TÂN SINH TRONG BIỂU MƠ CỔ TỬ CUNG Hình ảnh mơ học soi CTC bất thường MỤC TIÊU • Trình bày phân loại tân sinh biểu mơ CTC (CIN) • Trình bày phương pháp chẩn đốn CIN • Kể định soi CTC • Trình bày phương pháp điều trị CIN NỘI DUNG ĐẠI CƯƠNG KIẾN THỨC CƠ BẢN PHÂN LOẠI CIN PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN CIN CÁCH ĐIỀU TRỊ CIN KẾT LUẬN CÁC THUẬT NGỬ • Cervical intraepithelial neoplasia (CIN) tân sinh biểu mô CTC = dysplasia ( dị sản) • metaplasia : chuyển sản • squamocolumnar junction : vùng tiếp giáp lát trụ • transformation zone : vùng chuyển tiếp • HPV: Human Papilloma Virus 1.TẦM QUAN TRỌNG CỦA VẤN ĐỀ  Ung thư CTC loại ung thư thường gặp Tỷ lệ tử vong bệnh tật cao • Diễn tiến từ CIN đến ung thư xâm lấn lâu: 5-15 năm • Có xét nghiệm sàng lọc giúp chẩn đoán sớm, khả điều trị khỏi ngăn ngừa phát triển thành ung thư xâm lấn CIN • CIN chẩn đốn mơ học • Là tổn thương tiền ung thư, tùy theo mức độ CIN tiến triển thành ung thư CTC hay thối triển 2.KIẾN THỨC CƠ BẢN • BIỂU MÔ CỔ TỬ CUNG Biểu mơ lát tuyến Ranh giới lát trụ Gồm loại tế bào: đáy, cận đáy, trung gian, bề mặt Màng đáy Sự trưởng thành tế bào: phân cực , biệt hóa, phân bào Nguồn hình [4] Nguồn hình [4] NHIỄM HPV • Có 100 chủng HPV • 13 chủng nguy cao (16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 68 ) liên quan với 99,7% trường hợp ung thư xâm lấn cổ tử cung • Nguy thấp 6,11, • Tần suất nhiễm HPV tồn giới thay đổi từ - 44% 50% phụ nữ có quan hệ tình dục bị nhiễm nhiều type HPV đời Diễn tiến tự nhiên nhiễm HPV cổ tử cung : • Hầu hết trường hợp nhiễm HPV tạm thời, thoáng qua, khơng triệu chứng hồi phục hồn tồn (80%) • Nếu bệnh nhân có sức đề kháng mạnh khỏi bệnh • Nhiễm virus nguy cao có khả tự khỏi so với HPV nguy thấp • HPV điều kiện cần điều kiện đủ ung thư cổ tử cung Soi CTC hình lát đá Nguồn hình [3] Soi CTC: chấm đáy Nguồn hình [3] Bất thường mạch máu a.Mạch máu hình kẹp b Mạch máu hình dấu phẩy c Mạch máu phân nhánh hình cành cây, có kích thước đặn d Mạch máu phân nhánh hình cành với đường kính giảm dần e Nhánh tận mạch máu cuộn tròn lại, gặp trường hợp viêm f.Mạng mạch máu gặp lát đá g Mạch máu xếp song song h Mạch máu hình xoắn giống đồ khui rượu i Mạch máu xoắn với kích thước không j, k: Kích thước mạch máu thay đổi nhiều, phân nhánh lộn xộn a,b,f,h,i,j,k: Thường gặp loạn sản tử cung ung thư cổ tử cung Sinh thiết CTC: • • Có sang thương Sang thương không rõ ràng Pap’s bất thường Kỹ thuật: • Sinh thiết phải thực qua soi cổ tử cung • Mẫu mơ phải đủ rộng, bao gồm mô lành, mô bệnh phần mơ đệm • Nạo kênh tử cung: cần thiết soi cổ tử cung không đánh giá hết tổn thương Kht chóp cổ tử cung: • Khơng có phù hợp kết phết tế bào, soi cổ tử cung kết sinh thiết • Khơng quan sát vùng chuyển tiếp soi CTC mà kết Pap’s bất thường • Nạo kênh tử cung bất thường • Tổn thương lan vào kênh ctc • Sinh thiết: ung thư vi xâm lấn • Pap’s: nghi ngờ ung thư biểu mơ tuyến Xử trí Pap bất thường TLTK [3] ĐIỀU TRỊ CIN • Có hai hướng theo dõi hay phá hủy tổn thương • Dựa phác đồ theo dõi soi CTC, kết sinh thiết CTC, Pap • Đặc điểm bệnh nhân tuổi, số • Mức độ CIN • Khả tn thủ lịch trình tái khám • Bệnh lý kèm theo Phá hủy tổn thương  Điều trị CIN cắt (khoét chóp) đốt  Đốt giải vấn đề điều trị, khoét chóp cung cấp thêm thơng tin chẩn đốn lợi ích điều trị  Chỉ định: theo hướng dẫn American Society for Colposcopy and Cervical Pathology  CIN1 tồn ≥ năm  CIN 2,3 Các phương pháp • Đốt lạnh, CO2 laser, đốt điện • Kht chóp dao, vịng điện, laser • Cắt tử cung ĐỐT • Điều kiện cho đốt:  Soi cổ TC đạt yêu cầu  Sinh thiết xác định diện CIN, tế bào học đơn không đủ chứng  Nạo kênh âm tính  Tế bào học mô học phải phù hợp (mô học CIN phải phù hợp với tế bào học trước tổn thương grade thấp: ASC-US, ASC-H, LSIL) Khoét chóp  Nghi ngờ tổn thương vi xâm lấn  Soi cổ TC không đạt yêu cầu  Tổn thương lan rộng vào kênh cổ TC  Nạo kênh cổ TC cho thấy CIN hay bất thường tế bào tuyến  Bất đồng tế bào học soi cổ TC hay sinh thiết  Nghi ngờ ung thư tế bào tuyến chỗ  Soi cổ TC không loại trừ tổn thương xâm lấn  Tái phát sau đốt cắt trước Kết luận • CIN tổn thương tiền ung thư phát sớm điều trị khỏi bệnh • Dự phịng ung thư CTC: – Tiêm ngừa HPV – Khám phụ khoa định kỳ – Tránh yếu tố nguy Tài liệu tham khảo Bộ môn sản (2011).Thực hành sản phụ khoa, trang 183-193 trang 196-206 Nhà xuất Y học TPHCM Alan H Decherney c/s (2008).Current diagnosis & treatment obstetrics & gynecology, tenth edi, pp 532-533; international edition Jonathan S Berek (2006) Novak’s Gynecology pp 1582-1591 Lippincott Williams & Wilkins H-M.RUNGE, A ROSS(2001): Cytology, Colposcopy, diagnosis and management of cervical, vaginal and vulvar pre-invasive lesion, Module 2, first edition, trang 4-7; 22;32-55 Cervical intraepithelial neoplasia: Management, Christine H Holschneider, MD, UptoDate 2010 William J Hoskins (2005) Gynecologic Oncology, 4th Ed, Lippincott Williams & Wilkkins, p655-660 ... mô lành, mô bệnh phần mô đệm • Nạo kênh tử cung: cần thiết soi cổ tử cung khơng đánh giá hết tổn thương Kht chóp cổ tử cung: • Khơng có phù hợp kết phết tế bào, soi cổ tử cung kết sinh thiết... trắng, cịn gọi vùng ? ?biểu mô trắng” Cách thực hiện: Đặt mỏ vịt quan sát cổ tử cung Lau chất nhầy cổ tử cung Bơi tồn cổ tử cung dung dịch a.acetic 3-5% Chờ phút, quan sát cổ tử cung (chú ý vùng chuyển... sản tử cung ung thư cổ tử cung Sinh thiết CTC: • • Có sang thương Sang thương không rõ ràng Pap’s bất thường Kỹ thuật: • Sinh thiết phải thực qua soi cổ tử cung • Mẫu mơ phải đủ rộng, bao gồm mô