gia trường trung học sở, trường trung học phổ thơng trường phổ thơng có nhiều cấp học Nhà trường đoàn đánh giá Sở Giáo dục Đào tạo tỉnh Nghệ An công nhận Trường đạt kiểm định chất lượng mức độ 2, đạt trường chuẩn quốc gia mức độ Là Hiệu trưởng trường THPT, nhận thức vai trò trách nhiệm cá nhân người đứng đầu công tác KĐCLGD, từ thực tiễn công tác kiểm định chất lượng giáo dục thành công trường THPT Đông Hiếu năm học 2019-2020, thân triển khai đề tài sáng kiến kinh nghiệm “Giải pháp để thực tốt công tác kiểm định chất lượng giáo dục trường THPT” Đề tài hướng đến trao đổi kinh nghiệm thân công tác tự đánh giá, kiểm định chất lượng giáo dục trường THPT với vai trò người đứng đầu Nhà trường Mục đích nghiên cứu - Là người trực tiếp đạo công tác tự đánh giá KĐCLGD trường THPT Đông Hiếu năm, từ năm học 2015-2016 đến năm học 2019-2020, thân có điều kiện nhìn nhận lại tồn hoạt động Nhà trường cách có hệ thống; từ đưa giải pháp điều chỉnh hoạt động giáo dục Nhà trường - Những kinh nghiệm đúc rút từ thực tế, giải pháp cụ thể, khoa học công tác KĐCLGD chia sẻ với đồng nghiệp, nhà quản lý giáo dục nhằm nâng cao hiệu công tác kiểm định CLGD trường THPT nói chung bối cảnh - Đồng thời, qua đề tài này, rút học kinh nghiệm thực tiễn chuẩn bị cho công tác kiểm định chất lượng giáo dục trường THPT Đơng Hiếu (thị xã Thái Hịa) giai đoạn năm Phương pháp nghiên cứu Đề tài có sử dụng phương pháp nghiên cứu sau: - Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu như: phân tích - tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa… vấn đề lý luận nhằm xây dựng sở lý luận kiểm định chất lượng giáo dục THPT bối cảnh - Đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu thực tiễn tổng kết, tìm kiếm giải pháp nhằm nâng cao hiệu công tác kiểm định CLGD trường THPT nói chung bối cảnh Rà sốt cơng đoạn, rút kinh nghiệm công tác tự đánh giá, kiểm định chất lượng lần thứ để chuẩn bị cho công tác KĐCL GD năm tới - Đề tài có sử dụng số phương pháp khác so sánh, đối chiếu, thống kê, tổng hợp… để làm rõ nội dung nghiên cứu Tính đề tài Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng kiểm định CLGD trường THPT dựa sở lý luận thực tiễn, dựa kinh nghiệm thực trường THPT Đông Hiếu (thị xã Thái Hịa) Cấu trúc đề tài Ngồi phần Mở đầu, Kết luận kiến nghị, Tài liệu tham khảo Phụ lục, phần Nội dung đề tài có phần: Cơ sở lý luận kiểm định chất lượng giáo dục Công tác kiểm định chất lượng giáo dục trường Trung học phổ thông Đông Hiếu (thị xã Thái Hòa) Giải pháp nâng cao chất lượng KĐGD trường Trung học phổ thông PHẦN NỘI DUNG Cơ sở lý luận kiểm định chất lượng giáo dục 1.1 Kiểm định chất lượng giáo dục gì? Thơng tư 61/2012/TT-BGDĐT Bộ GD ĐT nêu rõ: “Kiểm định chất lượng giáo dục hoạt động đánh giá công nhận mức độ thực mục tiêu, chương trình, nội dung giáo dục nhà trường sở giáo dục khác Kiểm định chất lượng giáo dục gồm có kiểm định chất lượng sở giáo dục (gọi tắt kiểm định trường) kiểm định chất lượng chương trình giáo dục (gọi tắt kiểm định chương trình)” Kiểm định chất lượng sở giáo dục áp dụng tất sở giáo dục cấp học trình độ đào tạo KĐCLGD xu tất yếu giáo dục Việt Nam giai đoạn hội nhập Từ năm 2003, Cục Khảo thí Kiểm định chất lượng trực thuộc Bộ Giáo dục Đào tạo đời Trước hết, Cục ban hành quy định KĐCL trường đại học, sau quy định hướng dẫn KĐCLGD tất cấp học, tạo hành lang pháp lý cho công tác KĐCLGD Việt Nam Riêng bậc phổ thông, công tác KĐCLGD triển khai kiểm định trường, không kiểm định chương trình giáo dục Cơng tác KĐCLGD hoạt động hoàn toàn tự nguyện, tiến hành sở giáo dục, tách rời với công tác tự đánh giá Tất quy trình kiểm định chất lượng giáo dục gắn liền với đánh giá Các chuẩn mực đánh giá linh hoạt thay đổi cho phù hợp với mục tiêu hoạt động trường 1.2 Mục đích kiểm định chất lượng giáo dục Mục đích kiểm định chất lượng giáo dục nhằm đảm bảo đạt chuẩn mực định đào tạo không ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu người sử dụng nguồn nhân lực đảm bảo quyền lợi cho người học Ở số nơi, kiểm định chất lượng giáo dục nhằm mục đích giải trình với xã hội, với quan quyền lực hay với quan, tổ chức tài trợ, cấp kinh phí Mục 3, điều 110, Luật Giáo dục 2019 nêu rõ mục tiêu KĐCLGD sau: a) Bảo đảm nâng cao chất lượng giáo dục; b) Xác nhận mức độ đáp ứng mục tiêu sở giáo dục chương trình đào tạo giai đoạn; c) Làm để sở giáo dục giải trình với chủ sở hữu, quan nhà nước có thẩm quyền, bên liên quan xã hội thực trạng chất lượng giáo dục; d) Làm sở cho người học lựa chọn sở giáo dục, chương trình đào tạo, cho nhà tuyển dụng lao động tuyển chọn nhân lực [2] Như vậy, Luật Giáo dục đưa yêu cầu phù hợp với văn KĐCLGD phổ thơng ban hành 1.3 Quy trình kiểm định chất lượng giáo dục Có thể khái quát quy trình KĐCL sở giáo dục gồm bước sau: Bước 1: Xây dựng cập nhật công cụ kiểm định chất lượng giáo dục; Bước 2: Tự đánh giá sở đào tạo ; Bước 3: Đánh giá từ bên (đánh giá đồng nghiệp); Bước 4: Công nhận sở đào tạo đạt tiêu chuẩn kiểm định chất lượng cấp có thẩm quyền Cứ năm/1 lần, chu kỳ KĐCLGD tiến hành theo bước sau: Các bước Tự đánh giá Đánh giá Thực Nhà trường Đơn vị đánh giá độc lập có thẩm quyền Kết Báo cáo tự đánh giá Kế hoạch hành động Nhà trường Kết đánh giá Kế hoạch hành động, kết (Giấy chứng nhận đạt được, chất lượng đat/không đạt kiến nâng lên nghị) Như vậy, bước để tiến hành KĐCLGD thành công sở giáo dục bước quan trọng q trình chuẩn bị tự đánh giá sở giáo dục Tự đánh giá khâu quan trọng hoạt động kiểm định chất lượng trường học Đó q trình nhà trường tự xem xét, nghiên cứu sở tiêu chuẩn đánh giá chất lượng Bộ Giáo dục Đào tạo ban hành để báo cáo tình trạng chất lượng, hiệu hoạt động đào tạo, nghiên cứu khoa học, nhân lực, sở vật chất vấn đề liên quan khác, từ tiến hành điều chỉnh nguồn lực trình thực nhằm đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng Tự đánh giá không tạo sở cho công tác đánh giá ngồi mà cịn sở để trường cải tiến chất lượng, đồng thời thể tính tự chủ tính tự chịu trách nhiệm tồn hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ giao, phù hợp với sứ mạng mục tiêu trường Trong trình tự đánh giá, tiêu chuẩn tiêu chí, trường tập trung thực việc sau: a) Mô tả, làm rõ thực trạng trường; b) Phân tích, giải thích, so sánh đưa nhận định; điểm mạnh, tồn biện pháp khắc phục; c) Lên kế hoạch hành động để cải tiến, nâng cao chất lượng giáo dục Mục đích hoạt động tự đánh giá nhằm cải tiến, nâng cao chất lượng đào tạo để đăng ký kiểm định chất lượng giáo dục Quy trình, cách thức hoạt động tự đánh giá trường THPT hướng dẫn cụ thể Công văn 5932/BGDĐT-QLCL Bộ GD ĐT [6] Điều 23, mục 1, chương III, Thông tư số 18/2018/TT-BGDĐTcủa Bộ Giáo dục Đào tạo [3] 1.4 Các văn quy định Nhà nước kiểm định chất lượng giáo dục Những năm gần đây, Bộ GD ĐT ban hành nhiều văn quy định, hướng dẫn KĐCLGD văn quy định điều kiện tiêu chuẩn cho bậc học, cụ thể cho bậc THPT văn sau đây: - Thông tư số 18/2018/TT-BGDĐT ngày 22 tháng năm 2018 Bộ giáo dục Đào tạo quy định kiểm định chất lượng giáo dục công nhận đạt chuẩn quốc gia trường trung học sở, trường trung học phổ thơng trường phổ thơng có nhiều cấp học ban hành tiêu chuẩn đánh giá, quy trình đánh giá KĐCLGD Thơng tư thay quy định tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục quy trình, chu kỳ kiểm định chất lượng giáo dục trường trung học Thông tư số 42/2012/TT-BGDĐT ngày 23 tháng 11 năm 2012 Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo ban hành Quy định tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục quy trình, chu kỳ kiểm định chất lượng giáo dục sở giáo dục phổ thông, sở giáo dục thường xuyên thay Thông tư số 47/2012/TT-BGDĐT ngày 07 tháng 12 năm 2012 Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo ban hành Quy chế công nhận trường trung học sở, trường trung học phổ thơng trường phổ thơng có nhiều cấp học đạt chuẩn quốc gia Thơng tư gồm có chương, 43 điều quy định phạm vi điều chỉnh đối tượng áp dụng, mục đích kiểm định chất lượng giáo dục công nhận đạt chuẩn quốc gia trường trung học, quy trình kiểm định chất lượng giáo dục quy trình cơng nhận đạt chuẩn quốc gia trường trung học, chu kỳ kiểm định chất lượng giáo dục thời hạn công nhận đạt chuẩn quốc gia trường trung học, mức đánh giá tiêu chuẩn đánh giá trường trung học - Công văn 5932/BGDĐT ngày 28 tháng 12 năm 2018 Bộ Giáo dục Đào tạo hướng dẫn tự đánh giá đánh giá sở giáo dục phổ thơng Cơng văn có hai phần: Phần 1: Tự đánh giá sở giáo dục phổ thông, nêu quy trình cụ thể gồm bước để sở giáo dục tiến hành tự đánh giá Phần 2: Đánh giá ngồi sở giáo dục phổ thơng, nêu rõ quy trình, quy định cho tổ chức đánh giá thực đánh giá để cấp chứng nhận KĐCLGD cho sở kiểm định Đây văn quan trọng làm sở pháp lý để tiến hành công tác KĐCLGD trường THPT Đông Hiếu - Thông tư 13/2020/TT-BGD ĐT ngày 26 tháng năm 2020 Bộ Giáo dục Đào tạo quy định tiêu chuẩn sở vật chất trường mầm non, tiểu học, trung học sở trường phổ thơng có nhiều cấp học Thơng tư gồm có chương, 26 điều, có Chương V quy định tiêu chuẩn sở vật chất trường THPT địa điểm, quy mơ, diện tích; tiêu chuẩn CSVC tối thiểu; tiêu chuẩn CSVC mức độ mức độ Thông tư 14/2020/TT-BGD ĐT ngày 26 tháng năm 2020 Bộ Giáo dục Đào tạo quy định phịng học mơn sở giáo dục phổ thơng Thơng tư gồm có chương, 21 điều, quy định rõ quy cách phòng học mơn, thiết bị phịng học mơn, u cầu kỹ thuật phịng học mơn, quản lý sử dụng phịng học mơn sở giáo dục phổ thông Thông tư 13 14 Bộ GD & ĐT hai thông tư quy định sở vật chất cho sở giáo dục, quy định để trường học để xây dựng hệ thống CSVC - Luật Giáo dục 2019 (Luật số: 43/2019/QH14) Quốc hội Việt Nam ban hành ngày 14 tháng năm 2019, Mục 3, Chương VIII yêu cầu rõ mục tiêu, đối tượng, nguyên tắc công tác kiểm định chất lượng giáo dục sở giáo dục Dựa vào văn pháp lý đó, chúng tơi xây dựng hệ thống sở lý luận làm để tiến hành công tác tự đánh giá KĐCLGD trường THPT Đông Hiếu (thị xã Thái Hịa) Thực trạng cơng tác kiểm định chất lượng giáo dục trường Trung học phổ thơng Đơng Hiếu (thị xã Thái Hịa) Điều 24, mục 1, Chương III, Thông tư số 18/2018/TT-BGDĐT [3] ghi rõ Hiệu trưởng Chủ tịch Hội đồng TĐG, Phó Hiệu trưởng Phó Chủ tịch Hội đồng Như vậy, Hiệu trưởng Ban Giám hiệu đóng vai trị quan trọng hoạt động tự đánh giá KĐCLGD Hiệu trưởng Chủ tịch Hội đồng TĐG Nhà trường, người trực tiếp tham gia vào hoạt động TĐG chịu trách nhiệm trước xã hội, hội đồng sư phạm thành cơng hay thất bại hoạt động Vì vậy, vai trị hiệu trưởng trường cơng tác KĐCL GD quan trọng Để hoạt động TĐG thành cơng, hiệu trưởng phải người đốn, không ngại vất vả, tốn Bản thân hiệu trưởng phải làm tốt việc sau: - Tham gia tập huấn bồi dưỡng KĐCLGD, nắm rõ văn KĐCLGD, có khả tập huấn lại cho giáo viên trường KĐCLGD - Nâng cao nhận thức cho hội đồng sư phạm nhà trường tầm quan trọng ý nghĩa công tác KĐCLGD - Xây dựng kế hoạch KĐCLGD phù hợp với thực tế trường Có khả chọn người việc để đáp ứng khả hoàn thành nhiệm vụ tiến độ, có tầm nhìn khái qt định hướng phát triển nhà trường, khắc phục hạn chế - Tích cực, chủ động, bám việc, thường xuyên kiểm tra tiến độ thực công việc thành viên hội đồng tự đánh giá, nhóm chuyên trách Hiệu trưởng phải tham gia trực tiếp vào cơng việc, làm việc cụ thể nhóm đồng thời cịn phải người nắm bắt tổng thể cơng việc nhóm khác - Kiểm tra tính khả thi kế hoạch triển khai thực hiện, kịp thời điều chỉnh bổ sung nguồn lực phục vụ cho công tác tự đánh giá để đảm bảo tiến độ kế hoạch tự đánh giá Ban hành định quản lý, đưa biện pháp điều chỉnh, uốn nắn sai sót thái độ, cách làm việc, xử lý sai phạm, động viên khích lệ tinh thần để thúc đẩy tiến độ thực công việc cá nhân nhóm chuyên trách Khắc phục tồn tại, bất cập sau tổ chức tự đánh giá - Là người có khả liên kết nhiều người, nhiều nhóm, nhiều cơng việc hội đồng TĐG; có khả đánh giá, nhận xét, chỉnh sửa, hoàn thiện báo cáo TĐG trường cách tổng quát Hội đồng TĐG trường THPT Đông Hiếu gồm có 15 người [xem phụ lục] lựa chọn theo vị trí việc làm, phù hợp với nhóm nhiệm vụ theo hướng dẫn Bộ GD ĐT Ngồi Hiệu trưởng chủ tịch Hội đồng, hai Phó Hiệu trưởng Phó Chủ tịch hội đồng Các thành viên cịn lại trưởng tổ chức, đồn thể, tổ trưởng tổ chun mơn, số vị trí cơng tác chuyên trách khác Hội 16 đồng chia làm nhóm, trưởng nhóm thành viên Hội đồng người có khả hồn thành cơng viêc cao Mặc dầu cơng việc đầy khó khăn việc tìm kiếm minh chứng, xếp mã hóa minh chứng hầu hết thành viên Hội đồng TĐG Nhà trường nhận thức rõ ý nghĩa công tác KĐCL GD Nhà trường; có ý thức trách nhiệm cao việc thực kế hoạch phân công; nỗ lực làm đêm làm ngày mục tiêu chung, phát triển chất lượng Nhà trường xu Nhờ đồng lòng, đồng sức điều hành, thực công việc, Hội đồng TĐG đứng đầu Hiệu trưởng hoàn thành mục tiêu mà Thị ủy, UBND Thị xã Thái Hòa Sở GD ĐT Nghệ An giao phó 3.4 Giải pháp 4: Xây dựng kế hoạch tự đánh giá chất lượng giáo dục Xác định bước định thành công công tác KĐCLGD việc tự đánh giá sở giáo dục Vì vậy, trước xây dựng kế hoạch tự đánh giá, Ban Giám hiệu Nhà trường, đứng đầu Hiệu trưởng tiến hành phân tích thực trạng Nhà trường để xác định xác đầu việc kế hoạch Kế hoạch tự đánh giá kiểm định chất lượng giáo dục Nhà trường kế hoạch tổng thể hoạt động Nhà trường dựa theo văn quy định Bộ GD ĐT Kế hoạch xây dựng dựa mục tiêu phạm vi tự đánh giá, thành lập hội đồng tự đánh giá Nhà trường 2; xác định rõ kế hoạch huy động nguồn lực, sở vật chất tài phục vụ công tác tự đánh giá, công cụ đánh giá; dự kiến thông tin, minh chứng cần thu thập cho tiêu chí; kế hoạch nhờ chuyên gia tư vấn; tiến trình thời gian cụ thể phân cơng cơng việc gắn với cá nhân hội đồng Từ kế hoạch cụ thể đó, Ban Giám hiệu phân công công việc hợp lý nhằm phát huy hết sở trường, khả thành viên Hội đồng tự đánh giá giáo viên Trường Sau có kế hoạch, Chủ tịch Hội đồng TĐG phân công rõ ràng nhiệm vụ cho thành viên yêu cầu tiến độ thời gian thực công việc giao Kế hoạch cụ thể, khả thành cơng cao Trong q trình thực hiện, kế hoạch lập điều chỉnh, thay đổi cho phù hợp với thực tế công việc [Phụ lục] Như việc xây dựng kế hoạch TĐG, Hiệu trưởng đóng vai trị vơ quan trọng Hiệu trưởng người phân tích, phán đốn, dự tính tình để có luận khoa học làm cho việc xây dựng kế hoạch TĐG trường Qua xác lập mục tiêu tổng qt để phân Hội đồng tự đánh giá thành lập theo Quyết định số 109 ngày 14 tháng năm 2019 Hiệu trưởng Trường THPT Đông Hiếu Hội đồng gồm có 15 thành viên (phụ lục) 17 công nhiệm vụ sát với thực tế đảm bảo hiệu cao thực Hiệu trưởng phải tổ chức cho Hội đồng tự đánh giá thảo luận, góp ý kế hoạch xây dựng Thơng báo công khai kế hoạch tự đánh giá xã hội, với giáo viên học sinh toàn trường, chuẩn bị điều kiện, nguồn lực vật lực, lưu trữ, quản lý liệu nhằm hỗ trợ tốt cho hoạt động tự đánh giá Như vậy, theo kinh nghiệm thân tôi, việc xây dựng kế hoạch quan trọng, sau kế hoạch ban hành, khó khăn tâm lý ngại việc giải quyết, người việc theo phân công kế hoạch để thực 3.5 Giải pháp 5: Bám sát trình chuẩn bị hồ sơ minh chứng tự đánh giá viết báo cáo đánh giá 3.5.1 Các công đoạn chuẩn bị thu thập hồ sơ minh chứng Chuẩn bị hồ sơ minh chứng khâu khó khăn, vất vả trình tự đánh giá KĐCLGD Đây bước định thành cơng KĐCLGD Bằng chứng, minh chứng yêu cầu quan trọng báo cáo tự đánh giá Minh chứng tự đánh giá bao gồm văn bản, hồ sơ, sổ sách, vật có nhà trường phù hợp với nội hàm báo, tiêu chí Minh chứng sử dụng để chứng minh cho nhận định, kết luận mục “Mô tả trạng” tiêu chí báo cáo tự đánh giá nhà trường Tất minh chứng thu thập từ hồ sơ lưu trữ nhà trường, tổ chuyên mơn, quan, tổ chức có liên quan; kết khảo sát, điều tra, vấn, quan sát hoạt động giáo dục Trường vòng năm (2015-2020) Minh chứng thu thập có nguồn gốc rõ ràng đảm bảo tính xác, minh bạch Ví dụ: để có minh chứng xác, minh bạch, không giả mạo…; tránh việc làm dối làm ẩu, kiểm tra minh chứng liên qua đến việc ban hành định Hiệu trưởng thành viên Hội đồng TĐG cần kiểm tra số định có trùng khớp với số định ghi sổ phịng văn thư Thơng thường minh chứng thể hoạt động thực có mối liên quan với minh chứng khác lĩnh vực Minh chứng thu thập không sử dụng cho mục đích đánh giá mức đạt báo, tiêu chí, mà cịn nhằm mơ tả trạng tổng thể hoạt động nhà trường để người đọc hiểu hơn, qua làm tăng tính thuyết phục báo cáo TĐG Cơng việc thu thập minh chứng xử lý phân tích minh chứng: Căn vào Phiếu xác định nội hàm, phân tích tiêu chí, tìm minh chứng tiêu chí, nhóm cơng tác cá nhân phân công tiến hành thu thập minh chứng, xếp minh chứng theo thứ tự nội hàm báo, tiêu chí tiêu chuẩn đánh giá trường THPT theo văn quy định Trong trường hợp khơng 18 tìm minh chứng cho báo, tiêu chí (do lý khách quan chủ quan), Hội đồng TĐG Nhà trường nêu rõ nguyên nhân Phiếu đánh giá tiêu chí sử dụng minh chứng thay đảm bảo, phù hợp với nội hàm báo, tiêu chí Hội đồng TĐG thảo luận minh chứng cho tiêu chí thu thập nhóm cơng tác cá nhân Khi minh chứng sử dụng, Hội đồng TĐG lập Bảng danh mục mã minh chứng Bảng danh mục xếp theo nội hàm báo, tiêu chí, tiêu chuẩn dựa vào lĩnh vực có liên quan trình thực nhiệm vụ thành viên hội đồng Nhà trường, để phân công thu thập minh chứng viết phiếu tiêu thuận lợi Chẳng hạn minh chứng liên quan đến định công nhận thành lập nội nhà trường, công tác thi đua khen thưởng xếp bảng danh mục dành cho Hiệu trưởng Trong thực tế trình tự đánh giá trường THPT Đơng Hiếu, có minh chứng sử dụng có minh chứng phải qua xử lý, phân tích, tổng hợp Các minh chứng này, trước sử dụng cần thiết phải mã hóa với mục đích để tiện tra cứu Mã minh chứng ký hiệu chuỗi gồm chữ (H), hai dấu gạch (-) chữ số quy ước: [Hn-a.b-c] Trong đó, H hộp đựng minh chứng; n số thứ tự hộp đựng minh chứng đánh số từ đến hết (n có chữ số); a.b ký hiệu tiêu chí tiêu chuẩn (Ví dụ: Tiêu chí 1.1, Tiêu chí 1.2, ; Tiêu chí 2.1, Tiêu chí 2.2, ); c số thứ tự minh chứng theo tiêu chí (minh chứng thứ viết 01, thứ hai viết 02, thứ 15 viết 15) Ví dụ: [H1-1.1-01] hiểu minh chứng thứ tiêu chí 1.1 thuộc tiêu chuẩn 1, đặt hộp 1; [H3-2.1-03] hiểu minh chứng thứ ba tiêu chí 2.1 thuộc tiêu chuẩn 2, đặt hộp 3; [H9- 5.101] hiểu minh chứng thứ tiêu chí 5.1 thuộc tiêu chuẩn 5, đặt hộp Mã minh chứng dùng cho tiêu chí Mức nên ký hiệu sau: [HnM4-a-b] Trong đó, H hộp đựng minh chứng; n số thứ tự hộp đựng minh chứng đánh số từ đến hết (n có chữ số); M4 Mức 4; a số thứ tự tiêu chí (Từ tiêu chí đến tiêu chí 6); b số thứ tự minh chứng theo tiêu chí (minh chứng thứ viết 01, thứ hai viết 02, thứ 15 viết 15) Ví dụ: [H6-M4-01-01] minh chứng thứ tiêu chí thuộc Mức 4, đặt hộp Đối với minh chứng sử dụng Mức 4, mã hóa sử dụng tiêu chí thuộc Mức 1, Mức Mức cần trích dẫn mã minh chứng (giữ nguyên cách mã hóa minh chứng sử dụng) 19 Trong trường hợp, nhà trường không để riêng minh chứng hộp mà để hồ sơ lưu trữ nhà trường, mã minh chứng ký hiệu [a.b-c] Trường hợp này, phải ghi rõ vị trí cụ thể (đường dẫn) minh chứng đặt hồ sơ lưu trữ nhà trường vào Bảng danh mục mã minh chứng Mỗi minh chứng mã hóa lần Minh chứng dùng cho nhiều tiêu chí tiêu chuẩn nhiều tiêu chuẩn mang mã minh chứng tiêu chí, tiêu chuẩn sử dụng lần thứ Mỗi minh chứng cần (kể minh chứng dùng cho nhiều báo, tiêu chí tiêu chuẩn), khơng nhân thêm để tránh lãng phí khó theo dõi, phức tạp hồ sơ Ví dụ: Trong sổ ghi biên họp Hội đồng Nhà trường hàng năm thể nhiều nội dung liên quan đến công tác đạo hoạt động dạy học nhà trường Vì vậy, minh chứng sử dụng cho nhiều tiêu chí khác Có thể tập hợp, xếp minh chứng hộp hồ sơ theo thứ tự mã hóa Minh chứng lưu trữ, bảo quản theo quy định Luật lưu trữ quy định hành 3.5.2 Viết báo cáo đánh giá Để hoàn thành báo cáo TĐG, nên ý vấn đề sau: - Hiệu trưởng, Chủ tịch Hội đồng TĐG phân công viết báo cáo cho đối tượng, hợp khả có quy định cụ thể thời gian nội dung báo cáo dựa theo kế hoạch Nên chia tiêu chuẩn (theo Thơng tư 18/2018TTBGDDT) cho nhóm đối tượng phù hợp: Tiêu chuẩn 1: Về tổ chức quản lý trường học gồm có 10 tiêu chí Tiêu chuẩn phù hợp với người viết nhóm cán quản lý Ở trường THPT Đông Hiếu, tiêu chuẩn Ban Giám hiệu, đứng đầu Chủ tịch Hội đồng tự đánh giá Nhà trường đảm nhận Tiêu chuẩn 2: Cán quản lý, giáo viên, nhân viên học sinh gồm có tiêu chí giao cho nhóm gồm đại diện Ban Giám hiệu, tổ trưởng, tổ phó chun mơn, Bí thư Đồn niên Tiêu chuẩn liên quan đến đội ngũ cán bộ, giáo viên học sinh nên phù hợp với thành viên Hội đồng phân công phụ trách, triển khai thực nhiệm vụ hàng ngày Tiêu chuẩn 3: Cơ sở vật chất thiết bị dạy học gồm có tiêu chí giao cho nhóm 3, đại diện Ban Giám hiệu Phó Hiệu trưởng phụ trách sở vật chất Nhà trường làm nhóm trưởng, thành viên nhóm đồng chí phụ trách lĩnh vực liên quan cán văn thư, Thư viện, Thiết bị Tiêu chuẩn 4: Quan hệ Nhà trường, gia đình xã hội gồm có tiêu chí giao cho nhóm đồng chí Chủ tịch Cơng đồn Trường làm nhóm 20 trưởng, thành viên cịn lại tổ trưởng, tổ phó chun môn Tiêu chuẩn 5: Hoạt động giáo dục kết giáo dục gồm có tiêu chí giao cho nhóm đại diện Ban giám hiệu Phó Hiệu trưởng phụ trách chun mơn làm nhóm trưởng Sau nhóm hồn thành phần báo cáo giao, Hội đồng TĐG có tổ chức hội nghị cán chủ chốt để thẩm định, nghiệm thu báo cáo tự đánh giá Các nhóm/tổ phản biện lẫn để có thống phần báo cáo Sau Hội nghị, Chủ tịch Hội đồng giao cho người chịu trách nhiệm chỉnh sửa báo cáo cho thống hành văn, cách trình bày nội dung hình thức; rà sốt, hồn chỉnh văn để xin ý kiến rộng cho dự thảo lần Báo cáo tự đánh giá Báo cáo tự đánh giá cần rà soát kiểm tra chéo minh chứng xem có thật khơng, có hay phù hợp không Báo cáo TĐG cần tránh kiểu viết đối phó, mơ tả trạng khơng đầy đủ, lạc đề, khơng đủ nội dung u cầu tiêu chí theo quy định Bộ GD ĐT Minh chứng không phù hợp với điều cần minh chứng; khơng tìm điểm mạnh thực Nhà trường; lý đưa cách sơ sài, đổ lỗi khách quan Chất lượng văn báo cáo tự đánh giá định thành công kiểm định chất lượng GD, Chủ tịch Hội đồng TĐG phải đạo nhóm phân cơng thực hiện, đánh giá thẩm định nghiêm túc để hoàn chỉnh báo cáo trước đề nghị cấp đánh giá ngồi Cán chủ chốt phải biết, góp ý, quán triệt báo cáo tự đánh giá Nhà trường Báo cáo công khai cho tất cán cốt cán, giáo viên, nhân viên học sinh, đặc biệt kế hoạch khắc phục điểm tồn nhà trường thời gian tới, biết tiêu chuẩn chất lượng để hành động theo tiêu chuẩn KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Tự đánh giá chất lượng, KĐCL sở giáo dục phổ thông vấn đề mới, phức tạp Công tác tự đánh giá, KĐCL công nhận trường đạt chuẩn quốc gia trường phổ thông thực theo mục tiêu kép từ năm 2018 Mặc dầu thời gian đầu cịn nhiều khó khăn, nhiên qua thực tiễn hoạt động TĐG, KĐCLGD, trường phổ thông rút nhiều học thiết thực Cụ thể là, sau kiểm định CLGD, trường nhận thức kiểm định chất lượng nói chung tự đánh giá nói riêng Đối với cấp quản lý, họ có thay đổi thực nhận thức cách thức điều hành quản 21 lý nhà trường Được trực tiếp chuẩn bị hồ sơ minh chứng viết báo cáo TĐG, đội ngũ lãnh đạo cốt cán trường có trưởng thành, am hiểu quản lý trường học Đối với giáo viên, nhân viên khác trường, họ hiểu rõ quyền hạn trách nhiệm việc tạo nên chất lượng đào tạo trường để thực nhiệm vụ tốt Kết tự đánh giá làm thay đổi nếp nghĩ cách làm trường giáo dục quản lý Nhà trường qua tự đánh giá hơn, xác thực trạng giáo dục Các trường tham gia tự đánh giá có dịp trao đổi học tập kinh nghiệm lẫn Qua KĐCLGD, Hội đồng tự đánh giá hiểu rõ quy trình kĩ thuật tự đánh giá, cách thức xây dựng báo cáo tự đánh giá Đây kinh nghiệm quan trọng để trường tự đánh giá mình, đề kế hoạch khả thi để nâng cao chất lượng đào tạo, thực tốt cơng tác trì đảm bảo chất lượng giáo dục để thực tốt chu kỳ KĐCLGD mức độ Qua KĐCLGD, lần trường tiến hành tự đánh giá cách tổng thể hoạt động trường theo tiêu chuẩn/ tiêu chí dựa cách tiếp cận đánh giá dựa vào chứng Việc tự đánh giá tiến hành cách khoa học, bản, giúp nhà trường thấy rõ tranh thực trạng khách quan chất lượng đào tạo trường Các trường phổ thơng có THPT Đơng Hiếu bắt đầu làm quen với văn hoá chất lượng - đánh giá chất lượng đào tạo dựa theo chuẩn mực chứng Tại trường THPT Đông Hiếu, KĐCLGD thành công thể tâm nỗ lực Ban Giám hiệu tập thể sư phạm Nhà trường Lãnh đạo nhà trường có liệt đạo, điều hành hoạt động tự đánh giá như: đạo sát sao, phối hợp chặt chẽ nhóm chuyên trách việc phản biện, thảo luận góp ý cho báo cáo tiêu chí, xử lý thơng tin/minh chứng có mâu thuẫn Đạt mục tiêu kép: thực thành công kiểm định chất lượng mức độ 2, đạt trường chuẩn quốc gia mức độ 1, trường THPT Đông Hiếu chuẩn bị sẵn sàng cho chu kỳ KĐCLGD theo quy định Kiến nghị 2.1 Đối vối Sở GD&ĐT Sở GD&ĐT Nghệ An mời chuyên gia tổ chức tập huấn kĩ cho lãnh đạo trường, Hội đồng tự đánh giá trường đảm bảo chất lượng/KĐCL đặc biệt tập huấn cho nhóm chuyên trách kĩ thuật thu thập thơng tin/minh chứng, mã hố phân tích minh chứng, cách viết báo cáo tự đánh giá Chú trọng đến công tác tập huấn, bồi dưỡng mở rộng cho đội ngũ cán làm công tác kiểm định giáo dục, để công tác công tác đảm bảo chất lượng giáo dục trường phổ thông ngày trở nên chuyên nghiệp Vận dụng tốt chế độ sách, ưu đãi cho hoạt động KĐCLGD 22 trường phổ thông Hằng năm, có đánh giá kết thực KĐCLGD trường phổ thơng nói chung 2.2 Đối với trường THPT Các trường THPT cần bám sát văn đạo Bộ, Sở GD&ĐT công tác KĐCLGD để chủ động xây dựng kế hoạch KĐCL mức độ theo Thông tư 18/2018/ TT- BGDĐT, quy định Thông tư 13,14/2020/TTBGD ĐT Các trường thực kiểm định CLGD mức độ cần có kế hoạch khắc phục hạn chế đoàn ĐGN có kế hoạch trì chất lượng sau kiểm định, xây dựng kế hoạch KĐCL mức độ Tuyên truyền, công bố rộng rãi kết công tác KĐCLGD cho toàn xã hội biết để xã hội Nhà trường tham gia vào việc tiếp tục xây dựng nhà trường giữ chuẩn đạt chuẩn mức độ cao theo quy định trường chuẩn quốc gia 2.3 Đối với Hiệu trưởng trường THPT Xác định ý thức trách nhiệm Hiệu trưởng hoạt động KĐCLGD trường phổ thông Trong công tác đạo, điều hành KĐCLGD cần có đoán, gương mẫu, linh hoạt để tạo niềm tin cho tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên đoàn kết thực nhiệm vụ Nỗ lực tự học, tự bồi dưỡng thêm nghiệp vụ KĐCLGD, công tác đảm bảo chất lượng giáo dục để phát huy chức nhiệm vụ người đứng đầu nhà trường công tác KDDCLGD Bản thân Hiệu trưởng phải có ý thức phấn đấu, hợp tác với đồng nghiệp, với tập thể nhà trường để giữ chất lượng theo chuẩn, khắc phục sửa chữa hạn chế đoàn ĐGN khuyến nghị, nâng cao chất lượng giáo dục để tiến tới KĐCLGD mức độ cao 23 TÀI LIỆU THAM KHẢO Ban chấp hành Trung ương Đảng (2013) - Nghị 29-NQ/TW đổi bản, toàn diện giáo dục đào tạo, đáp ứng yêu cầu cơng nghiệp hóa, đại hóa điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hội nhập quốc tế Quốc hội (2019), Luật Giáo dục 2019 Bộ Giáo dục Đào tạo (2018), Thông tư số 18/2018/TT-BGDĐT quy định kiểm định chất lượng giáo dục công nhận đạt chuẩn quốc gia trường trung học sở, trường trung học phổ thơng trường phổ thơng có nhiều cấp học ban hành tiêu chuẩn đánh giá, quy trình đánh giá KĐCLGD Bộ Giáo dục Đào tạo (2020), Thông tư 13/2020/TT-BGD ĐT quy định tiêu chuẩn sở vật chất trường mầm non, tiểu học, trung học sở trường phổ thơng có nhiều câp học Bộ Giáo dục Đào tạo (2020), Thơng tư 14/2020/TT-BGD ĐT quy định phịng học môn sở giáo dục phổ thông Bộ Giáo dục Đào tạo (2018), Công văn 5932/BGDĐT-QLCL hướng dẫn tự đánh giá đánh giá sở giáo dục phổ thơng 24 MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ Q TRÌNH THỰC HIỆN CƠNG TÁC KĐCLGD Ở TRƯỜNG THPT ĐÔNG HIẾU 25 26 27 28 29 30 ... dung giáo dục nhà trường sở giáo dục khác Kiểm định chất lượng giáo dục gồm có kiểm định chất lượng sở giáo dục (gọi tắt kiểm định trường) kiểm định chất lượng chương trình giáo dục (gọi tắt kiểm. .. công tác TĐG, KĐCLGD trường THPT Đông Hiếu, thân rút kinh nghiệm chia sẻ giải pháp để thực tốt công tác KĐCL GD trường THPT Một số giải pháp để thực tốt công tác kiểm định chất lượng giáo dục trường. .. sở lý luận kiểm định chất lượng giáo dục 1.1 Kiểm định chất lượng giáo dục gì? Thơng tư 61/2012/TT-BGDĐT Bộ GD ĐT nêu rõ: ? ?Kiểm định chất lượng giáo dục hoạt động đánh giá công nhận mức độ thực