CHỦ ĐỀ NHÂN TỐ TIẾN HÓA I TÓM TẮT LÝ THUYẾT - Tiến hóa q trình làm biến đổi thành phần kiểu gen tần số alen quần thể dẫn tới hình thành đặc điểm thích nghi - Những nhân tố làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen quần thể dẫn tới làm cho quần thể tiến hóa gọi nhân tố tiến hóa Đặt mua file Word link sau https://tailieudoc.vn/phankhacnghe/ a Đột biến (ĐB): Tần số thấp ( 106 đến 104 ), hầu hết đột biến gen lặn có hại - Đột biến gen nguồn nguyên liệu chủ yếu tiến hoá chọn giống đột biến làm thay đổi tần số với tốc độ chậm vô hướng - Đột biến gen (đột biến gen) tạo alen Từ alen mới, qua giao phối tạo kiểu gen - Giá trị thích nghi đột biến gen tùy thuộc vào môi trường sống tổ hợp gen (mơi trường sống thay đổi giá trị thích nghi thay đổi) b Di - nhập gen: Các cá thể nhập cư mang đến alen làm phong phú vốn gen quần thể Sự di cư làm giảm tính đa dạng quần thể; nhập cư làm tăng tính đa dạng di truyền quần thể Sự di cư cá thể, phát tán giao tử dẫn tới di-nhập gen c Chọn lọc tự nhiên (CLTN) - CLTN tác động trực tiếp lên kiểu hình, qua nhiều hệ dẫn tới hệ chọn lọc kiểu gen - Thực chất CLTN trình phân hố khả sống sót sinh sản kiểu gen khác quần thể - CLTN làm biến đổi tần số alen theo hướng xác định (quy định chiều hướng tiến hoá) - CLTN chống alen trội có hiệu nhanh chống lại alen lặn CLTN tác động lên sinh vật đơn bội có hiệu nhanh lên sinh vật lưỡng bội - CLTN không tác động lên gen riêng rẽ mà tác động lên kiểu gen (trong kiểu gen, có 100 gen có lợi có gen có hại tất gen kiểu gen bị CLTN loại bỏ) d Các yếu tố ngẫu nhiên Trang - Với quần thể có kích thước nhỏ yếu tố ngẫu nhiên dễ làm thay đổi tần số alen Yếu tố ngẫu nhiên làm giảm tính đa dạng quần thể CLTN yếu tố ngẫu nhiên nhân tố quan trọng tiến hóa - Yếu tố ngẫu nhiên làm thay đổi tần số alen không theo hướng; alen dù có lợi bị loại bỏ khỏi quần thể e Giao phối không ngẫu nhiên (tự thụ phấn, tự giao phối, giao phối gần, giao phối có lựa chọn) - Chỉ làm thay đổi thành phần kiểu gen, không làm thay đổi tần số alen quần thể - Làm tăng dần tỷ lệ kiểu gen đồng hợp giảm dần tỷ lệ kiểu gen dị hợp  làm cho đột biến lặn nhanh chóng biểu thành KH Một số lưu ý: - Những nhân tố làm thay đổi tần số alen không theo hướng xác định là: Đột biến; Di-nhập gen; Các yếu tố ngẫu nhiên - Những nhân tố làm tăng đa dạng di truyền quần thể là: đột biến, nhập gen - Những nhân tố làm giảm đa dạng di truyền quần thể là: Giao phối không ngẫu nhiên, Các yếu tố ngẫu nhiên, CLTN - Những nhân tố tạo kiểu gen cho quần thể là: Giao phối không ngẫu nhiên, đột biến, nhập gen - Trong nhân tố tiến hố có ClTN làm thay đổi tần số alen theo hướng xác định (CLTN nhân tố tiến hố có hướng) - Các yếu tố ngẫu nhiên, CLTN, giao phối không ngẫu nhiên, di gen nhân tố làm nghèo vốn gen quần thể - Chọn lọc tự nhiên (CLTN) tác động trực tiếp lên kiểu hình qua nhiều hệ dẫn tới chọn lọc kiểu gen CLTN chống lại alen trội (kiểu hình trội có hại) làm thay đổi tần số alen nhanh so với chọn lọc chống lại alen lặn (KH lặn có hại) - Trong nhân tố tiến hố có đột biến, giao phối tạo kiểu gen thích nghi Nhập gen mang đến cho quần thể kiểu gen - Đột biến, nhập gen hai nhân tố làm phát sinh alen (kiểu gen mới) quần thể - Khi đột biến phát sinh, xảy giao phối không ngẫu nhiên nhanh chóng làm xuất tổ hợp gen đột biến dạng đồng hợp làm xuất kiểu hình đột biến - Giao phối khơng ngẫu nhiên làm tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp, làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể - Các yếu tố ngẫu nhiên làm thay đổi tần số alen quần thể ách đột ngột - Giá trị thích nghi đột biến thay đổi phụ thuộc vào điều kiện môi trường tổ hợp gen Trang - Đột biến có hại khơng bị loại bỏ khỏi quần thể đột biến biểu thành tính trạng giai đoạn sau tuổi sinh sản (gây chết giai đoạn già) - Khi kiểu hình trội có hại CLTN làm tăng tần số alen lặn, giảm tần số alen trội Tuy nhiên, tỉ lệ KG thay đổi tuỳ theo thay đổi tần số II CÁC CÂU HỎI ÔN TẬP Câu 1: Theo quan niệm đại, vai trò giao phối ngẫu nhiên A làm thay đổi tần số alen quần thể B tạo biến dị tổ hợp nguyên liệu cho q trình tiến hóa C tạo alen mới, làm phong phú vốn gen quần thể D quy định nhiều hướng tiến hóa Câu 2: Theo quan niệm đại, chọn lọc tự nhiên A trực tiếp tạo tổ hợp gen thích nghi quần thể B không tác động lên cá thể mà tác động lên toàn quần thể C vừa làm thay đổi tần số alen vừa làm thay đổi thành phần kiểu gen quần thể D chống lại alen lặn nhanh chóng loại bỏ hồn tồn alen lặn khỏi quần thể Câu 3: Các nhân tố sau vừa làm thay đổi tần số alen vừa làm phong phú vốn gen quần thể? A Chọn lọc tự nhiên giao phối không ngẫu nhiên B Chọn lọc tự nhiên yếu tố ngẫu nhiên C Giao phối ngẫu nhiên chế cách li D Đột biến di - nhập gen Câu 4: Khi nói nhân tố tiến hóa, phát biểu sau đúng? A Giao phối không ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số alen mà làm thay đổi thành phần kiểu gen quần thể B Chọn lọc tự nhiên thực chất q trình phân hóa khả sống sót khả sinh sản cá thể với kiểu gen khác quần thể C Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên kiểu gen, qua làm thay đổi tần số alen quần thể D Yếu tố ngẫu nhiên nhân tố làm thay đổi tần số alen quần thể không xảy đột biến chọn lọc tự nhiên Câu 5: Trong nhân tố tiến hóa sau, có nhân tố làm thay đổi tần số alen quần thể? (1) Đột biến (2) Giao phối không ngẫu nhiên (3) Di - nhập gen (4) Các yếu tố ngẫu nhiên (5) Chọn lọc tự nhiên Trang A B C D Câu 6: Theo quan niệm tiến hóa đại, phát biểu sau không đúng? A Di-nhập gen làm thay đổi vốn gen quần thể B Giao phối không ngẫu nhiên nhân tố định hướng q trình tiến hóa C Q trình tiến hỏa nhỏ diễn tác động nhân tố tiến hóa D Các yếu tố ngẫu nhiên làm biến đổi đột ngột tần số alen quần thể Câu 7: Trong q trình tiến hóa, chọn lọc tự nhiên yếu tố ngẫu nhiên có vai trị: A Có thể làm xuất alen làm phong phú vốn gen quần thể B Làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen quần thể C Làm cho gen dù có lợi bị loại bỏ hoàn toàn khỏi quần thể D Quy định chiều hướng tiến hóa Câu 8: Nhân tố sau cung cấp nguồn nguyên liệu cho trình tiến hóa sinh giới? A Chọn lọc tự nhiên B Các yếu tố ngẫu nhiên C Đột biến D Các chế cách li Câu 9: Nếu alen đột biến trạng thái lặn phát sinh q trình giảm phân alen A tổ hợp với alen trội tạo thể đột biến B khơng biểu kiểu hình C phát tán quần thể nhờ trình giao phối D bị chọn lọc tự nhiên đào thải hồn tồn khỏi quần thể, alen alen gây chết Câu 10: Theo quan niệm đại, nói chọn lọc tự nhiên, phát biểu sau không đúng? A Chọn lọc tự nhiên thực chất q trình phân hóa khả sống sót khả sinh sản cá thể với kiểu gen khác quần thể B Khi môi trường thay đổi theo hướng xác định chọn lọc tự nhiên làm biến đổi tần số alen quần thể theo hướng xác định C Chọn lọc tự nhiên đóng vai trị sàng lọc giữ lại cá thể có kiểu gen quy định kiểu hình thích nghi mà khơng tạo kiểu gen thích nghi D Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên kiểu gen qua làm biến đổi tần số alen quần thể Câu 11: Cho thơng tin vai trị nhân tố tiến hóa sau: (1) Làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen quần thể theo hướng xác định (2) Làm phát sinh biến dị di truyền quần thể, cung cấp nguồn biến dị sơ cấp cho q trình tiến hóa (3) Có thể loại bỏ hồn tồn alen khỏi quần thể cho dù alen có lợi (4) Không làm thay đổi tần số alen làm thay đổi thành phần kiểu gen quần thể Trang (5) Làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen quần thể chậm Các thông tin nói vai trị đột biến gen là: A (1) (4) B (2) (5) C (1) (3) D (3) (4) Câu 12: Một alen dù có lợi bị loại bỏ hoàn toàn khỏi quần thể alen có hại trở nên phổ biến quần thể tác động A giao phối không ngẫu nhiên B chọn lọc tự nhiên C yếu tố ngẫu nhiên D đột biến Câu 13: Theo quan niệm đại chọn lọc tự nhiên, phát biểu sau không đúng? A Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên alen, làm thay đổi tần số kiểu gen quần thể B Chọn lọc tự nhiên quy định chiều hướng nhịp điệu biến đổi thành phần kiểu gen quần thể C Chọn lọc tự nhiên thực chất trình phân hóa khả sống sót khả sinh sản cá thể với kiểu gen khác quần thể D Khi môi trường thay đổi theo hướng xác định chọn lọc tự nhiên làm biến đổi tần số alen theo hướng xác định Câu 14: Một alen dù có lợi bị loại bỏ hồn tồn khỏi quần thể tác động nhân tố sau đây? A Giao phối ngẫu nhiên B Chọn lọc tự nhiên C Các yếu tố ngẫu nhiên D Giao phối khơng ngẫu nhiên Câu 15: Ở lồi động vật, màu sắc lơng gen có hai alen nằm nhiễm sắc thể thường quy định Kiểu gen AA quy định lông xám, kiểu gen Aa quy định lông vàng kiểu gen aa quy định lông trắng Cho trường hợp sau: (1) Các cá thể lông xám có sức sống khả sinh sản kém, cá thể khác có sức sống khả sinh sản bình thường (2) Các cá thể lơng vàng có sức sống khả sinh sản kém, cá thể khác có sức sống khả sinh sản bình thường (3) Các cá thể lơng trắng có sức sống khả sinh sản kém, cá thể khác có sức sống khả sinh sản bình thường (4) Các cá thể lông trắng cá thể lơng xám có sức sống khả sinh sản nhau, cá thể lông vàng có sức sống khả sinh sản bình thường Giả sử quần thể thuộc lồi có thành phần kiểu gen 0,25AA + 0,5Aa + 0,25aa = Chọn lọc tự nhiên nhanh chóng làm thay đổi tần số alen quần thể trường hợp: A (1) (3) B (3) (4) C (2) (4) D (1) (2) Câu 16: Nhân tố tiến hóa sau có khả làm phong phú thêm vốn gen quần thể? Trang A Chọn lọc tự nhiên B Các yếu tố ngẫu nhiên C Giao phối không ngẫu nhiên D Di – nhập gen Câu 17: Nhân tố sau làm giảm kích thước quần thể cách đáng kể làm cho vốn gen quần thể khác biệt hẳn với vốn gen ban đầu? A Các yếu tố ngẫu nhiên B Giao phối không ngẫu nhiên C Đột biến D Giao phối ngẫu nhiên Câu 18: Từ quần thể thực vật ban đầu (P), sau hệ tự thụ phấn thành phần kiểu gen quần thể 0,525AA : 0,050Aa : 0,425aa Cho quần thể không chịu tác động nhân tố tiến hóa khác, tính theo lý thuyết, thành phần kiểu gen (P) là: A 0,400AA : 0,400Aa : 0,200aa B 0,250AA : 0,400Aa : 0,350aa C 0,350AA : 0,400Aa : 0,250aa D 0,375AA : 0,400Aa : 0,225aa Câu 19: Vốn gen quần thể giao phối làm phong phú thêm A chọn lọc tự nhiên đào thải kiểu hình có hại khỏi quần thể B cá thể nhập cư mang đến quần thể alen C thiên tai làm giảm kích thước quần thể cách đáng kể D giao phối cá thể có huyết thống giao phối có chọn lọc Câu 20: Ở loài động vật, xét gen nhiễm sắc thể thường có alen, alen A trội hồn tồn so với alen đột biến a Giả sử phép lai, tổng số giao tử đực, giao tử mang alen a chiếm 5% Trong tổng số giao tử cái, giao tử mang alen a chiếm 10% Theo lý thuyết, tổng số cá thể mang alen đột biến đời con, thể đột biến chiếm tỉ lệ A 0,5% B 90,5% C 3,45% D 85,5% Câu 21: Dưới tác động chọn lọc tự nhiên, gen đột biến gây hại bị loại khỏi quần thể nhanh nhất? A Gen trội nằm nhiễm sắc thể thường B Gen lặn nằm đoạn không tương đồng nhiễm sắc thể giới tính X C Gen lặn nằm đoạn tương đồng nhiễm sắc thể giới tính X Y D Gen lặn nằm nhiễm sắc thể thường Câu 22: Nghiên cứu thay đổi thành phần kiểu gen quần thể qua hệ liên tiếp kết Thành phần Thế hệ F1 Thế hệ F2 Thế hệ F3 Thế hệ F4 Thế hệ F5 AA 0,64 0,64 0,2 0,16 0,16 Aa 0,32 0,32 0,4 0,48 0,48 kiểu gen Trang Aa 0,04 0,04 0,4 0,36 0,36 Nhân tố gây nên thay đổi cấu trúc di truyển quần thể hệ F3 A yếu tố ngẫu nhiên B đột biến C giao phối không ngẫu nhiên D giao phối ngẫu nhiên Câu 23: Trong quần thể loài ngẫu phối, tỉ lệ giao tử mang gen đột biến 10% Theo lí thuyết, tỉ lệ hợp tử mang gen đột biến A 19% B 1% C 10% D 5% Câu 24: Trong quần thể lồi động vật có NST lưỡng bội xuất đột biến lặn gây chết cho thể đột biến Trong trường hợp sau đây, đột biến bị loại bỏ hoàn toàn khỏi quần thể A Gen đột biến nằm NST thường B Gen đột biến nằm NST giới tính X đoạn khơng tương đồng C Gen đột biến nằm NST giới tính Y đoạn khơng tương đồng D Gen đột biến nằm NST giới tính Y đoạn tương đồng Câu 25: Trong quần thể loài thực vật phát sinh đột biến gen lặn, cá thể mang đột biến có kiểu gen dị hợp Trường hợp sau thể đột biến nhanh chóng biểu quần thể A Các cá thể quần thể giao phối ngẫu nhiên B Các cá thể quần thể tự thụ phấn C Các cá thể quần thể chịu tác động chọn lọc tự nhiên D Các cá thể quần thể sinh sản vơ tính Câu 26: Khi môi trường sống không đồng thường xuyên thay đổi, loại quần thể sau có khả thích nghi cao nhất? A Quần thể có kích thước lớn sinh sản hữu tính tự phối B Quần thể có kích thước lớn sinh sản hữu tính bảng ngẫu phối C Quần thể có kích thước nhỏ sinh sản vơ tính D Quần thể có kích thước nhỏ sinh sản hữu tính giao phối Câu 27: Nghiên cứu thay đổi thành phần kiểu gen quần thể qua hệ liên tiếp thu kết sau: Thế hệ Kiểu gen AA Kiểu gen Aa Kiểu gen aa F1 0,49 0,42 0,09 F2 0,49 0,42 0,09 F3 0,4 0,2 0,4 Trang F4 0,25 0,5 0,25 F5 0,25 0,5 0,25 Quần thể chịu tác động nhân tố tiến hóa sau đây? A Đột biến gen B Chọn lọc tự nhiên C Các yếu tố ngẫu nhiên D Giao phối không ngẫu nhiên Câu 28: Đối với tiến hố, đột biến gen có vai trị A Tạo gen cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên B Tạo kiểu gen cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên C Tạo kiểu hình cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên D Tạo alen mới, qua giao phối tạo biến dị cung cấp cho chọn lọc Câu 29: Trong quần thể loài ngẫu phối, tỉ lệ giao tử mang gen đột biến 5% Theo lí thuyết, tỉ lệ hợp tử mang gen đột biến A 0,25% B 9,75% C 10% D 5% Câu 30: Ở trường hợp sau đây, đột biến gen lặn nhanh chóng biểu quần thể A Các cá thể quần thể giao phối ngẫu nhiên B Các cá thể quần thể chịu tác động chọn lọc tự nhiên C Các cá thể quần thể tự thụ phấn D Các cá thể quần thể sinh sản vơ tính Câu 31: Giá trị thích nghi đột biến gen thay đổi phụ thuộc vào A tần số đột biến tốc độ tích lũy đột biến B tốc độ sinh sản vòng đời sinh vật C môi trường sống tổ hợp gen D áp lực chọn lọc tự nhiên Câu 32: Ở loài cá nhỏ, gen A quy định thể có màu nâu nhạt nằm NST thường trội hoàn toàn so với alen a quy định màu đốm trắng Một quần thể loài sống hồ nước có cát màu nâu có thành phần kiểu gen 0,81AA + 0,18Aa + 0,01aa Một công ty xây dựng rải lớp sỏi xuống hồ, làm mặt hồ trở nên có đốm trắng Từ đáy hồ rải sỏi, xu hướng biến đổi tần số alen A quần thể hệ cá mô tả rút gọn sơ đồ sau A 0,8A  0,9A  0,7A  0,6A  0,5A  0,4A  0,3A  0,2A  0,1A B 0,9A  0,8A  0,7A  0,6A  0,5A  0,4A  0,3A  0,2A  0,1A C 0,1A  0,2A  0,3A  0,4A  0,5A  0,6A  0,7A  0,8A  0,9A D 0,9A  0,8A  0,7A  0,6A  0,5A  0,6A  0,7A  0,8A  0,9A Trang Câu 33: Nhân tố đột biến gen có đặc điểm: 1- hầu hết lặn có hại cho sinh vật 2- xuất vơ hướng có tần số thấp 3- nguồn nguyên liệu sơ cấp tiến hóa 4- di truyền cho hệ sau Phương án đúng: A 2, 3, B 1, 3, C 1, 2, D 1, 2, Câu 34: Một quần thể cân di truyền, trình sau làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể? A Đột biến gen B Giao phối không ngẫu nhiên C Giao phối ngẫu nhiên D Nhập cư (nhập gen) Câu 35: Trong trình hình thành đặc điểm thích nghi, CLTN có vai trị A giúp cho cá thể có kiểu gen trội thích nghi với môi trường B sàng lọc làm tăng số lượng cá thể có kiểu hình thích nghi có sẵn quần thể C tạo tổ hợp gen thích nghi, sàng lọc làm tăng số lượng cá thể có kiểu hình thích nghi D làm tăng sức sống khả sinh sản cá thể có kiểu hình thích nghi Câu 36: Một đột biến có hại sau hệ bị loại khỏi quần thể A đột biến gen trội NST thường B đột biến gen lặn NST X C đột biến gen lặn NST thường D đột biến gen lặn tế bào chất Câu 37: Nghiên cứu thay đổi thành phần kiểu gen quần thể qua hệ liên tiếp thu kết sau: Thế hệ Kiểu gen AA Kiểu gen Aa Kiểu gen aa F1 0,25 0,5 0,25 F2 0,28 0,44 0,28 F3 0,31 0,38 0,31 F4 0,34 0,32 0,34 Quần thể chịu tác động nhân tố tiến hóa sau đây? A Chọn lọc tự nhiên B Các yếu tố ngẫu nhiên C Di-nhập gen D Giao phối không ngẫu nhiên Câu 38: Gen đột biến có giá trị thích nghi phụ thuộc vào 1- tần số đột biến 2- tổ hợp kiểu gen 3- môi trường sống Trang Phương án A 1, B 2, C 1, D 1, 2, Câu 39: Chọn lọc tự nhiên (CLTN) làm thay đổi tần số alen quần thể vi khuẩn nhanh so với quần thể sinh vật nhân thực lưỡng bội, nguyên nhân A vi khuẩn dễ bị kháng sinh tiêu diệt B vi khuẩn có kích thước nhỏ cấu trúc đơn giản C vi khuẩn có số lượng gen sinh vật nhân thực D vi khuẩn có NST đơn bội sinh sản nhanh Câu 40: Ở lồi động vật, gen A quy định màu lơng xám hồ với mơi trường, từ gen A đột biến thành gen lặn a quy định lông màu trắng làm cho thể dễ bị kẻ thù phát Trường hợp sau gen đột biến nhanh chóng bị loại bỏ khởi quần thể A Gen A nằm NST thường B Gen A nằm NST giới tính Y (khơng có X) C Gen A nằm ti thể D Gen A nằm NST giới tính X (khơng có Y) Câu 41: Q trình giao phối khơng ngẫu nhiên A bao gồm tự thụ phấn, thụ phấn chéo, giao phối cận huyết B làm thay đổi tần số tương đối alen quần thể C làm giảm dần tỷ lệ kiểu gen dị hợp có quần thể D khơng làm thay đổi tính đa dạng di truyền quần thể Câu 43: Nghiên cứu thay đổi thành phần kiểu gen quần thể qua hệ liên tiếp thu kết sau: Thế hệ Kiểu gen AA Kiểu gen Aa Kiểu gen aa F1 0,49 0,42 0,09 F2 0,18 0,24 0,58 F3 0,09 0,42 0,49 F4 0,09 0,42 0,49 Quần thể chịu tác động nhân tố tiến hóa sau đây? A Giao phối không ngẫu nhiên B Các yếu tố ngẫu nhiên C Đột biến D Chọn lọc tự nhiên Câu 44: Nghiên cứu thay đổi thành phần kiểu gen quần thể qua hệ liên tiếp thu kết sau: Trang 10 gen nằm NST giới tính Y (khơng có alen X) bị đột biến thành gen a, kiểu hình đột biến biểu bị chọn lọc tự nhiên loại bỏ Các trường hợp khác không bị loại bỏ gen đột biến trạng thái dị hợp Câu 41: Chọn đáp án C - Giao phối không ngẫu nhiên tượng cá thể tự thụ phấn, tự giao phối giao phối có lựa chọn Thụ phấn chéo giao phối ngẫu nhiên - Q trình giao phối khơng ngẫu nhiên làm giảm dần tỷ lệ kiểu gen dị hợp quần thể không làm thay đổi tần số tương đối alen quần thể Giao phối không ngẫu nhiên làm giảm tỷ lệ kiểu gen dị hợp giảm tính đa dạng truyền quần thể Câu 43: Chọn đáp án B - Xác định tần số alen A alen a qua hệ: Thế hệ Tần số A Tần số a F1 0,7 0,3 F2 0,3 0,7 F3 0,3 0,7 F4 0,3 0,7 - Ta thấy tần số alen A thay đổi đột ngột giai đoạn từ F1 đến F2 (từ 0,7 xuống cịn 0,3), sau tần số khơng thay đổi Điều chứng tỏ quần thể chịu tác động yếu tố ngẫu nhiên Vì có yếu tố ngẫu nhiên làm thay đổi tần số alen theo cách đột ngột Câu 44: Chọn đáp án C - Xác định tần số alen A alen a qua hệ: Thế hệ Tần số A Tần số a F1 0,8 0,2 F2 0,8 0,2 F3 0,4 0,6 F4 0,4 0,6 F5 0,4 0,6 - Ta thấy tần số alen A thay đổi đột ngột giai đoạn từ F2 đến F3 (từ 0,8 xuống cịn 0,4) sau tần số khơng thay đổi Điều chứng tỏ quần thể chịu tác động yếu tố ngẫu nhiên - Mặt khác, ta thấy từ F3 trở tỉ lệ kiểu gen thay đổi theo hướng giảm tỉ lệ dị hợp tăng dần tỉ lệ đồng hợp Điều chứng tỏ quần thể chịu tác động giao phối không ngẫu nhiên Trang 34 - Khi bị tác động yếu tố ngẫu nhiên giảm số lượng cá thể cách đột ngột (giảm mạnh) Khi quần thể có số lượng cá thể cá thể giao phối cận huyết (giao phối không ngẫu nhiên) làm giảm tỉ lệ dị hợp tăng tỉ lệ đồng hợp quần thể - Như vậy, quần thể vừa chịu tác động yếu tố ngẫu nhiên, vừa chịu tác động giao phối không ngẫu nhiên Câu 45: Chọn đáp án B - Các yếu tố ngẫu nhiên chọn lọc tự nhiên nhân tố tiến hoá  (1) - Các yếu tố ngẫu nhiên mang tính ngẫu nhiên chọn lọc tự nhiên có tính định hướng (theo hướng xác định)  (2) sai - Chọn lọc tự nhiên dẫn đến thích nghi yếu tố ngẫu nhiên thường khơng dẫn đến thích nghi  (3) sai - Cả hai nhân tố yếu tố ngẫu nhiên chọn lọc tự nhiên nhân tố tiến hoá  (4) - Như vậy, tổ hợp (1) (4) Câu 46: Chọn đáp án B - Đột biến nhanh chóng trở thành nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên đột biến biểu kiểu hình (CLTN tác động trực tiếp lên kiểu hình) - Đột biến gen sau phát sinh thường dạng dị hợp nên phải qua giao phối để tổ hợp lại thành thể đồng hợp lặn biểu thành thể đột biến - Các cá thể tự thụ tinh đột biến lặn nhanh chóng tổ hợp lại với thành thể đột biến Do đột biến có tần số thấp nên quần thể giao phối ngẫu nhiên, đột biến khó có hội gặp để hình thành nên thể đồng hợp lặn - Ở câu hỏi này, người đề muốn làm rõ vai trò giao phối khơng ngẫu nhiên tiến hóa Giao phối không ngẫu nhiên làm tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp, đột biến nhanh chóng biểu thành thể đột biến để cung cấp nguyên liệu cho CLTN Câu 47: Chọn đáp án C - Trong nhân tố tiến hóa yếu tố ngẫu nhiên làm thay đổi tần số alen quần thể cách nhanh chóng - Đột biến có tần số thấp nên làm thay đổi tần số alen chậm - Giao phối ngẫu nhiên giao phối không ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số alen quần thể Câu 48: Chọn đáp án C - Trong nhân tố tiến hóa chọn lọc tự nhiên ln đào thải kiểu hình có hại nên làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể Trang 35 - Các yếu tố ngẫu nhiên loại bỏ cá thể cách ngẫu nhiên với số lượng lớn nên làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể - Đột biến làm xuất alen nên làm tăng tính đa dạng di truyền quần thể - Giao phối ngẫu nhiên làm cho alen đột biến tổ hợp với tổ hợp với alen khác nên tạo nhiều loại kiểu gen nhiều loại kiểu hình khác - Do vậy, đột biến giao phối ngẫu nhiên làm tăng tính đa dạng truyền quần thể Câu 49: Chọn đáp án D Tốc độ hình thành đặc điểm thích nghi nhanh hay chậm phụ thuộc vào tốc độ sinh sản, tốc độ đột biến, áp lực chọn lọc tự nhiên - Vi khuẩn có NST đơn bội nên đột biến phát sinh biểu thành kiểu hình chọn lọc tự nhiên tác động  Áp lực chọn lọc lớn sinh vật lưỡng bội - Vi khuẩn có tốc độ sinh sản nhanh sinh vật bậc cao nên tốc độ tích lũy đột biến nhanh Câu 50: Chọn đáp án D - Xác định tần số alen A alen a qua hệ: Thế hệ Tần số A Tần số a F1 0,7 0,3 F2 0,6 0,4 F3 0,5 0,5 F4 0,4 0,6 - Ta thấy tần số alen A thay đổi theo hướng giảm dần qua hệ tần số alen a thay đổi theo hướng tăng dần qua hệ Điều chứng tỏ quần thể chịu tác động chọn lọc tự nhiên (chọn lọc chống lại alen trội) Vì có chọn lọc tự nhiên làm thay đổi tần số alen theo hướng xác định Câu 51: Chọn đáp án A Trong nhân tố tiến hóa có CLTN nhân tố làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen theo hướng xác định, nhân tố quy định chiều hướng tiến hóa sinh giới Câu 52: Chọn đáp án B - Hợp tử khơng đột biến hình thành kết hợp giao tử không đột biến bố với giao tử không đột biến mẹ - Tỉ lệ hợp tử không đột biến là: 0,8 x 0,75 = 0,6 - Tỉ lệ hợp tử đột biến   hợp tử không đột biến   0,  0,  40% Câu 53: Chọn đáp án C Trang 36 - CLTN loại bỏ kiểu gen khơng thích nghi nên CLTN làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể - Cạnh tranh loài dẫn tới loại bỏ kiểu gen thích nghi nên cạnh tranh lồi hình thức CLTN - Chọn lọc tự nhiên làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen theo hướng nên quy định chiều hướng tiến hóa Câu 54: Chọn đáp án C Vì di - nhập gen mang đến cho quần thể kiểu gen không định trước đưa khỏi quần thể kiểu gen cách ngẫu nhiên nên làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen không theo hướng xác định Câu 55: Chọn đáp án D Chọn lọc tự nhiên làm nhiệm vụ sàng lọc loại bỏ kiểu gen quy định kiểu hình thích nghi Mặt khác, mặt chủ yếu tiến hóa khả sinh sản để di truyền cho đời sau Do mặt chủ yếu chọn lọc làm phân hoá khả sinh sản sống sót kiểu gen khác quần thể Câu 56: Chọn đáp án C Vì sống khu vực địa lý có điều kiện sống khác nên CLTN tiến hành tích lũy biến dị theo hướng khác Ví dụ phương thức hình thành loài đường sinh thái, khu vực địa lý CLTN tiến hành theo hướng khác Câu 57: Chọn đáp án C - Sau nhập cư tần số A  0, 6.900  0, 4.300  0,55 900  300 - Quần thể cân kiểu gen AA có tỉ lệ  0,55   3, 025 Câu 58: Chọn đáp án A Trong q trình tiến hóa yếu tố ngẫu nhiên không cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc tự nhiên Chỉ có giao phối, đột biến, di - nhập gen tạo nguyên liệu cung cấp cho chọn lọc Trong giao phối tạo vô số biến dị tổ hợp nên cung cấp nguồn nguyên liệu chủ yếu cho CLTN - Di - nhập gen cung cấp ngun liệu khơng đáng kể di - nhập gen không diễn thường xuyên, quần thể thường có cách li khơng gian - Đột biến có tần số thấp nên lượng biến dị mà đột biến tạo không đáng kể Đột biến tạo nguồn biến dị sơ cấp, sau nhờ có giao phối tạo nguồn biến dị thứ cấp cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc Câu 59: Chọn đáp án A Trang 37 - Chọn lọc tự nhiên chống lại alen trội A ưu tiên cho alen a nên tần số a tăng dần - Tỉ lệ kiểu gen Aa phụ thuộc vào tần số A a Kiểu gen Aa có tỉ lệ lớn tần số A  a  0,5 Tần số a lúc đầu = 0,2 nên tần số a tăng dần tỉ lệ kiểu gen Aa tăng dần tần số A  a  0,5 Vì giai đoạn đầu chọn lọc, tỉ lệ kiểu gen Aa tăng dần giá trị 0,5 sau giảm dần Câu 60: Chọn đáp án A - Chọn lọc tự nhiên loại bỏ kiểu gen thích nghi nên CLTN làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể - Các yếu tố ngẫu nhiên loại bỏ cá thể quần thể nên loại bỏ số kiểu gen có quần thể  Làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể - Trong nhân tố tiến hóa, có đột biến nhập cư làm xuất alen quần thể Câu 61: Chọn đáp án C Ở quần thể giao phối, cá thể giao phối với tạo vô số loại kiểu gen làm cho quần thể có tính đa dạng cao, quần thể có tính đa dạng cao khả thích nghỉ cao với môi trường Câu 62: Chọn đáp án B Trong nhân tố tiến hóa có chọn lọc tự nhiên nhân tố định hướng cho q trình tiến hóa, làm thay đổi tần số alen theo hướng xác định Câu 63: Chọn đáp án D Đột biến biến đổi vật chất di truyền, nguồn nguyên liệu sơ cấp, qua giao phối tổ hợp lại thành nguồn ngun liệu thứ cấp cho q trình tiến hóa Trong tự nhiên, đột biến xuất với tần số thấp hầu hết đột biến lặn có hại cho thể sinh vật Đột biến có khả di truyền cho đời sau có trường hợp đột biến khơng di truyền Ví dụ đột biến gây bệnh ung thư người không truyền cho đời sau Câu 64: Chọn đáp án D - Các yếu tố ngẫu nhiên ngẫu nhiên loại bỏ hoàn toàn kiểu gen, alen khỏi quần thể - Giao phối không ngẫu nhiên loại bỏ alen khỏi quần thể giao phối khơng làm thay đổi tần số alen - Chọn lọc tự nhiên tác động trực tiếp lên kiểu hình nên alen lặn trạng thái dị hợp không bị chọn lọc tự nhiên loại bỏ - Đột biến gen làm phát sinh alen mà loại bỏ alen Câu 65: Chọn đáp án B Trang 38 Yếu tố ngẫu nhiên thay đổi bất thường điều kiện môi trường làm cho số lượng cá thể quần thể giảm mạnh nhóm cá thể quần thể cư đến vùng đất tạo thành kẻ sáng lập Yếu tố ngẫu nhiên làm thay đổi thành phần kiểu gen tần số alen quần thể cách nhanh chóng dẫn tới thúc đẩy q trình tiến hóa Các yếu tố ngẫu nhiên làm thay đổi thành phần kiểu gen tần số alen cách ngẫu nhiên, không theo hướng xác định Câu 66: Chọn đáp án A Đột biến gen nguồn ngun liệu chủ yếu q trình tiến hóa đa số đột biến gen đột biến lặn có tần số cao so với đột biến NST Do có tần số cao hầu hết lặn nên đột biến gen có vai trị quan trọng đột biến NST Câu 67: Chọn đáp án C - Xác định tần số alen A alen a qua hệ: Thế hệ Tần số A Tần số a F1 0,7 0,3 F2 0,7 0,3 F3 0,4 0,6 F4 0,4 0,6 F5 0,4 0,6 - Ta thấy tần số alen A thay đổi đột ngột giai đoạn từ F2 đến F3 (từ 0,7 xuống cịn 0,4) sau tần số khơng thay đổi Điều chứng tỏ quần thể chịu tác động yếu tố ngẫu nhiên - Mặt khác, ta thấy từ F3 trở tỉ lệ kiểu gen thay đổi theo hướng giảm tỉ lệ dị hợp tăng dần tỉ lệ đồng hợp Điều chứng tỏ quần thể chịu tác động giao phối không ngẫu nhiên - Khi bị tác động yếu tố ngẫu nhiên giảm số lượng cá thể cách đột ngột (giảm mạnh) Khi quần thể có số lượng cá thể cá thể giao phối cận huyết (giao phối không ngẫu nhiên) làm giảm tỉ lệ dị hợp tăng tỉ lệ đồng hợp quần thể - Như vậy, quần thể vừa chịu tác động yếu tố ngẫu nhiên, vừa chịu tác động giao phối không ngẫu nhiên Câu 68: Chọn đáp án B - Giao phối khơng ngẫu nhiên có đặc điểm: Làm cho tỉ lệ kiểu gen dị hợp giảm dần; Làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể; Không làm thay đổi tần số alen quần thể - Các yếu tố ngẫu nhiên có đặc điểm: Làm giảm số lượng cá thể quần thể; Làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể; Làm thay đổi tần số alen quần thể - Như vậy, đặc điểm giống giao phối không ngẫu nhiên với yếu tố ngẫu nhiên làm giảm tính đa dạng di truyền, làm nghèo vốn gen quần thể Trang 39 Câu 69: Chọn đáp án D - Giao phối không ngẫu nhiên có đặc điểm: Làm cho tỉ lệ kiểu gen dị hợp giảm dần; Làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể; Không làm thay đổi tần số alen quần thể - Đột biến có đặc điểm: Làm xuất alen quần thể; Làm xuất kiểu gen mởi quần thể; Làm tăng tính đa dạng di truyền quần thể; Làm thay đổi tần số alen quần thể - Như vậy, đặc điểm giống giao phối không ngẫu nhiên với đột biến làm xuất kiểu gen quần thể Câu 70: Chọn đáp án D Khi gen lặn đột biến liên kết chặt (liên kết hồn tồn) với gen đột biến trội có hại chọn lọc tự nhiên loại bỏ gen trội có hại làm cho cá thể có kiểu gen trội có hại bị chết (bị loại bỏ) Vì gen lặn có lợi liên kết với gen trội có hại nên cá thể có có kiểu gen bị loại gen có lợi bị loại Câu 71: Chọn đáp án C - Đột biến làm thay đổi tần số alen tần số đột biến thấp nên thay đổi tần số alen không đáng kể - Giao phối (cả giao phối ngẫu nhiên giao phối không ngẫu nhiên) không làm thay đổi tần số alen quần thể - Sự cách li làm ngăn ngừa giao phối tự cá thể quần thể khơng làm thay đổi tần số alen quần thể - Chọn lọc tự nhiên làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen theo hướng xác định So với nhân tố chọn lọc tự nhiên làm thay đổi tần số nhiều Câu 72: Chọn đáp án C - Trong đặc điểm đặc điểm A khơng Vì giao phối khơng ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số alen quần thể - Đặc điểm B khơng có đột biến nhập gen làm tăng tính da dạng di truyền quần thể - Đặc điểm D khơng có đột biến nhập gen làm xuất alen quần thể - Đáp án C Vì tất các nhân tố tiến hoá làm thay đổi thành phần kiểu gen quần thể Câu 73: Chọn đáp án A - Các nhân tố giao phối không ngẫu nhiên, cho lọc tự nhiên, yếu tố ngẫu nhiên nhân tố làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể Trang 40 - Trong nhân tố di nhập gen vừa có khả làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể, vừa có khả làm tăng tính đa dạng di truyền quần thể Vì di gen làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể, nhập gen làm tăng tính đa dạng di truyền quần thể Câu 74: Chọn đáp án B - Đột biến di - nhập gen khơng làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể  (3) sai - Đột biến di - nhập gen nhân tố làm xuất alen kiểu gen quần thể; Đều làm thay đổi tần số alen không theo hướng xác định; Đều làm xuất alen quần thể - Các đặc điểm (1), (2), (4), (5)  Có đặc điểm Câu 75: Chọn đáp án C Vì: Khi CLTN chống lại thể đồng hợp trội làm giảm tần số alen trội tăng tần số alen lặn Còn chống lại thể đồng hợp lặn làm giảm tần số alen trội Còn chống lại thể đồng hợp trội thể đồng hợp lặn với áp lực CLTN khơng làm thay đổi tần số alen quần thể Câu 76: Chọn đáp án C - Hai đặc điểm: (2) Vi khuẩn có tốc độ sinh sản nhanh sinh vật nhân thực; (4) Vi khuẩn có gen đơn bội cịn hầu hết sinh vật nhân thực lưỡng bội đặc điểm làm cho tác động CLTN lên quần thể vi khuẩn làm thay đổi tần số alen nhanh lên quần thể sinh vật nhân thực Vì: Tốc độ sinh sản nhanh làm cho đột biến nhân lên phát tán quần thể để cung cấp nguyên liệu cho chọn lọc Bộ gen đơn bội làm cho đột biến dù trội hay lặn biểu kiểu hình nên bị tác động CLTN - Ở sinh vật nhân thực, hầu có NST lưỡng bội nên đột biến lặn dạng dị hợp không bị CLTN loại bỏ Câu 77: Chọn đáp án C - Vì kích thước quần thể nhỏ số lượng cá thể nên giảm số lượng cá thể yếu tố ngẫu nhiên làm thay đổi tần số alen mạnh so với quần thể có số lượng cá thể đơng - Ví dụ quần thể có 1000 cá thể AA, 2000 cá thể Aa, 1000 cá thể aa Giả sử yếu tố ngẫu nhiên làm chết 200 cá thể aa tần số a thay đổi, giảm từ 0,5 xuống 0,487 Nhưng quần thể có 100 cá thể AA, 200 cá thể Aa, 100 cá thể aa yếu tố ngẫu nhiên làm chết 100 cá thể aa tần số a giảm từ 0,5 xuống 0,333 - Các kết luận lại Câu 78: Chọn đáp án C - Kết luận A Vì nhân tố có khả làm biến đổi tần số alen thành phần kiểu gen có khả hình thành đặc điểm thích nghi mới, từ làm phát sinh lồi Trang 41 - Kết luận B Vì nhân tố giao phối không ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số alen quần thể - Kết luận D yếu tố ngẫu nhiên tác động cách ngẫu nhiên lên tần số alen thành phần kiểu gen quần thể Yếu tố ngẫu nhiên loại bỏ hồn tồn en không loại bỏ alen - Kết luận C sai Vì đột biến ln làm thay đổi tần số alen quần thể Đột biến làm xuất alen nên thay đổi tần số alen alen vốn có quần thể Câu 79: Chọn đáp án C Trong nhân tố nói nhân tố số (1), (4) làm cho thành phần kiểu gen thay đổi theo hướng giống Đó tăng dần tỉ lệ kiểu gen đồng hợp giảm dần tỉ lệ kiểu gen dị hợp Câu 80: Chọn đáp án A - Trong kết luận nói kết luận A khơng Vì yếu tố ngẫu nhiên làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen có tính ngẫu nhiên, khơng theo hướng xác định - Các kết luận B, C, D Câu 81: Chọn đáp án C - Kết luận A sai CLTN tác động trực tiếp lên kiểu hình làm gián tiếp loại bỏ kiểu gen Vì kiểu gen quy định kiểu hình Khi kiểu hình có hại bị loại bỏ kiểu gen có hại bị loại bỏ khỏi quần thể - Kết luận B sai Vì alen có hại bị CLTN loại bỏ dạng đồng hợp Chính alen lặn có hại bị loại bỏ với tốc độ chậm so với alen trội có hại Và loại bỏ đến tỉ lệ nhỏ (ln có lượng alen lặn tồn quần thể dạng dị hợp) - Kết luận D sai Vì thực tế CLTN làm nhiệm vụ sàng lọc loại bỏ kiểu hình có sẵn quần thể không tạo kiểu gen khơng tạo kiểu hình  Khơng tạo kiểu gen thích nghi Câu 82: Chọn đáp án C - Kết luận A có nhân tố tiến hóa, ngồi nhân tố tiến hóa cịn nhân tố yếu tố ngẫu nhiên giao phối không ngẫu nhiên giao phối không ngẫu nhiên không làm thay đổi tần số alen quần thể làm thay đổi thành phần kiểu gen quần thể Vậy thành phần kiểu gen tần số alen quần thể bị thay đổi yếu tố ngẫu nhiên - Kết luận B lúc điều kiện mơi trường thay đổi, có cá thể có kiểu hình khác với cá thể chiếm số lượng lớn quần thể ban đầu tồn Các cá thể có kiểu hình khác nên có vốn gen khác so với ban đầu Trang 42 - Kết luận D yếu tố ngẫu nhiên tác động làm giảm số lượng cá thể quần thể, làm số alen có quần thể qua làm nghèo vốn gen quần thể giảm độ đa dạng di truyền Khi quần thể dần bị suy thoái tác động nhân tố tiến hóa khác - Kết luận C sai quần thể có kích thước lớn yếu tố ngẫu nhiên khó làm thay đổi tần số alen quần thể ngược lại quần thể có kích thước nhỏ yếu tố ngẫu nhiên dễ làm thay đổi tần số alen Câu 83: Chọn đáp án A - Trong đặc điểm có đặc điểm A đặc điểm chung đột biến CLTN (cả hai nhân tố làm thay đổi tần số alen thành phần kiểu gen quần thể) - Đặc điểm B sai Vì đột biến khơng làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể CLTN khơng làm tăng tính đa dạng di truyền quần thể - Cả đột biến CLTN không làm tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp (chỉ có giao phối khơng ngẫu nhiên làm tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp) - Chỉ có CLTN làm tăng tần số alen có lợi giảm tần số alen có hại Cịn đột biến làm thay đổi tần số khơng theo hướng xác định nên làm tăng tần số alen có lợi làm giảm tần số alen có lợi Câu 84: Chọn đáp án C Trong kết luận có kết luận C sai Vì CLTN khơng có khả tạo kiểu gen thích nghi khơng có khả tạo kiểu hình thích nghi Câu 85: Chọn đáp án A - Khi quần thể có kích thước lớn (số lượng cá thể đơng) cá thể quần thể giao phối ngẫu nhiên Nhưng quần thể có kích thước bé (số lượng cá thể ít) xảy giao phối cận huyết (giao phối khơng ngẫu nhiên) Vì có cá thể chủ yếu cá thể có quan hệ huyết thống với chúng giao phối với - Trong nhân tố tiến hố yếu tố ngẫu nhiên tác động lên quần thể làm giảm đột ngột số lượng cá thể quần thể nên chuyển quần thể từ ngẫu phối sang giao phối không ngẫu nhiên Câu 86: Chọn đáp án C Khi CLTN chống lại alen trội tần số alen trội giảm dần tần số alen lặn tăng dần nên kết chọn lọc dẫn tới làm tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp lặn  Tăng tỉ lệ kiểu hình lặn Câu 87: Chọn đáp án B - Đột biến tạo alen mới; Giao phối ngẫu nhiên làm xuất vơ số biến dị tổ hợp Vì đột biến kết hợp với giao phối ngẫu nhiên làm tăng tính đa dạng di truyền quần thể Trang 43 - CLTN loại bỏ alen có hại kiểu gen có hại nên CLTN làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể - Giao phối khơng ngẫu nhiên làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể giao phốikhơng ngẫu nhiên làm giảm tỉ lệ kiểu gen dị hợp quần thể - Các yếu tố ngẫu nhiên loại bỏ kiểu gen tần số alen quần thể nên làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể Câu 88: Chọn đáp án C - Kết luận C sai vì: Trong khu vực địa lý điều kiện sinh thái khác (ở ổ sinh thái khác nhau) CLTN tiến hành theo hướng khác dẫn tới hình thành nịi sinh thái hình thành lồi - Ví dụ q trình hình thành lồi đường sinh thái, khu vực địa lý CLTN tiến hành theo hướng khác Câu 89: Chọn đáp án D Vì kiểu hình đột biến biểu giai đoạn sau tuổi sinh sản đột biến biểu kiểu hình gây chết sinh sản đời nên đột biến truyền lại cho đời sau Vì thể bị chết gen truyền lại cho hệ sau Ở hệ sau, gen tiếp tục truyền lại cho đời đột biến biểu giai đoạn sau tuổi sinh sản Câu 90: Chọn đáp án B Vì sử dụng thuốc kháng sinh tạo áp lực chọn lọc loại bỏ kiểu gen không kháng thuốc giữ lại kiểu gen kháng thuốc Kết dẫn tới chọn lọc dòng vi khuẩn kháng thuốc Câu 91: Chọn đáp án B - Ở F1, tần số alen A = 0,7 đến F2 đột ngột thay đổi A = 0,3 - Quần thể chịu tác động yếu tố ngẫu nhiên Câu 92: Chọn đáp án A - Trong kết luận kết luận A Vì kiểu hình đột biến biểu hồn tồn trạng thái đồng hợp đị hợp giai đoạn trước tuổi sinh sản dẫn đến làm cho kiểu hình đột biến chết nên khơng thể sinh sản di truyền cho đời sau Đột biến bị chọn lọc tự nhiên loại bỏ hoàn toàn khỏi quần thể - Kết luận B sai.Vì kiểu hình đột biến biểu giai đoạn sau tuổi sinh sản nên gen gây bệnh di truyền cho hệ sau qua trình sinh sản - Kết luận C sai Vì Đột biến gen lặn trạng thái dị hợp không biểu nên loại bỏ hoàn toàn khỏi quần thể - Kết luận D sai Vì kiểu hình đột biến biểu giai đoạn sau tuổi sinh sản nên gen gây bệnh di truyền cho hệ sau qua trình sinh sản Trang 44 Câu 93: Chọn đáp án C - Đột biến lặn có hại sau hệ bị loại bỏ hoàn toàn đột biến biểu thành kiểu hình - A sai đột biến gen lặn nằm tế bào chất khơng biểu thành kiểu hình số lượng gen nằm tế bào chất lớn, sản phẩm gen bình thường tế bào chất ức chế biểu sản phẩm gen đơn lẻ (điều giải thích bệnh gen lặn tế bào chất thường khơng gây chết) - B sai gen gen đa alen nên alen lặn không biểu thành kiểu hình thể có alen trội - D sai đột biến gen nằm X loại bỏ giới XY, cịn giới XX khơng loại bỏ có alen trội nằm vị trí tương ứng NST X (khơng biểu kiểu hình) - C gen nằm Y khơng có alen tương ứng tế bào nên biểu trực tiếp thành kiểu hình  bị loại bỏ hồn tồn Câu 94: Chọn đáp án D - Một đột biến muốn ngun liệu cho tiến hóa trước tiên phải tồn quần thể - Đột biến cấu trúc NST đột biến số lượng NST đột biến NST Cả loại đột biến có cung cấp ngun liệu cho tiến hóa khơng phải nguồn nguyên liệu chủ yếu vì: + Đột biến NST xảy với tần số thấp  lượng đột biến tạo không nhiều + Đột biến NST thường biểu trực tiếp kiểu hình gây hại cho thể đột biến thường bị chọn lọc tự nhiên loại bỏ  Loại đáp án A B - Đột biến gen trội đột biến gen lặn đột biến gen Hầu hết đột biến gen biểu thành kiểu hình có hại Nếu đột biến gen trội biểu kiểu hình thể dị hợp nên bị CLTN loại bỏ  Đột biến gen trội không giữ lại quần thể - Đối với đột biến gen lặn biểu thành kiểu hình thể đồng hợp nên đột biến thể dị hợp không bị CLTN loại bỏ  Đột biến gen lặn giữ lại quần thể  Loại đáp án C Câu 95: Chọn đáp án B Câu 96: Chọn đáp án C Câu 97: Chọn đáp án A - Trong kết luận kết luận A Là đặc điểm chung cho đột biến chọn lọc tự nhiên làm thay đổi thành phần kiểu gen tần số alen quần thể - Kết luận B sai Chọn lọc tự nhiên ln làm giảm tính đa dạng di truyền quần thể - Kết luận C sai Đột biến không làm tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp giảm tỉ lệ kiểu gen dị hợp Trang 45 - Kết luận D sai Vì đột biến khơng phải ln làm tăng tần số alen có lợi giảm tần số alen có hại Câu 98: Chọn đáp án A Tần số đột biến gen thấp đột biến gen nguồn nguyên liệu chủ yếu cung cấp cho trình chọn lọc vì: - Ảnh hưởng đột biến gen đến sức sống thể sinh vật nghiêm trọng so với đột biến NST - Số lượng gen quần thể lớn - Đột biến gen thường trạng thái lặn - Quá trình giao phối phát tán đột biến làm tăng xuất biến dị tổ hợp Câu 99: Chọn đáp án C Vì quần thể lồi sinh sản hữu tính, cá thể tự thụ tinh gen đột biến nhanh chóng phát tán quần thể Do nhanh chóng trở thành nguyên liệu cho CLTN Câu 100: Chọn đáp án C Vốn gen quần thể tập hợp tất alen tất gen quần thể - A sai tự phối trung thời gian dài làm giảm tỉ lệ kiểu gen dị hợp, tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp - B sai nhập cư xuất alen - D sai thể đị hợp có sức sống cao thể đồng hợp thể đồng hợp bị CLTN loại bỏ  vốn gen thay đổi - C giao phối ngẫu nhiên khơng làm thay đổi trạng thái cân di truyền quần thể Câu 101: Chọn đáp án C Xét trường hợp tác động nhân tố tiến hoá sau đây: (1) Sự giao phối không ngẫu nhiên: làm giảm tỉ lệ kiểu gen dị hợp, tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp (2) Đột biến làm cho A thành a: giảm dần tỉ lệ kiểu gen AA Aa, tăng tỉ lệ kiểu gen aa (3) CLTN chống lại kiểu gen đồng hợp lặn: tăng dần tỉ lệ kiểu gen AA Aa, giảm tỉ lệ kiểu gen aa (4) CLLTN chống lại kiểu gen dị hợp: làm giảm tỉ lệ kiểu gen dị hợp, tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp (5) Di - nhập gen: làm cho tỉ lệ kiểu gen biến đổi không theo hướng xác định (6) CLTN chống lại đồng hợp trội đồng hợp lặn: làm tăng tỉ lệ kiểu gen dị hợp, giảm tỉ lệ kiểu gen đồng hợp  Những trường hợp làm cho tỉ lệ kiểu gen biến đổi qua thể hệ theo xu hướng giống (1) (4) Trang 46 Câu 102: Chọn đáp án B Câu 103: Chọn đáp án C - Khi aa bị đào thải hoàn toàn (bị chết giai đoạn phơi) tần số alen a hệ Fn tính theo cơng thức qn  q0 Trong q0 tần số alen a hệ xuất phát; n số hệ  n.q0 - Thế hệ xuất phát có tần số alen a  0, - Ở hệ F3, tần số alen a  0,  1/  3.0, Câu 104: Chọn đáp án C - Có phát biểu (1), (2), (8), (6) - (4) sai Vì CLTN khơng tác động trực tiếp lên kiểu gen mà tác động trực tiếp lên kiểu hình - (6) sai Vì CLTN khơng thể loại bỏ hồn tồn alen lặn Ngun nhân trạng thái dị hợp, alen lặn không biểu thành kiểu hình nên khơng bị CLTN loại bỏ Câu 105: Chọn đáp án A - Chỉ có (3) - (1), (2) sai chọn lọc tự nhiên khơng tạo kiểu gen thích nghi - (4) sai chọn lọc tự nhiên đảm bảo sống sót sinh sản ưu cá thể mang đột biến có lợi (khơng phải đột biến trung tính) Câu 106: Chọn đáp án C Vì cá thể quần thể tự thụ phấn làm tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp lặn aa làm kiểu hình lặn (hoa trắng) nhanh chóng biểu quần thể Câu 107: Chọn đáp án C Câu 108: Chọn đáp án D - Tính tần số Thế hệ Tần số alen A Tần số alen a F1 0,7 0,3 F2 0,6 0,4 F3 0,5 0,5 F4 0,4 0,6 - Tần số alen A giảm dần, tần số alen a tăng dần Như quần thể chịu tác động chọn lọc tự nhiên thay đổi tần số alen theo hướng xác định Câu 109: Chọn đáp án B Trang 47 - Lúc chưa rải sỏi xuống mặt hồ, đáy hồ có màu xám nên chọn lọc chống lại màu trắng (chống lại aa) ưu tiên màu xám (ưu tiên AA Aa) Khi rải sỏi xuống hồ hướng chọn lọc thay đổi  (1) - Khi rải sỏi xuống mặt hồ làm mặt hồ trở nên có đốm trắng nên cá có màu đốm trắng trở nên có ưu cá có màu nâu nhạt Chọn lọc tự nhiên tác động chống lại alen A làm giảm dần tần số alen A tăng dần tần số alen a  (2) đúng; (4) sai - Lúc đầu, tần số A = 0,9 kiểu gen Aa = 0,18 Khi chọn lọc chống lại A tần số A giảm dần, tần số a tăng dần làm tăng tỉ lệ kiểu gen Aa Tỉ lệ kiểu gen Aa tăng dần lên đạt cực đại A  a  0,5  (3) sai  Chỉ có phương án Câu 110: Chọn đáp án C - Ta thấy F1, F2 tần số alen A = 0,8; a = 0,2 đến F3 trở A = 0,6; a =0,4 - Như tần số alen bị giảm cách đột ngột nhanh chóng chứng tỏ quần thể bị tác động yếu tố ngẫu nhiên - Mặt khác từ F3 đến F5; tỉ lệ kiểu gen đồng hợp tăng dần, dị hợp giảm dần giao phối không ngẫu nhiên Câu 111: Chọn đáp án D Có trường hợp (1), (2), (4, (6) Câu 112: Chọn đáp án D Vì kết tác động yếu tố ngẫu nhiên dẫn đến làm nghèo vốn gen quần thể, giảm đa dạng di truyền Tuy nhiên, lúc tác động làm suy thối quần thể dẫn tới diệt vong Nó tác động làm thay đổi tần số alen không theo chiều hướng định Một alen dù có lợi bị loại bỏ hoàn toàn khỏi quần thể alen có hại trở nên phổ biến quần thể Trang 48 ... gen - Trong nhân tố tiến hố có ClTN làm thay đổi tần số alen theo hướng xác định (CLTN nhân tố tiến hố có hướng) - Các yếu tố ngẫu nhiên, CLTN, giao phối không ngẫu nhiên, di gen nhân tố làm nghèo... Khơng tạo kiểu gen thích nghi Câu 82: Chọn đáp án C - Kết luận A có nhân tố tiến hóa, ngồi nhân tố tiến hóa cịn nhân tố yếu tố ngẫu nhiên giao phối không ngẫu nhiên giao phối không ngẫu nhiên... trình tiến hóa C Q trình tiến hỏa nhỏ diễn tác động nhân tố tiến hóa D Các yếu tố ngẫu nhiên làm biến đổi đột ngột tần số alen quần thể Câu 7: Trong q trình tiến hóa, chọn lọc tự nhiên yếu tố ngẫu