THỰC TRẠNG KIỂM TỐN CÁC KHOẢN DỰ PHỊNG TRONG KIỂM TỐN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DO CƠNG TY CỔ PHẦN KIỂM TOÁN VÀ ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM THỰC HIỆN I KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN KIỂM TOÁN VÀ ĐỊNH GIÁ VIỆT NAM I.1 Giới thiệu chung Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam Kiểm toán coi “quan tồ cơng minh q khứ”, “người dẫn dắt cho tại” “ người cố vấn sáng suốt cho tương lai”… Nghề kiểm toán xâm nhập vào kinh tế Việt Nam 10 năm (từ năm 1991) có nhiều đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế Việt Nam Theo thông lệ quốc tế, để đảm bảo tính độc lập hoạt động kiểm tốn, đơn vị kiểm toán thường tổ chức kinh tế thuộc thành phần kinh tế tư nhân Nắm bắt xu hội nhập kinh tế quốc tế Việt Nam thống thông lệ quốc tế chấp nhận rộng rãi lĩnh vực tài – kế tốn địi hỏi thích nghi tổ chức kiểm toán nước, số kiểm toán viên thuộc Cơng ty kiểm tốn Việt Nam (VACO) có ý tưởng đứng thành lập tổ chức kiểm tốn khơng thuộc thành phần doanh nghiệp nhà nước Đó sở ban đầu để hình thành nên Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam a Tên công ty Công ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam thức vào hoạt động từ ngày 21 tháng 12 năm 2001 theo Giấy phép kinh doanh số 0103000692 Sở Kế hoạch Đầu tư thành phố Hà Nội cấp ngày 21/12/2001 với tên gọi là: Công ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam Ngồi ra, Cơng ty cịn có tên giao dịch đối ngoại: Vietnam Auditing and Evaluation Joint Stock Company; Và tên giao dịch đối ngoại viết tắt: VAE_JSC Để khẳng định mục tiêu hoạt động mình, từ thành lập, Cơng ty xây dựng cho biểu tượng có ý nghĩa thể nội dung mục tiêu hoạt động ngành nghề kinh doanh Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam Biểu tượng Công ty gồm3 chữ in v a e, chữ có nét chung với chữ màu xanh đậm; phía đầu chữ có cờ đỏ bay trước gió thể phát triển với tốc độ phi mã dịch vụ kiểm tốn, tư vấn định giá Phía cờ chữ tiếng Anh joint stock com chữ màu xanh đậm gam chữ V a e hiểu công ty cổ phần b Trụ sở công ty Thời gian đầu, Cơng ty đóng trụ sở địa 466 - đường Nguyễn Chí Thanh – Hà Nội Hiện nay, Công ty chuyển trụ sở địa số 54 dãy D - đường Giang Văn Minh – quận Ba Đình – Hà Nội Tel: 84.4.722.31.96 / 97 / 98 Fax: 84.4.722.31.96 Email: VAE_Co@fpt.vn Ngồi trụ sở Hà Nội, Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam mở văn phòng đại diện hai tỉnh Cơng ty đánh giá có tiềm phát triển Hà Giang Sơn La Trụ sở văn phòng đại diện thị xã Hà Giang: Tổ 20 - đường Lê Văn Tám – phường Minh Khai – thị xã Hà Giang Tel: 019.868611 Fax: 019.868611 Trụ sở văn phòng đại diện thị xã Sơn La: Số 266 - đường Tô Hiệu – phường Tô Hiệu – thị xã Sơn La Tel: 022.852425 Fax: 022.852425 Để mở rộng kinh doanh, Cơng ty có kế hoạch mở thêm chi nhánh thành phố Hồ Chí Minh thành phố Đà Nẵng năm 2004 I.2 Quá trình xây dựng phát triển Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam a Ngành nghề kinh doanh Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam cơng ty kiểm tốn chun ngành kế tốn, kiểm tốn, định giá, tư vấn, thuế có nhiều kinh nghiệm Các ngành nghề kinh doanh dịch vụ đăng kí kinh doanh Giấy phép kinh doanh Công ty: - Dịch vụ kiểm toán độc lập; - Dịch vụ kế toán; - Dịch vụ định giá tài sản; - Tư vấn tài – kế tốn, thuế; - Tư vấn đầu tư; - Đào tạo, giới thiệu việc làm lĩnh vực kế tốn, tài chính, thuế, kiểm tốn, chứng khốn, bảo hiểm; - Sản xuất cung cấp phần mềm tin học; - Lập, tư vấn quản lí, tổ chức thực dự án đầu tư xây dựng, lập tổng dự toán, thẩm định tổng dự tốn, giám sát thi cơng; Cùng với đội ngũ lãnh đạo có nhiều năm làm việc Cơng ty kiểm tốn nhân viên chuyên nghiệp đào tạo có hệ thống, có nhiều kinh nghiệm, Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam sẵn sàng cung cấp dịch vụ cụ thể sau:  Dịch vụ kiểm toán thuế;  Dịch vụ kiểm toán xây dựng bản;  Dịch vụ kiểm toán dự án;  Dịch vụ định giá tài sản;  Dịch vụ tư vấn kinh doanh;  Dịch vụ tư vấn đầu tư;  Dịch vụ chuyển đổi Báo cáo tài theo chuẩn mực kế tốn quốc tế b Thị trường Với mục tiêu hoạt động “góp phần làm tài quốc gia”, Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam thực cung cấp dịch vụ đến đối tượng thuộc thành phần kinh tế với quy mô kinh doanh khác không phân biệt quy mô doanh thu Hợp đồng kinh tế Khách hàng Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam Tổng cơng ty lớn hay Hợp tác xã nhỏ, quy mô Hợp đồng kinh tế trị giá – triệu đồng, có lên tới 200 – 300 triệu đồng Tuy thành lập vào hoạt động thức khoảng năm Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam có khối lượng khách hàng đa dạng gồm doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi, dự án Chính phủ nước tổ chức quốc tế tài trợ, cơng trình XDCB hồn thành công ty hoạt động theo Luật Doanh nghiệp Việt Nam c Kết kinh doanh Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam bắt đầu vào hoạt động từ ngày 21/12/2001 với vốn điều lệ 1.000.000.000 VNĐ, chia làm 10.000 cổ phần, phát hành hình thức cổ phiếu Trải qua năm hoạt động, Công ty đạt kết định thể nỗ lực kinh doanh tập thể cán công nhân viên tồn Cơng ty Từ số 150 Hợp đồng kinh tế kí kết năm 2002, đến năm 2003, năm tài thứ hai Cơng ty, Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam kí kết khoảng 250 – 300 Hợp đồng kinh tế cung cấp loại dịch vụ khác nhau, chủ yếu lĩnh vực:  Kiểm tốn Báo cáo tài chính;  Kiểm tốn tốn vốn đầu tư XDCB hồn thành;  Xác định tỉ lệ nội địa hoá sản phẩm;  Kiểm toán định giá doanh nghiệp cổ phần hoá;  Kiểm toán xác định giá trị tài sản Kết kinh doanh năm 2002 – 2003 Chỉ tiêu Năm 2002 Năm 2003 (9 tháng đầu năm) Doanh thu 2.150.315.190 1.700.455.000 Giá vốn 960.890.830 475.147.247 Lợi nhuận gộp 1.189.424.360 1.225.307.753 Lợi nhuận trước thuế 639.156.123 840.694.330 Chỉ tháng đầu năm 2003, lợi nhuận gộp lợi nhuận trước thuế Cơng ty tăng so với năm tài 2002, hứa hẹn tăng trưởng Công ty Trong tháng cuối năm, tháng đánh giá mùa kiểm tốn, chắn Cơng ty cịn cung cấp thêm nhiều dịch vụ cho khách hàng, tạo thêm nhiều doanh thu cho Công ty, tăng lợi nhuận Công ty lên cao I.3 Tổ chức máy quản lí Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam hoạt động theo Luật Doanh nghiệp số 13/1999/QH ngày 12/6/1999 Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam hình thức cơng ty cổ phần Căn u cầu chuyên môn công việc ngành nghề kinh doanh Công ty, Công ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam tuyển chọn nhân viên có chun ngành tài kế tốn, chuyên ngành xây dựng chuyên ngành kinh tế xây dựng Tại trụ sở Cơng ty có 51 nhân viên thức Ngồi đội ngũ nhân viên trụ sở chính, Cơng ty cịn có nhân viên thuộc văn phịng đại diện thị xã Hà Giang nhân viên thuộc văn phòng đại diện thị xã Sơn La I.4 Quy trình cơng nghệ sản xuất kinh doanh Mỗi tổ chức kinh tế sản xuất kinh doanh có quy trình cơng nghệ sản xuất sản phẩm riêng Về ngun lí quy trình sản xuất sản phẩm giống Nhưng đặc điểm cụ thể tổ chức kinh tế hay người quản lí khác mà quy trình cơng nghệ sản xuất loại sản phẩm đơn vị khác lại khác Đối với tổ chức kinh tế chuyên cung cấp dịch vụ ngành kiểm tốn quy trình cơng nghệ trình tự thực cơng việc để đưa dịch vụ đến với khách hàng, cụ thể quy trình kiểm tốn Về bản, đơn vị kiểm toán thực tổ chức kiểm tốn theo quy trình chung, bên cạnh có số bước quy định riêng cho phù hợp đặc điểm trình độ kiểm tốn viên Cơng ty Quy trình kiểm tốn chung áp dụng Công ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam mơ hình hóa sau: Lập kế hoạch kiểm toán - Gửi thư chào hàng - Xem xét hoạt động kinh doanh chiến lược kinh doanh - Tìm hiểu mơi trường hoạt động - Thu thập thông tin khách hàng - Lập kế hoạch chi tiết - Thảo luận kế hoạch phân công thực Thực kiểm toán - Rà soát tình hình kiểm sốt nội - Kiểm tra, sốt xét Báo cáo tài - Rà soát việc tuân thủ pháp luật - Kiểm tra hoạt động - Kiểm sốt đánh giá tình hình sử dụng tài sản Kết thúc kiểm tốn - Hồn thiện giấy tờ làm việc - Lập bút toán điều chỉnh - Dự thảo Báo cáo kiểm tốn, thư quản lí (nếu có) - Phê duyệt phát hành thức I.5 Tổ chức máy kế toán Theo quy định tổ chức doanh nghiệp, việc thành lập doanh nghiệp phải gắn liền với việc thành lập phận kế tốn Do đặc điểm hoạt động kinh doanh Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam khơng qúa phức tạp nên phịng kế tốn Cơng ty gồm người: kế toán trưởng, kế toán tổng hợp, kế toán viên, thủ quỹ Sơ đồ máy kế toán Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam Kế toán trưởng Kế toán tổng hợp Kế toán viên Thủ quỹ Bộ máy kế tốn Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam tổ chức đảm bảo thực chế độ tài kế tốn hành:  Kế tốn trưởng người phụ trách Phịng Kế tốn tài chính, phụ trách cơng tác tài kế tốn Cơng ty, người giúp đỡ Tổng Giám đốc cơng tác quản lí tài Công ty, đồng thời người chịu trách nhiệm trước Ban Giám đốc cơng tác tài Cơng ty;  Kế tốn tổng hợp giữ vai trị tổng hợp ghi chép mặt kế tốn Cơng ty, người thường xuyên kiểm tra hoạt động hạch tốn kế tốn Cơng ty;  Kế tốn viên có chức ghi chép sổ sách thường xuyên, phản ánh hoạt động tài Cơng ty;  Thủ quỹ giữ vai trị kế tốn đặc biệt việc quản lí thu chi tiền quỹ Công ty Theo quy chế quản lí tài thủ quỹ khơng kiêm chức khác phịng kế tốn Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam thực cơng tác kế tốn theo Pháp lệnh Kế toán Thống kê chịu kiểm tra giám sát quan quản lí Nhà nước theo quy định Pháp luật Công ty thực chế độ kế toán Việt Nam ban hành theo định số 1141 TC/QĐ/CĐKT ngày 1/11/1995 Bộ Tài văn hướng dẫn kèm theo Cụ thể:  Niên độ kế tốn Cơng ty ngày 1/1 đến ngày 31/12 hàng năm;  Đơn vị tiền tệ sử dụng kế toán đồng Việt Nam (VND) đồng đôla Mỹ (USD);  Báo cáo tài lập đồng Việt Nam theo quy ước giá gốc;  Hình thức sổ kế toán áp dụng Chứng từ ghi sổ  Hệ thống tài khoản kế toán: sử dụng hệ tài khoản hệ thống tài khoản kế toán dành cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phù hợp đặc điểm hoạt động kinh doanh Công ty (không sử dụng tài khoản chi phí bán hàng, chi phí sản xuất chung, mở tài khoản chi phí doanh thu chi tiết theo loại chi phí cụ thể nguồn thu Cơng ty…)  Hạch tốn doanh thu: doanh thu Cơng ty tồn số tiền thu từ hoạt động dịch vụ văn phịng chính, văn phòng đại diện: Doanh thu từ dịch vụ số thu sở Hợp đồng kinh tế kí kết, doanh thu ghi nhận dịch vụ hoàn thành thu đủ xác nhận số cịn phải thu phí khách hàng trả sở lí hợp đồng  Hạch tốn chi phí: Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam doanh nghiệp hoạt động lĩnh vực cung cấp dịch vụ nên cán nhân viên Công ty phải lại phục vụ khách hàng Cơng ty có loại chi phí sau:  Tiền lương, tiền cơng;  Chi phí cho cộng tác viên;  Chi phí trực tiếp cho hoạt động tài chính;  Chi phí trực tiếp cho hoạt động khác;  Chi phí quản lí; Các chi phí hạch toán theo thực tế Tổng giám đốc duyệt chi chịu trách nhiệm …… Nhìn chung cơng tác kế tốn Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam tuân thủ chế độ kế toán quy định Pháp luật hành I.6 Kiểm soát nội a Về nhân Để quản lí nhân cách tốt nhất, Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam xây dựng quy chế cụ thể tuyển dụng sử dụng lao động nêu rõ chế tuyển dụng chế độ ưu đãi nhân viên Đồng thời, đề nội quy Công ty chứa đựng nội dung thời gian làm việc, tác phong làm việc với khách hàng, việc sử dụng tài liệu, thiết bị Công ty Tất quy định đưa nhằm quản lí công việc Công ty cách thống Thực tế cho thấy quy chế Công ty đề thực cách nghiêm túc, có hiệu b Về tài  Căn Quyết định cấp Giấy phép thành lập doanh nghiệp UBND thành phố Hà Nội;  Căn Điều lệ tổ chức hoạt động Công ty;  Căn đặc điểm hoạt động Cơng ty; Cơng ty cổ phần Kiểm tốn Định giá Việt Nam xây dựng riêng cho quy chế tài hạch tốn kinh doanh Trong quy định rõ nội dung quản lí vốn tài sản, cách thức hạch tốn chi phí doanh thu, hạch tốn kết kinh doanh phân phối lợi nhuận Theo mơ hình tổ chức cơng ty cổ phần, tổ chức máy quản lí Cơng ty ln tồn Ban kiểm sốt thực chức kiểm sốt hoạt động Cơng ty Trên thực tế, phận tồn hoạt động có hiệu lực II QUY TRÌNH KIỂM TỐN CHUNG Qua q trình thực tập Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam tơi tìm hiểu quy trình kiểm tốn chung thực Công ty Dưới xin trình bày quy trình kiểm tốn chung khoản mục Báo cáo tài nói chung khoản dự phịng nói riêng II.1 Lập kế hoạch ... trình xây dựng phát triển Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam a Ngành nghề kinh doanh Công ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam cơng ty kiểm tốn chun ngành kế tốn, kiểm tốn, định giá, ... Dựa đánh giá chung tính trọng yếu khả sai sót khoản mục Báo cáo tài chính, Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam đưa hệ thống phương pháp kiểm toán số tài khoản chủ yếu sau: Tài khoản Rủi... đầu tư tài xảy nên khơng trích lập dự phịng Chương trình kiểm tốn Cơng ty cổ phần Kiểm toán Định giá Việt Nam thiết kế chi tiết khoản mục Báo cáo tài Tuy nhiên, thủ tục kiểm tốn khoản dự phịng