BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH  HỒ SỸ NAM NGHIÊN CỨU MỐI LIÊN HỆ GIỮA HÌNH DẠNG CỦA KHUYẾT GIAN LỒI CẦU ĐÙI VÀ DIỆN BÁM ĐÙI CỦA DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC Chuyên ngành: Chấn Thương Chỉnh Hình Mã số: NT 62 72 07 25 LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP BÁC SĨ NỘI TRÚ Người hướng dẫn: TS.BS LÊ VĂN THỌ Thành phố Hồ Chí Minh – 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu khoa học tơi Các số liệu kết nêu luận văn trung thực chưa công bố cơng trình khác HỒ SỸ NAM MỤC LỤC DANH MỤC HÌNH i DANH MỤC BẢNG iv DANH MỤC BIỂU ĐỒ vii BẢNG ĐỐI CHIẾU CÁC CHỮ VIẾT TẮT viii BẢNG ĐỐI CHIẾU THUẬT NGỮ VIỆT - ANH ix ĐẶT VẤN ĐỀ MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1.TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Giải phẫu học đầu xương đùi: 1.2 Giải phẫu học dây chằng chéo trước gối 11 1.2.1 Tổng quan: 11 1.2.2 Sự phân bố dây chằng chéo trước: 11 1.2.3 Kích thước dây chằng chéo trước: 13 1.2.4 Vị trí bám dây chằng chéo trước: 15 1.2.4.1 Vị trí bám dây chằng chéo trước mâm chày: 15 1.2.4.2 Vị trí bám dây chằng chéo trước lồi cầu xương đùi: 17 1.2.5 Mốc giải phẫu ứng dụng việc tạo đường hầm lồi cầu đùi tái tạo dây chằng chéo trước 21 CHƯƠNG 2.ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 23 2.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 23 2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 23 2.2.1 Thiết kế nghiên cứu 23 2.2.2 Công cụ nghiên cứu 23 2.2.3 Các bước thực hiện: 25 2.2.3.1 Phương pháp đo đạc xương khô 25 2.2.3.2 Phương pháp phẫu tích đo đạc chi cắt cụt 29 2.2.4 Phương pháp phân tích xử lí số liệu: 42 2.2.4.1 Phương pháp xử lí số liệu: 42 2.2.4.2 Phương pháp phân tích số liệu: 42 2.2.5 Liệt kê định nghĩa biến số 42 CHƯƠNG : KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 45 3.1 Kết đo đạc xương đùi khô 45 3.1.1 Đặc điểm chung mẫu nghiên cứu 45 3.1.2 Các dạng khuyết gian lồi cầu 45 3.1.3 Các mốc xương lồi cầu 47 3.1.4 Kích thước khuyết gian lồi cầu 49 3.1.5 Kích thước lồi cầu đùi 50 3.2 Kết phẫu tích đo đạc chi cắt cụt 51 3.2.1 Đặc điểm chung mẫu nghiên cứu 51 3.2.1.1 Tuổi 51 3.2.1.2 Giới 52 3.2.1.3 Chi cắt cụt phẫu tích 52 3.2.2 Hình dạng kích thước khuyết gian lồi cầu 52 3.2.2.1 Hình dạng 52 3.2.2.2 Kích thước khuyết gian lồi cầu 57 3.2.3 Kích thước lồi cầu 58 3.2.4 Hình dạng kích thước diện bám đùi dây chằng chéo trước 61 3.2.5 Mối liên hệ diện bám đùi dây chằng chéo trước khuyết gian lồi cầu 63 3.2.5.1 Sự phân bố diện bám dây chằng chéo trước theo vị trí khuyết gian lồi cầu 63 3.2.5.2 Sự phân bố diện bám dây chằng chéo trước theo dạng khuyết gian lồi cầu 64 3.2.5.3 Vị trí tương quan diện bám dây chằng chéo trước với lồi cầu 66 3.2.5.4 Mối liên hệ diện bám chung dây chằng chéo trước với dạng khuyết gian lồi cầu 69 3.2.5.5 Mối liên hệ diện bám bó trước dây chằng chéo trước với dạng khuyết gian lồi cầu 71 3.2.5.6 Mối liên hệ diện bám bó sau ngồi dây chằng chéo trước với dạng khuyết gian lồi cầu 73 CHƯƠNG :BÀN LUẬN 76 4.1 Đặc điểm mẫu nghiên cứu 76 4.2 Hình dạng kích thước khuyết gian lồi cầu 77 4.2.1 Hình dạng khuyết gian lồi cầu 77 4.2.2 Kích thước khuyết gian lồi cầu 79 4.2.3 Kích thước lồi cầu đùi 81 4.3 Hình dạng kích thước diện bám đùi dây chằng chéo trước 83 4.3.1 Hình dạng diện bám đùi dây chằng chéo trước 83 4.3.2 Kích thước diện bám đùi dây chằng chéo trước 84 4.4 Mối liên hệ diện bám đùi dây chằng chéo trước khuyết gian lồi cầu 86 4.4.1 Sự phân bố diện bám dây chằng chéo trước theo vị trí khuyết gian lồi cầu 86 4.4.2 Sự phân bố diện bám dây chằng chéo trước theo dạng khuyết gian lồi cầu 87 4.4.3 Vị trí tương quan diện bám dây chằng chéo trước với lồi cầu 88 4.4.4 Mối liên hệ diện bám chung dây chằng chéo trước với dạng khuyết gian lồi cầu 91 4.4.5 Mối liên hệ diện bám bó trước dây chằng chéo trước với dạng khuyết gian lồi cầu 92 4.4.6 Mối liên hệ diện bám bó sau ngồi dây chằng chéo trước với dạng khuyết gian lồi cầu 93 4.5 Dựng hình diện bám chung dây chằng chéo trước theo dạng khuyết gian lồi cầu 93 4.6 Các ứng dụng rút từ đề tài 95 HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI 96 KẾT LUẬN 97 5.1 Các dạng khuyết gian lồi cầu người Việt Nam 97 5.2 Mối liên hệ hình dạng khuyết gian lồi cầu đùi diện bám đùi dây chằng chéo trước 97 KIẾN NGHỊ 101 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC PHỤ LỤC DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Đầu xa xương đùi, phần mặt sụn Hình 1.2: Gờ ngồi (mũi tên trắng) vịm sau ngồi(mũi tên đen) khuyết gian lồi cầu Hình 1.3: Gờ khuyết gian lồi cầu Hình 1.4: Cách đo số độ rộng khuyết gian lồi cầu 10 Hình 1.5: a Holmblad 450 view b.Holmblad 700 view c Rosenberg view 11 Hình 1.6: Bó trước bó sau ngồi dây chằng chéo trước 12 Hình 1.7: Diện bám xương chày dây chằng chéo trước 16 Hình 1.8: Diện bám lồi cầu dây chằng chéo trước 17 Hình 2.1: Dụng cụ đo đạc xương khô 24 Hình 2.2: Dụng cụ phẫu tích chi cắt cụt 25 Hình 2.3: Mẫu xương đùi khô Bộ môn Giải phẫu ĐH Y Dược TP HCM 25 Hình 2.4: Khuyết gian lồi cầu dạng U 26 Hình 2.5: Đo chiều rộng khuyết gian lồi cầu 26 Hình 2.6: Đo chiều sâu khuyết gian lồi cầu 27 Hình 2.7: Xác định mốc xương 27 Hình 2.8: Đo kích thước lồi cầu 28 Hình 2.9: Đo kích thước lồi cầu ngồi 28 Hình 2.10: Đo kích thước lồi cầu 29 Hình 2.11: Cố định khớp gối tư gấp 900 30 Hình 2.12: Đường rạch da 31 Hình 2.13: Bộc lộ khớp gối 32 Hình 2.14: Khuyết gian lồi cầu dạng A 33 Hình 2.15: Đo đạc kích thước khuyết gian lồi cầu 33 Hình 2.16 : Mặt đồng hồ khuyết gian lồi cầu 34 Hình 2.17: Đo kích thước lồi cầu 35 Hình 2.18: Đo kích thước lồi cầu ngồi 35 Hình 2.19: Đo kích thước lồi cầu 36 Hình 2.20: Xác định khuyết gian lồi cầu dây chằng chéo trước 36 Hình 2.21: Hình dạng diện bám chung DDCT lồi cầu 37 Hình 2.22: Đo kích thước diện bám DCCT 38 Hình 2.23: Tâm diện bám chung DCCT 38 Hình 2.24: Định hướng vị trí lồi cầu đo đạc 39 Hình 2.25: Khoảng cách tâm diện bám đến bờ sau lồi cầu ngồi 40 Hình 2.26: Khoảng cách tâm diện bám đến sụn mặt lồi cầu ngồi 40 Hình 2.27: Khoảng cách tâm diện bám đến bờ lồi cầu 41 Hình 2.28: Khoảng cách tâm diện bám đến bờ lồi cầu ngồi 41 Hình 3.1: Khuyết gian lồi cầu dạng chữ A 46 Hình 3.2: Khuyết gian lồi cầu dạng chữ U 47 Hình 3.3: Khuyết gian lồi cầu dạng chữ W 47 Hình 3.4: Các gờ xương mặt lồi cầu xương đùi 48 Hình 3.5: Đo chiều sâu khuyết gian lồi cầu 49 Hình 3.6: Đo kích thước lồi cầu 50 Hình 3.7: Đo kích thước lồi cầu 51 Hình 3.8: Đo kích thước lồi cầu 51 Hình 3.9: Bộc lộ khớp gối 53 Hình 3.10: Khuyết gian lồi cầu dạng chữ A 54 Hình 3.11: Khuyết gian lồi cầu dạng chữ U 54 Hình 3.12 Khuyết gian lồi cầu dạng chữ W 55 Hình 3.13: Mặt lồi cầu xương đùi 57 Hình 3.14: Đo kích thước khuyết gian lồi cầu 58 i Hình 3.15: Đo kích thước lồi cầu ngồi 60 Hình 3.16 Đo kích thước lồi cầu 60 Hình 3.17: Đo kích thước lồi cầu 60 Hình 3.18: Đo kích thước diện bám đùi dây chằng chéo trước 61 Hình 3.19: Mặt đồng hồ khuyết gian lồi cầu 63 Hình 3.20: Định hướng vị trí lồi cầu đo đạc 67 Hình 3.21: Đo khoảng cách tâm diện bám đến mốc lồi cầu 69 Hình 3.22: Đo tâm diện bám chung đến bờ lồi cầu ngồi 71 Hình 4.1: Độ rộng khuyết gian lồi cầu 81 Hình 4.2: Diện bám đùi dây chằng chéo trước 86 Hình 4.3: Khuyết gian lồi cầu dạng A 94 Hình 4.4: Khuyết gian lồi cầu dạng U 94 Hình 4.5: Khuyết gian lồi cầu dạng W 95 ... đùi dây chằng chéo trước 83 4.3.1 Hình dạng diện bám đùi dây chằng chéo trước 83 4.3.2 Kích thước diện bám đùi dây chằng chéo trước 84 4.4 Mối liên hệ diện bám đùi dây chằng chéo trước khuyết. .. nghiên cứu ? ?Mối liên hệ hình dạng khuyết gian lồi cầu đùi diện bám đùi dây chằng chéo trước? ?? MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Xác định dạng khuyết gian lồi cầu người Việt Nam Xác định mối liên hệ hình dạng khuyết. .. 91 4.4.5 Mối liên hệ diện bám bó trước dây chằng chéo trước với dạng khuyết gian lồi cầu 92 4.4.6 Mối liên hệ diện bám bó sau ngồi dây chằng chéo trước với dạng khuyết gian lồi cầu