BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP HCM - ĐỖ QUANG LỢI CÁC YẾU TỐ RỦI RO GÂY MẤT AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG CÁC CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Kỹ thuật xây dựng cơng trình dân dụng cơng nghiệp Mã số ngành: 60580208 TP HỒ CHÍ MINH, tháng 10 năm 2015 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP HCM - ĐỖ QUANG LỢI CÁC YẾU TỐ RỦI RO GÂY MẤT AN TỒN LAO ĐỘNG TRONG CÁC CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ Chun ngành : Kỹ thuật xây dựng cơng trình dân dụng công nghiệp Mã số ngành: 60580208 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS CHU VIỆT CƯỜNG TP HỒ CHÍ MINH, tháng 10 năm 2015 CƠNG TRÌNH ĐƯỢC HỒN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP HCM Cán hướng dẫn khoa học: TS CHU VIỆT CƯỜNG Luận văn Thạc sĩ bảo vệ Trường Đại học Công nghệ TP HCM ngày …… tháng …… năm 2015 Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: TT Họ tên Chức danh Hội đồng PGS TS Ngô Quang Tường TS Lương Đức Long Phản biện TS Nguyễn Quốc Định Phản biện TS Nguyễn Anh Thư Ủy viên TS Đinh Công Tịnh Ủy viên, Thư ký Chủ tịch Xác nhận Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau Luận văn sửa chữa (nếu có) Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV PGS TS Ngô Quang Tường TRƯỜNG ĐH CƠNG NGHỆ TP HCM CỘNG HỊA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH Độc lập – Tự – Hạnh phúc TP HCM, ngày tháng năm 2015 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: ĐỖ QUANG LỢI Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 15/02/1979 Nơi sinh: TP Hồ Chí Minh Chun ngành: Kỹ thuật xây dựng cơng trình dân dụng công nghiệp I- Tên đề tài: CÁC YẾU TỐ RỦI RO GÂY MẤT AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG CÁC CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH II- Nhiệm vụ nội dung: Nhiệm vụ luận văn nghiên cứu Các yếu tố rủi ro gây An Toàn Lao Động xây dựng công trường xây dựng địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh Các nội dung là: - Thực nghiên cứu vấn đề thành phần quan trọng liên quan đến An Tồn Lao Động - Tìm nguyên nhân gây an toàn lao động cơng trường - Thu thập phân tích liệu từ nhà thầu, rút kết luận làm sở cho việc thực khuyến nghị cải thiện Cơng Tác An Tồn Lao Động III- Ngày giao nhiệm vụ: / IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: /2014 / /2015 V- Cán hướng dẫn: TS CHU VIỆT CƯỜNG CÁN BỘ HƯỚNG DẪN TS CHU VIỆT CƯỜNG KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH ThS KHỔNG TRỌNG TOÀN i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Các yếu tố rủi ro gây toàn lao động cơng trình xây dựng địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” cơng trình nghiên cứu riêng tơi Các số liệu, kết nêu Luận văn trung thực chưa công bố cơng trình khác Tơi xin cam đoan giúp đỡ cho việc thực Luận văn cảm ơn thông tin trích dẫn Luận văn rõ nguồn gốc Học viên thực Luận văn (Ký ghi rõ họ tên) Đỗ Quang Lợi ii LỜI CÁM ƠN Trong q trình nghiên cứu trường Đại học Cơng Nghệ Tp HCM Em nhận quan tâm chân tình, đầy ý nghĩa q thầy giảng dạy, Ban giám hiệu, phòng Quản lý khoa học - Đào tạo sau Đại học, Khoa Xây dựng, tạo điều kiện cho em hồn thành tốt khóa học có nhiều kinh nghiệm, kiến thức bổ ích Đặc biệt em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc trân trọng đến thầy TS Chu Việt Cường – Thầy trực tiếp hướng dẫn, bảo tận tình giúp đỡ em suốt trình nghiên cứu đề tài luận văn Em xin bày tỏ lòng biết ơn đến quý quan, đơn vị tạo điều kiện thời gian, hỗ trợ, hướng dẫn, động viên, giúp đỡ tận tình để em tham gia học tập, nghiên cứu suốt trình từ năm 2013 đến Cám ơn đồng hành bạn tập thể lớp 13SXD11 người thân gia đình, nơi cơng tác, học tập, cư trú… Trong q trình thực hiện, cố gắng để hoàn thiện Luận văn, trao đổi nghiêm túc tiếp thu ý kiến đóng góp quý báu quý Thầy, cô, bạn bè, đồng nghiệp, tham khảo nhiều tài liệu, khảo sát nhiều địa phương, đơn vị… để hồn thiện đề tài, song khơng tránh khỏi thiếu sót Rất mong tiếp tục nhận quan tâm, góp ý q thầy, cơ, bạn bè, đồng nghiệp, người thân, bạn đọc để đề tài ứng dụng vào thực tế đạt hiệu cao Xin chân thành biết ơn ghi ơn sâu sắc! Đỗ Quang Lợi iii TÓM TẮT Nghiên cứu nhằm làm sáng tỏ Cơng Tác An Tồn Lao Động nhà thầu địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh Nghiên cứu cung cấp nhìn sâu sắc vào khó khăn thách thức liên quan đến An Tồn Lao Động xây dựng địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh Những đóng góp giúp mở đường cho cải cách An Toàn Lao Động ngành công nghiệp xây dựng Việt Nam Chương – Mở đầu: cung cấp tảng nghiên cứu; lỗ hổng kiến thức dẫn đến câu hỏi nghiên cứu Mục đích mục tiêu nghiên cứu, phạm vi động lực cho việc nghiên cứu chiến lược nghiên cứu sử dụng Cuối tóm tắt đóng góp kiến thức thực nghiên cứu Chương – Tổng quan: trình bày tổng quan tình trạng An Tồn Lao Động ngành cơng nghiệp xây dựng địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh Tìm ngun nhân gây an tồn lao động cơng trường Chương - Phương pháp nghiên cứu Chương - Kết phân tích liệu Chương - Kết luận kiến nghị: trình bày tóm tắt thành nghiên cứu, áp dụng đưa vào thực tiễn, hạn chế nghiên cứu khuyến nghị cho nghiên cứu xa iv ABSTRACT Health and Safety Management Practices Implemented on Vietnamese Construction Sites This research has light on the H&S management practices of contractors on in Vietnam which hitherto was a very grey area in the body of H&S literature The research has also provided insight into challenges regarding construction H&S t in Vietnam These contributions could help pave the way for H&S management reforms in the Vietnam construction industry Chapter – Introduction: delivers research background; points out the knowledge gap that leads to the research question It also highlights the research aim and objectives, the scope and motivation for the research and the research strategy employed Lastly it summarises the contribution to knowledge made by the study Chapter – Literature review: presents a review of the status of H&S in the Vietnamese construction industry The review also covers H&S management Chapter – Methodology Chapter – Data analysis’ result Chapter – Conclusion: presents the summary of the research study limitations and recommendations for practice and further research v MỤC LỤC TÓM TẮT iii ABSTRACT iv MỤC LỤC v DANH MỤC CÁC BẢNG ix DANH MỤC CÁC HÌNH x CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU 1.1 Tính cấp thiết đề tài 1.2 Bối cảnh nghiên cứu 1.3 Mục đích mục tiêu nghiên cứu 1.4 Phạm vi nghiên cứu đối tượng khảo sát 1.5 Đóng góp nghiên cứu CHƯƠNG TỔNG QUAN 2.1 Giới thiệu 2.1.1 Tầm quan trọng ngành công nghiệp xây dựng Việt Nam 2.1.2 Liên kết hệ thống an toàn lao động thực an toàn lao động tốt 2.2 Quản lý an toàn lao động - Các thành phần 10 2.2.1 Hệ thống quản lý an toàn lao động 10 2.2.2 Lãnh đạo sách 11 2.2.3 Tổ chức 12 2.2.4 Đánh giá kiểm soát rủi ro 13 2.2.5 Lập kế hoạch thực 17 2.2.6 Kiểm định xem xét 18 2.3 Văn hóa an tồn 19 2.3.1 Định nghĩa tầm quan trọng văn hóa an tồn 19 2.3.2 Các yếu tố ảnh hưởng văn hóa an tồn cơng trường xây dựng 20 2.4 Tổng quan hệ thống quy định quản trị an toàn lao động Việt Nam 21 2.4.1 Hệ thống quản lý an toàn lao động 21 2.4.2 Các quy định 22 vi 2.4.3 Sự thiếu sót Cơng tác an tồn lao động nhà thầu địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh 24 2.5 Tổng quan rủi ro 25 Nhằm đưa cách nhìn tổng quan rủi ro, sau tác giả trình bày vấn đề liên quan đến rủi ro 25 2.5.1 Định nghĩa rủi ro 25 2.5.2 Phân loại rủi ro 26 2.5.3 Quản lý rủi ro 27 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 29 3.1 Quy trình nghiên cứu 29 3.2 Xác định yếu tố rủi ro trình thi cơng 30 3.3 Xây dựng bảng câu hỏi khảo sát thu thập liệu (xem phụ lục 3) 30 3.4 Thiết kế bảng câu hỏi khảo sát thu thập liệu 30 3.4.1 Thiết kế bảng câu hỏi 30 3.4.2 Nội dung bảng câu hỏi khảo sát: 31 3.4.3 Xác định số lượng mẫu 32 3.4.4 Thu thập liệu 33 3.4.5 Kiểm định thang đo 33 3.4.6 Kiểm định trị trung bình tổng thể 34 3.4.6.1 Kiểm định T-test 34 3.4.6.2 Kiểm định Mann-Whitney 35 3.4.7 Kiểm định hệ số tương quan hạng Spearman 35 3.4.8 Phân tích nhân tố 36 3.4.8.1 Khái niệm phân tích nhân tố 36 3.4.8.2 Phân tích ma trận tương quan phù hợp phân tích nhân tố 36 3.4.8.3 Số lượng nhân tố trích xuất 36 3.4.8.4 Xoay nhân tố 37 3.4.8.5 Đặt tên giải thích nhân tố 38 3.4.9 Kiểm định Kruskal-Wallis 38 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH DỮ LIỆU 40 4.1 Làm liệu 40 MannWhitney U 888.000 989.500 Wilcoxon W 1591.000 2474.500 -.937 -.080 349 936 Z Asymp Sig (2tailed) PHỤ LỤC 3: BẢNG CÂU HỎI KHẢO SÁT Tên đề tài: “Các yếu tố rủi ro gây an toàn lao động trình thi cơng cơng trình địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” Kính chào anh/chị! Tơi tên Đỗ Quang Lợi, học viên cao học ngành Xây dựng dân dụng công nghiệp, trường Đại học Cơng nghệ TP.Hồ Chí Minh Hiện nay, tơi thực Luận văn tốt nghiệp với đề tài “Các yếu tố rủi ro gây an toàn lao động q trình thi cơng cơng trình địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” Mục tiêu đề tài (i) xác định yếu tố rủi ro gây an tồn lao động q trình thi cơng thành phố Hồ Chí Minh, (ii) đánh giá khả xảy mức độ ảnh hưởng rủi ro này, (iii) từ đưa phương án hạn chế thấp ảnh hưởng rủi ro tìm Để có sở liệu phục vụ công tác nghiên cứu, mong nhận quan tâm, giúp đỡ anh/chị cách trả lời câu hỏi kèm theo sau Khơng có câu trả lời sai ý kiến đóng góp anh/chị nhằm mục đích phục vụ nghiên cứu khoa học giữ bí mật I Hướng dẫn trả lời: Anh/chị vui lòng khoanh tròn đánh chéo vào mức độ quan trọng tiêu chí sau: Điểm Khả xảy Mức độ ảnh hưởng Rất xảy Rất ảnh hưởng Ít xảy Ít ảnh hưởng Trung bình Trung bình Hay xảy Hay ảnh hưởng Rất hay xảy Rất ảnh hưởng II Bảng tổng hợp yếu tố rủi ro gây an toàn lao động q trình thi cơng: STT Mã Các yếu tố rủi ro gây an toàn lao động trình thi cơng Hố A Rủi ro lực cán an toàn lao động A1 Cán an toàn lao động chưa giúp người lao động chưa hiểu rõ mức độ nguy hại, mức độ nghiêm trọng xảy tai nạn lao động     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất A2 Cán kỹ thuật không quan tâm đến cơng nhân thi cơng cho nhiệm vụ cán an toàn lao động     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất A3 Cán an tồn lao động chưa hiểu sâu cơng tác an tồn lao động công trường phức tạp     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất B Rủi ro điều kiện thi công mang tính đặc thù cơng trường B1 Kỹ sư an tồn lao động khơng nắm rõ đặc thù cơng trình     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất B2 Cơng trường thi cơng vị trí bất lợi như: sát bờ sơng, xây chen cơng trình cao tầng     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất B3 Tiến độ gấp rút, phải thi công suốt ngày đêm     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất B4 Cơng trình có hạng mục thi cơng khó, phức tạp, chưa có tiền lệ     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất C Rủi ro sách an toàn lao động nhà thầu C1 Nhà thầu quan tâm đến cơng tác an tồn lao động     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất C2 Nhà thầu khơng có biện pháp thưởng/phạt an toàn lao động cụ thể     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 10 C3 Nhà thầu chưa nhận thức tầm quan trọng việc tuân thủ an toàn lao động     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 11 C4 Đội ngũ an tồn lao động khơng thường xun tập huấn     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 12 C5 Thiếu ngộ cơng cán an tồn lao động kỹ sư khác     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 13 C6 Nhà thầu khơng có mục tiêu đưa an tồn lao động thành biểu tượng cho phát triễn họ     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 14 C7 Thiếu hỗ trợ phịng ban cơng tác an tồn lao động     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 15 C8 Tiến độ cung ứng trang thiết bị an toàn lao động đến công trường chậm trễ, không theo kịp tiến độ thi công     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 16 C9 Nhà thầu khơng đầu tư mạnh hệ thống lưới bao che, lưới hứng , mang tính đối phó     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 17 C10 Khơng có phịng (ban) chun trách an toàn lao động     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 18 D Rủi ro ý thức người lao động công trường D1 Cơng nhân có trình độ thấp, huấn luyện an toàn lao động     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 19 D2 Tính tn thủ nhân cơng cơng trường không yêu cầu     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 20 E Rủi ro bên liên quan E1 Không quan tâm Chủ đầu tư     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 21 E2 Tư vấn giám sát lơ kiểm tra ATLĐ     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 22 E3 Rủi ro nhà thầu khơng bám sát cơng tác thi công nhà thầu phụ     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 23 E4 Rủi ro nhà thầu phụ Chủ đầu tư không phối hợp tốt với Nhà thầu     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 24 F Rủi ro biện pháp thi công F1 Biện pháp thi công không thẩm tra, thẩm định     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 25 F2 Kỹ sư thiết kế biện pháp thi công lực     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 26 F3 Biện pháp thi công sơ sài     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 27 F4 Biện pháp thi công copy từ công trình khác, khơng đảm bảo     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 28 G Năng lực thiết bị phục vụ an toàn lao động G1 Nhà thầu chưa đầu tư mức vào bảng biểu, hiệu, thiêt bị bị phụ vu thi công cao/tầng hầm     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 29 G2 Mức đãi ngộ cho công nhân không hấp dẫn gây tập trung công việc     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 30 G3 Phương thức huấn lun an tồn lao động cho công nhân không hiệu     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 31 G4 Tần suất huấn luyện an tồn lao động cho công nhân không nhiều để họ ghi nhớ     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 32 G5 Trang thiết bị điện khơng an tồn     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 33 G6 Khơng có phương án kiểm sốt khơng khí cơng nhân thi công hầm sâu     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 34 G7 Thiết bị thi công lạc hậu, dễ hư hỏng     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 35 G8 Thiếu bảng biểu, hiệu an tồn lao động có tác động mạnh đến người lao động     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 36 H Rủi ro thiếu phối hợp bên liên quan H1 Biện pháp thi công không đảm bảo     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 37 H2 Xung đột nhóm cơng nhân cơng trường Xuất     Xuất nhiều Ảnh hưởng 38 H3 H4 H5     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Công tác nghiệm thu biện pháp thi công bên liên quan không tuân thủ quy trình     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Công nhân không nhận kịp thời lương từ Nhà thầu, gây tập trung công việc     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 41 H6 Cơng nhân bị ảnh hưởng việc tăng ca mức, gây ngủ làm việc     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất 42 H7  Ảnh hưởng nhiều Xuất 40   Xung đột trình thi cơng cơng nhân với Nhà thầu Xuất 39  Ãnh hưởng thời tiết mưa bảo     Xuất nhiều Ảnh hưởng     Ảnh hưởng nhiều Xuất III THƠNG TIN CHUNG: Công ty/Cơ quan/Đơn vị công tác Anh/chị công tác: Nhà thầu thi công Tư vấn giám sát Đơn vị khác… Kinh nghiệm làm việc lĩnh vực xây dựng anh/chị: Dưới Từ – 10 năm Trên 10 năm Chức vụ anh/chị công ty: Lãnh đạo Giám đốc dự án Chỉ huy trưởng Cán kỹ thuật Cơng trình xây dựng có vốn đầu tư lớn anh/chị tham gia: Dưới 50 tỷ Từ 100 – 300 tỷ Từ 50 – 100 tỷ Trên 300 tỷ Lĩnh vực cơng tác cơng ty anh/chị gì? Dân dụng Công nghiệp Hạ tầng kỹ thuật Khác Số lượng dự án mà anh/chị tham gia 15 năm qua: Dưới dự án Từ 2- dự án Từ – 10 dự án Trên 10 dự án Nếu có thể, xin anh/chị vui lịng cho biết thơng tin để liên lạc cần thiết: Họ tên Số điện thoại Đơn vị công tác Địa email Xin chân thành cảm ơn Mọi thông tin xin liên hệ: - Đỗ Quang Lợi - Ủy ban nhân dân phường Trường Thạnh, Quận 9, Thành phố Hồ Chí Minh - Điện thoại: 0932.055.009 - Email: Doquangloi79@gmail.com ... HỌC CÔNG NGHỆ TP HCM - ĐỖ QUANG LỢI CÁC YẾU TỐ RỦI RO GÂY MẤT AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG CÁC CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : Kỹ thuật xây dựng. .. TỒN LAO ĐỘNG TRONG CÁC CƠNG TRÌNH XÂY DỰNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH II- Nhiệm vụ nội dung: Nhiệm vụ luận văn nghiên cứu Các yếu tố rủi ro gây An Tồn Lao Động xây dựng cơng trường xây dựng. .. Cơng tác an tồn lao động nhà thầu địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh Hồ sơ xấu hoạt động an toàn lao động xây dựng cần giải pháp cấp bách ngành công nghiệp xây dựng địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh Có