I. LÝ LUẬN CHUNG 1. Khái niệm và các thành phần của công nghệ 1.1. Khái niệm Đã từ lâu thuật nhữ công nghệ được nhắc đến nhiều như là một bộ phận không thể thiếu trong cuộc sống của con người. Công nghệ dược hình thành ngay từ khi con người xuất hiện và nó chiếm một vị trí vô cùng quan trọng trong sự phát triển của xã hội xưa và nay. Đối với khái niệm cụ thể về công nghệ, có rất nhiều cá nhân, tổ chức có cách nhìn nhận khác nhau. Theo tổ chức phát triển công nghiệp của Liên Hợp Quốc (UNIDO) định nghĩa về công nghệ như sau: Công nghệ là việc áp dụng khoa học vào công nghiệp bằng cách sử dụng các kết quả nghiên cứu và xử lý nó một cách có hệ thống và có phương pháp. Còn đối với Ủy ban kinh tế và xã hội Châu Á – Thái Bình Dương (ESCAP) định nghĩa: Công nghệ là hệ thống kiến thức về quy trình và kỹ thuật dùng để chế biến vật liệu và thông tin. Nó bao gồm tất cả các kỹ năng, kiến thức, thiets bị và phương pháp sử dụng trong sản xuất, chế tạo, dịch vụ, quản lý, thông tin. Như vậy, nếu như định nghĩa của UNIDO nhằm nhấn mạnh vtinhs khoa học là thuộc tính của công nghệ và khía cạnh hiệu quả của công nghệ khi xem xét việc sử dụng công nghệ cho mục đích nào đó thì định nghĩa của ESCAP lại được coi là một bước ngoặt trong lịch sử quan niệm về công nghệ. Từ những định nghĩa trên, ta có thể rút ra một định nghĩa khái quát nhất về công nghệ như sau: Công nghệ là sự ứng dụng thành quả khoa học kỹ thuật nhằm biến đổi tất cả những yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất thành đầu ra. Hiện nay, loài người đang chứng kiến những thay đổi to lớn trong tất cả các lĩnh vực của đời sống, mà xuất phất điểm của nó chính là sự phát triển, tiến bộ không ngừng của khoa học và công nghệ. Nhiệm vụ của doanh nghiệp là phải nhanh chóng nắm bắt và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại vào quá trình sản xuất, kinh doanh. Vì các sản phẩm có hàm lượng công nghệ cao sẽ có lợi thế trong các cuộc cạnh tranh. Các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh phải tạo được một lợi thế mạnh trên thị trường bằng những sản phẩm có năng lực làm thỏa mãn nhu cầu người tiêu dùng về cả số lượng, chất lượng, kiểu dáng, tính thẩm mỹ của sản phẩm và quan trọng hơn là phải có năng lực thỏa mãn người tiêu dùng cao hơn. Muốn vậy doanh nghiệp cần nắm được các yếu tố quan trọng khi áp dụng công nghệ. 1.3. Các thành phần của công nghệ Từ định nghĩa trên, tá có thể thấy rằng, bất cứ công nghệ nào cũng phải gồm 4 thnahf phần cơ bản là: Phần thiết bị, con người, thông tin và tổ chức. - Phần thiết bị (Technoware): Đây là phần vật thể ở trong công nghệ, nó bao gồm mọi phương tiện vật chất như trang thiết bị, máy móc, nguyên vật liệu, phương tiện,…Đây là phần được coi là cốt lõi của bất cứ một công nghệ nào. Phần này được triển khai, lắp đặt và vận hành bởi con người. - Phần con người (Humanware): Muốn máy móc, trang thiết bị hoạt động được thì phải cần có con người. Con người ở đây có thể là người sử dụng, vận hành nhưng cũng có thể là người chế tạo hoặc cải tiến ra máy móc…Con người trong công nghệ được hiểu là năng lực của con người về công nghệ như: kỹ năng, kinh nghiệm, sự sang tạo, khả năng lãnh đạo,…Con người không những làm cho máy móc, trang thiết bị phát huy hết khả năng của chúng mà còn đóng vai trò chủ động trong toàn bộ công nghệ. Tất nhiên, con người chịu sự chi phối của thông tin và tổ chức. - Phần thông tin (Inforware): Thông tin được coi là sức mạnh của công nghệ. Thông tin trong công nghệ thể hiện ở tri thức được tích lũy trong công nghệ thông qua những khái niệm, lý thuyết, các phương pháp, các thông số, cacsss công thức, bí quyết,…Nhờ những tri thứ này mà con người rút ngắn được thời gian và sức lực khi giải quyết các công việc có liên quan đến công nghệ. Điều quan trọng là những thông tin này phải thường xuyên được cập nhật và gắn liền với công nghệ vì đối với cùng một công nghệ nhưng nếu sử dụng lượng kiến thức khác nhau sẽ tạo ra được những sản phẩm khác nhau. - Phần tổ chức (Orgaware): Phần này được coi là động lực của công nghệ. Bất kỳ một hệ thống nào cũng cần phải có một tổ chức để điều hành hoạt động của hệ thống. Công nghệ cũng vậy, nó cần phải có một bộ phận chịu trách nhiệm phối hợp các thành phần còn lại của công nghệ với nhau nhằm đảm bảo sự hoạt động có hiệu quả nhất. Phần tổ chức giúp cho việc quản lý, lập kế hoạch, tổ chức bộ máy nhân lực, kiểm soát các hoạt động biến đổi, …Phần tổ chức phụ thuộc vào tính phức tạp của các phần thiết bị, thông tin trong công nghệ và bản than nó cũng có thể thay đổi theo thời gian. 2. Đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp 2.1. Thực chất của việc đổi mới công nghệ - Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng, việc lựa chọn những phương án công nghệ mới phù hợp có thể đem lại hiệu quả kinh tế cao đang ngày càng trở nên quan trọng và cần thiết không chỉ riêng các doanh nghiệp mà còn mở rộng đến toàn ngành. - Theo quan điểm phổ biến và hiện đại trên thế giới: Đổi mới công nghệ là việc thay thế các thiết bị lạc hậu đang có bằng thiết bị hiện đại, thay thế cho quy trình sản xuất mới hiện đại hơn, tiến bộ hơn quy trình đang áp dụng. Sự thay đổi này kéo theo đồng thời quá trình biến đổi về chất của các yếu tố khác trong công nghệ, như: nâng cao năng lực sản xuất của người lao động, đổi mới biện pháp quản lý tổ chức các yếu tố công nghệ, xử lý các thông tin nhằm cải tiến hoặc sản xuất ra các sản phẩm mới có khả năng đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng. Có thể nói, đổi mới công nghệ là sự hoàn thiện không ngừng các yếu tố của công nghệ dựa trên những thành tựu khoa học kỹ thuật nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và đáp ứng tốt nhất nhu cầu người tiêu dùng. * Một số phương thức đổi mới công nghệ như sau: - Công nghệ truyền thống đang có của ngành, doanh nghiệp được cải tiến hiện đại hóa dần dần để từng bước đổi mới công nghệ hiện có lên trình độ tiên tiến, hiện đại. - Kết hợp việc cải tiến hiện đại hóa với tự nghiên cứu để phát triển công nghệ mới, thay thế cho công nghệ cũ lạc hậu đang được áp dụng. - Nhập và chuyển giao công nghệ mới, hiện đại từ nước ngoài, thông qua các kênh đầu tư trực tiếp nước ngoài của các công ty đa quốc gia, nhập máy móc thông tin qua hợp tác kinh doanh trên cơ sở hợp đồng, trả dần vốn qua bao tiêu sản phẩm, mua các lixăng sang chế, nhận hỗ trợ của các hang thiết bị,…Đây là phương thức chuyển giao mang lại hiệu quả có tính chất đột biến. 2.2. Sự cần thiết của đổi mới công nghệ - Sự phát triển của khoa học kỹ thuật trong những thập niên gần đây đã mở ra cho loài người những khả năng vô cùng to lớn trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là việc ứng dụng nó trong đời sống của con người. Song song với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, các công nghệ mới cũng liên tiếp ra đời để phục vụ cho đời sống và sản xuất. * Đối với một quốc gia: - Công nghệ là yếu tố cơ bản của sự phát triển ở mỗi quốc gia. Đổi mới công nghệ góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là đối với những nước đang phát triển đang cần động lực cho quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tiến bộ khoa học công nghệ, đổi mới công nghệ là động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia. Nhờ đổi mới công nghệ mà cơ sở vật chất. kỹ thuật của cả nền kinh tế được cải thiện một cách đáng kể. Dưới tác động của đổi mới công nghệ, cơ cấu ngành sẽ đa dạng, phong phú và phức tạp hơn. Đổi mới công nghệ sẽ tạo ra nhiều ngành mà trước khi đổi mới không có. Các ngành yêu cầu hàm lượng kỹ thuật cao sẽ phát triển nhanh hơn các ngành nghề truyền thống với hàm lượng khoa học thấp. Đổi mới công nghệ sẽ góp phần làm tăng chất lượng sản phẩm đồng thời cũng làm tăng tính cạnh trnah của sản phẩm trên thị trườn, góp phần thúc đẩy tiêu thụ, tạo ra lợi thế cạnh tranh cho một quốc gia. - Về mặt xã hội: Đổi mới công nghệ giúp tạo ra nhiều việc làm mới. Vì mỗi một công nghệ sau khi ra đời thường tạo công ăn việc làm cho một số lao động nhất định. Những lao động này thông qua đào tạo nâng cao về kiến thưc, tay nghề để có thể sử dụng hiệu quả công nghệ đó. * Đối với doanh nghiệp: + Đổi mới công nghệ là động lực thúc ddaayrdoanh nghiệp tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường. - Đổi mới công nghệ sẽ làm cho chất lượng sản phẩm của doanh nghiệp tăng lên, đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe của khách hàng. Và khi chất lượng sản phẩm, dịch vụ tăng lên sẽ tạo ra được uy tín với khách hàng về sản phẩm của mình. Thậm chí chỉ cần nhắc đến tên sản phẩm là khách hàng đã có một ấn tượng tốt về chất lượng của sản phẩm đó. Như vậy, đổi mới công nghệ sẽ tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường. Đặc biệt là trong nền kinh tế thị trường khi mà các doanh nghiệp không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm để thỏa mãn nhu cầu khách hàng. Và nếu doanh nghiệp không chịu đổi mới công nghệ thì sẽ không có khả năng cạnh tanh trên thị trường, - Đổi mới công nghệ còn làm tăng năng suất lao động. Khi ứng dụng các công nghệ hiện đại vào sản xuất sẽ giảm bớt được hoa phí lao động trên một sản phẩm, hạ giá thành và làm cho sản phẩm có thể cạnh tranh được trên thị trường. + Đổi mới công nghệ giúp doanh nghiệp mở rộng được thị trường trong nước, đồng thời dễ dàng xâm nhập vào thị trường nước ngoài. - Khi đổi mới công nghệ làm cho số lượng và chất lượng sản phẩm ngày càng tăng lên tương ứng. Điều này sẽ làm cho lượng hàng hóa được tieu thụ cũng tăng lên, nhờ đó mà doanh nghiệp có thể mở rộng được thị trường. Đối với thị trường nước ngoài, một thị trường có thể nói là rất khó tính, nếu doanh nghiệp đáp ứng được các yêu cầu về chất lượng và mẫu mã, bao bì thì việc xâm nhập vào thị trường đó sẽ có rất nhiều thuận lợi. Doanh nghiệp có thể tạo dựng được uy tín lâu dài trren thị trường này nhờ việc duy trì chất lượng của sản phẩm. 2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến đổi mới công nghệ - Mặc dù nhận thức được rõ vai trò và sự cần thiết của đổi mới công nghệ, nhưng không phải bất cứ ngành nào, doanh nghiệp nào, quốc gia nào muốn là có thể thực hiện được ngay. Bởi đổi mới công nghệ được xét ở nhiều căn cứ, trong đó trước tiên là phải xuất phát từ mục tiêu kinh tế, xã hội tạo cho ngành trong từng thời kỳ. Ngoài ra, còn phải căn cứ vào trình độ công nghệ hiện có của bản thân doanh nghiệp và khả năng cạnh tranh của các đối thủ khác, xét về mặt công nghệ. - Có thể xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến đổi mới công nghệ từ 4 góc độ sau đây: 2.3.1. Đường lối chính sách của nhà nước - Đường lối, chính sách của Nhà nước, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ có ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển công nghệ của một quốc gia và quá trình đổi mới của từng doanh nghiệp. Đường lối, chính sách về công nghệ được thể hiện rất rõ ở chính sách công nghệ của mỗi quốc gia. Nó quy định khung pháp lý cho sự phát triển công nghệ của chính nước đó thông qua cách thức phát triển công nghệ - đây là nền tảng cho các hoạt động có liên quan đến công nghệ. + Đường lối, chính sách tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp thực hiện đổi mới công nghệ bằng các chính sách khuyến khích đầu tư, chính sách mở cửa, ngoại thương hay chính sách thuế,… + Thúc đẩy sự hợp tác quốc tế trong lĩnh vực công nghệ. +Tổ chức đào tạo nhằm nâng cao trình độ, năng lực của cán bộ khoa học kỹ thuật. 2.3.2. Các yếu tố nội tại của doanh nghiệp Một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển cần phải đổi mới công nghệ. Tuy nhiên, việc đổi mới công nghệ lại phụ thuộc vào điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp. Đối với những doanh nghiệp khác nhau thì có phương hướng, biện pháp, mục đích đổi mới công nghệ cũng khác nhau. Chúng ta có thể xem xét 2 nhân tố ảnh hưởng đến doanh nghiệp nhiều nhất liên quan đến đổi mới công nghệ. + Một là, khả năng tài chính. - Khả năng tài chính là nhân tố quan trọng trong việc quyết định một doanh nghiệp có nên đổi mới công nghệ hay không. - Vấn đề tài chính bao giờ cũng được đặt ra đầu tiên đối với mỗi một dự án đổi mới công nghệ. Một doanh nghiệp muốn đổi mới công nghệ trước tiên phải kiểm tra lại xem mình có khả năng thanh toán các khoản nợ như thế nào. Khi đã xem xét đấy đủ các vấn đề liên quan, doanh nghiệp mới có thể tiến hành được những bước tiếp theo. + Hai là, năng lực công nghệ. - Năng lực công nghệ được hiểu là tập hợp những nguồn lực tự nhiên, nguồn lực con người và khả năng biến những nguồn lực đó thành hàng hóa. Năng lực công nghệ của một quốc gia quyết định việc sử dụng công nghệ, triển khai, thay đổi công nghệ. - Một doanh nghiệp có năng lực công nghệ cao là một doanh nghiệp có một đội ngũ cán bộ kỹ thuật cũng như nhân công giỏi. Doanh nghiệp có thể nhanh chóng nắm bắt và làm chủ các công nghệ mới, đồng thời có thể cải tiến công nghệ nhập sao cho phù hợp với điều kiện cụ thể của doanh nghiệp mình. Nếu một doanh nghiệp có năng lực công nghệ thấp thường gặp phải nhiều khó khăn khi triển khai, áp dụng công nghệ vào sản xuất và do đó hiệu quả đổi mới công nghệ sẽ thấp. 2.3.3. Nhu cầu của sản phẩm và sự cạnh tranh trên thị trường - Một sản phẩm nào cũng vậy, chúng không thể tồn tại lâu trên thị trường nếu nó không luôn được đổi mới. Nền kinh tế càng phát triển thì nhu cầu và thị hiếu của khách hàng ngày càng cao. Họ muốn sử dụng những sản phẩm đẹp hơn, tốt hơn, bền hơn nhưng giá cả thì lại phải chấp nhận được. Những sản phẩm không đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng sẽ nhanh chóng bị đào thải ra khỏi thị trường. Chính vì thế doanh nghiệp luôn phải tìm cách để đáp ứng nhu cầu thị trường và một trong cách hiệu quả nhất đó chính là đổi mới công nghệ. - Bên cạnh đó, sự cạnh tranh khốc liệt của các đối thủ cạnh tranh sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc đổi mới công nghệ của doanh nghiệp. Hiện nay, mỗi doanh nghiệp kinh doanh trên thị trường đều phải chịu sự cạnh tranh của nhiều đối thủ, không chỉ trong nước mà còn nước ngoài. Do đó, các doanh nghiệp luôn phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm của mình để có thể chiến thắng đối thủ khác. Đổi mới công nghệ hiệu quả thì doanh nghiệp mới tạo ra những sản phẩm mới mà thị trường có thể chấp nhận được. 2.3.4. Khả năng tiêu thụ sản phẩm trên thị trường. - Trước khi tiến hành đổi mới công nghệ, doanh nghiệp cần phải tiến hành nghiên cứu thị trường để tìm kiếm những sản phẩm thích hợp, phải xem xét khả năng tiêu thụ sản phẩm đó trên thị trường như thế nào. Điều này sẽ đảm bảo cho doanh nghiệp sau khi sản xuất ra sản phẩm có thể tiêu thụ được nhanh chóng và đem lại hiệu quả cao cho doanh nghiệp. II. THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN - TRUYỀN THÔNG TẠI VIỆT NAM l. Sự phát triển công nghệ thông tin - truyền thông trên thế giới Công nghệ thông tin - truyền thông, mạng Internet đã làm cho khoảng cách trên thế giới ngày càng trở nên nhỏ bé. Tri thức và thông tin không biên giới sẽ đưa hoạt động kinh tế vượt ra khỏi phạm vi quốc gia và trở thành hoạt động mang tính toàn cầu. Sự hội tụ công nghệ viễn thông - tin học - truyền thông quảng bá đang diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu và dẫn đến sự hình thành những loại hình dịch vụ mới, tạo ra khả năng mới và cách tiếp cận mới đối với phát triển kinh tế xã hội. Cuộc cách mạng thông tin cùng với quá trình toàn cầu hóa đang ảnh hưởng sâu sắc đến mọi lĩnh vực trong đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội, đưa xã hội loài người chuyển mạnh từ xã hội công nghiệp sang xã hội thông tin, từ kinh tế công nghiệp sang kinh tế tri thức, ở đó năng lực cạnh tranh phụ thuộc chủ yếu vào năng lực sáng tạo, thu thập, lưu trữ, xử lý và trao đổi thông tin. Xu thế biến đổi to lớn đó đang đặt ra cho mọi quốc gia những cơ hội và thách thức hết sức to lớn. Nắm bắt cơ hội, với ý chí và quyết tâm cao, có sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng và Chính phủ chúng ta có thể tận dụng tiềm năng công nghệ thông tin - truyền thông để chuyển dịch nhanh cơ cấu nhân lực và cơ cấu kinh tế xã hội theo hướng xây dựng một xã hội thông tin, kinh tế dựa trên tri thức, góp phần quan trọng rút ngắn quá trình hiện đại hoá đất nước. Về vấn đề này, GS.TSKH Seungtaik Yang - cố vấn công nghệ thông tin của Bộ Bưu chính, Viễn thông cũng đã khuyến nghị Việt Nam: '' Công nghệ thông tin- truyền thông phải được hiểu như một cơ sở hạ tầng của tất cả các công nghệ trong thế kỷ 2l cũng như máy móc có vai trò như vậy trong thế kỷ 20. Trong thế kỷ 21, điều tất yếu là tất cả các ngành phải chấp nhận công nghệ thông tin-truyền thông như là phương tiện chính để đảm bảo hiệu quả, năng suất và tính cạnh tranh. Do đó, ứng dụng công nghệ thông tin vào các ngành là điều cốt yếu và là vấn đề cấp bách phải làm càng sớm càng tốt. Không có bất kỳ một lý do nào để trì hoãn .'' Công nghệ thông tin phải trở thành nhân tố chủ chốt góp phần giải phóng tiềm năng của mỗi cá nhân, mỗi tổ chức tạo ra năng suất và hiệu quả trong các doanh nghiệp, làm giầu những ý tưởng mới và phát triển ngày càng nhiều các giá trị mới. 2. Tình hình ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin tại Việt Nam 2.1. Tình hình ứng dụng và phát triển nói chung của CNTT tại Việt Nam Ngay từ những năm cuối của thập kỷ 80 của thế kỷ 20, trong lúc nền kinh tế của Việt Nam còn chậm phát triển, mạng viễn thông hoàn toàn sơ khai và rất lạc hậu, Việt Nam đã quyết định đi thẳng vào kỹ thuật số thông qua con đường mở rộng hợp tác quốc tế, thu hút đầu tư nước ngoài, tiếp thu công nghệ mới để phát triển và mở rộng mạng viễn thông, đồng thời đào tạo nguồn nhân lực tương ứng. Đến nay, Việt Nam đã xây dựng được mạng viễn thông rộng khắp có công nghệ hiện đại. Theo thống kê của Liên minh Viễn thông quốc tế ITU trong giai đoạn 1998-2003, tăng trưởng thuê bao điện thoại cố định của Việt Nam (20,3%) cao hơn nhiều so với mức trung bình của ASEAN (8,9%) và trong giai đoạn 2001-2003 tốc độ tăng trưởng mật độ người sử dụng Internet của Việt Nam (123,4%/năm) cao nhất trong khu vực ASEAN. Tính đến đầu tháng 9 năm 2004, tổng số thuê bao điện thoại (kể cả cố định và di động) hiện có trên mạng là 9.084.278 (Di động 42,27%, và cố định 57,73%) đạt mật độ 11,21 máy/100 dân; l.436.417 thuê bao Internet (trong đó có 20.000 thuê bao băng rộng ở 26 tỉnh, thành phố); Mật độ người sử dụng Internet là 6,55%; Dung lượng kênh Internet quốc tế đạt l.253 Mbit/s; Tỉ lệ số xã có điện thoại là 96,27%. Một số ngành kinh tế trọng yếu như ngân hàng, tài chính, bảo hiểm, du lịch, viễn thông, hàng không . đã có nhiều thành công do ứng dụng công nghệ thông tin. Khoảng 50% doanh nghiệp đã ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý sản xuất kinh doanh và dịch vụ. Trên 30% doanh nghiệp có kết nối Internet, 10% có trang Web để phục vụ kinh doanh, tiếp thị trong nước và quốc tế. ứng dụng công nghệ thông tin đã tương đối phổ biến trong hệ thống các cơ quan Đảng, Quốc hội, Chính phủ, tại một số địa phương, trong quốc phòng và an ninh. Hơn 50% bộ, ngành và hơn 80% tỉnh, thành phố trực thuộc đã có trang Web, 3 tờ báo điện tử và hàng chục trang tin điện tử các loại cùng với việc truyền tín hiệu truyền hình số qua Internet góp phần đáng kể vào công tác thông tin, tuyên truyền và đối ngoại. Các trang tin điện tử của Đảng và Quốc hội được cập nhật thông tin thường xuyên, chiếm được sự quan tâm của cả trong và ngoài nước. Công nghiệp công nghệ thông tin Việt Nam phát triển với tốc độ trung bình 25% năm. Tổng giá trị công nghiệp công nghệ thông tin năm 2003 vào khoảng 1,65 tỷ USD. Trong đó, ước tính giá trị công nghiệp phần cứng máy tính đạt khoảng 850 triệu USD, công nghiệp sản xuất thiết bị viễn thông đạt khoảng 180 triệu USD, công nghiệp điện tử đạt khoảng 500 triệu USD, doanh thu sản phẩm và dịch vụ phần mềm đạt khoảng 120 triệu USD. Công nghiệp nội dung thông tin đang hình thành và phát triển, phục vụ ngày càng có hiệu quả mọi đối tượng trong nhân dân. Công tác đào tạo nguồn nhân lực công nghệ thông tin đã có những chuyển biến tích cực, góp phần chuyển dịch cơ cấu lao động với tỷ lệ lao động tri thức ngày càng cao. Tính đến năm 2004 đã có 62 cơ sở bậc đại học, 101 cơ sở bậc cao đẳng, 108 cơ sở bậc trung học chuyên nghiệp thực hiện đào tạo chính qui về công nghệ thông tin và 69 cơ sở đào tạo phi chính qui ở các trình độ khác nhau. Chỉ tiêu tuyển sinh đại học, cao đẳng về công nghệ thông tin-truyền thông bình quân hàng năm tăng 50%, số sinh viên sau đại học tăng 30%. 100% trường đại học, cao đẳng, 93,48% trường trung học phổ thông đã nối mạng Internet. Những kết quả ban đầu đạt được trong hoàn cảnh kinh tế của nước ta trong giai đoạn chuyển đổi tuy còn ở mức thấp nhưng đã được các chuyên gia quốc tế đánh giá cao. Trong những đánh giá tổng thể gần đây về mức độ sẵn sàng cho một xã hội kết nối mạng, hay chiến lược phát triển một đất nước điện tử, Việt Nam đã được coi là một đất nước có tiềm năng phát triển công nghệ thông tin-truyền thông hơn Lào, Campuchia, Mianma, Indonesia và nhỉnh hơn cả Phillippines nước có thu nhập bình quân 3500 USD người/năm. 2.2. Những bước tiến nổi bật về ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy việc ứng dụng công nghệ thông tin ở các doanh nghiệp Việt Nam còn nhiều hạn chế, bất cập. Tuy nhiên, đã có những doanh nghiệp ứng dụng thành công và bước đầu đem lại những thành quả rất đáng khích lệ. Sau đây là những dẫn chứng cụ thể về một số doanh nghiệp đã ứng dụng thành công công nghệ thông tin vào quá trình sản xuất kinh doanh. VIETCOMBANK NÂNG CAO SỨC CẠNH TRANH TRONG HỘI NHẬP BẰNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN Tại hội nghị Giám đốc năm 2002 của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Thủ tướng Phan Văn Khải đã nhận xét: Vietcombank hiện là ngân hàng Việt Nam đi đầu trong ứng dụng công nghệ thông tin ( CNTT), đã tạo ra nhiều dịch vụ mới theo tiêu chuẩn quốc tế, có khả năng cạnh tranh cao như dịch vụ thẻ tín dụng, thẻ rút tiền tự động, hệ thống ngân hàng bán lẻ, ngân hàng điện tử Từ nâng cao năng suất đến cung cấp các sản phẩm ngân hàng chất lượng cao. Nhận thức được tầm quan trọng của CNTT, ngay từ năm 1987, chương trình tin học hoá ngân hàng của Vietcombank đã được triển khai. Ông Lê Đắc Cù - Chủ tịch Hội [...]... vấn đề cần lưu tâm khác ở đây là khả năng của các doanh nghiệp phần mềm trong nước còn yếu, thiếu năng lực cạnh tranh, chưa tập chung nghiên cứu đưa ra các giả pháp hữu ích cho doanh nghiệp Trên đây là những thực tế tồn tại mà các doanh nghiệp nghiệp đang mắc phải Vậy muốn cho công nghệ thông tin có thể ứng dụng hiệu quả trong các doanh nghiệp thì doanh nghiệp cũng như các đối tượng hữu quan khác phải... các doanh nghiệp là quản lý tài chính, kế toán Khoảng 88% doanh nghiệp áp dụng công nghệ thông tin có sử dụng phần mềm kế toán tài chính, nhưng ngay cả đối với những doanh nghiệp đã ứng dụng công nghệ thông tin, chỉ có khoảng 20% các phần mềm thoả mãn được yêu cầu của họ * Các doanh nghiệp còn sử dụng các phần mềm không có bản quyền Một thực trạng đáng lo ngại ở nước ta hiện nay là tỷ lệ các doanh nghiệp. .. con số trên đã đủ cho thấy, ứng dụng công nghệ thông tin và TMDT trong doanh nghiệp vẫn còn rất xa rời 2.4 Nguyên nhân của thực trạng trên là do đâu? 2.4.1 các doah nghiệp đa phần là các doanh nghiệp vừa và nhỏ Theo các chuyên gia, trong khi đa số các doanh nghiệp của Việt Nam là các doanh nghiệpvừa và nhỏ, nhưng số đông doanh nghiệp này thường tự tổ chức với quy mô hạn chế để có thể kiểm soát bằng... máy tính Đối với các doanh nghiệp có quy mô lớn hơn thì đa số cho rằng chưa hội đủ điều kiện con người, vật chất để ứng dụng công nghệ thông tin Theo các doanh nghiệp, để trang bị máy tính, phần cứng, phần mềm, nguồn nhân lực đủ mạnh để vừa có thể quản trị vừa có thể đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin là chưa cho phép Lý do được nhiều doanh nghiệp đưa ra là chi phí cao, khó quản trị, mắc nhiều lỗi... nhân lực công nghệ thông tin không chỉ có ở các doanh nghiệp sản xuất phần mềm mà ở hầu hết các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh Lấy ví dụ ở thành phố Hồ Chí Minh, hiện nay tại thành phố có khoảng 100.000 doanh nghiệp, trong đó cso hơn 6.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, ước tính đến 2010, toàn thành phố có trên 10.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này Hơn nữam nhu... cho thấy đến thời điểm này vẫn có những doanh nghiệp chưa có một ứng dụng công nghệ thông tin nào Khối doanh nghiệp nhà nước còn 10%, trong khi các thành phần doanh nghiệp khác thì có đến 60% chưa đưa công nghệ thông tin vào ứng dụng 40% doanh nghiệp chưa dám đầu tư mạnh vào công nghệ thông tin vì không đủ nhân viên có trình độ để quản lý và khai thác Các doanh nghiệp tuy đã có nhận thức bước đầu về... hệ thông công nghệ thông tin mà doanh nghiệp ứng dụng, đặc biệt là việc quản lý thông tin 1.4 Doanh nghiệp cần xây dưng thói quen sử dụng phần mềm có bản quyền Thực trạng trên 60% doanh nghiệp Việt Nam vi phạm bản quyền phần mềm ứng dụng công nghệ thông tin là con só rất đáng lo ngại Việc các doanh nghiệp phải hướng vào bản quyền phần mềm rất quan trọng nếu các doanh nghiệp muốn hội nhập thực sự 1.5... kinh doanh là một chiến lược trọng tâm - Doanh nghiệp cân có tầm nhìn dài hạn, coi công nghệ thông tin là một công cụ gúp doanh nghiệp tăng trưởng lâu dài - Xây dựng một kế hoạch chiến lược lâu dài trong 5 đến 10 năm tới 1.2 Áp dụng dựa trên sự phù hợp, mang tính toàn diện lâu dài Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường cho rằng việc áp dụng hệ thống thông tin trong doanh nghiệp đòi hỏi sự đầu tư rất lớn. .. bảo mật, rủi ro… 2.4.2.Các doanh nghiệp còn thiếu kiến thức về công nghệ thông tin, chưa nhận thức đúng đắn, rõ ràng Thực tế, qua khảo sát cho thấy nhiều doanh nghiệp lớn đã bước đầu chú trọng đến vai trò của công nghệ thông tin trong công tác sản xuất kinh doanh, công tác quản lý cũng như trong bán hàng Còn các doanh nghiệp vừa và nhỏ, do chưa thực sự thấy được lợi ích lớn lao của công nghệ thông... thiệu các giải pháp công nghệ thông tin phù hợp với các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam như GSme - giải pháp lớn, chi phí nhỏ; chương trình hỗ trợ doanh nghiệp hợp thức hóa bản quyền phần mềm; sản xuất hiệu quả với giải pháp ERP và MES tích hợp; quản lý nguồn tài nguyên của doanh nghiệp Và hệ thông MES khá là một giải pháp khá hoàn thiện mà các doanh nghiệp phần mềm cần nghiên cứu giải phái ứng dụng bởi . công nghệ. - Một doanh nghiệp có năng lực công nghệ cao là một doanh nghiệp có một đội ngũ cán bộ kỹ thuật cũng như nhân công giỏi. Doanh nghiệp có thể nhanh. đối thủ cạnh tranh sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc đổi mới công nghệ của doanh nghiệp. Hiện nay, mỗi doanh nghiệp kinh doanh trên thị trường đều phải chịu