BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP I TẠ PHƯƠNG THẢO THÀNH PHẦN SÂU MỌT HẠI NGÔ, SẮN TRONG BẢO QUẢN ĐẶC ĐIỂM SINH VẬT HỌC, SINH THÁI HỌC CỦA MỌT CÀ PHÊ (ARAECERUS FASCICULATUS DEGEER) TRONG BẢO QUẢN SẮN KHƠ VÀ BIỆN PHÁP PHỊNG TRỪ SINH HỌC TẠI HÀ NỘI VÀ VÙNG PHỤ CẬN NĂM 2007 LUẬN VĂN THẠC SĨ NÔNG NGHIỆP Chuyên ngành: BẢO VỆ THỰC VẬT Mã số : 60.62.10 Người hướng dẫn khoa học : PGS.TS NGUYỄN THỊ KIM OANH HÀ NỘI - 2007 Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sỹ khoa học Nông nghiệp ………………………1 Lời cam đoan Tôi xin cam đoan số liệu kết nghiên cứu luận văn trung thực chưa sử dụng để bảo vệ học vị Tôi xin cam đoan giúp đỡ cho việc thực luận văn cám ơn thơng tin trích dẫn rõ nguồn gốc Tác giả luận văn Tạ Phương Thảo i Lời cảm ơn Trong suốt trình thực luận văn tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành, sâu sắc đến PGS.TS Nguyễn Thị Kim Oanh tận tình hướng dẫn dành nhiều thời gian q báu giúp đỡ tơi hồn chỉnh luận văn Tơi xin chân thành cảm ơn tập thể thày cô giáo Bộ môn Côn trùng – Khoa Nông học tạo điều kiện giúp đỡ có góp ý sâu sắc thời gian học tập thực đề tài Xin bày tỏ lòng biết ơn, giúp đỡ nhiệt tình tập thể cán Phịng Bảo quản – Viện Cơ điện Nông nghiệp Công nghệ sau thu hoạch động viên tạo điều kiện thuận lợi cho tơi hồn thành khóa học cao học thực đề tài nghiên cứu luận văn Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành tới bạn bè, đồng nghiệp gia đình giúp đỡ sở vật chất, tạo điều kiện thuận lợi cho tơi q trình học tập hoàn thiện luân văn Tác giả luận văn Tạ Phương Thảo ii MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục bảng v Danh mục hình vii Danh mục chữ viết tắt ix Mở đầu 1.1 Đặt vấn đề 1.2 Mục đích –yêu cầu 1.3 ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài Tổng quan tình hình nghiên cứu ngồi nước 2.1 Tình hình nghiên cứu ngồi nước 2.3 Tình hình nghiên cứu nước 18 Nội dung phương pháp nghiên cứu 27 3.1 Thời gian nghiên cứu 27 3.2 Địa điểm điều tra 27 3.3 Đối tượng nghiên cứu 27 3.4 Vật liệu nghiên cứu 27 3.5 Dụng cụ thí nghiệm 27 3.6 Hóa chất chế phẩm sinh học 27 3.7 Xử lý thống kê sinh học 28 3.8 Nội dung phương pháp nghiên cứu 28 Kết nghiên cứu thảo luận 40 4.1 Thành phần sâu mọt, nhện thiên địch kho bảo quản ngô huyện Chương Mĩ – Hà Tây năm 2007 iii 40 4.2 Thành phần sâu mọt, nhện thiên địch kho sắn bảo quản huyện Chương Mĩ – Hà Tây năm 2007 45 Kết nghiên cứu mọt cà phê (A fasciculatus) 50 4.3.1 Một số đặc điểm hình thái mọt cà phê (A fasciculatus) 50 4.3 4.3.2 Thời gian phát dục mọt cà phê (A fasciculatus) nuôi sắn 55 4.3.3 Khả sinh sản mọt cà phê (A fasciculatus) 60 4.3.4 Nghiên cứu số đặc điểm sinh thái học mọt cà phê (A fasciculatus) 4.5 61 Kết thử nghiệm phòng trừ mọt cà phê (A fasciculatus) tác nhân sinh học Phòng bảo quản – Viện CĐNN & công nghệ STH năm 2007 ii 4.5.1 Khảo sát hiệu lực nấm Metarhizium anisopliae trừ mọt cà phê (A fasciculatus) ii 4.5.2 Khảo sát hiệu lực nấm Beauveria bassiana (B.b) trừ mọt cà phê (A fasciculatus) iv 4.5.3 Khảo sát hiệu lực chế phẩm hao hoa vàng trừ mọt cà phê (A fasciculatus) vii 4.5.4 Khảo sát hiệu lực xoan ấn Độ, xoan, cơi trừ mọt cà phê (A fasciculatus) 4.6 viii Kết mơ hình bảo quản sắn lát quy mơ hộ gia đình xã Trường Yên – huyện Chương Mĩ – Hà Tây năm 2007 xii Kết luận kiến nghị xx Tài liệu tham khảo xxii iv DANH MỤC BẢNG STT 4.1 Tên bảng Trang Thành phần sâu mọt, nhện hại kho bảo quản ngô Huyện Chương Mĩ -Hà Tây năm 2007 4.2 Thành phần thiên địch kho ngô bảo quản Huyện Chương Mĩ -Hà Tây năm 2007 4.3 46 Thành phần thiên địch kho sắn bảo quản huyện Chương Mĩ – Hà Tây năm 2007 4.5 43 Thành phần sâu mọt, nhện hại kho sắn bảo quản huyện Chương Mĩ - Hà Tây năm 2007 4.4 42 49 Kích thước trung bình pha phát dục mọt cà phê (A fasciculatus ) 50 4.6 Thời gian phát dục mọt cà phê (A fasciculatus) sắn 56 4.7 Khả sinh sản mọt cà phê (A fasciculatus) 60 4.8 ảnh hưởng mức thủy phần sắn lát đến số lượng mọt cà phê (A fasciculatus) 4.9 62 ảnh hưởng thủy phần ngô hạt đến số lượng mọt cà phê (A 64 fasciculatus) 4.10 Khả gây hại mọt cà phê (A fasciculatus) giống sắn phòng thí nghiệm 68 4.11 Sự lựa chọn thức ăn mọt cà phê (A fasciculatus) loại sắn chế biến 69 4.13 Hiệu lực nấm M anisopliae trừ mọt cà phê (A fasciculatus) iii 4.14 Hiệu lực chế phẩm nấm Beauveria bassiana trừ mọt cà phê (A fasciculatus) v v 4.15 Hiệu lực chế phẩm hao hoa vàng trừ mọt cà phê (A fasciculatus) vii 4.16 Hiệu lực xoan ấn Độ, xoan ta, cơi trừ mọt cà phê (A fasciculatus) ix 4.17 Thành phần mật độ sâu mọt mơ hình bảo quản sắn lát Chương Mĩ - Hà Tây quy mô hộ gia đình năm 2007 xiii 4.18 Chất lượng sắn lát KM 94 trước sau bảo quản Chương Mĩ - Hà Tây quy mơ hộ gia đình năm 2007 vi xv DANH MỤC HÌNH STT Tên hình Trang Hình 4.1: Điều tra thành phần sâu mọt ngơ huyện Chương Mĩ – Hà Tây 41 Hình 4.2: Điều tra thành phần sâu mọt sắn huyện Chương Mĩ – Hà Tây 45 Hình 4.3: Hình thái pha trứng mọt cà phê (A fasciculatus ) 47 Hình 4.4: Hình thái sâu non tuổi mọt cà phê (A fasciculatus ) 52 Hình 4.5: Hình thái sâu non tuổi mọt cà phê (A fasciculatus ) 52 Hình 4.6: Vị trí gây hại sâu non mọt cà phê (A fasciculatus) sắn 52 Hình 4.7: Hình thái nhộng mọt cà phê (A fasciculatus) ngày tuổi 54 Hình 4.8: Trưởng thành mọt cà phê (A fasciculatus ) 55 Hình 4.9 Vịng đời mọt cà phê (A fasciculatus ) 54 Hình 4.10: ảnh hưởng mức thuỷ phần sắn lát đến số lượng mọt cà phê (A fasciculatus ) 58 Hình 4.11: Thí nghiệm ảnh hưởng mức thuỷ phần sắn lát đến số lượng mọt cà phê (A fasciculatus ) 58 Hình 4.12: ảnh hưởng thuỷ phần ngơ hạt đến số lượng mọt cà phê 60 (A fasciculatus ) Hình 4.13: Thí nghiệm ảnh hưởng thủy phần ngơ hạt đến phát triển mọt cà phê (A fasciculatus) Viện CĐNN & cơng nghệ STH 67 Hình 4.14: Khả gây hại của mọt cà phê (A fasciculatus) giống sắn sau 90 ngày bảo quản 62 Hình 4.15: Sự lựa chọn thức ăn mọt cà phê (A fasciculatus ) loại sắn 65 vii Hình 4.16: Thí nghiệm lựa chọn thức ăn 71 mọt cà phê (A fasciculatus) loại sắn khác 71 Hình 4.17: Một số hình ảnh chủng nấm mốc gây hại sắn lát i Hình 4.18: Sắn lát bị mọt A fasciculatus phá hại i Hình 4.19: Hiệu lực nấm M anisopliae trừ mọt cà phê (A fasciculatus )71 Hình 4.20: Thí nghiệm thử hiệu lực nấm B.b trừ mọt cà phê (A fasciculatus) Viện CĐNN & công nghệ STH năm 2007 Hình 4.21: Hiệu lực chế phẩm hao hoa vàng vi trừ mọt cà phê (A fasciculatus) viii Hình 4.22: Hiệu lực xoan ấn Độ, xoan, cơi trừ mọt cà phê (A fasciculatus) tỷ lệ 1% Hình 4.23: Hiệu lực xoan ấn Độ, xoan, cơi x trừ mọt cà phê (A fasciculatus) tỷ lệ 2% xi Hình 4.24: Kết triển khai mơ hình bảo quản sắn lát quy mơ hộ gia đình năm 2007 Chương Mĩ – Hà Tây viii xv DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Viện CĐNN & công nghệ STH :Viện Cơ điện nông nghiệp Công nghệ sau thu hoạch TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam GCJ Guchungjing THHV Thanh hao hoa vàng TLHH Tỷ lệ hao hụt ix ... biện pháp phòng trừ sinh học Hiện bảo quản nông sản có nhiều biện pháp phịng trừ trùng hại kho khác biện pháp hoá học, biện pháp vật lý, biện pháp sinh học Việc sử dụng biện pháp sinh học, đặc biệt... Thành phần thiên địch kho ngô bảo quản Huyện Chương Mĩ -Hà Tây năm 2007 4.3 46 Thành phần thiên địch kho sắn bảo quản huyện Chương Mĩ – Hà Tây năm 2007 4.5 43 Thành phần sâu mọt, nhện hại kho... tra Địa điểm điều tra thành phần côn trùng hại kho ngô, sắn bảo quản: huyện Chương Mĩ – Hà Tây Địa điểm nghiên cứu đặc tính sinh vật học, sinh thái học thử nghiệm biện pháp phòng trừ sinh học