LỜI MỞ ĐẦU Con người sinh trải qua thời kỳ ấu thơ, khoảng thời gian mà muốn trân trọng gìn giữ Ở nơi người ln đầy ắp ký ức hồn nhiên, sáng, lúc bắt đầu khám phá, ước mơ cảm nhận giới xung quanh Nhưng, điều bình dị khơng phải có Trong sống mà trải qua, có người khơng cịn biết đến tuổi thơ mình, có người muốn qn lãng mà để tự chìm sâu vào tiềm thức, cịn có người không cảm nhận - em bé tự kỷ Tự kỷ bệnh mà người ta thường ví tự trừng phạt người, mà ngày cố gắng thể người lại ngày muốn thu hẹp thân, gói gọn vỏ bọc cứng cỏi Nếu khơng tự chứng kiến có lẽ thấu hiểu nỗi khốn khổ bậc làm cha, làm mẹ sinh mắc chứng bệnh Tự kỷ có nhiều dạng mức độ biểu khác nhau, asperger rối loạn phổ tự kỷ mà mắc phải thường dễ bị nhầm lẫn với biệt hiệu “thần đồng”, số trẻ bị asperger có em có trí thơng minh vượt trội khả mà đạt Tuy nhiên khơng phát chữa trị kịp thời em bé khơng khơng phát huy tài mà mang theo ảnh hưởng nặng nề suốt đời Có lẽ lý đợt thực hành CTXH cá nhân lần này, chọn trường hợp em Bi - đứa bé mắc chứng asperger làm thân chủ cho hoạt động thực hành Qua giúp người có nhìn chân thực bệnh nhiều tiềm ẩn Bài báo cáo chưa trình bày diễn đạt cách hồn thiện kết nỗ lực mà thân em trải nghiệm, mong đóng góp nhiệt tình q thầy để em có nhìn sâu sắc Em xin chân thành cảm ơn! Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 I Khái quát rối loạn ASPERGER Khái niệm Rối loạn asperger rối loạn phát triển lan tỏa (rối loạn phổ tự kỷ), thuộc dạng nhẹ có khả sinh hoạt cao Trẻ có rối loạn phát triển lĩnh vực: xã hội, kỹ giao tiếp, cảm xúc hành vi Rối loạn Asperger xuất lứa tuổi 2-3 tuổi tồn suốt đời trẻ Rối loạn Asperger ghi nhận vào năm 1944 bác sĩ Nhi khoa người Áo tên Hans Asperger Từ đó, có nhiều tác giả mô tả rối loạn này, người ta ghi nhận, tỷ lệ mắc cao Nó chiếm tỷ lệ khoảng 20-25/10 000 trẻ, thường gặp nhiều trẻ nam R Asperger đặc trưng thiếu hụt nghiêm trọng tương tác xã hội, với xuất mẫu hành vi khơng điển hình, đặc biệt khơng có chậm phát triển ngôn ngữ nhận thức Tuy nhiên, ngôn ngữ trẻ mắc rối loạn Asperger thường khác biệt với ngôn ngữ người khoẻ mạnh chỗ: Rất thơng thái cách khơng bình thường, dài dịng Ví dụ cho đứa trẻ tuổi kẹo, trẻ trả lời “con không ăn kẹo Cảm ơn Kẹo thứ mà ưa thích” Ban đầu, nhiều cha mẹ có mắc rối loạn Asperger nhầm tưởng thơng minh đặc biệt Các nhà khoa học sau nghiên cứu tiểu sử Einstein Newton cho Einstein Newton mắc rối loạn Asperger.Người ta quan sát thấy người lớn mắc RL Asperger thương thành cơng lĩnh vực tốn, lý máy tính Một vài đặc điểm chứng Asperger - Gần trẻ bị Asperger biết nói có khả học nói sống với trẻ bình thường khác Tuy nhiên cách diễn tả phát Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 âm, nhiều cung điệu lên xuống khơng thích ứng với hồn cảnh, rối loạn cách sử dụng đại từ nhân xưng thứ “tôi, con” với đại từ nhân xưng thứ 2, - Hội chứng tự kỷ đặc hiệu phát sớm, trẻ lên 2-3 tuổi sớm hơn, chí phát vài dấu hiệu báo động vào tuần lễ sau ngày sinh Tuy nhiên trẻ Asperger lại phát sau trẻ lên tuổi Trong nhiều trường hợp, kết xác định cách dứt điểm rõ ràng trẻ lên 7-8 tuổi - Trẻ Asperger có trí tuệ trung bình trung bình, số trẻ đạt mức IQ 120 (thơng minh) - Trẻ có ngơn ngữ có khả trao đổi, tiếp xúc Tuy nhiên lý luận trẻ rườm rà, vòng vo, khó hiểu Trẻ dùng ngơn ngữ để trao đổi với người khác, hình ảnh đơn sơ, ngắn gọn Trẻ khơng có khả chủ động thể quan hệ tác động qua lại đòi hỏi nhiều lý luận sáng tạo - Trẻ có xu sống cô độc - Những người mắc hội chứng có sở thích đặc biệt mặt kỹ thuật tốn học - Có trí nhớ phong phú lạ thường - Khó khăn việc tạo mối quan hệ bạn bè trang lứa - Thích chơi với trẻ lớn tuổi - Khó khăn việc hiểu luật chơi chơi với bạn - Có thể chậm nói - Trẻ có nhiều vốn từ lại gặp nhiều khó khăn giao tiếp - Trẻ thường hiểu câu nói theo nghĩa đen - Thường học thuộc lịng nhiều tìm hiểu ý nghĩa - Có câu nói nghe ngây thơ Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 - Đơi trẻ thích nói - Thường hay lặp lại câu hỏi hay lời nói đó… - Khó khăn việc sử dụng cử để diễn đạt (nét mặt, điệu bộ, dáng điệu…) - Có thói quen trẻ luôn tuân thủ - Bắt buộc thành viên gia đình phải theo quy luật - Rất nhạy cảm bị người khác phê bình - Có sở thích đặc biệt thường tập trung say mê vào sở thích - Chỉ biết đến sở thích mình, quan tâm đến xảy xung quanh - Khả ý cao lĩnh vực như: toán học, đọc sách, nghiên cứu xe hơi, máy vi tính, đồ điện tử… - Có cử vụng trẻ tỏ bối rối có thay đổi - Giao tiếp mắt kém: tránh nhìn vào mắt người khác, thường trẻ liếc nhìn sau nhìn hướng khác, đơi lúc trẻ có nhìn chằm chằm - Rối loạn cảm nhận giác quan: trẻ thích thú nhìn thấy hình ảnh, nghe âm (hoặc sợ hãi phản ứng dội với hình ảnh âm đó) Trẻ thích thú đặc biệt đến ăn từ chối không ăn - Thường xuất trẻ nam, nhiên xảy trẻ gái với tỷ lệ mắc bệnh theo giới: trẻ Asperger có trai, gái Khi đó, trẻ gái có khả cao việc học tập chép kỹ xã hội Với chăm sóc dạy dỗ kiên trì phù hợp giúp cho đứa trẻ cải thiện tình trạng bệnh lý có khả có sống hữu ích Tuy Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 nhiên số trường hợp phải dúng thuốc có rối loạn hành vi nhiều, tăng động, tự gây thương tích động kinh Nguyên nhân Hiện chưa xác định nguyên nhân rõ ràng gây nên chứng Asperger Tuy nhiên nhà nghiên cứu thấy rằng, có tác động yếu tố di truyền yếu tố mơi trường Có giả thuyết cho có thay đổi q trình phát triển não trẻ Khơng tìm thấy chứng có liên quan đến phương pháp giáo dục ni dạy trẻ Chẩn đoán Chứng Asperger thay đổi rộng, cá thể khác có biểu khác nhau, nên việc chẩn đốn đơi gặp nhiều khó khăn Trẻ Asperger thường chẩn đốn muộn biểu triệu chứng không rõ ràng từ nhỏ Đơi khó phân biệt với trẻ phát triển bình thường có vài đặc điểm rối loạn Phụ huynh trẻ rối loạn Asperger thường tự hào khả đặc biệt mình, ý đến khiếm khuyết mà trẻ mắc phải Hội chứng thường chẩn đoán sau trẻ lớn bắt đầu có khó khăn giao tiếp Chẩn đoán bệnh thường dựa vào biểu trẻ nhà, nhà trường nơi khám bệnh Trẻ phải thăm khám, quan sát làm test chẩn đốn nhà chun mơn Đặc biệt phải có thời gian dài theo dõi để đưa chẩn đốn xác Chính vậy, nhận thấy trẻ có biểu bất thường không giống với đứa trẻ trang lứa cha mẹ nên cho trẻ đến khám tâm lý sớm để trẻ can thiệp sớm Điểu giúp nhiều cho thân trẻ Giúp trẻ phát huy tốt khả đặc biệt hạn chế tối đa khiếm khuyết Khả trẻ Asperger Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 Những đứa trẻ Asperger có sở thích tiêu biểu độc đáo, khơng giống với trẻ tự kỷ điển hình thích đồ vật hay phận đồ vật (thích bánh xe quay, thích vật có khả xoay trịn, thích xem quảng cáo…) Những trẻ em rối loạn Asperger thường có sở thích đặc biệt mặt tri thức Ngay từ trước học, trẻ có sở thích đặc biệt lĩnh vực như: tốn học, khoa học, vật lý, khả đọc sách, khả học thuộc lòng thơ, câu chuyện, nghiên cứu lịch sử, địa lý, phương tiện giao thơng, loại máy móc, đồ điện tử hay khả tin học, khả trẻ vượt trội so với trẻ lứa tuổi khác Trẻ Asperger có trí nhớ phi thường, khả tự tìm tịi học hỏi nghiên cứu lĩnh vực mà trẻ thích thú Nhiều trẻ thay đổi sở thích lớn lên, có trẻ giữ ngun sở thích tuổi trưởng thành Nếu trẻ sống mơi trường nâng đỡ hồn tồn có biện pháp can thiệp giáo dục phù hợp trẻ học hành tốt hồn tồn có khả trở thành chuyên gia hàng đầu lĩnh vực mà trẻ đặc biệt yêu thích Hiện chưa có phương pháp điều trị hữu hiệu Trẻ Asperger trưởng thành người lớn với chứng Asperger Tuy nhiên việc xác định bệnh cần thiết để có phương pháp can thiệp tâm lý phương pháp giáo dục phù hợp với phát triển Làm cho trẻ thích nghi với mơi trường sinh hoạt cộng đồng, học tập tốt hơn, giúp trẻ phát huy lực thân II Tiến trình trợ giúp Hoàn cảnh tiếp nhận thân chủ Được hướng dẫn tận tình giáo Nguyễn Huyền Linh, em bạn sinh viên lớp LCĐ3 - CT3 tiến hành tìm đối tượng cho hoạt động thực hành cơng tác xã hội cá nhân Sau ngày tìm kiếm, em thu Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 nhận số tròn trĩnh Tình cờ hơm tâm trạng chán nản khơng tìm thấy trường hợp đáng ý, em lên nhà người chị kết nghĩa chơi, em tìm thấy cần Đối tượng mà em tiếp cận đợt thực hành lần cậu bé tuổi, cháu ruột người chị Có thể nhờ quen biết mà việc thu thập thông tin thân chủ em thuận lợi đầy đủ Mô tả thân chủ 2.1 Mô tả thân chủ Họ tên: Trần Việt Ph Bí danh: Bi SN: 2003 Giới tính: Nam Quê quán: Phường Ngọc Lâm - Q.Long Biên - Hà Nội Thành phần gia đình: - Bố: Trần Xuân Việt Nghề nghiệp: Kỹ sư xây dựng - Mẹ: Lê Yến Phương Nghề nghiệp: Biên tập viên - Em trai: Trần Nhật Minh Bí danh: Bo SN: 2006 Tiểu sử thân: Trần Việt Phương sinh gia đình giả phường Ngọc Lâm - Q.Long Biên - Hà Nội Từ nhỏ em đứa trẻ đặc biệt, người gọi em thần đồng Lúc tháng tuổi em bập bẹ nói, từ mà em khơng phải bố hay mẹ mà Dì Bởi theo mẹ em từ lúc sinh Dì bé thường quan tâm hay chơi với bé bố mẹ bận bịu làm ăn tuổi rưỡi em phân biệt số đếm đọc bảng chữ tuổi em đọc viết thành thạo tuổi em sử dụng máy vi tính đến tuổi em cài đặt lại số phần mềm bố mẹ hướng dẫn nhìn thấy thao tác dù Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 lần Mặt khác, Dì em cịn bảo em có trí nhớ tốt, cần đọc số điện thoại người đó, tháng sau em đọc lại hỏi cho dù thời gian khơng nhắc đến số điện thoại hay thơng tin liên quan tuổi em học sinh trường tiểu học, giỏi mơn Tốn, tập đọc, riêng mơn Mỹ thuật tả đạt điểm trung bình Lúc tuổi, điều kiện làm ăn không thuận lợi, bố mẹ em cho em quê ngoại (Diễn Châu - Nghệ An) sống học mẫu giáo đến bắt đầu sang lớp đưa Hà Nội Mặc dù có trí thơng minh vượt trội bố mẹ em không khỏi lo lắng ngày nhận thấy có biểu khác thường: lúc lên tuổi em không chịu trả lời bố mẹ hay gọi, ngoại trừ ơng ngoại Dì, lúc đầu mẹ em bực tức nên hay mắng em Ở quê sống ông ngoại em không khóc địi mẹ hay bố (em mến ông ngoại thường chơi với ông, em lại Hà Nội em gọi điện địi ơng sống điều kiện nên ông thăm cháu), sợ đến lớp học mẫu giáo Thêm vào đó, em thường nói hun thun vấn đề mà em tự nghĩ ra; hay viết linh tinh câu nói em Bi đứa trẻ tình cảm em khơng biết thể tình cảm đó, đặc biệt, nói em khơng có âm điệu (dù diến tả cảm xúc vui, buồn hay giận dỗi…em nói cường độ mạnh, nhanh, to kéo dài), đơi dài dịng kỳ lạ để ý kỹ phát em nói câu hai vấn đề khác nhau, khó tách bạch để hiểu Chẳng hạn, lúc em tuổi, hơm tỉnh dậy khơng thấy có bố mẹ em trai nhà (chỉ có bà ngoại) em đứng yên tượng lúc lâu hỏi: Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 - Có phải cháu lạc không? - Không! Cháu nhà mà! - Khơng! bị lạc rồi, khơng tìm thấy đường nhà, từ lang thang Khi đưa Hà Nội học, em không tiếp xúc với bạn bè, đến lớp phát biểu ngồi học nghiêm túc môn mà em thích, thời gian cịn lại em thường làm việc khó hiểu kỳ quặc như: nói chuyện với đồ vật đó, viết vẽ linh tinh Thầy cô lo lắng thường thơng báo cho gia đình em có biểu khơng bình thường, bạn lớp thấy Ph kỳ quặc nên không đến gần để chơi với em nhiều lần Ph khơng có phản ứng bạn hỏi rủ chơi Bố mẹ em chia sẻ: nhà cháu lại nhiều, chạy loạn xạ lên, nhiều lúc thể có việc gấp gáp lắm, hỏi khơng nói nói hun thun, chẳng đâu vào đâu 2.2 Các kỹ sử dụng q trình thu thập thơng tin thân chủ - Thu thập thông tin: Trên sở giới thiệu người quen, em tiến hành thu thập thơng tin có liên quan đến thân chủ (Ph) Nguồn thông tin chủ yếu mà em thu thập từ người Dì Ph, mẹ Ph số người họ hàng thân thích - Quan sát: Đây kỹ sử dụng nhiều hiệu Kỹ sử dụng lần đầu em gặp Ph nhà Dì Ph Kim Mã, nhờ em có chứng xác thực, thông tin xác thực tình trạng bệnh thân chủ Kỹ sử dụng nhiều em tiến hành vãng gia thân chủ Ph thực số hoạt động trị liệu - Vãng gia: Sau có thơng tin Ph, đồng ý gia đình Ph (khá thuận lợi chỗ quen biết với gia đình nên việc tới Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 chơi, thăm hỏi việc tự nhiên), em tiến hành vãng gia thân chủ, qua hiểu rõ mơi trường sống sống thường ngày Ph - Kỹ đặt câu hỏi: Có thể nói kỹ luôn thường trực thiếu muốn thu thập thơng tin Với kỹ sử dụng câu hỏi đóng, mở, kết hợp, em có thơng tin cần thiết thân chủ số thơng tin có liên quan như: tâm trạng thành viên gia đình, mong muốn, hy vọng nổ lực mà gia đình làm nhằm cải thiện tình trạng cho Ph, kết đạt khó khăn gặp phải - Kỹ tạo lập mối quan hệ: Đây kỹ sử dụng xuyên suốt trình hỗ trợ thân chủ Qua cử chỉ, thái độ, lời nói, ánh mắt tất thể tôn trọng mong muốn giúp đỡ Ph dù kết cải thiện nhỏ cho em Ngoài kỹ trên, em sử dụng nhiều kỹ khác kết hợp vào để có thông tin cần thiết, cụ thể xác thực Qua có nhìn cụ thể vấn đề thân chủ em gặp phải Vấn đề thân chủ gặp phải Trên sở thông tin thu thập được, em tiến hành xác định vấn đề mà Ph gặp phải thông qua công cụ sau: 3.1 Sơ đồ phả hệ Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 10 gói bim bim nè Chúng ta bắt đầu lại (trò chơi tiếp tục lặp Vui vẻ chơi nvxh , lặp lại, sau em trai mẹ Bi Bo đóng vai mẹ, nvxh đóng vai con, đến 9h30 trị chơi kết thúc) Thu hút thành viên, Nvxh: hôm Bi đặc biệt Bi việc Bo giỏi, từ đạt tới mục tiêu Cam muốn làm chúng kết nội dung trị chơi ta xin phép mẹ kế hoạch cho hoạt nhé, lần mẹ mẹ động thật Bi: mẹ thật có nói lúc khơng? Nvxh: có chứ, mẹ thật nói mà, làm xin phép mẹ Nvxh+Bi+Bo: xin phép Cùng chơi với thân chủ, mẹ tạo khơng khí vui vẻ, Mẹ Bi, Bo: được, hoà đồng phép Nvxh+Bi+Bo: cảm ơn mẹ Nvxh: tiếp tục làm Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Giao nhiệm vụ cho thân Lớp LCĐ3 - CT3 34 ngày nhé! Bi có hứa với chủ nhằm giúp thân chr chị không? nhà lặp lại hành vi tốt chơi xem giỏi hơn, chị tặng bút máy đẹp cho người giỏi nhé! người đồng ý không? Giờ phải chia tay đây, hẹn gặp Bi người chiều mai nhé! * Đánh giá kết Bi có tiến triển dù cịn mờ nhạt, em thích chơi hơn, đặc biệt có tham gia em trai mẹ Thân chủ dần chấp nhận thích có mặt nhan viên xã hội Trò chơi dành cho trẻ rối lọan tự kỷ phải mang tính lặp lặp lại nhằm giúp trẻ quen với việc thực hành vi đó, trường hợp em Bi, với trị chơi giúp rèn luyện khả giao tiếp cho em Qua trị chơi Bi nói câu xin phép cảm ơn, hy vọng lần sau Bi biết sử dụng câu sống thường ngày em Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 35 Phúc trình lần Thời gian : từ 16h30 đến 17h30 ngày 25/9/2010 Địa điểm : Ngọc Lâm - Long biên - Hà Nội Mục đích : Giúp Bi cải thiện khả giao tiếp diễn đạt lời nói Mơ tả nội dung Đánh giá cảm xúc Đánh giá kỹ sử thân chủ dụng Theo kế hoạch tranh thủ ngày nghỉ cuối tuần, chiều hôm lại sang Long Biên để gặp Bi chơi với em Nvxh : Chào Bi! Em có nhớ Tạo mối quan hệ gần gũi chị khơng? Bi: có Nói với giọng to kỹ phản hồi Nvxh: Bi nói “dạ có” nhé! Bi: Sao phải nói vậy? Tị mị, giọng nói Nvxh: hay hơn, gay gắt chị người thích Khuyến khích thân chủ hợp tác nghe Bi nói vậy, Bo hay nói mà Bi: có Ngoan ngỗn Nvxh: Bi giỏi q! hơm giọng nói cào Khuyến khích gợi mở nhằm giúp thân chủ hồi qua đến Bi có “xin phép bằng, to cứng tưởng tự nhận xét mẹ” không? nhắc thân Bi: Có số lần quên Nvxh: tốt rồi, từ làm Bi xin Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Khích lệ, động viên thân chủ phát huy hành vi tốt Lớp LCĐ3 - CT3 36 phép mẹ nhé, vui Cịn hơm chị Bi chơi trị vui Bi: cho Bo chơi khơng? Nvxh: có chứ, Bi thích chơi Dị hỏi muốn hết Bo chơi Chúng ta chơi trò “thử Thu hút tham gia thân chủ chơi với người thân chủ thích có kích thích tham gia thân chủ giọng”, có máy ghi âm để ghi lại giọng nói nè! Bo: hoan hơ Bi: khơng nói Nvxh: Thế nhé, Cùng vỗ tay với Bo, nói chị ghi nét mặt vui vẻ Tạo bầu khơng khí vui vẻ, thân mật âm lại, nói nghe hay có thưởng, bắt đầu đứng yên chăm chưa? nghe Bi: nói trước đây? Nvxh: Ai thích nói trước nào? Bi có thích khơng? Bi: (khơng nói gì) Nvxh: để chị nói trước, lảng tránh nhìn sang đến Bo, sau Bi nói chỗ khác nhé! chị bắt đầu (trò chơi diễn vui, lúc đầu không nhận Bi nhận giọng nói mình) háo hức chơi đùa, nhiều lúc tranh Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Phân công nhiệm vụ cho người để thân chủ xác định vị trí cố gắng thực tốt thông qua học hỏi người khác chơi Lớp LCĐ3 - CT3 37 Nvxh: em biết giọng to phần nói trước không? Bo: anh Bi Nvxh: Đúng rồi, Lượng giá kết để giúp thân chủ nhìn nhận làm chưa làm tập nói nhỏ chút nhé, xem nói nhỏ nào! Khích lệ thay đổi, giúp thân chủ cải thiện cách phát âm Bi: phải nói nhỏ? Nói nhỏ để làm gì? Nvxh: à, để ơng Tị mị ngoại chơi ơng ngoại vui Bi: Vì sao? Nvxh: mẹ bảo ơng Bi hay giật nên phải tập Có vẻ suy nghĩ nói nhỏ để ơng khơng bị giật nữa, Bi có thương ơng Tác động vào điểm yếu thân chủ để giúp thân chủ cải thiện cách phát âm theo chiều hướng tốt không? Bi: Có, đời Bi có ơng ngoại thơi Nvxh: Thành thật, nói to chơi (mọi người lại hào hứng chơi) Huy động hợp tác thân chủ Nvxh: Giờ chị tuyên bố Bi Bo nhận đuợc phần Khơng khí vui vẻ thưởng Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 38 Bi + Bo: hoan hơ Khen thưởng khích lệ kịp thời Nvxh: đến chị phải rồi, chiều thứ chị lại đến chơi với người Vui mừng Bi: lâu thế? Ai chơi đây? Nvxh: chị có số việc nên khơng đến sớm được, từ đến lúc Bi Bo tiếp Buồn tục xin phép mẹ nói nhỏ nhé, làm tốt chị Giao nhiệm vụ nhà tặng siêu nhân đỏ thật đẹp Bo: anh Bi thích siêu nhân đỏ lắm, Bo thích Bi: phải siêu nhân đỏ đứng này Nvxh: hứa nhé! Ngoéo tay nào! Minh hoạ tư siêu nhân mà em thích Cùng ngoéo tay cười vui Cam kết thân chủ thực hành vi nhằm tạo tin tưởng lẫn * Đánh giá kết Thân chủ có thay đổi, nhiên thay đổi nhỏ, giọng nói cách phát âm gay gắt, sử dụng câu nói mang Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 39 tính ngắn gọn (thiếu chủ ngữ) Tuy vậy, thân chủ thực thích có mặt nhân viên xã hội bắt đầu nghe theo sựn dẫn nhân viên xã hội việc thực nhiệm vụ giao Phúc trình lần Thời gian : từ 16h30 đến 17h30 ngày 02/10/2010 Địa điểm : Ngọc Lâm - Long biên - Hà Nội Mục đích : Giúp Bi tiếp tục cải thiện khả giao tiếp, tăng cường mối liên hệ Mô tả nội dung Đánh giá cảm xúc Đánh giá kỹ thân chủ sử dụng Sau ngày tìm kiếm kết nối nguồn lực cho gia đình thân chủ tham vấn việc chăm sóc giáo dục em, theo kế hoạch lại đến gặp chơi thân chủ Nvxh : Bi à, em có khoẻ Tăng cường mối liên không? Mấy ngày không gặp kết tốt đẹp với thân chị nhớ Bi lắm! Bi có nhớ chị chủ, chia sẻ với thân không? chủ Bi: có Đã làm hết việc chưa? Cúi mặt hồi hộp chờ Nvxh: chị làm xong hết nên đợi Gợi mở, khích thích đến chơi với Bi tham gia thân Hơm Bi thích chơi nào? chủ Bi: khơng biết Nhìn sang chỗ khác Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 40 Nvxh: hay chị em chơi trị chia sẻ Chị có gà gỗ này, ngồi đối diện nhé, cầm Thuyết trình phân gà quyền nói tích trị chơi để thân vịng phút chủ nghe theo thơi nhé, nói xong trao gà thực cho người khác nói chuyển tiếp Bi: Vậy Bi nói trước Hào hứng Nvxh: ngay, gà để Gợi mở chủ đề Bi nói nhé, nói nhằm thu thập thêm sở thích nhé! thông tin thân chủ Bi: thuyền, cánh thuyền Hào hứng, nhìn xa cung cấp trắng, làm thuỷ thủ, thuỷ xăm, nói vịng vo, thủ lái thuyền, thuyền trắng to dài dòng Nvxh: Bi nè, em nói “Bi Kỹ tư vấn cho thích thuyền” nhé, thân chủ cách dễ hiểu ngắn gọn dùng từ chị thích biết bơi Bi có biết bơi nước khơng? Bi: Cá bơi, cá có đi, Bi Gay gắt giải thích khơng có nên khơng phải cá Nvxh: Đúng rồi! Bi khơng Khích lệ kịp thời để phải cá tập bơi thân chủ có thêm tự Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 41 Bi bơi nước tin, đồng thời phân Nhưng chị hỏi Bi cần tích để cung cấp trả lời có khơng thơi thêm thơng tin cho Bi: khơng thích Gay gắt thân chủ, nhiên Nvxh: Bi phải cầm gà thân chủ không nói chứ, gà Bi hài lịng điều Bi: ăn kem Thích thú Nvxh: Bi nói Bi thích ăn Thống cách kem nha, chị thích ăn thức thực trị kem, Bi có muốn ăn chơi để thân chủ ghi không? nhớ tiến hành Bi: ăn kem Ương bướng Nvxh: lát chị Bi Tư vấn cách dùng từ thích hợp mua kem nhé, Bi có thích chơi với mẹ hay bố khơng? Bi: mẹ đánh đau, bố phải Làm vẻ người làm chơi lớn biết hết điều Câu hỏi gợi mở Nvxh: chị nói bố mẹ lần sau chơi với Bi nhé! Bi có thích khơng? Bi: thích, phải có chị Vui vẻ chơi thích Nvxh: ừ, chị chơi, Sử dụng câu hỏi chị em mua kem nhé, nhằm khai thác thông ăn xong Bi nhà ngoan, chị tin phải về, tuần sau chị lên Bi chơi Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 42 Bi: lại buồn, lo lắng Nvxh: chị quay lại chơi với Giao nhiệm vụ Bi sau mà, chị không nhà, tạo lập tin đâu, Bi ngoan lúc tưởng lẫn Bi biết xin phé mẹ, chị nhân viên xã hội quay lại thật nhanh thân chủ Bi đồng ý ngoéo tay nhé! Tin tưởng hai ngoéo tay * Đánh giá kết Sau thời gian tiếp xúc trị chuyện với thân chủ tơi nhận thấy thân chủ có số biểu tốt chưa rõ ràng, cụ thể biết dùng từ biểu thị tình cảm dẫn, biết nghe lời thân chủ chưa tự chơi với người khác, giọng nói chưa có tiến triển gì, cịn gay gắt cào dù có nhỏ chơi trị “thử giọng” Đánh giá mặt mạnh, hạn chế thân trình giúp đỡ đối tượng 2.1 Mặt mạnh - Có nhiệt huyết q trình giúp đỡ đối tượng: kiên trì theo đuổi mục tiêu với mong muốn giúp đỡ dù phần nhỏ nhất, cải thiện nhỏ cho thân chủ - Biết cách gây dựng niềm tin, thân thiện với thân chủ - Tạo dựng bầu khơng khí phù hợp, dễ đồng cảm với thân chủ 2.2 Hạn chế thân Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 43 - Trong việc huy động nguồn lực gặp nhiều lúng túng, chưa làm vai trò người nối kết trực tiếp nguồn lực mà dừng lại việc kết nối thông qua cung cấp địa cần thiết - Các kỹ sử dụng chưa phong phú đa dạng, chủ yếu kỹ đặt câu hỏi, thấu hiểu, xây dựng mối quan hệ, tham vấn cá nhân thân chủ tham vấn gia đình IV Khó khăn trở ngại kiến nghị Khó khăn trở ngại - Thời gian thực hành không nhiều, trình thực số hoạt động cịn gấp gáp, ví dụ thu thập thơng tin xây dựng kế hoạch - Thân chủ xa điều kiện chủ quan thân (không xe bus, chưa có xe máy) nên vất vả vãng gia thân chủ chủ yếu hoạt động thường diễn nhà thân chủ tính chất việc trị liệu cho thân chủ cần có phối hợp thành viên gia đình - Nguồn thơng tin trẻ bị asperger ỏi, chủ yếu qua internet để khai thác vận dụng trò chơi nên trò chơi với mục đích trị liệu cịn hạn chế - Khó khăn việc tiếp cận trung tâm sở dành cho trẻ tự kỷ sở vốn ỏi Kiến nghị - Đối với gia đình bé Bi Cần dành nhiều thời gian công sức việc chăm sóc giáo dục em Bi thuộc trường hợp bị rối loạn asperger mức độ nhẹ, nhiên khơng có can thiệp kịp thời dẫn đến hậu vơ khó lường độ tuổi thiếu niên: dẫn tới động kinh…Tuy chưa có phương pháp tối ưu trị liệu triệt bệnh không Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 44 phải mà bỏ Chính tình u thương nổ lực khơng mệt mỏi thành viên gia đình tia sáng đưa em bước vào đời - Đối với nhà trường + Công tác xã hội chuyên ngành liên quan đến vấn đề xã hội, sinh viên chuyênn ngành cần hoạt động thực hành sở, trung tâm cộng đồng Mặc dù phòng đào tạo bố trí thời gian thực hành thực tế sinh viên hệ liên thơng cơng tác xã hội cịn hạn hẹp thời gian hoạt động thực tế Vì vậy, kính đề nghị phịng đào tạo khoa Cơng tác xã hội xếp, bố trí để sinh viên có nhiều thời gian thực tế + Tạo điều kiện, hỗ trợ kinh phí cho hoạt động thực hành sinh viên, sinh viên vừa học vừa làm, có số sinh viên điều kiện khách quan lẫn chủ quan tự tạo thu nhập cho Chính vậy, khoản chu cấp gia đình khơng đủ để chi cho chi phí phát sinh Kính mong nhà trường tạo điều kiện, giúp đỡ phần để sinh viên n tâm hoạt động - Đối với xã hội + Trẻ tự kỷ ngày khơng cịn tượng lạ đời sống xã hội Những hậu nguy trẻ tự kỷ vơ to lớn, xã hội mà trước hết nhà chuyên môn cần tăng cường tập trung nghiên cứu sớm đưa giải pháp trị liệu hiệu cho em, tạo điều kiện để em hoà nhập vào sống chung cộng đồng phát huy tài + Xã hội cần dang rộng vịng tay, tránh phân biệt với trẻ tự kỷ nói chung trẻ asperger nói riêng để em có mơi trường tốt, qua sớm cải thiện tình trạng - Đối với nhà làm cơng tác xã hội Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 45 Cần phát huy vai trờ xung kích việc hỗ trợ, giúp đỡ bảo vệ người yếu thế, đặc biệt trẻ em Cần thật hoạt động xuất phát từ tâm, từ tình u nghề nghiệp từ tình yêu thương người, yêu thương đồng loại để tất cảc người yếu thế, đặc biệt trẻ em có hội vươn lên làm chủ sống KẾT LUẬN Asperger rối loạn tự kỷ mà trẻ em ngày mắc phải Những rối loạn có hại sống tương lai em Tuy phát giả thuyết cho thấy nhiều cơng trình khoa học cho lò người mắc chứng bệnh hai nhà bác học Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 46 tiếng Newton Einstein nay, asperger bệnh cần sớm nghiên cứu chữa trị Công tác xã hội lĩnh vực hoạt động xã hội xếp vào bậc hoạt động mang tính xã hội khác, hoạt động thu hút tham gia nhiều người đủ tầng lớp, độ tuổi hướng tới đối tượng yếu cần trợ giúp, có trẻ em Dù với hồn cảnh, tình khó khăn nào, công tác xã hội tham gia với tư cách chủ trì cộng tác Tuy nhiên để cơng tác xã hội thật phát huy vai trị xung kích tất yếu cần đến nhân viên xã hội có chun mơn, đạo đức nghề nghiệp giỏi Chính vậy, đào tạo nhân viên xã hội, tác viên cộng đồng đầu tư cho tương lai người, đầu tư cho bình ổn, an tồn trị - xã hội đất nước TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Jude Welton, Jane Telford Can I tell you about Asperger Syndrome Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 47 [2] Chantal Sicile - Kira Hội chứng tự kỷ - hướng dẫn đầy đủ hội chứng tự kỷ, Hội chứng Down, rối loạn phát triển lan toả dạng khác Phổ tự kỷ, 2004 [3] Karen Siff Exkorn Sách cung cấp thông tin Hội chứng tự kỷ Những điều cần biết chẩn đoán, điều trị, cách xử lý khắc phục, 2005 [4] ĐH Quốc gia Hà Nội Đại cương giáo dục đặc biệt cho trẻ chạm phát triển trí tuệ Website tham khảo http://www.tretuky.com http://www.tunaclinic.org.vn http://www.thuviengiadinh.com/ Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thị Trà My Lớp LCĐ3 - CT3 48 ... trì cộng tác Tuy nhiên để công tác xã hội thật phát huy vai trị xung kích tất yếu cần đến nhân viên xã hội có chun mơn, đạo đức nghề nghiệp giỏi Chính vậy, đào tạo nhân viên xã hội, tác viên... tài + Xã hội cần dang rộng vòng tay, tránh phân biệt với trẻ tự kỷ nói chung trẻ asperger nói riêng để em có mơi trường tốt, qua sớm cải thiện tình trạng - Đối với nhà làm công tác xã hội Sinh... đến vấn đề xã hội, sinh viên chuyênn ngành cần hoạt động thực hành sở, trung tâm cộng đồng Mặc dù phịng đào tạo bố trí thời gian thực hành thực tế sinh viên hệ liên thơng cơng tác xã hội cịn hạn