Giáo án đại số 9 Ngày soạn: . Ngày dạy: Ch ơng I : Căn bậc hai, căn bậc ba Tiết 1 Căn bậc hai A. mụC TIêU - Học sinh nắm đợc định nghĩa, ký hiệu về căn bậc hai số học của số không âm. - Biết liên hệ của phép khai phơng với quan hệ thứ tự và dùng liên hệ này để so sánh các số b. Ph ơng pháp: - Nêu và giải quyết vấn đề c. chuẩn bị - GV: Bảng phụ, máy tính bỏ túi - HS: Ôn tập khái niệm về căn bậc hai Bảng phụ nhóm, bút dạ, máy tính bỏ túi d. tiến trình dạy học I. ổn định lớp II . Bài mới : Hoạt động 1: Giới thiệu ch ơng trình và cách học bộ môn Hoạt động của GV và học sinh Nội dung kiến thức + Ch ơng 1: Căn bậc hai, căn bậc ba + Ch ơng II: Hàm số bậc nhất + Ch ơng III: Hệ chơng trình bậc nhất hai ẩn + Ch ơng IV: Hàm số y=ax 2 Phơng trình bậc hai 1 ẩn - Gv nêu yêu cầu về vở sách, dụng cụ học tập và phơng pháp học tập bộ môn Toán. + GV giới thiệu ch ơng I ở lớp 7 chúng ta đã biết khái niệm về căn bậc hai. Trong chơng I, ta sẽ đi sâu nghiên cứu các tính chất, các phép biến đổi của căn bậc hai. Đợc giới thiệu về tìm căn bậc hai, căn bậc ba. + Nội dung bài hôm nay :"Căn bậc hai" - Học sinh ghi lại các yêu cầu của GV để thực hiện - HS nghe GV giới thiệu nội dung chơng I đại số và mở mục lục trang 129 SGK để theo giỏi Hoạt động 2: I. Căn bậc hai số học - GV: Hãy nêu định nghĩa căn bậc hai của một số a không âm - Với số a dơng, có mấy căn bậc hai? Cho ví dụ + Hãy viết dới dạng kí hiệu +Nếu a =0,số 0 có mấy căn bậc hai? + Tại sao số âm không có căn bậc hai? Căn bậc hai của một số a không âm là số x sao cho x 2 = a - Với số a dơng có đúng hai căn bậc hai là hai số đối nhau là a và a Ví dụ: Căn bậc hai của 4 là 2 và 2 4 =2; - 4 = -2 - Với a =0, số 0 có một căn bậc hai là 0 0 =0 - Số âm không có căn bậc hai vì bình ph- ơng mọi số đều không âm Căn bậc hai của 9 là 3 và -3 Nm hc: 2009 2010 1 Giáo án đại số 9 + GV yêu cầu hS làm (?1) GV nêu yêu cầu HS giải thích một số VD Tại sao 3 và -3 là căn bậc hai của 9 + GV giới thiệu định nghĩa căn bậc hai số học của số a (với a 0) nh SGK GV đa định nghĩa, chú ý và cách viết lên màn hình để khắc sâu cho HS hai chiều của định nghĩa + GV yêu cầu HS làm (?) câu a, HS xem lại mẩu SGK câu b, một HS đọc GV ghi lại câu c và d, hai HS lên bảng + GV giới thiệu phép tính toán tìm căn bậc hai số học của số không âm gọi là phép khai phơng. Vậy phép khai phơng là phép toán ngợc của phép toán nào? + GV yêu cầu HS làm (?3) + GV cho HS làm bài tập 6 trang 4 SBT Tìm những khẳng định đúng trong các câu khẳng định sau: a. Căn bậc hai của 0,36 là 0,6 b. Căn bậc hai của 0,36 là 0,06 c. 36,0 =0,6 d. Căn bậc hai của 0,36 là 0,6 và -0,6 e. 36,0 = 0,6 Căn bậc hai của 9 4 là 3 2 và 3 2 Căn bậc hai của 0,25 là 0,5 và -0,5 Căn bậc hai của 2 là 2 và 2 x= a x 0 (a 0) x 2 = a b. 64 =8 vì 8 0 và 8 2 = 64 hai HS lên bảng làm c. 81 = 9 vì 9 0 và 9 2 = 81 d. 21,1 =1,1 vì 1,1 0 và 1,1 2 = 1,21 Phép khai phơng là phép toán ngợc của phép bình phơng + Để khai phơng một số ta có thể dùng máy tính bỏ túi hoặc bảng số + HS làm (?3), trả lời mịêng: Căn bậc hai của 64 là 8 và -8 Căn bậc hai của 81 là 9 và -9 Căn bậc hai của 1,21 là 1,1 và -1,1 HS trả lời a. đúng b. sai c. đúng d. đúng e. đúng Họat động 3: So sánh các căn bậc hai số học GV: cho a, b 0 Nếu a < b thì a so với b nh thế nào Gv: ta có thể chứng minh điều ngợc lại: Với a, b 0 nếu a < b thì a<b Từ đó ta có định lí sau: GV: Đa định lí trang 5 SGK lên màn hình GV: Cho HS đọc VD 2 SGK + GV: Yêu cầu học sinh làm (?4) so sánh a. 4 và 15 b. 11 và 3 + GV: Yêu cầu HS đọc ví dụ 3 và giải BT SGK sau đó (?5) để củng cố Tìm số x không âm biết a. x > 1 b. x < 3 HS: cho a, b 0 Nếu a<b thì a < b a. 16> 15 => 16 > 15 => 4> 15 b. 11>9 => 11 > 9 => 11 >3 a. x >1=> x >1> 1 x>1 Nm hc: 2009 2010 2 Giáo án đại số 9 b. x <3=> x < 9 Với x 0 có x < 9 x<9 Hoạt động 4: Luỵên tập Bài 1: Trong các số sau, những số nào có căn bậc hai? 3; 5 ; 1,2; 6 ; -4; 0; 4 1 Bài 3 trang 6 SGK (Đề bài đa lên bảng phụ) a. x 2 = 2 => x các căn bậc hai của 2 b. x 2 = 3 c. x 2 = 3,5 d. x 2 = 4,12 Bài 5 trang 7 SGK Những số có căn bậc hai là: 3; 5 ; 1,2; 6 ; -4; 0 a. x 2 = 2 =>x 1,2 1,414 b. x 2 = 3 =>x 1,2 1732 c. x 2 = 3,5=>x 1,2 1,871 d. x 2 = 4,12=>x 1,2 2,030 Giải: Diện tích Hình chữ nhật là: 3,5 x 14 = 49 (m 2 ) Gọi cạnh hình vuông là x (m) ĐK:x>0 ta có: x2=49 x= 7 x>0 nên x=7 nhận đợc Vậy cạnh hình vuông là 7m IV Cũng cố : + Nắm vững định nghĩa căn bậc hai số học của a 0, phân biệt với căn bậc hai của số a không âm, biết cách viết định nghĩa theo ký hiệu x= a x>0 ĐK: (a 0) x 2 = a + Nắm vững định lí so sánh các căn bậc hai số học,hiệu các ví dụ áp dụng V. Dặn dò + bài tập về nhà 1,2.4 trang 6,7 SGK Số 1, 4, 7 trang 3, 4 SBT Ôn định lí Pitago và quy tắc tính giá trị tuyệt đối của một số Đọc trớc bài :" Căn thức bậc hai và hằng đẳng thức 2A = A " Ngày soạn: . Ngày dạy: Tiết :2 Nm hc: 2009 2010 3 Giáo án đại số 9 Căn thức bậc hai và hằng đẳng thức A = A A. Mục tiêu : + Học sinh biết cách tìm điều kiện xác định (hay điều kiện có nghĩa) của a và có kỷ năng thực hiện điều đó khi biểu thức A không phức tạp (bậc nhất, phân thức mà tử hoặc mẩu là bậc nhất còn mẩu hay tử còn lại là hằng số, bậc hai dạng a 2 +m hay -(a 2 +m) khi m dơng + Biết cách chứng minh định lí 2 a = a và biết vận dụng hằng đẳng A = A để rút gọn biểu thức B. Ph ơng pháp : Nêu và giải quyết vấn đề C. Chuẩn bị: + Gv: Bảng phụ, ghi bài tập, chú ý + HS: Ôn tập định lí Pitago, quy tắc tính giá trị tuyệt đối của một số D. Tiến trình I. ổn định lớp II. Bài cũ : 1. Định nghĩa căn bậc hai của số học a viết dới dạng kí hiệu 2. Phát biểu và viết định lí so sánh các căn bậc hai số học (GV giải thích BT9 TR4 SBT là cách chứng minh định lí) 3. Chữa bài số 4 tr 7 SGK III. Bài mới Hoạt động 1: 1. Căn thức bậc hai GV: Yêu cầu HS đọc và trả lời (?) GV giới thiệu 2 25 x là căn bậc hai của 25 - x 2 , còn 25 - x 2 là biểu thức lấy căn hay biểu thức dới dấu căn. GV yêu cầu 1 HS đọc một cách tổng quát (3 dòng chữ in nghiêng tr 8 SGK) a chỉ xác định đợc nếu a 0 Vậy A xác định (hay có nghĩa) khi A lấy các giá trị không âm. GV cho HS đọc ví dụ 1 SGK Gv cho HS làm (?2) Với giá trị nào của x thì x25 xác định GV yêu cầu HS làm bài tập tr10 SGK Với giá trị nào của a thì mỗi căn thức sau cónghĩa:a. 3 a ;b. a5 ;c. a 4 ;d. 73 + a TQ: (sgk) A xác định A 0 Nếu x=0 thì x3 = 0 =0 Nếu x=3 thì x3 = x3 =3 Nếu x=-1 thì x3 không có nghĩa x25 xác định khi 5-2x 0 5 2x x 2,5 a. 3 a có nghĩa 3 a 0 a 0 b. a5 có nghĩa -5a 0 a 0 c. a 4 có nghĩa 4-a 0 a 4 d. 73 + a có nghĩa 3a +7 0 a 3 7 Hoạt động 2: Hằng đẳng thức AA = 2 GV cho HS làm (?3) GV yêu cầu HS nhận xét quan hệ giữa 2 a và a GV: Để chứng minh căn bậc hai số học của a 2 bằng giá trị tuyệt đối của a ta cần chứng minh những điều kiện gì? Hãy chứng minh từng điều kiện GV trở lại làm bài (?3) giải thích: Nếu a<0 thì 2 a = -a Nếu a 0 thì 2 a = a Ta có định lí Với mọi số a, ta có 2 a = a 2 a = a ta cần chứng minh a 0 a 2 = a 2 +Theo định nghĩa giá trị tuyệt đối của một số a R, ta có a 0 với mọi a Nm hc: 2009 2010 4 Giáo án đại số 9 2 )2( = -2 = 2 2 )1( = - 1 = 1 0 = 0 = 0 2 2 = 2 = 2 2 3 = 3 = 3 GV yêu cầu HS đọc VD2, 3 và bài giải SGK GVvà HS làm BT 7 tr 10 SGK GV nêu "chú ý" tr10 SGK GV giới thiệu VD4 a. Rút gọn 2 )2( x với x 2 2 )2( x = 2 x = x-2 b. 6 a với a<0 GV hớng dẫn HS GV yêu cầu HS làm BT (c,d)SGK + Nếu a 0 thì a = a => a 2 = a 2 Nếu a<0 thi a = -a => a 2 = (-a) 2 Vậy a 2 = a 2 với mọi a Tính a. 2 )1,0( = )1,0( = 0,1 b. 2 )3,0( = 3,0 = 0,3 c. - 2 )3,1( = - 3,1 = -1,3 d. -0,4 2 )4,0( =-0,4 4,0 =- 0,4.0,4=0,16 Chú ý: 2 A = A = A nếu A 0 2 A = A =- A nếu A<0 VD4: b. 6 a = 23 )(a = 3 a Vì a<0 =>a 3 <0 => 3 a = -a 3 Vậy 6 a = -a 3 với a<0 c.2 a =2 a =2a (vì a 0) d. 3 2 )2( a với a<2 =3 2 a = 3(2-a) Hoạt động 3: Luyện tập GV nêu câu hỏi + A có nghĩa khi nào? + 2 A bằng gì? khi A 0, khi A<0 Gv yêu cầu HS hoạt động nhóm làm bài tập 9SGK Nửa lớp làm câu a và c Nửa lớp làm câu b và d + A có nghĩa A 0 + 2 A = A = A nếu A 0 -A nếu A<0 Bài làm a. 2 x = 7 x =7 x 1,2 7 b. 2 4x = 6 x2 =6 2x = 6 x 1,2 = 3 c. 2 x = 8 x =8 x 1,2 = 8 d. 2 9x = 12 x3 = 12 x 1,2 = 4 IV.củng cố + HS nắm vững điều kiện để A có nghĩa, hằng đẳng thức + Hiểu cách chứng minh định lí V. Dặn dò + Bài tập về nhà số 8 (a,b) 10, 11, 12, 13, tr 10SGK + Tiết sau : "luỵên tập." Ngày soạn: . Ngày dạy: Tiết : 3 Luyện tập A. Mục tiêu: + HS đợc rèn kỷ năng tìm điều kiện của x để căn thức có nghĩa, biết áp dụng hằng đẳng thức 2 A = A để rút gọn biểu thức + HS đợc luỵên tập về phép khai phơng để tính giá trị biểu thức số, phân tích đa thức thành nhân tử, giải phơng trình Nm hc: 2009 2010 5 Giáo án đại số 9 B. Ph ơng pháp : Nêu và giải quyết vấn đề C. Chuẩn bị: GV: Bảng phụ, ghi câu hỏi, bài tập, hoặc bài giải mẩu HS: Ôn tập các hằng đẳng thức đáng nhớ và biểu diễn nghịêm của bất phơng trình trên trục số D. Tiến trình I.ổn định II. bài cũ: 1. Nêu điều kiện để A có nghĩa + Chữa BT 12 (a,b) tr11 SGK Tìm x để mỗi căn thức sau có nghĩa a. 72 + x ; b. 43 + x 2. Điền vào chổ ( ) để đ ợc khẳng định đúng + 2 A = nếu A 0 nếu A<0 + Chữa bài tập 10 tr 11 SGK Chứng minh a. 2 )13( = 4 - 2 3 ; b. 324 - = 3 -1 III.bài mới Hoạt động 1 : Luyện tập Bài tập 11 tr 11 SGK. Tính a. 16 . 25 + 196 : 9 b. 36: 16918.3,2 2 Câu d: Thực hiện các phép tính dới căn rồi mới khai phơng Bài tập 12 tr 11SGK Tìm x để mỗi căn thức sau có nghĩa c. x + 1 1 GV gợi ý: Căn thức này có nghĩa khi nào? Tử 1>0 vậy mẩu phải thế nào? d. 2 1 x + có nghĩa khi nào? GV có thể cho thêm BT 16 (a,c) tr5 SBT. Biểu thức sau đây xác định với giá trị nào của x? a. )3)(1( xx GV hớng dẫn HS làm c. 3 2 + x x Bài tập 13 tr 11SGK Rút gọn các biểu thức sau a. 2 aa 5 2 với a<0 b. aa 325 2 + với a 0 c. 24 39 aa + d. 5 36 34 aa với a<0 a. 2 aa 5 2 với a<0 a. 16 . 25 + 196 : 9 =4.5+14:17= 20+2 = 22 b. 36: 16918.3,2 2 = 36 218 2 = 36:18 - 13= 2-13=-11 c. 81 = 9 = 3 d. 22 43 + = 169 + = 25 =5 c. x + 1 1 có nghĩa 0 1 1 > + x Có 1>0 =>-1+x >0=> x>1 d. 2 1 x + có nghĩa với mọi x vì x 2 0 với mọi x=> x 2 + 1 1 với mọi x a. )3)(1( xx có nghĩa(x-1)(x-3) 0 x-1 0 hoặc x-1 0 x-3 0 x-3 0 * x-1 0 x 1 x 3 x-3 0 x 3 * x-1 0 x 1 x 1 x-3 0 x 3 Vậy )3)(1( xx có nghĩa khi x 3 hoặc x 1 c. 3 2 + x x có nghĩa 0 3 2 x x x-2 0 hoặc x-2 0 x+3>0 x+3<0 * x-2 0 x 2 x 2 x+3 > 0 x >- 3 Nm hc: 2009 2010 6 Giáo án đại số 9 = 2 aa 5 = -2a - 5a(vì a<0) b. aa 325 2 + với a 0 = aa 3)5( 2 + = aaaa 3535 +=+ (vì5a 0 ) c. 24 39 aa + = 3a 2 + 3a 2 =6a 2 d. 5 36 34 aa với a<0 = 5 323 3)2( aa = 3333 310325 aaaa = a. x 2 -3= x 2 -( 3)(3()3( 2 += xx d. 552 2 + xx =x 2 -2.x. 22 )5()5(5 =+ x GV Yêu cầu HS hoạt động nhóm làm BT 19 tr6 SGK Rút gọn phân thức a. 5 5 2 + x x với x 5 b. 2 222 2 2 ++ x xx với x 2 Gv đi kiểm tra các nhóm làm vịêc, góp ý, hớng dẫn. Bài tập 15 tr 11 SGK Giải các phơng trình sau: a. x 2 - 5=0 b. 011112 2 =+ xx GV kiểm tra thêm một vài nhóm khác * x-2 0 x 2 x<-3 x+3<0 x<-3 Vậy 3 2 + x x có nghĩa khi x 2 hoặc x<-3 Bài tập 14 tr11 SGK Phân tích thành nhân tử a. x 2 - 3 Gv gọi HS biến đổi 3= 2 )3( d. 552 2 + xx Bài làm a.= 5 5 2 + x x với x 5 ; = 5 )5( )5)(5( = + + x x xx b. 2 222 2 2 ++ x xx với x 2 = 2 2 )2)(2( )2( 2 + = + + x x xx x a. x 2 - 5=0 (x- 0)5(05 =+ x x- 05 = hoặc x=- 5 x= 5 hoặc x=- 5 Phơng trình có nghịêm là x 1,2 = 5 b. 011112 2 =+ xx ( 11 x =0) x= 11 Phơng trình có nghịêm là x= 11 IV.củng cố + Ôn tập lại kiến thức bài 1 và bài 2 + Luỵên tập lại một số dạng bài tập nh: tìm điều kiện để biểu thức có nghĩa, rút gọn biểu thức, phân tích đa thức thành nhân tử, giải phơng trình V. dặn dò + Bài tập về nhà số 16, tr12 SGK, số 12, 14, 15, 16 (b,d), 17 (b,c,d) tr5 SBT + Chuẩn bị bài : " Liên hệ giữa phép nhân và phép khai phơng ." Ngày soạn: . Ngày dạy: Tiết :4 Liên hệ giữa phép nhân và phép khai ph ơng A. Mục tiêu: + HS nắm đợc nội dung và cách chứng minh định lí về liên hệ giữa nhân và phép khai trơng + Có kỷ năng dùng các khai phơng một tích và nhân các căn bậc hai trong tính toán và biến đổi biểu thức. B. Ph ơng pháp : Nêu và giải quyết vấn đề C. Chuẩn bị: + GV: Bảng phụ, ghi định lí, quy tắc khai phơng một tích, quy tắc nhân các căn bậc hai và các chú ý + HS: bảng phụ nhóm, bút dạ Nm hc: 2009 2010 7 Giáo án đại số 9 D. Tiến trình I. ổn định II: Bài củ: Tính và so sánh: 25.16 và 25.15 III. Bài mới Hoạt động 1 : 1. Định lí 1 GV cho HS làm (?1) tr12 SGK Tính và so sánh: 25.16 và 25.15 GV: Đây chỉ là một trờng hợp cụ thể. Tổng quát, ta phải chứng minh định lí sau đây: GV đa ND định lí SGk tr 12 .GV hớng dẫn HS chứng minh Vì a 0 và b 0 có nhận xét gì về ??? baba GV: Hãy tính 2 ).( ba Vậy với a 0 ; b 0 => ba. xác định và ba. 0 2 ).( ba =ab 25.16 = 20400 = 25.15 = 4.5=20 => 25.16 = 25.15 =20 ĐL: (sgk) a và b xác định và không âm => ba. xác định và không âm 2 ).( ba = baba .).()( 22 = Chú y: Định lí trên có thể mở rộng cho tích nhiều số không âm. Chú ý tr 13 SGK Ví dụ: Với a, b, c 0 cbacba = Hoạt động 2: 2. áp dụng a. Quy tắc khai ph ơng một tích Theo chiều từ trái => Phải, phát biểu quy tắc GV hớng dẫn HS làm ví dụ 1. GV gọi một HS lên bảng làm câu b. 40.810 HS làm (?2) bằng cách chia nhóm học tập để củng cố quy tắc trên. Nửa lớp làm câu a Nửa lớp làm câu b GV nhận xét các nhóm làm bài GV giới thiệu quy tắc nhân các căn thức bậc hai SGK tr 13 a. Tính 20.5 Trớc tiên hãy nhân các số dới dấu căn với nhau, rồi khai phơng kết quả đó. b. Tính 10.52.3,1 GV gọi HS lên bảng làm bài GV gợi ý: 52=13.4 GV cho HS hoạt động nhóm (?3) để củng cố quy tắc trên GV nhận xét các nhóm làm bài + GV giới thiệu chú ý tr 14 SGK a. Quy tắc khai ph ơng một tích Với a 0 ; b baba .0 = VD:a. 25.44,1.49 = 25.44,1.49 =7.1.2.5 b. 40.810 = 400.81400.8140.10.81 == =9.20=180 hoặc 100.4.8140.810 = = 18010.2.9100.4.81 == a. 225.64,0.16,0225.64,0.16,0 = = 0,4.0,8.15 =4,8 b. 100.36.2510.36.10.25360.250 == = 36010.6.5100.36 25 == b. Quy tắc nhân các căn thức bậc hai a. Tính 20.5 = 1010020.5 == b. Tính 10.52.3,1 = 52.1310.52.3,1 = = 2613.2)2.13(4.13.13 2 === a. 1522575.375.3 === Hoặc có thể tính: 155.325.925.3.3 === b. 49.36.2.249.72.2049.72.20 == = 847.6.249.36.4 == Một cách tổng quát với A và B là các biểu thức không âm, ta có: BABA = Đặc biệt với biểu thức A 0 AAA == 2 2 )( Phân bịêt với biểu thức A bất kì: Nm hc: 2009 2010 8 Giáo án đại số 9 Ví dụ 3: Rút gọn các biểu thức: a. aa 27.3 với a 0 GV yêu cầu HS tự đọc bài giải SGK b. 22 9 ba GV hớng dẫn HS làm ví dụ b GV cho HS làm (?4) HS lên bảng trình bày bài làm AA = 2 b. 22 9 ba = 2 2 222 3)(.3 9 bababa == Hoặc= 22 9 ba = 2222 33)3( baabab == Với a và b không âm: a. 22433 )6(3612.3(12.3 aaaaaa === = 22 66 aa = b. ababbaaba 8)8(.6432.2 2222 === (vì a )0;0 b Hoạt động 3 : Luyện tập + Phát biểu và viết định lí liên hệ giữa phép nhân và phép khai phơng Định lí này còn lại là định lí khai phơng một tích hay định lí nhân các căn bậc hai. + Định lí đợc tổng quát nh thế nào? một tích và quy tắc nhân các căn bậc hai? GV yêu cầu HS làm bài tập 17 (b,c)tr 14 SGK GV cho học sinh làm BT 19 (b,d) GV gọi 2 em HS lên bảng Với a,b baab .,0 = Với biểu thức A, B không âm BABA = b. 287.2)7(.)2()7.(2 22224 === c. 666.1136.12110.36.1,12360.1,12 ==== 24 )3( aa với 222 )3(.)(3 aaa = = )3(23. .22 = aaa vì a 3 24 )(. 1 baa ba với a>b = )(. 1 )( 1 22 baa ba baa ba = vì a>b =a 2 IV.củng cố + Học thuộc định lí và các quy tắc, học chứng minh định l + Phát biểu quy tắc khai phơng V. dặn dò + Làm bài tập 18, 19 (a,c), 20, 21, 22, 23, tr 14, 15 SGK + Chuẩn bị bài : " Luyện tập " . Ngày soạn: . Ngày dạy: Tiết: 5 luyện tập A. Mục tiêu: + Củng cố cho HS kỷ năng dùng các quy tắc khai phơng một tích và nhân các căn thức bậc hai trong tính toán và biến đổi biểu thức. + Về mặt rèn luyện t duy, tập cho học sinh các tính nhẩm, tính nhanh, vận dụng làm các bài tập chứng minh, rút gọn, tìm x và so sánh hai biểu thức. B. ph ơng pháp: Nêu và giải quyết vấn đề C. Chuẩn bị: + GV: bảng phụ, ghi bài tập + HS: bảng phụ nhóm, bút dạ D. tiến trình Nm hc: 2009 2010 9 Giáo án đại số 9 I. ổn định II. bài củ: 1. phát biểu định lí liên hệ giữa phép nhân và phép khai phơng + Chữa bài tập 20 (d) tr15 SGK 2. Phát biểu quy tắc khai phơng một tích và quy tắc nhân các căn bậc hai + Chữa bài tập 21 tr 15 SGK III. Bài mới Hoạt động 1: Luyện tập Dạng 1: Tính giá trị căn thức Bài 22 (a,b) tr 15 SGK a. 22 1213 ; b. 22 817 Em hãy nhận xét về các biểu thức dới dấu căn? GV: Hãy biến đổi hằng đẳng thức rồi tính GV gọi 2 HS đồng thời lên bảng làm bài. Bài 24 tr 15 SGK Rút gọn và tìm giá trị (làm tròn đến chữ số thập phân thứ ba) của các căn thức sau a. 22 )961(4 xx ++ tại x=- 2 GV: Hãy rút gọn biểu thức + Tìm giá trị biểu thức tại x=- 2 b. GV yêu cầu HS về nhà giải tơng tự. Dạng 2: Chứng minh Bài 23(b) tr 15 SGK Chứng minh )20052006( và )20052006( là hai số nghịch đảo của nhau ? Thế nào là hai số nghịch đảo của nhau Vậy ta phải chứng minh )20052006( . 1)20052006( =+ Bài 26 tr16 SGK a. So sánh 925 + và 925 + GV: Vậy với hai số dơng 25 và 9, căn bậc hai của tổng hai số nhỏ hơn tổng hai căn bậc của hai số đó. Tổng quát : b.Với a>0, b>0. Chứng minh baba +<+ GV gợi ý cách phân tích: baba +<+ 22 )()( baba +<+ a+b<a+b+2 ab Mà bất đẳng thức cuối đúng nên bất đẳng thức cần chứng minh đúng Dạng 3: Tìm x Bài 25 (a,d) tr 16 SGK 816. = xa GV: Vận dụng định nghĩa về căn bậc hai để tìm x a. 525)1213)(1213(1213 22 ==+= b. 22 817 = 15)3.5(9.25)817).(817( 2 ===+ a. 22 )961(4 xx ++ = 22 )31(.2)31(4 xx +=+ =2(1+3x) 2 vì ((1+3x) 2 0 với mọi x Thay x=- 2 vào biểu thức ta đợc 2[1+3( 029,21)231(2]2 2 = )20052006( . 1)20052006( =+ = 120052006)2005()2006( 22 == Vậy hai số đã cho là hai số nghịch đảo của nhau 925 + = 34 925 + =5+3=8= 64 có 34 + 64 => 925925 +<+ Với a>0, b>0=>2 0 > ab =>a+b+2 baab +> => 22 )()( baba +>+ => baba +>+ hay baba +<+ 816. = xa 16x=8 2 = 18x=64 x=4 816. = xa 8.16 = x 84 = x 2 = x x=4 d. 06)1(4 2 = x 6)1(2 22 = x 6)1(.2 22 = x 012 = x 31 = x * 1-x=3 1-x=-3 x 1 =-2 x 2 =4 Nm hc: 2009 2010 10 [...]... chú ý về quy tắc dời dấu phảy để xác định kết quả 91 1 ,9 30, 19 (dời dấu phẩy sang phải một 91 1 ,9 ; 91 190 ; 0, 091 19 ; 0,00 091 19 Dựa trên cơ sở nào đó có thể xác định đợc chữ số ở kết quả) 91 190 301 ,9 ngay kết quả? Bài 41 tr 23 SGK Biết 9, 1 19 3,0 19 hãy tính: Nm hc: 20 09 2010 17 Giáo án đại số 9 GV gọi HS đứng tại chổ trả lời 0, 091 19 0,30 19 0,00 091 19 0,030 19 Đáp số: Bài 42 tr 23 SGK Dùng bảng căn bạc hai... cho số 39 và số 8 nằm trên hai cạnh góc vuông GV: Ta dùng số 6 này để hiệu chính chữ số cuối ở số 6,253 nh sau: 6,253+0,006 = Là số 6 6,2 59 Nm hc: 20 09 2010 16 Giáo án đại số 9 Vậy N 39, 18 6,2 59 39, 6 1 6,25 3 Mẩu 2: Gv: Em hãy tìm 8 6 HS ghi 39, 18 6,2 59 9,736 36,48 9, 11 39, 82 9, 736 3,120 b Tìm căn bậc hai của hai số lớn hơn HS: 36,84 =6,040 100 9, 11 3,018 GV yêu cầu HS đọc SGK ví dụ 3 39, 82 6,311... tấm bìa hình chữ L để tìm giao của hàng 1,6 và cột 8 sao cho 1,6 và 8 nằm trên hai cạnh góc vuông N 8 1 6 Mẩu 1: GV: Giao của hàng 1,6 và cột 8 là số nào? 1,68 =1, 296 1,68 =1, 296 4 ,9 2,214 GV: Vậy 4 ,9 8, 49 8, 49 = 2 ,91 4 GV: Tìm ; GV cho HS làm tiếp VD2 Tìm 39, 18 GV đa tiếp mẩu 2 lên màn hình và hỏi: Hãy tìm giao của hàng 39 và cột 1? GV: Ta có 38,1 6,253 Tại giao của hàng 39 và cột 8 hiệu chính Là... đúng của nghiệm phơng trình x2=0, 398 2 GV: Em làm nh thế nào để tìm giá trị gần đúng của x + Vậy nghiệm của phơng trình x2= 0, 398 2 là bao nhiêu? a 91 1 = 9, 11 100 =10 91 1 10.3,018 30,18 b 98 8 = 9, 88 100 =10 9, 88 10.3,143 31,14 Đại dịên hai nhóm trình bày bài HS: 0,00168 = 16,8 : 10000 4,0 09 : 100 0,04 099 HS đọc chú ý HS: Tìm 0, 398 2 0,6311 + Nghiệm của phơng trình x2=0, 398 2 là x1 0,6311 và x 2 = 0,6311... Bài 33 (b,c) tr 19 SGK b 3x + 3 = 12 + 27 GV: Nhận xét 12=4.3 27 =9. 3 hãy áp dụng quy tắc khai phơng một tích để biến đổi phơng trình c 3.x 2 12 = 0 1 9 4 5 0,01 16 9 25 49 1 = 16 9 100 = 25 49 1 5 7 1 7 = = 16 9 100 4 3 10 24 Tử và mẩu của biểu thức dới căn là hằng đẳng thức hiệu hai bình phơng = = (1 49 + 76)(1 49 76) = (157 + 384)( 457 384) 225 841 = 225.73 = 841.73 225 841 15 29 b 3 x + 3... 117 = 99 9 9 =3 111 = 52 13.4 = = 117 13 .9 4 2 = 9 3 A B GV nhấn mạnh: Khi áp dụng quy tắc khai phơng một thơng hoặc chia hai căn bậc hai cần luôn chú ý đến điều kiện số bị chia phải không âm, số chia phải dơng Ví dụ 3 GV: em hãy vận dụng để giải bài tập ở (? 4) a 99 9 2a 2 b 2 50 ; b 2ab 2 162 a với a 0 b 2a 2 b 2 50 2ab 2 162 = = a 2b 4 = 25 2 2ab = 162 a 2b 4 25 2 = ab = 81 a b2 5 ab 2 81 = b a 9 Hoạt... khai phơng một thơng a hãytính a 25 121 b 9 25 : 16 36 b a GV tổ chứccho HS hoạt động nhóm làm (?1) tr 17 SGK để củng cố quy tắc trên b GV cho HS phát biểu lại quy tắc khai phơng một thơng 5 11 9 25 9 25 3 5 9 : = : = = : 16 36 16 36 4 6 10 25 121 = 225 = 256 225 256 0,0 196 = Nm hc: 20 09 2010 12 = 15 16 196 196 14 = = = 0,14 10000 10000 100 Giáo án đại số 9 GV yêu cầu HS tự đọc bài giải Ví dụ 2 tr... 2 = x2 3 x + 3 = 4.3 + 9. 3 3x = 2 3 + 3 3 3 3 x = 4 3 x = 4 Vậy 12 13 12 x 2 = 4 x 2 = 2 3 x1= 2 , x 2 = 2 ( x 3) = 9 x 3 =9 Bài 35(a) tr 20 SGK *x-3 =9 * x-3= -9 Tìm x biết ( x 3) = 9 x=12 x=-6 GV: áp dụng hằng đẳng thức Vậy x1==12 x2=-6 A = A để biến đổi phơng trình 3 3 Dạng 3: Rút gọn biểu thức: a ab 2 2 4 với a . 018,311 ,9 311,682, 39 a. 91 1 = 18,30018,3.1 091 110100.11 ,9 = b. 98 8 = 14,31143,3.1088 ,91 0100.88 ,9 = Đại dịên hai nhóm trình bày bài HS: 04 099 ,0100:0 09, 410000:8,1600168,0. a 0 a. Tính 39 111 99 9 111 99 9 == b. Tính 3 2 9 4 9. 13 4.13 117 52 117 52 ==== a. 50 2 22 ba = 5 25 25 2 4242 ba baba == b. 162 2 2 ab = 9 81 81162 2 222