ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM ––––––––––––––––– NGUYỄN XUÂN GIANG ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VI PHẠM HÀNH CHÍNH TRONG SỬ DỤNG ĐẤT NƠNG NGHIỆP CỦA HỘ GIA ĐÌNH, CÁ NHÂN TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN VĨNH TƢỜNG, TỈNH VĨNH PHÚC GIAI ĐOẠN 2008 - 2012 Chuyên ngành: Quản lý đất đai Mã số: 60 85 01 03 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Khắc Thái Sơn THÁI NGUYÊN - 2013 Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Những số liệu, kết nghiên cứu luận văn trung thực chưa sử dụng để bảo vệ học vị khác Mọi giúp đỡ cho việc thực luận văn có lời cảm ơn thơng tin trích dẫn luận văn rõ nguồn gốc Tác giả luận văn Nguyễn Xuân Giang Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ ii LỜI CẢM ƠN Trong q trình nghiên cứu hồn thành luận văn này, nhận quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình ý kiến đóng góp q báu nhiều tập thể, cá nhân Lời đầu tiên, xin chân thành cảm ơn thầy giáo PGS.TS Nguyễn Khắc Thái Sơn, giảng viên Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên trực tiếp hướng dẫn suốt thời gian thực đề tài Tơi xin cảm ơn góp ý chân thành thầy giáo, cô giáo Khoa Tài nguyên Mơi trường, phịng Quản lý Đào tạo Sau đại học, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên quan tâm tạo điều kiện thuận lợi trình thực đề tài Tôi xin cảm ơn Ban lãnh đạo phòng, trung tâm thuộc Sở Tài nguyên Mơi trường tỉnh Vĩnh Phúc; UBND huyện Vĩnh Tường; phịng Tài nguyên Môi trường huyện Vĩnh Tường đồng nghiệp tạo điều kiện giúp đỡ trình thu thập số liệu nghiên cứu thực đề tài Cuối tơi xin cảm ơn gia đình, người thân bạn bè quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho tơi q trình thực đề tài./ Tác giả luận văn Nguyễn Xuân Giang Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ iii MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục từ, cụm từ viết tắt vi Danh mục bảng vii Danh mục hình viii MỞ ĐẦU 1 Đặt vấn đề Mục tiêu đề tài Những đóng góp nghiên cứu Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU 1.1 Cơ sở khoa học đề tài 1.1.1 Cơ sở lý luận đề tài 1.1.2 Một số văn pháp lí liên quan đến đề tài 1.2 Khái quát vi phạm xử lý vi phạm lĩnh vực đất đai 1.2.1 Khái niệm vi phạm pháp luật 1.2.2 Khái niệm vi phạm hành 1.2.3 Khái niệm, đặc điểm loại hành vi vi phạm hành lĩnh vực đất đai 1.2.4 Một số quy định pháp luật xử lý vi phạm hành lĩnh vực đất đai 14 1.3 Sơ lược tình hình vi phạm xử lý vi phạm đất đai nước tỉnh Vĩnh Phúc 24 1.3.1 Sơ lược tình hình sử dụng đất nước 24 1.3.2 Tình hình vi phạm xử lý vi phạm hành đất đai tỉnh Vĩnh Phúc 26 Chƣơng 2: ĐỐI TƢỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 32 2.1 Đối tượng phạm vi nghiên cứu 32 2.1.1 Đối tượng nghiên cứu 32 Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ iv 2.1.2 Phạm vi nghiên cứu 32 2.2 Thời gian địa điểm nghiên cứu 32 năm 2013 32 2.2.2 Địa điểm nghiên cứu: Nghiên cứu tiến hành huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc hồn thiện trường Đại học Nơng Lâm Thái Nguyên 32 2.3 Nội dung nghiên cứu 32 2.4 Phương pháp nghiên cứu 34 34 2.4.2 Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp 34 2.4.3 Phương pháp tổng hợp, xử lí, đánh giá phân tích số liệu 35 35 Chƣơng 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 36 3.1 Sơ lược tình hình huyện vĩnh tường 36 3.1.1 Sơ lược điều kiện tự nhiên huyện Vĩnh Tường 36 3.1.2 Sơ lược điều kiện kinh tế-xã hội huyện Vĩnh Tường 38 3.1.3 Sơ lược trạng sử dụng đất thực trạng công tác quản lý đất đai huyện Vĩnh Tường 40 3.1.4 Nhận xét chung điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội công tác quản lý đất đai địa bàn huyện Vĩnh Tường 41 3.2 Đánh giá thực trạng vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp địa bàn huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008 - 2012 43 3.2.1 Đánh giá thực trạng vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008-2012 theo thời gian 44 3.2.2 Đánh giá thực trạng vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008-2012 theo không gian 46 3.2.3 Đánh giá thực trạng vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp địa bàn huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008-2012 theo hình thức vi phạm 49 Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ v 3.2.4 Đánh giá hiểu biết người dân vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp 51 3.2.5 Đánh giá chung thực trạng vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008-2012 55 3.3 Đánh giá kết xử lý vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp địa bàn huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008-2012 57 3.3.1 Đánh giá kết xử lý vi phạm theo thời gian 57 3.3.2 Đánh giá kết xử lý vi phạm theo không gian 59 3.3.3 Đánh giá kết xử lý vi phạm theo hình thức vi phạm 61 3.3.4 Đánh giá hiểu biết người dân xử lý vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp 62 3.3.5 Đánh giá ảnh hưởng vi phạm xử lý vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp đến công tác quản lý đất đai 65 3.3.6 Đánh giá chung kết xử lý vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008-2012 67 3.4 Nguyên nhân vi phạm, khó khăn giải quyết, giải pháp hạn chế xử lí vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp huyện Vĩnh Tường 70 3.4.1 Nguyên nhân dẫn đến vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp địa bàn huyện Vĩnh Tường 70 3.4.2 Khó khăn, hạn chế việc xử lý vi phạm 71 3.4.3 Đề xuất số giải pháp nhằm ngăn ngừa, hạn chế đẩy mạnh xử lý vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp địa bàn huyện Vĩnh Tường 72 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 74 Kết luận 74 Đề nghị 75 TÀI LIỆU THAM KHẢO 76 Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ vi DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT - Đvt : Đơn vị tính - GCNQSDĐ : Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất - HĐND : Hội đồng nhân dân - KT-XH : Kinh tế xã hội - Q.L : Quốc lộ - Stt : Số thứ tự - SDĐNN : Sử dụng đất nông nghiệp - T.P : Thành phố - T.T : Thị trấn - UBND : Uỷ ban nhân dân - VPHC : Vi phạm hành Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 3.1 Diện tích, cấu số loại đất 40 Bảng 3.2: Thống kê trường hợp vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp theo thời gian 44 Bảng 3.3: Thống kê trường hợp vi phạm theo không gian 46 Bảng 3.4: Thống kê trường hợp vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp theo vùng 47 Bảng 3.5: Thống kê trường hợp vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp theo hình thức vi phạm 49 Bảng 3.6: Đánh giá hiểu biết nguyên nhân dẫn đến vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp 52 Bảng 3.7: Đánh giá hiểu biết hành vi vi phạm hành thẩm quyền quy định hành vi vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp 53 Bảng 3.8: Đánh giá hiểu biết mức độ hậu hành vi vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp 54 Bảng 3.9: Đánh giá chung hiểu biết người dân vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp 56 Bảng 3.10: Thống kê kết xử lý vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp theo thời gian 57 Bảng 3.11: Thống kê kết xử lý vi phạm theo không gian 59 Bảng 3.12: Thống kê kết xử lý vi phạm theo vùng 60 Bảng 3.13: Thống kê kết xử lý vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp theo hình thức vi phạm 61 Bảng 3.14: Đánh giá hiểu biết mức xử lý hành vi vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp 63 Bảng 3.15: Đánh giá hiểu biết thẩm quyền xử lý hành vi vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp 65 Bảng 3.16: Đánh giá tình trạng ảnh hưởng của vi phạm, xử lý vi phạm đến công tác quản lý đất đai sở 66 Bảng 3.17: Hình thức xử lý số trường hợp vi phạm 68 Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ viii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 3.1 Số trường hợp vi phạm theo thời gian từ năm 2008-2012 45 Hình 3.2 Diện tích đất vi phạm theo thời gian từ năm từ năm 2008-2012 45 Hình 3.3 Số trường hợp vi phạm tính theo Vùng 48 Hình 3.4 Diện tích đất vi phạm tính theo Vùng 48 Hình 3.5 Số trường hợp vi phạm tính theo hình thức vi phạm (%) 50 Hình 3.6 Diện tích đất vi phạm tính theo hình thức vi phạm (%) 50 Hình 3.7 Số trường hợp vi phạm bị xử lý tính theo thời gian 58 Hình 3.8 Diện tích đất vi phạm bị xử lý tính theo thời gian 58 Hình 3.9 Số trường hợp vi phạm bị xử lý tính theo vùng 60 Hình 3.10 Diện tích đất vi phạm bị xử lý tính theo vùng 60 Hình 3.11 Số trường hợp vi phạm bị xử lý tính theo hình thức vi phạm 62 Hình 3.12 Diện tích đất vi phạm bị xử lý tính theo hình thức vi phạm 62 Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ MỞ ĐẦU Đặt vấn đề Đất đai tài nguyên thiên nhiên vô quý giá, tư liệu sản xuất đặc biệt, nguồn nội lực nguồn vốn to lớn đất nước, nơi đó, người xây dựng nhà cửa, cơng trình kiến trúc; nơi diễn hoạt động văn hóa; phân bổ vùng kinh tế, khu dân cư; thành cách mạng dân tộc; sở để phát triển hệ sinh thái, tạo nên mơi trường, trì sống người sinh vật Đối với nước ta phát triển lên từ nông nghiệp, với đa số người dân sống nghề làm nông nghiệp, bên cạnh việc khai thác sử dụng đất mục đích, tiết kiệm, có hiệu bền vững, phát huy tối đa tiềm năng, nguồn lực từ đất cơng tác đầu tư mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng bảo vệ đất canh tác nông nghiệp, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia đã, tiếp tục nhiệm vụ cần thiết cấp bách Đất đai có vai trị quan trọng vậy, nên Đảng Nhà nước ta luôn quan tâm, tăng cường quản lý nhà nước đất đai Một biện pháp hữu hiệu Nhà nước trọng để nâng cao hiệu lực, hiệu quản lý nhà nước đất đai xử lý VPHC đất đai, bước lập lại trật tự quản lý, sử dụng đất đai theo quy định pháp luật Tuy nhiên, thời gian qua VPHC đất đai nói chung VPHC SDĐNN nói riêng diễn biến phúc tạp hàng ngày, hàng nhiều nơi, gây khó khăn cho quản lý nhà nước đất đai, gây xúc cho số đông người sử dụng đất tơn trọng pháp luật đất đai mà cịn ngun nhân dẫn đến tranh chấp, khiếu nại, tố cáo đất đai, tiềm ẩn nhiều nguy gây ổn định an ninh trị trật tự an toàn xã hội Vĩnh Tường huyện đồng tỉnh Vĩnh Phúc, đất chật, người đông, nhân dân sống chủ yếu nghề nông Trong năm vừa qua huyện khai thác tương đối tốt nguồn lực từ đất đai cho phát triển KT-XH, Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 64 VPHC SDĐNN) Tuy nhiên mức độ nhận thức không đồng vùng huyện, vùng phía Nam vùng phía Bắc người dân có hiểu biết tốt vùng Giữa vùng mức độ nhận thức người dân tiêu khác khác Cá biệt vùng Giữa có 02 tiêu số người hỏi có câu trả lời đạt từ 10,53% đến 23,68% (chỉ tiêu hiểu biết cách áp dụng hình thức xử lý VPHC SDĐNN tiêu hiểu biết hình thức phạt tiền xử lý VPHC SDĐNN) - Hai là, đánh giá hiểu biết thẩm quyền xử lý hành vi VPHC SDĐNN, thể tiêu: Đánh giá hiểu biết chung thẩm quyền xử phạt hành vi VPHC; đánh giá hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp xã phạt tiền hành vi VPHC; đánh giá hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp xã tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm xử lý hành vi VPHC; đánh giá hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp xã tịch thu lợi ích có VPHC xử lý hành vi VPHC đánh giá hiểu biết thẩm quyền phạt tiền Chủ tịch UBND cấp huyện xử lý hành vi VPHC Kết điều tra cho thấy nhận thức người dân thẩm quyền xử lý hành vi VPHC SDĐNN hầu hết tiêu đạt 50% số người hỏi có câu trả lời đúng, nhiên nội dung đánh giá hiểu biết mức xử lý hành vi VPHC SDĐNN nội dung đánh giá hiểu biết thẩm quyền xử lý hành vi VPHC SDĐNN nhận thức người dân khơng đồng vùng, vùng phía Nam nơi nhận thức người dân tốt hai vùng cịn lại Có số tiêu như: hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp huyện phạt tiền VPHC SDĐNN tiêu hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp xã phạt tiền VPHC SDĐNN số người có câu trả lời vùng phía Bắc vùng Giữa khơng đạt 50% Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 65 Bảng 3.15: Đánh giá hiểu biết thẩm quyền xử lý hành vi vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp Đvt: Tỉ lệ trả lời (%) Stt Chỉ tiêu Vùng phía Bắc Vùng Hiểu biết chung thẩm quyền 56,1 89,47 xử phạt VPHC SDĐNN Hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp xã phạt tiền 36,59 65,79 VPHC SDĐNN Hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp xã tịch thu tang 87,80 65,79 vật, phương tiện vi phạm xử lý VPHC SDĐNN Hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp xã tịch thu lợi 90,24 52,63 ích có VPHC SDĐNN Hiểu biết thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp huyện phạt tiền 39,02 44,74 VPHC SDĐNN Tổng cộng 61,95 63,68 (Nguồn: Số liệu điều tra sơ cấp) Vùng phía Nam Trung bình vùng 82,50 76,02 72,50 58,29 90,0 81,2 75,00 72,63 90,0 57,92 82,0 69,21 3.3.5 Đánh giá ảnh hưởng vi phạm xử lý vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp đến công tác quản lý đất đai VPHC SDĐNN hành vi trái pháp luật người sử dụng đất cần phải xử lý theo quy định pháp luật Xử lý VPHC SDĐNN nhiệm vụ thường xuyên quan chức năng, người có thẩm quyền theo quy định pháp luật Tình trạng vi phạm Luật đất đai xảy phổ biến Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 66 chưa xem xét, xử lý nhiều, thiếu cương “Tình trạng gây khó khăn cơng tác quản lý đất đai; ảnh hưởng đến trình phát triển kinh tế xã hội, giữ ổn định tình hình an ninh trị địa bàn phần làm giảm lòng tin cán nhân dân vào cấp ủy đảng, quyền sở” [ 13, tr.2 ] Bảng 3.16: Đánh giá tình trạng ảnh hƣởng của vi phạm, xử lý vi phạm đến công tác quản lý đất đai sở Tổng số ngƣời Stt Chỉ tiêu đƣợc vấn (ngƣời) Ảnh hƣởng nhiều Ảnh hƣởng Không không ảnh nhiều (hoặc hƣởng (hoặc khơng (hoặc nghiêm nghiêm bình trọng) trọng) thƣờng) (%) (%) (%) Nhận định tình trạng VPHC 119 7,56 44,54 SDĐNN sở Nhận định ảnh hưởng VPHC SDĐNN đến 119 27,73 51,26 công tác quản lý đất đai Nhận định ảnh hưởng xử lý VPHC SDĐNN 119 7,65 49,58 đến công tác quản lý đất đai (Nguồn: Số liệu điều tra sơ cấp) Khơng có câu trả lời (%) 37,82 10,08 12,61 8,4 23,53 9,24 Hiện địa bàn huyện Vĩnh Tường chưa có quan, tổ chức, cá nhân thực đánh giá toàn diện ảnh hưởng vi phạm xử lý VPHC Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 67 SDĐNN đến công tác quản lý nhà nước đất đai (như đánh giá thời gian, kinh phí phải bỏ để kiểm tra, phát xử lý trường hợp vi phạm, thiệt hại người sử dụng đất vi phạm bị xử lý ) Trong khuân khổ luận văn đánh giá nhận định người dân tình trạng vi phạm, ảnh hưởng vi phạm xử lý vi phạm đến công tác quản lý đất đai thông qua kết điều tra Kết điều tra cho thấy đa số người dân có quan tâm đến tình trạng vi phạm ảnh hưởng hành vi vi phạm kết xử lý hành vi VPHC SDĐNN địa bàn đến công tác quản lý đất đai Phần lớn ý kiến hỏi cho tình trạng vi phạm địa bàn khơng nghiêm trọng ảnh hưởng vi phạm, ảnh hưởng xử lý vi phạm đến công tác quản lý đất đai khơng nhiều cho thấy vai trị, trách nhiệm quyền sở việc kiểm tra, phát xử lý vi phạm chưa lớn, chưa làm hết trách nhiệm theo quy định pháp luật, công tác quản lý nhà nước đất đai bị buông lỏng 3.3.6 Đánh giá chung kết xử lý vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008-2012 - Đánh giá kết xử lý vi phạm: Kết xử lý hành vi VPHC SDĐNN địa bàn huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008-2012 theo kết điều tra, thống kê nêu trên, số lượng trường hợp vi phạm, diện tích đất vi phạm nhiều song xử lý lại đạt thấp số trường hợp vi phạm diện tích đất vi phạm Xử lý vi phạm đạt 13,99% (100/715 trường hợp) số trường hợp vi phạm đạt tỷ lệ 9,65% (12.516,6/129.699,8m2) diện tích đất vi phạm; trung bình năm xử lý khoảng 20 trường hợp với diện tích đất vi phạm bị xử lý 2.500m2 Nhiều xã, thị trấn có vi phạm (08/20 xã, thị trấn) song không xử lý trường hợp nào; bên cạnh số xã có số lượng trường Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 68 hợp vi phạm nhiều, diện tích đất vi phạm lớn song không xử lý xử lý trường hợp vi phạm xã Kim Xá, xã Đại Đồng, xã Lũng Hịa điều nói lên “ hạn chế, yếu lĩnh vực xử lý vi phạm Luật đất đai ,, [13, tr.1] quyền sở khó khăn, “phức tạp, nhạy cảm ’’ [20, tr.1] cơng tác quản lý, sử dụng tài ngun nói chung tài nguyên đất đai nói riêng Về hồ sơ xử lý vi phạm, qua nghiên cứu 70 hồ sơ xử lý vi phạm xã, thị trấn ( An Tường, Chấn Hưng, Nghĩa Hưng, Tân Tiến, Lũng Hòa T.T Thổ Tang) phịng Tài ngun Mơi trường huyện cung cấp với hình thức vi phạm chủ yếu lấn, chiếm đất đai sử dụng đất sai mục đích, kết hình thức xử lý sau: Bảng 3.17: Hình thức xử lý số trƣờng hợp vi phạm Stt Loại hình vi phạm Lập biên VPHC định đình VPHC tự giác tháo dỡ Số trƣờng hợp vi phạm bị xử lý Diện tích vi phạm bị xử lý (m2) 25 2.570,3 cơng trình vi phạm Quyết định xử phạt VPHC 23 2.398,3 Áp dụng biện pháp khắc phục hậu 11 2.460,2 Cưỡng chế thi hành định xử 705,5 110 70 8.244,3 phạt VPHC Cưỡng chế thi hành định áp dụng biện pháp khắc phục hậu Tổng Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 69 Như vậy, xử lý vi VPHC SDĐNN địa bàn huyện Vĩnh Tường có đủ hình thức, mức độ từ đơn giản đến phức tạp, khơng trường hợp phải xử lý biện pháp cưỡng chế hành Ví dụ trường hợp VPHC sử dụng đất nông nghiệp ông Đào Văn Huy thôn Bắc Cường, thị trấn Thổ Tang Ông Huy xác định có hành vi vi phạm sử dụng đất khơng mục đích (xây dựng cơng trình trái phép đất nơng nghiệp với diện tích 22,6m2) Từ thời điểm phát ơng Huy có hành vi vi phạm (ngày 25 tháng năm 2009) cán địa thị trấn có báo cáo, sở UBND thị Thổ Tang đạo kiểm tra, xác minh tiến hành lập biên VPHC, định xử phạt VPHC đồng thời đình xây dựng cơng trình trái phép theo quy định pháp luật song ông Huy không chấp hành với lý đất gia đình chật chội nên phải xây dựng cơng trình tạm để Sau thời gian tun truyền vận động khơng có kết quả, ngày 16 tháng 11 năm 2009 Chủ tịch UBND thị trấn Thổ Tang định cưỡng chế hành tháo dỡ cơng trình vi phạm trả lại trạng đất ban đầu trước vi phạm Về thành phần hồ sơ hồ sơ xử lý vi phạm, hình thức văn hồ sơ, mức xử phạt, thẩm quyền xử phạt, biện pháp khắc phục hậu trường hợp vi phạm bị xử lý hình thức cưỡng chế hành lập đầy đủ theo quy Nghị định số 182/2004/NĐ-CP ngày 29 tháng 10 năm 2004 Chính phủ (đối với hồ sơ xử lý vi phạm từ trước ngày 01 tháng 01 năm 2010) Nghị định số 105/2009/NĐ-CP ngày 11 tháng 11 năm 2009 Chính phủ hồ sơ xử lý vi phạm sau ngày 01/01/2010 - Đánh giá nhận thức người dân xử lý VPHC SDĐNN: Kết điều tra cho thấy hiểu biết chung người dân xử lý VPHC đạt khá, nhiên đánh giá hiểu biết người dân Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 70 VPHC hiểu biết người dân xử lý VPHC không đồng đều, thống vùng địa bàn huyện tiêu chí hỏi Về nhận thức xử lý vi phạm người dân vùng Giữa thấp vùng lại, nhận thức quy định chung tốt nhận thức sâu quy định cụ thể xử lý VPHC Điều cho thấy công tác tuyên truyền quy định pháp luật xử lý VPHC lĩnh vực đất đai quyền đến người dân chưa thực có hiệu Kết xử lý trường hợp VPHC SDĐNN chưa đủ sức răn đe, chưa tạo nên mối quan tâm nhiều có tính chất bắt buộc người dân phải quan tâm, tìm hiểu chấp hành quy định pháp luật có liên quan 3.4 Nguyên nhân vi phạm, khó khăn giải quyết, giải pháp hạn chế xử lí vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp huyện Vĩnh Tƣờng 3.4.1 Nguyên nhân dẫn đến vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp địa bàn huyện Vĩnh Tường - Nguyên nhân chủ quan: Cấp ủy đảng, quyền số xã cịn thiếu tập trung đạo, công tác quản lý nhà nước đất đai cịn bị bng lỏng; chưa làm tốt công tác vận động tuyên truyền, chưa quan tâm mức đến hộ dân có nhu cầu đất để có kế hoạch giao đất ở; chưa có biện pháp mạnh để xử lý trường hợp vi phạm luật đất đai Một phận người sử dụng đất thiếu ý thức, cố tình vi phạm Luật đất đai mà chưa quan có thẩm quyền xem xét xử lý quy định pháp luật Các xã có nhiều trường hợp vi phạm Kim Xá, Đại Đồng, Chấn Hưng, Lũng Hòa cán chủ chốt thường xuyên thay đổi, cán làm cơng tác chun mơn trình độ, lực cịn nhiều hạn chế, thiếu tinh thần trách nhiệm chí có trường hợp vi phạm pháp luật đất đai bị xử lý Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 71 Nguyên nhân khách quan: Một số quy định pháp luật đất đai hành bất cập, chưa thực phù hợp tình hình thực tế quy định chuyển đổi mục đích sử dụng đất, quy định xử lý VPHC Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất xây dựng cấp huyện, cấp xã theo quy định pháp luật song chất lượng, hiệu sử dụng chưa cao Chỉ đạo cấp xử lý vi phạm cịn thiếu cương quyết, chưa triệt để 3.4.2 Khó khăn, hạn chế việc xử lý vi phạm Một là, khó khăn, hạn chế cơng tác tun truyền, phổ biến pháp luật xử lý hành vi vi phạm quản lý, sử dụng đất đai Hiện UBND xã, thị trấn có tủ sách pháp luật, Bưu điện văn hóa xã cung cấp văn pháp luật, sách, báo cho người dân có nhu cầu đọc, nghiên cứu song mơ hình bộc lộ nhiều hạn chế, không đạt yêu cầu đề ban đầu Tuyên truyền, phổ biến pháp luật hệ thống truyền xã, thị trấn chất lượng không cao; cán sở trực tiếp tuyên truyền, vận động nhiều trường hợp chưa nắm vững pháp luật, thiếu tôn trọng nhân dân Hai là, thiếu quan tâm lãnh đạo, đạo cấp ủy đảng; buông lỏng quản lý quyền thiếu tinh thần trách nhiệm phận cán làm công tác quản lý đất đai cấp huyện, cấp xã góp phần dẫn đến tình trạng vi phạm nhiều mà xử lý ít, chí khơng xử lý vi phạm Khơng trường hợp người có trách nhiệm xử lý vi phạm ngại va trạm, né tránh, đùn đẩy xử lý nửa vời vi phạm không quy định hành pháp luật Một phận cán làm công tác quản lý đất đai từ huyện đến sở trình độ lực yếu kém, hướng dẫn không đầy đủ, không đúng; tham mưu không kịp thời, không khách quan, không pháp luật cho quyền xử lý trường hợp vi phạm, gây nhiều khó khăn cơng tác quản lý đất đai, ảnh hưởng đến lòng tin nhân dân vào quyền Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 72 Ba là, Một phận người sử dụng đất khơng chấp hành quy định, chí cố tình có hành vi VPHC SDĐNN Mặt trái chế thị trường tác động, ảnh hưởng đến nhiều người sử dụng đất nơng nghiệp, có cán bộ, đảng viên bất chấp quy định pháp luật, khơng quan tâm lợi ích đáng người khác cố tình vi phạm pháp luật đất đai nhiều hình thức lấn, chiếm đất đai; sử dụng đất sai mực đích; chuyển đổi, chuyển nhượng đất đai không thực đúng, đầy đủ thủ tục hành theo quy định pháp luật với mục đích tìm kiếm lợi ích kinh tế cao từ đất Tất hành vi vi phạm làm xáo trộn trật tự quản lý đất đai, tạo thiếu công xã hội, tiềm ẩn nhiều nguy gây ổn định tình hình an ninh trị trật tự an toàn xã hội địa bàn 3.4.3 Đề xuất số giải pháp nhằm ngăn ngừa, hạn chế đẩy mạnh xử lý vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp địa bàn huyện Vĩnh Tường - Tiếp tục tăng cường lãnh đạo Huyện ủy Vĩnh Tường công tác quản lý nhà nước đất đai nói chung xử lý VPHC SDĐNN nói riêng sở tổng kết, rút kinh nghiệm tiếp tục đạo thực Nghị 03-NQ/HU [13] triển khai thực tốt Chương trình hành động số 13-CTr/HU [14] Huyện ủy Vĩnh Tường; - Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đất đai đến tầng lớp nhân dân theo hướng thực chất hiệu quả, phù hợp tình hình thực tế địa bàn huyện; - Nâng cao trình độ đội ngũ cán làm công tác quản lý đất đai Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng sử dụng cán chuyên sâu xử lý vi phạm pháp luật đất đai nói chung VPHC SDĐNN nói riêng cấp huyện khắc phục kịp thời hạn chế lực, trình độ chun Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 73 môn, tinh thần trách nhiệm số cán địa xã, thị trấn mà trước hết sở có nhiều vi phạm song không xử lý xử lý không đến nơi, đến chốn đồng thời xử lý kiên quyết, nghiêm minh cán có hành vi vi phạm pháp luật, tiếp tay cho vi phạm pháp luật đất đai; - Tăng cường đầu tư khoa học công nghệ, sở vật chất cho cơng tác địa chính; bước đại hoá hệ thống quản lý địa cơng nghệ tin học sở bước xây dựng sở liệu đất đai kết hợp với sở liệu đất đai cấp theo quy định Bộ Tài nguyên Môi trường, đồng thời tạo điều kiện thời gian kinh phí cho cán theo học lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, ngoại ngữ, tin học để họ khai thác hiệu thiết bị công nghệ thông tin trang bị; - Thực tốt quy định pháp luật đất đai, quan tâm nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; trước mắt rà soát, bổ sung quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2020 theo hướng bố trí quỹ đất dãn dân, đất phục vụ sản xuấ, kinh doanh, dịch vụ phi nông nghiệp cách hợp lý Thực tốt việc thống kê, kiểm kê đất đai xây dựng đồ trạng sử dụng đất, đồ địa chính, đẩy nhanh tiến độ để phấn đấu cấp xong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (cấp đổi cho phù hợp hệ thống đồ mới) góp phần hạn chế vi phạm; - Tăng cường kiểm tra, tra, giám sát hoạt động quản lý, sử dụng đất đai; đẩy mạnh xử lý trường hợp VPHC đất đai theo hướng: vi phạm pháp luật đất đai phải bị xử lý nghiêm minh, kiên chống hành vi bao che, nương nhẹ, nể nang người vi phạm pháp luật đất đai hình thức Triệt để tuân thủ trình tự, thủ tục xử lý vi phạm hành theo quy định pháp luật Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 74 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ Kết luận Vĩnh tường với điều kiện tự nhiên, kinh tế-xã hội thuận lợi cho phát triển nông nghiệp ngành công nghiệp thân thiện với môi trường Trong năm vừa qua công tác quản lý, sử dụng đất đai có nhiều chuyển biến tích cực, song cịn hạn chế, thiếu xót cần chấn chỉnh, khắc phục; lĩnh vực xử lý vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp hộ gia đình, cá nhân Kết điều tra, nghiên cứu cho thấy giai đoạn từ năm 2008 đến năm 2012 địa bàn huyện Vĩnh Tường có 715 trường hợp VPHC SDĐNN với diện tích 129.699,8m2 Vi phạm xảy diện rộng có tất năm, năm sau cao năm trước Hình thức vi phạm phát chủ yếu là: Lấn, chiếm đất đai; sử dụng đất sai mục đích; chuyển nhượng đất nơng nghiệp không quy định pháp luật gây cản trở cho việc sử dụng đất người khác Bên cạnh cơng tác xử lý VPHC cịn gặp nhiều khó khăn, hạn chế, yếu kém; vi phạm bị xử lý đạt thấp, nhiều xã vi phạm xảy nhiều song kết xử lý ít; hình xử xử lý vi phạm chủ yếu lập biên VPHC định đình VPHC yêu cầu tự giác tháo dỡ cơng trình vi phạm…dẫn đến chưa đủ sức răn đe, hạn chế vi phạm Nhận thức người dân vi phạm xử lý VPHC SDĐNN không đồng vùng huyện chưa có tính chất bắt buộc Một số người dân thiếu quan tâm chưa có nhìn tích cực kết xử lý vi phạm Tình hình cho thấy tình trạng VPHC SDĐNN hộ gia đình, cá nhân địa bàn huyện đến mức báo động, gây khó khăn cho cơng tác quản lý đất đai, tạo công xã hội, tiểm ẩn nhiều nguy dẫn đến ổn định an ninh trị trật tự an tồn xã hội địa bàn không xem xét, xử lý cách đồng bộ, kiên pháp luật Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 75 Đề nghị - Tỉnh ủy, UBND tỉnh quan chuyên môn tỉnh Vĩnh Phúc tiếp tục tăng cường lãnh đạo, đạo, hướng dẫn, kiểm tra việc thực nhiệm vụ quản lý đất đai địa phương có việc thực nghiêm túc Nghị 02-NQ/TU [21] Chỉ thị số 10/CT-UBND [28]; - Huyện Vĩnh Tường cần đẩy mạnh, sớm hoàn thành cơng tác lập đồ địa chính quy gắn với hồn thiện hồ sơ địa chính, cấp mới, cấp đổi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nhân dân Thực nghiêm túc quy hoạch sử dụng đất phê duyệt, quan tâm mức nhu cầu đất ở; đất sản xuất, kinh doanh phi nông nghiệp phát triển kinh tế trang trại theo quy định pháp luật phù hợp điều kiện phát triển kinh tế-xã hội địa bàn; - VPHC SDĐNN hộ gia đình, cá nhân địa bàn huyện Vĩnh Tường diễn biến phức tạp gây xúc xã hội, ảnh hưởng trực tiếp đến công tác quản lý đất đai cấp ủy đảng, quyền từ huyện đến sở cần kiên xử lý pháp luật nhằm lập lại trật tự kỷ cương quản lý đất đai, lấy lại lòng tin nhân dân./ Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 76 TÀI LIỆU THAM KHẢO Ban Chấp hành Trung ương Đảng (2003), Nghị hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX tiếp tục đổi sách, pháp luật đất đai thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước, Hà nội Bộ Tài nguyên & Môi trường (2012), Báo cáo Tổng kết thi hành Luật đất đai năm 2013 định hướng sửa đổi Luật đất đai, Hà Nội Bộ Tài nguyên & Môi trường, Thông tư số 06/2007/TT-BTNMT ngày 15/6/2007 hướng dẫn thực số điều Nghị định số 84/2007/NĐCP ngày 25/5/2007 Chính phủ, Hà Nội Bộ Tài nguyên & Môi trường, Thông tư số 16/TT-BTNMT ngày 26/8/2010 quy định trình tự, thủ tục cưỡng chế thi hành định xử phạt vi phạm hành lĩnh vực đất đai, Hà Nội Chi cục Thống kê huyện Vĩnh Tường (2012), Niên giám thống kê 2012, Vĩnh Tường Chính phủ, Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 thi hành Luật Đất đai, Hà Nội Chính phủ, Nghị định số 182/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 xử phạt vi phạm hành lĩnh vực đất đai, Hà Nội Chính phủ, Nghị định số 37/2005/NĐ - CP ngày 18/3/2005 Quy định thủ tục áp dụng biện pháp cưỡng chế thi hành định xử phạt vi phạm hành chính, Hà Nội Chính phủ, Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 Quy định bổ sung việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực quyền sử dụng đất, trình tự thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Nhà nước thu hồi đất giải khiếu nại đất đai, Hà Nội Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 77 10 Chính phủ, Nghị định số 128/2008/NĐ-CP ngày 16/12/2008 Quy định chi tiết thi hành số điều Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành năm 2002 Pháp lệnh sửa đổi, bổ xung số điều Pháp lệnh Xử lý vi phạm hành năm 2008, Hà Nội 11 Chính phủ, Nghị định số 105/2009/NĐ-CP ngày 11/11/2009 xử phạt vi phạm hành lĩnh vực đất đai, Hà Nội 12 Chính phủ, Nghị định số 42/2012/NĐ-CP ngày 11/5/2012 quản lý, sử dụng đất trồng lúa, Hà Nội 13 Huyện ủy Vĩnh Tường (2007), Nghị số 03-NQ/HU ngày 05/7/2007 Huyện ủy Vĩnh Tường Tăng cường lãnh đạo cấp ủy đảng quản lý đất đai, Vĩnh Tường 14 Huyện ủy Vĩnh Tường (2013), Chương trình hành động Huyện ủy Vĩnh Tường thực Nghị số 19-NQ/TW ngày 31/10/2012 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI tiếp tục đổi sách pháp luật đất đai, Vĩnh Tường 15 Quốc hội, Hiến pháp năm 1992, Nxb Dân trí, Hà Nội 16 Quốc hội, Luật Đất đai năm 2003, Nxb Bản đồ, Hà Nội 17 Quốc hội, Luật Xử lý vi phạm hành 2012, Hà nội 18 Nguyễn Khắc Thái Sơn (2008), Bài giảng Pháp luật sách đất đai Thái Nguyên 19 Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Vĩnh Phúc (2011), Báo cáo tổng kết thi hành Luật đất đai 2003 địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, Vĩnh Phúc 20 Sở Tài nguyên Mơi trường tỉnh Vĩnh Phúc (2013), Báo cáo khó khăn vướng mắc công tác thu hồi, bồi thường giải phóng mặt xử lý tình trạng lấn, chiếm đất xây dựng cơng trình trái phép địa bàn tỉnh, Vĩnh Phúc Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ 78 21 Tỉnh ủy Vĩnh Phúc (2012), Nghị số 02-NQ/TU ngày 23/4/2012 Ban Thường vụ Tỉnh ủy Vĩnh Phúc Tăng cường lãnh đạo cấp ủy đảng công tác bảo vệ tài nguyên địa bàn, Vĩnh Phúc 22 Ủy ban thường vụ Quốc hội, Pháp lệnh xử lý VPHC-Hệ thống hóa quy định pháp luật xử phạt VPHC (2007), Nxb Thống kê, Hà nội 23 UBND huyện Vĩnh Tường (2007), Hướng dẫn số nội dung trình tự, thủ tục lập hồ sơ xử lý vi phạm hành lĩnh vực đất đai, Vĩnh Tường 24 UBND huyện Vĩnh Tường (2007), Kế hoạch thực Nghị số 03-NQ/HU ngày 05/7/2007 Ban Chấp hành Đảng huyện Vĩnh Tường tăng cường lãnh đạo cấp ủy Đảng quản lý đất đai, Vĩnh Tường 25 UBND huyện Vĩnh Tường (2013), Báo cáo kết năm thực Nghị 03-NQ/HU ngày 05/7/2007 Ban Chấp hành Đảng huyện khóa XXIII, Vĩnh Tường 26 UBND huyện Vĩnh Tường (2013), Báo cáo kết thực nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội năm 2012, phương hướng nhiệm vụ năm 2013, Vĩnh Tường 27 UBND huyện Vĩnh Tường (2013), Báo cáo thuyết minh tổng hợp Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, Vĩnh Tường 28 UBND tỉnh Vĩnh Phúc (2012), Chỉ thị số 10/CT-UBND ngày 25/5/2012 UBND tỉnh Vĩnh Phúc tăng cường công tác quản lý đất đai địa bàn, Vĩnh Phúc Số hóa trung tâm học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/ ... đất đai địa bàn huyện Vĩnh Tường 41 3.2 Đánh giá thực trạng vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp địa bàn huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008 - 2012 43 3.2.1 Đánh giá thực trạng vi phạm hành. .. phạm hành sử dụng đất nông nghiệp huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008- 2012 theo thời gian 44 3.2.2 Đánh giá thực trạng vi phạm hành sử dụng đất nơng nghiệp huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008- 2012 theo... 3.2.4 Đánh giá hiểu biết người dân vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp 51 3.2.5 Đánh giá chung thực trạng vi phạm hành sử dụng đất nông nghiệp huyện Vĩnh Tường giai đoạn 2008- 2012