Sở giáo dục đào tạo Bình Định TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN GIÁO DỤC PHỊNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN Ở CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ (Dành cho cán bộ quản lý giáo viên cấp THCS) Năm 2019 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BM Bom mìn CBQL Cán bộ quản lý CRS Catholic Relief Services GDPTTNBM Giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn GD&ĐT Giáo dục đào tạo GV Giáo viên HS Học sinh KOICA Cơ quan hợp tác phát triển quốc tế Đại hàn dân quốc TN&XH Tự nhiên Xã hội VNMAC Trung tâm hành đợng bom mìn quốc gia Việt Nam VLCN Vật liệu chưa nổ UNDP Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc LỜI CẢM ƠN Dự án Việt Nam – Hàn Quốc hợp tác khắc phục hậu bom mìn sau chiến tranh (KV-MAP) Trung tâm Hành động Bom mìn Quốc gia Việt Nam (VNMAC), Cơ quan Hợp tác Quốc tế Hàn Quốc (KOICA) Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) thực xin chân thành cảm ơn Sở Giáo dục Đào tạo tỉnh Quảng Bình Tổ chức Catholic Relief Services (CRS) đồng ý để Dự án KV-MAP chỉnh sửa, tái Tài liệu Hướng dẫn Giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn cấp trung học sở, sử dụng Bình Định Dự án xin chân thành cảm ơn ông Phan Thanh Liêm, Phó Giám đốc Sở Giáo dục Đào tạo tỉnh Bình Định đạo việc rà sốt hiệu chỉnh Tài liệu để phù hợp với bối cảnh địa phương Dự án xin cảm ơn ý kiến đóng góp quý báu chuyên gia Bộ Chỉ huy quân tỉnh Bình Định, chuyên viên Phòng Giáo dục trung học sở, Sở Giáo dục Đào tạo Bình Định cán quản lý, giáo viên số trường trung học sở tỉnh Bình Định nhằm hồn thiện Tài liệu Dự án đặc biệt cảm ơn ông Trần Quốc Thắng, Trưởng phòng Giáo dục tiểu học, Sở Giáo dục Đào tạo tỉnh Quảng Bình bà Đồn Thị Thu Hằng, giáo viên trường THCS Đồng Phú, Đồng Hới, Quảng Bình hỗ trợ kỹ thuật trình chỉnh sửa tài liệu Trên sở kết đạt tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Quảng Nam Đà Nẵng kể từ năm học 2017-2018, Dự án tin tưởng rằng, Tài liệu Hướng dẫn Giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn cấp trung học sở góp phần nâng cao nhận thức học sinh Bình Định, nhằm giảm thiểu nạn bom mìn xảy cho em học sinh TM BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN CHUNG PHÓ GIÁM ĐỐC THƯỜNG TRỰC NGUYỄN HẠNH PHÚC Phần mở đầu Lý biên soạn tài liệu Kết thúc chiến tranh, Việt Nam xếp vào nước có tình trạng ô nhiễm bom, mìn nặng nề giới Theo thống kê, tính riêng số bom mìn, vật nổ từ năm 1945 đến 1975 sử dụng Việt Nam nhiều gấp lần so với Chiến tranh giới thứ hai Theo báo cáo trạng tồn lưu, nhiễm bom mìn vật nổ sau chiến tranh Việt Nam (Giai đoạn I) tất 63/63 tỉnh thành phố tồn quốc bị nhiễm vật nổ sau chiến tranh, diện tích đất đai bị nhiễm 6,1 triệu ha, chiếm 18.71% diện tích nước Số bom, mìn, vật nổ chưa nổ ln mối nguy hiểm tiềm tàng, ảnh hưởng không nhỏ tới phát triển kinh tế, xã hội, người mơi trường Tính từ kết thúc chiến tranh (4/1975) đến thời điểm thực báo cáo điều tra nêu (2014), nước có 46.191 người bị thương vong BM/VLCN, 23.775 người chết 22.416 người bị thương Kết điều tra cho thấy việc tìm kiếm phế liệu chơi/đùa nghịch hai nguyên nhân dẫn đến tai nạn BM/VLCN (chiếm tỷ lệ 31,19% 27,55%) Tiếp đến hoạt động trồng trọt, chăn nuôi nguyên nhân 20,34% số vụ tai nạn Trong số 27,55% nạn nhân bị tai nạn BM/VLCN gây chơi, đùa nghịch, nạn nhân trẻ em chiếm đa số Với tính hiếu động thiếu hiểu biết, em thường đùa nghịch, di chuyển, quăng, ném bom bi, đầu đạn, dẫn đến gây nổ Nguyên nhân dẫn tới tai nạn thiếu hiểu biết không cảnh báo, tuyên truyền có hiệu nơi cịn nhiều BM/VLCN Bình Định tỉnh bị nhiễm bom mìn, vật nổ cao Việt Nam Kết khảo sát cho thấy diện tích nghi nhiễm bom mìn, vật nổ cần rà phá lên tới 246.843 ha, chiếm 40,96% diện tích tự nhiên (602.580 ha) toàn tỉnh Số liệu cụ thể theo địa bàn sau: STT 10 11 Diện tích nghi nhiễm bom mìn nạn nhân tỉnh Bình Định Nạn nhân Số khu Diện tích Số vị trí Địa phương vực nhiễm bom Bị Bị BM BMA mìn (ha) chết thương TP Quy Nhơn TX An Nhơn Huyện Tuy Phước Huyện Phù Cát Huyện Phù Mỹ Huyện Hoài Nhơn Huyện Hoài Ân Huyện An Lão Huyện Vân Canh Huyện Vĩnh Thạnh Huyện Tây Sơn Cộng 31 48 30 48 28 43 20 10 10 28 27 323 104 71 60 117 112 124 106 46 34 54 109 937 6.605 4.498 7.247 34.457 44.509 27.162 12.452 43.444 24.880 16.640 24.949 246.843 58 236 25 78 318 12 95 86 29 69 39 1.045 108 327 43 145 312 24 193 1.674 60 64 97 3.047 Thêm vào đó, kết Khảo sát kiến thức, thái độ hành vi an tồn bom mìn thực Bình Định năm 2018 cho thấy tỷ lệ trẻ em từ 11-17 tuổi tham gia khảo sát chưa có kiến thức nguy bom mìn mức cao 63.5% (106/167) Chỉ có 6% trẻ em độ tuổi 11-17 tham gia khảo sát có thái độ an tồn bom mìn Việc lồng ghép nội dung giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn vào số mơn học hoạt động ngoại khóa giúp em học sinh có nhận thức đúng, đầy đủ nguy hiểm, cách phịng tránh tai nạn bom mìn vật liệu nổ gây Đây phương thức đảm bảo tính bền vững chương trình tun truyền giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn Mục tiêu tài liệu Tài liệu “Hướng dẫn giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn ở cấp trung học sở” nhằm mục tiêu: 2.1 Đối với HS - Giúp HS THCS có hiểu biết đặc điểm, nguyên nhân, cách phịng tránh bom mìn, hậu bom mìn gây việc ứng xử với nạn nhân bom mìn - Rèn luyện cho HS Kĩ phịng tránh tai nạn bom mìn - Tích cực tham gia hoạt động truyền thơng phịng tránh tai nạn bom mìn 2.2 Đối với CBQL GV - Nâng cao hiểu biết cho GV THCS CBQL cấp cần thiết, nộ dung, phương pháp giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn cho HS - Phát triển cho GV Kĩ thiết kế, tổ chức giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn cho HS THCS số học/mơn học nội khóa hoạt động lên lớp 2.3 Đối với nhà trường Góp phần nâng cao chất lượng hiệu giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn cho HS trường THCS vùng Dự án thông qua mơn GDCD hoạt động giáo dục ngồi lên lớp Đối tượng sử dụng tài liệu - Cán quản lý giáo dục cấp THCS - Giáo viên dạy môn GDCD - Giáo viên chủ nhiệm, giáo viên tổng phụ trách đội thiếu niên tiền phong đoàn niên trường THCS Nguyên tắc biên soạn tài liệu - Đảm bảo tính thống hài hịa nội dung học với nội dung GDPTTNBM - Khơng làm thay đổi nội dung học (chỉ thay đổi vật liệu, không thay đổi chất liệu học) (Ý hiểu thay câu chuyện tình huống, tập, tài liệu câu chuyện tình huống, tập, khác phù hợp địa phương đạt yêu cầu nội dung học tích hợp nội dung phịng tránh tai nạn bom mìn VD: Nếu thực ví dụ hay tình sách giáo khoa đạt yêu cầu nội dung học đó, nên GV thay ví dụ tình khác mà kết luận, dẫn dắt, liên hệ… đến nội dung học có nội dung tích hợp phịng tránh tai nạn bom mìn - Không tăng thời gian tiết học (Nghĩa tích hợp bom mìn thời gian tiết học 45 phút theo phân phối chương trình GD&ĐT quy định) - Nội dung giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn phù hợp với học mơn GDCD vào hoạt động ngồi lên lớp Cấu trúc nợi dung tài liệu Ngồi phần Danh mục chữ viết tắt, phần Mở đầu Danh mục tài liệu tham khảo, nội dung tài liệu trình bày thành hai phần: 5.1 Phần I Một số thông tin liên quan đến bom mìn Mục cung cấp cho CBQL, GV số hiểu biết đặc điểm bom mìn vật liệu chưa nổ, nguyên nhân cách phòng tránh bom mìn vật liệu chưa nổ; hậu tai nạn bom mìn, việc ứng xử với nạn nhân bom mìn điều cần lưu ý giáo dục phịng tránh tai nạn bom mìn cho HS THCS 5.2 Phần II Hướng dẫn giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn VLCN mơn GDCD THCS 5.3 Phần III Hướng dẫn giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn VLCN qua hoạt động giáo dục ngồi lên lớp Hướng dẫn sử dụng tài liệu Để sử dụng hiệu tài liệu giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn cấp THCS, CBQL giáo viên cần lưu ý: - Đọc nhanh phần tài liệu để có nhìn tổng quát cấu trúc nội dung toàn tài liệu - Đọc tìm hiểu Kĩ phần Cụ thể: + Phần I Một số thông tin liên quan đến bom mìn: Trong mục đặc điểm bom mìn vật liệu chưa nổ tài liệu trình bày khái qt chất liệu, hình dạng, kích thước bom mìn VLCN kèm theo số hình ảnh minh họa Không yêu cầu GV hướng dẫn HS sâu nhận biết loại bom mìn khác để tránh việc HS tò mò tiếp xúc, khám phá bom mìn thực tế làm tăng nguy gây tai nạn bom mìn cho HS Đặc biệt khơng khuyến khích HS đánh dấu nơi phát có bom mìn điều tăng khả em tiếp xúc với bom mìn tăng nguy gây tai nạn cho em Thay vào đó, phát bom mìn, học sinh khuyến khích ghi nhớ vị trí bom mìn sau báo cho người lớn biết + Phần II Hướng dẫn giáo dục PTTNBM VLCN môn GDCD GV cần nghiên cứu Kĩ mục tiêu giáo dục PTTNBM VLCN hoạt động kế hoạch học môn học + Phần III Hướng dẫn giáo dục PTTNBM VLCN qua hoạt động giáo dục NGLL Ngoài việc GV nghiên cứu Kĩ mục tiêu giáo dục PTTNBM VLCN hoạt động gợi ý tài liệu, GV bổ sung thay đổi hoạt động giáo dục lên lớp khác với hoạt động giới thiệu tài liệu Cần lưu ý rằng, tài liệu mang tính định hướng, gợi ý sử dụng GV thay đổi số nội dung (như thay đổi số câu chuyện, tình huống…), phương pháp tùy theo điều kiện cụ thể lớp học, trường học địa phương nơi trường đóng cho phù hợp PHẦN I MỘT SỐ THƠNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN BOM MÌN Đặc điểm bom mìn vật liệu chưa nổ (BM&VLCN) - BM&VLCN làm từ nhiều chất liệu khác (sắt, thép, gang, đồng, nhơm, nhựa, gỗ,v.v…) - BM&VLCN có hình dạng kích thước khác (dài, ngắn, trịn, dẹt, hình dứa, ổi, to, nhỏ.v.v…) - BM&VLCN có nhiều màu sắc khác Một số loại bom mìn thường gặp: Bom bi : Bom Lựu đạn Đạn cối Mợt số loại đạn Mìn chống tăng Mìn định hướng Nguyên nhân cách phòng tránh tai nạn BM&VLCN 2.1 Nguyên nhân gây tai nạn - Do tác động trực tiếp học như: cưa, đục, đá, ném, vận chuyển bom mìn - Do tác động trực tiếp nhiệt (bị đốt nóng) - Do số nguyên nhân khác Dưới số hình ảnh minh họa nguyên nhân gây tai nạn bom mìn VLCN 2.2 Cách phịng tránh - Khơng tác động trực tiếp vào BM&VLCN cưa đục bom mìn, mở tháo bom mìn, ném vật khác vào bom mìn, vận chuyển bom mìn - Khơng đốt lửa vùng đất cịn nhiều bom mìn - Khơng vào khu vực có biển báo bom mìn Nếu nhỡ vào khu vực có bom mìn phải thận trọng theo lối vào, đứng yên la to cho người khác biết để giúp đỡ - Khơng chơi đùa nơi cịn sót lại bom mìn hố bom, bụi rậm, quân cũ - Khi thấy vật lạ nghi bom mìn phải tránh xa báo cho người lớn biết - Không đứng xem người khác cưa đục, tháo dỡ bom min, phải tránh xa - Không tham gia rà tìm bn bán phế liệu chiến tranh Hậu quả tai nạn bom mìn - Đối với nhân người bị nạn: chết bị thương để lại di chứng nặng nề thể chất tinh thần cho nạn nhân - Đối với gia đình nạn nhân: ảnh hưởng đến tinh thần, đến kinh tế gia đình - Đối với xã hội: nhân lực lao động Đối xử với người khuyết tật nạn nhân bom mìn vật nổ - Cần cảm thơng, giúp đỡ, tôn trọng - Cần giúp họ sớm lấy lại cân tinh thần, hoà nhập cộng đồng, vươn lên sống Những điều lưu ý giáo dục phịng tránh bom tai nạn bom mìn cho học sinh THCS a Khơng sử dụng mơ hình vật thật bom mìn làm đồ dùng dạy học Chỉ nên sử dụng tranh ảnh băng hình b Khơng nói với học sinh: bom mìn có khắp nơi mà nên nói cho học sinh biết nơi cịn sót lại bom mìn c Khơng khuyến khích trẻ em tự đánh dấu phát nơi có bom mìn, mà nên ghi nhớ vị trí để báo cho người lớn biết d Khi dạy hậu bom mìn, khơng nên dùng hình ảnh gây cảm giác sợ hãi học sinh e.Sau học cần nhắc học sinh nói lại điều học cho người xung quanh : bố mẹ, ông bà, anh chị em bạn PHẦN II HƯỚNG DẪN GIÁO DỤC PHỊNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN VÀ VLCN TRONG MƠN GDCD Ở THCS I BẢNG GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ GD PTTNBM/VLCN TRONG MÔN GDCD Ở THCS Lớp Tên Bài Tôn trọng kỷ luật Mục tiêu GDPTTNBM - Giải thích ngun nhân, hậu quả, cách phịng tránh tai nạn bom mìn - Biết cách phịng tránh tai nạn thương tích bom mìn vật liệu chưa nổ gây nên Phương pháp Thảo luận nhóm Xử lí tình - Tơn trọng quy định phịng tránh tai nạn bom mìn vật liệu chưa nổ Bài Yêu thiên - Giải thích đặc điểm, nguyên nhân, hậu nhiên, sống hòa hợp bom mìn hành động mà người chiến với thiên nhiên tranh phá hủy thiên nhiên - Thảo luận lớp Bài 10 Tích cực, tự giác hoạt động tập thể hoạt động xã hội - Trình bày hậu bom mìn gây - Thảo luận nhóm Bài 16 Quyền pháp luật bảo hộ thân thể, danh dự - Hiểu giải thích tính chất nguy hiểm Thảo luận lớp hậu tai nạn bom mìn - Làm việc theo cặp - Vận động bạn bè, anh chị em tích cực, tự giác tham gia hoạt động tập thể hoạt động xã hội tun truyền phịng tránh tai nạn bom mìn - Tránh xa bom mìn vật liệu chưa nổ 10 - Nội dung tranh chủ đề - Bố cục cân đối thuận mắt - Màu sắc đẹp hài hịa - Thuyết trình có ý nghĩa gửi đến thơng điệp mang tính giáo dục cao - Đảm bảo thời gian Bước 3: Tiến hành hội thi Bước 4: Đánh giá hội thi Dẫn chương trình : Mời phần đánh giá giáo viên chủ nhiệm (Nếu kết hợp mời giáo viên Mỹ thuật tham gia đánh giá) Bước 5: Công bố giải thưởng phát thưởng cho đội Hoạt động 2: Tổng kết - Giáo viên đặt câu hỏi: - Qua buổi hoạt động hôm em rút học gì? Vì sao? - Em tuyên truyền cho bố mẹ, anh, chị, em bạn bè, hay người xung quanh để biết nguy hiểm, cách phòng tránh tai nạn bom mìn? - Giáo viên gọi khoảng 2- học sinh để trao đổi - Giáo viên kết luận: Bom mìn/ / vật liệu chưa nổ: + Có tính nhạy nổ, phát nổ dù ngâm nước thời gian dài, dù bị hoen gỉ nguy hiểm Bom mìn vật liệu chưa nổ bị ném xuống nước phát nổ Được làm từ nhiều chất liệu hình dạng, màu sắc, kích thước khác + Bom mìn/vật liệu chưa nổ khơng phát nổ bị va đập + Không chạm, nhặt, ném, cưa, đục, tháo dỡ, dẫm lên bom mìn/ vật liệu chưa nổ + Không đứng xem người khác cưa đục tháo dỡ bom mìn + Khơng tắm/bơi hồ nước hố bom cũ + Không đốt lửa khu vực có bom mìn/vật liệu chưa nổ + Tránh vào khu vực có biển báo có bom mìn đất hoang, đất sử dụng làm quân kho quân khu vực thường có nhiều bom mìn, vật liệu chưa nổ cịn sót lại + Nếu phát bom mìn/vật liệu chưa nổ báo cho quan chức gần (Ủy ban nhân dân xã, phường, thầy cô giáo…) - Giáo viên nhận xét buổi hoạt động, dặn dò cho hoạt động sau V Tư liệu: Tài liệu phịng tránh bom mìn Cách 2: Hoạt động 2: Tổ chức trao đổi diễn đàn - Giáo dục Kĩnăng phịng tránh bom mìn A Cơng tác chuẩn bị: Cơ sở vật chất: - Bàn ghế loa máy, máy tính(ti vi) máy chiếu - Người dẫn chương trình Lực lượng cộng tác viên tham gia xây dựng chương trình: - Giáo viên chủ nhiệm, lực lượng hỗ trợ khác Thời gian, địa điểm: - Thời gian: Trong tiết học hoạt động lên lớp 66 - Tại phòng học Đối tượng: Học sinh lớp B Cách tiến hành: Ổn định tổ chức 2.Tổ chức tìm hiểu kiến thức nguyên nhân, hậu quả, cách phòng tránh tai nạn bom mìn Mỗi nhóm (tổ) chuẩn bị phát biểu theo nội dung cho trước: (Các nhóm chuẩn bị nhà cử đại diện lên trình bày, có hình ảnh minh họa trình chiếu Mổi viết trình bày 05 phút) Nhóm 1: Nêu đặc điểm bom mìn Nhóm 2: Ngun nhân gây tai nạn bom mìn Nhóm 3: Hậu tai nạn bom mìn Nhóm 4: Các dấu hiệu nhận biết nguy bom mìn, cách phịng tránh tai nạn bom mìn 3.Giáo viên đánh giá nhận xét 4.Tổng kết: - Đánh giá buổi giáo dục Kĩ phòng tránh bom mìn, kêu gọi học sinh phải tun truyền viên phịng tránh tai nạn thương tích bom mìn Lớp CHỦ ĐIỂM THÁNG 12: UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN Tiết: "TÌM HIỂU VỀ NGUYÊN NHÂN, CÁCH PHỊNG TRÁNH TAI NẠN BOM MÌN " I Mục tiêu: 1/ Kiến thức: - Nêu đặc điểm bom mìn vật liệu chưa nổ - Phân tích nguyên nhân tai nạn bom mìn vật liệu chưa nổ - Biết cách phòng tránh tai nạn bom mìn cho thân, gia đình xã hội Kĩ năng: - Rèn Kĩ tham gia hoạt động - Kĩ tìm hiểu, tiếp cận kênh thông tin 3/Thái độ: - Nhận thức sâu sắc tai nạn bom mìn - Tích cực tham gia hoạt động truyền thông II Nội dung, mức độ tích hợp: Nội dung tích hợp: 67 - Nguyên nhân cách phịng tránh tai nạn bom mìn Mức độ: - Bộ phận (Thời lượng 20 phút) III Tài liệu phương tiện: Tài liệu: Câu 1:Tính nhạy nổ bom mìn: A Bị giảm sau 10 năm B Bị giảm sau 20 năm C Bị giảm sau 30 năm D Không giảm theo thời gian Câu Bom mìn/vật liệu chưa nổ làm từ vật liệu: A Nhôm B Đồng C Sắt D Bằng nhiều vật liệu khác Câu 3: Bom mìn/vật liệu chưa nổ phát nổ trường hợp sau đây: A Ngâm nước lâu ngày B Đã bị hoen gỉ C Khi bị va đập D Tất trường hợp Câu 4: Khi gặp bom mìn/vật liệu chưa nổ Chúng ta xử lý nào? A Nhặt ném vào bụi rậm B Dùng củi, cành khô đốt C Nhặt mang bán phế liệu D Cắm biển báo nguy hiểm báo cho quyền địa phương Câu 5: Khi gặp vật lạ đất, khơng biết vật gì? A Cầm lên quan sát kĩ xem vật B Dùng búa, đá gõ để xem bên có C Ném xuống hồ để người khác khơng bị vấp D Báo với người lớn có trách nhiệm để xử lý Câu 6: Khi Thấy nhóm người cưa bom để lấy thuốc nổ bán, em làm gì? A Gọi bạn đến xem B Tìm hiểu cách cưa an tồn C Tránh xa, nhà im lặng sợ họ dọa nạt D Gọi quyền địa phương đến xử lý 68 Câu 7: Khi bạn thấy khu vực có bom mìn/VLCN xung quanh khơng có người bạn xử lý nào? Đa: Cố gắng giữ bình tĩnh lần theo dấu chân cũ để khỏi khu vực cách an tồn Câu 8: Khi chăn trâu, chăn bị gần khu vực có biển báo có bom mìn, sơ suất có vào ăn khu vực Em xử lý nào? Câu 9: Để chuẩn bị cho hội thi tìm hiểu nguyên nhân cách phịng tránh tai nạn bom mìn vật liệu chưa nổ Cô giáo chủ nhiệm hướng dẫn học sinh tìm hiểu Một học sinh khơng chấp hành Bạn nói: “Ở q xưa chưa có vật liệu nổ tai nạn bom mìn xảy nên tìm hiểu làm gì? Theo bạn hay sai? Vì sao? Câu 10: Trên Facebook có đăng hình ảnh người rà phế liệu để bán không may cuốc phải bom bi bị phát nổ bị thương nặng Là học sinh em tỏ thái độ nào? Và làm gì? Phương tiện: - Máy tính, Projector - Thẻ đáp án A, B, C, D để trả lời câu hỏi chọn phương án - Quà tặng - Logo trang trí, tun truyền IV Tiến trình hoạt động: Hoạt động 1: (Thực hoạt động theo chủ điểm tháng) Hoạt đợng 2: Thi tìm hiểu ngun nhân cách phịng tránh tai nạn bom mìn Dẫn chương trình (DCT): * Giới thiệu: - Ban giám khảo - Ban cố vấn hội thi - Thư ký hội thi - Các đội thi ( 4đội x 4em = 16 em) * Thơng qua chương trình hội thi gồm phần: a) Phần thi : “ Đồng Đội” DCT nêu thể lệ: Tất đội trả lời câu hỏi trắc nghiệm theo hình thức chọn đáp án nhất, đội có đáp án cho câu tính điểm cho đội mình, đội trả lời sai khơng có điểm Hình thức trả lời: Sau DCT nêu câu hỏi, thời gian thảo luận đội 10 giây, có tín hiệu báo hết giờ, đội đưa đáp án DCT công bố đáp án Thư ký ghi điểm cho đội b) Phần thi: “ Ai nhanh hơn” 69 DCT nêu thể lệ: Phần thi có câu hỏi Khi DCT đọc xong câu hỏi đội tín hiệu giành quyền trả lời trả lời câu tính điểm Nếu trả lời sai đội bạn có quyền trả lời Đội trả lời sai bị trừ điểm Các đội bước vào phần thi Trong chờ thư ký tập hợp chiếu video clip hình ảnh vật liệu nổ tai nạn bom mìn Thư ký cơng bố kết DCT mời đại biểu trao quà cho đội V Tư liệu: Tài liệu phòng tránh bom mìn Trang Web CRS THÁNG 4: HỊA BÌNH HỮU NGHỊ Tiết: 16 HÁT MỪNG CHIẾN THẮNG 30/4 TIỂU PHẨM TUN TRUYỀN VỀ PHỊNG TRÁNH BOM MÌN I MỤC TIÊU: 1/ Kiến thức: - Trình bày/ Thể ca hào hùng dân tộc kháng chiến chống Mỹ thống Non sơng - Trình bày nguyên nhân, hậu cách phòng tránh tai nạn bom mìn 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện Kĩ trình bày, biểu diễn 3/Thái độ: - Nhận thức đắn hành vi, thái độ thân bom mìn vật liệu nổ II NỘI DUNG, MỨC ĐỘ TÍCH HỢP: Nội dung tích hợp: Nguyên nhân, hậu quả, cách phòng tránh tai nạn bom mìn Thái độ ứng xử với nạn nhân bị tai nạn bom mìn người khuyết tật Mức độ: Bộ phận III TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN: Tài liệu: *Tiểu phẩm: Mỗi tổ xây dựng tiểu phẩm với thời lượng phút với nội dung: - Tun truyền giáo dục phịng tránh bom mìn - Các tai nạn bom mìn, hậu mà người phải gánh chịu sau tai nạn Phương tiện: - Micrơ, loa máy - Logo trang trí - Phần thưởng IV TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG GVCN nhận lớp, ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số Khám phá: DCT: - Tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu - Thơng qua chương trình Kết nối Hoạt đợng 1: Niềm vui thống nhất non sông (Biểu diễn văn nghệ tiết mục theo chủ điểm) 70 Thực hành/luyện tập: Hoạt động 2: Thi biểu diễn tiểu phẩm KTDH: Sân khấu hóa DCT : Chiến tranh qua Quê hương đất nước xây dựng ngày đổi hậu chiến tranh gánh nặng cho địa phương có quê hương Quảng Trị Nhằm tuyên truyền đến xã hội nguyên nhân, cách phòng tránh tai nạn bom mìn, hậu mà người phải gánh chịu sau tai nạn thương tâm đó, trang bị thêm cho thân kiến thức hiểu biết bom mìn vật liệu nổ Các tổ tìm hiểu, xây dựng nội dung tun truyền thơng qua tiểu phẩm đăng ký - Lần lượt giới thiệu đội biểu diễn - Sau biểu diễn xong tiểu phẩm DCT yêu cầu DCT yêu cầu đội tự đánh giá công tác chuẩn bị, phần biểu diễn, thông điệp muốn gửi đội minh DCT: Mời phần đánh giá GVCN Vận dụng: KTDH: Đánh giá nhận xét buổi hoạt động - GV đặt câu hỏi: Sau chứng kiến tham gia buổi sinh hoạt này, em nêu vấn đề mà em tâm đắc - HS: Tham gia trả lời khoảng em - GV bổ sung nhắc lại kiến thức trọng tâm mà mục tiêu đề ra: + Biết đặc điểm bom mìn vật liệu nổ + Nắm nguyên nhân dẫn đến tai nạn bom mìn cách phịng tránh + Hiểu hậu tai nạn bom mìn + Tun truyền sâu rộng tồn thể xã hội GV: Nhận xét buổi hoạt động, dặn dò cho hoạt động sau V TƯ LIỆU: - Tài liệu giáo dục phịng tránh bom mìn - Những câu chuyện, hình ảnh tai nạn bom mìn trang Web, phương tiện truyền thông THÁNG Tiết: 18 HỘI THI VẼ TRANH VỚI CHỦ ĐỀ GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH BOM MÌN I MỤC TIÊU: 1/ Kiến thức: - Trình bày ngun nhân, hậu cách phịng tránh tai nạn bom mìn 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện Kĩ vẽ trình bày 3/Thái độ: Nhận thức đắn hành vi, thái độ thân bom mìn vật liệu nổ II NỘI DUNG, MỨC ĐỘ TÍCH HỢP: Nội dung tích hợp: Nguyên nhân, hậu quả, cách phòng tránh tai nạn bom mìn Thái độ ứng xử với nạn nhân bị tai nạn bom mìn người khuyết tật Mức độ: Toàn phần III TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN: Tranh vẽ: Được GVCN triễn khai sau học xong tiết 17 chủ điểm tháng (Thời gian em chuẩn bị tuần): Nội dung tranh vẽ nói ngun nhân, hậu quả, cách phịng tránh tai nạn bom mìn Thái độ ứng xử với nạn nhân bị tai nạn bom mìn người khuyết tật 71 Mỗi học sinh tác phẩm Các tổ tập hợp tự đánh giá chọn lựa ý tưởng tác phẩm tiêu biểu để tham gia hội thi Phương tiện: - Giá để tranh: - Thẻ điểm - Micrô, loa máy - Logo trang trí - Phần thưởng IV TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG Khám phá: GVCN: Nhận lớp, ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số DCT: - Tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu - Thơng qua chương trình thi - Giới thiệu BGK, thư ký cố vấn GK Kết nối Hoạt động 1: Vẽ tranh DCT Nêu nội dung thể lệ phần thi: * Nội dung tranh vẽ nói ngun nhân, hậu quả, cách phịng tránh tai nạn bom mìn Thái độ ứng xử với nạn nhân bị tai nạn bom mìn người khuyết tật * Thể lệ phần thi: Tranh vẽ giấy A3 (Do BTC chuẩn bị) Chất liệu màu vẽ người dự thi chuẩn bị tùy theo ý tưởng Một người dự thi có quyền chọn thêm bạn hỗ trợ Thời gian hoàn thành sản phẩm 20 phút *DCT nêu tiêu chí đánh giá sản phẩm: - Nội dung chủ đề - Bố cục cân đối thuận mắt - Màu sắc đẹp hài hịa - Tranh - Thuyết trình có ý nghĩa gửi đến thơng điệp mang tính giáo dục cao - Đảm bảo thời gian Thực hành/luyện tập: Hoạt đợng 2: Thuyết trình tranh vẽ *DCT:- u cầu đội thi trưng bày tranh vẽ vào giá trưng bày - Cho đội bốc thăm thứ tự trình bày nội dung ý tưởng tranh vẽ Mỗi lượt tổ trình bày sản phẩm - Yêu cầu phần trình bày ngắn gọn, súc tích, đảm bảo thời gian khơng q phút - Sau phần trình bày BGK chấm điểm trực tiếp cách đưa thẻ điểm * Thư ký tập hợp ghi điểm cho đội Hát tập thể 1-2 thư ký tổng hợp DCT: Công bố kết mời đại biểu trao thưởng cho đội Vận dụng: KTDH: Chúng em biết - GV đặt câu hỏi: Sau chứng kiến tham gia hội thi này, em nêu vấn đề mà em tâm đắc - HS: Tham gia trả lời khoảng em 72 - GV bổ sung nhắc lại kiến thức trọng tâm mà mục tiêu đề ra, yêu cầu học sinh tuyên truyền sâu rộng toàn thể xã hội GV: Nhận xét buổi hoạt động, dặn dò cho hoạt động sau V TƯ LIỆU: - Tài liệu giáo dục phòng tránh bom mìn - Những câu chuyện, hình ảnh tai nạn bom mìn trang Web, phương tiện truyền thông LỚP CHỦ ĐIỂM THÁNG 12: UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN Hoạt động: TỔ CHỨC HỘI VUI HỌC TẬP I Mục tiêu: 1/ Kiến thức: - Nắm vững kiến thức môn học - Biết cách phịng tránh tai nạn bom mìn cho thân, gia đình xã hội Kĩ năng: - Rèn Kĩ tham gia hoạt động chung tập thể - Kĩ tìm hiểu, tiếp cận kênh thơng tin 3/Thái độ: - Nhận thức sâu sắc hậu tai nạn bom mìn - Tích cực tham gia hoạt động truyền thông II Nội dung, mức đợ tích hợp: Nội dung tích hợp: - Biết cách phịng tránh tai nạn bom mìn cho thân, gia đình xã hội Mức độ: - Bộ phận (Thời lượng 15 phút) 73 III Tài liệu phương tiện: - Hệ thống câu hỏi, câu đố, tập, tình huống, vấn đề phục vụ cho việc ôn tập lớp lựa chọn xây dựng - Các phương tiện phục vụ cho hoạt động như: hoa để gài câu hỏi, giấy A4 , bút lông IV Tiến trình hoạt đợng: Hoạt đợng 1: Trị chơi hái hoa -Người điểu khiển chương trình phổ biến cách thức thi: hoa hoa câu hỏi có liên quan nội dung ơn tập vài mơn (Văn, Tốn, Anh văn, Sinh, Lý, Hóa ) xen kẽ vài câu hỏi vui chơi văn nghệ Đại diện tổ lên hái hoa, đọc to câu hỏi cho lớp biết suy nghĩ phút sau trả lời - Nếu khơng trả lời người khác trình bày suy nghĩ phút Hoạt đợng 2: Thi tài trí - Nội dung gồm số phần sau: “Tiếp sức giải toán”, “Điền từ” Các câu hỏi thuộc lĩnh vực mơn học Sau tổ thảo luận với thời gian cho phép trả lời Tổ tín hiệu trước quyền trả lời Nếu khơng trả lời tổ khác trả lời, khơng có tổ trả lời dành cho khán giả (Mỗi tổ cử bạn) - Mỗi câu trả lời đạt 10 điểm - Đội có tổng số điểm cao đội chiến thắng - Ban giám khảo chấm điểm công bố kết chung Hoạt động 3: Thi ứng xử tình để biết cách phịng chống tai nạn bom mìn Người điều khiển đưa tình huống: Người điều khiển đưa tình huống: Trong chuyến du lịch gia đình, vào rừng, em em trai tình cờ phát phần đạn lộ lớp Em trai em háo hức, muốn nhặt hết lớp để đào khiêng đạn về, bán phế liệu lấy tiền Trong trường hợp đó, em làm gì? - Các nhóm trao đổi, xây dựng tình để giải cách đóng vai - Ban giám khảo chấm điểm công bố kết chung CHỦ ĐIỂM THÁNG 04: HỊA BÌNH VÀ HỮU NGHỊ Hoạt động: SINH HOẠT VĂN NGHỆ MỪNG 30/4 1/ Kiến thức: - Trình bày/ Thể ca hào hùng dân tộc kháng chiến chống Mỹ thống Non sơng - Trình bày ngun nhân, hậu cách phòng tránh tai nạn bom mìn 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện Kĩ trình bày, biểu diễn, thuyết trình 74 3/Thái độ: Nhận thức đắn hành vi, thái độ thân bom mìn vật liệu nổ II Nợi dung, mức đợ tích hợp: Nội dung tích hợp: - Biết cách phịng tránh tai nạn bom mìn cho thân, gia đình xã hội Mức độ: - Bộ phận (Thời lượng 10 phút) III Các phương pháp Kĩ thuật dạy học: - Động não (Hỏi đáp, hái hoa dân chủ) - Văn nghệ - Thuyết trình IV Tài liệu phương tiện: Tài liệu: - Tư liệu lịch sử ngày 30/4 - Một số hát, thơ phục vụ cho hoạt động văn nghệ Một số câu hỏi sử dụng: Câu 1: Miền nam Việt Nam hồn tồn giải phóng vào ngày tháng năm nào? Chiến dịch thắng lợi mang tên gì?  30/04/1975 Chiến dịch Hồ Chí Minh Câu 2: Người cắm cờ Dinh độc lập vào ngày 30/04/1975 ai?  Bùi Quang Thận Câu 3: Nước ta thức mang tên Cộng hồ xã hội chủ nghĩa Việt Nam vào ngày tháng năm nào?  02/07/1976 Câu 4:Người đọc lời đầu hàng vô điều kiện quyền nguỵ Sài Gịn ai?  Tổng thống Dương Văn Minh Câu 5: Miền Bắc Việt Nam hồn tồn giải phóng vào tháng năm nào?  Tháng 5/1954 Câu 6: Chiếc xe tăng tiến vào chiếm Dinh Độc lập húc tung cổng mang số hiệu gì? Ai người trực tiếp lái xe tăng đó?  Chiếc xe tăng mang số hiệu 390 Ngô Sỹ Nguyên cầm lái Câu 7: Chiếc xe tăng tiến vào chiếm Dinh Độc lập húc nghiêng cổng phụ mang số hiệu gì? Ai người trực tiếp lái xe tăng đó?  Chiếc xe tăng mang số hiệu 843 Bùi Quang Thận Nguyên cầm lái Câu 8: Hãy kể câu chuyện gương hi sinh anh dũng bội đội ta mà em biết  Học sinh trình bày 75 Câu 9: Chiến dịch lịch sử Hồ Chí Minh toàn thắng kết thúc vào thời gian cụ thể nào?  Lúc 11h30’ ngày 30/04/1975 Câu 10: Trước bị xử bắn, chị Võ Thị Sáu hô vang hiệu gì?  "Việt Nam mn nǎm! Bác Hồ mn nǎm!" Phương tiện: - Máy tính, Projector - Quà tặng - Logo trang trí, tun truyền V Tiến trình hoạt động: Hoạt động 1: Hát mừng văn nghệ 30/4 - Thể lệ: Lần lượt đội hát hát có nội dung “Truyền thống cách mạng”, thành viên đội hát xong đến thành viên đội Cứ liên tục đến hết thời gian qui định - BGK đếm số hát đội điểm, hát chủ đề 10 điểm (Ví dụ: Nếu đội A khơng hát thành viên đội B hát tiếp Lưu ý không để thời gian trống) - Thư ký tổng kết điểm Hoạt động 2: Thi hỏi đáp ( Trả lời nhanh) - Thể lệ: Sau người dẫn chương trình đọc xong câu hỏi, nêu thời gian đội có tín hiệu trước (giơ tay) quyền trả lời Nếu hết thời gian mà không trả lời đội khác trả lời tính điểm Trả lời 10 điểm Nếu hai đội không trả lời ưu tiên cho khán giả trả lời (nhận quà) - Thư ký tổng kết điểm 3.Thực hành luyện tập: Hoạt động 3: Thi làm tuyên truyền viên (Mỗi đội thời gian tối đa phút) Mỗi đội cử học sinh đại diện trình bày hiểu biết em cách phòng tránh tai nạn bom mìn Nội dung tuyên truyền cần nêu nguyên nhân hậu tai nạn bom mìn cách phịng tránh tai nạn bom mìn gây - Ban giám khảo nhận xét, chấm điểm - Thư ký tổng kết điểm chung 76 LỚP CHỦ ĐIỂM THÁNG 12: UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN Tiết: : Thảo luận chủ đề “Thanh niên phát huy truyền thống cách mạng dân tộc” XÂY DỰNG KẾ HOẠCH GIÚP ĐỠ GIA ĐÌNH CĨ CƠNG VỚI CÁCH MẠNG "TÌM HIỂU VỀ ĐẶC ĐIỂM BOM MÌN, CÁCH PHỊNG TRÁNH, HẬU QUẢ TAI NẠN BOM MÌN " I Mục tiêu: 1/ Kiến thức: - Mô tả đặc điểm bom mìn, hậu tai nạn bom mìn - Biết cách phịng tránh tai nạn bom mìn cho thân, gia đình xã hội Kĩ năng: - Kĩnăng tìm hiểu, tiếp cận kênh thơng tin - Thực số việc làm để phát huy đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” 3/Thái độ: - Nhận thức sâu sắc tai nạn bom mìn - Tích cực tham gia hoạt động truyền thơng II Nợi dung, mức đợ tích hợp: - Truyền thống cách mạng địa phương 2- Nội dung tích hợp: - Đặc điểm bom mìn, hậu cách phịng tránh tai nạn bom mìn 3- Mức độ: - Bộ phận (Thời lượng 10 phút) 77 III Tài liệu phương tiện: Tài liệu: 2.Phương tiện: - Máy tính, Projector - Giấy A0 - Quà tặng - Logo trang trí, tuyên truyền IV Tiến hành hoạt động: Hoạt động 1: (Thực hoạt động theo chủ điểm tháng) Hoạt đợng 2: ( 10’) Thi tìm hiểu đặc điểm bom mìn, hậu cách phịng tránh tai nạn bom mìn Hội thi DCT: * Giới thiệu: - Ban giám khảo - Ban cố vấn hội thi - Thư ký hội thi - Các đội thi ( 3đội x 5em = 15 em) Người dẫn chương trình hướng dẫn cho đội: - Quan sát hình ảnh( Phần tư liệu) Người dẫn chương trình giao nội dung câu hỏi cho đội 78 Đội 1: Tìm đặc điểm loại bom mìn thơng qua hình ảnh ( nêu cụ thể tính chất hình dáng, chất liệu) Đội 2: Nêu cách phịng tránh tai nạn bom mìn Đội 3: Ảnh hưởng tai nạn bom mìn đời sống xã hội Các đội thảo luận ghi kết lên giấy A0 Các đội trình bày kết lên bảng Ban giám khảo chấm Thư kí cơng bố kết Dẫn chương trình trao quà cho đội VI Tư liệu: Tài liệu hình ảnh nguồn baodansinh.vn/tag/tai-nan-bom-min/p1 THÁNG 4: HỊA BÌNH HỮU NGHỊ Tiết: 16 HOẠT ĐỘNG: HÁT MỪNG CHIẾN THẮNG 30/4 TIỂU PHẨM TUYÊN TRUYỀN VỀ PHÒNG TRÁNH BOM MÌN I MỤC TIÊU: 1/ Kiến thức: - Trình bày/Thể ca hào hùng dân tộc kháng chiến chống Mỹ thống Non sơng - Trình bày ngun nhân, hậu cách phịng tránh tai nạn bom mìn 2/ Kĩ năng: - Rèn luyện Kĩ trình bày, biểu diễn 3/Thái độ: Nhận thức đắn hành vi, thái độ thân bom mìn vật liệu nổ II NỘI DUNG, MỨC ĐỘ TÍCH HỢP: Nội dung tích hợp: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết tai nạn bom mìn Mức độ: Bộ phận III TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN: Tài liệu: Tiểu phẩm mẫu: Bố mẹ bạn N chuyên thu mua phế liệu, có hơm N thấy bố mẹ mua đầu đạn cưa lấy phế liệu Thấy vầy N vội can ngăn giải thích cho bố mẹ thấy nguy hiểm việc làm Có nhóm học sinh đường học về, ngang qua hố bom sâu nước vắt, trời nắng nóng Bạn A nhóm rủ xuống tắm, bạn B cản lại, bạn B cho hố bom có nguy có bom mìn, vật liệu chưa nổ cịn sót lại nguy hiểm, khơng nên tắm Sau học về, H chăn bị người bạn ngồi đồng phát vật lạ mặt đất Vì lần gặp vật lạ nên H tò mò lấy đá định đập lên vật lạ bạn H thấy vội ngăn lại báo cho bác bảo vệ gần T mẹ vào rừng lấy củi, mải nhặt củi T mẹ bị lạc vào khu vực có biển báo nguy hiểm có bom mìn, phát mẹ T bảo T ý bước vào dấu chân vừa để khỏi khu vực nguy hiểm T làm theo mẹ hai khỏi khu vực nguy hiểm an tồn Phương tiện: 79 - Micrơ, loa máy - Logo trang trí - Phần thưởng IV TIẾN TRÌNH HOẠT ĐỘNG GVCN nhận lớp, ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số Khám phá: DCT:- Tuyên bố lý do, giới thiệu đại biểu - Thông qua chương trình Kết nối Hoạt đợng 1: Niềm vui thống nhất non sông ( Biểu diễn văn nghệ tiết mục theo chủ điểm) Thực hành/luyện tập: Hoạt động 2: (20’) Thi biểu diễn tiểu phẩm KTDH: Sân khấu hóa DCT : Chiến tranh qua Quê hương đất nước xây dựng ngày đổi hậu chiến tranh gánh nặng cho địa phương có quê hương Quảng Nam Nhằm tuyên truyền đến xã hội nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, trang bị thêm cho thân em kiến thức hiểu biết bom mìn vật liệu chưa nổ, em tham gia biểu diễn thưởng thức tiểu phẩm sau: * Cuộc thi bắt đầu: - Mời tổ bốc thăm chọn nội dung tiểu phẩm - Các tổ dựa vào tiểu phẩm mẫu để xây dựng kịch bản, phân vai, lời thoại (có thể mở rộng thêm nhân vật, hóa trang…) - Lần lượt giới thiệu đội biểu diễn - Sau biểu diễn xong tiểu phẩm DCT yêu cầu đội tự đánh giá công tác chuẩn bị, phần biểu diễn, thông điệp muốn gửi đội DCT: Trao phần thưởng cho đội Vận dụng: - GV đặt câu hỏi: Sau chứng kiến tham gia buổi sinh hoạt này, em nêu vấn đề mà em tâm đắc - HS: Tham gia trả lời khoảng em - GV bổ sung nhắc lại kiến thức trọng tâm mà mục tiêu đề ra: + Biết Nguyên nhân gây tai nạn bom mìn + Biết nơi có dấu hiệu bom mìn để phịng tránh + Tun truyền sâu rộng toàn thể xã hội GV: Nhận xét buổi hoạt động, dặn dò cho hoạt động sau V TƯ LIỆU: - Tài liệu giáo dục phịng tránh bom mìn - Những câu chuyện, hình ảnh tai nạn bom mìn trang Web, phương tiện truyền thông 80