LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan cơng trình nghiên cứu thân tác giả Các kết nghiên cứu kết luận Luận văn trung thực, không chép từ nguồn hình thức Việc tham khảo nguồn tài liệu thực trích dẫn ghi nguồn tài liệu tham khảo quy định Tác giả Luận văn Cao Bát Chí i LỜI CÁM ƠN Sau thời gian học tập nghiên cứu Trường Đại học Thủy Lợi Hà Nội Được hướng dẫn, giúp đỡ tận tình thầy, cô giáo trường, cộng tác quan chuyên môn, bạn bè nỗ lực phấn đấu thân tác giả hoàn thành luận văn Thạc sĩ kỹ thuật, chuyên ngành Quản lý xây dựng với nội dung: “Nghiên cứu ảnh hưởng tiến độ thi cơng đến Chi phí đầu tư xây dựng, Dự án: Nâng cấp kênh trạm bơm Nam sơng Mã, tỉnh Thanh Hố ” Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến cán hướng dẫn khoa học thầy giáo GS.TS Vũ Thanh Te, dành nhiều thời gian bảo, hướng dẫn để tơi hồn thành luận văn Tác giả xin chân thành cảm ơn giúp đỡ thầy giáo, cô giáo Trường Đại học Thủy lợi thời gian học tập đây, quan tâm giúp đỡ lãnh đạo Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng cơng trình Nơng nghiệp Phát triển Nơng thơn Thanh Hóa, bạn bè đồng nghiệp để hồn thành luận văn Xin chân thành cám ơn! ii MỤC LỤC DANH MỤC HÌNH ẢNH vi DANH MỤC BẢNG BIỂU vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT viii MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Mục tiêu đề tài Đối tượng phạm vi nghiên cứu Cách tiếp cận phương pháp nghiên cứu Ý nghĩa khoa học thực tiễn 5.1 Ý nghĩa khoa học 5.2 Ý nghĩa thực tiễn Kết đạt Cấu trúc Luận văn .3 CHƯƠNG TỔNG QUAN VỀ TIẾN ĐỘ THI CÔNG VÀ CHI PHÍ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG .4 1.1 Dự án đầu tư xây dựng 1.1.1 Trình tự thực dự án đầu tư xây dựng cơng trình 1.2 Tiến độ thi công xây dựng 1.2.1 Khái niệm tiến độ thi công xây dựng công trình 1.2.2 Tầm quan trọng tiến độ thi cơng xây dựng cơng trình 1.3 Chi phí dự án đầu tư xây dựng cơng trình 14 1.3.1 Các loại chi phí dự án đầu tư xây dựng cơng trình 14 1.3.2 Chi phí dự án giai đoạn thi cơng xây dựng cơng trình 15 1.4 Thực trạng tiến độ thi cơng Chi phí đầu tư cơng trình xây dựng Việt Nam 20 1.4.1 Quản lý tiến độ thi công xây dựng 20 1.4.2 Tiến độ thi công số dự án thủy lợi, thủy điện Việt Nam .21 1.5 Quản lý Chi phí xây dựng 23 1.6 Kết luận chương .24 iii CHƯƠNG CƠ SỞ KHOA HỌC TRONG NGHIÊN CỨU TIẾN ĐỘ VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA TIẾN ĐỘ ĐẾN CHI PHÍ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG 25 2.1 Các nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ thi công xây dựng công trình 25 2.1.1 Các nguyên nhân khách quan 25 2.1.2 Các nguyên nhân chủ quan 27 2.2 Cơ sở lý thuyết quản lý kế hoạch tiến độ 30 2.2.1 Căn nguyên tắc lập kế hoạch tiến độ 30 2.2.2 Tổ chức thực 33 2.2.3 Theo dõi, kiểm soát, quản lý tiến độ cơng trình 33 2.3 Cơ sở lý thuyết tính tốn chi phí xây dựng cơng trình 37 2.3.1 Các xác định chi phí đầu tư xây dựng cơng trình 37 2.3.2 Nội dung chi phí đầu tư xây dựng cơng trình 38 2.3.3 Phương thức xác định chi phí đầu tư xây dựng cơng trình 39 2.4 Mối quan hệ tiến độ chi phí đầu tư xây dựng cơng trình 46 2.4.1 Chi phí dịng đời dự án 46 2.4.2 Ngân sách dự án 47 2.4.3 Kiểm soát giá thành dự án 47 2.4.4 Quan hệ thời gian Chi phí thực dự án 48 2.5 Kết luận chương 52 CHƯƠNG NGHIÊN CỨU VIỆC KÉO DÀI TIẾN ĐỘ THI CÔNG LÀM ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHI PHÍ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG DỰ ÁN NÂNG CẤP KÊNH TRẠM BƠM NAM SƠNG MÃ, TỈNH THANH HĨA 53 3.1 Giới thiệu chung dự án 53 3.1.1 Chức nhiệm vụ 54 3.1.2 Cơ cấu tổ chức 55 3.1.3 Mơ hình quản lý dự án 56 3.2 Thực trạng công tác quản lý tiến độ ảnh hưởng đến chi phí đầu tư 56 3.2.1 Khái quát chung gói thầu chậm tiến độ 56 3.2.2 Kế hoạch tiến độ thi công phê duyệt dự án 57 3.2.3 Kế hoạch tiến độ thi công điều chỉnh 61 3.2.4 Nguyên nhân phải điều chỉnh kéo dài tiến độ thi công 62 3.3 Tính tốn chi phí thay đổi kéo dài tiến độ thi công 63 iv 3.3.1 Tính tốn chi phí tăng thêm cho cơng tác quản lý dự án 63 3.3.2 Tính tốn chi phí tăng thêm cho cơng tác giám sát thi cơng 64 3.3.3 Tính tốn chi phí tăng thêm cho cơng tác xây dựng 65 3.3.4 Tính tốn chi phí lãng phí chậm đưa cơng trình vào sử dụng 68 3.3.5 Tổng hợp chi phí thiệt hại chậm 01 năm đưa dự án vào sử dụng 69 3.4 Đề xuất số giải pháp nhằm hạn chế tình trạng kéo dài tiến độ thi cơng đảm bảo hiệu đầu tư 70 3.4.1 Xây dựng hệ thống giám sát tiến độ .70 3.4.2 Hồn thiện q trình kiểm soát tiến độ .74 3.4.3 Tăng cường mối liên kết bên tham gia dự án .76 3.5 Giải pháp quản lý tiến độ giai đoạn đầu tư .78 3.5.1 Giải pháp quản lý tiến độ giai đoạn chuẩn bị dự án .78 3.5.2 Giải pháp quản lý tiến độ giai đoạn thực dự án .79 3.6 Kết luận chương .80 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .81 TÀI LIỆU THAM KHẢO .83 v DANH MỤC HÌNH ẢNH Hình 1.1 Trình tự thực dự án đầu tư xây dựng công trình Hình 1.2 Tiến độ thi công theo sơ đồ đường thẳng Hình 1.3 Tiến độ thi công công tác bê tông cốt thép theo sơ đồ xiên Hình 1.4 Kế hoạch tiến độ lập theo phương pháp SĐM 10 Hình 1.5 Sơ đồ khối mô Monte-Carlo 12 Hình 2.1 Lập biểu đồ tiến độ 32 Hình 2.2 Kiểm tra tiến độ đường tích phân 35 Hình 2.3 Kiểm tra tiến độ thi cơng đường phần trăm 35 Hình 2.4 Biểu đồ nhật ký công việc 36 Hình 2.5 Đồ thị chi phí gián tiếp 49 Hình 2.6 Đồ thị chi phí trực tiếp 50 Hình 2.7 Giá thành toàn dự án 51 Hình 3.1 Sơ đồ thực dự án 56 Hình 3.2 Hệ thống kiểm soát tiến độ 75 vi DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1 Tổng hợp dự tốn chi phí xây dựng tính theo đơn giá xây dựng cơng trình không đầy đủ giá xây dựng không đầy đủ 40 Bảng 2.2 Tổng hợp chi phí vật liêu,chi phí nhân cơng, chi phí máy thi cơng chi phí trực tiếp 43 Bảng 3.1 Quy mô thơng số kỹ thuật 57 Bảng 3.2 Kế hoạch tiến độ thi cơng gói thầu B2.3 58 Bảng 3.3 Kế hoạch tiến độ thi cơng điều chỉnh gói thầu B2.3 .62 Bảng 3.4 Chi phí GS tăng thêm 01 năm kéo dài tiến độ thi cơng gói thầu B2.3 .65 Bảng 3.5 Chỉ số giá xây dựng cơng trình khu vực Thanh Hóa .66 Bảng 3.6 Chi phí xây dựng tăng kéo dài tiến độ thi công thêm 01 năm 67 Bảng 3.7 Chi phí bơm tưới chậm tiến độ bàn giao, đưa vào vận hành sau 01 năm 69 Bảng 3.8 Tổng hợp chi phí thiệt hại chậm đưa dự án vào sử dụng 70 Bảng 3.9 Các tiêu chí cần giám sát 71 Bảng 3.10 Nhận biết vai trò dự án sơ đồ trách nhiệm chữ viết tắt 78 Bảng 3.11 Sử dụng định sơ đồ trách nhiệm .78 vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ADB Ngân hàng phát triển Châu Á MARD Bộ Nông nghiệp PTNT PPC UBND tỉnh Thanh Hóa CPO Ban Quản lý Trung ương dự án thủy lợi DARD Sở Nông nghiệp PTNT CPMU Ban quản lý dự án trực thuộc CPO ICMB3 Ban Quản lý Đầu tư Xây dựng số PPMU Ban quản lý dự án cấp tỉnh IMCs Công ty khai thác thủy nông WUG Hội dùng nước BTĐC Ban đền bù tái định cư tỉnh, huyện KHTĐ Kế hoạch tiến độ SĐM Sơ đồ mạng CĐT Chủ đầu tư NCTKT Nghiên cứu tiền khả thi NCKT Nghiên cứu khả thi XDCT Xây dựng cơng trình UBND Ủy ban nhân dân TVTK Tư vấn thiết kế TKBVTC Thiết kế vẽ thi công viii MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Cơng cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước diễn mạnh mẽ khắp miền đất nước lĩnh vực Trong đó, ngành xây dựng cơng trình đóng góp phần lớn cho việc cơng nghiệp hố, với nhiều dự án đầu tư có tổng mức đầu tư lên đến hàng nghìn tỷ đồng triển khai thi công xây dựng Theo đó, ngành Nơng nghiệp phát triển nơng thơn Thanh Hóa, với thời gian qua đầu tư nhiều dự án từ nguồn vốn nước (vay vốn ODA) Tuy nhiên, tình hình triển khai thực dự án đầu tư xây dựng có bất cập, đặc biệt tiến độ thi cơng cơng trình sửa chữa, nâng cấp đa phần không đáp ứng tiến độ đề ra, trước tình hình số vấn đề đặt là: (1) Nguyên nhân dẫn đến cơng trình khơng hồn thành tiến độ dự án duyệt? (2) Ảnh hưởng việc kéo dài tiến độ thi cơng đến chi phí đầu tư dự án nào? (3) Giải pháp khắc phục tình trạng kéo dài tiến độ thi công, đảm bảo tổng mức đầu tư không thay đổi? Như biết tiến độ thi cơng chi phí đầu tư dự án có quan hệ chặt chẽ với Một cơng trình xây dựng muốn đạt hiệu cao mặt kinh tế xã hội xuyên suốt trình từ bước quy hoạch, đề xuất dự án đầu tư, lập dự án, thiết kế, giám sát, quản lý dự án đến bước bàn giao đưa cơng trình vào khai thác sử dụng tốn cơng trình phải quản lý chặt chẽ, phải thi cơng theo tiến độ đề Hiện nay, có nhiều cơng trình xây dựng Giao thơng, Thủy lợi Hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt cơng trình sửa chữa, nâng cấp hệ thống thuỷ lợi bị chậm tiến độ Nguyên nhân việc chậm tiến độ phần yếu tố khách quan thời tiết, khí hậu…; phần lực tổ chức quản lý, điều hành nhà thầu thi công, nhà thầu tư vấn thiết kế hạn chế trách nhiệm Chủ đầu tư Chính mà cơng trình khơng bàn giao đưa vào sử dụng tiến độ Điều làm tăng chi phí dự án làm ảnh hưởng đến hiệu sau đầu tư dự án v.v Xuất phát từ vấn đề nêu trên, học viên chọn đề tài: “Nghiên cứu ảnh hưởng tiến độ thi cơng đến chi phí đầu tư xây dựng, Dự án: Nâng cấp kênh trạm bơm Nam sơng Mã, tỉnh Thanh Hố ” làm luận văn Thạc sĩ Mục tiêu đề tài Nghiên cứu, phân tích, đánh giá ảnh hưởng tiến độ thi cơng đến chi phí đầu tư đối dự án đầu tư xây dựng Từ đề xuất giải pháp khắc phục Đối tượng phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Mối quan hệ tiến độ thi cơng cơng trình xây dựng Phạm vi nghiên cứu: Dự án Nâng cấp kênh trạm bơm Nam sông Mã, tỉnh Thanh Hoá Cách tiếp cận phương pháp nghiên cứu - Cách tiếp cận: Thông qua cơng trình thực tế tài liệu liên quan để nghiên cứu, phân tích nhằm đưa mục tiêu, giải pháp đề tài - Các phương pháp nghiên cứu: + Phương pháp khảo sát thu thập số liệu; + Phương pháp phân tích đánh giá; Ý nghĩa khoa học thực tiễn 5.1 Ý nghĩa khoa học Đề tài góp phần hệ thống hóa cập nhật vấn đề lý luận công tác quản lý tiến độ thi cơng cơng trình qua cho thấy mối liên hệ chi phí tiến độ thi cơng cơng trình Những nghiên cứu có giá trị làm tài liệu tham khảo cho cơng tác quản lý tiến độ thi cơng cơng trình, đơn vị công tác quản lý đầu tư xây dựng - Công suất bơm tổ máy là: 7.200 m3/h; - Chi phí tiền điện năm 2017 là: 10 tỷ VNĐ; - Số lượng cán bộ, công nhân vận hành trạm bơm là: 14 người; - Chi phí tiền lương trung bình cho cán bộ, cơng nhân vận hành khoản phụ cấp khác là: 90 triệu VNĐ/năm; - Trạm bơm kiểu có nhiệm vụ bơm nước vào kênh Nam sông Mã, để tưới cho 7.000 đất nông nghiệp hệ thống tưới tự chảy (Các thông số nêu Cty TNHH thành viên Nam Sông Mã cung cấp) Từ số liệu nêu ta có chi phí tổn thất vận vận hành trạm bơm tưới chậm tiến độ bàn giao, đưa vào vận hành sau 01 năm, chi tiết bảng 3.7: Bảng 3.7Chi phí bơm tưới chậm tiến độ bàn giao, đưa vào vận hành sau 01 năm Nội dung Chi phí điện Chi phí trung bình tiền lương phụ cấp Khối Đơn giá Thành tiền lượng (Triệu Đ) (Triệu Đ) Năm 10.000 10.000 Người 14 90 1.260 Đơn vị Tổng 11.260 c) Chi phí lãi suất năm chậm bàn giao đưa dự án vào sử dụng Dự án: Nâng cấp kênh trạm bơm Nam sơng Mã, tỉnh Thanh Hố, đầu tư nguồn vốn ODA, có tổng mức đầu tư 1.200 tỷ đồng; lãi suất vay 1,5%/năm Thì Chi phí lãi suất dự án (Chi phí hội) phải trả chậm 01 năm đưa vào khai thác sử dụng là: 1.200 x x 1,5% = 18 tỷ VNĐ 3.3.5 Tổng hợp chi phí thiệt hại chậm 01 năm đưa dự án vào sử dụng Từ phân tích, tính tốn nêu trên, việc chậm đưa dự án vào sử dụng 01 năm gây tổn thất nhiều cho chủ đầu tư Việc chậm đưa dự án vào sử dụng làm kéo dài thời gian 69 thu hồi vốn dự án, tăng lãi suất vay dự án Sau bảng tổng hợp chi phí thiệt hại việc chậm đưa dự án vào sử dụng 01 năm: Bảng 3.8 Tổng hợp chi phí thiệt hại chậm đưa dự án vào sử dụng TT Nội dung Chi phí tăng thêm Giá trị (Tỷ VNĐ) I Tiến độ ảnh hưởng đến chi phí đầu tư Chí phí Quản lý dự án tăng thêm Chi phí giám sát thi cơng tăng thêm 6,204 Chi phí xây dựng tăng yếu tố trượt giá 0,753 II Tiến độ ảnh hưởng đến Chi phí hội 29,26 Chi phí bơm tưới chậm bàn giao Chi phí lãi suất chậm 01 năm bàn giao Tổng 8,957 11,260 18 38,217 Vậy, việc chậm đưa dự án vào khai thác sử dụng (01 năm) làm lãng phí quản lý đầu tư dự án là: 38,217 tỷ đồng Trong đó: - Chi phí đầu tư tăng chậm tiến độ là: 8,957 Tỷ đồng; - Chi phí hội, lãng phí chậm tiến độ là: 29,26 Tỷ đồng; Tóm lại, việc kéo dài tiến độ thi công không làm phát sinh chi phí đầu tư dự án mà làm giảm lợi nhuận từ dự án, làm kéo dài thời gian thu hồi vốn giảm sinh lời từ dự án, chưa nói đến vấn đề an sinh xã hội nhân dân vùng dự án 3.4 Đề xuất số giải pháp nhằm hạn chế tình trạng kéo dài tiến độ thi cơng đảm bảo hiệu đầu tư 3.4.1 Xây dựng hệ thống giám sát tiến độ Báo cáo giám sát tiến độ thể chi tiết mơ tả xảy tình hình nào, sở nhóm quản lý dự án thực kiểm sốt tiến độ cách phân tích tình hình, định phải làm triển khai thực định Chính vậy, hệ thống giám sát hiệu phải đủ sở để giúp cho thành viên quản lý dự án nhận thơng tin cần thiết, xác, lúc, kịp thời 70 a) Nhận định nhân tố cần giám sát: Để phục vụ cho cơng tác kiểm sốt tiến độ có hiệu địi hỏi đối tượn quản lý dự án phải xác định trước vấn đề phải đặc biệt ý thời gian diễn dự án Phải có tiêu chí kiểm soát rõ ràng mẫu báo cáo phải tập trung vào tiêu chí kiểm sốt xác định trước Bảng 3.9 Các tiêu chí cần giám sát I/ Tiến độ thi công Tiến độ hợp đồng Công TT tác Đ.vị Tiến độ Khối lượng hiệu kế hoạch chỉnh Bắt Kết Bắt Kết Hợp Tháng,/ đầu thúc đầu thúc đồng Tuần Khối lượng thực Đánh giá Tháng Lũy kế % Hợp Tiến đồng độ [Chậm tháng] II/ Nhận xét, đánh giá 1/ Tình hình thi công chất lượng thi công 1.2/ Công tác quản lý chất lượng: 1.3/ Các nội dung khác: vướng mắc, phát sinh thi công 2/ Huy động máy móc thiết bị thi cơng, nhân lực vật tư, vật liệu so với Tiến độ hợp đồng/Tiến độ hiệu chỉnh: 2.1/ Máy móc, thiết bị thi cơng 2.2/ Nhân lực 2.3/ Cung cấp vật tư, vật liệu 3/ Đánh giá chung: [tiến độ thi công so với hợp đồng, chất lượng thi công, ATLĐ, giảm thiểu tác động môi trường, PCCN ] 4/ Đề xuất, kiến nghị: [các giải pháp đáp ứng tiến độ, chất lượng, bo sung hiệu chỉnh thiết kế, giải vấn đề phát sinh ] Các tiêu chí cần giám sát trình bày tạo điều kiện thuận lợi cho kỹ sư giám sát theo dõi, ghi chép công trường, đồng thời thông tin thu thập thực tế hơn, xác hạn chế sai sót khơng đáng có 71 b)Giám sát dựa kế hoạch duyệt: Một nguyên tắc quan trọng báo cáo phải lập thành tài liệu nêu rõ kế hoạch thực tế Mỗi làm xong báo cáo, phải đem so sánh với kế hoạch Khi kết thúc kế hoạch, phải chuẩn bị đầy đủ copy để phục vụ cho công tác báo cáo sau Báo cáo dựa kế hoạch duyệt giúp người tiếp nhận thông tin dễ dàng theo dõi sai lệch so với kế hoạch kịp thời truyền tải thông tin đến cấp có thẩm quyền xem xét xử lý để triển khai bước nhằm mục đích đưa dự án thực theo tiến độ đề Nhìn vào bảng báo cáo nhà quản lý dự án thấy rõ hạng mục chậm, chậm đến mức độ nào, lý để từ có sở phân tích nguyên nhân đề biện pháp khắc phục với thực tế Trên sở mẫu báo cáo giám sát thiết lập sẵn giúp cho cán giám sát chủ động việc ghi chép cập nhật số liệu cách xác nhanh chóng cơng trường Các tiêu chí thể bảng báo cáo địi hỏi cán giám sát cần phải tuân thủ cách thức ghi chép lưu hồ sơ có liên quan cách khoa học để phục vụ kịp thời cung cấp số liệu cho cơng tác báo cáo, góp phần nâng cao chất lượng, kịp thời cho lần báo cáo Tiếp tục quản lý theo dõi tiến độ, định kỳ cuối tuần, Ban huy cơng trình, “Nhóm quản trị mạng” tổ chức họp giao ban với Đội trưởng Tổ trưởng để nghe báo cáo tiến độ thực hiện; đưa biện pháp cụ thể để khắc phục khó khăn nảy sinh q trình thi công, kịp thời giải vấn đề thuộc quyền hạn công trường đề đạt Lãnh đạo Ban vấn đề giải Căn vào tình hình thực tế thi cơng ngồi trường, nguồn lực thông tin khác, Ban huy cơng trình, “Nhóm quản trị mạng” sử dụng kỹ thuật PERT/CPM (thông qua phần mềm quản lý) để điều chỉnh tiến độ cho phù hợp với yêu cầu đặt Mẫu báo cáo tiến độ cần điều chỉnh thêm số nội dung có liên quan để làm rõ thêm tiến độ thực hiện, khối lượng hoàn thành, nguyên nhân chậm trễ Ghi nhận thông tin ảnh hưởng: bất khả kháng, thay đổi thiết kế, yêu cầu tạm ngừng Chủ đầu tư yếu tố chủ quan Nhà thầu Tất thông tin ghi chép đầy đủ lập thành biên làm sở cho việc giải xử lý tranh 72 chấp hợp đồng sau Kết kiểm tra ghi vào Nhật ký thi cơng, Nhật ký giám sát có xác nhận Nhà thầu c) Xây dựng báo cáo theo biểu đồ mốc kiện mục tiêu (MOC) Sơ đồ mốc: Mốc đóng vai trị trung tâm cơng tác quản lý dự án Chúng nói rõ giai đoạn quan trọng mà dự án phải vượt qua Ở số trường hợp chúng tượng trưng cho kết mang tính then chốt chúng có giá trị nội định không đơn trạm kiểm soát Báo cáo phải việc mô tả lại mốc đạt Báo cáo phải nêu rõ liệu có khó khăn cụ thể xuất trình thực công việc nhằm hướng đến mốc, mà nhà tài trợ cho dự án Ban điều hành dựán quan tâm khơng? d) Ngày hồn thành Những ngày hồn thành mục tiêu phải đánh giá liệu có giữ tiện độ cho dự án hay không Vì thế, kiểm tra ngày hồn thành dự án giai đoạn mốc việc làm quan trọng Bất kỳ sai khác so với ngày hoàn thành dự định điểm mốc phải báo cáo Ngoài ra, việc làm rõ nguyên nhân cố không phần quan trọng e) Hộp thoại báo cáo Về nguyên tắc, báo cáo phải viết theo mẫu sẵn có trình bày kế hoạch Tất nhiên báo cáo mốc Ở giai đoạn hộp thoại báo cáo trình bày theo cách thức khác Nhìn chung người quản lý dự án phải báo cáo mức độ hoàn tất hoạt động quan trọng sơ đồ mốc Trên mẫu báo cáo, chỗ trống chừa để người báo cáo phân tích tình hình ít, nên cần phải phân tích riêng giải Báo cáo mốc phải tường thuật ngắn gọn, súc tích chủ nhiệm dự án gởi đến nhà tài trợ dự án, Ban lãnh đạo người then chốt tổ chức sở Ý tưởng khơng có nghĩa họ phải có nhiều thứ để đọc mà chủ yếu phải báo cáo để họ cần xem qua biết dự án giai đoạn Nếu dự án gặp phải vấn đề khó khăn trầm trọng, họ cần phải soạn kỹ lưỡng thành memo (bản ghi nhớ) tiến hành thảo luận 73 f) Sử dụng biểu đồ Chart Sử dụng biểu đồ Chart làm tốt lên ý báo cáo, minh họa số liệu biểu đồ cách minh họa trực quan, giúp ta dễ quan sát, so sánh dự đoán tăng giảm số liệu Một vài dạng biểu đồ phổ biến nhất: Biểu đồ cột, biểu đồ hình gấp khúc, biểu đồ hình tròn Nếu tiến độ thực bị chậm so với sơ đồ mốc, điều kiện thống sơ đồ trách nhiệm dự án chưa tuân thủ Nếu sơ đồ trách nhiệm khơng tn thủ điều gây ảnh hưởng đến tiến độ thực dự án, phải báo cáo việc Nhà tài trợ ban quản lý phải có hội để định biện pháp khắc phục nhằm đảm bảo cho sơ đồ trách nhiệm tuân thủ (hoặc thay đổi) Phần kết phân tích người chủ nhiệm dự án phải luôn đề xuất giải pháp hành động để nhà tài trợ ban lãnh đạo xem xét định 3.4.2 Hồn thiện q trình kiểm sốt tiến độ a) Quy trình để kiểm sốt tiến độ Một cơng cụ bậc để kiểm soát tiến độ Hệ thống kiểm soát tiến độ Hệ thống bao gồm yếu tố: - Tập hợp cách có hệ thống yêu cầu thay đổi văn có liên quan - Theo dõi yêu cầu thay đổi toàn hệ thống - Xác định cấp thông qua thay đổi bắt buộc cho thay đổi khác - Hỗ trợ sách thay đổi toàn hệ thống Khi xảy thay đổi với hệ thống giấy tờ, hệ thống theo dõi, kiểm soát thủ tục mà PM phải tuân theo, để có chấp thuận thay đổi đề xuất Sơ đồ quy định phương pháp thống để thực quản lý tiến độ thi công nhằm đảm bảo tiến độ xây dựng gói thầu, hạng mục cơng trình, cơng trình quy định hợp đồng xây lắp đáp ứng tổng tiến độ cơng trình 74 Hình 3.2Hệ thống kiểm soát tiến độ - Kiểm soát khối lượng thi cơng có đảm bảo kế hoạch đề hay không (kế hoạch khối lượng theo tuần, tháng, quý) - Kiểm soát mốc thời gian bắt đầu kết thúc thực tế công tác ghi tiến độ chi tiết so với tiến độ chi tiết phê duyệt - Kiểm soát việc huy động nhân lực thiết bị - Kiểm sốt tình hình chuẩn bị nhiên, nguyên vật liệu nhân lực, thiết bị: Xem xét hợp đồng, đơn đặt hàng Nhà thầu, tình hình tập kết nguyên vật liệu kho bãi công trường so với yêu cầu công việc b) Sử dụng số SPI để đo lường biến động kế hoạch Thực trạng tiến độ thơng thường khó nắm bắt khó để nói phần tác vụ hay dự án thật hồn tất Rất nhiều dự án rơi vào tình trạng đánh giá chủ quan tiến trình Sự đánh giá chủ quan - Xuất phát từ cảm tính nhà quản lý dự án hay thành viên nhóm dự án, có khuynh hướng lạc quan giai đoạn đầu dự án Ngay dự án nửa chặng đường theo kế hoạch, dựa vào trực giác hay cảm tính để đánh giá dự án, mối liên hệ đánh giá với thực tiễn trở nên mờ nhạt Để kiểm soát tiến độ giải pháp hữu hiệu sử dụng số thực kế hoạch - Schedule Performance Index (SPI) để đo lường biến động kế hoạch 75 Chỉ số thực kế hoạch SPI tỷ số Giá trị thu nhập thực tế/ Giá trị thực theo kế hoạch SPI giá trị cho biết dự án thực có tiến độ hay không? Đây câu hỏi mà tất bên tham gia dự án muốn có lời giải đáp thường xuyên Câu hỏi trở nên khó trả lời trường hợp dự án lớn có nhiều tác vụ thực đồng thời Nếu hạng mục vượt kế hoạch hạng mục khác lại chậm tiến độ, đâu thực tế quy hoạch tiến độ Giá trị SPI cho biết tiến độ dự án tuân theo kế hoạch Nếu dự án có giá trị SPI (2015) = 0,69; SPI (2016) = 0,67 SPI (6 tháng đầu 2017) = 0,45 có nghĩa tiến độ dự án chậm so với kế hoạch.Với cách xác định tiến độ tác vụ, tự tin báo cáo tất tồn tiến trình cách xác, mang tính khách quan 3.4.3 Tăng cường mối liên kết bên tham gia dự án Trong trình quản lý tiến độ dự án, Ban quản lý dự án phải giải hài hòa mối quan hệ với bên hữu quan: Chủ đầu tư, nhà tài trợ, đơn vị tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát, nhà thầu thi cơng, quyền địa phương Các mối quan hệ tương tác, “va chạm” lẫn Chỉ giải hài hịa mối quan hệ nói cơng tác quản trị dự án Ban nâng lên tầm “nghệ thuật” Quản trị dự án phải giỏi chuyên môn nghiệp vụ, động sáng tạo xử lý tình huống, uyển chuyển quan hệ ứng xử với đối tác Xây dựng ma trận trách nhiệm Ma trận trách nhiệm trình bày chi tiết trách nhiệm nhóm có liên quan dự án Tầm quan trọng tài liệu tăng lên tổ chức thực trình tái cấu trúc, hình thành nên mối quan hệ cộng tác nhân viên tổ chức Trong dạng mơi trường đó, nhiều nhóm khơng có phải thực với nhóm khác cộng tác với để thực công việc dự án Ma trận trách nhiệm mang tính lý tưởng cho việc thể ảnh hưởng lẫn tổ chức Đối với dự án lớn có nhiều đối tượng hữu quan cần xây dựng ma trận đối tượng hữu quan để giúp PM theo dõi đối tượng Một Ma trận đối tượng hữu quan bao gồm danh sách nhóm hữu quan với thông tin sau đây: 76 - Vai trò dự án - Nhu cầu dự án - Sự tham gia vào dự án - Mức độ ảnh hưởng dự án Ma trận cơng cụ hữu ích để đánh giá suốt giai đoạn thực dự án mâu thuẫn nảy sinh Sơ đồ trách nhiệm tạo từ mơ hình ma trận đơi gọi ma trận trách nhiệm hay phạm vi hợp đồng trách nhiệm a) Mục đích Sơ đồ trách nhiệm cấp vĩ mô (sơ đồ trách nhiệm dự án sơ đồ trách nhiệm nguyên tắc) xây dựng giống sơ đồ trách nhiệm cấp vi mô (sơ đồ trách nhiệm hoạt động) Tuy nhiên, vấn đề mà sơ đồ cần làm rõ lại khác Sơ đồ trách nhiệm dự án sơ đồ trách nhiệm ngun tắc giải thích mơ tả vai trò bên khác vấn đề quan trọng dự án Sơ đồ trách nhiệm hoạt động giải thích mơ tả vai trị người cụ thể hoạt động cụ thể dự án b) Vai trò Các sơ đồ trách nhiệm dùng để làm rõ vai trị cấp vĩ mơ lẫn cấp vi mơ Các vai trò hai cấp giống Sơ đồ trách nhiệm cho phép đánh dấu “làm cơng việc gì”, nghĩa chịu trách nhiệm thực công việc cụ thể Chúng ta nêu đưa định vấn đề Chúng ta có hai ký hiệu định khác Chúng ta phân biệt việc đưa định đưa định phụ Một vấn đề thường chia thành vấn đề nhỏ quyền đưa định phân chia cho phù hợp Một người đưa định chung (hoặc “có lời sau cùng”) Quyền đưa định vấn đề phụ khác trách nhiệm định thuộc người bên khác nhau.Việc chia thành định 77 định phụ làm cho bên quản lý cấp cao chuyển giao định phụ cho bên khác Bảng 3.10 Nhận biết vai trò dự án sơ đồ trách nhiệm chữ viết tắt X Thực cơng việc D Đưa định sau d Đưa định chung hay phần P Quản lý cơng việc kiểm sốt tiến độ T Đào tạo chỗ C Phải tham khảo ý kiến I Phải thông báo A Sẵn sàng lời khuyên Bảng 3.11Sử dụng định sơ đồ trách nhiệm Ví dụ Ví dụ Ví dụ Ví dụ Bên X Bên Y D d X có tồn trách nhiệm để định d d Y chịu trách nhiệm chất lượng chuyên môn phê duyệt phạm vi X chịu trách nhiệm hồn tồn định d d Y Z thống nhất, X định thức d Nếu Y Z thống định bọ có giá trị Nếu khơng, định cấp cao hệ thống phân cấp quản lý D d Bên Z Giải thích 3.5 Giải pháp quản lý tiến độ giai đoạn đầu tư 3.5.1 Giải pháp quản lý tiến độ giai đoạn chuẩn bị dự án Đối với giai đoạn chuẩn bị dự án ĐTXD, từ giai đoạn BC NCTKT ĐTXD, Báo cáo NCKT ĐTXD Báo cáo kinh tế - Kỹ thuật ĐTXD việc quản lý tiến độ 78 cần thiết Vì, thời gian thực dự án, giai đoạn đầu tư cố định, thường trung bình 03 năm 05 năm; vậy, giai đoạn chuẩn bị dự án đầu tư cần rút ngắn thời gian tới mức tối đa, mục tiêu để dành thời gian lại dự án cho giai đoạn sau Ngoài ra, trước phê duyệt dự án đầu tư để hạn chế việc điều chỉnh dự án sau này, cần phải lưu ý số nội dung chính, sau: - Nhiệm vụ đầu tư: Phải phù hợp với quy hoạch duyệt tầm nhìn tổng thể phát triển ngành, khu vực vùng dự án - Quy mô, thông số giải pháp kỹ thuật chủ yếu: Công nghệ, máy móc thiết bị phải tân tiến, khơng bị lạc hậu, lỗi thời sau bàn giao đưa vào vận hành khai thác sử dụng; hạng mục cần đầu tư xác định rõ nguồn vốn đầu tư Hạn chế tối đa việc điều chỉnh dự án đầu tư 3.5.2 Giải pháp quản lý tiến độ giai đoạn thực dự án Giai đoạn thực dự án, gồm: Thiết kế BVTC-DT; tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công, lắp đặt thiết bị; thi công xây lắp Đối với giai đoạn này, việc quản lý tiến độ cần thiết, điểm nút quan trọng để định cho việc hoàn thành dự án theo kế hoạch tiến độ đề muốn đáp ứng tiến độ giai đoạn thực dự án phải quản lý tiến độ, kế hoạch giai đoạn công việc, cụ thể sau: - Quản lý kế hoạch, tiến độ thiết kế BVTC-DT: Ngoài việc rút ngắn thời gian khảo sát, thiết kế BVTC-DT cần phải xem xét kỹ lưỡng việc lựa chọn biện pháp thi cơng; lựa chọn máy, móc thiết bị thi cơng rút ngắn thời gian thi công giảm giá thành đầu tư xây dựng - Quản lý kế hoạch, tiến độ việc lựa chon nhà thầu thi công lắp đặt thiết bị: Ngoài việc rút ngắn thời gian lựa chọn nhà thầu cần phải Phải lựa chọn nhà thầu có lực về: Kinh nghiệm thi cơng; tổ chức quản lý điều hành; máy móc, thiết bị có lực tài chính, để tránh rủi ro lựa chọn phải nhà thầu lực làm ảnh hưởng lớn đến tiến độ triển khai thi công sau 79 - Quản lý kế hoạch, tiến độ thi công: Cần phải quản lý, kiểm sốt tiến độ thi cơng nội dung cơng việc; hạng mục cơng trình theo quy trình, biện pháp tổ chức thi cơng thường xun cập nhật, kiểm sốt khối lượng, cơng việc theo tiến độ Chủ đầu tư phê duyệt Ngoài kế hoạch cân đối, bố trí nguồn vốn giải ngân giai đoạn dự án yếu tố định việc hoàn thành kế hoạch tiến độ thi cơng xây dựng cơng trình Giải pháp quản lý tiến độ thực dự án quản lý chi phí đầu tư xây dựng cơng trình 3.6 Kết luận chương Dự án: Nâng cấp kênh trạm bơm Nam sông Mã, tỉnh Thanh Hố, đầu tư nguồn vốn ODA, có tổng mức đầu tư 1.200 tỷ đồng Dự án hoàn thành tạo động lực thúc đẩy nông nghiệp tỉnh Thanh Hóa theo hướng tái cấu ngành nông nghiệp dựa nguyên tắc phát triển bền vũng; phục vụ sản xuất nông nghiệp nguồn nước tưới tự chảy Dự án tạo nhiều lợi nhuận, phát huy tối đa hiệu sau đầu tu, thời gian thu hồi vốn nhanh, hiệu kinh tế rõ rệt Tuy nhiên, dự án vốn vay nên việc kéo dài tiến độ thi cơng, ngồi việc phát sinh tăng chi phí đầu tư làm tăng cấu tổng mức đầu tư, bao gồm: Chi phí quản lý dự án; chi phí giám sát thi cơng; chi phí trược giá nhiên, ngun vật liệu xây dựng; ngồi cịn ảnh hưởng số chi phí như: Chi phí hội chậm năm đưa vào vận hành lãi xuất vay vốn 1,5%/năm chi phí điện năng, chi phí vận hành hệ thống trạm bơm thêm năm Ngoài ra, việc chậm đưa dự án vào sử dụng ảnh hưởng đến việc kéo dài thời gian hoàn vốn giảm hiệu kinh tế dự án Chính vậy, cần có nhiều biện pháp thiết thực khắc phục tình trạng chậm tiến độ dự án, đặc biệt yếu tố lực nhà thầu tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công quy trình kiểm tra, thẩm định phê duyệt đơn vị có liên quan Các đơn vị quản lý dự án, tư vấn giám sát cần phải thực yêu cầu quản lý đầu tư xây dựng 80 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Để đánh giá hiệu dự án đầu tư xây dựng ngồi yếu tố đảm bảo chất lượng, dự án cịn phải hồn thành kế hoạch tiến độ đề chi phí khơng vượt hạn mức cho phép Thực tế năm gần đa số dự án nước bị chậm tiến độ vượt chi phí so với kế hoạch đề ra, công tác quản lý tiến độ chi phí chưa tính tốn xác, cịn có nhiều bất cập Nhằm khắc phục tình trạng tăng cường công tác quản lý nhà nước hoạt động xây dựng, thời gian qua nhà nước ban hành Luật, Nghị định, Thông tư hướng dẫn thay số Luật Nghị định trước để phù hợp với công tác Quản lý dự án giai đoạn như: Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/6/2014; Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013; Luật Đầu tư công số 49/2014/QH13 ngày 16/6/2004; Luật Đất Đai số 45/2015/QH13 ngày 29/11/2013; Nghị định số 63/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành số điều Luật Đấu thầu lựa chọn nhà thầu; Nghị định số 32/2015/NĐ-CP ngày 25/3/2015; Nghị định số 37/2015/NĐCP ngày 224/2015 quy định chi tiết hợp đồng xây dựng; Nghị định số 59/2015/NĐCP ngày 18/6/2015 quản lý dự án đầu tư xây dựng (có hiệu lực từ 15/8/2015); Thông tư số 03/2015/TT-BKHDT ngày 06/5/2015 Quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu; Thông tư số 01/2015/TT-BXD ngày 20/3/2015 hướng dẫn xác định đơn giá nhân công quản lý chi phí đầu tư xây dựng Và số Luật, Nghị định, thơng tư khác có liên quan Kế hoạch tiến độ thi cơng cơng trình loại văn kinh tế - Kỹ thuật quan trọng, văn tập trung vấn đề then chốt tổ chức sản xuất như: Trình tự triển khai cơng tác thời hạn hồn thành dự án, biện pháp kỹ thuật, tổ chức an toàn bắt buộc phải tuân theo, nhằm đảm bảo kỹ thuật, chất lượng, tiến độ giá thành thi công Để dự án hoàn thành kế hoạch tiến độ đảm bảo chi phí lập tiến độ cho dự án phải nghiên cứu hiểu rõ dự án, nghiên cứu kỹ tài liệu có liên quan nguyên nhân ảnh hưởng đến tiến độ để có biện pháp phịng ngừa có tiến độ thi công hợp lý nhất, sát với thực tế thi cơng Trong q trình triển khai thi cơng phải thường xun theo dõi kiểm sốt tiến độ thực dự án, đối chiếu tiến độ thực thực tế với tiến độ kế hoạch để đánh giá đưa biện 81 pháp khắc phục, điều chỉnh có sai lệch với tiến độ ban đầu có kế hoạch bố trí vốn hợp lý có điều chỉnh kế hoạch tiến độ để đảm bảo q trình thi cơng liên tục Đối với tổ chức, hay cá nhân cơng tác quản lý đầu từ xây dựng, việc muốn rút ngắn thời gian xây dựng cần phải quan tâm tới toàn vấn đề kinh tế - Kỹ thuật cơng trình, hai yếu tố quan trọng gắn bó với là, thời gian chí phí cần ý đặc biệt trình lập tiến độ đạo thi công xây dựng Trong công việc lập kế hoạch tiến độ đạo thi công; hai yếu tố thời gian Chi phí có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với Chi phí tiêu tổng hợp phản ánh lực công tác quản lý đầu tư, kế hoạch hoá quản lý kĩ thuật suất lao động Chính từ lý trên, từ lập kế hoạch tiến độ cần giải tốt mối quan hệ thời gian Chi phí Mối quan hệ thời gian Chi phí thể qua mối quan hệ chi phí trực tiếp chi phí gián tiếp với thời gian Chi phí trực tiếp gián tiếp biến động thay đổi tiến độ thực công việc thực thay đổi thực tế cho thấy ln có đánh đổi thời gian chi phí Khi đẩy nhanh tiến độ thi cơng kéo theo Chi phí trực tiếp tăng lên Chi phí gián tiếp lại có xu hướng giảm 82 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Quốc Hội (2013), Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013 [2] Quốc Hội (2014), Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 ngày 18/6/2014 [3] Chính phủ (2014), Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014, quy định chi tiết thi hành số điều Luật Đấu thầu lựa chọn nhà thầu [4] Chính phủ (2015), Nghị định số 32/2015/NĐ-CP ngày 25/3/2015, quản lý chi phí đầu tư xây dựng cơng trình [5] Chính phủ (2015), Nghị định số 37/2015/NĐ-CP ngày 22/4/2015, quy định chi tiết hợp đồng xây dựng [6] Bộ Xây dựng (2010), Thông tư số 04/2010/TT-BXD ngày 26/5/2010 hướng dẫn lập quản lý chi phí đầu tư xây dựng [7] Đinh Tuấn Hải (2008), Quản lý dự án xây dựng, Nhà xuất xây dựng, Hà Nội [8] TS Từ Quang Phương (2005), Quản lý dự án Đầu tư, Nhà xuất Lao động Xã hội [9] Nguyễn Đình Thám, Nguyễn Ngọc Thanh (2001), Lập kế hoạch, tổ chức đạo thi công, Nhà xuất khoa học kỹ thuật, Hà Nội [10] PGS.TS Nguyễn Trọng Tư (2012), Bài giảng kế hoạch tiến độ, trường Đại học Thủy lợi [11] PGS.TS Nguyễn Bá Uân (2012), Bài giảng phương pháp định giá xây dựng 83 ... độ ảnh hưởng tiến độ đến chi phí đầu tư xây dựng Chương Nghiên cứu việc kéo dài tiến độ thi công làm ảnh hưởng đến chi phí đầu tư xây dựng cơng trình CHƯƠNG TỔNG QUAN VỀ TIẾN ĐỘ THI CÔNG VÀ CHI. .. xây dựng, Dự án: Nâng cấp kênh trạm bơm Nam sông Mã, tỉnh Thanh Hoá ” làm luận văn Thạc sĩ Mục tiêu đề tài Nghiên cứu, phân tích, đánh giá ảnh hưởng tiến độ thi công đến chi phí đầu tư đối dự án. .. lý xây dựng với nội dung: ? ?Nghiên cứu ảnh hưởng tiến độ thi cơng đến Chi phí đầu tư xây dựng, Dự án: Nâng cấp kênh trạm bơm Nam sơng Mã, tỉnh Thanh Hố ” Xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến cán