BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LÊ NGỌC HỒNG ANH NỘI DUNG CỦA QUYỀN SỬ DỤNG HẠN CHẾBẤT ĐỘNG SẢN LIỀN KỀ THEO QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT DÂN SỰ LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH LUẬT DÂN SỰ VÀ TỐ TỤNG DÂN SỰ TP HỒ CHÍ MINH, NĂM 2016 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC LUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NỘI DUNG CỦA QUYỀN SỬ DỤNG HẠN CHẾ BẤT ĐỘNG SẢN LIỀN KỀ THEO QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT DÂN SỰ Chuyên ngành: Luật Dân Tố tụng dân Mã số: 60380103 Người hướng dẫn khoa học: TS LÊ MINH HÙNG Học viên: LÊ NGỌC HỒNG ANH Lớp: Cao học luật, Khóa 3, Lâm Đồng TP HỒ CHÍ MINH, NĂM 2016 LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan luận văn cơng trình nghiên cứu riêng tơi Tồn nội dung trình bày kết tơi thực hướng dẫn khoa học TS Lê Minh Hùng Luận văn chưa công bố hình thức Tơi xin chịu trách nhiệm hồn toàn lời cam đoan Tác giả luận văn Lê Ngọc Hoàng Anh DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT XIN ĐỌC LÀ TỪ VIẾT TẮT BĐS Bất động sản BĐSLK Bất động sản liền kề BLDS Bộ luật Dân GCN Giấy chứng nhận HĐTP Hội đồng thẩm phán TAND Tòa án nhân dân UBND Ủy ban nhân dân MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU CHƢƠNG NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NỘI DUNG CỦAQUYỀN (SỬ DỤNG HẠN CHẾ) ĐỐI VỚI BẤT ĐỘNG SẢN LIỀN KỀ 1.1 Khái quát nội dung quyền (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề 1.1.1 Khái niệm bất động sản liền kề 1.1.2 Khái niệm quyền (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề 14 1.1.3 Khái niệm nội dung quyền (sử dụng dụng hạn chế) bất động sản liền kề 16 1.2 Các quyền cụ thể bên có bất động sản đƣợc hƣởng quyền bất động sản liền kề 20 1.2.1 Quyền lối qua bất động sản liền kề 20 1.2.2 Quyền mắc đường dây tải điện, thông tin liên lạc qua bất động sản liền kề 22 1.2.3 Quyền cấp nước, thoát nước qua bất động sản liền kề 24 1.2.4 Quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề phục vụ cho tưới tiêu canh tác sản xuất nông nghiệp 25 1.2.5 Các quyền (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề khác pháp luật có quy định 26 1.3 Các quyền bên có bất động sản hƣởng quyền thực quyền bất động sản liền kề 28 1.3.1 Quyền sử dụng bất động sản liền kề theo mục đích xác định để bảo đảm nhu cầu khai thác bất động sản cách hợp lý 28 1.3.2 Quyền yêu cầu chấm dứt hành vi cản trở việc thực quyền (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề 30 1.3.3 Quyền đòi bồi thường thiệt hại xâm phạm quyền (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề 31 1.3.4 Quyền địi lại phần diện tích lối đi, đường nước bị lấn chiếm 32 1.4 Các nghĩa vụ bên có bất động sản hƣởng quyền thực quyền bất động sản liền kề 34 1.4.1 Nghĩa vụ toán tiền sử dụng 34 1.4.2 Nghĩa vụ sử dụng mục đích giới hạn cho phép; khơng lạm quyền 36 1.4.3 Nghĩa vụ hạn chế đến mức thấp thiệt hại cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền 37 1.4.4 Nghĩa vụ bảo đảm an toàn (lắp đặt cống rãnh, bảo đảm an toàn mắc dây tải điện…) 38 1.4.5 Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại tài sản bị giải tỏa tài sản bị hư hỏng thực quyền (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề 39 Kết Luận Chƣơng 41 CHƢƠNG BẤT CẬP CỦA PHÁP LUẬT VỀ QUYỀN (SỬ DỤNG HẠN CHẾ) ĐỐI VỚI BẤT ĐỘNG SẢN LIỀN KỀVÀ KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN 42 2.1 Xác định lại tên, thuật ngữ định danh quyền “sử dụng hạn chế bất động sản liền kề” cho chất .44 2.1.1 Quy định tên quyền “sử dụng hạn chế bất động sản liền kề” Bộ luật dân năm 2005 chưa phù hợp 44 2.1.2 Cần sửa đổi tên gọi “quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề” theo hướng quy định Bộ luật dân 2015 45 2.2 Hoàn thiện điều luật quyền cụ thể đƣợc quy định luật dân 2015 45 2.2.1 Quy định quyền cấp, thoát nước qua bất động sản liền kề 46 2.2.2 Quy định mắc dây tải điện, thông tin liên lạc qua bất động sản liền kề 48 2.2.3 Quyền nhu cầu hợp lý khác bất động sản liền kề 49 2.3 Hƣớng dẫn, giải thích quy định việc thực quyền (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề 51 2.3.1 Về vấn đề bồi thường giá trị đất xác định chiều dài, rộng lối thực quyền mở lối qua bất động sản liền kề 52 2.3.2 Sự không rõ ràng quy định pháp luật nội dung quyền bất động sản liền kề cách thực quyền 60 2.4 Quy định đăng ký xác lập quyền (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề 63 2.5 Sự thay đổi, điều chỉnh nội dung quyền bất động sản liền kề trình sử dụng 65 Kết luận chƣơng 70 KẾT LUẬN 72 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC PHẦN MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Pháp luật dân hệ thống nước Xã hội chủ nghĩa nói chung pháp luật dân Việt Nam nói riêng với đặc thù quy định đất đai thuộc sở hữu toàn dân Nhà nước thống quản lý, nhiên Hiến pháp pháp luật đất đai Việt Nam lại quy định người sử dụng đất có quyền định đất đai mà chủ sở hữu hợp pháp như: quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, chấp, thừa kế, quyền sử dụng đất Bên cạnh đó, bất động sản đất, cơng trình xây dựng vật bất động, việc khai thác, sử dụng lệ thuộc khơng ý chí chủ sở hữu mà cịn lệ thuộc nhiều vào mối quan hệ với bất động sản khác Do đặc tính đất đai với tính chất tự nhiên di dời được, thực tế tồn thật hiển nhên bất động sản nằm liền kề nhau, tiếp giáp mặt vị trí, chúng thường có tường rào, mốc giới, ranh giới ngăn cách chúng có kề cận gần khơng có khoảng cách khơng gian Cho nên, lợi ích nhiều chủ sở hữu khác chủ sở hữu bất động sản phải chịu chủ sở hữu khác khai thác lợi ích từ bất động sản Nghĩa là, bên cạnh quyền bất động sản chủ sở hữu cịn có số quyền bất động sản chủ sở hữu khác phát sinh khuôn khổ định nhằm thực quyền bất động sản – quyền bất động sản liền kề Theo nghĩa rộng, quyền bất động sản liền kề quan hệ pháp luật đặc biệt chế định quyền sở hữu Với tư cách quan hệ pháp luật, có yếu tố cấu thành: chủ thể, khách thể, nội dung, phát sinh, chấm dứt… Các nội dung quyền pháp luật quy định nhằm đảm bảo trật tự pháp lý, bảo đảm việc khai thác sử dụng bình thường bất động sản, đảm bảo hài hịa lợi ích chủ sở hữu bất động sản, giúp phát huy giá trị bất động sản giúp việc khai thác tài sản trở nên có hiệu Tuy nhiên, pháp luật hành nhiều vướng mắc Các quy định Điều từ 245 đến Điều 256 bất động sản liền kề Bộ luật dân 2015 (tương ứng từ Điều 273 đến Điều 279 Bộ luật Dân 2005) nhiều bất cập, chưa quy định rõ ràng quyền nghĩa vụ chủ sở hữu bất động sản liền kề dẫn đến thực tiễn khó thực quyền bất động sản người khác để đảm bảo nhu cầu mình, kéo theo thực tiễn xét xử Tòa án tranh chấp liên quan đến lĩnh vực nhiều tranh cãi với quan điểm ý kiến khác Bằng đề tài: ―Nội dung quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề theo quy định Bộ luật dân sự‖ tác giả mong muốn góp phần lý giải nội dung thực tiễn pháp luật thực tiễn xét xử Việt Nam giai đoạn Tình hình nghiên cứu đề tài Quyền bất động sản liên kề khơng cịn vấn đề luật pháp Việt Nam Qua nghiên cứu tác giả nhận thấy có số cơng trình nghiên cứu cơng phu làm rõ khía cạnh pháp lý Quyền bất động sản liền kề lịch sử phát triển pháp luật Viêt Nam cụ thể như:  Nhóm nghiên cứu phân tích cách khái quát quyền bất động sản liền kề Giáo trình luật dân  Nhóm thứ hai tiếp sau đó, bình luận khoa học, sách chun khảo cơng trình nghiên cứu tác giả Bao gồm: 1/ Nguyễn Ngọc Điện ―Nghiên cứu tài sản luật dân Việt Nam‖, Nhà xuất Trẻ, Tp Hồ Chí Minh năm 1999.Một nội dung nghiên cứu tổng thể cơng trình quyền bất động sản liền kề Do đó, phạm vi nghiên cứu rộng, chưa tập trung sâu vào phần nội dung chi tiết quyền Vì vậy, khơng thể hết bất cập quyền bất động sản liền kề 2/ Phạm Công Lạc ―Quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề‖, nhà xuất Tư pháp năm 2006 Đây xem cơng trình nghiên cứu chun sâu quyền bất động sản liền kề Tuy nhiên, phạm vi nghiên cứu cơng trình bao qt nhiều vấn đề, bao gồm tất nội dung liên quan đến quyền bất động sản liền kề Do đó, cơng trình chưa sâu vào phần nội dung quyền bất động sản liền kề để tìm vướng mắc khó khăn phần nộ dung quyền 3/ Hoàng Thế Liên “Bình luận khoa học Bộ luật Dân 2005”, Tập 1, Bộ Tư Pháp, Viện khoa học pháp lý, Nhà xuất Chính trị quốc gia Đối với cơng trình này, tác giả sâu phân tích, bình luận Điều luật quy định quyền bất động sản liền kề quy định Bộ luật Dân 2005 Ngồi ra, tác giả khơng nghiên cứu phạm vi rộng phần nội dung quyền bất động sản liền kề mà Bộ luật Dân 2005 không đề cập đến Do vậy, cơng trình nghiên cứu chưa nêu bất cập, hạn chế nội dung quyền bất động sản liền kề  Nhóm thứ ba bao gồm tạp chí chun khảo như: Nguyễn Ngọc Điện “Cấu trúc kỹ thuật hệ thống pháp luật sở hữu bất động sản Việt Nam: Một góc nhìn Pháp”, 2007, Tạo chí Nghiên cứu lập pháp, số 6/2007, trang 18-24 Trong chuyên đề tác giả giới thiệu sơ lược chế độ pháp lý quyền sử dụng đất quan hệ láng giềng Bộ luật dân Pháp Bộ luật dân Việt Nam, so sánh điểm tương đồng hai hệ thống pháp luật, tác giả điểm thú vị Bộ luật dân Việt Nam quy định bất động sản quan hệ láng giềng xây dựng khung cảnh hệ thống pháp lý thừa nhận sở hữu toàn dân đất đai Tuy nhiên tác giả chưa đề cặp đến vướng mắc, bất cập nội dung quy định quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề pháp luật hành Lê Thị Thu Hà “Quyền lối qua bất động sản liền kề”, Tạp chí Tịa án nhân dân kỳ II, số 10, tháng 5/2008, trang 31-33 Tác giả đưa phân tích vụ án thực tiễn xét xử Tịa án, theo sở quy định Bộ luật dân 2005, cụ thể Điều 275 tác giả đưa phân tích đặc điểm quyền mở lối qua bất động sản liền kề Từ tác giả bất cập thực tiễn xét xử vụ án có tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề Trong thực tiễn số trường hợp bên đương thỏa thuận với việc xác lập quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề Tịa án buộc chủ sở hữu bất động sản phục vụ phải bán chuyển nhượng quyền sở hữu quyền sử dụng cho chủ sở hữu bất động sản thụ hưởng trái với quy định pháp luật Đây vấn đề gây nhiều tranh cãi thực tế xét xử Tòa án, dẫn đến việc khiếu nại kéo dài đương Tác giải nêu thực trạng bất hợp lý việc thực tế áp dụng pháp luật Tòa án tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng hạn chế bất diện tích đất có chiều ngang 02m, chiều dài 106, tổng diện tích 204 m2 cho nguyên đơn để làm lối với giá 30.000.000 đồng, đất có 03 dừa, 02 tràm vàng, 03 cao su 10 năm tuổi Năm 2013, ông Quang chết bi đơn (là vợ người ông Quang Võ Thị Hiên, Nguyên Thanh Phong, Nguyễn Hữu Tài, Nguyễn Trung Trực, Nguyễn Hồng Thương) tiến hành rào bít lối khơng cho ngun đơn sử dụng lối Vì vậy, ngày 11/10/2014, nguyên đơn làm đơn khỏi kiện yêu cầu phía bị đơn phải mở lối có chiều ngang 04 m, chiều dài giao động từ 106 m đến 115 m, tổng diện tích 442 m2 thuộc đất số 102, tờ đồ số 50, đất có tứ cận: Đơng giáp đất ông Trừ dài m, ông Quang dài m; Tây giáp đường ĐT 748 dài m; Nam giáp đất hộ ông Quang từ đường ĐT 748 đến đất ông Trừ dài 115 m; Bắc giáp đất ông Võ Văn Mão từ đường ĐT 748 đến đất ông Trừ dài 106 m Nguyên đơn đồng ý bồi thường thiệt hại giá trị đất giá trị 03 dừa, 02 tràm bône vàn 03 cao su 10 năm tuổi cho bị đơn theo giá Nhà nước quy định Ngày 10/4/2015, nguyên đơn xin rút phần yêu cầu khởi kiện sau: Nguyên đơn đồng ý với kết đo đạc sơ đồ vẽ Phịng Tài ngun Mơi trường huyện Dầu Tiếng ngày 18/6/2014 ỵều cầu mờ lối theo sơ đồ vẽ với diện tích 197.5 m2 (trong có 28 m2 thuộc HLATĐB; 169.5 m2đất LNC) Do vậy, nguyên đơn yêu cầu bị đơn mở lơi có diện tích 197.5 m2, nguyên đơn xin rút yêu cầu diện tích đất 244.5 m Trước yêu cầu khởi kiện ngun đơn bị đơn khơng đồng ý mở lối Nguyên đơn đồng ý với kết định giá Biên định giá tài sản tranh chấp nẹày 26/11/2015 xác định phần đất có diện tích 197.5 m2 có giáđơng, 03 dừa có giá 2.520.000 đồng, 02 tràm vàng có giá 13.560.000đồng, 03 dừa có giá 2.520.000đồng, 02 Tràm vàng có giá 300.000đồng, 03 cao su có giá 1.260.000 đồng 02 đoạn hàng rào dây kẽm gai có diện tích m2 có giá 600.000 đồng, tổng giá trị tài sản tranh chấp 18.240.000 đồng Xét phần diện tích đất mà nguyên đơn yêu cầu bị đơn mở lối đi, Hội đồng xét xử thấy rằng: Theo kết đo đạc vẽ Phịng Tài ngun Mơi trường huyện Dầu Tiếng ngày 18/6/2014 xác định phần đất tranh chấp có diện tích 197.5 m2 (trong có 28 m2 thuộc HLATDB; 169.5 m2 đất LNC) thuộc đất số 102, tờ đồ số 50 tọa lạc ấp Kiến An, xã An Lập, huyện Dâu Tiêng, tỉnh Bình Dương, đất có 03 dừa, 02 tràm bơng vàng, 03 cao su 10 năm tuồi (tất tự mọc) 02 đoạn hàng rào dây kẽm gai có diện tích m2 Theo Cơng văn số 1416/UBND-BTCD ngày 03/12/2015 ủy ban nhân dân huyện Dầu Tiếng xác định: Phần đất tranh chấp có diện tích 197.5 m2 (trong có 28 m2 thuộc HLATĐB; 169.5 m2 đất LNC) thuộc đất số 102, tờ đồ số 50 tọa lạc ấp Kiến An, xã An Lập, huyện Dấu Tiếng, tỉnh Bình Dương Ủy ban nhân dân huyện Dầu Tiếng cấp cho hộ ông Nguyễn Văn Quang theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 00562 QSDĐ/QĐ-ƯB ngày 22/10/2002 Việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 00562 QSDĐ/QĐƯB ngày 22/10/2002 trình tự thủ tục quy định Theo hộ hồ sơ gốc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 00562 QSDĐ/QĐ-UB ngày 22/10/2002 thành viên hộ gồm có: Ông Nguyễn Văn Quang, bà Võ Thị Hiền, ông Nguyễn Văn Thiện, ông Nguỵễn Thanh Phong, ông Nguyên Hữu Tài, ông Nguyễn Trung Trực, bà Nguyễn Hông Thương Theo giấy chứng tử số 09/2013 ơng Nguyễn Văn Quang chết ngày 26/4/2013 Theo biên xác minh ngày 10/12/2015, ông Thiện chết năm 2007, cha mẹ ông Quang ông bà Nguyễn Văn Sồi chết từ trước năm 1975 Như vậy, người thừa kế quyền nghĩa vụ ơng Quang cịn sống bà Hiền, ơng Phong, ông Tài, ông Trực, bà Thương bị đơn vụ án Xét yêu cầu khởi kiện nguyên đơn, Hội đồng xét xử thấy rằng: Trong trình giải vụ án, bị đơn cố tình né tránh, khơng hợp tác, Tịa án khơng tiến hành đo đạc, xem xét, thẩm định trạng đất tài sản đất tranh chấp Biên làm việc ngày 18/9/2015, bị đơn ông Nguyễn Thanh Phong cho biết vào năm 2014, Tòa án nhân dân huyện Dâu tiêng Phịng Tài ngun &Mơi trường huyện Dầu Tiếng tiến hành đo đạc, kiêm tra trạng đất tài sản đất tranh chấp bà Hiền ơng Phong có tham gia giữ ngun trạng, khơns có thay đổi Vì vậy, theo ý kiến bên đương Tịa án có chấp nhận sử dụng Biên bàn đo đạc, xem xét, thẩm định chỗ đất tranh chấp kết đo đạc, sơ đồ vẽ Phịng Tài ngun Mơi trường huyện Dầu Tiếng ngày 18/6/2014 xác định phần đất tranh chấp có diện tích 197.5 m2 (trong có 28 m2 thuộc HLATĐB; 169,5m2 đất LNC) để làm chứng giải vụ án Quá trình thu thập chứng cho thấy: Từ năm 1992, nguyên đơn phần đất số 102 ông Nguyễn Văn Quang để vào phần đất minh lối đường nhựa ĐT748 Theo Giấy chuyển nhượng đất ngày 07/12/2005 ký kết ông Trừ ơng Quang thể hiện: Ơng Quang có ký tên xác nhận đồng ý bán phần đất có chiều ngang 02m cho ông Trừ để làm lối với giá 30.000.000 đồng Như vậy, nguyên đơn ông Quang tự xác lập lối từ năm 2005 sử dụng ổn định, khơng có tranh chấp từ 2005 cho đen năm 2012 xảy mâu thuẫn phía gia đình bị đơn rào bít lối Theo biên xác minh ngày 10/12/2015, ông Đồn Văn Minh, sinh năm 1954 ơng Lê Văn Phước, sinh năm 1967 ngụ tại: Áp Kiến An, xã An Lập, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương hai người có đất giáp ranh với đất nguyên đơn xác định: Đất nguyên đơn bị bao bọc phần đất khác, khơng có lối đường ĐT748, lối mà ông Quang chuyển nhượng cho ông Trừ lối Mặt khác, theo Biên xem xét, thẩm định chỗ đất tranh chấp ngày 10/4/2015 cho thấy lối mà bị đơn tiến hành rào bít lối thuận tiện hợp lý lối có đặc điểm thuộc đât sô 102, tờ đồ số 50 thuộc quyền sử dụng bị đơn giáp với đường ĐT748, từ đường ĐT 748 vào đất nguyên đơn ngắn thiệt hại gây Xét việc mở lối cho nguyên đơn cần thiết phù hợp quy định pháp luật, yêu cầu nguyên đon có nên Hội đồng xét xử chấp nhận Nguyên đơn có trách nhiệm bồi thường cho bị đơn giá trị đất 13.560.000đồng; 03 dừa có giá 2.520.000 đồng, 02 tràm vàng có giá 300.000đồng, 03 cao su có giá 1.260.000 đồng, 02 đoạn hàng rào dây kẽm gai có diện tích m2 có giá 600.000 đồng, tổng giá trị tài sản tranh chấp 18.240.000đồng Nguyên đơn yêu cầu cấn trừ tiền bồi thường vào số tiền 30.000.000đồng giao cho ông Quang năm 2005 phù hợp Sau khấu trừ cịn lại 11.760.000 đồng, ngun đơn khơng u cầu bị đơn toán lại, tự nguyện nguyên đơn nên Hội đồng xét xử ghi nhận Bị đơn phải chịu án phí yêu cầu nguyên đơn chấp nhận Nguyên đơn phải chịu án phí số tiền phải bồi thưịrng cho bị đơn Chi phí cưỡng chế đo đạc, chi phí định giá: Các bị đơn phải chịu theo quy định pháp luật Chi phí đo đạc 1.700.000 đồng (chi phí cưỡng chế đo đạc 1.000.000đồng theo hóa đơn ngày 26/4/2015; chi phí định giá 700.000 đồng), nguyên đơn tạm ứng 2.700.000 đồng theo phiêu thu ngày 05/02/2015, Tịa án nhân dân huyện Dầu Tiếng hồn trả cho nguyên đơn 1.000.000 đồng Vỉ bị đơn có trách nhiệm liên đới tốn cho ngun đơn 1.700.000 đồng Từ nhận định trên, QUYẾT ĐỊNH - Áp dụng Điều 25, 35, 131, 142, 145, 210, 218, 243, 245 Bộ Luật tố tụng dân năm 2004; - Áp dụng Điều 273, 275 Bộ luật Dân năm 2005; - Áp dụng Điều 18, 136 Luật đất đai năm 2013; - Áp dụng Pháp lệnh số: 10/2009/ƯBTVQH12 ngày 27/02/2009 ủy ban thường vụ Quốc hội án phí, lệ phí Tồ án Tun xử: I/ Chấp nhận toàn yêu cầu khởi kiện ông Võ Văn Trừ bà Võ Thị Hiền, ông Nguyễn Thanh Phong, ông Nguyễn Hữu Tài, ông Nguyễn Trung Trực, bà Nguyễn Hồng Thương việc ―Yêu cầu mở lối qua bất động sản liên kề‖ Buộc bà Võ Thị Hiền, ông Nguyễn Thanh Phong, ông Nguyễn Hữu Tài, ông Nguyễn Trung Trực, bà Nguyễn Hồng Thương mở lối có diện tích 197,5m2 thuộc đất số 102, tờ đồ số 50 tọa lạc ấp Kiến An, xã An Lập, huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương Ủy ban nhân dân huyện Dầu Tiếng cấp cho hộ ông Nguyễn Văn Quang theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 00562 QSDĐ/QĐ-UB ngày 22/10/2002 Lối có tứ cận: - Đơng giáp đất số 321 ông Võ Văn Trừ - Tây giáp đường nhựa ĐT 748 - Nam giáp đất số 102 ông Nguyễn Văn Quang - Bắc giáp đất số 83 ông Võ Văn Mão (Kèm theo sơ đồ vẽ ngày 18/6/2014 Phòng Tài nguyên Môitrường huyện Dầu Tiếng thực hiện) Ồng Võ Văn Trừ có quyền quản lý, sử dụng 03 dừa, 02 tràm vàng, 03 cao su 02 đoạn hàng rào dây kẽm gai có diện tích m2 Buộc bà Võ Thị Hiền, ông Nguyễn Thanh Phong, ông Nguyễn Hữu Tài, ông Nguyễn Trung Trực, bà Nguyễn Hồng Thương có trách nhiệm tự tháo dỡ hàng rào có diện tích m2 phần đất tranh chấp 197.5 m2 để làm lối cho ông Trừ kể từ ngày án có hiệu lực pháp luật Đình xét xử phần yêu cầu khởi kiện mà ông Trừ rút 244,5 m Kiến nghị ủy ban nhân dân huyện Dầu Tiếng điều chỉnh Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 00562 QSDĐ/QĐ-UB ngày 22/10/2002 hộ ông Nguyễn Văn Quang đất số 102, tờ đồ số 50 tọa lạc tại: Àp Kiến An, xã Án Lập huyện Dầu Tiếng, tỉnh Bình Dương theo định án II/ Án phí, chi phí tố tụng: 1/ Án phí: - Bà Võ Thị Hiền, ông Nguyễn Thanh Phong, ông Nguyễn Hữu Tài, ôngNguyễn Trung Trực, bà Nguyễn Hồng Thương phải liên đới chịu 200.000 đồng (Hai trăm ngàn đồng) án phí dân sơ thẩm ng Võ Văn Trừ phải chịu 912.000 đồng (Chín trăm mười hai ngàn đồng), sau khấu trừ 1.000.000 đồng (Một triệu đồng) tiền tạm ứng án phí nộp theo biên lai thu số 0003281 ngày 22/10/2014 Chi cục Thi hành án dân huyện Dầu Tiếng, hồn trả cho ơng Võ Văn Trừ 88.000 đồng (Tám mươi tám ngàn đồng) - 2/ Chi phí tố tụng: Bà Võ Thị Hiền, ông Nguyễn Thanh Phong, ông Nguyễn Hữu Tài, ông Nguyễn Trung Trực, bà Nguyễn Hồng Thương phải liên đới nộp 1.700.000 đồng (Một triệu bảy trăm ngàn đồng) để hồn trả cho ơng Võ Văn Trừ Trường hợp án thi hành án theo quy định Điều Luật Thi hành án dân người thi hành án dân sự, người phải thi hành án dân có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án bị cưỡng chế thi hành án theo quy định Điều 6, Điều Luật Thi hành án dân sự; thời hiệu thi hành án thực theo quy định Điều 30 Luật thi hành án dân Nguyên đơn có quyền kháng cáo án thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án (13/01/2016) Các bị đơn vắng mặt phiên tịa có quyền kháng cáo án thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận án kể từ ngày án niêm yết công khai địa phương theo Luật định./ Phụ lục Quyết định giám đốc thẩm số: 35/2009GĐT-DS ngày 02-10-2009 “V/v tranh chấp lối đi” Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao NHẬN THẤY: Cụ Đỗ Năng Quãng (đã chết năm 1988) cụ Phạm Thị Bênh (đã chết năm 1989) có hai chung bà Phạm Thị Thái (đã chết năm 2001) ơng Đỗ Năng Khống Bà Thái khơng có chồng ơng Khống (là chồng bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt) định cư M từ năm 1975 Theo giấy tờ chế độ cũ cấp, nhà số 91 Lý Tự Trọng, phường Bến Thành, quận I cụ Phạm Thị Bênh bà Phạm Thị Thái đứng tên chủ sở hữu Ngày 01-8-1986, cụ Bênh bà Thái bántầng trệt, lầu sân thượng nhà 91 Lý Tự Trọng cho bà Trần Thị Kim Dung Ngày 7-7-1989, cụ Bờnh bán phần sở hữu nhà cụ cho bà Thỏi Ngày 18-7-1991, bà Dung bán phần nhà mua cụ Bênh, bà Thái cho vợ chồng bà Nguyễn Thị Lan ông Trần Văn Bằng Ngày 21-01-2000, ông Bằng, bà Lan bán phần nhà mua bà Lan, ông Bằng cho vợ chồng ông Dương Sách Khang bà Hà Thanh Yến Ngày 25-01-2000, bà Thái lập di chúc cho bà Nguyệt 1/2 diện tích lầu nhà 91 Lý Tự Trọng; di chúc có cơng chứng Ngày 18-4-2001, bà Thái chết Do đãkê khai từ trước, ngày 02-10-2001 cụ Bênh bà Thái cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà quyền sử dụng đất lầu nhà 91 Lý Tự Trọng, phường Bến Thành, quận I, Thành phố Hồ Chí Minh (Giấy chứng nhận có hoạ đồ kèm theo vẽ lối chung tầng trệt) Sau bà Thái chết, bà Nguyệt lầu nhà 91 Lý Tự Trọng Ngày 10-9-2003, bà Nguyệt có đơn khởi kiện cho bà bà Thái lập di chúc cho bà thừa kế 1/2 diệntích lầu nhà 91 Lý Tự Trọng Khi bà Thái cịn sống bị ốm, bà mua đồ ăn đem vơ cho bà Thái, ông Khang không cho vào, bà phải nhờ hàng xóm đưa qua lầu Sau bà Thái chết, bà vềđây ở, ông Khang tầng ln gây khó khăn cho bà việc lại Ơng Khang khố cửa khơng đưa chìa khố cho bà vào nhà ông Khang nhà bà vào Bà u cầu Tồ án giải buộc ông Khang lập vách ngăn từ cửa vào cầu thang nhà để bà sử dụng lối lên lầu Bị đơn ông Dương Sách Khang vợ bà Hà Thanh Yến trình bày: Năm 2000, ơng bà mua tầng trệt, lầu sân thượng nhà 91 Lý Tự Trọng, phường Bến Thành, quận I ông Bằng, bà Lan Khi mua nhà, ông bà không thấy vách ngăn tầng trệt, ông Bằng cho ông bà biết lầu có bà Thái sử dụng lối tầng Tuy ông không ký cam kết với bà Thái lối bà Dung ông Bằng, ông tôn trọng thoả thuận bà Dung, ông Bằng với bà Thái lối chung tầng Từ năm 2001, bà Nguyệt đến ở, ông bà Nguyệt giữ chìa khố chung tầng để sử dụng vào Do bà Nguyệt buôn bán nên không thường xuyên nhà cho cháu bà đến lầu 1, người lại bất thường gây khó khăn việc ơng quản lý cửa ra, vào Mặt khác, năm 2004, tầng bị cắp tài sản nên ông không cho bà Nguyệt quản lý chìa khố cửa tầng bà Nguyệt ra, vào ông chủ động đóng, mở cửa Ơng tơn trọng tạo điều kiện cho bà Nguyệt sử dụng lối tầng trệt, khơng cần lập vách ngăn tồn tầng ông, ông đồng ý cho bà Nguyệt nhờ Nguời có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan ơng Đỗ Năng Khống trình bày (tại ―Giấy xác nhận" ngày 31-8-2005, đuợc hợp pháp ngày 19-9-2005: Cụ Bênh mẹ ông, bà Thái chị gái ông, bà Nguyệt vợ hợp pháp ông Trước chết, bà Thái cho bà Nguyệt sở hữu 1/2 lầu nhà 91 Lý Tự Trọng Nay ông yêu cầu ông Khang trả lại lối theo thoả thuận ban đầu bà Thái cụ Bênh với bà Dung, dựng vách ngăn lối riêng biệt cho gia đình ơng Tại Bản án dân sơ thẩm số 04/2006/DSST ngày 03-01-2006, Toà án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh định: Bác phần u cầu bà Nguyễn Thi Minh Nguyệt ông Đỗ Năng Khống Ghi nhận tự nguyện ơng Dương Sách Khang bà Hà Thanh Yến tiếp tục trì tạo điều kiện thuận lợi cho bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt sử dụng lối tầng điều kiện bình thuờng từ sáng đến 23 tối trường hợp cằn thiết đột xuất, bít thường bà Nguyệt có u cầu đáng Ngồi ra, Tồ án cấp sơ thẩm cịn định án phí quyền kháng cáo theo quy định pháp luật Ngày 09-01-2006, bà Nguyệt kháng cáo Tại Bản án dân phúc thẩm số 214/2006/ DSPT ngày 9-6-2006, Toà Phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao thành phố Hồ Chớ Minh định: Không chấp nhận kháng cáo bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt giữ nguyên định án sơ thẩm Xử bác phần yêu cầu khởi kiện bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt ông Đỗ Năng Khống Ghi nhận tự nguyện ơng Dương Sách Khang bà Hà Thanh Yến tiếp tục trì tạo điều kiện thuận lợi cho bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt sử dụng lối tâng điều kiện bình thường từ sáng đến 23 tối trường hợp cấp thiết đột xuất, bất thường bà Nguyệt có u cầu đáng Ngoài ra, Toà án cấp phúc thẩm định án phí Sau khỉ xét xử phúc thầm, bà Nguyệt có đơn khiếu nại Tại Quyết định kháng nghị số 233/2009/KN- DS ngày 02-6-2009, Chánh án Toà án nhân dân tối cao kháng nghị Bản án dân phúc thẩm số 214/2006/DSPT ngày 9-6-2006 Toà Phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao thành phố Hồ Chí Minh; đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tồ án nhân dân tối cao xét xử giám đốc thẩm, huỷ án dân phúc thẩm nêu huỷ Bản án dân sơ thẩm số 04/2006/DSST ngày 03-01-2006 Tồ án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh; giao hồ sơ vụ án cho Toà án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh xét xử sơ thẩm lại theo quy định pháp luật Tại phiên giám đốc thẩm đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đề nghị Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao chấp nhận kháng nghị Chánh án Toà án nhân dân tối cao XÉT THẤY: Căn giấy tờ mua bán kèm họa đồ vị trí nhà v phần tầng trệt, lầu sân thượng nhà 91 Lý Tự Trọng, phường Bến Thành cụ Bênh, bà Thái với bà Dung ngày 14-7-1986; bà Dung vợ chồng bà Lan, ông Bằng ngày 28-8-1991; ông Bằng bà Lan với vợ chồng ông Khang, bà Yến ngày 21-012000; Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà quyền sử dụng đất cấp cho cụ Bênh bà Thái (đối với phần lầu 1) có đủ sở xác định cụ Bênh bà Thái có quyền sử dụng lối qua tầng nhà lên lầu 1; chủ sở hữu nhà tầng trệt, lầu có quyền từ tằng lên lầu qua cầu thang không bị hạn chế thời gian Thục tế sử dụng từ năm 1986 sau tầng lầu bán cho bà Dung, bà Dung tiếp tục bán phần nhà thuộc sở hữu bà Dung cho vợ chồng ơng Bằng, bà Lan nguời thực cam kết dành lối qua tầng lên lầu cho cụ Bênh, bà Thái, ngược lại, bà Thái cụ Bênh đồng ý để bà Dung, sau ông Bằng, bà Lan qua cầu thang lên lầu nhà Các bên không hạn chế thời gian sử dụng lối qua cầu thang tầng Ngày 25/1/2000, bà Thái lập di chúc cho bà Nguyệt (em dâu) 1/2 diện tích lầu nên bà Nguyệt đuợc kế thừa quyền nghĩa vụ sử dụng lối qua cầu thang tầng Khi ông Khang, bà Yến mua lại phần nhà thuộc sở hữu ông Bằng, bà Lan, ông Khang bà Thái sau bà Nguyệt, bên khơng có thoả thuận khác, ông Khang lại không cho bà Nguyệt giữ chìa khố tầng mà bà Nguyệt qua tầng trột lên lầu bà ơng Khang có nhà Trong đó, bà Nguyệt để ông Khang qua cầu thang lên lầu khổng bị hạn chế Nhu vậy, ông Khang người vi phạm thoả thuận xâm phạm đến quyền lợi hợp pháp bà Nguyệt vè việc sừ dụng lối chung tầng Toà án cấp sơ thẩm Toà án cấp phúc thẩm ghi nhận tự nguyện ống Khang, bà Yến bà Nguyệt sử dụng lối tầng điều kiện bình thường từ sáng đến 23 tối trường hợp cấp thiết đột xuất, bất thường bà Nguyệt có yêu cầu đáng khơng đảm bảo quyền lợi hợp pháp bà Nguyệt quyền sử dụng lối chung Vì lẽ trên, vào khoản Điều 297 Điều 299 Bộ luật Tố tụng Dân sự; QUYẾT ĐỊNH: Huỷ Bản án dân phúc thẩm số 214/ 2006/DSPT ngày 9-6-2006 Toà Phúc thẩm Toà án nhân dân tối cao thành phố Hồ Chí Minh huỷ Bản án dân sơ thầm số 04/ 2006/DSST ngày 03-01-2006 Toà án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh vụ án tranh chấp lối chung nguyên đơn bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt với bị đơn ông Dương Sách Khang; nguời có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bà Hà Thanh Yến ơng Đỗ Năng Khống Giao hồ sơ vụ án cho Toà án nhân dân thành phố Hồ Chí Minh để xét xử sơ thẩm lại vụ án theo quy định pháp luật./ Phụ lục Bản án số: 121/2005/DSPT ngày 01/07/2005 về: “V/v tranh chấp quyền lối qua bất động sản liền kề” Tòa án nhân dân tỉnh Vĩnh Long NHẬN THẤY ng Phong, bà Đời có đất liền kề, phần đất ơng Tăng có lối lộ công cộng 03 hộ sử dụng để từ trước năm 1975 Đến tháng 5/2003 ông Tăng rào lối nên hộ bà Đời hộ ông Phong khơng có lối đi, nên bà Đời ơng Phong khởi kiện yêu cầu ông Tăng dành cho lối khơng có lối khác đồng ý đền bù giá trị đất, trồng cho ông Tăng theo giá pháp luật quy định Lối có diện tích 122m2 theo kết khảo sát đo đạc Bên ơng Tăng có ơng Chí Nguyện làm đại diện theo ủy quyền, đồng ý dành cho ông Phong bà Đời lối khác phần đất anh, không làm thiệt hại đến trồng phải trả tiền thuê lối với giá 2.000.000đ/ năm Tại án dân sơ thẩm số: 16/DSST ngày 07/3/2005 Toà án nhân dân huyện Trà n xử, định: Căn điều 280 Bộ luật dân Chấp nhận yêu cầu bà Phan Thị Đời ông Nguyễn Văn Phong Buộc ông Lê Văn Tăng có nghĩa vụ tháo dỡ hàng rào giao cho ông Phong bà Đời phần đất (lối đi) diện tích 122m2 Chiết 837 - loại đất vừơn tọa lạc ấp Vĩnh Hội, xã Hựu Thành, huyện Trà n tồn trồng đất, vị trí tứ cận sau : • Hướng Đơng : ngang l,76l m, giáp đường Vàm Cơng đá • Hướng Tây : ngang 2,226m • Hướng Bắc : dài 61,351m giáp 837 • Hướng Nam : dài 61,575, giáp 855,854,852 Về chi phí khảo sát, đo đạc định giá: Ông Tăng phải nộp 360.000đ Số tiền tạm ứng chi phí, khảo sát định giá360.000đ ơng Phong bà Đời nộp theo phiếu thu số 64 ngày 13/10/2004 Toà án nhân dân huyện Trà n khấu trừ vào số tiền 4.420.000đ đền bù giá trị đất trồng, cịn lại 4.060.000đ ơng Phong bà Đời có nghĩa vụ đền bù cho ơng Tăng án phí dân sơ thẩm: ng Tăng phải nộp 150.000đ Hồn trả cho ơng Phong 50.000đ tiền tạm ứng án phí theo lai thu số 001222 ngày 06/10/2004 hồn trả cho bà Đời 50.000đ tiền tạm ứng án phí theo lai thu số 001221 ngày 06/10/2004 Đội thi hành án huyện Trà n Ngoài án sơ thẩm tuyên án phần lãi suất chậm thi hành án dành quyền kháng cáo đương theo hạn luật định Trong hạn ngày 16/3/2005 ông Lê Văn Tăng có đơn kháng cáo nêu lý ơng Phong bà Đời chuyển nhượng đất ơng Tường, ông Chiếu để mở lối di ôngkhông đồng ý chuyển nhượng quyền sử dụng lối cho ông Phong bà Đời chiếm hết mặt tiền để sau cho ơng cất nhà Tại phiên tịa phúc thẩm hôm nay, ông Tăng kháng cáo yêu cầu tiếp tục rào lối đi, không đồng ý cho bên bà Đời ông Phong lối cũ ông đồng ý dành cho ông Phong bà Đời lối tính từ mé sơng lộ cơng cộng ngang qua nhà ông Ý kiến ông Phong bà Đời giữ yêu cầu ông Tăng mở lối trước vìviệc ơng Tăng mở lối vườn ơng Tăng phải vịng đường mé sông ngang sát nhà ông Tăng ông Tăng yêu cầu phải bảo đảm trái ông trồng Do vậy, nên theo lối Riêng bà Đời cho vợ chồng bà bị bên ông Tăng đánh nên bà Mặt khác lối dài 100 mét Cịn lối cũ chẳng dài 61m lối phần đất hộ khác chì có ơng Vân, ơng Nhiều ông Nhiều nói chuyển nhượng lối đingang 2m X 60m phải 06 lượng vàng 24K Nhưng khơng đồng ý chuyển nhượng có đất ông Nhiều phải từ đất ông Vân qua đất ơng Tường đến đất ơng Nhiều nên khó khăn, cịn theo ơng Phong cho rằng, ơng có 03 di học ơng Tăng rào đường ơng học khó khăn phải lội mương phải leo rào nhà ng Tăng trình bày : ng kiên khơng cho hộ ông Phong hộ bà Đời ông bị thiệt thòi quyền lợi mặt tiền, bà Đời ơng Phong chuyển nhượng lối đất ơng Nhiều ơng Phong xin lại đất ông Chiều để mở lối Xét thấy: Sau nghiên cứu tài liệu có hồ sơ vụ án thẩm tra phiên tòa kết tranh luận, Hội đồng xét xử nhận định ng Tăng, bà Đời ông Phong xác định cặp ranh đất ơng Tăng có lối từ trước hộ bà Đời ông Phong nhờ lối Nay bên ông Tăng rào lại không cho hộ bà Đời ông Phong nên hộ bà Đời ông Phong phải nhờ tạm qua lối khác Tại Tịa hơm ơng Tăng dành cho bà Đời ông Phong lối với điều kiện phải bảo đảm trái cho ơng Vì ơng Phong bà Đời khơng đồng ý Ngồi lối đất ơng Tăng bà Đời ông Phong muốn lộ công cộng phái nhờ qua đất ơng Vân, ơng Nhiều, ơng Tường bên bà Đời, ông Phong lối khác ổn định lâu đài Vì vậy, bên ơng Phong bà Đời yêu cầu tiếp tục lối cũ phù hợp với quy định điều 280 Bộ luật dân nên chấp nhận Xét giá bồi hoàn giá trị đất theo án sơ thẩm phù hợp nên giữ nguyên Riêng định khác án sơ thẩm không kháng cáo, kháng nghị nên có hiệu lực Vì lẽ nêu trên, QUYẾT ĐỊNH Áp dụng khoản l điều 275 276 Bộ luật tố tụng dân Bác yêu cầu kháng cáo ông Lê Văn Tăng giữ nguyên án sơ thẩm Tuyên xử: Chấp nhận yêu cầu bà Phan Thị Đời ông Nguyễn Văn Phong yêu cầu ông Lê Văn Tăng dành cho hộ ông Phong bà Đời tiếp tục lối cũvà bồi hồn giá trị đất ( lối đi) cho ơng Lê Văn Tăng Buộc ông Lê Văn Tăng phải tháo dỡ hàng rào phần đất diện tích 122m (lối đi) chiết số 837 - loại đất vườn tọa lạc ấp Vĩnh Hội, xã Hựu Thành, huyện Trà n Tỉnh Vĩnh Long ông Lê Văn Tăng đứng tên sổ địa giao cho ơng Nguyễn Văn Phong bà Phan Thị Đời quyền sử dụng đất 122m2 chiết số 837 nói đổ sử dụng lối cho hộ Phần đất 122m2 nói có tứ cận sau: • Ngang 1,761m - Hướng Đơng giáp đường Vàm Cống đá • Ngang 2,226m - Hướng Tây • Dài 61,351m - Hướng Bắc giáp số 837 • Dài 6l, 575m - Hướng Nam giáp số 855,845,852 Buộc ông Nguyễn Văn Phong bà Phan Thị Đời phải bồi hoàn thành giá trị đất trồng phần đất 122m2 - chiết số 837 nói cho ơng Lê Văn Tăng số tiền 4.420.00đd (Bốn triệu bốn trăm hai chục ngàn) Về án phí dân sơ thẩm : ng Lê Văn Tăng phải chịu trách nhiệm nộp 150.000đ 50.000đ tiền án phídân phúc thẩm, ông Tăng nộp 50.000đ tiền tạm ứng án phí phúc thẩm theo lai thu số 001343 ngày 18/3/2005 Đội thi hành án huyện Trà n nên khấu trừ với50.000đ tiền án phí dân phúc thẩm mà ơng Tăng phải nộp Hồn trả cho ng Nguyễn Văn Phong 50.000đ liên tạm ứng án phí Căn lai thu 001222 ngày 06/10/2004 hoàn trả cho bà Đời 50.000đ tiền tạm ứng án phí Căn lai thu số 001221 ngày 6/10/2004 Đội thi hành án huyện Trà n Chi phí kháo sát, đo đạc, định giá tài sản: ng Lê Văn Tăng phái nộp 360.000đ để hồn trả cho ơng Phong bà Đời nộp 360.000đ liên tạm ứng chi phí khảo sát đo đạc, định giá Căn phiêu thu số 64 ngày 13/10/2004 Toà án nhân dân huyện Trà n khấu trừ vào số tiền 4.420.000đ mà ông Phong bà Đời bồi hoàn giá trị đất trồng cho ông Tăng buộc phần nói (4.420.000đ - 360.000đ) nên ơng Tăng khơng cịn phải nộp số tiền 360.000đ ông Phong bà Đời khơng cịn nhận lại số tiền 360.000đ Kể lừ ngày ơng Tăng có đơn u cầu thi hành án, ơng Phong, bà Đời cịn phải chịu lãi suất theo mức lãi suất ngân hàng Nhà nước quy định tương ứng với thời gian chưa thi hành án Bàn án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể lừ ngày tuyên án./ ... hỏi luật phải quy định quy? ??n sử dụng hạn chế bất động sản liền kề (mà Bộ luật Dân 2015 gọi quy? ??n bất động sản liền kề) 1.1.2 Khái niệm quy? ??n (sử dụng hạn chế) bất động sản liền kề Bộ luật Dân. .. niệm nội dung quy? ??n bất động sản liền kề - Các quy? ??n cụ thể bên có bất động sản hưởng quy? ??n bất động sản liền kề - Các quy? ??n bên có bất động sản hưởng quy? ??n thực quy? ??n bất động sản liền kề -... xây dựng khái niệm bất động sản, bất động sản liền kề, quy? ??n sử dụng hạn chế bất động sản liền kề, xác lập quy? ??n sử dụng hạn chế bất động sản liền kề chế định liên quan Bộ luật dân 1995, đồng thời