1 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM PHẠM MẠNH DUYỆT THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP SỬ DỤNG ĐẤT CĨ HIỆU QUẢ ĐỐI VỚI DIỆN TÍCH ĐẤT ĐÃ GIAO CHO CÁC TỔ CHỨC KINH TẾ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP Thái Nguyên, Năm 2012 Lời cam đoan Tôi xin cam đoan, số liệu kết nghiên cứu Luận văn trung thực chƣa đƣợc sử dụng để bảo vệ bất kỳ học vị Tôi xin cam đoan, giúp đỡ cho việc thực Luận văn đƣợc cảm ơn thơng tin trích dẫn Luận văn đƣợc rõ nguồn gốc./ Tác giả Luận văn Phạm Mạnh Duyệt Lời cảm ơn Để hồn thành Luận văn này, tơi đã nhận đƣợc sƣ̣ giúp đỡ tận tì nh cu:̉ a - GS.TS Nguyễn Thế Đặng, Khoa Tài nguyên và Mô i trƣờng, Trƣờng Đại học Nông lâm - Đại học Thái Nguyên, ngƣời trực tiếp hƣớng dẫn suốt thời gian thực đề tài - Các thầy giáo, cô giáo Khoa Tài nguyên Môi trƣờng K hoa Sau Đại học - Trƣờng Đại học Nông lâm Thái Nguyên và đồng nghiệp - Sở Tài nguyên Môi trƣờng tỉnh Tuyên Quang; Cục Thống kê tỉnh Tuyên Quang; Cục Thuế tỉnh Tuyên Quang, Ủy ban nhân dân thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang; Chi cục Thuế thành phố Tuyên Quang quan liên quan Tôi xin chân thành cảm ơn tới các cá nhân, tập thể và quan nêu đã tận tình giúp đỡ tạo những điều kiện tốt chotôi trình thực Đề tài Một lần nữa xin trân trọng cảm ơn! Tác giả Luận văn Phạm Mạnh Duyệt MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC BẢNG vii DANH MỤC HÌNH VÀ BẢN ĐỒ ix MỞ ĐẦU Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Cơ sở khoa học đề tài 1.1.1 Cơ sở lý luận đề tài 1.1.2 Cơ sở pháp lí đề tài 1.2 Khái quát sách giao đất, cho thuê đất cho tổ chức kinh tế Thế giới Việt Nam 10 1.2.1 Khái quát sách đất đai Thế giới 10 1.2.1.1 Khái quát sách đất đai Trung Quốc 11 1.2.1.2 Khái quát sách đất đai Pháp 14 1.2.1.3 Khái quát sách đất đai Mỹ 15 1.2.2 Khái quát sách giao đất, cho thuê đất Việt Nam 15 1.3 Tình hình sử dụng đất Thế giới nƣớc 18 1.3.1 Tình hình sử dụng đất Thế giới 18 1.3.2 Tình hình sử dụng đất nước 18 1.4 Tình hình sử dụng đất tổ chức Việt Nam 20 1.4.1 Tình hình giao đất, công nhận quyền sử dụng đất tổ chức 23 1.4.2 Tình hình thuê đất tổ chức 24 1.5 Tình hình sử dụng đất tỉnh Tuyên Quang 25 1.5.1 Diện tích đất phân theo nhóm đất 25 1.5.2 Diện tích đất phân theo đơn vị hành 27 1.5.3 Thực trạng sử dụng đất giao, cho thuê tổ chức địa bàn tỉnh Tuyên Quang 28 Chƣơng 2: NỘI DUNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1 Địa điểm, thời gian đối tƣợng nghiên cứu 32 2.2 Nội dung nghiên cứu 32 2.2.1 Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội thành phố Tuyên Quang ảnh hưởng đến sử dụng đất 32 2.2.2 Tình hình sử dụng đất địa bàn thành phố Tuyên Quang 32 2.2.3 Đánh giá thực trạng sử dụng đất giao, cho thuê cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang 32 2.2.4 Đánh giá hiệu sử dụng đất tổ chức kinh tế 32 2.2.5 Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến q trình sử dụng đất giao cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang 33 2.2.6 Định hướng giải pháp sử dụng đất có hiệu đất giao cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang 33 2.3 Phƣơng pháp nghiên cứu 33 2.3.1 Thu thập số liệu thứ cấp 33 2.3.2 Thu thập số liệu sơ cấp tình hình sử dụng đất tổ chức kinh tế 34 2.3.3 Đánh giá thực trạng sử dụng đất phân tích đánh giá 35 2.3.4 Phương pháp xử lý số liệu 35 Chƣơng 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 3.1 Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội thành phố Tuyên Quang ảnh hƣởng đến sử dụng đất 37 3.1.1 Điều kiện tự nhiên 37 3.1.1.1 Vị trí địa lý 37 3.1.1.2 Địa hình, địa mạo 39 3.1.1.3 Khí hậu 39 3.1.1.4 Thủy văn 39 3.1.1.5 Các nguồn tài nguyên 40 3.1.1.6 Thực trạng môi trường thành phố Tuyên Quang 44 3.1.2 Khái quát tình hình kinh tế - xã hội thành phố Tuyên Quang 45 3.1.2.1 Về tăng trưởng kinh tế chuyển dịch cấu kinh tế 46 3.1.2.2 Thực trạng phát triển ngành kinh tế 47 3.1.2.3 Dân số, lao động, việc làm thu nhập 48 3.1.2.4 Thực trạng phát triển đô thị khu dân cư nông thôn 49 3.1.2.5 Thực trạng phát triển sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội 49 3.2 Tình hình sử dụng đất địa bàn thành phố Tuyên Quang 51 3.3 Đánh giá thực trạng sử dụng đất giao, cho thuê tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang 55 3.3.1 Tình hình quản lý, sử dụng đất tổ chức 55 3.3.2 Tình hình giao đất, cơng nhận quyền sử dụng đất tổ chức 56 3.3.3 Tình hình thuê đất tổ chức 57 3.3.4 Tình hình sử dụng đất tổ chức 57 3.3.5 Tình hình giao đất, cho thuê đất tổ chức địa bàn thành phố Tuyên Quang từ năm 2008 đến năm 2011 58 3.3.6 Đánh giá tình hình sử dụng đất tổ chức kinh tế Nhà nước giao đất, cho thuê đất địa bàn thành phố Tuyên Quang 61 3.4 Đánh giá tình hình thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tổ chức kinh tế đƣợc Nhà nƣớc giao đất, cho thuê đất địa bàn thành phố Tuyên Quang… 68 3.4.1 Đánh giá tình hình thu tiền sử dụng đất 68 3.4.2 Đánh giá tình hình thu tiền thuê đất 68 3.5 Phân tích yếu tố ảnh hưởng đến trình sử dụng đất giao cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang 70 3.6 Một số giải pháp sử dụng đất có hiệu đất giao cho thuê đất cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang 71 3.6.1 Giải pháp thể chế sách 71 3.6.2 Giải pháp kinh tế - xã hội 72 3.6.3 Giải pháp kỹ thuật 75 3.6.4 Giải pháp đề xuất xây dựng tiêu chí đánh giá hiệu sử dụng đất cho tổ chức kinh tế 75 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận 81 Kiến nghị 82 TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Hiện trạng sử dụng đất toàn quốc năm 2011 19 Bảng 1.2 Diện tích đất tổ chức phân theo vùng địa lý kinh tế 21 Bảng 1.3 Tổng số tổ chức phân theo loại hình sử dụng 22 Bảng 1.4 Tình hình giao đất, cơng nhận quyền sử dụng đất loại hình tổ chức 24 Bảng 1.5 Hiện trạng sử dụng đất tỉnh Tuyên Quang năm 2011 26 Bảng 1.6 Diện tích đất phân theo đơn vị hành 27 Bảng 1.7 Tổng số tổ chức phân theo loại hình sử dụng địa bàn tỉnh Tuyên Quang 29 Bảng 1.8 Tình hình giao đất, cơng nhận quyền sử dụng đất loại hình tổ chức địa bàn tỉnh Tuyên 30 Bảng 3.1 Hiện trạng sử dụng đất thành phố Tuyên Quang năm 2011 40 Bảng 3.2 Diện tích, dân số theo đơn vị hành thành phố Tuyên Quang năm 2011 46 Bảng 3.3 Giá trị sản xuất tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2008 - 2011 thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang 46 Bảng 3.4 Cơ cấu GDP ngành kinh tế (tính theo giá thực tế) 47 Bảng 3.5 Thực trạng sử dụng đất năm 2011 biến động so với số liệu thống kê đất đai năm 2010 năm 2009 52 Bảng 3.6 Tổng số tổ chức phân theo loại hình sử dụng địa bàn thành phố Tuyên Quang 56 Bảng 3.7 Tình hình giao đất, cơng nhận quyền sử dụng đất loại hình tổ chức địa bàn thành phố Tuyên Quang 57 Bảng 3.8 Kết giao đất tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang giai đoạn 2008 - 2011 59 Bảng 3.9 Kết cho thuê tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang giai đoạn 2008 - 2011 60 Bảng 3.10 Kết cho thuê tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang giai đoạn 2008 - 2011 62 Bảng 3.11 Tình hình vi phạm nghĩa vụ tài tổ chức kinh tế Nhà nước cho thuê đất địa bàn thành phố Tuyên Quang 64 Bảng 3.12 Kết xử lý vi phạm tổ chức kinh tế thuê đất địa bàn thành phố Tuyên Quang 65 Bảng 3.13 Tình hình vi phạm pháp luật bảo vệ mơi trường 66 Bảng 3.14 Kết xử phạt vi phạm bảo vệ môi trường 67 Bảng 3.15 Tổng hợp tình hình thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tổ chức kinh tế giai đoạn 2008-2011 địa bàn thành phố Tuyên Quang 69 Bảng 3.16 Đề xuất hệ thống tiêu chí đánh giá hiệu sử dụng đất tổ chức kinh tế 76 10 DANH MỤC HÌNH VÀ BẢN ĐỒ Hình 1.1 Cơ cấu nhóm đất tồn quốc năm 2011 20 Hình 1.2 Cơ cấu diện tích đất tổ chức phân theo vùng 22 Hình 1.3 Cơ cấu nhóm đất tỉnh Tun Quang năm 2011 25 Hình 1.4 Cơ cấu diện tích đất đơn vi hành 27 Hình 3.1 Bản đồ địa giới hành thành phố Tuyên Quang 38 Hình 3.2 Cơ cấu nhóm đất thành phố Tun Quang năm 2011 41 80 3.5 Phân tích yếu tố ảnh hƣởng đến trình sử dụng đất giao cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang - Hệ thống văn quy phạm pháp luật thời gian qua số bất cập, thƣờng xuyên thay đổi bị chồng chéo không thống giữa văn ảnh hƣởng đến chất lƣợng, hiệu việc thực thủ tục hành giao đất, cho thuê đất - Luật Đất đai 2003 đƣa chế để tạo đất cho dự án đầu tƣ: Nhà nƣớc thu hồi đất, nhà đầu tƣ tự thoả thuận với ngƣời sử dụng đất Một số dự án không thuộc trƣờng hợp nhà nƣớc thu hồi đất theo quy định khoản Điều 38 Luật Đất đai, chủ đầu tƣ phải tự thỏa thuận để nhận quyền sử dụng đất theo khoản Điều 40 Luật Đất đai Trong trình thực hiện, nhiều nhà đầu tƣ ngao ngán có ngƣời thoả thuận đƣợc có ngƣời khơng, diện tích nhận chuyển nhƣợng xơi đỗ, khơng xây dựng đƣợc hạng mục cơng trình nào; dẫn đến dự án “treo” Việc xử lý dự án “treo” gặp nhiều khó khăn chế tài - Tình hình khủng hoảng suy thối kinh tế tồn cầu tác động mạnh đến tình hình phát triển kinh tế nƣớc nói chung tỉnh Tun Quang nói riêng - Do chế sách Nhà nƣớc có điều chỉnh nhƣng chƣa phù hợp, sách tiền tệ, kinh doanh vàng, ngoại tệ Các ngân hàng thƣơng mại quản lý chặt chẽ đồng tiền, tăng lãi xuất tiền vay hạn chế cho vay nên doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, đặc biệt những doanh nghiệp vừa nhỏ đứng trƣớc những khó khăn vốn - Kinh phí phục vụ cho việc xử lý ô nhiễm môi trƣờng lớn - Công tác tuyên truyền, giáo dục phổ biến sách pháp luật đất đai, bảo vệ mơi trƣờng cịn hạn chế, chƣa sâu rộng, nhận thức phận nhân dân, tổ chức chƣa thực đầy đủ dẫn đến ý thức chấp hành pháp luật đất đai, bảo vệ môi trƣờng chƣa nghiêm, cịn có vi phạm quản lý, sử dụng đất đai bảo vệ môi trƣờng - Cấp ủy Đảng, quyền số nơi cịn bng lỏng, chƣa nhận thức hết vai trị trách nhiệm cơng tác quản lý nhà nƣớc đất đai, bảo vệ mơi trƣờng, cịn có biểu đùn đẩy trách nhiệm, coi công tác quản lý nhà nƣớc đất đai, bảo vệ môi trƣờng nhiệm vụ quan chun mơn nên quan tâm đạo, chƣa huy động mạnh tổng hợp hệ thống trị sở vào - Quy hoạch sử dụng đất chất lƣợng chƣa cao, thiếu tính ổn định, tính thống với quy hoạch ngành, lĩnh vực 81 - Nguồn kinh phí đầu tƣ cho công tác đo đạc đồ đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xây dựng sở dữ liệu quản lý đất đai, đầu tƣ trang thiết bị điều kiện làm việc cịn hạn chế - Năng lực quản lý trình độ chun mơn đặc biệt cấp xã cịn hạn chế, cịn có biểu nhũng nhiễu, phiền hà, phức tạp giải công việc gây nhiều xúc dƣ luận - Công tác tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật đất đai, bảo vệ mơi trƣờng quan chun mơn quyền cấp chƣa thƣờng xuyên, việc xử lý vi phạm sau tra, kiểm tra hạn chế, chƣa triệt để, hiệu chƣa cao, số vụ việc vi phạm để kéo dài chƣa đƣợc giải 3.6 Một số giải pháp sử dụng đất có hiệu đất giao cho thuê đất cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang Để khắc phục những tồn việc quản lý, sử dụng đất đai vi phạm pháp luật môi trƣờng tổ chức kinh tế đƣợc Nhà nƣớc cho thuê đất địa bàn thành phố Tuyên Quang, đáp ứng kịp thời nhu cầu phát triển bền vững thành phố phục vụ nghiệp cơng nghiệp hố - đại hố thành phố Tun Quang nói riêng, tỉnh Tuyên Quang nói chung, thời gian tới cần thực tốt số giải pháp nhằm chấn chỉnh công tác quản lý, sử dụng đất đai doanh nghiệp nhƣ tăng cƣờng, nâng cao nữa hiệu lực quản lý nhà nƣớc đất đai thành phố, những giải pháp là: 3.6.1 Giải pháp thể chế sách Rà sốt, điều chỉnh, bổ sung ban hành quy định chế hành quản lý nhà nƣớc tài nguyên môi trƣờng, chế phối hợp triển khai quy chế dân chủ sở (các quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân, cộng đồng liên quan), nhiệm vụ thẩm định quản lý sau thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trƣờng; giám sát môi trƣờng công khai hóa cơng tác truyền thơng, thơng tin lĩnh vực bảo vệ tài nguyên môi trƣờng Xây dựng ban hành sách chung nhiệm vụ phát triển bền vững tỉnh, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực phát triển kinh tế, xã hội; khai thác, sử dụng hợp lý tài nguyên bảo vệ mơi trƣờng Ban hành chế, sách khuyến khích, hỗ trợ vốn ƣu đãi thuế sở áp dụng công nghệ sản xuất sạch, chất thải, phân loại, tái chế, tái sử dụng, thu gom, xử lý chất thải xã hội hóa thành phần kinh tế tham gia quản lý bảo vệ mơi trƣờng Xây 82 dựng sách, hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật công nghệ, trợ giá hoạt động bảo vệ môi trƣờng Xây dựng ban hành quy chế bảo vệ môi trƣờng cho vùng phát triển kinh tế xã hội quản lý môi trƣờng xác định theo quy hoạch bảo vệ môi trƣờng tỉnh Tuyên Quang đến năm 2020 Rà soát, ban hành văn hƣớng dẫn thực Luật Đất đai, Luật Bảo vệ mơi trƣờng, chƣơng trình, kế hoạch nhằm tổ chức thực Nghị số 41NQ/TW Bộ Chính trị chƣơng trình hành động ban hành Chính phủ Tăng cƣờng hồn thiện chế, sách quản lý, sử dụng đất đai, bảo vệ môi trƣờng Đây nội dung quan trọng hàng đầu việc nâng cao hiệu quản lý, sử dụng đất đai nói chung, đất đai sử dụng vào mục đích sản xuất kinh doanh nói riêng Nhất điều kiện nay, trƣớc yêu cầu sử dụng đất đai cho mục đích phát triển kinh tế - xã hội ngày tăng, nhiều diện tích đất nhiều đất nông nghiệp đƣợc chuyển sang để xây dựng khu công nghiệp, phục vụ nghiệp cơng nghiệp hố - đại hố đất nƣớc, việc hồn thiện chế, sách để nâng cao hiệu quản lý, sử dụng đất, đáp ứng yêu cầu cơng nghiệp hóa đại hóa, hội nhập quốc tế có ý nghĩa quan trọng 3.6.2 Giải pháp kinh tế - xã hội Tăng cƣờng đẩy mạnh nữa công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật đất đai, pháp luật bảo vệ môi trƣờng đến cấp, ngành, tổ chức đoàn thể, sở sản xuất, kinh doanh nhân dân tỉnh, bƣớc tạo thói quen, nếp sống ý thức bảo vệ môi trƣờng ngƣời dân Phổ biến rộng rãi cho nhân dân, cán quan, ban, ngành những vấn đề môi trƣờng quan trọng tỉnh, mục tiêu bản, nội dung hoạt động cần thiết bảo vệ mơi trƣờng, chƣơng trình trọng điểm bảo vệ mơi trƣờng đã, tiến hành, để không ngừng nâng cao nhận thức trách nhiệm nghĩa vụ tầng lớp nhân dân nói chung, doanh nghiệp nói riêng việc quản lý sử dụng đất đai nhƣ bảo vệ môi trƣờng đất Tăng cƣờng vai trị phát thanh, truyền hình, báo chí phƣơng tiện truyền thơng khác, khuyến khích tham gia mạnh mẽ, thiết thực lĩnh vực quản lý, sử dụng đất, bảo vệ môi trƣờng đất Đƣa nội dung bảo vệ môi trƣờng vào hoạt động thƣờng xuyên, mở chƣơng mục luật pháp liên quan đến bảo vệ tài nguyên môi trƣờng 83 Đẩy mạnh tăng cƣờng nữa công tác cải cách thủ tục hành nội dung quan trọng khâu đột phá cải cách hành Trên thực tế cải cách thủ tục hành lĩnh vực tài ngun mơi trƣờng nói chung, lĩnh vực đất đai nói riêng thời gian qua đạt đƣợc kết quan trọng, số lớn thủ tục hành rƣờm rà, chồng chéo, khơng hợp lý, rễ bị lạm dụng đƣợc rà soát loại bỏ sửa đổi, bổ sung theo hƣớng công khai, minh bạch hƣớng tới xây dựng hành phục vụ chuyên nghiệp, đại, đáp ứng đƣợc yêu cầu quản lý nhà nƣớc đất đai, tạo thuận lợi cho ngƣời dân doanh nghiệp Tăng cƣờng đào tạo, tập huấn nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ, quản lý đất đai, môi trƣờng cho cán công chức làm công tác bảo vệ tài nguyên mơi trƣờng Cần phải kiện tồn máy tổ chức quản lý đất đai thành phố đến sở đủ số lƣợng chất lƣợng Trong công tác quản lý nhà nƣớc đất đai, để vận hành thực có hiệu cần trọng đến yếu tố ngƣời, cụ thể bên cạnh việc nâng cao trình độ, lực chun mơn nghiệp vụ, kỹ phục vụ cán làm công tác quản lý đất đai, cần quan tâm đến đạo đức công vụ, phẩm chất đội ngũ cán bộ, công chức, tạo mối quan hệ tốt theo hƣớng “ba thân thiện” có quan hệ thân thiện với doanh nghiệp, thân thiện với ngƣời sử dụng đất để tạo cầu nối giữa doanh nghiệp với quan quản lý nhà nƣớc Cần có quy hoạch sử dụng đất hợp lý Ngoài quy hoạch tổng thể cần quy hoạch chi tiết có giá trị thực tiễn đến cấp xã, gắn quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch xây dựng nông thôn mới, quy hoạch ngành công nghiệp dịch vụ nhƣ du lịch, chế biến nông sản, phát triển ngành nghề thủ công mà thị trƣờng địi hỏi Tiếp tục rà sốt nắm trạng nhu cầu sử dụng đất, nâng cao chất lƣợng công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp để quản lý có hiệu Triển khai thực tốt công tác lập quy hoạch sử dụng đất thành phố giai đoạn 2011-2020 kế hoạch sử dụng đất kỳ đầu (2011-2015), làm sở cho việc giao đất, cho thuê đất theo luật định Vì công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất vấn đề nóng khâu cịn nhiều bất cập tồn khâu sách sử dụng đất đai Quy hoạch sử dụng đất đai chƣa đƣợc xây dựng dựa nhu cầu thực tế sản xuất ngƣời sử dụng đất nhƣ doanh nghiệp mà dựa nhu cầu bốn cấp hành Do vậy, tạo nhu cầu ảo lợi ích cá nhân, riêng tƣ, nhiều quy hoạch thiếu tính thực tiễn khoa học nguyên nhân dẫn đến những bất cập vi phạm sử dụng đất đai nhiều tổ chức kinh tế, đồng thời quy hoạch, kế hoạch 84 sử dụng đất đai thƣờng thiếu thống với quy hoạch khác xây dựng đô thị dẫn đến không đông bộ, thƣờng xuyên bị phá vỡ, thiếu tính khả thi Đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án: Rà sốt tồn diện tiến độ, khả thực dự án đầu tƣ phát triển kết cấu hạ tầng nhƣ dự án đầu tƣ vào khu công nghiệp, đôn đốc nhà đầu tƣ đảm bảo tiến độ, đồng thời xem xét lực tài chính, khả triển khai dự án để có biện pháp hỗ trợ, kiên thu hồi đất dự án khơng có khả thực Trong trình thực thủ tục đầu tƣ, quan cấp phép cần nghiên cứu, xem xét chặt chẽ lực, kinh nghiệm nhà đầu tƣ để đảm bảo tiến độ hiệu triển khai dự án sau cấp phép Tăng cƣờng quản lý đất đai số lƣợng chất lƣợng, nòng cốt quản lý tổng hợp với phối hợp nhiều quan, nhiều lĩnh vực theo phƣơng châm "tiết kiệm đất", đặc biệt đất cho xây dựng cơng trình cơng cộng nhà Dành đất tốt cho sản xuất nông nghiệp lâu dài (bảo vệ nghiêm ngặt đất lúa theo đạo Thủ tƣớng Chính phủ) Cần có chƣơng trình, dự án nghiên cứu quản lý, sử dụng đất lâu dài, gắn kết chặt chẽ với chƣơng trình phát triển kinh tế - xã hội phạm vi vĩ mơ (tồn quốc) vi mơ (từng vùng đặc thù) Cần thiết có những chƣơng trình nghiên cứu tổng hợp dài hạn bảo vệ nâng cao độ phì nhiêu đất, kết hợp giữa chuyển giao công nghệ tiên tiến với tri thức địa, đảm bảo sử dụng đất bền vững, thích hợp cho vùng với điều kiện khai thác khí hậu kỹ thuật canh tác khác Cần phát triển mạnh thị trƣờng quyền sử dụng đất Đồng thời tăng cƣờng quản lý thị trƣờng bất động sản Nghiêm chỉnh thi hành Luật Đất đai, kết hợp với biện pháp sách, nhằm khuyến khích việc quản lý, sử dụng đất mục đích Kiên thu hồi đất trƣờng hợp vi phạm pháp luật đất đai Tăng cƣờng công tác tra, kiểm tra, giám sát quy định pháp luật áp dụng chế tài cần thiết để xử lý nghiêm trƣờng hợp vi phạm pháp luật đất đai, bảo vệ môi trƣờng, đặc biệt kiểm tra tình hình sử dụng đất dự án đầu tƣ địa bàn thành phố nhằm đánh giá sát, tình hình để đề giải pháp xử lý tình trạng quy hoạch có nội dung sử dụng đất nhƣng khơng thực hiện, tình trạng chậm sử dụng đất Kiên xử lý triệt để những vi phạm pháp luật đất đai, môi trƣờng, giải dứt điểm vụ việc tranh chấp, khiếu kiện đất đai không để kéo dài, tạo niềm tin cho ngƣời sử dụng đất nhƣ tổ chức, doanh nghiệp 85 3.6.3 Giải pháp kỹ thuật Tăng cƣờng quan trắc, dự báo diễn biến chất lƣợng môi trƣờng, xác định kịp thời vấn đề môi trƣờng cấp bách tỉnh Phân loại sở gây ô nhiễm môi trƣờng nghiêm trọng, xử lý nghiêm sở vi phạm tiêu chuẩn môi trƣờng Tăng cƣờng nghiên cứu khoa học chuyển giao công nghệ môi trƣờng, công nghệ thân thiện với môi trƣờng, phát triển công nghệ xử lý tái chế, tái sử dụng chất thải; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin bảo vệ môi trƣờng; xây dựng nhân rộng mơ hình sản xuất hơn; hình thành phát triển ngành cơng nghiệp mơi trƣờng, tạo thị trƣờng, thúc đẩy doanh nghiệp dịch vụ môi trƣờng, phát triển kinh tế môi trƣờng Đẩy mạnh khuyến khích cơng tác đầu tƣ nghiên cứu sâu lĩnh vực tận dụng tái chế chất thải, nghiên cứu cải tiến quy trình cơng nghệ sản xuất (nhất sở cũ, công nghệ lạc hậu) bƣớc thay đổi công nghệ đại, theo hƣớng giảm tiêu hao nguyên vật liệu, nhiên liệu, giảm lƣợng chất thải rủi ro Nghiên cứu xây dựng luận khoa học phục vụ công tác hoạch định chủ trƣơng sách Đảng Nhà nƣớc bảo vệ môi trƣờng phát triển bền vững 3.6.4 Giải pháp đề xuất xây dựng tiêu chí đánh giá hiệu sử dụng đất cho tổ chức kinh tế Hiện tiêu chí cụ thể đánh giá hiệu kinh tế sử dụng đất tổ chức kinh tế chƣa có văn quy định Nhà nƣớc Khi tổ chức tra, kiểm tra khơng có điều khoản xử lý vi phạm hành tổ chức kinh tế sử dụng đất vi phạm nguyên tắc sử dụng đất sử dụng hiệu chƣa có tiêu chí đánh giá Do việc xây dựng tiêu chí đánh giá cần thiết Với thang điểm 100 điểm, phân bổ cho tiêu chí sau: - Tiêu chí hiệu kinh tế: 55 điểm - Hiệu xã hội: 25 điểm - Hiệu mơi trƣờng: 10 điểm - Tính đầy đủ hồ sơ pháp lý đất đai: 10 điểm Thang điểm đánh giá hiệu quả: - Hiệu cao: Đạt từ 85 điểm trở lên 86 - Hiệu quả: Đạt từ 61-84 điểm - Hiệu thấp: Đạt từ 50-60 điểm - Không hiệu quả: Dƣới 50 điểm Bảng 3.16 Đề xuất hệ thống tiêu chí đánh giá hiệu sử dụng đất tổ chức kinh tế Số Nội dung tiêu chí TT PHẦN I: TIÊU CHÍ CỘNG ĐIỂM A HIỆU QUẢ KINH TẾ Số điểm chuẩn 100 55 Sử dụng đất theo định mức ban hành kèm theo I Văn số 5763//BTNMT-ĐKTK ngày 25/12/2006 15 Bộ Tài nguyên Môi trƣờng II Suất đầu tƣ theo nhóm ngành 10 Bằng suất đầu tƣ tối thiểu Lớn suất đầu tư tối thiểu - Lớn đến 20% +1 - Lớn từ 20%-40% +2 Lớn từ 40%-60% +3 Lớn từ 60% trở lên +5 III Xây dựng đầy đủ hạng mục cơng trình theo Dự án, quy hoạch duyệt (đúng vị trí, quy mơ kết cấu, công năng) 10 Tiến độ xây dựng công trình Đúng theo kế hoạch thực dự án Nhanh dự án - Nhanh đến 20% tổng thời gian xây dựng dự án +1 - Nhanh từ 20% tổng thời gian xây dựng dự án +2 V Đóng góp cho ngân sách nhà nƣớc 15 IV 87 Nộp đầy đủ tiền thuê đất, thuế sử dụng đất phi nơng nghiệp (khơng nợ) Tốc độ tăng đóng góp thuế thu nhập doanh nghiệp cho ngân sách - Bằng tốc độ tăng trƣởng kinh tế tỉnh +1 - Cao tốc độ tăng trƣởng kinh tế +2 Đƣợc khen thƣởng - Bằng khen Thủ tƣớng Chính phủ +3 - Bằng khen Ủy ban nhân dân tỉnh Bộ ngành Trung ƣơng +2 - Giấy khen +1 B HIỆU QUẢ XÃ HỘI 25 I Về giải việc làm 20 10 Số lƣợng cơng nhân có đóng bảo hiểm xã hội lớn số lƣợng ghi dự án định phê duyệt dự án đầu tƣ Mức lƣơng chi trả (tăng tỷ lệ tăng mức lƣơng tối thiểu doanh nghiệp) 10 Giải việc làm cho ngƣời lao động địa phƣơng nơi doanh nghiệp đóng địa bàn từ 80% trở lên tính cho tất phận trực tiếp gián tiếp Giải việc làm cho ngƣời lao động địa phƣơng nơi doanh nghiệp đóng địa bàn ngƣời dân tộc thiểu số chiếm từ 30% trở lên II Đóng đầy đủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho ngƣời lao động ổn định, thƣờng xuyên Về đóng góp cho cộng đồng hoạt động khác địa phƣơng phát động Tham gia đóng góp đầy đủ đợt phát động ủng hộ cho thôn, xóm, xã đợt phát động Mặt trận Tổ quốc… Mức chi cao tỷ lệ đƣợc trích lập lại từ lợi nhuận Công ty theo Điều lệ tổ chức, hoạt động doanh nghiệp 88 C HIỆU QUẢ MÔI TRƢỜNG 10 Đầu tƣ dây chuyền công nghệ tiên tiến Báo cáo quan trắc môi trƣờng hàng năm, tỷ lệ chất gây ô nhiễm môi trƣờng giảm dần D MỨC ĐỘ ĐẦY ĐỦ HỒ SƠ PHÁP LÝ 10 Có định phê duyệt quy hoạch chi tiết 2 Có định giao đất, cho thuê đất 3 Có hợp đồng thuê đất Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà tài sản khác gắn liền với đất PHẦN II: TIÊU CHÍ TRỪ ĐIỂM 100 Sử dụng đất nhiều định mức ban hành kèm theo I II Văn số 5763//BTNMT-ĐKTK ngày 25/12/2006 Bộ Tài nguyên Môi trƣờng 15 Cứ tăng lên 10% trừ 1,5 điểm 15 Suất đầu tƣ nhỏ suất đầu tƣ tối thiểu theo nhóm ngành 10 - Nhỏ đến 20% - Nhỏ từ 20%-40% - Nhỏ từ 40%-60% - Nhỏ 60% 10 Xây dựng cơng trình 10 Thiếu hạng mục cơng trình theo dự án, quy hoạch đƣợc duyệt 2 Khơng vị trí Không quy mô kết cấu Sử dụng không công III 89 Vi phạm Giấy phép xây dựng bị xử phạt hành bị IV đình Tiến độ xây dựng cơng trình chậm so với kế hoạch mà khơng có văn đồng ý quan nhà nước có thẩm quyền - Chậm đến 20% tổng thời gian xây dựng dự án - Chậm từ 20% tổng thời gian xây dựng dự án Chậm thời hạn quy định Khoản 12 Điều 38 Luật Đất - đai năm 2003 V Đóng góp cho ngân sách nhà nƣớc 15 Về thực nghĩa vụ ngƣời sử dụng đất 10 - Nợ tiền thuê đất, tiền thuế sử dụng đất phi nông nghiệp - Không nộp tiền thuê đất, tiền thuế sử dụng đất phi nông nghiệp 10 Tổng thuế thu nhập doanh nghiệp nộp cho ngân sách giảm so với năm trƣớc Cứ giảm 50% trừ điểm Bị xử phạt vi phạm hành B HIỆU QUẢ XÃ HỘI 25 I Về giải việc làm 20 Số lƣợng công nhân có đóng bảo hiểm xã hội dự án (cứ giảm 20% bị trừ1 điểm) Mức lƣơng chi trả (giảm so với kỳ năm trƣớc) - Giảm so với kỳ đến trả mức lƣơng tối thiểu - Không trả đƣợc lƣơng cho ngƣời lao động (chậm lƣơng tháng trừ 2,5 điểm) Tồn ngƣời lao động khơng phải ngƣời địa phƣơng nơi bị thu hồi đất Khơng đóng bảo hiểm xã hội cho ngƣời lao động Để sảy tai nạn lao động nghiêm trọng 90 II Về đóng góp cho cộng đồng hoạt động khác địa phƣơng phát động Khơng tham gia đóng góp đầy đủ đợt phát động ủng hộ cho thơn, xóm, xã đợt phát động Mặt trận Tổ quốc… C HIỆU QUẢ MÔI TRƢỜNG 10 Xuất điểm gây ô nhiễm môi trƣờng cục Báo cáo quan trắc môi trƣờng hàng năm, tỷ lệ chất gây ô nhiễm môi trƣờng tăng dần D MỨC ĐỘ ĐẦY ĐỦ HỒ SƠ PHÁP LÝ 10 Khơng có định phê duyệt quy hoạch chi tiết 2 Khơng có định giao đất, cho th đất 3 Khơng có hợp đồng th đất Khơng có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà tài sản khác gắn liền với đất 91 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Trong thời đại, chế độ xã hội, đất đai nguồn tài nguyên quý giá, thời đại ngày quốc gia hết đất đai đóng vai trị nguồn lực quan trọng hàng đầu để phát triển đất nƣớc Ở nƣớc ta nhƣ tỉnh Tuyên Quang nói chung thành phố Tun Quang nói riêng đất đai ln vấn đề nhạy cảm ba mặt: trị - kinh tế - xã hội Từ Luật Đất đai đƣợc ban hành, công tác quản lý nhà nƣớc đất đai địa bàn thành phố Tuyên Quang bƣớc vào nếp Việc khai thác sử dụng nguồn lực đất đai ngày hiệu hơn, đáp ứng nhu cầu sử dụng đất cho lĩnh vực, đặc biệt cho đầu tƣ xây dựng kết cấu hạ tầng; tạo điều kiện mặt cho doanh nghiệp tổ chức sản xuất, kinh doanh; cải thiện điều kiện nhà cho nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển, giữ vững ổn định trị - xã hội địa bàn thành phố Việc thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất ngày thuận lợi hơn, trình tự, thủ tục thực đảm bảo quy định; cải cách thủ tục hành nói chung lĩnh vực đất đai nói riêng đƣợc cấp, ngành quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức nhân dân thực quyền nghĩa vụ ngƣời sử dụng đất theo quy định pháp luật Chính điều động lực thu hút nhà đầu tƣ đến với Tuyên Quang Chỉ tính từ năm 2008 đến năm 2011 có nhiều doanh nghiệp đƣợc Nhà nƣớc giao đất, cho thuê đất để thực dự án thành phố Tuyên Quang, có 48 tổ chức kinh tế đƣợc Nhà nƣớc cho thuê đất Cùng với gia tăng nhu cầu sử dụng đất cơng tác quản lý nhà nƣớc đất đai ngày đƣợc quan tâm chặt chẽ hơn, công tác tra, kiểm tra thực thƣờng xuyên; theo số liệu điều tra, thống kê Sở Tài nguyên Môi trƣờng tỉnh Tuyên Quang, thành phố Tuyên Quang có 12 doanh nghiệp vi phạm sử dụng đất với 76.547 m2 Số danh nghiệp sử dụng đất vi phạm nghĩa vụ tài sử dụng đất doanh nghiệp với số tiền thuê đất chƣa nộp 269.102.174 đồng 31 sở gây ô nhiễm mơi trƣờng, đó: 28 sở gây nhiễm môi trƣờng, 03 sở gây ô nhiễm môi trƣờng nghiêm trọng Kết xử lý vi phạm: Đã thu hồi diện tích đất 9.697 m2, số tiền thuê đất thu nộp 157.882.270 đồng, số tiền xử phạt vi phạm hành 13.000.000 đồng, xử phạt vi phạm lĩnh vực bảo vệ môi trƣờng với tổng số tiền 146.000.000 đồng 92 Nhƣ vậy, để nâng cao hiệu việc quản lý, sử dụng đất tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang cần tiếp tục tăng cƣờng công tác quản lý nhà nƣớc đất đai mà sở áp dụng giải pháp đề tài đề xuất Kiến nghị Tiếp tục rà soát quy định pháp luật quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội để đảm bảo thống nâng cao chất lƣợng công tác dự báo, chất lƣợng phƣơng án quy hoạch Có những chế tài đủ mạnh chế tài phù hợp bảo đảm tính khả thi dự án đầu tƣ, xử lý dứt điểm tình trạng “quy hoach treo” nhƣ Nâng cao mức phạt số hành vi nhƣ: sử dụng đất sai mục đích, lấn, chiếm… nhằm hạn chế hành vi vi phạm pháp luật đất đai Hồn thiện chế, sách pháp luật giá đất nhằm cải cách thủ tục hành quan chủ trì thực hiện; kéo dài thời gian ổn định giá đất Ủy ban nhân dân cấp tỉnh công bố vào ngày 01/01 hàng năm kỳ từ 3-5 năm Xây dựng sở dữ liệu quản lý, sử dụng đất tổ chức thống toàn quốc Cơ sở dữ liệu đƣợc chuyển giao, sử dụng thống phạm vi nƣớc địa phƣơng Cơ sở dữ liệu đƣợc chuyển giao cho Bộ, ngành, đặc biệt ngành thuế để Bộ, ngành sử dụng công tác quản lý nhà nƣớc Tăng cƣờng cơng tác tra, kiểm tra, giám sát chế độ công vụ, cơng khai minh bạch thủ tục hành chính, thẩm quyền, trách nhiệm quan, cán công chức thi hành công vụ; tổ chức tra, kiểm tra doanh nghiệp đƣợc Nhà nƣớc giao đất, cho thuê đất địa bàn hiệu sử dụng đất đảm bảo tiết kiệm, luật kịp thời; xử lý nghiêm trƣờng hợp vi phạm lĩnh vực môi trƣờng, đất đai theo quy định pháp luật 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), “Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần XI”, Nhà xuất Chính trị Quốc Gia, tr.35, 78, 136 Quốc Hội nƣớc cộng hịa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khóa XI, kỳ họp thứ 4, Luật Đất đai năm 2003, Nhà xuất trị quốc gia Chính phủ, Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 kế hoạch sử dụng đất năm (2011-2015) cấp quốc gia (Nghị số 17/2011/QH13 ngày 22/11/2011 Quốc hội; Tờ trình số 157/TTr-CP ngày 16/9/201 Chính phủ) Bộ Tài nguyên Môi trƣờng, Báo cáo kết kiểm kê quỹ đất tổ chức quản lý, sử dụng quản lý, sử dụng đƣợc Nhà nƣớc giao đất, cho thuê đất theo Chỉ thị 31/2007/CT-TTg ngày 14/12/2007 Thủ tƣớng Chính phủ (Báo cáo số 136/BC-BTNMT ngày 02/9/2009) Bộ Tài nguyên Môi trƣờng, Kết kiểm kê đất đai toàn quốc năm 2010 (Quyết định số 2271/QĐ-BTNMT ngày 07/12/2011) Bộ Tài nguyên Môi trƣờng, Hiện trạng sử dụng đất nƣớc (Quyết định số 2282/QĐ-BTNMT ngày 08/12/2011) Lê Thái Bạt (2007), Sử dụng đất tiết kiệm, hiệu bền vững, http://tapchicongsan.org.vn/Home/Nghiencuu-Traodoi/2007/76/Su-dung-dat-tietkiem-hieu-qua-va-ben-vung.aspx, ngày 1/8/2007 Đảng tỉnh Tuyên Quang (2010), “Báo cáo Chính trị Đại hội Đảng tỉnh Tuyên Quang lần thứ XV” Đảng tỉnh Tuyên Quang (2010), “Nghị đại hội đại biểu Đảng tỉnh Tuyên Quang lần thứ XV, nhiệm kỳ 2010-2015” 10 Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang, Báo cáo kết kiểm kê quỹ đất tổ chức quản lý, sử dụng quản lý, sử dụng theo Chỉ thị 31/2007/CT-TTg ngày 14/12/2007 Thủ tƣớng Chính phủ địa bàn tỉnh (Báo cáo số 106/BC-UBND ngày 26/11/2008) 11 Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang, Kết kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật đất đai tổ chức đƣợc Nhà nƣớc giao đất, cho thuê đất theo Chỉ thị số 134/CT-TTg ngày 20/01/2010 Thủ tƣớng Chính phủ (Báo cáo số 104/BC-UBND ngày 20/12/2011) 94 12 Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang, Báo cáo kết thống kê đất đai tỉnh Tuyên Quang năm 2010(Báo cáo số 26/BC-UBND ngày 31/3/2011) 13 Ủy ban nhân dân tỉnh Tuyên Quang, Báo cáo kết thống kê đất đai tỉnh Tuyên Quang năm 2011(Báo cáo số 14/BC-UBND ngày 15/3/2012) 14 Cục thống kê tỉnh Tuyên Quang, Niên giám thống kê 2008 15 Cục thống kê tỉnh Tuyên Quang, Niên giám thống kê 2009 16 Cục thống kê tỉnh Tuyên Quang, Niên giám thống kê 2010 17 Cục thống kê tỉnh Tuyên Quang, Niên giám thống kê 2011 18 Sở Tài nguyên Môi trƣờng tỉnh Tuyên Quang, Báo cáo kết kiểm tra công tác chấp hành pháp luật đất đai tổ chức đƣợc Nhà nƣớc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất sử dụng đất địa bàn thành phố Tuyên Quang (Báo cáo số 97/BC-TNMT ngày 24/6/2011) 19 Ủy ban nhân dân thành phố Tuyên Quang, Báo cáo kết kiểm kê quỹ đất tổ chức quản lý, sử dụng quản lý, sử dụng theo Chỉ thị 31/2007/CT-TTg ngày 14/12/2007 Thủ tƣớng Chính phủ địa bàn thành phố Tuyên Quang (Báo cáo số 238/BC-UBND ngày 24/10/2008) 20 Ủy ban nhân dân thành phố Tuyên Quang, Báo cáo kết thống kê đất đai thành phố Tuyên Quang năm 2009, năm 2010 21 Ủy ban nhân dân thành phố Tuyên Quang, Báo cáo kết thống kê đất đai năm 2011 thành phố Tuyên Quang (Báo cáo số 18a/BC-UBND ngày 02/02/2012) 22 Ủy ban nhân dân thành phố Tuyên Quang, Dự án Quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 kế hoạch sử dụng đất năm (2011 - 2015) thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang ... trình sử dụng đất giao cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang 70 3.6 Một số giải pháp sử dụng đất có hiệu đất giao cho thuê đất cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang ... trình sử dụng đất giao cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang 2.2.6 Định hƣớng giải pháp sử dụng đất có hiệu đất giao cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang - Giải pháp thể chế... ? ?Thực trạng giải pháp sử dụng đất có hiệu diện tích đất giao cho tổ chức kinh tế địa bàn thành phố Tuyên Quang? ?? Mục đích đề tài Đánh giá thực trạng tình hình quản lý, sử dụng đất giao cho tổ chức