g ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH ĐẠI HỌC BÁCH KHOA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LÊ THỊ THANH HƢƠNG NGHIÊN CỨU TỔNG HỢP BIODIESEL BẰNG PHẢN ỨNG ANCOL PHÂN TỪ MỠ CÁ DA TRƠN Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TRÊN XÚC TÁC AXIT VÀ BAZƠ LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – Năm 2011 ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH ĐẠI HỌC BÁCH KHOA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LÊ THỊ THANH HƢƠNG NGHIÊN CỨU TỔNG HỢP BIODIESEL BẰNG PHẢN ỨNG ANCOL PHÂN TỪ MỠ CÁ DA TRƠN Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TRÊN XÚC TÁC AXIT VÀ BAZƠ LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT Chuyên ngành : Cơng nghệ hóa học chất hữu Mã số : 62 52 75 05 Hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS PHAN MINH TÂN PGS.TS TRẦN THỊ VIỆT HOA Phản biện 1: GS TS ĐINH THỊ NGỌ - ĐHQG Hà Nội Phản biện 2: TS NGUYỄN HỮU LƢƠNG – Viện dầu khí Việt Nam Phản biện 3: GS TSKH LƢU THỊ CẨM LỘC – ĐHQG TP.HCM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - Năm 2011 i LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng Các số liệu, kết nêu luận án trung thực nội dung chưa chưa công bố công trình nghiên cứu trước Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2011 Tác giả luận án Lê Thị Thanh Hương ii Kính dâng hương hồn Ba, người cho hình hài, ý chí tinh thần để có tất ngày hơm i LỜI CÁM ƠN Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn đến, Thầy PGS TS Phan Minh Tân cô PGS.TS Trần Thị Việt Hoa tận tình hướng dẫn khoa học cho nghiên cứu TS Tạ Xuân Tề, Hiệu trưởng trường Đại học Cơng nghiệp thành phố Hồ Chí Minh tạo điều kiện cho suốt trình nghiên cứu Bạn Trần Thị Kim Chi, cộng nghiên cứu bạn đồng nghiệp Trung tâm Cơng nghệ Hóa học, trường Đại học Cơng nghiệp thành phố Hồ Chí Minh đồng hành tơi suốt năm qua Các thầy Ths Hồng Minh Nam, PGS TS Phạm Thành Quân, PGS.TS Phan Thanh Sơn Nam, PGS.TS Ngô Mạnh Thắng thầy cô thuộc môn Hữu trường Đại học Bách Khoa thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ, động viên giúp đỡ tơi q trình thực hồn thiện nghiên cứu PGS.TS Nguyễn Ngọc Hạnh, PGS.TS Nguyễn Thị Phương Thoa thầy cô Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ cấp sở phản biện độc lập góp ý quý giá giúp tơi chỉnh sữa hồn thiện luận án Đặc biệt cám ơn anh Trần Đăng Giao – Phó Giám đốc Công ty Xuất nhập nông sản thực phẩm An Giang (Afiex) tài trợ toàn nguyên liệu ii mỡ cá, thầy PGS.TSKH Lê Xuân Hải chủ trì đề tài nghiên cứu trọng điểm Đại học Quốc gia TPHCM hỗ trợ phần kinh phí nghiên cứu Lời tri ân sâu sắc xin dành cho chồng – người bạn, PGS.TS Vũ Hữu Đức có mặt tơi khó khăn, trăn trở kết nghiên cứu Cuối xin cám ơn Mẹ gia đình động lực niềm tin để tơi hồn thành cơng trình Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2011 Tác giả luận án Lê Thị Thanh Hương iii MỤC LỤC MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT I V DANH MỤC BẢNG VII DANH MỤC HÌNH IX MỞ ĐẦU CHƢƠNG TỔNG QUAN VỀ BIODIESEL VÀ CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN CỨU 1.1 Khái niệm biodiesel phản ứng ancol phân 1.2 Nguyên liệu tổng hợp biodiesel 1.3 Xúc tác cho phản ứng tổng hợp biodiesel 12 1.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến phản ứng tổng hợp biodiesel 19 1.5 Phân tích biodiesel 25 1.6 Các vấn đề nghiên cứu sản xuất biodiesel 26 CHƢƠNG THỰC NGHIỆM VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 28 2.1 Nguyên liệu, hóa chất thiết bị 28 2.2 Khảo sát phương pháp phân tích 30 2.3 Các phương pháp nghiên cứu xúc tác rắn 38 2.4 Điều chế xúc tác 43 2.5 Các phương pháp tổng hợp biodiesel từ mỡ cá da trơn phản ứng metanol phân45 2.6 Ảnh hưởng mức độ chuyển hóa phản ứng trao đổi este đến tính chất biodiesel 49 2.7 Xác định điều kiện tối ưu phản ứng tổng hợp biodiesel xúc tác K+/γ-Al2O3 phương pháp quy hoạch thực nghiệm 50 iv 2.8 Tạo hạt xúc tác K+/γ-Al2O3 52 CHƢƠNG KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN 54 3.1 Kết khảo sát đặc tính nguyên liệu mỡ cá da trơn 54 3.2 Kết khảo sát phương pháp phân tích thành phần hóa học biodiesel 56 3.3 Kết tổng hợp biodiesel phản ứng metanol phân mỡ cá tra với xúc tác đồng thể bazơ (NaOH, KOH) axit (H2SO4 PTSA) 60 3.4 Kết khảo sát ảnh hưởng mức độ chuyển hóa phản ứng metanol phân mỡ cá tra đến tính chất biodiesel (xúc tác KOH) 62 3.5 Kết tổng hợp biodiesel sử dụng xúc tác bazơ rắn 3.6 So sánh hoạt tính xúc tác KOH với xúc tác KOH/γ-Al2O3 CaO 65 104 3.7 Kết tổng hợp biodiesel sử dụng xúc tác KOH KOH/γ-Al2O3 với hỗ trợ sóng siêu âm 106 3.8 Kết tổng hợp biodiesel sử dụng xúc tác KOH KOH/γ-Al2O3 với hỗ trợ vi sóng 116 3.9 Xác định tiêu chất lượng biodiesel điều chế từ mỡ cá tra CHƢƠNG KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 122 125 4.1 Kết luận 125 4.2 Những điểm khoa học luận án 126 4.3 Kiến nghị 127 TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC CƠNG TRÌNH CƠNG BỐ CỦA TÁC GIẢ PHỤ LỤC 128 v DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT AAS phổ hấp thu nguyên tử CCD mơ hình phức hợp tâm ĐBSCL đồng sơng Cửu Long DCOG 1,3-dicyclohexyl-2- (n-octyl) guanidin DG diglyxerit DME dimetyl ete EDTA etilen diamin tetraaxetic axit ETOO Eriochrom black T ETS-10 xúc tác zeolit thành phần đơn vị M2TiSi5O13.nH2O (M = Na+, K+) WG thủy tinh lỏng FFA axit béo tự FID flame ionization detector GC sắc ký khí HC hydrocacbon ICP/MS khối phổ plasma cảm ứng IR phổ hồng ngoại KSF, K-10 khoáng đất sét rẻ tiền sử dụng làm xúc tác axit rắn (montmorillonit) LOD ngưỡng phát LOQ ngưỡng định lượng MG monoglyxerit MSTFA N–metyl–N–trimetyl silyltrifluor axetamit MTBD 7-metyl-1,5,7-triazabicy-triazabicyclo [4.4.0] dec-5-en MTBE metyl tert-butyl ete PM thành phần hạt PMG 1,1,2,3,3-pentametyl guanidin PTSA axit p-toluensulfonic rpm vòng/phút RSM phương pháp bề mặt đáp ứng vi SCM siêu tới hạn TB trung bình TBD 1,5,7-Triazabicyclo [4.4.0] dec-5-en TG triglyxerit THF tetrahydrofuran TMG 1,1,3,3-tetrametylguanidin v/v thể tích/thể tích w/w khối lượng/khối lượng XRD nhiễu xạ Rơghen WG thủy tinh lỏng 136 80 Meher L C, Dharmagadda V S S, Naik S N, Optimization of alkalicatalyzed transesterification of Pongamia pinnata oil for production of biodiesel, Bioresource Technology, 97, 1392-1397 (2006) 81 Dias J M, Alvim-Ferraz M C M, Almeida M F, Comparison of the performance of different homogeneous alkali catalysts during transesterification of waste and virgin oils and evaluation of biodiesel quality, Fuel, 87(17-18), 3572-3578 (2008) 82 Vicente G, Marti'nez M, Aracil J, Integrated biodiesel production: a comparison of different homogeneous catalysts systems, Bioresource Technology, 92, 297-305 (2004) 83 Demirbas, A, Comparison of transesterification methods for production of biodiesel from vegetable oils and fats, Energy Conversion and Management, 49(1), 125-130 (2008) 84 Wang Y, Ou S, Liu P, Zhang Z, Preparation of biodiesel from waste cooking oil via two-step catalyzed process, Energy Conversion and Management, 48, 184–188 (2007) 85 Tiwari, A K, Kumar A, Raheman H, Biodiesel production from jatropha oil (Jatropha curcas) with high free fatty acids: An optimized process, Biomass and Bioenergy, 31, 569–575 (2007) 86 Berchmans H J, S H, Biodiesel production from crude Jatropha curcas L seed oil with a high content of free fatty acids, Bioresource Technology, 99, 1716-1721 (2008) 87 Di Serio M, Tesser R, Dimiccoli M, Cammarota F, Nastasi M, Santacesaria E, Synthesis of biodiesel via homogeneous Lewis acid catalyst, Journal of Molecular Catalysis A: Chemical, 239, 111–115 (2005) 88 Umdu E S, M T, Transesterification of Nannochloropsis oculata microalga’s lipid to biodiesel on Al2O3 supported CaO and MgO catalysts, Bioresource Technology, 100, 2828–2831 (2009) 137 89 Demirbas, A, Biodiesel from sunflower oil in supercritical methanol with calcium oxide, Energy Conversion and Management, 48, 937–941 (2007) 90 Vyas A P, Subrahmanyam N, Patel P A, Production of biodiesel through transesterification of Jatropha oil using KNO3/Al2O3 solid catalyst, Fuel, 88, 625–628 (2009) 91 Huaping Zhu, Zongbin Wu, CHEN Yuanxiong Chen, et al Preparation of biodiesel catalyzed by solid super base of calcium oxide and its refining process, Chinese Journal of catalysis, 27(5), 391–396 (2006) 92 Gryglewicz S, Rapeseed oil methyl esters preparation using heterogeneous catalysts, Bioresource Technology, 70, 249-253 (1999) 93 Yan S, Kim M, Salley S O, Simon Ng K.Y, Oil transesterification over calcium oxides modified with lanthanum, Applied Catalysis A: General, 360, 163–170 (2009) 94 Granados M L, Poves M D, Biodiesel from sunflower oil by using activated calcium oxide, Applied Catalysis B: Environmental, 73, 317-326 (2007) 95 Liu X, He H, Wang Y, Zhu S, Transesterification of soybean oil to biodiesel using SrO as a solid base catalyst, Catalysis Communications, 8, 1107–1111 (2007) 96 Liu X, He H, Wang Y, Zhu S, Piao X, Calcium methoxide as a solid base catalyst for the transesterification of soybean oil to biodiesel with methanol, Fuel, 87(7), 1076-1082 (2008) 97 Corma A, Hamid S, Iborra S, Velty A, Lewis and Brönsted basic active sites on solid catalysts and their role in the synthesis of monoglycerides, Journal of Catalysis, 234, 340–347 (2005) 98 Xie W, Huang X, Li H, Soybean oil methyl esters preparation using NaX zeolites loaded with KOH as a heterogeneous catalyst, Bioresource Technology, 98, 936–939 (2007) 138 99 Lo´pez D, Goodwin J, Bruce D, Lotero E, Transesterification of triacetin with methanol on solid acid and base catalysts, Applied Catalysis A, 295, 97– 105 (2005) 100 Barbosa S, Dabdoub M J, Hurtado R G, Klein I S, Baroni M A, Cunha C, Solvent free esterification reactions using Lewis acids in solid phase catalysis, Applied Catalysis A: General, 313, 146–150 (2006) 101 Soriano Jr N U, Venditti R, Argyropoulos D S, Biodiesel synthesis via homogeneous Lewis acid-catalyzed, Fuel, 88(3), 560-565 (2009) 102 Nguyễn Đình Thành, Phạm Hữu Thiện, Võ Thanh Thọ, Lê Trần Duy Quang, Tổng hợp biodiesel từ nguồn dầu mỡ phế thải xúc tác zeolite, Báo cáo nghiên cứu khoa học Viện khoa học vật liệu ứng dụng, (2006) 103 Nguyễn Trung Sơn, Nguyễn Khánh Diệu Hồng, Đinh Thị Ngọ, Nghiên cứu chế tạo xúc tác dị thể sở Na2SiO3/MgO cho phản ứng tổng hợp biodiesel từ dầu hạt cao su, Tạp chí Hóa học, 47(2A), 184-188 (2009) 104 Wang L, Yang J, Transesterification of soybean oil with nano-MgO or not in supercritical and subcritical methanol, Fuel, 86, 328–333 (2007) 105 Albuquerque M C G, , I Jiménez-Urbistondo, J Santamaría-González, et al CaO supported on mesoporous silicas as basic catalysts for transesterification reactions, Applied Catalysis A: General, 334, 35–43 (2008) 106 Yang Z, Xie W, Soybean oil transesterification over zinc oxide modified with alkali earth metals, Fuel Processing Technology, 88, 631–638 (2007) 107 Xie W, Huang X, Synthesis of biodiesel from soybean oil using heterogenous KF/ZnO catalyst, Catalysis Letters, 107(1-2), 53-59 (2006) 108 Garcia C M, Seixeira S, Marciniuk L L, Chuchardt U, Transesterification of soybean oil catalyzed by sulfated zirconia, Bioresource Technology, 99(14), 6608-6613 (2008) 139 109 He C, Peng B, Wang D, Wang J, Biodiesel production by the transesterification of cottonseed oil by solid acid catalysts, Frontiers of Chemical Engineering in China, 1, 11-15 (2007) 110 Di Serio M, Cozzolino M, Tesser R, Patrono P, Pinzari F, Bonelli B, Santacesaria E, Vanadyl phosphate catalysts in biodiesel production, Applied Catalysis A: General, 320, 1-7 (2007) 111 Li H, Xie W, Transesterification of soybean oil to biodiesel with Zn/I2 catalyst, Ctalysis Letters, 107, 25-30 (2006) 112 Jitputti J, Kitiyanan B, Rangsunvigit P, Bunyakiat K, Attanatho L, Jenvanitpanjakul P, Transesterification of crude palm kernel oil and crude coconut, Chemical Engineering Journal, 116, 61-66 (2006) 113 Kawashima A, Matsubara K, Honda K, Development of heterogeneous base catalysts for biodiesel production, Bioresource Technology, 99, 3439–3443 (2008) 114 Furuta S, Matsuhashi H Arata K, Biodiesel fuel production with solid amorphous zirconia catalysis in fixed bed reactor, Biomass and Bioenergy, 30, 870–873 (2006) 115 Xie W, Peng H Chen L, Calcined Mg-Al hydrotalcites as solid base catalysts for methanolysis of soybean oil, Journal of Molecular Catalysis A: Chemical, 246, 24-32 (2006) 116 Di Serio M, Ledda M, Cozzolino M, Minutillo G, Tesser R, Santacesaria E, Transesterification of soybean oil to biodiesel by using heterogeneous basic catalysts Ind Eng Chem Res., 45(9), 3009–3014 (2006) 117 Guerreiro L, E Castanheiro J, Fonseca M I, Martin-Aranda M R, Ramos M A, Vital J, Transesterification of soybean oil over sulfonic acid functionalised polymeric membranes, Catalysis Today, 4648 (2006) 140 118 Ӧzbay N, Oktar N, Tapan N, Esterification of free fatty acids in waste cooking oils (WCO): Role of ion-exchange resins, Fuel, 87(10-11), 1789-1798 (2008) 119 Shibasaki-Kitakawa N, Honda H H, Kuribayashi H, Toda T, Fukumura T, Yonemoto T, Biodiesel production using anionic ion-exchange resin as heterogeneous catalyst, Bioresource Technology, 98, 416–421 (2007) 120 Schuchardt U, Vargas R, Gelbard G, Alkylguanidines as catalysts for the transesterification of rapeseed oil, Journal of Molecular Catalysis A: Chemical, 99, 65-70 (1995), 121 Du W, Li W, Sun T, Chen X, Liu D, Perspectives for biotechnological production of biodiesel and impacts, Appl Microbiol Biotechnol,79, 331–337 (2008) 122 Helwani Z, Othman M R, Aziz N, Kim J, Fernando, et al, Solid heterogeneous catalysts for transesterification of triglycerides with methanol: A review, Applied Catalysis A: General, 363, 1-10 (2009) 123 Robles-Medina A, González-Moreno P A, Esteban-Cerdán L, MolinaGrima E, Biocatalysis: Towards ever greener biodiesel production, Biotechnology Advances, 27, 398–408 (2009) 124 Nelson L A, Foglia T A, Marmer, et al, Lipase-catalyzed production of biodiesel, Journal of the American Oil Chemists' Society (JAOCS), 73(8), 1191-1194 (1996) 125 Lai C-C, Zullaikah S, Vali S R, Ju Y-H, Lipase-catalyzed production of biodiesel from rice bran oil, Journal of Chemical Technology and Biotechnology, 80, 331–337 (2005) 126 Antczak M S, Kubiak A, Antczak T, Bielecki S, Enzymatic biodiesel synthesis – Key factors affecting efficiency of the process, Renewable Energy, 34, 1185–1194 (2009) 141 127 Yagiz F, Kazan D, Akin A.N, Biodiesel production from waste oils by using lipase immobilized on hydrotalcite and zeolites, Chem Eng J, 134, 262–267 (2007) 128 Ranganathan S.V, Narasimhan S.L, Muthukumar K, An overview of enzymatic production of biodiesel, Bioresource Technology, 99, 3975–3981 (2008) 129 Kusdiana D, Saka S, Kinetics of transesterification in rapeseed oil to biodiesel fuel as treated in supercritical methanol, Fuel, 80(5), 693-698 (2001) 130 Saka S, Kusdiana D, Biodiesel fuel from rapeseed oil as prepared in supercritical methanol, Fuel, 80, 225-231(2001) 131 Demirbas A, Biodiesel from vegetable oils via transesterification in supercritical methanol, Energy Conversion and Management, 43, 2349–2356 (2002) 132 Kusdiana D, Saka S, Effects of water on biodiesel fuel production by supercritical methanol treatment, Bioresource Technology, 91, 289–295 (2004) 133 Demirbas A, Studies on cottonseed oil biodiesel prepared in non-catalytic SCF conditions, Bioresource Technology, 99, 1125–1130 (2008) 134 Demirbas A, Biodiesel from waste cooking oil via base-catalytic and supercritical methanol transesterification, Energy Conversion and Management, 50, 923–927 (2009) 135 Song E, Lim J, Lee H, Lee Y, Transesterification of RBD palm oil using supercritical methanol, The Journal of Supercritical Fluids, 44, 356–363 (2008) 136 Gui M M, Lee K T, Bhatia S, Supercritical ethanol technology for the production of biodiesel: Process optimization studies, The Journal of Supercritical Fluids, 49, 286–292 (2009) 142 137 Demirbas A, Biodiesel from sunflower oil in supercritical methanol with calcium oxide, Energy Conversion and Management, 48, 937–941 (2007) 138 Yin J-Z, M X Min, Song J-B., Biodiesel from soybean oil in supercritical methanol with co-solvent, Energy Conversion and Management, 49, 908–912 (2008) 139 Banerjee A, Chakraborty R, Parametric sensitivity in transesterification of waste cooking oil for biodiesel production - A review, Resources Conservation and Recycling, 53, 490–497 (2009) 140 Lang X, Dalai A K, Bakhshi N N, Reaney M J, Hertz P B, Preparation and Characterization of bio-diesel from various oils, Bioresource Technology, 80, 53-62 (2001) 141 Zhou W, Konar S K, Boocock D G V, Ethyl esters from the single-phase base-catalyzed ethanolysis of vegetable oils, Journal of the American Oil Chemists' Society (JAOCS), 80, 367-371 (2003) 142 Miao X, Wu Q, Biodiesel production from heterotrophic microalgal oil, Bioresour Technology, 97, 841–846 (2006) 143 Freedman B, Butterfield R O, Pryde E H, Transesterification kinetics of soybean oil, Journal of the American Oil Chemists’Society (JAOCS), 63, 1357-1380 (1986) 144 Canakci M, Knothe G, Biodiesel production via acid catalysis, American Society of Agricultural Engineers, 42(5), 1203-1210 (1999) 145 Karmee S, Chadha A, Preparation of biodiesel from crude oil of Pongamia pinnata, Bioresource Technology, 96, 1425–1429 (2005) 146 Guan G, Kusakabe K, Moriyama K, Transesterification of vegetable oil to biodiesel fuel using acid catalysts in the presence of dimethyl ether, Fuel, 88, 81-86 (2009) 143 147 Guan G, Sakurai N, Kusakabe K, Synthesis of biodiesel from sunflower oil at room temperature in the presence of various cosolvents, Chemical Engineering Journal, 146, 302–306 (2009) 148 Patil P D, Deng S, Optimization of biodiesel production from edible and nonedible vegetable oils, Fuel, 88, 1302–1306 (2009) 149 Yuan X, Liu J, Zeng G, Shi J, Tong J, Huang G, Optimization of conversion of waste rapeseed oil with high FFA to biodiesel using response surface methodology, Renew Energy, 33,1678–1684 (2008) 150 Noureddini H, Zhu D, Kinetics of transesterification of soybean oil, Journal of the American Oil Chemists' Society (JAOCS), 74(11), 1457-1463 (1997) 151 Stamenkovi'c O S, Lazic´ M L, Todorovic´ Z B, Veljkovic´ V B, Skala D U, The effect of agitation intensity on alkali-catalyzed methanolysis of sunflower oil, Bioresource Technology, 98, 2688–2699 (2007) 152 Ma F, Clements L, Hanna M, The effect of mixing on transesteification of beef tallow, Bioresource Technology, 69, 289-293 (1999) 153 Ashokkumarb M, Leeb J, Kentisha S, Grieser F, Bubbles in an acoustic field: An overview, Ultrasonics Sonochemistry, 14(4), 470-475 (2007) 154 Suslick K S, Hammerton D A, Cline R E, The sonochemical hot spot, Journal of American Chemical Society (JAOCS), 108, 5641-5642 (1986) 155 Stavarachea C, Vinatorua M, Maeda Y, Aspects of ultrasonically assisted transesterification of various vegetable oils with methanol, Ultrasonics Sonochemistry, 14(3), 380-386 (2007) 156 Colucci J A, Borrero E E, Alape F, Biodiesel from an alkaline transesterification reaction of soybean oil using ultrasonic mixing, Journal of American Chemical Society (JAOCS), 82(7), 525-530 (2005) 157 J Ji, Wang J, Li Y, Yu Y, Xu Z, Preparation of biodiesel with the help of ultrasonic and hydrodynamic cavitation, Ultrasonics, 44, e411–e414 (2006) 144 158 Hanh H D, Dong N T, Starvarache C, Okitsu K, Methanolysis of triolein by low frequency ultrasonic irradiation, Energy Conversion and Management, 49, 276-280 (2008) 159 Stavarache C, Vinatoru M, Maeda Y, Bandow H, Ultrasonically driven continuous process for vegetable oil transesterification, Ultrasonics Sonochemistry, 14, 413–417 (2007) 160 Stavarachea C, Vinatorua M, Maeda Y, Fatty acids methyl esters from vegetable oil by means of ultrasonic energy, Ultrasonics Sonochemistry, 12, 367-372 (2005) 161 Hanh H D, Dong N T, Okitsu K, Nishmura R, Maeda Y, Biodiesel production through transesterification of triolein with various alcohols in an ultrasonic field, Renewable Energy, 34(3), 766-768 (2009) 162 Teixeira L S G, Assis J C R, Mendonỗa D R, Comparison between conventional and ultrasonic preparation of beef tallow biodiesel, Fuel Processing Technology, 90, 1164–1166 (2009) 163 Singh A K, Fernando S D, Hernandez R, Base-catalyzed fast transesterification of soybean oil using ultrasonication, Energy & Fuel, 21, 1161-1164 (2007) 164 Santos FF P, Rodrigues S, Fernandes FA N, Optimization of the production of biodiesel from soybean oil by ultrasound assisted methanolysis, Fuel Processing Technology, 90, 312 – 316 (2009) 165 Nguyễn Thị Phương Thoa, Điều chế nhiên liệu diesel sinh học (biodiesel) từ dầu thực vật phế thải theo phương pháp hóa siêu âm, Báo cáo tổng kết đề tài nghiên cứu khoa học, Sở Khoa học Công nghệ, (2005) 166 Stuerga D, Delmotte M, Wave-Material interactions, Microwave technology and equipment, In Microwaves in Organic Synthesis, edited by Andre' Loupy, Weinheim: WILEY - VCH Verlag GmbH & Co KGaA, 1-33 (2002) 145 167 Mazzocchia C, Modica G, Kaddouri A, Nannicini R, Fatty acid methyl esters synthesis from triglycerides over heterogeneous catalysts in the presence of microwaves, Comptes Rendus Chimie, 7, 601–605 (2004) 168 Azcan N, Danisman A, Microwave assisted transesterification of rapeseed oil, Fuel, 87,1781–1788 (2008) 169 Freedman B, Pryde E.H, Mount T.L, Variables affecting the yields of fatty esters, Journal of the American Oil Chemists' Society JAOCS, 61(10), 16381643 (1984) 170 Veljkovic VB, L S, Biodiesel production from tobacco (Nicotiana tabacum L.) seed oil with a high content of free fatty acids, Fuel, 85, 2671–2675 (2006) 171 Ghadge S V, Raheman H, Biodiesel production from mahua (Madhuca indica) oil having high free fatty acids, Biomass and Bioenergy, 28, 601–605 (2005) 172 Shashikant Vilas Ghadge, H R, Process optimization for biodiesel production from mahua (Madhuca indica) oil using response surface methodology, Bioresource Technology, 97, 379–384 (2006) 173 Srivastava P K, Verma M, Methyl ester of karanja oil as an alternative renewable source energy, Fuel, 87(8-9), 1673-1677 (2008) 174 Kusdiana D, Saka S, Effects of water on biodiesel fuel production by supercritical methanol treatment, Bioresour Technol, 91, 289–295 (2004) 175 Knothe G, Analytical method used in the production and fuel quality assessment of biodiesel, American Society of Agricultural Engineers, 44(2), 193-200 (2001) 176 Knothe G, Analyzing biodiesel: Standards and other methods, Journal of the American Oil Chemists' Society (JAOCS), 83(10), 823-833 (2006) 146 177 Prankl H, Korbitz W, Mittlbach M, Worgetter M, Review on biodiesel standardization world-wide, IEA Bioenergy, Rottenhauserstr: Manfred Wörgetter 178 The National Biodiesel Board, Standard Test Methods for determination of free and total glycerin in B – 100 biodiesel methyl esters by gas chromatography, ASTM D 6584-00 179 Plank C, Lorbee E, Simultaneous determination of glycerol and mono-, diand triglycerides in vegetable oils methyl esters by capillary gas chromatography, Journal of Chromatography A, 697, 461 – 468 (1995) 180 Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng (2007), TCVN 7717:2007 - Nhiên liệu điêzen sinh học gốc (B100)-yêu cầu kỹ thuật, Hà Nội, Trung tâm kỹ thuật 181 Trần Nguyễn An Sa, Lê Thị Thanh Hương, Nguyễn Thị Xuân Mai, Phan Minh Tân, Phân tích glyxerin tổng glyxerin tự biodiesel phương pháp GC/FID, Tạp chí Hóa học, 2A, 447-452 (2009) 182 British Standards, Fat and oil derivatives – Fatty acid methyl esters (FAME) Determination of free content, EN 14106: 2003 183 Nguyễn Cảnh (1993), Quy hoạch thực nghiệm, Trường Đại học Bách khoa TP.Hồ Chí Minh 184 Hồ Thanh Phong (2003) Xác suất thống kê kỹ thuật hệ thống công nghiệp, Nhà xuất Đại học Quốc gia Tp Hồ Chí Minh 185 D Zheng, M A Hanna, Preparation and properties of methyl esters of beef tallow, Bioresource Technology, 57, 139-142 (1996) 186 Jun-Ichiro Take, N K, Base - strenght distribution studies of solid - base surfaces Journal of catalysis, 21, 164-170 (1971) 187 Xie W, Peng H, Chen L, Transesterification of soybean oil catalyzed by potassium loaded on alumina as a solid base catalyst, Applied Catalysis A: General, 300, 67–74 (2006) 147 188 Jiang D, Zhao B, Xie Y, Structure and basicity of γ-Al2O3-supported MgO and its application to mercaptan oxidation, Applied Catalysis A: General, 219, 69-78 (2001) 189 Paglia P, Buckley C E, Rohl A L, Hart R D, Winter K, Boehmite Derived γ-Alumina System Structural Evolution with Temperature, with the Identification and Structural Determination of a New Transition Phase, γAlumina, Chemistry of Materials, 16(2), 220–236 (2004) 190 Barnard T M, Leadbeater N E, Boucher M B, Stencel L M, Wilhite B A, Continuous-Flow Preparation of Biodiesel Using Microwave Heating, Energy & Fuels, 21, 1777-1781 (2007) 191 Bezerra M A, Santelli R E, Oliveira E P Villar L S, Escaleira L A, Response surface methodology (RSM) as tool for optimization in analytical chemistry, Talanta, 76, 965-977 (2008) 192 Uosukainen E, Lamsa M, Linko Y-Y, Linko P, Leisola M, Optimization of enzymatic transesterification of rapeseed oil ester using response surface and principal component methodology, Enzyme and Microbial Technology, 25, 236-243 (1999) 193 Kansedo J, Lee K T, Bhatia S, Biodiesel production from palm oils via heterogeneous transesterification, Biomass and Bioenergy, 33, 271-276 (2009) 194 Bautista L F, Vicente G, Rodriguez R, Pacheco M, Optimization of FAME production from waste cooking oil for biodiesel use, Biomass and bioenergy, 33, 862-872 (2009) 195 Jeong Qwi-Taek, Yang Hee-Seung, Park Don-Hee, Optimization of transesterification of animal fat ester using response surface methodology, Bioresource Technology, 100, 25-30 (2009) 148 196 Yuan X, Liu J, Zeng G, Shi J, Tong J, Huang G, Optimization of conversion of waste rapeseed oil with high FFA to biodiesel using response surface methodology, Renewable energy, 33, 1678-1684 (2008) 197 Trịnh Văn Dũng, (2008), Ứng dụng tin học công nghệ hóa học-thực phẩm, Nhà xuất Đại học Quốc gia TP.Hồ Chí Minh 198 X.L Akhnadarova, V V Kapharop (1994), Tối ưu hóa thực nghiệm hóa học & kỹ thuật hóa học, (Nguyễn Đình Soa, Nguyễn Cảnh), Trường Đại học Kỹ thuật TP Hồ Chí Minh 199 Nguyễn Thị Thủy, Nguyễn Tấn Lộc, Lindberg J E, Ogle B, Survey of the production, processing and nutritive value of catfish by-product meals in the Mekong Delta of Viet Nam, Livestock Research for Rural Development, 19, (2007) 200 Vicente G, Martínez M, Aracil J, Optimisation of integrated biodiesel production Part I A study of the biodiesel purity and yield, Bioresource Technology, 98, 1724-1733 (2007) 201 Chung K-H, Kim J, Lee K-Y, Biodiesel production by transesterification of duck tallow with methanol on alkali catalysts, Biomass and Bioenergy, 33, 155 – 158 (2009) 202 Canakci M, Gerpen J V, Biodiesel production via acid catalysis, American Society of Agricultural Engineers (ASAE), 42(5), 1203-1210 (1999) 203 Schuchardta U, Sercheli R, Vargas R, Transesterification of Vegetable Oils: a Review J Braz Chem Soc, 9, 199-210 (1998) 204 Gryglewicz S, Alkaline-earth metal compounds as alcoholysis catalysts, Applied Catalysis A: General, 192, 23-28 (2000) 205 Granados M Lo´pez, Alonso D Martı´n, Sa´daba I, Mariscal R, Oco´n P, Leaching and homogeneous contribution in liquid phase reaction catalysed by solids: The case of triglycerides methanolysis using CaO, Applied Catalysis B: Environmental, 89, 265–272 (2009) 149 206 Kouzu M, Kasuno T, Tajika M, Yamanaka S, Hidaka J, Active phase of calcium oxide used as solid base catalyst for transesterification of soybean oil with refluxing methanol, Applied Catalysis A: General, 334(1-2), 357-365 (2008) 207 Lengyel J, Cvengrošová Z, Cvengroš J, Transesterification of triacyglycerols over calcium oxide as heterogeneous catalyst, Petroleum & Coal, 51(3), 216224, (2009) 208 Kawashima A, Matsubara K, Honda K, Acceleration of catalytic activity of calcium oxide for biodiesel production, Bioresource Technology, 100, 696– 700 (2009) 209 Dj Vujicic, D Comic, A Zarubica, R Micic, G Boskovic, Kinetics of biodiesel synthesis from sunflower oil over CaO heterogeneous catalyst, Fuel, 89(8), 2054-2061 (2010) 210 Boz N, Degirmenbasi N, Kalyon D M, Conversion of biomass to fuel: Transesterification of vegetable oil to biodiesel using KF loaded nano γAl2O3 as catalyst, Applied Catalysis B: Environmental, 89, 590–596 (2009) 211 Sita Benjapornkulaphong, Chawalit Ngamcharussrivichai, Kunchana Bunyakiat, Al2O3-supported alkali and alkali earth metal oxides for transesterification of palm kernel oil and coconut oil, Chemical Engineering Journal, 145 (3), 468-474 (2009) 212 Hoàng Nhâm (2005), Hóa học vơ cơ, Nhà xuất Giáo dục, Hà Nội, Tập 2, 36-37 213 Xie W, Li H, Alumina-supported potassium iodide as a heterogeneous catalyst for biodiesel production from soybean oil, Journal of Molecular Catalysis A: Chemical, 255, 1-9 (2006) 214 Alonso D M, Mariscal R, Moreno-Tost R, Zafra Poves M D, Lo´pez Granados M, Potassium leaching during triglyceride transesterification using K+/Al2O3 catalysts, Ctalysis Communications, 8, 2080-2086 (2007) 150 215 Guoa F, Peng Z-G, Dai J-Y, Xiu Z-L, Calcined sodium silicate as solid base catalyst for biodiesel production, Fuel Processing Technology, 91(3), 322-328 (2010) 216 Leighton T.G, What is ultrasound?, Progress in Biophysics and Molecular Biology, 93, 3-83 (2007) 217 Stavarache C, Vinatoru M, Maeda Y, Ultrasonic versus silent methylation of vegetable oils, Ultrasonics Sonochemistry, 13, 401–407 (2006) 218 Hernando J, Leton P, Matia M P, Novella J L, Alvares-Builla J, Biodiesel and FAME synthesis assisted by microwaves: Homogeneous batch and flow processes, Fuel, 86, 1641-1644 (2007) ... CHÍ MINH LÊ THỊ THANH HƢƠNG NGHIÊN CỨU TỔNG HỢP BIODIESEL BẰNG PHẢN ỨNG ANCOL PHÂN TỪ MỠ CÁ DA TRƠN Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TRÊN XÚC TÁC AXIT VÀ BAZƠ LUẬN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUẬT Chun ngành : Cơng... niệm biodiesel phản ứng ancol phân 1.2 Nguyên liệu tổng hợp biodiesel 1.3 Xúc tác cho phản ứng tổng hợp biodiesel 12 1.4 Các yếu tố ảnh hưởng đến phản ứng tổng hợp biodiesel 19 1.5 Phân tích biodiesel. .. hóa học ancol ảnh hưởng đáng kể đến phản ứng tổng hợp biodiesel Ancol có kích thước phân tử lớn phản ứng khó xảy phản ứng thường tiến hành nhiệt độ cao Ancol phân nhánh phản ứng so với ancol mạch