BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG -o0o - KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP VỀ QUẢN TRỊ TÍN DỤNG THƯƠNG MẠI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ GIAO NHẬN VẬN CHUYỂN HƯNG PHÁT SINH VIÊN THỰC HIỆN: HÀ PHƯƠNG HÒA MÃ SINH VIÊN : A16310 CHUYÊN NGHÀNH : TÀI CHÍNH –NGÂN HÀNG HÀ NỘI – 2014 BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG -o0o - KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP VỀ QUẢN TRỊ TÍN DỤNG THƯƠNG MẠI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ GIAO NHẬN VẬN CHUYỂN HƯNG PHÁT Giáo viên hướng dẫn : ThS Trịnh Trọng Anh Sinh viên thực : Hà Phương Hòa Mã sinh viên : A16310 Chuyên ngành : Tài Chính –Ngân Hàng HÀ NỘI – 2014 Thang Long University Library LỜI CAM ĐOAN Tơi xin cam đoan Khóa luận tốt nghiệp tự thân thực có hỗ trợ từ giáo viên hướng dẫn không chép cơng trình nghiên cứu người khác Các liệu thông tin thứ cấp sử dụng Khóa luận có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng Tơi xin chịu hồn tồn trách nhiệm lời cam đoan này! Sinh viên Hà Phương Hòa MỤC LỤC CHƯƠNG CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ TÍN DỤNG THƯƠNG MẠI TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP 1.1 Vốn lưu động doanh nghiệp .1 1.1.1 Khái niệm đặc điểm vốn lưu động doanh nghiệp .1 1.1.2 Vai trò vốn lưu động 1.1.3 Kết cấu vốn lưu động doanh nghiệp .2 1.2 Tín dụng thương mại doanh nghiệp 1.2.1 Khái niệm tín dụng thương mại .3 1.2.2 Vai trị tín dụng thương mại doanh nghiệp 1.3 Các yếu tố ảnh hưởng đến tín dụng thương mại 1.3.1 Môi trường bên 1.3.2 Mơi trường bên ngồi 1.4 Điều kiện để doanh nghiệp đưa định cấp tín dụng thương mại 1.5 Xây dựng sách tín dụng hiệu .13 1.5.1 Thời hạn tín dụng 13 1.5.2 Tỷ lệ chiết khấu .14 1.5.3 Chính sách thu hồi nợ 16 1.5.4 Giảm rủi ro tín dụng 17 CHƯƠNG THỰC TRẠNG VỀ QUẢN TRỊ TÍN DỤNG TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ GIAO NHẬN VẬN CHUYỂN HƯNG PHÁT 19 2.1 Giới thiệu chung công ty 19 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển 19 2.1.2 Bộ máy quản lý 20 2.1.3 Chức năng, nhiệm vụ phịng ban cơng ty 20 2.1.4 Ngành nghề kinh doanh dịch vụ công ty 22 2.2 Kết hoạt động sản xuất kinh doanh Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát giai đoạn 2011-2013 22 2.2.1 Tình hình doanh thu –chi phí –lợi nhuận giai đoạn 2011 -2013 22 2.2.2 Thực trạng cấu tài sản – nguồn vốn .26 2.3 Thực trạng sách tín dụng thương mại công ty 36 Thang Long University Library 2.3.1 Các hình thức cấp tín dụng thương mại 36 2.3.2 Qui trình cấp tín dụng thương mại cơng ty 37 2.4 Tác động Tín dụng thương mại tới Cơng ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát 46 2.4.1 Tác động tới sức cạnh tranh công ty .46 2.4.2 So sánh sách TDTM với đối thủ cạnh tranh 47 2.5 Ưu điểm tồn Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát 48 2.5.1 Ưu điểm 48 2.5.2 Tồn 49 CHƯƠNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TÍN DỤNG THƯƠNG MẠI TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ GIAO NHẬN VẬN CHUYỂN HƯNG PHÁT 50 3.1 Những thuận lợi khó khăn gặp phải Cơng ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát cấp TDTM 50 3.1.1 Thuận lợi 50 3.1.2 Khó khăn 50 3.2 Định hướng phát triển tín dụng thương mại Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát tương lai .51 3.2.1 Định hướng hoạt động tín dụng quản trị rủi ro tín dụng .51 3.3 Các giải pháp nâng cao hiệu tín dụng thương mại Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát 52 3.3.1 Các biện pháp 52 3.3.2 Các biện pháp 55 3.3.3 Các biện pháp khác 62 DANH MỤC VIẾT TẮT Kí hiệu viết tắt Tên đầy đủ TDTM Tín dụng thương mại SXKD Sản xuất kinh doanh VLĐ Vốn lưu động BCTC Báo cáo tài CĐKT Cân đối kế tốn CSTD Chính sách tín dụng Thang Long University Library DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ Bảng 1.1 Các nhóm khách hàng .9 Bảng 1.2 Bảng tóm tắt hệ số đo lường sức mạnh tài khách hàng 10 Bảng 1.3 Thủ tục thu nợ .17 Bảng 2.1 Báo cáo kết hoạt động kinh doanh 23 Bảng 2.2 Tình hình tài sản - nguồn vốn giai đoạn 2011-2013 .27 Bảng 2.3 Các tiêu đánh giá khả sinh lời Công ty Hưng Phát 32 Bảng 2.4 Một số hệ số rủi ro công ty 34 Bảng 2.5 Các tiêu phản ánh khả tốn cơng ty giai đoạn 2011-201 .34 Bảng 2.6 Các tiêu chí đánh giá đặc điểm (C1) .37 Bảng 2.7 Các tiêu chí đánh giá lực (C2) 38 Bảng 2.8 Các tiêu chí đánh giá vốn (C3 .38 Bảng 2.9 Bảng tiêu chuẩn đánh giá phân nhóm khách hàng 38 Bảng 2.10 Hệ số quan trọng 3C .40 Bảng 2.11 Phân nhóm khách hàng .40 Bảng 2.12 Đánh giá khách hàng Công ty TNHH Thương mại Tùng Dũng .40 Bảng 2.13 Bảng phân nhóm số khách hàng năm 2012 41 Bảng 2.14 Tình hình nợ nhóm khách hàng 42 Bảng 2.15 Các biện pháp thu hồi khoản phải thu .43 Bảng 2.16 So sánh sách TDTM Hưng Phát Mạnh Cường 47 Bảng 3.1 Bảng đánh giá mức độ rủi ro doanh nghiệp 54 Bảng 3.2 Các tiêu chí đánh giá vật ký quỹ (C4) 56 Bảng 3.3 Bảng tiêu chuẩn đánh giá phân nhóm khách hàng 56 Bảng 3.4 Hệ số quan trọng 5C .57 Bảng 3.5 Phân nhóm khách hàng 58 Bảng 3.6 Đánh giá khách hàng Công ty TNHH Thương mại Tùng Dũng 58 Bảng 3.7 Bảng xác định chi phí biến đổi tính theo tỷ lệ phần trăm dòng tiền vào 60 Bảng 3.8 Bảng xác định thời gian thu tiền trung bình theo số ngày 61 Bảng 3.9 Bảng xác định tỷ lệ nợ xấu dòng tiền vào từ bán hàng 61 Bảng 3.10 Bảng xác định giá trị rịng cho cơng ty năm 2012 62 Bảng 3.11 Các nguyên tắc việc trích lập dự phịng khoản phải thu khó địi 63 DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1 Xây dựng mơ hình bán trả chậm Sơ đồ 1.2 Các yếu tố ảnh hưởng đến khoản phải thu khách hàng .4 Sơ đồ 1.3 Quy trình phân tích khách hàng .8 Sơ đồ 2.1 Cơ cấu công ty cổ phần thương mại giao nhận vận chuyển Hưng Phát 20 Biểu đồ 2.1 Tỷ trọng cấu tài sản 29 Biểu đồ 2.2 Tỷ trọng cấu nguồn vốn .31 Thang Long University Library LỜI MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Trong bối cảnh kinh tế tồn nhiều khó khăn nay, việc doanh nghiệp “chịu chơi” cách cấp tín dụng cho khách hàng hay hiểu cho khách hàng nợ tiền hàng diễn hầu hết doanh nghiệp lớn nhỏ nước Trên thực tế, “tín dụng thương mại” tồn Việt Nam hình thức công nợ khổng lồ doanh nghiệp nhà nước, bán hàng gối đầu bán hàng trả chậm doanh nghiệp với Hình thức giúp cho doanh nghiệp nhanh chóng bán hàng, tăng doanh thu nghĩa với tăng lợi nhuận, mặt khác, khơng doanh nghiệp bị vỡ nợ cấp tín dụng nhiều doanh nghiệp khác lại gặp phải khó khăn dẫn tới khơng thu hồi khoản phải thu Đó ngun nhân khiến cho doanh nghiệp dè chừng việc thực cấp “tín dụng thương mại” Sự phát triển tín dụng thương mại tất yếu, ảnh hưởng khơng nhỏ tới kết kinh doanh doanh nghiệp Vì vậy, muốn phân tích tình hình doanh nghiệp hoạt động nào, sách tín dụng thương mại doanh nghiệp thực tối ưu chưa, chưa, giải pháp sách để doanh nghiệp có hiệu cao nhất, em chọn đề tài “Thực trạng giải pháp Quản trị tín dụng thương mại Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát” nhằm nêu rõ tầm quan trọng tín dụng thương mại doanh nghiệp đặc biệt CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ GIAO NHẬN VẬN CHUYỂN HƯNG PHÁT – nơi mà em thực tập lấy số liệu nghiên cứu Đối tượng phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát Phạm vi: Từ năm 2011 – 2013 nhằm đưa số giải pháp giúp công ty đạt hiệu cao sách Phương pháp nghiên cứu Sử dụng số liệu thu thập (bao gồm BCTC chi tiết khoản mục phải thu khách hàng, phải trả người bán) dựa kiến thức học lớp như: so sánh,… để phân tích, tổng hợp, khái qt hố tình hình hoạt động kinh doanh cơng ty Bố cục Ngồi lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, khóa luận gồm ba chương: Chương Tổng quan tín dụng thương mại doanh nghiệp Chương Phân tích sách tín dụng thương mại Công ty Cổ phần thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát Chương Giải pháp nâng cao hiệu tín dụng thương mại cơng ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát Do thời gian tìm hiểu kiến thức cịn hạn chế, kinh nghiệm thực tế chưa tích lũy nhiều, chắn luận văn em khơng tránh khỏi thiếu sót Vì vậy, em mong nhận ý kiến đánh giá lời nhận xét, góp ý chân thành Q Thầy Cơ, anh chị Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát để giúp em có thêm hội học hỏi nhằm vận dụng vào thực tế tốt Thang Long University Library Cần xây dựng Hệ thống xếp hạng tín dụng nội phù hợp với thực tế hơn, đáp ứng u cầu quản trị rủi ro tín dụng tình hình cách đánh giá khách hàng thơng qua tiêu tài phi tài 3.2.2.2 Hồn thiện mơ hình quản trị rủi ro tín dụng − Hồn thiện dịch vụ quy trình dịch vụ có thơng qua việc tăng cường ứng dụng khai thác công nghệ thông tin nhằm đơn giản hóa thủ tục xử lý cơng việc, từ đáp ứng cách nhanh yêu cầu khách hàng − Tăng cường triển khai chiến dịch marketing giới thiệu cho khách hàng dịch vụ mà công ty có lợi − Xây dựng chuẩn mực đánh giá để phân loại cho điểm khách hàng để phù hợp với tình hình thực tế 3.2.2.3 Quản trị rủi ro nội thông qua hoạt động kiểm sốt nội Giám sát q trình vận chuyển tiến độ vận chuyển nhằm tránh tình trạng lãng phí hay gian lận nhân viên Các vấn đề liên quan đến TDTM phát sinh nguy đến tính xác độ tin cậy BCTC Các khoản TDTM thu nhập bị phóng đại chi phí bị che đậy tồn số lượng đáng kể khoản nợ xấu cân đối kế toán Việc kiểm tra nội liên quan đến việc kiểm tra khách hàng đạt tiêu chuẩn tín dụng hay khơng, số khách hàng khơng đạt tiêu chuẩn tín dụng song có mối quan hệ với cán công nhân viên cấp tín dụng ảnh hưởng đến chất lượng khách hàng công ty Hưng Phát Trong cơng tác kiểm tra nội bộ, ngồi thực kiểm tra theo định kỳ, cần tập trung tăng tần suất kiểm tra khách hàng có nợ xấu, đánh giá việc thực thi biện pháp quản lý nợ có vấn đề khả thu hồi nợ Cơng tác kiểm tra nội cần thực có trọng điểm, theo ngành nghề, lĩnh vực tiềm ẩn nguy rủi ro để kịp thời chấn chỉnh đề xuất giải pháp để tăng cường khả phịng ngừa rủi ro tín dụng 3.2.2.4 Xác định hạn mức tín dụng − Xác định nguy rủi ro khách hàng Có nhiều yếu tố gây rủi ro công ty Tuy nhiên, công ty thường không gặp phải tất nguy rủi ro mà có số nguy rủi ro Vấn đề quan trọng phải xác định nguy rủi ro 53 Thang Long University Library Để xác định nguy rủi ro, nhân viên tín dụng phải áp dụng kỹ thuật phân tích tổng hợp tình hình cơng ty: phân tích định tính, phân tích số tài chính, phân tích dịng tiền… Các loại rủi ro mà cơng ty gặp phải cơng cụ phân tích tương ứng để xác định nguy là: + Đối với rủi ro hoạt động cần phân tích thơng tin định tính: Trình độ, kinh nghiệm đội ngủ quản lý; Cơ cấu tổ chức sản xuất kinh doanh; Năng lực điều hành doanh nghiệp; Đạo đức chủ doanh nghiệp; Các yếu tố sở hạ tầng, đầu vào + Đối với rủi ro tài cần phân tích định lượng số liệu tài chính, đặc biệt ý mức độ biến động theo thời gian của: Hệ số đòn bẩy; Các hệ số khoản; Hệ số lợi nhuận; Cơ cấu nợ vay; Đặc thù kinh doanh + Đối với rủi ro quản lý cần phân tích định lượng số liệu tài để đánh giá chất lượng quản lý doanh nghiệp: Dòng tiền; Các khoản phải thu, phải trả; Hệ số lợi nhuận + Đối với rủi ro thị trường, ngành phải phân tích định tính định lượng: Tình hình cạnh tranh ngành; Phân tích chất ngành; Tốc độ tăng trưởng doanh nghiệp + Đối với rủi ro sách cần phân tích thay đổi sách có hại cho doanh nghiệp − Đánh giá mức độ rủi ro Tổng hợp tất nguy phân tích để đến nhận định mức độ rủi ro tổng thể doanh nghiệp vòng năm Để đến đánh giá mức độ rủi ro tổng thể, cần phải kết hợp với kết xếp hạng doanh nghiệp Bảng 3.1 Bảng đánh giá mức độ rủi ro doanh nghiệp Mức độ rủi ro tăng dần Kinh doanh có Kinh doanh có hiệu cao hiệu Kinh doanh có Xác định có từ hiệu nguy trở lên có khả thấp xảy cao Trong nguy Trong nguy Trong số nguy rủi ro xác định, rủi ro, có số rủi ro xác khơng có nguy nguy có khả định, có số 54 có khả năng xảy ra, nguy có khả xảy khơng quan trọng xảy mức độ thấp với mức độ thấp Đưa kết luận: Trong vòng năm tới, khả khách hàng bị rủi ro không đáng kể, thấp hay cao Mức độ rủi ro so với năm trước biến động sao: tăng lên, giữ nguyên hay giảm? − Ước tính nhu cầu tín dụng + Dựa vào mức trung bình giao dịch q khứ, có tính đến xu hướng tương lai + Sử dụng mơ hình dịng tiền để ước tính nhu cầu tín dụng − Những đề xuất hạn mức tín dụng Mức độ rủi ro khách hàng theo đánh giá Quy mô khách hàng Các số phản ánh quy mô khách hàng (doanh thu, tài sản, vốn chủ sở hữu) đề cập đánh giá mức độ rủi ro Tuy nhiên, áp dụng hạn mức tín dụng cần vào yếu tố để bảo đảm hạn mức tín dụng tương ứng với quy mơ hoạt động công ty Với mức độ rủi ro, cơng ty có quy mơ lớn có giới hạn tín dụng lớn 3.2.2.5 Thắt chặt sách tín dụng Thắt chặt thời hạn tín dụng: Cơng ty cần có biện pháp áp dụng thời hạn tín dụng cụ thể với khách hàng sau thời hạn tín dụng khách hàng khơng tốn áp mức lãi suất tổng giá trị phải tốn cịn lại Có khiến khách hàng có trách nhiệm với khoản nợ giúp công ty thu hồi khoản nợ nhanh chóng Lựa chọn khách hàng: Nếu thực muốn có lợi nhuận, cơng ty khơng thể cấp tín dụng với tất khách hàng q rủi ro Cơng ty cần có đánh giá lựa chọn khách hàng cấp tín dụng, với khách hàng không đạt tiêu chuẩn để cấp tín dụng, cơng ty cần có bảo lãnh ngân hàng để tránh cho rủi ro 3.2.3 Các biện pháp 3.2.3.1 Áp dụng mơ hình “5C” Khi lựa chọn hình thức phân nhóm khách hàng, đánh giá khách hàng theo tiêu chuẩn “tín dụng 5C” Mơ hình áp dụng thêm hai tiêu đánh giá là: − Collateral – Vật ký quỹ: tài sản mà khách hàng cầm cố vật đảm bảo cho mức tín dụng cấp cho họ 55 Thang Long University Library Bảng 3.2 Các tiêu chí đánh giá vật ký quỹ (C4) STT Hệ số quan trọng Vật ký quỹ (C4) Giá trị tài sản chấp 0,5 Rủi ro vật chấp, giao động giá trị thị trường 0,3 Khả chuyển hóa thành tiền vật chấp 0,2 (Nguồn: Phịng Tài – Kế toán) −Conditions – Các điều kiện: liên quan đến tình hình kinh tế nói chung ảnh hưởng lên khả trả nợ khách hàng Tiêu chí để đánh giá điều kiện tốc độ phát triển Công ty Bảng tiêu chuẩn đánh giá phân nhóm khách hàng trở thành sau: Bảng 3.3 Bảng tiêu chuẩn đánh giá phân nhóm khách hàng Tốt (5đ) Khá (4đ) Trung bình (3đ) Yếu (2đ) Số đơn đặt hàng năm >6 lần 5-6 lần 3-4 lần < lần DT năm Công ty >4% 3%-4% 2%-3% < 2% Chưa lần trễ hẹn tốn Trễ vịng 19 ngày Trễ từ ngày thứ 20 đến 40 Thường xuyên trễ hẹn 40 ngày Trên năm Trên – năm – năm Dưới năm Khả toán nhanh (so với ngành) Cao Bằng Thấp Rất thấp Khả toán thời (so với ngành) Cao Bằng Thấp Rất thấp Tiêu chuẩn ĐẶC ĐIỂM (C1) Bản chất tín dụng Tính chất quan hệ với Cơng ty (bao nhiêu năm) NĂNG LỰC (C2) VỐN (C3) 56 Quy mô nguồn vốn Lớn Khả tăng trưởng Cao Tương đối lớn Trung bình Có uy tín, khả huy động vốn dễ dàng, lãi Khả huy động vốn Có uy tín, khả huy động vốn tương đối tốt, lãi Nhỏ Rất nhỏ Thấp Rất thấp Gặp khó khăn vấn đề huy động vốn, Ngân hàng ngại không muốn cho khách hàng suất thấp suất trung bình Lớn (> Vừa (từ tỷ), tín chấp 500 đến tỷ) Lớn Vừa Trung bình Nhỏ Rất nhanh Nhanh Vừa Chậm Rất nhanh Nhanh Vừa Chậm lãi suất cao vay vốn VẬT KÝ QUỸ (C4) Giá trị tài sản chấp Rủi ro vật chấp, dao động giá trị thị trường Khả chuyển hóa thành tiền vật chấp Trung bình (dưới 500) Nhỏ, khơng chấp ĐIỀU KIỆN (C5) Tốc độ phát triển Cơng ty (Nguồn: Phịng Tài – Kế tốn) Lúc này, hệ số quan trọng tiêu chuẩn “tín dụng 5C” xác định sau: Bảng 3.4 Hệ số quan trọng 5C STT Tiêu chuẩn Hệ số quan trọng Đặc điểm (C1) 0,35 Năng lực (C2) 0,3 Vốn (C3) 0,2 Vật ký quỹ (C4) 0,1 Điều kiện (C5) 0,05 57 Thang Long University Library Bảng 3.5 Phân nhóm khách hàng Sau tính tổng điểm khách hàng, ta phân nhóm khách hàng sau: Tổng điểm Nhóm Xếp loại Nhóm I Từ điểm - điểm Tốt Nhóm II Từ 3,8 điểm – điểm Khá Nhóm III Từ 2,51 điểm - 3,8 điểm Nhóm IV Dưới 2,51 điểm Trung bình Yếu Ví dụ: Đánh giá cụ thể khách hàng Công ty TNHH Thương mại Tùng Dũng Bảng 3.6 Đánh giá khách hàng Công ty TNHH Thương mại Tùng Dũng Tiêu chuẩn Số đơn đặt hàng năm Doanh thu năm công ty Đánh giá Số điểm Điểm tiêu chí 12 lần 5 x 0,1= 0,5 5% 5 x 0,2= Chưa trả 5 x 0,4= năm 5 x 0,3= 1,5 Cao 5 x 0,65 = 3,25 Điểm C C1 Bản chất tín dụng Tính chất quan hệ với cơng ty Hưng Phát Khả toán nhanh (so với ngành) 4,65 C2 Khả toán thời Bằng 4 x 0,35 = 1,4 4 x 0,4 = 1,6 4 x 0,3 = 1,2 (so với ngành) C3 Quy mô nguồn vốn Khả tăng trưởng Tương đối lớn Cao 58 4,25 Tiêu chuẩn Khả huy động vốn Đánh giá Số điểm Điểm tiêu chí Có uy tín 5 x 0,3 = 1,5 4 x 0,5 = Trung bình 3 x 0,3 = 0,9 Nhanh 4 x 0,2 = 0,8 Vừa 3 Giá trị tài sản 900 triệu chấp đồng Điểm C Rủi ro vật chấp, giao động C4 giá trị thị 3,7 trường Khả chuyển hóa thành tiền vật chấp C5 Tốc độ phát triển Công ty (Nguồn: Phịng Tài – Kế tốn) Như vậy, tổng điểm khách hàng Công ty TNHH Công nghệ y học Chí Anh tính theo cơng thức là: Tổng điểm = (5 x 0,35) + (4,65 x 0,3) + (4,25 x 0,2) + (3,7 x 0,1) + (3 x 0,05) = 4,515 Tổng kết lại phương pháp “Mơ hình 5C” để thẩm định khă tín dụng khách hàng, ta có sơ đồ sau: Sơ đồ 1.4: Tổng kết mơ hình 5C Đặc điểm Năng lực Khả tín Khách hàng dụng Vốn khách hàng Vật ký quỹ Quyết định tín dụng Điều kiện (Nguồn: Phịng Tài chính- Kế tốn) 59 Thang Long University Library Để đánh giá khả tín dụng khách hàng đảm bảo công ty không bị nợ xấu, công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát nên đánh giá khách hàng qua: đặc điểm, lực, vốn, vật ký quỹ điều kiện có Từ đó, cơng ty đưa định tín dụng phù hợp với nhóm khách hàng Hình thức có tính xác cao nhiều so với mơ hình 3C mà cơng ty áp dụng lẽ đước rõ mức độ rủi ro tài sản chấp tốc độ phát triển - hai yếu tố lớn giúp Hưng Phát thẩm định xác khả tín dụng khách hàng 3.2.3.2 Tính tốn tiêu NPV để đưa định tín dụng Ví dụ: Xét điều kiện tín dụng Cơng ty TNHH Thương mại Tùng Dũng Công ty Cổ phần Hương truyền thống Việt Nam năm 2013 − Xác định dòng tiền biến đổi theo tỷ lệ phần trăm dòng tiền vào (VC) Dịng tiền biến đổi tính theo tỷ lệ phần trăm dịng tiền vào tỷ lệ chi phí biến đổi so với doanh thu Chi phí biến đổi (VC) tính theo cơng thức: Chi phí biến đổi = Giá vốn hàng bán + Chi phí BH QLDN Doanh thu Bảng 3.7 Bảng xác định chi phí biến đổi tính theo tỷ lệ phần trăm dịng tiền vào Đơn vị tính: Đồng Chỉ tiêu Công thức Năm 2013 Giá vốn hàng bán (1) 1.424.400.000 Chi phí bán hàng biến đổi (2) Chi phí quản lý doanh nghiệp biến đổi (3) 305.000.000 Doanh thu (4) 1.780.500.000 Chi phí biến đổi (5) = [(1)+(2)+(3)] / (4) 0.97 (Nguồn: Phịng Tài – Kế tốn) Vậy chi phí biến đổi năm 2013 97% − Xác định dòng tiền vào hay doanh thu bán chịu năm dự kiến (S) từ xác định thời gian thu tiền trung bình theo số ngày (ACP) ACP = Số dư bình quân khoản phải thu Doanh thu bán chịu bình quân/ ngày 60 Bảng 3.8 Bảng xác định thời gian thu tiền trung bình theo số ngày Đơn vị tính: Triệu Đồng Thời gian thu Công ty Tổng doanh thu theo năm Doanh thu bán chịu theo năm CT TNHH Thương mại Tùng Dũng 75 2.6 28 40 0.8 50 tiền trung bình (ngày) CT CP Hương truyền thống VN (Nguồn: Phịng Tài – Kế toán) − Xác định tỷ lệ nợ xấu dòng tiền vào từ bán hàng (BD) Tỷ lệ nợ xấu dòng tiền vào từ bán hàng = Nợ khó địi (Nợ xấu) Doanh thu Bảng 3.9 Bảng xác định tỷ lệ nợ xấu dòng tiền vào từ bán hàng Đơn vị tính: Triệu Đồng Cơng ty Nợ xấu Doanh thu BD (%) CT TNHH Tùng Dũng 1.008 0.45 CT Cổ phần Hương truyền thống VN 712.2 0.28 (Nguồn: Phịng Tài – Kế tốn) CD = 200,000 đồng − Xác định dòng tiền tăng thêm phịng quản lý tín dụng (CD) Theo số liệu tổng hợp phịng Tài – Kế tốn, dòng tiền tăng thêm phận quản lý tín dụng năm 2013 cơng ty 100 ngàn − Xác định tỷ lệ thu nhập theo yêu cầu (k) Tỷ lệ thu nhập theo yêu cầu Công ty xác định năm 2013 18% Sau tính tốn đầy đủ thơng số cho mơ hình, cơng ty tiến hành xác định giá trị rịng (NPV) cho cơng ty khách hàng dựa công thức chương Thuế TNDN xác định 25% 61 Thang Long University Library Bảng 3.10 Bảng xác định giá trị rịng cho cơng ty năm 2012 Cơng ty CF0 CFt NPV CT TNHH Tùng Dũng 2.05 0.5 0.6 CT Cổ phần Hương truyền thống VN 3.67 (2.15) (15.5) Việc tính tốn cho thấy khách hàng Cơng ty TNHH Thương mại Tùng Dũng đủ điều kiện cấp tín dụng cịn Cơng ty Cổ phần Hương truyền thống Việt Nam chưa đủ Phương pháp tính tốn giá trị rịng cơng ty khơng gây q nhiều khó khăn mà độ xác lại cao, đánh giá lực công ty khách hàng Bên cạnh đó, phương pháp sử dụng NPV để đưa định gặp phải số nhược điểm Phụ thuộc nhiều vào tỷ lệ chiết khấu k lựa chọn (Cụ thể: k nhỏ => NPV lớn ngược lại), việc xác định k khó khăn NPV phản ánh quy mô sinh lời (số tương đối: hiệu đồng vốn bỏ bao nhiêu) Về việc ký kết hợp đồng bán trả chậm: Tất trường hợp bán hàng trả chậm phải tiến hành thẩm định uy tín, lực khách hàng, ký kết HĐKT theo quy chế Công ty theo quy định pháp luật Hồ sơ thẩm định khách hàng phải có: − Giấy chứng nhận ĐKKD; − Báo cáo tài (đã kiểm tốn có) năm gần nhất, Hồ sơ lực (nếu có); − Báo cáo đánh giá khách hàng trưởng đơn vị Thông qua quan hệ mua bán giao dịch mà giám đốc đơn vị tiến hành đánh giá, có báo cáo cụ thể cho khách hàng Việc uỷ quyền cho trưởng đơn vị thẩm định làm tính khách quan đánh giá khách hàng Làm cho tính xác việc thẩm định khơng cao, thông tin cung cấp cho lãnh đạo định khơng xác làm cho cơng nợ xấu phát triển liên tục 3.2.4 Các biện pháp khác 3.2.4.1 Nghiên cứu bổ sung khoản Dự phịng phải thu khó địi Trong hoạt động kinh doanh cơng ty Hưng Phát có nhiều hoạt động cấp tín dụng liên quan tới khoản phải thu Vì vậy, việc trích lập dự phịng cho khoản hồn tồn cần thiết Chỉ cơng ty có trích lập dự phịng, 62 cơng ty phần tránh rủi ro khơng đáng có đến từ việc khách hàng suy giảm khả trả nợ khách hàng không trả nợ Công ty nên số quy định việc trích lập khoản Dự phịng phải thu khó địi sau: Bảng 3.2 Các ngun tắc việc trích lập dự phịng khoản phải thu khó địi STT Ngun tắc Cuối kỳ kế toán cuối kỳ kế toán niên độ (Đối với đơn vị có lập báo cáo tài niên độ) doanh nghiệp xác định khoản nợ phải thu khó địi có khả khơng địi để trích lập hồn nhập khoản dự phịng phải thu khó địi tính vào ghi giảm chi phí quản lý doanh nghiệp kỳ báo cáo Về nguyên tắc, lập dự phòng phải có chứng đáng tin cậy khoản nợ phải thu khó địi (Khách hàng bị phá sản bị tổn thất, thiệt hại lớn tài sản,… nên khơng khó có khả tốn, đơn vị làm thủ tục đòi nợ nhiều lần khơng thu nợ) Theo quy định hành khoản phải thu coi khoản phải thu khó địi phải có chứng chủ yếu đây: - Số tiền phải thu phải theo dõi cho đối tượng, theo nội dung, khoản nợ, ghi rõ số nợ phải thu khó địi; - Phải có chứng từ gốc giấy xác nhận khách nợ số tiền nợ chưa trả bao gồm: Hợp đồng kinh tế, khế ước vay nợ, lý hợp đồng, cam kết nợ, đối chiếu công nợ Căn để ghi nhận khoản nợ phải thu khó địi là: - Nợ phải thu hạn toán ghi hợp đồng kinh tế, khế ước vay nợ, cam kết hợp đồng cam kết nợ, doanh nghiệp đòi nhiều lần chưa thu được; - Nợ phải thu chưa đến thời hạn tốn khách nợ lâm vào tình trạng phá sản làm thủ tục giải thể, tích, bỏ trốn Mức lập dự phòng khoản nợ phải thu khó địi theo quy định chế độ tài doanh nghiệp hành Đối với khoản phải thu khó địi kéo dài nhiều năm, doanh nghiệp 63 Thang Long University Library cố gắng dùng biện pháp để thu nợ không thu nợ xác định khách nợ thực khơng cịn khả tốn doanh nghiệp phải làm thủ tục bán nợ cho Công ty mua, bán nợ tài sản tồn đọng xố khoản nợ phải thu khó địi sổ kế tốn Nếu làm thủ tục xố nợ đồng thời phải theo dõi chi tiết TK 004 “Nợ khó địi xử lý” (Tài khoản ngồi Bảng Cân đối kế toán) Việc xoá khoản nợ phải thu khó địi phải đồng ý Hội đồng quản trị doanh nghiệp quan quản lý tài (Nếu doanh nghiệp Nhà nước) cấp có thẩm quyền theo quy định điều lệ doanh nghiệp Số nợ theo dõi thời hạn quy định sách tài chính, chờ khả có điều kiện toán số tiền thu nợ khó địi xử lý Nếu sau xố nợ, khách hàng có khả tốn doanh nghiệp đòi nợ xử lý (Được theo dõi TK 004 “Nợ khó địi xử lý”) số nợ thu hạch tốn vào Tài khoản 711 “Thu nhập khác” (Nguồn: http://niceaccounting.com) 3.2.4.2 Các sách thu hồi nợ hạn Công ty ngày có nhiều sách nới lỏng TDTM, nhằm tăng lượng khách hàng đến với cơng ty việc thiết lập nhóm “Quản lý nợ” riêng thuộc Phịng kinh doanh cần thiết Nhóm thực nhiệm vụ chuyên quản lý khoản nợ lâu ngày khoản nợ bị suy giảm khả trả nợ khách hàng bị phá sản bị tổn thất, thiệt hại lớn tài sản,… nên không khó có khả tốn Ngồi nên có biện pháp cứng rắn kiện cáo, đưa pháp luật trường hợp không trả nợ khơng có lý đáng khách hàng cố gắng trốn tránh không trả nợ 64 KẾT LUẬN Hiện nay, tình trạng cấp tín dụng thương mại doanh nghiệp gặp nhiều vấn đề, có nhiều doanh nghiệp giành hợp đồng dựa vào giá cạnh tranh mà có sách tín dụng cạnh tranh Cũng có doanh nghiệp, cịn vốn, khơng đủ điều kiện cấp tín dụng, chưa biết tạo sách tín dụng hợp lý tự bó hẹp khả phát triển doanh nghiệp mình, khơng thu hút tạo mối quan hệ với khách hàng Việc thắt chắt hay nới lỏng sách tín dụng không áp dụng cách chặt chẽ phù hợp mang lại tổn thất lớn doanh nghiệp Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát trình áp dụng sách tín dụng chưa phát huy hiệu quả, ngược lại áp dụng lỏng lẻo sách tín dụng thương mại khiến cho cơng ty bị giảm lợi nhuận giai đoạn 2010 – 2012 Để có sách tín dụng hiệu thực sự, cơng ty cần coi trọng vị trí tín dụng thương mại tiến trình phát triển doanh nghiệp, dành thời gian quan tâm đặc biệt cho vấn đề Được quan tâm giúp đỡ từ Giảng viên hướng dẫn thực tập Th.S Trịnh Trọng Anh phịng Tài – Kế tốn Cơng ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát, em mạnh dạn đưa số kiến nghị giải pháp, mong qua giúp đỡ phần việc xây dựng sách tín dụng thương mại hồn thiện cho cơng ty Do kiến thức thời gian cịn có nhiều hạn chế, đồng thời điều kiện thực tế lĩnh vực chưa nhiều nên khố luận em khơng tránh khỏi thiếu sót , mong nhận đóng góp bảo tận tình từ phía thầy bạn để em hoàn thiện đề tài Em xin chân thành cảm ơn! 65 Thang Long University Library CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM ĐỘC LẬP – TỰ DO – HẠNH PHÚC XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP Đơn vị thực tập: Công ty Cổ phần Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát Xác nhận Sinh viên: Hà Phương Hòa Ngày sinh: 28/04/1992 Mã sinh viên: A16310 Lớp: QB23C2 Chuyên ngành: Tài - Ngân hàng Trường: Đại học Thăng Long Địa đơn vị thực tập: Đã có thời gian thực tập đơn vị từ ngày 2014 tháng tới ngày tháng năm Hà Nội, ngày tháng năm 2014 XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP (Ký tên, đóng dấu) 66 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO TS Nguyễn Hải Sản, Giáo trình TCDN, NXB Học viện tài chính, Năm 2013 PGS TS Kim Thị Dung, Giáo trình quản trị TCDN, NXB Nông nghiệp, Năm 2003 GS.TS Đặng Thị Loan, Giáo trình Quản trị TCDN – Trường KTQD, Năm 2007 http://niceaccounting.com 67 Thang Long University Library ... -o0o - KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP VỀ QUẢN TRỊ TÍN DỤNG THƯƠNG MẠI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ GIAO NHẬN VẬN CHUYỂN HƯNG PHÁT Giáo viên hướng dẫn : ThS Trịnh Trọng... Thương mại Giao nhận vận chuyển Hưng Phát? ?? nhằm nêu rõ tầm quan trọng tín dụng thương mại doanh nghiệp đặc biệt CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ GIAO NHẬN VẬN CHUYỂN HƯNG PHÁT – nơi mà em thực tập... sách tín dụng thương mại doanh nghiệp thực tối ưu chưa, chưa, giải pháp sách để doanh nghiệp có hiệu cao nhất, em chọn đề tài ? ?Thực trạng giải pháp Quản trị tín dụng thương mại Công ty Cổ phần Thương