Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Nghiên cứu về Homestay tại đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, là một chủ đề mới mẻ trong lĩnh vực khoa học Mặc dù vậy, Việt Nam đã có một số công trình nghiên cứu liên quan đến du lịch Homestay, cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng đối với loại hình du lịch này.
Một số công trình nghiên cứu về loại hình du lịch Homestay Việt Nam:
Tổng cục Du lịch Việt Nam đã thực hiện một nghiên cứu khoa học cấp bộ về du lịch Homestay, tập trung vào việc thu thập và tổng hợp kinh nghiệm phát triển loại hình này từ các quốc gia và khu vực khác nhau trên thế giới Nghiên cứu không chỉ xem xét các mô hình thành công mà còn cả những thất bại, từ đó lựa chọn những điểm phù hợp để đề xuất và áp dụng vào điều kiện thực tế của Việt Nam.
Tác giả Võ Quế trong “Du lịch cộng đồng – lý thuyết và vận dụng” (năm
Năm 2006, tác giả đã tiến hành phân tích và nghiên cứu lý thuyết phát triển du lịch dựa vào cộng đồng, bao gồm khái niệm, mục tiêu, ý nghĩa, điều kiện, nguyên tắc và tiêu chí tham gia Từ đó, tác giả cũng nghiên cứu mô hình phát triển du lịch dựa vào cộng đồng tại khu vực châu Á và một số khu sinh thái trong nước.
Du lịch bền vững, theo nghiên cứu của Nguyễn Đình Hòa và Vũ Văn Hiếu năm 2001, chỉ có thể được thực hiện hiệu quả khi cộng đồng địa phương tham gia tích cực vào ngành du lịch Việc áp dụng các nguyên tắc phát triển bền vững sẽ góp phần nâng cao chất lượng trải nghiệm du lịch và bảo vệ môi trường.
Tài liệu “Hướng dẫn vận hành Du lịch lưu trú tại nhà dân” do Tổng cục Du lịch phát hành năm 2013, được EU tài trợ, nhằm nâng cao năng lực cho người điều hành Homestay ở các khu vực nông thôn hẻo lánh Việt Nam Chương trình này tập trung vào việc cải thiện chuẩn điều hành Homestay, đồng thời tạo ra việc làm và thu nhập cho cộng đồng địa phương.
Nghiên cứu của Lê Thị Hiền Thanh (2008) về điều kiện phát triển du lịch Homestay ở Sa Pa, Lào Cai, đã chỉ ra tiềm năng và thách thức trong việc phát triển loại hình du lịch này, góp phần nâng cao trải nghiệm của du khách và phát triển kinh tế địa phương.
“Phát triển du lịch Homestay tại xã Việt Hải- Cát Bà” của tác giả Nguyễn Thị Huệ
Vào năm 2012, tác giả Nguyễn Thị Hồng Vân đã thực hiện đề tài “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất một số giải pháp phát triển du lịch Homestay ở Mộc Châu” (2013), tập trung vào việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn về du lịch Homestay Bài viết đã chỉ ra các điều kiện cần thiết để phát triển loại hình du lịch này và đánh giá tình hình phát triển Homestay tại một số địa phương ở Việt Nam Dựa trên những phân tích đó, tác giả đã đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm thúc đẩy sự phát triển du lịch Homestay tại từng khu vực.
Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu tập trung vào việc tổng hợp cơ sở lý luận về du lịch Homestay, phân tích những đặc điểm nổi bật của loại hình du lịch này cũng như đặc điểm của khách du lịch tham gia trải nghiệm Homestay.
Đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi, sở hữu tiềm năng to lớn cho phát triển du lịch Homestay nhờ vào cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và văn hóa địa phương phong phú Tuy nhiên, thực trạng phát triển loại hình du lịch này vẫn còn nhiều hạn chế, cần được cải thiện Để thúc đẩy du lịch Homestay tại đảo Lý Sơn, cần đề xuất các giải pháp như nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng cường quảng bá và phát triển hạ tầng du lịch, đồng thời khuyến khích cộng đồng địa phương tham gia vào hoạt động du lịch bền vững.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thống kê mô tả
Dữ liệu mô tả bao gồm các thông số định lượng như tần số, tỷ lệ, số lần lựa chọn, giá trị thấp nhất, giá trị cao nhất, giá trị trung bình và độ lệch chuẩn Những chỉ số này cung cấp cái nhìn tổng quan về đặc điểm của dữ liệu và giúp phân tích hiệu quả hơn.
Bài viết này tập trung vào việc thu thập và phân tích dữ liệu từ các đối tượng liên quan đến du lịch Homestay tại đảo Lý Sơn, bao gồm chính quyền địa phương, cộng đồng, khách du lịch và các công ty du lịch Qua quá trình xử lý số liệu, chúng tôi rút ra những kết luận và đánh giá có giá trị thực tiễn cao về tiềm năng phát triển du lịch tại khu vực này.
5.2 Phương pháp thu thập, phân tích và tổng hợp dữ liệu
Là phương pháp cần thiết trong việc tiếp cận vấn đề nghiên cứu Người viết sử dụng 2 phương pháp thu thập dữ liệu là sơ cấp và thứ cấp
Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp thông qua bảng câu hỏi điều tra từ bốn đối tượng chính: cộng đồng địa phương, chính quyền địa phương, khách du lịch và các công ty du lịch, cho phép tác giả thu thập trực tiếp thông tin cần thiết để phục vụ cho nghiên cứu.
Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp, bao gồm số lượng khách du lịch, hộ dân, doanh thu, thu nhập bình quân và thời gian hoạt động, cho phép tác giả phân tích và nhận diện các vấn đề liên quan đến nghiên cứu du lịch Homestay tại đảo Lý Sơn Việc sử dụng các số liệu thống kê này không chỉ giúp thể hiện thực trạng hiện nay tại đảo mà còn làm cho nghiên cứu trở nên cụ thể, chính xác, kịp thời và có tính khoa học cao hơn.
Dựa trên các tài liệu đã thu thập và kết quả phân tích, việc tổng hợp sẽ tạo ra một tài liệu toàn diện và khái quát về chủ đề nghiên cứu.
Phương pháp thực địa
Phương pháp này cho phép tiếp cận vấn đề một cách chủ động và trực quan, giúp kiểm tra và đánh giá một cách chính xác nhằm đạt được cái nhìn toàn diện về các đối tượng nghiên cứu Các hoạt động chính khi áp dụng phương pháp này bao gồm việc thực hiện các bước cần thiết để thu thập và phân tích dữ liệu một cách hiệu quả.
Chụp ảnh tại các địa nghiên cứu
Gặp gỡ và trao đổi với chính quyền địa phương, các cơ quan quản lý tài nguyên, hải quan quốc phòng, cũng như các cơ quan quản lý chuyên ngành và cộng đồng địa phương là rất quan trọng để thúc đẩy sự hợp tác và phát triển bền vững.
Trong quá trình nghiên cứu người viết sẽ đi thực địa tại đảo Lý Sơn – Quảng Ngãi để có thể thu thập được nhiều thông tin bổ ích.
Đóng góp của khóa luận
Bài viết này tổng quan về du lịch Homestay và thực tiễn phát triển mô hình này tại đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi, nhằm đề xuất các giải pháp cho sự phát triển bền vững Nghiên cứu sẽ cung cấp tài liệu tham khảo hữu ích cho những ai quan tâm đến du lịch Homestay, đồng thời hỗ trợ các công ty lữ hành trong việc phát triển loại hình du lịch này Qua đó, nghiên cứu cũng giúp khám phá sâu hơn về thực trạng phát triển du lịch Homestay tại đảo Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.
Thông tin từ khóa luận có thể được sử dụng làm tài liệu cho các cơ quan và Ban quản lý ở các cấp nhằm tìm ra giải pháp khắc phục những hạn chế, đồng thời nâng cao hiệu quả của mô hình du lịch Homestay tại đảo Lý Sơn – Quảng Ngãi.
Nội dung kết cấu đề tài
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục, khóa luận gồm ba chương:
Chương 1 Cơ sở lí luận và thực tiễn về loại hình du lịch Homestay
Chương 2 Thực trạng phát triển du lịch Homestay tại đảo Lý Sơn
Chương 3 Một số giải pháp phát triển loại hình du lịch Homestay tại đảo Lý Sơn – Quảng Ngãi.
6
Cơ sở lý luận
1.1.1 Khái niệm du lịch Homestay
Du lịch Homestay là một khái niệm mới mẻ, không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới, đang được thảo luận và hiểu theo nhiều cách khác nhau, thường được gọi là “du lịch nghỉ tại gia” hay “du lịch ở nhà dân” Đây không chỉ là một phương thức lưu trú mà đã phát triển thành một loại hình du lịch độc đáo, với mục đích chính là cho du khách trải nghiệm cuộc sống tại nhà dân bản địa, từ đó khám phá những nét văn hóa đặc sắc của địa phương Nhà dân không chỉ đơn thuần là nơi lưu trú mà còn trở thành một tài nguyên du lịch nhân văn hấp dẫn.
Tại Việt Nam, loại hình du lịch này đang ngày càng phát triển, với nhiều khái niệm được các tác giả trình bày trên các tạp chí và bài viết.
Theo Vũ Lê Minh, homestay là hình thức du lịch bền vững giúp quảng bá văn hóa, con người và cảnh đẹp một cách chân thật, đồng thời rút ngắn khoảng cách giữa khách du lịch và cư dân địa phương Hình thức du lịch này đặc biệt phù hợp với Việt Nam, một quốc gia đa văn hóa.
Homestay là hình thức du lịch cho phép du khách nghỉ ngơi và sinh hoạt cùng với cư dân địa phương trong chính ngôi nhà của họ Qua đó, du khách có cơ hội trải nghiệm cuộc sống và tìm hiểu văn hóa đặc trưng của từng vùng miền một cách sâu sắc nhất.
Homestay là hình thức du lịch cho phép du khách sống chung và trải nghiệm cuộc sống cùng người dân địa phương, như một thành viên trong gia đình Qua những hoạt động tập thể, du khách có cơ hội khám phá và cảm nhận sâu sắc các giá trị văn hóa và lối sống đặc trưng của vùng đất mà họ đang khám phá.
Du lịch Homestay là hình thức du lịch cho phép bạn ăn, ngủ, vui chơi và học hỏi tại nhà của người dân địa phương, mang đến cơ hội trải nghiệm văn hóa và phong tục tập quán độc đáo Đây là lựa chọn lý tưởng cho những ai yêu thích khám phá và tìm hiểu sâu về các nền văn hóa khác nhau trong suốt chuyến đi của mình.
Theo nghị định số 92/2007/NĐ-CP, ngày 01 tháng 6 năm 2007, nhà ở cho khách du lịch thuê (Homestay) được định nghĩa là nơi sinh sống của chủ sở hữu hoặc người sử dụng hợp pháp, được trang bị tiện nghi cho khách lưu trú và có thể cung cấp các dịch vụ khác tùy theo khả năng của chủ nhà.
Du lịch Homestay là hình thức du lịch cho phép du khách sống cùng và sinh hoạt với người dân địa phương, từ đó hiểu rõ hơn về văn hóa bản địa Hình thức này rất phù hợp cho những ai yêu thích trải nghiệm cuộc sống, hòa mình vào thiên nhiên và muốn thử thách bản thân trong một môi trường sống mới lạ.
Homestay là hình thức du lịch giúp bạn tìm về những vùng quê yên bình, nơi có không gian thoáng đãng và thiên nhiên thơ mộng, để giải tỏa căng thẳng từ cuộc sống đô thị Du lịch Homestay không chỉ mang lại trải nghiệm mới mẻ mà còn giúp bạn yêu quý những điều giản dị, khám phá những mảnh đất chưa được biết đến, nơi không có danh hiệu di sản kiến trúc hay kỳ quan thiên nhiên văn hóa.
1.1.2 Đặc điểm của du lịch Homestay
Là những du khách thích khám phá, trải nghiệm và tìm hiểu về phong tục tập quán của người dân địa phương
Nhiều nghiên cứu của các chuyên gia du lịch cho thấy rằng du khách yêu thích hình thức du lịch Homestay chủ yếu là người trẻ tuổi hoặc những người đã đến Việt Nam nhiều lần Họ thường tự túc trong việc khám phá và ít khi sử dụng dịch vụ của các công ty du lịch.
Du lịch Homestay đang trở thành xu hướng mới tại Việt Nam, thu hút cả khách nội địa và quốc tế Đặc biệt, nhiều du khách nước ngoài, chủ yếu là giới trẻ từ các nước phương Tây, tìm đến hình thức du lịch này để khám phá văn hóa và đời sống thực của người dân Việt Nam Phần lớn trong số họ là sinh viên chuyên ngành Châu Á học tại các trường đại học ở Mỹ và Pháp Tuy nhiên, hiện nay, việc du lịch Homestay chủ yếu diễn ra một cách tự phát và không thường xuyên.
Hà Lan đã trở thành điểm đến lý tưởng cho việc kết hợp du lịch và học tập, đặc biệt là hình thức du lịch Homestay Với sự phong phú trong trải nghiệm, du lịch Homestay cho phép giới trẻ không chỉ thăm gia đình mà còn khám phá văn hóa và cảnh đẹp địa phương Qua những chuyến đi này, các bạn trẻ có cơ hội học hỏi nhiều điều bổ ích, giao lưu với bạn bè từ khắp nơi trên thế giới, và cải thiện kỹ năng ngôn ngữ của mình.
Du lịch Homestay thu hút nhiều du khách Châu Âu, đặc biệt là những người trung niên có mức sống khá giả, muốn trải nghiệm môi trường du lịch khám phá Họ rất thích tham gia vào các bữa cơm gia đình người Việt, thưởng thức ẩm thực ba miền, và tham gia vào các hoạt động như gặt lúa, giăng câu, bắt cá, thu hoạch trái cây, làm bánh và đi chợ.
Loại hình này thu hút khách thành phố đang tìm kiếm không gian yên tĩnh để giải tỏa căng thẳng, cũng như những người muốn tìm một môi trường sống mới để thích nghi.
1.1.2.2 Phương thức tổ chức của loại hình du lịch Homestay
Du lịch Homestay đặc trưng bởi phương thức "3 cùng": cùng ăn, cùng ở, cùng sinh hoạt Khách du lịch sẽ ở tại nhà dân địa phương, trải nghiệm cuộc sống hàng ngày và tham gia vào các hoạt động gia đình cũng như lễ hội địa phương Hình thức này cho phép du khách khám phá vẻ đẹp hoang sơ của thiên nhiên và tìm hiểu văn hóa đặc sắc của cộng đồng bản địa Họ sẽ tham gia vào các công việc như nấu ăn, bắt cá, làm bánh, hòa nhập như những thành viên trong gia đình Homestay thường diễn ra tại các khu vực tài nguyên hoang dã và cộng đồng có nền văn hóa phong phú, nơi không đủ điều kiện xây dựng khách sạn hay nhà nghỉ.
Cơ sở thực tiễn
1.2.1 Lịch sử phát triển loại hình du lịch Homestay trên thế giới và ở Việt Nam 1.2.1.1 Quá trình phát triển du lịch Homestay trên thế giới
Du lịch Homestay dựa vào cộng đồng bắt nguồn từ du lịch làng bản vào năm 1970, khi khách du lịch tìm hiểu phong tục tập quán và cuộc sống hoang dã tại các vùng núi rừng Những chuyến đi này thường diễn ra ở những khu vực thiên nhiên hoang sơ, với hệ sinh thái đa dạng nhưng điều kiện sinh hoạt khó khăn Du khách thường cần sự hỗ trợ từ người dân địa phương, như hướng dẫn viên, chỗ nghỉ qua đêm và thực phẩm, tạo nên nền tảng cho sự phát triển du lịch cộng đồng Homestay Đến năm 1980, nhiều slogan ấn tượng đã xuất hiện, như “Hãy mở cánh cửa nhà bạn ra với thế giới và thế giới sẽ trở thành ngôi nhà của bạn” và “Hãy là thành viên của gia đình chúng tôi nhé”, khuyến khích sự kết nối giữa du khách và người dân bản xứ.
Du lịch Homestay, với sự tham gia của cộng đồng địa phương, đã phát triển mạnh mẽ ở các quốc gia du lịch phát triển như Châu Âu, Châu Mỹ và Châu Úc Xu hướng này không chỉ giới hạn trong một khu vực mà đã lan rộng, tạo ra sự phong phú và đa dạng trong các sản phẩm, dịch vụ phục vụ khách du lịch Vào những năm 80-90 của thế kỷ trước, du lịch Homestay bắt đầu bùng nổ ở nhiều nước phát triển như Châu Phi, Châu Úc và Châu Mỹ La Tinh Hiện nay, xu hướng này cũng đã lan tỏa mạnh mẽ đến các nước Châu Á, đặc biệt là trong khu vực ASEAN như Indonesia, Philippines và Thái Lan.
1.2.1.2 Sự phát triển của du lịch Homestay tại Việt Nam
Du lịch Homestay tại Việt Nam bắt đầu thu hút sự chú ý từ năm 1995 với chương trình tàu Thanh niên Đông Nam Á cập cảng Thành phố Hồ Chí Minh Đến năm 1997, hình thức du lịch này dần phát triển và sau hơn một thập kỷ, Homestay đã khẳng định được vị thế vững chắc trong ngành du lịch quốc gia và quốc tế.
Năm 2002, Việt Nam chào đón du khách từ Nhật Bản, Thái Lan và Mỹ thông qua con tàu Thanh niên Đông Nam Á, với các ngôi nhà cổ gần 100 năm tuổi trên đường Trần Hưng Đạo, quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh là điểm đến chính Du khách đã có những trải nghiệm độc đáo về đất nước và con người Việt Nam Đến năm 2006, du lịch Homestay bắt đầu phát triển mạnh mẽ, thu hút đông đảo khách du lịch và mang lại lợi ích kinh tế cao cho ngành du lịch Việt Nam.
Cho đến nay tuy loại hình du lịch Homestay còn khá mới mẻ nhưng cũng đã có rất nhiều công ty du lịch tham gia khai thác
Sinh Café – sinhcafetourist.com.vn
Trekking Travel – trekkingtravel.com.vn
Benthanh Tourist - www.benthanhtourist.com.vn
Sai Gon Tourist - www.saigontourist.hochiminhcity.gov.vn
Viet Travel - www.vietravel.com.vn
Trang trại Vinh Sang - www.vinhsang.com.vn
Loại hình du lịch Homestay hiện nay đã phát triển khắp cả 3 miền Bắc, Trung, Nam
Tại miền Bắc: Homestay Sa Pa, Lai Châu, Hà Giang, Hải Phòng…
Tại miền Trung: Homestay Đà Nẵng, Hội An, Nha Trang, Đà Lạt…
Tại miền Nam: Homestay TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Long An…
Chương 1 của bài nghiên cứu cung cấp cơ sở lý thuyết về dịch vụ Homestay, bao gồm khái niệm, đặc điểm và điều kiện phát triển, cùng với các tiêu chuẩn và mục tiêu trong lĩnh vực này Qua việc tìm hiểu lịch sử phát triển của du lịch Homestay trên thế giới và tại Việt Nam, chúng ta có cái nhìn tổng quan về loại hình du lịch này Những thông tin này sẽ là nền tảng vững chắc để tiến hành nghiên cứu thực tế và đánh giá chất lượng dịch vụ Homestay tại đảo Lý Sơn.
17
Tổng quan về du lịch huyện đảo Lý Sơn – Tỉnh Quảng Ngãi
Lý Sơn, huyện đảo duy nhất của tỉnh Quảng Ngãi, nằm ở phía Đông Bắc tỉnh và cách đất liền 15 hải lý (30km) Toàn bộ lãnh thổ của huyện đảo này có vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ và hấp dẫn, thu hút du khách đến khám phá.
Vị trí địa lý từ 15°0'32" đến 15°0'38" vĩ độ Bắc và 109°0'5" đến 109°0'14" kinh độ Đông, là điểm quan trọng nằm ngay cửa ngõ khu kinh tế Dung Quất và miền Trung, kết nối chặt chẽ với các khu vực phát triển kinh tế trọng điểm của tỉnh Lý Sơn, cùng với khu du lịch Mỹ Khê và Sa Huỳnh, tạo thành ba đỉnh của tam giác, có tiềm năng hình thành các khu du lịch biển quy mô lớn trong tương lai.
Vị thế chiến lược của huyện đảo Lý Sơn đã biến nơi đây thành đơn vị hành chính tiên phong, góp phần quan trọng trong việc bảo đảm an ninh và chủ quyền quốc gia trên biển Đồng thời, Lý Sơn cũng sở hữu nhiều điều kiện thuận lợi để thúc đẩy nhanh chóng sự phát triển kinh tế - xã hội trong những năm tới.
Lý Sơn, hình thành từ hàng triệu năm trước, là kết quả của hoạt động phun trào nham thạch từ núi lửa, đã nâng cao các lớp đá trầm tích lên khỏi mặt nước biển.
Lý Sơn, công viên địa chất toàn cầu đầu tiên tại Việt Nam, nổi bật với địa chất và thiên nhiên độc đáo Người dân nơi đây mang trong mình nét đặc trưng, dịu dàng hơn so với các vùng biển khác của Quảng Ngãi Hòn đảo này có địa hình như năm ngọn núi nhô cao giữa biển, với độ cao trung bình 20-30m so với mực nước biển và không có sông lớn, tạo nên cảnh quan tương đối bằng phẳng.
Lý Sơn nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, với lượng nắng trung bình cao nhất trong các đảo ven bờ Việt Nam, đạt 2430,3 giờ/năm Thời gian lý tưởng để tham quan đảo là từ tháng 3 đến tháng 8, khi thời tiết khô ráo và mát mẻ, biển rất đẹp Mùa mưa kéo dài từ tháng 9 đến tháng 2 năm sau, với lượng mưa khoảng 2260mm/năm Độ ẩm không khí cao, khoảng 85%, và tốc độ gió trung bình là 1,5m/s.
8, nhưng đẹp nhất vẫn là những tháng mùa xuân từ tháng 1 đến tháng 4
Tài nguyên nước là yếu tố thiết yếu cho sinh hoạt của cư dân và du khách trên đảo Lý Sơn Xung quanh đảo là biển cả trong xanh, giàu tài nguyên hải sản như tôm, ốc, ghẹ và nhiều loại cá, san hô Với mực nước chỉ hơn 50cm, nước biển ở đây rất trong lành và có sự giao thoa giữa hai dòng nước nóng và lạnh.
Đảo Lý Sơn sở hữu nguồn tài nguyên động thực vật phong phú, bao gồm rong, tảo và trữ lượng hải sản dồi dào Những nguồn tài nguyên này không chỉ cung cấp nguyên liệu cho ngành chế biến hải sản mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác và nuôi trồng thủy sản.
Lý Sơn, nổi tiếng với nghề trồng hành và tỏi, còn là điểm đến hấp dẫn với nghề đánh bắt và nuôi trồng thủy hải sản đa dạng như sò điệp, trai, ốc hương, cua, ghẹ và đặc biệt là cua Huỳnh Đế Nghề cá không chỉ là nguồn thu nhập chính mà còn góp phần vào nền kinh tế của ngư dân nơi đây.
Các di tích lịch sử văn hóa
Lý Sơn, với tiềm năng văn hóa phong phú, nổi bật với các di tích lịch sử quan trọng, đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho cả nhà nghiên cứu và du khách Hòn đảo này sở hữu 03 di tích lịch sử cấp quốc gia và 07 di tích cấp tỉnh, trong đó Đình làng An Hải là một ví dụ tiêu biểu Được xây dựng vào năm 1820 theo phong cách kiến trúc thời Nguyễn, Đình An Hải bao gồm ba phần: Đình Thượng, Đình Trung và Đình Hạ, với nghệ thuật chạm khắc gỗ độc đáo Ngoài ra, đình còn có kỹ thuật đắp nổi tinh xảo và gắn liền với các công trình văn hóa khác như nhà thờ thất tộc và miếu Bùi Ta Hán Đình An Hải không chỉ là công trình kiến trúc lâu đời nhất trên đảo mà còn thể hiện sự hòa quyện giữa văn hóa Chăm và văn hóa Đại Việt, tạo nên nét đặc trưng văn hóa độc đáo của Lý Sơn.
Di tích đình làng An Hải đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích lịch sử văn hóa quốc gia theo Quyết định số 985 – QĐ/VH vào ngày 7 tháng 5 năm 1997.
Ngày 28/04/2013 đình làng An Hải được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản lịch sử văn hóa cấp quốc gia
Chùa Hang, còn gọi là Thiên Khổng Thạch Tự, nằm ở phía Đông Bắc đảo Lý Sơn, dưới chân núi Thới Lới, là di tích cấp quốc gia có giá trị lịch sử và văn hóa Được xây dựng cách đây khoảng 400 năm, chùa là minh chứng cho quá trình khai phá và xây dựng đảo của cư dân Đại Việt, với nhiều ngóc ngách kỳ thú như "đường lên trời" và "đường xuống địa ngục" Vị trí thơ mộng bên biển cả và chân núi Thới Lới khiến Chùa Hang trở thành điểm dừng chân lý tưởng cho du khách Âm Linh Tự, cũng là di tích cấp quốc gia, tọa lạc tại thôn Tây xã An Vĩnh, huyện Lý Sơn, thờ tự đội hùng binh Hoàng Sa, được xây dựng vào giữa thế kỷ XVII Đây là di tích quan trọng chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, ghi nhớ công lao của những người lính Hoàng Sa đã hy sinh trong các chuyến hải trình gian nan Di tích này phản ánh sự gắn bó giữa quần đảo Hoàng Sa với đất liền dưới triều đại Chúa Nguyễn và Triều Nguyễn, khi triều đình giao trách nhiệm khai thác và bảo vệ cho đội Hoàng Sa tại Lý Sơn.
Nhà thờ Phạm Quang Ảnh, di tích cấp tỉnh, là nơi thờ tự đội trưởng Phạm Quang Ảnh, người hy sinh trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền Việt Nam trên quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa Được xây dựng giữa thế kỷ XVII, nhà thờ có bố cục phối thờ với dòng họ tổ tiên, mang lại giá trị giáo dục lớn cho thế hệ hiện tại và tương lai về tinh thần yêu nước, yêu quê hương, dân tộc, và chủ quyền của đất nước Việt Nam tại quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa.
Nhà thờ Võ Văn Khiết (di tích cấp tỉnh): Là nơi thờ tự đội trưởng đội Hoàng
Sa Võ Văn Khiết đã hy sinh trong nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền Việt Nam tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa Cha của ông, Võ Văn Thắm, là lý trưởng làng An Vĩnh, đã xin triều đình cho xây dựng đền thờ Võ Văn Khiết tại xóm Vĩnh Thành, xã An Vĩnh, huyện Lý Sơn Ngôi đền, thuộc dòng họ Võ, được dân gian gọi là miếu ông Thắm, được xây dựng vào cuối triều Gia Long theo lời kể của những người già trong tộc.
Di tích đền thờ cá ông Lăng Chánh (di tích cấp tỉnh): Nằm ở thôn Đông xã
Di tích An Vĩnh huyện Lý Sơn, nằm sát bờ biển, được xây dựng vào thời Minh Mạng và là một tín ngưỡng quan trọng của ngư dân Lý Sơn Theo truyền thuyết, người Việt coi cá ông là hóa thân từ mảnh áo Cà Sa của Phật bà Quan Âm, người đã xé áo thành muôn mảnh thả xuống biển và hóa phép thành cá ông Bà còn ban cho cá ông bộ xương lớn và phép thuật để bơi lội nhanh chóng, nhằm cứu giúp ngư dân gặp nạn Hiện nay, tại đây và nhiều lăng cá ông trên đảo Lý Sơn vẫn còn lưu giữ nhiều bộ xương cá ông khổng lồ.
Thực trạng phát triển du lịch Homestay ở Lý Sơn
Để đánh giá thực trạng phát triển du lịch Homestay tại Lý Sơn, chúng tôi đã tiến hành khảo sát với 110 phiếu điều tra tại các cơ sở lưu trú Homestay trong huyện Đối tượng khách du lịch chủ yếu là khách lẻ và đoàn tự túc.
2.2.1 Thời điểm đi du lịch
Biểu đồ 2.1: Thời điểm đi du lịch tại Lý Sơn
(Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả)
Thời điểm lý tưởng để du lịch đến đảo Lý Sơn thường rơi vào cuối tuần và cuối tháng, với tỷ lệ khách du lịch chiếm 51.96%, hoặc vào các dịp lễ với 31.37% Những khoảng thời gian này thuận lợi hơn cho du khách do có nhiều thời gian rảnh rỗi Ngược lại, vào cuối năm, lượng khách đến Lý Sơn giảm chỉ còn 6.86% do thời tiết mưa không thuận lợi cho việc di chuyển Để thu hút khách du lịch vào các dịp khác, cần phát triển du lịch homestay và tạo thêm nhiều chương trình hấp dẫn, dịch vụ mới lạ.
2.2.2 Số lần du khách đến Lý Sơn
Biểu đồ 2.2 Số lần du lịch tại đảo Lý Sơn
(Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả)
Từ biểu đồ 2.2 cho thấy, khách du lịch đến Lý Sơn lần đầu tiên chiếm 70.59%, từ 2 – 3 lần chiếm 25.49% và trên 3 lần chiếm 3.92% Điều này cho thấy,
Lý Sơn vẫn thiếu các dịch vụ hấp dẫn để thu hút du khách quay trở lại, ngoài vẻ đẹp tự nhiên của mình Chính vì vậy, sự hợp tác giữa chính quyền, cộng đồng địa phương và các công ty du lịch là cần thiết để phát triển các chương trình du lịch hấp dẫn, nhằm khuyến khích du khách trở lại hòn đảo này.
Hiện nay, huyện Lý Sơn có hơn 50 cơ sở lưu trú kinh doanh dịch vụ Homestay, trong đó chỉ có 23 cơ sở đạt tiêu chuẩn và được Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch công nhận 27 cơ sở còn lại đang trong quá trình bổ sung giấy tờ và nâng cấp dịch vụ để được công nhận.
Bảng 2.3: Địa chỉ các đơn vị kinh doanh dịch vụ Homestay
STT TÊN ĐỊA CHỈ ĐIỆN
1 Homestay Bùi Minh Đảo bé Lý Sơn 01657452175
2 Homestay Chị Sáu Đảo bé Lý Sơn 01677852723
3 Homestay Lê Quang Đảo bé Lý Sơn 0976423106
4 Homestay Dương Văn Minh Thôn Đông, Xã An Hải 0965089712
5 Homestay Chị Tý Thôn Đông, Xã An Hải 0984437864
6 Homestay Hồng Phúc Thôn Tây, Xã An Vĩnh 01684063077
7 Homestay Phan Thanh Chí Thôn Tây, Xã An Vĩnh 01663561902
8 Homestay Đặng Quang Lệnh Thôn Tây, Xã An Vĩnh 01689327167
9 Homestay Loan Anh Thôn Tây, Xã An Vĩnh 01692846680
10 Homestay Anh Cử Thôn Đông, Xã An Vĩnh 0985614623
11 Homestay Thu Hồng Thôn Tây, Xã An Vinh 0988030977
12 Homestay Út Quyên Thôn Tây, Xã An Vĩnh 0972731149
13 Homestay Anh Nhân Thôn Đông, Xã An Vĩnh 01677573395
14 Homestay Chị Hường Thôn Tây, Xã An Vĩnh 01692662772
15 Homestay Anh Lợi Thôn Tây, Xã An Vĩnh 01668113181
16 Homestay Biển Xanh Thôn Đông, Xã An Vĩnh 01686324843
17 Homestay Chị Liên Thôn Đông, Xã An Vĩnh 01653825286
18 Homestay Cát Tường Thôn Đông, Xã An Hải 0913144648
19 Homestay Cô Thuần Khu dân cư số 5, Xã An Vĩnh 01679647871
20 Homestay Quang Nguyên Thôn Tây, Xã An Vĩnh 01689327167
21 Homestay Anh Sanh Thôn Tây, Xã An Vĩnh 01665322489
22 Homestay Thanh Trà Thôn Đông, Xã An Vĩnh 0962882929
23 Homestay Island Thôn Tây, Xã An Vĩnh 0932561010
2.2.3.2 Đánh giá của du khách về chất lượng lưu trú của Homestay ở Lý Sơn
Bảng 2.4 Chất lượng cơ sở lưu trú Homestay
Tiêu chí Rất Tốt Tốt Trung Bình Kém Đánh giá 9.1 % 47.27% 27.27% 16.36 %
Biểu đồ 2.3: Chất lượng cơ sở lưu trú Homestay
(Nguồn: Kết quả Điều tra của tác giả)
Theo bảng số liệu và biểu đồ 2.3, chất lượng các cơ sở lưu trú Homestay tại đảo Lý Sơn cho thấy 9,1% đạt mức rất tốt và 47,27% ở mức tốt, tổng cộng chiếm 56,37% Tuy nhiên, vẫn có 27,27% cơ sở lưu trú ở mức trung bình và 16,36% ở mức kém, cho thấy tỷ lệ này vẫn còn cao Do đó, cần chú trọng đầu tư hơn nữa vào cơ sở lưu trú để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của du khách đến Lý Sơn.
Bảng 2.5: Chất lượng phục vụ của cơ sở lưu trú
Tiêu Chí Rất tốt Tốt Trung bình Kém Đánh Giá 27.27% 36.37% 20.9% 15.46%
Biểu đồ 2.4: Chất lượng phục vụ của cơ sở lưu trú
Rất tốt Tốt Bình thường Kém
(Nguồn: Kết quả điều tra của tác giả)
Biểu đồ 2.4 cho thấy chất lượng phục vụ tại các cơ sở lưu trú du lịch có sự phân chia rõ ràng, với 36.37% đánh giá là tốt và 27.27% là rất tốt Tuy nhiên, tỷ lệ đánh giá trung bình (20.9%) và kém (15.46%) vẫn chiếm một phần lớn, cho thấy chất lượng phục vụ còn nhiều hạn chế Nguyên nhân chủ yếu là do chất lượng nguồn nhân lực và điều kiện cơ sở vật chất chưa đáp ứng yêu cầu Do đó, chính quyền địa phương cần chú trọng nâng cấp các cơ sở lưu trú và đầu tư vào đào tạo nguồn nhân lực có chuyên môn cao, nhằm phát triển du lịch Lý Sơn một cách bền vững.
Chất lượng bữa ăn: để thuận tiện cho việc tham quan, sinh hoạt, di chuyển ở
Tại Lý Sơn, du khách thường lựa chọn dịch vụ ăn uống tại homestay mà họ lưu trú, với các bữa ăn được chế biến và phục vụ tại chỗ, phù hợp với nhu cầu và sở thích cá nhân Giá bữa ăn chỉ từ 50.000 đồng cho một người, bao gồm nhiều món đặc sản như canh chua, gỏi tỏi, cá và nhiều món khác Ngoài ra, các homestay cũng cung cấp dịch vụ ăn hải sản theo yêu cầu, với các loại hải sản tươi ngon như cua huỳnh đế, ốc mặt trăng, ốc xà cừ, hải sản nướng và cháo hải sản.
Một số thực đơn tại các Homestay ở Lý Sơn:
Món Nướng: Cá chìa Vôi, cá Tắc Kè, cá Chuồn, cá nục, Nhum, mực một nắng, mực lá, tôm rằn, tôm hùm
Món hấp: Cá Hồng, Cá Ngừ đại dương, cá Cu, cua Huỳnh Đế, cua Đá Món xào: Cá Chình rau đinh lăn, mực xào, Ốc Cừ xào sả ớt
Món Rau bao gồm rau câu chân vịt, giá đỗ ván, rau muống xào tỏi và tỏi non xào bò Món nước hấp dẫn như canh mực nấu ngọt và các loại lẩu với cá Cu, cá Hồng, cá Mú, cá Bóp.
Tráng miệng: Bánh ít lá gai, rau câu
Bảng 2.6: Chất lượng phục vụ ăn uống
Tiêu Chí Rất tôt Tốt Trung Bình Kém Đánh Giá 11.81% 40.09% 47.29% 0%
Biểu đồ 2.5: Chất lượng phục vụ ăn uống trong cơ sở lưu trú Homestay
(Nguồn: Điều tra của tác giả)
Theo biểu đồ 2.5, chất lượng phục vụ ăn uống tại các Homestay ở Lý Sơn được đánh giá ở mức trung bình với tỷ lệ 47.29%, mức độ tốt chiếm 40.09% và rất tốt là 11.81%, trong khi không có đánh giá kém Điều này cho thấy rằng du khách nhìn nhận chất lượng phục vụ ăn uống ở mức khá, không quá xuất sắc nhưng cũng không có phản hồi tiêu cực.
Lý Sơn, với vị trí là huyện đảo, gặp nhiều khó khăn trong việc vận chuyển và bảo quản thực phẩm, dẫn đến việc các chủ nhà Homestay thường ít thay đổi món ăn và chất lượng bữa ăn chưa được tối ưu Để cải thiện tình hình này, các chủ cơ sở lưu trú cần chú trọng hơn vào việc lựa chọn thực phẩm, thiết kế thực đơn đa dạng và điều chỉnh khẩu phần ăn phù hợp với nhu cầu của du khách Bên cạnh đó, việc đào tạo đội ngũ phục vụ chuyên nghiệp cũng là yếu tố quan trọng cần được xem xét.
Rất tốt Tốt Trung bình Kém
50 nghiệp để có thể nâng cao chất lượng ăn uống tại các cơ sở dịch vụ Homestay ở Lý Sơn
2.2.5.1 Phương tiện vận chuyển ra đảo
Hiện nay, có 3 tàu cao tốc An Hải, Lý Sơn và An Vĩnh xuất phát từ cảng Sa Kỳ lúc 8h sáng hàng ngày ra đảo Lý Sơn Tuy nhiên, do lượng khách đông, tàu sẽ xuất bến ngay khi đủ khách Vì vậy, du khách nên có mặt tại cảng sớm hơn 1 tiếng để đăng ký vé tại phòng vé của ban quản lý cảng Sa Kỳ Đối với các đoàn, có thể đăng ký vé qua điện thoại theo số 055.3616 431 để đảm bảo có vé ra đảo Lý Sơn.
Bảng 2.7 Lịch trình của các tàu cao tốc ra đảo Lý Sơn
Loại tàu Sa Kỳ - Lý Sơn Thời gian chạy Lý Sơn - Sa Kỳ Trọng tải
An Hải 08h00 1 giờ 10 phút 16h00 150 khách
Lý Sơn 08h00 1 giờ 10 phút 16h00 150 khách
An Vĩnh 08h00 1 giờ 10 phút 16h00 150 khách
Để đến đảo Lý Sơn, du khách có thể lựa chọn đi bằng tàu gỗ, phương tiện dự phòng khi tàu cao tốc gặp sự cố hoặc khi số lượng hành khách quá đông Hiện tại, trên đảo có 5 tàu gỗ của ngư dân, thường khởi hành sau tàu cao tốc khoảng 30 phút Giá vé cho hành trình đi là 115.000 VNĐ và vé lượt về là 110.000 VNĐ.
Bảng 2.8 Lịch trình của các tàu gỗ ra đảo Lý Sơn
Tên tàu Sa Kỳ - Lý Sơn Thời gian chạy Lý Sơn -
Hải Hoàng 09h00 2 giờ 30 phút 50 tấn, 50 khách
Để phục vụ nhu cầu du lịch đến Lý Sơn trong dịp lễ 30/4 - 1/5/2017, các đơn vị vận chuyển đã tổ chức hơn 17 chuyến/ngày từ cảng Sa Kỳ đến Lý Sơn và ngược lại Các chuyến tàu bao gồm tàu gỗ và tàu cao tốc, với lịch trình khởi hành lúc 09h00, thời gian di chuyển là 2 giờ 30 phút, sức chở 50 tấn và 50 khách mỗi chuyến.
2.2.5.2 Phương tiện vận chuyển trên đảo Đường bộ ở đảo Lý Sơn thì từ điểm nút là cảng nằm ở phía tây nam đảo (gần huyện lỵ) có trục đường men theo bờ biển phía nam nối hai xã của đảo Lớn Đây là trục đường chính Có trục đường ngang nối phía nam và phía bắc nằm ở giữa đảo, và có nhiều tuyến nhỏ ngang dọc Cho đến cách nay khoảng một vài chục năm, phương tiện giao thông của cư dân trên đảo vẫn là đi bộ, đi xe đạp Xe máy, xe ô tô mới xuất hiện gần đây Hiện tại trên đảo có 25 xe du lịch và 9 xe taxi và dịch vụ cho thuê xe máy để phục vụ nhu cầu đi lại cho du khách tại đảo Lý Sơn với mức giá 150.000 đồng/ ngày
2.2.5.3 Đánh giá của du khách về chất lượng vận chuyển:
Bảng 2.9: Chất lượng vận chuyển hành khách ra đảo Lý Sơn
Tiêu Chí Rất tốt Tốt Trung Bình Kém Đánh Giá 9.09% 9.09% 54.55% 27.27%
Biểu đồ 2.6: Chất lượng vận chuyển hành khách
(Nguồn: Điều tra của tác giả)
Biểu đồ 2.6 cho thấy chất lượng vận chuyển hành khách ra đảo chỉ đạt 54.55%, trong khi mức kém chiếm 27.27%, cho thấy dịch vụ chưa đáp ứng tốt nhu cầu, đặc biệt vào dịp lễ, tết Số lượng tàu cao tốc và tàu của ngư dân hiện tại không đủ, và nhiều tàu đã cũ, không được bảo trì, gây nguy hiểm cho hành khách Mức độ đánh giá chất lượng vận chuyển tốt và rất tốt chỉ đạt 18.18% Do đó, chính quyền cần đầu tư thêm trang thiết bị và nâng cấp hệ thống tàu thuyền hiện có để cải thiện dịch vụ vận chuyển hành khách.
2.2.6 Chương trình du lịch Homestay ở Lý Sơn
Ngày 1: Sáng: Du khách khởi hành tuyến Sa Kỳ - Lý Sơn Sau khi đến Lý Sơn du khách nhận phòng Homestay nghỉ ngơi và ăn trưa
