ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA KHOA CƠ KHÍ ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: THIẾT KẾ, CHẾ TẠO MÁY BỐC TÁCH HẠT NGÔ Người hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: PGS.TS LÊ CUNG ThS TRẦN NGỌC HẢI NGUYỄN THANH TÙNG NGUYỄN NGỌC VƯƠNG Đà Nẵng, 2019 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô LỜI NÓI ĐẦU Nƣớc ta thời kỳ đại hóa – cơng nghiệp hóa đất nƣớc Một chủ trƣơng Nhà nƣớc ta công nghiệp hóa nơng nghiệp, đƣa máy móc thiết bị vào phục vụ hoạt động sản xuất nông nghiệp nhằm nâng cao suất giảm nhẹ sức lao động ngƣời Chính thế, sinh viên chuyên ngành khí chế tạo máy, chúng em mong muốn vận dụng kiến thức học từ ghế nhà trƣờng vào thực tế sống để góp phần vào công xây dựng phát triển đất nƣớc Sau tìm hiểu bàn luận trao đổi ý tƣởng, chúng em đến định chọn đề tài: “Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ” Qua giúp có C C nhìn rõ nét việc áp dụng máy móc tự động hóa lao động sản xuất nói R L T chung sản xuất nông nghiệp riêng Trong thời gian thực đề tài, chúng em cố gắng học hỏi, tìm hiểu tài liệu tham khảo, khảo sát thực tế, tự tay làm cơng việc khí cho chi U D tiết máy hƣớng dẫn tận tình thầy Lê Cung Trần Ngọc Hải, thầy khoa nhƣng với lực hiểu biết cịn hạn chế nên đề tài khơng tránh khỏi thiếu sót Chúng em mong muốn nhận đƣợc nhũng ý kiến đóng góp thầy để đề tài đƣợc hồn thiện để chúng em có thêm kinh nghiệm trƣờng làm việc Chúng em xin chân thành cảm ơn ! Đà Nẵng, ngày 10 tháng 12 năm 2019 Sinh viên thực Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải i Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô LỜI CAM ĐOAN Trong muôn vàn phát minh sáng chế khoa học loại máy công nghiệp,tuy nhiên ngƣời sáng chế lại có cách thực hay cải tiến để không bị trùng lặp ý tƣởng trƣớc Trên tinh thần đó, nhóm chúng em gồm Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng thực đề tài: “Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ mini” sở máy có sẵn thị trƣờng tìm hiểu qua tài liệu, để thiết kế máy phù hợp với mục đích, quy mô sử dụng Trong đề tài tốt nghiệp bọn em, bọn em cam đoan tự làm 100% dƣới sợ góp ý giúp đỡ trực tiêp từ thầy Lê Cung Trần Ngọc Hải khoa khí Với đề tài “Thiết C C kế chế tạo máy tách hạt ngô mini”chúng em cam đoan tự thiết kế, tự làm, có R L T tranh chấp bọn em xin chịu hoàn toàn trách nhiệm U D Đà Nẵng, ngày 10 tháng 12 năm 2019 Sinh viên thực Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải ii Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ MỤC LỤC LỜI NĨI ĐẦU i LỜI CAM ĐOAN ii MỤC LỤCDANH SÁCH CÁC BẢNG VÀ HÌNH VẼ iii DANH SÁCH CÁC BẢNG VÀ HÌNH VẼ vi CHƢƠNG GIỚI THIỆU TỔNG QUAN 1.1 Giới thiệu ngô 1.1.1 Lịch sử nguồn gốc ngô 1.1.2 Tình hình sản xuất ngô giới Việt Nam 1.1.3 Vai trò tầm quan trọng ngô 1.2 Quy trình cơng nghệ sản xuất ngô thành phẩm C C 1.2.1 Thu hoạch R L T 1.2.2 Bóc bẹ 1.2.3 Tách hạt 1.2.4 Phân loại U D 1.2.5 Phơi khô 1.2.6 Bảo quản 1.3 Cơ tính trái ngơ 1.4 Giới thiệu trình tách hạt máy 1.4.1 Mục đích 1.4.2 Đặc điểm trình tách hạt 1.4.3 Các mục tiêu làm việc máy tách hạt ngô 1.4.4 Các yếu tố ảnh hƣởng đến trình làm việc trống tách hạt 1.4.5 Phân loại 10 CHƢƠNG GIỚI THIỆU VỀ CÔNG NGHỆ TÁCH HẠT NGÔ VÀ XÂY DỰNG SƠ ĐỒ ĐỘNG HỌC CỦA MÁY 12 2.1 Giới thiệu công nghệ tách hạt 12 2.1.1 Thông số số máy tách hạt ngô 12 2.1.2 Các phƣơng pháp tách hạt ngô 18 2.2 Lựa chọn phƣơng án truyền động 23 2.3 Lựa chọn nguyên lý làm việc chọn sơ đồ động 25 Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải iii Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô 2.3.1 Yêu cầu thiết kế 25 2.3.2 Lựa chọn nguyên lý làm việc 25 2.3.3 Xây dựng sơ đồ động học máy 26 CHƢƠNG TÍNH TỐN, LỰA CHỌN CÁC THƠNG SỐ KỸ THUẬT CƠ BẢN CỦA MÁY 27 3.1 Tính tốn thơng số chủ yếu 27 3.1.1 Bộ phận phễu nạp 27 3.1.2 Bộ phận trống tách 27 3.2 Tính chọn động điện 28 3.2.1 Tính tốn cơng suất làm việc 28 3.2.2 Chọn động 28 C C CHƢƠNG TÍNH TỐN SỨC BỀN, THIẾT KẾ KẾT CẤU MÁY .30 4.1 Thiết kế truyền đai thang 30 R L T 4.1.1 Chọn loại đai 30 4.1.2 Định đƣờng kính bánh đai nhỏ 30 U D 4.1.3 Tính đƣờng kính bánh đai lớn 30 4.1.4 Chọn sơ khoảng cách trục 30 4.1.5 Tính chiều dài đai theo khoảng cách trục sơ 30 4.1.6 Xác định khoảng cách trục A theo chiều dài tiêu chuẩn 31 4.1.7 Tính góc ơm 31 4.1.8 Xác định số đai cần thiết 31 4.1.9 Định kích thƣớc chủ yếu bánh đai 31 4.1.10 Tính lực căng ban đầu lực căng tác dụng lên trục 32 4.2 Tính chọn trục 32 4.2.1 Chọn vật liệu 32 4.2.2 Tính sơ trục 32 4.2.3 Tính gần trục 32 4.3 Tính, chọn then .34 4.4 Chọn gối đỡ trục trống tách 35 4.5 Các kết cấu máy .35 4.5.1 Trống tách 35 Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải iv Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô 4.5.2 Bộ phận máng trống 36 4.5.3 Một số kết cấu máy 37 CHƢƠNG HƢỚNG DẪN LẮP ĐẶT VÀ AN TOÀN KHI VẬN HÀNH MÁY 40 5.1 Quy trình lắp đặt .40 5.2 Vấn đề an toàn vận hành máy 41 5.2.1 Vận hành máy 41 5.2.2 Bảo dƣỡng máy 42 5.2.3 An toàn lao động 43 KẾT LUẬN 46 TÀI LIỆU THAM KHẢO .47 C C R L T U D Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải v Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô DANH SÁCH CÁC BẢNG VÀ HÌNH VẼ Hình 1.1 Cây ngơ .1 Hình 1.2 Biểu đồ diện tích, suất, sản lƣợng ngô giới 1961-2008 Hình 1.3 Biểu đồ diện tích, suất, sản lƣợng ngơ Việt Nam 1961-2009 Hình 1.4 Hạt ngô đƣợc chế biến – cám viên Hình 1.5 Rƣợu ngô Hình 1.6 Thu hoạch ngô .5 Hình 1.7 Tách hạt ngơ thủ công (bằng tay) Hình 1.8 Hạt ngơ đƣợc tách khỏi cùi .8 Hình 2.1 Máy tách hạt ngơ tự hành HMTN-07 12 C C Hình 2.2 Máy tách hạt ngơ sàng rung HMR 700A 13 Hình 2.3 Máy tách hạt ngơ siêu HMQ-03 14 Hình 2.4 Máy tách hạt ngô buồng đứng TN08 15 R L T Hình 2.5 Máy tách hạt ngơ 37A750W loại cửa nạp 16 Hình 2.6 Sơ đồ ngun lí máy tách hạt ngơ theo ngun lí trục vít - ống vít 18 Hình 2.7 Sơ đồ ngun lí máy tách hạt ngơ theo nguyên lý phân ly dọc trục 20 Hình 2.8 Sơ đồ ngun lí máy tách hạt ngơ theo nguyên lý phân ly dọc trục 21 Hình 2.9 Sơ đồ cấu tạo máy liên hợp TBN-02 22 Hình 2.10 Bộ truyền đai 25 Hình 2.11 Sơ đồ động học máy 26 Hình 4.1 Sơ đồ lực tác dụng biểu đồ momen 33 Hình 4.2 Sơ đồ kích thƣớc then trục 34 Hình 4.4 Trống tách .36 U D Hình 4.5 Máng trống .36 Hình 4.6 Khung máy .37 Hình 4.7 Cụm nắp 37 Hình 4.8 Kết cấu bên cụm nắp 38 Hình 4.9 Tổng thể máy 38 Hình 4.10 Máy hoàn chỉnh 39 Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải vi Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô CHƢƠNG GIỚI THIỆU TỔNG QUAN 1.1 Giới thiệu ngô 1.1.1 Lịch sử nguồn gốc ngơ Ngơ cịn gọi bắp, tên khoa học Zea mays Trong tiếng Anh “maize” xuất phát từ tiếng Tây Ban Nha (maíz) thuật ngữ tiếng Taino để lồi này, từ thơng dụng Vƣơng quốc Anh để ngô Tại Hoa Kỳ, Canada Australia, thuật ngữ hay đƣợc sử dụng corn, từ trƣớc dùng để gọi cho loại lƣơng thực, thuật ngữ dùng để bắp, dạng rút gọn "Indian corn" “cây lƣơng thực ngƣời Anh điêng” C C R L T U D Hình 1.1 Cây ngơ Cây bắp Việt Nam có nguồn gốc từ Trung Quốc Theo Lê Quý Đôn “Vân Đài loại ngữ “ hồi đầu đời Khang Hi (1662-1762), Trần Thế Vinh, ngƣời huyện Tiên Phong (Sơn Tây, phủ Quảng Oai) sang sứ nhà Thanh lấy đƣợc giống bắp đem nƣớc Khắp hạt Sơn Tây dùng bắp thay cho lúa gạo Từ bắp đƣợc phổ biến phát triển khắp đất nƣớc Nhà nơng có câu: “Đƣợc mùa phụ ngơ khoai”, điều đủ để thấy rằng, năm tháng có đủ lúa gạo nhƣng bắp giữ vai trò quan trọng ngƣời nơng dân 1.1.2 Tình hình sản xuất ngơ giới Việt Nam 1.1.2.1 Tình hình sản xuất ngô giới Cây ngô năm loại lƣơng thực giới: bắp, lúa nƣớc, lúa mì, sắn, khoai tây Trong ba loại gồm bắp, lúa gạo lúa mì chiếm khoảng Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô 87% sản lƣơng thực toàn cầu khoảng 43% calori từ tất lƣơng thực thực phẩm.trong ba loại này, bắp trồng có tang trƣởng mạnh diện tích,năng suất,sản lƣợng có suất cao nhất.vào năm 1961, suất, sản lƣợng bắp trung bình giới xấp xỉ 20 tạ/ha, năm 2008 tăng gấp 2,5 lần, sản lƣợng tang từ 204 triệu lên 822,712 triệu (gấp lần), diện tích tăng từ 104 triệu lên 161triệu hecta (hơn 1,5 lần) C C R L T U D Hình 1.2 Biểu đồ diện tích, suất, sản lượng ngơ giới 1961-2008 1.1.2.2 Tình hình sản xuất ngô Việt Nam Trƣớc đây, sản xuất bắp Việt Nam nhỏ lẻ phân tán, chủ yếu tự cung tự cấp theo nhu cầu hộ nơng dân Tại số vùng miền núi khó khăn sản xuất lúa nƣớc nên nông dân phải trồng bắp làm lƣơng thực thay gạo Các giống ngô đƣợc trồng giống truyền thống địa phƣơng, giống cũ nên suất thấp Vào thập kỷ 60 kỷ trƣớc, diện tích bắp Việt Nam chƣa đến 300 nghìn hecta, suất đạt tấn/ha, đến đầu năm 1980 không cao nhiều, mức 1,1 tấn/ha, sản lƣợng đạt khoảng 400.000 trồng giống bắp địa phƣơng với kỹ thuật canh tác lạc hậu Từ năm 1980, nhờ hợp tác với Trung tâm Cải tạo bắp Lúa mỳ Quốc tế (CIMMYT), nhiều giống bắp cải tiến đƣợc đƣa vào trồng góp phần nâng suất bắp lên gần 1,5 tấn/ha Ngành Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô sản xuất bắp nƣớc ta thực có bƣớc tiến nhảy vọt từ đầu năm 1990 đến Từ năm 2006, suất sản lƣợng bắp Việt Nam có bƣớc tiến nhảy vọt cao từ trƣớc đến Tốc độ tăng trƣởng diện tích, suất sản lƣợng bắp Việt Nam cao nhiều lần giới C C R L T U D Hình 1.3 Biểu đồ diện tích, suất, sản lượng ngơ Việt Nam 1961-2009 1.1.3 Vai trị tầm quan trọng ngô Ở Việt Nam, ngô loại lƣơng thực quan trọng thứ hai sau lúa, ngô đƣợc trồng khắp nơi, từ đồng đến trung du nhiều miền núi Ngô lƣơng thực ngắn ngày mang lại hiệu kinh tế cao cho ngƣời nông dân Cùng với phát triển nghành chăn nuôi, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm làm từ hạt bắp tăng lên cao, bắp cho sản lƣợng hàng năm cao lƣơng thực Ngơ có nhiều công dụng Tất phận ngơ từ hạt, đến thân, sử dụng đƣợc để làm lƣơng thực, thực phẩm cho ngƣời, thức ăn cho gia súc, làm nguyên liệu cho công nghiệp Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô C C R L T Hình 4.1 Sơ đồ lực tác dụng biểu đồ momen U D Tính phản lực gối trục : ∑mAy = (Rđ).30 – RBy.370 – 185.P =  610.30 -610 +35,5 -170 Vì khơng có ngoại lực tác dụng lên trục theo phƣơng x nên ta khơng tính Mux cho trục Tính momen uốn tiết diện nguy hiểm : Xét tiết diện vị trí gối đỡ : tiết diện m-m Muy = Rđ.30 = 610.30 = 18300 (N.mm) √ √ Tính đƣờng kính trục tiết diện theo cơng thức : d 3 Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng M tđ (mm) 0,1.  Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 33 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô M tđ  M u  0,75.M x 2 √ √    67 N / mm2 (Theo bảng 7-2,TKCTM) √ Đƣờng kính ngõng trục lắp ổ lấy d=17 mm, chọn đƣờng kính tiết diện lắp bánh đai lấy 15 mm, chọn đƣờng kính tiết diện trống tách lấy d=20mm C C Bảng 14P (TL1) chọn ổ lăn cỡ trung d = 17 mm, D = 35 mm, B = 10mm Chiều dài trục: L = 500 mm R L T 4.3 Tính, chọn then Để cố định bánh đai theo phƣơng pháp tuyến, nói cách khác để truyền momen U D chuyển động từ trục đến bánh đai ngƣợc lại ta dùng then Hình 4.2 Sơ đồ kích thước then trục Theo đƣờng kính trục để lắp then: d = 15mm Ta chọn thên Tra bảng 7-23 (TL1) ta có: b=5 Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng h=5 Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 34 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô t=3 k = 2,1 t1 = 1,6 l = 0,8 lm = 0,8.20 = 16 Kiểm nghiệm sức bền dập theo công thức 7-11 (TL1) d  2M x  [ ]d ( N / mm2 ) dkl Tra bảng 7-20 (TL1): [  d ] = 150 ( N / mm2 ) [ ] Kiểm nghiệm sức bền cắt theo công thức 7-12 (TL1): c  2M x  [ ]c dbl Tra bảng 7-21 (TL1): [  c ] = 120 ( N / mm2 ) R L T C C [ ] 4.4 Chọn gối đỡ trục trống tách U D Trục trống tách có lực dọc trục nhỏ nên ta bỏ qua lực dọc trục Ta chọn ổ bi đỡ Tra bảng 17P, ứng với d = 15mm Đƣờng kính ngồi ổ D = 35mm, bề rộng B = 10mm 4.5 Các kết cấu máy 4.5.1 Trống tách Trục trống tách phận quan trọng, để ngô theo va tách dụng lực đập lên trái ngô ta hàn thép Φ6 Để dễ dàng tách vỏ ta uốn gấp khúc để giảm bị trƣợt tăng áp xuất tác dụng lên vỏ ngô Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 35 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ Hình 4.3 Trống tách 4.5.2 C C R L T Bộ phận máng trống Máng trống tẽ đƣợc cấu tạo sắt tròn f6, tạo thành cung tròn bao quanh trống tẽ 240° U D Khe hở máng trống không 20mm tránh trái ngô lọt qua Máng trống phải có phận điều chỉnh khe hở máng trống tách để phù hợp với nhiều giống ngô khác Hình 4.4 Máng trống Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 36 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô 4.5.3 Một số kết cấu máy C C R L T U D Hình 4.5 Khung máy Hình 4.6 Cụm nắp Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 37 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ C C R L T Hình 4.7 Kết cấu bên cụm nắp U D Hình 4.8 Tổng thể máy Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 38 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ C C R L T U D Hình 4.9 Máy hoàn chỉnh Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 39 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô CHƢƠNG HƢỚNG DẪN LẮP ĐẶT VÀ AN TOÀN KHI VẬN HÀNH MÁY 5.1 Quy trình lắp đặt Sau gia công chi tiết xong,ta tiến hành lắp ráp chi tiết lại với thành máy.Các bƣớc lắp đặt đƣợc tiến hành lần lƣợt nhƣ sau: Đầu tiên ta lắp chi tiết thành cụm chi tiết : Khung máy đƣơc làm thép V chiều dày thép 2mm chiều rộng 35mm.Các thép V đƣợc nối với mối hàn nên tháo rời đƣợc Sử dụng mối hàn dùng mối ghép bu lơng phai khoan nhiều lỗ làm C C giảm sức bền kết cấu máy nửa quay trình vận hành bu lơng dễ bị R L T lỏng Lắp đặt cụm chi tiết máy trục chính:Là phận tách hạt bao gồm phần trống tách lồng sóc U D Trống tách đƣợc chế tạo thép trục lô đƣợc hàn với đƣờng kính 6mm để tách hạt dễ dàng Bộ phận lồng sóc gồm chi tiết nắp trống máng trống Hai chi tiết đƣợc chế tạo từ thép dày 2-4mm đƣợc thiết kế nhƣ hình Bộ phận kết hợp với trống tách tạo va đập với bắp ngô để hạt ngô đƣợc tách khỏi cùi Lắp đặt trục vào ổ bi: Gồm có trục trục trống tách trục lệch tâm tính tốn phần ta dùng ổ bi đỡ cỡ trung Tiến hành lắp ổ bi trục vào khung máy: Ổ bi sau lắp trục vào ta tiến hành lắp cụm chi tiết ổ bi vào thành máy thơng qua mố ghép bu lơng M10.tại lắp cố định máy hoạt động thời gian hao mịn kho sửa chửa thay nên phải lắp bu lông Tiến hành lắp puli vào trục: -2 puly trục trống tách có đƣờng kính 125mm 60mm Tiến hành lắp động vào máy: Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 40 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô Lắp động vào máy thông qua cấu lề nghiêng để ta căng đai, sau lắp xong động ta chƣa vội siết bu lông giữ động mà tiến hành hiệu chỉnh bỏ đai vào căng đai đảm bảo dây đai không bi chùng xuống sau xong ta siết thật hồn thành q trình lắp đặt 5.2 Vấn đề an toàn vận hành máy 5.2.1 Vận hành máy Việc vận hành máy cần đảm bảo đƣợc điều kiện an toàn cao điện khu vực hoạt động Chọn vi trí đặt máy cho phù hợp với mặt hƣớng gió Trƣớc mở máy cần phải làm công tác kiểm tra lại mỡ bôi trơn ổ bi, trục quay hay không, trạng thái độ căng đai Mở máy: việc mở máy phải tiến hành không tải Sau máy hoạt động ổn C C định cho máy chạy không tải từ 2-3 phút tiến hành cấp liệu Cho bắp ngô vào liên tục, hết bắp phải để máy làm việc tiếp từ 2-3 phút R L T tắt máy Ngừng máy theo trình tự sau:  Ngừng cung cấp liệu  Cho máy hoạt động đến khơng cịn ngơ lồng sóc  Tắt động điện U D Sau máy làm việc xong đem máy cần lau chùi máy không đƣợc để bụi bặm, mảnh vụn từ trái bắp bám vào phận máy gây rỉ rét phận máy Cần kiểm tra định kì ổ bi trƣớc mùa vụ thu hoạch, tra mỡ bôi trơn đầy đủ, thay ổ bị rơ cần thiết Sau sử dụng máy xong cần vệ sinh máy với khu vực xung quanh máy Các điểm cần ý điểm sau để tránh gậy tai nạn máy làm việc  Không để dây, lạt,bao tải vật cứng lọt vào máy  Ngƣời vận hành trang phục phải gọn gàng  Ngƣời khơng có trách nhiệm không đƣợc đứng gần máy máy hoạt động  Khi máy bị tắc nghẽn nghe tiếng động lạ trơng máy phải dừng máy ngay, mở nắp trống để kiểm tra xử lí  Thƣờng xiết chặt bulong đai ốc đảm bảo độ căng đai Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 41 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô Bảo dưỡng máy 5.2.2 Sau làm việc thời gian chi tiết máy bị mòn, máy làm việc giảm chất lƣợng, giảm suất gây hƣ hỏng phải bảo dƣỡng, sửa chữa Để trì hoạt động ổn định liên tục máy nâng cao tuổi thọ máy cần có kế hoạch bảo dƣỡng sửa chữa định kỳ Tất biện pháp tổ chức kỹ thuật nhằm ngăn ngừa hƣ hỏng sửa chữa máy đƣợc gọi hệ thống sửa chữa dự phòng theo kế hoạch 5.2.2.1 Bảo dưỡng Bảo dƣỡng trƣớc sau làm việc: Trƣớc lúc làm việc ngƣời điều khiển máy cần kiểm tra lại toàn máy, sau làm việc cần phải vệ sinh Kiểm tra ngày:  Nhằm phát hiện, khắc phục hƣ hỏng xảy trình làm việc C C nhƣ kiểm tra động cơ, ổ bi  R L T Lau chùi,vệ sinh tránh bụi bẩn bám máy hay vật thể gây ngăn cản truyền Kiểm tra kết cấu định kỳ:  U D Xác định trạng thái khả làm việc máy Kiểm tra độ rơ độ mòn chi tiết máy  Tra mỡ cho ổ bi giúp máy hoạt động êm Kiểm tra xác định kỳ: Kiểm tra dung sai kích thƣớc chi tiết chuyển động 5.2.2.2 Bảo dưỡng theo kế hoạch Sửa chữa nhỏ:  Khắc phục hƣ hỏng thay chi tiết hao mịn nhanh  Khảo sát tồn máy, kiểm tra sửa chữa phậnva đập làm băng cao su dể hao mịn  Kiểm tra tiếng ồn, chất lƣợng sản phẩm sửa chữa Sửa chữa vừa:  Tháo phận máy sửa chữa  Sơn lại máy  Kiểm tra, sửa chữa động điện Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 42 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ  Kiểm tra lại tồn máy độ xác chất lƣợng sản phẩm Sửa chữa lớn: Sửa chữa lại toàn máy gần giống ban đầu, cải tiến đại hóa máy 5.2.3 An toàn lao động 5.2.3.1 An toàn sử dụng, lắp đặt sữa chữa  Kiểm tra kỹ thuật chỗ để định khu vực an toàn cần thiết  Các khung, môtơ điện thiết bị khởi động nên đặt nơi đáng tin cậy Khi khung máy đặt yêu cầu phải phẳng có độ cứng tốt, tránh lồi lõm  Khơng đƣợc sờ tay vào guồng quay máy làm việc  Kiểm tra độ chắn mối liên kết bulong đai ốc,hàn,lắp có độ dơi…  Kiểm tra độ căng đai C C  Trƣớc trình làm việc phải kiểm tra tình trạng hoạt động phận Trong R L T trƣờng hợp phát cố, phải thơng báo cho ngƣời có chun mơn  Kiểm tra sữa chữa máy đƣợc tiến hành máy ngừng hoàn toàn, ý an toàn điện U D  Không cho trẻ em lại gần  Ngoài nội quy trên, bắt buộc phải nắm vững nội quy chung bảo hộ an toàn lao động nhƣ quy định khác… 5.2.3.2 Các biện pháp an tồn Máy có nhiều cấu chuyển động nên trình làm việc dễ xảy tai nạn lao động Cần che chắn cấu chuyển động nhƣ: che chắn truyền đai, cấu lắc sàn Làm giảm hay triệt tiêu tiếng ồn từ nơi phát sinh Vì tiếng ồn tác dụng vào quan chức phận thể, lâu ngày làm cho quan trạng thái cân Kết thể bị suy nhƣợc, máu lƣu thông bị hạn chế, tai bị ù, đầu óc bị căng thẳng, khả lao động bị giảm, ý ngƣời bị giảm sút từ gây tai nạn Đi với tiếng ồn rung động Khi chịu tác dụng rung động, thần kinh bị suy mịn, rối loạn dinh dƣỡng, ngƣời nhanh chóng cảm thấy uể oải thờ ơ, lãnh đạm, tính thăng ổn định bị tổn thƣơng Chấn động gây bệnh khớp xƣơng, làm rối loạn hệ thần kinh ngoại biên trung ƣơng Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 43 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô Đây biện pháp chống ồn chủ yếu bao gồm việc lắp ráp có chất lƣợng máy móc động cơ, sửa chửa máy móc cũ hay bị rơ Giảm tiếng ồn nơi phát sinh thực theo biện pháp sau: Thay đổi tính đàn hồi khối lƣợng phận máy móc để thay đổi tần số dao động riêng chúng tránh tƣợng cộng hƣởng Thay thép chất dẻo, tecxtolit, fibrôlit, v.v mạ crôm quét mặt chi tiết sơn hoăc dùng hợp kim vang va chạm Bọc mặt thiết bị chịu rung động vật liệu hút giảm rung động có nội ma sát lớn nhƣ bitum, cao su, tơn, vịng phớt, amiăng, chất dẻo, matit đặc biệt Sử dụng giảm rung lò xo cao su để cách rung động Dùng phƣơng pháp hút rung động cách dùng vật liệu đàn hồi dẻo nhƣ cao su,chất dẻo, sợi C C tẩm bitum, matit v.v có mơđun đàn hồi 104 - 105 N/cm (Lớp phủ cứng) 103 R L T N/cm (lớp phủ mềm) có tổn thất lớn để phủ mặt cấu kiện dao động máy móc Giảm tiếng ồn đƣờng lan truyền U D Sự phản xạ hút âm phụ thuộc vào tần số góc tới sóng âm, xảy biến đổi mà phần tử khơng khí mang theo thành nhiệt ma sát nhớt Của khơng khí ống nhỏ vật liệu xốp, ma sát vật liệu chế tạo mỏng chịu dao động dƣới tác dụng sóng âm Vật liệu hút âm có loại: vật liệu có nhiều lỗ nhỏ, vật liệu có nhiều lỗ nhỏ đặt sau đục lỗ, kết cấu cộng hƣởng, hút âm đơn Để cách âm thông thƣờng làm vỏ bọc động cơ, máy nén thiết bị công nghiệp khác, vỏ bọc làm kim loại, gỗ, chất dẻo, kính vật liệu khác Để giảm dao động truyền từ máy vào vỏ bọc, liên kết chúng không làm cứng Vỏ bọc nên đặt đệm cách chấn động làm vật liệu đàn hồi Để chống tiếng ồn khí động ngƣời ta sử dụng buồng tiêu âm, ống tiêu âm tiêu âm Dùng phƣơng tiện bảo vệ cá nhân Cần sử dụng loại dụng cụ nhƣ bịt tai làm chất dẻo, che tai bao ốp tai để chống ồn Để chống rung động sử dụng bao tay có đệm đàn hồi, giầy có đế chống rung Bao kín thiết bị dây chuyền sản xuất sinh bụi, dùng bao vải thu gió phận thổi xa chỗ làm việc Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 44 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ Trong q trình tách, máy thổi nhiều bụi, bụi lơ lững khơng khí, bị hít vào phổi chúng gây thƣơng tổ đƣờng hơ hấp Khi thở nhờ có lơng mũi màng niêm dịch đƣờng hô hấp mà hạt bụi có kích thƣớc lớn mm bị giữ lại hốc mũi tới 90% Các hạt bụi kích thƣớc (2-5) m dễ dàng theo khơng khí vào tới phế quản, phế nang, bụi đƣợc lớp thực bào bao vây tiêu diệt khoảng 90% nữa, số lại đọng phổi gây nên bệnh bụi phổi bệnh khác (bệnh silicose, asbestose, derose, ) Bệnh đƣờng hô hấp: viêm mũi, viêm họng, phế quản,… Bệnh ngồi da: bụi dính bám vào da làm viêm da, làm bịt kín lỗ chân lơng ảnh hƣởng đến tiết; bụi bịt lỗ tuyến nhờn gây Bụi gây chấn thƣơng mắt, viêm mắt, mộng thịt làm đỏ mắt, trầy xƣớc giác mạc, làm C C giảm thị lực R L T Kính an tồn giúp chắn bụi, mảnh vỡ, vỏ bào vật chất khác bắn vào mắt, chúng trang thiết bị an tồn Khơng nên sử dụng máy điều kiện ẩm ƣớt nên kiểm tra thƣờng xuyên xem có bị hở dây, U D phích cắm bị hƣ hỏng chốt phích cắm bị lỏng hay không Các dây nguồn bị hỏng cần phải đƣợc thay dụng cụ bị hỏng hay dụng cụ phát âm hay bạn cảm thấy hoạt động khác thƣờng nên đƣợc đƣa kiểm tra sửa chữa Điều quan trọng phải sử dụng ánh sáng hợp lý làm việc với máy Khám kiểm tra sức khoẻ định kỳ, phát sớm bệnh để chữa trị, phục hồi chức làm việc cho công nhân Dùng phƣơng tiện bảo vệ cá nhân nhƣ: quần áo, mũ nón, mặt nạ, trang, găng tay, giày bảo hộ lao động Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 45 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô KẾT LUẬN Thiết kế máy cơng việc khó khăn phức tạp, đòi hỏi ngƣời thiết kế phải nắm vững kiến thức môn học cách sâu sắc nhƣ: Nguyên lý máy, chi tiết máy, sức bền vật liệu, kim loại học, công nghệ kim loại, chế tạo phôi, nguyên lý cắt, công nghệ chế tạo máy, Sau xác định nhiệm vụ tốt nghiệp “Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô” Trải qua thời gian tìm tài liệu, tìm hiểu thực tế tiến hành làm Với giúp đỡ, hƣớng dẫn tận tình thầy Lê Cung Trần Ngọc Hải, sau ba tháng làm việc đến đồ án đƣợc hoàn thành C C Nội dung đồ án gồm: R L T - Phần thuyết minh: Tính tốn thiết kế máy - Phần vẽ cần thiết - Chế tạo mơ hình hồn chỉnh U D Tất nội dung đồ án trình bày đƣợc đặc tính, ngun lý máy tách hạt ngơ Nói chung ngun lý hoạt động đơn giản, kết cấu thuận tiện dễ sữ dụng, bảo quản tính an tồn làm việc cao Số lƣợng nhân cơng đứng máy ít, suất phù hợp với nhu cầu thực tế Qua thời gian làm đề tài giúp chúng em hệ thống, tổng kết đƣợc tất kiến thức học để ứng dụng vào việc thiết kế, giúp nắm vững yêu cầu cần thiết việc thiết kế quản lý trình chế tạo sản phẩm khí kỹ thuật sản xuất tổ chức sản xuất theo yêu cầu điều kiện quy mô sản xuất cụ thể Tuy nhiên thời gian kình nghiệm thực tiển thân cịn hạn chế nên đề tài chƣa đƣợc nhƣ mong muốn Chúng em mong đƣợc bảo thêm thầy cô nhƣ bạn để đề tài đƣợc hoàn thiện Một lần chúng em xin chân thành cảm ơn thầy Lê Cung Trần Ngọc Hải thầy cô khoa giúp em hoàn thành đồ án này! Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 46 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Nguyễn Trọng Hiệp, Nguyễn Văn Lẫm,Thiết kế chi tiết máy, Nhà xuất Giáo dục [2] Trần Đức Dũng, Giáo trình máy thiết bị nơng nghiệp tập I, Nhà xuất giáo dục Hà Nội [3] Lƣu Đức Bình, Công nghệ chế tạo máy tập 1-2, Đại học Bách khoa Đà Nẵng [4] Nguyễn Trọng Hiệp,Chi tiết máy, Nhà xuất Giáo dục [5] Hà Văn Vui, Sổ tay công nghệ chế tạo máy tập 1, 2, Nhà xuất khoa học kĩ thuật [6] Nguyễn Văn Yến, Cơ sở thiết kế chi tiết máy C C [7] Kỹ thuật sử dụng máy tẽ hạt ngô, Nhà xuất nông nghiệp R L T [8] A.Ia.XOKOLOV, Cơ sở thiết kế máy thực phẩm U D Sinh viên thực hiện: Nguyễn Thanh Tùng Nguyễn Ngọc Vƣơng Hƣớng dẫn: Lê Cung Trần Ngọc Hải 47 ... Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô CHƢƠNG GIỚI THIỆU VỀ CÔNG NGHỆ TÁCH HẠT NGÔ VÀ XÂY DỰNG SƠ ĐỒ ĐỘNG HỌC CỦA MÁY 2.1 Giới thiệu công nghệ tách hạt 2.1.1 Thông số số máy tách hạt ngô 2.1.1.1 Máy. .. Hải 15 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngơ Hình 2.5 Máy tách hạt ngô 37A750W loại cửa nạp 2.1.1.6 Máy bóc bẹ tách hạt ngơ BBTH-2,5 C C Máy Viện Cơ Điện Nông nghiệp nghiên cứu thiết kế chế tạo Máy. .. Ngọc Hải 17 Thiết kế chế tạo máy tách hạt ngô Các phương pháp tách hạt ngô 2.1.2 2.1.2.1 Máy tách hạt theo nguyên lý trục vít - ống vít Máy tách hạt dùng nguyên lý trục vít ống vít, loại máy dùng