Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến LỜI MỞ ĐẦU ĐẶT VẤN ĐỀ Phát triển xã hội kèm với nhu cầu việc làm ngày gia tăng, kéo theo tập trung gia tăng dân số Thành phố lớn Từ đó, nhu cầu sinh hoạt, lại người ngày đòi hỏi cao Cùng với phát triển đó, phương tiện phục vụ cho nhu cầu lại người phát triển kéo dẫn đến hệ tất yếu việc tập trung đông dân phương tiện giao thông khu vực gây nên kẹt xe Kẹt xe tự lúc trở thành “thực tế hiển nhiên” người dân Thành Phố Hồ Chí Minh (TP HCM), kẹt xe phổ biến tới vào www.Google.com để Search từ khố vịng 0,11 giây có tới khoảng 8.710.000 kết Kẹt xe khơng phân biệt lớn hay nhỏ , trai hay gái trở thành toán mà muốn giải phải cần có phối hợp đồng nhiều quan ,đơn vị hết “văn hoá giao thông” người dân Nhắc tới kẹt xe, thường nghỉ tới hậu kinh tế vấn nạn này, khơng khó để thống kê số thiệt hại kẹt xe gây kinh tế Thế bên cạnh đó, kẹt xe cịn gây hậu nghiêm trọng mơi trường sức khoẻ người chưa quan tâm mức cộng đồng Trong năm gần số lượng người vào bệnh viện với chứng bệnh đường hô hấp ô nhiễm không khí ngày tăng lên Tuy có nhiều biện pháp đề xuất nhằm ngăn ngừa ô nhiễm không khí thành phố, thị tình trạng nhiễm tiếp tục tiếp diễn ngày nghiêm trọng hơn, khó khắc phục Đặc biệt nút giao thơng thành phố, nơi tập trung số lượng lớn xe vào cao điểm, gây ách tắc giao thông, ô nhiễm không khí tiếng ồn, làm ảnh hưởng đến người tham gia giao thông người dân khu vực Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Chính đề tài “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” thực nhằm cung cấp cho người nhận thức tổng quan, đầy đủ vấn nạn kẹt xe, góp phần giúp nhà quản lý thành phố có định đắn hợp lý công tác quản lý đô thị nhằm xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh ngày giàu đẹp, văn minh lành MỤC TIÊU ĐỀ TÀI Đề tài tạo điều kiện cho người đọc nắm trạng giao thông ô nhiễm khơng khí quận Bình Thạnh TP.HCM qua đề số biện pháp khắc phục khống chế tình trạng nhiễm khơng khí địa bàn NỘI DUNG ĐỀ TÀI  Tìm hiểu vấn đề môi trường kẹt xe gây Hiện trạng nhiễm khơng khí tiếng ồn quận Bình Thạnh TP.HCM  Thống kê đánh giá nồng độ bụi nút giao thơng quận Bình Thạnh TP.HCM (bao gồm: Vòng xoay Hàng Xanh, ngã tư Đinh Tiên Hoàng – Điện biên Phủ)  Đề xuất số biện pháp khống chế giảm thiểu ô nhiễm khơng tiếng ồn quận Bình Thạnh TP.HCM GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI  Giới hạn nội dung Các vấn đề môi trường liên quan đến vấn nạn kẹt xe ảnh hưởng người Thu thập số liệu khảo sát nồng độ chất khí gây nhiễm Đề xuất biện pháp khống chế khắc phục ô nhiễm  Giới hạn không gian Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Các vấn đề môi trường liên quan đến hoạt động giao thơng ảnh hưởng người sống sinh hoạt quận Bình Thạnh TP.HCM  Giới hạn thời gian Ngày giao đồ án: 11/11/2010 Ngày nộp đồ án: 08/03/2011 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Phương pháp tổng hợp thông tin: tổng hợp thơng tin nghiên cứu có liên quan đến đề tài, tài liệu nghiên cứu trước thời gian gần - Phương pháp nghiên cứu kế thừa: nghiên cứu kiến thức tài liệu liên quan kế thừa kiến thức - Phương pháp khảo sát thực địa: tham quan khảo sát trường thực tế, để thu nguyên nhân gây kẹt xe, hậu mơi trường hình ảnh kẹt xe địa bàn quận Bình Thạnh - Phương pháp tham khảo ý kiến chuyên gia: nhờ góp ý chuyên gia vấn đề liên quan đến đề tài, để xác định hướng cho đề tài - Thu thập thông tin từ mạng internet, với nhiều website khác Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Môi trường Công nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến CHƯƠNG TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG LIÊN QUAN ĐẾN KẸT XE 1.1 TỔNG QUAN VỀ KẸT XE 1.1.1 Kẹt xe gì? Kẹt xe việc tập trung nhiều phương tiện giao thông thời điểm khu vực khiến phương tiện di chuyển khó khăn khơng di chuyển 1.1.2 Ngun nhân gây kẹt xe Khi hỏi đâu nguyên nhân gây kẹt xe, khảo sát thực tế khoảng gần 60 người có nhiều ý kiến đưa (Phụ lục A) Nhưng tổng hợp lại thành ý kiến chung sau đây: - Do sách phát triển đô thị: + Việc người dân, công chức dồn trung tâm vào cao điểm sáng khỏi trung tâm vào buổi chiều thị vệ tinh, trung tâm hành chính, dịch vụ chưa rải địa bàn TP.HCM + Việc đầu tư cho xe buýt lớn diện tích, số km đường không tăng biến xe buýt trở thành tác nhân gia tăng nạn kẹt xe Một hình ảnh thường thấy, dịng xe bt khơng khách gây kẹt cứng dòng người xe máy + Các thủ tục hành cịn q nhiều, thừa làm cho lượng người phải đường tăng Một ví dụ, việc mua bán xe máy chưa đầy năm triệu đồng người mua bán phải chứng thực, công chứng, sang tên, đổi chủ khắp phường, quận, quan chức Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Môi trường Công nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Hình 1- Kẹt xe xe bus tập trung vào TP.HCM làm việc (nguồn Internet) - Do hạ tầng: + TP.HCM mở rộng, cải tạo nhiều trục giao thông cửa ngõ quan trọng Nhiều tuyến đường Cộng Hòa, Trường Chinh đầu tư hàng trăm tỷ đồng để mở rộng thêm nhiều xe tình trạng tải + Tốc độ phát triển đường khơng theo kịp q trình thị hóa nhiều khu vực Quỹ đất dành cho giao thông thấp số xe tăng đột biến hàng năm Ngồi ngày có khoảng 500.000 xe hai bánh 60.000 xe bốn bánh từ địa phương khác vào thành phố + Trong lúc loại phương tiện giới đường gia tăng nhanh, hạ tầng giao thông không đáp ứng kịp yêu cầu, việc quy hoạch phân luồng tuyến cho loại xe ôtô lại không gắn với tình hình thực tế dẫn tới tình trạng gia tăng kẹt xe + Góp phần gây kẹt xe cịn có việc thi cơng mặt đường, điểm đào chắn dọc đường Quốc lộ 13, Trần Bình Trọng, Pasteur, Nam Kỳ Khởi Nghĩa dọc theo bờ kênh Nhiêu Lộc, rào chắn án ngữ gây ách tắc giao thơng năm nay, người dân phải kêu trời dư luận nhiều lần lên tiếng ngành chủ quản dửng dưng Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Môi trường Công nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến + Tại tuyến đường có đường sắt chạy ngang vậy, ngày có khoảng 16 chuyến tàu khách đến từ ga Sài Gòn, cộng với hàng chục đầu kéo ga để bảo dưỡng sửa chữa gây thêm ùn tắc + Hệ thống cầu, đường địa bàn bị tải Cạnh đó, việc đồng loạt triển khai thi cơng dự án cơng trình hạ tầng giao thông (dự án Đại lộ Đông Tây, cải thiện môi trường nước ) nhiều trục đường làm cho tình hình giao thơng thêm căng thẳng - Do ý thức người tham gia giao thông: + Ý thức người tham gia lưu thông chưa cao, chưa hình thành thói quen tơn trọng “văn hố giao thơng” góp phần lớn vào vấn nạn kẹt xe Việc không chấp hành luật lệ giao thông: vượt đèn đỏ, lấn tuyến sang hướng ngược chiều rẽ ngang dọc giao lộ mà đặc biệt xe mơ tơ khiến cho tình trạng kẹt xe thêm nghiêm trọng + Việc thiếu vắng đội ngũ hướng dẫn giao thông điểm thường xuyên xảy ún tắt điểm xảy tai nạn góp phần vào tình trạng kẹt xe Hình 1-2 Ý thức giao thông người lưu thông người điều khiển giao thông Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Môi trường Công nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến 1.1.3.Các khu vực thường kẹt xe Thành phố Hồ Chí Minh Vịng xoay ngã tư An Sương thường xuyên kẹt xe vào thấp điểm, sau đến 16 giờ, lượng xe tải lớn Ngã ba Âu Cơ - Cách mạng tháng Tám, ngã tư Cách mạng tháng Tám - Tân Kỳ Tân Quý kéo dài đến ngã ba Tân Kỳ Tân Quý - Cộng Hòa hình thành nên mạng kẹt xe liên hồn vào cao điểm thấp điểm Từ trục đường Cách mạng tháng Tám kéo dài đến ngã sáu Công trường Dân Chủ, ngã tư Võ Văn Tần, Nguyễn Thị Minh Khai, ngã sáu Phù Đổng Thiên Vương, ngã tư Phạm Ngũ Lão, Trần Hưng Đạo Theo ông Đậu An Phúc, Phó trưởng phịng quản lý giao thơng, Sở GTCC, để giảm kẹt xe trục đường này, tới cấm xe ô tô từ đường nhánh rẽ trái vào trục đường Cách mạng tháng Tám Cụm đường Nguyễn Thị Minh Khai - Cao Thắng - Nguyễn Thiện Thuật Điện Biên Phủ thường kẹt xe vào cao điểm sáng chiều Tới cấm xe tơ hai chiều, cịn chiều theo hướng rẽ tay phải để hình thành nên hình chữ nhật Cụm đường Nguyễn Oanh - Phan Văn Trị, Ngã năm chuồng chó, Hồng Minh Giám (công viên Gia Định) – Nguyễn Kiệm thường kẹt vào cao điểm buổi sáng Trục đường Phan Đăng Lưu với điểm kẹt xe vào lúc khu vực chợ Bà Chiểu kéo dài đến ngã tư Phú Nhuận, ngã ba Hoàng Văn Thụ – Hồ Văn Huê Trục đường Lý Thường Kiệt với điểm kẹt khu vực chợ Tân Bình, ngã ba Thành Thái, ngã tư Tô Hiến Thành - Lữ Gia Bùng binh Cây Gõ kéo dài đến vòng xoay Phú Lâm thường kẹt vào ban ngày lượng xe buýt từ bến xe Chợ Lớn vào liên tục Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Cụm trục đường Xô Viết Nghệ Tĩnh, Đinh Bộ Lĩnh thường kẹt lúc kéo dài từ vòng xoay Hàng Xanh kéo dài đến bến xe miền Đơng qua đến ngã tư Bình Triệu 10 Khu vực Chợ Lớn với điểm thường kẹt vào ban ngày vịng xoay Phan Đình Phùng, trục đường Hải Thượng Lãn ông, Hậu Giang điểm kẹt xe sau hàng loạt cơng trình Đại lộ Đông Tây, dự án môi trường nước triển khai với việc dựng hàng rào, cấm lưu thông tuyến Châu Văn Liêm, Trần Hưng Đạo, dỡ cầu Chà Và Hình 1-3 Các điểm thường kẹt xe TP.HCM ( :đánh dấu 10 khu vực thường kẹt xe địa bàn TP.HCM) 1.2 TỔNG QUAN VỀ Ô NHIỄM KHÔNG KHÍ 1.2.1 Ơ nhiễm khơng khí (ƠNKK) gì? Bên cạnh thành phần khơng khí, chất dạng rắn, lỏng, khí thải vào khơng khí với nồng độ vừa đủ gây ảnh hưởng tới sức khoẻ người, gây ảnh hưởng xấu tới sinh trưởng, phát triển động vật, thực vật, phá huỷ vật liệu, làm giảm cảnh quan gây nên nhiễm mơi trường, hay nói khác Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến khơng khí bị nhiễm (PGS.TS Đinh Xn Thắng(2007) Giáo trình nhiễm khơng khí, nhà xuất đại học quốc gia, TP.HCM) 1.2.2 Phân loại nguồn nhiễm khơng khí Có nhiều cách phân loại nguồn nhiễm khơng khí khác theo PGS.TS Đinh Xuân Thắng, phân loại sau: - Dựa vào nguồn gốc phát sinh:  Nguồn tự nhiên: khí từ hoạt động tự nhiên núi lửa, động đất, bụi tạo thành bão cát, phân tán phấn hoa, phân tán phấn hoa, mùi hôi trình phân huỷ sinh học  Nguồn nhân tạo: nguồn ô nhiễm người tạo nên Nó bao gồm nguồn cố định nguồn di động  Nguồn cố định bao gồm: nguồn từ q trình đốt khí thiên nhiên, đốt dầu, củi, trấu…, nhà máy, xí nghiệp cơng nghiệp…  Nguồn di động: khí thải từ q trình giao thơng khí thải xe cộ, máy bay, tàu hoả… - Dựa vào tính chất hoạt động:  Ơ nhiễm q trình sản xuất: sản xuất cơng nghiệp, nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp…  Do giao thông vận tải: ôtô, xe máy, máy bay, tàu hoả, tàu thuỷ…  Ơ nhiễm sinh hoạt: q trình sử dụng nhiên liệu (dầu than củi…) để thắp sáng, nấu nướng…  Ơ nhiễm q trình tự nhiên: phân huỷ chất hữu vi sinh vật gây nên mùi hôi, bão cát, núi lửa, động đất… - Dựa vào bố trí hình học: Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến  Điểm nhiễm: ống khói nhà máy, nhà máy, thiết bị sản xuất cụ thể (các nguồn cố định)  Đường ô nhiễm: q trình hoạt động phương tiện giao thơng vận tải (xe cộ, máy bay, tàu hoả, tàu thuỷ…)  Vùng ô nhiễm: khu chăn nuôi lớn, khu tập trung nhiều nhà máy, xí nghiệp… 1.2.3 Hiện trạng nhiễm khơng khí số thị Việt Nam Ơ nhiễm mơi trường khơng khí thị, thành phố lớn nước ta vấn đề xã hội quan tâm Theo kết nhiều đề tài nghiên cứu, số nguồn gây ô nhiễm, nguồn giao thông vận tải nước ta chiếm tỉ lệ lớn khoảng 70% Trị số nồng độ trung bình ngày bụi tổng số TSP, bụi 10m PM10 khí NO2 số nút giao thơng lớn TP Hồ Chí Minh vượt tiêu chuẩn cho phép Với tốc độ tăng hàng năm xe máy 1518%, ô tô 810% nay, vấn đề nhiễm khơng khí nút giao thơng TP Hồ Chí Minh thành phố lớn khác nước năm tới chắn nghiêm trọng Theo số liệu điều tra Viện Quy hoạch đô thị - nông thôn (Bộ Xây dựng), với ô nhiễm nước, nhiễm khơng khí xảy hầu hết đô thị vùng tuyến quốc lộ, nơi có mật độ xây dựng giao thơng cao Việt Nam * Hiện trạng chất lượng không khí số thị loại I Các thị loại I lựa chọn phân tích báo cáo bao gồm Tp Hải Phòng, Tp Huế Tp Đà Nẵng Nhìn chung, chất lượng mơi trường khơng khí thị nêu bắt đầu bị ô nhiễm, nhiên, mức độ ô nhiễm không cao Hà Nội Tp Hồ Chí Minh Các thơng số CO, NO2, SO2, Pb nhìn chung nằm giới hạn QCVN Tuy nhiên, bụi tổng số tiếng ồn hầu hết điểm quan trắc thành phố xấp xỉ lớn QCVN * Hiện trạng chất lượng khơng khí số đô thị loại II Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” 10 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến 5.2.1 Biện pháp sách phát triển thị Việc tồn bơ khu hành TP.HCM quận Bình Thạnh tập trung nội thành (Uỷ ban nhân dân quận Bình Thạnh Trung tâm đăng kiểm xe giới nằm đường Phan Đăng Lưu Nơ Trang Long hai đường nằm “điểm nóng” kẹt xe TP.HCM) dẫn tới tình trạng người dân tập trung nội thành để thực thủ tục hành khiến lượng người lưu thơng cao Do đó, cần phân bổ lại khu vực hành cho phù hợp để giảm thiểu gánh nặng giao thông Phát triển xe công cộng (xe Bus) việc tốt để giảm thiểu lượng xe cá nhân nhằm giảm ô nhiễm kẹt xe Tuy nhiên, việc quy hoạch chưa hợp lý tuyến khiến xe Bus nối đuôi khách không đầy làm áp lực giao thông thêm nặng nề Cần vạch lại tuyến di chuyển xe công cộng nghiên cứu khả khai thác tuyến nhằm đảm bảo nhu cầu lại người dân mà số lượng xe hợp lý Việc đơn giản thủ tục hành chánh tưởng chưng không liên quan gi đến kẹt xe trái lại lại có mối liên hệ mật thiết với Thủ tục hành chánh đơn giản, hợp lý, chế “một cửa” khiến số lượng người lưu thông đường để thực thủ tục hành chánh giảm từ góp phần giải vấn đề kẹt xe Quy hoạch phân luồng lại tuyến giao thông cho phù hợp, hạn chế, nghiêm cấm ô tô vào đường nhỏ Quy định khoảng thời gian xe tải lớn xe Container vào Thành Phố để tránh tập trung nhiều lượng xe thời điểm Quy định thời gian làm việc quan, tổ chức, trường học lệch (ví dụ: Mẫu giáo: 6h30, trường cấp I cấp II: 7h, Xưởng sản xuất: 7h30, Công ty dịch vụ: 8h,…) Quy định rõ thời hạn sử dụng loại xe nhằm loại bỏ dần phương tiện thô sơ hạn sử dụng gây ô nhiễm môi trường Qua góp phần hạn chế lượng xe đường phải có sách hổ trợ hợp lý cho chủ sở hữu xe hạn sử dụng gặp hồn cảnh khó khăn hỗ trợ vay vốn ngân hàng, thu hồi xe có đền bù để giúp người ổn định sống Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” 75 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Khuyến khích, hỗ trợ cơng ty , xí nghiệp, trường học,…xây dựng nhà tập thể, ký túc xá, khn viên đơn vị nhằm hạn chế số lượng người lưu thông 5.2.2 Biên pháp phát triển hạ tầng Theo phiếu khảo sát đánh giá (phụ lục A ) kẹt xe quận Bình Thạnh thường tập trung đường như: Xô Viết Nghệ Tĩnh, Nguyễn Xí, Xa Lộ Hà Nội, Phan Văn Trị, Phan Đăng Lưu,…dễ dàng nhận thấy đường để đến Bến xe Miền Đơng Vòng Xoay Hàng Xanh đầu mối giao thông quan trọng Quận Thành Phố Cùng với phát triển TP.HCM lượng xe tăng nhiên tuyến đường chưa cải tạo nâng cấp không đáp ứng Cần xem xét phương án mở rộng mặt đường, di dời Bến xe Miền Đông, xây dựng cầu vượt nút giao thông Hàng Xanh nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển Thành Phố Phương pháp xây dưng cầu vượt nút giao thông Hàng Xanh Sở Giao Thơng Cơng Chánh tính đến Theo phương án này, giao thông khu vực Hàng Xanh giai đoạn gồm có cầu vượt nằm đường Điện Biên Phủ cầu vượt đường Xô Viết Nghệ Tĩnh; giai đoạn xây dựng cầu vượt ngã tư Bạch Đằng - Đinh Bộ Lĩnh hầm chui đường Bạch Đằng Giá thành đầu tư theo phương án ước tính khoảng 331 tỉ đồng Hình 5-1 Mơ hình dự kiến cầu vượt nút giao Hàng Xanh Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” 76 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Đẩy nhanh tiến độ kiểm tra thường xuyên cơng trình thi cơng, rào chắn làm cản trở lưu thơng Giải phóng nhanh mặt đường, nghiêm cấm xử lý tình trạng lấn chiếm lịng lề đường nhằm phục vụ lợi ích cá nhân nhằm trả lại cho mặt đường nhiệm vụ phục vụ giao thông Thi công , cấp phép công trình, sở hạ tầng có kế hoạch triển khai cụ thể nhà thầu phải đảm bảo tiến độ thi cơng Tránh tình trạng có q nhiều cơng trình thi cơng lúc khiến cho diện tích lưu thơng bị thu hẹp Hệ thống đèn điều khiển giao thơng cần bảo trì bảo dưỡng thường xuyên để đảm bảo hoạt động xuyên suốt 5.2.3 Nâng cao ý thức người tham gia giao thông Kẹt xe giải đơn giản cách người tham gia giao thông cần chấp hành tốt luật lệ giao thông Biết nhường nhịn giao thơng góp phần đáng kể việc Hình 5-2 Giáo dục ý thức tôn trọng luật Giao thông giải tình trạng kẹt xe Giáo dục ý thức tôn trọng luật giao thông từ lưa tuổi mẫu giáo, đưa giao thông thành môn học bắt buộc nhằm xây dựng ý thức tôn trọng luật giao thông, biến giao thông luật trở thành thói quen tốt Tăng cường cơng tác tun truyền giao thông qua kênh thông tin: Đài phát thanh, loa phát thanh, truyền hình, hình cơng cộng, banner, Internet, kênh phát riêng giao thông, tin nhắn điện thoại nhằm thông báo kịp thời cho người tham gia giao thông biết đoạn đường ùn tắt để họ chọn hướng khác Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” 77 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Tăng cường đội ngũ hướng dẫn giao thông điểm thường xảy ùn tắt giao thông nhằm phân luồng điều khiển giao thơng kịp thời tránh để tình trạng kẹt xe kéo dài Tăng cường bảng dẫn giao thông đường , để người tham gia giao thông biết hẻm đường thuận tiện cho lưu thơng, hạn chế tình trạng lưu thơng quanh quẩn Hình 5-3 Lực lượng tình nguyện viên tuyên truyền Giao Thông 5.3 MỘT SỐ BIỆN PHÁP HẠN CHẾ Ơ NHIỄM KHƠNG KHÍ DO KẸT XE Hầu hết phương tiện giao thông sử dụng xăng, dầu nhiên liệu Do đó, cần đề mức độ khói thải phương tiện tiêu chuẩn cho nhiên liệu sử dụng nhằm góp phần kiểm sốt nhiễm nhiễm từ nguồn Trước đây, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 249/2005/QĐTTg quy định xe mô tô, xe gắn máy sản xuất, nhập phải kiểm soát theo mức tiêu chuẩn Euro Cịn việc kiểm sốt khí thải xe máy lưu hành, Cục Đăng kiểm Việt Nam xây dựng Đề án trình Chính phủ phê duyệt Biện pháp kiểm sốt tiến hành kiểm tra khí thải định kỳ bắt buộc năm/lần, xe có dán tem, cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn phép tham gia giao thông Bảng 5-4: Giới hạn tối đa cho phép khí thải phương tiện (Quyết định số 249/2005/QĐ-TTg cùa Thủ Tướng Chính Phủ) tiện Thành phần Phương gây nhiễm cháy cưỡng khí thải Ơ tơ lắp động Phương tiện lắp động cháy nén Mô tô, xe máy Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” 78 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học CO (% tích) thể GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Mức Mức Mức Mức Mức Mức Mức Mức 4,5 3,5 3,0 4,5 - - - - Động kỳ 1.200 800 600 1.500 1.200 - - - - Động kỳ 7.800 7.800 7.800 10.000 7.800 - - - - Động đặc 3.300 3.300 3.300 biệt (1) - - - 72 60 50 HC (ppm thể tích): Độ khói (% HSU) - - - - Chú thích: (1) loại động động Wankel số loại động khác có kết cấu đặc biệt khác với kết cấu loại động có píttơng, vịng găng (xéc măng) thơng dụng Bụi sinh giao thông thành phần chủ yếu chì cacbon Vì ta nên sử dụng loại xăng khơng chứa chì nhằm giảm bớt nguy hại chì sinh đốt cháy nhiên liệu Khuyến khích sử dụng loại xe thân thiện với môi trường xe đạp, xe điện, Trồng nhiều xanh: Cây xanh phổi người, có chức lọc khơng khí, hấp thụ CO2 thải O2 làm khơng khí trở nên lành Tuỳ thuộc vào loại mùa mà khả hấp thụ bụi làm khơng khí khác Ngoài ra, xanh cịn có chức năng làm giảm tiếng ồn tốt tạo cảnh quan đô thị Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” 79 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Bảng 5-5: Hiệu lọc bụi xanh Tổng diện tích Tổng lượng bụi giữ STT Tên (m2) (kg) Phượng 86 Du 66 18 Liễu 157 38 Phong 171 20 Dương Canada 267 34 Tần bì 195 30 Bụi đinh hương 11 1,6 ( Nguồn: Trích sách “Mơi trường khơng khí” – Tác giả Phạm Ngọc Đăng, trang 261 – Nhà xuất Khoa học Kỹ thuật năm 2003) Quy định thời gia kiểm phương tiện nhằm kiểm tra phát xe hạn sử dụng để nâng cấp sửa chữa loại khỏi lưu thông Tăng cường công tác quan trắc chất lượng khơng khí, nhằm thu thập số liệu thường xun tình trạng chất lượng khơng khí, ô nhiễm dạng tăng giảm Từ đó, đưa biện pháp phù hợp nhằm cải thiện môi trường Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục ý thức người dân giao thông môi trường, hạn chế số lượng xe đường, nên chung xe đường việc bảo dưỡng phương tiện giao thông thường xuyên góp phần vào bảo vệ mơi trường Sử dụng vịi phun sương để tưới công cộng Phương pháp vừa tưới tiết kiệm nước, vừa lợi dụng hạt sương phát tán vào khơng khí nhằn hạn Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” 80 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến chế lượng lượng bụi bay vào khơng khí hạt bụi nước dạng sương làm ẩm rơi xuống Đầu tư đưa vào sử dụng loại xe hút bụi cơng cộng có chổi qt làm việc khoản thời gian có lượng xe lưu thông đường 5.4 MỘT SỐ BIỆN PHÁP HẠN CHẾ Ô NHIỄM TIẾNG ỒN DO KẸT XE Đầu tiên áp dụng biện pháp để giảm tiếng ồn nguồn Như thiết kế chế tạo phận giảm âm ứng dụng chúng động máy bay, xe vận tải, xa khách, mơtơ… biện pháp có hiệu tốt Tuyên truyền nâng cao ý thức người nhiễm tiếng ồn, có ùn tắt giao thơng nên hạn chế sử dụng cịi xe tắt máy xe không di chuyển được, vừa giảm thiểu tiếng ồn vừa giảm thiểu ô nhiễm khơng khí vừa tiết kiệm nhiên liệu Tăng cường trồng xanh, vừa tạo cảnh quan vừa hạn chế tiếng ồn ô nhiễm Bảo dưỡng xe thường xuyên để hạn chế âm phát từ động xe Cơ sở hạ tầng phục vụ cho giao thông đầu tư đảm bảo chất lượng, thiết kế lốp xe hệ thống giảm sốc phù hợp với mặt đường góp phần hạn chế tiếng ồn giao thông Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” 81 Đồ án tốt nghiệp – Khoá 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ 6.1 KẾT LUẬN: Thành Phố Hồ Chí Minh nói chung Quận Bình thạnh nói riêng phát triển hệ tất yếu áp lực giao thông ngày tăng cao vấn nạn kẹt xe hậu mơi trường cịn tiếp diễn chí cịn phức tạp khơng có biện pháp hành động tức thời Với tình hình chung nước ta nay, so sánh cán cân Kinh tế-mơi trường cán cân nghiêng phía bên kinh tế nhiều Chúng ta loay hoay toán mà nhiều nước gặp phải phát triển kinh tế, khoa học gây tổn hại cho mơi trường sau lại dùng kinh tế, khoa học để cải thiện lại môi trường Các tác nhân ô nhiễm giao thông kể nguồn gây hại cho môi trường cho sức khoẻ người, làm suy giảm chất lượng sống thị Trung bình ngày người hít thở 22.000 lần trao đổi qua phổi khoảng 16kg không khí, nên loại khí xả động bụi dễ xâm nhập vào thể qua niêm mạc mắt, qua da, qua nước bọt gây ảnh hưởng đến sức khoẻ Trong số đó, chì chất nhiễm nghiêm trọng nhất, độc tính chì nồng độ cao biết từ lâu, hai thập kỉ gần tác động chì nồng độ thấp đánh giá cách đầy đủ nên ngày có nhiều nước tiến đến cấm sử dụng xăng pha chì Ngồi ra, tác nhân nhiễm kể cịn có ảnh hưởng đến động, thực vật, tác động đến loại vật liệu cơng trình kiến trúc chúng hư hỏng xuống cấp, gây mưa axít… Kết đề tài cho thấy hậu môi trường chủ yếu kẹt xe nhiễm mơi trường khơng khí Mơi trường khơng khí mơi trường ma dễ phát tán khó Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” 82 Đồ án tốt nghiệp – Khoá 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến kiểm soát nên để giải vấn đề ONKK cần phối hợp nhiều bên liên quan có kế hoạch cụ thể giải Với sở hạ tầng tại, kẹt xe vấn nạn quận Bình Thạnh Do đó, cơng tác trước mắt để giảm thiểu kẹt xe việc tăng cường lực lượng hướng dẫn giao thông hết người dân phải tự ý thức trách nhiệm vấn đề Tập thói quen tơn trọng luật giao thơng lưu thơng có “văn hố giao thơng” từ tình trạng kẹt xe cải thiện tốt Các giao lộ có mức độ ô nhiễm cao là: Ngã tư An Sương, vịng xoay Hàng Xanh, nút giao thơng quan trọng TP.HCM tập trung lượng xe lưu thông qua lại nhiều thường xuyê Trong ngày, mức độ ô nhiễm tăng cao vào thời gian cao điểm: 7h - 9h 16h - 18h, giảm vào thời gian thấp điểm: 12h - 13h, điều phù hợp với sinh hoạt người dân Thành Phố (7h bắt đầu làm khoảng 18h tan sở) 6.2 KIẾN NGHỊ: Hậu môi trường kẹt xe chủ yếu mức phát thải phương tiện lưu lượng giao thông Khắc phục hậu phải giải vấn dề này, giới hạn đề tài, em xin đề xuất số ý kiến sau: - Phủ xanh TP.HCM: ngồi xanh cơng cộng nên phát động phong trào “mỗi người trồng xanh” công việc tưởng chừng nhỏ bé với dân số TP.HCM khoảng triệu người có triệu xanh, nhờ vấn đề ô nhiễm giải phần - Quy định rõ ràng mức xử phạt đố với xe gây ô nhiễm môi trường, bước loại xe hạn sử dụng khỏi lưu thông làm cho Thành Phố ngày - Phân luồng phương tiện, quy định rõ hướng thời gian phương tiện giao thông lớn, gây ô nhiễm nhiều: xe ben, xe chở vật liệu xây dựng, xe container, Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” 83 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Môi trường Công nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến - Mở rộng khoảng cách li vệ sinh từ nút giao thông tới nhà dân để đảm bảo sức khoẻ người dân sống gần khu vực - Xem xét di dời địa điểm tập trung giao thông bến xe, nhà ga khu vực ngoại thành để giảm áp lực giao thông - Tại khu vực trường học, bệnh viện, khu dân cư quy hoạch, cấm sử dụng cịi xe có biện pháp xử lý - Tăng cường hệ thống tưới phun sương vườn công cộng để vừa tạp cảm giác mát mẻ vừa góp phần giảm thiểu nhiễm - Tăng cường công tác tuyên truyền giao thông qua phương tiện thông tin đại chúng: báo, đài, internet, banner, mở hội thi tìm hiểu an tồn giao thơng qua lồng ghép học nhằm nâng cao ý thức tôn trọng luật giao thông - Xử phạt phương tiện chở đất đá tải, không che chắn kỹ gây nhiễm khơng khí Ngồi mức phạt giao thông nên xử lý thêm mức phạt mơi trường sử dụng nguồ ngân sách để cải thiện môi trường - Quy hoạch tuyến giao thông chiều nên nghiên cứu thêm hướng gió Quy hoạch hợp lý vừa phân luồng giao thông, vừa giảm kẹt xe, vừa tránh khí thải trực tiếp vào khu dân cư Vần đề kẹt xe hậu mơi trường co quan tâm môi trường trở nên quen thuộc thực mà q quen phải sống chung với Đơi sống kinh tế mà tạm quên vấn đề môi trường Qua đề tài này, cịn nhiều thiếu xót hạn chế em mong muốn lời cảnh báo, kêu gọi quan tâm toàn xã hội để cúng hướng tới phát triển bền vững Vấn đề khó khăn em nghỉ người có nhận thức đắng góp phần cơng sức hồn tồn giải  Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” 84 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến TÀI LIỆU THAM KHẢO PGS.TS Đinh Xuân Thắng (2007) Giáo Trình Ơ Nhiễm Khơng Khí, Nhà xuất đại học quốc gia, Tp.HCM ThS Nguyễn Chí Hiếu (2009) Cơng nghệ xử lý tiếng ồn độ rung, Khoa môi trường công nghệ sinh học, trường Đại học kỹ thuật công nghệ, Tp.HCM GS Phạm Ngọc Đăng (2003) Ô nhiễm Môi trường Không khí Đô thị Khu Công nghiệp , NXB Khoa học Kỹ thuật GS TSKH Lê Huy Bá (2009), Môi trường, Nhà xuất đại học quốc gia, Tp.HCM GS.TS Trần Ngọc Chấn (2004), Ơ nhiễm khơng khí xử lý khí thải, Cơ học bụi phương pháp xử lý bụi, nhà xuất Khoa học Kỹ Thuật PGS.TS Hồng Kim Cơ (1999), Tính tốn kỹ thuật lọc bụi làm khí, NXB Giáo Dục Hà Nội http://www.vnulib.edu.vn:8000/dspace/bitstream/123456789/298/5/10000001 0-05.pdf www choluanvan.com/decuong/XT2406.doc www kilobook.com 10 www dantri.com.vn/ /o-nhiem-tieng-on-va-benh-tat.htm Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” 85 Đồ án tốt nghiệp – Khoá 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến PHỤ LỤC Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” 86 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hoàng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Phiếu điều tra đánh giá ý kiến người dân sống lao động địa bàn Quận Bình Thạnh Vấn nạn kẹt xe cách khắc phục Thân chào Anh/Chị ! Chúng tơi nhóm sinh viên đến từ trường Đại Học Kỹ Thuật Công Nghệ TP.HCM, tiến hành thực đề tài nghiên cứu khảo sát ý kiến người dân “vấn nạn kẹt xe Quận Bình Thạnh cách khắc phục” Sự thành cơng đề tài phụ thuộc hồn tồn vào đóng góp bạn cách trả lời câu hỏi sau, nên mong Anh/Chị dành chút thời gian giúp đỡ chúng tơi hồn thành đề tài Cám ơn Anh/Chị hợp tác tham gia Xin vui lịng cho biết thơng tin trả lời câu hỏi sau: Họ tên:…………………………………………………………………… Nghề nghiệp:………………………………………………………………… Điện thoại:………………………………………………………………… E-mail:……………………………………………………………………… Tuổi:……………………………………………………………………… Anh/Chị có sinh sống địa bàn Quận Bình Thạnh khơng? □ □ Khơng Có Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” 87 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Phương tiện di chuyển thường xun Anh/Chị gì? □ Ơ tơ □ Mơ tô □ Xe đạp □ Xe công cộng □ Khác………………………… (vui lòng ghi rõ) Đoạn đường Anh/Chị di chuyển có thường xun bị kẹt xe khơng? □ □ Khơng Có Anh/Chị thường hay bị kẹt xe khoảng thời gian nào? □ 7h - 9h □ 11h – 13h □ 17h- 19h □ 15h – 17h □ Khác…………………………… (vui lòng ghi rõ) Địa điểm Anh/chị hay bị kẹt xe nhất? □ □ Vòng xoay Hàng Xanh □ Ngã Phan Đăng Lưu x Nơ Trang Long □ Quốc lộ 13 Xa lộ Hà Nội □ Khác……………………………… Theo Anh/Chị nguyên nhân kẹt xe đâu: □ Ý thức người tham gia giao thông □ Đường hẹp xe đông □ Phân luồng giao thơng chưa hợp lý □ Các cơng trình thi cơng □ Do phương tiện công cộng (xe buýt, xe lửa, ) □Khác…………………………………………………………………… Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường” 88 Đồ án tốt nghiệp – Khoá 2009 Khoa: Mơi trường Cơng nghệ sinh học GVHD: PGS.TS Hồng Hưng SVTH: Đỗ Minh Tiến Theo Anh/Chị hậu đáng quan tâm kẹt xe là: □ Mất thời gian □ Suy hao sức khỏe □ Thiệt hại kinh tế □Ơ nhiễm mơi trường □ Khác………………………………………… Theo Anh/Chị biện pháp để khắc phục vấn nạn kẹt xe? ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………… ……………………………………………………… Xin chân thành cám ơn Anh/Chị tham gia đóng góp ý kiến NGƯỜI ĐƯỢC KHẢO SÁT (ký ghi rõ họ tên) Tên đề tài: “Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường” 89 ... 75÷105 dB Xe khách nhỏ 79 dB Tiếng máy bay 85÷90 dB Xe khách vừa 84 dB Xe quân 120÷135 dB Xe thể thao 91 dB Xe chở rác 82÷88 dB Tên đề tài: ? ?Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu môi trường? ??... Đây vấn đề cần nghiên cứu để xếp lại phân bổ dân cư phù hợp với việc đầu tư sở hạ tầng kỹ thuật Hình 2-1 Bản đồ quận Bình Thạnh Tên đề tài: ? ?Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường? ??... nhỏ sâu vào khu vực khắp địa bàn quận Bình Thạnh thơng thương với quận khác Tên đề tài: ? ?Nghiên cứu vấn nạn kẹt xe quận Bình Thạnh hậu mơi trường? ?? 27 Đồ án tốt nghiệp – Khố 2009 Khoa: Mơi trường