BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH LÊ ĐÌNH VĂN CHUYỂN VỤ ÁN DÂN SỰ LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH LUẬT DÂN SỰ VÀ TỐ TỤNG DÂN SỰ TP HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TP HỒ CHÍ MINH CHUYỂN VỤ ÁN DÂN SỰ Chuyên ngành: Luật Dân Tố tụng dân Mã số: 60380103 Người hướng dẫn: TS Nguyễn Hải An Học viên: Lê Đình Văn Lớp: Cao học luật khóa 24 TP HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn công trình nghiên cứu khoa học thực cá nhân, thực hướng dẫn khoa học TS Nguyễn Hải An Các định văn sử dụng để lập luận trích dẫn luận văn tác giả thu thập Tòa án nhân dân cấp, đảm bảo độ tin cậy trích dẫn đầy đủ theo quy định Những kết luận nghiên cứu trình bày luận văn trung thực chưa công bố hình thức Tơi xin chịu trách nhiệm nghiên cứu Tác giả Lê Đình Văn DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Từ đƣợc viết tắt BLTTDS Bộ luật Tố tụng dân TAND Tòa án nhân dân VADS Vụ án dân MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU CHƢƠNG CĂN CỨ CHUYỂN VỤ ÁN DÂN SỰ CỦA TÒA ÁN 1.1 Căn thẩm quyền Tòa án theo lãnh thổ………………………… 1.2 Căn thẩm quyền Tòa án theo cấp……………………… …….17 KẾT LUẬN CHƢƠNG 24 CHƢƠNG THẨM QUYỀN, THỜI HẠN CHUYỂN VỤ ÁN DÂN SỰ CỦA TÒA ÁN 25 2.1 Thẩm quyền chuyển vụ án dân Tòa án 25 2.2 Thời hạn chuyển vụ án dân Tòa án 31 KẾT LUẬN CHƢƠNG 37 KẾT LUẬN 38 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC LỜI MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Chuyển vụ án dân hoạt động tố tụng quan trọng Tịa án q trình giải án Sau thụ lý, Tòa án xét thấy vụ án dân khơng thuộc thẩm quyền giải mà thuộc thẩm quyền giải Toà án nhân dân địa phương khác Tịa án nhân dân cấp trên, Toà án thụ lý vụ án dân định chuyển hồ sơ vụ án cho Toà án có thẩm quyền Chuyển vụ án dân hoạt động tố tụng quy định Điều 41 Bộ luật Tố tụng dân năm 2015 Vụ án Tòa án thẩm quyền giải đảm bảo q trình giải án nhanh chóng, pháp luật, tiết kiệm chi phí, thời gian Tịa án có thẩm quyền có điều kiện thuận lợi để tiến hành thủ tục tố tụng chung, có mối quan hệ hành với quan hữu quan có thẩm quyền địa phương để hỗ trợ việc giải án Tịa án có thẩm quyền giải phép đưa phán mà Tòa án nơi thụ lý vụ án thực Tại thời điểm nộp đơn kiện, Tòa án xem xét thông tin, tài liệu đương cung cấp để làm thụ lý vụ án trình giải án phát sinh tình tiết, kiện mà Tịa án nơi thụ lý xét thấy cần phải chuyển vụ án điều xảy phổ biến Việc xác định Tòa án có thẩm quyền giải vụ án giải nhanh chóng, Tịa án có điều kiện thuận lợi để tiến hành hoạt động tố tụng cần thiết, quyền lợi hợp pháp tổ chức, cá nhân bảo vệ kịp thời, toàn diện Tuy nhiên, thực tế việc chuyển vụ án dân xảy nhiều vướng mắc quan điểm Tòa án khác cách hiểu, cách tiếp cận hồ sơ vụ án, cứ, thẩm quyền chuyển vụ án nên xảy tranh chấp thẩm quyền Thực tiễn nhiều án, định dân bị hủy, sửa cấp Tòa án chưa thống cứ, thẩm quyền chuyển vụ án dân dẫn tới việc không chuyển chuyển vụ án dân không đúng, xác định sai thẩm quyền giải Từ lý trên, tác giả nhận thấy việc phân tích làm rõ quy định chuyển vụ án dân điều cần thiết Trong đó, làm rõ cứ, thẩm quyền thời hạn chuyển vụ án dân vấn đề trọng tâm, cốt lõi, nhằm tìm điểm bất cập pháp luật vướng mắc trình giải vụ án Tịa án Sau đưa giải pháp hồn thiện pháp luật, góp phần nâng cao chất lượng giải vụ án dân Tòa án, hướng đến bảo đảm quyền lợi ích hợp pháp cơng dân, lợi ích Nhà nước xã hội Chính lẽ mà tác giả chọn đề tài “Chuyển vụ án dân sự” làm đề tài nghiên cứu luận văn thạc sĩ Kết nghiên cứu tác giả có giá trị lý luận thực tiễn, nguồn tham khảo cho việc kiến nghị hoàn thiện quy định việc chuyển vụ án dân sự, từ tìm giải pháp chung để tháo gỡ khó khăn mà cấp Tòa án gặp phải tiến hành chuyển vụ án dân Tình hình nghiên cứu đề tài Các cơng trình nghiên cứu thủ tục chuyển vụ án dân hạn chế chưa có cơng trình nghiên cứu cách tập trung, đầy đủ thống việc chuyển vụ án dân Mỗi cơng trình nghiên cứu khía cạnh khác hoạt động chuyển vụ án dân nguồn tài liệu quý giá để thân tác giả tham khảo, làm sở cho việc nghiên cứu sâu đề tài chọn Tác giả tiến hành nghiên cứu cơng trình sau: Trường Đại học Luật Hà Nội (2017), Giáo trình Luật tố tụng dân Việt Nam, Nhà xuất Công an nhân dân Tại Chương II giáo trình, trình bày Thẩm quyền Tòa án nhân dân, phân tích vấn đề chuyển vụ việc dân cho Tòa án khác; Trường Đại học Kinh tế - Luật (Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh) (2016), Giáo trình Luật tố tụng dân sự, Nhà xuất Đại học quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh Tại Chương III giáo trình, trình bày Thẩm quyền Tịa án nhân dân, phân tích vấn đề chuyển vụ việc dân cho Tịa án khác Các cơng trình nghiên cứu dạng giáo trình có đặc điểm chung trình bày phân tích cách có hệ thống khái quát bao phủ vấn đề pháp luật tố tụng dân sự, nêu lên hoạt động Tòa án giai đoạn tố tụng khác Tuy nhiên, giáo trình dừng lại mức độ khái quát, sơ lược mà chưa sâu phân tích vấn đề chuyển vụ án dân Đoàn Tấn Minh, Nguyễn Ngọc Điệp (2016), Bình luận khoa học Bộ luật Tố tụng dân 2015, Nhà xuất Lao động; Trần Anh Tuấn (2017), Bình luận khoa học Bộ luật Tố tụng dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2015, Nhà xuất Tư pháp Các cơng trình nghiên cứu dạng bình luận khoa học có đặc điểm chung dẫn giải quy định pháp luật quy định hướng dẫn thi hành nêu ý kiến bình luận tác giả, có quy định chuyển vụ án dân Tuy nhiên, cơng trình đề cập bình luận sơ lược quy định chuyển vụ án dân mà chưa sâu phân tích nội dung quy định Bùi Thị Hiền (2017), “Thời hạn tố tụng dân sự”, Luận văn thạc sĩ luật học, Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh Luận văn sâu nghiên cứu thực tiễn áp dụng quy định xác định thời hạn chuẩn bị xét xử trường hợp có yêu cầu phản tố, yêu cầu độc lập, việc gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm thời hạn giao nộp chứng cứ, nêu rõ bất cập tìm ngun nhân bất cập Từ đó, đề xuất, kiến nghị nhằm hồn thiện pháp luật thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm thời hạn giao nộp chứng Luận văn đưa kiến nghị vấn đề chưa hợp lý để hoàn thiện pháp luật tố tụng, khắc phục vướng mắc, khó khăn thực tế Tuy nhiên, thực tế thời hạn chuyển vụ án dân nằm thời hạn chuẩn bị xét xử vụ án chưa luận văn đề cập đến phân tích, làm rõ Vũ Thị Thu (2018), “Vướng mắc thẩm quyền giải Tòa án vụ án dân có yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”, đăng tạp chí Kiểm sát số 14/2018 Trong viết tác giả Vũ Thị Thu có nêu vấn đề khó khăn, vướng mắc công tác giải án, cụ thể xác định thẩm quyền giải Tòa án cấp huyện hay cấp tỉnh, có thực việc chuyển vụ án hay không tranh chấp dân phát sinh yêu cầu hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Tuy nhiên, viết chưa đưa giải pháp cụ thể để giải vấn đề chuyển vụ án trường hợp Kim Quỳnh (2018), “Bàn thẩm quyền Tòa án theo quy định khoản Điều 397 Bộ luật Tố tụng dân sự”, đăng tạp chí Tịa án nhân dân điện tử ngày 28/02/2018 Trong viết tác giả Kim Quỳnh có nêu vấn đề vướng mắc cơng tác giải án, cụ thể xác định Tòa án có thẩm quyền giải Tịa án đình giải việc dân cơng nhận thuận tình ly hơn, thỏa thuận ni con, chia tài sản ly hôn thụ lý vụ án để giải quyết, Tịa án giải lại khơng phải Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, không theo quy định thẩm quyền giải Tòa án theo lãnh thổ Tuy nhiên, viết chưa đưa giải pháp cụ thể để giải vấn đề chuyển vụ án trường hợp Đỗ Thị Nhung (2018), “Chuyển đơn khởi kiện – thực trạng giải pháp hồn thiện”, đăng tạp chí Tòa án nhân dân điện tử ngày 12/8/2018 Trong viết tác giả phân tích, đánh giá quy định pháp luật tố tụng dân chuyển đơn khởi kiện, từ nêu thực trạng pháp luật tố tụng, thực tiễn áp dụng chuyển đơn khởi kiện đề xuất số giải pháp hoàn thiện Tác giả có đề cập đến vấn đề chuyển vụ án dân sự, nhiên để nhằm mục đích so sánh với quy định chuyển đơn khởi kiện mà chưa sâu phân tích, chưa nêu bất cập, đề xuất kiến nghị quy định pháp luật chuyển vụ án dân Lê Thị Kim Loan (2017), “Hội đồng xét xử sơ thẩm cấp huyện có quyền định chuyển vụ án theo quy định Bộ luật Tố tụng dân năm 2015?”, đăng trang thông tin điện tử Viện kiểm sát nhân dân thành phố Cần Thơ ngày 06/02/2017 Trong viết tác giả có nêu vấn đề thẩm quyền chuyển vụ án dân sau có định đưa vụ án xét xử phiên tòa sơ thẩm, Thẩm phán hay Hội đồng xét xử ban hành định chuyển vụ án Tuy nhiên, viết chưa nêu giải pháp cụ thể để xác định thẩm quyền chuyển vụ án dân trường hợp Trước thực trạng tình hình nghiên cứu trên, tác giả nhận thấy cần thiết việc nghiên cứu cách toàn diện thực tiễn pháp lý sở áp dụng luật thực định để hoàn thiện quy định pháp luật chuyển vụ án dân sự, thẩm quyền, thời hạn chuyển vụ án dân Trên sở đó, tác giả nghiên cứu đề tài cách chuyên sâu, có phân tích đánh giá tồn diện dựa thành nghiên cứu cơng trình khoa học công bố thực tiễn công tác giải án Tịa án Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu đề tài Mục đích đề tài: Trên sở nghiên cứu tìm hiểu nội dung việc chuyển vụ án dân theo quy định pháp luật tố tụng hành, phân tích thực trạng cứ, thẩm quyền thời hạn chuyển vụ án dân sự, tác giả đưa nhận xét, đánh giá, kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định pháp luật tố tụng quy định chuyển vụ án dân Kết nghiên cứu hoàn thành nguồn tài liệu hữu ích, có giá trị lý luận thực tiễn đối tượng cần tìm hiểu vấn đề liên quan đến chuyển vụ án dân sự, nguồn tham khảo cho kiến nghị, khắc phục bất cập, vướng mắc liên quan đến vấn đề Nhiệm vụ nghiên cứu: Đề tài làm rõ số vấn đề liên quan đến chuyển vụ án dân sự, đồng thời nghiên cứu thực tiễn xét xử Tòa án từ tìm vấn đề vướng mắc Tòa án tiến hành hoạt động chuyển vụ án dân Qua đưa kiến nghị để hoàn thiện hoạt động Ngoài ra, luận văn tìm hướng giải để việc chuyển vụ án dân thực nhanh chóng, hạn chế thấp việc tranh chấp thẩm quyền Tòa án, đảm bảo thời hạn giải vụ án dân Giới hạn phạm vi nghiên cứu phƣơng pháp nghiên cứu đề tài Phạm vi nghiên cứu: Vì đề tài theo định hướng ứng dụng nên tập trung nghiên cứu thực trạng áp dụng pháp luật vấn đề bất cập từ thực tiễn pháp lý, từ đề xuất giải pháp áp dụng pháp luật Đề tài tập trung nghiên cứu quy định chuyển vụ án dân sự, mà không nghiên cứu vấn đề chuyển việc dân sự, phạm vi nghiên cứu giới hạn phần Điều 41 Bộ luật Tố tụng dân hành Các vấn đề khác liên quan đến quy định chuyển vụ án dân có đề cập đến nhằm mục đích làm rõ nội dung trọng tâm cần nghiên cứu Đề tài giới hạn phạm vi nghiên cứu pháp luật tố tụng Việt Nam cụ thể Bộ luật Tố tụng dân hành văn pháp luật có liên quan, từ đối chiếu với thực tiễn xét xử cấp Tịa án Việt Nam, đồng thời có liên hệ với pháp luật tố tụng nước Phương pháp nghiên cứu: Để hoàn thành luận văn tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp phân tích để làm sáng tỏ quy định chuyển vụ án dân Đồng thời, tác giả sử dụng phương pháp để phân tích quan điểm tác giả khác, phân tích khó khăn, vướng mắc việc áp dụng pháp luật chuyển vụ án dân Tòa án Phương pháp so sánh để so sánh, đối chiếu quy định chuyển vụ án dân với quy định có liên quan thực tiễn áp dụng pháp luật ... Căn chuyển vụ án dân Tòa án Chương Thẩm quyền, thời hạn chuyển vụ án dân Tòa án 7 CHƢƠNG CĂN CỨ CHUYỂN VỤ ÁN DÂN SỰ CỦA TÒA ÁN Trong thực tiễn nhiều trường hợp sau thụ lý vụ án dân (VADS) Tịa án. .. định chuyển vụ án cho Tịa án khác sau: “1 Trong trình giải vụ án hành theo thủ tục sơ thẩm, Tịa án xác định vụ án khơng phải vụ án hành mà vụ án dân việc giải vụ án thuộc thẩm quyền Tịa án giải vụ. .. tụng dân Nhật Bản năm 1996, quy định: “1 Quyết định chung thẩm việc chuyển vụ án phải có giá trị bắt buộc Tòa án nhận chuyển giao vụ án Tịa án nơi vụ án chuyển đến khơng chuyển vụ án đến Tòa án