ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN —————— LÊ HỒNG PHONG BỐ TRÍ KHƠNG GIAN LÀM VIỆC CỦA THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ-TÀI CHÍNH TP HỒ CHÍ MINH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2014     ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN —————— LÊ HỒNG PHONG BỐ TRÍ KHƠNG GIAN LÀM VIỆC CỦA THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ-TÀI CHÍNH TP HỒ CHÍ MINH Người hướng dẫn khoa học PGS.TSKH: Bùi Loan Thùy THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 2014     LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tơi, chưa xuất cơng trình trước Tơi xin chịu trách nhiệm tính minh bạch xác thơng tin trình thực luận văn Người cam đoan Lê Hồng Phong i    LỜI CẢM ƠN Tác giả bày tỏ lòng biết ơn chân thành sâu sắc tới gia đình thân u, ln ủng hộ vật chất tinh thần suốt trình thực nghiên cứu Tác giả chân thành biết ơn sâu sắc Nhà giáo Ưu tú, PGS.TSKH Bùi Loan Thùy giảng viên hướng dẫn, tận tình bảo, giúp đỡ tác giả suốt trình thực luận văn Tác giả gửi lời biết ơn chân thành tới khoa Thư viện - Thông tin học trường Đại học khoa học Xã hội Nhân văn TP Hồ Chí Minh tạo điều kiện thuận lợi cho tác giả hoàn thành chương trình đào tạo Tác giả bày tỏ biết ơn chân thành tới thư viện Khoa học Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, trường đại học Văn hóa TP Hồ Chí Minh, trường đại học Kinh tế-Tài TP Hồ Chí Minh vàtrườngđại học Kiến trúc TP Hồ Chí Minh nhiệt tình, tận tâm giúp đỡ tác giả trình thu thập liệu, nghiên cứu khảo sát ii    DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Ý nghĩa BVHTT Bộ Văn hóa - Thơng tin BVHTT&DL Bộ Văn hóa, Thể thao Du lịch CSDL Cơ sở liệu NDT Người dùng tin NVTV Nhân viên thư viện TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam TV Thư viện UEF University of economics and finance iii    DANH MỤC BẢNG BIỂU B.2.1: Mức độ ảnh hưởng trụ sở thư viện B.2.2: Mức độ đáp ứng trụ sở thư viện B.2.3: Mức độ ảnh hưởng môi trường thư viện B.2.4: Mức độ đáp ứng môi trường thư viện B.2.5: Mức độ ảnh hưởng thiết bị thư viện tới kết học tập B.2.6: Mức độ đáp ứng thiết bị thư viện B.3.1: Sơ đồ thư viện lầu 4, sở 92, đường Nguyễn Đình Chiểu, Quận B.3.2: Sơ đồ thư viện sở Gia Phú, Quận 6, TP.HCM B.3.3: Sơ đồ thư viện sở chínhQuận 12, TP.HCM B.3.4: Đề xuất bố trí nội thất thư viện lầu tòa nhà mới, Khu Nam Sài Gòn B.3.5: Đề xuất bố trí nội thất thư viện lầu tòa nhà mới, Khu Nam Sài Gòn B.3.6: Đề xuất bố trí nội thất thư viện lầu tòa nhà mới, Khu Nam Sài Gòn       iv    MỤC LỤC   PHẦN MỞ ĐẦU   1  CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THIẾT KẾ TRỤ SỞ VÀ BỐ TRÍ NỘI THẤT THƯ VIỆN   9  1.1.  Khái niệm thiết kế trụ sở thư viện  . 9  1.2.  Khái niệm bố trí nội thất thư viện   11  1.3.  Các nguyên tắc thiết kế trụ sở, bố trí nội thất thư viện   13  1.3.1 Nguyên tắc thiết kế trụ sở 13 1.3.2 Nguyên tắc bố trí nội thất 17 1.4.  Một số tiêu chuẩn thiết kế trụ sở, bố trí nội thất thư viện  . 19  1.4.1 Tiêu chuẩn liên quan tới thiết kế trụ sở thư viện 19 1.4.2 Tiêu chuẩn thiết kế phòng chức thư viện .22 1.4.2.1.  Phòng đọc  . 22  1.4.2.2.  Phòng mượn   24  1.4.2.3.  Thiết kế kho tài liệu giấy   24  1.4.2.4.  Tiêu chuẩn không gian làm việc dành cho nhân viên thư viện  . 26  1.4.2.5.  Thiết kế số phòng ban khác thư viện   26  1.4.2.6 Tiêu chuẩn bố trí nội thất thư viện   27  1.5.  Kinh nghiệm thiết kế trụ sở bố trí nội thất thư viện nước ngoài. . 29  1.6.  Tác động việc thiết kế trụ sở bố trí nội thất thư viện đến người dùng tin nhân viên thư viện   47  1.6.1 Tác động đến người dùng tin 48 1.6.2 Tác động đến nhân viên thư viện 49 v    CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THIẾT KẾTRỤ SỞ VÀ BỐ TRÍ NỘI THẤT TRUNG TÂM THƠNG TIN – THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TÀI CHÍNH TP HỒ CHÍ MINH  . 51  2.1.Sơ lược trình phát triển trung tâm Thông tin – Thư viện trường đại học Kinh tế - Tài TP Hồ Chí Minh.  . 51  2.1.1.Vài nét vềquá trình hình thành phát triển trường đại học Kinh tế - Tài TP Hồ Chí Minh 51 2.1.2.Trung tâm Thông tin – Thư viện trường UEF .53 2.2.Khảo sát mức độ tác động khả đáp ứng không gian thư viện người dùng tin nhân viên thư viện   58  2.2.1 Hiện trạng bố trí khơng gian trung tâm Thơng tin - Thư viện UEF 58 2.2.2 Kết khảo sát 64 2.2.2.1. Người sử dụng thư viện  . 65  2.2.2.2 Nhân viên thư viện   77  2.3.  Nhận xét, đánh giá không gian thư viện trườngUEF…   85  2.3.1 Ưu điểm .85 2.3.2 Những bất cập .86 CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP CẢI TIẾN BỐ TRÍ NỘI THẤT VÀ PHÁC THẢO MƠ HÌNH KHÔNG GIAN THƯ VIỆN TẠI CƠ SỞ KHU NAM SÀI GỊN   89  3.1.Cải tiến bố trí nội thất sở nay  . 89  3.1.1 Bổ sung thêm nội thất, trang thiết bị không gian thư viện 89 3.1.2 Tăng hiệu sử dụng khu vực trưng bày, triển lãm 89 3.1.3 Tăng tính thẩm mỹ cho không gian thư viện 90 3.2.Phác thảo mơ hình khơng gian thư viện UEF sở Khu Nam Sài Gòn….   91  3.2.1 Định hướng phát triển trường thư viện UEF……………………… 91 3.2.1 Mục tiêu tầm quan trọng 95 3.2.2 Đề xuất bố trí nội thất thư viện tịa nhà sở Khu Nam Sài Gòn 96 vi    KẾT LUẬN   113  DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO   115  PHỤ LỤC  . 121   vii    PHẦN MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Từ xa xưa, cơng trình kiến trúc xem “bộ mặt” đại diện cho đất nước, thể trình độ phát triển quốc gia Ngày nay, kiến trúc ngày đóng vai trị quan trọng xã hội đại, tạo cảnh quan đô thị, phù hợp với xu thẩm mỹ thời đại Xu hướng kiến trúc giới tạo cơng trình, tịa nhà, dự án kiến trúc xanh, tiết kiệm lượng tạo cảnh quan, thẩm mỹ thị Kiến trúc Việt Nam khơng nằm ngồi quy luật đó,"kiến trúc khoa học nghệ thuật thiết kế xây dựng cơng trình tổ hợp cơng trình theo tiêu chuẩn thẩm mỹ chức Kiến trúc có cịn hiểu cơng trình xây dựng lên sau nghiên cứu thiết kế xây dựng”[15, tr 33].Kiến trúc công cộng nhận quan tâm lớn cấp quyền Nghị định số 38/2010/NĐ-CP Chính phủ quy định việc “đảm bảo tính thống việc quản lý từ không gian tổng thể đô thị đến không gian cụ thể thuộc thị; phải có tính kế thừa kiến trúc, cảnh quan đô thị phù hợp với điều kiện, đặc điểm tự nhiên, đồng thời tôn trọng tập qn, văn hóa địa phương; giữ gìn sắc vùng, miền kiến trúc, cảnh quan” Trước phát triển mạnh mẽ xã hội thông tin, thông tin thực trở thành nguồn lực phát triển quốc gia Ngành thư viện ngày chiếm vai trị quan trọng xã hội thơng tin, việc quan tâm đến cấu trúc bên bên ngồi thư viện (TV)vì ngày ý.Vậy nên, có nhiều cơng trình kiến trúc thư viện đời với kết cấu chuẩn mực, đẹp mắt, vừa đáp ứng nhu cầu học tập, giải trí cơng dân, vừa tạo mỹ quan đại, hài hịa với mơi trường xung quanh đậm tính dân tộc Xã hội thơng tin đặt u cầu cho không gian thư viện phải thay đổi so với trước Nghĩa là, phải tạo cấu 1      Thư viện Trung Hoa     Thư viện Wang GungWu (Vương Canh Vũ) Thư viện nghệ thuật, thiết kế, truyền thông     PHỤ LỤC 6: MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ THƯ VIỆN UEF HIỆN TẠI HÌNH ẢNH UEF CƠ SỞ GIA PHÚ, QUẬN 6, TP.HỒ CHÍ MINH     The image cannot be display ed Your computer may not hav e enough memory to open the image, or the image may hav e been corrupted Restart y our computer, and then open the file again If the red x still appears, y ou may hav e to delete the image and then insert it again         HÌNH ẢNH UEF CƠ SỞ NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU, Q1, TP HỒ CHÍ MINH             HÌNH ẢNH UEF CƠ SỞ THAM LƯƠNG, Q.12, TP HỒ CHÍ MINH     PHỤ LỤC 7: BẢNG TỔNG HỢP KẾT QUẢ PHỎNG VẤN NHÂN VIÊN THƯ VIỆN     PHIẾU PHỎNG VẤN NHÂN VIÊN THƯ VIỆN TẠI CƠ SỞ THAM LƯƠNG Chân thành cảm ơn anh Minh dành thời gian cho buổi vấn ngày hôm nay! 1.Q: Xin anh cho biết đầy đủ vài thông tin cá nhân anh? A: Tên tơi : Đỗ Hồng Minh Sinh năm: 1988.Chức vụ: Chuyên viên thư viện Q: Khi làm việc, Anh thấy môi trường bên thư viện nào? A: Khi làm việc, thấy môi trường làm việc thoải mái, lượng sinh viên nên công việc nhàn hạ, thường phải làm nhiều khâu công tác thư viện Q: Tại sở Tham Lương, Thư viện có thường xuyên xảy tượng tài liệu không? A: Hiện tượng cắp tài liệu có xảy ra, khơng đáng kể Q: Tôi thấy thư viện sở Tham Lương rộng, lượng sinh viên đông Tại thư viện khơng bố trí camera để đảm bảo an toàn tài liệu thư viện? A: Về vấn đề này, lãnh đạo nhân viên tính đến từ lâu Tuy nhiên, lãnh đạo nhà trường khơng có chủ trương lắp camera Hơn nữa, thư viện bố trí nhân viên quan sát cửa vào, đảm bảo an toàn tài liệu kho Q: Việc bố trí kho Tham Lương lộn xộn Nguyên nhân đâu? Và hướng giải quyết? A: Do sở vật chất nhà trường bố trí nhiều sở khác nhau, số lượng lượng sinh viên nên kho kho cao học bố trí tạm thời, tiến hành di chuyển bố trí lại trụ sở vào hoạt động Q: Thư viện sở Tham Lương ồn ào? Nguyên nhân đâu? Thư viện có hướng giải chưa? A: Thực chất thư viện ồn vào thời gian buổi trưa, lúc sinh viên tập trung xuống thư viện để nghỉ ngơi vào thời gian khác yên tĩnh Q: Tôi quan sát thấy không thời gian buổi trưa ồn ào, tơi thấy có nhiều nhóm nhỏ sinh viên thảo luận học tập với nhau, thư viện không ngăn khu     vực đọc chung khu vực thảo luận nhóm thành khu riêng biệt, giúp sinh viên học tập có hiệu hơn? A: Trước thư viện ngăn khu vực đọc tổng hợp khu vực thảo luận nhóm thành hai khu vực riêng biệt sinh viên không sử dụng khu vực nên thư viện tiến hành phá bỏ Q: Tại thư viện không bố trí phịng học nhóm nơi khác, sinh viên tới nhiều hơn? A: Thư viện bố trí phịng học nhóm lầu trên, gần phịng học sinh viên khơng sử dụng khu vực nên thư viện phải chuyển sang cho phận khác Q: Tại sinh viên yêu cầu bổ sung thêm máy photocopy thư viện dùng có máy in mà khơng có máy photo? A: Nhà trường khơng có chủ trương bổ sung máy photocopy cho sinh viên dùng, dịch vụ in ấn tài liệu có thu phí nên sinh viên in ấn tài liệu thông qua máy in nhân viên thư viện 10.Q: Hệ thống mạng thư viện chậm? Hướng giải nào? A: Mạng truy cập chậm, để tải tài liệu truy cập vào thư viện hồn tồn bình thường Sắp tới nhà trường tiến hành nâng cấp hệ thống mạng 11 Q: Khi vận chuyển tài liệu anh có gặp nhiều khó khăn hay khơng? Khoảng cách bố trí bàn làm việc bàn đọc cho sinh viên hợp lý hay chưa? A: Tôi không thấy khó khăn gì, sinh viên di chuyển hoạt động khơng gian thuận lợi, khơng có trở ngại Chân thành cảm ơn anh! TP Hồ Chí Minh, ngày 16 tháng năm 2013 Người thực Lê Hồng Phong     PHIẾU PHỎNG VẤN NHÂN VIÊN THƯ VIỆN TẠI CƠ SỞ NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU Chân thành cảm ơn chị My dành thời gian cho buổi vấn ngày hôm Q: Xin chị cho biết đầy đủ vài thông tin thân? A: Tôi tên Nguyễn Thị My Sinh năm 1990 Chức vụ: Chuyên viên thư viện Q: Tôi thấy sở thư viện Nguyễn Đình Chiểu chật hẹp liệu có gây khó khăn cho chị hoạt động hay khơng? Sinh viên liệu có đủ chỗ ngồi khơng chị? A: Thư viện đông sinh viên vào buổi trưa nên việc di chuyển khó khăn, nhiên, tình trạng thiếu chỗ ngồi cho sinh viên không xảy thư viện có hội trường nằm bên cạnh thư viện giải căng thẳng chỗ ngồi Q: Tuy vậy, thư viện làm giải pháp tình thế, có giải pháp có tính khơng chị? A: Hiện tại, trụ sở thư viện chật chội chưa hoàn thành trụ sở Hy vọng trụ sở hồn thành Sinh viên có nơi học tập nghiên cứu nghĩa Q: Tại sở sinh viên có u cầu khơng chị? A: Sinh viên yêu cầu bổ sung thêm máy Photocopy, ổ cắm điện Về bổ sung máy photocopy nhà trường khơng có chủ trương, cịn ổ cắm điện tiến hành bổ sung đủ Q: Khoảng cách bố trí ghế, bàn thư viện gây khó khăn cho sinh viên di chuyển khuôn viên thư viện, nhân viên thư viện không nới rộng khoảng cách bàn ghế để tạo thuận lợi cho sinh viên? A: Sinh viên người laptop nên khoảng cách khơng cần phải lớn lắm, ghế bố trí để phục vụ lúc sinh viên tải, thơng thống thư viện tiến hành bố trí lại Q: Thư viện bố trí nhiều sở có gây khó khăn cho chị cơng tác khơng?     A: Tất nhiên có nhiều khó khăn, q trình lại, vận chuyển tài liệu nhiều thời gian Vậy nên, thư viện tiến hành biên mục tập trung sở Nguyễn Đình Chiểu vận chuyển tài liệu tới sở Q: Thư viện có phịng dành cho nhân viên ngủ trưa khơng? A: Thư viện có phịng ngủ trưa lầu trên, nhân viện thư viện dùng đến, thư viện phục vụ buổi trưa ln phiên nên khơng có thời gian nghỉ Q: Việc bố trí thư viện nhiều bất hợp lý Chị nêu ngun nhân hướng giải quyết? A: Vì khơng gian chật hẹp nên việc cân đối, bố trí kho gặp nhiều khó khăn, sở Nguyễn Đình Chiểu dành cho sinh viên năm cuối nên không cần nhiều khơng gian Việc bố trí tạm thời nhằm chờ không gian sở vào hoạt động Q: Tầm quan sát chị thư viện nào? Chị bao quát hết thư viện hay không? A: Tầm quan sát tơi thư viện tốt, khơng ảnh hưởng tới công tác nghiệp vụ phục vụ sinh viên 10 Q: Chị có ý kiến cải tiến không gian UEF hay không? A: Nên tăng thêm tính thẩm mỹ cho thư viện bố trí xanh, tranh ảnh, bổ sung cổng từ, camera cho thư viện Chân thành cảm ơn Chị! TP HCM, ngày 17 tháng năm 2013 Người thực vấn Lê Hồng Phong       ...ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP HỒ CHÍ MINH ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN —————— LÊ HỒNG PHONG BỐ TRÍ KHƠNG GIAN LÀM VIỆC CỦA THƯ VIỆN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ-TÀI CHÍNH TP HỒ CHÍ MINH Người... thành tới thư viện Khoa học Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, trường đại học Văn hóa TP Hồ Chí Minh, trường đại học Kinh tế- Tài TP Hồ Chí Minh v? ?trường? ?ại học Kiến trúc TP Hồ Chí Minh nhiệt tình, tận tâm... trình thiết kế, bố trí khơng gian cho thư viện. Xuất phát từ thực tiễn trên, tác giả chọn vấn đề? ?Bố trí khơng gian làm việc thư viện trường đại học Kinh tế- Tài TP Hồ Chí Minh? ? ?làm đề tài luận văn