KiÓm tra bµi cò CU HI ? Thế nào là khởi ngữ? Hãy nêu dấu hiệu xác định khởi ngữ? Đáp án: - Khởi ngữ: là thành phần cõu đứng trước chủ ngữ để nêu đề tài được nói đến trong câu. - Dấu hiệu xác định khởi ngữ: + Đứng trước chủ ngữ. + Có thể kết hợp với các quan hệ từ: về, đối với . Điền vào chỗ trống trong các câu Điền vào chỗ trống trong các câu sau để câu có khởi ngữ: sau để câu có khởi ngữ: A/ A/ ……. thì ăn những miếng ngon ……. thì ăn những miếng ngon ……… ……… thì chọn việc cỏn con mà làm. thì chọn việc cỏn con mà làm. B/ B/ …… thì thầy không bênh vực những …… thì thầy không bênh vực những em lười học. em lười học. C/ ……… thì bạn ấy thích đọc truyện C/ ……… thì bạn ấy thích đọc truyện tranh thiếu nhi. tranh thiếu nhi. Ăn Làm Thầy Đọc BÀI TẬP Trong câu, các bộ phận có vai trò (chức năng) không Trong câu, các bộ phận có vai trò (chức năng) không đồng đều nhau, ta có thể phân biệt đồng đều nhau, ta có thể phân biệt thµnh thµnh 2 loại: 2 loại: + + Loại thứ nhất Loại thứ nhất : : (nằm trong cấu trúc cú pháp của câu). (nằm trong cấu trúc cú pháp của câu). Đó là những bộ phận trực tiếp diễn đạt ý nghóa, sự Đó là những bộ phận trực tiếp diễn đạt ý nghóa, sự việc của câu như: việc của câu như: chủ ngữ, vò ngữ, bổ ngữ, trạng chủ ngữ, vò ngữ, bổ ngữ, trạng ngữ…. ngữ…. + + Loại thứ hai: Loại thứ hai: (không nằm trong cấu trúc cú pháp của (không nằm trong cấu trúc cú pháp của câu). Đó là những bộ phận không trực tiếp nói lên sự câu). Đó là những bộ phận không trực tiếp nói lên sự việc, mà được dùng để nêu thái độ của người nói đối việc, mà được dùng để nêu thái độ của người nói đối với người nghe, hoặc đối với sự việc được nói đến với người nghe, hoặc đối với sự việc được nói đến trong câu. Ta gọi đó là trong câu. Ta gọi đó là thành phần biệt lập. thành phần biệt lập. Các thành phần biệt lập I. Thành phần tình thái: a.Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh. b. Anh quay lại nhìn con vừa khe khẽ lắc đầu vừa cười. Có lẽ vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi. 1. B i t p: 2. Nhận xét: + Chắc: th hin độ tin cậy cao. + Có lẽ: th hin độ tin cậy thấp. => thnh phn tỡnh thỏi: thể hiện nhận định của người nói với sự việc được nói đến trong câu . Tiết 101: Cỏc t in mu trong cỏc cõu trờn th hin nhn nh ca ngi núi i vi s vic nờu trong cõu nh th no? Câu hỏi Nếu không có những từ ngữ in đậm nói trên thì nghĩa sự việc của câu chứa chúng có khác đi không? Vì sao? Nghĩa của câu không thay đổi, vì các từ ngữ in đậm không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu. ĐÁP ÁN Ghi nhớ 1: Thành phần tình thái được dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu. I. Thành phần tình thái: Tiết 101: Các thành phần biệt lập 1. B i t p: 2. Nhận xét: 3. Ghi nh: Em hãy tìm thành phần tình thái trong các câu sau: 1- Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về. ( Sang thu- Hữu Thỉnh) 2- Lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam và có lẽ cả thế giới, có một vị Chủ tịch nước lấy chiếc nhà sàn nhỏ bằng gỗ bên cạnh chiếc ao làm cung điện của mình. (Phong cách Hồ Chí Minh- Lê Anh Trà) * L u ý: thành phần tình thái trong câu chia thành các loại: - Những yếu tố tình thái gắn với độ tin cậy của sự việc được nói đến ( hình như, dường như, có lẽ .) - Những yếu tố tình thái gắn với ý kiến của người nói ( theo tôi, ý ông ấy .) - Những yếu tố tình thái chỉ thái độ của người nói đối với người nghe ( à, ạ, nhỉ, nhé . đứng cuối câu) Em hãy đặt một câu có thành phần tình thái ? Bài tập nhanh [...]... lc, a cho tụi v nhỡn tụi mt hi lõu ( Nguyn Quang Sỏng- Chic lc ng) Tiết 101: Các thành phần biệt lập I Thành phần tình thái: II Thành phần cảm thán: III Luyện tập: Bài tập 1: Tìm các thành phần tình thái, cảm thán : a Có lẽ: b Chao ôi: c Hình như : d Chả nhẽ: thành phần tình thái thành phần cảm thán thành phần tình thái thành phần tình thái III Luyn tp: Bi tp 2: Hóy xp nhng t ng sau õy theo trỡnh t... gỡ khụng? người nói (vui, buồn , Cỏc t ú c dựng mừng , giận ) lm gỡ? Tiết 101: Các thành phần biệt lập I Thành phần tình thái: II Thành phần cm thỏn: 1 Bi tp: 2 Nhận xét: 3 Ghi nh: Ghi nhớ 2: Thành phần cm thỏn c dựng bc l tõm lý ca ngi núi ( vui, bun, mng, gin, ) Các thành phần biệt lập I Thành phần tình thái: II Thành phần cm thỏn: Tiết 98: *Kt lun: - Thnh phn tỡnh thỏi - Thnh phn cm thỏn => thnh... phn bit lp Em hãy tìm những câu thơ, câu văn có sử dụng thành phần cảm thán? Bài tập nhanh Tho lun nhúm bn( 3 phỳt) Cõu hi: Phân biệt sự giống và khác nhau gia thành phần tỡnh thái và thành phần cảm thán? im giống và khác nhau giữa thành phần tình thái và thành phần cảm thán TPBL Ging Khỏc Thnh phn tỡnh thỏi Thnh phn cm thỏn - Đều là thành phần biệt lập -Không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc... 7 1 5 8 9 2 10 0 Thành phần biệt lập tham gia trực tiếp vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu, đúng hay sai? Sai 5 3 4 8 9 10 2 7 0 6 1 Thành phần tình thái có lẽ được dùng để thể hiện thái độ tin cậy cao Đúng hay sai? Sai 6 3 4 7 1 2 5 8 9 10 0 Câu hỏi củng cố Nội dung bài học cần khắc sâu? Các thành phần biệt lập Thành phần tình thái Thành phần cảm thán (Được dùng để thể hiện cách nhìn của người... vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu Được dùng để thể hiện Được dùng để bộc lộ tâm cách nhìn của người nói lý của người nói (vui, đối với sự việc được nói buồn, mừng, giận ) tới trong câu Tiết 101: Các thành phần biệt lập I Thành phần tình thái: II Thành phần cảm thán: III Luyện tập: Bài tập 1: Tìm các thành phần tình thái, cảm thán: III Luyn tp: Bi tp 1: Tỡm cỏc thnh phn tỡnh thỏi, cm thỏn a Nhng... Trong câu: Ôi, mùa xuân xinh đẹp đã về thì Ôi là thành phần gì trong câu? Thành phần cảm thán 6 3 4 5 8 9 7 1 2 10 0 Đặt câu có chứa thành phần tình thái nhất định Nhất định, mình sẽ đạt học sinh giỏi 6 3 4 7 1 2 5 8 9 10 0 6 3 4 7 1 2 5 8 9 10 0 Thành phần tình thái chắc chắn được dùng để thể hiện thái độ tin cậy cao hay thấp? Thái độ tin cậy cao Thành phần tình thái được dùng để thể hiện độ tin cậy.. .Các thành phần biệt lập I Thành phần tình thái: II Thành phần cảm thán: Tiết 98: 1 Bi tp: - ồ, sao mà độ ấy vui thế 2 Nhận xét: - Trời ơi, chỉ còn có năm phút! + ồ: cm xỳc ngạc nhiên, vui sướng - ồ, trời ơi: không chỉ + Trời ơi: cảm xúc tiếc sự vật, sự việc, m chỉ thể rẻ hiện tâm trạng, cảm xúc Cỏc t in mu trong cỏc = >thành phần cm thỏn : của ngườicú ch s vt hay... trỡnh t tng dn tin cy ( hay chc chn) Chc l, dng nh, chc chn, cú l, chc hn, hỡnh nh, cú v nh ỏp ỏn: hỡnh nh, dng nh, cú v nh cú l chc l chc hn chc chn Các thành phần biệt lập I Thành phần tình thái: II Thành phần cảm thán: III Luyện tập: Tiết 101: Bài tập 3: Hãy cho biết, trong số những từ có thể thay thế cho nhau trong câu sau đây, với từ nào người nói phải chịu trách nhiệm cao nhất về độ tin cậy... vui, buồn, mừng, giận ) Không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu Hướng dẫn về nhà - Bi c: học thuộc ghi nhớ và hoàn chỉnh các bài tập - Bi mi: soạn bài Ngh lun v mt s vic,hin tng i sng *Yêu cầu: ọc trước vn bản Bệnh lề mề, trả lời các câu hỏi trong phần tỡm hiểu ... Tại sao tác giả (Nguyễn Quang Sáng) lại chọn từ chắc? Với lòng mong nhớ của anh, chắc (2) hỡnh như (3) chắc chắn (1) Anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh III Luyện tập: Bài tập 3: chắc Với lòng mong nhớ của anh, (2) hỡnh như (3) chắc chắn (1) Anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh Đáp án: chắc chắn: có độ tin cậy cao nhất hình như: có độ . *Kết luận: - Thành phần tình thái - Thành phần tình thái - Thành phần cảm thán - Thành phần cảm thán => thành phần biệt lập => thành phần biệt lập *. Ta gọi đó là trong câu. Ta gọi đó là thành phần biệt lập. thành phần biệt lập. Các thành phần biệt lập I. Thành phần tình thái: a.Với lòng mong nhớ của