ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN - - PHẠM XUÂN ĐỊNH BIỆN CHỨNG GIỮA PHÁT TRIỂN VĂN HĨA VÀ KINH TẾ TRONG Q TRÌNH PHÁT TRIỀN BỀN VỮNG Ở TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU Chuyên ngành : Triết học Mã số : 60.22.03.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ TRIẾT HỌC Người hướng dẫn khoa học: TS HÀ THIÊN SƠN TP HỒ CHÍ MINH – NĂM 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan luận văn nghiên cứu, thực hướng dẫn TS Hà Thiên Sơn Đề tài luận văn khơng trùng lặp với cơng trình khác Các thơng tin trích dẫn luận văn rõ nguồn gốc Kết nghiên cứu luận văn trung thực chưa công bố Bà Rịa – Vũng Tàu, ngày tháng năm 2016 Người cam đoan Phạm Xuân Định MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU Chương LÝ LUẬN CHUNG VỀ VĂN HÓA, KINH TẾ, MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA PHÁT TRIỂN VĂN HĨA VÀ KINH TẾ TRONG Q TRÌNH PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG 1.1 KHÁI NIỆM VĂN HÓA, KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG 1.1.1 Khái niệm văn hóa 1.1.2 Khái niệm kinh tế 12 1.1.3 Khái niệm phát triển bền vững 14 1.2 MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA PHÁT TRIỂN VĂN HÓA VÀ KINH TẾ TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG 18 1.2.1 Vai trị văn hóa phát triển kinh tế 18 1.2.2 Vai trò kinh tế phát triển văn hóa 23 Kết luận chương 32 Chương THỰC TRẠNG, ĐỊNH HƯỚNG, GIẢI PHÁP NHẰM THỰC HIỆN TỐT MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA VĂN HĨA VÀ KINH TẾ TRONG Q TRÌNH PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU 35 2.1 KHÁI QUÁT ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU 35 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 35 2.1.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 43 2.2 THỰC TRẠNG MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA PHÁT TRIỂN VĂN HÓA VÀ KINH TẾ Ở TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU 49 2.2.1 Những thành tựu, hạn chế mối quan hệ biện chứng phát triển văn hóa kinh tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 49 2.2.2 Nguyên nhân hạn chế, xu hướng vận động mối quan hệ biện chứng phát triển văn hóa kinh tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 64 2.3 ĐỊNH HƯỚNG VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM THỰC HIỆN TỐT MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA PHÁT TRIỂN VĂN HÓA VÀ KINH TẾ Ở TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU HIỆN NAY 73 2.3.1 Định hướng chung nhằm thực tốt mối quan hệ biện chứng phát triển văn hóa kinh tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 73 2.3.2 Một số giải pháp nhằm thực tốt mối quan hệ biện chứng phát triển văn hóa kinh tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 77 Kết luận chương 92 KẾT LUẬN CHUNG 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHẦN MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Văn hóa kinh tế hai lĩnh vực đời sống xã hội có mối quan hệ biện chứng với nhau, ln đóng vai trị quan trọng phát triển quốc gia – dân tộc Về phương diện đó, liên quan đến vấn đề tồn hay không tồn dân tộc; quốc gia coi trọng Ðời sống xã hội có hai mặt vật chất tinh thần; kinh tế tảng vật chất đời sống xã hội, văn hóa tảng tinh thần đời sống xã hội Khái quát khoa học cho thấy tất tầm rộng lớn sâu sắc văn hóa, từ dẫn đến nhiều khía cạnh lý luận kết luận thực tiễn quan trọng Xã hội đứng hai chân hai "nền tảng", có tảng xã hội khơng thể đứng vững Ở Việt Nam, trình lãnh đạo cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam quan tâm đến lĩnh vực văn hóa, mối quan hệ văn hố kinh tế Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ độ lên chủ nghĩa xã hội năm 1991 Nghị Đại hội VII, VIII Đảng Cộng sản Việt Nam thời kỳ đổi khẳng định: Văn hóa tảng tinh thần xã hội, vừa mục tiêu, vừa động lực phát triển kinh tế - xã hội Trên sở kế thừa phát triển Cương lĩnh năm 1991 Nghị Hội nghị Trung ương khóa VIII, Cương lĩnh xây dựng đất nước thời kỳ độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung phát triển năm 2011) Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định vị trí vai trị quan trọng văn hóa phát triển đất nước tình hình mới, phải “làm cho văn hóa gắn kết chặt chẽ thấm sâu vào toàn đời sống xã hội, trở thành tảng tinh thần vững chắc, sức mạnh nội sinh quan trọng phát triển” [21, tr.76] Trong thập niên gần đây, toàn cầu hóa hội nhập quốc tế xu thế, địi hỏi phải chủ động tích cực hội nhập Đây hội để phát triển nhanh có hiệu quả, thách thức lớn với nước ta nhiều mặt, có văn hóa kinh tế Sự thâm nhập yếu tố phản văn hóa, lai căng văn hóa, lối sống thực dụng tiêu cực khác kinh tế thị trường,… ảnh hưởng tới phát triển bền vững đất nước Bà Rịa - Vũng Tàu tỉnh ven biển thuộc vùng Đông Nam bộ, nằm vùng kinh tế trọng điểm phía Nam; với diện tích tự nhiên 1.987 km2 số dân gần 1.027.200 người ( theo điều tra dân số trung bình phân theo địa phương năm 2011 Tổng cục thống kê), bao gồm 28 dân tộc anh em sinh sống, tỉnh có vị quan trọng vùng Đơng Nam Bộ nước kinh tế - xã hội an ninh quốc phịng, có trường Đại học số viện nghiên cứu đóng địa bàn nên Bà Rịa – Vũng Tàu có lợi nghiên cứu khoa học, chuyển giao tiến kỹ thuật vào thực tế cuốc sống, với nước Bà Rịa – Vũng Tàu địa phương có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, phấn đấu đến năm 2020 trở thành tỉnh công nghiệp cảng biển, đạt tốc độ tăng trưởng GDP bình quân 14%/ năm Tuy nhiên, bên cạnh thuận lợi đặt nhiều khó khăn thách thức lĩnh vực văn hoá kinh tế, việc nghiên cứu, nhận thức đầy đủ mối quan hệ biện chứng văn hóa kinh tế phát triển bền vững, luôn việc làm quan trọng cần thiết, có ý nghĩa vừa bản, vừa cấp bách lý luận thực tiễn việc phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Từ yêu cầu thiết lý luận thực tiễn, chọn vấn đề “Biện chứng phát triển văn hoá kinh tế trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu” làm đề tài luận văn thạc sĩ triết học Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài Trong thập kỷ gần đây, vấn đề văn hóa mối quan hệ văn hóa với kinh tế trình hội nhập phát triển nhiều tổ chức, cá nhân nhà khoa học nước quan tâm nghiên cứu, với nhiều góc độ khác Trong đó, từ góc độ triết học khái quát theo chủ đề: Thứ nhất, lý luận chung văn hóa có cơng trình nghiên cứu cơng bố như: Ở ngồi nước, có cơng trình: “Chinh phục sóng văn hóa”, Nxb Tri thức, 2006, Phôn Trơmpơnát (Fons Trompenaars) Chalơ Hamđen Tơn (Charles Hampden-Turner) đưa đường để vượt qua trở ngại khác biệt văn hóa mơi trường kinh doanh tồn cầu; cung cấp vài nhận thức văn hóa tình khó xử “toàn cầu” với “địa phương” mà tổ chức quốc tế gặp phải,… Ở Việt Nam, có cơng trình tiêu biểu như: Cuốn sách “Lãng du văn hóa Việt Nam” Hữu Ngọc, Nxb Thanh niên, 2008, tác giả đề cập đến giá trị văn hóa Việt Nam vai trị tồn cầu hóa Trong sách “Phát triển văn hoá thời kỳ đổi mới” Đinh Xuân Dũng, Nxb Thời đại, 2010; tác giả phân tích sâu sắc quan điểm Đảng Cộng sản Việt Nam xây dựng, phát triển văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà sắc dân tộc Thứ hai, vai trị văn hóa q trình phát triển kinh tế - xã hội hội nhập quốc tế đất nước, có cơng trình tiêu biểu như: “Phát triển văn hóa, giữ gìn phát huy sắc dân tộc kết hợp với tinh hoa nhân loại” Phạm Minh Hạc, Nxb Khoa học xã hội, 1996 Trong cơng trình này, tác giả tập trung phân tích vai trị văn hóa Việt Nam việc chống “diễn biến hịa bình” Cuốn sách “Những vấn đề văn hóa Việt Nam đại”, Nxb Giáo dục, 2001, bao gồm nhiều viết nhà khoa học Lê Quang Trang Nguyễn Trọng Hoàn tuyển chọn giới thiệu, có viết Phạm Quang Nghị “Vai trị văn hóa phát triển kinh tế - xã hội nước ta”, tác giả phân tích tầm quan trọng văn hóa dân tộc phát triển kinh tế - xã hội đất nước, hay “Phát huy nội lực văn hóa phát triển” Phạm Duy Đức, tác giả sâu phân tích mối quan hệ văn hóa dân tộc phát triển; “Quan hệ kinh tế văn hóa với sách kinh tế văn hóa Việt Nam” Nguyễn Trúc Tân, tác giả phân tích mối quan hệ kinh tế văn hóa đề xuất sách kinh tế văn hóa Cuốn sách “Phát triển văn hóa Việt Nam giai đoạn 2011 -2020 xu hướng giải pháp”, Nxb Chính trị quốc gia, 2010, Phạm Duy Đức, phân tích rõ tầm quan trọng văn hóa phát triển kinh tế - xã hội nước ta vấn đề làm để giữ gìn phát huy sắc văn hóa dân tộc bối cảnh tồn cầu hóa Từ đó, cảnh báo quan niệm sai lệch dẫn đến nhiều giá trị truyền thống, tinh hoa văn hóa dân tộc bị mai một, mát nghiêm trọng Cơng trình “Sự đa dạng văn hố đối thoại văn hố – Một góc nhìn từ Việt Nam” Phạm Xuân Nam, Nxb Khoa học xã hội, 2008, phân tích học lịch sử đương đại việc phát huy văn hoá dân tộc, chủ động tham gia đối thoại văn hố giai đoạn tồn cầu hố Trong“Nghiên cứu văn hoá người Việt Nam nay” GS,TS Dương Phú Hiệp (chủ biên), Nxb Chính trị quốc gia, 2010, sách tập hợp nhiều nhiều viết nhà nghiên cứu, nhà khoa học như: GS,TS Dương Phú Hiệp với viết “Nghiên cứu văn hoá người Việt Nam nay”, tác giả phân tích mối quan hệ bảo tồn phát triển hệ giá trị văn hoá truyền thống Việt Nam với tiếp thu tinh hoa văn hố nhân loại Cơng trình“Văn hố Việt Nam đường đổi – Những thời thách thức” GS,TS Trần Văn Bính, Nxb Khoa học xã hội, 2010, tác giả phân tích vai trị văn hóa dân tộc chiến lược phát triển đất nước; xây dựng phát triển văn hóa – tảng tinh thần, động lực mục tiêu phát triển đất nước Trong cuốc sách “Văn hoá người Việt Nam đổi hội nhập quốc tế” GS,TS Hồng Chí Bảo, Nxb Chính trị quốc gia, 2010, tác giả phân tích vai trị văn hóa phát triển bền vững xã hội Tác giả sử dụng số liệu Văn kiện đại hội đại biểu tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu qua nhiệm kỳ Như vậy, nay, khối lượng công trình nghiên cứu văn hóa mối quan hệ văn hóa kinh tế q trình phát triển kinh tế xã hội đồ sộ Đó nguồn tài liệu quý báu để tác giả kế thừa đề tài Luận văn tiếp nghiên cứu tìm hiểu mối quan hệ văn hóa kinh tế thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu luận văn Mục đích luận văn làm rõ mối quan hệ biện chứng văn hóa kinh tế q trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, kiến nghị phương hướng, giải pháp nhằm phát huy có hiệu mối quan hệ văn hóa kinh tế trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Để đạt mục đích trên, luận văn tập trung giải số nhiệm vụ sau: Thứ nhất, phân tích làm rõ số vấn đề lý luận văn hóa kinh tế; làm rõ vai trị văn hóa kinh tế phát triển bền vững Thứ hai, nêu lên thực trạng mối quan hệ biện chứng phát triển văn hố kinh tế q trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Thứ ba, đề giải pháp chủ yếu nhằm phát huy mối quan hệ biện chứng văn hoá kinh tế trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Đối tượng phạm vi nghiên cứu luận văn Đối tượng nghiên cứu luận văn xác định văn hóa kinh tế trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Phạm vi nghiên cứu luận văn mối quan hệ biện chứng phát triển văn hóa kinh tế qua trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu từ hình thành phát triển đến nay, định hướng đến năm 2020 87 phát triển nhanh, mạnh cho yêu cầu phát triển du lịch, phát triển kinh tế Cơn Đảo Khẩn trương hồn thiện quy hoạch Côn Đảo phù hợp với yêu cầu phát triển tình hình Xây dựng đồng sở hạ tầng, hệ thống cấp thoát nước, cấp điện, nâng cấp sân bay, bến cảng tơn tạo, bảo tồn di tích lịch sử kết cấu hạ tầng phục vụ du lịch để đẩy mạnh thu hút đầu tư vào Côn Đảo Cải thiện bước đáng kể đầu tư phát triển hệ thống giao thông đường biển đường hàng khơng sách hấp dẫn nhà đầu tư Thứ năm, tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo đảm trị - xã hội ổn định, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội Xây dựng quốc phịng tồn dân, an ninh nhân dân, biên phịng tồn dân khu vực phòng thủ tỉnh ngày vững chắc, xây dựng trận lịng dân, phong trào tồn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc Sẵn sàng huy động lực lượng, phương tiện tham gia đấu tranh có hiệu quả, bảo vệ chủ quyền biển, đảo thềm lục địa phía Nam Tổ quốc Kết hợp chặt chẽ tăng cường quốc phòng – an ninh, với phát triển kinh tế - xã hội Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước quốc phòng, an ninh, quan tâm đầu tư sở vật chất, phương tiện kỹ thuật cho lực lượng qn sự, cơng an, biên phịng đủ sức hồn thành nhiệm vụ tình hình Nâng cao chất lượng giáo dục quốc phòng – an ninh cho đối tượng Chủ động phòng ngừa đấu tranh với quan điểm sai trái, đối tượng hội trị, hoạt động tự diễn biến “diễn biến hịa bình”, khủng bố, bạo loạn lật đổ Tăng cường công tác đảm bảo an ninh nông thôn, an ninh đô thị, bảo đảm trật tự an toàn xã hội Thứ sáu, nâng cao lực lãnh đạo sức chiến đấu Đảng Xây dựng Đảng trị: đa dạng hóa hình thức giáo dục trị, tư 88 tưởng cho cán bộ, đảng viên nhằm nâng cao lĩnh trị, kiên định Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu đổi đường lên chủ nghĩa xã hội, phịng ngừa suy thối tư tưởng, đạo đức, lối sống Tiếp tục đổi nội dung, phương thức, nâng cao tính chiến đấu, tính thuyết phục, hiệu công tác tư tưởng Tăng cường công tác thông tin đối ngoại, tích cực chủ động hội nhập quốc tế Đổi công tác tuyên truyền, học tập Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối, thị, nghị Đảng, sách, pháp luật Nhà nước Nâng cao tính thiết thực, ý nghĩa giáo dục hoạt động ngày lễ lớn Đưa việc thực vận động “Học tập làm theo gương đạo đức Hồ Chí Minh” vào chiều sâu trở thành công việc thường xuyên tổ chức đảng cán bộ, đảng viên Đẩy mạnh tự phê bình phê bình, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, vi phạm phẩm chất đạo đức, lối sống thiếu tinh thần trách nhiệm thi hành công vụ Đẩy mạnh việc thực Chiến lược cán đến năm 2020 Tập trung xây dựng nâng cao chất lượng đội ngũ cán lãnh đạo, quản lý cấp, kết hợp độ tuổi, đảm bảo tính liên tục, kế thừa, tăng tỷ lệ cán trẻ, cán nữ, cán dân tộc thiểu số so với nhiệm kỳ trước Nâng cao chất lượng công tác đánh giá cán bộ, công tác phân loại đảng viên cơng tác bảo vệ trị nội bộ, làm sở cho công tác quy hoạch, đào tạo, bổ nhiệm, sử dụng cán Ban hành quy định đào tạo, luân chuyển, ưu đãi để tạo nguồn cán bộ, thu hút chuyên gia giỏi, chuyên gia đầu ngành làm việc cộng tác với tỉnh tuyển chọn sinh viên tốt nghiệp đại học, cao đẳng làm việc sở Thường xuyên củng cố, kiện toàn tổ chức sở Đảng, đẩy mạnh thực Chỉ thị 10-CT/TW, nâng cao tính trị, tính chiến đầu, tính xây dựng 89 tổ chức sinh hoạt chi Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng xây dựng đội ngũ cán kế cận cấp ủy cấp Tập trung kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực thị, nghị quyết, chủ trương, sách Đảng, Nhà nước, phẩm chất đạo đức, lối sống tinh thần phục vụ nhân dân cán bộ, đảng viên, việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, việc thực hành tiết kiệm, chống tham nhũng, lãng phí, cải cách thủ tục hành chính, hoạt động tư pháp Nâng cao trách nhiệm ủy ban kiểm tra cấp việc giải quyết, kết luận đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến đảng viên cán diện quản lý Củng cố, kiện tồn quan tra, kiểm tra, nâng cao trình độ lý luận, chuyên môn, nghiệp vụ, khả xử lý tình huống, phẩm chất nghề nghiệp cho đội ngũ cán tra, kiểm tra cấp, đáp ứng với đòi hỏi thực tiễn Tiếp tục đổi phương thức lãnh đạo Đảng hoạt động hệ thống trị Phát huy tính chủ động, sáng tạo, tôn trọng nguyên tắc, đôi với tăng cường lãnh đạo Đảng hoạt động tổ chức hệ thống trị Thực tốt chế độ lãnh đạo tập thể, cụ thể hóa trách nhiệm cá nhân, người đứng đầu Tăng cường kiểm tra, giám sát người đứng đầu tổ chức Đảng, quyền, mặt trận đồn thể trị - xã hội cấp việc thực hiện, chức trách, nhiệm vụ giao thực thơng báo kết luận cấp có thẩm quyền Đồng thời, phải nhắc nhở, phê bình, kiểm điểm trách nhiệm xử lý kịp thời trường hợp tổ chức, cá nhân không chấp hành nghiêm Đẩy mạnh công tác dân vận quyền cấp hệ thống trị, xây dựng chế đảm bảo cho nhân dân thực chức giám sát, chức phản biện xã hội tham gia có hiệu vào đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí tượng tiêu cực khác 90 Thứ bảy, tạo chuyển biến chất lượng hiệu lực, hiệu quản lý máy quyền Nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quản lý hoạt động điều hành Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp Chuẩn bị tốt cho bầu cử Quốc hội khóa XIII Hội đồng nhân dân khóa V, nâng cao bước trình độ đại biểu dân cử Đổi nâng cao chất lượng kỳ họp, tăng cường hoạt động kiểm tra, giám sát theo chức thẩm quyền Tiếp tục lấy cải cách thủ tục hành làm khâu đột phá cải cách hành chính, tập trung rà sốt, đẩy nhanh tiến độ thực đề án đơn giản hóa thủ tục hành giai đoạn II Chính phủ Niêm yết cơng khai thủ tục hành chính, quy trình tiếp nhận, xử lý, trả kết cho tổ chức, công dân Tập trung đạo giải khiếu nại tố cáo công dân theo quy định pháp luật Nâng cao chất lượng hoạt động Hội đồng nhân dân Tăng cường công tác giám sát Thường trực, ban Hội đồng nhân dân Tăng cường công tác dân vận quyền cấp, thực có hiệu quy chế dân chủ sở, xây dựng thực quy chế phối hợp, chương trình phối hợp Ủy ban nhân dân với Ủy ban mặt trận Tổ quốc đồn thể trị - xã hội Tiếp tục thực Nghị số 49-NQ/TW ngày 02/06/2002 Bộ Chính trị chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 Nâng cao chất lượng công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, không làm oan người vô tội bỏ lọt tội phạm, khắc phục việc kéo dài thời gian điều tra, truy tố, xét xử thi hành án Phát huy vai trò Hội thẩm nhân dân, nâng cao chất lượng đội ngũ thẩm phán, kiểm soát viên, điều tra viên, chấp hành viên Đẩy mạnh thực Nghị Trung ương (Khóa X), tích cực phịng ngừa, kiên chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiết kiệm 91 Thứ tám, phát huy dân chủ sức mạnh đoàn kết toàn dân Đẩy mạnh thực quy chế dân chủ, pháp lệnh dân chủ sở, thực tốt chế đảm bảo cho nhân dân thực quyền dân chủ trực tiếp tham gia quản lý xã hội Tiếp tục quán triệt, tổ chức có hiệu chủ trương, sách, chương trình, dự án đồng bào dân tộc thiểu số, thị, nghị Đảng, pháp lệnh Nhà nước tín ngưỡng tơn giáo Chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn hoạt động lợi dụng vấn đề tôn giáo, dân tộc gây chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân Quan tâm giáo dục, bồi dưỡng, phát triển phát huy vai trị xung kích cách mạng giai cấp cơng nhân, nơng dân, đội ngũ trí thức , doanh nhân, đồn viên – niên, phụ nữ, cựu chiến binh, người cao tuổi đáp ứng yêu cầu ngày cao nghiệp cơng nghiệp hóa – đại hóa đất nước, xây dựng gia đình, ni dưỡng, giáo dục trở thành cơng dân có ích cho xã hội tham gia xây dựng, củng cố sở trị, xây dựng Đảng, quyền sạch, vững mạnh Phát huy tính chủ động, sáng tạo mặt trận, đồn thể trị xã hội đổi nội dung, phương thức hoạt động phù hợp với chuyển biến thực tiễn nhu cầu thiết thực đoàn viên, hội viên Hướng mạnh sở, thực tốt vai trò giám sát, vai trò đại diện, phản biện xã hội Phát triển mạnh tổ chức công đồn, đồn niên loại hình doanh nghiệp, quan tâm tạo điều kiện cho Hội liên hiệp niên tổ chức xã hội nghề nghiệp nâng cao hiệu hoạt động Xây dựng lực lượng cốt cán, nâng cao số lượng – chất lượng cán bộ, đồn viên, hội viên đồn thể trị - xã hội Có thực tốt loạt giải pháp mang tính hệ thống nêu góp phần tạo động lực mạnh mẽ cho việc giải tốt mối quan hệ 92 văn hoá kinh tế, đồng thời tạo điều kiện cho văn hoá kinh tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ngày phát triển theo hướng bền vững Kết luận Chương Qua phân tích trên, thấy năm qua Đảng nhân dân tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đạt thành tựu quan trọng, tồn diện, có nhiều mặt phát triển mạnh mẽ Kinh tế tận dụng lợi so sánh, phát triển nhanh, tốc độ tăng trưởng thu nhập bình quân đầu người cao trở thành tỉnh có quy mơ kinh tế lớn vùng kinh tế trọng điểm phía Nam Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tăng dần tỷ trọng dịch vụ, thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư cho phát triển, hình thành trung tâm công nghiệp, cảng, du lịch Thu ngân sách hàng năm tăng cao, đóng góp lớn vào ngân sách quốc gia, lĩnh vực văn hóa xã hội đạt nhiều kết quả, đời sống vật chất tinh thần nhân dân cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh Quốc phịng an ninh quan tâm Có thành tựu Trung ương đề nhiều chủ trương, sách, chế phù hợp giải kịp thời khó khăn, vướng mắc tỉnh Đảng tỉnh giữ vững đoàn kết, thống cao, nhân dân hết lịng ủng hộ Tuy nhiên, q trình thực nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội tồn nhiều hạn chế, khuyết điểm như: số tiềm năng, lợi tỉnh chưa phát huy tốt, sức cạnh tranh ngành kinh tế chưa cao Kết cấu hạ tầng tỉnh chưa đồng bộ, chưa đáp ứng phục vụ tốt nhu cầu phát triển, hệ thống cảng biển Các ngành dịch vụ có phát triển, so với tiềm lực nhiều hạn chế Chuyển dịch lao động nông nghiệp chậm, nguồn lực cho đầu tư phát triển cịn hạn chế Cơng tác cải cách hành có nhiều cố gắng, kết thấp so với yêu cầu 93 Môi trường đầu tư chưa tương xứng với quy mơ kinh tế, cịn vướng mắc xử lý thủ tục đầu tư An ninh trật tự cịn có biểu phức tạp Văn hóa, giáo dục, y tế phát triển chưa theo kịp tốc độ tăng trưởng kinh tế Do đó, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cần phát triển hài hòa, tổng thể kinh tế văn hóa, coi kinh tế văn hóa hai mặt thống biện chứng với nhau, song song giải đồng thời trình thực nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội tỉnh, tạo bước chuyển biến chất trình phát triển KẾT LUẬN CHUNG Trong trình xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, việc xác định lấy phát triển kinh tế gắn với công tiến xã hội phát triển văn hóa phải tương xứng với phát triển kinh tế, coi nội dung có tính quy luật cho phát triển đảng ta trọng quan tâm Đảng ta cho rằng, trình xây dựng đất nước phải phát triển văn hóa, xã hội đồng so với tăng trưởng kinh tế, xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá tương xứng mối quan hệ kinh tế văn hóa q trình phát triển địa phương theo hướng văn minh, đại, hội nhập, giàu sắc, bền vững Tuy nhiên, trình phát triển hội nhập kinh tế quốc tế cịn có nhiều biểu bất cập, thiếu sót cần nghiên cứu lý luận thực tiễn đặc biệt mối quan hệ biện chứng văn hóa kinh tế trình phát triển bền vững Bà Rịa – Vũng Tàu trình hội nhập phát triển ln có quan tâm phát triển văn hóa đồng với phát triển kinh tế, 94 bước mang lại thành tựu làm biến đổi sâu sắc nhiều lĩnh vực đời sống xã hội, đời sống nhân dân tỉnh ngày nâng cao Bên cạnh văn hóa kinh tế Bà Rịa – Vũng Tàu bộc lộ nhiều mặt chưa tương xứng, đồng bộ, điều tạo cản trở lớn cho phát triển Để phát triển nhanh bền vững, nhằm bước đưa Bà Rịa – Vũng Tàu trở thành tỉnh có trình độ phát triển kinh tế cao, văn hóa giàu sắc dân tộc, động đại điều quan trọng cấp quyền cần quan tâm, giữ gìn phát huy giá trị văn hóa tiên tiến, đại, nhân văn, giàu sắc, đồng thời phải phát triển văn hóa đồng bộ, tương xứng với phát triển kinh tế, kết hợp hài hịa giá trị văn hóa kinh tế với tạo hợp lực to lớn cho trình phát triển bền vững Trong thời gian tới, Bà Rịa – Vũng Tàu tinh thần khoa học cách mạng, sáng tạo đổi mới, tiếp tục phấn đấu, chủ động nắm bắt thời cơ, nêu cao tinh thần trách nhiệm, tập trung trí tuệ, tinh thần đồn kết, dân chủ, phát huy tính động, sáng tạo để đưa tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu trở thành tỉnh phát triển mạnh kinh tế, kinh tế biển, phấn đấu trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng đại, đạt tiền đề thành phố cảng vào năm 2020; gắn kết hài hòa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, bảo vệ mơi trường sinh thái, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững; chủ động hội nhập, kết nối với tỉnh, thành phố vùng động lực, khu vực quốc tế; nâng cao chất lượng sống nhân dân, bảo đảm an sinh phúc lợi xã hội; xây dựng quốc phịng tồn dân, an ninh nhân dân vững mạnh, khu vực phịng thủ vững chắc, giữ vững ổn định trị, trật tự an tồn xã hội, đóng góp ngày lớn khu vực phía Nam nước, bước trở thành tỉnh đáng ở, đáng sống nước, khu vực quốc tế 95 Văn hóa kinh tế tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu lĩnh vực vô đa dạng, phong phú, ln có biến đổi sâu sắc q trình phát triển kinh tế - xã hội tỉnh, khuôn khổ luận văn đề cập đến vấn đề mang tính đặc trưng lĩnh vực văn hóa kinh tế, mối quan hệ chúng, tương lai cần có cơng trình lớn nữa, có khảo sát quy mơ hơn, để nhìn nhận tồn diện mối quan hệ biện chứng văn hóa kinh tế trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, biện pháp cụ thể lĩnh vực văn hóa kinh tế nhằm thúc đẩy mối quan hệ biện chứng văn hóa kinh tế, tạo hợp lực to lớn cho nghiệp cơng nghiệp hóa, đại hóa tỉnh TÀI LIỆU THAM KHẢO Ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương (2004), Xây dựng mơi trường văn hóa – số vấn đề lý luận thực tiễn, Hà Nội Báo cáo phát triển người 1999, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000 Hồng Chí Bảo (2006), Văn hóa người Việt Nam tiến trình cơng nghiệp hóa, đại hóa theo tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội Trần Văn Bính (1998), Văn hóa q trình thị hóa nước ta nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội Trần Văn Bính (Chủ biên), (2000), Giáo trình Lý luận văn hóa Đường lối văn hóa Đảng, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội Trần Văn Bính (2010), Văn hoá Việt Nam đường đổi – Những thời thách thức, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội Trần Văn Bính (2011), Xây dựng văn hoá, đạo đức, lối sống người Việt Nam, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội Nguyễn Trọng Chuẩn, Phạm Văn Đức, Hồ Sĩ Quý (2001), Tìm hiểu giá trị văn hóa truyền thống q trình cơng nghiệp hóa, đại hóa, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội Nguyễn Trọng Chuẩn, Nguyễn Văn Huyên (2002), Giá trị truyền thống trước thách thức toàn cầu, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 10 Nguyễn Trọng Chuẩn (2004), Hội nhập quốc tế, hội thách thức, Tạp chí Triết học, Số 11 Nguyễn Văn Dân (2006), Văn hoá phát triển bối cảnh tồn cầu hố, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội 12 Đinh Xuân Dũng (2004), Văn học, văn hóa tiếp nhận suy nghĩ, Nxb Từ điển Bách khoa, Hà Hội 13 Đinh Xuân Dũng – Nguyên An (tuyển chọn), (2005), Hồ Chí Minh với văn hố – Văn nghệ, Nxb Từ điển Bách khoa, Hà Hội 14 Đinh Xuân Dũng (2010), Phát triển văn hoá thời kỳ đổi mới, Nxb Thời đại, Hà Hội 15 Đại học Quốc gia Hà Nội, Viện Việt Nam học khoa học phát triển: Kỷ yếu Hội thảo Khoa học: Khoa học phát triển lý luận thực tiễn Việt Nam, 6-2008 16 Đảng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng tỉnh lần thứ V nhiệm kỳ 2010 – 2015 17 Đảng Cộng sản Việt Nam (1991), Cương lĩnh xây dựng đất nước thời ký độ lên chủ nghĩa xã hội, Nxb Chính trị quốc gia, Hà nội 18 Đảng Cộng sản Việt Nam (1998), Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ VIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 19 Đảng Cộng sản Việt Nam (2004), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 20 Đảng Cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội đại biểu tồn quốc lần thứ X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 21 Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 22 Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ tư Ban chấp hành Trung ương khóa VII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 23 Đảng Cộng sản Việt Nam (1998), Văn kiện Hội nghị lần thứ năm Ban chấp hành Trung ương khóa VIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 24 Phạm Văn Đồng (1993), Văn hóa đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 25 Phạm Duy Đức (chủ biên), (2006), Những thách thức văn hóa Việt Nam q trình hội nhập kinh tế quốc tế, Nxb Văn hóa – Thơng tin Viện văn hóa, Hà Hội 26 Phạm Duy Đức (chủ biên), (2010), Thành tựu xây dựng phát triển văn hoá Việt Nam 25 năm đổi (1986 – 2010), Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 27 Phạm Duy Đức ( chủ biên), (2010), phát triển văn hoá Việt Nam giai đoạn 2011 -2020 xu hướng giải pháp, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 28 Malclm Gillis tác giả, (1990), Kinh tế học phát triển, Viện nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương – Trung tâm Thông tin tư liệu 29 Adam Smith (1997), Của cải dân tộc, Nxb Giáo dục, Hà Nội 30 Amartya Sen (2002), Phát triển quyền tự do, Nxb Thống kê, Hà Nội 31 Trần Văn Giàu (1993), Sự phát triển tư tưởng Việt Nam từ kỷ XIX đến cách mạng Tháng Tám, Tập III, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh 32 Trần Văn Giàu (2000), Tuyển tập, Nxb Giáo dục 33 Lê Thế Giới, Võ Xuân Tiến, Trương Bá Thanh (2005), Hội nhập kinh tế quốc tế với phát triển bền vững, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 34 Dương Phú Hiệp (chủ biên), (2010), Tác động tồn cầu hố phát triển văn hố người Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 35 Dương Phú Hiệp (chủ biên), (2010), Nghiên cứu văn hoá người Việt Nam nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 36 Nguyễn Trọng Hoàn, Lê Quang Trang (2001), Những vấn đề văn hóa Việt Nam đại, Nxb Giáo dục, Hà Nội 37 Hội đồng Trung ương đạo biên soạn Giáo trình quốc gia mơn khoa học Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh (2004), Giáo trình chủ nghĩa xã hội khoa học, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 38 Đỗ Huy (1997), Tư tưởng văn hóa Hồ Chí Minh, Nxb Văn hóa, Hà Nội 39 Nguyễn Văn Huyên (chủ biên), (2006), Văn hóa mục tiêu động lực phát triển xã hội, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 40 C Mác Ăngghen (1999), Tồn tập, Tập 3, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 41 C Mác Ph, Ăngghen (1993), toàn tập, tập 6, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội 42 C Mác Ph, Ăngghen (1993), toàn tập, tập 13, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội 43 C Mác Ăngghen (2000), Toàn tập, Tập 32, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 44 C Mác Ăngghen (2000), Toàn tập, Tập 37, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 45 C Mác Ăngghen (2000), Tồn tập, Tập 42, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 46 Hồ Chí Minh (2009), Tồn tập, Tập 2, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 47 Hồ Chí Minh (2009), Tồn tập, Tập 3, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 48 Hồ Chí Minh (2009), Tồn tập, Tập 4, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 49 Hồ Chí Minh (2009), Tồn tập, Tập 6, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 50 Hồ Chí Minh (2009), Tồn tập, Tập 8, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 51 Hồ Chí Minh (2009), Tồn tập, Tập 9, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 52 Hồ Chí Minh (2002), tồn tập, tập 10, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 53 Phạm Bình Minh (2010), Cục diện giới đến năm 2020, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 54 Hữu Ngọc (2006), Lãng du văn hóa Việt Nam, Nxb Thanh niên, Hà Hội 55 Phạm Xuân Nam (2008), Sự đa dạng văn hoá đối thoại văn hoá – Một góc nhìn từ Việt Nam, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội 56 Phan Ngọc (1994), Văn hóa Việt Nam cách tiếp cận mới, Nxb Văn hóa – Thông tin, Hà Nội 57 Phan Ngọc (2002), Bản sắc văn hóa Việt Nam, Nxb Văn học, Hà Nội 58 Đình Quang (1999), Nhận thức xử lý văn hóa giới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 59 Phát triển người – Từ quan niệm đến chiến lược hành động, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1999 60 Ngơ Văn Phương (2005), Vì nước Việt Nam phát triển, Nxb Tổng hợp Tp Hồ Chí Minh 61 Nguyễn Hồng Sơn (2004), Văn hóa phát triển nhận thức vận dụng thực tiễn, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 62 Đỗ Tiến Sâm, Phạm Duy Đức (chủ biên), (2010), Văn hố Đơng Á tiến trình hội nhập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Hội 63 Đỗ Tiến Sâm (chủ biên), (2010), Xây dựng văn hoá tiên tiến Trung Quốc, Nxb Khoa học xã hội, Hà Hội 64 Hồ Bá Thâm, (2011), Phát triển đồng tương xứng văn hố với kinh tế, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 65 Nguyễn Xuân Thắng (chủ biên), (2007), Tồn cầu hóa kinh tế hội nhập kinh tế quốc tế tiến trình cơng nghiệp hóa, đại hóa Việt Nam, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội 66 Trần Ngọc Thêm (1997), Tìm sắc văn hóa Việt Nam, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh 67 Ngô Đức Thịnh (2010), Bảo tồn, làm giàu phát huy giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam đổi hội nhập, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội 68 Võ Thanh Thu (2008), Quan hệ kinh tế quốc tế, Nxb Thống kê Hà Nội 69 Nguyễn Hữu Thức (2005), Về văn hoá xây dựng đời sống văn hố, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 70 Lê Quang Trang – Nguyễn Trọng Hoàn (Tuyển chọn giới thiệu), (2001), Những vấn đề văn hóa Việt Nam đại, Nxb Giáo dục, Hà Hội 71 Hoàng Trinh (1996), Một số vấn đề lý luận văn hóa thời kỳ đổi mới, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 72 Hoàng Trinh (1996), Vấn đề văn hóa phát triển, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 73 Trường Đại học KHXH & NV Tp Hồ Chí Minh, Viện khoa học xã hội Tp Hồ Chí Minh, Bảo tàng Lịch sử Việt Nam - Tp Hồ Chí Minh, Bảo tàng cách mạng Tp Hồ Chí Minh (1999), Bảo tồn phát huy sắc văn hố dân tộc – Vai trị Nghiên cứu Giáo dục, Nxb Thành phố Hồ Chí Minh 74 F Mayor: ban đầu cuối văn hoá, tạp chí người đưa tin UNESCO, số 10-1994 75 Tuyên bố chung UNESCO tính đa dạng văn hóa, năm 2002 76 Phạm Thái Việt, Đào Ngọc Tuấn (2004), Đại cương văn hóa Việt Nam, Nxb Văn hóa - Thông tin, Hà Nội 77 Hồ Sĩ Vịnh (2008), Giao lưu văn hố thời hội nhập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Hội 78 Shu Yongqing (2002), Xã hội lồi người đâu? Hồi cố bình luận kỷ XX, Viện Thông tin khoa học xã hội, Hà Nội 79 Ủy ban quốc gia thập kỷ quốc tế phát triển văn hóa (1992), Thập kỷ giới phát triển văn hóa, Bộ Văn hóa – Thông tin thể thao, Hà Nội 80 (WWW.vietnamplus.vn, Đề cao vai trị văn hố phát triển bền vững, ngày 12/06/2013) ... TỐT MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA VĂN HOÁ VÀ KINH TẾ TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG Ở TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU 2.1 KHÁI QUÁT ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH BÀ RỊA – VŨNG TÀU 2.1.1 Đặc... hệ biện chứng văn hóa kinh tế trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, kiến nghị phương hướng, giải pháp nhằm phát huy có hiệu mối quan hệ văn hóa kinh tế q trình phát triển bền vững tỉnh. .. hệ biện chứng phát triển văn hoá kinh tế trình phát triển bền vững tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Thứ ba, đề giải pháp chủ yếu nhằm phát huy mối quan hệ biện chứng văn hố kinh tế q trình phát triển bền