Bài giảng Vật lí 10 - Bài 20: Các dạng cân bằng, cân bằng của một vật có mặt chân đế được biên soạn với các kiến thức các dạng cân bằng, cân bằng không bền, cân bằng bền, cân bằng phiếm định; cân bằng của một vật có mặt chân đế.
TRƯỜNG THPT NHO QUAN C KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: nêu định nghĩa mômen lực đối với một trục quay cố định Đáp án: Mômen lực trục quay đại lượng đặc trưng cho tác dụng làm quay lực đo tích lực với cánh tay địn Câu 2: Nêu điều kiện cân vật có trục quay cố định Đáp án: Muốn cho vật có trục quay cố định trạng thái cân bằng, tổng momen lực có xu hướng làm vật quay theo chiều kim đồng hồ phải tổng momen lực có xu hướng làm vật quay ngược chiều kim đồng hồ Các em có biết khơng lật đổ lật đật không? Tại ôtô chất lên nhiều đồ nặng dễ bị lật đổ chỗ đường nghiêng? Bài học hôm trả lời câu hỏi Tiết 32BÀI 20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ F Vì tượng diễn Nếu ta tác dụng lực không giống nhau,1nên nhỏ vào vật, cho vị trí cân lệchnhau khỏi vị tríchất cân khác tính bằng, Ta nói vật có tượng dạng với vật có cânxảy khác giống khơng? F F Hình Hình Hình Bài 20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ F I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG 1. Cân bằng khơng bền Hãy quan sát mơ hình Khi tác dụng lực làm vật lệch khỏi vị trí cân Vật trở lại vị trí cũ khơng ? Cân bằng khơng bền Hình Bài 20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ Trọng tâm vật G d Theo em ngun nhân gây ra cân ngun nhân gây ra trạng thái cân bằng khơng b ền là gì? có nhận ềxét ọng tâm bEm ằng không b n là do tr trọng tâm vật của v ật VTCB ban đầu so với VT lân cận ? G P Bài 20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG 2.Cân bằng bềnHãy quan sát mơ hình Hiện tượng xảy ra như thế nào khi vật bị kéo lệch khỏi vị trí cân bằng? Theo em nguyên nhân nào đã gây ra trạng thái cân bằng bền ? Vật trạng thái cân bền Bài 20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG 2.Cân bằng bềnHãy quan sát mơ hình Em có nh ận xét gì v trọởng tâm c Trọng tâm củaềvật vị trí ủa vật rắn ở dnhất ạng cân b ng bền? thấp so vớiằtrục quay r P Trọng lực tạo ra mơmem lực có xu hướng đưa vật về vị trí cân bằng 10 Bài 20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG 3.Cân bằng phiếm địnhHãy quan sát mơ hình Vật cân vị ưtrí Hiện t ượng x ảy ra nh thmới ế nào khi vật bị kéo lệch khỏi vị trí cân bằng? ur P E n xét gì v ề vị trí c ủa m có nhậTr ọng lực có đi ểm trọng lực so v đặt tớại tr i trụục quay? c quay Cân phiếm định Hình 11 Em hãy tìm ngun nhân làm vật rủắa tr n có d ạng cân bằng ổi Vị trí c ọng tâm khơng thay đ m đ ịnh? hoặc ởphi mộết đ ộ cao khơng đ ổi Ngun nhân ur P Hình Khi lệch khỏi VTCB trọng lực khơng gây ra mơmen vật lại cân bằng ở vị trí mới 12 Bài 20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ II. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ 1. Mặt chân đế là gì? Quan sát mơ hình * Đối với vật tiếp xúc với mặt phẳng đỡ mặt đáy: Là mặt chân đế của vật 13 Bài 20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ II. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ 1. Mặt chân đế là gì? * Đối với vật tiếp xúc với mặt phẳng đỡ số diện tích rời nhau: 14 CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ * Xét thí nghiệm: B B B A C A B DA E A Hãy xác định mặt chân đế khối hộp cáckhối vị tríhộp trên?? Trường hợpởnào vị trí cân bằng?? BT 15 CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ II Cân vật có mặt chân đế: * Xét thí nghiệm: G G 2.Điều kiện bằng: r P cân B A r P B C B A G G r P r P B DA E A Có nhận xétcân trọng tácvật dụng Điều kiện củalực có lên vật trường hợp trên?? mặt chân đế gì?? BT 16 CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ II Cân vật có mặt chân đế: * Xét thí nghiệm: 1.Khái niệm mặt chân đế: 2.Điều kiện bằng: r P cân B r P B A Vậy: G G C B A G G r P r P B DA E A Muốn cho vật có mặt chân đế cân giá trọng lực phải xuyên qua mặt chân đế (hay trọng tâm “rơi” mặt chân đế) BT 17 CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ II Cân vật có mặt chân đế: * Xét thí nghiệm: 1.Khái niệm mặt chân đế: 2.Điều kiện bằng: r P cân B 3.Mức vững vàng của cân bằng: G G A r P B C Trường hợp vững vàng nhất?? BT B A G G r P r P B DA E A Mức vững vàng cân phụ thuộc vào yếu tố nào?? 18 CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ II Cân vật có mặt chân đế: * Xét thí nghiệm: 1.Khái niệm mặt chân đế: 2.Điều kiện bằng: r P cân B 3.Mức vững vàng của cân bằng: G G A r P B C B A G G r P r P B DA E A Mức vững vàng cân xác định độ cao trọng tâm diện tích mặt chân đế Vậy: BT 19 CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ * Xét thí nghiệm: G G r P B A r P B C B A G G r P r P B DA E A Mức vững vàng cân xác định độ cao trọng tâm diện tích mặt chân đế Vậy: BT 20 CỦNG CỐ VẬN DỤNG Cho biết dạng cân bằng ở mỗi vị trí? B Cân bằng bền A Cân bằng phiếm định Cân bằng không bền C 21 tế Liên hệ thực Tại xe cần cẩu lại có diện tích tiếp xúc lớn? Tại chân cột điện bên đường thường làm rộng ra? Tại đế đèn bàn lại phải làm rộng nặng? 22 Bây em trả lời câu hỏi ? Vì lật đật khơng bị lật đổ chưa? Vì trọng tâm của nó ở rất thấp. Vậy nó ở trạng thái cân bằng bền. Cho nên nó khơng bao giờ bị lật đổ 23 Thế cịn tại sao ơtơ chất trên nóc nhiều hàng nặng thì dễ bị lật đổ ở chỗ đường nghiêng? Trong trường hợp trọng tâm xe vị trí cao nên qua đoạn đường nghiêng dễ bị đổ rồi.Bài học đến kết thúc Chúc em học tập tốt 24 NHIỆM VỤ VỀ NHÀ -Học làm tập 4;5;6 tr110 SGK SBT -Học phần ghi nhớ SGK tr109 -Đọc trước 21: (Chuyển động tịnh tiến vật rắn CĐ quay vật rắn quanh trục cố định) BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ HẾT TRÂN TRỌNG CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH 25 ... với mặt phẳng đỡ mặt đáy: Là? ?mặt? ?chân? ?đế? ?của? ?vật 13 Bài? ?20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ II. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ 1.? ?Mặt? ?chân? ?đế? ?là gì? * Đối với vật. .. ra mơmen? ?vật? ?lại? ?cân? ? bằng? ?ở vị trí mới 12 Bài? ?20. CÁC DẠNG CÂN BẰNG. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ II. CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CĨ MẶT CHÂN ĐẾ 1.? ?Mặt? ?chân? ?đế? ?là gì? Quan sát mơ hình * Đối với vật. .. Có nhận xétcân trọng tácvật dụng Điều kiện củalực có lên vật trường hợp trên?? mặt chân đế gì?? BT 16 CÁC DẠNG CÂN BẰNG CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ II Cân vật có mặt chân đế: * Xét thí