BỘ Y TẾ BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH ĐÀO THỊ VIỆT HÀ ĐÀO THỊ VIỆT HÀ THỰC TRẠNG CƠNG TÁC CHĂM SĨC NGƯỜI BỆNH THỰC TRẠNG CƠNG TÁC CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH SAU PHẪU THUẬT CẮT TỬ CUNG SAU PHẪU THUẬT CẮT TỬ CUNG QUA ĐƯỜNG ÂM ĐẠO DO U XƠ TỬ CUNG QUA ĐƯỜNG ÂM ĐẠO DO U XƠ TỬ CUNG TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN THÁI BÌNH NĂM 2019 TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN THÁI BÌNH NĂM 2019 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP ĐIỀU DƯỠNG CHUYÊN KHOA I BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP NAM ĐỊNH - 2019 NAM ĐỊNH - 2019 BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỀU DƯỠNG NAM ĐỊNH ĐÀO THỊ VIỆT HÀ THỰC TRẠNG CƠNG TÁC CHĂM SĨC NGƯỜI BỆNH SAU PHẪU THUẬT CẮT TỬ CUNG QUA ĐƯỜNG ÂM ĐẠO DO U XƠ TỬ CUNG TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN THÁI BÌNH NĂM 2019 BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ TỐT NGHIỆP Chuyên ngành: Điều dưỡng Sản phụ khoa GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: ThS.BS NGUYỄN CƠNG TRÌNH NAM ĐỊNH - 2019 i LỜI CẢM ƠN Trong q trình nghiên cứu hồn thành chuyên đề này, nhận giúp đỡ tận tình thầy cơ, anh chị, bạn bè, đồng nghiệp, người thân gia đình quan có liên quan Tơi bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới Ban giám hiệu, Phòng Đào tạo Sau đại học, Bộ môn Điều dưỡng Sản phụ khoa, thầy cô giảng dạy Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định tận tình hướng dẫn bảo năm học qua Tôi xin bày tỏ lịng kính trọng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo hướng dẫn: Thạc sỹ - Bác sỹ Nguyễn Cơng Trình tận tình, hướng dẫn điều kiện giúp đỡ tơi suốt q trình học, thực hồn thành chun đề tốt nghiệp Tơi xin trân trọng cảm ơn Ban giám đốc Bệnh viện Phụ sản Thái Bình, Phịng Quản lý Chất lượng Tập thể y bác sỹ, điều dưỡng, cán Khoa Phụ cho hội học chuyên sâu lĩnh vực điều dưỡng, tạo điều kiện, giúp đỡ, động viên q trình học tập, cơng tác nghiên cứu Tôi xin bày tỏ biết ơn đến người thân yêu gia đình, bạn bè đồng nghiệp gần xa, đặc biệt anh chị em khóa động viên, giúp đỡ tơi tinh thần vật chất để tơi hồn thành chun đề Nam Định, tháng năm 2019 Đào Thị Việt Hà ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan báo cáo chuyên đề riêng Nội dung báo cáo hoàn toàn trung thực, khách quan chưa áp dụng Báo cáo thân thực giúp đỡ Giáo viên hướng dẫn Nếu có điều sai trái tơi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm Người làm báo cáo Đào Thị Việt Hà iii MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN……………………………………………………… …….i LỜI CAM ĐOAN………………………………………………………………….ii MỤC LỤC……………………………………………………………….……… iii DANH MỤC HÌNH…………………………………………………………… …iv ĐẶT VẤN ĐỀ CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Đặc điểm giải phẫu tử cung 1.1.2 Đại cương 1.2 Cơ sở thực tiễn 11 1.2.1 Các nội dung chăm sóc ngày đầu sau phẫu thuật 11 1.2.2 Nội dung chăm sóc sản phụ ngày 13 CHƯƠNG 2: LIÊN HỆ THỰC TIỄN 15 2.1 Thực trạng lực điều kiện bệnh viện 15 2.1.1 Năng lực chuyên môn điều kiện hạ tầng Bệnh viện Phụ sản Thái Bình 15 2.1.2 Năng lực chuyên môn điều kiện Khoa Phụ 16 2.2 Thực trạng trạng chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung Bệnh viện Phụ sản Thái Bình 17 2.2.1 Chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật 17 2.2.2 Chăm sóc ngày 19 2.3 Các ưu điểm tồn 20 2.3.1 Ưu điểm 20 2.3.2 Tồn 20 2.3.3 Nguyên nhân 21 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP 22 KẾT LUẬN 23 TÀI LIỆU THAM KHẢO iv DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Cấu tạo tử cung vòi tử cung Hình 1.2 Vị trí u xơ tử cung Hình 2.1 Phẫu thuật cắt tử cung đường âm đạo Bệnh viện phụ sản Thái Bình 17 Hình 2.2 Chăm sóc người bệnh phịng hậu phẫu 18 Hình 2.3 Làm thuốc cho người bệnh sau phẫu thuật bệnh viện 20 ĐẶT VẤN ĐỀ U xơ tử cung khối u lành tính phát triển từ tử cung Đây bệnh hay gặp phụ nữ độ tuổi sinh sản từ 30 đến 50 tuổi [1][2] tìm hiểu, có nhiều giả thuyết cho u xơ tử cung có liên quan đến yếu tố di truyền, môi trường, thực phẩm, rối loạn nội tiết, béo phì… [3] Có thể có mối liên quan với nội tiết: cường Estrogen Tỷ lệ mắc u xơ tử cung: Khoảng 30% phụ nữ độ tuổi từ 30-55 mắc u xơ Bệnh hay gặp phụ nữ thuộc nhiều độ tuổi khác thường người quan hệ tình dục, phụ nữ da đen có tỷ lệ mắc bệnh cao người da trắng U thường phát triển thời kỳ sinh sản người phụ nữ, u có đến nhiều u xơ [4] nhiều trường hợp khối u xơ chiếm tồn tử cung chí ổ bụng [5] Sau tuổi mãn kinh nội tiết tố bị suy giảm nên u xơ thường nhỏ không hẳn U tiến triển thối hóa thối hóa kính (lõi khối u hóa thành chất dịch màu nâu), thối hóa dạng nang (lõi khối u hóa thành chất dịch màu trắng đục), tiến triển thối hóa vơi (thường vơi hóa vỏ khối u tiến dần lõi khối u) thường gặp người phụ nữ lớn tuôi U xơ tử cung bị nhiễm trùng hoại tử sau sảy thai, nạo phá thai, hay thời kỳ hậu sản Trong lúc mang thai, mạch máu phát triển không kịp so với tăng nhanh kích thước u, khiến khối u bị thiếu máu hoại tử U tình trạng có đặc điểm hoại tử vơ khuẩn U xơ tử cung tiến triển thối hóa mỡ hay tiến triển ung thư hóa, tỷ lệ chiếm 2/1000 tất loại u xơ tử cung nhiên có nhiều tài liệu cho thấy tỉ lệ u thối hóa ác cao tỉ lệ 1/493 loại u xơ Các biến chứng khác chảy máu hay gặp u xơ niêm mạc Ra huyết nhiều dẫn đến thiếu máu mạn nhược sắc, chèn ép vào niệu quản u dây chằng rộng, dẫn đến ứ đọng bể thận, chèn vào bàng quang gây đái rắt, đái khó, hèn ép vào trực tràng gây táo bón, chèn vào tĩnh mạch gây phù chi dưới, xoắn khối u phúc mạc có cuống gây đau hố chậu, kích thích phúc mạc: nơn, bí trung tiện, bụng chướng, mạch nhanh, choáng, u bị kẹt Douglas, nhiễm khuẩn hoại tử khối u Biến chứng sản khoa chậm có thai, vơ sinh, sảy thai, đẻ non, ối vỡ non, thai phát triển, bất thường, rau tiền đạo, khối u tiền đạo, chảy máu sau đẻ, sót rau, đờ tử cung, viêm niêm mạc tử cung sau đẻ Có nhiều phương pháp điều trị u xơ tử cung phương pháp điều trị có ưu điểm nhược điểm riêng Khơng có phương pháp có ưu điểm phương pháp lại mà điều quan trọng tất người bệnh u xơ tử cung có biến chứng trước chọn lựa phương pháp điều trị cần nên chụp cộng hưởng từ vùng chậu để đánh giá xác đặc điểm khối u xơ tử cung để định hướng chọn lựa loại phương pháp điều trị phù hợp cho tình trạng u xơ tử cung bệnh nhân làm giảm tối đa rủi ro cho bệnh nhân, phương pháp điều trị u xơ tử cung phổ biến phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo phương pháp để điều trị u xơ tử cung Sự thành công phẫu thuật tùy thuộc phần lớn vào chăm sóc phẫu thuật Giai đoạn sau phẫu thuật giai đoạn có nhiều rối loạn sinh lý bao gồm biến chứng hơ hấp, tuần hồn, kích thích, đau, rối loạn chức thận, rối loạn đông máu, hạ nhiệt độ gây gây mê phẫu thuật Vấn đề chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật nói chung phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung nói riêng ln vấn đề hàng đầu sở y tế ngồi nước Chăm sóc, theo dõi dấu hiệu triệu chứng, phát sớm biến chứng sau phẫu thuật quan trọng việc thành công điều trị Với vai trò này, sở điều trị ln tìm cách nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc, tìm vấn đề cịn tồn cải thiện chúng Cũng từ vấn đề này, thực chuyên đề: “Thực trạng công tác chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung Khoa Phụ - Bệnh viện Phụ sản Thái Bình năm 2019” với mục tiêu: Mô tả thực trạng công tác chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung Khoa Phụ - Bệnh viện Phụ sản Thái Bình năm 2019 Đề xuất số giải pháp nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung Khoa Phụ - Bệnh viện Phụ sản Thái Bình năm 2019 CHƯƠNG CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Đặc điểm giải phẫu tử cung Tử cung nơi làm tổ trứng thụ tinh chứa thai xoang rỗng, kích thước 6x4x2cm, hình nón cụt, đáy đỉnh dưới, có phần: thân, eo cổ tử cung Tư bình thường cổ tử cung tư gập trước (trục thân trục cổ tạo góc 120° mở trước) ngả trước (trục thân tạo với trục âm đạo góc 90° mở trước) Hình 1.1 Cấu tạo tử cung vòi tử cung (Atlas giải phẫu người) Đáy tử cung Động mạch tĩnh mạch buồng trứng Buồng tử cung Tua vòi Thân tử cung Phễu vịi Cổ tử cung 10 Bóng vịi Ồng cổ tử cung 11 Eo vòi Dây chằng riêng buồng trứng 12 Phần tử cung 1.1.1.1 Hình thể ngồi liên quan - Thân tử cung: + Mặt trước gọi mặt bàng quang, áp vào mặt bàng quang, phúc mạc tạo nên túi bàng quang tử cung + Mặt sau đặt tên mặt một, liên quan với ruột non đại tràng sigma, phúc mạc tạo nên túi tử cung trực tràng + Hai mặt tử cung liên tiếp phía đáy tử cung gặp hai bên tạo nên bờ phải bờ trái Động mạch tử cung chạy song song với bờ tử cung hai dây chằng rộng Bờ đáy tử cung gặp góc bên, nơi nối tiếp với vòi tử cung nơi bám dây chàng tròn tử cung dây chằng riêng buồng trứng - Cổ tử cung Có âm đạo bám vào theo mặt phẳng từ xuống trước chia cố làm hai phần: Phần âm đạo: Liên quan với mặt sau bàng quang trước trực tràng phía sau Đối với bàng quang, cổ tử cung ngăn cách bàng tổ chức lỏng lẻo, cịn với trực tràng có túi tử cung trực tràng xen vào Phần âm đạo nhìn mỏm cá mè Ớ đỉnh mỏm lỗ tử cung, lỗ giới hạn phía trước, phía sau mép trước mép sau - Eo tử cung: Là phần nối liền cổ thân, bình thường khỏng rõ, có thai eo phái triển nhanh tạo thành đoạn tử cung Âm đạo bám cổ tử cung tạo thành vòm âm đạo, túi bịt gồm phần: trước, sau, phải trái; túi bịt sau sâu liên quan túi trực tràng tử cung nên thường sử dụng để thăm khám 1.1.1.2 Hình thể trong: Tử cung xoang rỗng thân hỉnh tam giác gọi buồng íử cung, thơng thương với ống tử cung, ống thông thương với âm đạo qua lổ tử cung 1.1.1.3 Các phương tiện nâng đỡ tử cung: Giúp tử cung có vị trí tư bình thường - Dây chằng ngang cổ tử cung: Là dải xơ từ cổ tử cung thành bên âm đạo chạy bám vào thành bên chậu hông, bờ dây chằng có động mạch tử cung đến cổ tử cung, sau bắt chéo trước niệu quản 15 CHƯƠNG LIÊN HỆ THỰC TIỄN 2.1 Thực trạng lực điều kiện bệnh viện 2.1.1 Năng lực chuyên môn điều kiện hạ tầng Bệnh viện Phụ sản Thái Bình Thái Bình từ lâu tỉnh đầu nước thực sách Dân số Kế hoạch hóa gia đình, góp phần ổn định dân số, phát triển dân sinh Lĩnh vực khám, chữa bệnh, chăm sóc sinh đẻ, phát triển chuyên ngành sản, phụ khoa quan tâm phấn đấu Đảng nhân dân tỉnh để thành lập Bệnh viện Phụ sản Với quan tâm đạo Tỉnh ủy, HĐND UBND tỉnh đề án trình lên Bộ Y tế Chính phủ, Bộ Y tế phê duyệt Bệnh viện thức hoạt động từ ngày 20/01/2001 Đây kiện lớn phụ nữ Thái Bình ngành y tế tỉnh nhà từ thiên niên kỷ Tuy có định thành lập song bệnh viện giành 03 tháng để chuẩn bị công việc cho Bệnh viện hoạt động, nhận bàn giao sở vật chất trang thiết bị, cán từ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bệnh viện Đa khoa tỉnh chuyển cho Bệnh viện Phụ sản 75 giường bệnh, 81 cán bộ, 54 cán nhân viên Khoa sản 27 cán nhân viên khoa phòng khác Bệnh viện Đa khoa để thực nhiệm vụ Bệnh viện (trong có: 20 Bác sỹ, 01 Dược sỹ đại học, 39 nữ hộ sinh, điều dưỡng, KTV nhân viên khác) Bệnh viện chia thành 03 phịng 10 khoa Ra đời hồn cảnh khó khăn: Cơ sở vật chất, trang thiết bị thiếu thốn, vừa ổn định tổ chức, vừa ổn định cơng tác chun mơn, vừa tìm tịi hướng để trì phát triển hoạt động bệnh viện thử thách lớn cho tập thể lãnh đạo cán bộ, nhân viên bệnh viện.Trong điều kiện khó khăn giai đoạn đầu thành lập, Bệnh viện ln quan tâm, đạo sát lãnh đạo tỉnh, Sở Y tế giúp đỡ Bệnh viện Đa khoa tỉnh, đặc biệt đoàn kết, kỷ cương, trách nhiệm tập thể lãnh đạo cán nhân viên bệnh viện nên mục tiêu khám chữa bệnh an toàn, hiệu cho phụ nữ trẻ sơ sinh đảm bảo tốt đồng thời bệnh viện có kế hoạch cử đào tạo cán kỹ thuật để Bệnh viện Phụ sản Thái Bình bước phát triển 16 Năm 2019: gần 20 năm xây dựng trưởng thành Bệnh viện Phụ sản Thái Bình có 400 giường bệnh: 285 nhân viên, 80 bác sỹ, 150 điều dưỡng viên, kỹ thuật viên, hộ sinh viên, tất điều dưỡng viên, hộ sinh viên kỹ thuật viên viện có trình độ từ cao đẳng trở lên, với phòng ban chức 13 khoa Hệ thống trang thiết bị phục vụ khám bệnh, chữa bệnh bệnh viện đầu tư đại, chuyên sâu, kỹ thuật cao áp dụng bệnh viện phẫu thuật nội soi trở thành phẫu thuật thường quy 2.1.2 Năng lực chuyên môn điều kiện Khoa Phụ Khoa Phụ thành lập theo Quyết định số 292/2001/QĐ-UB ngày 24/4/2001 khoa gồm 25 cán có bác sỹ 16 điều dưỡng phụ trách 110 giường bệnh (gồm 80 giường điều trị thường 30 giường điều trị theo yêu cầu) * Chức nhiệm vụ khoa: - Khám điều trị, phẫu thuật bệnh phụ khoa lành tính: u xơ tử cung, u nang buồng trứng, polip buồng tử cung, viêm phần phụ, sa sinh dục, chửa con, vết trắng âm hộ… - Phẫu thuật nội soi: cắt tử cung hoàn tồn, bán phần, bóc u, cắt tử cung đường âm đạo… - Điều trị bệnh phụ khoa nội tiết rong kinh, rong huyết, vô kinh, loại dị dạng sinh dục, - Điều trị dọa sảy thai 12 tuần, thai lưu 13 tuần, điều trị chửa ngồi tử cung thuốc, điều hịa sinh sản, nạo, hút thai 10 tuần - Tham gia công tác đạo tuyến sở thực hành sinh viên Trường Đại học Y Dược Thái Bình Trường Cao đẳng Y tế Thái Bình * Tình hình điều trị u xơ tử cung Khoa Phụ Theo thống kê khoa, hàng năm có khoảng 800 người bệnh phẫu thuật u xơ tử cung Khoa Phụ, khoảng 40% mổ nội soi, phẫu thuật cắt tử cung đường âm đạo 1- 2% lại phẫu thuật mở Phẫu thuật mở thực người bệnh có vấn đề khác phối hợp 17 Hình 2.1 Phẫu thuật cắt tử cung đường âm đạo Bệnh viện Phụ sản Thái Bình 2.2 Thực trạng trạng chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung Bệnh viện Phụ sản Thái Bình Theo báo cáo Phịng Kế hoạch - Chỉ đạo tuyến Bệnh viện Phụ sản Thái Bình thống kê có 18 - 20% phụ nữ 35 tuổi mắc u xơ tử cung, có 3% phụ nữ bị u xơ tử cung tuổi 20 Chúng tiến hành khảo sát 19 bệnh nhân phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung năm 2019 Thống kê thấy người bệnh tuổi cao 69, thấp 44 Trung bình 62 Theo báo cáo thống kê số ngày nằm viện trung bình sau phẫu thuật cắt tử cung đường âm đạo 8.05 ngày Tối thiểu ngày, tối đa ngày Chúng khảo sát thời gian nằm viện khoảng 6- ngày, 19 người bệnh phẫu thuật đường âm đạo, Quy trình chăm sóc người bệnh gồm vấn đề sau: 2.2.1 Chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật: + Giảm nguy chảy máu biến chứng sau phẫu thuật: - Sau phẫu thuật 100% người bệnh theo dõi phịng chăm sóc hậu phẫu Khoa Gây mê khoảng 12h - 24h nhằm đề phịng biến chứng q trình gây tê - gây mê biến chứng tức phẫu thuật 18 - 47% người bệnh theo dõi dấu hiệu sinh tồn liên tục máy monitor, 100% người bệnh theo dõi 3h/ lần số sinh tồn: huyết áp, mạch, nhiệt độ, nhịp thở - 100% người bệnh Theo dõi lượng số lượng nước tiểu qua sonde bàng quang - niệu đạo - 100% người bệnh theo dõi lượng dịch âm đạo + Giảm nguy thiếu hụt dinh dưỡng sau mổ: - 100% người bệnh truyền dịch để bồi phụ nước điện giải Glucose 5%, Natriclorua 0.9% + Giảm nguy nhiễm khuẩn: - 100% người bệnh tiêm kháng sinh Cefotacin 1g/lần, lần/ 24h - 100% người bệnh thay băng, vệ sinh phận sinh dục + Giảm đau cho người bệnh: - 18/19 người bệnh thực dịch vụ giảm đau sau phẫu thuật nên tiếp tục truyền giảm đau, 01 bệnh nhân cịn lại có cảm giác đau đặt giảm đau Diclofenac 100mg -100% người bệnh động viên an ủi kịp thời Hình 2.2 Chăm sóc người bệnh phịng hậu phẫu 19 2.2.2 Chăm sóc ngày tiếp theo: + Giảm nguy nhiễm khuẩn sau phẫu thuật cắt tử cung - 100% người bệnh theo dõi dấu hiệu sinh tồn: mạch, nhiệt độ, huyết áp ngày lần -100% người bệnh dùng kháng sinh Cefotacin 1g/ lần x2 lần/ ngày - 100% người bệnhđược vệ sinh làm thuốc âm đạo hàng ngày -100% người bệnh Hướng dẫn vệ sinh thân thể, miệng, thay váy áo hàng ngày + Giảm nguy thiếu hụt dinh dưỡng: - 100% người bệnh truyền dịch Gluose 5% Ringer lactac - 7/19 (36.8%) người bệnh truyền Aminoplasma 5% x 500ml - 100% người bệnh bổ xung Ferium -XT 100mg+1,5mg x viên - 100% người bệnh hướng dẫn chế độ ăn uống + Giảm đau cho người bệnh: -100% người bệnh hướng dẫn vận động nhẹ nhàng - 63% người bệnh thực giảm đau đường truyền Paracetamon100mg, 27% người bệnh đặt diclofelac hậu môn + Theo dõi nhu động ruột sau phẫu thuật: - 100% người bệnh hướng dẫn vận động sớm để sớm có nhu động ruột + Giảm lo lắng cho người bệnh: - 100% Người bệnh động viên an ủi - 100% người bệnh hướng dẫn chi tiết vấn đề cần theo dõi, hướng dẫn chế độ ăn, ngủ, vệ sinh luyện tập 20 Hình 2.3: Làm thuốc cho người bệnh sau phẫu thuật bệnh viện 2.3 Các ưu điểm tồn 2.3.1 Ưu điểm - Trang thiết bị sở hạ tầng bệnh viện tốt, đảm bảo cho q trình chăm sóc người bệnh - Điều dưỡng viên bệnh viện nói chung, Khoa Phụ nói riêng đào tạo nghiệp vụ chuyên nghiệp, tham gia lớp học công tác chăm sóc bệnh nhân, tư vấn sức khỏe, dinh dưỡng người bệnh trước bệnh viện tuyến - Cơng tác chăm sóc người bệnh lãnh đạo bệnh viện, khoa phòng quan tâm mức, trọng phát huy, xây dựng quy trình bản, quản lý tốt - Người bệnh chăm sóc theo quy trình, phận liên kết chặt chẽ, phối hợp tốt bác sỹ điều dưỡng, kết chăm sóc người bệnh tiến triển tốt lên ngày, không xảy biến chứng bất thường - Công tác tư vấn, chăm sóc sức khỏe sau viện bệnh nhân bước đầu quan tâm, có tiến triển đáng ghi nhận đội ngũ nhân viên y tế bệnh viện nhiên cần phải tư vấn tốt cho người bệnh đặc điểm phẫu thuật dịch âm đạo kéo dài hàng tháng để người bệnh yên tâm - Công tác chăm sóc dinh dưỡng người bệnh bước đầu hình thành, định hướng đúng, phát triển bước đầu, có tính hệ thống chuyên nghiệp - Người bệnh hướng dẫn chế độ tập luyện hợp lý theo thời gian tình trạng sức khỏe người bệnh 21 2.3.2 Tồn tại: - Những ngày sau phẫu thuật cần có phối hợp nhiều bác sỹ điều dưỡng chăm sóc, cần bổ sung thêm biện pháp khác để giảm đau cho bệnh nhân, - Q trình chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật chủ yếu nhờ vào hỗ trợ người nhà - Hiện dinh dưỡng người bệnh phần lớn người nhà người bệnh tự lo, sở vật chất Bệnh viện chưa đủ điều kiện thực phần ăn cho người bệnh - Kỹ tư vấn giáo dục sức khỏe chưa tốt, chưa chuyên, nghiệp, chung, nhiệm vụ chủ yếu dành cho bác sỹ điều trị - Vẩn đề chống nhiễm khuẩn chéo, nhiễm khuẩn bệnh viện thiếu, chưa trọng, cơng tác chăm sóc chống nhiễm trùng hội cịn chưa nhắc đến quy trình chăm sóc - Buồng bệnh thiếu dung dịch vệ sinh tay, việc tư vấn rửa tay cho người bệnh người nhà người bệnh yếu 2.3.3 Nguyên nhân: - Lực lượng điều dưỡng cịn ít, người bệnh lại đơng nên khơng có đủ thời gian theo dõi sát dấu hiệu sinh tồn chăm sóc tồn diện cho người bệnh - Điều dưỡng cần bổ sung thêm khóa học đào tạo giáo dục sức khỏe cho người bệnh cách - Thủ tục hành cịn nhiều điều dưỡng giành nhiều thời gian cho việc ghi chép hồ sơ, bệnh án loại giấy tờ khác nên thời gian chăm sóc người bệnh chưa cao 22 CHƯƠNG ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP Dựa ưu nhược điểm sở, đưa giải pháp sau nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc người bệnh, cụ thể sau: Với Bệnh viện Phụ Sản Thái Bình Khoa Phụ Xây dựng quy trình chăm sóc tồn diện cho người bệnh, chuẩn bị tốt sở vật chất, nhân lực cho quy trình này, phát triển quy trình cách có hệ thống chun nghiệp Nâng cao trình độ chun mơn cho Điều dưỡng khóa học chuyên khoa để có đủ kiến thức chăm sóc, tư vấn chuyên sâu Thường xuyên kiểm tra, đánh giá quy trình điều dưỡng, cần có chế độ khen thưởng thích hợp để khích lệ tinh thần làm việc nhân viên Kiện toàn khoa dinh dưỡng, Có bác sỹ tư vấn dinh dưỡng cho người bệnh cần xây dựng ăn xuất ăn người bệnh theo BMI bảng dinh dưỡng cho loại bệnh Khi người bệnh xuất viện phải dặn người bệnh tái khám định kỳ, trọng công tác giáo dục tư vấn sức khỏe, phòng bệnh phát bệnh sớm Tăng cường tư vấn vệ sinh bàn tay cung cấp đủ phương tiện cho người bệnh người nhà người bệnh thấy tầm quan trọng vệ sinh tay đề phòng nhiễm khuẩn bệnh viện để họ thực Bổ xung nhân lực theo quy định để việc chăm sóc người bệnh Bổ xung trang thiết bị đại, thiết bị theo dõi người bệnh đồng để việc chăm sóc, theo dõi người bệnh hiệu Tiếp tục cải tiến tục hành chính, giấy tờ, bổ xung thêm máy tính, máy in, nâng cấp mạng nội để điều dưỡng giành nhiều thời gian chăm sóc tư vấn người bệnh Đối với Điều dưỡng Áp dụng đầy đủ quy trình điều dưỡng chăm sóc người bệnh nên khuyến khích áp dụng để nâng cao chất lượng chăm sóc Người điều dưỡng cần tích cực học tập, nâng cao trình độ chuyên môn 23 nghiệp vụ, nâng cao kỹ chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung, cần có trách nhiệm lĩnh vực chăm sóc tồn diện cho người bệnh Để chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung tốt người điều dưỡng phải hiểu nguy biến chứng xảy thời gian hậu phẫu, biến cố sảy người bệnh đau đớn Điều dưỡng phải áp dụng kiến thức vào chăm sóc người bệnh phải chăm sóc người bệnh dựa vào chứng Điều dưỡng khoa cần có nhiều nghiên cứu khoa học công tác điều dưỡng khoa để có thêm chứng chăm sóc Tích cực học tập nâng cao kỹ chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung Tăng cường mối quan hệ với đồng nghiệp để học hỏi thêm kiến thức chuyên sâu biết phối hợp với thành viên khoa phòng Bệnh viện để việc chăm sóc cho người bệnh đạt hiệu cao Điều dưỡng phải phát huy tối đa chức nghề nghiệp độc lập chăm sóc người bệnh nắm bắt thơng tin người bệnh, tinh hình ăn uống, vệ sinh, vận động, diễn biến bệnh, tư vấn nhằm đảm bảo chăm sóc tồn diện thể chất lẫn tinh thần cho người bệnh Đối với người bệnh gia đình người bệnh Chủ động, tích cực với điều dưỡng phối hợp cơng tác chăm sóc người bệnh Cần tin tưởng tuân thủ quy định Khoa, tham gia với điều dưỡng lập kế hoạch chăm sóc thực kế hoạch chăm sóc cho người bệnh để đạt hiệu cao Có ý thức phòng chống bệnh tật viện việc tuân thủ hướng dẫn điều dưỡng tuyên truyền với người khác tham gia 24 KẾT LUẬN Người bệnh sau phẫu thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung chăm sóc quy trình (theo dõi dấu hiệu sinh tồn, thay băng, làm thuốc, chăm sóc vết mổ, truyền dịch, dinh dưỡng, vận động…) Quy trình phẫu thuật chăm sóc khơng có tai biến, biến chứng gì, bệnh nhân hài lịng, bệnh khơng tái phát hay để lại di chứng Việc chăm sóc người bệnh phụ thuộc vào người nhà người bệnh nhiều, bệnh viện đảm nhận chuyên môn cịn chăm sóc vận động, dinh dưỡng phải phụ thuộc vào người nhà Quy trình chăm sóc dinh dưỡng người bệnh, chăm sóc sức khỏe sau viện bước đầu hình thành, có giá trị định q trình điều trị Tuy nhiên cần xây dựng thêm để hồn thiện quy trình, nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh Cần kiện tồn khoa dinh dưỡng vào hoạt động theo chức năng, nâng cao lực bác sỹ điều dưỡng để việc chăm sóc dinh dưỡng người bệnh hiệu Nâng cao tư vấn giáo dục sức khỏe cho người bệnh Điều dưỡng; cần có kế hoạch xây dựng quy trình, kế hoạch đào tạo nghiệp vụ cho điều dưỡng viên tư vấn giáo dục TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Y tế (2009), Điều dưỡng sản phụ khoa NXB Y học, Hà Nội Bộ Y tế (2001), Thông tư 07/2001/TT-BYT việc hướng dẫn công tác điều dưỡng chăm sóc người bệnh bệnh viện Đại học Y Hà Nội (2015), Giáo trình Bệnh học Sản phụ khoa NXB Y học, Hà Nội Điều dưỡng Sản phụ khoa (2017), Trường Đại học Y Hà Nội, NXB Y học, Hà Nội Đại học Y Hà Nội (2008) Phẫu thuật thực hành, NXB Y học, Hà Nội Nguyễn Đức Hinh (2014), Điều trị u xơ tử cung cắt tử cung đường âm đạo, NXB Y học Hà Nội, tr 88-107 Nguyễn Thị Phương Mai (2009), Tình hình bóc nhân xơ tử cung qua nội soi Bệnh viện Phụ sản Trung Ương từ tháng 1/2005 - 6/2009, Luận văn tốt nghiệp bác sĩ nội trú Đại học Y Hà Nội Trịnh Văn Minh (1999) Giải phẫu người tập 2, NXB Y học, Hà Nội Trần Thị Phương Nhung (2016), Nhận xét thái độ xử trí u xơ tử cung phương pháp phẫu thuật Bệnh viện Phụ sản Trung Ương từ tháng 2014, Khóa luận tốt nghiệp Bác sỹ y khoa Đại học Y Hà Nội, tr 42 10 Cung Thị Thu Thủy, Nguyễn Ngọc Minh (2012), Nghiên cứu phương pháp phẫu thuật U xơ tử cung Bệnh viện Phụ sản Trung Ương, Tạp chí Y học thực hành, số 816 PHỤ LỤC BẢNG KIỂM QUY TRÌNH KỸ THUẬT TRUYỀN DỊCH (TĨNH MẠCH) TT Nội dung quy trình Thơng báo giải thích NB, kiểm tra dấu hiệu sinh tồn Rửa tay thường quy, sát khuấn tay nhanh Thực cần Cắm dây truyền vào chai dịch, khóa lại cắt băng dính Treo chai lên cọc truyền, đuổi khí qua dây khóa lại Thay kim, cho vào bao ni lông VK khay VK 10 11 12 13 14 15 Bộc lộ vùng truyền, xác định vị trí truyền Đặt gối kê tay, đặt dây garo/ cao su vùng truyền Buộc dây garo cao su phía vị trí truyền 3-5cm Mang găng tay Sát khuẩn vùng truyền rộng từ ĐK 5cm, tối thiểu lần Đuổi khí, căng da, đâm kim chếch 30° so với mặt da đẩy kim vào tĩnh mạch thấy có máu vào đốc kim, tháo dây Mở khóa truyền cho dịch chảy, che kim bạc vô khuẩn, cố định kim dây truyền Rút gối kê tay dây garo, cố định tay người bệnh Điều chỉnh tốc độ theo y lệnh, ghi chảy vào phiếu truyền dịch Giúp NB tư thoải mái, dặn NB không chạm vào 16 Kiểm tra lại dịch truyền, sát khuẩn nút chai, pha thuốc Hệ số vị trí tiêm có dấu hiệu bất thường báo cho NVYT 17 Thu dọn dụng cụ, rửa tay thường quy 18 Ghi phiếu chăm sóc 2 PHỤ LỤC BẢNG KIỂM KỸ THUẬT RÚT THUỐC TỪ LỌ VÀ TIÊM TĨNH MẠCH TT 10 11 12 13 14 15 16 Nội dung quy trình Hệ số Thơng báo giải thích NB, nhận định NB Rửa tay thường quy, sát khuẩn tay nhanh Thực Kiểm tra lại thuốc, sát khuẩn ống thuốc, dùng gạc vô khuẩn bẻ ống thuốc Xé vỏ bao bơm tiêm thay kim lấy thuốc Rút thuốc vào bơm tiêm Thay kim tiêm, đuổi khí, cho vào bao đựng bơm tiêm VK khay VK Bộc lộ vùng tiêm, xác định vị trí tiêm Đặt gối kê tay dưỡi vùng tiêm (nếu cần), đặt dây garo phía vị trí tiêm 10cm - 15cm Mang găng tay Buộc dây garo phí vị trí tiêm 10cm -15cm Sát khuẩn vùng tiêm rộng từ ngoài, theo hình xốy ốc ĐK 10 cm, tối thiểu lần Đuổi khí, căng da, đâm kim chếch 30° so với mặt da đẩy kim vào tĩnh mạch thấy có máu vào đốc kim, tháo day garo/ cao su Kiểm tra có máu vào bơm tiêm, thóa dây garo Bơm thuốc từ từ vào tĩnh mạch đồng thời quan sát người bệnh Vị trí tiêm Hết thuốc, căng da, rút kim nhanh, cho bơm, kim tiêm vào hộp an tồn 17 Dùng bơng khơ, để lên vùng tiêm 18 Tháo găng bỏ vào hộp đựng chất thải lây nhiễm 19 Giúp người bệnh tư thoải mái, dặn người bệnh khơng chạm vào vị trí tiêm 20 Thu gọn dụng cụ, rửa tay thường qui 21 Ghi phiếu chăm sóc PHỤ LỤC BẢNG KIỂM KỸ THUẬT LÀM THUỐC TT Nội dung quy trình Đối chiếu, giải thích Người bệnh, để Người bệnh nằm tư thích hợp Trải Nilon(xăng) vết thương, đặt khay đậu túi Nilon cạnh vết thương Tháo bỏ băng bẩn tay Quan sát đánh giá tình trạng vết thương Điều dưỡng sát khuẩn tay nhanh, mở hộp dụng cụ, rót dung dịch sát khuẩn vào bát kền Mang găng Dùng kìm kẹp bơng có dung dịch sát khuẩn (Povidine 10%) tiến hành sát khuẩn âm hộ Nhẹ nhàng mở mỏ vịt bộc lộ vết thương, Dùng kìm kẹp bơng có dung dịch sát khuẩn (Povidine 10%) sát khuẩn vết mổ âm đạo 10 11 Đóng băng vệ sinh Giúp người bệnh tư thoải mái, dặn người bệnh điều cần thiết Thu dọn dụng cụ, ghi phiếu chăm sóc Hệ số PHỤ LỤC DANH SÁCH NGƯỜI BỆNH SAU PHẪU THUẬT U XƠ TỬ CUNG BẰNG ĐƯỜNG ÂM ĐẠO TẠI KHOA PHỤ - BỆNH VIỆN PHỤ SẢN THÁI BÌNH - NĂM 2019 Họ tên người bệnh Vũ Thị Gái Năm sinh 1959 X An Lễ, H Quỳnh Phụ, Thái Bình Nguyễn Thị Báu 1952 X An Ninh, H Quỳnh Phụ, Thái Bình Trần Thị Hà 1961 X An Lễ, H Quỳnh Phụ, Thái Bình Trần Thị Thơng 1950 X Việt Hùng, H Vũ Thư, Thái Bình Phạm Thị Tâm 1952 X Đình Phùng, H Kiến Xương, Thái Bình Lê Thị Minh 1969 X Vũ Cơng, H Kiến Xương, Thái Bình 7 Trần Thị Ngừng 1954 X An Cầu, H Quỳnh Phụ, Thái Bình Trần Thị Hoàn 1954 X Quang Hưng, H Kiến Xương, Thái Bình 9 Nguyễn Thị Hồng 1973 X Quỳnh Hồng, H Quỳnh Phụ, Thái Bình 10 Nguyễn Thị Đang 1950 TT Hưng Nhân, H Hưng Hà, Thái Bình 11 Lưu Thị Hạnh 1975 X Minh Tân, H Hưng Hà, Thái Bình 12 Nguyễn Thị Lợi 1952 X Vũ Lễ, H Kiến Xương, Thái Bình 13 Nguyễn Thị Giòn 1955 X Quỳnh Khê, H Quỳnh Phụ, Thái Bình 14 Tạ Thị Yến 1966 Phường Trần Lãm, TP Thái Bình, Thái Bình 15 Trần Thị Thê 1968 X Vũ Đơng, TP Thái Bình, Thái Bình 16 Phạm Thị Xuân 1961 X Xuân Châu, H Xuân Trường, Nam Định 17 Phạm Thị Tác 1960 X Vũ Đồi, H Vũ Thư, Thái Bình 18 Nguyễn Thị Hạc 1958 X An Đồng, H Quỳnh Phụ, Thái Bình 19 Phạm Thị Tuyết 1960 X Nam Thịnh, H Tiền Hải, Thái Bình TT Quê quán Số ngày điều trị ... Bệnh viện Phụ sản Thái Bình năm 2019? ?? với mục ti? ?u: Mơ tả thực trạng cơng tác chăm sóc người bệnh sau ph? ?u thuật cắt tử cung qua đường âm đạo u xơ tử cung Khoa Phụ - Bệnh viện Phụ sản Thái Bình năm. .. cần chăm sóc: - Nguy chảy m? ?u sau ph? ?u thuật cắt tử cung - Thi? ?u hụt tuần hoàn, thi? ?u hụt lượng sau ph? ?u thuật - Người bệnh đau ph? ?u thuật - Nguy nhiễm khuẩn sau ph? ?u thuật - Người bệnh người. .. ĐI? ?U DƯỠNG NAM ĐỊNH ĐÀO THỊ VIỆT HÀ THỰC TRẠNG CƠNG TÁC CHĂM SĨC NGƯỜI BỆNH SAU PH? ?U THUẬT CẮT TỬ CUNG QUA ĐƯỜNG ÂM ĐẠO DO U XƠ TỬ CUNG TẠI BỆNH VIỆN PHỤ SẢN THÁI BÌNH NĂM 2019 BÁO CÁO CHUYÊN