BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT VÕ HỒNG SANG TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HUYỆN TÂN BIÊN, TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI - 2014 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỎ - ĐỊA CHẤT VÕ HỒNG SANG TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HUYỆN TÂN BIÊN, TỈNH TÂY NINH Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS Lê Hùng Sơn HÀ NỘI - 2014 LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan đề tài nghiên cứu khoa học độc lập riêng tác giả Các số liệu sử dụng luận văn có nguồn gốc rõ ràng, kết nêu luận văn trung thực chưa công bố cơng trình nghiên cứu khoa học trước Hà Nội, ngày 12 tháng năm 2014 Tác giả Võ Hồng Sang LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tác giả luận văn xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban giám hiệu Nhà trường, khoa đào tạo sau đại học, khoa kinh tế tất quý thầy cô giảng dạy chương trình Cao học quản lý kinh tế K26 - Trường Đại học Mỏ - Địa chất, người truyền đạt cho kiến thức bổ ích kinh tế, làm sở cho tơi thực hồn thành luận văn Với tình cảm trân trọng nhất, tác giả luận văn xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành, sâu sắc tới PGS.TS Lê Hùng Sơn tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tác giả trình thực luận văn: “Tăng cường quản lý ngân sách nhà nước huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh” Tôi xin gửi lời cảm ơn đến Ủy ban nhân dân huyện Tân Biên,Phòng Tài - Kế hoạch huyện Tân Biên tạo điều kiện thuận lợi, cung cấp số liệu giúp đỡ q trình thu thập số liệu, thơng tin, tạo điều kiện để tác giả hoàn thành luận văn Tác giả MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục chữ viết tắt Danh mục bảng Danh mục hình MỞ ĐẦU Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CẤP HUYỆN 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Ngân sách nhà nước cấp huyện 1.1.2 Quản lý ngân sách huyện 16 1.1.3 Sự cần thiết phải tăng cường quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện 33 1.2 Cơ sở thực tiễn 38 1.2.1 Thực tiễn công tác quản lý ngân sách số nước giới 38 1.2.2 Thực tiễn công tác quản lý ngân sách số địa phương tỉnh 42 1.2.3 Bài học kinh nghiệm 45 1.3 Tổng quan số cơng trình nghiên cứu trước 45 Kết luận chương 46 Chương 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HUYỆN TÂN BIÊN TRONG GIAI ĐOẠN 2009-2013 48 2.1 Đặc điểm tình hình kinh tế - xã hội huyện Tân Biên 48 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên 48 2.1.2 Kết phát triển kinh tế xã hội giai đoạn 2009-2013 49 2.1.3 Một số hạn chế, yếu 53 2.2 Thực trạng công tác quản lý ngân sách huyện Tân Biên 54 2.2.1 Hệ thống tổ chức quản lý ngân sách nhà nước huyện Tân Biên 54 2.2.2 Phân cấp quản lý ngân sách 56 2.2.3 Tình hình thực chế tự chủ tài 57 2.2.4 Thực trạng công tác điều hành quản lý ngân sách nhà nước huyện Tân Biên 60 2.3 Nhận xét chung công tác quản lý ngân sách nhà nước huyện Tân Biên 75 2.3.1 Những kết đạt 75 2.3.2 Những hạn chế nguyên nhân 79 Kết luận chương 88 Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỀ XUẤT NHẰM TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HUYỆN TÂN BIÊN 89 3.1 Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội huyện Tân Biên giai đoạn 2013-2015 định hướng đến năm 2020 89 3.1.1 Mục tiêu tổng quát 89 3.1.2 Chỉ tiêu chủ yếu 89 3.2 Quan điểm quản lý ngân sách nhà nước huyện Tân Biên 90 3.3 Một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý ngân sách nhà nước huyện Tân Biên thời gian tới 91 3.3.1 Tăng cường quản lý công tác thu ngân sách 91 3.3.2 Quản lý sử dụng có hiệu khoản chi ngân sách: 96 3.3.3 Tăng cường công tác quản lý điều hành ngân sách 101 3.3.4 Hoàn thiện quy trình lập, chấp hành tốn ngân sách: 102 3.3.5 Tăng cường công tác tra, kiểm tra tài ngân sách: 104 3.3.6 Nâng cao lực trình độ cán điều hành ngân sách 105 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 107 TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ HĐND : Hội đồng nhân dân KBNN : Kho bạc Nhà nước NSĐP : Ngân sách địa phương NSNN : Ngân sách nhà nước NSTW : Ngân sách trung ương SXKD : Sản xuất kinh doanh UBND : Uỷ ban nhân dân XDCB : Xây dựng XHCN : Xã hội chủ nghĩa DANH MỤC CÁC BẢNG TT Tên bảng Trang Bảng 2.1 Tổng hợp Dự toán Thu năm từ 2009-2013 62 Bảng 2.2 Tổng hợp dự toán chi từ 2009-2013 64 Bảng 2.3 Tình hình thực dự toán thu ngân sách huyện Tân Biên qua năm 2009-2013 67 Bảng 2.4 Tổng hợp thu nội địa huyện năm 2009 - 2013 68 Bảng 2.5 Cơ cấu nguồn thu ngân sách huyện Tân Biên 2009-2013 70 Bảng 2.6 Tình hình chấp hành dự tốn chi ngân sách huyện Tân Biên năm 2009-2013 72 Bảng 2.7 Cơ cấu chi ngân sách huyện Tân Biên từ năm 2009-2013 73 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ TT Tên hình Trang Hình 1.1 Hệ thống ngân sách nhà nước theo Luật NSNN năm 2002 Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức quản lý NSNN huyện Tân Biên 54 Hình 2.2 Biểu đồ dự tốn Thu năm từ 2009-2013 61 Hình 2.3.Biểu đồ Dự tốn Chi năm từ 2009-2013 63 Hình 2.4 Biểu đồ tình hình thực dự tốn thu ngân sách qua năm 20092013 66 Hình 2.5 Tình hình chấp hành dự tốn chi ngân sách năm 2009-2013 71 MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Ngân sách nhà nước cơng cụ sách quan trọng quốc gia, khâu quan trọng điều tiết kinh tế vĩ mơ Chính vậy, nhiệm vụ quản lý ngân sách nhà nước nhiệm vụ hàng đầu quốc gia nước ta không loại trừ Quốc hội thông qua Luật Ngân sách nhà nước điều hành ngân sách nhà nước có đề mục tiêu hàng đầu là: “Quản lý thống tài quốc gia, xây dựng ngân sách nhà nước lành mạnh, củng cố kỷ luật tài chính, sử dụng tiết kiệm, có hiệu tiền nhà nước; tăng tích luỹ để thực cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước theo hướng xã hội chủ nghĩa, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống nhân dân; đảm bảo quốc phòng, an ninh, đối ngoại” Ngân sách huyện phận cấu thành ngân sách nhà nước, cơng cụ để quyền cấp huyện thực chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trình quản lý kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng Luật Ngân sách nhà nước năm 2002 sở pháp lý để tổ chức quản lý ngân sách nhà nước nói chung ngân sách huyện nói riêng nhằm phục vụ cho cơng đổi đất nước Tăng cường quản lý ngân sách nhà nước, đổi quản lý thu, chi ngân sách tạo điều kiện tăng thu ngân sách sữ dụng ngân sách tiết kiệm, hiệu hơn; giúp sớm đạt mục tiêu cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội, nâng cao đời sống nhân dân Đã có nhiều đề tài nghiên cứu cơng tác quản lý ngân sách nhà nước nói chung nghiên cứu ngân sách nhà nước số địa phương nói riêng Tuy nhiên khác đặc điểm địa lý tự nhiên đặc điểm kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh Trước yêu cầu đòi hỏi đổi chế quản lý kinh tế đứng trước thực trạng công tác quản lý thu chi ngân sách huyện, cần thiết có biện pháp nhằm tăng cường công tác quản lý thu chi ngân sách huyện, đảm bảo cho ngân sách huyện chủ động đáp ứng yêu cầu thực chức nhiệm vụ quyền cấp huyện 100 tốn - Hồn thiện chế phân cấp, uỷ quyền định đầu tư xây dựng tỉnh Tây Ninh; Hoàn thiện đồng quy trình kiểm sốt tốn vốn đầu tư + Tăng cường kiểm tra chủ đầu tư trình kiểm sốt tốn vốn đầu xây dựng + Chỉ đạo, điều hành cơng tác kiểm sốt toán vốn đầu tư thống + Nâng cao trình độ chun mơn, phẩm chất đạo đức cán làm cơng tác kiểm sốt tốn vốn đầu tư + Hồn thiện hệ thống thơng tin, báo cáo tiến hành tin học hóa nghiệp vụ toán, kiểm soát toán vốn đầu tư phát triển - Phải vào tiêu, nguồn vốn giao để bố trí chi, chi phải đảm bảo cơng trình, hạng mục duyệt, khơng tự ý điều chỉnh cho hạng mục cơng trình khác, UBND huyện phải tích cực đạo quan chức rà sốt danh mục cơng trình, cơng trình khơng có khả hồn thành phải có phương án điều chỉnh vốn kịp thời, tránh tình trạng để ứ đọng vốn Bố trí xắp xếp vốn ưu tiên tốn cho cơng trình, dự án có khả giải ngân theo khối lượng hoàn thành - Việc thẩm định dự án phải xác định rõ tính hiệu kinh tế - xã hội dự án đầu tư Trong cơng tác thẩm tra tốn dự án đầu tư xây dựng hoàn thành thực quy định, cắt giảm khoản chi phát sinh thiết kế dự án duyệt, tránh thất thoát quản lý chi xây dựng - Chú trọng đầu tư phát triển nông nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, phát triển nông nghiệp nông thơn ý thực chương trình mục tiêu quốc gia như: chương trình kiên cố hố kênh mương, làm đường giao thông nông thôn, sửa chữa cơng trình thuỷ lợi, kênh mương nội đồng, xây dựng sở hạ tầng kinh tế - xã hội - Đẩy mạnh cơng tác xã hội hóa xây dựng cơng trình sở hạ tầng như: đường điện, đường giao thơng nơng thơn, đường ngõ xóm, vỉa hè, trường học, nhà văn hoá ấp, trạm y tế… 101 3.3.3 Tăng cường công tác quản lý điều hành ngân sách Tập trung rà soát lại văn chế độ khơng cịn phù hợp để xây dựng văn Cơ chế xây dựng cần phải thể công khai minh bạch, công rõ ràng, không chồng chéo Các đơn vị sử dụng ngân sách phần lớn quan hành Nhà nước đơn vị nghiệp có hoạt động gắn liền với chức máy Nhà nước Một “đầu vào” quan trọng quan khoản chi thường xuyên từ ngân sách nhà nước “đầu ra” dịch vụ cơng nhằm đáp ứng nhu cầu có tính chất chung cho toàn xã hội Việc xác định chế tài cho đơn vị sử dụng ngân sách: Thời gian qua, UBND huyện Tân Biên làm tương đối tốt việc khốn chi phí cho quan hành nhà nước giao quyền tự chủ tài cho đơn vị nghiệp, theo Nghị Định số 130/2005/NĐ-CP Nghị đinh số 43/2006/NĐ-CP Tiếp tục mở rộng quyền tự chủ tài cho quan quản lý hành Nhà nước đơn vị nghiệp nhà nước cung cấp dịch vụ cơng thiết yếu chế “khốn” để tạo động lực, nâng cao suất lao động hiệu sử dụng nguồn nhân lực tài giao, đồng thời, có tiêu chuẩn rõ ràng để đánh giá số lượng chất lượng dịch vụ công mà quan, đơn vị có trách nhiệm cung cấp; gắn chặt chế chi ngân sách với việc “mua” dịch vụ công dành cho người dân, đặc biệt dành cho phận dân cư có thu nhập thấp Đối với dịch vụ công không thiết yếu, phải đổi chế cung cấp dịch vụ công phù hợp với chế thị trường định hướng XHCN Các đơn vị nghiệp nhà nước cung ứng dịch vụ cơng khơng thiết yếu có quyền tự chủ tài chính, hạch tốn đủ chi phí, tự cân đối thu, chi Xã hội hóa việc cung cấp dịch vụ công không thiết yếu, khai thác nguồn lực xã hội để đáp ứng nhu cầu đa dạng, kể nhu cầu phận dân cư có thu nhập cao Nhà nước tạo mơi trường lành mạnh, bình đẳng theo pháp luật để thúc đẩy cá nhân, tổ chức không thuộc nhà nước đơn vị nghiệp Nhà nước phát triển ngày đa dạng dịch vụ công Tuy nhiên, Nhà nước phải có quy chế giám sát chất lượng dịch vụ 102 công, đồng thời ngăn chặn nạn ép giá, nâng giá dịch vụ công khơng có yếu tố cạnh tranh Về điều hành ngân sách: tập trung đổi cơng tác lập dự tốn, xây dựng định mức chi phù hợp, tăng cường vai trò trách nhiệm cấp sở, ứng dụng mạnh tin học xây dựng sở liệu thí điểm việc phân bổ kinh phí theo đầu … 3.3.4 Hồn thiện quy trình lập, chấp hành tốn ngân sách: Lập, chấp hành, toán ngân sách nhà nước khâu quy trình quản lý ngân sách nhà nước gắn liền với quyền định, quyền quản lý, quyền kiểm tra, giám sát quan nhà nước có thẩm quyền Trong đó, lập dự tốn giữ vai trị quan trọng, khơng cung cấp thông tin cần thiết cho quản lý ngân sách nhà nước ngắn hạn, trung hạn dài hạn, mà tạo sở cho việc đề xuất hay thay đổi sách, chế độ tài hành Vì đổi cơng tác lập dự toán phải coi ưu tiên số quy trình quản lý ngân sách nhà nước, khắc phục tính hành cơng tác lập dự tốn để đơn giản hố quy trình, vừa đảm bảo ngun tắc tập trung vừa tôn trọng dân chủ sở Bên cạnh đó, lập dự tốn phải phản ánh mối liên hệ việc lựa chọn cân đối nguồn lực tài phục vụ nhu cầu đầu tư phát triển ổn định mơi trường kinh tế - tài vĩ mơ - Về lập dự tốn: Nội dung dự tốn phải đảm bảo yêu cầu phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, chủ động điều hành ngân sách Về thu, phải dự báo sát biến động nguồn thu, thay đổi chế sách có ảnh hưởng đến thu ngân sách nhà nước, trọng khai thác nguồn tiềm Về chi, phải xác định rõ khoản chi trọng điểm, thứ tự ưu tiên khoản chi, kiên loại bỏ khoản chi bất hợp lý, sai quy định Việc lập dự tốn cịn mang tính khn mẫu, hàng năm vào dự toán UBND tỉnh giao, UBND huyện trình HĐND huyện phương án phân bổ ngân sách Đối với dự tốn chi phịng Tài chính-Kế hoạch vào dự toán năm trước cộng khoản phát sinh năm để làm dự toán cho đơn vị Do đó, dự tốn giao 103 cho số quan, đơn vị chưa phù hợp với tình hình thực tế quan, đơn vị Để có sở lập dự tốn xác, phịng Tài chính-Kế hoạch nên đề nghị quan, đơn vị gửi dự tốn phịng thẩm định trước tham mưu UBND huyện trình HĐND huyện phương án phân bổ ngân sách địa phương Trong lập dự toán ngân sách cần giảm bớt khâu, thủ tục rườm rà, qua khắc phục thương lượng “co kéo” quan, đơn vị trình lập dự tốn Hồn thiện hệ thống thơng tin báo cáo trung thực, kịp thời tăng cường kiểm tra, kiểm sốt nghiêm ngặt Hiện nay, qua hệ thống thơng tin Tài chính-Kho bạc, quan tài huyện nắm số phát sinh thu ngân sách, khoản phải thu, khả phải thu từ kinh tế địa phương khơng nắm - Về chấp hành dự toán: Thực tốt chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm sử dụng biên chế kinh phí quan, đơn vị Thực nghiêm túc chế độ cơng khai tài chính; mua sắm, sửa chữa tài sản theo định mức, tiêu chuẩn, chế độ Nhà nước Hiện nay, huyện thực nguyên tắc cấp phát toán trực tiếp qua hệ thống Kho bạc Nhà nước cho tất đối tượng sử dụng ngân sách Từ đó, ngân sách kiểm soát chặt mục đích, tăng thẩm quyền định cho thủ trưởng đơn vị Để thực hiện, cần hoàn thiện hệ thống định mức tiêu chuẩn chi tiêu, hồn chỉnh cơng tác lập dự toán để làm cho đơn vị sử dụng ngân sách lệnh chuẩn chi kèm hồ sơ toán gửi Kho bạc để cấp phát toán trực tiếp cho người hưởng lương, người cung cấp hàng hoá, dịch vụ hay người nhận thầu Tuy nhiên, cần linh hoạt khoản chi nhỏ, không thiết phải cấp phát trực tiếp mà giao quyền chủ động cho đơn vị chi tiêu theo dự toán duyệt Đối với Kho bạc nhà nước tham gia điều hành quỹ ngân sách để đảm bảo khả toán ngân sách nhà nước Cơ quan chủ quản phối hợp với quan tài lập phân bổ dự toán chi tiết cho đơn vị trực thuộc gửi kết phân bổ cho Kho bạc nhà nước để làm cấp phát 104 Tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, đổi công tác phân bổ kế hoạch đầu tư hướng dẫn xây dựng điều hành kế hoạch đầu tư dài hạn cố gắng phân kỳ đầu tư gắn với chương trình, mục tiêu, kế hoạch huyện, tỉnh trung ương Có biện pháp khắc phục "vốn chờ cơng trình", chuyển nhiệm vụ chi xây dựng cho năm sau thời gian qua Trong tập trung vào cơng tác giải phóng mặt bằng, sở giải tốt khiếu nại tố cáo, hình thành đội giải phóng mặt mang tính chun nghiệp thực tốt công tác ổn định sống người dân bị giải toả, di dời - Về toán ngân sách: Cuối năm đơn vị sử dụng ngân sách thực kiểm tra, đối chiếu số liệu hạch toán, kế toán năm đảm bảo khớp đơn vị sử dụng ngân sách kho bạc nhà nước nơi giao dịch Tăng cường trách nhiệm thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách, quan quản lý ngân sách cấp huyện UBND xã, thị trấn để quy định rõ trách nhiệm báo cáo tốn đơn vị Trong thời gian qua, số đơn vị kiểm tra toán ngân sách cuối năm chứng từ tốn khơng đảm bảo theo quy định Do đó, để hạn chế, tránh tình trạng đơn vị sử dụng ngân sách sai quy định bị đề nghị xuất tốn kinh phí Phịng Tài chính-Kế hoạch phải có kế hoạch thường xuyên sở để kiểm tra, giám sát việc sử dụng ngân sách đơn vị Đồng thời, đề nghị phận chun mơn tốn kinh phí đơn vị theo quý, tháng để góp ý, chấn chỉnh sai phạm đơn vị sử dụng ngân sách kịp thời 3.3.5 Tăng cường công tác tra, kiểm tra tài ngân sách: Thực phối kết hợp chặt chẽ quan tra, kiểm toán, tra tài tăng cường cơng tác kiểm tra, giám sát đơn vị thu nộp ngân sách đơn vị sử dụng ngân sách Mặt khác, cần xử lý đầy đủ, kịp thời cá nhân, tập thể vi phạm theo kết luận quan có thẩm quyền tra, kiểm tra, kiểm tốn Thực công khai kết tra, kiểm tra, kiểm toán kết xử lý Thực chế độ trách nhiệm người đứng đầu 105 quan, đơn vị công tác quản lý, sử dụng ngân sách, tài sản cơng Theo người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước pháp luật khoản chi sai chế độ, thất thốt, lãng phí đơn vị giao phụ trách Thực chế độ công bố công khai ngân sách nhà nước cấp, đơn vị dự toán, tổ chức ngân sách nhà nước hỗ trợ, dự án xây dựng có sử dụng vốn ngân sách, quỹ có nguồn đóng góp nhân dân để tăng cường giám sát đoàn thể xã hội, người lao động nhân dân Lập kế hoạch sở để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đặc biệt kiểm tra tình hình sử dụng chấp hành dự tốn quan, đơn vị Ngoài ra, cần tăng cường công tác phối hợp quan chuyên môn, xây dựng chế phân định rõ ràng trách nhiệm, quyền hạn quan tài chính, Kho bạc nhà nước đơn vị thụ hưởng ngân sách việc sử dụng ngân sách quy trình kiểm sốt 3.3.6 Nâng cao lực trình độ cán điều hành ngân sách Trong công tác quản lý ngân sách nhà nước nhân tố có ý nghĩa định đặc biệt quan trọng cán quản lý; Cán phải có phẩm chất tốt, tinh thần yêu nước sâu sắc, tận tụy phục vụ nhân dân, kiên mục tiêu độc lập dân tộc chủ nghĩa xã hội, thực đường lối sách Đảng, sách pháp luật Nhà nước; Học tập làm theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh cần kiệm, liêm chính, chí cơng vơ tư, khơng tham nhũng, có ý thức tổ chức kỷ luật, khơng hội, nhân dân tính nhiệm Có trình độ chun mơn, hiểu biết lý luật trị đường lối Đảng, Nhà nước, có sức khỏe để làm việc, đáp ứng yêu cầu ngày cao; Hơn riêng cán quản lý ngân sách cịn phải có phẩm chất đạo đức, phẩm chất trị lực cơng tác Trong giai đoạn cán quản lý ngân sách cần phải trang bị đầy đủ dụng cụ, thiết bị làm việc tối thiểu máy vi tính, máy in, thơng tin tài liên quan để họ cập nhật hàng ngày từ giá thị trường thông tin kinh tế quốc tế Từ u cầu đó, Đảng quyền quan đơn vị phải tăng 106 cường giáo dục phẩm chất trị, đạo đức tư tưởng cho cán cơng chức nói chung cán quản lý ngân sách nói riêng Cần thường xuyên cử cán đào tạo nâng cao nghiệp vụ, lớp lý luận trị trung, cao cấp, quản lý nhà nước, tin học quản lý …vv Xuất phát từ tình hình thực tế cho thấy hầu hết thủ trưởng đơn vị thụ hưởng ngân sách cấp II huyện quan tâm đến cơng tác quản lý tài mà quan tâm đến nhiệm vụ chuyên môn; Quyền chi thủ trưởng đơn vị song xử lý, hạch tốn khoản chi lại kế tốn khoản chi đè nặng lên cán kế toán; Như việc tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý tài cho chủ tài khoản đơn vị sử dụng ngân sách điều cần thiết giai đoạn Cần có chế độ thưởng, phạt rõ ràng riêng cá nhân, tổ chức làm tốt công tác quản lý ngân sách nhà nước; Cần kiện toàn lại tổ chức máy quản lý ngân sách từ huyện đến xã Có chế tuyển chọn phù hợp ưu tiên cán trẻ đào tạo quy có kinh nghiệm; Cộng điểm ưu tiên cho sinh viên có lực học giỏi, đề thi cơng chức vào ngành tài mơn chun ngành phải sở Tài biên soạn 107 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Hồn thiện cơng tác quản lý ngân sách q trình lâu dài địi hỏi nỗ lực hợp sức cá nhân, cấp, ngành Mỗi cán quản lý ngân sách phải không ngừng trau dồi kiến thức chuyên môn đạo đức nghề nghiệp Một địi hỏi khơng thể thiếu để hồn thiện cơng tác quản lý ngân sách có quan tâm đạo quan lãnh đạo chuyên môn Nâng cao hiệu hồn thiện cơng tác quản lý ngân sách nhà nước không diễn cấp Huyện mà cần phải thực tất cấp nhằm phát huy tối đa tiềm lực Tài quốc gia, góp phần đẩy nhanh cơng nghiệp hóa, đại hóa Đặc biệt giai đoạn hội nhập mở cửa việc hồn thiện cấu cơng tác quản lý ngân sách lại cần thiết Thực tốt vấn đề giúp cho có sức mạnh kinh tế lớn hội nhập nhanh với kinh tế giới * Đề tài giải vấn đề đặt theo mục tiêu, phạm vi nghiên cứu, thể nội dung Hệ thống hoá, làm rõ vấn đề lý luận liên quan đến lĩnh vực quản lý ngân sách nhà nước nói chung, quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện nói riêng, sở phân tích số liệu quản lý ngân sách nhà nước từ năm 2009 - năm 2013 địa bàn huyện, luận văn đưa nhận xét, đánh giá thực trạng quản lý thu, chi ngân sách nhà nước địa bàn huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh, kết đạt được, hạn chế rõ nguyên nhân hạn chế, từ đề xuất cấp, quan quản lý Ngân sách Nhà nước giải pháp khả thi bao gồm : Hồn thiện cơng tác quản lý thu ngân sách nhà nước cấp huyện; hồn thiện cơng tác chi ngân sách địa phương tiếp tục đổi phân cấp quản lý thu, chi ngân sách nhà nước, đổi chu trình quản lý ngân sách nhà nước từ khâu lập dự toán ngân sách nhà nước, chấp hành ngân sách nhà nước toán ngân sách nhà nước; nâng cao lực, trình độ cán quản lý ngân sách nhà nước, đồng thời tăng cường cơng tác cơng khai, kiểm tra, tra, kiểm tốn quản lý ngân sách nhà nước… Cho thấy công 108 tác quản lý ngân sách cấp huyện địa bàn huyện chưa thực đáp ứng quy định Luật ngân sách đồng thời chưa sử dụng Ngân sách tiết kiệm, hiệu chưa thực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội địa phương, nâng cao đời sống nhân dân * Ngân sách nhà nước nói chung ngân sách huyện nói riêng cơng cụ sách tài Nhà nước địa phương để quản lý kinh tế vĩ mô nhằm đáp ứng mục tiêu ổn định Kinh tế - Xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa Vì tăng cường quản lý ngân sách nhà nước có ý nghĩa quan trọng việc thúc đẩy phát triển kinh tế, đáp ứng tốt nhu cầu chi tiêu máy nhà nước thực nhiệm vụ kinh tế, trị, xã hội, an ninh quốc phòng * Với nỗ lực UBND huyện, ban, ngành, xã địa bàn huyện thời gian qua bước cố gắng, nhiên thu Ngân sách hạn chế, chủ yếu dựa vào nguồn trợ cấp cân đối Ngân sách tỉnh; Việc làm để thực quản lý ngân sách cấp Huyện đạt hiệu cao bước tăng số xã, huyện đảm bảo tự cân đối vấn đề xúc đặt quan quản lý * Qua khảo sát thực trạng công tác quản lý ngân sách cấp Huyện tỉnh Tây Ninh luận văn có số kết hạn chế định sau: Những mặt đạt được: Cơng tác lập dự tốn ngân sách nhà nước cấp huyện nhìn chung đáp ứng yêu cầu bản, bám sát kế hoạch phát triển kinh tế xã hội địa phương; Công tác thu, chi ngân sách nhà nước huyện sử dụng biện pháp thích hợp để đảm bảo đúng, đủ kịp thời, Cơng tác tốn kiểm toán, tra kiểm tra khoản chi thường xuyên thực tốt Những tồn cần khắc phục: Đối với Lập dự toán ngân sách hàng năm phường, xã đơn vị dự toán thuộc huyện chậm; Đối với thu ngân sách xảy tình trạng thất thu số n ộ i d u n g t h u ; Chi ngân sách nhiều bất cập chi thường xuyên chi cho đầu tư xây dựng bản; Về kế toán toán ngân sách qua kiểm tra thực tế cho thấy chất lượng kế toán cịn yếu, kế tốn cịn kiêm nhiệm thêm đơn vị khác (khối mầm non); đơn vị chưa chấp hành nghiêm chỉnh Pháp lệnh kế toán thống kê; Chế độ cơng khai tài ngân sách nhà nước chưa thực nghiêm túc 109 * Để khắc phục tình trạng tăng cường cơng tác quản lý ngân sách cấp Huyện đạt hiệu cao; Luận văn đưa hệ thống nhóm giải pháp: Một là, tăng cường quản lý công tác thu ngân sách; Hai là, quản lý sữ dụng có hiệu khoản chi ngân sách; Ba là, tăng cường công tác quản lý điều hành ngân sách; Bốn là, hồn thiện quy trình lập, chấp hành tốn ngân sách; Năm là, tăng cường cơng tác kiểm tra,thanh tra tài ngân sách; Sáu là, nâng cao lực trình độ cán điều hành ngân sách; Với nhóm giải pháp thực tốt việc quản lý ngân sách huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh đạt hiệu cao, đồng thời đạt mục tiêu kinh tế xã hội mà Đảng quyền huyện đề Huyện Tân Biên với tư cách cấp Ngân sách đã, không ngừng hồn thiện hệ thống quản lý Ngân sách toàn mặt Cùng với quan tâm đồng lòng ủng hộ quần chúng nhân dân tập trung đạo lãnh đạo cấp cộng với cố gắng đơn vị Phòng Tài huyện định ngân sách huyện góp phần thúc đẩy kinh tế Huyện phát triển Đây đề tài rộng phức tạp, với giúp đỡ nhiệt tình người hướng dẫn khoa học, lãnh đạo huyện, đồng nghiệp nỗ lực thân, học viên hoàn thành luận văn tin tưởng vào nội dung luận văn góp phần tích cực việc quản lý Ngân sách nhà nước cấp huyện có hiệu quả, có tác dụng không nhỏ phát triển kinh tế - xã hội huyện Tân Biên nói riêng cũn huyện khác tỉnh Tây Ninh Kiến nghị 2.1 Đối với Trung ương - Đổi cơng tác kiểm tốn quan hành chính, đơn vị nghiệp nhằm nâng cao trách nhiệm hiệu sử dụng kinh phí từ ngân sách nhà nước, xố bỏ tình trạng nhiều đầu mối tra, kiểm tra, kiểm toán, quan hành chính, đơn vị nghiệp - Hồn thiện chế quản lý ngân sách nhà nước, bảo đảm khoản thu 110 nộp trực tiếp vào quỹ ngân sách nhà nước thông qua hệ thống Kho bạc - Tăng cường triệt để việc thực chế khoán kinh phí quan hành nghiệp với lý do: + Khốn chi hành đơn vị hành nghiệp việc xác định tổng mức kinh phí mà đơn vị hưởng Song có điều kiện khác biệt chỗ đơn vị quyền sử dụng số tiền tiết kiệm để bổ sung tiền lương, thu nhập, khen thưởng cho cán công nhân viên, bổ sung nguồn mua sắm trang thiết bị phục vụ cho công việc cải thiện điều kiện làm việc cho đơn vị + Xuất phát từ thực trạng hành nước ta tổ chức máy cồng kềnh, biên chế đông, hiệu chất lượng công việc chưa cao, điều kiện làm việc nhiều quan khó khăn, chi tiêu ngân sách lãng phí, nguồn vốn ngân sách nhà nước cịn ít, nên việc thực chế khốn kinh phí góp phần tích cực khắc phục tồn trên; Đối tượng khốn kinh phí hành quan hành nhà nước bao gồm quan Đảng, tổ chức Đoàn thể - Hoàn thiện Luật ngân sách nhà nước vấn đề phân cấp quản lý ngân sách nhà nước bước đầu tạo chủ động cho quyền địa phương có mặt cịn hạn chế, tiến hành chậm, chưa thực phát huy khuyến khích mạnh địa phương Thủ tục cấp phát ngân sách rườm rà, qua nhiều khâu, tốn nhiều thời gian công sức đơn vị thụ hưởng ngân sách - Hoàn thiện hệ thống định mức tiêu chuẩn thu, chi ngân sách nhà nước, rà sốt định mức, tiêu chuẩn chi tiêu; Xóa bỏ định mức, tiêu chuẩn chi lạc hậu; Ban hành đủ định mức có tính khoa học khả thi cần thiết cho quản lý ngân sách Do xúc tình hình, nhiều địa phương tự quy định số chế độ riêng, quy định Trung ương Để khắc phục tình trạng này, đề nghị phân cấp, phân quyền cho địa phương phép ban hành số chế độ tiêu chuẩn, định mức chi ngân sách với yêu cầu điều kiện định theo mức khung Trung ương quy định Chính phủ cần thống quản lý việc ban hành chế độ tiêu chuẩn định mức bao gồm: Các định mức trung ương ban hành; định mức trung ương quy định mức khung, giao Hội đồng nhân dân cấp tỉnh 111 định cụ thể cho phù hợp với đặc điểm địa phương Xây dựng khung định mức chi Ngân sách với hệ số khác để phù hợp với đặc điểm khả ngân sách cấp quyền; Phù hợp với đặc điểm điều kiện địa lý vùng, lãnh thổ; Phù hợp với quy mơ tính chất đặc thù quan quản lý Nhà nước Áp dụng định mức khung chi theo công việc thay cho áp dụng định mức cho theo biên chế lâu Ban hành hệ thống tiêu chuẩn chế độ trang thiết bị phương tiện làm việc phù hợp với loại chức danh công chức, viên chức để áp dụng thống quan Nhà nước Trên sở hệ thống định mức, tiêu chuẩn chế độ trên, cho phép quan, đơn vị quyền điều chỉnh trình thực hiện, phù hợp với yêu cầu công việc khả Ngân sách đơn vị Những yêu cầu cần đạt việc hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn định mức, phải đảm bảo khoa học, phải phù hợp với thực tế khả Ngân sách Nhà nước; phải tạo quyền chủ động cho đơn vị trình thực 2.2 Đối với tỉnh Tây Ninh - Nâng cao chất lượng cơng tác lập dự tốn, giao cho kế hoạch thu chi ngân sách Cụ thể: Khắc phục việc phân bổ kinh phí hành theo đầu người, khơng tính đến đặc thù đơn vị; Phải đảm bảo phát huy quyền chủ động huyện, thành phố, thị xã đảm bảo tính khoa học thực tiễn dự tốn ngân sách để có trợ cấp cân đối hợp lý; Giao tiêu ngân sách chậm tháng 12 hàng năm - Đầu tư sở vật chất công nghệ, thông tin để đưa ứng dụng khoa học công nghệ vào công tác quản lý ngân sách tầm, tạo đồng bộ, thống nhanh số liệu thu, chi ngành Tài - Kho bạc - Thuế đáp ứng theo yêu cầu cấp có thẩm quyền phục vụ cân đối ngân sách địa bàn huyện - Tỉnh cần tăng cường hướng dẫn, định kỳ kiểm tra nghiệp vụ chuyên mơn sách, chế độ cán làm cơng tác quản lý tài huyện, xã, thị trấn./ 112 2.3 Với Lãnh đạo huyện; với quan quản lý ngân sách huyện Qua nghiên cứu lý luận, sở thực trạng quản lý ngân sách cấp huyện kinh nghiệm mà học viên thu nhận thời gian qua tìm hiểu phịng Tài - Kế hoạch huyện Tân Biên, học viên xin mạnh dạn nêu lên số kiến nghị vấn đề liên quan nhằm hoàn thiện công tác quản Ngân sách huyện Tân Biên, mong muốn giúp phần nâng cao hiệu công tác quản lý Ngân sách cấp huyện địa bàn Các quan Tài cần phải thực tốt đạo hướng dẫn Nhà nước Chính phủ, đóng vai trị quan lãnh đạo chun mơn, Bộ tài Sở tài cần có biện pháp đặc trưng riêng để góp phần quản lý việc thu - chi sử dụng ngân sách nhà nước cấp Huyện ngày trở nên hoàn thiện - Tăng cường cơng tác tra Tài chính, cần ý tới chất lượng đợt tra việc lựa chọn cán làm công tác tra vấn đề quan trọng - Hồn thiện chế sổ sách hóa đơn chứng từ Đây công cụ để cấp Ngân sách nhìn nhận, xem xét lại việc quản lý ngân sách dự kiến kế hoạch Ngân sách năm sau Đó phương tiện tối ưu để thực kiểm tra, tra công tác ngân sách Tuy nhiên tình hình có thay đổi, chế độ hóa đơn, chứng từ khơng cịn phù hợp địi hỏi quan có thẩm quyền cần nhanh chóng có điều chỉnh cho phù hợp TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Kế hoạch Đầu tư (2008), Bối cảnh nước, quốc tế việc nghiên cứu xây dựng chiến lược 2011 - 2020, Hà Nội Bộ Tài (2003), Thơng tư số 59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003 Bộ Tài hướng dẫn thực Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 6/6/2003 quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật ngân sách Nhà nước Bộ Tài (2004), Thơng tư số 03/2004/TT-BTC ngày 13/1/2004 Bộ Tài hướng dẫn kế tốn đơn vị hành nghiệp thực luật ngân sách Nhà nước khốn chi hành Bộ Tài (2005), Thơng tư số 03/2005/TT-BTC ngày 06/01/2005 Bộ Tài hướng dẫn thực quy chế cơng khai tài cấp ngân sách Nhà nước chế độ báo cáo tình hình thực cơng khai tài Nguyễn Thị Cành (2006), Giáo trình Tài cơng, Nhà xuất Đại học quốc gia Tp.HCM Chính phủ (2003), Nghị định số 73/2003/NĐ-CP Chính phủ Quy chế xem xét, thảo luận Quyết định dự toán, phân bổ ngân sách phê chuẩn toán ngân sách địa phương Nguyễn Văn Dần (2009), Chính sách tài khóa cơng cụ điều tiết vĩ mơ kinh tế, NXB Tài chính, Hà Nội Lê Vinh Danh (2005), Chính sách tiền tệ điều tiết vĩ mô Ngân hàng trung ương, NXB Tài chính, Hà Nội Đảng huyện Tân Biên (2010-2015), Báo cáo kiểm điểm giửa nhiệm kỳ Đại hội Đại biểu nhiệm kỳ 2010-2015 10 Đảng huyện Tân Biên (2010-2015), Nghị Đại hội nhiệm kỳ 2010-2015 11 Đoàn Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Ngọc Huyền (2007), Giáo trình Chính sách Kinh tế - Xã hội, Nhà xuất Bản Khoa học Kỹ thuật 12 Lê Văn Hưng, Lê Hùng Sơn (2013), Giáo trình Kho bạc Nhà nước, Trường Đại học Kinh doanh Công nghệ Hà Nội 13 Lê Văn Hưng, Lê Hùng Sơn (2013), Giáo trình Ngân sách Nhà nước, Trường Đại học Kinh doanh Công nghệ Hà Nội 14 Nguyễn Ngọc Hùng (2006), Quản lý ngân sách nhà nước, NXB Thống kê, Hà Nội 15 Ngô Thị Ngọc Huyền (2009), Quản trị tài quốc tế, NXB Thống kê, Hà Nội 16 Quốc hội (2002), Luật Ngân sách nhà nước năm 2002 17 Quốc hội (2003), Luật tổ chức HĐND UBND năm 2003 18 Nguyễn Thanh Sơn (2010), Giáo trình thuế, NXB Lao động Xã hội, Hà Nội 19 Lê Văn Tề, Nguyễn Văn Hà (2005), Giáo trình lý thuyết tài - tiền tệ, Nhà xuất Thống kê 20 Sử Đình Thành (Chủ biên), Bùi Thị Mai Hồi (2009), Lý thuyết Tài cơng, NXB Đại học quốc gia, TP HCM 21 Sử Đình Thành (Chủ biên), Bùi Thị Mai Hồi (2009), Tài cơng phân tích sách thuế, NXB Lao động xã hội, Hà Nội 22 Phan Thị Giang Thu (2007), Giáo trình Luật Thuế Việt Nam, NXB Tư pháp, Hà Nội 23 Võ Thanh Thu (2008), Quan hệ kinh tế quốc tế, NXB Thống kê, Hà Nội 24 Đỗ Hoàng Toàn, Mai Văn Bưu (2005), Giáo trình quản lý nhà nước kinh tế, Nhà xuất Bản Lao động -Xã hội 25 Nguyễn Văn Tuyến (2007), Giáo trình Luật ngân sách nhà nước, NXB Tư pháp, Hà Nội 26 UBND huyện Tân Biên (2009-2013), Báo cáo toán thu chi ngân sách từ năm 2009 đến năm 2013 27 UBND huyện Tân Biên (2010-2015), Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm giai đoạn 2010-2015 ... sách nhà nước, quản lý ngân sách huyện, đánh giá thực trạng tình hình quản lý ngân sách huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh để từ đề xuất giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường quản lý ngân sách huyện Tân Biên,. .. tiếp quản lý ngân sách nhà nước máy tài hệ thống quan nhà nước Đối tượng quản lý ngân sách nhà nước hoạt động ngân sách nhà nước Nói cụ thể hoạt động thu, chi tiền ngân sách nhà nước Quản lý ngân. .. thu, chi ngân sách cấp huyện Quản lý ngân sách nhà nước cấp huyện thực chất quản lý thu, chi ngân sách huyện cân đối ngân sách huyện Quản lý thu ngân sách huyện việc quyền nhà nước cấp huyện dùng