HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM LƯƠNG QUỐC HƯNG NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC TÍNH SINH HỌC, SINH HỌC PHÂN TỬ VÀ TÍNH KHÁNG NGUYÊN CỦA GIỐNG GỐC SẢN XUẤT VACXIN VƠ HOẠT PHỊNG BỆNH CARE Ngành: Thú y Mã số: 60.64.01.01 Người hướng dẫn khoa học: PGS TS Nguyễn Thị Lan NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP - 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng tơi, kết nghiên cứu trình bày luận văn trung thực, khách quan chưa dùng để bảo vệ lấy học vị Tôi xin cam đoan giúp đỡ cho việc thực luận văn cám ơn, thơng tin trích dẫn luận văn rõ nguồn gốc Hà Nội, ngày tháng Tác giả luận văn Lương Quốc Hưng i năm 2017 LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu hoàn thành luận văn, nhận hướng dẫn, bảo tận tình thầy giáo, giúp đỡ, động viên bạn bè, đồng nghiệp gia đình Nhân dịp hồn thành luận văn, cho phép tơi bày tỏ lịng kính trọng biết ơn sâu sắc PGS TS Nguyễn Thị Lan tận tình hướng dẫn, dành nhiều công sức, thời gian tạo điều kiện cho tơi suốt q trình học tập thực đề tài Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành tới Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo, Bộ môn Bệnh lý thú y, Khoa Thú y - Học viện Nơng nghiệp Việt Nam tận tình giúp đỡ tơi q trình học tập, thực đề tài hồn thành luận án Tơi xin chân thành cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán viên chức phịng thí nghiệm trọng điểm cơng nghệ sinh học thú y phịng thí nghiệm mơn bệnh lý giúp đỡ tạo điều kiện cho suốt trình thực đề tài Xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè, đồng nghiệp tạo điều kiện thuận lợi giúp đỡ mặt, động viên khuyến khích tơi hồn thành luận văn./ Hà Nội, ngày tháng năm 2017 Tác giả luận văn Lương Quốc Hưng ii MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục .iii Danh mục chữ viết tắt vi Danh mục bảng vii Danh mục hình viii Trích yếu luận văn ix Thesis Abstract xi PHẦN MỞ ĐẦU 1.1 TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4 NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI, Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN 1.4.1 Những đóng góp 1.4.2 Ý nghĩa khoa học 1.4.3 Ý nghĩa thực tiễn PHẦN TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1 TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU BỆNH CARE TRONG VÀ NGỒI NƯỚC 2.1.1 Tình hình nghiên cứu bệnh Care nước 2.1.2 Tình hình nghiên cứu bệnh Care nước 2.2 MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ VIRUS CARE 2.2.1 Phân loại virus gây bệnh Care 2.2.2 Hình thái virus Care 2.2.3 Cấu trúc virus Care 2.2.4 Sức đề kháng virus Care 2.2.5 Cơ chế sinh bệnh 2.2.6 Đặc tính sinh học virus Care 2.2.7 Đặc tính sinh học phân tử virus Care 2.3 MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ BỆNH CARE 14 2.3.1 Đặc điểm dịch tễ bệnh Care 14 iii 2.3.2 Triệu chứng bệnh tích 16 2.3.3 Chẩn đoán bệnh Care 17 2.3.4 Điều trị 21 2.4 MỘT SỐ THÔNG TIN VỀ VACXIN PHÒNG BỆNH CARE 21 PHẦN VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 24 3.1 ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU 24 3.2 THỜI GIAN NGHIÊN CỨU 24 3.3 ĐỐI TƯỢNG/VẬT LIỆU NGHIÊN CỨU 24 3.4 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 25 3.4.1 Nghiên cứu số đặc tính sinh học chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 25 3.4.2 Nghiên cứu số đặc tính sinh học phân tử chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 26 3.4.3 Nghiên cứu tính kháng nguyên chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 26 3.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 26 3.5.1 Phương pháp nuôi cấy tế bào 26 3.5.2 Phương pháp phân lập virus Care môi trường tế bào Vero-DST 27 3.5.3 Phương pháp xác định hiệu giá virus (TCID50/ml) 28 3.5.4 Phương pháp xác định đường biểu biễn nhân lên virus 28 3.5.5 Phương pháp RT-PCR 28 3.5.6 Phương pháp giải trình tự gene xử lý liệu giải trình tự gene 30 3.5.7 Phương pháp vơ hoạt kháng nguyên virus 32 3.5.8 Phương pháp ELISA 33 3.5.9 Xử lý số liệu 34 PHẦN KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 35 4.1 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC TÍNH SINH HỌC CỦA NHỮNG CHỦNG GIỐNG GỐC SẢN XUẤT VACXIN VƠ HOẠT PHỊNG BỆNH CARE 35 4.1.1 Khả gây bệnh tích tế bào chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 35 4.1.2 Hiệu giá chủng giống gốc sản xuất vacxin vô hoạt phòng bệnh Care 38 iv 4.1.3 Kết xác định quy luật nhân lên chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 39 4.2 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC TÍNH SINH HỌC PHÂN TỬ CỦA NHỮNG CHỦNG GIỐNG GỐC SẢN XUẤT VACXIN VƠ HOẠT PHỊNG BỆNH CARE 42 4.2.1 Kết giải trình tự gene chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 42 4.2.2 Kết so sánh trình tự nucleotide chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 44 4.2.3 Kết so sánh trình tự amino acid chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 52 4.2.4 Kết so sánh mức độ tương đồng trình tự nucleotide amino acid chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 57 4.2.5 Kết xây dựng sinh học phân tử 60 4.3 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VỀ TÍNH KHÁNG NGUYÊN CỦA NHỮNG CHỦNG GIỐNG GỐC SẢN XUẤT VACXIN VƠ HOẠT PHỊNG BỆNH CARE 64 PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 67 5.1 KẾT LUẬN 67 5.2 KIẾN NGHỊ 68 TÀI LIỆU THAM KHẢO 69 PHỤ LỤC 78 v DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nghĩa tiếng Việt CDV Canine distemper virus (Virus gây bệnh Care chó) CPE Cytophathogenic Effect (Khả gây bệnh tích tế bào) DW De-ionized water (Nước khử ion) DNA Deoxyribonucleic acid (Axít deoxyribonucleic) EDTA Ethylene diamine tetra acetic acid (Axít etylen diamin tetraaxetic) ELISA Enzyme-Linked Immuno Sorbent Assay (Phương pháp miễn dịch gắn enzyme) FBS Fetal Bovine Serum (Huyết thai bò) FCS Fetal Calf Serum (Huyết thai bê) MOI Multiplicity Of Infection (Bội số gây nhiễm) PBS Phosphate Buffered Saline (Dung dịch muối đệm phosphat) PCR Polymerase Chain Reaction (Phản ứng chuỗi Polymerase) RNA Ribonucleic acid (Axít ribonucleic) RT-PCR Reverse Transcriptase Polymerase Chain Reaction (Phản ứng tổng hợp chuỗi phiên mã ngược) SLS Sample loading solution (Dung dịch pha mẫu) TBE Tris/Borate/EDTA (Dung dịch đệm có axít boric) TCID50 Tissue Culture Infective fifty percent Dose (Liều gây nhiễm 50% môi trường nuôi cấy mô) vi DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1 Các virus thuộc giống Morbillivirus bệnh chúng gây .6 Bảng 2.2 Danh sách loại vacxin phòng bệnh Care lưu hành Việt Nam 23 Bảng 3.1 Thông tin hai chủng giống gốc nghiên cứu 24 Bảng 3.2 Mồi sử dụng cho phản ứng RT-PCR giải trình tự gene P H 25 Bảng 3.3 Thành phần thể tích cho phản ứng RT-PCR 29 Bảng 3.4 Chu kỳ nhiệt phản ứng RT-PCR 30 Bảng 3.5 Thành phần thể tích cho phản ứng PCR sequence 31 Bảng 3.6 Chu kỳ nhiệt phản ứng PCR sequence 31 Bảng 3.7 Sơ đồ bố trí thí nghiệm 33 Bảng 4.1 Hiệu giá chủng virus Care sử dụng nghiên cứu 38 Bảng 4.2 Các vị trí sai khác nucleotide gene P hai chủng giống gốc nghiên cứu với chủng virus vacxin Onderstepoort (mã hiệu AF378705) 50 Bảng 4.3 Các vị trí sai khác nucleotide gene H hai chủng giống gốc nghiên cứu với chủng virus vacxin Onderstepoort (mã hiệu AF378705) 50 Bảng 4.4 Các vị trí sai khác amino acid mã hóa từ gene H hai chủng giống gốc nghiên cứu với chủng virus vacxin Onderstepoort (mã hiệu AF378705) 56 Bảng 4.5 Các vị trí sai khác amino acid mã hóa từ gene P hai chủng giống gốc nghiên cứu với chủng virus vacxin Onderstepoort (mã hiệu AF378705) 56 Bảng 4.6 Sự tương đồng trình tự nucleotide amino acid gene H hai chủng giống gốc nghiên cứu với số chủng virus Care tham chiếu (%) 58 Bảng 4.7 Sự tương đồng trình tự nucleotide amino acid gene P hai chủng giống gốc nghiên cứu với số chủng virus Care tham chiếu (%) 59 vii DANH MỤC HÌNH Hình 2.1 Cấu trúc hạt virus Morbillivirus Hình 2.2 Cấu trúc virus Care Hình 2.3 Cây sinh học phân tử dựa trình tự gene H virus Care 13 Hình 4.1 Kết theo dõi khả gây bệnh tích tế bào hai chủng giống gốc nghiên cứu chủng virus vacxin Onderstepoort 35 Hình 4.2 CPE VNUA-CDV-03 gây sau 36 gây nhiễm (10X) 37 Hình 4.3 CPE VNUA-CDV-04 gây sau 36 gây nhiễm (10X) 37 Hình 4.4 CPE VNUA-CDV-03 gây sau 48 gây nhiễm (10X) 37 Hình 4.5 CPE VNUA-CDV-04 gây sau 48 gây nhiễm (10X) 37 Hình 4.6 CPE VNUA-CDV-03 gây sau 60 gây nhiễm (10X) 38 Hình 4.7 CPE VNUA-CDV-04 gây sau 60 gây nhiễm (10X) 38 Hình 4.8 Đường biểu diễn nhân lên chủng virus VNUA-CDV-03 chủng virus vacxin Onderstepoort 41 Hình 4.9 Đường biểu diễn nhân lên chủng virus VNUA-CDV-04 chủng virus vacxin Onderstepoort 41 Hình 4.10 Kết điện di sản phẩm phản ứng RT-PCR với gene H 42 Hình 4.11 Kết điện di sản phẩm phản ứng RT-PCR với gene P 42 Hình 4.12 Giản đồ giải trình tự gene tự động đoạn gene Phosphor chủng virus VNUA-CDV-04 44 Hình 4.13 So sánh trình tự nucleotide đoạn gene H hai chủng giống gốc chủng virus vacxin Onderstepoort (mã hiệu AF378705) 45- 47 Hình 4.14 So sánh trình tự nucleotide đoạn gene P hai chủng giống gốc và chủng virus vacxin Onderstepoort (mã hiệu AF378705) 48 Hình 4.15 So sánh trình tự amino acid mã hóa từ đoạn gene H hai chủng giống gốc và chủng virus vacxin Onderstepoort (mã hiệu AF378705) 54 Hình 4.16 So sánh trình tự amino acid mã hóa từ đoạn gene P hai chủng giống gốc và chủng virus vacxin Onderstepoort (mã hiệu AF378705) 55 Hình 4.17 Cây sinh học phân tử dựa trình tự nucleotide gene H hai chủng giống gốc nghiên cứu số chủng virus Care tham chiếu 62 Hình 4.18 Cây sinh học phân tử dựa trình tự nucleotide gene P hai chủng giống gốc nghiên cứu số chủng virus Care tham chiếu 63 Hình 4.19 Kết kiểm tra hiệu giá kháng thể kháng virus Care phương pháp ELISA lơ chó thí nghiệm đối chứng 64 viii TRÍCH YẾU LUẬN VĂN Tên tác giả: Lương Quốc Hưng Tên Luận văn: Nghiên cứu số đặc tính sinh học, sinh học phân tử tính kháng nguyên giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care Ngành: Thú y Mã số: 60.64.01.01 Tên sở đào tạo: Học viện Nông nghiệp Việt Nam Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu tiến hành nhằm xác định đánh giá số đặc tính sinh học, sinh học phân tử tính kháng nguyên chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care Phương pháp nghiên cứu Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu số đặc tính sinh học chủng giống gốc sản xuất vacxin vô hoạt phịng bệnh Care Nghiên cứu số đặc tính sinh học phân tử chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care Nghiên cứu tính kháng nguyên chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care Đối tượng nghiên cứu hai chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care phân lập từ chó mắc bệnh Care Trang thiết bị phục vụ nghiên cứu: Micropippet, tủ ấm ni cấy tế bào (5% CO 2), kính hiển vi soi nổi, máy ly tâm, máy gia nhiệt PCR, máy giải trình tự gene tự động Beckman Coulter CEQ 8000 Hóa chất dùng nghiên cứu: Dịng tế bào Vero-DST; DMEM, FBS, dung dịch đệm EDTA, penicillin, streptomycine, fungizone; kit tách chiết RNA tổng số, cặp mồi gene H P, kit phản ứng RT-PCR PCR sequence, đệm TBE, agarose, hóa chất tinh sản phẩm PCR sequence kit chạy giải trình tự gene Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu như: phương pháp nuôi cấy tế bào Vero-DST, phương pháp phân lập virus Care môi trường tế bào Vero-DST, phương pháp xác định hiệu giá virus (TCID50/ml), phương pháp xác định đường biểu diễn nhân lên virus; phương pháp RT-PCR, phương pháp giải trình tự gene xử lý liệu giải trình tự gene; phương pháp vơ hoạt kháng ngun virus, phương pháp ELISA Những số liệu kết thu nghiên cứu xử lý phần mềm thống kê sinh học GraphPad Prism version ix PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 5.1 KẾT LUẬN 1) Một số đặc tính sinh học hai chủng giống gốc VNUA-CDV-03 VNUA-CDV-04 mơi trường ni cấy dịng tế bào Vero-DST - Bệnh tích tế bào xuất sau 12 gây nhiễm, đạt 50-55% sau 36 gây nhiễm phá hủy hoàn toàn tế bào sau 60-72 gây nhiễm - Hiệu giá virus hai chủng giống gốc 3,16 x 104 TCID50/25µl 1,47 x 104 TCID50/25µl - Hàm lượng virus bên giải phóng tự ngồi tế bào đạt cực đại sau 48 gây nhiễm Hàm lượng virus tập trung tế bào cao hàm lượng virus tế bào thời điểm thu hoạch virus khác 2) Đặc tính sinh học phân tử hai chủng giống gốc VNUA-CDV-03 VNUA-CDV-04 dựa vào kết phân tích gene H P - Kết giải trình tự gene H P có độ dài 1824 bp 402 bp - Mức độ tương đồng trình tự nucleotide gene H P chủng giống gốc nghiên cứu 89,20% 95,10% - Mức độ tương đồng trình tự amino acid mã hóa từ gene H P chủng giống gốc nghiên cứu 88,83% 93,08% - Hai chủng giống gốc thuộc nhánh phát sinh khác genotype Asia America 1/Classic 3) Hai chủng giống gốc VNUA-CDV-03 VNUA-CDV-04 có tính kháng ngun cao kích thích chó thí nghiệm sản sinh kháng thể đặc hiệu - Hiệu giá kháng thể đạt ngưỡng giá trị tới hạn sau 21 ngày tiêm hỗn dịch kháng nguyên virus vô hoạt có bổ sung chất bổ trợ - Hiệu giá kháng thể đạt cực đại sau 42 ngày tiêm với giá trị OD tb với chủng VNUA-CDV-03 VNUA-CDV-04 1,643 ± 0,410 1,347 ± 0,246 - Chủng VNUA-CDV-03 có giá trị hiệu giá kháng thể thời điểm theo dõi sau tiêm cao so với chủng VNUA-CDV-04 67 5.2 KIẾN NGHỊ 1) Tiếp tục nghiên cứu đánh giá ổn định đặc tính sinh học hai chủng giống gốc qua nhiều đời cấy truyền mơi trường ni cấy dịng tế bào Vero-DST 2) Tiếp tục nghiên cứu giải trình tự toàn hệ genome hai chủng giống gốc nhằm xác định sai khác liệu di truyền chủng virus nghiên cứu 68 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tiếng Việt: Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn (2013) Thông tư ban hành danh mục thuốc thú y phép lưu hành Việt Nam; Danh mục vắc xin, chế phẩm sinh học, vi sinh vật, hóa chất dùng thú y phép lưu hành Việt Nam Số 28/2013/TT-BNNPTNT Hồ Đình Chúc (1993) Bệnh Care đàn chó Việt Nam kinh nghiệm điều trị Cơng trình nghiên cứu, Hội thú y Việt Nam Lê Thị Tài (2006) Một số bệnh virus NXB Nông nghiệp, Hà Nội Nguyễn Thị Lan, Boungheuang Sihoungvanh, Nguyễn Thị Yến Nguyễn Hữu Nam (2015) Một số đặc điểm bệnh lý chó gây bệnh thực nghiệm chủng virus Care (CDV-768) Tạp chí Khoa học Phát triển 13 (1) tr 56-64 Nguyễn Thị Lan Khao Keonam (2012) Đặc điểm bệnh lý chó Phú Quốc mắc bệnh Care ứng dụng kỹ thuật miễn dịch huỳnh quang để chẩn đốn bệnh Tạp chí Khoa học Phát triển 10 (6) tr 913-918 Nguyễn Thị Lan, Nguyễn Hữu Nam Nguyễn Thị Huyên (2012) Nghiên cứu số đặc điểm sinh học virus gây bệnh Care phân lập đàn chó ni Hà Nội Tạp chí khoa học kĩ thuật thú y XIX (4) tr 11-17 Tô Du Xuân Giao (2006) Kỹ thuật ni chó mèo phịng trị bệnh thường gặp NXB Lao động - Xã hội tr 129 Trần Văn Nên, Nguyễn Thị Lan, Nguyễn Thị Hoa Nguyễn Hữu Nam (2016) Đánh giá khả bảo hộ vacxin vơ hoạt Care chế từ chủng CDV-VNUA768 chó thí nghiệm Tạp chí Khoa học Phát triển 14 (1) tr 21-27 Tiếng Anh: Amude A M., A A Alfieri, M R Balarin, A C Dos Reis and A F Alfieri (2006) Cerebrospinal fluid from a 7‐month‐old dog with seizure‐like episodes Veterinary clinical pathology Vol 35 (1) pp 119-122 10 Amude A., A Alfieri and A Alfieri (2007) Clinicopathological findings in dogs with distemper encephalomyelitis presented without characteristic signs of the disease Research in veterinary science Vol 82 (3) pp 416-422 69 11 An D J., T Y Kim, D S Song, B K Kang and B K Park (2008) An immunochromatography assay for rapid antemortem diagnosis of dogs suspected to have canine distemper Journal of virological methods Vol 147 (2) pp 244-249 12 Appel M (1969) Pathogenesis of canine distemper American journal of veterinary research Vol 30 (7) pp 1167-1182 13 Appel M and J Gillespie (1972) Canine distemper monograph Handbook of Virus Research, Edited by Gard S, Hallaver C and Meyer KF New York: Springer-Verlag pp 34-63 14 Appel M., W Shek, H Shesberadaran and E Norrby (1984) Measles virus and inactivated canine distemper virus induce incomplete immunity to canine distemper Archives of virology Vol 82 (1) pp 73-82 15 Appel M J (1978) Reversion to virulence of attenuated canine distemper virus in vivo and in vitro Journal of General Virology Vol 41 (2) pp 385-393 16 Appel M J (1987) Virus infections of carnivores Elsevier 17 Appel M J and B A Summers (1995) Pathogenicity of morbilliviruses for terrestrial carnivores Veterinary microbiology Vol 44 (2-4) pp 187-191 18 Appel M J., P K Susan and B A Summers (1992) Dog lymphocyte cultures facilitate the isolation and growth of virulent canine distemper virus Journal of Veterinary Diagnostic Investigation Vol (3) pp 258-263 19 Appel M J G., R A Yates, G L Foley, J J Bernstein, S Santinelli, L H Spelman, L D Miller, L H Arp, M Anderson and M Barr (1994) Canine distemper epizootic in lions, tigers, and leopards in North America Journal of Veterinary Diagnostic Investigation Vol (3) pp 277-288 20 Assessment M E (2005) Ecosystems and human well-being Vol Island press Washington, DC 21 Baumgärtner W., C Orvell and M Reinacher (1989) Naturally occurring canine distemper virus encephalitis: distribution and expression of viral polypeptides in nervous tissues Acta Neuropathol Vol 78 (5) pp 504-12 22 Baumgärtner W., R Boyce, S Alldinger, M Axthelm, S Weisbrode, S Krakowka and K Gaedke (1995) Metaphyseal bone lesions in young dogs with systemic canine distemper virus infection Veterinary microbiology Vol 44 (2) pp 201-209 70 23 Bi Z., Y Wang, X Wang and X Xia (2014) Phylogenetic analysis of canine distemper virus in domestic dogs in Nanjing, China Archives of virology Vol 160 (2) pp 523-527 24 Bittegeko S., J Arnbjerg, R Nkya and A Tevik (1995) Multiple dental developmental abnormalities following canine distemper infection Journal of the American animal hospital association Vol 31 (1) pp 42-45 25 Blixenkrone-Moeller M., V Svansson, P Have, C Örvell, M Appel, I R Pedersen, H H Dietz and P Henriksen (1993) Studies on manifestations of canine distemper virus infection in an urban dog population Veterinary microbiology Vol 37 (1-2) pp 163-173 26 Blixenkrone-Møller M., V Svansson, M Appel, J Krogsrud, P Have and C Örvell (1992) Antigenic relationships between field isolates of morbilliviruses from different carnivores Archives of virology Vol 123 (3-4) pp 279-294 27 Bussell R H and D T Karzon (1965) Canine distemper virus in ferret, dog and bovine kidney cell cultures Archives of Virology Vol 17 (2) pp 163-182 28 Calderon M G., P Remorini, O Periolo, M Iglesias, N Mattion and J La Torre (2007) Detection by RT-PCR and genetic characterization of canine distemper virus from vaccinated and non-vaccinated dogs in Argentina Veterinary microbiology Vol 125 (3) pp 341-349 29 Carmichael L., D Robson and F Barnes (1962) Transfer and Decline of Maternal Infectious Canine Hepatitis Antibody in Puppies Proceedings of the Society for Experimental Biology and Medicine Vol 109 (3) pp 677-681 30 Carpenter M A., M J Appel, M E Roelke-Parker, L Munson, H Hofer, M East and S J O'Brien (1998) Genetic characterization of canine distemper virus in Serengeti carnivores Veterinary immunology and immunopathology Vol 65 (2) pp 259-266 31 Cello R., J Moulton and S McFarland (1959) The occurrence of inclusion bodies in the circulating neutrophils of dogs with canine distemper The Cornell veterinarian Vol 49 (1) pp 127-146 32 Chappuis G (1998) Neonatal immunity and immunisation in early age: lessons from veterinary medicine Vaccine Vol 16 (14-15) pp 1468-1472 33 Cirone F., G Elia, M Campolo, K Friedrich, V Martella, A Pratelli and C Buonavoglia (2004) Immunogenicity of an inactivated oil-emulsion canine distemper vaccine in African Wild Dogs Journal of wildlife diseases Vol 40 (2) pp 343-346 71 34 Demeter Z., B Lakatos, E A Palade, T Kozma, P Forgách and M Rusvai (2007) Genetic diversity of Hungarian canine distemper virus strains Veterinary microbiology Vol 122 (3) pp 258-269 35 Diallo A (1990) Morbillivirus group: genome organisation and proteins Veterinary microbiology Vol 23 (1-4) pp 155-163 36 Ek-Kommonen C., L Sihvonen, K Pekkanen, U Rikula and L Nuotio (1997) Outbreak of canine distemper in vaccinated dogs in Finland Veterinary Record Vol 141 pp 380-382 37 Ezeibe M (2005) Canine distemper in local dogs in Nsukka, Nigeria Veterinary record Vol 156 (26) pp 840-841 38 Frisk A., M König, A Moritz and W Baumgärtner (1999) Detection of canine distemper virus nucleoprotein RNA by reverse transcription-PCR using serum, whole blood, and cerebrospinal fluid from dogs with distemper Journal of Clinical Microbiology Vol 37 (11) pp 3634-3643 39 Giese N., K Robbins and S Aaronson (1987) The role of individual cysteine residues in the structure and function of the v-sis gene product Science Vol 236 pp 1315-1319 40 Gossett K., P Macwilliams and R Fulton (1982) Viral inclusions in hematopoietic precursors in a dog with distemper Journal of the American Veterinary Medical Association Vol 181 (4) pp 387-388 41 Greene C and M Appel (2006) Canine Distemper In: Infectious diseases of the dog and cat, Greene, C (eds.), Saunders Elsevier, Chapter 3, pp 417-34 42 Greene C E and J G Appel (1998) Canine Distemper In: Infectious Diseases of The Dog and Cat, Greene, C E (eds.), Saunders Elsevier, Chapter, pp 9-22 43 Gröne A., A L Frisk and W Baumgärtner (1998) Cytokine mRNA expression in whole blood samples from dogs with natural canine distemper virus infection Vet Immunol Immunopathol Vol 65 (1) pp 11-27 44 Gröne A., P Engelhardt and A Zurbriggen (2003) Canine distemper virus infection: proliferation of canine footpad keratinocytes Veterinary Pathology Online Vol 40 (5) pp 574-578 45 Guo L., S Yang, C Wang, R Hou, S Chen, X Yang, J Liu, H Pan, Z Hao and M Zhang (2013) Phylogenetic analysis of the haemagglutinin gene of canine distemper virus strains detected from giant panda and raccoon dogs in China Virology journal Vol 10 (109) pp 422X-10 72 46 Haas L., W Martens, I Greiser-Wilke, L Mamaev, T Butina, D Maack and T Barrett (1997) Analysis of the haemagglutinin gene of current wild-type canine distemper virus isolates from Germany Virus research Vol 48 (2) pp 165-171 47 Haas L., H Liermann, T Harder, T Barrett, M Löchelt, V Von Messling, W Baumgärtner and I Greiser-Wilke (1999) Analysis of the H gene, the central untranslated region and the proximal coding part of the F gene of wild-type and vaccine canine distemper viruses Veterinary microbiology Vol 69 (1) pp 15-18 48 Harder T C and A D Osterhaus (1997) Canine distemper virus—a morbillivirus in search of new hosts? Trends in microbiology Vol (3) pp 120124 49 Headley S A and D L Graỗa (2000) Canine distemper: epidemiological findings of 250 cases Brazilian Journal of Veterinary Research and Animal Science Vol 37 (2) pp 00-00 50 Hirama K., U Masashi, R Miura and K Chieko (2004) Phylogenetic analysis of the hemagglutinin (H) gene of canine distemper viruses isolated from wild masked palm civets (Paguma larvata) Journal of veterinary medical science Vol 66 (12) pp 1575-1578 51 Hu A., J Kövamees and E Norrby (1994) Intracellular processing and antigenic maturation of measles virus hemagglutinin protein Archives of virology Vol 136 (3) pp 239-253 52 Hu A and E Norrby (1994) Role of individual cysteine residues in the processing and antigenicity of the measles virus haemagglutinin protein Journal of general virology Vol 75 (9) pp 2173-2181 53 Iwatsuki K., N Miyashita, E Yoshida, T Gemma, Y.-S Shin, T Mori, N Hirayama, C Kai and T Mikami (1997) Molecular and phylogenetic analyses of the haemagglutinin (H) proteins of field isolates of canine distemper virus from naturally infected dogs Journal of General Virology Vol 78 (2) pp 373-380 54 Keawcharoen J., A Theamboonlers, P Jantaradsamee, A Rungsipipat, Y Poovorawan and K Oraveerakul (2005) Nucleotide sequence analysis of nucleocapsid protein gene of canine distemper virus isolates in Thailand Veterinary Microbiology Vol 105 (2) pp 137-42 55 Kennedy S., J Smyth, P Cush, P Duignan, M Platten, S J McCullough and G Allan (1989) Histopathologic and immunocytochemical studies of distemper in seals Veterinary Pathology Online Vol 26 (2) pp 97-103 73 56 Lan N T., R Yamaguchi, K Kai, K Uchida, A Kato and S Tateyama (2005a) The growth profiles of three types of canine distemper virus on Vero cells expressing canine signaling lymphocyte activation molecule J Vet Med Sci Vol 67 (5) pp 491-495 57 Lan N T., R Yamaguchi, K Uchida, S Sugano and S Tateyama (2005b) Growth profiles of recent canine distemper isolates on Vero cells expressing canine signalling lymphocyte activation molecule (SLAM) Journal of comparative pathology Vol 133 (1) pp 77-81 58 Lan N T., R Yamaguchi, Y Furuya, A Inomata, S Ngamkala, K Naganobu, K Kai, M Mochizuki, Y Kobayashi and K Uchida (2005c) Pathogenesis and phylogenetic analyses of canine distemper virus strain 007Lm, a new isolate in dogs Veterinary microbiology Vol 110 (3) pp 197-207 59 Lan N T., R Yamaguchi, A Inomata, Y Furuya, K Uchida, S Sugano and S Tateyama (2006a) Comparative analyses of canine distemper viral isolates from clinical cases of canine distemper in vaccinated dogs Veterinary microbiology Vol 115 (1) pp 32-42 60 Lan N T., R Yamaguchi, A Kawabata, K Uchida, K Kai, S Sugano and S Tateyama (2006b) Stability of canine distemper virus (CDV) after 20 passages in Vero-DST cells expressing the receptor protein for CDV Veterinary microbiology Vol 118 (3) pp 177-188 61 Lan N T., R Yamaguchi, A Kawabata, K Uchida, S Sugano and S Tateyama (2007) Comparison of molecular and growth properties for two different canine distemper virus clusters, Asia and 2, in Japan J Vet Med Sci Vol 69 (7) pp 739-744 62 Lan N T., Y Ryoji, N H Nam and T T Kiên (2008) A canine distemper virus isolated from an autopsied dog in Hanoi, Vietnam Journal of Science and Development April Vol 70 pp 74 63 Lan N T., R Yamaguchi, T T Kien, T Hirai, Y Hidaka and N H Nam (2009a) First isolation and characterization of canine distemper virus in Vietnam with the immunohistochemical examination of the dog J Vet Med Sci Vol 71 (2) pp 155-162 64 Lan N T., R Yamaguchi, T Hirai, K Kai and K Morishita (2009b) Relationship between growth behavior in vero cells and the molecular characteristics of recent isolated classified in the Asia and groups of canine distemper virus J Vet Med Sci Vol 71 (4) pp 457-61 74 65 Latha D., M Geetha, P Ramadass and R Narayanan (2007) Evaluation of ELISA based on the conserved and functional middle region of nucleocapsid protein to detect distemper infection in dogs Veterinary microbiology Vol 120 (3) pp 251-260 66 Lednicky J A., J Dubach, M J Kinsel, T P Meehan, M Bocchetta, L L Hungerford, N A Sarich, K E Witecki, M D Braid and C Pedrak (2004) Genetically distant American Canine distemper virus lineages have recently caused epizootics with somewhat different characteristics in raccoons living around a large suburban zoo in the USA Virology journal Vol (1) pp 67 Leisewitz A., A Carter, M Van Vuuren and L Van Blerk (2001) Canine distemper infections, with special reference to South Africa, with a review of the literature: review article Journal of the South African Veterinary Association Vol 72 (3) pp 127-136 68 Maeda H., K Ozaki, Y Takagi, K Sawashima and I Narama (1994) Distemper skin lesions in a dog Transboundary and Emerging Diseases Vol 41 (1‐10) pp 247-250 69 Maes R K., A G Wise, S D Fitzgerald, A Ramudo, J Kline, A Vilnis and C Benson (2003) A canine distemper outbreak in Alaska: diagnosis and strain characterization using sequence analysis Journal of veterinary diagnostic investigation Vol 15 (3) pp 213-220 70 Mark D., S Lu, A Creasey, R Yamamoto and L Lin (1984) Site-specific mutagenesis of the human fibroblast interferon gene Proceedings of the National Academy of Sciences Vol 81 (18) pp 5662-5666 71 Martella V., F Cirone, G Elia, E Lorusso, N Decaro, M Campolo, C Desario, M Lucente, A Bellacicco and M Blixenkrone-Møller (2006) Heterogeneity within the hemagglutinin genes of canine distemper virus (CDV) strains detected in Italy Veterinary microbiology Vol 116 (4) pp 301-309 72 Matsumura M., G Signor and B W Matthews (1989) Substantial increase of protein stability by multiple disulphide bonds Nature Vol 342 (6247) pp 291293 73 Mochizuki M., M Hashimoto, S Hagiwara, Y Yoshida and S Ishiguro (1999) Genotypes of canine distemper virus determined by analysis of the hemagglutinin genes of recent isolates from dogs in Japan Journal of clinical microbiology Vol 37 (9) pp 2936-2942 75 74 Murphy F A., E P J Gibbs, M C Horzinek and M J Studdert (1999) Veterinary virology Academic press 75 Norrby E., G Utter, C Orvell and M Appel (1986) Protection against canine distemper virus in dogs after immunization with isolated fusion protein Journal of virology Vol 58 (2) pp 536-541 76 Pace C N., G Grimsley, J Thomson and B Barnett (1988) Conformational stability and activity of ribonuclease T1 with zero, one, and two intact disulfide bonds Journal of Biological Chemistry Vol 263 (24) pp 11820-11825 77 Pardo I D., G C Johnson and S B Kleiboeker (2005) Phylogenetic characterization of canine distemper viruses detected in naturally infected dogs in North America Journal of clinical microbiology Vol 43 (10) pp 5009-5017 78 Pope J P., D L Miller, M C Riley, E Anis and R P Wilkes (2016) Characterization of a novel Canine distemper virus causing disease in wildlife Journal Veterinary Diagnostic Investigation Vol 28 (5) pp 506-13 79 Poste G (1971) The growth and cytopathogenicity of virulent and attenuated strains of canine distemper virus in dog and ferret macrophages Journal of comparative pathology Vol 81 (1) pp 49-IN12 80 Qiao J., Q Meng, C Chen, X Xia, X Cai, Y Ren and H Zhang (2010) Characterization of a new dog isolate of canine distemper virus from China Acta virologica Vol 55 (4) pp 303-310 81 Schultz R D (2006) Duration of immunity for canine and feline vaccines: a review Veterinary microbiology Vol 117 (1) pp 75-79 82 Seki F., N Ono, R Yamaguchi and Y Yanagi (2003) Efficient isolation of wild strains of canine distemper virus in Vero cells expressing canine SLAM (CD150) and their adaptability to marmoset B95a cells Journal of virology Vol 77 (18) pp 9943-9950 83 Shell L (1990) Canine distemper Compendium on Continuing Education for the Practicing Veterinarian Vol 12 (2) pp 173-179 84 Sidhu M S., W Husar, S D Cook, P C Dowling and S A Udem (1993) Canine distemper terminal and intergenic non-protein coding nucleotide sequences: completion of the entire CDV genome sequence Virology Vol 193 (1) pp 66-72 85 Summers B A and M Appel (1994) Aspects of canine distemper virus and measles virus encephalomyelitis Neuropathology and applied neurobiology Vol 20 (6) pp 525-534 76 86 Van Vuuren M., E Stylianides and A Du Rand (1997) The prevalence of viral infections in lions and leopards in Southern Africa, In: Proceedings of a Symposium on Lions and Leopards as Game Ranch Animals (Eds.), pp 168-173 87 Von Messling V., G Zimmer, G Herrler, L Haas and R Cattaneo (2001) The hemagglutinin of canine distemper virus determines tropism and cytopathogenicity Journal of virology Vol 75 (14) pp 6418-6427 88 Vongpunsawad S., N Oezgun, W Braun and R Cattaneo (2004) Selectively receptor-blind measles viruses: identification of residues necessary for SLAM-or CD46-induced fusion and their localization on a new hemagglutinin structural model Journal of virology Vol 78 (1) pp 302-313 89 Wang A., S.-D Lu and D F Mark (1984) Site-specific mutagenesis of the human interleukin-2 gene: structure-function analysis of the cysteine residues Science Vol 224 pp 1431-1434 90 Wilson S., E Siedek, A Thomas, V King, C Stirling, E Plevová, J Salt and G Sture (2014) Influence of maternally-derived antibodies in 6-week old dogs for the efficacy of a new vaccine to protect dogs against virulent challenge with canine distemper virus, adenovirus or parvovirus Trials in Vaccinology Vol pp 107-113 91 Woma T Y and M Van Vuuren (2009) Isolation of canine distemper viruses from domestic dogs in South Africa using Vero DogSLAM cells and its application to diagnosis African Journal of Microbiology Research Vol (3) pp 111-118 92 Woo G H., Y S Jho and E J Bak (2010) Canine distemper virus infection in fennec fox (Vulpes zerda) J Vet Med Sci Vol 72 (8) pp 1075-9 93 Zafar M., S Khan and A Rabbani (1999) Haematlogical studies and estimation of electrolytes in dogs exhibiting diarrhoeal signs Pakistan Veterinary Journal Vol 19 pp 35-39 94 Zurbriggen A., M Vandevelde and E Bollo (1987) Demyelinating, nondemyelinating and attenuated canine distemper virus strains induce oligodendroglial cytolysis in vitro Journal of the neurological sciences Vol 79 (1-2) pp 33-41 77 PHỤ LỤC PHỤ LỤC 1: CÁC CHỦNG THAM CHIẾU SỬ DỤNG ĐỂ XÂY DỰNG CÂY SINH HỌC PHÂN TỬ STT Tên chủng virus Mã hiệu (Accession number) Quốc gia Năm phân lập Anh 1995 X84999 Hà Lan 1995 Z54166 Gene H Gene P 1493/Han89 A92-6 black leopard Đan Mạch 1995 Z47763 Danish mink Đan Mạch 1995 Z47759 Greenlandic dog Đan Mạch 1995 Z47760 Hamamatsu Nhật Bản 1996 D85754 Yanaka Nhật Bản 1996 D85755 Onderstepoort Hoa Kỳ 1998 AF014953 98Marten Hàn Quốc 1998 EU716074 10 A75/17 Thụy Sĩ 1999 AF164967 11 Hamamatsu Nhật Bản 1999 AB028915 12 Yanaka Nhật Bản 1999 AB028914 13 liud Trung Quốc 1999 AF172411 14 HM-3 Nhật Bản 2000 AB040767 78 AF014953 AF164967 STT Tên chủng virus Quốc gia Năm phân lập Mã hiệu (Accession number) Gene H Gene P 15 Snyder Hill Nga 2000 16 German dog Nga 2000 17 Onderstepoort Hoa Kỳ 2001 AF378705 18 DK91 A Đan Mạch 2002 AF478544 19 00-2601 Hoa Kỳ 2003 AY438597 AY263374 20 5804 Hoa Kỳ 2003 AY386315 AY386315 21 A77/98 Hungary 2003 22 98-2654 Hoa Kỳ 2004 AY466011 23 DK88-1a Đan Mạch 2004 AF479277 24 179/94 Italia 2005 DQ226087 25 207/00 Italia 2005 DQ228166 26 P94S Nhật Bản 2005 AB212964 27 324/03 Italia 2006 DQ494317 28 4sp Nam Phi 2007 FJ461715 29 7L Nam Phi 2007 FJ461711 30 HL Trung Quốc 2007 EF445052 31 Th270Br Thái Lan 2007 AB301065 32 XJ2 Trung Quốc 2007 EU684265 79 AF259552 AF259549 AF378705 AJ582386 AY466011 STT Tên chủng virus Quốc gia Năm phân lập Mã hiệu (Accession number) Gene H Gene P 33 007Lm Nhật Bản 2008 AB474397 AB474397 34 Vn86 Việt Nam 2008 AB472691 AB472688 35 Vn99 Việt Nam 2008 AB472690 AB472689 36 BV4 Australia 2008 FJ416339 37 HLJ1 Trung Quốc 2008 EU743934 38 HLJ2 Trung Quốc 2008 EU743935 39 TW7 Đài Loan 2008 FJ705236 40 408/589/08 Đức 2008 JN153030 41 HLJ1-06 Trung Quốc 2008 EU545143 42 009L/H Nhật Bản 2009 AB490672 43 BJ080514 Trung Quốc 2009 FJ848530 44 Vacc-P Đài Loan 2009 FJ705238 45 Rockborn Thụy Điển 2010 GU810819 46 HLJ2-7 Trung Quốc 2010 47 PS Trung Quốc 2011 JN896331 48 NJ(11)2 Trung Quốc 2011 KJ437594 49 R11-JB-017 Hàn Quốc 2011 JQ319393 50 Uy-102/07 Uruguay 2011 JN215473 80 AB490672 HQ540292 JN896331 STT Tên chủng virus Quốc gia Năm phân lập Mã hiệu (Accession number) Gene H Gene P 51 Ac96I-H358 Nhật Bản 2012 AB753776 AB753776 52 THA02/09 Thái Lan 2012 JX886781 JX886805 53 THA04/09 Thái Lan 2012 JX886788 JX886812 54 THA08/11 Thái Lan 2012 55 CDV SY Trung Quốc 2014 KJ466106 KJ466106 56 CDV/dog/HCM/33/140816 Việt Nam 2014 LC159587 LC159587 57 Uy251 Uruguay 2014 KM280689 KM280689 58 BJ(16)4 Trung Quốc 2016 KX371587 81 JX886804 ... dung nghiên cứu: Nghiên cứu số đặc tính sinh học chủng giống gốc sản xuất vacxin vô hoạt phịng bệnh Care Nghiên cứu số đặc tính sinh học phân tử chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh. .. đích nghiên cứu Nghiên cứu tiến hành nhằm xác định đánh giá số đặc tính sinh học, sinh học phân tử tính kháng nguyên chủng giống gốc sản xuất vacxin vô hoạt phòng bệnh Care Phương pháp nghiên cứu. .. NGHIÊN CỨU 25 3.4.1 Nghiên cứu số đặc tính sinh học chủng giống gốc sản xuất vacxin vơ hoạt phịng bệnh Care 25 3.4.2 Nghiên cứu số đặc tính sinh học phân tử chủng giống gốc sản