-1- ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KHOA HÓA -   - NGHIÊN CỨU CHIẾT TÁCH VÀ XÁC ĐỊNH THÀNH PHẦN HÓA HỌC CÁC HỢP CHẤT TRONG DỊCH CHIẾT VỎ QUẢ CÀ TÍM (Solanum melongena L.) KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN KHOA HỌC Giảng viên hướng dẫn: ThS Đỗ Thị Thúy Vân Sinh viên thực hiện: Lê Văn Tiến Lớp: 08CHD SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -2- MỞ ĐẦU Lí chọn đề tài Cà tím xem loại rau ăn ưa chuộng, thuộc họ Cà, trái dạng dài có màu tím Cà tím dùng phổ biến dân gian chế biến nhiều ăn ngon như: Cà nướng sốt hành, Cà chiên, nước sốt, Ngồi Cà tím cịn dùng để chữa bệnh như: chống phù nề, đàm thấp, hỗ trợ điều trị bệnh thận, lợi tiểu, chữa viêm gan vàng da, chữa viêm phế quản cấp, táo bón, căng thẳng thần kinh, động kinh, làm giảm cholesterol máu, trợ tim… Cà tím - tên khoa học Solanum melongena L., thuộc giới Plantae, Solanales, họ Cà (Solanaceae), chi Solanum, loài S melongena Tên khác: Cà dái dê, Cà dê, Cà tím dài, Eggplant, Aubergine,… Cà tím có nguồn gốc từ Ấn Độ nhập vào Châu Âu từ kỷ XV, trồng phổ biến vùng phía Nam Châu Âu, Châu Á Bắc Mỹ Ở nước ta trồng từ lâu đời trồng phổ biến khắp nước Đã có nhiều cơng trình nghiên cứu chiết xuất, hoạt tính chữa bệnh ứng dụng Cà tím Các cơng trình nghiên cứu nước như: Nghiên cứu Viện Sinh học Đại học bang São Paulo Brazil cho thấy Cà tím có hiệu điều trị cholesterol máu cao; cơng trình nghiên cứu Viện Đại học Massachusetts Mỹ chất chiết từ Cà tím có tác dụng ức chế men α – amylase tụy α – glucosidase men có tác dụng thoái biến tinh bột chuyển hoá thành glucose; nghiên cứu Liz Applegate Cà tím có tác dụng tốt cho tim hoạt động; nhà khoa học thuộc Trường đại học Michigan (Mỹ) phát Cà tím có nicotin; nhà khoa học Mỹ tiến hành nghiên cứu chứng minh Cà tím loại rau củ có lượng vitamin PP kỷ lục; nghiên cứu nhà khoa học Nhật Bản Cà tím có khả phịng ngừa bệnh ung thư chứa nhiều chất chống ơxy hóa có tác dụng tiêu diệt gốc tự gây hại cho thể Ở nước có cơng trình nghiên cứu tác dụng chữa bệnh Cà tím như: G.S Đỗ Tất Lợi với sách “Những thuốc vị thuốc Việt Nam”; TS Trương Thị Dẹp với “Thực vật dược”,… SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -3- Nhận thấy ứng dụng to lớn Cà tím chữa bệnh việc nghiên cứu để xây dựng qui trình chiết tách hợp chất từ vỏ cà tím, từ xác định thành phần hoạt tính sinh học vấn đề cần thiết Vì lý thực đề tài “Nghiên cứu chiết tách xác định thành phần hóa học hợp chất dịch chiết vỏ Cà tím (Solanum melongena L.)”, nhằm góp phần nâng cao giá trị khoa học giá trị sử dụng Cà tím y học Đối tượng nghiên cứu Vỏ Cà tím nghiên cứu lấy khu trồng hoa màu thơn Quảng Huế, xã Đại Hịa, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam Mục đích nghiên cứu - Xây dựng qui trình chiết tách hợp chất hố học có dịch chiết vỏ Cà tím - Xác định thành phần hố học, cấu trúc hợp chất hóa học có dịch chiết vỏ Cà tím hoạt tính sinh học Phương pháp nghiên cứu 4.1 Nghiên cứu lí thuyết - Thu thập, tổng hợp tài liệu, tư liệu, sách báo nước có liên quan đến đề tài - Hội thảo, trao đổi kinh nghiệm với thầy cô, anh chị học viên cao học, bạn ngành 4.2 Phương pháp thực nghiệm - Phương pháp lấy mẫu xử lý mẫu - Phương pháp phân tích trọng lượng để xác định độ ẩm - Phương pháp phân hủy mẫu phân tích để khảo sát hàm lượng tro - Phương pháp quang phổ hấp thụ nguyên tử AAS để xác định hàm lượng kim loại nặng vỏ Cà tím - Phương pháp quang phổ hấp thụ phân tử UV-VIS để: + Khảo sát dung môi chiết + Khảo sát điều kiện chiết tối ưu: Tỉ lệ R-L, thời gian chiết - Chiết phương pháp chiết soxhlet SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -4- - Phương pháp sắc ký khí kết nối khối phổ GC-MS nhằm xác định thành phần hóa học hợp chất dịch chiết Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài 5.1 Ý nghĩa khoa học - Cung cấp thông tin khoa học quy trình chiết tách, xác định thành phần hóa học hợp chất có vỏ Cà tím lấy Quảng Huế, Đại Lộc, Quảng Nam - Cung cấp thông tin, tư liệu làm sở cho việc nghiên cứu sau 5.2 Ý nghĩa thực tiễn - Nhằm giúp cho việc ứng dụng vỏ Cà tím phạm vi rộng cách khoa học - Giải thích cách khoa học số kinh nghiệm dân gian ứng dụng vỏ Cà tím - Tổng hợp kiến thức hợp chất thiên nhiên Bố cục đề tài Đề tài gồm 44 trang có bảng 21 hình Phần mở đầu (3 trang), kết luận kiến nghị (2 trang), tài liệu tham khảo (1 trang) phần phụ lục Nội dung đề tài chia làm chương: Chương 1- Tổng quan (18 trang) Chương 2- Nguyên liệu phương pháp nghiên cứu (2 trang) Chương 3- Kết thảo luận (18 trang) SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -5- CHƯƠNG TỔNG QUAN 1.1 Giới thiệu Cà tím [1], [2], [3], [4], [5], [7], [8], [12], [13] 1.1.1 Đặc tính sinh thái 1.1.1.1 Tên gọi [1], [2], [3], [4], [13] - Tên khoa học: Solanum melongena L., tên có nguồn gốc từ tên gọi tiếng Ả Rập vào kỷ 16 cho giống Cà tím - Tên khác: Cà tím dài, Cà Dái Dê, Cà Dê, Nuy qua, Eggplant (Hoa Kỳ, Australia Canada), Aubergine (Anh), Ngồi cịn có tên gọi “Người đàn ơng nghèo thịt” Cà tím giàu chất dinh dưỡng 1.1.1.2 Vị trí phân loại [4] Giới (regnum) Plantae (khơng phân hạng) Angiospermae (không phân hạng) Eudicots (không phân hạng) Asterids Bộ (ordo) Solanales Họ (familia) Solanaceae Chi (genus) Solanum Loài (species) S melongena 1.1.1.3 Phân bố, trồng hái [3], [4], [7], [12], [13] - Cây có nguồn gốc từ Ấn Độ, Cà tím nhập vào Châu Âu từ kỷ XV, trồng phổ biến vùng phía Nam Châu Âu, Châu Á Bắc Mỹ Ở Việt Nam trồng từ lâu đời trồng phổ biến khắp nước - Cà tím có thời gian sinh trưởng thông thường 50-60 ngày trồng quanh năm Tuy nhiên, kinh nghiệm nhiều nhà vườn cho thấy khơng nên trồng vào mùa mưa dễ bị sâu đục gây hại vào thời gian cho thu hoạch SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -6- - Thu hái: kể từ gieo đến 50 – 60 ngày thu hoạch Cứ - ngày thu hái lần 1.1.2 Đặc tính thực vật [1], [4], [8], [13] - Thân tiết diện tròn, thân non màu lục hay lục tím đầy lơng phân nhánh hình sao, thân già nâu xám, nhiều nốt sần (hình 1.1) - Lá đơn, mọc so le, đoạn mang hoa có tượng lơi nên mấu có to nhỏ Phiến dài 8-18 cm, ngang 6-10 cm, hai mặt đầy lông mịn, mặt màu lục sậm mặt dưới, đầu thuôn nhọn, đáy không đối xứng, hai bên lệch đoạn 5-20 mm; bìa có thùy cạn hình lơng chim; gân hình lơng chim rõ mặt dưới, mặt gân màu lục hay tím - Cuống dài 2-4 cm, hình trụ, mặt phẳng, đầy lông mịn - Cụm hoa ngồi nách lá, thường đoạn phía lóng, gồm hoa gốc đính sát vào thân (hoa gốc), hay hoa cịn lại phía (hoa ngọn) xếp thành xim ngắn cuống dài 10-20 mm, màu lục tím, đầy lơng mịn Hoa gốc hoa giống phần lớn đặc điểm, có điểm khác biệt - Hoa đều, lưỡng tính, mẫu 5, màu tím, cuống màu lục tím, cong hướng xuống phía dưới, đầy lơng mịn Lá đài 5, màu lục tím, mặt ngồi đầy lơng mịn, có gân dọc rõ, dính khoảng nửa phía thành ống hình chén có cạnh; phía chia thành phiến hình tam giác, nhau, ngang mm, phía đầu thn hẹp, tiền khai van Cánh hoa 5, dính phía thành ống ngắn, hẹp màu lục, phía loe rộng màu tím Phần loe rộng đầy lơng mịn mặt ngoài, gồm phần: phần phiến dính nhau, phần chia thành phiến rời hình bầu dục đầu nhọn, tiền khai van, phiến có phần dọc màu tím nhạt hơn, ngang 3-5 mm, phần tím nhạt có gân dọc màu tím sậm - Khi hoa nở phần loe rộng xịe xếp vng góc với phần hẹp ống tràng (kiểu tràng hình bánh xe) Nhị rời dài nhau, đính đáy ống tràng xếp xen kẽ với cánh hoa Chỉ nhị vàng nhạt, nhẵn; bao phấn thuôn, vàng sậm, xếp chụm vào thành ống thẳng đứng bao quanh vòi nhụy, hạt phấn mở có rãnh dọc Lá nỗn đặt lệch so với mặt phẳng đối xứng hoa, màu vàng nhạt, hình bầu dục, lồi; bầu trên, trắng ngà, gần cầu, phía đầu có lơng trắng thưa, có SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -7- thùy; vịi nhụy 1, hình sợi, thẳng, đầy lơng mịn màu trắng; đầu nhụy có hình cầu, màu lục sậm, chia thùy cạn - Quả mọng đơn lẻ, thn, phía đầu nhỏ phía đáy, dài 17-19 cm hay hơn, đường kính 4-5 cm hay hơn, vỏ láng bóng, màu tím sậm chín; cuống dài 4-5 cm hay hơn; đài đồng trưởng quả, dày, dài cm (hình 1.2) - Hạt nhiều, màu nâu, nhẵn, hình dĩa, có đường viền màu vàng nhạt xung quanh bìa Hình 1.2 Quả Cà tím Hình 1.1 Cây Cà tím 1.2 Tổng quan thành phần hóa học [1], [5], [8], [12], [13] - Trong có chứa -amino-4-ethyl glyoxalin - Lá chứa 1,2,3,4-tetrahydroxunortropan, 4-ethyl-1,2-benzenediol carpestin, bsitosterol, solasodin, solamargin, solasonin, acid ursolic - Quả Cà tươi chứa khoảng 90% nước, protit (0-1,4%), chất béo (0,05-0,10%), vitamin B1, vitamin B2, vitamin B3 Ngoài tìm thấy Cà tím có acid cafeic, cholin trigonellin - Màu tím Cà sắc tố anthoxynozit chủ yếu chất violanin thủy phân thành phân tử glucoza, rhamnoza ete p.cumaric delphinidol - Hạt chứa diosgenin, togenin, melongosid L.M.N.O.P (steroid saponin),… H3C O NH2 N OH S + N N Cl NH2 - CH3 N Niacinamide (B3) SVTH: LÊ VĂN TIẾN Vitamin B1 Anthocyanin GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -81.3 Tổng quan tác dụng sinh học, công dụng [1], [3], [5], [6], [8], [10], [12], [13], [14] 1.3.1 Tác dụng sinh học Cà tím  Tác dụng chống oxy hóa Theo nghiên cứu nhà khoa học Nhật Bản tìm chất chống oxyhố violantine Cà dái dê tham gia ngăn chặn oxy-hóa lipoprotein LDL  Tác dụng chống ung thư máu Riêng với giống Cà tím (Cà dái dê) phương Tây người ta nghiên cứu nhiều xếp vào nhóm rau đứng hàng đầu với hàm lượng vitamin PP cao Có tài liệu nói vitamin PP chứa cà tím 72g Người ta cịn phát vitamin E cà hàm lượng chất khoáng thường cao hẳn loại rau khác Đặc biệt Cà cịn chứa chất nightshade soda có tác dụng chống ung thư, ức chế tăng sinh khối u máy tiêu hóa Ngay Nhật Bản chuyên gia phát thấy Cà tím có chứa nhiều thành phần hoạt chất có khả ngăn ngừa ung thư, ung thư dày Vì có ý kiến khun nên sử dụng nước ép Cà tím người bệnh dùng xạ trị sau phẫu thuật ung thư  Tác dụng kháng viêm Theo y học cổ truyền, Cà tím có vị ngọt, tính lạnh, khơng độc, tác dụng điều hịa thân nhiệt, bổ ngũ tạng hư tổn, tán huyết ứ, cầm máu, tiêu sưng Được dùng chữa đại tiểu tiện máu, tiểu buốt, cầu máu, viêm loét ruột chảy máu, phụ nữ rong huyết, chữa sưng tấy, tay chân nứt nẻ trời lạnh giá, đau răng, viêm lợi…  Tác dụng khử béo Tại Áo, nhóm chuyên gia Trường đại học Graz chứng minh tác dụng khử chất béo loại Cà tím, thể rõ sử dụng cà tím với thức ăn động vật Cà tím cịn tác dụng chống ứ đọng cholesterol urê huyết nên có lợi điều trị bệnh tim mạch, chứng huyết áp cao, béo phì cho lượng thấp (ví dụ Cà pháo 1kg cho 24,4 kcalo hay Cà bát 441 kcalo, Cà dái dê 454 kcalo), đái tháo đường, thống phong (gout) SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -9-  Tác dụng giảm cholesterol máu Tại Hoa Kỳ, tạp chí có đăng tải “12 cách giảm cholesterol máu” xếp ăn Cà biện pháp hàng đầu Người ta xác nhận cà tím có tác dụng kích thích tiết mật tụy khiến khả tiêu hóa tăng cường, lại giúp nhuận tràng, giải độc, có lợi cho bệnh gan mật Ngồi cịn có cơng hiệu lợi tiểu, chống phù nề, đàm thấp, hỗ trợ việc điều trị bệnh thận Trong thực nghiệm cho thấy động vật uống nước ép Cà tím gây động kinh nhân tạo không phát bệnh Bởi người ta khuyên người dễ bị kích động tâm thần thấy thần kinh căng thẳng nên uống ly nhỏ nước ép Cà tím  Tác dụng làm chậm chuyển hóa số thuốc mê thuốc giãn phẫu thuật Trong Hội nghị nhà gây mê Hoa Kỳ Orlando vào tháng 10/1998 thông báo rằng: Nếu người bệnh ăn nhiều Cà tím, Cà chua, khoai tây, làm chậm chuyển hóa số thuốc mê thuốc giãn phẫu thuật, glycoalcaloid họ Cà (Solanaceae) gây ức chế men acetylcholinesteraza butylcholinesterase men làm giảm hóa thuốc mê  Tăng tiết dịch tiêu hoá Cà dái dê làm tăng tiết mật dịch tụy, giúp tiêu hoá thức ăn Cholesterol mật nhũ hố chất béo để hấp thụ qua thành ruột Trypsin dịch tụy thủy phân protein thành albumin aminoacid Mật làm tăng nhu động ruột 1.3.2 Công dụng – Cách dùng 1.3.2.1 Công dụng Người ta thường dùng Cà tím trường hợp thiếu máu, tạng lao (tràng nhạc), táo bón, giảm niệu, tim dễ kích thích; dùng chữa chứng xuất huyết (đại tiện máu, phụ nữ rong huyết, tiểu máu, lỵ máu), chữa sưng tấy, làm giảm cholesterol máu, giúp ăn ngon, trị đau gan, trợ tim Lá trị viêm phế quản, bí tiểu; trênin vitro, chống siêu khuẩn R.D; dùng đắp để làm dễ chịu vết bỏng, áp xe, bệnh nấm, trĩ Hột lợi đàm, trị hen suyễn ho khan Rễ trị suyễn, phấn khích Delphinidin (trong quả) chống giai đoạn truyền lan ung thư fibrosarcom HT-1080 SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -10- 1.3.2.2 Cách dùng:  Chữa phụ nữ huyết hư, da vàng Lấy Cà già bổ phơi khơ bóng râm khơ, tán bột mịn, ngày uống lần, lần 8g chiêu với rượu hâm nóng Cần uống liền dài ngày  Chữa đại, tiểu tiện, đường tiêu hóa máu Lấy Cà già vàng, tán bột mịn, ngày uống lần, lần uống 8g hòa với giấm pha loãng  Chữa đàm nhiệt, viêm phế quản cấp, táo bón Lấy Cà tím 500g đem thái dọc, gừng tươi lát, tỏi củ nghiền nhuyễn Sau trộn với nước tương, dầu, muối, đường chưng cách thủy Ăn hết ngày Mỗi ngày ăn lần, cần ăn 5-7 ngày liền  Chữa ho lâu năm không khỏi Cà tươi 30-60g, nấu chín cho mật ong vào vừa đủ nấu lại Ngày ăn lần (theo Ẩm thực phương Đông trị bệnh Hồng Minh Viễn năm 1998 Trung Quốc)  Chữa hoàng đản (chứng viêm gan vàng da) Lấy Cà tím thái miếng, trộn lẫn gạo nấu thành cơm ăn ngày đến tuần  Chữa bệnh da niêm mạc Bầm máu, lở loét, chảy máu lợi, chín mé tay, nứt đầu vú, lấy cà đốt thành than tán nhỏ lấy bôi vào chỗ đau  Chữa chứng đau bụng nữ (theo tạp chí Tropical doctor tháng 4/1982) Lấy Cà khô me chín, hai thứ lượng Cho vào 1.000ml nước (1 lít) đun sau 30 phút lọc lấy nước chia vài lần uống nóng  Chữa táo bón Đơng y cho táo bón có nhiều nguyên nhân thường âm suy nên rút vào thể, phân khô cứng.Chất xơ làm phân tăng thể tích khơng đóng tảng Chất nhầy làm phân trơn nhuận Người âm suy táo bón da không trơn nhuận Nếu dùng mỹ phẩm chăm sóc vỏ ngồi mà khơng ngăn chặn táo bón da khơng thể mịn màng tươi mát SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -31Hình 3.5 Đồ thị biểu diễn kết khảo sát tỷ lệ rắn – lỏng Qua hình 3.4, bảng 3.6 hình 3.5 ta thấy thể tích tăng lượng chất thu nhiều, đến 200ml lượng chất thu lớn (D=0,253) Như tỉ lệ R/L =10,011/200 hay R/L= 1/20 tỉ lệ tối ưu cho trình chiết Kết phù hợp với dịch chiết có màu đậm màu xanh đậm 3.3.2.2 Khảo sát thời gian chiết - Chuẩn bị mẫu: mẫu 10g nguyên liệu/200ml etanol 960 - Tiến hành chiết soxhlet mẫu 800C với khoảng thời gian khác nhau: 2giờ, 4giờ, 6giờ, 8giờ, 10 thu dịch chiết - Pha loãng dịch chiết 50 lần tiến hành đo UV-VIS Kết thể hình 3.6, bảng 3.7 hình 3.7 Kết phổ đồ UV-VIS (xem phụ lục 3.12, 3.13, 3.14, 3.15, 3.16) Hình 3.6 Dịch chiết với thời gian khác nhau: 2h, 4h, 6h, 8h, 10h Bảng 3.7 Kết khảo sát thời gian chiết m (gam) V (ml) t0C Thời gian Cảm quan Bước Mật độ sóng(nm) quang (Abs) 10,020 200 80 Màu vàng chanh 536 0,1664 10,011 200 80 Màu vàng chanh 536 0,1925 10,005 200 80 Màu xanh lơ 536 0,2421 10,002 200 80 Màu vàng chanh 536 0,2123 10,008 200 80 10 Màu vàng chanh 536 0,2090 SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -32- 0.3 Abs 0.25 0.2 0.15 0.1 0.05 0 10 12 Thời gian (giờ) Hình 3.7 Đồ thị biểu diến kết khảo sát thời gian chiết Kết thu hình 3.6, bảng 3.7 hình 3.7 cho thấy: Khi thời gian tăng lượng chất thu nhiều, đến 6h lượng chất thu lớn Như vậy, thời gian chiết tối ưu hợp chất vỏ Cà tím điều kiện 6h 3.3.3 Ảnh hưởng môi trường dịch chiết vỏ Cà tím etanol 3.3.3.1 Môi trường axit - Mẫu trắng: Lấy vào ống nghiệm khoảng ml dịch chiết vỏ Cà tím dung mơi etanol - Mẫu thử: Lấy ml dịch chiết vỏ Cà tím dung mơi etanol cho vào ống nghiệm, tiếp tục cho vào ống nghiệm khoảng 2-3 giọt H2SO4 lỗng ta thấy mẫu bị đục chứng tỏ H2SO4 loãng phản ứng với Morpholine (có tính bazơ) (hình 3.8) Hình 3.8 Mơi trường axit (Mẫu trắng mẫu thử) SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -33- 3.3.3.2 Môi trường bazơ - Mẫu trắng: Lấy vào ống nghiệm khoảng ml dịch chiết vỏ Cà tím dung mơi etanol - Mẫu thử: Lấy ml dịch chiết vỏ Cà tím dung mơi etanol cho vào ống nghiệm, tiếp tục cho vào ống nghiệm khoảng 2-3 giọt NaOH lỗng ta thấy mẫu bị đục chứng tỏ NaOH lỗng phản ứng với axit có dịch chiết nhexadecanoic acid; 9-Octadecenoic acid, (E)-; Phenol, 2,2’-methylenebis[6-(1,1dimethylethyl)-ethyl- ]…(hình 3.9) Hình 3.9 Mơi trường bazơ (Mẫu trắng mẫu thử) 3.3.4 Định danh thành phần hóa học hợp chất dịch chiết vỏ Cà tím 3.3.4.1 Định danh thành phần hóa học hợp chất dịch chiết vỏ Cà tím với dung mơi etanol GC-MS Cách tiến hành: - Cân xác 10g bột vỏ Cà tím khơ - Tiến hành chiết soxhlet 200ml etanol 800C với thời gian Ta thu dịch chiết - Sau gửi mẫu dịch chiết đo sắc ký khí ghép khối phổ GC-MS trung tâm kỹ thuật đo lường chất lượng – số – Ngô Quyền –TP Đà Nẵng để xác định thành phần hóa học hợp chất có dịch chiết Kết thể hình 3.10, hình 3.11 bảng 3.8 SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -34- Hình 3.10 Sắc kí đồ GC-MS mẫu dịch chiết vỏ Cà tím dung môi etanol SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -35- Hình 3.11 Kết phân tích phổ GC-MS dịch chiết vỏ Cà tím dung môi etanol Từ sắc ký đồ dịch chiết vỏ cà tím dung mơi etanol đối chiếu với thư viện chuẩn ta thu kết trình bày bảng 3.8 SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -36- Bảng 3.8 Thành phần hóa học hợp chất dịch chiết vỏ Cà tím với dung mơi etanol Thời TT gian lưu(tR) 7.981 Area Định danh % 9.69 2-furancarboxaldehyde,5- CTPT CTCT O C6H6O3 O HO (hydroxymethyl) 11.859 2.22 Tetradecane C14H30 12.298 4.99 Morpholine C4H9NO 15.606 3.30 Hexadecane C16H34 CH3 H3C O HN H3C CH3 CH3 18.825 2.07 Octadecane C18H38 21.150 6.41 n-hexadecanoic acid C16H32O2 O C18H36O2 H3C H3C CH3 OH 21.622 1.69 Hexadecanoic acid, ethyl ester O CH3 O 26.898 20.93 Ethanol,2-butoxy-, C18H39O7P photphat(3:1) 28.067 5.80 Phenol, 2,2’-methylenebis[6- C25H36O2 CH3 H3C OH OH CH3 H3C CH3 CH3 (1,1-dimethylethyl)-ethylH3C 10 34.864 4.30 Eicosane C20H42 CH3 H3C CH3 3.3.4.2 Định danh thành phần hóa học hợp chất dịch chiết vỏ Cà tím với dung môi chloroform GC-MS Cách tiến hành: Tương tự chiết dung môi etanol, dung môi chloroform ta chiết soxhlet 650C đo GC-MS ta có kết thể hình 3.12, hình 3.13 bảng 3.9 SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -37- Hình 3.12 Sắc ký đồ GC-MS mẫu dịch chiết vỏ Cà tím dung môi chloroform SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -38- SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -39- Hình 3.13 Kết phân tích phổ GC-MS dịch chiết vỏ Cà tím dung môi chloroform Từ sắc ký đồ dịch chiết vỏ Cà tím dung mơi chloroform đối chiếu thư viện phổ chuẩn ta thu kết trình bày bảng 3.9 Bảng 3.9 Thành phần hóa học hợp chất dịch chiết vỏ Cà tím với dung mơi chloroform Thời TT gian lưu(tR) Area % Định danh CTPT CTCT H3C 15.592 0.01 Hexadecane C16H34 17.257 0.02 Heptadecane C17H36 18.816 0.04 Octadecane C18H38 H3C 19.425 0.03 Bicyclo[3.1.1]heptane,2,6 C10H18 H3C H3C CH3 H3C CH3 CH3 CH3 CH3 ,6-trimethyl,(1.alpha.,2.beta.,5.alpha.) 20.288 0.09 Nonadecane C19H40 20.668 0.03 Hexadecanoic acid, C17H34O2 21.187 0.98 n-Hexadecanoic acid CH3 O H3C methyl ester CH3 O C16H32O2 O CH3 OH SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -408 21.684 0.30 Eicosane C20H42 23.013 0.49 Heptadecane C17H36 10 23.554 0.34 1-Eicosene C20H40 H3C C18H34O2 H3C 11 23.833 0.76 9-Octadecenoic acid, (E)- H3C CH3 H3C CH3 CH2 OH O 12 24.287 0.84 Docosane C22H46 13 25.503 0.96 Pentadecane, 8-hexyl- C21H44 CH3 H3C CH3 H3C CH3 14 26.675 1.29 Tetracosane C24H50 H3C 15 27.800 1.58 Pentacosane C25H52 H3C 16 28.883 2.91 Hexacosane C26H54 17 29.925 2.56 Heptacosane C27H56 H3C 18 30.938 2.79 Octacosane C28H58 H3C CH3 CH3 CH3 H3C CH3 CH3 19 32.040 1.99 Heptadecan, 9-octyl C25H52 H3C CH3 CH3 CH3 20 33.327 2.10 Triacontane C30H62 21 34.860 2.74 Hentriacontane C31H64 H3C 22 36.704 1.48 Dotriacontane C32H66 H3C 23 38.997 1.74 Tetratriacontane C34H70 H3C 24 41.757 0.94 Pentatricontane C35H72 H3C 25 45.204 0.66 Tritetracontane C43H88 H3C H3C CH3 CH3 CH3 CH3 Nhận xét: Kết đo GC-MS dịch chiết vỏ Cà tím dung mơi etanol chất có hàm lượng cao Ethanol,2-butoxy-, photphat (3:1) với 20.93%, cịn dung mơi chloroform hàm lượng Hexacosane cao với 2.91% SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN CH3 -41- Kết đo GC-MS dịch chiết vỏ Cà tím dung mơi etanol chloroform có ankan, acid, este cụ thể có hợp chất: Hexadecan, Octadecan, Eicosane, n-hexadecanoic acid, chiết dung môi etanol cho hàm lượng chất cao dung môi chloroform Chiết dung mơi etanol cho ankan có số cacbon từ 20C trở xuống, chiết dung mơi chloroform cho đa số ankan có số cacbon lớn 20C Ngoài ra, chiết vỏ Cà tím dung mơi etanol thu hợp chất phenol hợp chất chứa dị tố vòng benzen 3.3.5 Thử hoạt tính sinh học Lấy mẫu dịch chiết đem cô quay chân không thu cắn gửi mẫu đo hoạt tính sinh học Viện Hóa Học – 18 Hoàng Quốc Việt – Cầu Giấy – Hà Nội để thử hoạt tính kháng sinh hoạt tính chống oxy hóa DPPH 3.3.5.1 Thử hoạt tính kháng sinh Kết thử hoạt tính kháng sinh thể hình 3.14 Hình 3.14 Phiếu kết thử hoạt tính kháng sinh SVTH: LÊ VĂN TIẾN GVHD: ThS ĐỖ THỊ THÚY VÂN -42- Như mẫu thử khơng có hoạt tính kháng chủng vi sinh vật với nồng độ < 128g/ml 3.3.5.2 Thử hoạt tính chống oxy hóa DPPH Kết thử hoạt tính chống oxy hóa DPPH thể hình 3.15 Hình 3.15 Phiếu kết thử hoạt tính chống oxy hóa DPPH Như mẫu thử khơng có hoạt tính chống oxy hóa DPPH với nồng độ